101 PRAKTISCHE TIPS VOOR MIJN INCASSO
I. HOE BEHEER IK MIJN SCHADECLAIM EN SCHULVORDERING? 1.
Quasi-delictuele aansprakelijkheid .................................................................4 1.1 1.2 1.3
2.
Slachtoffer van een ongeval: Wat moet ik doen? ...................................5 Hoe wordt de aansprakelijkheid bepaald?..............................................6 Deskundig onderzoek.............................................................................7
Contractuele aansprakelijkheid .....................................................................10
II. BETAAL- EN INCASSOTECHNIEKEN 1.
Betaal- of incassotechnieken in binnen- en buitenlandse handel ..............16 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7
2.
Financieringstechnieken ................................................................................26 2.1 2.2
3.
Baar geld als betalingstechniek bij export ............................................16 Handelseffecten: wisselbrief en orderbriefje.........................................16 Overschrijving (open account)..............................................................19 Cheque.................................................................................................20 Documentair incasso (of -remise).........................................................21 Documentair krediet (letter of credit - L/C)............................................22 Besluit ..................................................................................................26
Financiering op korte termijn ................................................................26 Financiering op halflange en lange termijn ...........................................37
Kredietverzekering..........................................................................................40 3.1 3.2 3.3 3.4
Wat houdt kredietverzekering in? .........................................................40 Bij wie kan ik me verzekeren? ..............................................................41 Voor welke transacties is kredietverzekering mogelijk? .......................41 Voor welke krediettermijnen? ...............................................................41 -2-
3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10
4.
Andere indekkingstechnieken .......................................................................46 4.1 4.2 4.3 4.4
5.
Termijncontract in deviezen of wisseltermijncontract ...........................46 Wisselclausules....................................................................................47 Financiering in ECU .............................................................................47 Valutaopties..........................................................................................47
Instellingen betrokken bij de financiering van grote uitvoer.......................48 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7
6.
Wanneer is kredietverzekering mogelijk?.............................................41 Wanneer is kredietverzekering uitgesloten?.........................................42 Hoe werkt de kredietverzekering? ........................................................43 Wat als de kredietverzekering wordt geweigerd? .................................44 Andere diensten verleend door kredietverzekeraars ............................44 Nog enkele bedenkingen......................................................................45
Belgische banken .................................................................................48 Nationale Bank van België ...................................................................48 Creditexport..........................................................................................49 Herdisconterings- en Waarborgsinstituut (HWI) ...................................49 Copromex = Het Comité voor de Bevordering van de Export...............49 Belgisch-Luxemburgs Instituut voor de Wissel .....................................50 De Nationale Delcrederedienst (NDD) .................................................50
Bij wie kan ik financiële inlichtingen krijgen over mijn schuldenaar? .......51
III. ALGEMENE PREVENTIEVE MAATREGELEN TER BESCHERMING VAN MIJN DEBITEURENBESTAND 1.
Solvabiliteit en kredietwaardigheid ...............................................................54 1.1 1.2
2.
Solvabiliteit ...........................................................................................54 Kredietwaardigheid...............................................................................55
Voorrechten .....................................................................................................55 2.1 2.2
Algemeen .............................................................................................55 Soorten voorrechten.............................................................................56
-3-
2.3 2.4 2.5
3.
Voorrechten: bespreking ......................................................................57 Voorrechten: gevolgen .........................................................................71 Voorrechten: rechtspraak .....................................................................71
Contractuele zekerheden ...............................................................................76 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7
Het pandcontract ..................................................................................76 Hypotheek ............................................................................................79 Warrant-ceel.........................................................................................82 Borgtocht ..............................................................................................82 Delcredere............................................................................................83 Passieve solidariteit..............................................................................84 Eigendomsvoorbehoud ........................................................................84
IV. WAT DOEN BIJ NIET-BETALING? 1.
Betaling van de prijs .......................................................................................88 1.1 1.2
2.
Schadevergoeding bij niet-betaling...............................................................89 2.1 2.2 2.3
3.
Plaats en datum ...................................................................................88 Intrest op de verkoopprijs .....................................................................88
Voorwaarden ........................................................................................89 De schadevergoeding ..........................................................................92 Art. 1023 Ger. W. .................................................................................92
Preventieve maatregelen ter bescherming van een recht bij wanuitvoering van de verbintenis ........................................................................93 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8
De "Exceptio non adimpleti contractus" en het retentierecht ................93 Simultane uitvoering van verplichtingen ...............................................93 Prestatieweigering................................................................................93 Het retentierecht: definitie ....................................................................94 Retentierecht: toepassingsgebied ........................................................94 Vereisten voor de uitoefening van het retentierecht .............................94 De ondeelbaarheid van het retentierecht .............................................96 De tegenstelbaarheid van het retentierecht aan derden.......................97
-4-
4.
Ingebrekestelling.............................................................................................98 4.1 4.2
5.
Vorderingen ter bescherming van het recht van de crediteur ..................100 5.1 5.2
6.
Algemene bepalingen.........................................................................121 Soorten uitvoerend beslag..................................................................122
Het faillissement............................................................................................124 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5
9.
Het bewarend beslag (algemeen) ......................................................103 De beslagvrije goederen.....................................................................106 Het bewarend beslag op roerend goed ..............................................109 Het bewarend beslag onder derden ...................................................109 Het bewarend beslag op onroerend goed ..........................................116 Het pandbeslag ..................................................................................117 Het bewarend scheepsbeslag ............................................................118 Het beslag tot terugvordering .............................................................119 Het beslag inzake namaak .................................................................120 De omzetting ......................................................................................120
De gedwongen tenuitvoerlegging................................................................121 7.1 7.2
8.
De zijdelingse vordering .....................................................................100 De herroepende vordering..................................................................101
Bewarende maatregelen ...............................................................................103 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7 6.8 6.9 6.10
7.
Gevolgen ..............................................................................................99 Uitzonderingen .....................................................................................99
Inleiding ..............................................................................................124 Voorwaarden voor faillietverklaring.....................................................125 Wijze van faillietverklaring ..................................................................126 Rechtsgevolgen..................................................................................127 De administratie van het faillissement ................................................129
Verjaring ........................................................................................................132 9.1 9.2
De gemeenrechtelijke verjaringstermijn .............................................132 De korte verjaringstermijn...................................................................132
-5-
10. Arbitrage ........................................................................................................140 10.1 10.2 10.3 10.4 10.5
Definitie: wat is arbitrage? ..................................................................141 Voor- en nadelen van arbitrage: waarom arbitrage? ..........................141 Grondslag: arbitrage-overeenkomst of arbitraal beding......................143 Het scheidsgerecht.............................................................................146 Rechtsmiddelen en uitvoerbaarverklaring ..........................................147
11. De erkenning en de tenuitvoerlegging van vonnissen in het buitenland.148
V.
KOOP-VERKOOP
1.
Begrip en geldigheidsvereisten ...................................................................152 1.1 1.2
2.
Mondeling of schriftelijk ...............................................................................154 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6
3.
Consensualisme.................................................................................154 Nut van een geschrift: bewijs..............................................................155 Telefoon .............................................................................................155 Briefwisseling .....................................................................................155 Telegram - Telefax - Fax ....................................................................156 Factuur ...............................................................................................156
Essentiële punten in de koopovereenkomst ..............................................156 3.1 3.2
4.
Begrip .................................................................................................152 Geldigheidsvereisten ..........................................................................153
De zaak ..............................................................................................156 De prijs ...............................................................................................157
Verbintenissen uit de koopovereenkomst ..................................................159 4.1 4.2
Voor de verkoper................................................................................159 Voor de koper.....................................................................................159
-6-
5.
Clausules in de koopovereenkomst ............................................................160 5.1 5.2 5.3
6.
Enkele voorbeelden............................................................................160 Standaardbedingen of algemene verkoopsvoorwaarden ...................163 Rechtspraak in verband met de koopovereenkomst ..........................166
De factuur ......................................................................................................168 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7
Definitie en situering...........................................................................168 Verplichting tot afgifte van de factuur .................................................169 Bewijskracht van de factuur................................................................170 Wat met de factuur kan bewezen worden ..........................................175 Het protest..........................................................................................180 Factuur en ingebrekestelling ..............................................................182 Rechtspraak in verband met de factuur..............................................183
EUROPEES BETALINGSBEVEL
I. VOORSTEL VOOR EEN RICHTLIJN VAN DE RAAD BETREFFENDE DE WEDERZIJDSE BIJSTAND INZAKE DE INVORDERING VAN SCHULDVORDERINGEN DIE VOORTVLOEIEN UIT BELASTINGEN, RECHTEN EN ANDERE MAATREGELEN ...........................................................................................
1.
Toelichting ........................................................................................................... 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5
Achtergrond van het voorstel .................................................................... Raadpleging van belanghebbende partijen en effectbeoordeling ............. Juridische elementen van het voorstel...................................................... Gevolgen voor de begroting...................................................................... Aanvullende informatie .............................................................................
-7-
II.
GROENBOEK: Over het collectief verhaal voor consumenten........................
1.
Inleiding ...............................................................................................................
2.
Omschrijving van het probleem .........................................................................
3.
Bestaande Europese instrumenten ...................................................................
4.
Opties ................................................................................................................... 4.1 4.2 4.3 4.4
Geen actie van de EG ............................................................................. Samenwerking tussen de lidstaten ........................................................... Mix van beleidsinstrumenten .................................................................... Gerechtelijke procedure voor collectief verhaal ........................................
III. WETSVOORSTEL TOT WIJZIGING VAN HET GERECHTELIJK WETBOEK TER VERALGEMENING VAN HET EUROPEES BETALINGSBEVEL ................................
1.
Toelichting ........................................................................................................... 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5
Probleemanalyse...................................................................................... Summiere rechtspleging om betaling te bevelen ...................................... Europees betalingsbevel .......................................................................... Gerechtelijke achterstand ......................................................................... Artikelsgewijze toelichting.........................................................................
INLEIDING TOT HET DOCUMENTAIR KREDIET
I.
Analyse ..........................................................................................................252
1.
Basisprincipes ............................................................................................252
-8-
2.
Mechanisme ................................................................................................253
3.
Vormen van documentair krediet ..............................................................255 3.1 3.2 3.3
4.
Vormen van documentair krediet naargelang van het soort verbintenis ..........................................................................................255 Vormen van het documentair krediet naargelang van de wijze van realisatie .............................................................................................260 Bijzondere vormen van documentair krediet, gebruikt voor de “import / export” verrichtingen.............................................................273
De handelsdocumenten..............................................................................283 4.1 4.2 4.3
De documenten ter beschrijving en de documenten ter controle van de goederen ................................................................................284 De transportdocumenten ....................................................................288 De verzekeringsdocumenten..............................................................301
5.
Het probleem van de niet-conforme documenten....................................305
II.
Aanbevelingen...............................................................................................311
1.
Invoerders....................................................................................................311
2.
Uitvoerders ..................................................................................................320 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6
III.
De verzendingstermijn........................................................................321 De termijn van aanbieding van de documenten .................................321 De wisselbrief .....................................................................................322 De factuur...........................................................................................322 De transportdocumenten ....................................................................323 Het verzekeringsdocument.................................................................326
Handelsuitdrukkingen (“Incoterms”) ..........................................................327
-9-
IV.
Bondige analyse van de modellen...............................................................334
1.
Waarom 2 modellen? ..................................................................................335 1.1 1.2
2.
Model 1 stelt een documentair krediet van het Europees type voor ...335 Model 2 is van het Angelsaksische Type............................................335
Zijn deze modellen volledig? .....................................................................337 2.1 2.2
De koper.............................................................................................337 De verkoper........................................................................................337
V.
Inleiding tot de regelen en usances ............................................................338
VI.
Uniforme regelen en usances voor documentaire kredieten ....................340
1.
Algemene bepalingen en definities ...........................................................340
2.
Vorm en advisering van kredieten.............................................................341
3.
Aansprakelijkheid en verantwoordelijkheid .............................................346
4.
Documenten ................................................................................................350
5.
Diverse bepalingen .....................................................................................364
6.
Overdraagbare kredieten............................................................................367
7.
Sessie van provenu ....................................................................................369
- 10 -
