10 jaar scenaristengilde Een top 10 van onze belangrijkste verwezenlijkingen
!
Scenaristen zijn aangename mensen
Ja, we kennen allemaal de verhalen bij andere organisaties. Hoog oplopende discussies, gemoederen die ver boven het kookpunt verhit raakten, vechtpartijen die maar ei zo na afgewend konden worden. Dan is het er bij de scenaristengilde altijd een stuk gemoedelijker aan toe gegaan. In tien jaar scenaristengilde is er binnen de raad van bestuur nooit een intern conflict geweest en wij vinden dat we daar trots op mogen zijn. Vergaderen, discussiëren, een consensus vinden, actie ondernemen en daarna samen een pot gaan pakken. Saai? Misschien. Maar we kunnen er in ieder geval één ding uit concluderen. Iets wat u natuurlijk al lang weet: dat scenaristen aangename, nooit genoeg geprezen, door en door goeie mensen zijn.
!
Alle auteursrechtenvennootschappen op één lijn
In 2013 besliste de regering plots de auteurswet te wijzigen. Veel partijen werden om hun mening gevraagd. Het recht van de auteurs is namelijk iets wat veel mensen en bedrijven interesseert. Of beter gezegd: het recht om onze werken te mogen gebruiken en de kost die dat voor die mensen en bedrijven met zich meebrengt. Tot onze verbazing hadden de verschillende maatschappijen die onze auteursrechten beheren geen gemeenschappelijk standpunt of strategie. En waren ze ook niet van plan om samen onze rechten te verdedigen. Pas op gemeenschappelijk initiatief van de Scenaristengilde en de Unie van Regisseurs is die samenwerking er gekomen. Nu staan we allemaal op dezelfde lijn. Wat nodig zal zijn de komende jaren.
!
Scenariopremies belastingvrij
Weet u hoeveel belastingen er op een scenariopremie van het VAF betaald moet worden? Het valt nogal mee: nul procent. De scenaristengilde heeft daar van bij de oprichting van het VAF voor geijverd. Toen in 2007 het overlegcomité van het VAF werd opgericht, heeft – ere wie ere toekomt – voormalig bestuurslid Pieter De Graeve dit meteen op de agenda gezet en er herhaaldelijk voor gepleit. Toen het VAF een nieuwe beheersovereenkomst moest afsluiten, roken we onze kans: 12.500 euro scenariopremie was vanaf toen 12.500 euro netto. Alleen al die verwezenlijking bewijst het nut van het overlegcomité van het VAF én van de scenaristengilde.
!
Workshops & Masterclasses
Mogens Rukov (‘Festen’), Jean-Claude Carrière (‘Belle de Jour’) en Paul Schrader (‘Taxi Driver’) waren wellicht de bekendste namen die we konden strikken voor een masterclass. Maar daarnaast organiseren we ook workshops rond het schrijven van kortfilms op het IKL en in samenwerking met RITS en het VAF zorgen we voor de jaarlijkse Summerschool-workshop waarin je onder begeleiding van een internationale mentor je treatment tot een volwaardig scenario kan uitwerken. Bovendien blijkt ons ‘Script to Screen’-format waarin filmmakers aan de hand van fragmenten uitleggen hoe ze een scenario in beelden vertaalden na enkele edities reeds een instant klassieker. We mogen dus rustig stellen dat we onze bijdrage leveren aan de verdere professionalisering van het beroep!
!
Auteursrechten blijven belast aan 15%
Sinds 2008 worden auteursrechten belast aan 15 procent (nu ja, ongeveer toch, je kent het systeem wel). Een nodige maatregel, want hierdoor kunnen vele auteurs eindelijk leven van hun werk en dat stimuleert de professionalisering van ons vak enorm. Eind 2012 viel de creatieve sector zowat collectief van hun stoel toen ze de krant lazen. De overheid wou deze belasting plots (bijna) verdubbelen. Samen met de journalisten, muzikanten, acteurs, regisseurs en unizo vormden we front. Een luid en duidelijk protest wierp zijn vruchten af. De maatregel werd opgeborgen. Auteursrechten blijven belast aan 15 procent.
!
Meer toegekende scenariosteun
In de beginjaren van het VAF leek het wel een automatisme: als je project scenariosteun kreeg, was de kans groot dat de film er ook kwam. Wat fijn is uiteraard. Minder fijn waren de vele afwijzingen die scenaristen kregen. Afwijzingen op basis van een eerste worp in een zoektocht naar een verhaal. We pleitten al van bij aanvang voor een bredere basis om op voort te bouwen. Om meer scenario’s te laten uitwerken. Met succes. Want tegenwoordig worden er veel meer scenariopremies toegekend. En krijgen meer scenaristen dus de kans betaald hun scenario uit te werken. In de beginjaren kon je als ervaren scenarist ook niet zonder producent scenariosteun aanvragen. Ook die regel veranderde. Met resultaat. Want 1 op de 3 scenaristen die zonder producent scenariosteun kregen, ziet zijn/haar scenario effectief verfilmd.
!
Netwerken
Ons kent ons, het is een bekend fenomeen en het is in het audiovisuele wereldje niet anders. Voor de scenaristengilde bestond, zaten scenaristen gekluisterd aan hun schrijftafels, opgesloten in zolderkamers, verstoken van zowat alle contact met de buitenwereld en met elkaar. De scenaristengilde heeft daar verandering in gebracht. We brengen scenaristen samen op onze algemene vergadering, bieden hen de gelegenheid met evenementen als Scenarist in Beeld om contact te leggen met het grote publiek, ja, we koppelen hen zelfs aan producenten tijdens onze jaarlijkse Speeddate. Netwerkende scenaristen, ze bestààn, dankzij de scenaristengilde.
!
Spotlight op de Scenarist
‘De scenarist doet z’n werk pas goed als hij onzichtbaar is’, luidt de boutade. Maar de Scenaristengilde doet er alles aan om de man of vrouw achter het scenario op het voorplan te plaatsen. Onze ‘Scenarist in Beeld’-avonden waarop Vlaamse en buitenlandse scenaristen geïnterviewd worden zijn ondertussen een begrip en de bijhorende podcast wordt druk gedownload. We werken samen met IKL, Filmfest Gent en het filmfestival van Oostende om ook daar de scenarist in het zonnetje te zetten. We liggen mee aan de basis van de Visser-Neerlandiaprijs voor Scenario, een wedstrijd met 15,000 euro aan prijzengeld. En sinds 2009 reiken we elk jaar de Scenaristengilde Scenarioprijs uit, gestemd door onze leden en met een ondertussen indrukwekkend palmares.
!
Het verdedigen van de scenaristenbelangen
Een scenario-credit op de generiek of op de affiche? Als scenarist gehoord worden door de politiek wanneer het over de audiovisuele industrie gaat? Je rechten als mede-auteur en ‘creator’ van film- en tv-fictie laten gelden tegenover zenders, productiehuizen en auteursverenigingen? Het lijkt allemaal vanzelfsprekend, maar dat is het lang niet altijd. Alleen is het immers vaak een verhaal van David versus Goliath en wint de scenarist zelden of nooit. Dankzij het bestaan van de Scenaristengilde heb je als scenarist een stem die je belangen verdedigt bij alle spelers op audiovisuele veld. Van het VAF (dat nu ook de scenarist vermeldt in de creditlijsten op haar website en in haar externe communicatie) tot de zenders, van auteursverenigingen tot ministers van Media en Cultuur: door de Scenaristengilde is de scenarist overal vertegenwoordigd.
!
Vastleggen industrie-standaard voor een billijke verdeling van auteursrechten
Toen in 2010 de VRT zijn sectoraal akkoord wijzigde, konden vanaf dan ook vaste medewerkers een deel van het geïnde auteursrecht ontvangen. En plots stonden er een pak meer ‘auteurs’ te drummen om mee langs de kassa te passeren. Producers, researchers, editors, vele medewerkers aan een TVproductie voelden zich plots auteur. Voor freelance scenaristen was het soms moeilijk om in te gaan tegen de stem van de producer. De scenaristengilde heeft zowel de VRT-top als Sabam en SACD rond de tafel gebracht, en zo een consensus bereikt over wie recht heeft op welk deel van de koek. Welke zijn de fases en functies in het schrijfproces, wat is een eerlijke verdeelsleutel: de tekst over billijke verdeling van auteursrecht, te vinden in het kenniscentrum op onze site, is een handige tool om discussies en misbruik te voorkomen.
!
!
Meer info?
[email protected] de Scenaristengilde vzw - Vredestraat 24 - 2600 Antwerpen Ondernemingsnr 861 194 209
!
