ACTIVITEITENVERSLAG
INHOUDSOPGAVE
WOORD VAN DE VOORZITTER SAMENSTELLING VAN DE BEHEERSORGANEN
ACTIVITEITENVERSLAG
1. MISSIE 2. ACTIVITEITEN
››Inleiding ››Interfacefunctie met de Europese instellingen
11 11 11
EXPAT WELCOME DESK
1. OPDRACHT 2. ALGEMENE TRENDS VOOR 2013 3. STATISTIEKEN 4. DOSSIEROVERZICHT
››Inschrijving en verblijf ››Arbeid ››Burgerlijke stand ››Huisvesting ››Kinderen en onderwijs ››Gezondheid en sociale zekerheid ››Taxen en belastingen ››Consumentenrechten en ondernemingen ››Transport ››Regionale en lokale vertegenwoordigingen ››Diverse inlichtingen
5. ACTIVITEITEN EN SEMINARIES ››Onthaaldagen voor 2000 stagiairs ››Infosessie “Journalists@your service” ››INFO DAY Europese Commissie ››Evenementen voor echtgenoten
CEL COMMUNICATIE EN EVENEMENTEN
10
1. OPDRACHT 2. COMMUNICATIESTRATEGIE 3. EVENEMENTEN
14
››Festival Matongé-Europa ››Rally voor Brusselse scholieren
14
4. COMMUNICATIEACTIES- EN KANALEN
15 16 16 18 20 21 22 23 24 25 26 27 27
››Visuele identiteit ››Newsletter ››Social Media ››Website ››Advertenties ››Informatiestanden en seminaries ››Communicatiepartnerships
32 33 34 34 37
38 38 40 40 41 41 41 42
5.
ENQUÊTE OVER HET LEVEN VAN DE INTERNATIONALE GEMEENSCHAP IN BRUSSEL 45
››Doelstelling ››Opzet ››Resultaten ››Publicatie
45 45 46 49
28 28 29 29 29
3. PERSONEEL
››Samenstelling ››Opleiding
CONCLUSIE
50 50 51
WOORD VAN DE VOORZITTER
Op de volgende pagina’s kan u een niet-exhaustieve voorstelling vinden van de activiteiten die het Europe.Brussels Liaison Office heeft georganiseerd in 2013 of waaraan onze organisatie heeft deelgenomen, zij het in het kader van de promotie van Brussel als hoofdstad van de Europese Unie, van de sensibilisering van de Brusselaars voor de Europese roeping van hun gewest of in het kader van de talrijke problemen die Europe.Brussels heeft kunnen oplossen inzake onthaal en administratieve assistentie aan nieuwkomers die zich hier komen vestigen. 2013 was een goedgevuld jaar. De publicatie van de enquête over het leven van de internationale gemeenschap in Brussel heeft de visibiliteit van Europe.Brussels versterkt dankzij de weerklank die deze peiling kreeg in de geschreven en audiovisuele pers, zowel nationaal als internationaal. Europe.Brussels slaagde erin het beeld enigszins bij te stellen van de internationale ambtenaar die leeft in zijn ivoren toren en aan te tonen dat diens deelname aan het Brusselse socio-cultureel leven toeneemt. Maken dat de Europeanen die hier leven zich volwaardige Brusselaars voelen is uiteraard een van de hoofdbekommernissen van Europe.Brussels. Aangezien het onmogelijk is om Europa in Brussel te doen slagen zonder de goedkeuring van haar inwoners werden daarnaast talrijke initiatieven ondernomen opdat de Brusselaars zélf zich zouden beschouwen als Europeanen en fiere burgers van de hoofdstad van Europa. Europe.Brussels stelt alles in het werk om ontmoetingen en uitwisselingen te bevorderen tussen Brusselaars en Europeanen. De succesvolle organisatie van het Festival MatongéEuropa, tijdens hetwelk cultuur als hefboom fungeerde om bruggen te creëren tussen beide wijken, is daar een goed voorbeeld van. Als gastgewest voor de Europese instellingen behoort de promotie van een gastvrij imago tot onze belangrijkste taken. Dit gebeurt door een waaier van diensten die het team van Europe. Brussels aanbiedt aan al wie zich in Brussel vestigt in het kader van zijn activiteiten in of rond de Europese instellingen, of het nu gaat om ambtenaren, parlementsleden en hun assistenten, vertegenwoordigers van Europese regio’s en steden, journalisten, stagiairs, nationaal gedetacheerde experten, e.a. In 2013 werden niet minder dan 5.421 dossiers behandeld, wat de totaliteit van het aantal dossiers dat sinds de oprichting van het Bureau werd behandeld, brengt op ongeveer 88.000. Deze cijfers slaan op alle dossiers met een zekere complexiteit en laten de zeer talrijke gegevens die worden gecommuniceerd via telefoon, e-mail of aan bezoekers van onze lokalen, van onze antenne in het Europees Parlement of aan een van onze standen buiten beschouwing. Bij de lezing van het 23ste jaarverslag kan vooral opgemerkt worden dat het Europe. Brussels Liaison Office de doelstellingen die haar door de Regering vanaf 1991 opgelegd zijn ten volle heeft gerealiseerd en er in geslaagd is in de loop der jaren een zetelpolitiek uit te bouwen die naam waardig.
Alain Hutchinson Voorzitter Europe.Brussels Liaison Office
SAMENSTELLING VAN DE BEHEERSORGANEN
9
›› Raad van beheer
De heer Alain HUTCHINSON
De heer Rudi VERVOORT,
vertegenwoordigd door de heer Micha KAPETANOVIC
De heer Guy VANHENGEL,
vertegenwoordigd door de heer Frank LELON
Mevrouw Evelyne HUYTEBROECK,
vertegenwoordigd door Mevrouw Marie-Hélène LAHAYE
Mevrouw Brigitte GROUWELS,
vertegenwoordigd door Mevrouw Monique VAN TRAPPEN
Mevrouw Céline FREMAULT,
vertegenwoordigd door de heer Alain ROBA
Mevrouw Anne-Marie CLAEYS
De heer Bruno DE LILLE,
vertegenwoordigd door de heer Rik JELLEMA
De heer Christos DOULKERIDIS,
vertegenwoordigd door de heer Stéphane JANS
Mevrouw Nathalie GILSON
De heer Bernard HAYETTE
De heer Laurent VAN DER ELST
Effectieve leden
De heer Alain HUTCHINSON
De heer Rudi VERVOORT
De heer Guy VANHENGEL
Mevrouw Evelyne HUYTEBROECK
Mevrouw Brigitte GROUWELS
Mevrouw Céline FREMAULT
Mevrouw Anne-Marie CLAEYS-MATTHYS
De heer Bruno DE LILLE
De heer Christos DOULKERIDIS
Mevrouw Sophie BROUHON
Mevrouw Nathalie GILSON
De heer Bernard HAYETTE
De heer Rachid MADRANE
De heer Jérôme DE MOT
De heer Laurent VAN DER ELST
›› Algemene Vergadering
Voorzitter Adjunct - penningmeester Ondervoorzitter
Penningmeester
Secretaris
Secretaris
Voorzitter
Secretaris
Aangesloten leden De heer Jos BERTRAND De heer Jean-Pierre CORNELISSEN Mevrouw Françoise DUPUIS De heer Paul GALAND De heer Pascal GOERGEN De heer Michel LEGROS Mevrouw Anne MARCUS-HELMONT Mevrouw Catherine RABIER De heer Daniel SOUDANT De heer Christophe T’SAS
ACTIVITEITENVERSLAG
1 MISSIE Europe.Brussels stelt zich tot doel de rol van Brussel als hoofdstad van Europa te ontwikkelen en wel door de band of ‘liaison’ tussen Brussel, Europa en de internationale instellingen te versterken via participatie, onthaal, promotie en kennisopbouw- en verspreiding.
ONTHAAL
PROMOTIE
Een gratis, snelle, one-stop en “brede” Welcome Desk voor
‘Europa laten slagen in Brussel’ en Brussel demystifiëren
expats aanbieden die deze doelgroep informeert, gidst en
als Europese hoofdstad door haar imago te verbeteren, een
probleemoplossend ondersteunt bij vestiging en verblijf
uitstalraam te zijn voor Brussel én voor de Europese Unie.
in Brussel, een tussenschakel vormt naar de Brusselse
Ook maar niet uitsluitend door alle Brusselaars, expat of
instellingen en hen gerust stelt zodat ze zich thuis voelen
niet, te sensibiliseren voor hun hoofdstad.
in Brussel.
PARTICIPATIE Activiteiten organiseren of stimuleren die de integratie
KENNISOPBOUW EN –VERSPREIDING
bevorderen tussen ‘expats’ en Brusselse natives via
Creëren, uitbouwen, actualiseren en verspreiden van
ontmoetingen, uitwisseling, dialoog, communicatie en
kennis en knowhow over de Europese en internationale
‘bruggenbouwende’ activiteiten tussen beide doelgroepen,
dimensie van Brussel. Het gaat meer bepaald over de
teneinde een gemeenschappelijke Brusselse identiteit
aanwezigheid van de internationale instellingen en
te ontwikkelen en een sterker bewustzijn van beide
internationale organisaties in Brussel en de expats in
doelgroepen over de Europese rol van Brussel.
Brussel.
2
ACTIVITEITEN ›› Inleiding Europe.Brussels bestaat uit twee cellen: de Expat Welcome Desk en de Cel Communicatie en Evenementen. Beide cellen werken in gelijke mate aan de realisatie van Europe.Brussels’ missie. De Expat Welcome Desk vervult een concrete onthaalfunctie voor individuen van de Brusselse internationale gemeenschap. De Cel Communicatie en Evenementen zet zich vooral in voor sensibilisering via kennisopbouw en -verspreiding, promotionele activiteiten en de (communicatieve) ondersteuning van de Expat Welcome Desk. 2013 was meer dan ooit een jaar waarin beide cellen elkaars werking versterkten door een intense samenwerking.
›› Interfacefunctie met de Europese instellingen Dat de Europese instellingen van levensbelang zijn voor Brussel hoeft geen betoog. Het is dan ook des te belangrijker om de werking van deze instellingen grondig te begrijpen en een goede relatie met hen te creëren en te onderhouden. Ook dat is een functie die Europe.Brussels volledig ter harte neemt. Al te dikwijls wordt Europe.Brussels precies omwille van die functie door andere Brusselse instellingen benaderd. Maar wie en hoe benaderen en voor welk onderwerp? Het is geen sinecure om de weg te vinden in de honderden departementen, tientallen instellingen en te weten wie van de tienduizenden personeelsleden het best gecontacteerd wordt. De directie en beide cellen onderhouden dan ook permanent goede relaties met een hele reeks sleuteldepartementen en -personen. Het gaat daarbij bijvoorbeeld over de personeels- en communicatiedepartementen van de instellingen. Voortdurende contacten, de uitbouw van een uitgebreid netwerk, duidelijke afspraken en voortdurende informatieuitwisseling van beide kanten zorgen al jaar en dag voor een vruchtbare en efficiënte samenwerking en zijn doorslaggevend voor het realiseren van onze missie. De jarenlange ervaring zorgde bovendien voor een inzicht en kennis in de manier van werken én cultuur van de Europese Unie die uniek is binnen de Brusselse instellingen. Een bijzondere vermelding verdient het lidmaatschap van de Task Force EU-Belgium. Dit overlegorgaan tussen de Europese instellingen enerzijds en vertegenwoordigers van de Belgische en Brusselse overheden anderzijds, vergadert op initiatief van de Europese Commissie en meer bepaald de Europese Commissaris bevoegd voor administratie en behandelt onderwerpen die raken aan de aanwezigheid van de Europese instellingen in ons land. De Belgische component wordt geleid door de ambassadeur die het Interministerieel Comité voor het Zetelbeleid (ICZ) voorzit, dat ook de voorbereidende vergaderingen organiseert. Op de agenda worden alle mogelijke thematieken aangekaart die van belang zijn voor een goed onthaal door ons land van de instellingen in Brussel zoals de Europese scholen, veiligheid en mobiliteit in de Europese wijk, dossiers inzake urbanisme, de toepassing van het Protocol betreffende de Privileges en Immuniteiten. Europe.Brussels maakt deel uit van deze vergadering en kon met name dankzij deze aanwezigheid, een bijzonder goed inzicht in de instellingen verwerven, een netwerk uitbouwen van beslissingsnemers en zo concrete medewerking verwerven voor tal van projecten, zoals de Enquête over het leven van de internationale gemeenschap in Brussel of de campagnes om Europeanen ertoe aan te zetten zich te registreren voor de gemeenteraadsverkiezingen..
13
ACTIVITEITENVERSLAG
ACTIVITEITENVERSLAG 2013
EXPAT WELCOME DESK
›› Expat Welcome Desk
OPDRACHT
ALGEMENE TRENDS IN 2013
De Expat Welcome Desk geeft advies aan leden van
De Expat Welcome Desk stelde in haar dagdagelijkse
de internationale gemeenschap en in het bijzonder
werking en voor alle behandelde thema’s vier grote
diegenen die verloren lopen in het doolhof van Belgische,
algemene tendensen vast.
Brusselse en Europese regels, wetgeving én procedures. Het internet biedt weliswaar een schat aan informatie, maar het Belgisch recht is dermate complex dat een gepersonaliseerd advies een essentiële service blijkt voor nieuwkomers in Brussel. De onderwerpen waarover de cel advies geeft zijn erg breed, maar 60% van de vragen heeft betrekking op inschrijving en verblijf, huisvesting en belastingen (zie tabel).
• De complexiteit van de adviesvragen noopt Europe. Brussels meer en meer om de administratieve overheden te raadplegen om de problemen te kunnen oplossen. Het grote aantal aanvragen en hun diversiteit vereist immers een goede kennis en tekstvaardigheid van de wetteksten in zeer uiteenlopende domeinen.
• Eén dossier kan tegenwoordig talrijke tussenkomsten verspreid over één jaar vereisen.
De cel geeft individueel advies per e-mail, telefoon, in
• Cliënten vragen meer en meer een full service. Ze
face-to-face afspraken, maar verspreidt ook informatie
wensen steeds vaker informatie over een breed scala
via presentaties en documentatie, onder meer tijdens
aan onderwerpen. Bijvoorbeeld de vestiging van
belangrijke evenementen waar heel wat leden van de
expats in België, hun huisvestingsmogelijkheden,
internationale gemeenschap op afkomen. De INFO DAY
maar ook huurprijzen, tewerkstelling of het statuut van
van de Europese Commissie, de Open Deurdag van de
zelfstandige of werknemer blijven populaire thema’s.
Europese instellingen, de ontvangst van 2000 stagiairs in
Ook de Belgische sociale zekerheid, het onderwijs en
de verschillende Europese instellingen of het onthaal van
belastingen komen vaak ter sprake.
de nieuwe Europese parlementsleden van elke legislatuur,
• Het is duidelijk dat nieuwe technologieën een grote
zijn slechts een paar voorbeelden. De statistieken die
impact hebben op de werking van de Expat Welcome
hierna vermeld worden betreffen enkel de individuele
Desk. Cliënten hebben meer en meer toegang tot
dossiers, niet deze collectieve informatiesessies.
informatie via het internet. Het type van vragen varieert bijgevolg in functie van informatie die sowieso al op het internet beschikbaar is.
ACTIVITEITENVERSLAG 2013
17
STATISTIEKEN De Expat Welcome Desk behandelde in 2013 5.421 dossiers1, een lichte toename van 1.8% tegenover 2012 hetgeen meteen de stijgende trend bevestigt. In 2012 was er al een toename van 2.5% in het aantal dossiers. Onderstaande tabel en grafiek sommen het aantal dossiers in 2012 en 2013 op, opgedeeld in tien thema’s waarvoor onze Welcome Desk quasi dagelijks geconsulteerd wordt. 60% van de vragen hebben betrekking op inschrijving en verblijf,
››Thema’s
››Aantal dossiers
Huisvesting
1971
1994
Inschrijving en verblijf
852
860
Taxen en belastingen
297
345
Gezondheid en sociale zekerheid
271
280
Arbeid
260
256
Consumentenrechten en ondernemingen
248
237
Transport
180
190
Kinderen en onderwijs
79
85
Burgerlijke stand
68
70
1095
1104
5321
5421
1
en
Tr an sp or t
Co ns en um on en de ten rn re em ch in te ge n n
Ar be id
so Ge ci zo al n e dh ze e ke id rh en ei d
be Ta la xe st n in e ge n n
In s en chr ve ijvi rb ng lij f
Hu is ve st in g
TOTAAL
K on ind de er rw en ijs
Diverse inlichtingen
in lic Di ht ve in rs ge e n
2013
Bu rg er st lijk an e d
2012
en dossier betreft één concrete vraag die betrekking heeft op één problematiek. Eenzelfde aanvrager kan dus meerdere vragen stellen in meerdere problematieken die allemaal als een dossier E worden geteld.
EXPAT WELCOME DESK
huisvesting en belastingen.
›› Expat Welcome Desk
DOSSIEROVERZICHT INSCHRIJVING EN VERBLIJF OMSCHRIJVING
OVERZICHT VAN HET WETTELIJK LANDSCHAP
Het thema ‘Inschrijving en verblijf’ behandelt de registratie
Dergelijke dossiers vereisen een goede kennis van
en het verblijf van personen van vreemde nationaliteit
het vreemdelingenrecht. Het gaat met name om twee
die in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wonen. Het
belangrijke wetteksten:
gaat om vragen over bijvoorbeeld verblijfsvergunning, visa, gezinshereniging, de speciale identiteitskaarten of verbintenissen tot ten lasteneming. Dit zijn dossiers waarin Europe.Brussels bij uitstek één van haar belangrijkste functies vervult: een brug slaan tussen expats en de Brusselse gemeenten.
• De wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen
• Het Koninklijk Besluit van 8 oktober 1981 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen
De Welcome Desk komt geregeld op een heel praktische manier tussen inzake inschrijving en verblijf. Al te dikwijls draaien de contacten van personen met een vreemde nationaliteit met de gemeentelijke administratie op niets uit door de taalbarrière of hun bijzonder statuut als personeelslid van een Europese instelling. Tijdens hun eerste bezoek aan de gemeentelijke administratie worden ze vaak verkeerd begrepen of wordt hun situatie verkeerd beoordeeld. Met een gevoel van machteloosheid nemen ze dan ten einde raad contact op met de Welcome Desk in de hoop dat hun dossier zo wel tot een goed einde komt. Inschrijving in de gemeente is inderdaad geen sinecure, ongeacht of de aanvrager een Europese nationaliteit heeft of niet. Het duurt effectief een aantal maanden, is niet gemakkelijk te begrijpen voor buitenstaanders en plaatst ze soms in moeilijke situaties. Belangrijke demarches in het leven van expats worden daardoor uitgesteld. Denken we maar aan het openen van een bankrekening of de zoektocht naar werk van de partner.
Case: Inschrijving Een jonge Duitse vrouw werkte sinds een paar maanden in het Europees Parlement. Haar partner sinds drie jaar, een man van Turkse nationaliteit die in Duitsland woont, wenst zich bij haar te vestigen hier in België en ze klopt bij de Helpdesk aan om advies. De vrouw had nog nooit met hem samengewoond maar beiden wensten hun relatie in België te officialiseren met een wettelijke samenwoning om vervolgens eventueel in het huwelijk te treden. De Welcome Desk legde haar de verschillende procedurestappen uit. De vrouw werd geadviseerd om in de eerste plaats een verklaring van wettelijk samenwonen af te leggen bij de dienst burgerlijke stand van de gemeente waar ze gevestigd is. De partner kan dan vervolgens dankzij zijn Duitse verblijfstitel naar België komen om van hieruit een verblijfsvergunning aan te vragen op basis van gezinshereniging. Die laatste procedure vereist echter allerlei bijkomende voorwaarden naast de verklaring van wettelijk samenwonen bij de ambtenaar van de burgerlijke stand. In dit geval kon het paar niet bewijzen dat het al één jaar had samengewoond. Er zat niets anders op dan zich te beroepen op de laatste wettelijke voorwaarde: een dossier samenstellen dat bewijst dat ze elkaar al twee jaar kennen. Dat gebeurde dan ook aan de hand van een maximum aan bewijselementen. Voorbeelden daarvan zijn vliegtuigbiljetten, hotelreservaties, brieven van verwanten, facturen op naam van beide partners, e-mails of telefoonuittreksels.
ACTIVITEITENVERSLAG 2013
19
TRENDS IN 2013
››Een gewijzigd permanent verblijf
2
EU-burgers of hun familieleden die een E+kaart (permanent verblijf) aanvragen, moeten voortaan een ononderbroken verblijf van vijf jaar bewijzen. De Dienst Vreemdelingenzaken kan dus vanaf nu het verblijfsrecht intrekken gedurende de eerste 5 jaar vanaf de datum van afgifte van de F-kaart. De administratie trekt de kaart enkel in indien de EU-burger of zijn familielid niet meer voldoet aan de eerder opgelegde verblijfsvoorwaarden.
››De nieuwe speciale identiteitskaart De Directie Protocol reikt sinds 2 december 2013 een nieuw type speciale identiteitskaart uit voor bevoorrechte personen die tijdelijk in België verblijven. Het gaat hoofdzakelijk om een praktische modernisering van de oude, geplastificeerde identiteitskaart. De wijzigingen betreffen het materiaal (polycarbonaat), het formaat (kleiner dan voorheen) en de lay-out (recto-verso). De inhoudelijke data vermeld op de oude identiteitskaarten blijven behouden op de nieuwe kaart. Er werd geen enkel nieuw inhoudelijk element toegevoegd. Een specifiek, gekleurd kenteken op de keerzijde geeft de categorie van de kaart aan en ze bevat opnieuw een aantal zichtbare en onzichtbare veiligheidskenmerken. Aanvragen voor een nieuwe identiteitskaart vóór de op de kaart vermelde einddatum zijn niet meer mogelijk, tenzij ingeval van diefstal of verlies van de kaart of wijziging van gegevens. In dat geval levert de overheid een nieuwe kaart af die geldt als duplicaat.
››De schijnwettelijke samenwoning Op 3 oktober 2013 werd een wetswijziging van kracht in de strijd tegen schijnhuwelijken en de schijnwettelijke samenwoningen3. De nieuwe regelgeving verzwaart de straffen en de regeling voor gedwongen huwelijken. Zo bestaat er voortaan een wettelijke definitie van het begrip ‘schijnwettelijke samenwoning’ en voerde het Burgerlijk Wetboek meteen een verbod in op schijnwettelijke samenwoning. Daarnaast bevat ook de Vreemdelingenwet een aantal nieuwe regels en sancties in deze materie. De wetgever beoogt met al deze wijzigingen daders strenger te straffen en slachtoffers beter te beschermen.
Schijnwettelijke samenwoning wordt dus nu voor het eerst omschreven in het Burgerlijk Wetboek (artikel 1476bis4). Het wetboek verwijst naar het feit dat “uit een geheel van omstandigheden blijkt dat de intentie van minstens een van beide partijen kennelijk enkel gericht is op het bekomen van een verblijfsrechtelijk voordeel dat is verbonden aan de staat van wettelijk samenwonende.”. Artikel 1476 ter BW bepaalt ook impliciet het begrip van gedwongen samenwoonst: ”Er is evenmin een wettelijke samenwoning wanneer deze wordt aangegaan zonder vrije toestemming van beide wettelijk samenwonenden of de toestemming van minstens een van de wettelijk samenwonenden werd gegeven onder geweld of bedreiging.” Een huwelijk (zoals de wettelijke samenwoning) is dus voortaan “gedwongen” indien aan een van de twee voorwaarden voldaan is, in plaats van beide zoals voorheen. De officier van de burgerlijke stand kan in dat geval dus voortaan weigeren de verklaring van wettelijke samenwoning te aanvaarden. De ambtenaar kan de registratie van de aangifte gedurende twee maanden schorsen om de situatie te kunnen onderzoeken als hij denkt dat er een ernstig vermoeden van de schending van de voorwaarden is. Hij vervult zo voortaan een preventieve én een actieve rol in deze dossiers. Een ministeriële omzendbrief met een opsomming van aanwijzingen voor een schijnhuwelijk of schijnwettelijke samenwoning moet de ambtenaar helpen zijn nieuwe functie uit te oefenen. De wetgever voerde tegelijkertijd ook een aantal strafbepalingen in inzake huwelijken en schijnwettelijke samenwoningen. Overtredingen worden bestraft met een gevangenisstraf van 1 maand tot 3 jaar en een boete van 50 tot 250 euro. Bovendien is de maximale lengte van het inreisverbod verlengd tot 5 jaar (in plaats van drie jaar). Voor gedwongen huwelijken en wettelijke samenwoonst werden de minimum en maximum straffen naar boven herzien: 3 maanden tot 5 jaar gevangenisstraf en een boete van 250 tot 5000 euro (in plaats van 1 maand tot 3 jaar en 50 tot 250 EUR).
2
Aanpassing door de programmawet van 28 juni 2013 die de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering wijzigt.
3
Inwerkingtreding van de wet van 2 juni 2013 tot wijziging van het Burgerlijk Wetboek, de wet van 31 december 1851 met betrekking tot de consulaten en de consulaire rechtsmacht, het Strafwetboek, het Gerechtelijk Wetboek en de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen, met het oog op de strijd tegen de schijnhuwelijken en de schijnwettelijke samenwoningen.
4
rt. 1476bis. “Er is geen wettelijke samenwoning wanneer, ondanks de geuite wil van beide partijen om wettelijk samen te wonen, als uit een geheel van omstandigheden blijkt dat de intentie van A minstens een van beide partijen kennelijk enkel gericht is op het bekomen van een verblijfsrechtelijk voordeel dat is verbonden aan de staat van wettelijk samenwonende”.
EXPAT WELCOME DESK
Het aantal dossiers voor dit thema stijgt voortdurend. Europe.Brussels licht een aantal wijzigingen toe in drie materies: de gewijzigde permanente verblijfsvergunning, de nieuwe speciale identiteitskaart en de regeling voor schijnwettelijke samenwoning.
›› Expat Welcome Desk
ARBEID OMSCHRIJVING De dossiers in deze rubriek slaan op zeer uiteenlopende
De overheid reikt ze alleen maar uit wanneer het
onderwerpen die te maken hebben met tewerkstelling zoals
onmogelijk is om binnen de beschikbare werknemers
bijvoorbeeld au pairs, beroepskaarten, werkvergunningen
op de arbeidsmarkt en binnen een redelijke termijn een
of stagevergunningen. De Welcome Desk is elke keer
werknemer te vinden die het werk op een bevredigende
weer verbaasd over het aantal vragen en problemen i.v.m.
manier kan uitvoeren, al dan niet na het volgen van een
grensoverschrijdende arbeidsmobiliteit van mensen die
aangepaste beroepsopleiding.
naar België komen werken. De cel analyseert elk dossier afzonderlijk en houdt daarbij telkens rekening met verschillende parameters zoals nationaliteit, woonplaats, status van de echtgenoot of het type activiteit. De meerderheid van de aanvragen heeft betrekking op een werkvergunning B voor werknemers of stagiairs. Europe. Brussels helpt om alle documenten te verzamelen
• Werkvergunning C heeft een beperkte geldigheidsduur, geldt voor alle werknemersberoepen en wordt toegekend aan specifieke categorieën buitenlandse onderdanen die slechts over een beperkt of onzeker verblijfsrecht in België beschikken (bv. studenten, kandidaatvluchtelingen, ...).
en het dossier in te dienen bij Brussel Economie
OVERZICHT VAN HET WETTELIJK LANDSCHAP
en Werkgelegenheid van de Brusselse Gewestelijke
• wet van 30 april 1999 betreffende de tewerkstelling van
Overheidsdienst. De aanvragen zijn meestal succesvol en
• koninklijk besluit van 9 juni 1999 houdende
cliënten zijn dan ook bijzonder tevreden. Ter herinnering: regelgeving inzake de toegang van buitenlandse werknemers tot de arbeidsmarkt is een complexe
aangelegenheid.
Met
uitzondering
van
onderdanen van de Europese Unie dient iedereen die hier wenst te werken en een vreemde nationaliteit heeft in principe voorafgaand een vergunning aan te vragen bij de bevoegde autoriteiten. Zo
is
een
werkvergunning
uitvoering van de wet van 30 april 1999 betreffende de tewerkstelling van buitenlandse werknemers
• koninklijk besluit van 2 augustus 1985 houdende uitvoering van de wet van 19 februari 1965 betreffende de uitoefening van de zelfstandige beroepsactiviteiten der vreemdelingen
• koninklijk besluit van 3 februari 2003 tot vrijstelling van bepaalde categorieën van vreemdelingen van de
werknemer (en
buitenlandse werknemers
zijn
onderworpen werkgever
aan
een
moet
een
verplichting houder te zijn van een beroepskaart voor de uitoefening van een zelfstandige beroepsactiviteit
verblijfsvergunning aanvragen). De zelfstandige moet
• wet van 19 februari 1965 betreffende de uitoefening van
dan weer een beroepskaart aanvragen. Er bestaan wel
de zelfstandige beroepsactiviteiten der vreemdelingen
veel uitzonderingen op die principes of er gelden speciale voorwaarden die dan weer afhangen van de specifieke arbeidsmarkt, de voorgenomen activiteit of internationale verdragen. Er zijn drie categorieën van werkvergunningen:
• ●Werkvergunning A is van onbeperkte duur, geldig voor alle werknemersberoepen en voorbehouden voor werknemers die er al meerdere jaren als werknemer met een arbeidsvergunning B hebben opzitten.
• ●Werkvergunning B is geldig voor een bepaalde periode van twaalf maanden en beperkt tot tewerkstelling bij een welbepaalde werkgever.
Case: Arbeid Een jonge Amerikaanse student staat op het punt zijn master in Frankrijk af te werken en wil in het kader van zijn studies een laatstejaarstage doen in een Belgische onderneming. Hij vroeg de Welcome Desk hoe hij zoiets moet aanpakken. Heeft hij een Belgische werkvergunning nodig? De nieuwe regelgeving zorgt er nu precies voor dat dat niet meer nodig is: het feit dat hij studeert in een EU-lidstaat en dat zijn stage verplicht is, zijn voldoende om hem toegang te verlenen tot het grondgebied zonder dat een werkvergunning vereist is.
ACTIVITEITENVERSLAG 2013
21
TRENDS IN 2013 2013 is een jaar waarin we vaststelden dat bedrijven meer en meer
2 jaar. Ze werd opnieuw verlengd tot 31 december 2011 en een
terughoudend worden om een arbeidsvergunning aan te vragen voor
laatste keer op december 2013. Sindsdien hebben deze Europese
niet-EU-personeelsleden. De regelgeving inzake gezinshereniging werd
burgers zonder enige beperking toegang tot de arbeidsmarkt. Op 1 juli
vereenvoudigd en ook kunnen bepaalde studenten nu gemakkelijker
2013 trad Kroatië toe tot de Europese Unie. Ook hier geldt een eerste
een vrijstelling van arbeidsvergunning krijgen. Bulgaren en Roemenen
overgangsperiode van twee jaar voor Kroatische werknemers en wel van
hebben ondertussen een volledige vrije toegang tot de Belgische
1 juli 2013 tot 30 juni 2015.
arbeidsmarkt verworven, terwijl de pas toegetreden Kroaten rekening
››Niet-EU-vertegenwoordigingen
het bekomen van een arbeidsvergunning B en de Blue Card (Europese werkvergunning) werden geïndexeerd.
››Terughoudendheid van bedrijven inzake niet-EU-burgers
Europe.Brussels heeft een bevoorrechte relatie met de regionale vertegenwoordigingen die de belangen verdedigen van Europese en niet-Europese regio’s bij de EU. Het zijn vooral de niet-Europese vertegenwoordigingen die gebruik wensen te maken van onze diensten
We stellen vast dat meer en meer bedrijven zeer terughoudend worden om
en dan meer bepaald voor de verlengingen van arbeidsvergunningen.
arbeidsvergunningen voor niet-EU-burgers aan te vragen. De procedure
Europe.Brussels hernieuwde bijvoorbeeld de werkvergunning van
lijkt hen veel te ingewikkeld en zelfs het feit dat ze een vacature voor de
de directeuren van de Kamer van Koophandel van Servië en de
persoon in kwestie hebben, schijnt hen niet te overtuigen. Op verzoek
(Turkse) Vereniging van Sociaal-Democratische Gemeenten (Sodem).
van de potentiële werknemer nemen ze dan contact met ons: dergelijke
De
bedrijven willen vooral informatie en/of hulp bij de indiening van een
arbeidsvergunningen in voor studenten tewerkgesteld door de
aanvraag.
Kroatische Kamer van Koophandel, waarmee Europe.Brussels al jaren
››De toegang tot de arbeidsmarkt
goede relaties onderhoudt. Ook de werkvergunning van de Chinese
Ingevolge nieuwe wetgeving trad er ook een wijziging in inzake de vrijstelling van een werkvergunning voor EU-burgers en sommige van hun familieleden . Tot nu toe werd er bij een vrijstelling van 5
Welcome
Desk
diende
ook
een
aantal
aanvragen
voor
directeur van Shenzen’s European Office for Trade and Investment werd door de tussenkomst van Europe.Brussels verlengd. Voor dit dossier werd er intens samengewerkt met Invest in Brussels.
arbeidsvergunning op basis van een gezinshereniging met een
››Minimum maandloon
Belgische inwoner of met een inwoner die de nationaliteit van de
Net als vorig jaar stelde Europe.Brussels een verstrenging vast van de
Europese Economische Ruimte heeft, verwezen naar een bestaande
voorwaarden voor vernieuwing van een werkvergunning door Brussel
verwantschapsband. Het bleek echter dat de bevoegde autoriteiten in
Economie en Werkgelegenheid van de Gewestelijke Overheidsdienst
de praktijk niet met precisie kunnen vaststellen of de persoon in kwestie
Brussel. De administratie besteedt inderdaad bijzondere aandacht aan
wel degelijk voldoet aan alle voorwaarden voor de gevraagde vrijstelling.
het opgegeven minimum maandloon voor hoogopgeleide werknemers:
De formulering van de betreffende artikelen bemoeilijkten bovendien
€ 3.222 bruto voor een gedetacheerde werknemer en € 2.777,66
de rechtshandhaving omdat de controlerende overheid erg moeilijk kon
bruto voor een werknemer onderworpen aan de Belgische sociale
vaststellen wie nu precies het voordeel genoot van de vrijstelling. Die
zekerheid. Een probleem doet zich vooral voor bij de vernieuwing van
grijze zones kwamen vaak voor in de praktijk. Om die problemen op te
arbeidsvergunningen en daaruit voortvloeiende verplichting tot het
lossen, verwijst de wet niet meer naar de eigenlijke verwantschapsband
bijhouden van sociale documenten in België nadat de werknemer 12
maar rechtstreeks naar de verblijfstitel van de buitenlandse werknemer,
maanden gedetacheerd is. Bepaalde toelagen (”allowances“) werden in
ook al toegekend op basis van een gezinshereniging. Die verblijfstitel
het verleden wel toegelaten bij de berekening van de minimumbedragen,
vormt vanaf nu de vrijstellingsgrond voor een werkvergunning.
maar door de steeds striktere interpretatie van de voorgelegde bedragen,
Uit de praktijk bleek ook dat er een lange periode kan verstrijken
is dat nu niet meer het geval.
tussen de positieve beslissing over een verblijfsvergunning enerzijds
Het Gewestelijk bestuur vraagt effectief een aantal documenten voor te
en de aflevering van het verblijfsdocument anderzijds. Gedurende die
leggen. Het gaat ofwel om de rekeninguittreksels van elke maand van de
wachttijd leveren de gemeenten aan vreemdelingen dan ook een bijlage
periode waarvoor de vorige vergunning werd afgeleverd ofwel om een
15 af. De wetgever heeft daarmee rekening gehouden: op voorwaarde dat
kopie van de individuele rekening van de werknemer voor het afgelopen
alle voorwaarden vervuld zijn genieten vreemdelingen in het bezit van die
jaar. Uit dat laatste document moet het belastbaar maandsalaris in
bijlage 15 van een vrijstelling of ontvangen ze een arbeidsvergunning C.
euro’s van de betrokkene duidelijk blijken. Om die reden zagen trouwens
››Studenten
heel wat regionale kantoren zich in 2013 voor de hernieuwing van
Dezelfde wet breidt de vrijstelling van arbeidsvergunning voor studenten voortaan uit naar buitenlandse studenten die een verplichte stage in België doen terwijl ze hun studies verderzetten in België of in een ander land van de Europese Unie. We kunnen die wijziging alleen maar toejuichen gezien het groot aantal studenten die zich binnen Europa
arbeidsvergunningen verplicht beroep te doen op Belgische sociale secretariaten. Dat was onvermijdelijk om maandelijkse loonfiches en een jaarlijkse afrekening te kunnen voorleggen, zoals de Belgische wet dat voorschrijft.
››De ‘Blue Card’
verplaatsen.
Op 10 december 2012 werd de nieuwe regelgeving over arbeidsmigratie
››Bulgaarse, Roemeense en Kroatische burgers
wetgeving is dat ze een gecombineerde vergunning of Blue Card
Het vrij verkeer van werknemers is en blijft een fundamenteel beginsel van de EU. De toetredingsverdragen van nieuwe lidstaten voorzien echter altijd een overgangsperiode waarin die vrijheid van verkeer onderhevig is aan beperkingen.
van hoogopgeleide werknemers van kracht6. Het specifieke van deze invoert (de Europese kaart) die tegelijkertijd fungeert als verblijfs- en arbeidsvergunning. Ze kan worden toegekend voor hoogopgeleide werknemers die in 2013 meer dan € 50.974 inkomen genoten en een diploma van een opleiding hoger onderwijs van ten minste drie jaar
De overgangsperiode voor Roemenen en Bulgaren is definitief
bezitten. De betreffende Europese richtlijn breidt daarmee het principe
afgelopen. Voor Roemeense en Bulgaarse werknemers voorzag de EU
van de gecombineerde vergunning uit tot alle werknemers-migranten én
van 1 januari 2007 tot 1 januari 2009 een eerste overgangsperiode van
tot alle migranten die in het land verblijven om andere redenen dan arbeid.
5
6
oninklijk besluit van 17 juli 2013 tot wijziging van het koninklijk besluit van 9 juni 1999 houdende uitvoering van de wet van 30 april 1999 betreffende de tewerkstelling van buitenlandse K werknemers. Het gaat om de Europese richtlijn 2009/50/EG betreffende de voorwaarden voor toegang en verblijf van onderdanen van derde landen met het oog op een hooggekwalificeerde baan die werd omgezet bij de wet van 15 mei 2012 tot wijziging van de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen (BS 31 augustus 2012) en het uitvoeringsbesluit van 15 augustus 2012.
EXPAT WELCOME DESK
moeten houden met een overgangsperiode. Het minimummaandloon voor
›› Expat Welcome Desk
TRENDS IN 2013 ››Verwerving van de Belgische nationaliteit Sinds de inwerkingtreding op 1 januari 2013 van de nieuwe wet houdende de voorwaarden voor het verwerven van de Belgische nationaliteit krijgt de Welcome Desk nogal wat vragen hieromtrent te verwerken.
BURGERLIJKE STAND OMSCHRIJVING Het aantal dossiers in deze rubriek ligt zeer hoog.
De wet maakt een en ander duidelijk: het verblijf van Europese ambtenaren die houder zijn van een speciale identiteitskaart en hier al jaren wonen, valt niet onder het toepassingsgebied van de nieuwe wet. Artikel 4 van het Koninklijk Besluit van 8 maart 2013 somt nu namelijk expliciet de verblijfstitels op die in aanmerking komen voor de berekening van het aantal verblijfsjaren in België, hetgeen niet het geval was in de oude wet. De speciale identiteitskaarten staan niet vermeld in de opsomming en er is dus geen ruimte meer voor interpretatie.
de Belgische nationaliteit verkrijgen?’, ‘Moet ik mijn
De nieuwe wet realiseert een hervorming van de nationaliteitswetgeving. Vreemdelingen van 18 jaar en ouder verkrijgen voortaan de Belgische nationaliteit op basis van één van de volgende procedures:
buitenlandse geboorteakte laten legaliseren?’ of ‘Hoe kan
• Procedure voor een in België geboren persoon en die er sindsdien
We antwoorden op allerlei vragen zoals ‘Hoe kan ik
ik stemmen voor de gemeenteraadsverkiezingen?’. Maar ook:’ Kan ik een verklaring van wettelijke samenwoning met mijn pas aangekomen partner afleggen?’ en ‘Hoe kan ik een gedeeld hoederecht bekomen voor mijn kinderen?’
woont. Er zijn geen bijzondere integratievoorwaarden.
• Procedure na vijf jaar legaal verblijf: de betrokkene moet het bewijs leveren van kennis van één van de drie landstalen, van inburgering en van zijn economische participatie. Uitzonderingen bestaan onder andere voor personen getrouwd met een Belg, gehandicapten en gepensioneerden.
OVERZICHT VAN HET WETTELIJK LANDSCHAP
• Procedure
• Het Burgerlijk Wetboek • Het Wetboek van de Belgische nationaliteit • Het Koninklijk Besluit van 14 januari 2013 tot uitvoering
• De
van de Wet van 4 december 2012 tot wijziging van het Wetboek van de Belgische nationaliteit teneinde het
verkrijgen
van
de
Belgische
nationaliteit
migratieneutraal te maken
• De Omzendbrief van 8 maart 2013 betreffende bepaalde aspecten van de Wet van 4 december 2012 tot wijziging van het Wetboek van de Belgische nationaliteit teneinde het verkrijgen van de Belgische nationaliteit migratieneutraal te maken
• Het Algemeen Kieswetboek
na tien jaar legaal verblijf: de betrokkene moet zijn kennis van één van de drie landstalen én zijn deelname aan de onthaalgemeenschap aantonen. naturalisatieprocedure wordt een uitzonderingsprocedure voor personen met bijzondere verdiensten voor België en verloopt via een bijzondere commissie van de Belgische Kamer van volksvertegenwoordigers.
De wet is nu een jaar van kracht en Objectief vzw maakt een eerste balans op van de wet: “De strengere voorwaarden zijn voor veel personen een echte rem. Bovendien wordt het moeilijk om aan alle voorwaarden te voldoen: een goed niveau voor taal (zowel mondeling als schriftelijk), het gevraagde aantal werkdagen, het vereiste aantal uren opleiding, de juiste verblijfsdocumenten, enz. En als je aan al die voorwaarden voldoet, moet je nog zorgen dat je alle documenten bijeen krijgt: geboorteakte uit het land van herkomst, individuele rekening voor de werkdagen, attesten van opleiding bij erkende instellingen… Het verwerven van de Belgische nationaliteit is een zware administratieve procedure geworden, en voor ons publiek is het een echt hindernissenparcours.”7
Case: Huisvesting Een vrouw las in het tijdschrift Expatica dat zij alle risico’s droeg vanaf de ondertekening van het koopcompromis dat het onroerend goed overdraagt en dat een verzekering door de koper dus zeker een must is. Ze vroeg zich af wat er gebeurt als het huis in vlammen zou opgaan na de ondertekening van het compromis, maar voor de authentieke akte? Was ze dan het huis kwijt en zou ze toch haar lening moeten afbetalen? De Welcome Desk stelde haar gerust: het compromis in België stelt de eigendomsoverdracht gewoonlijk uit tot na de ondertekening van de authentieke akte. Het volstaat in de overeenkomst een clausule op te nemen die stipuleert dat de koper pas eigenaar zal zijn van het goed op de dag van de ondertekening van de authentieke akte. Die dag overhandigt de verkoper de sleutels van de woning en betaalt de koper de prijs. Het is dus de verkoper die de risico’s draagt tot op de dag van de verlijding van de notariële akte. De gebeurlijke vernietiging van het huis stelt de koper vrij van de betaling van de prijs en hij krijgt in dat geval bovendien zijn voorschot terug.
7
Jaarverslag 2013 http://www.allrights.be/sites/www.allrights.be/files/JaarverslagNL2013_ROOD.PDF
ACTIVITEITENVERSLAG 2013
23
HUISVESTING OMSCHRIJVING Huisvesting is één van de belangrijkste thema’s voor onze
Onderwerpen die veel aan bod komen zijn de verbreking
Welcome Desk. Het aantal gestelde vragen ligt hoog en de
van huurovereenkomsten, indexatie van de huurprijs
medewerkers besteden er dan ook een belangrijk gedeelte
en plaatsbeschrijvingen. Er is verder een sterke vraag
van hun tijd aan. Heel wat personen uit de Europese
naar
instellingen doen een beroep op onze diensten omdat ze
huurder en eigenaar en vertaling van overeenkomsten.
de landstalen niet altijd meester zijn en de wetgeving niet
De reactiesnelheid van de Welcome Desk ligt dan ook
kennen. Het gaat over de huur, de aankoop en verkoop
hoog: vooral de antenne in het Europees Parlement
van onroerende goederen, maar ook over verwante
geeft de dag zelf nog advies voor huurcontracten die
onderwerpen zoals de aansluiting op basisdiensten zoals
dikwijls dringend ondertekend moeten worden. Het is
kabeltelevisie of de toekenning van renovatiepremies.
een belangrijk voordeel t.o.v. de gelijkaardige service
Heel wat vragen slaan op algemene vragen over huur.
die elke Europese instelling aanbiedt waardoor heel wat
Daarbij wordt de huurovereenkomst volledig herlezen
werknemers bij Europe.Brussels aankloppen.
8
modelbrieven,
bijstand
in
conflicten
tussen
op zijn juridische conformiteit en voorkomt de Welcome Desk heel wat ellende door vooraf bepaalde problemen
OVERZICHT VAN HET WETTELIJKE LANDSCHAP
te duiden. De persoon in kwestie kan dan met kennis van
• Het Burgerlijk Wetboek • De Huurwet van 20 februari 1991
zaken beslissen om de huurovereenkomst al dan niet te
TRENDS IN 2013 ››Uitgaande plaatsbeschrijving
Uitgaande plaatsbeschrijvingen vormen meer en meer een probleem en zijn geen zeldzaamheid. Deze documenten omschrijven op het einde van een huurovereenkomst de huurschade en zijn opgesteld door eigenaar of expert. De geschillen gaan dikwijls om belangrijke bedragen, soms zelfs ten bedrage van de huurgarantie. Een aantal échte schadeposten veroorzaakt door de huurder worden meestal zonder betwisting aanvaard. De eigenaar probeert in een aantal gevallen schade te wijten aan de normale slijtage te overdrijven en op conto van de huurder te schrijven.
››Overdracht van het verhuurd goed
Bij de verkoop van een onroerend goed worden heel wat huurders plotseling voor een voldongen feit geplaatst. Het advies van de Welcome Desk spitst zich dan ook toe op de rechten van de huurder in deze erg vervelende situatie. Gaat het om een huurovereenkomst van korte termijn, i.e. drie jaar of korter, moet de koper zich houden aan de termijn van de overeenkomst, tenzij hij uiteraard met de huurder een akkoord bereikt over een vervroegd vertrek. Gaat het over een huurovereenkomst van negen jaar dan hangt de bescherming af van het feit of de overeenkomst vaste datum heeft op het ogenblik van de vervreemding van het goed.
››De huurovereenkomst heeft vaste datum
Bij een vaste datum is de overeenkomst tegenstelbaar aan derden. De nieuwe eigenaar van het goed moet de huurovereenkomst gesloten vóór de verkoop naleven tenzij die bepaalt dat uitzetting van de huurder mogelijk is bij verkoop van het verhuurde goed. De koper behoudt nochtans de opzeggingsrechten van de oorspronkelijke verhuurder. Zo kan hij opzeggen omwille van een persoonlijke betrekking van het goed, in geval van belangrijke werken of nog door een vergoeding aan de huurder te betalen. Het Burgerlijk Wetboek stipuleert dat de huurovereenkomst in drie gevallen vaste datum krijgt:
• bij registratie van de overeenkomst; • bij betwisting door een rechterlijke beslissing of een authentieke akte; • bij overlijden van één van de ondertekenaars van de huurovereenkomst. 8
Zie hoger ‘Statistieken’ en tabel op pagina 13
››De huurovereenkomst heeft geen vaste datum
Is er geen vaste datum, dan hangt de regeling af van het feit of de huurder minder of meer dan zes maanden in het goed woont. In het eerste geval beschikt de huurder niet over een wettelijke bescherming. De nieuwe koper van het goed kan de huurovereenkomst beëindigen zonder motief of vergoeding behoudens andersluidende contractuele clausule. In het tweede geval vond de wetgever het wel nodig de huurder te beschermen. De wet bepaalt in dat geval dat de koper een opzegtermijn van drie maanden moet respecteren. Hij zal de opzeg slechts kunnen betekenen binnen de drie maanden na de verlijding van de authentieke akte. Net zoals bij een huurovereenkomst met vaste datum zal de koper ook hier kunnen opzeggen omwille van een persoonlijke betrekking van het goed, in geval van belangrijke werken of nog door een vergoeding aan de huurder te betalen.
››Aankoop en verkoop
De aankoop van een woning is een belangrijke stap die het advies van specialisten zoals een notaris vereist. Heel wat vreemdelingen schijnen bijvoorbeeld te vergeten dat elke partij recht heeft op zijn eigen notaris, zonder dat zoiets een belangrijke verhoging van de kostprijs met zich meebrengt. We krijgen dan ook heel wat vragen van kandidaat-kopers. Bijvoorbeeld: ’Moeten we een koopcompromis sluiten?’, ‘Hoe kunnen we ons beschermen tegen verborgen gebreken?’ of ‘Krijg ik een korting indien ik cash betaal?’.
››Verwante onderwerpen
Cliënten stellen allerlei praktische vragen aan de Welcome Desk over bijvoorbeeld de telefoon-, gas- of elektriciteitsaansluiting, maar ook over de elektriciteitsfactuur of satellietantennes, geluidsoverlast, renovatiepremies of stedenbouwkundige overtredingen. Het feit alleen al te veranderen van energieleverancier veroorzaakt allerlei problemen i.v.m. de betaling van facturen. Die zijn niet altijd even leesbaar of bevatten zelfs regelrecht fouten en de klant kan zich in dat geval dikwijls alleen maar richten tot een call center. De Europe.Brussels Welcome Desk fungeert in dat geval dikwijls als tussenpersoon tussen leverancier en klant omdat communiceren in een andere taal dan het Nederlands of het Frans vaak onmogelijk is.
EXPAT WELCOME DESK
ondertekenen.
›› Expat Welcome Desk KINDEREN EN ONDERWIJS BESCHRIJVING
diploma’s en jobstudenten. ‘In welke school of crèche
Samengevat staat de Welcome Desk families bij i.v.m.
kan ik mijn kind onderbrengen?’, ‘Waar kan ik een cursus
alle aspecten van hun vestiging in Brussel. In deze
Nederlands of Frans volgen?’, ‘Erkent België dit diploma?’,
rubriek horen we bijvoorbeeld vragen over babysitters,
‘Kan een buitenlandse student hier ook een studentenjob
taalcursussen, crèches, scholen, gelijkwaardigheid van
uitoefenen?’ of ‘Hoe kan ik een au pair vinden?’.
TRENDS IN 2013 ››Taalcursussen
Nieuwkomers vragen zich nog steeds en vooral af: hoe kan ik een andere taal leren en die bezorgdheid geldt des te meer voor de taal van het gastland waar ze verblijven. De Welcome Desk beantwoordt dan ook talrijke vragen over de verschillende mogelijkheden om talen te leren.
››Een crèche of een school vinden
Cliënten worden meer en meer geconfronteerd met scholen die kinderen weigeren in te schrijven wegens plaatsgebrek en komen dan met hun vraag bij Europe.Brussels terecht. De Welcome Desk legt dan aan de ouders uit hoe het systeem werkt en verwijst ze door naar de bevoegde organismen.
››Jonge au pairs, babysitters en huispersoneel
Vragen over babysitters en jonge au pairs komen ook heel dikwijls voor. Nochtans zijn beide statuten duidelijk van elkaar te onderscheiden. Het statuut van een babysitter is niet wettelijk geregeld terwijl dat van een au pair wel degelijk gereglementeerd is, ten minste voor wat betreft de nietEU-burger. Het begrip van huispersoneel is daarentegen dan weer enkel van toepassing op een welbepaald type personeel.
Jonge au pair Statuut van niet-EU-burger Eerder gold de regeling voor au pairmeisjes zoals voorzien in het Koninklijk Besluit van 6 november 1967 waarbij de wetgever een werkvergunning had ingevoerd voor au pairmeisjes met een vreemde nationaliteit. Tegenwoordig is het het Koninklijk besluit van 9 juni 1999 dat de materie regelt op basis van de vereiste van een aparte werkvergunning voor au pairjongeren met een buitenlandse niet-EU-nationaliteit. Zij vallen onder de regeling van werkvergunning B en moeten aan een hele reeks welbepaalde voorwaarden voldoen die onder meer betrekking hebben op het gastgezin. De Belgische wet definieert een au pairjongere als volgt: “… de jongere die tijdelijk in een gastgezin wordt opgenomen waar hij kost en inwoning geniet in ruil voor lichte dagdagelijkse huishoudelijke taken, om zijn taalkennis te vervolmaken en zijn algemene ontwikkeling te verruimen door een betere kennis van het land door deel te nemen aan het gezinsleven van het gastgezin.” De deelneming van de au pair-jongere aan de dagdagelijkse taken, de kinderoppas inbegrepen, mag niet meer dan vier uur per dag en twintig uur per week bedragen. Die taken mogen niet het hoofddoel van het verblijf uitmaken. Statuut van EU-burger Er bestaat in België geen wettelijke regeling voor au pairjongeren met een EU-nationaliteit. Het Europees Verdrag over de plaatsing van au pairjongeren van 24 november 1969 fungeert tot op heden als referentie, maar het Belgisch parlement keurde dat verdrag nooit goed. Die juridische leemte vormt niettemin geen hinderpaal voor de gemeenten om de contracten te erkennen, waarbij ze zich baseren op de toepasselijke regelgeving voor niet-EU- au pairs. De RSZ beschouwt de plaatsing van een au pair niet als arbeid en de
au pair valt inderdaad niet onder de arbeidswetgeving. In concreto zijn er geen RSZ-bijdragen verschuldigd indien de familie de voorwaarden van het au paircontract perfect respecteert. Desondanks is de Belgische arbeidswetgeving niet erg duidelijk en is het beter de RSZ te contacteren om zeker te zijn dat alle voorwaarden voor niet-betaling ook echt aanwezig zijn. Zijn ze niet vervuld, dan zal de familie een overeenkomst voor huispersoneel moeten afsluiten.
Huispersoneel De categorieën De RSZ onderscheidt verschillende types van huispersoneel:
• Dienstboden
verrichten hoofdzakelijk manuele prestaties van huishoudelijke aard (wassen, strijken, poetsen…) ten behoeve van de huishouding van hun werkgever (natuurlijke persoon) of van zijn gezin“.
• Ander huispersoneel: - zij die voor het huishouden prestaties van intellectuele aard verrichten (bv. kinderoppas, privéverpleegster, gezelschapsdame) ; - zij die voor het huishouden manuele prestaties verrichten die niet van huishoudelijke aard zijn (bv. privéchauffeur, klusjesman, tuinman). Er is geen aangifte vereist voor de weken waarin de duur van deze prestaties niet meer dan acht uur bedraagt. Indien deze prestaties bij meerdere werkgevers plaatsvinden, houdt men rekening met hun globale duur. Anders gezegd: een babysitter die maximum 8 uur per week werkt, kan wettelijk beschouwd worden als huispersoneel, waarvoor de werkgever, in dit geval de familie, geen sociale bijdragen zal moeten betalen.
››In de praktijk
De mogelijkheid om een babysitter aan te werven als huispersoneel, zelfs zonder aangifteverplichting met een maximum van acht uur per week, beantwoordt spijtig genoeg niet aan de dagdagelijkse behoeften van veel families. De Welcome Desk beantwoordt dikwijls vragen van families die een vergelijkbare (kinder-)hulp willen als een au pair, maar zonder de verplichting hen te huisvesten of taalcursussen te betalen. De meeste families hebben een oppas nodig voor hun kinderen van maandag tot vrijdag tussen 15u30 en 18u30 om ze van school op te pikken en ze bezig te houden tot hun ouders thuiskomen. Ouders hebben m.a.w. een stuk meer dan acht uur per week hulp nodig. Dergelijke behoefte bestaat trouwens even goed bij buitenlandse als Belgische families. Wil de familie dergelijke ‘kinderoppas’ in België wettelijk tewerkstellen, dan moet ze een overeenkomst voor huispersoneel afsluiten. Ze betaalt in dat geval wel een behoorlijk bedrag aan sociale bijdragen. Europe. Brussels betreurt dat er geen specifieke dienstencheque-regeling bestaat voor dergelijke kinderoppassen, zoals die er in Frankrijk is. Daar bestaat de “chèque emploi-service universel (CESU) ”. Het systeem geeft een private werkgever de mogelijkheid zijn ‘nounou’ of kinderoppas aan te geven en te betalen en ongeacht de plaats , thuis of elders, waar de oppas doorgaat. De dienst verlicht de aanwervings- en betalingsmodaliteiten van kinderoppassen aanzienlijk.
ACTIVITEITENVERSLAG 2013
25
BESCHRIJVING Deze rubriek dekt zeer uiteenlopende ladingen zoals kinderbijslag, ziekteverzekering, werkloosheid of pensioenen. Het is opmerkelijk dat inwijkelingen ons vooral meer uitleg vragen over de functionering van ons sociale zekerheidsysteem en over hoe ze kunnen toetreden tot een ziekteverzekering. Het Belgische sociale zekerheidsysteem is ten minste op één punt verschillend van dat van andere Europese landen: aansluiting bij de ziekte- en invaliditeitsverzekering via een mutualiteit gebeurt niet automatisch. Vreemdelingen zijn er niet van op de hoogte of begrijpen die verplichting slecht.
TRENDS IN 2013 ››Afschaffing van de SIS-kaart 2013 luidt het einde in van de SIS-kaart die niet meer uitgereikt wordt vanaf 1 januari 2014. De identiteitskaart neemt haar functie over en zal de dienstverlener (bijvoorbeeld dokter of apotheker) in staat stellen via een rechtstreekse dataverbinding na te gaan of de patiënt recht heeft op de terugbetaling van zijn ziektekosten. De gegevens worden niet opgeslagen op de kaart zelf zodat de ambtenaar of politieagent die toegang heeft tot het Rijksregister geen toegang heeft tot die private gegevens. Door de automatische update van de gegevens hoeft de patiënt niet meer telkens naar zijn ziekenfonds om zijn statuut te actualiseren. Kinderen jonger dan 12 jaar en personen die geen Belgische elektronische identiteitskaart hebben, maar wel bijdragen of bijgedragen hebben aan het Belgische sociale zekerheidssysteem ontvangen een ISI+-kaart. Die laatste categorie slaat dan op bijvoorbeeld grensarbeiders of gepensioneerde vreemdelingen die naar hun land terugkeerden. Er is wel een overgangsperiode voorzien voor de SIS-kaart die geldig blijft tot eind 2015.
››Detachering De Welcome Desk krijgt dikwijls de vraag of buitenlandse, gedetacheerde werknemers, al dan niet afkomstig uit de EU, onderworpen zijn aan ons sociale zekerheidsysteem. Dat hangt in de eerste plaats af van het feit of België bilaterale verdragen heeft afgesloten met het land in kwestie.
Daarnaast verwijzen we voor EU-landen naar een belangrijke Europese reglementering inzake sociale zekerheid: op 1 mei 2010 traden namelijk twee nieuwe Europese richtlijnen in werking die de coördinatie van sociale zekerheidssystemen regelen9. De nieuwe regeling heeft een belangrijke impact op het sociale zekerheidsregime dat van toepassing is op werknemers die in meerdere lidstaten werken of die geregeld gedetacheerd worden naar het buitenland. Het formulier A1 vervangt voortaan de formulieren E101, E102 en E103 en bewijst welke wetgeving van toepassing is op een bepaalde werknemer indien die niet aangesloten is in het land waar hij gedetacheerd is. Het Welcome Deskteam werd in de loop van dit jaar geregeld geconsulteerd voor werkloosheidsdossiers. Heel wat jonge Europeanen vragen zich af wat de voorwaarden zijn om een werkloosheidsvergoeding te krijgen in het geval ze slechts gedurende korte periodes werkten, zowel in België als in het buitenland. De jongeren moeten een aantal betaalde arbeidsdagen bewijzen gedurende een welbepaalde referentieperiode voorafgaand aan hun aanvraag. In dat geval verwijzen wij door naar een adviseur van de RVA die elk dossier geval per geval behandelt.
De Raad van Ministers van de EU keurde in september 2009 een nieuwe richtlijn 883/04 met betrekking tot de coördinatie van sociale zekerheidssystemen goed, samen met een nieuwe richtlijn die de toepassingsmodaliteiten regelt. Ze vervangen de oude richtlijn 1408/71.
9
EXPAT WELCOME DESK
GEZONDHEID EN SOCIALE ZEKERHEID
›› Expat Welcome Desk
TAXEN EN BELASTINGEN BESCHRIJVING
OVERZICHT VAN HET WETTELIJK LANDSCHAP
De Welcome Desk krijgt heel wat vragen over fiscale dossiers
• wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 • overeenkomsten tot het vermijden van dubbele belasting • wetboek der Registratie-, Hypotheek- en Griffierechten
te verwerken. Het grotere aantal heeft vanzelfsprekend te maken met de openstelling van de grenzen en het vrij verkeer van personen in de EU. Daardoor
(Brussels Hoofdstedelijk Gewest)
telt België meer en meer buitenlandse werknemers. De
• ordonnantie van 23 juli 1992 betreffende de
(fiscale) nationale regeling blijft nog altijd zeer complex,
gewestbelasting ten laste van bezetters van bebouwde
ondanks de Europese harmonisatie in behoorlijk wat
eigendommen en houders van een zakelijk recht op
materies. Typische vragen zijn bijvoorbeeld: ‘Hoe moet
sommige onroerende goederen
ik mijn belastingformulier invullen als ik eigenlijk vrijgesteld ben van belastingen?’, ’Moet ik de regionale belasting betalen?’, ‘Hoe kan ik als grensarbeider vermijden om twee keer belast te worden?’, ‘Hoe bereken je de registratierechten in geval van de aankoop van een onroerend goed?’ en ‘Hoeveel belastingen zal ik moeten betalen?’.
TRENDS IN 2013 ››Dubbelbelasting
››Fiscale aangifte
Het vrij verkeer van personen binnen de EU roept heel wat vragen op inzake sociaal en fiscaal recht. Voor vreemdelingen is het belangrijk te beseffen dat wanneer iemand sociaalrechtelijk onder zijn nationaal regime blijft vallen, dit ook automatisch geldt voor zijn fiscaal statuut. De meeste mensen koppelen beide regimes aan elkaar maar dat is dus lang niet altijd het geval. In de praktijk is het niet altijd vanzelfsprekend te weten waar de fiscale woonplaats zich bevindt en onder welke voorwaarden dubbelbelasting kan vermeden worden. Elk dossier moet afzonderlijk bekeken worden en om te weten of het Belgisch fiscaal regime van toepassing is, is ook hier de aanwezigheid van een bilateraal verdrag tussen België en het land van herkomst bepalend. De Welcome Desk onderhoudt dan ook goede contacten met de FOD Financiën, in het bijzonder met het departement Internationale Relaties, om altijd precies op de hoogte te kunnen zijn in deze materies.
Het is niet bepaald evident voor buitenlandse werknemers om een Belgische fiscale aangifte te begrijpen, laat staan ze in te vullen. Er is uiteraard de taalbarrière, maar het voorbereidende formulier is met al zijn kaders en codes niet bepaald gemakkelijk te doorgronden voor nieuwkomers. De begeleiding en uitleg in het Engels door onze Welcome Desk bij het invullen en het aanduiden van de verschillende codes in functie van hun specifieke situatie is dan ook goud waard. Het is met name tijdens de maanden mei en juni dat de Welcome Desk telkens opnieuw talrijke individuen bijstaat.
››Regionale belasting De regionale belasting is en blijft een bron van vragen voor buitenlandse werknemers, met name in het geval van stagiairs. Zij gaan er van uit dat ze zich niet moeten uitschrijven bij de gemeente van verblijf omdat hun verblijfsvergunning op hetzelfde ogenblik afloopt als hun stageovereenkomst. Niets is minder waar. Indien een persoon nalaat zich uit te schrijven uit de gemeente, ontvangt hij een aanmaning tot betaling mocht hij ooit in België terugkeren, zelfs al is dat het geval na meerdere jaren. De Welcome Desk heeft heel wat dossiers tot een goed einde kunnen brengen door telkens op een constructieve manier te overleggen met de betrokken administratie. In de loop van 2013 kwam de Welcome Desk tussen in het kader van een beslagprocedure volgend op een ingebrekestelling door de Dienst voor Regionale Belasting. Onze uitstekende contacten met deze dienst zorgden er telkens voor dat de situatie kon worden rechtgetrokken.
Voor het personeel van de Europese instellingen gelden afzonderlijke regels, gebaseerd op artikel 12 van het Protokol betreffende de Voorrechten en Immuniteiten van de Europese Gemeenschappen. Dat bepaalt dat ambtenaren en contractuele werknemers van de Europese Unie vrijgesteld zijn van belasting op betaalde salarissen, lonen en emolumenten die de EU stort. Nochtans zijn ook zij verplicht hun inkomsten van Belgische bron aan te geven. In concreto zijn enkel Europese ambtenaren met een Belgische fiscale woonplaats verplicht om de Belgische fiscale aangifte in te vullen. Ze dienen daarvoor een aantal vakjes aan te kruisen die speciaal voor hen gecreëerd werden (1062-05 en 1020-47) en het fiscale attest bij te voegen dat door hun instelling wordt afgeleverd. Ambtenaren die hun fiscale woonplaats in een andere EU-lidstaat hebben kunnen de aangifte gewoon terugsturen naar het lokale belastingkantoor, en dus niet naar het scanningcentrum. Die categorie ambtenaren ontvangt in de daaropvolgende jaren geen bruine enveloppe meer, hetgeen er de zaken voor iedereen een stuk eenvoudiger op maakt.
ACTIVITEITENVERSLAG 2013
27
CONSUMENTENRECHTEN EN ONDERNEMINGEN BESCHRIJVING De Welcome Desk krijgt dikwijls personen over de vloer met typische (consumenten-) problemen i.v.m. een reis, een aankoop, een abonnement of een verzekering. Zo gebeurt het wel eens dat de dienst of de koopwaar niet overeenstemt met eerdere afspraken of het hotel niet aan de omschrijving van de brochure beantwoordt. Of een nieuwe vaatwasmachine geraakt defect of de prijs van het GSM-abonnement gaat opeens de hoogte in. Meestal verwijst de Welcome Desk deze personen door naar bevoegde bemiddelaars of sectorspecifieke geschillencommissies. Deze rubriek behandelt ook de dossiers m.b.t. de opstart van een activiteit als zelfstandige of de oprichting van een bedrijf.
››Fraude
››Het statuut van zelfstandige
Europe.Brussels krijgt heel wat dossiers voorgelegd van nieuwkomers die het slachtoffer worden van huurfraude. Het gaat om valse, heel vaak voordelige vastgoedadvertenties op gespecialiseerde sites zoals Immoweb. Kandidaat-huurders verliezen hierbij dikwijls geld tijdens valse huuronderhandelingen. De fraudeurs doen zich voor als begoede eigenaars die voor hun werk in het buitenland vertoeven. Ze vragen vervolgens per e-mail een eerste huurgeld en de volledige huurgarantie in ruil voor de overhandiging van de sleutels die echter nooit plaatsvindt! Tijdens dergelijke onderhandelingen is er nooit een tussenpersoon en vaak is de eigenaar de enige die de sleutels in handen heeft. De overschrijving gebeurt systematisch via een postcheque via Western Union. De Welcome Desk waarschuwt stagiairs uitdrukkelijk tegen dit type van fraude tijdens de zesmaandelijkse informatiesessies in de Europese instellingen.
2013 was een jaar waarin ons heel wat vragen bereikten over de oprichting van bedrijven en de inschrijving bij de Kruispuntbank der Ondernemingen. Talrijke buitenlandse werknemers willen een beroep uitoefenen als zelfstandige, soms als natuurlijk persoon, soms via de oprichting van een bedrijf. De Welcome Desk begeleidt deze individuen systematisch bij hun contacten met een ondernemingsloket. Af en toe wordt er voor complexe gevallen doorverwezen naar het Brussels Agentschap voor de Onderneming (BAO).
EXPAT WELCOME DESK
TRENDS IN 2013
›› Expat Welcome Desk
TRANSPORT BESCHRIJVING
OVERZICHT VAN HET WETTELIJK LANDSCHAP
De Welcome Desk neemt talrijke dossiers voor zijn rekening
• Koninklijk besluit van 20 juli 2001 betreffende de
i.v.m. transport en mobiliteit. Zo zijn er bijvoorbeeld de
inschrijving van voertuigen
inschrijving en invoer van voertuigen of het openbaar
• Koninklijk besluit van 1 december 1975 houdende
vervoer maar ook dossiers i.v.m. de aankoop en verkoop
algemeen reglement op de politie van het wegverkeer en
van voertuigen, de parkeerkaart, het rijbewijs of inbreuken op de Wegcode komen geregeld voor. De materie dekt heel veel ladingen en is relatief technisch.
van het gebruik van de openbare weg
• Koninklijk besluit van 23 maart 1998 betreffende het rijbewijs
TRENDS IN 2013 ››Nieuwe website
››Parkeerplan
De FOD Mobiliteit en Transport lanceerde zijn nieuwe website én URL www.mobilit.belgium.be in maart 2013. De site is opgebouwd rond vier basisthema’s: wegverkeer, luchtvervoer, scheepvaart en treinverkeer. Het is een goede site waar informatie sneller te vinden is omdat die nu eenmaal veel leesbaarder is en de site ook beter gestructureerd is. Spijtig genoeg voor buitenlandse nieuwkomers is de info niet in het Engels beschikbaar.
Problemen verbonden met de parkeermogelijkheden in het Brussels
››Inschrijving
• het
De Welcome Desk heeft ook dit jaar geregeld vragen beantwoord over de invoer of de inschrijving van voertuigen. In dat geval wordt de hele via het DIV te volgen procedure uiteengezet. Reden te meer vond de Welcome Desk om de betreffende webpagina grondig te herwerken. Die webpagina is trouwens geen overbodige luxe aangezien er geen enkele website is die alle te nemen stappen op een duidelijke manier opsomt om een voertuig te importeren, laat staan in het Engels. Het Welcome Deskteam verzamelde dus informatie van de douane, de dienst inschrijvingen (DIV) en de technische controle. De nieuwe pagina werd gepubliceerd in 2013. Nadien stelden we een merkbare daling vast van het aantal vragen rond deze problematiek.
Hoofdstedelijk Gewest komen geregeld voor. Burgers vinden immers moeilijk hun weg in de parkeerreglementering die voor elk van de 19 Brusselse gemeenten verschillend is. In de loop van 2013 heeft het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een nieuw gewestelijk parkeerbeleid goedgekeurd met de volgende speerpunten en doelstellingen: parkeerbeleid van de Brusselse gemeenten harmoniseren en
vereenvoudigen;
• buurtbewoners een parkeerplaats nabij hun woonplaats bezorgen; • ruimte op de openbare weg vrijmaken voor de andere vervoermiddelen (eigen banen voor het openbaar vervoer, voorzieningen voor voetgangers, fietspaden);
• de alternatieven voor de auto op een positieve manier stimuleren: openbaar vervoer en actieve vervoerswijzen (te voet of per fiets), zowel voor Brusselaars als voor pendelaars. Het Gewestelijk Parkeerbeleidsplan wordt op 1 januari 2014 van kracht. De gemeenten zullen tegen de herfst van 2014 een Gemeentelijk Parkeeractieplan goedkeuren met daarin de specifieke maatregelen die op hun grondgebied zullen gelden.
ACTIVITEITENVERSLAG 2013
DIVERSE INLICHTINGEN Buiten de tien hoger vermelde rubrieken bestaan er
BESCHRIJVING Regionale en lokale overheden uit Europa en daarbuiten nemen geregeld contact op met Europe.Brussels met het oog op de oprichting van een vertegenwoordigingsbureau bij de Europese Unie of i.v.m. het wettelijk statuut van hun vertegenwoordiging te Brussel.
een hele reeks vragen waarop heel de Europe.Brusselploeg en niet alleen de Welcome Desk antwoordt. Het gaat dan bijvoorbeeld om vragen over Europe.Brussels, de Brusselse administraties, de Europese Unie en zijn impact op Brussel, justitie, de pers of de regionale vertegenwoordigingen. Het gaat om punctuele vragen
Herinneren we nogmaals aan de aflevering van het
over andere onderwerpen dan deze behandeld in de tien
regionaal attest door de Minister voor externe betrek-
voorgaande rubrieken.
kingen aan de lokale en regionale vertegenwoordigingen via de bemiddeling van Europe.Brussels. Al heeft het document geen juridische of financiële waarde, het maakt de aanwezigheid van dergelijke vertegenwoordiging in Brussel wel officieel. Het bureau onderzoekt elke aanvraag, stelt elk jaar de attesten op en houdt tegelijkertijd ook een database up-to-date van al deze geregistreerde vertegenwoordigingen. Zoals eerder al vermeld, heeft de Welcome Desk in de loop van 2013 de verlenging van meerdere werkvergunningen
bekomen
voor
werknemers
van
deze vertegenwoordigingen. Bepaalde van hen werven ook stagiairs aan en doen in dat verband beroep op onze diensten om een aanvraag in te dienen voor een werkvergunning B.
Zoals eerder al vermeld wordt er ook informatie verdeeld en advies verschaft naar aanleiding van informatieve evenementen, seminaries, beurzen of opendeurdagen. Ze worden grotendeels niet geregistreerd in de Welcome Deskdatabank, maar het gaat niettemin wel om een aanzienlijk deel van de geleverde diensten.
EXPAT WELCOME DESK
REGIONALE VERTEGENWOORDIGINGEN
29
ACTIVITEITEN EN SEMINARIES De Welcome Desk geeft niet alleen advies via telefoon, mail of na afspraak. Ze neemt ook, soms samen met de cel Communicatie en Evenementen, deel aan allerlei studiedagen, infosessies of andere onthaalevenementen gericht op expats.
›› Onthaaldagen voor 2.000 stagiairs Elk jaar komen in Brussel zo een 2.000 (officiële) voornamelijk
Europese
stagiairs
werken
voor
de
verschillende Europese instellingen. De Welcome Desk en de Cel Communicatie en Evenementen verdelen documentatie en geven een reeks presentaties om hen te informeren over de hoofstad en beantwoorden ter plaatse vragen. In september werd daarbij voor het eerst gebruik gemaakt van een online presentatietechniek via Prezi. com, die verdeeld werd via e-mail, Facebook, Prezi zelf en Linkedin. Deze presentatie bevat grosso modo twee onderdelen waarvan elke cel een deel voor zijn rekening nam: “Be part of Brussels: 10 tips!” (Cel Communicatie en Evenementen) en “How to settle down in Brussels: 10 steps!” (Expat Welcome Desk). De presentatie werd naar schatting 700 keer gevisualiseerd en werd sterk geapprecieerd door de instellingen en de stagiairs.
››Datum
››Instellingen
››Documentatie
››Participanten
1/2/2013 en 2/9/2013
Raad van de Europese Unie
ja
1/3/2013 en 1/10/2013
Europees Parlement
ja, documentatievaliesjes
300
12/2/2013 en 16/9/2013
Europees Economisch en Sociaal Comité
ja, documentatievaliesjes
40
16/9/2013
Comité van de Regio’s
ja
50
6/3/2013 en 3/10/2013
Europese Commissie: Welcome Day in Flagey
ja
1400
60
TOTAAL
2.000
ACTIVITEITENVERSLAG 2013
31
›› Infosession “Journalists @ your service” van nieuwe bij de Europese Commissie geaccrediteerde journalisten. Het Welcome Deskteam gaf een uiteenzetting over het Belgische systeem voor sociale zekerheid en beantwoordde tal van vragen van journalisten zoals ‘Moet ik een ziekteverzekering afsluiten?’ of ‘Welke ziektekosten worden me terugbetaald?’.
›› INFO DAY Europese Commissie Naar jaarlijkse gewoonte organiseert het onthaalbureau van de Europese Commissie een informatiedag voor nieuwkomers. Die ging op 20 maart 2013 door in de ‘Piazza’, de grote ontvangstruimte op het gelijkvloers van het Berlaymontgebouw. Tientallen stands van expatverenigingen, Brusselse gemeenten en instellingen, inbegrepen Europe.Brussels, waren aanwezig op het evenement. Er namen naar schatting 750 mensen aan deel. De rol van Europe.Brussels in dit evenement was tweeledig:
• Een stand waarop documentatie over Brussel werd gegeven en allerlei vragen werden beantwoord over vestiging in de hoofdstad.
• De coördinatie van de participatie van de 19 Brusselse gemeenten. Op vraag van de Europese Commissie nam Europe. Brussels contact op met alle 19 gemeenten en fungeerde als tussenpersoon met de Europese Commissie. In 2013 namen 8 gemeenten deel, drie meer dan in 2012: Etterbeek, Anderlecht, Sint-Lambrechts-Woluwe, Sint-Joost-ten-Node, Sint-Gillis, Brussel, Ganshoren en Elsene.
›› Evenementen voor echtgenoten en partners Zowel het Europees Parlement als de Europese Commissie organiseren specifieke informatiesessies voor echtgenoten en partners van nieuwe ambtenaren en werknemers. Typische onderwerpen die daarbij aan bod komen zijn registratie bij de gemeente, de regionale belasting of het vinden van een woonst of een nieuwe job. Beide cellen geven op dergelijke evenementen een korte presentatie en beantwoorden vragen uit het publiek. Op 19 juni en op 19 en 20 november namen de Expat Welcome Desk en de Cel Communicatie en Evenementen deel aan de Matinées Café van het Europees Parlement, met in totaal een 80-tal deelnemers. Daarnaast nam Europe.Brussels op 27 juni ook deel aan de Coffee Morning van de Europese Commissie, georganiseerd door haar Welcome Office met in totaal 50 deelnemers.
EXPAT WELCOME DESK
Op 7 maart en 26 september 2013 nam Europe.Brussels deel aan een seminarie “Journalists @ your service” voor de ontvangst
CEL COMMUNICATIE EN EVENEMENTEN
1 OPDRACHT De Cel Communicatie en Evenementen zet zich in voor sensibilisering van Brusselaars, expats of niet, via kennisopbouw en -verspreiding en promotionele activiteiten. Daarnaast ondersteunt ze ook de werking van de Expat Welcome Desk via communicatieacties. De cel streeft ernaar expats meer te betrekken bij het Gewest én native Brusselaars bewust te maken van het belang van Brussel als hoofdstad van Europa. Het gaat daarbij om veel meer dan enkel het promoten van toeristische activiteiten, zoals tentoonstellingen of concerten. Sociale integratie en bewustwording worden bijvoorbeeld ook aangescherpt door debatten te organiseren, partnerships met het verenigingsleven aan te gaan of bepaalde events te promoten dan wel opleidingen (mee) te organiseren.
ACTIVITEITENVERSLAG 2013
35
2
COMMUNICATIE STRATEGIE In 2013 werd werk gemaakt van een communicatiestrategie. Europe.Brussels wenst planmatig opgebouwde, crossmediale, meertalige en consequente communicatieacties te organiseren die een positief en ‘verbindend’ mens- en stadsbeeld uitdragen over Brussel als een Europese en ‘fun and fascinating’ placeto-work en place-to-live. Dat doen we door sterke partnerships uit te bouwen met organisaties die onze missie onderschrijven; door gebruik te maken van digitale technologieën en, dan in het bijzonder naar de Belgische doelgroep, te focussen op een aanwezigheid in de pers.
EEN POSITIEVE EN VERBINDENDE BOODSCHAP BRENGEN Europe.Brussels brengt de boodschap dat Brussel een ‘fun and fascinating’ place-to-work en place-to-live is en zet daarbij in op dialoog, storytelling en conversatie en het aanbieden van concrete ervaringen en reële ontmoetingen tussen Brusselaars, al dan niet door samen te werken met partners. Elke communicatieactie draagt de volgende waarden uit: getrouwheid, betrouwbaarheid, degelijkheid, openheid, solidariteit en betrokkenheid.
GELEIDELIJKE STRUCTURERING VAN DE COMMUNICATIE We maken verder gebruik van collaboratieve tools zoals Trello of Google Docs, doen beroep op native speakers om Engelse teksten te schrijven en besteden indien nodig uit aan externe communicatieprofessionals.
CROSSMEDIAAL EN DIGITAAL Europe.Brussels publiceert én deelt zo ruim mogelijk eerst en vooral eigen (en interessante) content, ontwikkelt een gesegmenteerd sociaal mediabeleid en werkt crossmediaal. Er wordt werk gemaakt van een CRM en contactdatabases. Belgische Brusselaars bereiken we in de eerste plaats via de pers en onze website en nieuwsbrief blijven de kruispunten van gedeelde content en conversatie.
BESCHEIDEN ORGANISATIE, STERKE PARTNERSHIPS Europe.Brussels ontwikkelt geleidelijk aan strategische partnerships inzake communicatie. Deze partners moeten wel sporen met onze missie of een gedeelte daarvan. Er gaat een bijzondere aandacht naar gemeenschappen van burgers of organisaties die maatschappelijk actief en betrokken zijn.
CEL COMMUNICATIE EN EVENEMENTEN
Elke actie wordt getoetst aan de communicatiestrategie en wordt geïntegreerd in een jaarplanning en contentplanning.
3 EVENEMENTEN ›› Festival Matongé-Europa BESCHRIJVING
EVENEMENTEN
Het Festival Matongé-Europa of “wijkoverschrijdend festival over de clichés van het verschil” vond plaats
DE PARADE ‘FRITES SAUCES MANIOC’
van 5 tot en met 9 juni 2013 op diverse locaties in de
5 JUNI 2013 - EUROPESE WIJK EN MATONGÉ
Europese wijk en de Matongébuurt en was bij uitstek een
De Parade ‘Frites Sauces Manioc’ was de officiële lancering
evenement waarbij Europe.Brussels haar ‘verbindende’
van het festival en zette meteen de juiste toon: kleurrijk,
missie kon waarmaken: de dialoog tussen expats en
joviaal, luidruchtig en gemengd. Meer dan 60 personen
native Brusselaars aanzwengelen. Gedurende vijf dagen
namen aan de optocht deel en het publiek werd geschat
werden de inwoners van twee wijken, de Europese wijk
op een 1000-tal personen. De volgende groepen namen
en Matongé, ertoe aangezet om elkaar te ontmoeten en te
deel en zetten de toeschouwers aan om mee te dansen
ontdekken via een reeks evenementen voor maar ook door
of te zingen: Monyama, Manzia, Les Choux D’Ixelles,
hen georganiseerd.
Les Vraies Majors en t.r.a.n.s.i.t.s.c.a.p.e. De ploeg van de Zinneke Parade zorgde voor de logistieke omkadering.
PARTNERS Het oorspronkelijk idee van een festival ontstond in het Gemeenschapscentrum Elzenhof en werd vervolgens mee uitgewerkt door het Europe.Brussels Liaison Office. De zoektocht naar partners leidde uiteindelijk naar een associatie met Kuumba, het Vlaams-Afrikaans Huis,
en
t.r.a.n.s.i.t.s.c.a.p.e.,
een
dansschool
en
dansgezelschap. Emmanuelle Vincent en Pierre Larauza van t.r.a.n.s.i.t.s.c.a.p.e. namen de artistieke directie op zich. Europe.Brussels Liaison Office stond in voor de coördinatie van het volledige project en legde zich ook toe op de communicatie, het budgetbeheer en de veiligheidsaspecten van de verschillende evenementen. Het festival kon enkel gerealiseerd worden dankzij de steun van de gemeente Elsene (Willy Decourty, burgemeester, Maite Morren, schepen voor Nederlandstalige aangelegenheden en Wijkleven, Pierre Lardot, schepen voor Openbare
Werken,
Delphine
Bourgeois,
schepen
van Europese Zaken, Viviane Teitelbaum, schepen voor Openbare reinheid en het volledige College van
Burgemeester
en
Schepenen),
de
Vlaamse
Gemeenschapscommissie, de vzw Zinneke, de Nationale Loterij en de Koning Boudewijnstichting.
CONCERT 6 JUNI 2013 - ZUIDELIJK PUNT VAN DE ESPLANADE VAN HET EUROPEES PARLEMENT Dit concert had tot doel de multiculturaliteit tot in het hart van de Europese wijk te brengen en ontmoetingen te stimuleren tussen beide buurten. Er waren meer dan 500 aanwezigen voor het concert dat de volgende groepen presenteerde: Les nouveaux nés (afro-folk), Teranga Band (reggae), Playtime (rock), Les Paka’s 108 (afro-pop utopique) en Zicoman & the Afrosoukous (Congolees).
ACTIVITEITENVERSLAG 2013
37
MINIVOETBALTORNOOI 7 JUNI 2013 - ESPLANADE VAN HET EUROPEES PARLEMENT Acht intergenerationele en gemengde ploegen gingen een vriendelijke confrontatie aan tijdens een artistiek voetbaltornooi, gadegeslaan door in totaal zo een 200-tal toeschouwers. Scheidsrechters waren onder meer sportjournalist Emmanuel Foulon en de Afrikaanse Papa Paulin, een Afrikaanse DJ zorgde voor de nodige animatie en Miss Congo België reikte de trofee uit.
BAL MODERNE Samen moderne en Afrikaanse dans beoefenen. Dat was de opzet van het Bal Moderne op 8 juni dat geleid werd door drie choreografen: de Afrikaanse Bawayi Balokola, de Spaanse Ana Cembrero Coca en de Franse Emmanuelle Vincent. Het werd bijgewoond door ongeveer 250 personen.
BRUNCH/FORUM 9 JUNI 2013 - HORLOGE DU SUD De dialoog en interactie tussen buurtbewoners werd wel heel concreet tijdens de Brunch/Forum. Dit atypische debat werd opgebouwd rond een vijftal thema’s en evenveel discussiegroepen die hun conclusies op het einde een voor een voorstelden via hun groepsverantwoordelijke. Ongeveer 100 mensen namen deel aan dit event.
CEL COMMUNICATIE EN EVENEMENTEN
8 JUNI 2013 - LONDENPLEIN
COMMUNICATIE Naast spandoeken langs belangrijke verkeersaders van beide wijken, een eigen website en een Facebookpagina, werden 1000 affiches, 6000 flyers en 3000 placemats verdeeld in de buurten zelf, maar ook daarbuiten. Daarnaast werden ook persberichten verspreid en met resultaat: zowel audiovisuele als geschreven pers besteedden ruime aandacht aan het festival. Ten slotte werd een uitgebreide mailing verstuurd naar het netwerk van alle betrokken partners.
PARCOURS URBAIN 5-9 JUNI 2013 - EUROPESE WIJK EN MATONGÉ Een artistiek stadsparcours langsheen verrassende locaties en allerlei kunstwerken, speciaal gecreëerd voor het festival, stelde festivalgangers in staat om in het hart ervan door te dringen en onverwachte ontmoetingen met buurtbewoners te beleven. De festivalbrochure bevatte een kaart die de bezoeker langs meer dan 30 locaties leidde, bijvoorbeeld bij handelaars in beide buurten of eenvoudigweg in de openbare ruimte.
WHERE’S MATONGÉ-EUROPE? 8-9 JUNI 2013 - EUROPESE WIJK EN MATONGÉ Een fictief toerismebureau nodigde de bewoners uit voor een origineel geleid bezoek aan beide wijken dat werd opgebouwd aan de hand van anekdotes en verhalen die tijdens het concert en het voetbaltornooi verzameld werden via een grote landkaart van beide buurten. Daarop konden participanten post-its plaatsen met ervaringen en belevenissen die ze er meemaakten. Die vormden vervolgens de basis van een scenario, geschreven door Rebbecca Shelley, voor de rondleiding door twee animatoren-gidsen. In totaal namen ongeveer 70 mensen deel aan de rondleidingen.
ACTIVITEITENVERSLAG 2013
39
›› Rally in de Europese wijk BESCHRIJVING De rally in de Europese wijk heeft tot doel om Brusselse jongeren bewust te maken van het bevoorrechte statuut van Brussel, de hoofdstad van Europa. De ludieke en gratis rally met smartphone en GPS richt zich op leerlingen van het vijfde en zesde jaar in het Brusselse secundair - Nederlandstalig als Franstalig - onderwijs. Zowel het algemeen als het technisch- en beroepsonderwijs nemen deel aan de rally.
VERLOOP Elke module duurt een halve dag: een voormiddag van 9 tot 12 u of een namiddag van 13 tot 16 u. De modules waren beschikbaar voor de maanden maart en april 2013 en waren ook voorzien van midden september tot begin november 2013, telkens op dinsdag en donderdag.
HISTORIEK De rally werd gecreëerd in 2010 naar aanleiding van het Belgisch voorzitterschap van de Europese Unie. Sinds 2010 namen in totaal 43 scholen en zo een 3000 leerlingen
De rally wordt gespeeld met een (strikt) minimum van 20
deel. Sindsdien integreerden een aantal scholen de rally
en een maximum van 35 leerlingen per module. De GSM
als een vast onderdeel van hun curriculum.
leidt de leerlingen door de Europese wijk, stelt hen een i.v.m. het thema Europese Unie in Brussel. Op het einde ontvangen alle leerlingen een pedagogisch pakket en de winnende ploeg ontvangt bioscooptickets.
COMMUNICATIE Elk jaar ontvangen alle directies van alle Brusselse, Nederlandstalige en Franstalige, secundaire scholen een (papieren) uitnodiging om deel te nemen aan de rally.
De rally start aan het Brussels Info Place waar de
Daarna volgt telkens een telefonische opvolging per
leerlingen worden ingedeeld in groepen van 5 tot 6
school. Leraren die eerder deelnamen ontvangen tevens
leerlingen en eindigt in het Europe.Brussels Liaison Office
dezelfde mailing.
met een laatste praktische proef. Tijdens de tocht worden ze in contact gebracht met de verschillende Europese instellingen.
RESULTATEN In 2013 namen 20 scholen en 734 leerlingen deel, waarvan 557 Franstalige en 177 Nederlandstalige met scholen uit diverse Brusselse gemeenten zoals Etterbeek, Anderlecht, Ganshoren, Oudergem, Brussel, Ukkel en Elsene. Het gebeurt vaker dat één school meerdere modules reserveert. De evaluatie van de rally is onverminderd positief. Leraarkrachten komen dikwijls terug na een eerste deelname. Het spel wordt door de leerlingen als interactief, ludiek en erg toegankelijk ervaren. Ze zijn bovendien bijzonder verheugd de Europese buurt, waar ze anders nooit komen, te kunnen ontdekken.
CEL COMMUNICATIE EN EVENEMENTEN
reeks vragen en laat hen een aantal proeven uitvoeren
4 C OMMUNICATIEACTIES
EN KANALEN
›› Visuele identiteit De nieuwe visuele identiteit heeft tot doel de huisstijl aan te passen aan de nieuwe huisstijl van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Tegelijkertijd was het de gelegenheid om de missie van Europe.Brussels duidelijker te maken en het beeld van de organisatie te dynamiseren. Het advies van de communicatieconsulent van het Gewest werd daarbij voortdurend ingewonnen. Centraal stonden daarbij het nieuwe logo en de nieuwe naam. De implementatie van de huisstijl gebeurde stap voor stap.
EEN NIEUW LOGO Het logo betrof vooral een modernisering van het bestaande logo, waarbij enkel de toegelaten kleuren van het Gewest werden gebruikt.
GRAFISCH CHARTER In samenwerking met het bedrijf Signé Lazer werd een nieuw grafisch charter gecreëerd dat het gebruik van kleuren, lettertype en andere grafische richtlijnen bevat.
EEN NIEUWE NAAM In plaats van zes namen, drie voluit geschreven en drie afgekorte namen in het Frans, Nederlands en het Engels, koos het bureau voortaan voor één Engelstalige naam, Europe.Brussels Liaison Office, en één afgekorte naam, Europe.Brussels. Inzake communicatie was het gebruik
Europe.Brussels werd opnieuw sterk naar voor gebracht en de boog of brug tussen beide woorden symboliseert de «verbindende» opdracht tussen Europa en Brussel. Daarnaast werd uiteraard ook de iris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest aangebracht.
NIEUW DRUKWERK Zowel naamkaartjes, enveloppes, briefpapier, notapapier en documentmappen werden aangepast aan de nieuwe huisstijl.
van zes namen bijzonder verwarrend en in de praktijk niet
VERNIEUWING WEBSITE
langer haalbaar.
De bestaande website werd in de mate van het (technisch)
Het vooraan plaatsen van «Europe» legt de nadruk op het meest specifieke van onze organisatie, zijn Europese dimensie, waarmee deze zich onderscheidt van andere
mogelijke aangepast aan de nieuwe huisstijl. Met name kleuren, naam en logo werden gewijzigd.
overheidsvzw’s in het Brussels gewest. Het gebruik van het
ANDERE AANPASSINGEN
punt tussen Europe en Brussels verwijst naar de binnen
Alle andere communicatiemiddelen, zoals bijvoorbeeld
afzienbare tijd beschikbare domeinnaam .brussels en de
presentaties,
URL die ondermeer naar onze organisatie zal verwijzen.
werden eveneens aangepast.
e-mailhandtekeningen
en
advertenties
ACTIVITEITENVERSLAG 2013
41
C 100 | M 40 | Y 0 | K 36 R 0 | V 86 | B 137 PANTONE 7693 C
C 25 | M 20 | Y 20 | K 30 R 148 | V 148 | B 153 PANTONE 423 C
C 0 | M 5 | Y 93 | K 0 R 255 | V 242 | B 3 PANTONE 102 C
PUBLICATIONS
MIJA
MERKURY
BASIC COMMERCIAL
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ abcdefghijklmnopqrstuvwxyz 0123456789 .,;:?!çéèàùô&
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ abcdefghijklmnopqrstuvwxyz 0123456789 .,;:?!çéèàùô&
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ abcdefghijklmnopqrstuvwxyz 0123456789 .,;:?!çéèàùô&
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ abcdefghijklmnopqrstuvwxyz 0123456789 .,;:?!çéèàùô&
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ abcdefghijklmnopqrstuvwxyz 0123456789 .,;:?!çéèàùô&
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ abcdefghijklmnopqrstuvwxyz 0123456789 .,;:?!çéèàùô&
CEL COMMUNICATIE EN EVENEMENTEN
INTERNET LOGO
›› Nieuwsbrief
›› Sociale Media Europe.Brussels ontwikkelt langzaam maar zeker een aanwezigheid in de sociale media. Het gaat voornamelijk om Facebook maar ook om platformen als Prezi en LinkedIn.
FACEBOOK Europe.Brussels plaatst elke dag een post op Facebook. Daarbij wordt in overeenstemming met de missie een mix van onderwerpen geselecteerd die over cultuur en vrije tijd gaan maar die expats vooral ook aanzetten om deel uit te maken van Brussel of die praktische informatie bevatten over de hoofdstad. Het gaat daarbij zowel om eigen content als om content van derden of partners. De pagina wordt voornamelijk ingezet om expats te bereiken en Europe.Brussels publiceert dan ook uitsluitend in het Engels. Ze had einde 2013 een 1000-tal likes.
››
›› De Europe.Brussels nieuwsbrief wordt gepubliceerd in drie talen - in het Nederlands, Frans en Engels - is gericht op expats en bevat twee grote rubrieken. De eerste vier onderwerpen gaan over praktische zaken in Brussel en België maar ook over integratie en participatie aan het
PREZI
hoofdstedelijke leven. Daarbij verschijnt bijvoorbeeld
Prezi is een internetplatform waarmee dynamische en zeer
elke maand een artikel van de hand van onze helpdesk.
toegankelijke presentaties kunnen worden gegenereerd.
Het tweede gedeelte bevat culturele onderwerpen, maar
Ze kunnen bovendien zeer gemakkelijk gedeeld worden,
steeds met een Brusselse en/of Europese dimensie.
al dan niet via sociale media. Europe.Brussels maakte
Zeer vaak worden er in samenwerking met partners zoals
meerdere keren gebruik van deze techniek met name
De Munt, Hêbê, VISITBRUSSELS of Brussels Airlines
voor uiteenzettingen voor bijvoorbeeld stagiairs of
wedstrijden uitgeschreven met een prijzenpot.
participanten aan de infosessie ‘Discover Brussels’. Het
De nieuwsbrief wordt maandelijks uitgestuurd van september tot en met juni naar meer dan 15.000 bestemmelingen
(2013),
waaronder
alle
Brusselse
personeelsleden en leden van het Europees parlement en is te consulteren op het intranet van de andere Europese instellingen.
platform maakt het ook mogelijk om het aantal visualisaties per actie in kaart te brengen.
LINKEDIN Europe.Brussels maakte in 2013 een eerste LinkedInpagina aan en moedigde haar personeelsleden aan actief te worden op het platform. Het medium werd voor de eerste
De nieuwsbrief werd ten slotte in 2013 voorzien van
keer gebruikt naar aanleiding van de publicatie van de
een nieuwe lay-out teneinde deze aan te passen aan de
Enquête over het leven van de internationale gemeenschap
nieuwe huisstijl.
in Brussel.
ACTIVITEITENVERSLAG 2013
43
›› Website De website van Europe.Brussels is sinds jaar en
aanleiding van de nieuwe huisstijl. Het gemiddeld
dag een druk bezochte informatiehub met gegevens
aantal bezoekers per maand bedroeg in 2013 16.989,
over Europa in Brussel en met vooral heel wat
waarvan 77% afkomstig was uit België en de overige
praktische informatie om zich in Brussel te vestigen.
bezoekers voornamelijk uit Frankrijk en Nederland.
In 2013 onderging de website een “facelift” naar
›› Advertenties Europe.Brussels publiceert geregeld gerichte advertenties in gespecialiseerde media teneinde het expatpubliek te bereiken. In 2013 werden advertenties geplaatst in Xpats. com/The Bulletin (website en nieuwsbrief), Expats in Brussels, Expatica, Kidsgazette en People to People. Daartoe werd voor het eerst gebruik gemaakt van een nieuwe visual
›› Informatiestanden en seminaries Zeer vaak samen met de Expat Helpdesk organiseerde de Cel Communicatie & Evenementen informatiestands en informatiesessies teneinde expats te informeren over de mogelijkheden om sociaal en cultureel deel uit
Expat Welcome Desk
te maken van de stad. Buiten de informatiestanden en -events van de Expat Welcome Desk nam de cel ook deel
Expat in Brussels? The Europe.Brussels welcome desk is a free, independent and public service. It offers free help with any practical or legal problem that may arise during your stay.
02 280 00 80
[email protected]
Annonce A5 Lost in Brussels V2.indd 1
Avenue d’Auderghem Oudergemlaan 63 1040 Brussels
aan de Opendeurdag van de Europese Unie op 9 mei 2013. Naast een informatiestand voor de antenne in het Europees Parlement verzorgde Europe.Brussels die dag WEBSITE / NEWSLETTER FACEBOOK / LINKEDIN
blbe.be 27/03/2014 09:48
eveneens een stand in het Comité van de Regio’s. Europe. Brussels was ook aanwezig op Brussels Mania (zie deel Communicatie-partnerships).
CEL COMMUNICATIE EN EVENEMENTEN
die verder ook in andere dragers werd meegenomen.
›› Communicatie-partnerships Europe.Brussel ging ook dit jaar voortdurend communicatiepartnerschappen aan met andere organisaties die verschillende vormen aannamen.
op 3.400 bezoekers per uitzending. De uitzending bestaat uit een interview met de medewerkers van de cel die telkens een voorbij event en drie culturele evenementen bespreken naast een onderwerp uit de Survival Guide. Verder bespreekt de medewerker van de Expat Helpdesk een administratief of praktisch onderwerp en nodigt Europe.Brussels elke keer een externe gast uit van het Brusselse verenigings- of culturele leven. De insteek bij al deze onderwerpen is zoals steeds expats helpen om Brussel beter te leren kennen en zich beter te integreren.
BRUSSELS MANIA
TOK TOC KNOCK
Europe.Brussels werkte in 2013 verder samen met VISITBRUSSELS voor Brussels Mania, een initiatief om het Brusselse culturele aanbod beter kenbaar te maken bij Erasmusstudenten en bij EU-stagiairs. Europe.Brussels verzorgde een informatiestand op de Brussels Mania Food & Culture Market in Bozar waarop ook de belangrijkste cultuurhuizen in Brussel hun aanbod kwamen toelichten. Daarnaast verzorgde Europe.Brussels ook een artikel in de maandelijkse nieuwsbrief van Brussels Mania. Daarin kwam telkens een praktisch of administratief onderwerp aan bod.
RADIO X
Hoe divers dergelijke partnerships kunnen zijn bewijst het Festival Tok Toc Knock Europese buurt. Dit festival, een initiatief van de KVS, bestond uit een parcours van kunstwerken en creaties in de Europese wijk. Europe. Brussels ontving één van deze werken: de Engelstalige kortfilm ‘Cherry Blossoms’ van An Van Dienderen werd tijdens het stadsfestival geprojecteerd in de vergaderzaal. De film, tussen fictie en documentaire, legt de rol en het werk bloot van de tolken van de Europese instellingen. Het festival vond plaats van 3 tot en met 25 mei 2013.
Europe.Brussels heeft een maandelijkse rubriek “The Lowdown from BELO” bij Radio X. Radio X is een Brusselse, Engelstalige internetradio die zich richt op expats. De webpagina met de hyperlink kan gemiddeld rekenen
ACTIVITEITENVERSLAG 2013
45
DEBAT “EUROPA IN KUREGEM” Het Informatiebureau van het Europees Parlement in België organiseerde op 18 december 2013, in samenwerking met Europe.Brussels, het debat «ReACT Brussel: Europa investeert in Brusselse wijken» in de kelders van Kuregem en werd georganiseerd aan de hand van getuigenissen en een debat met politici. Bedoeling was te onderzoeken in welke mate en hoe Europees geld in Brussel wordt besteed. Een 120-tal aanwezigen woonden het evenement bij, zijnde alle beschikbare plaatsen. Zowel lokale betrokken bewoners als personen die vanuit een professionele achtergrond interesse betoonden. De debatavond die doorging van 18u tot 22u verliep als volgt:
• Welkomstbuffet en projectie van zes getuigenissen: zes burgers uit Kuregem getuigen via YouTube over hun ervaringen met de lokale door de EU gefinancierde projecten en stelden elk een vraag aan de deelnemende
WORKSHOP BRUSSELS CREATIVE FORUM Het Brussels Creative Forum is een jaarlijkse ontmoeting van de Brusselse culturele en creatieve sector op het einde van de zomervakantie waar onder andere een reeks debatten en lezingen plaatsvinden. Aan Europe. Brussels werd gevraagd een workshop te organiseren rond het Festival Matongé-Europa. Wat was het concept en hoe is het ontstaan? Hoe werd het georganiseerd? En
politici.
• Introductie door Sjerp Vandervaart (directeur van het Informatiebureau van het Europees Parlement in België) en Carlo Luyckx
• Videoboodschap van Isabelle Durant, ondervoorzitster van het Europees Parlement
• Inleidende uiteenzettingen door José Menendez (Euclides) en Joris Tiebout (Slachthuizen van Anderlecht)
• Debat participanten: Christos Doulkeridis,
wat waren de resultaten? Het debat werd gevolgd door
staatssecretaris; Philippe Lamberts, europarlementslid;
een korte (Afrikaanse) animatie en een walking dinner
Fabrice Kumps, schepen te Anderlecht, Annabelle
in het Brussels Info Place. De workshop ging door op 30
Vannieuwenhuysen (moderatrice). Na het debat kreeg
augustus van 11u30 tot 14u30 en verliep als volgt:
het publiek de kans zelf rechtstreeks vragen te stellen
• Presentatie: een lid van het team communicatie stelde een powerpointpresentatie voor over het ontstaan,
aan het panel.
• Receptie en mogelijkheid tot netwerking
het concept, de doelstellingen, de evenementen en de
uit het Parcours Urbain van het festival en een van de artistieke directeurs van het festival gingen in debat met het publiek: heeft het festival wel echt bruggen geslaan tussen de buurtbewoners? En kan een festival als Matongé-Europa überhaupt zoiets realiseren?
• Animatie: Afrikaanse dans-en muziekanimatie door de heren Baway en Mansia, ter begeleiding van de
Europe.Brussels maakte deel uit van het organiserend
participanten naar het Brussels Info Place
comité en leverde een belangrijke bijdrage inzake
• Networking lunch: een Afrikaanse walking dinner
communicatie (mailing, sociale media, nieuwsbrief,
vormde tegelijkertijd een perfect netwerkingmoment en
pers) en (voorbereidende) netwerking. Zowel tijdens
afsluiting van de workshop.
de voorbereidende mediacampagnes als ter plaatse werden
logo
en
naam
van
Europe.Brussels
als
medeorganisator prominent vermeld. Ter plaatse werd ook publiciteitsmateriaal verspreid en kreeg Europe.Brussels de gelegenheid zichzelf voor te stellen.
CEL COMMUNICATIE EN EVENEMENTEN
resultaten van het festival
• Debat: de directeur van Europe.Brussels, een artiest
OPLEIDINGEN EN INFORMATIESESSIES Naast ad hoc -informatie sessiesvoor bepaalde events zoals het Festival Matongé Europa of de Zinneke parade, faciliteerde Europe.Brussels twee types cursussen over Brussel, in het bijzonder gericht op expats, en allebei ingericht door de vzw Brussels for Europe. De informatiesessies Discover Brussels geven in een tijdspanne van twee en een half uur een historisch, socio-economisch en geografisch overzicht van de hoofdstad. Gegeven door prof. dr. Eric Corijn (VUB) en prof. dr. Christian Vandermotten (ULB) in de European School of Administration stelt het nieuwkomers in staat in vogelvlucht een inzicht in en algemeen overzicht te verwerven van de hoofdstad. Europe.Brussels geeft een korte inleiding over haar werking en diensten en verdeelt tijdens de sessies een aantal brochures over Brussel. De lessen gaan door in het Frans en het Engels en zijn gratis voor personeelsleden van de Europese instellingen. Europe.Brussels organiseerde twee gratis sessies in haar eigen lokalen die openstonden voor iedereen, ook niet
NACHT VAN DE KENNIS OVER BRUSSEL
EU-personeel. In totaal werden 7 sessies georganiseerd,
Europe.Brussels nam deel aan de Nacht van de Kennis
gemiddeld bijgewoond door 60 à 70 personen.
over Brussel, georganiseerd door het Brussels Studies
De cursussen Master Class Brussels for Europe, eveneens georganiseerd in samenwerking met de Brusselse universiteiten en de European Administrative School (EAS) zijn veel grondiger en bestaan uit een reeks van 10 lessen over Brussel. Specialisten van verschillende instellingen en Brusselse universiteiten geven telkens een les van drie uur, hetzij in de lokalen van Europe.Brussels, hetzij op locatie. Ze worden 2 keer per jaar georganiseerd, gaan door in het Engels en het Frans en worden telkens gespreid over een half jaar. Ook deze cursus staat in principe enkel open voor werknemers van de Europese instellingen.
DE DUBBELE INTERNATIONALE UITDAGING VAN BRUSSEL Europe.Brussels nam op 8 mei 2013 deel aan de studiedag De
dubbele
internationale
uitdaging
van
Brussel
georganiseerd door de Economische en Sociale Raad van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De directeur van Europe.Brussels gaf daarbij een presentatie over de missies en werking van Europe.Brussels maar lichtte ook een eerste tip van de sluier op over de eerste resultaten van de Enquête over het leven van de internationale gemeenschap in Brussel.
Institute. Europe.Brussels nodigde daartoe haar netwerk uit om deel te nemen aan de Nacht en promootte het event eveneens via haar communicatiekanalen. Ter plaatse verdeelde Europe.Brussels de Enquête over het leven van de internationale gemeenschap in Brussel en kon via een banner haar werking bekendmaken.
ACTIVITEITENVERSLAG 2013
47
5 E NQUÊTE OVER HET LEVEN
VAN DE INTERNATIONALE GEMEENSCHAP IN BRUSSEL
Het ontstaan en de lancering van De Enquête over het leven van de internationale gemeenschap in Brussel (hierna “de enquête”) werd reeds uitgebreid besproken in het activiteitenverslag van 2012. In 2013 werden de resultaten van deze enquête geïnterpreteerd, neergeschreven in een verslag en gepubliceerd zowel in gedrukte als in digitale vorm.
›› Doelstelling Hoofdstedelijke Regering, had tot doel de samenstelling te kennen van de expatgemeenschap in Brussel maar ook te begrijpen hoe zij elke dag leeft in de hoofdstad en wat zij eigenlijk denkt over Brussel, zowel positief als negatief.
Enquête over het leven van de internationale gemeenschap in Brussel
›› Opzet en methodologie De anonieme enquête gebeurde online via het platform Ivox en was beschikbaar in het Frans, Nederlands, Engels, Duits van 2 mei 2012 tot en met 8 juni 2012 via www.blbe.be/survey. Ze werd verspreid via gerichte online campagnes (bannering) en via de interne communicatiekanalen van de Europese instellingen. Dankzij hun steun namen maar liefst 9.072 mensen deel die gemiddeld 15 à 20 minuten besteedden per bevraging. Deelname was vrijwillig.
be europe be.brussels
CEL COMMUNICATIE EN EVENEMENTEN
De enquête, uitgevoerd in opdracht van de Brusselse
01
Algemene cijfers In totaal hebben 9072 mensen deelgenomen aan onze enquête. Wie zijn zij? GESLACHT %
Mannen
44,1
Vrouwen
55,9
NATIONALITEIT %
Belg Niet-Belg
727
8
8.345
92
%
%
%
Duitsers
12,1
Portugezen
3,0
Slovenen
0,9
Fransen
11,7
Zweden
3,0
Slowaken
0,9 0,8
9,1
Finnen
2,8
Letten
Britten
8,6
Ieren
2,8
Esten
Belgen
8,0
Hongaren
2,2
Maltezen
0,7
Spanjaarden
5,9
Bulgaren
2,1
Cyprioten
0,4
Polen
5,6
Oostenrijkers
2,0
Luxemburgers
0,4
Roemenen
3,3
Denen
1,9
Grieken
3,0
Tsjechen
1,6
Andere nationaliteiten
2,8
Nederlanders
3,0
Litouwers
1,0
Noord-Amerikanen
2,7
Italianen
0,7
Aangezien het mogelijk was meer dan 1 nationaliteit op te geven, bedraagt het totaal aantal meer dan 100 %.
01 algEmEnE cijfErs 7
6 EnquêtE ovEr hEt lEvEn van dE intErnationalE gEmEEnschap in BrussEl
›› Resultaten We herhalen de belangrijkste conclusies die naar voor
te vermijden dat ze zich in net dezelfde wijken vestigen
kwamen uit de enquête.
als hun collega’s. We willen daarmee de dualisering van
Analyseren we de antwoorden van de 9.072 respondenten die aan deze uitgebreide enquête meewerkten, dan stellen
de stad een halt toeroepen maar ook de ontmoetingen met andere bewoners vergemakkelijken.
we in de eerste plaats vast dat - naarmate ze hier langer
De antwoorden i.v.m. de politieke participatie waren
wonen - de meningen van de expats over Brussel almaar
een aangename verrassing: de deelname aan de
nauwer aansluiten bij die van de Brusselaars. Dat geldt
gemeenteraadsverkiezingen in 2006 en de kiesintentie
zowel voor de dingen die ze waarderen als voor de gebreken
voor die van oktober 2012 lagen een stuk hoger dan het
die ze vaststellen. Ze nemen ook veel ruimer deel aan het
aantal Europeanen dat zich inschreef op een kieslijst.
sociale en culturele leven in Brussel dan we doorgaans
We leiden daaruit af dat de leden van de internationale
denken en de culturele participatie ligt zelfs hoger dan
gemeenschap die aan onze studie meewerkten, veel
die van de Belgische respondenten. De inspanningen van
meer betrokken willen zijn bij het politieke leven dan
de voorbije twintig jaar om de culturele evenementen in
de Europeanen die zich in Brussel vestigden tijdens de
Brussel beter te coördineren en zichtbaar te maken hebben
verschillende immigratiegolven van de tweede helft van de
duidelijk hun vruchten afgeworpen. Het rijke culturele aanbod verdient nochtans via extra maatregelen nog beter
20e eeuw.
bekend gemaakt te worden bij die 30% van de deelnemers
Erg verrassend was ook de vaststelling dat 44% wel,
die minder dan twee jaar in Brussel wonen en moeilijk hun
38,6% misschien en 17,4% geen gebruik zou maken van
weg lijken te vinden naar die culturele informatie.
hun stemrecht, indien ze over dergelijk recht zouden
De cijfers over het aantal Belgen binnen hun vriendenkring wijzen
opnieuw
op
een
geleidelijk
toenemende
betrokkenheid van de Europeanen bij het Brusselse leven. 23% van degenen die minder dan twee jaar in Brussel wonen, heeft geen enkele Belgische vriend(in). Alhoewel dat na 10 jaar terugloopt tot nog maar 6,6%, dient die trend om zich terug te plooien op de eigen gemeenschap een halt toegeroepen te worden en wel via een aantal
beschikken tijdens de gewestverkiezingen. En hoewel de gemeenteraadsverkiezingen betrekking hebben op het bevoegdheidsniveau dat het dichtst bij de burger staat, zouden we uit dit resultaat kunnen afleiden dat de internationale gemeenschap het gewest als een pertinenter bestuursniveau beschouwt. Die vaststelling zou België kunnen aanzetten om het stemrecht van de EU-burgers uit te breiden naar de gewestverkiezingen.
stimuli, via culturele participatie en een onthaalbeleid. Als
We stellen ook vast dat de interesse in de Belgische
Europe.Brussels wijzen wij nieuwkomers bijvoorbeeld op
nationale politiek hoger (87% van de respondenten geeft
interessante wijken in alle Brusselse gemeenten, om juist
de antwoorden “erg” en “middelmatig”) ligt dan de interesse
02
ACTIVITEITENVERSLAG 2013
Culturele participatie
49
HOE VAAk BEZOEkT U IN BRUSSEL EEN …
CAFé
RESTAURANT
SPORT-CLUB
15,9
41,2
12,8
24,1
73,6
4,7
1,7
41,4
72,1
1 tot 5 keer
61,0
46,0
38,7
53,3
21,7
9,4
7,6
7,7
12,8
BIB
OPERA
Zelden of nooit
%
BIOSCOOP
CONCERT
THEATER / dANS
MUSEUM / ExPO
Niet-Belgische deelnemers
per jaar 19,6
10,4
35,1
18,1
3,9
22,5
25,9
7,7
8,6
Meermaals per maand
3,3
2,1
12,6
4,3
0,6
45,1
51,4
23,3
5,6
Meermaals per week
0,1
0,2
0,8
0,2
0,2
18,3
13,4
20,0
0,8
6 tot 12 keer per jaar
THEATER / dANS
BIOSCOOP
CONCERT
OPERA
RESTAURANT
SPORT-CLUB
BIB
Zelden of nooit
29,6
46,8
23,2
32,7
82,9
3,2
62,7
70,6
1 tot 5 keer
54,5
41,3
47,2
53,0
13,9
20,9
14,0
4,7
12,1
13,8
9,8
21,3
12,1
2,5
30,3
34,9
3,0
9,4
Meermaals per maand
2,1
2,1
7,8
2,1
0,7
25,6
41,5
16,4
7,2
Meermaals per week
0,1
0,1
0,4
0,1
0,0
6,9
6,3
13,2
0,8
%
CAFé
MUSEUM / ExPO
Belgische deelnemers
16,4
per jaar 6 tot 12 keer per jaar
14 EnquêtE ovEr hEt lEvEn van dE intErnationalE gEmEEnschap in BrussEl
in het gewestelijke (71%) of gemeentelijke politieke leven.
FOD Buitenlandse Zaken en het Interministerieel Comité
De interesse voor politiek in het thuisland klokt af op 96%,
voor het Zetelbeleid die er aan meewerken, alsook door
terwijl dat voor de Europese en internationale politiek 98,5%
de deelnemende personeelsdiensten van de Europese
is, een resultaat dat volledig te rijmen valt met het feit dat
instellingen.
de respondenten deel uitmaken van de “internationale gemeenschap”. We preciseren nog dat de interesse in het
60% van de expats beoordeelt zijn ervaringen met de
gemeentelijke en gewestelijke beleid toeneemt naarmate de
politie als gemiddeld, goed of zeer goed. Dit resultaat ligt
respondent hier langer woont. Sensibiliseringscampagnes
lager dan dat van de bevraagde Belgen waar 72% een score
voor bevoegdheidsniveaus die over het algemeen als ‘dicht bij
gemiddeld, goed of zeer goed geeft. Deze cijfers worden
de burger’ gepercipieerd worden, zouden nochtans kunnen
bevestigd door de negatieve beoordelingen, met 22%
bijdragen tot een grotere betrokkenheid van de expats bij
slechte of zeer slechte ervaringen, tegenover 14% voor de
het leven van het gewest waar ze gevestigd zijn. Het is in dit
Belgen. Tegelijkertijd ligt ook het gevoel van onveiligheid
perspectief dat we dan ook pleiten voor de aanstelling van
in Brussel iets hoger bij de niet-Belgen (51%) dan bij de
schepenen van Europese zaken en van adviescommissies
bevraagde Belgen (45%). Dit resultaat is beter dan we
bij de Brusselse gemeenten. Zulks zal de betrokkenheid
hadden kunnen verwachten na enkele incidenten die in
van EU-burgers bij het lokale leven vergroten, zoals dat nu
2009 en 2010 plaatsvonden in de Europese wijk, ruim in
al in verschillende Brusselse gemeenten gebeurt. Verder
de pers kwamen en nog enigszins werden versterkt door
merken we dat de beoordeling over de contacten met de
een lawine van ongeruste e-mails binnen de Europese
Brusselse diensten en administraties beter wordt – zoals hoger aangehaald – naarmate men hier langer woont, en uiteindelijk vergelijkbaar is met die van de Belgen. Bijna 40% van de niet-Belgische Brusselaars heeft goede of zeer goede ervaringen met de gemeentelijke administraties en 30% beschouwt deze als middelmatig. In het kader hiervan organiseert Europe.Brussels sinds 2000 om de twee jaar opleidingsdagen in het Europees Parlement. 400 ambtenaren van de diensten bevolking en vreemdelingenzaken van de 19 gemeenten kunnen er bijkomende informatie opdoen
instellingen zelf. Het nieuws werd ook opgepikt in de internationale pers waar bepaalde artikelen zelfs lieten uitschijnen dat Brussel een paradijs voor delinquenten is. Dit gevoel van onveiligheid in de Europese wijk, waar volgens de statistieken het minste delinquente feiten plaatsvinden, lijkt afgenomen na maatregelen van de politiediensten om meer zichtbaar aanwezig te zijn. Met het oog op een beter imago van de politie en om het gevoel van onveiligheid te verlagen, stellen we enerzijds voor
over de Europese aanwezigheid en de soms complexe
om lezingen over de Europese aanwezigheid in Brussel
dossiers van de buitenlanders die onder diverse statuten
te organiseren bij de Gewestelijke en Intercommunale
in en rond de Europese instellingen werken, zowel bij
Politieschool (GIP), en anderzijds om binnen de Europese
aankomst als tijdens hun verblijf. Dit initiatief wordt sterk
instellingen informatiesessies te plannen over de preventie
gewaardeerd door zowel de gemeentelijke ambtenaren als
van diefstallen en andere strafbare feiten, zoals dat ook in
de Dienst Vreemdelingenzaken, de dienst protocol van de
het verleden al het geval was.
CEL COMMUNICATIE EN EVENEMENTEN
02 culturElE participatiE 15
03
Politieke participatie HEBT U GESTEMd BIj dE GEMEENTERAAdSVERkIEZINGEN VAN OkTOBER 2006? Deze vraag werd aan alle niet-Belgische deelnemers gesteld die in Brussel wonen, ook aan mensen die er 6 jaar geleden nog niet woonden. Bij de deelnemers NIET-BELGEN
die hier al meer dan 10 jaar wonen, heeft 33,2 % gestemd. IN BRUSSEL (%)
NIET-BELGEN
SINdS 6 TOT 10 jAAR
Ja
15,3
12,9
33,2
Nee
84,7
87,1
MEER dAN 10 jAAR
66,8
WAAROM HEBT U IN 2006 GEEN STEM UITGEBRACHT? (meerdere antwoorden mogelijk, vraag enkel gesteld aan niet-Belgische deelnemers die al meer dan 10 jaar in België wonen en die ‘nee’ geantwoord hebben bij de vorige vraag) %
Ik beantwoordde niet aan de voorwaarden om te mogen stemmen.
3,5
Ik was op de dag van de verkiezingen niet in België.
9,4
Ik wilde wel stemmen, maar heb mij niet tijdig ingeschreven op de kiezerslijst.
8,5
Ik vond de procedure te ingewikkeld.
12,0
In België geldt stemplicht. Dit heeft me afgeschrikt.
49,0
Ik begrijp onvoldoende Frans/Nederlands om me correct te informeren over het
7,6
programma van de Belgische politieke partijen. Het interesseert me niet.
20,7
Andere
12,9
03 politiEkE participatiE 23
22 EnquêtE ovEr hEt lEvEn van dE intErnationalE gEmEEnschap in BrussEl
Inzake mobiliteit blijkt uit de cijfers van het Observatorium
zeer goede ervaringen te hebben met de huisvuilophaling,
voor de Mobiliteit dat het gebruik van de fiets als
maar dat oordeel evolueert gunstig naarmate men langer
belangrijkste transportmiddel in Brussel steeg van 1,1% in
in Brussel woont. Bij de respondenten die al ruim 10 jaar
1999 tot 3,5% in 2010. Onze enquête geeft aan dat 11,1%
in Brussel verblijven, bedraagt dit aandeel immers al 52%,
van de niet-Belgische Brusselse respondenten bijna elke
wat beter is dan bij de Belgische respondenten waarvan
dag de fiets gebruikt als transportmiddel en 6,2% meerdere
46% het antwoord goed of zeer goed heeft aangevinkt.
keren per week. Dezelfde mobiliteitsstudie leert ons dat in
Het is duidelijk dat de hervormingen die voorzien werden
1999 49,6% van de verplaatsingen binnen Brussel met de
bij de onderhandelingen voor de vorming van de federale
auto gebeurde en dat dit percentage in 2010 is teruggelopen
regering, in het bijzonder deze waarmee het schoonhouden
tot 32%. Van de niet-Belgische Brusselse respondenten gaf
van de gewestwegen aan de gemeenten zal worden
slechts 23,5% aan bijna alle dagen de auto te gebruiken.
toevertrouwd, een gunstig effect zullen hebben op de
Als we naar het openbaar vervoer (uitgezonderd de trein)
netheid en bijgevolg het internationale imago van Brussel.
kijken, zien we dat in 1999 14,5% van de Brusselaars de metro, tram of bus gebruikte. In 2010 is dat al 25%. Onze studie geeft aan dat 28,5% van de expats die in Brussel wonen, bijna dagelijks de metro gebruikt, 11,6% de tram en 14,2% de bus. Uit onze enquête blijkt ook dat 59,9%
In globo menen we uit de resultaten te mogen afleiden dat het onthaalbeleid van Europe.Brussels beantwoordt aan een reële behoefte evenals onze inspanningen om de Europeanen aan te moedigen om ten volle deel te nemen
van de bevraagde expats bijna dagelijks verplaatsingen
aan het Brusselse leven en uitwisselingen tussen de leden
te voet maakt. Volgens de statistieken van Mobel werd
van de internationale gemeenschap en de Brusselaars te
in 1999 in Brussel 32,6% van de verplaatsingen te voet
stimuleren. De resultaten van dit onderzoek bevestigen
afgelegd, terwijl uit de Beldam-studie van 2010 blijkt dat
de juistheid van onze actie en geven te volgen pistes
dit aantal was gestegen naar 37%. We kunnen hier dus uit
aan om de efficiëntie ervan nog te verhogen. Ze bieden
afleiden dat de leden van de internationale gemeenschap
ons daarnaast mogelijkheden voor het opsporen van
die in Brussel wonen, zich milieuvriendelijker verplaatsen
lacunes en zwakke punten die moeten worden aangepakt
dan de bevolking in haar geheel. De Brusselse overheden
om de status van Brussel als Europese en internationale
kunnen zich bijgevolg aangemoedigd voelen in hun
hoofdstad die naam waardig te bevestigen.
streven om bijkomend te investeren in openbaar vervoer en maatregelen om de zachte mobiliteit te bevorderen.
Dit zal niet enkel ten goede komen aan de bewoners, ongeacht hun land van oorsprong, maar ook aan de
Op de vraag of Brussel een te vuile stad is, zijn de meningen
500 miljoen Europese burgers die zich moeten kunnen
van Belgen en expats vrij gelijklopend, met ongeveer 80%
herkennen in de hoofdstad van hun Europese Unie, een
bevestigende antwoorden. Bij de respondenten die nog
Unie die staat voor een project van vrede, stabiliteit en
maar kort in Brussel wonen, geeft slechts 33% aan goede of
welvaart voor iedereen.
04
ACTIVITEITENVERSLAG 2013
Mobiliteit
51
HOE VAAk MAAkT U GEBRUIk VAN VOLGENdE TRANSPORTMIddELEN VOOR UW VERPLAATSINGEN IN dE STAd? NIET-BELGEN %
NOOIT
ENkELE kEREN PER jAAR
MEERMAALS PER MAANd
MEERMAALS PER WEEk
BIjNA ELkE dAG
Eigen auto
31,3
8,4
18,3
15,6
26,4
Taxi
16,6
63,4
18,3
1,6
0,2
Metro
2,7
20,0
31,3
18,8
27,2
Bus
9,7
32,6
29,5
15,0
13,1 10,8
11,1
36,8
28,9
12,5
Trein
21,7
55,6
15,4
2,6
4,8
Fiets
50,0
21,5
11,7
6,1
10,7
Villo
81,1
10,6
4,5
2,2
Cambio
94,0
4,0
1,8
0,2
0
Te voet
1,6
5,9
12,7
19,9
59,9
Tram
1,6
– Weinig verrassingen: expats die in Brussel wonen, verplaatsen zich vaker te voet dan hun collega’s in Vlaanderen en Wallonië. 63 % van de Brusselse niet-Belgen doet bijna elke dag een verplaatsing te voet in de stad. – Het aantal verplaatsingen te voet neemt af naargelang men hier langer woont. 75,6 % van de Brusselse niet-Belgen die hier minder dan 2 jaar woont, verplaatst zich bijna dagelijks te voet in de stad. Bij zij die hier meer dan 10 jaar wonen, is dat nog 52,8 % (tabel niet bijgevoegd).
04 moBilitEit 29
28 EnquêtE ovEr hEt lEvEn van dE intErnationalE gEmEEnschap in BrussEl
›› Publicatie De resultaten werden gepubliceerd in een drietalig rapport - Frans, Nederlands en Engels - dat werd voorgesteld in de kantoren van Europe.Brussels tijdens een persconferentie op 8 juli 2013, bijgewoond door een dertigtal journalisten. De enquête kreeg ruime weerklank in zowel de buitenlandse als binnenlandse geschreven en audiovisuele pers. Het rapport werd digitaal verspreid via de website, de sociale media en de pers, maar werd ook via de interne communicatiekanalen van de Europese instellingen erg ruim verdeeld bij de expatgemeenschap zelf. De gedrukte brochure werd eveneens op ruime schaal verspreid binnen de internationale instellingen maar ook bij de Brusselse en Belgische
05
Mening over Brussel BRUSSEL HEEFT VELE TROEVEN, MAAR OOk GEBREkEN. BEOORdEEL VOLGENdE STELLINGEN.
NIET-BELGEN dIE IN BRUSSEL WONEN %
HELEMAAL MEE EENS
MEE EENS
GEEN MENING
27,8
46,7
8,4
NIET HELEMAAL NIET MEE EENS MEE EENS
12,9
4,2
Brussel is een groene stad.
15,1
45,1
10,1
23,4
6,3
Brussel is te vuil (afval op straat).
44,5
36,7
7,2
10,6
0,9
Brussel moet dringend maatregelen nemen om het autoverkeer terug te dringen.
46,3
31,2
13,8
6,7
1,9
Ik ben tevreden met het aanbod aan openbaar vervoer in Brussel.
9,3
40,5
7,2
30,1
12,9
In vergelijking met andere Europese grootsteden, is Brussel een veilige stad.
3,8
25,5
19,7
30,8
20,3
De Brusselaars zijn gastvrij ten opzichte van nieuwkomers.
7,1
36,5
28,8
20,6
7,0
In vergelijking met andere Europese grootsteden, zijn de woningen in Brussel goedkoop.
9,7
37,7
15,5
26,1
11,0
Ik woon graag in Brussel.
Het culturele aanbod in Brussel is rijk en gevarieerd.
25,2
52,7
12,1
In Brussel zijn er veel sportclubs en een goede sportinfrastructuur.
11,0
39,7
34,6
12,0
2,8
5,1
25,9
17,5
29,6
21,9
Brussel is een fietsvriendelijke stad.
8,3
1,7
23,2
47,0
14,8
11,7
3,2
In Brussel is er voldoende kinderopvang.
4,3
16,0
63,5
11,6
4,6
In vergelijking met andere Europese grootsteden, is de levenskwaliteit in Brussel hoog.
7,5
41,8
20,6
22,5
7,6
De gezondheidszorg in Brussel is van goede kwaliteit.
15,6
44,6
26,3
10,4
3,2
Op het vlak van gastronomie scoort Brussel hoge toppen.
In Brussel kan je goed shoppen.
5,2
29,0
16,5
31,2
18,0
In Brussel is er veel armoede.
21,6
46,6
23,0
8,2
0,6
05 mEning ovEr BrussEl 33
32 EnquêtE ovEr hEt lEvEn van dE intErnationalE gEmEEnschap in BrussEl
CEL COMMUNICATIE EN EVENEMENTEN
politieke decisionmakers.
3 PERSONEEL
›› Samenstelling
ORGANOGRAM DIRECTOR: Carlo LUYCKX DEPUTY DIRECTOR: Karin IMPENS
CEL WELCOME DESK
LEGAL ADVISOR
››Amélie Bovy
WELCOME DESK ASSISTANT
››Hélène Jacub ››Annick De Bleser
CEL COMMUNICATIE EN EVENEMENTEN
SECRETARIAAT
COMMUNICATION & PROJECT OFFICER
MANAGEMENT ASSISTANT
››Patrick Struelens
COMMUNICATION & PROJECT ASSISTANT
››Nathalie San Gil Coello
››Lavinia Bellomo
››Lut Vanden Bossche RECEPTION DESK ASSISTANT
››Anne Maurice
›› Opleiding Het personeel van Europe.Brussels volgt geregeld opleidingen en seminaries in hun expertiseveld om een kwalitatieve dienstverlening te kunnen blijven leveren. In 2013 werden ondermeer de volgende opleidingen gevolgd:
• Conferentie “Registration of vehicles in Belgium.“ - advocaat Jacques Buekenhoudt, Europese Commissie, 17 april 2013 • Conferentie “European Union officials and taxation.“ - advocaat Jacques Buekenhoudt, Europese Commissie, 6 mei 2013 • Studiedag “Ambtenaren en agenten van het Europees Economisch en Sociaal Comité”, FOD Financiën, 27 mei 2013 • Studiedag “Le Code du logement et ses récents changements en matière de lutte contre l’insalubrité”, vzw Rassemblement bruxellois pour le droit à l’habitat (RBD), 13 november 2013
• Studiedag “Les suites de la réforme du Code de la nationalité”, Association pour le droit des étrangers (ADDE), 14 november 2013
• Studiedag “De dubbele internationale uitdaging van Brussel”, Economische en Sociale Raad van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, 8 mei 2013
• Plenaire eerste zitting van het Marnixplan, Brussels Info Place, Marnixplan, 29 september 2013
53
ACTIVITEITENVERSLAG
ACTIVITEITENVERSLAG 2013
CONCLUSIE
55
Uit dit activiteitenverslag blijkt meer dan ooit dat 2013 een jaar was van intense activiteit voor het team van het Europe. Brussels Liaison Office. We gaan dan ook sinds meer dan vijf regionale legislaturen met succes de uitdaging aan om de positie van Brussel als hoofdstad van de Europese Unie te consolideren. Dat gebeurt niet zozeer via spectaculaire acties dan wel vooral door jarenlang hard en grondig werk dat uiteindelijk uitmondde in een zetelpolitiek die naam waardig. Dankzij de Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest die sinds 1991 jaarlijks de nodige middelen ter beschikking stelde, werkte Europe.Brussels met name een waaier van concrete maatregelen uit die een beter imago van Brussel als gastregio voor de Europese instellingen tot gevolg had. Tienduizenden Europeanen hebben sinds jaar en dag baat gehad bij de knowhow van het dynamische en meertalige team. Zij staan expats bij om hun weg te vinden in het doolhof van federale, gewestelijke en gemeentelijke administraties en helpen hen tal van problemen i.v.m. hun vestiging of verblijf in Brussel op te lossen. Europe. Brussels slaagde er bovendien vanaf het begin in om vruchtbare contacten uit te bouwen en te bestendigen met alle organisaties die te maken hebben met de aanwezigheid van Europa in Brussel, enerzijds, zoals de Dienst Vreemdelingenzaken, de Protocoldienst van de FOD Buitenlandse Zaken, het Interministerieel Comité voor het Zetelbeleid, de Gewestelijke Overheidsdienst Brussel en meer bepaald de dienst werkvergunningen, evenals de 19 Brusselse gemeenten en, anderzijds, met de Europese instellingen zelf en vooral hun personeelsdiensten alsook de informatiebureaus van het Europees Parlement en de Europese Commissie. De uitbouw van dit netwerk bleek bijzonder nuttig om problemen veroorzaakt door lacunes of incoherenties in de verschillende wetgevingen die het onthaal van buitenlanders regelen, aan de bron op te lossen. En natuurlijk vergemakkelijkt het ook de contacten en uitwisselingen tussen Brusselse en Europese instanties. Zo kon Europe. Brussels er bijvoorbeeld de Europese instellingen van overtuigen interne sensibiliseringscampagnes te voeren om hun medewerkers te laten deelnemen aan de gemeenteraadsverkiezingen van 2000, 2006 en 2012. Hetzelfde gold voor de oproep om te participeren aan de Enquête over het leven van de internationale gemeenschap in Brussel, eerder in dit verslag besproken. Ook voor de vele andere campagnes waarmee Europe.Brussels jonge Brusselaars informeerde en sensibiliseerde voor de Europese roeping van hun gewest was die steun doorslaggevend. Onze jarenlange aanwezigheid in de Task-Force EU-Belgium droeg ten slotte veel bij tot het succes van al deze projecten. Het bewijst bovendien dat de Europese instanties de activiteiten van Europe.Brussels waarderen, hetgeen ook meer dan een keer uitdrukkelijk werd verwoord. Het is moeilijk om in het bestek van dit rapport een volledig overzicht te geven van alle activiteiten van Europe. Brussels, die zich afspelen op vele niveaus en niet altijd zichtbaar voor het grote publiek. Het Gewest zal met het oog op een grotere efficiëntie, betere synergiën en schaalvoordelen alle regionale instanties met aanverwante activiteiten samenbrengen. In deze context pleiten wij dan ook voor het behoud en de versterking van onze specificiteit binnen deze nieuwe structuur waarbij onze functie als instrument van de Gewestregering om een gewestelijke zetelpolitiek te voeren behouden blijft. De Gewestregering kan hoe dan ook blijven rekenen op de motivatie en de vastberadenheid van een team dat zijn engagement om Europa te laten slagen in Brussel zal blijven verder zetten.
Karin Impens
Carlo Luyckx
Adjunct-Directeur
Directeur
NOTA’S
NOTA’S
NOTA’S
ANTENNE IN HET EUROPEES PARLEMENT Bureau OH 160 Wiertzstraat 1047 Brussel T +32 (0)284 21 46 T +32 (0)230 22 11
[email protected]
www.vbbe.be
VERANTWOORDELIJKE UITGEVER: CARLO LUYCKX, OUDERGEMLAAN 63, 1040 ETTERBEEK | © Fotos : Gewestelijke Overheidsdienst Brussel | Design:
HOOFDKANTOOR Oudergemlaan 63 1040 Brussel 9u – 17u30 T +32 (0)280 00 80 F +32 (0)280 03 86
[email protected]