1 maand studeren. 2 kilo zwaarder. Blade babe Marlou van Rhijn loopt keihard zonder benen. Scriptieonderzoek Dirk Wanrooij was erbij in Egypte

FoliaMagazine weekblad voor HvA en UvA



nr. 11 23/11/2011

1 maand studeren

2 kilo zwaarder

Blade babe Marlou van Rhijn loopt keihard zonder benen

Scriptieonderzoek Dirk Wanrooij was erbij in Egypte

Krijg ik een boete? Alle Halbe-maatregelen in één oogopslag

(advertentie) (advertentie)

Niemand legt de dingen beter en leuker uit dan Bas Haring

Plastic Plasticpanda’s panda’s over overhethetopheffen opheffen van vandedenatuur natuur

De natuur De natuur verdwijnt. verdwijnt. Soorten Soorten sterven sterven uit enuitiedere en iedere tien seconden tien seconden wordtwordt een stuk een regenwoud stuk regenwoud ter grootte ter grootte van een vanvoetbalveld een voetbalveld omgekapt. omgekapt. Dat voelt Dat voelt als een alsramp, een ramp, maarmaar is hetisdat hetook? dat ook? Kan een Kanwereld een wereld met slechts met slechts parken parken en landbouw en landbouw bestaan? bestaan? En zouEnhet zouerhet plezierig er plezierig zijn? zijn?

osofi Filosofi e zonder e zonder gezwam, gezwam, waarwaar kom kom je datjenog dattegen? nog tegen? NU INNUDEINBOEKHANDEL DE BOEKHANDEL

W W W. N I J G H E N VA N D I T M A R . N L

BAS BASHARING HARING

inhoud #11 Blade Runner als voorbeeld 10

JCU-student Marlou van Rhijn heeft geen onderbenen en rennen doet ze daarom op blades. ‘Het is zo gaaf. Juist omdat ik weet hoe het voelt om niet snel te kunnen gaan.’

De grootvaders van het onderwijs 16

Op de Amstelcampus zijn twee gebouwen vernoemd naar onderwijzers van weleer: Philip Kohnstamm en Theo Thijssen. Hun kleinkinderen verzorgden de opening.

Maar wat vind jij van de islam? 28

Neerlandica Yvon Tonnard deed onderzoek naar de manier waarop politieke partijen – en Geert Wilders in het bijzonder – hun prioriteitsonderwerpen op de politieke agenda krijgen.

Vertraging kost geld 32

De bezuinigingsmaatregelen van staatssecretaris Halbe Zijlstra in een handig schema.

Volksopstand in Egypte 34

Student Midden-Oostenstudies Dirk Wanrooij schreef zijn scriptie in Egypte, en belandde midden in de revolutie.

Klem in de collegebank 40

Een slecht eetpatroon, weinig beweging en veel drank; in het studentenleven vliegen de kilo’s eraan. ‘Ik heb de afgelopen weken best vaak gedacht: nu ben ik ongezond bezig.’

en verder uitgelicht 6-7 de week/het moment/navraag 8-9 passie 15 opinie 18-20 Asis Aynan 19 Emma Curvers 20 brieven/promoties 21 drift 23 op de tong 25 objectief 26-27 de adviesdienst 31 lezingenladder 39 overigens 45 prikbord 46-47 wasdom 48-49 stage 49 toehoorders 50 de lezer/deining 51

4

FoliaMagazine

redactioneel 10

16 Bomen over sport

28

34

Openbare lessen zijn doorgaans nogal saaie bijeenkomsten. Sinds het hoger beroepsonderwijs het fenomeen lector heeft geïntroduceerd in 2002 wordt er op de Hogeschool van Amsterdam een keer of acht per jaar een openbare les gehouden. Ik ben bij een groot aantal aanwezig geweest, maar echte herinneringen heb ik er niet aan, behalve dat ze erg slaapverwekkend waren. Afgelopen week hield Cees Vervoorn, lector topsport aan zowel de HvA als de UvA, zijn openbare les, en in alles onderscheidde deze les zich van wat ik in de jaren ervoor heb gehoord en gezien. Natuurlijk is sport op voorhand een aangenaam onderwerp om over te bomen. Maar de manier waarop Vervoorn het vakgebied combineert met eigen ervaring – hij zwom ooit op de Olympische spelen – en wetenschap was inspirerend. Aan de hand van prachtige beelden – van zichzelf als sporter en coach, en als chef de mission bij de Paralympics – kwam hij tot de kern van zijn betoog. Dat was de boodschap: het hoger onderwijs moet veel meer aan sport doen en sport moet een vast onderdeel worden van het curriculum van de HvA en UvA. Verder vindt hij dat Nederland een keuze moet maken over welke stad een bid gaat doen op de Spelen in 2028. Om kans te maken het grootste sportevenement ter wereld binnen de landsgrenzen te halen, dient Rotterdam zich volgens Vervoorn onmiddellijk terug te trekken. Vervoorn droomt over een sportende universiteit en ziet zichzelf al in 2028 zitten met zijn kleinkinderen op de tribune in Amsterdam. Als je ziet met hoeveel enthousiasme hij zijn boodschap verkondigt, zou je willen dat het alvast zover was. Jim Jansen, hoofdredacteur Folia Magazine, [email protected], @jimfjansen (twitter)

40

FoliaMagazine

5

En toch komt hij terug Louis van Gaal is terug bij Ajax. En daar speelt het Amsterdamse hoger onderwijs een belangrijke rol in. Een voormalige gymleraar die benoemd is door een hoogleraar van de VU, die op zijn beurt weer wordt gecontroleerd door een lector van de HvA. Een ware soap. tekst Jeff Pinkster / foto Guus Dubbelman

November 2010, de aula van de Vrije Universiteit. Als alumnus van de Academie voor Lichamelijke Opvoeding (Alo) laat Louis van Gaal zich het hemd van het lijf vragen voor de opnames van het tv-programma College Tour. Meest opmerkelijke nieuws: Van Gaal komt nooit meer terug bij Ajax. ‘Ze hebben me daar tot op het bot beledigd,’ zegt de gymleraar en trainer over zijn vertrek bij de club in 2004.

Precies een jaar later keert Louis van Gaal toch terug bij zijn oude club, als algemeen directeur. Opmerkelijk is de manier waarop. De raad van commissarissen (rvc) van Ajax benoemt Van Gaal zonder commissaris Johan Cruijff te informeren. Volgens rvc-voorzitter Steven ten Have, hoogleraar strategie & verandering aan de Vrije Universiteit, was dat nodig voor Ajax. De leden van de club mogen zich nog uitspreken over de benoeming, wat 12 december gebeurt.

6

FoliaMagazine

In het geniep spraken de vier leden van de raad dus al voor de benoeming afgelopen woensdag met Van Gaal. Cruijff wist van niets. En dat was nu net de rol van HvA-lector topsport & onderwijs Cees Vervoorn: het gesteggel tussen Cruijff en de vier commissarissen beslechten. Opdat er eindelijk een nieuwe directeur gevonden kon worden. De lector kan en wil nog niet reageren op de gebeurtenissen. En Cruijff, die wil in elk geval niet verder met de huidige rvc. ‘Het is nu aan de club wat er moet gebeuren,’ zei hij voor de NOS-camera.

Het nieuws valt ook slecht onder fans. Want voor wie moeten ze nou kiezen? De legende Johan Cruijff of het fenomeen dat Ajax in 1995 de Champions League bezorgde? Clemens (21, commerciële economie) is supporter uit de vermaarde supportersgroep VAK410: ‘Een samenwerking tussen Johan en Louis zou in mijn ogen het beste zijn wat Ajax kan overkomen, maar dat is een utopie,’ aldus de student. Tijdens de wedstrijd afgelopen zondag in de Amsterdam ArenA betuigden veel fans hun steun aan Cruijff.

En dan toch nog even de vraag der vragen. Waarom kunnen die twee ego’s elkaar niet luchten? Cruijff gaat uit van het individu, Van Gaal van de kracht van het collectief. En laten oud-voetballers Dennis Bergkamp en Wim Jonk in de geest van Cruijff nu net op sleutelposities benoemd zijn. Jonk zelfs als hoofd van de jeugdopleiding, waar ze voetballertjes opleiden als... individu. Zal Van Gaal zich daar in kunnen vinden? De soap is voorlopig nog niet voorbij. yyy

FoliaMagazine

7

de week e euro-crisis leidde misschien een beetje af, maar recht onder onze neuzen in de Amsterdamse wijk Watergraafsmeer blijkt zich een heel ander drama te voltrekken. De toenemende verstedelijking en klimaatverandering kan voor de stadswijk – die 5,5 meter onder NAP ligt – grote gevolgen hebben. Om die reden is het essentieel om de krachten te bundelen, stond deze week op foliaweb.nl. Het zijn niet de minste partijen die zich hebben verbonden aan een toekomstbestendige Watergraafsmeer. Naast de HvA ondertekenden ook de Universiteit Utrecht, de TU Delft, Waternet en de gemeente Amsterdam het convenant ‘De Vitale stad WATERgraafsmeer’ dat de wijk voor het dreigende onheil moet behoeden, middels een gebiedsgericht kennis- en opleidingsprogramma. Het oprukkende water in de wereld. De HvA heeft er de handen vol aan. De Hogeschool had de toekomst van de Watergraafsmeer nog maar nauwelijks veiliggesteld of het volgende doemscenario diende zich aan. In Bangkok, op dit moment geteisterd door hevige overstromingen, bevonden zich zeven HvA-studenten van het domein Economie & Management. Het crisisteam van het domein riep de studenten direct op om terug te keren. De studenten zelf vonden dat niet zo nodig, maar gelukkig is het crisisteam niet voor een gat te vangen. Ze blijven de situatie op de voet volgen, meldt een woordvoerster. Het is duidelijk: aan de HvA en de UvA moet iemand aan het roer zitten die niet terugdeinst voor een beetje nattigheid. Deze week werd er een profielschets vrijgegeven waar de nieuwe voorzitter van het College van Bestuur aan moet voldoen. Naast de gebruikelijke eisen van een inspirerend en ervaren bestuurder, een bewezen

8

FoliaMagazine

foto Bram Belloni

D

De UvA-HvA hield zich bezig met water en Robbert Dijkgraaf ging Einstein achterna.

Robbert Dijkgraaf stopt per 1 juli 2012 als voorzitter van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Hij kiest het ruime sop en vertrekt naar Princeton om leiding te gaan geven aan het wereldbefaamde Institute for Advanced Study. Goed nieuws voor de UvA: Dijkgraaf blijft wel universiteitshoogleraar.

stein treedt en per 1 juli 2012 directeur wordt van het prestigieuze Institute for Advanced Study in Princeton, New Jersey. De gedroomde kandidaat zal nog wel even op zich laten wachten. Tot die tijd is het pappen en nathouden. yyy Eva Rooijers en Gijs van der Sanden

wetenschapper, een excellent communicator en een uitgesproken teamspeler, blijkt uit de omschrijving dat de nieuwe baas in staat moet zijn om bottom-up te besturen – in plaats van het meer hiërarchische top-down-bestuursmodel. Bestuurlijk jargon voor je oor te luisteren leggen in de koffiekamer, daarover eindeloos vergaderen, om vervolgens een besluit op de lange baan te schuiven. Welk zwaargewicht zal deze taak op zich gaan nemen? Een ding is zeker: Robbert Dijkgraaf – golden boy van de Nederlandse academische gemeenschap – zal het niet zijn. Afgelopen week werd duidelijk dat hij in de voetsporen van Ein-

16 november 2011

tweet van de week @mvanderhorst Mark van der Horst Altijd leuk studenten die boos aan de balie komen met het HVA INTERNET doet het weer is niet! moet je wel WIFI schakelaar aanzetten ;) #hva http://twitter.com/#!/mvanderhorst/

foto Danny Schwarz Het Zoölogisch Museum Amsterdam van de UvA verlaat eind deze maand definitief het pand Mauritskade 61. Het ontleedkundig laboratorium, in 1908 gebouwd naar ontwerp van gemeentearchitect Jacob Springer, wordt verkocht. Alle Nederlandse universitaire zoölogische collecties en herbaria worden opgenomen in het nieuw op te richten Nationaal Centrum Biodiversiteit, met als standplaats Museum Naturalis in Leiden. yyy Dirk Wolthekker

navraag Paul de Beer De vakcentrale FNV krijgt een wetenschappelijk bureau dat wordt geleid door bijzonder hoogleraar arbeidsverhoudingen Paul de Beer. Hij bekleedt tevens de door de vakbonden gefinancierde Henri Polak-leerstoel. De Beer wil universitair medewerkers en studenten van de UvA inhuren om het onderzoek te doen.

Waarom een wetenschappelijk bureau? ‘Er doen zich belangrijke ontwikkelingen voor op de arbeidsmarkt die met name op de lange termijn effect hebben, zoals de vergrijzing, immigratie en globalisering. Maar de vakbeweging is vaak niet in staat om afstand te nemen van de waan van de dag. Ze reageren op voorstellen van het kabinet of de werkgevers, maar komen niet met een eigen agenda. Op basis van ons onderzoek naar langetermijnontwikkelingen kunnen de vakbonden hierop een eigen visie ontwikkelen.’ Er was onlangs veel onenigheid binnen de FNV. Is een achterliggend idee ook dat het makkelijker moet worden om

alle neuzen één kant op te krijgen? ‘Niet per definitie. De taak van een wetenschappelijk bureau is niet om één beleidsvoorstel aan te dragen voor een kwestie, maar juist om verschillende opties te formuleren. Het is aan de FNV om te bepalen wat ze daarmee doen.’

flexibilisering puur als een negatieve ontwikkeling te zien; een aantasting van rechten. Met deze studie willen we in kaart brengen in welke mate dat het geval is. Dan kan gerichter beleid worden gevoerd in plaats van alleen maar te zeggen of we voor of tegen zijn.’

Met welk onderzoek gaat u als eerste aan de slag? ‘Met twee onderzoeken naar de flexibilisering van de arbeidsmarkt. Dan heb je het over tijdelijke contracten, maar ook over flexibele werktijden. Dat is typisch zo’n thema dat al langer speelt, maar waar de vakbeweging nog aarzelt over haar standpunt. De neiging is groot om

Bepaalt u de onderzoeksonderwerpen of de FNV? ‘Het wetenschappelijk bureau is onafhankelijk en bepaalt zelf de onderzoeksagenda, maar wel in overleg met de FNV. Het curatorium, waarin ook wetenschappers zitten, heeft de taak om de wetenschappelijke kwaliteit en onafhankelijkheid te bewaken.’ yyy Eva Rooijers

FoliaMagazine

9

‘Ik houd heel erg van winnen’ Ze is jong, mooi, heeft het Europees record op de 100 en 200 meter op haar naam staan in haar klasse, en ze mist twee onderbenen. Daarom rent Marlou van Rhijn op blades. De studente commerciële economie traint nu keihard om in 2012 aan de Paralympische Spelen in Londen mee te kunnen doen. ‘Vanaf het moment dat ik op die blades stond, wilde ik niets anders meer.’ tekst Eva Rooijers / foto’s Jan-Maarten Hupkes

H

et Olympisch Stadion is ondergedompeld in een bleek herfstzonnetje als Marlou van Rhijn (20) met een stralende glimlach komt aangelopen. Het is donderdagochtend tien uur, tijd voor de atletiektraining. Ze gaat op een houten bankje zitten, bindt haar lange bruine haren bijeen in een knotje en trekt haar Adidasbroek uit. Daaronder draagt ze een strakke, zwarte hardloopbroek. Die rolt Marlou omhoog tot haar knie. Daarna schuift ze haar linkerprothese af, een natuurlijk ogend onderbeen. ‘Deze gebruik

10

FoliaMagazine

ik ook als ik een rokje draag,’ zegt ze opgewekt. Maar op zo’n stijve prothese ren je geen Europese paralympische records op de 100 en 200

‘Ik heb mijn afstuderen een halfjaar uitgesteld’ meter. Dat deed Marlou afgelopen zomer op blades. Deze protheses doen denken aan korte, smalle ski’s, maar dan met een verende buiging

aan het einde. Die van Marlou zijn zwart en via een vacuümzuigende siliconenband bevestigd aan haar knieën. Als ze erop staat, is het net alsof ze op het puntje van haar tenen balanceert. Helemaal stilstaan lukt niet. Marlou mist sinds haar geboorte beide onderbenen tot net onder de knie. ‘Mensen vragen daar altijd naar. Dat is best vervelend af en toe, want ik vind dat helemaal geen interessant verhaal’, zegt ze zelf. ‘Het gaat mij om de sport, niet om mijn handicap. Ik sport ook niet op hoog niveau omdat ik het gevoel heb dat ik iets moet bewij-

zen. Ik vind sporten gewoon heel erg leuk.’ Al vanaf haar dertiende zwemt Marlou in de nationale paralympische ploeg. Ze zet record na record op haar naam, maar op haar achttiende is ze er helemaal klaar mee. Ze besluit de brui te geven aan het sporten. ‘Ik vond het heel fijn dat ik eindelijk tijd had om leuke dingen te doen met mijn vriendinnen en dat ik mijn energie kon stoppen in mijn studie commerciële economie.’ Die volgt ze aan de Johan Cruyff University, de HvA-opleiding voor topsporters. Maar na een jaar kruipt het bloed waar het niet

gaan kan. Marlou begint het sporten te missen. Net op dat moment, nu bijna een jaar geleden, belt Guido Bonsen, bondscoach van het

‘Die blades geven zo’n gevoel van vrijheid’ Paralympisch Atletiekteam haar op. ‘Jij hebt dé perfecte handicap voor atletiek,’ valt hij met de deur in huis. ‘Dat vond ik zo belachelijk,’ briest

Marlou. ‘De ideale handicap, wat is dat nou weer voor onzin.’ Bonsen vraagt of ze Oscar Pistorius kent, de Zuid-Afrikaan die net als zij twee onderbenen mist en op zijn blades zelfs sporters zonder handicap versloeg op grote kampioenschappen. ‘Natuurlijk kende ik die,’ zegt Marlou. ‘Maar zo goed zou ik toch nooit worden?’ Ze besluit wel om atletiek een kans te geven. Gewoon om te kijken hoe het gaat. ‘Ik vond het direct leuk. Het deed me denken aan gymles van vroeger.’ In het begin rent ze nog op haar dagelijkse benen. ‘Maar dat leek helemaal

FoliaMagazine

11

Blade Runner

Oscar Pistorius (25), alias de Blade Runner, is de bekendste sporter op blades. Ze noemen hem ook wel de snelste man zonder benen. Toen hij elf maanden was, werden zijn onderbenen geamputeerd, omdat hij zonder kuitbeen was geboren. Deze zomer kwalificeerde Pistorius zich als eerste geamputeerde renner voor de reguliere WK Atletiek. Winnen deed hij daar niet. Maar in de paralympische competitie is hij heer en meester. De wereldrecords op de 100, 200 en 400 meter voor mensen met een dubbele amputatie staan allemaal op zijn naam.

nergens op met die stijve voetjes. Twee keer het grasveld over was mijn hoogtepunt,’ zegt ze lachend. Ze was dan ook maar wat blij toen ze op blades kon gaan trainen, de protheses waarop alle paralympische hardlopers rennen. Daarop gaat ze als een speer. Zelfs als ze een paar rondjes warmloopt op donderdagochtend, ziet het er indrukwekkend uit. Ze lijkt te zweven over de rode atletiekbaan. Marlou: ‘Vanaf het moment dat ik op die blades stond, wilde ik niets anders meer. Het was zo gaaf. Juist omdat ik weet hoe het voelt om niet snel te kunnen gaan. Als ik te laat was voor de bus rende ik ook wel, maar dit is toch echt even iets anders. Die blades geven zo’n gevoel van vrijheid. Toen ik ze een halfjaar geleden voor het eerst aanhad, wist ik gelijk dat ik weer op heel hoog niveau wilde gaan sporten.’ En dat hoge niveau bereikte ze afgelopen zomer direct. Toch blijft ze heel bescheiden over haar prestaties en lacht veel als ze erover praat, bijna verontschuldigend. Maar als ze het heeft over het wedstrijdgevoel verschijnt er een fanatieke twinkeling in haar ogen. ‘Ik hou heel erg van winnen en ben heel competitief ingesteld. Tijdens een wedstrijd kan je echt laten zien wat je in huis hebt.’ Oscar Pistorius, alias de Blade Runner, is inmiddels haar grote voorbeeld. ‘Ik weet hoe erg cliché dat klinkt, maar het is heel bijzonder om die man te zien rennen. Hij loopt tussen nietgehandicapte sporters op de 400 meter die zó hard gaan, en hij wint gewoon. Dan kan je niet anders dan fan worden.’ Tijdens een toernooi in Italië deze zomer heeft ze Pistorius ontmoet. ‘Hij feliciteerde me met mijn overwinning en ik kon gewoon niets uitbrengen. Het was echt gênant.’ Ooit hoopt ze zo goed te worden als hij. ‘Maar dat kan je beter niet hardop zeggen. Dat is misschien een beetje overmoedig,’ lacht Marlou. ‘Want zo ver ben ik nog lang niet.’ Maar binnen het atletiekteam wordt ze inmid-

12

FoliaMagazine

pers hadden geen rekening gehouden met zijn nadeel bij de start en in de bochten, oordeelde een rechter. Coach Bonsen legt uit hoe dat zit, terwijl Marlou een keer of dertig heen en weer rent – dan weer huppelend, dan weer met de knieën omhoog, dan weer achteruit – om haar ‘prothesevaardigheid’ te trainen. ‘Met blades kan je veel minder kracht zetten bij de start. Daardoor duurt het veel langer voordat je op gang komt,’ zegt Bonsen. ‘Dat is zeker op de 100 meter een nadeel. Bochten nemen is ook lastig. Marlou voelt niet waar ze haar blade neerzet, zoals wij

‘Het gaat mij om de sport, niet om mijn handicap’

dels wel gekscherend de blade babe genoemd. De prestaties van Oscar Pistorius zijn de afgelopen jaren middelpunt geweest van heftige discussies. Met zijn blades zou hij een oneerlijke voorsprong hebben op sporters zonder prothese. In november 2007 deden wetenschappers van de universiteit van Keulen daarom tests om te kijken of hij inderdaad in het voordeel was. Ze oordeelden van wel. Oscar Pistorius vocht deze beslissing met succes aan. De wetenschap-

dat met onze voet voelen. Ze moet met haar knieën en heupen sturen. Als ze haar blade verkeerd neerzet, gaat ze ook direct de verkeerde kant uit. In een voet zitten heel veel spiertjes die dat bij kunnen sturen.’ Bonsen gelooft dus ook niet in de theorie dat sporters op blades een oneerlijke voorsprong hebben. ‘Er zijn namelijk maar twee echte voordelen. Ze kunnen het lichaamsdeel dat ze missen niet blesseren en het wordt niet moe. Op langere afstanden kan dat een voordeel zijn. Als Marlou moe wordt, laat ze haar blades het werk doen. Maar dan gaat ze wel minder hard.’ Het is dus zaak dat haar conditie en spierkracht in de bovenbenen optimaal zijn. Daartoe dirigeert Bonsen Marlou en haar trainingsgenootje Suzan, die op één blade en één been traint, naar de grijze trappen van het Olympisch Stadion. Op hun dagelijkse prothesen moeten ze op elke denkbare manier de treden op: springend op een been, springend op twee benen, kruislings. Het zweet staat op Marlou haar voorhoofd.

Klasse 43

De paralympische competitie kent verschillende klasses. Want iemand zonder armen heeft weer heel andere nadelen bij bijvoorbeeld het verspringen dan iemand die twee benen mist. Marlou rent in klasse 43 voor mensen met twee amputaties onder de knie. In wedstrijden neemt ze het ook op tegen sporters uit klasse 44, die op 1 prothese tot onder de knie rennen. Dit omdat de competitie voor mensen die op twee protheses rennen te klein is.

Als ze van Bonsen achterwaarts de trap af moet springen, verzamelt ze eerst een dikke minuut moed. Maar dan springt ze wel onder een luid ‘Ieeeeh!’ Wankelend probeert ze haar evenwicht te bewaren. ‘O ja, ik had beloofd een helmpje mee te nemen,’ zegt Bonsen met een dikke grijns op zijn gezicht. Marlou werpt hem een dodelijke blik toe, maar schiet dan ook in de lach en zegt dat ze wel een helm wil met sterretjes erop. Na de training ploft ze neer in

een naburig café met een koffie verkeerd. Het koekje laat ze liggen. Je moet er wat voor over hebben om bij de top te horen. Met vrienden de stad in op zaterdagavond zit er ook niet in. Op zondagochtend traint ze in de duinen waar ze enorme zandheuvels moet trotseren op haar blades. Op maandag, dinsdag en vrijdag traint ze in Papendal, twee uur in de ochtend en twee uur in de middag. Op woensdag loopt ze stage bij Only Friends, een sportclub voor

jongeren met een beperking. Marlou: ‘Ik heb mijn afstuderen een halfjaar uit moeten stellen om vaker te kunnen trainen. Anders had ik de Paralympische Spelen in Londen zeker niet gehaald.’ Want dat is haar droom. Volgens coach Bonsen is het niet de vraag of ze de Spelen van 2012 gaat halen, maar wanneer. Marlou: ‘Als ik Londen nog niet haal, is dat niet het einde van de wereld, maar dan heb ik er wel alles aan gedaan.’ yyy FoliaWeb.nl/video/marlou

FoliaMagazine

13

Luister naar Radio AmsterdamFM: De stem van de hoofdstad!

Big Laughs smaLL price ontdek comedy, muziek en theater in amsterdam met 50% korting

Van 07:00 tot 19:00 uur op 103.3 op de kabel, 106.8 in de ether. En 24 per dag op www.amsterdamfm.nl Als het in Amsterdam gebeurt, hoor je het hier!

AMSTERDAM Ticketshop Leidseplein - OBA Centrale Bibliotheek - VVV Stationsplein

CampagneAdv_Folia.indd 1

11/15/11 2:25 PM

#Kerk?!

Radio AmsterdamFM: De stem van de hoofdstad!

is de publieke radio van Amsterdam. Nieuws, kunst en cultuur en politiek: als het in Amsterdam gebeurt hoor je het op AmsterdamFM. Kijk voor meer informatie op www.amsterdamfm.nl

Vision Church Christ Connexxxion OZ Voorburgwal 63, Zo @17:00 Kijk voor meer informatie op www.amsterdamfm.nl

fun | friendly | free

christconnexxxion.nl

UvAV4:Opmaak 1 26-08-11 13:37 Pagina 1 Naamloos-12 1

28-10-2011 12:13:34

Hotel Résidence Le Coin Gastvrijheid in een karakteristieke sfeer HOTEL RESIDENCE LE COIN, gevestigd in hartje centrum van Amsterdam en al jaren een pleisterplaats voor gasten van de UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM en van de HOGESCHOOL VAN AMSTERDAM draagt deze gasten een warm hart toe en daarom kunnen zij rekenen op een gereduceerd tarief. Zij die op vertoon van deze advertentie bij ons komen overnachten ontvangen tevens een extra korting op het ontbijt. Het hotel ligt in het oude centrum en is een uitstekend vertrekpunt voor het ontdekken van alles wat de stad te bieden heeft, van het bijwonen van een theatervoorstelling tot een rondvaart in een van de vele monumentale grachten.

Bezoek onze website of bel voor meer informatie. www.lecoin.nl 020 - 5246800

Nieuwe Doelenstraat 5 1012 CP Amsterdam e-mail: [email protected]

passie Leer

‘Naast mijn werk aan de UvA werk ik twee tot drie dagen in de week bij Mr. B., een leerspeciaalzaak voor homo’s in de Warmoesstraat. Dat heeft alles te maken met mijn passie voor leer. Je kunt rustig zeggen dat ik een groot deel van mijn identiteit ontleen aan leer. Toen ik voor het eerst een leren uniform kocht en mezelf er mee in de spiegel zag dacht ik: dit klopt gewoon, dit ben ik. Dit wil ik zijn: mooi, spannend, opwindend, geil. Ik hou van sm, van stoerheid en van machogedrag. Leer verbeeldt dat. Leer is voor mij ook een teken van potentie en seksuele ruimdenkendheid. Zo ben ik zelf en zo zijn de mannen waar ik op val. Ik hou alleen van zwart leer, want zwart staat in de leerscene voor sm. Verder moet de broek altijd van rundleer, dus van koe of stier, zijn. Dat is lekker dik en hard en stug en zwaar, waardoor het stoerder voelt dan bijvoorbeeld kalfsleer, dat nogal zacht is. Mijn hemd moet trouwens wel van kalfsleer zijn, want rundleer is te zwaar om op je lijf te hangen en het belemmert je beweeglijkheid. Als ik weer eens verhuis wil ik een huis met een playroom, waar ik met andere leermannen met leer kan spelen en seksen, want seks met en in leer is niet alleen geil, maar ook praktisch: het gaat niet snel stuk dus je kunt hard spelen; bijten en slaan. Ik slaap ook wel eens in leer. Dan draag ik een leren broek en leren handschoenen. Dat geeft een stuk geborgenheid en vertrouwdheid en dan slaap ik goed.’ yyy Dirk Wolthekker

FoliaMagazine

15

foto Fred van Diem

Pieter Claeys (29, werkzaam bij het onderwijs­ secretariaat van het instituut voor informatierecht, afgestudeerd bachelor scandinavistiek) is bezeten van het dragen van leer.

Dolph Kohnstamm, kleinzoon van Philip, voor het Kohnstammhuis

Hier huist het onderwijs Het Theo Thijssenhuis en het Kohnstammhuis vormen het nieuwe hart van het Domein

Onderwijs & Opvoeding aan de HvA. De meeste studenten zullen deze namen niet kennen; toch zijn ze goed gekozen. Want Theo Thijssen (1879-1943) en Philip Kohnstamm (18751951) hadden dezelfde passie als de studenten hier: opvoeden en onderwijzen. Een gesprek met twee bevlogen nazaten. tekst Bob van Toor / foto’s Fred van Diem

O

p 24 november zullen de nieuwe gebouwen aan de Amstelcampus officieel worden geopend in het bijzijn van twee kleinkinderen van de grote pedagogen Thijssen en Kohnstamm. Het bloed kruipt waar het niet gaan kan, want Rik Thijssen en Dolph Kohnstamm zijn beiden, op verschillende manieren, in de voetsporen van hun grootvaders getreden. Mevrouw Thijssen werkt ondanks haar pensioen nog regelmatig als leerkracht en therapeut op de Louis Bouwmeesterschool, meneer Kohnstamm is

16

FoliaMagazine

emeritus hoogleraar ontwikkelingspsychologie. Tijdens een rondgang door de schoolgebouwen die hun achternamen dragen staan ze stil bij de erfenis van hun grootouders en de huidige stand van het onderwijs. Dolph Kohnstamm: ‘Vroeger kwam ik in dit gebouw om belastingen te betalen. Zo kent mijn generatie het ook.’ Rik Thijssen: ‘Ja, inderdaad, het beruchte kantoor in die gure Wibautstraat. Nu is het wel een stuk vriendelijker.’ DK: ‘Ik ben psycholoog, gespecialiseerd in

ontwikkelingspsychologie, dat dicht bij de specialisatie van mijn grootvader ligt. Ik denk dat ik daarom ook gevraagd ben de gevelsteen van dit gebouw te onthullen, hoewel ik zeker niet het enige kleinkind van Philip Kohnstamm ben. Ik mocht hier destijds ook de eerste Kohnstamm-lezing houden, over motivatie van allochtone leerlingen. Het is mijn overtuiging dat conscientiousness, oftewel nauwkeurigheid en werklust, net zo erfelijk is als intelligentie. Daar zijn mensen toen heel boos over geworden. Mijn uitspraken zouden

Rik Thijssen, kleindochter van Theo, voor het Theo Thijssenhuis

racistisch zijn. Nu hoor je er niemand meer over, maar ik sta nog steeds achter wat ik toen gezegd heb.’ RT: ‘Dus eigenlijk zei je dat in bepaalde culturen motivatie minder aanwezig is? Dat kan ik je ook zo vertellen: ik werk op een van de zwartste scholen van Amsterdam, met veel verschillende nationaliteiten. Als daar Chinese kinderen tussen zitten, of middenklasse Pakistanen of Surinamers, dan weet je van tevoren dat die er echt voor gaan. Je mag het niet zeggen, maar het is wel zo.’ DK: ‘Je mag het wel zeggen, maar je mag het alleen “cultuur” noemen. Maar zonder natuur kan er geen cultuur zijn. Het is helemaal niet zo gescheiden.’ RT: ‘Je ziet nu wel uitzonderingen opkomen. Omdat cultuurverschillen vervagen, maar ook door betere integratie.’ DK: ‘Natuurlijk zijn er uitzonderingen – je moet nooit zonder meer praten over groepen. Individuen kunnen ver komen, en juist daarom heb ik in die lezing betoogd dat we ons op de hooggemotiveerde kinderen uit allochtone groepen moeten concentreren. Je moet niet focussen op intelligentie, maar op motivatie. Daarentegen: dat rector Jet Bussemaker nu motivatiegesprek-

ken aan de poort wil, daar geloof ik niet zo in. In psychologisch onderzoek is nooit aangetoond dat die gesprekken op lange duur een goede voorspelling zijn. Er kan in de tussentijd veel gebeuren, en studenten kunnen een slecht gesprek hebben, of nog niet “wakker” zijn. Daarbij kost studeren gewoon veel tijd. Nu is het allemaal zo krankzinnig snel. Ik heb acht jaar over psychologie gedaan, en dat vond men heel netjes.’ RT: ‘Ik denk dat je een grote groep jonge mensen mist door die snelheid. Wij zien dat bij ROC-studenten, die stapelen kennis. Ze komen aan op onze school vanaf het ROC, doen dan praktijkkennis op en zelfvertrouwen, en stromen door naar de pabo. Die studenten hebben een langere weg nodig, niet zo zeer qua intelligentie, maar wel om ze te vormen.’ DK: ‘Mijn grootvader zou precies hetzelfde gezegd hebben!’ RT: ‘Het houdt niet op bij de deur van je school of werk, het gaat om die grote betrokkenheid, de compassie bij het onderwijs. Ik vind het soms jammer dat Theo Thijssen vooral om zijn boeken herinnerd wordt, en niet om zijn onderwijshervormingen. Alles waar hij tegen was komt weer terug. Grote klassen moeten weer kunnen, dat gaat niet ten koste van de

kwaliteit, zegt men. Maar dat is niet zo. De pabo heeft niet voor niets op springen gestaan wegens slechte kwaliteit. De Ipabo was helemaal bar en boos. De manier waarop ze met hun studenten omgingen en de kennis die ze aangeleerd kregen waren achterhaald. Nu komt de leerkracht gelukkig weer centraal te staan. Voor de campagne Nederland Leest werd in 2007 De gelukkige klas gelezen. Toen zijn we met een trein door Nederland gereisd en konden mensen hun rapporten meenemen en verhalen vertellen. Bij iedereen, tot tachtigjarigen toe, hoorde je herinneringen over bevlogen docenten – en over lijfstraffen. Dat waren de twee manifeste herinneringen. Ik heb tegen al mijn collega’s verteld: je weet niet hoe belangrijk je bent. Een leraar die in je gelooft speelt een cruciale rol in je leven. Dat geldt zeker ook voor docenten die hier de toekomstige leraren opleiden.’ Het is even stil. RT: ‘Ik heb me het nooit zo gerealiseerd toen ik mijn beroepskeuze maakte, maar nu ik ouder word, besef ik dat ik toch opvallend de richting van mijn grootvader op ben gegaan.’ DK: ‘Ja, ik ben misschien toch wel erfelijk belast, al denk ik dat er bij die keuzes meer emotionele dan logische factoren een rol spelen.’ yyy

FoliaMagazine

17

opinie

De tijd zit ons op de hielen De belangstelling voor milieubeleid is de laatste twintig jaar dramatisch gedaald, terwijl zij meer nodig is dan ooit, betoogt Wijnand Duyvendak. illustratie Marc Kolle

D

e meeste studenten van de UvA en de HvA zijn rond 1989 geboren: nu 22 jaar geleden. 1989 is het jaar dat premier Lubbers (CDA) samen met milieuminister Nijpels (VVD) het Nationaal Milieubeleidsplan maakt. Ze zijn op dat moment voortrekkers in het milieubeleid. Het is hun ambitie om binnen één generatie de belangrijkste milieuproblemen op te lossen. Nederland is in deze jaren in de ban van het milieu: het gat in de ozonlaag, de zure regen, en voor het eerst ook van de klimaatverandering. Wetenschappers hebben berekend dat de uitstoot van CO2 binnen enkele tientallen jaren met negentig procent omlaag moet. Later in 1989 bij de Tweede Kamerverkiezingen is milieu het belangrijkste thema. De VVD noemt milieubeleid ‘overlevingsbeleid’ en pleit voor ‘regulerende heffingen’ en ‘gebods- en verbodsbepalingen’. De PvdA vindt inkrimping van het autoverkeer ‘onvermijdelijk’. We zijn nu een generatie verder. De CO2-uitstoot is niet gedaald, maar met vijftien procent gestegen, hernieuwbare energie krijgt in Nederland nauwelijks een poot aan de grond, en het ministerie van Milieu (Vrom) is zelfs opgeheven. De politieke belangstelling voor het onderwerp is tot het nulpunt gedaald. Daarom luidt de ondertitel van mijn boek:

18

FoliaMagazine

‘Het drama van 25 jaar klimaatpolitiek’. Toch heb ik als titel voor mijn boek gekozen voor ‘Het groene optimisme’. Er is immers, in weerwil van alle tegenwerking, een generatie lang door velen met groot optimisme gewerkt om de klimaatverandering aan te pakken. Door wetenschappers en politici die het pro-

Aynan bleem tijdens de Eerste Klimaatgolf eind jaren tachtig agendeerden, milieuorganisaties die in de jaren negentig eindeloos alternatieven bleven aandragen, en de vele maatschappelijke initiatieven, bedrijven, en gemeenten die na de Tweede Klimaatgolf (2006) concreet aan de slag zijn gegaan om de vervuilende uitstoot te beperken. Er is wel stuivertje gewisseld. Waar de politiek eerst het voortouw had, hebben maatschappelijke initiatieven nu de lead, en blijft de politiek achter. De tijd zit ons op de hielen. De opwarming wacht niet op de financiële crisis. Jaar na jaar wordt het warmer, en komen we dichterbij de kritische grens van twee graden

De opwarming wacht niet op de financiële crisis opwarming. Klimaatwetenschappers, maar vorige week ook nog het Internationaal Energie Agentschap (IEA) onder leiding van oud CDA-minister Van der Hoeven, waarschuwen ons dat steeds minder tijd rest om de uitstoot van de broeikasgassen te beperken als we onder de kritische grens willen blijven. Het is als met remmen voor een bocht: hoe later je op de rem trapt, hoe groter de kans dat je eruit vliegt. De weerstand tegen drastische energiebesparing en overstappen op hernieuwbare energie is groot. Het vraagt om een ingrijpende omschakeling, op korte termijn een prijs, en met het verstoken van fossiele brandstoffen zijn vele belangen gemoeid. De afgelopen 25 jaar laten zien dat deze weerstanden lastig te overwinnen zijn. ‘We want it all and we want it now,’ zo omschreef oud-staatssecretaris van Milieu

en oud-CDA-fractievoorzitter Van Geel de dominante stemming in Nederland toen ik hem dit voorjaar sprak voor mijn boek. De aanpak van de opwarming vraagt een tegenovergestelde houding. Compassie en solidariteit zijn een vereiste. Met mensen in ontwikkelingslanden die het eerste en het hardst getroffen worden, en met volgende generaties, die ook hier de ernstige gevolgen van zullen gaan ondervinden. Kunnen we deze solidariteit en compassie opbrengen? De afgelopen 25 jaar is afwisselend gezegd dat dan wel de politiek, het bedrijfsleven, of de consumenten primair verantwoordelijk zijn voor de aanpak van de klimaatverandering. We moeten constateren dat geen van drieën erin geslaagd is om de uitstoot terug te brengen. Het heeft niet zo veel zin de bal tussen deze partijen heen en weer te blijven spelen. Iedereen is aan zet, al zal de politiek de leiding dienen te nemen, want zij bepaalt de spelregels. UvA en HvA hebben de afgelopen jaren de eerste voorzichtige stappen op het pad van de duurzaamheid gezet: ambities zijn geformuleerd en bijvoorbeeld bij de nieuwbouw is er aandacht voor. Maar er kan veel meer. Het energieverbruik kan fors omlaag en op de vele daken passen zonnepanelen. UvA en HvA zouden de ambitie dienen te hebben de eerste groene hogeschool en universiteit van Nederland te worden. De tijd dringt en we kunnen allemaal aan de slag. Een nieuwe generatie is aan zet! yyy

Wijnand Duyvendak is oud-Tweede Kamerlid voor GroenLinks en klimaatactivist. Vrijdag 25 november presenteert hij zijn boek Het groene optimisme op de negende verdieping van het Kohnstammhuis, Wibautstraat 2-4.

Trieste sukkels Ik was vijftien en maakte deel uit van een klein groepje jongens. Maten. We hoorden nergens bij en daarom pasten wij zo goed bij elkaar. Een keer liepen we langs een stel hippe jaargenoten. Ik hoorde het goed. Iedereen hoorde het. ‘Trieste sukkels.’ De woorden hingen als een grijze wolk boven ons vriendengroepje. Duidelijk zichtbaar. We zagen er ook als sukkels uit. Onze kleren pasten niet bij onze lichamen. We werden nog altijd door onze moeders gekleed. Die arme mamma’s van ons wilden geen afscheid nemen van het kleine kind dat we ooit waren. Kinderen waren we al lang niet meer; de puberteit had onze gezichten en stemmen verminkt. Als iemand zijn mond opendeed, dan kwam daar het geluid van een trillend zaagblad uit. En het gezicht was bezaaid met vuurrode acneplekken en puisten met witte koppen. Nee, het was geen pretje om ons te zien en te horen spreken.  Maar toch, triest waren we niet. Elke week kwamen we samen in het marginale café Au Bout aan het Santpoorterplein in Haarlem, de plek waar Anthony Fokker in zijn Spin opsteeg. In mijn herinnering stond het nummer ‘One of us’ van Joan Osborne altijd op als we binnenkwamen. Heel de avond stonden we met een colaatje om de pooltafel. We hadden prachtige en taboeloze gesprekken over seks. Als het erotische onderhoud ons had uitgeput, deelden we, rondom het groene laken met zwarte vlekken, onze dromen.  Ook al waren wij lelijk, de tijd was beeldschoon. Jaren later kwam ik een van de jongens uit de populaire groep tegen. Hij vertelde dat iedereen, inclusief hijzelf, stinkend jaloers was op ons. Ik wist niet wat ik hoorde.  ‘Jullie trokken je werkelijk nergens iets van aan. Wij deden enorm onze best om erbij te horen. Zelfs de manier van lachen werd door de groep bepaald.’ Best wel triest, dacht ik. yyy Asis Aynan

FoliaMagazine

19

opinie

Curvers

Hou de buitenlandse studenten hier

Inmiddels overleden

In plaats van te klagen over de hoge kosten van buitenlandse studenten zou er juist meer in hen geïnvesteerd moeten worden, volgens Joshua Verkerk.

H

et aantrekken van buitenlandse studenten ligt steeds meer onder vuur. Al enige tijd is een discussie aan de gang over de hoge kosten die buitenlandse studenten met zich meebrengen. Politieke partijen als de VVD en SP stelden kamervragen over de toestroom van buitenlandse studenten naar Nederland en de bijbehorende kosten. Zo betaalt de overheid bijvoorbeeld, net als bij Nederlandse studenten, mee aan de studie van EU-studenten. Het is jammer dat hier kritiek op is. Er moet namelijk juist worden geïnvesteerd in internationale studenten, om daarmee buitenlands talent naar Nederland te halen. De EU stimuleert studenten om in een ander land binnen de EU te gaan studeren. Daarom betalen buitenlandse EU-studenten hetzelfde collegegeld als hun binnenlandse studiebroeders. Het is daardoor gemakkelijker om, tijdelijk of voltijd, een opleiding in een ander land te volgen. Hierdoor kun je als student je horizon verbreden op zowel persoonlijk als academisch vlak. Bovendien hebben studenten zo de mogelijkheid om een internationaal netwerk op te bouwen, wat de Europese integratie bevordert. Dit is ook een voordeel voor Nederlandse studenten aan de UvA en andere universiteiten. Zij hebben door deze regeling ook de mogelijkheid om internationale contacten op te doen en op academisch niveau met andere nationaliteiten en denkwijzen in aanraking te komen.

20

FoliaMagazine

Maar Nederland zou nog meer van internationale studenten kunnen profiteren. De buitenlandse studenten die naar Nederland komen, maken de kenniseconomie sterker. Daarom is het belangrijk dat we ze blijven verwelkomen, en zelfs vragen om te blijven. Het kabinet juicht de komst van hoogopgeleide immigranten namelijk toe, omdat meer kennis bijdraagt aan een sterkere concurrentiepositie van Nederland. Buitenlands potentieel de mogelijkheid geven om aan Nederlandse universiteiten te studeren zou daar een bijdrage aan kunnen leveren. Zeker als aan het in Nederland houden van afgestudeerde studiemigranten meer aandacht zou worden besteed. Nieuwsuur sprak aan het begin van dit collegejaar met Britse studenten die naar ons land ‘uitwijken’, omdat het collegegeld in hun eigen land aanzienlijk hoger is dan hier. Van hen zal er zeker een groep zijn die van plan is hier een diploma te behalen en daarna terug te keren. In plaats van te klagen over de kosten die internationale studenten met zich meebrengen, zou er juist geprobeerd moeten worden om de studenten die hier komen studeren ook na hun studie hier te houden. Daar zou de Nederlandse kenniseconomie pas echt bij gebaat zijn. yyy Joshua Verkerk studeert sociologie en is marketing & designcoördinator van het International Student Network (ISN) Amsterdam.

Ergens in de weken voor kerst krijg ik altijd een heel specifiek, gek gevoel. Het zegt ongeveer: ‘Je zou best eens 0,05 procent van je inkomen kunnen afstaan aan anderen.’ Nou is er de laatste jaren iets raars gebeurd met goede doelen. Ik kan maar één moment aanwijzen waarop het mis moet zijn gegaan. Sylvie van der Vaart kreeg kanker. Ze ging niet dood, maar werd ambassadrice van Pink Ribbon. Goede doelen zouden nooit meer hetzelfde zijn. Vroeger had een goed doel een A2-poster in de Wereldwinkel, met een ziek kindje met een gironummer op zijn scheurbuik. Er werd gerekend op de goedheid van de mens. Die zal wel tegengevallen zijn. Een goed doel heeft nu een ambassadrice, een lekker wijf dus, en een live ‘bewustwordingsgala’. Goede dingen doen is hip. Fairtrade? Sexy. Duurzame designflesjes? Sexy. Goede doelen willen zoals gewone merken zijn, terwijl gewone merken lekker tegen de goede doelen aanleunen. Begrijpelijk, want het werkt. Magazines, crèmes, speldjes. Een Ballenbal voor teelbalkanker? De Hartvervetting-Bounty, gebakken in reuzel, twintig procent van de opbrengst aan de Hartstichting? Iedereen mag met alle middelen concurreren, en je kunt er niets van vinden – de bedoelingen zijn immers goed. Maar in welke mate je helpt, en waarom, is me niet meer duidelijk. Een goed doel kiezen leek altijd een luxeprobleem met verantwoordelijkheid. Wie ga ik helpen, wie gaat er verrekken? Nu wordt er gestreden om dezelfde emoties waarmee ik doelloos consumeer. Van de week werd ik ineens aangestaard door een heel gewone man, met onder zijn portret: ‘Ik ben inmiddels overleden.’ Verdorven als ik ben, ging ik na of hij wel écht dood was. Ja dus. De mensen in die campagne hebben voor hun overlijden zélf die woorden ingesproken voor de radio. Ik las: ‘De Stichting ALS heeft bewust gekozen voor deze confronterende campagne, omdat de concurrentie groot is.’ Misschien waren alle trucs uit de marketingbijbel op. Het enige wat nu nog helpt, zijn foto’s van échte doden. yyy Emma Curvers

brieven

promoties MAANDAG 28/11 14.00 uur: E. Gerritsen - Politicologie De slimme gemeente nader beschouwd (Agnietenkapel)

Ergernissen Mijn opleiding kent dramatische roosters, waarin colleges om halfnegen en dan pas weer om tien voor vijf meer regelmaat dan uitzondering zijn. Ik zit tegenwoordig vijf dagen per week op school, terwijl dat vier collegedagen en één vrije dag zou moeten zijn. De schuld van deze roostering wordt afgeschoven op het nieuwe roostersysteem. Dat de roosters binnenkort echt beter worden, wilde ik al die tijd nog wel geloven – tot vandaag. Na zes lange tussenuren had ik nog één les: Media & Maatschappij 4. Daar bleek dat ook de lerares vanaf 11.00 uur al geen lessen meer had en dus net als wij zes lesuren op dit college had ‘gewacht’. Ook vind ik het belachelijk dat er in een overvol gebouw twee opleidingen (MIC en IAM) zitten. Het klinkt misschien hard, maar vol is vol. Het is belachelijk dat vestigingsproblemen van de ene opleiding worden doorgeschoven naar de andere opleiding. Als de opleiding het aantal leerlingen qua lokalen, leraren of kwaliteit van het onderwijsniveau niet aankan, dan moet de norm van de numerus fixus maar aangepast worden. Hogere toelatingseisen kunnen ook een oplossing zijn, zodat alleen gemotiveerde scholieren overblijven. Dat zorgt niet alleen voor vermindering van het lokalenprobleem, maar helpt ook de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. Naast de slechte roosters, het gebrek aan lokalen en de vele leerlingen erger ik me aan nog iets. Ik zit op een mediaopleiding, waar je mag verwachten dat er wordt gewerkt met goede apparatuur. Maar in de computerlokalen staan oude, oververhitte computers waarbij de internetverbinding af en toe nog per postduif gaat. Dit hebben ze opgelost door te zeggen: ‘Iedereen moet een laptop hebben met de programma’s die we hier op school gebruiken.’ Dus ook van de derdejaarsstudenten wordt verwacht dat zij

dure programma’s aanschaffen, ook al gebruiken zij die nog maar een halfjaar. De slechte organisatie gaat ten koste van de motivatie van leerlingen en het plezier van studeren. De 5,5 die Keuzegids Hbo 2012 de HvA gaf is nog net een voldoende. Maar voor je het weet is de HvA InHolland 2.0 en dat wil toch niemand. yyy Romy Vooijs, derdejaarsstudente MIC

Verwarrend

Dat Folia en Havana zijn gefuseerd is mij niet ontgaan. Dat nu ook columns uit de Tina worden geplaatst is echter nieuw voor mij. Althans, de column van Curvers die moet doorgaan voor een boekrecensie ontstijgt nauwelijks het niveau van een boekverslag van een basisschoolleerling. Zo vertelt Curvers dat ‘anorexia heus wel een serieus onderwerp is, hoor’ en dat de term niet-chronologisch betekent dat iets niet in de goede volgorde is. Dat ze lastige begrippen als ‘metafoor’ dan weer niet uitlegt is natuurlijk wel een beetje verwarrend. Ook geeft ze een *spoiler-alert*, niet bepaald handig als ze wil dat mensen het boek daadwerkelijk gaan lezen. Daarnaast vindt ze het boek gewoonweg te gek gaaf en kan ze het aanraden aan iedereen die van lezen houdt! Nou Emma, op de HvA en UvA houden ze vast wel van lezen. Deze oppervlakkige analyse is echter geen reclame voor het boek. De inspiratieloze column van Curvers getuigt van minachting voor de lezers van Folia Magazine en doet evenmin de schrijfster van het boek eer aan. Schoenmaker, hou je bij je leest. yyy Jelmer Mulder, tweedejaarsstudent geschiedenis De redactie verwelkomt ingezonden brieven en opiniestukken. We behouden ons het recht voor deze zo nodig in te korten. Vermeld altijd uw naam en relatie tot de UvA/HvA; anonieme reacties worden niet geplaatst. Mail naar [email protected].

DINSDAG 29/11 10.00 uur: J. Luzak - Rechtsgeleerdheid The Implied Duty of a Service Provider to Warn About a Risk of Construction Defects Resulting From a Contract With a Third Party, With Emphasis on Defects Resulting From Design Failures (Agnietenkapel) 12.00 uur: J. R. Komrower - Geneeskunde A Detailed Review of How Scaling-Up a Sexual and Reproductive Health Intervention to Improve Young People’s Health Can Affect the Coverage and Quality of its Implementation (Agnietenkapel) WOENSDAG 30/11 10.00 uur: E. van der Sijpt - Antropologie Ambiguous Ambitions: On Pathways, Projects, and Pregnancy Interruptions in Cameroon (Agnietenkapel) 12.00 uur: J. Omlo. - Sociologie/politicologie Integratie én uit de gratie? Perspectieven van MarokkaansNederlandse jongvolwassenen (Agnietenkapel) 13.00 uur: F. Vansenne - Geneeskunde Measuring the Effects of Genetic Testing. Studies on Thrombophilia, Sickle Cell Trait, Recurrent Miscarriage and Male Subfertility (Aula) 14.00 uur: B. Kreike - Geneeskunde Gene Expression Profiling of Breast Cancer to Identify Subtypes and to Predict Local Recurrence after Breast Conserving Therapy (Agnietenkapel) 15.00 uur: R. Bronneman-Helmers - Onderwijskunde Overheid en onderwijsbestel. Beleidsvorming rond het Nederlandse onderwijsstelsel (1990-2010) (Aula) DONDERDAG 01/12 10.00 uur: Ş. Minică - Logica Dynamic Logic of Questions (Agnietenkapel) 12.00 uur: A. Wonneberger - Communicatiewetenschap Coping with Diversity: Exposure to Public-Affairs TV in a Changing Viewing Environment (Agnietenkapel) 14. 00 uur: Alice Scheffer - Geneeskunde Fear of Falling in Older Patients (Agnietenkapel) VRIJDAG 02/12 10.00 uur: G. Kuipers - Geneeskunde Procedural RadiationExposure of Interventional Cardiologists and Radiologists (Agnietenkapel) 11.00 uur: Y. Namavar - Geneeskunde Pontocerebellar Hypoplasia: from Gene to Disease (Aula) 12.00 uur: M. Poulaki - Media & Cultuur Before or Beyond Narrative? Towards a Complex Systems Theory of Contemporary Films (Agnietenkapel) 13.00 uur: G. van Os - Geneeskunde Development of Auto-Antibodies Towards β2-Glycoprotein I in the Antiphospholipid Syndrome (Aula) 14.00 uur: C. van Tienen - Geneeskunde (Molecular) Epidemiology of HIV-1, HIV-2 and HTLV-1 in Guinea-Bissau (Agnietenkapel)

afscheidscollege

DONDERDAG 01/12 15.00 uur: Afscheidscollege prof.dr. A.E. (Fred) Bronner Postillon d’amour tussen wetenschap en praktijk: voorbeelden van goede en slechte kruisbestuiving en een poging tot verklaring (Aula) Voor uitgebreide informatie zie www.uva.nl/agenda.

FoliaMagazine

21

(advertentie)

Folia maakt radio Folia Live geeft je iedere week

nieuws en informatie over het hoger onderwijs in Amsterdam.

Luister iedere woensdag van 16:00 - 17:00 naar Folia Live op Amsterdam FM (106.8 in de ether en 103.3 op de kabel).

Daarna te beluisteren als podcast op www.foliaweb.nl. Of: luister via een app op je mobiel of je tablet.

Folia het platform voor hoger opgeleid Amsterdam Amsterdam FM.nl de stem van de hoofdstad

Suzanne (25) had een heel slechte onenightstand

S

uzanne, Faculteit der Geesteswetenschappen, UvA: ‘Ik kwam net uit een lange relatie, ik had zelfs samengewoond, maar was weer bij mijn ouders in mijn geboortedorp gaan wonen. Dan voel je je niet heel tof. Op een avond nam mijn broertje me mee op sleeptouw naar de enige kroeg in ons dorp. Daar kwam hij een kennis tegen, Joost. Ik kende hem ook nog wel van vroeger. Hij was heel goodlooking geworden, echt goed afgetraind. Al vind ik dat nu eigenlijk moeilijk om te zeggen, zo gruwel ik nu van hem. Maar goed, mijn broertje ging weg, ik bleef hangen. En vanaf toen was het eigenlijk heel simpel: we flirtten wat, gingen zoenen en toen liepen we naar zijn huis. Hij woonde nog bij zijn ouders. Ergens vond ik het gênant om op mijn 24e nog zachtjes de trap naar boven op te moeten sluipen om iemands ouders niet wakker te maken. Het zoenen en strelen was allemaal nog oké, het was niet dat hij heel hard in mijn borsten kneep of zo. Maar toen… dat was echt niet normaal.

Die man ging echt als een malle tekeer. Ik kan best tegen stevige seks, heb ook meerdere bedpartners gehad, maar dit sloeg echt alles. Zonder enige gevoeligheid ging hij helemaal los, alsof ik een opblaaspop was! Hij neukte me echt kei- en keihard. Het deed ontzettend veel pijn,

‘Hij woonde nog bij zijn ouders’ dus ik zei dat hij moest stoppen. Dat ik het niet normaal vond hoe hij tekeerging. Het lag aan het condoom, zei hij, daardoor voelde hij niks. Even later probeerden we het weer. Hij beukte weer net zo hard op me in, maar gelukkig kwam hij vrij snel klaar. Daarna ging hij languit achteroverliggen en stak hij een sigaret op. Die gast had echt te veel pornofilms gekeken. Ik wist niet hoe snel ik mijn kleren aan moest trekken en naar huis moest gaan. Toen ik de deur achter me dicht wilde trekken,

foto Jan van Breda

drift

zei hij nog triomfantelijk dat hij laatst een ander meisje in zijn bed had gehad, naar beneden was gelopen om wat drinken te halen en dat zijn zusje toen had gezegd: “Jezus, gaat het wel goed met haar?” En dat vond hij nog stoer ook. Die jongen spoorde echt niet. En dan te bedenken dat ik wel zachtjes de trap op moest lopen. De volgende dag was ik van onderen nog kapot en twee dagen later had ik een blaasontsteking. Geen idee of dat er wat mee te maken had, maar wat voelde ik me kut. En ik dacht nog wel dat ik me beter zou gaan voelen door weer eens seks te hebben.’ yyy Mariska Vermeulen

De naam van de geïnterviewde is op haar verzoek gefingeerd. Wil je ook meedoen aan deze rubriek, mail dan een korte motivatie naar [email protected]

FoliaMagazine

23

weekblad voor HvA en UvA

FoliaMagazine

FoliaMagazine

FoliaMagazine nr. 03 21/09/2011

weekblad voor HvA en UvA

Johannes van Dam

‘Stoppen omdat ik 65 ben? Wat een flauwekul’

Kriterion brengt arthouse naar Sarajevo

weekblad voor HvA en UvA

nr. 05 05/10/2011

Podiumbeest Marg is docent psychologie en frontvrouw van Gram Plagiaat aan de UvA ‘Ik werd niet eens als coauteur vermeld!’ Gerard Reve Schrijver en mediastrateeg

Moeder & dochter Marita Mathijsen interviewt Alma over Alles is Carmen

Fashion statements van Amfi-studenten

Danny Mekić Van schoolverlater tot topondernemer

Steve Jobs is dood De app-revolutie leeft voort Doekle Terpstra ‘HBO-raad is machteloos’

Biertje! Waar drink je nog veel bier voor weinig?

FM_03_2011_#2.indd 1

nr. 06 12/10/2011

Ontheemd Vluchtelingen die afstuderen: de onzekerheid blijft

19-09-11 17:44

FM_05_2011_2.indd 1

03-10-11 17:09

Folia Magazine is op zoek naar een

stagiair logistiek / distributie Folia Magazine wordt wekelijks op meer dan 100 plekken bij de HvA, de UvA en daarbuiten gedistribueerd. We zijn per direct op zoek naar een stagiair die de hele distributie in kaart kan brengen en vervolgens kan optimaliseren. Eisen: relevant werk- en opleidingsniveau, bijvoorbeeld studie logistiek Informatie: Paul van de Water, [email protected]

...punt te maken Op zoek naar een leuke voetbalvereniging? Kom eens kijken bij ons of train een keer mee! T.O.S.-Actief Sportpark Middenmeer, Radioweg 63 020 6928314 / [email protected] / www.tos-actief.nl

Laat de Arabische Lente geen illusie worden © REUTERS/James Lawler Dugganw

Tijd om je...

Debat:

Datum Locatie Tijd Toegang Aanmelden

Vrijdag 9 december Pakhuis De Zwijger, Piet Heinkade 179, Amsterdam 20.00 - 22.00 uur gratis www.amnesty.nl/9december of (020) 77 33 503 Foto: Manama (Bahrein), 23 februari 2011. Anti-regeringsbetogers vieren de vrijlating van een opgepakte demonstrant.

foto Danny Schwarz

op de tong

Yeswecanteen

Amsterdam Cupcake Company

Oudezijds Achterburgwal 237 (Centrum)

Z

elden zien we zo veel blije gezichten uit het Atrium komen. Nog minder vaak horen we: ‘Damn, ik heb hier nu al drie dagen gegeten en alles is lekker!’ Dat heeft niks te maken met een wijziging in het wat muffe menu van Sorbon, maar alles met de ‘concurrentie’ aan de overkant

boek

Dat studenten (en ook nietstudenten) ook écht kunnen koken in plaats van een zakje of pakje open te trekken, probeert het boek Koken zonder studeren de beginnende kok duidelijk te maken. Het boek was tijdens de cateringweek ook te koop in het Atrium. Naast bijdragen van Sylvia Witteman, Ronald Giphart en Jan Jaap van der Wal staan er basisbegrippen en basisrecepten in dit kookboek. De auteurs zijn koks van het Amsterdamse studentenrestaurant Skek.

van de zaal: het cateringconcept Yeswecanteen, bedacht door studenten Charlotte van Leeuwen (natuur- en sterrenkunde, UvA) en Maaike de Reuver (religiestudies, VU). Het duo zocht naar een alternatief voor de huidige catering en werd daarbij geïnspireerd door een Aziatische foodcourt: verschillende eetkraampjes bieden verse,

ondernemers De twee studenten achter Yeswecanteen kregen één week om hun concept te presenteren. Dat betekent echter niet dat hierna de boel tot stilstand komt. Het tweetal is in gesprek met andere hogeronderwijsinstellingen om een alternatief te bieden voor de grote cateraars, die vaak een monopoliepositie innemen. De bedrijfjes van Yeswecanteen zijn na deze week natuurlijk in Amsterdam te bezoeken. Check: www.cousinecatering.nl van UvA-studenten Jessie en Vera.

biologische of exotische broodjes, soepen en cakejes aan. De kraampjes worden één week gerund door lokale ondernemers en eenmanszaakjes. Zo verkopen UvA-studenten Jessie en Vera samen met De Kleinste Soepfabriek een keur aan biologische soepjes, staat ondernemer Max Ghazi er met zijn Surinaamse broodjes en bakken The Mad Bakers taarten en scones voor je. Samen met een collega stappen we het Atrium binnen – ook wij willen wel zo’n glimlach van oor tot oor. Dat lukt moeiteloos: bij de aanblik van het foodcourt in retrostijl worden we al vrolijk. Fijne muziek, frisgekleurd meubilair: hier wíl je eten. We proberen de pompoensoep (lekker gekruid), eten de carrot cake (we likken onze vingers erbij af), flinke boterhammen met doperwtjespuree en ricotta (weer eens wat anders dan een klef kadetje uit plastic) en een broodje Bali Rund met boontjes (we kunnen nu rustig sterven). Het klinkt allemaal wat cheesy, maar we komen superlatieven tekort: alles is overheerlijk en vers. Kon het maar altijd Yeswecanteen-week zijn. yyy Annemarie Vissers Folia Magazine ontvangt graag je restaurant­recensie en vergoedt tot € 50,-. Maximaal 300 woorden, suggesties voor de kaders zijn welkom, maar niet verplicht. Mail [email protected].

slow food

Slow Food is de tegenhanger van Fast Food en heeft als doel het bewustzijn over goed eten te vergroten. Baaf Vonk, voormalig kok bij eetcafé Skek, dat in de vorm van een vereniging gerund wordt door studenten, begon zijn eigen cateringbedrijf. Hij gelooft dat eten de wereld kan veranderen. Meer info over Baaf en bewust, gezond en biologisch eten? Ga naar: www.baafvonk.nl.

FoliaMagazine

25

objectief Een goed gesprek Al facebookend, whatsappend en twitterend zou je het bijna vergeten, maar in je treincoupé zitten ook nog gewoon medemensen met wie je een gesprek kunt voeren. Zonde dat dat niet vaker gebeurt, vonden enkele studenten van de minor management van creativiteit & informatie aan de HvA. Als studieproject startten zij enkele weken geleden Time 2 Talk, om naar eigen zeggen ‘treinreizen weer sociaal te maken’. Volgens student Joey van der Leemputten is dat hard nodig. ‘Iedereen zit tegenwoordig heel individualistisch in het openbaar vervoer, met zijn eigen krantje of iPod. Terwijl treinreizen juist heel gezellig kan zijn.’ Om dat te stimuleren stappen de studenten in groepsverband de trein in, om

met behulp van een thermoskan koffie en een pak koekjes gesprekken tussen reizigers uit te lokken. Op de foto zien we Catagay Soydan (23). Van der Leemputten: ‘In het begin is het contact soms nog wat ongemakkelijk, maar vaak ontstaat er al snel een echt goed gesprek. Als het eenmaal goed loopt trekken wij ons ook langzaam terug, maar wie weet wat er uiteindelijk nog uit kan volgen.’ Volgens Van der Leemputten zijn de reacties erg positief. ‘Af en toe is er wel iemand die er geen zin in heeft, maar de meeste mensen zijn enthousiast en geven aan dat ze zichzelf ook storen aan het treinegoïsme. Hopelijk gaan mensen nu ook uit zichzelf eerder het contact met elkaar aan.’ yyy Clara van de Wiel foto Jan-Maarten Hupkes

26

FoliaMagazine

foto Danny Schwarz

FoliaMagazine

27

Wilders is uiterst redelijk

Hoe lukt het Geert Wilders om vrijwel elk debat over ‘de islamisering van Nederland’ te laten gaan? En hoe slaagt Marianne Thieme erin steeds weer die dieren ter tafel te brengen? Neerlandica Yvon Tonnard promoveerde op een onderzoek naar de wijzen waarop partijen prioriteitsonderwerpen op de politieke agenda krijgen. ‘Wilders heeft retorisch talent en maakt daar heel handig gebruik van.’ tekst Clara van de Wiel / illustratie Bas Kocken

H

alf september laaide de discussie over de zogenaamde ‘toon’ van het parlementaire debat weer hevig op. Onder politiek analisten was er veel kritiek op de harde debatteerstijl van met name PVV-leider Geert Wilders. Meer nog dan op diens standpunten, richtte deze kritiek zich op zijn stijl van debatteren, waarbij niet zelden werd opgemerkt dat deze het voeren van een redelijk parlementair debat zou frustreren. Onterecht, meent neerlandica Yvon Tonnard in haar proefschrift Getting the Issue on the Table, waar ze 11 november op promoveerde. De verharde toon van het debat is niet iets wat automatisch het oplossen van meningsverschillen frustreert. Bij Wilders’ structurele en veelal succesvolle pogingen zijn eigen thema’s over de zogenaamde islamisering van Nederland op de agenda te zetten, kiest hij een manier van zichzelf in het debat presenteren, waarmee hij zowel effectief als redelijk probeert te zijn. En vaak slaagt hij daar opvallend goed in.

28

FoliaMagazine

Tonnard analyseerde voor haar promotieonderzoek manieren van politici om hun eigen thema’s op de politieke agenda te krijgen en beoordeelde hun argumentatie daarbij volgens de regels van de retorica. Tonnard: ‘Wanneer je

‘Wilders richt zijn pijlen vaak op daden niet op de persoon’ argumentatie beoordeelt op basis van de argumentatieleer, blijkt dat politici zich opvallend vaak aan die zogenaamde “argumentatieregels” houden. Argumentatie is volgens de retorica te beoordelen op de wijze waarop ze bijdraagt aan het oplossen van een meningsverschil. De strategieën voor het ter tafel brengen van de eigen thema’s die ik onderscheid, worden meestal gezien als een frustratie van het parlementaire proces, omdat alleen zouden dienen om de

gunst van de kiezer te winnen. Maar zelfs als dat waar is hebben politici er belang bij zich te richten op dat redelijkheidsideaal. Ook gewone mensen gaan ervan uit dat politici het spel op een redelijke manier proberen te spelen en kunnen afhaken als dat niet gebeurt. Zo bleek het voorstel van de kopvoddentaks door veel van Wilders’ potentiële kiezers als een misser te zijn beoordeeld: na dat voorstel daalde hij in de peilingen. Dat voorstel kun je als onredelijk zien, niet zozeer vanwege de beledigende of zelfs discriminerende inhoud, maar omdat het een belediging is voor het parlement. Wanneer een politicus een voorstel doet dat alleen maar gericht is op het halen van het nieuws, maakt hij de kamer en daarmee zijn leden belachelijk.’ Strategische drogredenen Tonnard onderscheidt in haar onderzoek twee strategieën om een thema op de agenda te krijgen: het veranderen van onderwerp van het debat en het polariseren van de standpunten. De

FoliaMagazine

29

Hoe krijg je je prioriteitsonderwerp op de agenda? Do’s en don’ts volgens Yvon Tonnard

30

Wel doen: Polariseren door het de tegenstander onmogelijk te maken in te stemmen. Zoals Geert Wilders: ‘Wat gaat u nu echt doen voor de SP-stemmers? Laat u ze net als de afgelopen jaren in de kou staan? Of bent u, in tegenstelling tot de laatste jaren, nu wel een voorstander van strengere straffen voor het tuig dat die buurten onveilig maakt?’

Wel doen: Door middel van introductie van het nieuwe thema een kritische reactie geven. Zoals Marianne Thieme: ‘Het gaat alleen maar weer over geld, geld en nog eens geld […] Ik zou het graag willen omdraaien: wat betekent Nederland in termen van duurzaamheid, biodiversiteit, voedselverdeling en verdeling van welvaart voor de rest van de wereld?’

Niet doen: Te gemakkelijk en op onredelijke wijze het nieuwe thema ter tafel brengen. Zoals Wilders: ‘Denkt de minister van Wonen, Wijken en Integratie dat zij de zogenaamde aandachtswijken, prachtwijken, krachtwijken kan omtoveren met een likje verf en wat extra jeugdhonken? Alsof Mohammed B. de moord op Theo van Gogh niet zou hebben gepleegd als zijn kozijnen een keer extra geschilderd waren!’

eerste strategie wordt ingezet wanneer de discussie over een ander thema gaat dan het partijpolitieke prioriteitsonderwerp; de tweede wanneer de verschillen tussen de partijen minder groot lijken te zijn dan de politicus graag zou willen. De strategieën zijn voor politieke partijen belangrijk: door hun eigen onderwerpen ter tafel te brengen laten ze de kiezer zien dat ze onderkennen dat iets een probleem is, maar ook dat ze in staat zijn het binnen de parlementaire setting op tafel te krijgen. Tonnard richtte zich in haar onderzoek specifiek op Wilders, hoewel de strategieën door elke partij worden toegepast. ‘Hij staat bekend als een politicus die zich uitermate focust op zijn eigen onderwerp en dat maakt zijn bijdragen tot heel geschikt onderzoeksmateriaal. Bovendien is hij retorisch ontzettend handig. Hij dekt zich in wanneer het nodig is, maar pakt uit wanneer het redelijkerwijs kan. Veel van de persoonlijke aanvallen op zijn opponenten zijn heel indirect verwoord. Een minister als onbetrouwbaar afschilderen in een debat dat niet gaat over de betrouwbaarheid van die minister is een drogreden. Wilders richt zijn pijlen echter vaak op de daden van zijn opponent en niet direct op de persoon, door bijvoorbeeld structureel op te sommen welke doelstellingen met het ‘prachtwijkenbeleid’ van Ella Vogelaar nog niet bereikt zijn. Op die manier kun je hetzelfde doel bereiken, namelijk

een persoon afschrijven, zonder drogredelijk te zijn. Ook wanneer Wilders polariseert, richt hij zich niet direct op zijn politieke opponent, maar dwingt die wel zich nadrukkelijk van Wilders’ standpunt te distantiëren. Wilders’ standpunten zijn vaak zeer onomfloerst en zelfs ronduit beledigend voor een deel van het electoraat, maar daar is, als je het retorisch bekijkt, niets mis mee. Daar maakt hij heel handig gebruik van.

manier doet dat zijn standpunten daarover ook blijven hangen.’ Een beter begrip van argumentatieregels zou volgens Tonnard politici kunnen helpen drogredenen te herkennen en vervolgens aan te kaarten in het debat. ‘Maar het benoemen van drogredenen is niet altijd effectief om iemand als Wilders aan te pakken. Een cursusje retorica is volgens mij dan ook niet voldoende. De manier waarop Wilders ook spontaan bepaalde strategieën weet toe te passen en zich er eenvoudig uit redt, toont dat hij er zeker talent voor moet hebben.’ Hoewel er inhoudelijk wellicht veel op Wilders aan te merken is, laat haar onderzoek volgens Tonnard uiteindelijk zien dat het redelijkheidsideaal altijd een rol speelt; ook bij Wilders. ‘De manier van debatteren van Wilders en de wijze waarop hij in het parlementaire debat die standpunten verdedigt, is in bijna alle gevallen volgens de argumentatieleer als uiterst redelijk te beoordelen. Ook bij de voorbeelden die wij als onredelijk zouden zien, zoals bijvoorbeeld het verbieden van de Koran, is wat er buitensporig aan gevonden wordt het standpunt zelf. Dat valt echter onder de vrijheid van meningsuiting. Wilders overtreedt alleen regels in het debat wanneer hij medepolitici persoonlijk aanvalt en beledigt, zoals toen hij minister Vogelaar knettergek noemde. Die regel zou wat mij betreft wel wat strenger mogen worden toegepast.’ yyy

FoliaMagazine

‘Het redelijkheids­ideaal speelt altijd een rol’ Als hij het heeft over “straattuig”, maakt hij het voor zijn opponenten bijna onmogelijk het met hem eens te zijn. Op die manier kan hij zich distantiëren van het establishment én houdt hij de verschillen tussen de partijen bewust in stand.’ Lessen van Wilders De strategieën van het veranderen van onderwerp en het polariseren, zoals Tonnard die onderscheidt, zijn volgens haar niet ‘typisch Wilders’. ‘Maar hij slaagt over het algemeen wel bijzonder goed. Niet alleen omdat hij de door hem gewenste onderwerpen op tafel weet te krijgen, maar vooral omdat hij het op zo’n

de adviesdienst

Fraude

M

illustratie Pascal Tieman

ijn docent was onder de indruk van mijn laatste paper en moedigt me aan om hem te publiceren in een vaktijdschrift. Hij zit in de redactie van een vaktijdschrift en kan hem snel laten plaatsen als ik toestem. Wat hij niet weet, is dat ik in tijdnood een paar voetnoten uit mijn duim heb gezogen. Dat doe ik wel vaker: ik weet dat ik iets wel eens ergens heb gelezen, maar niet meer precies waar, en zet dan gewoon een willekeurige bladzijde uit een van de meer obscure boeken van mijn bibliografie in de voetnoot. Ik wil natuurlijk dolgraag met mijn stuk in een tijdschrift, maar kan moeilijk aan mijn docent extra tijd vragen om mijn fraude er even uit te halen… help! Robert (25)

Meteen zeggen

Terugtrekken

Dit is de praktijk

Overleggen

Je had sowieso al eerlijk moeten beginnen met je werk, dus het is je eigen schuld. Als je het op deze manier laat publiceren en iemand komt erachter kun je echt inpakken. Erger nog: dan sta jij niet alleen voor lul, maar die docent ook! Meteen tegen hem zeggen dus, en zorgen dat het niet geplaatst wordt. Vincent Alkema (21, sport, management & organisatie)

Dit kun je niet op deze manier publiceren. Eigenlijk moet je het terugtrekken en je excuses aanbieden, maar het is natuurlijk wel in je eigen belang dat deze zaak niet uitkomt. Misschien kun je die voetnoten er uitlaten. Fraai is het niet, maar zo kan je met een omweggetje uiteindelijk wel publiceren. Robert Knegt (Onderzoeksdirecteur Hugo Sinzheimer Instituut)

Ik denk dat dit best vaak voorkomt en dat het weinig af hoeft te doen aan de kwaliteit van zo’n artikel. Wetenschappers zijn ook niet heilig: dit is gewoon de praktijk van stukken schrijven. Zorg er wel voor dat die voetnoten heel obscuur zijn en echt niet gecheckt kunnen worden, want bij zo’n eerste publicatie staat men natuurlijk wel klaar om je ergens op te pakken. Jeanine (23, literatuurwetenschappen)

Zoiets zeg je natuurlijk niet eentwee-drie en ik begrijp dat het moeilijk is om daar nu nog voor uit te komen. Maar zo’n artikel wordt natuurlijk door allerlei mensen gecheckt en de laatste tijd wordt er, met alle berichten over wetenschappelijke fraude, waarschijnlijk nog strenger naar gekeken. Als je band met die docent echt zo goed is kun je het het beste met hem overleggen en samen de mogelijkheden bekijken om de fraude eruit te halen. Amila van Kasteren (20, sport, management & organisatie) yyy

volgende week: sociale docent Ik ben een jonge docent en zoals velen ook actief op de social media. Met een aantal studenten kan ik het zo goed vinden dat ik bevriend met ze ben geworden op Facebook. Best geinig om te zien wat ze daar allemaal posten, maar soms kom ik dingen tegen die ik liever niet had gezien. Zo waren een paar studenten aan het opscheppen over de fraude die ze bij een tentamen hebben gepleegd. Ik vind dat echt niet kunnen, maar ik

kan moeilijk zeggen dat ik hun gesprekken op Facebook aan het volgen ben. Moet ik ze hiermee confronteren? Jeroen (33) Mail je advies voor Jeroen, of een eigen kwestie waarin je geadviseerd wilt worden, aan redactie@folia. De redactie behoudt zich het recht voor bijdragen in te korten.

FoliaMagazine

31

IS HET EEN STUDIE IN DE SECTOR ONDERWIJS (BIJV. ILO) OF GEZONDHEID? Spelregels

Studeren is fijn en je leert er nog eens wat van. Maar pas op! HALBE is eropuit om je heel veel geld afhandig te maken. Maar dat is nog niet alles… iedere speler moet ook uitkijken voor de HEFFING van extra collegegelden. Lukt het jou om je studie te doorlopen zonder heffing of Halbe?

32

FoliaMagazine

tekst Bob van Toorn ontwerp Pascal Tieman

BEN JE GEWOON TE LUI GEWEEST?

JAMMER DAN, DAT HAD JE IN JE JAAR UITLOOPTIJD MOETEN DOEN! IS DE VERTRAGING MINDER DAN EEN JAAR?

FoliaMagazine

33

De bevrijding van Egypt

34

FoliaMagazine

pte

Sinds 1981 leefden de Egyptenaren onder het juk van een dictatoriaal regime. 25 januari begon een massale volksopstand. Aan de vooravond van de verkiezingen in Egypte doet Dirk Wanrooij verslag van het begin van de revolutie. ‘Zeg tegen je regering dat ze haar steun aan Mubarak opzegt. Vanaf vandaag bestaat zijn regime niet meer.’ tekst en foto’s Dirk Wanrooij

D

iep in de nacht word ik opgehaald door Christian Suleiman en Zeinab Turman, oude vrienden uit mijn vorige periode in de Egyptische hoofdstad. Slalommend door de talloze politiecheckpoints vertelt Christian me over zijn verwachtingen. ‘Morgen wordt gewoon zoals altijd. Een paar duizend mensen gaan demonstreren, de politie treedt keihard op en uiteindelijk gaat iedereen weer naar huis.’ Ik slaap bij Philip Rizk, een vriend die actief betrokken is bij het netwerk van activisten dat al jaren bezig is het verzet tegen de dictatuur te verspreiden. Hij heeft in het verleden campagnes helpen organiseren tegen het regime van Mubarak en probeert als journalist en filmmaker het verhaal van de machtelozen in Egypte onder de aandacht te brengen. Ik leerde Philip kennen tijdens mijn eerste week in Caïro in januari 2009. Ik studeerde Arabisch en wilde in contact komen met lokale activisten. Na een demonstratie tegen de Israëlische aanvallen op Gaza werden alle aanwezigen, onder wie ikzelf, gearresteerd door de staatsveiligheidsdienst en vastgehouden in een klamme cel net buiten de stad. De meesten kwamen na een paar uur vrij, maar Philip werd vijf dagen lang zonder aanklacht vastgehouden op een onbekende locatie. Voor mij was dat was een goede introductie in de manieren van het Mubarak-regime. Mars tegen het regime De dag na mijn aankomst, 28 januari, is er door activisten opgeroepen tot een mars tegen het

regime. In een poging de protesten te dwarsbomen hebben de autoriteiten alle internet- en mobieletelefonieproviders instructie gegeven hun diensten plat te leggen. Hierdoor zijn de activisten gedwongen om vooraf ontmoetingen te organiseren en duidelijke afspraken te maken. Die ochtend zijn er bijeenkomsten georganiseerd op geheime locaties in de stad om de tactiek van de dag te bespreken. Philip en ik voegen ons bij een groepje vrienden ten zuiden van het centrum, op de oever van de Nijl. Er wordt afgesproken dat we, verdeeld in kleine

Philip werd vijf dagen lang zonder aanklacht vastgehouden groepjes, de buitenwijken van de stad ingaan zodat ‘we’ op verschillende plekken ogen en oren op de grond hebben. Er worden adressen uitgewisseld van zogenaamde safehouses waar medische hulp en proviand te vinden is. Uiteindelijk moeten we allemaal het centrum proberen te bereiken en verzamelen op het, inmiddels welbekende, Tahrirplein. Niet wetend wat we van de dag moeten verwachten stappen Philip, ik en Jasmina, een gemeenschappelijke vriendin, in een taxi richting Imbaba, een volkswijk met meer dan een miljoen inwoners op de westoever van de Nijl. Terwijl we door het centrum rijden zien we de sporen van de protesten van de voorgaande

FoliaMagazine

35

dagen. De straten liggen bezaaid met stenen en langs de weg staan meerdere uitgebrande auto’s. Op kruispunten houden de moegestreden stoottroepen van het regime elke passant nauwlettend in de gaten. Hun knuppels en traangas zijn niet voldoende gebleken om de stroom demonstranten tegen te houden. Ze lijken zenuwachtig en angstig tegelijk. In Imbaba stappen we uit bij een van de vele moskeeën in de wijk. Buiten de moskee staan al ongeveer vijftig mensen leuzen te roepen tegen Mubarak onder aanvoering van een stel activisten van de 6 April Beweging – genoemd naar een grote staking op 6 april 2006 – die ik al menigmaal kleinere demonstraties heb zien leiden. Ditmaal lijkt echter alles anders. Van alle kanten komen mensen aangerend om zich bij de demonstratie aan te sluiten. Na korte tijd zijn de smalle straatjes om ons heen gevuld met juichende, roepende, blije en boze mensen. De betoging zet zich in beweging en men roept omwonenden toe: ‘Sluit je aan!’ De inwoners van Imbaba reageren enthousiast. Achter hun ramen kijken geëmotioneerde bejaarden en kinderen toe en moedigen ons aan. Een oudere vrouw op een balkon dirigeert de leuzen en het gezang van de demonstranten waarna ze in huilen uitbarst en ons handkussen toewerpt. Al snel nemen lokale jongens de leiding over van de meer ervaren activisten. Zij verbinden de algemene roep om revolutie met leuzen die relevant zijn voor de wijk. Ook wordt er ad hoc een ordedienst georganiseerd die erop moet toezien dat de demonstranten zich goed gedragen. Het lijkt alsof de angst die Egyptenaren jarenlang in een ijzeren greep heeft gehouden eindelijk doorbroken is. Opgewonden demonstranten spreken mij aan: ‘Zeg tegen je regering dat ze haar steun aan Mubarak opzegt, het Westen heeft hem altijd geholpen, maar zijn regime bestaat vanaf vandaag niet meer!’ Azijn tegen traangas De gehele wijk blijkt in beweging. Regelmatig zien we in de verte andere demonstraties voorbijkomen, en zo nu en dan sluiten groepen

36

FoliaMagazine

demonstranten die bij een andere moskee begonnen zijn zich bij ons aan. Dergelijke momenten gaan gepaard met innige omhelzingen en applaus. Na een wandeling van meer dan drie uur verlaten we de wijk. De groep van vijftig is inmiddels uitgegroeid tot een menigte van ten minste vijftienduizend mensen die de brede avenues richting het centrum volledig in beslag neemt. Het verkeer is tot stilstand gekomen. Omwonenden delen water uit en al zingend en roepend marcheren we door de verder volko-

Een oudere vrouw op een balkon dirigeert het gezang van de demonstranten men verlaten straten richting het centrum. Tijdens het lopen zien we op televisies in winkels langs de weg dat groepen demonstranten het Tahrirplein al hebben bereikt en verwikkeld zijn in hevige gevechten met de politie. Op de kleine tv-schermpjes zien we het plein gehuld in een dikke traangaswolk. Dit beeld leidt alleen maar tot meer vreugde. Het is bewijs dat niet alleen Imbaba, maar de hele stad vandaag de straat op is gegaan. In de menigte wordt azijn uitgedeeld voor als er een traangasaanval plaatsvindt. Een sjaal gedrenkt in azijn, die je gezicht en mond bedekt, vormt een uitstekend filter tegen traangas. Maar een echte confronta-

tie blijft uit. Soms landt een van ver afgevuurde traangasgranaat midden in de groep, maar dat wordt opgelost door de granaat meteen weer terug te gooien, de Nijl in of ergens anders waar geen mensen lopen. Tegen de avond naderen we het Tahrirplein, waar de vette rookpluimen van het brandende partijgebouw van Mubarak ons welkom heten. Het plein is volledig in handen van de betogers en het ziet ernaar uit dat de strijd reeds gestreden is. Mensen lopen voorbij met hun trofeeën

van de dag: een politiehelm of lege kogelhulzen om aan anderen te laten zien. Maar er heerst ook verwarring. Nog altijd ligt elke vorm van communicatie plat en de geruchtenstroom is niet te stoppen of te controleren. Het leger zou in aantocht zijn, er zouden tientallen doden zijn gevallen, het Egyptisch museum zou in brand staan en Mubarak zou al vertrokken zijn. Mensen zijn op zoek naar vrienden en familie die ze tijdens de demonstraties kwijt zijn geraakt. Tientallen gewonden en enkele doden worden weggevoerd en overal liggen de restanten van een enorme veldslag. Het plein is bezaaid met stenen die gebruikt zijn om de politie te verdrijven, uitgebrande politieauto’s, geïmproviseerde schilden en lege traangasbusjes. Philip, Jasmina en ik lopen hand in hand over het plein om elkaar niet kwijt te raken. Gespannen lopen wij de menigte in die bijna monotoon scandeert: ‘Issha’b yurid isqat Ilnizam’ (‘Het volk wil de val van het regime’). In de verte zijn nog schoten te horen. Op dat moment komen de tanks van het leger onder luid gejuich het plein oprijden. Men is ervan overtuigd dat het leger komt om te interveniëren ten gunste van de demonstranten. De politie is de repressieve arm van de staat, het leger is er voor het volk, zo is de redenatie. Het leger plaatst haar tanks direct voor een aantal belangrijke gebouwen, waaronder dat van de staatstelevisie, en extatische betogers klimmen op de tanks om de soldaten te begroeten.

Na een paar uur te hebben rondgedwaald in de chaos van het plein, besluiten we huiswaarts te gaan. Maar aangezien Philips huis vlak bij het ministerie van binnenlandse zaken staat – dé plek waar de restanten van het politieapparaat zich ophouden – is dat geen optie. We trekken dus naar een van de safehouses waar tientallen activisten zich verzameld hebben. Het is het huis van een gezamenlijke vriendin in een van de rijkere buurten van de stad. Daar treffen we ook onze vriend Sherif Gaber aan,

We lopen hand in hand om elkaar niet kwijt te raken met een hoofdwond en een gebroken neus. Hij heeft tijdens een confrontatie met de politie een traangasbusje in zijn gezicht gekregen en zit met zijn gezicht in het verband lachend een sigaret te roken. Hij is, net als ik, een dag eerder geland in Caïro om deel te nemen aan de protesten. ‘Hamdillah issalama’, oftewel ‘God zij dank voor je vredige thuiskomst’, roepen we in koor. Het huis heeft nog een van de laatste internetverbindingen in Egypte en activisten zijn druk bezig nieuws over de gebeurtenissen naar buiten te brengen. Sommigen zijn door het dolle heen, terwijl anderen nagelbijtend naar de televisie kijken. Hossam El-Hamalawy, een bekende

blogger en activist, roept dat hij altijd voor gek werd uitgemaakt omdat hij schreef over de noodzaak van een revolutie in Egypte. ‘Maar nu gebeurt het echt!’ gilt hij uit. Elders in het huis worden ervaringen van de dag uitgewisseld en wordt heftig gediscussieerd over de toekomst van het land. Ondanks dat velen blij zijn met het resultaat van de dag maakt men zich ook zorgen over de werkelijke intenties van het leger en de onzekere toekomst. In de daaropvolgende dagen trekt de politie zich helemaal terug. De agenten zijn uitgeput van de eindeloze veldslagen met de demonstranten en het regime besluit de meesten van de agenten naar huis te sturen. Tegelijkertijd worden de gevangenissen opengezet en worden veroordeelde criminelen aangemoedigd om angst aan te wakkeren in de wijken. Woonwijken worden daarom bewaakt door volkscomités die, bewapend met huis-, tuin- en keukenwapens, op elke straat barricades van bomen en hekken opwerpen. Na zonsondergang verschijnen deze comités, jongens uit de buurt met stokken, messen, tafelpoten en jachtgeweren, op elke hoek van elke straat om eventuele indringers te verjagen. Het einde van de dictatuur Op het Tahrirplein verrijst ondertussen een tentenkamp en duurt de strijd nog altijd voort. Het wankelende regime stuurt ingehuurde knokploegen, bewapend met zwaarden, knup-

FoliaMagazine

37

Dirk Wanrooij op het Tahrirplein

pels, messen en pistolen, op de betogers af in een poging het moreel en de verdedigingslinies te breken. Maar de demonstranten op het plein bouwen barricades van uitgebrande auto’s, bouwmaterialen en schroot. Vrouwen en kinderen hakken achter de linies stenen in handelbare stukken die vervolgens naar de jeugd op de barricades worden gebracht om naar de overkant te gooien. Binnen enkele uren wordt er een bijzonder efficiënte verdediging uit de grond gestampt. Mannen, vrouwen, ouderen en jongeren, verenigd in hun streven Egypte te bevrijden van de tirannie van de dictatuur. Ik verblijf vrijwel alle dagen in het safehouse en trek elke ochtend naar het plein om de ontwikkelingen van dichtbij te aanschouwen. Vrienden van me kamperen op het plein en ik zie hoe ze hun eigen beveiliging in ploegendiensten organiseren, hoe er eten werd rondgedeeld en hoe er in noodhospitalen wordt gezorgd voor zieken en gewonden. Tijdens een van de bezoeken aan een noodhospitaal op Tahrir tref ik de gewonde Mina Daniel. Hij is in zijn been geschoten door een scherpschutter en ondergaat lachend een operatie terwijl zijn vrienden geëmotioneerd zijn hand vasthouden. Ik zie op 2 februari hoe aanhangers van president Mubarak op kamelen en paarden een aanval inzetten op het plein, en vervolgens hoe de betogers zich dagen achtereen verzetten. Ik zie gewonden weggedragen en doden geborgen worden.

38

FoliaMagazine

Achttien dagen na het begin van de demonstraties op 25 januari maakt president Mubarak via de staatstelevisie zijn aftreden bekend. Op dat moment zijn er meer dan duizend doden te betreuren. Desondanks barst het feestgedruis los. Tot diep in de nacht wordt er gedanst en geproost op het einde van de dictatuur. Vrienden

Ik zie gewonden weggedragen worden en doden geborgen worden huilen en lachen tegelijk, Sherif Gaber zegt dat hij zich ‘herboren’ voelt. De kater Nu, bijna elf maanden na het begin van de opstand, is alle euforie verdwenen en hebben de militairen de teugels strak aangehaald. Demonstraties en stakingen zijn officieel verboden, de staatsmedia is onder controle van het leger gezet en mensen worden nog altijd willekeurig opgepakt en gemarteld. Bovendien is er nog ontzettend weinig duidelijk over wanneer het leger de macht over zal dragen aan een burgerlijk bewind en welke toekomstige rol de strijdkrachten voor zichzelf zien weggelegd. Dezelfde Mina Daniel die ik maanden geleden aantrof in het noodhospitaal op het Tahrirplein

werd afgelopen 9 oktober tijdens een demonstratie door militairen door zijn hoofd geschoten. Dergelijke gebeurtenissen maken veel activisten sceptisch ten opzichte van de verkiezingen. De eerste ronde vindt plaats op 28 november aanstaande. Er doen ongeveer veertig politieke partijen mee, maar algemeen wordt aangenomen dat de Moslimbroederschap er met de meerderheid van de stemmen vandoor zal gaan. De meeste activisten geloven echter dat vrije verkiezingen nooit kunnen plaatsvinden onder een repressief militair bewind. Selma Said, een zesentwintigjarige activiste, is van mening dat de eisen van de revolutie verre van ingewilligd zijn. ‘We vroegen om de val van het regime, niet slechts om de val van de president. Veel figuren zitten nog op hun plek, en de onderdrukking duurt voort. Deze verkiezingen zullen slechts dienen om de nieuwe status quo legitimiteit te verschaffen, terwijl er niets verandert. Het parlement zal machteloos staan tegenover het leger.’ yyy Dirk Wanrooij verbleef tussen januari 2009 en augustus 2011 in Egypte. Hij studeerde geschiedenis en Arabisch en schreef dit jaar zijn scriptie voor de master Midden-Oosten studies aan de UvA. Momenteel werkt hij als freelance journalist in de regio en is te volgen via twitter: @dirkwanrooij en zijn website: http://blogvanuitegypte. wordpress.com

lezingenladder het cultureel studentencentrum van UvA & HvA

muziek Voor eenieder die geïnteresseerd is in lezingen en debatten is er de Folia Magazine-lezingenladder. Wij streven ernaar hierin de meest interessante lezingen en debatten in Amsterdam op één plek te verzamelen.

Boer zoekt landschap Een avond zonder Yvon Jaspers De Balie WO 23/11, 20.00 uur Waarom zorgen we zo slecht voor het traditionele Nederlandse landschap? Een avond met boeren, architecten, planologen, politici en natuurbeschermers.

MCN Talkshow The MIX Muziek in Games - Big Business De Balie ZO 29/11, 20.30 uur Over games en muziek. Tom Engelshoven (OOR) en Robbert Tilli (Muziekcentrum Nederland) in gesprek met Joris de Man, componist van gamemuziek, Walter Flapper van dj-collectief Noisia en componist en muzikant Niels van der Leest. Aanmelden: [email protected].

De avond van Mohammed De Nieuwe Liefde DO 24/11, 20.00 uur Verrassende en nuchtere avond over de profeet Mohammed, met bijdragen van een bonte verzameling gasten uit wetenschap en kunst o.l.v. islamoloog Hatice Kurşun.

Nacht van de rechtsstaat 2011 Felix Meritis VR 25/11, 20.00 uur Lezingen en debatten over de betrokkenheid van de burger bij de rechtsstaat. Met o.a. Piet Hein Donner, Eberhard van der Laan, André Rouvoet, Boris van der Ham, Thomas von der Dunk, Bas Heijne en Menno Hurenkamp.

Nieuwe Europese Elite | Eelke Heemskerk Fraijlemaborg DI 29/11, 12.45 uur

Een schrijverscompositie over angst. Met o.a. Maartje Wortel, Renske de Greef, Arie Boomsma, Dazzled Kid, Elke Geurts, P.F. Thomése en Peter Middendorp.

Geweld Verhalen Karavaan Pakhuis de Zwijger MA 28/11, 18.00 uur O.a. Adelheid Roosen, wijkagenten, ‘daders’, ‘slachtoffers’ en professionals praten over huiselijk geweld, in een rondetafelgesprek onder leiding van Hassnae Bouazza.

Avond van de buitenlandjournalistiek Pakhuis de Zwijger DI 29/11, 19.00 uur Met onder meer interviews, workshops en het Grote Toekomst van de Buitenlandjournalistiek Debat. Presentatie: Eva Jinek en Frenk van der Linden.

KNAW-tweegesprek: kunst en emotie Spui 25 DO 24/11, 17.00 uur Een tweegesprek over emotie en kunst tussen psycholoog Ad Vingerhoets en dichter en schrijver Erwin Mortier. Gespreksleider is de televisiemaker en dichter Wim Brands.

Oorlog en herinnering Spui 25 MA 28/11, 20.00 uur Naar aanleiding van het boek Dochter van een kampkind van HvA-rector Jet Bussemaker een bijeenkomst over het thema ‘Oorlog en herinnering’, met behalve Bussemaker o.a. hoogleraar mediastudies Frank van Vree.

Melkweg Theater DO 24/11, 20.30 uur

CREA Orkest - Dominicuskerk Het CREA Orkest speelt het 2 e pianoconcert van Rachmaninov en de 6 e symfonie van Tsjaikovski. Studenten E 8,-, anderen E 12,- . Ook concerten op: vr 25/11 20.15 uur Oosterkerk Hoorn za 26/11 20.15 uur Beurs van Berlage

muziek

do 24/11 20.00 uur CREA Klassiek

Een podium voor klassieke amateurmusici. Beleef hun optredens in een informeel concert. Toegang gratis.

lezing

ma 28/11 20.00 uur

De traditie achter SintNicolaasliederen Muzikale lezing over de ontwikkeling van de Sint-Nicolaasliederen; van onbegrijpelijk volkslied tot pedagogisch verantwoord kinderlied. Door musicoloog Henk van Benthem. Studenten gratis, anderen E 5,-

debat

di 29/11 20.00 uur

Zwarte Piet: Innocence? Or Racism? Is Zwarte Piet a harmless tradition for children, or does he fit in a history of mocking the appearance and character of black people? With John Helsloot, folklore historian. Students free, others E 5,-

Docu & debat

di 29/11 20.00 uur

Generatie Nooitgenoeg “Alles kan, alles mag, maar hoe word ik gelukkig?” Docu en debat over de meerkeuzemaatschappij vs. de zoektocht naar geluk. Toegang gratis.

talkShow

Hoe zien de nieuwe netwerken van de Europese financieel-economische elite eruit? Een avond georganiseerd door alumnivereniging Hou’ en Trouw. Zie www.houentrouw.nl.

Slaa | 5kwarts: Ivo Victoria & Rob Waumans

wo 23/11 20.15 uur

wo 30/11 20.00 uur Folia Café @ CREA U organiseert een lezing of debat en wilt daarmee graag op deze pagina staan? Stuur tijdig een mailtje naar [email protected] onder vermelding van ‘Aanmelding lezingenladder’.

Folia komt tot leven in CREA! Gevarieerde avond over de studentenvereniging. Toegang gratis.

www.crea.uva.nl

CREA. Dat vind je nergenS FoliaMagazine

39

Studeren maakt dik

First Year Fatties worden ze in Amerika genoemd. Studenten die na maanden van introductiefeestjes en kantinetosti’s aanzienlijk dikker weer bij hun ouders thuis verschijnen: stereotype of werkelijkheid? Onderzoekers in Groningen zagen eerstejaars kilo’s aankomen in drie maanden. Vooral lid worden van een studentenvereniging bleek een beproefd recept voor een acute acht kilo er bij. Is studeren in Amsterdam ook zo’n enkele reis richting obesitas? tekst Bob van Toor / portretten Danny Schwarz / foto’s Pascal Tieman

J

e kunt het eigenlijk op je vingers natellen: je verhuist naar een andere stad, je moeder kookt niet meer voor je en zelf ben je de kunst nog niet helemaal mees- ter. De combinatie van studiefinanciering en zakgeld maakt pizza- en bierconsumptie tot een bijna dagelijkse routine en feestjes, borrels en bezoek van thuis moedigen dat ook van harte aan. Maar hoe groot zijn de gevolgen precies, en zijn ze blijvend? Op Amerikaanse universiteiten spreekt men van de freshman fifteen, de vijftien pond (ruim 6,8 kilo) die een eerstejaars aankomt maar zelfs met een Burger King op de campus blijft dit getal moeilijk te geloven. De Groningse endocrinoloog Paul de Vos besloot die mythe eens te onderzoeken toen hij de jaarboeken van de Groningse studentenvereniging Albertus doorbladerde en de nekken rap zag aandikken. Hij zette een inspanningscentrum op in de studentenstad om vijf jaar lang conditie, gewicht en vetpercentage van maar liefst tweeduizend studenten te meten. De conclusie dat studenten aankomen was niet verrassend; de cijfers wel. In het onderzoek werd onderscheid gemaakt tussen verenigingsleden en studenten die geen lid werden, en

40

FoliaMagazine

tussen eerstejaars die thuis bleven wonen en die op kamers gingen. Het contrast was enorm: eerstejaarsstudenten die aan de ouderlijke keukentafel bleven eten kwamen nauwelijks aan, uitwonenden gemiddeld 1,2 kilo. Nieuwe studenten die zich aansloten bij een studentenvereniging waren na drie maanden gemiddeld 2,1 kilo zwaarder. Verder ging het bij jongens

Bier is en blijft de grootste boosdoener harder dan bij meisjes; bij de mannen zaten uitschieters die 8 kilo zwaarder werden. Maar zelfs als je een kleinere gewichtstoename doortrekt over een studieperiode van vier jaar, komt de freshman fifteen snel in zicht. ‘Dat is gewoon zonde,’ vindt Janneke KaimRoossien, diëtist in opleiding aan de HvA.‘Het kost altijd moeite om het eetpatroon en alcoholgebruik weer aan te passen om af te vallen.’ De diëtiste zette eerder dit jaar een project op in Amsterdam om mensen met overgewicht te adviseren over eetgedrag en lifestyle. Ook in de

hoofdstad vallen eerstejaars ten prooi aan een ongezonde levensstijl. ‘Ik eet veel meer tussendoortjes’, vertelt Bianca Schrijver, eerstejaars communicatiewetenschap. ‘Op de middelbare school mag je niet in de klas eten en dan eet je in de pauzes. Nu zit ik de hele tijd snoep te eten zonder erbij na te denken, omdat je je op het college aan het concentreren bent. Laatst had ik een hele zak snoep in één keer opgegeten zonder het te merken.’ Sandra Smits (lerarenopleiding aardrijkskunde) woont nog thuis, maar merkt wel degelijk al verschillen. ‘Nu ben ik veel meer uit huis. Om Amsterdam meer te leren kennen of met klasgenoten en oude vrienden van de middelbare school af te spreken. Daardoor verandert wat ik eet, en ook mijn eetpatroon; meer tussendoor in plaats van drie maaltijden per dag.’ Een slecht eetpatroon, veel drank en niet bewegen zijn inderdaad de valkuilen, beaamt KaimRoossien. ‘Om niet constant in snaaigedrag te belanden, is het van belang om drie volwaardige maaltijden per dag te eten en verantwoorde tussendoortjes zoals fruit. Dat ritme hebben veel studenten niet.’ Sporten kan een gedeeltelijke oplossing zijn, maar juist in hun eerste

1 pot bietjes 3 pakken houdbare melk

spaghetti Aglio Olio

3 glazen melk

2 bruine boterhammen met ham 2 bruine boterhammen met kaas

2 glazen bier

3 koppen koffie

Marie-Paule van Engelen (19) Studie gezondheid & leven Startgewicht 51,0 kilogram Na 1 maand 51,2 kilogram Uit Bilthoven, verhuisd naar Amsterdam Studentenvereniging eerstejaars bij Unitas Amsterdam

jaar maken studenten daar weinig tijd voor vrij. Smits: ‘Je kunt wel vettig eten en dan veel bewegen, maar als je net studeert, moet je je nog een beetje inwerken en kun je niet veel sporten. Dan moet je opnieuw de balans vinden. Ik wil weer meer gaan dansen, maar ik wil ook bij een studievereniging, dus ik moet nog kijken waar

Janneke Kaim-Roossien: ‘Als ontbijt twee boterhammen, als lunch twee boterhammen en ’s avonds een warme maaltijd, dat is prima. De extra’s zitten vooral in de glazen bier. Met bier gaat het snel; een glas bier bevat evenveel calorieën als een boterham met mager beleg. Wat ik opvallend vind, is dat zij op woensdagavond drie liter melk heeft gedronken. Mensen denken vaak dat melk gezond is en dat er onbeperkt van gedronken mag worden, maar drie liter halfvolle melk levert evenveel calorieën als een gemiddelde vrouw aan energie op een dag nodig heeft.’

ik de tijd vandaan haal, als ik tot zes uur op school zit.’ Een andere conclusie van de Groningse onderzoekers was dat studenten die zich van hun gedrag bewust zijn (omdat ze zich bijvoorbeeld regelmatig wegen), nauwelijks aankomen. Onzin, volgens eerstejaars communicatieweten-

schap Bas Giesen. ‘Ik heb de afgelopen weken best wel veel dagen gedacht: nu ben ik ongezond bezig. Dat we na het uitgaan nog langs de Febo gingen en vier snacks uit de muur trokken. Dat gebeurt nog niet aan de lopende band, maar wel vaak.’ Desondanks zit hij ook na de intreeweek nog aan ‘net geen veertig glazen bier per week’.

FoliaMagazine

41

beker Vifit

2 broodjes met beleg

12 bier

beker milk & fruit zak chips Patatje Joppie-smaak

Handje bosbessen glas cola

chocoladereep

plak kwarkbrood met boter

noodles met chilisaus

Bas Giesen (19) Studie communicatiewetenschap Startgewicht 72,0 kilogram Na 1 maand 74,2 kilogram Uit Venlo, naar Amsterdam verhuisd Studentenvereniging geen

Bier is en blijft de grootste boosdoener, en de reden dat het verenigingsleven zo vaak gepaard gaat met een paar nieuwe vetrollen. Marie-Paule van Engelen, dit jaar verhuisd naar Amsterdam voor haar studie gezondheid & leven (VU), maakt zich geen grote zorgen. Ze zit midden in de ontgroening van studentenvereniging Unitas,

42

FoliaMagazine

sundae-ijsje

Janneke Kaim-Roossien: ‘Van meer dan tien biertjes op een avond schrik ik eigenlijk wel, ik vind dit behoorlijk veel. Ik vraag me af hoeveel biertjes deze jongen per week binnenkrijgt als je het zou optellen. Vaak gebeurt het drinken deels onbewust – hij zou het eigenlijk eens moeten bijhouden om geconfronteerd te worden met de hoeveelheid alcohol die hij in een week binnenkrijgt. Van zo veel bier krijg je ook weer trek in eten, dat zijn weer extra calorieën boven op de calorieën van de biertjes zelf.’

maar drinkt naar eigen zeggen niet zo hard mee als de rest. ‘Ik heb de afgelopen twee jaar gehockeyd op topniveau en ik sport sowieso best frequent, daardoor heb ik altijd wel een gezond eetpatroon gehad. Nu ik lid ben geworden van Unitas verandert het misschien het komend jaar, maar dat zullen we gaan zien.’

De introductieweek is in veel studentensteden al een goed begin van het vette einde, met barbecues, snacks en bier. De intreeweek van de UvA was goed verzorgd qua eten, vindt Bas: ‘Niet al het avondeten was even goed, maar we kregen elke dag een lunchtrommel met twee broodjes en optimel en fruit’.

2 boterhammen (1 pindakaas en 1 ham)

tartaar met aardappelen en spinazie

glas icetea

Sandra Smits (18) Studie lerarenopleiding aardrijkskunde Startgewicht 53,0 kilogram Na 1 maand 54,0 kilogram Uit Hoorn, woont nog thuis Studentenvereniging geen

Ook tijdens de ontgroening wordt absoluut niet ongezond gegeten. Marie-Paule: ‘Tijdens de interne ontgroening werd goed voor ons gekookt: Indiaas, Marokkaans, echt goed was het. Er wordt geen alcohol geschonken tijdens die week; nu wordt er wel flink gedronken. Ik zie het in mijn omgeving zeker gebeuren. Er schijnt

Snickers kom muesli met melk

Janneke Kaim-Roossien: ‘Dit ziet er best netjes uit maar qua volwaardigheid van de voeding kan het beter. Ik zie bijvoorbeeld geen fruit en weinig zuivel. Qua tussendoortjes is bijvoorbeeld een Sultana beter dan een Snickers. De avondmaaltijden zijn netjes. Het valt mij wel op dat deze studente nog thuis woont. Ik verwacht niet dat zij veel zal aankomen met dit eetpatroon. Dat zij een kilo zwaarder is geworden, zegt niet zo veel. Het gewicht schommelt sowieso iets en kan ook te maken hebben met het vasthouden van vocht, bijvoorbeeld tijdens de menstruatie.’

zelfs een prijs voor te bestaan: de feut die het meest is aangekomen. Volgens mij komen alle studenten die lid worden ongeveer drie kilo aan. Ik hoop dat dat met mij niet gaat gebeuren.’ Als de eerstejaars na een maand van borrels en feesten, de eerste eetbuien voor tentamens en

patatjes na de disco weer op de weegschaal gaan staan, lijken de Groningse regels ook hier op te gaan. Bianca: ‘Hadden die wetenschappers toch gelijk! Ik sport nu niet meer, maar daarvoor ook niet echt veel. Ik denk echt dat het komt doordat ik nu veel meer in de verleiding kom om lekkere, maar ongezonde dingen te eten.’ Marie-

FoliaMagazine

43

1 bruine bol met speculoos

plak ontbijtkoek kom muesli met halfvolle yoghurt en 2 scheppen suiker halve zak naturel chips

half stokbrood met huzaren salade

3 stokjes kipsate

halve bol met appelstroop

hot dog

lolly

4 glazen Jillz

blikje Passoa orange hamburger

muntthee

beker Vifit 9 chocolade koekjes

Bianca Schrijver (18) Studie communicatiewetenschap Startgewicht 57,0 kilogram Na 1 maand 59,1 kilogram Uit Amsterdam, woont nog thuis Studentenvereniging geen

Paule is juist nauwelijks aangekomen. ‘Ik train nu minder, maar als ik weer meer ga hockeyen gaat die halve kilo er ook wel weer af.’ Het baart de studenten vooralsnog geen grote zorgen. Janneke Kaim-Roossien is minder te spreken over de lijstjes met eten en drinken die de eerstejaars tijdens hun introductietijd

44

FoliaMagazine

Janneke Kaim-Roossien: ‘Een nogal rommelig eetpatroon met veel ongezonde producten zoals chips, koekjes, snoepjes en frisdrank en behoorlijk wat alcohol. De grootste valkuilen voor studenten zijn bier, snacks en minder bewegen, al zal dat uiteraard per persoon verschillen. Af en toe iets ongezonds moet kunnen, als de basis maar gezond is. Een bord macaroni met groente is zo klaar en misschien nog wel sneller dan het laten bezorgen van een pizza.’

hebben bijgehouden. ‘Twee kilo in een maand is echt heel veel.’ Daarbij is het onnodig, vindt de diëtist. ‘Gezond koken hoeft echt niet tijdrovend te zijn. Het is ook een kleine moeite om gewoon boterhammen mee naar college te nemen en wat fruit. Wat alcohol betreft: heel cliché: geniet, maar met mate. Een biertje

of wijntje in het weekend mag best, geniet er ook van, maar van veertig biertjes wordt echt niemand gezonder. Ik hoop dat studenten zich hiervan bewust zijn. Het is ook zo frustrerend om in je studententijd helemaal los te gaan om vervolgens een paar jaar later te moeten worstelen met de kilo’s.’ yyy

overigens

In deze rubriek reflecteren wetenschappers op een actuele stelling.

Nu het uiteenvallen van de Europese monetaire unie reëel is, kan Nederland maar beter direct terug naar de gulden. Ans Kolk, hoogleraar Sustainable Management Stan Bentvelsen, hoogleraar Large Hadron Collider Physics

Jesse Weltevreden, lector online ondernemen

Ans Kolk: ‘Of het uiteenvallen van de monetaire unie reëel is, weet ik niet. Het is ingewikkeld en kost veel meer dan het ons oplevert. Misschien dat er landen uitstappen, maar dat Nederland de gulden herinvoert lijkt mij onwaarschijnlijk. Nederland profiteert enorm van internationale handel waarbij het hebben van dezelfde munt helpt, zeker omdat veel van de export naar andere eurolanden gaat. Als we al uit de euro stappen, dan zullen we toch wel dezelfde muntsoort houden als Duitsland denk ik. Maar afgezien van economische belangen, denk ik dat ook burgers het niet per se prettig vinden om de gulden terug te krijgen. Mensen missen de mooie biljetten misschien, maar het is wel gemakkelijker om in Europa te reizen met dezelfde munt. Er zijn dus niet alleen economische overwegingen, maar ook praktische om de euro te behouden. Dat realiseren zij die nu zeggen de gulden terug te willen zich niet. Evenmin zien die mensen de verwevenheid van Nederland in Europa. Ontvlechten zal heel veel gedoe opleveren.’

Jesse Weltevreden: ‘Oneens. De euro heeft ons veel gebracht en doet dat nog steeds. Nederland is een open economie die afhankelijk is van handel met het buitenland en juist doordat we dat al bijna tien jaar doen met dezelfde munt, heeft onze economie flink kunnen profiteren. Dat geldt niet alleen voor de import en export van producten, maar ook voor ons bruto nationaal product, een cijfer dat iets zegt over onze rijkdom. Zonder euro was onze economie waarschijnlijk minder hard gegroeid, dat is belangrijk om te onthouden. Daarnaast maakt de euro handel binnen Europa ook makkelijker: minder transactiekosten en geen wisselkoersrisico’s. Dat ondervinden ook consumenten die in het buitenland niet alleen gemakkelijk kunnen betalen, maar ook prijzen in verschillende landen goed kunnen vergelijken. Bedenk tot slot eens waar de euro allemaal in verwerkt is: in onder andere prijsnotaties, software, boekhoudsystemen en bankbiljetten. Er zitten gigantische kosten aan om dat opnieuw vorm te geven. De kosten van het afschaffen zullen daarom nooit opwegen tegen de baten van een nieuwe gulden.’

Stan Bentvelsen: ‘Ik werk bij Cern, waar ook de deeltjesversneller in Geneve onderdeel van is, en daar zie ik hoe wetenschap al lang niet meer binnen nationale grenzen opereert, maar juist als internationale gemeenschap functioneert. Dat levert juist positieve resultaten op. Ik ben het daarom ook oneens met deze stelling, er moet niet zo provinciaals worden gedacht. Hoewel wetenschap misschien niet direct een afgeleide is van een mogelijk vallende munteenheid, zal het verdwijnen van de euro wel gevolgen hebben voor die wetenschap. Ik ben geen econoom en kan de consequenties niet overzien, maar vanuit veel ervaring met internationaal samenwerken denk ik dat het een slecht idee is. Nederland is te klein om alleen verder te gaan. Ook in praktische zin heeft het gevolgen voor de wetenschap: het gezamenlijk aanvragen van Europese subsidies zal moeilijker worden, evenals het opzetten van grensoverschrijdende samenwerkingsverbanden. Daarin moet de EU juist gezamenlijk optrekken, maar ik vrees dat dit er door de crisis niet makkelijker op wordt.’ yyy Floor Boon

FoliaMagazine

45

prikbord HvA

46

ideëen voor deze rubriek: [email protected]

DMR Fiets

DEM Ondernemers

Het wagenpark in het Jan Bommerhuis is uitgebreid en nog meer medewerkers kunnen op de fiets naar een afspraak. In zowel het Europahuis als het Jan Bommerhuis staan HvA-fietsen die door medewerkers gebruikt kunnen worden. De witte fietsen zijn voorzien van een extra hangslot en twee van de vijf fietsen zijn uitgerust met een grote transportbak. Het zadel van de fietsen is makkelijk in hoogte verstelbaar zodat iedereen er goed mee uit de voeten kan. Wil je een fiets lenen? Bij de receptie kunnen de sleutels worden opgehaald.

Om het ondernemerschap in Nederland te bevorderen gaat het Amsterdam Centre for Entrepreneurship (ACE) samenwerken met accountantskantoor Ernst & Young. De samenwerking loopt voorlopig tot halverwege 2014 en richt zich op het delen van netwerken en kennis om ondernemerschap onder studenten en (startende) ondernemers te stimuleren. De samenwerking met Ernst & Young zorgt ervoor dat wederzijds kennis en onderzoek over ondernemerschap gedeeld kan worden. ACE zal ook een prominente bijdrage gaan leveren aan het online kennisplatform van Ernst & Young.

DBSV Geweld

DT E-mobiliteit

Een scheidsrechter die op het veld gemolesteerd wordt, kwetsende spreekkoren vanaf de tribunes. In het voetbal, maar ook in anderen teamsporten is sportiviteit soms ver te zoeken. In een talkshow praat Barbara Barend met onder andere psycholoog Paul van Lange (VU), topsporter Daniëlle de Bruijn en Edu Jansing (directeur van Meer dan voetbal) over geweld op en rondom het sportveld. De bijeenkomst start donderdag 24 november om 16.00 uur in Amsterdam Bright City op de Zuidas. Kaartjes: www.vuconnected.nl/ programma/geweld-rondom-het-sportveld.

Twintig studenten technische bedrijfskunde zijn begin november gestart met een nieuw studieproject rondom elektrisch vervoer. Voor bedrijven als Nuon en The New Motion zullen ze onderzoeken welke nieuwe diensten en producten er ontstaan door de toenemende populariteit van elektrisch vervoer. Elektrische aandrijving wordt door de industrie veel genoemd als dominante voertuigtechniek voor de toekomst. Naast hybride en brandstofcelvoertuigen staan batterijaangedreven elektrische voertuigen momenteel volop in de belangstelling.

DOO Entree

DMCI Roosters

Het Kohnstammhuis en Theo Thijssenhuis hebben hun officiële entree gekregen. Studenten betreden de gebouwen niet meer vanaf de Wibautstraat, maar vanaf het Kohnstammhof aan de andere kant. Het binnenplein vormt de officiële opgang naar het Kohnstammhuis en Theo Thijssenhuis. Onder het plein zijn zo’n honderdveertig parkeerplaatsen aangelegd. Het nieuwe binnenplein moet een einde maken aan de fietsenchaos op de Wibautstraat. Studenten kunnen via het plein hun fiets de kelder van het Kohnstammhuis inrijden.

Het is studenten en docenten van de opleiding media, informatie & communicatie een doorn in het oog: de enorme gaten in de roosters. Ze willen dat het domein en de opleiding met een structurele oplossing komen. De opleidingscommissie verzamelde de afgelopen maanden klachten van docenten en studenten. De klachten zijn vorige week overhandigd aan domeinvoorzitter Geleyn Meijer. Docenten en studenten klagen vooral over de tussenuren. Die lopen in sommige gevallen van tien voor half tien in de ochtend tot half acht in de avond.

DG BAS

HvA Profiel

Het aantal punten dat verbonden is aan het Bindend Afwijzend Studieadvies (BAS) wordt volgend studiejaar op de hele hogeschool verhoogd van veertig naar vijftig punten. Met de maatregel wordt de propedeuse nog verder aangescherpt, want sinds dit jaar zijn opleidingen al verplicht vakken te oormerken. Studenten die deze geoormerkte vakken niet halen, mogen niet starten aan het daaropvolgende jaar. HvA-rector Jet Bussemaker wil toe naar een ‘meer verplichtende’ onderwijscultuur.

Inge Brakman, waarnemend voorzitter van de Raden van Toezicht van HvA en UvA, heeft de profielschets bekendgemaakt waar de nieuwe voorzitter van het College van Bestuur aan moet voldoen. Aan de nieuwe collegevoorzitter worden zware eisen gesteld. Zo zal de nieuwe baas aan de ene kant leiding moet kunnen geven aan een mammoetorganisatie, maar aan de andere kant ‘klein binnen groot’ moeten kunnen organiseren. Aan de bestuurlijke fusie tussen hogeschool en universiteit wordt niet gesleuteld.

FoliaMagazine

prikbord UvA FEB Adellijke

twist

ideëen voor deze rubriek: [email protected]

FMG Irrationeel

Economiehoogleraar Sweder baron van Wijnbergen wordt beschuldigd van kunstroof. De baron heeft volgens zijn zussen Maria en Christine negen familieportretten uit het Frans Halsmuseum meegenomen, dat ze in beheer had. De portretten kwamen uit de erfenis van mama Van Wijnbergen. De hoogleraar zei de schilderijen te hebben verkocht voor een half miljoen euro, maar verzweeg aan wie. De baronessen stapten daarop naar de rechter. De baron zegt het geld bij een notaris te hebben gestald om het later te verdelen, maar de baronessen willen direct handje contantje.

Op 30 november organiseert VSPA, de studievereniging van psychologie, een congres over irrationaliteit. Over irrationaliteit is recentelijk veel gepubliceerd, waarbij bleek dat mensen wellicht niet zo rationeel zijn als ze zelf denken. De sprekers zullen irrationaliteit met betrekking tot het maken van keuzes behandelen. Tijdens het congres, dat plaatsvindt in de Zuiderkerk, zullen onder meer spreken Alan Sanfey, Windy Dryden, Joop van der Pligt (UvA, promotor van fraudeprofessor Diederik Stapel) en Victor Lamme (UvA). Aanvang 09.30 uur. Zie ook: www.vspa.nl.

FMG Nadine

FMG J.C.

Bol

Baakprijs

Nadine Bol, oud-student communicatiewetenschap en inmiddels aio, neemt eind deze maand de Unilever Research Prijs in ontvangst voor haar masterscriptie over steun en informatie die patiënten met kanker ervaren van verschillende personen en bronnen. De prijs bestaat uit een beeld en 2500 euro. Bol wilde graag weten welke personen en bronnen patiënten met kanker belangrijk achten. Ze concludeerde dat patiënten via internet ‘harde informatie’ zoeken over hun ziekte, maar ook emotionele steun via bijvoorbeeld sociale media.

Politicologiestudent Tim Meijers heeft met zijn masterscriptie Legitimacy, International Courts & Citizenship de J.C. Baakprijs van tweeduizend euro gewonnen. Hij formuleerde eerst een standaard voor legitiem (voor de bevolking rechtvaardig) handelen. Vervolgens heeft hij twee internationale strafhoven bestudeerd en langs zijn standaard gelegd. Hij concludeert dat de strafhoven niet altijd rechtvaardig handelen, omdat ze de bevolking vaak negeren en nauwelijks met hen communiceren. Meijers promoveert momenteel aan de universiteit van Leuven.

UvA Princeton

UvA Sweelinck

Universiteitshoogleraar en KNAW-president Robbert Dijkgraaf (1960) gaat Nederland verlaten. Hij wordt per 1 juli 2012 directeur van het Institute for Advanced Study (IAS) in Princeton (V.S.). Aan het IAS gaat hij bestuurlijke taken en onderzoekswerk combineren. Hij blijft als universiteitshoogleraar aan de UvA verbonden. Het IAS is een onafhankelijk onderzoeksinstituut, dat zich richt op wiskunde, natuurwetenschappen, historische wetenschappen en sociale wetenschappen. In totaal huisvestte het instituut 27 Nobelprijswinnaars, onder wie Albert Einstein.

Op dinsdagavond 13 december 2011 geeft het Sweelinckorkest weer een concert in de Dominicuskerk, speciaal voor medewerkers van de UvA. Geïnteresseerden kunnen meeloten voor gratis kaarten. Het UvA-Orkest J.Pzn Sweelinck is het oudste symfonieorkest van Amsterdam, opgericht in 1878. Het bestaat uit tachtig studenten van universiteiten en hogescholen. Het orkest staat onder leiding van dirigent Libia Hernández. Op het programma staan werken van Rossini, Von Weber en Berlioz. Meeloten kan tot 30 november. Zie de medewerkersportal van www.uva.nl.

BC Strips

FNWI Mobiel

Afgelopen week is de collectie van stripverzamelaar en oprichter van Het Stripschap P. Hans Frankfurther († 1996) overgedragen aan de Bijzondere Collecties. Het gaat om ongeveer 20.000 albums en boekjes. De documentatie, secundaire literatuur en stripparafernalia van Frankfurther vormden in 1970 de basis voor het Stripdocumentatiecentrum Nederland, indertijd opgericht door Het Stripschap en de UB van de UvA. De collectie van Frankfurther bestaat uit onder meer oude Bommelverhalen en reclame-uitgaven als Boffie van de Koffie van Albert Heijn.

Het project Mobiel Engels leren, een samenwerkingsverband tussen het Instituut voor Informatica, Earlybird en MLMasters, heeft de eerste prijs gewonnen op de Levende Talen-conferentie. Het Europees Talenlabel, een Europese prijs voor talenprojecten, kent jaarlijks een prijs toe aan de innovatiefste projecten op het gebied van onderwijs in levende talen. Het project, bestaande uit een applicatie op de mobiele telefoon waarmee jonge leerlingen (groep 5) Engelse woorden leren, is als beste uitgekozen uit negen projecten. www.mobielengelsleren.nl

Engels

FoliaMagazine

47

wasdom Theologie als logische keuze Mirjam Sterk Leeftijd: 38 (geboren op 23 mei 1973) Beroep: Tweede Kamerlid voor het CDA Studie: Theologie aan de Universiteit Utrecht en de kerkelijke opleiding aan de UvA Afgestudeerd: 2000 Docent: ‘Marcel Barnard en Nico Bakker. Nico omdat hij mij heeft verleid om toch te gaan houden van het werk van theoloog Karl Barth. Marcel is hoogleraar liturgiek en dat vond ik een prachtig vak. We schreven bovendien samen een wetenschappelijk artikel en hebben nog steeds contact.’ Locatie: ‘Ik koos onder andere voor de UvA omdat onze opleiding in een prachtig gebouw aan het Rokin zat.’ Café: ‘Met mijn studiegenoten zat ik vaak in Café De Jaren. Afknapper: ‘Afknapper? Ik vond de UvA juist een verademing na mijn tijd in Utrecht. Daar was alles heel formeel en moesten we docenten aanspreken met professor. In Amsterdam zeiden we gewoon Nico en Marcel en waren de docenten meer betrokken.’

48

FoliaMagazine

stage Zij studeerde theologie in Utrecht, deed haar kerkelijke vervolgopleiding aan de UvA en werd Tweede Kamerlid voor het CDA: Mirjam Sterk. tekst Julie de Graaf / foto Bob Bronshoff

‘I

k heb theologie gedaan in Utrecht en kwam voor de vervolgopleiding naar Amsterdam. De kerkelijke opleiding voor theologiestudenten is vergelijkbaar met wat coschappen zijn voor geneeskundestudenten; het is de professionalisering van je studie. Theologie was voor mij een logische keuze. Mijn vader is predikant, dus praten over geloofszaken gebeurde bij ons ook op verjaardagsfeestjes en aan de eettafel. Dat ging overigens op een heel open manier, want ik kom helemaal niet uit een dogmatisch gezin. Ik was al vroeg gefascineerd door de grote vragen van het leven: is er een god en bestaat er zoiets als het lot? Toen ik ging studeren besloot ik mijn filosofische en theologische belangstelling te volgen en te verdiepen en schreef ik mij in voor theologie. Ik heb nog wel getwijfeld of ik niet psychologie zou moeten doen, omdat ik zeer geïnteresseerd ben in mensen en de maatschappij. Uiteindelijk heb ik deze interesses kunnen combineren door af te studeren in pastorale psychologie. Tijdens mijn studie heb ik serieus overwogen om predikant te worden, maar ik heb ook een paar keer op het punt gestaan om helemaal te stoppen met theologie en psychotherapeut te worden. Uiteindelijk besloot ik om eerst maar eens af te studeren en daarna verder te kijken. Ik deed ontzettend veel naast mijn studie. Zo heb ik onder andere gewerkt als docent, als redacteur bij de omroep Ikon en als persoonlijk assistent voor een wethouder. Daarnaast was ik politiek actief, ben ik een jaar student-assistent geweest en vervulde ik allerlei bestuursfuncties. Ik wilde graag meerdere dingen tegelijk doen, omdat ik het

anders een beetje saai vond worden. Daardoor heb ik wel wat langer over mijn studie gedaan dan gemiddeld. Toen ik in mijn laatste jaar bijna werd ingehaald door mijn jongere zusje dacht ik: wacht eens even, dit is niet goed. Toen heb ik een maand lang alle sociale stekkers uit mijn leven getrokken en ben fulltime aan mijn scriptie gaan werken. Uiteindelijk zijn mijn zusje en ik ongeveer tegelijkertijd afgestudeerd. Ik ben altijd actief geweest in de politiek, omdat ik het heel leuk en nuttig vind om bezig te zijn met de vragen in de maatschappij. Ik begon op lokaal niveau en werd tijdens mijn studententijd vice-voorzitter van de landelijke jongerenorganisatie van het CDA. Vlak na mijn afstuderen werd ik benaderd door het CDA met de vraag of ik mij verkiesbaar wilde stellen voor de Tweede Kamer. Ik twijfelde op dat moment over welke richting ik op wilde qua baan. Daarom leek het me leerzaam zo’n procedure mee te maken. Tot mijn stomme verbazing kwam ik als jongste nieuweling op een verkiesbare plek terecht en mocht ik in 2002 de Kamer in. Inmiddels ben ik bijna tien jaar Kamerlid en ben ik heel blij dat ik mij toen verkiesbaar heb gesteld. Het Kamerlidmaatschap past bij me en mijn studie heeft daar zeker aan bijgedragen. Bij theologie heb ik gevoel voor de samenleving ontwikkeld en geleerd om analytisch te denken, grote concepten te kunnen bevatten en om ingewikkelde teksten te vertalen naar een groot publiek. Ik vind het nog steeds heel leuk om bezig te zijn met de wereld om mij heen. Het verschil met mijn studententijd is dat ik nu veel meer in staat ben om punten te agenderen, maar mijn drive is altijd hetzelfde gebleven.’ yyy

Kirsten van den Berg (23) Studie Media, marketing & publishing (HvA) Stage CCCP Verdiensten €350,Beoordeling JJJJJ ‘CCCP is een reclamebureau, maar niet op de traditionele manier; ze zetten vooral in op nieuwe media en virals. Zo waren ze vorig jaar bijvoorbeeld verantwoordelijk voor de internethype van een filmpje over het zogenaamde liquid mountaineering: lopen over water. Dat bleek een stunt te zijn ter promotie van een schoenenmerk. Ik ben stagair projectmanager, dus ik help bij de uitvoering van concepten die bedacht worden door het creatieteam. Onlangs bijvoorbeeld bij een actie ter promotie van het nieuwe Hemabreiboek. Het idee daarbij was dat mensen een oude foto van zichzelf in hun foute kriebeltrui uploaden, waarbij de tien mensen met de meeste stemmen een nieuwgebreid exemplaar van hun trui kunnen winnen. De taak van mij was: vind oma’s. Daarom ben ik langs bejaardentehuizen gegaan om brei-oma’s te vinden. Ontzettend leuk natuurlijk, want die mensen vonden het geweldig dat ik interesse had in hun breikunsten. Mijn leukste taak tot nu toe was dat ik voor het spotje van een nieuwe datingsite zelf op pad moest om mensen en locaties te scouten. Ik krijg sowieso veel verantwoordelijkheid en mag heel zelfstandig werken. Moeilijker is dat het steeds hollen of stilstaan is: liever blijf ik gewoon hard aan het werk. Zo hip als mensen denken is het op een reclamebureau trouwens niet, maar er lopen veel jonge creatievelingen rond en er wordt na het werk vaak geborreld. Uiteindelijk blijken die superhippe types ook maar gewoon mensen te zijn.’ yyy Clara van de Wiel

FoliaMagazine

49

FoliaMagaz ine weekblad

toehoorders

cover Pascal Tieman

en UvA

nr. 11 23/11/201 1

2 kilo zwaarder

Blade babe Marlou van Rhijn loopt keihard zonde r benen

Folia Magazine vraagt naar de meningen over een college of les

voor HvA

1 maand studeren

Hoorcollege ‘Asymptotic Statistics’, door Bas Kleijn woensdag 16 november, 14.00 uur, Science Park tekst Bob van Toor / foto’s Danny Schwarz

Scriptieon derzoek Dirk Wanro oij erbij in Egyptwas e

Krijg ik een boete? Alle Halbe -maat in één oogopregelen slag

colofon

Weekblad voor de HvA en

UvA Folia Magazine is in 2011 voortgekomen uit Folia (1948) en Havana (1996). Redactieadres Vendelstraat 2, 1012 XX Amsterdam, telefoon 020-5253981, e-mail: redactie@ folia.nl Hoofdredacteur Jim Jansen Chef redactie Mirna van Dijk Art director Pascal Tieman Redactie (print/web) Floor Boon, Kim Bos, Luuk Heezen, Wim de Jong, Jeff Pinkster, Eva Rooijers, Gijs van der Sanden,

Chenchen Wang (23)

Lorenzo Schönleber (22)

‘It is very hard, but I guess the exam will be this hard as well. Because I changed my major I don’t have much of the basic knowledge. When the professor mentions something we should know, like Lipschitz’s continuity or Slutsky’s lemma, that’s new to me. I can catch up by reading up on the theory after class, though, and the last hour of this 3-hour lecture we can ask questions and discuss the exercises – that helps a lot.’

‘Mr. Kleijn is a good teacher: he never skips a step in the process of explaining a theorem or says something is obvious. I can’t follow everything, but that’s normal in math. At the end of a long calculation, the professor asked us to point out where he had been “sloppy”. I think some people knew, but no-one answered because they weren’t sure. I’m on exchange from Germany, and the English was difficult in the beginning. It’s important for my future, though.’

Stochastics & Financial Mathematics

Stochastics & Financial Mathematics

Danny Schwarz, Bob van Toor, Annemarie Vissers, Clara van de Wiel, Dirk Wolthekker Aan dit nummer werkten mee Asis Aynan, Bram Belloni, Jan van Breda, Bob Bronshoff, Emma Curvers, Fred van Diem, Guus Dubbelman, Julie de Graaf, Jan-Maarten Hupkes, Bas Kocken, Marc Kolle, Won Tuinema, Tjebbe Venema, Mariska Vermeulen, Dirk Wanrooij Eindredactie Harmen van der Meulen Correctie Martien Bos Opmaak Hannah Weis, Carl Zevenboom Uitgever Stichting Folia Civitatis Redactieraad Wouter Breebaart, Simon Dikker Hupkes, Ilse Duijn, Jurriaan Gorter, Jaap Kooijman, Ronald Ockhuysen (voorzitter), Jean Tillie, Sebas Veeke

Jesse Hemerik (22)

Geng Niu (25)

‘Ik studeer in Leiden, maar dit vak leek me interessant. Vakken buiten de eigen opleiding volgen is bij mijn studie verplicht. Hier wordt goed lesgegeven: de docent schrijft mee met alles wat hij vertelt, ook al gaat het snel. Het gaat over schattingen maken. Stel, je hebt een heel grote steekproef en je wil er iets over zeggen, bijvoorbeeld over de lengte van de populatie, dan leer je hier hoe je dat kunt doen en hoe nauwkeurig je schatting is.’

‘This class is not the most difficult, mathematical theory is much more complicated. The teacher is ok, he keeps you concentrated and his English is very clear. The mathematical notations are the difficult part. There are people from different backgrounds here, mathematicians as well as economists. The Chinese people often walk together, but we also discuss the homework with people from other courses.’ yyy

Wiskunde

50

FoliaMagazine

Econometrie

Secretariaat Stephanie Gude (projectbegeleider), Margot Riedstra Zakelijke leiding Paul van de Water Drukker Roularta Printing, Roeselare België Advertenties Bureau van Vliet, Zandvoort, 023-5714745, [email protected]

deining ‘De bewering dat de angst van mijn cliënten misplaatst is, zie ik als een grote miskenning van hun beoordelingsvermogen.’ Richard Korver, de advocaat van ouders van de slachtoffers van Robert M., maakt zich sterk voor zijn cliënten, in Vrij Nederland. ‘Als je iets gratis krijgt, waardeer je het niet.’ Gratis hoger onderwijs is geen goed idee, vindt hoogleraar empirische arbeidseconomie Henriëtte Maassen van den Brink, in Transfer. ‘Ze verkondigen met het grootste gemak morgen als ideaal het tegendeel van wat ze gisteren nog als zaligmakend hebben voorgestaan.’ Columnist Thomas von der Dunk ziet universiteitsbestuurders met alle winden meewaaien, in Transfer. ‘Ik heb er voor gekózen op een bepaalde manier te zingen.’ Singer-songwriter Otto Wichers, oftewel Lucky Fonz III, reageert op de veelgehoorde klacht dat hij eigenlijk niet kan zingen, in de documentaire The Ballad of Lucky Fonz. ‘Liberale principes tellen niet bij een verslavingsziekte.’ Minister Schippers van Volksgezondheid zou haar burgers moeten beschermen tegen de gevaren van roken, vindt emeritus hoogleraar psychologie Frits van Dam, in Het Parool. ‘Er is niets wat de tweede- en derdegeneratie-­ Marokkanen anders maakt dan alle anderen in ons landje.’ Publicist Thierry Baudet vindt dat het tijd is om op te houden met het hokjesdenken, in Het Parool. ‘Als daar 400 vrouwen waren, zaten er 398 bij die ik wel zou kunnen…’ Schrijver Robert Vuijsje over een van zijn favoriete uitgaansgelegenheden, discotheek The Carribean, in NRC Handelsblad. Opvallende quotes uit de afgelopen week van (voormalig) HvA’ers en UvA’ers. Iets leuks gezien, mail het naar [email protected].

de lezer

In de rubriek ‘de lezer’ blikt wekelijks iemand terug op het vorige nummer. Wil jij diegene een keer zijn? Meld je dan aan via [email protected].

Sjoerd Schouten (23), Future Planet Studies, UvA ‘Ik lees Folia Magazine eigenlijk bijna nooit. Het ligt hier op het Science Park vaak niet en ik pak het alleen mee als ik toevallig langs een bak loop. Dat het nu een combinatie van Folia en Havana is, wist ik dan ook niet. Wel ziet het er erg mooi uit: netjes en professioneel. Het stuk over de oorlogsfotograaf vond ik het beste: dat was erg inspirerend. Zelf ben ik hobbyfotograaf, maar ik fotografeer alleen wat er toevallig op mijn pad komt. Oorlogsfotografie lijkt me zowel psychologisch als lichamelijk ontzettend heftig en als je dat ook nog buiten je studie om doet, is het natuurlijk extra zwaar. Ook het stuk over de comedian gaat over bijzondere bezigheden naast de studie, en zo wordt het blad misschien wel een beetje eentonig. Verder stonden er deze keer ook opvallend veel stukken in over biomedische onderwerpen. De foto van de week van de duurzaamheid trok mijn aandacht: voor mijn studie ben ik daar veel mee bezig en ik vind het heel goed om daar met zo’n foto bij een groot publiek aandacht voor te vragen. Het artikel over de pedo’s heb ik trouwens niet gelezen. Ik heb net gisteravond een Idfa-documentaire over pedo’s gezien, dus ik heb mijn portie pedo’s voor deze week wel gehad.’ yyy Clara van de Wiel

volgende week Gifschip Probo Koala

Sebes, Paul Sebes

Een milieuramp in Ivoorkust ontaardde in journalistiek geharrewar in Nederland. Bibi Bleekemolen schreef er haar scriptie over.

Dé literair agent van Nederland, over debuteren als schrijver en schrijvers van de UvA.

Jonge Marokkanen

Slim, hip en… lesbisch

Ze zijn de meestgenoemde groep in het integratiedebat, maar hoe denken jonge Marokkanen zelf over integratie? Jurriaan Omlo ging op onderzoek uit.

Mooie, intelligente vrouwen die vallen op mooie, intelligente vrouwen: Folia Magazine neemt een kijkje in de wereld van hot gay girls.

FoliaMagazine

51

BEKIJK DE NIEUWE UvA GADGETS OP WWW.UVASHOP.NL Of ga naar het dichtstbijzijnde verkooppunt: Service- en Informatiecentrum, Bijzondere Collecties, Boekhandel Studystore, Hotel Résidence le Coin, Universitair Sport Centrum