Beleidsplan Protestantse Gemeente Zwolle
vastgesteld in de AK van de PGZ op 16 juni 2008
1. Introductie Deze notitie bevat de uitgangspunten voor het beleid van de Protestantse Gemeente Zwolle. Bij elk uitgangspunt worden aanbevelingen gegeven. Deze zullen voor zover nog noodzakelijk met de tijd verder worden uitgewerkt, waarbij de prioriteiten zullen worden gesteld door de AK. Gezien de doelstelling van deze notitie is het niet zinvol om een veelheid aan feitelijke gegevens voor het voetlicht te halen. Dit kan in later stadium alsnog worden gedaan, hetgeen bovendien als voordeel heeft dat het doel van een dergelijke actie dan duidelijker is dan in deze fase van de beleidsvorming. Om dezelfde reden bevat de notitie weinig zeer concrete actiepunten. 2. Herkenbaar aanwezig De Protestantse Gemeente Zwolle is als representatie van de Protestantse Kerk in Nederland te Zwolle gestalte van de ene heilige apostolische en katholieke of algemene christelijke Kerk. Levend uit Gods genade in Jezus Christus vervult de Protestantse Gemeente Zwolle de opdracht van haar Heer om het Woord te horen en te verkondigen. Betrokken in Gods toewending tot de wereld, belijdt de Protestantse Gemeente Zwolle in gehoorzaamheid aan de Heilige Schrift als enige bron en norm van de kerkelijke verkondiging en dienst, de drie-enige God, Vader, Zoon en Heilige Geest (art. I, KO). De missie van de Protestantse Gemeente Zwolle is het verkondigen van het Woord van God en het vervullen van de opdrachten die Hij ons daarin geeft; dit tot eer van God, tot opbouw en uitbreiding van Zijn koninkrijk in deze wereld en tot heil van de mens als zijn beelddrager. In eerste instantie richt zij zich daarbij op en tot haar leden; wanneer die daadwerkelijk gehoor geven aan hun roeping zullen vervolgens echter ook rand- en buitenkerkelijken worden bereikt en getrokken. De missie van de Protestantse Gemeente Zwolle en de roeping van haar leden krijgt vorm in Woord (i.h.b. verkondiging en viering) en Daad (i.h.b. diaconaat). Specifiek voor de Algemene Kerkenraad van de Protestantse Gemeente Zwolle geldt verder dat zij kaderscheppend en toerustend bezig wil zijn opdat de wijkgemeenten, waarin het hart van de Protestantse Gemeente Zwolle klopt en die de centrale activiteiten dragen, elk op hun eigen wijze optimaal vorm en inhoud kunnen geven aan de missie van de Protestantse Gemeente Zwolle. Dit opdat de Protestantse Gemeente Zwolle als geheel dienstbaar is aan de stad en haar burgers en als zodanig wordt herkend. Dit alles onder het motto “Herkenbaar aanwezig”. Aanbeveling: a. Laat de hierboven geformuleerde missie het uitgangspunt zijn bij de afwegingen en besluiten van de AK. b. Bevraag als AK in het contact met de wijkgemeenten laatstgenoemden op deze missie. 3. Verscheidenheid in eenheid De Protestantse Gemeente Zwolle wil een duidelijk christelijke geloofsgemeenschap zijn en zo Christus, het Licht der Wereld (Joh. 8:12), in Zwolle present stellen. Binnen dit gemeenschappelijk kader is er sprake van verschillende accenten en identiteiten. Dit laatste begrip is veel breder dan de traditionele (hervormde) “modaliteiten”en
1
1
Beleidsplan Protestantse Gemeente Zwolle
vastgesteld in de AK van de PGZ op 16 juni 2008
behelst daarnaast, c.q. daarbinnen ook de eigen sfeer, cultuur, visie, beleving en aanpak in en van een wijkgemeente. Al deze facetten worden hier dus samengenomen onder de gemeenschappelijke noemer “identiteit” omdat zij het “wezen” van een wijkgemeente bepalen. Zo is het geheel van de Protestantse Gemeente Zwolle als een regenboog, waarbij alle wijken een eigen “kleur” hebben, terwijl het spectrum van kleuren samen wit licht vormt (Matt. 5:14-15). De regenboog is het teken van de trouw van God en daarmee van hoop: hoop voor het individu, hoop voor de kerk, hoop voor de stad en hoop voor de wereld. De AK wil er zonder onderscheid voor de volledige regenboog te zijn en in het geheel van de wijkgemeenten het kleurenspectrum van de regenboog, mits en voor zover levensvatbaar en haalbaar, in stand houden. Aanbevelingen: a. Bevorder als AK het gemeenschappelijke, christelijke profiel van de Protestantse Gemeente Zwolle als geheel en versterk dit door middel van gemeenschappelijke, geheel of gedeeltelijk extern gerichte initiatieven zoals de diaconie en Gaandeweg. b. Respecteer binnen dit gemeenschappelijke kader de verscheidenheid van de wijkgemeenten en stimuleer hen om hun eigen identiteit te verhelderen . Immers, juist vanwege de verscheidenheid kan de Protestantse Gemeente Zwolle iedereen “onderdak” bieden en niet alleen een specifieke groep; dit i.t.t. veel andere kerkgenootschappen die smaller zijn. Helderheid in dezen dient dus ook een missionair doel; dit onder het motto “De Protestantse Gemeente Zwolle heeft veel in huis”. c. Hanteer niet uitsluitend cijfermatige of geografische argumenten bij het besluiten over aantal en locatie van wijkgemeenten en eventuele samenwerking daartussen, maar laat hierin het concept van de identiteit ook een belangrijke rol spelen. Dit om te voorkomen dat een deel van de leden van de Protestantse Gemeente Zwolle binnen de Protestantse Gemeente Zwolle “dakloos wordt” en de regenboog verflauwt of er ondoordacht levensvatbare kleuren zouden worden geamputeerd. d. Laat “specialisten” op centraal niveau (zowel individuen als commissies) toerustend en kaderscheppend bezig zijn en daarbij recht doen aan de verscheidenheid in identiteit van de wijkgemeenten. e. Breng sterk inhoudelijk/identiteitsgerelateerd gekleurde activiteiten zoveel mogelijk onder bij (een) hiervoor enthousiaste wijkgemeente(n) met als doel dergelijke activiteiten te laten floreren. Stel alle wijkgemeenten in de gelegenheid om m.b.t. activiteiten op centraal niveau inbreng te leveren en sluit geen wijkgemeenten uit. Voorkom zo een verminderde betrokkenheid van een deel van de leden bij de Protestantse Gemeente Zwolle omdat die zich niet herkennen in door haar ontplooide activiteiten en beperk daardoor veroorzaakte discussies op centraal niveau. f. Neem ord. 4.9.4 van de Kerkorde, dat het primaat duidelijk in de wijkgemeenten legt, als uitgangspunt voor de activiteiten van de AK; in de Protestantse Gemeente Zwolle lijkt soms het omgekeerde het geval, zie bijv. de Plaatselijke Regeling die in dezen toch een “wat andere geest ademt”.
2
2
Beleidsplan Protestantse Gemeente Zwolle
vastgesteld in de AK van de PGZ op 16 juni 2008
4. Brood en/of stenen? De stad Zwolle is in 9 wijken verdeeld, met in elke wijk een kerkgebouw en daaraan verbonden predikantsplaats(en). De per wijkgemeente toegekende formatie is verschillend in omvang (deze wordt uitsluitend gebaseerd op het aantal adressen) en wordt bemenst door predikanten en kerkelijk werkers. Tot op heden zijn bezuinigingen in de Protestantse Gemeente Zwolle vooral gericht geweest op de personele bezetting: de formaties voor predikanten en kosters werden verkleind, de inzet van vrijwilligers vergroot. Achtergrond daarvan is, dat wanneer zich een vacature voordoet, de personeelskosten gemakkelijk kunnen worden beïnvloed en de beschikbare formatie voor pastoraat en/of beheer kan worden verkleind om het begrotingstekort te drukken. Dit voorkomt de noodzaak om ingrijpende beslissingen over het gebouwenbestand te nemen. Het hanteren van een dergelijke “kaasschaaf-methode” is echter geen duurzame oplossing. Daarom moet er worden nagedacht over structurele maatregelen, waarbij op evenwichtige wijze een afweging wordt gemaakt tussen de diverse relevante factoren. Dit zijn onder meer: • De identiteit van een wijkgemeente binnen het geheel van de Protestantse Gemeente Zwolle • De geografische spreiding van de wijkgemeenten van de Protestantse Gemeente Zwolle over de stad, rekening houdend met de “kleuren” van de wijkgemeenten van de Protestantse Gemeente Zwolle • Het aantal kerkgangers in de zondagse eredienst(en) • Het aantal adressen dat tot de wijkgemeente behoort en de leeftijdsopbouw daarvan • De financiële middelen die een wijkgemeente inbrengt • Waarde/opbrengst, verkoopbaarheid en (onderhouds)kosten van het kerkgebouw Uitgangspunt is daarbij dat de Protestantse Gemeente Zwolle overwegend blijft bestaan uit “klassieke” wijkgemeenten met een geografische verantwoordelijkheid en een eigen kerkgebouw. Bij instandhouding van het aantal wijkgemeenten zouden wijkgemeenten om het aantal gebouwen terug te brengen gezamenlijk gebruik kunnen maken van eenzelfde kerkgebouw, al dan niet met eigen na elkaar plaatsvindende kerkdiensten of gezamenlijke kerkdiensten. Daarbij zal de mate waarin de betreffende wijkgemeenten vergelijkbaar zijn, mede een rol spelen. In een tijd van toenemende mobiliteit wordt het afstoten van kerkgebouwen niet als een al te groot probleem beschouwd, mits bepaalde groepen (bijv. ouderen) hierin worden ondersteund. Ten slotte wordt geadviseerd om terughoudend om te gaan met het stichten van nieuwe kerkgebouwen en/of wanneer hieraan behoefte mocht bestaan, afstoting van een bestaand kerkgebouw nadrukkelijk te overwegen. Aanbevelingen: a. Ontwikkel in een vervolgtraject voor eind 2008 in concept een evenwichtige visie op de toekomstige ontwikkeling van de Protestantse Gemeente Zwolle qua wijkgemeenten, gebouwen, etc., rekening houdend met alle relevante factoren en neem daarbij volwaardige, geografische wijkgemeenten met een “eigen” kerkgebouw als uitgangspunt. Nadere gedachtewisseling en besluitvorming kunnen dan plaatsvinden in de eerste helft van 2009.
3
3
Beleidsplan Protestantse Gemeente Zwolle
vastgesteld in de AK van de PGZ op 16 juni 2008
b. Voorkom dat het stichten van nieuwe kerkgebouwen ten koste gaat van de voor pastoraat beschikbare middelen en ga hier derhalve terughoudend mee om. 5. Perforatie: gaande weg? Met ‘perforatie’ wordt bedoeld dat leden van de Protestantse Gemeente Zwolle zich eenvoudig van de ene naar de andere wijkgemeente kunnen laten overschrijven. In de praktijk bewegen zij zich daarnaast steeds gemakkelijker ook zonder administratieve overschrijving van de ene naar de andere wijk. Voordeel is dat mensen die zich niet meer thuisvoelen in de ‘oude’ gemeenschap of die op basis van hun adresgevens zijn terechtgekomen in een gemeenschap die niet bij hen past, mee kunnen blijven doen in de pluriforme Protestantse Gemeente Zwolle (zie ook par. 2). Een pastoraal nadeel van “wegperforeren” vanuit een bestaande situatie kan zijn dat eventueel “oud zeer” niet wordt benoemd. Betrokkenen blijven er mee zitten en de “oude” wijkgemeente leert er niets van. Bij “nieuwkomers” geldt dit uiteraard minder, omdat die zonder historische ballast voor een (wijk)gemeente kiezen. Niet altijd wordt in een nieuwe kerkelijke omgeving aansluiting gevonden, vooral als deze een gesloten gemeenschap blijkt te zijn. De ‘integratie’ van nieuwkomers zal vast aandachtspunt moeten zijn gezien de toename van de mobiliteit van kerkleden. Zonder dat loopt men kans dat mensen de kerk uit “perforeren” of van de kerk losraken doordat zij onvoldoende zicht hebben op (de identiteit van) andere wijkgemeenten dan hun “aangewezen” wijkgemeente en daardoor mogelijkheden om wel aansluiting te vinden over het hoofd zien. De wijkgemeenten dienen in dezen zo nodig naar elkaar door te verwijzen. Ook dit pleit voor een heldere en herkenbare “kleur”. Ten slotte dient de nogal verwarrende situatie dat bij verhuizingen binnen het gebied van de Protestantse Gemeente Zwolle en zelfs binnen dezelfde wijk de perforatie vervalt, te worden opgeheven zo gauw als de ledenadministratie dit toelaat. Aanbevelingen: a. Voer bij perforatie naar een andere wijkgemeente wanneer het leden betreft die tot op dat moment actief waren in hun “aangewezen” wijkgemeente zo mogelijk een ‘exitgesprek’. Wanneer leden perforeren die nooit bij hun “aangewezen” wijkgemeente betrokken zijn geweest, is dit minder van belang. b. Verwijs als wijkgemeente in voorkomende gevallen actief door naar andere wijkgemeenten wanneer deze beter aansluiten bij de beleving van een lid; dit om te voorkomen dat mensen “afhaken”. c. Regel dat perforaties gehandhaafd blijven bij verhuizing binnen het gebied van de Protestantse Gemeente Zwolle en voorkom dat daartoe een nieuwe overschrijving noodzakelijk is, zoals op dit moment het geval is. 6. Geldwerving Het grootste gedeelte van de baten van de Protestantse Gemeente Zwolle wordt ingebracht in de vorm van een vrijwillige bijdrage bij de actie Kerkbalans (ca. 1,5 miljoen Euro). Daarnaast worden er baten gerealiseerd door het verhuren van gebouwen en rente- en beleggingsopbrengsten (beide ca. 0,2 miljoen Euro). De meest aangewezen weg voor het verhogen van de baten is daarom het verhogen van de opbrengsten van de actie Kerkbalans.
4
4
Beleidsplan Protestantse Gemeente Zwolle
vastgesteld in de AK van de PGZ op 16 juni 2008
Door de Commissie Geldwerving zijn hiertoe in het verleden voorstellen gedaan aan de AK in het kader van het project “Verbreden en verdiepen”. Dit traject dient op korte termijn een vervolg te krijgen. De commissie Geldwerving zal worden gevraagd daartoe met initiatieven te komen. Eerst zullen echter de problemen met de ledenregistratie moeten worden opgelost, omdat deze activiteiten om door middel van een meer gerichte benadering de opbrengsten van de actie Kerkbalans te vergroten, tot nu toe belemmeren. Hieraan wordt op dit moment gewerkt door het College van Kerkrentmeesters en de medewerkers op het Kerkelijk Bureau. Aanbevelingen: a. Besteed in Gaandeweg rond de actie Kerkbalans op een goede manier aandacht aan dit onderwerp, zoals dat ook begin 2008 is gedaan. b. Ontwikkel een gedifferentieerde benadering van Kerkbalans: de methode Verbreden & Verdiepen invoeren zodra het ledenadministratiesysteem dit mogelijk maakt. Een en ander ondersteunen met een goede PR, o.a. via Gaandeweg. c. Geef leden meer inzicht in wat zij de Protestantse Gemeente Zwolle sowieso kosten in de vorm van verplichte afdrachten en administratiekosten en vraag hen expliciet in elk geval dat bedrag bij te dragen. d. Bejegen leden op een meer zakelijke wijze en geef aan dat een kerk inkomsten nodig heeft en dat het niet leveren van een bijdrage het voortbestaan van de Protestantse Gemeente Zwolle (incl. haar deels monumentale gebouwen) in gevaar brengt. e. Biedt meer transparantie ten aanzien van de financiën op wijkniveau met als doel leden duidelijker aan te spreken op de verantwoordelijkheid voor hun eigen wijkgemeente (zie ook punt 7) en ter voorbereiding op eventuele structurele maatregelen; ondersteun dit met een goede PR. 7. Beheer: centraal of op wijkniveau (incl. toekenning predikantsplaatsen)? In plaatsen als Amersfoort en Middelburg zijn wijkgemeenten zoveel mogelijk selfsupporting. Zij bepalen grotendeels zelfstandig wat zij met “hun” (c.q. het door hun leden ingebrachte) geld doen, maar – en dat wordt wel eens vergeten – draaien ook zelf op voor alle (!) kosten. Uiteraard wordt de solidariteit niet (geheel) vergeten en is er ook stedelijk kerkenwerk en diaconaat. Grootste voordeel van een dergelijke benadering lijkt te zijn dat gemeenteleden financieel meer betrokken (kunnen) zijn bij hun eigen wijkgemeente. Grootste nadeel is dat financieel zwak, maar voor bepaalde doelgroepen zeer belangrijk kerkenwerk ondoordacht en op basis van eenzijdige, financiële argumenten, kan worden beëindigd. Daarnaast neemt de beheersinspanning sterk toe doordat de begrotingscyclus in elke wijk separaat dient plaats te vinden en er daarnaast consolidatie noodzakelijk is, inclusief de daartoe benodigde intensieve afstemming. De vraag is of in alle wijkgemeenten van de Protestantse Gemeente Zwolle de daarvoor benodigde expertise structureel voor handen is; het feit dat naar verluid in Amersfoort en Middelburg e.e.a. reeds (deels) teruggedraaid wordt, illustreert dit punt. Ten slotte leidt implementatie van een dergelijke aanpak in de huidige uitgangssituatie tot langdurige en complexe discussies over de kwestie welke kosten wel en niet beïnvloedbaar zijn en welke kosten centraal, dan wel decentraal zouden moeten worden ondergebracht.
5
5
Beleidsplan Protestantse Gemeente Zwolle
vastgesteld in de AK van de PGZ op 16 juni 2008
Voor het huidige model in de Protestantse Gemeente Zwolle, dat kan worden gekarakteriseerd als “volledige onderlinge solidariteit” en in zekere zin het andere uiterste vormt, geldt dat dit als nadelen heeft dat gemeenteleden slechts in beperkte mate in staat zijn om voor hun eigen wijk (financiële) verantwoordelijkheid te nemen en dat dit kan leiden tot een gevoel van onredelijkheid en onbillijkheid bij de toekenning van de formatie over de wijken omdat het model dat in de Protestantse Gemeente Zwolle gangbaar is tot gevolg kan hebben dat grote verschillen ontstaan tussen de door een wijk ingebrachte middelen en de aan een wijk toegekende formatieplaats en omdat het gebrek aan transparantie ten aanzien van de financiën op wijkniveau ertoe leidt dat de leden niet zijn voorbereid op structurele ingrepen.
Aanbevelingen: a. Geef wijkgemeenten maximale vrijheid om de hen op basis van een uiterlijk medio 2009 afgeronde lange termijnvisie (zie ook punt 4a) toekomende formatie omvang zelfstandig in te vullen (met bijv. predikanten, kerkelijk werkers, musici, koster, etc.) b. Werk een dergelijke lange termijnvisie voor het einde van 2008 in concept nader uit, inclusief de overgang vanuit de huidige situatie naar de nieuwe situatie. Nadere gedachtewisseling en besluitvorming kunnen dan in de eerste helft van 2009 plaatsvinden. c. Handhaaf het principe van een enkelvoudige (degelijke) administratie en ga niet over tot het opstellen van separate wijk-begrotingen en jaarrekeningen. d. Betracht meer transparantie ten aanzien van de financiën op wijkniveau om gemeenteleden aan te moedigen (financiele) verantwoordelijkheid voor hun wijkgemeente te nemen en ter voorbereiding op structurele maatregelen wanneer deze op enig moment onontkoombaar zijn (zie ook pun 6). e. Handhaaf bij de verdeling van de binnen de kaders van de lange termijn visie beschikbare formatie over de wijken het principe van “volledige onderlinge solidariteit” om onverkwikkelijke toestanden binnen de Protestantse Gemeente Zwolle te voorkomen. 8. Gebouwen en het beheer daarvan Het verhogen van de baten van de Protestantse Gemeente Zwolle door het optimaliseren van de exploitatie van het onroerend goed lijkt op het eerste gezicht voor de hand te liggen, maar is niet eenvoudig. Allereerst dient hiertoe het beheer te worden geprofessionaliseerd, waarbij “de kost voor de baat uitgaat”. Verder vervalt de OZB-vrijstelling wanneer de verhuur voor niet-levensbeschouwelijke getinte activiteiten te omvangrijk wordt. Vooral voor de Grote Kerk geldt echter wel dat door (letterlijk) publiek “binnen te halen” de Protestantse Gemeente Zwolle zichzelf op de kaart zet, hetgeen zal leiden tot een verhoging van de naamsbekendheid en mogelijk een positief effect zal hebben op de vrijwillige bijdragen. De Grote Kerk wordt daartoe op dit moment nog niet optimaal benut. Dit dient daarom te worden verbeterd. Het spreekt voor zich dat door de AK een zorgvuldige afweging zal worden gemaakt en dat zoveel mogelijk moet worden voorkomen dat nieuwe initiatieven conflicteren met bestaande activiteiten (i.h.b. van de Grote Kerkgemeente en de Commissie Grote Kerk). Tegelijk geldt echter dat het niet zo kan zijn dat bepaalde gremia die gebruik maken van de Grote Kerk op momenten dat zij die niet in gebruik hebben andere aanwendingen van het gebouw blokkeren. Tot slot
6
6
Beleidsplan Protestantse Gemeente Zwolle
vastgesteld in de AK van de PGZ op 16 juni 2008
zal er worden gezocht naar mogelijkheden om andere partijen te betrekken bij de instandhouding van de Grote Kerk omdat de verwachting is dat dit monument in de toekomst te zwaar op de begroting van de Protestantse Gemeente Zwolle zal gaan drukken. Aanbevelingen: a. Ontwikkel een heldere beheersorganisatie rond de Grote Kerk. De huidige opzet met als partijen de Algemene Kerkenraad, het College van Kerkrentmeesters, de BAC, de Stichting Vrienden van het Schnittger Orgel, de Stichting Beheer en Exploitatie Grote of St Michaëlskerk, de Grote Kerkgemeente en de commissie Grote Kerk voorkomt dat duidelijk is dat de AK de (eind)verantwoordelijkheid heeft en dat de sturing van het beheer verloopt via het College van KRM. b. Ontwikkel als AK hiertoe tevens een beleidskader voor de benutting van de Grote Kerk waarin naast zakelijke aspecten ook ruimte is voor missionaire en diaconale overwegingen. c. Beperk de invloed van gebruikers van de Grote Kerk tot de feitelijke activiteiten die zij daar ontplooien. Dit geldt in het bijzonder de Grote Kerkgemeente, de commissie Grote Kerk en de Stichting Vrienden van het Schnittgerorgel. d. Stel een plan de campagne om meer niet door de Protestantse Gemeente Zwolle georganiseerde activiteiten te ontplooien in de Grote Kerk met als doel dit monument aan de stad Zwolle ten goede te laten komen en zoek naar mogelijkheden om andere partijen te betrekken bij de instandhouding van dit monumentale kerkgebouw. 9. Werktijd en werkdruk predikanten en kerkelijk werkers Hoewel parttimers in principe goede afspraken met hun wijkkerkenraad dienen te maken, valt het in de praktijk niet mee om de functie van predikant daadwerkelijk indeeltijd te vervullen. Dit gaat al snel ten koste van gezin en/of ander werk. De aard van het domineeswerk brengt met zich mee dat niet alles strak te plannen is (heeft bijv. een deeltijdpredikant iemand in het stervensproces begeleid, dan kan deze moeilijk de uitvaart niet doen wanneer die op een vrije dag valt). De problematiek van werkdruk geldt echter ook voor voltijdpredikanten en is daarnaast een algemeen maatschappelijk verschijnsel te noemen. Overwogen kan worden om in de toekomst te streven naar wijkgemeenten met tenminste een volledige predikantsplaats met als doel excessieve werkdruk te voorkomen. Dit kan indien gewenst als randvoorwaarde worden meegenomen bij het toekomstperspectief (paragraaf 4) en bij het model voor het verdelen van de voor pastoraat beschikbare formatie over de wijkgemeenten (paragraaf 7). Aanbeveling: a. Laat de verantwoordelijkheid voor de werkdruk van de predikanten primair bij de wijkkerkenraad, waar deze hoort. b. Streef eventueel bij de uitwerking van de paragrafen 4 en 7 van deze notitie naar wijkgemeenten met (tenminste) een full-time predikantsplaats. Laat het ministerie van predikanten hierop een visie geven. c. Verzoek het ministerie van predikanten om zich te beraden op mogelijkheden tot onderlinge hulp en bijstand om de (beleving van) werkdruk te verminderen.
7
7
Beleidsplan Protestantse Gemeente Zwolle
vastgesteld in de AK van de PGZ op 16 juni 2008
10. Kerk in de stad In plaats van ‘kerk naar buiten’ spreken wij liever van ‘kerk in de stad’, omdat wij hier leven en niet buiten de samenleving (kunnen) staan. Hoe zijn wij kerk in de stad? We kunnen hierbij concreet denken aan contacten met: - ‘oecumenisch’ gerichte kerken, zoals in het Podium van kerken - reformatorische kerken als Chr. Geref., Vrijgemaakt en Ned. Geref. - oudere (bijv. Waalse kerk, Perki, Molukse kerken, EBG) en nieuwere (Chinees, Vietnamees, Antilliaans, Portugees, Spaans, Pools etc.) migrantenkerken - evangelische en charismatische groeperingen als de ‘vrije evangelisatie’ in de WRZV-hallen én ‘Zwolle Together’ - andere groepen in de samenleving, m.n. die via de Diaconie worden bereikt. Deze contacten nopen tevens tot permanente bezinning. Hoe zijn wij missionair present in de stad en hoe benutten wij de missionaire ervaring van bijv. studentenpastoraat en diaconaat?
Aanbevelingen: a. Ga na hoe we dergelijke contacten kunnen optimaliseren. Betrek hierbij ook punt 2, d.w.z. beleg deze contacten eventueel op wijkniveau, zeker wanneer de contactpartner homogener is dan de Protestantse Gemeente Zwolle, zoals bij afgescheiden kerken vaak het geval is. Delegeer de contacten in dat geval naar een “geestverwante” wijk van de Protestantse Gemeente Zwolle. b. Start deze bezinning. Neem hierbij concreet de vraag mee hoe we als Protestantse Gemeente Zwolle met missionair elan present kunnen zijn in de de cultuur van de stad, zowel in het centrum als in de stads- en vinexwijken. Hoe spelen we bijv. in op het evenement ‘Roots-reli-rage’ 2008 en vergelijkbare evenementen? 11. Administratie en niet-pastorale beroepskrachten De Protestantse Gemeente Zwolle maakt op vele wijzen contact met haar leden. Een ervan is de leden-administratie. Deze moet toegankelijk, transparant en uitnodigend zijn voor wie nieuw inkomt, gaat trouwen, etc. Het moet niet zo zijn dat je administratief gemakkelijker wordt uit- dan ingeschreven. Landelijk worden tekortkomingen gesignaleerd in het meest gebruikt ledenadministratiesysteem. Wie gegevens over leden, financiën en bezit van de Protestantse Gemeente Zwolle – inclusief de wijken – zoekt, merkt dat deze verspreid zijn. De administratie wordt gevoerd door het Kerkelijk Bureau van de Protestantse Gemeente Zwolle. Voor de medewerkers op het Kerkelijk Bureau wenst de Protestantse Gemeente Zwolle een goed werkgever te zijn. Wanneer zich daartoe een gelegenheid voordoet, zal de personeelsomvang van het Kerkelijk Bureau in relatie tot de taakstelling, opnieuw worden bezien. Voor wat betreft de kerkmusici (zowel vrijwilligers als beroepskrachten) en kosters/beheerders geldt, dat de Protestantse Gemeente Zwolle met hen wenst om te gaan conform de voor hen geldende regelingen. Ook voor hen wenst de Protestantse Gemeente Zwolle een goed werkgever te zijn.
8
8
Beleidsplan Protestantse Gemeente Zwolle
vastgesteld in de AK van de PGZ op 16 juni 2008
Aanbeveling: a. ‘Repareer’ de ledenadministratie gezwind en‘stroomlijn’ alle gegevens. b. Wees een “goed werkgever” voor het personeel van het Kerkelijk Bureau en de kerkmusici (zowel de vrijwilligers als de beroepskrachten) en pas daartoe de voor hen geldende regelingen helder en onverkort toe. 12. Kerkmuziek Kerkmuziek vormt een essentieel onderdeel van de eredienst. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt primair bij de wijkkerkenraad gezien de nauwe relatie van dit thema met de identiteit van een wijkgemeente, waarvoor de wijkkerkenraad verantwoordelijk is. In de beleidsplannen van de wijken dient hieraan derhalve aandacht te worden besteed. Indien gewenst kan een wijkkerkenraad een deel van de haar toekomende formatie invullen door het aanstellen van een beroepsmusicus. Verder geldt dat er een enigszins diffuse situatie is ontstaan m.b.t. de taken en verantwoordelijkheden van de voormalige hervormde en gereformeerde commissies die zich met kerkmuziek bezighielden en de nieuwe SOW commissie die dit thema onder haar hoede heeft. De commissies hebben voorstellen gedaan om ten aanzien van dit onderwerp helderheid te scheppen. Deze dienen te worden overwogen en eventueel na wijziging te worden opgevolgd. Aanbevelingen: a. Leg/laat de verantwoordelijkheid voor de kerkmuziek primair bij de wijkkerkenraad. Bevraag als AK de wijkkerkenraden bij gelegenheid ten aanzien van dit onderwerp en vraag eventueel de beroepsmusici van de Protestantse Gemeente Zwolle wijkkerkenraden te ondersteunen bij hun bezinning ten aanzien van dit thema. b. Schep helderheid in de taken van de voormalige hervormde en gereformeerde commissies die zich met kerkmuziek bezighielden en de nieuwe SOW commissie die zich met dit onderwerp bezighoudt.
9
9