Schoolondersteuningsprofiel
1. Inleiding In dit schoolondersteuningsprofiel leest u welke mogelijkheden onze school heeft voor de ondersteuning van leerlingen met uiteenlopende onderwijsbehoeften. De ondersteuning, die de school kan bieden, wordt beschreven op twee niveaus: basisondersteuning en extra ondersteuning. Dit schoolondersteuningsprofiel levert tegelijk een bijdrage aan de omslag van het denken in kind kenmerken naar het denken in onderwijsbehoeften. Leidraad voor dit schoolondersteuningsprofiel is de handleiding van de PO raad. Dit format voldoet aan het wettelijk kader en het referentiekader. In een goed schoolondersteuningsprofiel zien we de volgende kenmerken: - er is een relatie met ambities, hoe wil de school zich verder ontwikkelen? - er wordt gebruik gemaakt van handelingsgerichte terminologie; - de profielen zijn onderling goed vergelijkbaar, zodat er een totaaloverzicht gemaakt kan worden van het samenwerkingsverband. Alle scholen van de Stichting Alkmaarse Katholieke Scholen (SAKS) hanteren hetzelfde format, als uitgangspunt voor hun schoolondersteuningsprofiel, waardoor het onderling vergelijken en “stapelen” op bestuursniveau mogelijk is.
Alkmaar, januari 2014 R. Boekelaar directeur
1
2. De begrippen basisondersteuning en extra ondersteuning Basisondersteuning omvat vier aspecten: -
basiskwaliteit, dit is de minimale onderwijskwaliteit die gemeten wordt door het toezichtkader van de inspectie van het onderwijs; preventieve (vooraf) en licht curatieve (achteraf) interventies, zoals een aanbod voor leerlingen met dyslexie of een aanpak voor het voorkomen van gedragsproblemen; ondersteuningsstructuur, o.a. de manier waarop de school de ondersteuning heeft georganiseerd en met andere organisaties en specialisten samenwerkt; planmatig werken, o.a. de manier waarop de school nagaat welke onderwijsbehoeften leerlingen hebben, daarop een passend onderwijsaanbod organiseert en evalueert.
Extra ondersteuning omvat vijf aspecten: -
de aanwezige deskundigheid binnen het team; deze deskundigheid kan bestaan uit behaalde diploma’s en certificaten en uit opgedane ervaring; de aandacht en tijd die het team kan vrij maken voor een leerling; de protocollen met aanpakken en methodieken en materialen die een school heeft; de mogelijkheden van het schoolgebouw; de samenwerkingsrelatie met onderwijs en externe partners.
In het schoolondersteuningsprofiel wordt een groot aantal gegevens verzameld die betrekking hebben op de aspecten van de basisondersteuning en de extra ondersteuning.
2
3. Algemene gegevens Schoolondersteuningsprofiel
sws de Lispeltuut 16MX01
Contactgegevens
Sws de Lispeltuut P.C. Boutensstraat 4 1822KJ Alkmaar Directeur R. Boekelaar
Doel
Het document geeft weer welke mogelijkheden de school heeft voor de ondersteuning van leerlingen met uiteenlopende onderwijsbehoeften
Visie van de school
Zie schoolplan
2010
2011
2012
2013
371
386
403
389
Aantal lln. dat VVE bezocht in het schooljaar
0
0
0
0
Aantal lln. besproken in ZAT in het schooljaar
18
22
20
20
Aantal lln. met LGF op 1-10
2
1
1
1
Aantal lln. met een verklaring dyslexie op 1-10
15
15
16
21
Aantal lln. met een verklaring dyscalculie op 1-10
0
0
0
0
Aantal lln. met een verklaring hoogbegaafdheid op 1-10 PF IQ > 130 en VB IQ > 130
0
0
1
1
Aantal lln. verwezen naar SBO in het schooljaar en teruggeplaatst vanuit het SBO
1
1
2
2
0
0
0
0
Aantal lln. verwezen naar SO in het schooljaar en teruggeplaatst vanuit het SO
0
0
0
1
0
0
0
0
Gemiddelde groepsgrootte per 1-10
24.7
24.1
23.7
24.3
Aantal leerlingen per 1-10 Aantal lln. met 0,3 en 1,2 lln.gewicht per 1-10
3
Aantal groepen per 1-10
15
17
16
Kind gebonden personeelsformatie in fte per 1-10 (excl. 0 LGF)
0
0
0
Overzicht uitstroomgegevens naar VO in procenten:
2009/ 2010
2010/ 2011
2011/ 2012
2012/ 2013
VWO
12
21
12
14
HAVO
32
23
24
18
TL
32
23
33
36
BB/KB
24
34
27
30
3
2
Pro
15
4. Basisondersteuning 4.1 De basiskwaliteit SWS de Lispeltuut heeft een basisarrangement met een attentie. Het inspectierapport is gedateerd op 29 februari 2012.
4.2 Preventieve en lichte curatieve interventies
1. De leerkrachten aan onze school hebben kennis van en kunde in het vak van leraar. Ook als het gaat om leerlingen die een speciale onderwijsbehoefte hebben. Wij hebben dit als volgt geregeld: o Alle leerkrachten hebben een bevoegdheid als basisschoolleerkracht. o De onderwijsassistent is bevoegd als onderwijsassistent. o Alle leerkrachten zijn en worden jaarlijks geschoold op 1 of meer competenties van het leerkrachtenregister. Hiervan wordt een bekwaamheidsdossier bijgehouden. Middels de gesprekcyclus en klassenbezoeken vindt borging, beoordeling en niveaubepaling plaats door de directie. o Geen van de leerkrachten is specifiek geschoold in omgaan met leerlingen met gedragsproblemen zoals: ADHD, ADD, ASS: Syndroom van Asperger, PDD-NOS. o Geen van de leerkrachten, behalve de intern begeleider is specifiek geschoold in het omgaan met leerlingen met leerproblemen zoals: Problemen bij minderbegaafdheid, dyslexie. o Geen van de leerkrachten is geschoold in het omgaan met kinderen met een fysieke beperking zoals: visuele beperkingen en lichamelijke beperkingen. o De school heeft een gediplomeerde Intern begeleider die de leerlingenzorg coördineert.
4
2. De leerkrachten hanteren een helder gestructureerd en op veilig leren gericht klassenmanagement. Wij hebben dit als volgt geregeld: o De school werkt volgens het GIP model en geeft instructie volgens het IGDI model. We noemen dit het effectief lesmodel. o De leerkrachten zijn geschoold voor het werken met “De Vreedzame School”. De Vreedzame school is een programma voor sociale competentie en democratisch burgerschap. Het team heeft schooljaar 2011-2012 en 2012-2013 hiervoor teamscholing gevolgd waarin teamtraining en leerkrachtgedrag centraal stonden. Het hart van “De Vreedzame School” wordt gevormd door de lessenserie en de benadering van de kinderen. o De leerkrachten benaderen alle kinderen op een positieve manier vanuit de principes van De Vreedzame School. o De school werkt met een pestprotocol . o Het pestprotocol wordt schooljaar 2013-2014 herzien en besproken met team en medezeggenschapsraad. 3. De leerkrachten zijn pedagogisch vaardig en goed geschoold.
Wij hebben dit als volgt geregeld: o De directie doet meerdere malen per maand klassenbezoeken om o.a. het pedagogisch klimaat te bewaken en te verbeteren. Middels de gesprekkencyclus vinden voortgangsgesprekken en beoordelingsgesprekken plaats. o Jaarlijks wordt het bekwaamheidsdossier besproken met de directie. Pedagogisch niet vaardige leerkrachten krijgen een verbetertraject. o Nieuwe collega’s worden collegiaal gecoacht. 4. De leerkrachten zijn didactisch vaardig en goed geschoold.
Wij hebben dit als volgt geregeld: o Jaarlijks vindt teamscholing plaats op het gebied van de didactiek van het lesgeven. Schooljaar 2012-2013 ging dit over technisch lezen en het versterken van het werken met het effectief lesmodel. De leerkrachten van de groepen 1/2 hebben scholing gevolg voor het invoeren van “Kleuterplein”. Schooljaar 2013-2014 is de scholing gericht op versterken van de didactiek van begrijpend lezen. o Binnen het team wordt sinds schooljaar 2013-2014 met werkgroepen gewerkt. Deze werkgroepen hebben als doel het onderwijs op verschillende gebieden te verbeteren. En de expertise van het team als geheel te vergroten. Er zijn werkgroepen op de volgende gebieden: rekenen, spelling, lezen, pedagogisch klimaat, dyslexie, schrijven/motoriek. o De directie doet klassenbezoeken om o.a. de didactisch vaardigheden te bewaken. Middels de gesprekkencyclus vinden voortgangsgesprekken en beoordelingsgesprekken plaats. De directie wordt hierbij ondersteund door de IB er en unit coördinatoren. o Didactisch niet vaardige leerkrachten volgen een verbetertraject. o Binnen het team zijn twee leerkrachten gecertificeerd voor Video Interactie Begeleiding voor scholen. Beeldmateriaal wordt ingezet om de pedagogische en didactische vaardigheden van het team als geheel en van individuele teamleden te vergroten. 5. De leerkrachten zijn gedreven en vaardig in het gedifferentieerd lesgeven, zodat alle leerlingen op hun niveau aan bod komen. 5
Wij hebben dit als volgt geregeld: o De leerkrachten werken met een groepsplan, waarin ze de doelen en de aanpak voor de groep, de subgroepen en mogelijk de individuele leerlingen beschrijven. Er wordt instructie gegeven volgens het IGDI model. Dit model gaat uit van 3 instructie niveaugroepen. o Er zijn groepsplannen voor technisch, spelling en rekenen in de groepen 3 t/m 8. Met ingang van schooljaar 2014-2015 wordt ook voor begrijpend lezen met groepsplannen gewerkt. De groepen 1/2 werken gedifferentieerd aan de hand van de methode Kleuterplein. 6. De leerkrachten zijn vaardig in het vroegtijdig signaleren van leer- en ontwikkelingsproblemen. Wij hebben dit als volgt geregeld: Drie keer per jaar vindt er een groepsbespreking plaats van de groepsleerkracht met de IB-er. In dit gesprek worden de leerlingen met speciale onderwijsbehoeften besproken. Indien nodig wordt de leerling ingebracht in het intern of extern zorgteam. Leerkrachten vullen hiervoor een formulier aanmelding zorgteam. o Voor 4 jarigen wordt in overleg met ouders een Entreeformulier ingevuld waarin het gedrag en de gewoontes van de leerling beschreven worden. Ook vindt er middels een vast formulier (Estafetteformulier) overdracht plaats vanuit de peuterspeelzaal. o Elke leerkracht kan altijd een gesprek aanvragen bij de IB-er. o Leerkracht stelt groepsplan en didactisch groepsoverzicht op n.a.v. de CITO resultaten en eigen observaties. Hierbij wordt gekeken naar de groei in vaardigheidsscores en vergeleken met de te verwachten scores. Als een kind onvoldoende groei laat zien wordt er (eventueel in overleg met ib-er) gezocht naar de oorzaken en op grond daarvan de aanpak bepaald. o Er is 10 keer per jaar een zorgteam bijeenkomst. Deze wordt bijgewoond door de IB-er, de directie, de PAB-er vanuit het samenwerkingsverband en de betrokken leerkrachten. De mogelijkheid bestaat een orthopedagoog bij het zorgteam te vragen. 7. De leerkrachten zijn vaardig in het vroegtijdig signaleren van ondersteuningsbehoeften van ouders en gezin. Zij brengen dit op adequate, geformaliseerde wijze in in de zorg/begeleidingsstructuur. Wij hebben dit als volgt geregeld: o Leerkrachten werken samen met ouders. Ze betrekken hen als ervaringsdeskundigen en partner bij de analyse van de situatie en het bedenken en uitvoeren van de aanpak. o Indien er sprake is van ondersteuningsbehoeften van ouders of het gezin, bespreekt de leerkracht dit met de ouder en roept eventueel de hulp in van de IBer. Leerkrachten verwijzen door naar Centrum voor Jeugd en Gezin. (CJG) 8. De leerkrachten zijn er op gericht de ouders vroegtijdig bij de zorgvraag te betrekken. Wij hebben dit als volgt geregeld: o Zodra er sprake is van een extra ondersteuningsbehoefte bespreken leerkrachten dit met de ouders. Zie 4.2.7. 9. De leerkrachten zijn deskundig bij de inzet van effectieve interventies bij beginnende (gedrags)problematiek. 6
Wij hebben dit als volgt geregeld: o De leerkrachten zijn alert op opvallend gedrag en bespreken dit met ouders en IBer en leggen dit vast in het leerlingendossier. o De principes van De Vreedzame School vormen de basis voor het pedagogisch klimaat. 10. De leerkrachten maken in hun dagelijks werk gebruik van de opgezette zorgstructuur met alle bijbehorende afspraken en interventies. Ze weten waar ze met een hulpvraag terecht kunnen en zij worden er vanuit de organisatie actief in betrokken en op bevraagd. Wij hebben dit als volgt geregeld: o Zie 4.2.6. 11. De leerkrachten scholen zich op die aspecten van het werk die betrekking hebben op een betere zorg voor leerlingen, zowel op individuele basis als samen met de teamleden. Wij hebben dit als volgt geregeld: o De teamscholing richt zich jaarlijks op het verbeteren van aspecten, die te maken hebben met betere zorg. Het afgelopen schooljaar was dit op het gebied van technisch lezen. Schooljaar 2013-2014 werken we als team aan het verbeteren van het onderwijs op gebied van begrijpend lezen. Daarbij wordt gericht aandacht besteed aan leerkrachtvaardigheden behorend bij het effectief lesmodel. o De leerkrachten van de groepen 1/2 werken met het observatiesysteem behorende bij Kleuterplein. o Schooljaar 2014-2015 wordt gericht geschoold op het analyseren van opbrengstgegevens en de verbinding maken met onderwijsbehoeften. o Individueel vindt scholing plaats op verzoek van de leerkracht of n.a.v. het beoordelingsgesprek. o Er is dagelijks collegiaal overleg mogelijk en in de unit vindt collegiaal overleg plaats. 12. De school heeft de fysieke toegankelijkheid en de beschikbaarheid van hulpmiddelen voor leerlingen met een (meervoudige) lichamelijke handicap goed geregeld. Wij hebben dit als volgt geregeld: o De school heeft een rolstoeltoegankelijke ingang en in het hoofdgebouw (twee verdiepingen) is een lift aanwezig. o Er is een invalidentoilet (beide locaties) en douche (hoofdgebouw). o Voor kinderen die het nodig hebben wordt (met inschakeling van een ergotherapeut) aangepast meubilair besteld o Er zijn diverse aangepaste materialen voor kinderen met een (meervoudige) lichamelijke handicap, zoals speciale schaar, schrijfmateriaal. o De school heeft diverse hulpmiddelen om taakgerichtheid t vergroten en te leren omgaan met uitgestelde aandacht zoals: time timers, koptelefoons. 13. De school heeft en gebruikt systematisch (ortho)pedagogische en/of orthodidactische programma’s en methodieken die gericht zijn op sociale veiligheid en het voorkomen van gedragsproblemen. Wij hebben dit als volgt geregeld: o De school werkt met De Vreedzame School. o Kinderen die dat nodig hebben kunnen worden aangemeld voor Faalangstreductietraining, sociale vaardigheidstraining en Rots en watertraining. 7
Deze trainingen worden onder schooltijd gevolgd en verzorgd door Het Samenwerkingsverband. 14. De school heeft een voor alle medewerkers bekend en toegankelijk protocol voor medische handelingen. Wij hebben dit als volgt geregeld: o SAKS heeft een protocol opgesteld, waaraan de scholen zich conformeren.
4.3 Onderwijsondersteuningsstructuur 1. De school heeft expertise opgebouwd van het (zorg)team voor wat betreft preventieve en (licht)curatieve interventies bij zorgleerlingen. Deze expertise wordt structureel en planmatig ingezet. Wij hebben dit als volgt geregeld: o De leerkrachten zijn in staat om preventieve en (licht) curatieve interventies te plegen bij zorgleerlingen. o Dagelijks wordt geobserveerd en geïntervenieerd en waar nodig vastgelegd in het leerlingendossier. o Op de Lispeltuut werken we met groepsplannen en evalueren we na toetsing. De groepen worden 3 x per jaar besproken met de IB. o Er is een stappenplan zorg. o De gecertificeerde IB-er is 28 uur per week vrijgesteld van lesgevende taken om leerkrachten te begeleiden. o De adjunct verzorgt ib-taken in de onderbouw (groepen 1/2) 2. De school benut structureel de specifieke expertise van de scholen uit het Samenwerkingsverband. Wij hebben dit als volgt geregeld: In de PCL van het samenwerkingsverband Alkmaar worden de ondersteuningsvragen van de school multidisciplinair en integraal besproken. In samenwerking met de basisschool wordt een passend zorgarrangement aangeboden. Arrangementen die worden aangeboden zijn: - Preventieve Ambulante Begeleiding vanuit het REC - Tijdelijke plaatsing SBO. - Langdurige plaatsing SBO. - Dyslexie onderzoeken. - Observaties. - Hulp en expertise bij het invullen van zorgaanvragen. - Psychologische onderzoeken - Trainingen voor individuele kinderen zoals rots en watertraining, faalangsttraining, SoVa training. - Expertise van PAB-er bij zorgteambijeenkomsten - School maatschappelijk werk (SMW) 3. De school werkt samen en zoekt verdergaande structurele samenwerking met ketenpartners, zoals CJG waaronder leerplicht, GGD, SMW en jeugdzorg. Wij hebben dit als volgt geregeld: o De school werkt samen en onderhoudt de contacten met en verwijst naar de 8
externe hulpverleners, met name naar CJG en GGD, door: zich te laten informeren op teambijeenkomsten en door rechtstreekse contacten. o School vraagt om hulp en advies bij Consultatiepunt Jeugdzorg o School schakelt schoolmaatschappelijk werk in o De school werkt nauw samen met een kinderfysiotherapeut. De kinderfysiotherapeut behandelt op verzoek van de ouders het kind individueel. o De school werkt nauw samen met een kinderergotherapeut. De kinderergotherapeut behandelt op verzoek van de ouders het kind individueel. 4. Gemiddelde groepsgrootte en beschikbare personeelsformatie per groep. Wij hebben dit als volgt geregeld: o De school telt 16 groepen. o De groepen 1/2 starten met 20-25 kinderen. In de loop van het schooljaar loopt de groepsgrootte op tot ongeveer 30 leerlingen. o De groepen 3 t/m 8 variëren in groepsgrootte van 20 tot 30 leerlingen per groep. o Schooljaar 2013-2014 zijn we ook gestart met één combinatiegroep. Het streven is om deze groep als groep bij elkaar te houden de rest van de schooltijd. o Per groep is 1fte leerkracht beschikbaar. o Voor de groepen 1/2 is 20 uur ondersteuning van een onderwijsassistent beschikbaar. o Voor de groepen 3 t/m 5 is 15 uur ondersteuning van een onderwijsassistent beschikbaar o Voor de groepen 6 t/m 8 is 20 uur ondersteuning van een onderwijsassistent beschikbaar.
4.4 Planmatig werken 1. De leerkrachten werken planmatig aan ontwikkelingskansen van alle leerlingen, dus ook specifiek aan de kansen van zorgleerlingen. Wij hebben dit als volgt geregeld: o Leerkrachten verkennen en benoemen de onderwijsbehoeften van leerlingen door o.a. observatie, gesprekken en het analyseren van toetsen. o Leerkrachten bekijken en bespreken de wisselwerking tussen de leerling, de leerkracht, de groep, de leerstof om de onderwijsbehoefte te bepalen en daarop af te stemmen. o Leerkrachten reflecteren op hun eigen rol en het effect van hun gedrag op het gedrag van leerlingen, ouders en collega’s. o Leerkrachten zijn zich bewust van de grote invloed, die zij hebben op de ontwikkeling van hun leerlingen. o Leerkrachten werken met groepsplannen op 3 niveaus zoals eerder beschreven. De doelgroep zorgleerlingen staat hierin vermeld. Waar nodig worden aparte handelingsplannen gemaakt, uitgevoerd en geëvalueerd. Voor kinderen, waarvan blijkt dat zij het niveau van eind groep 7 mogelijk niet gaan halen, wordt een Ontwikkelingsperspectief (OPP) gemaakt en worden tussendoelen en een eigen leerlijn opgesteld. 9
2. De leerkrachten streven naar hoge opbrengsten van alle leerlingen. Deze opbrengsten zijn verwoord in heldere doelen. Wij hebben dit als volgt geregeld: o De methodes worden als leidraad genomen bij het vaststellen van de inhoudelijke doelen per half jaar. Daarnaast wordt ook gekeken naar de leerlijnen. o In het groepsplan wordt per subgroep daarnaast aangegeven wat de groei in vaardigheidsscore moet zijn. Norm is qua vaardigheidsscore minimaal de inspectienorm. Bij de evaluatie wordt per kind gekeken of de gewenste groei behaald is. 3. De leerkrachten evalueren frequent en systematisch de opbrengsten. Wij hebben dit als volgt geregeld: o Dagelijks wordt tijdens de GIP ronde feedback gegeven aan de kinderen. De leerkracht weet dan welke kinderen de instructie niet begrepen hebben. o Vanaf groep 6 wordt spelling dagelijks gecorrigeerd. Voor de andere vakken wordt het werk minimaal 1x per week door de leerkracht bekeken, de kinderen leren zelf nakijken. o Toetsen worden altijd door de leerkracht nagekeken. Na de methodeafhankelijke toetsen volgt de analyse en de remediëring. o Twee keer per jaar worden groepsplannen opgesteld. Halverwege de periode worden de resultaten van de kinderen met een D of E score geëvalueerd en indien nodig wordt de aanpak bijgesteld. o Na de methode onafhankelijke toetsen volgt evaluatie en het maken van een nieuw groepsplan voor technisch lezen, spelling en rekenen. o De opbrengsten worden met de IB-er besproken tijdens de groepsbesprekingen bij de start van het schooljaar en na de Cito toetsing in januari en juni. o 2x per jaar wordt de sociaal-emotionele ontwikkeling in kaart gebracht met behulp van de klassikale OPSEO voor de groepen 3 t/m 8. o Na ieder thema (8 weken) wordt de observatielijst ingevuld van Kleuterplein voor de groepen 1/2. o Tweemaal per jaar worden de opbrengsten op schoolniveau bekeken. De trends worden bekeken en er worden afspraken op schoolniveau gemaakt t.a.v. de doelen voor de komende periode op groepsniveau. 4. De school gebruikt, in alle geledingen, een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. Wij hebben dit als volgt geregeld: De instrumenten: o Methodeafhankelijke toetsen. o Methode onafhankelijke toetsen: Cito, OPSEO. o Kleuterplein observatielijsten De procedures: o Groepsbesprekingen en zorgteambesprekingen. (10 x per jaar) o Intern zorgteam (Klein zorgteam; 10 x per jaar bestaande uit voltallige directie en ib-er) o Stappenplan zorg o De school hanteert een pestprotocol.
10
5. De school voert de leerling zorg strak planmatig uit. Wij hebben dit als volgt geregeld: o Wij werken met groesplannen, analyseren en evalueren de methodeonafhankelijke en de methodeafhankelijke toetsen en stellen de planning bij. We observeren dagelijks. 6. De school wil de zorg en de begeleiding zoveel mogelijk in de reguliere lessen effectueren en heeft naar de leraren helder beschreven wat er van hen wordt verwacht. Het is voor alle partijen ook duidelijk welke zorg en begeleiding buiten de muren van de klas is georganiseerd. Wij hebben dit als volgt geregeld: o De onderwijsassistent is, waar mogelijk, in de klas aanwezig en begeleidt op dat moment de groep zodat de leerkracht zich specifiek kan richten op begeleiding van zorgleerlingen. o Er wordt alleen zorg buiten de groep verleend als de hulp redelijkerwijs niet binnen de groep plaats kan vinden. Hierbij gaat het dan om specifieke leerlingen (lgf of eigen leerlijn) of om leesbegeleiding zoals RALFI en/of Connect lezen. 7. De school heeft een systeem om samenwerkend met ketenpartners tijdig leerproblemen en opgroei- en opvoedproblemen te signaleren. Wij hebben dit als volgt geregeld: o De school heeft de mogelijkheid incidenteel een orthopedagoog in te schakelen voor het bijwonen van zorgteambijeenkomsten. o De school heeft direct contact met het Steunpunt Autisme, de Preventief Ambulant begeleider van WSNS en de AB van REC 2,3 en 4. o De school schakelt, indien het zorgteam hiertoe besluit, de expertise in van externe orthopedagogen. o De school volgt het dyslexieprotocol om kinderen zo vroeg mogelijk te signaleren en in kaart te brengen voor dyslexie. Aansluitend wordt er nauw samengewerkt met gecertificeerde onderzoeksbureaus. o De school verwijst ouders indien nodig naar het Centrum voor Jeugd en Gezin als er problemen zijn met een kind en als ouders opvoedkundige vragen hebben.. o School verwijst ook naar De Opvoedpoli 8. De school heeft een zorgaanpak voor leerlingen met dyslexie en/of dyscalculie. Wij hebben dit als volgt geregeld: o De school werkt volgens het dyslexieprotocol. o De school onderhoudt nauwe contacten met de gecertificeerde onderzoeksbureaus m.b.t. de behandeling van kinderen met dyslexie. o Schooljaar 2014-2015 wordt het protocol voor omgaan met ernstige reken-en wiskundeproblemen door de ib-er in overleg met de werkgroep opgesteld, besproken in het team en in het M.T. vastgesteld. Er wordt een teambijeenkomst rondom dit thema georganiseerd. Daar worden afspraken gemaakt over de implementatie van het protocol. 9. De school heeft en gebruikt onderwijsprogramma’s en leerlijnen die zijn afgestemd op leerlingen met een meer of minder dan gemiddelde intelligentie. Wij hebben dit als volgt geregeld: o Binnen de klas zijn er differentiatiemogelijkheden om aan de verschillende onderwijsbehoeften tegemoet te komen. o We werken binnen de methode met verschillende niveaus (taaljournaal) en met 11
verdiepingsopdrachten binnen de rekenmethode. Daarnaast wordt met rekentijgers en webquests gewerkt. o Voor leerlingen die meer extra uitdaging nodig hebben is op De Lispeltuut de mogelijkheid tot het werken met de extra leerlijn Levelwerk. Schooljaar 2013-2014 wordt dit ingevoerd. Kinderen die structureel hoog scoren (A plus) en een goede zelfstandige werkhouding hebben, komen hiervoor in aanmerking. In schooljaar 2014-2015 wordt deze manier van werken verder gecontinueerd en zal er ook extra aandacht komen voor het signaleren van onderpresteerders. o Leerlingen die minder dan gemiddeld intelligent zijn, geven we zolang mogelijk het klassikale aanbod met verlengde instructie. Alleen als een kind zich niet of nauwelijks ontwikkelt met deze werkwijze wordt er vanaf geweken en in overleg met ouders overgegaan tot het volgen van een eigen leerlijn. 10. De school biedt samen met de ketenpartners curatieve zorg aan. Het is voor ouders en leerkrachten duidelijk waaruit deze curatieve zorg bestaat. Wij hebben dit als volgt geregeld: o Ons uitgangspunt is: een kind, een zorgroute.
5. Extra ondersteuning, ondersteuningsarrangementen voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften 5.1 Leer en ontwikkelingsondersteuning De Lispeltuut heeft de volgende zorgarrangementen, die kunnen worden uitgevoerd mits er wordt voldaan aan de volgende voorwaarden: - Financiering uit externe middelen, zoals b.v. LGF, PAB traject. - Er is per groep een evenwicht tussen enerzijds het aantal leerlingen met een specifieke ondersteuningsbehoefte en anderzijds de complexiteit van de problematiek van deze leerlingen. De directie neemt hierover een besluit. - Voor elke leerperiode worden streefdoelen vastgesteld, beschreven en geëvalueerd. Het bereikte resultaat is bepalend voor verlenging van het arrangement. Arrangement De school heeft een aanpak voor leerlingen die behoefte hebben aan hulp bij het aanbrengen van structuur in hun werk, contact leggen met andere kinderen en zich verplaatsen in anderen.
Invulling Deskundigheid: De school heeft een IB-er met een gecertificeerde opleiding en veel ervaring. De school heeft een zeer ervaren leerkracht in de onderbouw die ib taken verricht in de onderbouw. De school heeft onderwijsassistenten met ervaring met het werken met kinderen met een beperking. Aandacht en tijd: de leerkrachten zijn in staat om de “Berenaanpak” van Kaat Timmerman in te zetten en indien nodig op andere manieren te zorgen voor meer structuur bij de taakaanpak. De onderwijsassistenten hebben ervaring met het werken met verschillende programma’s gericht op de sociaalemotionele ontwikkeling. (bijvoorbeeld: “Ik ben speciaal” en (Over)leven). 12
Voorzieningen: er zijn op school ruimtes aanwezig om apart te kunnen zitten met een groepje kinderen. Er zijn spellen om sociale vaardigheden te trainen. Oortelefoons en timetimers zijn op school aanwezig. Gebouw: er zijn een paar aparte ruimtes om met kinderen te kunnen werken. Het hoofdgebouw heeft binnen de lokalen beperkte ruimte. Samenwerking: De school werkt samen met de preventief ambulant begeleider van het Samenwerkingsverband. De ib-er en de groepsleerkrachten kunnen begeleid worden door de Ambulant begeleiders van REC 2, 3 en 4. Arrangement De school heeft een aan pak voor leerlingen die motorisch beperkt zijn. Bv. lln. die slecht ter been zijn, die een beperkte spierspanning hebben.
Invulling Deskundigheid: De school heeft ervaring met een leerling met hypermobiliteit en met leerlingen met andere beperkingen aan het bewegingsapparaat. Aandacht en tijd: Leerkrachten zijn in staat om deze leerlingen te begeleiden. Bij uitstapjes worden hulpouders ingeschakeld. Oudere leerlingen helpen elkaar. Op school bieden we de mogelijkheid van specialistische begeleiding van een kinderfysiotherapeut en/of kinderergotherapeut. Leerkrachten kunnen in nauwe samenwerking met specialist en onderwijsassistent extra hulp bieden bij het leren schrijven en inslijpen van de lettervormen en bewegingspatronen. Leerkrachten zijn in staat om tijdens gymlessen de nodige aanpassingen te doen. Voorzieningen: Er is een invalidentoilet en douche. Er is aangepast meubilair. De leerkrachten zijn in staat om de bewegingslessen aan te passen. Er is aangepast schijfmateriaal te bestellen in overleg met deskundigen. Gebouw: Het schoolgebouw is toegankelijk voor rolstoelen. Samenwerking: Er wordt samengewerkt met de Ambulant begeleider van REC 3.
Arrangement De school heeft een aan pak voor leerlingen die auditief beperkt zijn. Bijvoorbeeld leerlingen met een gehoorbeperking/ cochleair implantaat.
Invulling Deskundigheid: De school heeft ervaring met een leerling met een gehoorbeperking. Aandacht en tijd: Leerkrachten zijn in staat om deze leerling te begeleiden. Een onderwijsassistent is in staat om extra te werken aan het uitbreiden van de woordenschat en heeft ervaring met het werken met een kind met deze handicap. Voorzieningen: er kan aangepast meubilair aangeschaft worden zoals een draaibare bureaustoel. Er zijn materialen op school aanwezig om gericht te werken aan het uitbreiden van de woordenschat. Samenwerking: Er wordt samengewerkt met de Ambulant 13
Arrangement De school heeft een aan pak voor leerlingen met dyslexie.
Arrangement De school heeft een aanpak voor leerlingen, die meer kunnen dan de gemiddelde leerling.
begeleider van REC 2. Invulling Deskundigheid: De school heeft ervaring met leerlingen met dyslexie. De leerkrachten en de ib-er zijn in staat om dyslexie vroegtijdig te signaleren. De school beschikt over twee onderwijsassistenten met deskundigheid op gebied van leesbegeleiding zoals Connect en RALFI lezen. Aandacht en tijd: Leerkrachten zijn in staat om deze leerlingen te begeleiden. De onderwijsassistenten begeleiden deze kinderen op gebied van lezen en spelling. De school werkt met een digitaal leesdossier voor kinderen waarbij een vermoeden van dyslexie bestaat. Dit leesdossier wordt gebruikt bij de aanvraag voor het onderzoek naar dyslexie. De school kaan kinderen ook door het samenwerkingsverband laten testen. Voorzieningen: er zijn boeken die meer geschikt zijn voor dyslectische kinderen. Binnen de groepen wordt veel aandacht besteed aan leesmotivatie/ leesplezier. Op dit moment worden enkele kinderen ondersteund bij het lezen door middel van een daisypeler. De school gaat in 2014 van start met Kurzweil om dyslectische leerlingen te ondersteunen bij lezen en spelling. Samenwerking: er wordt samengewerkt met verschillende bureaus voor dyslexiebegeleiding. Dit contact verloopt rechtstreeks met de leerkracht van het kind. Inzet hierbij is dat het kind optimaal profiteert van de extra begeleiding. Waar het niet botst met de aanpak van school kan het kind de aanpassingen/ tips die het krijgt bij de externe hulpverlening ook op school gebruiken. Invulling Deskundigheid: De school heeft een IB-er met een gecertificeerde opleiding en veel ervaring. De school is gestart met Levelwerk, een leerlijn voor meer- en hoogbegaafden. Op vergroting van deskundigheid van het team als geheel wordt de komende jaren gericht ingezet door studietijd hiervoor in te ruimen (op studiedagen/teamscholing). Aandacht en tijd: schooljaar 2013-2014 wordt Levelwerk gefaseerd ingevoerd. De groepen 5 t/m 8 zijn in september gestart. De groepen 1 t/m 4 starten in februari/maart 2014. De ib er is nauw betrokken bij de invoering. Door inzet van LIO stagiaires wordt de leerkracht ondersteund bij het invoeren van Levelwerk in de groep. Voorzieningen: de leerlijn Levelwerk voor de groepen 3 t/m 8; uitdagende materialen voor de groepen 1/2 inclusief organisatiemodel voor toepassing binnen de groepen. Literatuur over hoogbegaafdheid zowel voor de leerkracht als voor de kinderen. Gebouw: Er zijn geen specifieke aanpassingen.
14
6. Randvoorwaarden Het volgende valt buiten onze (zorg) mogelijkheden. Wij kunnen niet aan de onderwijsbehoefte voldoen van kinderen: o die niet aanspreekbaar en aanstuur baar zijn door meerdere personen en die sterk externaliserend gedrag vertonen tijdens het onderwijsleerproces en tijdens het groepsproces. o die een sterk individueel gerichte orthopedagogische- of orthodidactische begeleidingsvraag hebben. o waarbij de cognitieve ontwikkeling stagneert en het welbevinden van het kind en het didactisch aanbod niet in balans is. o waarbij niet aan de (fysieke) zorgbehoefte kan worden voldaan. o waarbij de fysieke veiligheid van anderen in gevaar komt. Als de school aan specifieke casuïstiek gaat beginnen moet er voorafgaand aan de aanvang van het schoolproces beschreven worden welke onderwijsbehoeften de leerling heeft. Van de start tot wanneer de leerling de school verlaat.
7. Conclusie en ambities 1. De leerkrachten aan onze school hebben een kennis van en kunde in het vak van leraar. Ook als het gaat om leerlingen die een speciale onderwijsbehoefte hebben. Wij willen dit aspect als volgt verbeteren: o In 2013-2014 wordt het team geschoold in het lesgeven op het gebied van begrijpend lezen. o In 2014 wordt het team (bij)geschoold op gebied van dyslexie en het programma Kurzweil. o In 2014-2015 wordt het team verder geschoold in het analyseren van toets gegevens en verbinden met onderwijsbehoeften. o In 2014-2015 wordt een rekenspecialist opgeleid. o In 2014-2015 wordt het team geschoold in het omgaan met rekenproblemen en dyscalculie. o In 2014-2015 wordt het team verder geschoold in omgaan met kinderen, die meerof hoogbegaafd zijn. 2. De school heeft expertise opgebouwd van het (zorg)team voor wat betreft preventieve en (licht)curatieve interventies bij zorgleerlingen. Deze expertise wordt structureel en planmatig ingezet. Wij willen dit aspect als volgt verbeteren: o In 2014-2015 volgen we als team scholing (dagdeel) over het verbeteren van de executieve functies van leerlingen. Met als doel: leerkrachten weten wat executieve functies zijn, kunnen signaleren welke kinderen hier hulp bij nodig hebben en zijn in staat om deze hulp te bieden. 3. De leerkrachten streven naar hoge opbrengsten van alle leerlingen. Deze opbrengsten zijn verwoord in heldere doelen. 15
Wij willen dit aspect als volgt verbeteren: o We bekwamen ons verder in onze didactische vaardigheden door gericht aandacht te schenken aan het werken met het effectief lesmodel. Dit doen we door bespreking en klassenobservaties. Zo mogelijk maken we hierbij ook gebruik van videobeelden uit de eigen praktijk. Twee speerpunten voor schooljaar 2014-2015: -Bij de start doel expliciet benoemen in kindertaal en evalueren -Observaties noteren in dag planning/ dag evaluatie. o Doelen zoals beschreven in de groepsplannen worden ontleend aan de referentieniveaus en niet meer primair aan de methodes. We werken hierbij met “Van kerndoel tot referentieniveau” van Mariëlle van der Stap. 4. De leerkrachten evalueren frequent en systematisch de opbrengsten. Wij willen dit aspect als volgt verbeteren: o In de dag-planning gaan we schooljaar 2014-2015 (beknopt) evalueren en vervolgstappen opnemen in de planning o Met (tussen)evaluaties gaan we expliciet beschrijven wat de vervolgaanpak wordt op basis van de evaluatie. 5. De school heeft een sluitend systeem om samenwerkend met ketenpartners tijdig leerproblemen en opgroei- en opvoedproblemen te signaleren. Wij willen dit aspect als volgt verbeteren: o Wij kunnen door de specifieke onderwijsbehoeften van leerlingen met leer- en gedragsproblemen in beeld te brengen aantonen welke deskundigheid en extra financiële middelen we nodig hebben om deze leerlingen preventief te kunnen begeleiden. o Wij formuleren beleid op het gebied van dyscalculie. o Door de intensieve samenwerking met peuterspeelzalen en kinderopvang kunnen 4 jarigen een goede start maken in het basisonderwijs.
16
