1 Inleiding 2. 2 Algeheel financieel beeld 4

1

Jaarverslag 2006

Inhoudsopgave 1 Inleiding

2

2 Algeheel financieel beeld

4

3 Programmaverantwoording 3.1 Voorzieningen 3.2 Wonen 3.3 Kwetsbare groepen 3.4 Veiligheid 3.5 Economie 3.6 Groene ruimte 3.7 Externe oriëntatie

8 8 19 24 35 43 49 54

4 Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

61

5 Verplichte paragrafen 5.1 Lokale heffingen 5.2 Weerstandsvermogen 5.3 Onderhoud kapitaalgoederen 5.4 Financiering 5.5 Grondbeleid 5.6 Bedrijfsvoering 5.7 Verbonden partijen

63 63 65 72 74 76 77 79

6 Recapitulatiestaat 80

Bij het samenstellen van deze uitgave is de grootst mogelijke zorgvuldigheid betracht. Aan eventuele onjuiste vermeldingen kunnen echter geen rechten worden ontleend.

Jaarverslag 2006

2

1. Inleiding Door het aanbieden van de jaarstukken legt het college rekening en verantwoording af over het gevoerde beleid en beheer in het afgelopen jaar. De jaarstukken bestaan uit het jaarverslag, de productenrekening en de bijlagen. Als bijzondere bijlage bij de jaarstukken is een afzonderlijke jaarrekening opgesteld met betrekking tot de grondexploitatie. Dit jaarverslag kent de volgende indeling. Eerst wordt stilgestaan bij het algehele financiële beeld, te weten het rekeningsresultaat en de ontwikkeling van de vermogenspositie. Vervolgens wordt in de zogenaamde programmaverantwoording ingegaan op de realisering van de diverse beleidsvoornemens, zoals die in 2006 de revue zijn gepasseerd. Tenslotte is in het jaarverslag een afzonderlijk deel gewijd aan de zogenaamde verplichte paragrafen, zoals de paragraaf lokale heffingen, weerstandsvermogen en de risicoparagraaf. In deze paragrafen wordt een aantal “programma-overstijgende” zaken toegelicht.

De programmaverantwoording volgt de indeling naar programma’s, zoals deze gekozen is bij de vaststelling van de toekomstvisie. In de toekomstvisie staat wat we als gemeente de komende jaren willen bereiken en wat we daarvoor gaan doen. De toekomstvisie kent drie doelstellingen: - samenhang in diverse gemeentelijke beleidsvelden ondersteunen; - een helder profiel naar buiten toe creëren - strategisch politieke keuzes maken. Burgerparticipatie en inhoudelijke kaderstelling stonden centraal tijdens het proces van totstandkoming van deze toekomstvisie. De gemeente kiest voor het scenario Stevig en verstrekt de kwaliteiten van de gemeente volgens een gelaagd model, zelfredzaamheid & eigen verantwoordelijkheid en samenwerking & bundeling. De kwaliteiten zijn de onderlinge betrokkenheid, de prettige woonomgeving, de ondernemerszin en de groene ruimte. De meerjarenraming is een nadere uitwerking van de toekomstvisie. Hiermee wordt antwoord gegeven op de vragen wat we willen bereiken en wat we daarvoor gaan doen. In maart 2006 is de nieuwe raad geïnstalleerd en

3

is een nieuw college gevormd en aan de slag gegaan. De nieuwe raad heeft de toekomstvisie en de meerjarenraming als beleidskader voor de komende jaren overgenomen. Dit komt onder andere tot uitdrukking in het collegeakkoord “Samen Sterk naar de Toekomst” en de besluitvorming rond de 1e bestuursrapportage 2006, waarbij extra middelen zijn uitgetrokken voor de realisering van de ambities. In de begroting staat welke doelen we ons voor dit jaar stellen, wat we daarvoor gaan doen en wat één en ander gaat kosten. In de jaarstukken wordt vervolgens aangegeven in hoeverre we in onze opzet zijn geslaagd. Hebben we onze doelen bereikt, welke activiteiten zijn er verricht en is één en ander binnen het beschikbare budget gelukt? Voor de uitvoering van de ambities is veel geld nodig. Door de verkoop van aandelen WAVIN, de heroriëntatie op reserves en de inzet van de vrije structurele ruimte in de meerjarenbegroting voor nieuw beleid, zijn deze middelen ook beschikbaar.

Jaarverslag 2006

Bij de begroting 2006 is op deze wijze € 30 miljoen voor de periode 2006 - 2010 uitgetrokken. Bij de 1e bestuursrapportage is dit bedrag nog eens aangevuld met € 5,3 miljoen, met name als gevolg van het voordelig rekeningsresultaat 2005 (ad € 3,3 miljoen). Deze middelen zijn toegedeeld aan de diverse programma’s. Daarbij is aangegeven voor welke investeringen/activiteiten deze middelen worden ingezet. Ook is een (reserve)lijst van investeringen/activiteiten per programma - aangelegd. Hierdoor houden we zicht op die zaken, die weliswaar zeer gewenst zijn, maar waarvoor binnen deze planperiode nog onvoldoende middelen beschikbaar zijn. In de programmaverantwoording wordt gerapporteerd over de voortgang van het investeringsprogramma 2006 nieuw beleid c.q. de realisering van de geformuleerde ambities. Daarnaast wordt ook aandacht besteed aan de lopende zaken. Hoewel hiervoor geen extra middelen beschikbaar zijn gesteld, leveren ook deze lopende zaken een grote bijdrage aan de realisering van onze toekomstvisie.

Jaarverslag 2006

4

2. Algeheel financieel beeld Samenvattend De vaste schuld is in 2007 toegenomen met € 4 miljoen. Over 2006 werd bij de najaarsnota 2006 nog een voordelig resultaat geprognosticeerd van € 871.000. Uit de jaarrekening blijkt nu een voordelig saldo van afgerond € 1.407.000. Rekening houdende met nog uit te voeren verrekeningen met reserves en de “noodzaak” om bepaalde bedragen in 2007 weer beschikbaar te stellen, resteert een vrij te besteden resultaat van € 1.084.000. Op de invulling van dit bedrag zullen wij bij de eerste bestuursrapportage 2007 terugkomen. Het balanstotaal per ultimo 2006 bedraagt € 192,8 miljoen. Ten opzichte van vorig jaar is het totaal aan activa toegenomen met € 13,9 miljoen. Er is nog steeds sprake van een fors bedrag aan liquide middelen (ultimo 2006 nog € 19,6 miljoen). Dit saldo is mede te verklaren uit de opbrengsten uit de verkoop van bedrijfsonderdelen van nutsbedrijven (COGAS en RENDO).

De verhouding tussen eigen vermogen en vreemd vermogen is verbeterd van 65,4% (eind 2005) naar 77,0% (ultimo 2006). Bij deze forse verbetering past de kanttekening dat een groot deel van de reserves in de komende jaren zal worden ingezet voor het investeringsprogramma nieuw beleid (waaronder de nieuwbouw gemeentehuis). Het risicoprofiel van onze gemeente is laag tot matig. In relatie tot dit risicoprofiel beoordelen wij het totale weerstandsvermogen (reservepositie en belastingcapaciteit) als ruim voldoende. Samenvattend concluderen wij dat Hardenberg over een gezonde financiële positie beschikt.

Rekeningsresultaat 2006 De reserves zijn toegenomen met € 13,1 miljoen (inclusief het rekeningsresultaat 2006). Deels vloeit dit voort uit de hiervoor genoemde verkoop, deels hangt het echter ook samen met een herrubricering van voorzieningen. De voorzieningen zijn afgenomen met € 2,4 miljoen.

Ingevolge de richtlijnen BBV wordt een onderscheid gemaakt tussen het resultaat voor reservering en het resultaat na reservering. Dit verplichte onderscheid leidt tot de volgende presentatie van het rekeningsresultaat 2006. Bedragen x € 1.000

Omschrijving Resultaat voor reservering Mutatie reserves Resultaat Nog te verrekenen met reserves Opnieuw beschikbaar te stellen Vrij besteedbaar resultaat

Begroting 2006 13.566 13.566 0

Rekening 2006 13.126 11.719 1.407 154 169 1.084

Verschil 4401.847 1.407

Met de 2e bestuursrapportage 2006 werd een overschot van € 871.000 geprognosticeerd. Dit bedrag is voorshands toegevoegd aan de post voor onvoorziene uitgaven (en komt daarmee niet in dit overzicht in de kolom begroting 2006 tot uitdrukking). Ten opzichte van de geprognosticeerde uitkomst 2006 is sprake van een voordeliger rekeningsresultaat (na mutatie reserves) van € 536.000. Dit verschil kan in grote lijnen worden verklaard uit: a. mee- en tegenvallers die nog met reserves verrekend moeten worden. Deze mee- en tegenvallers leiden tot hogere onttrekkingen en/of toevoegingen aan reserves. In totaal gaat het hier om een bedrag van € 154.000. Dit betreft o.a. toevoegingen aan reserves voor vervanging tractiemiddelen/automatisering en fonds werk en inkomen en onttrekkingen aan de reserve LOC+ en de reserve personeelskosten onderwijs.

5

b. incidentele meevallers, die zijn ontstaan omdat bepaalde activiteiten niet in 2006 hebben plaatsgevonden en/of konden worden afgerond. Concreet betreft het o.a. de restantbudgetten voor advieskosten problematiek Larcom en voor de invoeringskosten WMO. Voorgesteld zal worden om deze middelen, tot een totaalbedrag van € 169.000, in 2007 weer beschikbaar te stellen. c. een na-uitkering uit het Gemeentefonds ad € 492.000. d. afrekening loonbelasting over voorgaande jaren € 300.000 e. afrekening BTW/BTW-compensatiefonds over 2006 en voorgaande jaren, nadeel € 566.000. f. onderuitputting van de personeelskosten (a.g.v vacatures) ad € 450.000. g. saldo overige mee- en tegenvallers ad € 137.000. Een verbijzondering van deze bedragen en de toelichting hierop is opgenomen in de zogenaamde productenrekening.

Jaarverslag 2006

In aanvulling op deze globale analyse merken wij op dat in deze jaarrekening ook nog een aantal meevallers is verwerkt welke vervolgens niet doorwerken in het resultaat. Dit omdat deze meevallers hebben geleid tot lagere onttrekkingen aan reserves (totaal € 688.000). Dit betreft o.a. lagere uitgaven voor onderwijshuisvesting en voor onderhoud wegen. Een andere post welke niet in deze analyse tot uitdrukking komt is de vorming van de voorziening ‘Gezondheidspark’ ad € 2.535.000 ten laste van de reserve nieuw beleid. In overleg met de accountant hebben wij besloten om deze voorziening al in 2006 te vormen.

De balans Hierna wordt een vergelijkend overzicht gegeven van de vermogenswaarden per ultimo 2005 en ultimo 2006. Vervolgens geven wij - op hoofdlijnen - een toelichting op de diverse balansmutaties. Voor een uitgebreidere toelichting wordt hier eveneens verwezen naar de productenrekening. Bedragen x € 1.000

Activa Immateriële activa Materiele activa Financiële activa

Totaal vaste activa Voorraden Uitzettingen < 1 jaar Liquide middelen Overlopende activa Totaal vlottende activa Totaal generaal

Ultimo 2006 0 97.766 25.991

Ultimo 2005 0 93.204 19.216

123.757 48.840 11.275 8.332 571 69.018 192.775

112.420 47.623 15.260 3.110 509 66.502 178.922

Passiva Reserves algemeen Dekkingsreserve Bestemmingsreserve Saldo rekening Voorzieningen Vaste schulden Totaal vaste passiva Vlottende schulden

Overlopende passiva Totaal vlottende passiva Totaal generaal

Ultimo 2006 12.693 202 69.540 1.407 20.595 77.874 182.311 9.099

Ultimo 2005 26.993 202 40.248 3.273 23.002 73.852 167.570 8.354

1.365 10.464 192.775

2.998 11.352 178.922

Vaste activa Het totaal aan materiële activa is in 2006 toegenomen met € 4,6 miljoen. Dit is het saldo van € 16 miljoen aan investeringen en € 11,4 miljoen aan afschrijvingen. In dit bedrag voor afschrijvingen is een extra afschrijving van € 5,1 miljoen verwerkt om het structurele probleem, dat is ontstaan als gevolg van de invoering BTW-compensatiefonds (BCF) op te kunnen lossen. Deze extra afschrijving was mogelijk door de inzet van de reserve BCF. De investeringen hadden met name betrekking op de realisering van de Brede School Marslanden, overige onderwijshuisvesting en de uitvoering van het Gemeentelijk RioleringsPlan.

Jaarverslag 2006

6

De toename van de financiële activa met € 6,8 miljoen betreft met name de verstrekking van een achtergestelde lening aan Vitens NV ad € 4,1 miljoen in verband met de verkoop van de preferente aandelen in deze NV en de kapitaalverstrekking ad € 2,8 miljoen aan de CV LOC+ in verband met de realisering/bouw van het Lokaal Opleidingen Centrum aan de Parkweg. Vlotttende activa De voorraden worden als volgt onderverdeeld: Bedragen x € 1.000

Boekwaarde ultimo 2006 24.788 23.528 15 509 48.840

Niet in exploitatie genomen bouwgronden Onderhanden werk/bouwgronden in exploitatie Gereed product en handelsgoederen Vooruitbetalingen

Boekwaarde ultimo 2005 21.003 26.274 13 331 47.623

Voor wat betreft de in exploitatie genomen bouwgronden wordt een voordelig exploitatie-resultaat verwacht van € 4,8 miljoen. Hierbij wordt naast de boekwaarde gerekend met nog te maken kosten (€ 16,0 miljoen) en te verwachten opbrengsten (€ 44,4 miljoen). Per ultimo 2005 was een bedrag van € 5 miljoen in deposito uitgezet bij de Bank voor Nederlandse Gemeente. Per ultimo 2006 was sprake van een groot saldo in rekening-courant. De reden om een deel van dit tegoed niet in deposito uit te zetten heeft te maken met: - de omvang van de nog in de organisatie uitstaande nota’s (per ultimo 2006 nog € 5,25 miljoen); - de ervaring dat rond de jaarwisseling veel bedrijven nog nota’s versturen; - de rentevergoeding die wij in rekening-courant (van de BNG) ontvangen. Deze rentevergoeding benadert de rentevergoeding voor een 1 maandsdeposito. Vaste passiva Reserves en voorzieningen In onderstaande overzicht is ook het rekeningsresultaat 2006 verwerkt. Bedragen x € 1.000

Saldo ultimo 2005 Reserves algemeen Dekkingsreserve Bestemmingsreserves Saldo rekening Totaal reserves Voorzieningen - grondbedrijf - algemene dienst - onderhoud/egalisatie - door derden beklemde middelen

Vermeerderingen Verminderingen

26.993 202 40.248 3.273 70.716

5.191

19.491

51.282 2.192 58.665

21.990 4.058 45.539

Saldo ultimo 2006 12.693 202 69.540 1.407 83.842

3.142 3.177 7.119 9.564 23.002 93.718

2.675 194 218 3.263 6.350 65.015

567 820 209 7.161 8.757 54.296

5.250 2.551 7.128 5.666 20.595 104.437

7

Jaarverslag 2006

Het eigen vermogen (reserves) is in 2006 toegenomen met € 13,1 miljoen. Deze toename vloeit met name voort uit verkoop bedrijfsonderdelen nutsbedrijven (in totaal ruim € 10 miljoen). Deze opbrengsten zijn toegevoegd aan de reserve nieuw beleid na 2010. Voor een gedetailleerd overzicht van de ontwikkeling van de reservepositie verwijzen wij naar het overzicht van reserves en voorzieningen, als opgenomen in de productenrekening, alsmede naar de paragraaf “weerstandsvermogen” in dit jaarverslag. Vaste schulden De in de balans opgenomen langlopende schulden kunnen worden verbijzonderd naar: Bedragen x € 1.000

Onderhandse leningen Waarborgsommen Door derden belegde gelden

Stand ultimo 2006 74.466 3.172 236 77.874

Stand ultimo 2005 71.031 2.251 570 73.852

In 2006 is een nieuwe vaste geldlening aangetrokken van € 7,5 miljoen. Daar staat tegenover dat € 4,1 miljoen (regulier) is afgelost. Volledigheidshalve wordt hierbij nog opgemerkt dat eind 2006 de leningenportefeuille - op 2 doorverstrekte geldleningen na - is geherstructureerd. Concreet betekent dit dat in totaal € 72 miljoen vervroegd is afgelost en omgezet in een nieuwe geldlening. Deze herstructurering heeft - mede - plaatsgevonden in verband met de (nog) lage rentestand en een verwachte toename ten aanzien van de stijging van de kapitaalmarktrente. Verder is eind 2006 nog een geldlening gesloten van € 25 miljoen tegen 4,21% (stortingsdata 1 januari 2008 en 1 januari 2009) in verband met de financiering van de nieuwbouw gemeentehuis. Vlottende passiva Vlottende schulden De onderverdeling van de vlottende schuld is als volgt: Bedragen x € 1.000

Banksaldi Overige schulden

Stand ultimo 2006 2 9.097 9.099

Stand ultimo 2005 5 8.349 8.354

Onder de overige schulden is een bedrag van € 8,6 miljoen begrepen voor crediteuren. Per ultimo 2005 was dit € 6,7 miljoen. Overlopende passiva Dit bedrag bestaat uit: Bedragen x € 1.000

Vooruit ontvangen bedragen Nog te betalen bedragen

Stand ultimo 2006 56 1.309 1.365

Stand ultimo 2005 0 2.998 2.998

Onder de post nog te betalen bedragen vallen de voorlopige inkomsten (t.b.v. Samenwerkingsverband Noord Oost Overijssel) en transitoria. Een opsomming van de transitorische posten is opgenomen in de productenrekening.

Jaarverslag 2006

8

3. Programmaverantwoording 2006

In dit hoofdstuk beschrijven we de werkzaamheden van de organisatie. We beginnen elke programmalijn met een korte samenvatting van de doelstellingen uit de toekomstvisie.

Daarna is in beeld gebracht welke andere activiteiten in 2006 zijn uitgevoerd ter realisering van de ambities binnen deze programmalijn. Daarbij merken wij op dat wij hierbij niet naar volledigheid hebben gestreefd, maar hiermee wel de belangrijkste activiteiten op een rij hebben gezet.

Vervolgens vermelden we, wat de stand van zaken is met betrekking tot de realisering van de beleidsvoornemens, waarvoor in 2006 extra budget beschikbaar is gesteld ten laste van de ruimte voor nieuw beleid.

Aan het slot van elke programmalijn hebben wij een opsomming van lasten en baten opgenomen en een korte toelichting op de verschillen tussen de begrote en werkelijke bedragen.

3.1 Inleiding

3.2 Programmalijn 1. Voorzieningen Voorzieningen leveren een bijdrage aan het met plezier wonen, werken en recreëren. Voorzieningen zijn zaken als een school, een dorpshuis, een theater en een ziekenhuis. Maar ook een voetbalvereniging, de harmonie en een kinderboerderij. De behoefte aan voorzieningen in de eigen kern is groot. Vrije tijd en ontspanning horen niet bij de taken van de gemeente. Samen leven en sociale cohesie zijn wel aandachtsvelden voor de gemeente. De uitvoering verschuift van een gemeentelijke taak naar de verantwoordelijkheid van de clubs, verenigingen en instellingen. Binnen deze programmalijn is het gelaagde model een belangrijk hulpmiddel om zoveel mogelijk recht te doen aan alle doelstellingen. In het gelaagde model worden kleine kernen, grote kernen en centrale kernen onderscheiden. De twee centrale kernen zijn Hardenberg en

Dedemsvaart, de grote kernen zijn Balkbrug, Gramsbergen, Slagharen en Bergentheim. De overige kernen zijn kleine kernen. De belangrijkste doelstellingen binnen deze programmalijn zijn: • bieden van een ontmoetingsplek en versterken sociale cohesie; • verbeteren kwaliteit van onderwijs en zorg; • verbeteren woon- en ondernemersklimaat; • binden van jongeren aan de gemeente Hardenberg. Voor de realisering van deze doelstellingen zijn het afgelopen jaar extra middelen uitgetrokken. Op de besteding hiervan wordt in de volgende paragraaf ingegaan. Vervolgens wordt ook verslag gedaan van de voortgang van activiteiten, die in de begroting en/of de bestuursrapportage zijn gemeld als beleidsvoornemens voor 2006.

9

Jaarverslag 2006

Nieuw beleid 2006 Binnen de programmalijn voorzieningen is € 3.910.000 uitgetrokken voor eenmalig nieuw beleid 2006 en € 41.837 structureel, verdeeld over de volgende onderwerpen: Bijdrage bouw kleedkamers KIOS’45 Bijdrage aanleg skeelerbaan Instellen reserve particulier initiatief Parkeergarage LOC Voorbereidingskrediet Voorveghter Startbijdrage LOC Centrumvoorziening Dedemsvaart Totaal investering(sbijdrag)en

60.000 85.000 250.000 450.000 40.000 1.725.000 1.300.000 3.910.000

Aanleg sportvoorziening Kruserbrink (investeringskosten € 407.000) Exploitatie Kreatief Centrum Hardenberg/Muzerie Totaal

34.337 7.500 41.837

Ten aanzien van de voortgang van deze projecten kunnen wij het volgende melden.

1 Bijdrage bouw kleedkamers KIOS ‘45 portefeuillehouder: afdelingshoofd:

D. Prinsse H. Dunnewind

Wat wilden we bereiken? Uitbreiding van de kleedaccommodatie van korfbalvereniging KIOS ‘45 uit Sibculo van 2 naar 4 kleedkamers. Wat hebben we gedaan? - De gemeente heeft € 60.000 beschikbaar gesteld voor uitbreiding van de kleedaccommodatie. - De bijdrage is toegekend onder de voorwaarde van privatisering van de accommodatie. - Er is overeenstemming met KIOS ‘45 over de voorwaarden van de privatisering. - De investeringen ten behoeve van de stroomvoorziening c.a. zijn gedaan. - De vereniging is in 2006 gestart met de uitbreiding van de kleedaccommodatie. Wat heeft het gekost? De splitsing van de stroomvoorziening c.a. is in opdracht van de gemeente gerealiseerd en betaald. De bijdrage ad € 50.000 is eind 2006 aan de vereniging overgemaakt.

2 Bijdrage aanleg skeelerbaan portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Het project voorziet in de aanleg van een multifunctionele en regionale skeelerbaan op het terrein van de huidige natuurijsbaan. - Het plan (investeringskosten: € 350.000) heeft een overduidelijk particulier karakter. - De financiering zal door middel zelfwerkzaamheid, overheidssubsidie, sponsoring en fondswerving haalbaar moeten worden gemaakt. - Na realisatie zal de accommodatie door middel van vestiging van een zakelijk recht in eigendom worden overgedragen aan de ijsvereniging dan wel aan een afzonderlijk op te richten rechtspersoon (bijv. stichting). Wat hebben we gedaan? - In samenspraak met alle belanghebbende verenigingen/ organisaties is een PVE/projectplan opgesteld en is een werkgroep in het leven geroepen. De werkgroep wordt door de gemeente (afdeling Sport en Cultuur) ondersteund.

Jaarverslag 2006

- Door de provincie Overijssel is in het kader van het Gebiedsgericht Beleid Noordoost Overijssel een subsidie van maximaal € 125.000 toegekend, waarmee – samen met de gemeentelijke subsidie van € 85.000 - een belangrijke stap is gezet naar een sluitende financiering. - Het project ondervond ernstige vertraging doordat onderzoek moest worden gedaan naar de aanwezigheid van beschermde flora en fauna binnen het gebied waar de nieuwe accommodatie is geprojecteerd. Uit de in het najaar bekend geworden onderzoeksresultaten is gebleken, dat de betreffende wetgeving geen belemmeringen c.q. beperkingen oplegt om dit project op de beoogde locatie uit te voeren. - Hierna is met het project in alle voortvarendheid een doorstart gemaakt. - Onder voorwaarde van het verkrijgen van een sluitende financiering gaat de (bijgestelde) planning uit van aanleg en ingebruikname in 2007. Wat heeft het gekost? Gelet op de stand van zaken is de gemeentelijke bijdrage nog niet uitgekeerd. Het beschikbare bedrag is met de najaarsnota 2006 toegevoegd aan de reserve nog te maken kosten.

3 Aanleg sportvoorziening Kruserbrink portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? Op basis van de uitkomsten van een onderzoek (vraag-/aanbodanalyse) van het Instituut voor Sportaccommodaties van het NOC*NSF (Rapportage atletiek, honk- en softbal, korfbal en voetbalvoorzieningen in de kern Hardenberg, november 2004) is een plan opgesteld, dat voorziet in de aanleg van kunstgrasvelden voor Juventa (korfbal) en een volwaardig honk- en softbalveld voor ‘Cubs’. Wat hebben we gedaan? - Op basis van een meervoudig onderhandse aanbesteding werd de uitvoering van het werk gegund aan Ingenieursbureau Oranjewoud BV.

10

- De opstelling van het programma van eisen en de daadwerkelijke uitvoering van de werkzaamheden zijn in nauwe samenspraak/-werking met de beide verenigingen uitgevoerd. - Al medio april kon het kunstgras door Juventa en door het Voortgezet Onderwijs ten behoeve van de lessen lichamelijke opvoeding in gebruik worden genomen. - In september was – weliswaar beperkt - het nieuwe honk- en softbalveld voor bespeling gereed. - Beide verenigingen en het onderwijs zijn bijzonder tevreden over de vernieuwde en eigentijdse accommodatie. Wat heeft het gekost? - Voor de aanleg is een bedrag beschikbaar gesteld van € 407.000 (incl. BTW), structurele kapitaallasten zijn berekend op € 34.337. De werkzaamheden aan het kunstgrasveld zijn volledig afgerond. - In het voorjaar 2007 dient nog een aantal afrondende werkzaamheden aan het honkbalveld te worden uitgevoerd. Rekening houdende met deze werkzaamheden dient rekening gehouden te worden met een kredietoverschrijding van 10% ofwel ca. € 40.000. De overschrijding is toe te schrijven aan een aantal werkzaamheden die bij de planvorming niet zijn c.q konden worden voorzien, waaronder de afvoer van overtollige grond, herstraten van de bestaande verhardingen rondom de kleedgebouwen, een verbreding van de hoofdtoegang, alsmede de noodzaak van beregening van het honk- en softbalveld tijdens de aanhoudende droogte in vooral de maand juli van 2006.

4 Reserve ter versterking van het particulier initiatief portefeuillehouder: afdelingshoofd:

J. Liese H. Dunnewind

Wat wilden we bereiken? Particulier initiatief is één van de speerpunten uit de toekomstvisie en het meerjarenprogramma van de gemeente Hardenberg. De gemeente wil inwoners en ondernemers stimuleren om actief mee te doen in de Hardenbergse samenleving en particuliere initiatieven om iets tot stand te brengen in de samenleving ondersteunen.

11

Wat hebben we gedaan? - Genoemde € 250.000 uit nieuw beleid 2006 is samengevoegd met een deel (de helft) van de reserve stimulering recreatieve voorzieningen. Hierdoor is in totaal € 500.000 beschikbaar voor de promotie van het particulier initiatief in Hardenberg. Bundeling van deze middelen heeft als meerwaarde: • een groter bereik van verenigingen, stichtingen, organisaties en particulieren; • meer mogelijkheden voor een gerichte, bredere aanpak ter stimulering van particulier initiatief; • gezamenlijk (media) optreden in plaats van een versnipperd optreden en ter voorkoming van overvragen van de gemeenschap; • een dergelijke aanpak kan verrassende samenwerkingen initiëren. - In 2006 is een financiële bijdrage verleend aan het project Vechtdal Koeriersdienst en is het project Stark Wark voorbereid. Binnen Stark Wark kunnen organisaties of particulieren ideeën of projecten aandragen op het gebied van recreatie & toerisme, sport, cultuur en welzijn. Voor projecten die voldoen aan de gestelde criteria kan een subsidie van maximaal 50% worden verleend. - Bij het project Stark Wark hoort een verordening waarin deze criteria zijn vastgelegd. - Stark Wark is op woensdag 14 februari 2007 van start gegaan, met een informatiebijeenkomst in Podium in Hardenberg. Vervolgens konden projecten worden ingediend tot 1 april 2007. Indien gelden resteren na de beslistermijn, kunnen nogmaals projecten worden ingediend tot 1 oktober 2007. Wat heeft het gekost? In 2006 is € 5.000 uitgetrokken voor het project Vechtdal Koeriersdienst.

5 Parkeergarage LOC portefeuillehouder: afdelingshoofd:

D. Prinsse A. v.d. Wilt

Wat wilden we bereiken? De parkeergarage onder het Lokaal Opleidingen Centrum (LOC) moet voorzien in 200 parkeerplaatsen.

Jaarverslag 2006

Wat hebben we gedaan? - De parkeergarage maakt deel uit van het totale LOC+ gebouw. - Met de bouw hiervan is in 2005 gestart. De bouw ligt op schema. Concreet betekent dit dat de parkeergarage medio 2007 in gebruik kan worden genomen. Wat heeft het gekost? - De investering in de parkeergarage is begroot op rond € 4 miljoen (inclusief BTW/prijsstijgingen en rente tijdens de bouw). - Voor het gebruik van de parkeergarage zal moeten worden betaald. Aangezien geen sprake zal zijn van een kostendekkende exploitatie is een reserve gevormd van € 1.700.000 ten laste van het fonds bovenwijkse voorzieningen (€ 625.000), de reserve ISV (€ 625.000) en ten laste van de ruimte voor nieuw beleid 2006 (€ 450.000).

6 Voorbereidingskrediet Voorveghter portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Verbouw van het theater, waarbij de capaciteit van de grote zaal wordt vergroot van 300 naar 450 stoelen. - Door het vertrek van KCH/Muzerie in 2007 naar het LOC komen ruimten vrij. Met de verbouw zullen ook deze ruimten worden aangepast en daardoor ook beter verhuurbaar worden. Daarbij wordt in eerste aanleg gedacht aan uitbreiding van de bioscoop. Wat hebben we gedaan? - We hebben in principe overeenstemming met de bioscoopexploitant voor de uitbreiding van de bioscoop tot 3 zalen. Vanzelfsprekend is daarbij uitgangspunt dat het exploitatierisico van de bioscoop bij de exploitant ligt. - Het ontwerp is in een vergevorderd stadium. We hebben hiervoor BDG Architecten & Ingenieurs uit Zwolle ingeschakeld. Begin 2007 zal dit ontwerp met de daarbij behorende investeringsbegroting worden gepresenteerd. - In het investeringsprogramma 2007-2010 is een taakstellend budget opgenomen van € 273.000 ter

Jaarverslag 2006

dekking van de uit deze verbouw voortvloeiende extra structurele lasten (kapitaallasten en overige exploitatielasten). Wat heeft het gekost? Van de in totaal beschikbare € 40.000 is € 21.645 beschikbaar voor de Voorveghter. Het resterende bedrag € 18.355 is geoormerkt voor de vervroegde verhuizing van de Muzerie. De voorbereidingskosten bedragen tot nu toe bijna € 15.000. Nog niet alle nota’s zijn echter verwerkt.

7 Realisering LOC+ portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Het Lokaal Opleidingen Centrum (LOC) wordt een kennis- en ontmoetingscentrum waarmee Hardenberg een schat aan publieke voorzieningen op het gebied van werk, onderwijs en cultuur onder één dak krijgt. Het Lokaal Opleidingen Centrum biedt vanaf september 2007 onderdak aan diverse onderwijsinstellingen. Hiermee wordt het onderwijsaanbod voor Hardenberg behouden en versterkt. Ook worden in het LOC+deel diverse sociaal-culturele functies gehuisvest. - Onder het LOC zal een parkeergarage van zo’n 200 plaatsen worden gerealiseerd, een van de bronpunten parkeren van het centrumplan.

12

deel van het gebouw voor eigen gebruik en voor (onder)verhuur aan andere partijen, onder andere bibliotheek en KCH/Muzerie. Met nagenoeg alle (onder)huurders is over het aantal af te nemen vierkante meters en de kale huurprijs overeenstemming bereikt. Aan de samenstelling van en de vergoeding voor de af te nemen servicepakketten, die door de gebruikers wenselijk worden geacht, wordt op dit moment gewerkt. Wat heeft het gekost? - De bouwkosten (exclusief de parkeergarage) zijn begroot op rond € 26,5 miljoen. De gemeente neemt voor 58,7% deel in de CV ofwel rond € 15,6 miljoen. Inmiddels is € 9 miljoen gestort. Over het ingebrachte kapitaal ontvangt de gemeente een rentevergoeding. - De grond blijft gemeentelijk eigendom en hierop is een recht van opstal gevestigd. - Naast de inbreng van kapitaal en de grondkosten heeft de gemeente ook “eigen” kosten. Deze bestaan met name uit kosten van advies/uren eigen organisatie en investeringen in de openbare ruimte. Deze kosten komen ten laste van de reserve LOC+. - In 2006 is € 1.222.000 in deze reserve gestort, zijnde de opbrengst van grondverkoop aan Trebbe bouw BV voor de realisering van een appartementencomplex. De reserve is in 2006 aangewend voor het afboeken van de in voorgaande jaren gemaakte voorbereidingskosten (€ 222.000).

8 Centrumvoorziening Dedemsvaart Wat hebben we gedaan? - Het LOC+ wordt gebouwd in opdracht van de CV LOC+. De gemeente neemt samen met twee onderwijsinstellingen (Alfa-college en AOC de Groene Welle) deel in deze CV. - Het toezicht op de bouw enz. ligt in handen van de Stichting LOC+. - De bouw van het LOC op de hoek van de Parkweg en de Sportlaan is in 2005 gestart. Vanaf het voorjaar 2006 is het bouwtempo enorm gestegen. Inmiddels heeft bouwer Trebbe het hoogste punt van het gebouw bereikt. Deze belangrijke mijlpaal in het bouwproces werd op donderdag 2 november 2006 op de bouwplaats gevierd. - De gemeente huurt (vanaf medio 2007) een belangrijk

portefeuillehouder:

afdelingshoofd:

coördinerend wethouder D. Prinsse, mede betrokkenheid door J. Liese en J. Jansen H. Dunnewind

Wat wilden we bereiken? - De bestaande centrumvoorziening maakt plaats voor een appartementencomplex met 27 woningen, zowel in de sociale sector als in de koopsfeer. De woningen zijn geschikt voor ouderen en starters en daarmee sluit het plan aan op het gemeentelijke woonplan. De woningbouw zorgt voor een belangrijke kwalitatieve impuls in het centrum van Dedemsvaart.

13

Jaarverslag 2006

- Vanwege de functie van Dedemsvaart als centrale kern in de gemeente Hardenberg zal de nieuwe centrumvoorziening worden versterkt tot een culturele centrumvoorziening voor Dedemsvaart.

van de twee instellingen zal voor de burger leiden tot een herkenbaar instituut voor kunstzinnige vorming en voor de gemeente tot een heldere subsidierelatie met één partner.

Wat hebben we gedaan? - Initiatiefnemer en opdrachtgever is de Stichting Cultureel Centrum Dedemsvaart, opgericht met een nieuw bestuur. - De nieuwe centrumvoorziening kan worden gerealiseerd op het terrein op de Noordoosthoek van de Langewijk/Zuidwolderstraat. - De op dit terrein aanwezige skatevoorziening zal vooruitlopend op de bouw van het centrum verplaatst worden naar een nog nader te bepalen locatie in Dedemsvaart. - Het programma van eisen voor de nieuwbouw is gereed. - Ook zijn contacten gelegd met de Muzerie voor afname van ruimten en met school de Zeven Linden voor samenwerkingsverbanden. Er is een samenwerkingsovereenkomst opgesteld. - In opdracht van de Stichting is een architect bezig geweest met een ontwerpstudie. - In opdracht van de gemeente heeft een landschapsarchitect het buitenterrein onderzocht op de situeringsmogelijkheden van gebouw, groen en ontsluiting. - Er heeft onderzoek plaatsgevonden naar een nieuwe locatie voor de skatebaan.

Wat hebben we gedaan? - Vanaf 2002 zijn de directies van beide instituten met elkaar in gesprek geweest over de diverse mogelijkheden van samenwerking. In 2004 heeft het college aan het bestuur van het Kreatief Centrum opdracht gegeven om een fusie met De Muzerie in gang te zetten. Van een grote aarzeling tot fusie ontstond er voorzichtig een basis om ergens samen op voort te bouwen. Als voorbereiding en als leidraad is een gezamenlijke fusienotitie opgesteld. - In de vergadering van januari 2006 heeft de gemeenteraad ingestemd met het voorgestelde fusietraject en de financiële consequenties. - De fusie is ingegaan per 1 juli 2006. Met de gemeente Hardenberg is vanaf die datum sprake van een nieuwe subsidierelatie waarvoor een nieuw contract in voorbereiding is. - Per 1 januari 2007 is sprake van centrale tijdelijke huisvesting op de locatie van de voormalige ligweide van het zwembad. Dit in afwachting van de oplevering van LOC+.

Wat heeft het gekost? Het terrein aan de Langewijk is gemeentelijk eigendom. Tot nu toe zijn kosten gemaakt voor voorbereidende werkzaamheden sloop en sanering en voor planvoorbereiding.

Wat heeft het gekost? - Uit de fusiebesprekingen en overige ontwikkelingen bleek een structurele financiële tegenvaller van € 12.000. - Met De Muzerie is overeengekomen dat zij van dit tekort € 4.500 voor haar rekening neemt. De gemeente neemt de resterende € 7.500 voor haar rekening.

Overige ontwikkelingen 9 Exploitatie Kreatief Centrum Hardenberg/Muzerie portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - De gemeente heeft richting De Muzerie en het Kreatief Centrum Hardenberg aangegeven dat zij één loket wenst voor Kunstzinnige Vorming. Een samengaan

10 Openbaar onderwijs portefeuillehouder: afdelingshoofd:

J. Janssen P. Overmars

In 2006 kregen in het kader van de beleidsontwikkeling openbaar onderwijs de volgende zaken specifieke aandacht:

Jaarverslag 2006

1. extra investeringen voor instandhouding en uitstraling openbare scholen; 2. een openbare school in de wijk Marslanden; 3. lumpsum-financiering; 4. schaalvergroting en bestuursvorm. 1. Wat wilden we bereiken? - Extra investeringen voor instandhouding en uitstraling openbare scholen. - Instandhouding van de 15 leslocaties voor openbaar onderwijs in deze gemeente. Wat hebben we gedaan? - Gezorgd voor een betere uitstraling van de openbare scholen door extra investeringen in de schoolgebouwen (opknapbeurt aan buiten- en binnenzijde); - Gezorgd voor een betere uitstraling van een drietal speerpuntscholen door deze scholen gedurende drie schooljaren een groepsformatie van tenminste 4 fulltime plaatsen toe te kennen; - Ervoor gezorgd, dat openbaar onderwijs regelmatig op positieve wijze in het nieuws kwam en de scholen gevraagd een eigen PR-plan op te stellen. Wat heeft het gekost? Extra investering in schoolgebouwen: Extra personeel voor groepsformatie: Extra middelen voor P.R.: Totaal in 2006:

€ 210.000 € 84.000 € 17.000 € 311.000

2. Wat wilden we bereiken? - Goede en moderne huisvesting voor de openbare basisschool “De Kern” in de wijk Marslanden. - Participeren in en vorm geven aan de brede-school-ontwikkeling. Wat hebben we gedaan? - Zeer veel overleg gevoerd met vertegenwoordigers van gemeente en bouwteam en andere participanten om een goede accommodatie te realiseren. - Geïnvesteerd in het opzetten van een netwerk, waarin de deelnemers gezamenlijk inhoud geven aan de brede school. Wat heeft het gekost? Voor het openbaar onderwijs zijn er nog geen kosten gemaakt. In 2007 zal er vanuit het bestuur openbaar

14

onderwijs bij de ingebruikname aanvullende investeringen nodig op het gebied van inrichting van de school. 3. Wat wilden we bereiken? - Een goede voorbereiding op de lumpsumfinanciering, waardoor goed bestuurlijk beleid en een goede financiële administratie kunnen worden gevoerd. - Scholing en toerusting van de medewerkers die beleid en administratie vorm gaan geven. Wat hebben we gedaan? - Diverse cursussen en bijeenkomsten gevolgd; gebruik gemaakt van aangeboden begeleiding. - Veel overleg gevoerd en afspraken gemaakt met interne medewerkers en management van de openbare scholen om een goede financiële werkwijze voor te bereiden. - De begroting 2006 volgens de nieuwe systematiek opgezet en voorbereidingen getroffen voor de jaarrekening 2006. - Draagvlak bij betrokken partijen (scholen, GMR) gecreëerd om beleidstrajecten te ontwikkelen. Wat heeft het gekost? Door rijksaanbod en subsidies zin geen extra kosten gemaakt om de lumpsumfinanciering in te voeren. 4. Wat wilden we bereiken? - Verzelfstandiging van het openbaar onderwijs in gang zetten en tevens schaalvergroting nastreven. - Draagvlak creëren in het onderwijsveld, om het traject verzelfstandiging en schaalvergroting met succes in gang te kunnen zetten. - Nieuwe contacten leggen met het openbaar onderwijs gemeente Coevorden om samen een schaalvergrotingstraject nader te verkennen. Wat hebben we gedaan? - Een voorlichtingsavond voor onderwijsveld en politieke bestuurders gehouden en draagvlak gecreëerd voor een schaalvergrotingstraject. - Contacten met openbaar onderwijs Coevorden gelegd om in 2007 concreet dit traject in te gaan. - Een oriëntatie gedaan naar de elementen die in een dergelijk traject aan bod moeten komen.

15

11 Huisvesting onderwijs portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Op grond van de wet draagt de gemeente zorg voor de voorzieningen in de huisvesting (bouw/uitbreiding, ingebruikgeving, onderhoud, inrichting) van de op haar grondgebied gevestigde scholen voor basis- en voortgezet onderwijs. Wat hebben we gedaan? - Jaarlijks worden aanvragen van schoolbesturen getoetst aan de plaatselijke Verordening Huisvestingsvoorzieningen Onderwijs en – voor zover deze voor medewerking in aanmerking komen – geplaatst op het Huisvestingsprogramma van het desbetreffende jaar. - Het op dit moment meest in het oog springende scholenbouwproject is wel de bouw van een Brede School in de wijk Marslanden. - In 2006 is met Greydanus overlegd of uitbreiding en onderhoud van de school moet plaatsvinden of dat het beter is vervangende nieuwbouw te realiseren. De voorbereidende besprekingen moeten begin 2007 leiden tot een voorstel en besluit.

12 Brede school ontwikkeling Hardenberg portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Via 2 pilotprojecten willen we ervaring opdoen met de werkwijze brede school en criteria opstellen voor eventuele brede school ontwikkeling in de gemeente Hardenberg. - Het gebouw “brede school Marslanden” willen we m.i.v. 2007 in gebruik nemen. Wat hebben we gedaan? - Het schoolgebouw in de wijk Marslanden is in 2006 gerealiseerd. - We hebben in zowel het project Heemse als in

Jaarverslag 2006

Marslanden een proces op gang gebracht waarin de kernpartners (kinderopvang, peuterspeelzaalwerk, zorginstellingen en scholen) samen werken om de kinderen in de wijk optimale ontwikkelingskansen te bieden, problemen te voorkomen of zo snel mogelijk op te lossen. - Voor beide projecten is extra subsidie aangevraagd in het kader van de regeling dagarrangementen en combinatiefuncties (Min v OCW) en voor Heemse is ook gebruik gemaakt van de BOS regeling (buurtonderwijs-school) (Min VWS). Beide subsidies zijn toegekend en vertegenwoordigen een bedrag van € 280.000 voor beide brede school projecten en € 40.000 voor Heemse in het kader van de BOS-regeling.

13 Bibliotheek portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Kwetsbare groepen beter bedienen. - Meer diversiteit en aanbod brengen in de bibliotheekactiviteiten. - Het gebruikers/bezoekersaantal onder de jeugd (13 t/m 18 jr.) toe laten nemen. Wat hebben we gedaan? - De bibliotheek heeft aan de hand van de afgesproken prestaties een inhoudelijk jaarverslag 2005 ingediend, welke binnenkort aan het college en in het kader van de actieve informatieplicht aan de raad zal worden aangeboden. - Uit het verslag blijkt dat 2005 een omslagjaar is geweest voor de bibliotheek. - Op gemeentelijk niveau is de kadernota vastgesteld en is hard gewerkt aan deelname aan het LOC. Op provinciaal en landelijk niveau speelde de bibliotheekvernieuwing een belangrijke rol. - In 2005 blijkt de bibliotheek steeds vaker digitaal te worden bezocht: er wordt steeds vaker een beroep gedaan op het digitale inlichtingenbureau en er worden steeds vaker ter plekke digitale bronnen geraadpleegd. Werd de bibliotheeksite in 2004 nog 57.775 keer bezocht, in 2005 is dit gestegen naar 79.778 bezoeken.

Jaarverslag 2006

Ten aanzien van de specifieke doelstellingen kan het volgende geconcludeerd worden: Kwetsbare groepen beter bedienen - Daar waar afgesproken zijn fysieke vestigingen waar inwoners elkaar kunnen ontmoeten en informatie tot zich kunnen nemen. In 2005 is, in samenwerking met de gemeente, een onderzoek gestart naar het opzetten van een dienst thuisbezorging t.b.v. kwetsbare groepen. Op dit moment voorzien vrijwilligers leden die niet mobiel zijn van media. Meer diversiteit en aanbod brengen in de bibliotheekactiviteiten - In 2005 zijn diverse activiteiten georganiseerd door de bibliotheek waarvan het grootste deel van de activiteiten gericht waren op het basisonderwijs. Specifiek voor jongeren werd in 2005 geen aanbod gedaan. In het LOC zal de bibliotheek deze taak actiever en specifieker oppakken. (zie ook hieronder) Het gebruikers/bezoekersaantal onder de jeugd (13 t/m 18 jr.) toe laten nemen. - Afgesproken is dat de bibliotheek in 2007 het percentage jongeren, dat gebruik maakt van de bibliotheek vaststelt. In de periode 2007 t/m 2010 dient er onder de gebruikers in deze leeftijdscategorie een stijging plaats te vinden van 10%. Op ambtelijk niveau meedenken met de bibliotheek bij het organiseren van activiteiten. - Tijdens ambtelijk overleg zijn de bibliotheek suggesties gedaan contact te zoeken met lokale organisaties zoals de KNST SPR en de historische verenigingen, om hiermee op onderdelen de samenwerking te zoeken. Het is de verantwoordelijkheid van de bibliotheek de samenwerking te initiëren en uit te werken. - De gemeente heeft in 2006 aan de Stichting Openbare Bibliotheken gevraagd een vooronderzoek te starten, dat de synergetische mogelijkheden verder tussen de deelnemende LOC organisaties op het gebied van onderwijs, cultuur en werk en inkomen op onderdelen uitvoert en concretiseert. Doelgroepen onderzoek maakt daarvan onderdeel uit. In december heeft tijdens een bestuurlijk overleg een presentatie van de eerste veelbelovende resultaten plaatsgevonden.

16

14 Peuterspeelzaalwerk portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Het aantal kinderen dat naar de peuterspeelzaal gaat stabiel houden (doorbreken dalende tendens). - Verbeteren van de kwaliteit van het peuterspeelzaalwerk. Wat hebben we gedaan? - In een pilotproject is samengewerkt tussen de JGZ (consultatiebureaus) en 5 peuterspeelzalen. Doelstelling van het project is de samenwerking tussen JGZ en peuterspeelzalen in zijn algemeenheid te versterken maar richt zich vooral op de samenwerking en doorverwijzing van zorgkinderen. Door dit project is de signaalfunctie sterk verbeterd en vindt een betere communicatie en terugkoppeling plaats. - Bij de subsidievaststelling 2006 medio 2007 wordt getoetst of de peuterspeelzalen aan de aan de subsidie verbonden kwaliteitseisen hebben voldaan. Bij niet voldoen aan de voorwaarden kan een korting op de vast te stellen subsidie worden toegepast. - Peuterspeelzalen die aan de daarvoor gestelde voorwaarden hebben voldaan hebben aanvullende subsidies ontvangen voor kwaliteitsbevorderende maatregelen zoals het werken met een peutervolgsysteem, bijscholing en aanschaf van ontwikkelingsgericht materiaal. - Er zijn enkele nieuwe accommodaties gerealiseerd in o.a. de Marslanden, Bergentheim - Het resultaat van de activiteiten heeft er toe geleid dat het bereik van de peuterspeelzalen per 1 januari 2007 t.o.v. 1 januari 2006 is gehandhaafd op een percentage van 65%. Wat heeft het gekost? - Pilots consultatiebureau: € 12.500. - Extra subsidie kwaliteitsbevorderende maatregelen € 20.000/bijscholing € 34.000. - Nieuwe accommodaties maken onderdeel uit van grotere afzonderlijke projecten.

17

15 Huisvesting peuterspeelzaal en bibliotheek Bergentheim portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Een gezamenlijke structurele huisvesting voor deze twee partijen. Wat hebben we gedaan? - Met Beter Wonen Vechtdal (BWV) is overeenstemming bereikt over overdracht van het voormalige schoolgebouw OBS Prins Bernhard. Dit gemeentelijke gebouw is na de overdracht aan BWV in overleg met deze partijen inmiddels (intern) verbouwd - Het gebouw is rond de jaarwisseling 2006/2007 door BWV aan beide partijen opgeleverd. Wat heeft het gekost? - BWV heeft het gebouw tegen boekwaarde van de gemeente overgenomen en vervolgens in het gebouw geïnvesteerd. - BWV zal het gebouw tegen een vooraf vastgestelde huurprijs van 15 jaar verhuren aan het bestuur van de peuterspeelzaal en de bibliotheek.

16 Kunst in de stad portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? De stad Hardenberg moet een levendige ontmoetingsplek worden om uit te gaan, te werken, te winkelen, te recreëren en te wonen. Daarbij hoort Kunst die past in het gebied en hoort bij de stad. Daartoe is een ‘Bestedingsvoorstel Kunstprogramma Hardenberg’ opgesteld waarin de volgende onderdelen zijn benoemd: 1. LOC: in en om het gebouw de verblijfsruimten versterken en verfraaien met beeldende kunst. 2. Assenroute: de assenroute in het centrum van Hardenberg versterken met permanente kunst in de vorm van kunstwerken in het plaveisel van deze route.

Jaarverslag 2006

3. Drijvend kunstwerk: een drijvend kunstwerk dat een autonome waarde heeft als kunstwerk en te gebruiken is voor kleine voorstellingen. 4. Cultuurwinkel: leegstaand winkelpand gebruiken als cultuurwinkel door mensen uit te nodigen die bijzondere dingen maken of bijzondere diensten verlenen. 5. Kunstroute: jaarlijks een kunstroute organiseren, waarbij gebruik wordt gemaakt van winkeletalages. 6. Inventarisatie: de binnen- en buitencollectie van de gemeente Hardenberg aan beeldende kunst inventariseren. Wat hebben we gedaan? - Er is een kunstcommissie ingesteld met als hoofddoel adviseren aan de wethouder Cultuur over de aangenomen projecten uit het bestedingsvoorstel. Deze commissie heeft ingestemd met: A. ambassadeursfunctie B. creëren van draagvlak in de gemeente C. Netwerkfunctie en gebruik maken van deze netwerken bij de Hardenbergse bevolking. - Workshop Hardenberg 10 en 11 juli 2006. De workshop diende als aftrap als informatieverstrekking omtrent Hardenberg aan de kunstenaars. Een tiental kunstenaars is door een viertal specialisten van verschillende kennisgebieden omtrent Hardenberg in een tweedaagse sessie ingelicht over de gemeente. D.m.v. deze presentaties en splitsessies wordt het denken over kunstprojecten in de gemeente gegenereerd. Deze workshop heeft direct invloed gehad op vorm en inhoud van de latere projectvoorstellen. Uitgangspunt is hoe de natuurlijke en gebouwde omgeving van Hardenberg door kunst beleefbaar te maken is. - Aan negen kunstenaars zijn inmiddels schetsopdrachten verleend. Vier kunstenaars hebben hun opdracht gepresenteerd. De overige 5 volgen eind februari 2007. - De kunstcommissie is op eigen verzoek nauw betrokken geweest bij de opdrachtverlening van de kunstenaars; een belangrijke investering om een breed draagvlak te creëren voor beeldende kunst in Hardenberg. - Voor wat betreft punt 6, inventarisatie, deze is afgerond. Momenteel zijn we in gesprek met een communicatiebureau om een website te bouwen en onderzoeken we mogelijkheden om de kunstwerken in Hardenberg op een ludieke wijze onder de aandacht te brengen van de bevolking.

Jaarverslag 2006

- KNSTSPR is geopend op 20 mei. De opening was met veel feestelijke publiciteit omgeven. Participanten zijn geïnstalleerd en voeren hun activiteiten uit. - Onderdeel 1, Kunstwerken LOC, zal in 2007 worden afgerond. - Voor wat betreft onderdeel 2 t/m 5 is door de kunstcommissie opdracht gegeven deze in elkaar te schuiven en om te vormen tot een overkoepelend regieplan. Deze samentrekking resulteert in de gemeenschappelijke noemer van Het Vechtpark. De uitvoering van dit onderdeel zal vanwege de omvang en de nodige aanvullende financiering gefaseerd plaatsvinden, waarbij de verwachting is dat een tweetal onderdelen in 2007 worden uitgevoerd.

18

-

-

Wat heeft het gekost? In 2006 zijn alleen voorbereidende kosten gemaakt.

17 Multifunctionele voorzieningen in de kernen portefeuillehouder: afdelingshoofd:

J. Liese P. Overmars

Wat wilden we bereiken? - In de kleine en grote kernen en in de wijken blijft ontmoeting en onderlinge hulp behouden. - Het werk richt zich vooral op particuliere initiatieven die gericht zijn op het multifunctionele gebruik en samenwerking binnen dorpshuizen. Wat hebben we gedaan? - De stichting MFC de Horst is van plan om het multifunctioneel centrum Sibculo uit te breiden met een extra zaal voor het verenigingswerk. De gemeente heeft een subsidie van € 30.000 in het vooruitzicht

-

gesteld, onder voorwaarde dat de exploitatie rond is en de totale kosten gedekt kunnen worden. De stichting is nog bezig met de vraag of zij haar plannen binnen deze voorwaarden kan realiseren. Een werkgroep met de betrokken instellingen onderzoekt de mogelijkheid/haalbaarheid van een MFC/Kulturhus in Grambergen. De stichting Dorpshuis ’t Haarschut wil graag de bibliotheek gaan onderbrengen in het dorpshuis en verder wil men graag structurele diensten gaan aanbieden in Kloosterhaar. De gemeente heeft een subsidie van € 56.538 in het vooruitzicht gesteld, onder voorwaarde dat de provincie via Leader Plus ook subsidie beschikbaar stelt. Stichting De Aner School wil graag het dak vervangen van het verenigingsgebouw De Anerschool. Stichting Vrienden van Avondlicht heeft een subsidie aangevraagd voor het inrichten van wijksteunpunt Magnolia te Dedemsvaart.

Wat heeft het gekost? - Zolang de stichting MFC de Horst nog niet kan aantonen dat aan de gestelde voorwaarden kan worden voldaan zal de bijdrage nog niet worden overgemaakt. - Voor het haalbaarheidsonderzoek naar een MFC/ Kulturhus in Gramsbergen is € 13.000 beschikbaar gesteld. - Zolang de stichting Dorpshuis ’t Haarschut nog niet kan aantonen dat aan de gestelde voorwaarden kan worden voldaan zal de bijdrage nog niet worden overgemaakt. - Voor het vervangen van het dak van De Anerschool is € 22.000 beschikbaar gesteld. - Voor het inrichten van het wijksteunpunt Magnolia is € 35.000 beschikbaar gesteld.

Financieel overzicht Bedragen x € 1.000

Omschrijving

Begroting 2006 voor wijziging

Begroting 2006 na wijziging

Rekening 2006

Totaal lasten Totaal baten Totaal verschil

24.182 10.126 14.056

25.490 11.206 14.284

26.475 12.885 13.590

Verschil rekening en begroting na wijziging - 985 1.679 694

19

Het voordelig saldo binnen dit programma heeft voor € 229.000 betrekking op een hogere doorberekening van kapitaallasten en voor € 405.000 op een lagere doorberekening uren eigen organisatie. Het dan nog te verklaren saldo ad € 518.000 betreft met name de budgetten voor onderwijs en sport: Onderwijs - Meer personeelskosten (€ 79.000). Deze extra uitgaven zullen nog met de reserve personeelskosten onderwijs worden verrekend. - Uitstel van onderhoudswerkzaamheden aan basisscholen/gymlokalen (€ 330.000). Overigens brengt dit ook met zich dat er in 2006 minder aan de reserve onderwijshuisvesting is onttrokken.

Jaarverslag 2006

Sport - De zwembaden hebben in 2006 een goed jaar gedraaid. Ondanks de fors gestegen energiekosten is sprake van een positief exploitatieresultaat (€ 30.000 exclusief saldo op kapitaallasten en doorberekende uren). - Bij de exploitatie van sporthallen en gymlokalen is sprake van € 60.000 meer baten (o.a. i.v.m. de vergoeding voor energieverbruik). - Ook voor wat betreft de overige sportaangelegenheden is sprake van een meevaller van bijna € 50.000.

Programmalijn 2. Wonen Om vitale kernen te houden, is het nodig dat alle leeftijdsgroepen daar kunnen blijven wonen. Vanwege demografische ontwikkelingen (kleinere huishoudens, vergrijzing) moet er anders gebouwd worden. Daarnaast zijn extra starterswoningen nodig om jongeren te binden. Doelstellingen: • Bouwen op basis van behoefte inwoners. • Bouwen voor starters en senioren. Voor de realisering van deze doelstellingen zijn het afgelopen jaar extra middelen uitgetrokken. Op de besteding hiervan wordt in de volgende paragraaf ingegaan. Vervolgens wordt ook verslag gedaan van de voortgang van activiteiten, die in de begroting en/of de bestuursrapportage zijn gemeld als beleidsvoornemens voor 2006.

Nieuw beleid 2006 Binnen de programmalijn voorzieningen is € 841.000 uitgetrokken voor eenmalig nieuw beleid 2006, verdeeld over de volgende onderwerpen: Medewerker afdeling Ruimte en Economie Renovatie Marsch-Kruserbrink Sanering wegen verkeerslawaai

300.000 200.000 341.000

Totaal

841.000

Jaarverslag 2006


1 Medewerker afdeling Ruimte en Economie portefeuillehouder: afdelingshoofd:

D. Prinsse G. Pesman

Wat wilden we bereiken? Aantrekken functionaris, voor een periode van 4 jaar, o.a. belast met het promotiebeleid. Tevens personele inzet ter ondersteuning van de uitwerking van de programmalijnen economie, wonen en groene ruimte. Op strategisch niveau hebben deze drie lijnen sterk met elkaar te maken en kunnen elkaar daardoor versterken.

20

binnenniveau van maximaal 45 dB(A)is gewaarborgd. - Het geluidsniveau van 45 dB(A) als binnenwaarde is als grens gesteld voor de sanering. Als het binnenniveau hoger is dan volgt sanering (aanpassingen aan de gevel), is het binnenniveau lager, dan wordt niet gesaneerd en wordt de woning definitief van de lijst gehaald. - De onderzoekskosten die zijn gemaakt komen wel ten laste van de saneringsoperatie. - Voor de woningen op de Raillijst geldt hetzelfde. Wat heeft het gekost? - Tot op heden (30 januari 2007) heeft de sanering € 84.822 gekost. Dit alles is nog bekostigd vanuit het ISV1 budget (€120.251 voor 2003 en 2004).

Overige ontwikkelingen Wat hebben we gedaan? Vacature is nog niet vervuld; middelen blijven beschikbaar voor de periode 2007 - 2010.

4 Ruimte voor Ruimte

2 Renovatie Marsch-Kruserbrink Zie programma economie Masterplan Centrum Hardenberg.

portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Vanuit “Ruimte voor Ruimte” realiseren van een 100-tal woningen in het buitengebied voor het topsegment in een tijdsbestek van 10 jaar vanaf 2004 (intentieovereenkomst met de provincie)

3 Sanering wegen verkeerslawaai portefeuillehouder: afdelingshoofd:

J. Janssen J. Nijenhuis

Wat wilden we bereiken? - Geluidssanering van de (laatste 6) woningen op de A-lijst en een begin maken met de woningen op de Raillijst (81 stuks). De opdracht voor de sanering is verstrekt aan de regio IJssel Vecht. Wat hebben we gedaan? - De woningen op de A-lijst zijn in opdracht van de regio IJssel Vecht bezocht door een akoestisch bureau en vervolgens akoestisch doorgerekend. Hieruit is gebleken dat in nagenoeg alle woningen vanwege de samenstelling en constructie van de gevel een

Wat hebben we gedaan? - Voor het project te Gramsbergen, 10 woningen, is een concept ontwikkelingsovereenkomst opgesteld. Het project bevindt zich nog in de ontwerpfase en zal vermoedelijk heel 2007 in beslag nemen. - Voor het project in Dedemsvaart (40 woningen) is in het voorjaar 2006 een samenwerkingsovereenkomst getekend. Inmiddels ligt het voorontwerp bestemmingsplan ter inzage. - Het project in de buurt van Hardenberg moet nog worden opgestart.

21

5 Realiseren woningen portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Met de woonwijk Marslanden (en de bouw van woningen in het Centrum) voorzien in een breed en gedifferentieerd woonaanbod passend bij de regionale functie van de stad Hardenberg. Voor de periode van 1999 t/m 2009 voor de 1e fase, 1.250 woningen. - Voor de periode 2010 t/m 2027 (voor het vervolg) 1.750 woningen. Wat hebben we gedaan? - De bouw van de voet-fiets-verbinding tussen het Centrum van Hardenberg en Marslanden is deels gerealiseerd, de tunnel is gereed en de brug over de Vecht is aangelegd, behoudens de aanlandingen aan beide zijden. Deze zijn civieltechnisch voorbereid. - Marslanden I Wonen 1: is woonrijp opgeleverd, De Lanen 1 en De Vlinder 2. Wonen 2: is bouwrijp m.u.v. het parkje en het plantsoen. Wonen 3: het bestemmingsplan is rond en gaat in 2007 in procedure.

Jaarverslag 2006

Wat hebben we gedaan? - Er zijn totaal 350 woningen gerealiseerd in 2006. - Er is met name gebouwd in Hardenberg (150) zowel in het Centrum als in Marslanden, Dedemsvaart (109), Lutten (22), De Krim (14), Bergentheim (8). - Er zijn 74 woningen gesloopt, totale woningvoorraad eind 2006 is 21.340.

7 Ontwikkeling Park Kotermeerstal portefeuillehouder: afdelingshoofd:

J. Janssen D. van Lenthe

Wat wilden we bereiken? - Realisatie van het park overeenkomstig het in 2004 vastgestelde programma van eisen. Wat hebben we gedaan? - Het definitieve ontwerp voor het park is vastgesteld. De subsidieverwerving heeft plaatsgevonden en is gehonoreerd. - De aanbesteding en realisatie van het park zal in 2007 plaatsvinden. Wat heeft het gekost? - De geraamde kosten voor de realisatie bedragen € 629.000. Er zijn kosten gemaakt voor de voorbereiding en de aankoop van de gronden totaal ter hoogte van € 285.312.

Wat heeft het gekost? - De kosten komen voor rekening van Marslanden BV. De gemeente is hierin facilitair.

8 Wooncampagne

6 Realiseren woningbouwprogramma portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Een productie in 2006 van minimaal 300 woningen: 100 in Marslanden, 50 in centrum Hardenberg, 75 in Dedemsvaart en de rest volgens het woonplan.



Wat wilden we bereiken? - Bieden van een aantrekkelijke en groene woonomgeving. Wat hebben we gedaan? - Er zijn gesprekken gevoerd met partijen, die zich bewegen op de woningmarkt in de gemeente Hardenberg.

Jaarverslag 2006

- Aan de hand daarvan is in de 2e helft van 2006 een campagneplan ontwikkeld, dat op dit moment (januari 2007) wordt omgezet in een campagnevormgeving en actieprogramma. Het campagneplan wordt opnieuw besproken in een overleg met de woonpartners. Alles is erop gericht om in maart 2007 de wooncampagne van start te laten gaan. Wat heeft het gekost? - Voor de wooncampagne is € 150.000 uitgetrokken, dit bedrag is in de begroting 2007 opgenomen. Het bedrag is voor een periode van 4 jaar

22

zodat deze weer geheel gebruikt kunnen worden voor de recreatie. Wat hebben we gedaan? - \In kaart brengen permanente bewoning door middel van inventarisatieformulieren. De inventarisaties zijn beoordeeld; aanspraken op de overgangsregeling zijn beoordeeld. - In verband met het vooronderzoek handhaving zijn ter plaatse controles uitgevoerd. Wat heeft het gekost? - De kosten voor het inschakelen van een extern bureau waren € 50.000.

9 Startersleningen portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Koopstarters met een laag inkomen helpen bij de financiering van een eigen woning. Wat hebben we gedaan? - De regeling is in 2005 gestart. In 2005 zijn 10 leningen verstrekt, door de enorme vraag zijn er in maart 2006 nieuwe financiële middelen in het startersfonds gestort. Hierdoor konden extra leningen worden verstrekt, in totaal zijn er 30 leningen verstrekt. In 2007 krijgt deze regeling een vervolg, de financiële middelen hiervoor zullen beschikbaar worden gesteld. Wat heeft het gekost? - In totaal was het vermogen in het startersfonds € 900.000. Het fonds is nu uitgeput.

10 Permanente bewoning recreatieverblijven portefeuillehouder: afdelingshoofd:

D. Prinsse J. Nijenhuis

Wat wilden we bereiken? - Het terugdringen van het aantal gevallen dat, in strijd met het bestemmingsplan, een recreatieverblijf gebruikt ten behoeve van de permanente bewoning,

11 Waterbeleid 21e eeuw portefeuillehouder: afdelingshoofd:

J. Jansen D. van Lenthe

Wat wilden we bereiken? - De zorg voor voldoende kwantitatieve voorzieningen om een goede waterhuishouding te garanderen. Wat hebben we gedaan? - Overeenkomstig het gestelde in het Gemeentelijk Riolering Plan (GRP) zijn in 2006 o.a. de volgende werkzaamheden uitgevoerd. o Er zijn 4 gemalen gerenoveerd. o Er heeft een inhaalslag plaatsgevonden op het gebied van reiniging en inspectie. In totaal is 77 km riool gereinigd en 45 km riool geïnspecteerd. Hiermee ligt het inspecteren en reinigen van de riolering op schema conform het GRP. o Tevens zijn alle kolken gereinigd. o Daarnaast is de aanleg van riolering in het buitengebied voortgezet en nagenoeg afgerond. In totaal zijn 1.989 percelen aangesloten. - Om een goed beheer en onderhoud te kunnen voeren is een bestek opgesteld in samenwerking met het adviesbureau Witteveen en Bos. Dit bestek is in mei 2006 Europees aanbesteed. Het werk is gegund aan de laagste inschrijver, de firma Dusseldorp te Lichtenvoorde.

23

- Er is een plan van aanpak opgesteld om te komen tot een bestek voor beheer en onderhoud van rioolgemalen. Wat heeft het gekost? - De totale kosten voor de aanleg van riolering in het buitengebied waren € 15.795.000. - De renovatie van de gemalen en de inhaalslag reinigen/inspectie heeft plaatsgevonden binnen het reguliere onderhoudsbudget.

Jaarverslag 2006

- Extra personeel ingezet om de grote hoeveelheid aanvragen te kunnen afwerken.

13 Wonen en zorg portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Senioren moeten zo lang mogelijk zo zelfstandig mogelijk kunnen blijven wonen.

12 Doorlooptijd bouwvergunning portefeuillehouder: afdelingshoofd:

D. Prinsse J. Nijenhuis

Wat wilden we bereiken? - Bouwaanvragen afwerken ruim binnen de wettelijk voorgeschreven termijn. - Verminderen administratieve lastendruk. - Klaar terwijl u wacht (loketcriteria). Wat hebben we gedaan? - De bouwaanvragen zijn ingedeeld in 12 categorieën. Voor iedere categorie zijn checklisten gemaakt. Deze moeten nog als toetsingsprotocollen worden vastgesteld. - Er zijn nieuwe loketcriteria ontwikkeld die ertoe moeten leiden dat niet alle bouwaanvragen meer naar welstandscommissie hoeven. Effectuering hiervan in 1e kwartaal 2007.

Wat hebben we gedaan? - De Wet Maatschappelijke Ondersteuning is per 1 januari 2007 in werking getreden. - In 2006 is de implementatie van deze wet voorbereid - Er zijn diverse seniorenwoningen opgeleverd in 2006: • In Dedemsvaart: de Judith van Marlelaan, de Magnolia, totaal 42 • In Hardenberg: Pothofweg, Clara Feijoenaheem, totaal 116 en in De Krim 13 senioren woningen. - De Schuttevaer in Dedemsvaart en de Bisschopshof en de Markt I in Hardenberg zijn opgestart, totaal 155 seniorenwoningen - Alle woningen zijn als nultreden woningen gebouwd om de zelfredzaamheid van de mensen te vergroten. Wat heeft het gekost? - Deze woningen zijn gebouwd door met name Beter Wonen Vechtdal en de Veste. De gemeente is faciliterend geweest.


Omschrijving



Rekening 2006


21.655 22.392 -737

38.007 40.080 -2.073

37.889 37.038 851

Verschil rekening en begroting na wijziging 118 -3.042 -2.924

Tot dit programma horen o.a. de functies riolering/afvalinzameling c.a. en grondexploitatie. In beginsel horen de budgetten op deze functies “glad” te verlopen, inclusief de kapitaallasten en doorberekende uren. Op de grondexploitatie

Jaarverslag 2006

is echter een saldo ontstaan van € 2.517.000. Dit is met name het gevolg van een storting in de voorziening zorgzone tot een bedrag van € 2.535.000. Bij opstellen van de jaarrekening is deze storting nog gedaan. Dit omdat op grond van Het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) een voorziening per balansdatum op ‘niveau’ moet zijn.

24

Op de overige functies binnen dit programma is een saldo ontstaan van € 407.000. Hiervan betreft € 495.000 een hogere doorberekening van uren (m.n. voor bouwen woningtoezicht) en € 22.000 meer kapitaallasten. Ten aanzien van het dan nog resterende saldo ad. € 110.000 wordt opgemerkt dat dit met name een ontvangst voor vergoeding personeelskosten (€ 65.000) betreft.

Programmalijn 3. Kwetsbare groepen Het bevorderen van zelfredzaamheid is de beste manier om kwetsbare groepen te helpen. Indien mensen niet voor zichzelf kunnen zorgen, moet de gemeente (tijdelijk) een vangnetfunctie vervullen. De gemeente wil dat publiek geld bij de juiste persoon terecht komt, met persoonlijke in plaats van generieke steun. De Wet Maatschappelijke Ondersteuning is een belangrijk wettelijk kader voor het gemeentelijk beleid. Doelstellingen: • Vergroten zelfredzaamheid van mensen. • Het bieden van een vangnet voor mensen die buiten de boot (dreigen te) vallen. Voor de realisering van deze doelstellingen zijn het afgelopen jaar extra middelen uitgetrokken. Op de besteding hiervan wordt in de volgende paragraaf ingegaan. Vervolgens wordt ook verslag gedaan van de voortgang van activiteiten, die in de begroting en/of de bestuursrapportage zijn gemeld als beleidsvoornemens voor 2006.

25

Jaarverslag 2006

Nieuw beleid 2006 Binnen de programmalijn voorzieningen is € 4.647.500 uitgetrokken voor eenmalig nieuw beleid 2006 en € 229.148 voor structureel nieuw beleid , verdeeld over de volgende onderwerpen: Uitbreiding formatie leerplicht Instellen voorziening Larcom Projecten Carinova Gezondheidspark Totaal Uitbreiding taken maatschappelijk werk Budget bijzondere bijstand Collectieve ziektekostenverbetering Totaal

1 Uitbreiding formatie leerplicht portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - We willen meer jongeren met een startkwalificatie, waaronder een HAVO-diploma. - Jongeren moeten aan de leerplicht voldoen; geen onrechtmatig schoolverzuim. Wat hebben we gedaan? - De formatie is tijdelijk - voor een periode van 4 jaar uitgebreid. - Hiermee worden alle preventieve en handhavingstaken volledig uitgevoerd. Wat heeft het gekost? - De kosten bedragen € 75.000 per jaar.

2 Instellen voorziening LARCOM portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Een financieel gezonde en efficiënte uitvoering.

300.000 3.000.000 80.000 1.267.500 4.647.500 45.101 128.000 56.047 229.14 Wat hebben we gedaan? - In 2005 is een voorziening van € 3 miljoen getroffen ten behoeve van de problematiek rondom Larcom. In september 2006 heeft de gemeenteraad ingestemd met de afwikkeling van deze voorziening. - Tevens is besloten om: • met ingang van 1 januari 2007 de uitvoering van de WSW over te nemen van de GR Vechtdal. • een Convenant met Larcom te sluiten voor de feitelijke uitvoering van de SW in 2007 en 2008. • bereid te zijn om samen met de gemeente Ommen het hoofdgebouw van Larcom over te nemen indien zich geen externe koper aandient. • garant te staan voor een lening van € 1,5 miljoen, samen met de gemeente Ommen een pilot uit te voeren voor de inkoop van Sw-trajecten. - De uit de gemeenschappelijke regeling getreden gemeenten hebben gedeeltelijk ingestemd met het voorgestelde financiële reddingsplan, Larcom Saneren en Reorganiseren. Deze gemeenten hebben voor het jaar 2007 uitvoeringscontracten gesloten met Larcom. - De arbeidscontracten van de Wsw-ers en de Wsw-subsidie zijn met ingang van 1 januari 2007 overgeheveld van de GR Vechtdal naar de gemeenten waar de Sw-ers uit afkomstig zijn. Wat heeft het gekost? De kosten van de voorziening Larcom bedragen: - € 1.881.331 vermogensstorting aandeel Bijzondere Achtergestelde Geldlening, - € 1.098.900 aanvulling operationeel tekort Larcom ( inclusief subsidieresultaat en kosten Sociaal Plan).

Jaarverslag 2006

3 Projecten Carinova portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - terugdringen wachtlijsten en verkorten wachttijd. - goede indicatie en doorverwijzing van jongeren met problemen. Wat hebben we gedaan? - tijdelijke inzet van extra formatie binnen het Algemeen maatschappelijk werk inzetten. - eenvoudige aanvragen snel afwikkelen (methode Kortdurend Oplossingsgericht Werken). - deskundigheidsbevordering personeel. - Vanwege de verlate start van de projecten i.v.m. het werven van medewerkers (september 2006) wordt de 1e rapportage over het verloop van de projecten verwacht in maart 2007. - De voorlopige eerste resultaten leveren op dat hulpverlening sneller kan worden geboden waardoor langdurige hulpverleningstrajecten worden terug gedrongen. Door een blijvende stijging van hulpvragen is het effect op de wachtlijsten minder dan verwacht.

26

- Versterken van de positie van het ziekenhuis. - Versterken van de streekfunctie van Hardenberg. - Leveren van een bijdrage aan het behoud en vergroten van werkgelegenheid. - De planning is er op gericht dat de 1e fase van het project in het 2e kwartaal 2008 bouwrijp kan worden opgeleverd. Vanaf dat moment kan er worden gebouwd. Wat hebben we gedaan? - De samenwerking met BWV/2WZ is beëindigd. De gronden zijn aangekocht. Hiermee heeft de gemeente de regierol in handen. - Voor 1/3e deel van de gronden heeft 2WZ het recht van eerste koop. Bij deze afspraak is een relatie gelegd met de gemeentelijke projectdoelen. - Er is een structuurvisie opgesteld en besproken met omwonenden. De structuurvisie heeft nog geen formele status. - Er zijn gesprekken met geïnteresseerde zorgpartijen gehouden en de samenwerking met het ziekenhuis is versterkt. - In juni 2006 is € 240.000 beschikbaar gesteld voor de uitwerking van de plannen. - Er is een exploitatieberekening gemaakt, waaruit een tekort volgt van rond € 2,5 mln. Hiervoor is een voorziening ingesteld (ten laste van de ruimte voor nieuw beleid).

Wat heeft het gekost? - Er is een budgetsubsidie toegekend van € 80.000. Wat heeft het gekost? - Van het budget voor plankosten (€ 240.000) is inmiddels € 161.028 besteed.

4 Gezondheidspark portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Ondersteunen en versterken van de eerstelijnszorg in de wijken en kernen. - Bevorderen en behouden van gezondheid van burgers uit de gemeente en de regio. - Huisvesten van functies die aansluiten bij de huidige en toekomstige zorgvraag van de burgers uit de gemeente en de regio. - Organiseren van functies zodanig dat dit aansluit bij de wensen van de cliënt/patiënt.

5 Uitbreiding taken maatschappelijk werk portefeuillehouder: afdelingshoofd:

J.Liese P. Overmars

Wat wilden we bereiken? - Met het van kracht worden van de Wet op de Jeugdzorg heeft de gemeente er een aantal nieuwe wettelijke taken bij gekregen. - Er is sprake van een toename van het aantal hulpaanvragen van jongeren en vanuit hun verschillende opvoedkundige milieus (gezin, school).

27

Uit de jaarrapportage 2005 blijkt een toename van 8 naar zo’n 10% van hulpvragen. Wat hebben we gedaan? - De jaarlijkse bijdrage voor maatschappelijk werk is verhoogd met € 45.101. Hiermee is een formatieuitbreiding gerealiseerd (0,6 fte). - Met dit budget worden 48 hulpverleningtrajecten meer uitgevoerd en afgerond per jaar. Op grond van de voorlopige resultaten is vast stellen dat het aantal verwijzingen voor hulpverlening aan jongeren toeneemt en dat met de inzet van het extra budget het aantal hulpverleningstrajecten voor jongeren met meer dan 48 is gerealiseerd. Wat heeft het gekost? De kosten komen op € 45.101.

6 Bijzondere bijstand portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Personen die niet beschikken over voldoende middelen om te kunnen voorzien in de uit bijzondere individuele omstandigheden voortvloeiende noodzakelijke kosten van het bestaan moeten een adequate en laagdrempelige mogelijkheid hebben om een tegemoetkoming aan te vragen voor bijzondere bijstand. Wat hebben we gedaan? - Middels klantgerichte publicaties hebben we getracht het niet gebruik terug te dringen. - Er is een collectieve ziektekostenverzekering afgesloten met zorgverzekeraar Achmea Groene Land, waarmee mensen met een minimuminkomen een adequate en goedkopere verzekering kunnen afsluiten. - Als gevolg van het afsluiten van een collectieve ziektekostenverzekering worden diverse medische kosten niet meer vergoed via een aanvraag bijzondere bijstand, maar kunnen deze rechtstreeks door zorgverzekeraar worden vergoed. - In december 2006 konden mensen met een minimum

Jaarverslag 2006

inkomen en vanuit het SoCu-fonds een beroep doen op een eenmalige tegemoetkoming. (eenpersoonshuishoudens € 100; meerpersoonshuishoudens € 200). Wat heeft het gekost? - De eenmalige tegemoetkoming heeft € 92.400 gekost.

7 Collectieve ziektekostenverzekering portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Minima ondersteunen door een gunstige ziektekostenverzekering aan te bieden. - Voorkomen dat minima onverzekerd zijn. - Verbeteren van de verzekeringspositie van bijstandsgerechtigden. - Stimuleren van het gebruik van mogelijkheden tot vergoeding van medische kosten door bestaande drempels weg te nemen. - Het verminderen van de relatieve uitvoeringskosten voor medische verstrekkingen. Wat hebben we gedaan? - We hebben alle eigen klanten hierover benaderd. Tevens zijn overige minima via de gebruikelijke wijze via de media geïnformeerd over de mogelijkheden van deelname aan de collectieve ziektekostenverzekering. - Met verzekeraar Achmea Het Groene Land is een collectief contract afgesloten. Op dit moment nemen 743 personen deel aan deze verzekering, waarvan 392 klanten met een WWB/IOAW-uitkering en 351 overige minima. Wat heeft het gekost? - De collectieve ziektekostenregeling heeft in 2006 € 67.769 gekost. Hierbij moet worden aangetekend dat de eindafrekening over 2006 nog moet komen.

Jaarverslag 2006

Overige ontwikkelingen

8 Leerlingenvervoer portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Het van gemeentewege bekostigen dan wel verzorgen van vervoer van leerlingen tussen woning en school indien dit noodzakelijk is i.v.m. een handicap of de afstand tussen de woning en de aangewezen school. Wat hebben we gedaan? - Afhandeling aanvragen leerlingenvervoer conform nieuw vastgestelde verordening. - Verbeteringen aanbrengen in de bedrijfsvoering. - Eind van het schooljaar een evaluatie van de nieuwe verordening en werkwijze. Wat heeft het gekost? De regeling kon worden uitgevoerd binnen het begrote bedrag en heeft € 1.150.000 gekost.

9 Schooluitval portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? We willen meer jongeren met een startkwalificatie, waaronder een HAVO-diploma. Wat hebben we gedaan? - De uitbreiding van de formatie leerplichtambtenaar moet leiden tot een verlaging van het schoolverzuim. - De opvang van jongeren met sociaal economische problematiek binnen het BREAK-project bracht met zich dat de doelstelling van de time-out-voorziening onder druk kwam te staan. De Ambelt verzorgt nu de opvang van deze jongeren. De reboundvoorziening is binnen het ATC-gebouw apart georganiseerd en richt zich geheel op de terugkeer naar regulier onderwijs. - Het arbeidstrainingscentrum (ATC) beoogt een betere

28

aansluiting te geven op de arbeidsmarkt. De gemeente heeft hiervoor in 2006 een subsidie beschikbaar gesteld. - Als onderdeel van de samenwerking met CWI en de gemeente was reeds een jongerenloket ingericht. Hiermee is weer een belangrijke schakel in de keten: leren, leerplicht, RMC, ROC, CWI, UWV, etc. etc.) gerealiseerd. Een keten die tot doel heeft om jongeren een voldoende startkwalificatie te laten behalen. In 2006 is de samenwerking binnen het jongerenloket doorontwikkeld. Wat heeft het gekost? • Uitbreiding formatie leerplicht. • Break/Rebound: personele kosten: € 25.000 (trajectbegeleider). • ATC: € 65.000.

10 Leerplicht / R.M.C. (= Regionale Meld- en Coördinatiefunctie) portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? We willen meer jongeren met een startkwalificatie, waaronder een HAVO-diploma. Leerplicht: - Jongeren moeten aan de leerplicht voldoen; geen onrechtmatig schoolverzuim. RMC: - Bereiken dat jongeren niet zonder startkwalificatie (minimaal havo of mbo-niveau 2) het onderwijs verlaten en aldus onvoldoende toegerust de arbeidsmarkt betreden. Wat hebben we gedaan? RMC: - (Traject-)begeleiding van 18-23 jarigen en bemiddeling met scholen/instellingen teneinde de doelstelling te bereiken. In het schooljaar 2005 – 2006 waren er 278 voortijdig schoolverlaters. Hiervan zijn er 79 opnieuw naar school gegaan. Wat heeft het gekost? De uitvoering van deze werkzaamheden gebeurt met eigen personeel.

29

11 Lokaal jeugdbeleid

Jaarverslag 2006

12 Algemeen maatschappelijk werk

portefeuillehouder: J. Janssen afdelingshoofd: P. Overmars


Wat wilden we bereiken? - Bevorderen dat jongeren in Hardenberg een goede sociale, emotionele en cognitieve ontwikkeling doormaken, door: - het vergroten van de ontplooiingskansen van jeugdigen; - het voorkomen van achterstand en uitval van jeugdigen; - het versterken van de sociale binding van jeugdigen onderling. - Het voorkomen van overlast voor de omgeving waarin jeugdigen (individuen en groepen) verkeren.

Wat wilden we bereiken? - Het werken aan het probleemoplossend vermogen van de cliënt en daarmee het bereiken van de individuele zelfredzaamheid. - Terugdringen wachtlijsten en verkorten wachttijd. - Goede indicatie en doorverwijzing van jongeren met problemen.

Wat hebben we gedaan? - Voortzetting en verder uitbouwen voor leeftijdgroep 12- van het Kansnetwerk t.b.v. afstemming met instellingen. • ingesteld projectteam werkt aan voorstel. • Brede Schoolontwikkeling in gang gezet en draagt hieraan bij. - Stimuleren en subsidiëren van projecten gericht op vroegsignalering van ontwikkelingsstoornissen bij kinderen. • integrale Jeugd Gezondheids Zorg: samenwerking peuterspeelzalen en consultatiebureaus; o.g.v. evaluatie 2006 wordt de pilot verbreed naar alle onderwijsachterstandscholen. • Brede Schoolontwikkeling in gang gezet waarmee activiteiten worden ontwikkeld als een zorgteam voor basisscholen. - Sociale vaardigheden/weerbaarheidstraining. • ingesteld projectteam heeft huidig aanbod en vraag geïnventariseerd en werkt aan advies. - Onderzoek naar haalbaarheid en realisatie crisisopvang. • ingesteld projectteam heeft advies in ontwikkeling en werkt aan afronding - Onderzoek wenselijkheid en haalbaarheid van een centraal loket. • er is een Jeugd Hulp Team ingesteld.

J.Liese P. Overmars

Wat hebben we gedaan? - Er worden 80 hulpvragen per formatieplaats per jaar afgehandeld. Van de hulpvragen wordt 75% binnen 6 maanden afgerond. - Er is een Uitvoeringsovereenkomst gesloten met een daarbij behorend maximaal subsidiebudget. - Er vindt afstemming plaats met het bureau Jeugdzorg (provincie) voor de jeugdhulpverlening. - Op grond van de halfjaarrapportage is vastgesteld dat ruim wordt voldaan aan de prestatieafspraken per fte. De voorlopige cijfers laten zien dat het aantal hulpverleningstrajecten per fte hoger ligt dan de afgesproken 80. Er is dus meer gepresteerd door het algemeen maatschappelijk werk. - Verder neemt het aantal verwijzingen voor hulp aan jongeren toe en vindt goede doorverwijzing naar de jeugdzorg plaats. Wat heeft het gekost? - Er is een budget voor 2006 aan het Algemeen Maatschappelijk Werk toegekend van € 260.266 (inclusief de structurele verhoging van € 45.101). - Er wordt definitief afgerekend met de instelling op basis van de afspraken in de Uitvoeringsovereenkomst 2006. (Jaarrapportage Carinova komt in mei 2007).

Jaarverslag 2006

13 Deelnemen aan maatschappelijk verkeer ( sociaal cultureel werk) portefeuillehouder: afdelingshoofd:

J. Janssen en J. Liese. P. Overmars

Wat wilden we bereiken? - Stimuleren dat mensen deelnemen aan activiteiten gericht op ontmoeting, educatie, sport en cultuur. - Bevorderen dat mensen een bijdrage leveren door te participeren in mantelzorg, vrijwilligerswerk en organisatie van vereniging. - Het subsidiëren van professionele ondersteuning van participatie bevorderende activiteiten en projecten. Wat hebben we gedaan? - Verstrekken van subsidie voor de (verdere) uitwerking van de plaatselijke ondersteuningsstructuur voor vrijwilligerswerk en mantelzorg. - Het Bureau Vrijwilligerswerk (De Stuw) heeft meer bekendheid gekregen bij de plaatselijke instellingen. Dit blijkt uit het gebruik van de vrijwilligersvacaturebank en het vragen om inlichting en informatie over allerhande vrijwilligerszaken. - Verstrekken van subsidie voor deskundigheidsbevordering van vrijwilligers en mantelzorgers. - Er zijn meerdere cursussen aangeboden t.b.v. deskundigheidsbevordering van vrijwilligers. Het leveren van “maatwerk”cursus voor een instelling slaat goed aan. - Toekennen van budget voor professionele ondersteuning. St. De Stuw heeft een budget ontvangen om ondersteuning te geven aan projecten/ activiteiten. - De volgende projecten en activiteiten zijn daarvoor uitgevoerd: jongerenwerk( sozen en activiteiten), tienerwerk, Meer bewegen voor Ouderen, Bijeenkomsten ouderensociëteiten Computer Leercentrum voor Ouderen, Kinderraden, Jongerenraad, Kinderactiviteiten, etc. etc. (onderdelen van Jaarprogramma Welzijnsactiviteiten 2006).

30

14 Lokaal gezondheidsbeleid portefeuillehouder: afdelingshoofd:

J. Janssen en J. Liese P. Overmars

Wat wilden we bereiken? - Het bevorderen van het gezondheidsniveau van burgers van de gemeente Hardenberg door in te zetten op lichamelijke inactiviteit, relationeel geweld en het tegengaan van problematisch middelengebruik. Wat hebben we gedaan? - Door de verantwoordelijke partijen en in samenwerking met deze partijen wordt gestart met de uitvoering van het plan van aanpak problematische middelengebruik. De gemeente heeft de voorlichtingsbijeenkomsten over alcohol en drugs die door plaatselijk belang en het onderwijs werden georganiseerd financieel ondersteunt met een bijdrage van € 1.554. De samenwerking tussen betrokken partijen rond het thema alcohol en drugs is in Dedemsvaart steviger vormgegeven. Er is in de gemeente een nieuwe zelfhulpgroep gestart. Dit initiatief heeft de gemeente ambtelijk ondersteunt. - In het kader van de breedtesportimpuls wordt verder uitvoering gegeven aan het bevorderen van gezond beweeggedrag. Onder andere door het project Galm. - In samenwerking met de betrokken partijen is een voorlichting gegeven over huiselijk geweld bij een vergadering van de Hardenbergse Vrouwenraad.

31

15 Breedtesportproject “Hardenberg in Beweging” portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? 1. Sportuitval bij jeugd en jongeren tegengaan. - 50% van de kinderen in de bovenbouw van het primair onderwijs kennis laten maken met diverse sport- en bewegingsactiviteiten (2005: 40%). - 60% van de scholen voor primair onderwijs neemt deel aan het lespakket sport- en gezondheidsvoorlichting (2005: 50%). - tenminste handhaving van het aantal deelnemende sportaanbieders (2005: 33) 2. Inactieve ouderen (55+). - Het aantal inactieve inwoners in het zuiden van de gemeente tussen de 55 – 65 jaar met 10% terugdringen. Wat hebben we gedaan? Sportuitval bij jeugd en jongeren • “Kies je Sport” • Sportoriëntatie en keuze; van de 2400 leerlingen hebben er 1200 meegedaan aan een cursus = 50%. • Deelnemende sportaanbieders 2006 > 39. • Sport en gezondheidsvoorlichting; van de 45 scholen hebben er 24 aandacht besteed aan het lespakket sport en gezondheidsvoorlichting = 53%. Inactieve ouderen (55+) • “Sportstimuleringsstrategie GALM” (Groninger Actief Leven Model). • Benaderen van de doelgroep (1100 mensen in de leeftijd van 55-65 jaar). • Fitheidstest (312 deelnemers). • 12 weeks introductieprogramma (206 deelnemers). • 30 weeks vervolgprogramma (126 deelnemers). Wat hebben we verder gedaan binnen het breedtesportproject in 2006? Thema Verenigingsondersteuning: • Sportcongres (oktober 2006). • Themabijeenkomsten (Vrijwilligersbeleid, PR/ Communicatie, Sportsponsoring en Fondswerving).

Jaarverslag 2006

• IKSport (Interne Kwaliteitsscan) bij 6 verenigingen. Thema Buurt-Onderwijs-Sport: • WhoZnext <> jeugdparticipatie (training van 2 teams). • Trainers voor de Klas (3 deelnemende basisscholen en 4 deelnemende sportverenigingen). • Project ‘Duale vakleerkracht’ in Heemse (20 weken op 2 basisscholen). Thema Bevordering Gezond Beweeggedrag: • GALM project (zie boven). • Kies je Sport (zie boven). • Prima op stap “in beweging” (beweegproject i.s.m. Primacentrum). • Tien1000Stappenplan (125 deelnemers). • “Bewegen in de dagbesteding” (stimuleringsbijdrage aan Clara Feyoena). • Natuurlijk Bewegen <> beweegweek voor goed doel i.s.m LIONS Hardenberg. Wat heeft het gekost? Deelproject 1: Verenigingsondersteuning Deelproject 2: Buurt-Onderwijs-Sport Deelproject 3: Bevordering Gezond Beweeggedrag Totaal Uitgegeven in 2006 Restant 2006 wat overgaat naar 2007

€ 21.809 € 23.511 € 47.881 € 93.251 € 55.000 € 38.251

Reden: overschot 2006 Aanvraag Breedtesportimpuls pas eind 2004 gehonoreerd. We lopen dus ongeveer een ½ jaar achter op schema. De eerste activiteiten zijn pas van start gegaan halverwege 2005.

16 Vluchtelingen portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? Een betere taalbeheersing en participatie in de samenleving en op de arbeidsmarkt voor en van nieuwkomers en oudkomers in Hardenberg.

Jaarverslag 2006

32

Wat hebben we gedaan? - In 2006 hebben we 12 nieuwkomers in de gemeente een inburgeringstraject aangeboden waarbij tevens aandacht is voor de toeleiding naar arbeid. Daarnaast hebben we aan 10 oudkomers een inburgeringstraject aangeboden. - Nieuwkomers worden door Vluchtelingenwerk voorzien van maatschappelijk begeleiding; - Door Vluchtelingenwerk wordt voorzien in integratieactiviteiten.

aanbestedingsprocedure is afgerond. - De verordening maatschappelijke ondersteuning is vastgesteld.

Wat heeft het gekost? - De kosten voor de inburgering van nieuwkomers en oudkomers worden gefinancierd uit rijksbijdragen.

Wat wilden we bereiken? - Mensen met een functionele handicap dienen te kunnen participeren in de samenleving. - Mensen met een functionele handicap dienen zo lang mogelijk in hun eigen omgeving of zo dat niet mogelijk is extramuraal, zelfstandig te kunnen blijven wonen. - Mensen met een functionele handicap die een beroep doen op de gemeente dienen snel, adequaat en klantgericht te worden geholpen.

17 Wet maatschappelijke ondersteuning portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Bevorderen van sociale samenhang, participatie, maatschappelijke inzet en zelfredzaamheid van de burgers. - Bieden van ondersteuning bij het langer zelfstandig wonen. Wat hebben we gedaan? - Met ingang van 1 januari 2007 is er een lokaal loket gerealiseerd (Wmo-Ingang) waar burgers terecht kunnen voor informatie en advies op het gebied van wonen, zorg en welzijn. - Er zijn voorbereidingen getroffen zodat per 1 januari 2007 de Wmo kan worden uitgevoerd. - Met ingang van 1 januari kunnen individueel geïndiceerde voorzieningen van maatschappelijke ondersteuning worden geleverd aan mensen die daarop zijn aangewezen voor deelname aan de samenleving. - Het Pilotproject Informele zorg en vrijwilligers is opgestart. - Er is door ARCON onderzoek gedaan naar de positie van mantelzorgers in Hardenberg. - Er zijn Contracten gesloten met de huidige aanbieders van huishoudelijke verzorging. Deze contracten zijn gesloten voor de periode totdat de nieuwe

18 Wet Voorzieningen Gehandicapten portefeuillehouder: afdelingshoofd:

J. Liese. P. Overmars

Wat hebben we gedaan? - Uiterlijk in het 1e kwartaal 2006 wordt een besluit genomen over het voorzetten of beëindigen van het huidige vervoerscontract. Hieraan gaat een fundamentele discussie over de wijze waarop het vervoer het beste kan worden uitgevoerd vooraf. Er is een nieuwe aanbestedingsprocedure gevolgd om de continuïteit van het vervoer per 1-1-2007 veilig te stellen. De gemeente heeft voorts met succes verweer gevoerd in een kort-gedingprocedure welke door een niet beoogd gegunde vervoerder was aangespannen. - In 2006 gestart met opnieuw inrichten van werkprocessen met als doel het verder verbeteren van de kwaliteit en klantgerichtheid. Dit richt zich met name op het verstrekken van hulpmiddelen, collectief vervoer, scootmobielen, rolstoelen, parkeerkaart en woningaanpassingen.

33

Jaarverslag 2006

20 Arbeidsparticipatie/ Wet Werk en Bijstand portefeuillehouder: afdelingshoofd:

19 Mantelzorg portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? Mantelzorgers kunnen zorg verlenen zonder dat dit problemen geeft bij zichzelf, betaald werk of hun maatschappelijke participatie. Mantelzorgers blijven zelfredzaam. Wat hebben we gedaan? - Dit jaar is de pilot informele zorg en vrijwilligers opgestart. Deze pilot maakt deel uit van de Wet maatschappelijke ondersteuning. Het project is opgestart in drie kleine kernen (t.w. Sibculo, Mariënberg en Slagharen) in deze gemeente. De looptijd van het project is 1½ jaar (derhalve tot 1 januari 2008). In Slagharen en Mariënberg heeft inmiddels een nulmeting plaatsgevonden. Het project wordt in deze gemeente uitgevoerd door Stichting De Stuw en Stichting Vrijwillige Thuiszorg. Voor deze pilot is samen met de gemeente Zwolle een subsidieaanvraag ingediend bij de provincie Overijssel. De provincie Overijssel heeft voor deze pilot in totaal een bedrag beschikbaar gesteld van € 250.000. - Er heeft door ARCON een onderzoek plaatsgevonden naar de positie van de Hardenbergse mantelzorger. Dit onderzoek is eind november afgerond. Het onderzoeksrapport doet een aantal voorstellen om de zelfredzaamheid van mantelzorgers te bevorderen. Wat heeft het gekost? De gemeente heeft naast het provinciaal subsidie een bedrag van € 40.000 voor de pilot informele zorg en vrijwilligers beschikbaar gesteld. De kosten van het ARCON rapport hebben € 10.000 bedragen.


Wat wilden we bereiken? De gemeente wil: - Zoveel mogelijk mensen aan het werk. - Een inkomensregeling voor mensen die nog niet aan het werk kunnen. - Door het adequaat vormgeven en uitvoeren van reïntegratie en handhaving er voor zorgdragen dat niet meer mensen een beroep (hoeven te ) doen op de bijstand dan binnen het budget kan worden betaald. Wat hebben we gedaan? - Definitieve invoering Werk voorop. Iedereen die een uitkering aanvraagt gaat direct aan het werk. - 50 mensen in nieuwe vormen van gesubsidieerde WWB-dienstverbanden. Gesubsidieerde arbeid op weg naar regulier werk. - Voldaan aan de subsidievoorwaarden van SZW in het kader van activering en uitstroom van uitkeringsgerechtigden (regeling loopt van 1 januari 2002 tot en met 31 december 2006): • 690 trajecten gerealiseerd t/m 2005 tegenover het geplande aantal van 535 • 209 uitstroom uit deze trajecten gerealiseerd tegenover het geplande aantal van 187. - Op grond van de subsidieregeling is over afgelopen jaren een subsidiebedrag ontvangen van € 481.502. - In het kader van de afbouw van de Wiw en Id-banen zijn convenanten gesloten met Nieuw Baalderborg en de Saxenburghgroep. - Inschakelen van WWB-ers in het gemeentelijk groenonderhoud (indien Larcom onvoldoende WSWgeindiceerden in zijn bestand heeft om groenopdrachten uit te kunnen voeren). - Het verlenen van een vervolg subsidie aan het ArbeidsTrainingsCentrum. - Uitvoeren arbeidsmarktonderzoek door Consensz. - Voorbereiden werkgeversbenadering. - Meer inzet scholingsinstrumenten.

Jaarverslag 2006

21 Wet Sociale Werkvoorziening portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Een goede, adequate, en efficiënte uitvoering van de wettelijke plicht tot het realiseren van loonvormende arbeid voor mensen met een WSW indicatie. Wat hebben we gedaan? - Er voor zorg dragen dat wij aan 464 WSW-geïndiceerden (448,5 SE) in Hardenberg loonvormende arbeid kunnen bieden.

34

- Het (verder) operationaliseren van de hervorming van de WSW zodat de uitvoering kan gaan voldoen aan de in 2005 geformuleerde doelstellingen (zie KG 4 Instellen voorziening Larcom). - In 2006 is Larcom gestart met reorganiseren. Leidraad hierbij is: • van binnen naar buiten. • van productiebedrijf naar mensontwikkelbedrijf. • van kapitaalintensief naar dienstverlenend. Wat heeft het gekost? - de rijkssubsidie voor de loonkosten SW-dienstverbanden is in 2006 nog verlopen via de GR Vechtdal. - de bijdrage in de uitvoeringskosten van de GR Vechtdal, kosten externe advisering, bijdragen aan Sw-bedrijven bedragen ongeveer € 170.000.


Omschrijving



Rekening 2006


25.074 13.381 11.693

26.145 13.651 12.494

24.747 13.130 11.617

Verschil rekening en begroting na wijziging 1.398 521 877

Het voordelig saldo binnen dit programma heeft voor € 36.000 betrekking op een lagere doorberekening van kapitaallasten en voor € 512.000 op een lagere doorberekening uren eigen organisatie. Het dan nog te verklaren saldo ad € 329.000 betreft met name: - Lagere uitgaven voor bijstandverlening - Meer uitgaven voor Wet voorzieningen gehandicapten - Restantbudget invoeringskosten WMO - Overige verschille, waaronder IOAW/IOAZ en Vluchtelingenwerk

€ € € €

177.000 81.000 79.000 154.000

Het verschil in uitgaven voor bijstandsverlening en WVG is verrekend met de gelijknamige reserves. Ten aanzien van het restantbudget invoeringskosten WMO zullen wij voorstellen om dit restant in 2007 weer beschikbaar te stellen.

35

Jaarverslag 2006

Programmalijn 4. Veiligheid 100% veiligheid kan de gemeente niet garanderen, de verantwoordelijkheid voor veiligheid ligt ook bij de samenleving. In het spanningsveld tussen de behoefte aan veiligheid en de onmogelijkheid om veiligheid te garanderen, wil de gemeente inzetten op preventie, handhaving en stimulering van de eigen verantwoordelijkheid. Doelstellingen: • bevorderen van een veilige en leefbare woonomgeving, • bevorderen zelfredzaamheid van de samenleving, • verminderen regels en deze strikter handhaven. Voor de realisering van deze doelstellingen zijn het afgelopen jaar extra middelen uitgetrokken. Op de besteding hiervan wordt in de volgende paragraaf ingegaan. Vervolgens wordt ook verslag gedaan van de voortgang van activiteiten, die in de begroting en/of de bestuursrapportage zijn gemeld als beleidsvoornemens voor 2006.

Nieuw beleid 2006 Binnen de programmalijn voorzieningen is € 800.000 uitgetrokken voor eenmalig nieuw beleid 2006 en € 15.000 voor structureel nieuw beleid, verdeeld over de volgende onderwerpen: Milieu in de leefomgeving Instellen fonds infrastructurele maatregelen Totaal Opleidingsbudget brandweer

1 MILO (milieukwaliteit in de leefomgeving) portefeuillehouder: afdelingshoofd:


50.000 750.000 800.000 15.000 Wat wilden we bereiken? - Een verbetering van de milieukwaliteit waar dat mogelijk is en voorkomen van verslechtering van de bestaande kwaliteiten door normopvulling. - Met deze systematiek kan tevens de kennis uit het basisrapport biodiversiteit worden ingezet bij de uitwerking van de programmalijn Groene Ruimte.

Jaarverslag 2006

Wat hebben we gedaan? - Een aantal specifieke thema’s is benoemd, zoals biodiversiteit, externe veiligheid en geluid. - Bestaande situaties zijn in beeld gebracht. - De methodiek is opgebouwd uit de volgende stappen: Stap 1: analyseren functies, potenties en kwaliteit in het gebied. Stap 2: bepalen gebiedstype. Stap 3: vaststellen van indicatoren voor de milieukwaliteit. Stap 4: vaststellen milieuambities in een visie. Stap 5: vaststellen uitvoeringsmaatregelen en volgen van de uitvoering. - Er zijn voorbereid, de kadernotities Geluid, Externe Veiligheid en Natuurwaardenkaart. Vaststelling vindt plaats in de eerste helft van 2007. Wat heeft het gekost? Het budget is ingezet voor de onderdelen Geluid: € 15.000; Externe Veiligheid: € 20.000 en voor de Natuurwaardenkaart € 15.000. Deze bedragen zijn exclusief kosten ambtelijke uren.

2 Fonds infrastructurele maatregelen portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - De verkeersveiligheid en het treffen van infrastructurele maatregelen vragen veel middelen. Hiervoor is een fonds gecreëerd met een omvang van € 950.000. Wat hebben we gedaan? Ten laste van het fonds zullen de volgende investeringen worden gedaan: - Herinrichting Dorpsstraat Kloosterhaar (€ 250.000). Vergroting van de verkeersveiligheid door het scheiden van het fietsverkeer met het overige (m.n. vracht) verkeer. Er is een schetsontwerp gemaakt en besproken met Plaatselijk Belang. De uitvoering zal plaatsvinden in 2007. De totale te verwachten kosten zijn € 330.000. Hierin is een subsidie aangevraagd van € 100.000. Er is een positief advies van het bestuurlijk vervoersberaad uitgebracht,

36

-

-

-

-

de besluitvorming door GS moet nog plaatsvinden. Herinrichting Kloosterdijk Sibculo (€ 250.000). Er is een schetsontwerp gemaakt en besproken met Plaatselijk Belang. De uitvoering zal plaatsvinden in 2007. Herinrichting Prinses Marijkelaan Slagharen (€ 200.000). Het plan is opgesteld. De uitvoering van het plan vindt plaats nadat de woningbouw van de 1e fase Moeshoek gereed is. De verwachting is dat er in 2008 een start kan worden gemaakt met de uitvoering. De kosten voor het verwijderen van de verharding en de herinrichting van de Moeshoekweg zijn geraamd op € 297.000 waarvoor dekking wordt aangegeven vanuit het Fonds “Bovenwijkse Voorzieningen”. Inrichting 30 km zones Balkbrug Dedemsvaart, De Krim en Hardenberg (€ 250.000). De Krim is uitgevoerd. Voor Balkbrug en Dedemsvaart en Hardenberg heeft een toets aan de inrichtingseisen van een 30 km/u gebied plaatsgevonden en is er een inventarisering gemaakt van de te nemen maatregelen. Na deze inventarisering kan een financieringsvoorstel worden gemaakt. De uitvoering wordt in 2008 verwacht.

Wat heeft het gekost? - De drie herinrichtingsplannen zitten alle drie nog in de fase van het voorontwerp. Tot nu toe zijn alleen kosten gemaakt voor voorbereiding € 32.000, schetsontwerpen € 16.000, zoneportale € 6.000.

3 Opleidingsbudget brandweer portefeuillehouder: afdelingshoofd:

W. Meulman M.G. Cuperus

Wat wilden we bereiken? - Het opleidingsbudget verhogen, om effectief realistisch oefenen voor bevelvoerders mogelijk te maken. Deze verhoging zal gefaseerd tot en met 2008 plaatsvinden. Wat hebben we gedaan? - In 2006 is voor het eerst bevelvoerders aangeboden een oefenweek met effectieve realistische oefeningen bij te wonen. Hiervan hebben drie personen gebruik gemaakt.

37

Wat heeft het gekost? - De gefaseerde verhoging van het oefenbudget tot en met 2008, heeft in 2006 een structurele verhoging van het budget met € 15.000 betekend.


4 Beleid en (integrale) handhaving portefeuillehouder: afdelingshoofd:

W. Meulman, D. Prinsse en J. Janssen J. Nijenhuis

Wat wilden we bereiken? - Verminderen administratieve werkdruk, - Efficiëntere inzet middelen. Wat hebben we gedaan? - Meer aandacht vragen van de burger voor het beleid zodat er begrip ontstaat voor weten regelgeving; - Concept kadernota integraal handhaving programma in college besproken; het daarbij behorend uitvoeringsprogramma is in concept nagenoeg gereed. - Uitgangspunt daarbij is dat prioritering voor handhaving plaatsvindt aan de hand van zes soorten negatief effect: • Fysieke veiligheid: letsel, al dan niet dodelijk. • Kwaliteit: teruggang van de kwaliteit van het maatschappelijk leven, in het bijzonder wat betreft het gevoel van veiligheid. • Financieel-economische maatschappelijke schade. • Verlies van of schade aan natuurschoon. • Schade aan de (volks)gezondheid. • Schade aan het bestuurlijke image/ stemmenverlies/burgerbelang. - Aan de hand van de scores op deze effecten is een concept risicomatrix opgesteld. - Vanaf 2007 zijn extra middelen uitgetrokken voor tijdelijke uitbreiding voor 4 jaren van de formatie met 1,5 formatieplaats.

Jaarverslag 2006

5 Integrale veiligheid -> rampenbestrijding en crisisbeheersing portefeuillehouder: afdelingshoofd:

W. Meulman T. Scholten

Wat wilden we bereiken? - Optimaal participeren in regionaal opleidings- en oefenplan. - Goede bereikbaarheids- en beschikbaarheidsregelingen. - Goede communicatie over de rampenplannen, deelplannen en risico’s. - Inzichtelijk maken van de samenwerkingsvormen tussen brandweer, politie en gemeente met de Duitse buurtgemeenten. - De gemeente Hardenberg is trekker van het deelplan “opvang en verzorging” van de regio IJssel-Vecht. Wat hebben we gedaan? De coördinator bewaakt dat bestuurders, leidinggevenden en medewerkers voldoende opgeleid en getraind zijn, door de volgende aanpak: - Op 9 juni 2006 heeft een bestuurlijke oefening plaatsgevonden met speciale aandacht voor het deelplan voorlichting. - Met verschillende deelprocessen is geoefend en er is een oefening samen met het Rode Kruis voorbereid. - De rampenoefening hoog water met het waterschap Velt en Vecht van 8 december 2005 is in januari 2006 geëvalueerd. - Een viertal extra deelplannen is vastgesteld in het kader van de Rampenbestrijding, te weten verplaatsing van de bevolking, de geneeskundige organisatie op het terrein waar de ramp of het zware ongeval heeft plaatsgevonden, de psycho-sociale nazorg en de bevoorrading van de met de bestrijding van rampen en ongevallen belaste organisaties en personen. - Aanzet gemaakt met communicatieplan risicocommunicatie (wordt begin 2007 vastgesteld) en op Intranet heeft het item rampenbestrijding en crisisbeheersing een plaats gekregen. - Medewerkers zijn opgeleid voor de basiscursus rampenbestrijding en crisisbeheersing. - Samen met de gemeente Coevorden en de Grafschaft Bentheim zijn er op ambtelijk niveau besprekingen gestart over samenwerking in de grensregio.

Jaarverslag 2006

- Het trekkerschap van het deelplan “Deelplan en Verzorging” vanwege personele problemen bij de invulling tijdelijk neergelegd bij de gemeente Kampen. - De piketregeling rampenbestrijding en crisisbeheersing is geoptimaliseerd met de inzet van twee plaatsvervangend AOV’ers en het beschikbaar stellen van nieuwe pagers aan sleutelfunctionarissen. Er is ook aansluiting gezocht bij de communicator (de regionale alarmering bij opschaling).

6 Integrale veiligheid -> externe veiligheid portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? De op 2 augustus 2005 vastgestelde risico inventarisatie nader uitdiepen, door: - alle kwetsbare objecten in beeld te brengen. -. de werkwijze te concretiseren: van planvorming tot en met handhaving. - helderheid ter verkrijgen over de risicocontouren. - waar nodig rampbestrijdingsplannen vaststellen. - voorbereidingen treffen om het externe veiligheidsbeleid vorm en inhoud te geven. Wat hebben we gedaan? - De ambtelijke projectgroep externe veiligheid heeft de nota externe veiligheid voorbereid. De regio IJsselVecht fungeert daarbij als extern adviseur. Er is tevens gebruik gemaakt van een onderzoek van een groep studenten van de Saxion Hogeschool te Enschede. - In het extern veiligheidsbeleid wordt het ambitieniveau voor de komende jaren vastgesteld en worden de risico’s, die ontstaan bij het gebruik, de opslag en het vervoer van gevaarlijke stoffen met onder meer een signaleringskaart in beeld gebracht. Het gaat erom om het inzichtelijk maken en beheersen van de veiligheid van de burger in de omgeving van activiteiten met gevaarlijke stoffen. Ook wordt de ambitie van de gemeente ten aanzien van extern veiligheidsbeleid benoemd met als kader de programmalijn veiligheid en openbare ruimte, waarbij “schoon, heel en veilig” de uitgangspunten zijn. De gehele veiligheidsketen van vergunning tot en met handhaving komt daarbij in beeld.

38

- Het externe veiligheidsbeleid gaat structureel deel uitmaken van de ruimtelijke ontwikkeling en invulling. De afdelingen Ruimte en Economie, Bouwen en Milieu, Brandweer en de Ambtenaar Openbare Orde en Veiligheid (afdeling CAJ) werken nauw samen in dit proces, waarbij het extern veiligheidsbeleid een structureel onderdeel vormt van de besluitvorming. Er zijn rampbestrijdingsplannen vastgesteld, onder meer voor de LPG-stations. - De risico-inventarisatie bedrijven met gevaarlijke stoffen is afgerond en een deel van de Wet milieubeheervergunningen is op dit onderdeel geactualiseerd. - De routering gevaarlijke stoffen is vastgesteld. Wat heeft het gekost? Kosten in verband met voorzitterschap en vergaderingen ambtelijke projectgroep Externe Veiligheid, begeleiden van studenten Saxion Hogeschool (m.n. uren). De kosten van inschakeling Regio waren ca. € 30.000. Hiervoor is een subsidieverzoek ingediend bij de provincie.

7 Integrale veiligheid -> bestrijding buurtoverlast portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Bestrijden buurtoverlast en escalatie van buurtproblemen tegengaan. - Meldingen voor overlast komen bij de verschillende netwerkpartners binnen. De belangrijkste ‘intakers’ zijn de politie (meldingen, aangiften) en de woningcorporaties (klachten over buren). De meldingen worden in het Netwerk voorkomen en bestrijden buurtoverlast ingebracht en besproken, waarbij een probleemhouder wordt aangewezen. Operationeel doel 2006: - Iedere partner van het Netwerk buurtoverlast start in 2006 met de registratie van: aantal (vervolgmeldingen) buurtoverlast en het soort overlast. Daarnaast wordt ook vastgelegd: het aantal geslaagde bemiddelingen en wie de eerste probleemhouder in een individueel geval is.

39

Wat hebben we gedaan? - Planning en agendering vergaderingen en voorzitterschap en secretariaat Netwerkbijeenkomsten. - Terugkoppeling in eigen organisatie (functionele afdelingen) en coördinatie van het geheel van gemeentelijke bemoeienis. - Iedere partner van het Netwerk buurtoverlast is in 2006 gestart met de registratie van het aantal (vervolg)meldingen buurtoverlast en het soort overlast. Daarnaast is ook het aantal geslaagde bemiddelingen vastgelegd en wie de eerste probleemhouder in een individueel geval is. - Met alle deelnemers aan het Netwerk buurtoverlast is op 20 september 2006 een convenant gesloten, waarbij de volgende partijen zich verplichtten tot samenwerking: politie IJsselland, woningcorporatie Beter Wonen, woningstichting De Veste, algemeen maatschappelijk werk Carinova, stichting RIBW Zwolle, team VIA en de gemeente Hardenberg. - In 2006 zijn in totaal 38 overlastsituaties aan de orde gekomen in het Netwerk buurtoverlast, waarvan er 17 inmiddels zijn opgelost en de overige overlastsituaties de nodige aandacht krijgen en vanuit het netwerk bewaakt worden. De Veste kent een eigen sociaal overleg, maar brengt sinds het sluiten van het convenant nu ook (dreigende) overlastsituaties vanuit haar bestand in. Wat heeft het gekost? Kosten voorzitterschap, secretariaat, vergaderuren en bijkomende werkzaamheden van Netwerk buurtoverlast.

Jaarverslag 2006

de werkzaamheden van de werkgroep beschreven zijn, laat zien dat de beschikbaarheid in acht van de negen groepen in de gemeente Hardenberg overdag een probleem kan zijn. Verschillende oplossingsrichtingen worden op dit moment onderzocht en toegepast. Dit verdere onderzoek moet aanzet zijn tot structurele oplossingen.

9 Brandweer handhaving en controle portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Het (brand) veiligheidsniveau is in 2006 gelijk of hoger dan het huidig (brand) veiligheidsniveau. Door middel van het aantal gebruiksvergunningen dat een beperking heeft met 6% verminderen, controles van de gebruiksvergunning uitvoeren en de controle matrix uitwerken. Wat hebben we gedaan? - In 2006 is het aantal gebruiksvergunningen dat een beperking heeft in de vergunning zelfs met zeker 15% verminderd. - In 2006 zijn bijna 200 controles op naleving van de gebruiksvergunning uitgevoerd volgens een planning opgesteld naar het preventie activiteiten plan. Verder is gestart met het uitwerken van de controle matrix, hiervoor zijn hardware (handzame computers) en software (programmatuur) aangeschaft, implementatie zal spoedig volgen.

8 Brandweer beschikbaarheid portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Bij een alarmering van de brandweer met hoge prioriteit (prio 1), moeten er binnen 4 minuten na melding, 6 personen op alle posten beschikbaar zijn voor de brandweerauto. Wat hebben we gedaan? - Er is in 2006 een regionale werkgroep beschikbaarheid actief geweest. Het rapport waarin resultaten van

10 Brandweer opleiding en oefening portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Al het brandweer personeel moet adequaat opgeleid en geoefend zijn voor het landelijk afgesproken niveau van basisbrandweerzorg. Hiervoor maken we in 2006 op persoonlijk niveau inzichtelijk wie er wanneer geoefend heeft.

Jaarverslag 2006

Wat hebben we gedaan? - In 2006 is middels het oefenpaspoort inzichtelijk gemaakt hoeveel oefeningen er door alle brandwachten bijgewoond zijn, dit paspoort wordt in het oefenjaarverslag opgenomen.

11 Regionale samenwerking brandweer portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Samen met andere gemeenten in de regio vormgeven aan de veiligheidsregio. - Vanuit het regionaal perspectief binnen gemeenten een zelfde mate van inbedding en afstemming vinden.

40

van beheer en onderhoud van de wegverhardeningen. - De uitwerking van het beleidsplan groen in de bebouwde omgeving heeft plaatsgevonden en er is een aanvang genomen met de uitvoering daarvan. In concept is op analoge tekeningen de HGS (Hoofdgroenstructuur) bepaald en aangegeven van de bebouwde omgeving (kernen en wijken) van Hardenberg m.u.v. het centrum gebied van Hardenberg. De laatste is in verband met de huidige ontwikkelingen t.a.v. het Masterplan nog niet nader uitgewerkt. - Het definitieve besluit ter vaststelling van de HGS wordt in het voorjaar 2007 genomen. - Een aanpassing van het kapbeleid heeft in 2005 plaatsgevonden en wordt bij de uitvoering gebruikt.

13 Duurzaam veilig Wat hebben we gedaan? - Met name de gemeentesecretarissen en brandweercommandanten binnen de regio IJssel-Vecht richten zich op dit moment nadrukkelijk op de vraag hoe de regionalisering en met name intensivering van de samenwerking in onze regio vorm kan worden gegeven. Dit proces is in feite net gestart en loopt door in de jaren 2007 en 2008. Verder is landelijk de conceptwet “Wet op de Veiligheidsregio’s” bij de Raad voor State ingediend. Deze zal in 2007 door o.a. De Tweede Kamer, al dan niet gewijzigd, worden vastgesteld.

12 Beheer en onderhoud openbare ruimte portefeuillehouder: J. Janssen afdelingshoofd: D. van Lenthe Wat wilden we bereiken? - De fysieke openbare ruimte en de voorzieningen die zich daarin bevinden zijn schoon, heel en veilig. - Verminderen regelgeving en administratieve lastendruk bij kapvergunningen. Wat hebben we gedaan? - Naast het reguliere onderhoud is een instrument ontwikkeld waarmee via integrale afweging beleidskeuzen kunnen worden gemaakt ten aanzien



Wat wilden we bereiken? - De verkeersveiligheid verbetert, waarbij het aantal slachtoffers met lichamelijk letsel op gemeentelijke wegen de komende vijf jaar daalt met 5%. Wat hebben we gedaan? - De omgeving van Collendoorn is ingericht als 60 km/u gebied. - Het fietspad langs de Twenteweg bij Bergentheim is aangelegd. - De jaarlijkse uitvoering van het actieplan verkeersveiligheid heeft plaatsgevonden. Dit zijn activiteiten gericht op de voorlichting, educatie en handhaving. Wat heeft het gekost? - De aanpassing 60 km/u gebied van Collendoorn viel onder het RUP gebied Vechtdal. - De aanleg fietspad Bergentheim heeft € 294.000 gekost, waarvan € 150.000 is gesubsidieerd door de provincie. - Uitvoering actieplan verkeersveiligheid heeft ca € 40.000 gekost, waarvan € 10.000 voor de gemeente en het overige gedeelte is gesubsidieerd door de provincie.

41

14 Fietspad Bruchterveld portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Optimaliseren fietsverbinding Bruchterveld met Hardenberg. - De veiligheid van de schoolgaande jeugd wordt hierdoor verbeterd. Wat hebben we gedaan? - Tracékeuze is in overleg met het Plaatselijke Belang bepaald. - Met de grondeigenaren is overeenstemming bereikt en de besteksvoorbereidingen zijn in volle gang. De vergunningen zijn aangevraagd en februari 2007 wordt het werk aanbesteed. De aanleg van het fietspad vindt half maart 2007 plaats. Wat heeft het gekost? Tot dus ver zijn er alleen kosten geweest voor grondverwerving en interne uren, € 24.000.

15 Herinrichting Grote Beltenweg portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Het bieden van een veilige fietsroute met recreatief nevendoel en het oplossen van de meest verkeersonveilige situaties op genoemde weg. Deze doelstelling realiseren door de aanleg van een vrijliggend fietspad in combinatie met verkeersremmende maatregelen. Wat hebben we gedaan? - De RO procedure kon in 2006 niet worden afgerond. Het oorspronkelijke tracé stuitte op bezwaren i.h.k.v. de Boswet. Daarnaast hebben wij nadrukkelijk de voorkeur uitgesproken voor een tracé strak langs de weg i.v.m.de sociale verkeersveiligheid. Het nieuwe tracé wordt verder uitgewerkt. Zodra de planologische

Jaarverslag 2006

belemmeringen zijn weggenomen en de grondverwerving rond is wordt er gestart met de uitvoering, naar verwachting najaar 2007. - Er is GDU subsidie aangevraagd. Wat heeft het gekost? - De totale kosten worden geraamd op € 976.200. De kosten van de voorbereiding zijn € 60.000. Er is reeds een krediet beschikbaar van € 810.000. - De hoogte van de aangevraagde BDU subsidie bedraagt € 300.000. Er is een positief advies van het bestuurlijk vervoersberaad uitgebracht, de besluitvorming door GS moet nog plaatsvinden.

16 Herinrichting Herenstraat Slagharen portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Creëren van een aantrekkelijke en duurzaam veilige inrichting van genoemde weg, nadat deze van gebiedsontsluitingsweg is omgezet naar erftoegangsweg. De herinrichting van de straat met aangrenzende pleinen heeft bovendien tot doel de verblijfs-, woon- en winkelfunctie te versterken, waarbij het gebied over voldoende parkeermogelijkheden dient te beschikken. Wat hebben we gedaan? - Een ideeënschets is uitgewerkt tezamen met een globale kostenraming. Deze zijn besproken met de projectgroep en stuurgroep van de Herenstraat. - Er is voor gekozen om de herinrichting uit te voeren na aanleg van de rondweg. Aangezien de rondweg vertraging heeft opgelopen is dit project ook nog niet ten uitvoer gebracht. Wat heeft het gekost? - De kosten zijn geraamd op € 1.950.000. Voor de 1e fase van de herinrichting is een krediet beschikbaar gesteld van € 650.000. Voor de 2e fase van de herinrichting volgt nog een kredietaanvraag. - Vanwege het “uitstel” van deze investering zijn in 2006 alleen voorbereidingskosten gemaakt.

Jaarverslag 2006

17 Omleiding Ommen portefeuillehouder: afdelingshoofd:

42

18 Begraafplaatsen



Wat wilden we bereiken? - Een betere bereikbaarheid van de regio: verbinding Hardenberg-Zwolle en Twente-Hoogeveen. Wat hebben we gedaan? - De minister heeft het tracébesluit vastgesteld. - Het plan voor de omleiding wordt op dit moment technisch voorbereid door Rijkswaterstaat. - Het project bevindt zich op dit moment in de voorbereidingsperiode van de uitbesteding van het contract en de aanbestedingsprocedure. Samen met de gemeente Ommen, de gemeente Hardenberg en Rijkswaterstaat heeft er een risicosessie plaatsgevonden. Doel hiervan was het inventariseren van de risico’s in tijd en geld vanaf de huidige fase t/m realisatie project. - Planning voor de start van de aanleg is 2008 en naar verwachting in 2010 gereed. De invloed op de projectplanning is gering gezien het kleine aandeel van de gemeente Hardenberg in de aanleg van het traject.


Wat wilden we bereiken? - Voldoen aan de wettelijke taak dat er op de gemeentelijke begraafplaatsen ten allen tijde voldoende ruimte voor begraven aanwezig is. Deze taak kostendekkend uitvoeren. Wat hebben we gedaan? - Het college heeft voorgenomen beleid ten aanzien van actief ruimingsbeleid kenbaar gemaakt aan de raad. De behoefte is om maatschappelijk draagvlak hiervoor te peilen. - Daartoe is besloten een enquête te houden. Deze vindt plaats februari 2007. En is zover reeds voorbereid. Wat heeft het gekost? - De kosten van het actief ruimingsbeleid zijn tot dusver binnen het reguliere budget opgevangen.

Wat heeft het gekost? - Het project wordt uitgevoerd door Rijkswaterstaat. De gemeente draagt, bij start van de werkzaamheden (2008), rond € 1.100.000 bij in de kosten.


Omschrijving



Rekening 2006


15.522 1.079 14.443

21.474 1.502 19.972

20.963 1.688 19.275

Verschil rekening en begroting na wijziging 511 186 697

Het voordelig saldo binnen dit programma heeft voor € 29.000 betrekking op een lagere doorberekening van kapitaallasten en voor € 469.000 op een lagere doorberekening uren eigen organisatie. Het dan nog te verklaren saldo ad € 199.000 betreft met name:

43

Jaarverslag 2006

onderhoud wegen - er is in 2006 per saldo € 410.000 minder uitgegeven aan onderhoud wegen. Belangrijkste reden hiervoor is dat door een vertraging in de definitieve subsidieverlening de weg J.C. Kellerlaan niet is vernieuwd (de Kellerlaan is een onderdeel van de toekomstige revitalisering van de Nieuwe Haven - Bruchterweg). Overigens leidt deze meevaller ook tot een lagere onttrekking aan de reserve wegen van € 218.000. - voor straatverlichting is € 99.000 meer aan energiekosten betaald. brandweer - Aan loonkosten vrijwilligers is € 60.000 meer uitgegeven, met name als gevolg van de extra inzet in de zomermaanden (veel bos- en heidebranden). - Verder is € 46.000 meer uitgegeven aan inhuur van tijdelijk personeel o.a. in verband met de vervanging bij ziekte.

Programmalijn 5. Economie Het opleidingsniveau van de bevolking is relatief laag en het gezinsinkomen ligt onder het Overijssels gemiddelde. Met de teruggang in de landbouw staat de vitaliteit van het platteland onder druk. Het is daarom nodig dat nieuwe economische dragers gezocht worden. De lokale en regionale bedrijvigheid is de belangrijkste motor van de Hardenbergse economie, bedrijvigheid zoals de bouw, de zorg en het toerisme. Minder regelgeving is belangrijk om ondernemers de ruimte te geven. Doelstellingen • Behoud, versterking en verbreding van de werkgelegenheid. • Concentreren bedrijvigheid in de kernen Hardenberg en Dedemsvaart. • Versterken toerisme als visitekaartje van de gemeente. • Vervullen van een regionale economische rol. • Versterken verbindingen. • Verminderen regelgeving. Voor de realisering van deze doelstellingen zijn het afgelopen jaar extra middelen uitgetrokken. Op de besteding hiervan wordt in de volgende paragraaf ingegaan. Vervolgens wordt ook verslag gedaan van de voortgang van activiteiten, die in de begroting en/of de bestuursrapportage zijn gemeld als beleidsvoornemens voor 2006.

Jaarverslag 2006

44

Nieuw beleid 2006 Binnen de programmalijn voorzieningen is € 7.934.500 uitgetrokken voor eenmalig nieuw beleid 2006, verdeeld over de volgende onderwerpen: Realisatie TOP en verbetering parkeervoorzieningen Instellen economisch structuurfonds Toeristische accountfunctie Brug De Haandrik Instellen reserve stimulering recreatieve voorzieningen Gezondheidspark (50%) (zie programma Kwetsbare Groepen) Herstructurering Rollepaal Noord (fases 2 en 3) Totaal

30.000 5.500.000 300.000 200.000 500.000 1.267.500 137.000 7.934.500


1 Realisatie TOP en verbetering parkeervoorzieningen portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Het toeristisch overstappunt (TOP) is bedoeld als herkenningspunt voor de (dag)toeristen die naar de gemeente Hardenberg komen om een (halve) dag te wandelen, fietsen of gebruik te maken van ruiterroutes. Bij het TOP zijn diverse faciliteiten aanwezig, zoals de mogelijkheid om informatie over het gebied te krijgen, toiletten, café en/of restaurant. Daarnaast starten er vanaf deze locatie diverse routes, voor elk wat wils. - De locatie in het Reestdal zal bij natuuractiviteitencentrum de Wheem in Oud Avereest moeten komen. Hiervoor zal naast de realisatiekosten van de TOP ook de entree van de Wheem en de parkeervoorziening verbeterd worden. Wat hebben we gedaan? - Overleg met alle partijen afgerond. - Ontheffing keur gevraagd (en gekregen). - Bouwvergunningen geregeld. Wat heeft het gekost? - Budget wordt overgeheveld naar 2007, omdat de realisering plaatsvindt in dat jaar.

2 Economisch structuurfonds portefeuillehouder: afdelingshoofd:

W. Meulman G. Pesman

Wat wilden we bereiken? - De bereikbaarheid (N34), de economische ontwikkeling en de verbetering van het vestigingsklimaat voor bedrijven zijn belangrijke thema’s voor Hardenberg. Mede door de verkoop van de Wavin-aandelen heeft Hardenberg de gelegenheid om ook in financiële zin haar economische structuur te versterken. Dit is de reden waarom er een structuurverbeteringsfonds is ingesteld. Wat hebben we gedaan? - De bereikbaarheidsproblematiek Noord-Oost Overijssel is geactualiseerd. - Er is een projectgroep voor netwerkanalyses voor Zuid Drenthe en Noord Overijssel opgesteld. Wat heeft het gekost? - Er is € 5.500.000 gestort in het economische structuurverbeteringsfonds.

45

3 Accountfunctie recreatie en toerisme portefeuillehouder: afdelingshoofd:

J. Janssen G. Pesman

Wat wilden we bereiken? - Het aanstellen van een accountmanager bij de afdeling ruimte en economie voor een periode van vier jaar. Wat hebben we gedaan? - De accountmanager recreatie en toerisme is aangesteld. Door deze aanstelling is er beleidsmatig meer aandacht voor recreatie en toerisme. Tevens is door deze functie een aanspreekpunt voor recreatieondernemers gecreëerd, inmiddels hebben circa 40 bedrijfsbezoeken plaatsgevonden. Hiermee wordt een impuls gegeven aan de stimulering van het ondernemersklimaat. - Door de afdeling is een actieplan recreatie en toerisme 2007-2010 opgesteld. Dit plan geeft o.a. invulling aan de volgende speerpunten ‘Hardenberg behoort tot de toeristische top van Overijssel’ en ‘Op de vecht varen meer bootjes’ en ‘Meer fietsers en wandelaars doorkruisen de groene ruimte’. Wat heeft het gekost? De vacature is pas in de loop van het jaar ingevuld. In 2006 waren de kosten € 31.000. Het restant (€ 44.000) is via de 2e bestuursrapportage toegevoegd aan de reserve personeelskosten.

4 Brug de Haandrik portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Realiseren van een geheel nieuwe oeververbinding over de rivier de Vecht. Primaat voor de aanleg van deze nieuwe oeververbinding ligt bij de provincie in ruil voor overname Hoogeveenseweg te Slagharen. Gemeente draagt bij in de realisering van de toeleidende wegen. NS draagt zorg voor vervanging bestaande spoorbrug.

Jaarverslag 2006

Wat hebben we gedaan? - Er is overleg gevoerd met het waterschap, provincie, prorail en de gemeente over de afmetingen van de verkeersbrug. - De provincie heeft de voorbereidende werkzaamheden uitgevoerd voor aanleg van de verkeersbrug. - De gemeente heeft de besteksvoorbereiding voor de toeleidende wegen afgerond. De wijziging van het bestemmingsplan is in gang gezet. - De provincie start met aanleg van de verkeersbrug in april 2007. Medio 2007 zal de gemeente dan kunnen starten met de realisering van de toeleidende wegen. Wat heeft het gekost? - De bouw van de brug is voor rekening van de provincie in ruil voor eigendom en beheer van de Hoogeveenseweg van de bebouwde kom van Slagharen tot de Drentse grens. - De totale kosten raming voor de toeleidende wegen is geschat op € 300.000, waarvan € 95.000 wordt gedekt door een toegekende BDU subsidie.

5 Reserve stimulering recreatieve voorzieningen portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Betere voorzieningen, een langer seizoen en meer overnachtingen. - Meer toeristen met name aan de bovenkant van de markt. Wat hebben we gedaan? - Zowel de kwaliteit als de kwantiteit van het recreatie aanbod wordt vergroot door ondersteuning van particuliere initiatieven en ondersteuning van projecten voor recreatief medegebruik. - Er is een bijeenkomst georganiseerd begin februari in samenwerking met SCW voor particuliere initiatieven, de eerste aanmeldingsformulieren voor deze dag zijn binnen. - De routestructuren worden verbeterd, het fietsnetwerk is opgezet en het wandelnet werk wordt in 2007 gerealiseerd. Alle bestaande routes van het fietsnetwerk door het gehele Vechtdal zijn in dit netwerk opgenomen.

Jaarverslag 2006

- Overige projecten welke in 2007 in aanmerking komen zijn o.a. het wandelnetwerk, meer bootjes over de Vecht. Wat heeft het gekost? - Ter stimulering van de toeristisch recreatieve sector is een reserve in het leven geroepen ter grootte van € 500.000. Van deze reserve wordt € 250.000 ingezet voor ondersteuning van het particulier initiatief en voor recreatief medegebruik eveneens € 250.000. - De reserve voor stimulering recreatieve initiatieven zal worden benut voor de aanleg van het fietsnetwerk, kosten hiervoor € 63.000.


6 Masterplan Centrum Hardenberg Portefeuillehouder: Afdelingshoofd:


Hierna wordt ingegaan op een aantal (deel)projecten. Voor wat betreft de financiën wordt opgemerkt dat de kosten worden gedekt uit grondverkopen en/of exploitatiebijdragen en wordt verwezen naar de jaarlijkse rapportages over de voortgang van het Masterplan. Boumanplein/Eiermarkt/Hardenberg Wat wilden we bereiken? - Versterken detailhandelsfunctie kop Voorstraat. Wat hebben we gedaan? - In verband met interne prioriteitsstelling bij de ontwikkelende partij zijn, in goed overleg, de eindgesprekken over de samenwerkingsovereenkomst in het 4e kwartaal 2006 hervat en afgerond. - In 2007 zullen de benodigde procedures worden doorlopen en zal voorafgaand een exploitatieovereenkomst worden gesloten. Infrastructurele werkzaamheden Wat wilden we bereiken? Aanpassing verkeersafwikkeling binnen het Centrumgebied. Wat hebben we gedaan? - Herinrichting Bruchterweg/Burg. Schuitestraat is geheel uitgevoerd en afgerond binnen budget en volgens planning.

46

- Aanleg tijdelijke markt- en parkeerterreinen (400 p.p.) is geheel uitgevoerd en afgerond binnen budget en volgens planning. IOP1 Wat wilden we bereiken? - Ontwikkeling van deelgebied 3 binnen het Masterplan Centrum Hardenberg, bestaande uit: • ca. 130 woningen. • ca. 8.000 m2 detailhandel. • ca. 900 m2 horeca en dienstverlening. • Parkeervoorzieningen. Wat hebben we gedaan? - afronding vergunningsprocedures: • art. 19 procedures afgerond voor Markt en Gedempte Haven. • herziening bestemmingsplan in 2007. - bouwrijp maken gebied Markt en omgeving: • verwervingen en sloop afgerond. • bouwrijp maken (nagenoeg) volgens planning afgerond binnen budget. • Badhuisweg aan verkeer onttrokken. • Gedempte Haven bouwrijp gemaakt. • grond verkoop (gefaseerd) aan Multi Vastgoed volgens planning. • bouw blok 1 gestart. - aanbesteding uitbreiding parkeervoorziening Gedempte Haven: • aanbesteding parkeervoorziening Gedempte Haven afgerond. • bouw gestart en op schema / oplevering; • 1e deel parkeren maart 2007. • oplevering totaal 2e kwartaal 2007. Marsch-Kruserbrink Wat wilden we bereiken? - Herontwikkeling woongebied t.b.v. sociale woningbouw (senioren en jongeren) en koopwoningen. Totaal ca. 300 woningen. Wat hebben we gedaan? - Onderhandelingen met corporatie en marktpartijen succesvol afgerond (exploitatieovereenkomst juni 2006). - Gestart met uitwerking plannen. - Gronden zijn inmiddels verkocht aan betreffende partijen.

47

Oosteinde Wat wilden we bereiken? - Versterken detailhandelsfunctie oostzijde winkelas. Wat hebben we gedaan? - Planvorming en gesprekken met initiatiefnemer over te realiseren bouwprogramma. - Basis voor verder planvorming gelegd.

7 Accountmanagement/ Relatiebeheer portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Het creëren van een goed ondernemingsklimaat. - Tijdig knelpunten en ontwikkelingskansen bij bedrijven onderkennen. Wat hebben we gedaan? - De accountmanagers zijn de ogen in de markt om tijdig signalen op te vangen. - Door een pro-actief relatiebeheer, bedrijfsbezoeken en bezoeken aan diverse ondernemerverenigingen is hier invulling aangegeven. - De bedrijfscontactfunctionaris is het aanspreekpunt voor bedrijven binnen de gemeente Hardenberg. De werving van een 2e bedrijfscontactfunctionaris heeft plaatsgevonden maar heeft nog niet geleid tot een invulling.

8 Bedrijventerreinen portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - De gemeente heeft voldoende bedrijventerreinen om de vraag op te vangen. De duurzaamheid en het particulier beheer van bedrijventerreinen nemen toe. - Er is een optimale ontwikkeling werkgelegenheid en investeringen binnen de gemeente.

Jaarverslag 2006

- Er is een gepast aanbod van nieuwe bedrijventerreinen in de daarvoor aangewezen kernen Balkbrug, Bergentheim, Dedemsvaart, Gramsbergen, Hardenberg en Slagharen. - Er zijn goed functionerende bestaande bedrijventerreinen: duurzaam ruimtegebruik. Wat hebben we gedaan? - Balkbrug: Nieuwe locatie Balkbrug Noord Oost wordt ontwikkeld, vanwege stedenbouwkundige motieven. - Bergentheim: Locatieonderzoek heeft plaatsgevonden, de locatie van Ophof wordt herontwikkelt, de RO procedure moet worden opgestart. - Dedemsvaart: Mercator : RO-procedure loopt. - Dedemsvaart: Rollepaal Zuid: uitwerking art. 11 loopt, het ontwerp ligt begin 2007 ter inzage. - Gramsbergen: Steenmaat: RO-procedure loopt. - Gramsbergen: Er is nog geen locatie bepaalt voor het bedrijventerrein Ane, er is nader locatieonderzoek verricht en op basis van deze uitkomst vindt er nader overleg met de Provincie plaats. - Hardenberg: De Boschkamp: RO-procedure loopt nog i.v.m. aantekening van bezwaar. - Hardenberg: bedrijvigheidsplan is gereed en wordt in februari 2007 ter goedkeuring in de B&W vergadering gebracht. Daarnaast hebben de acties voor de bestaande bedrijventerreinen volgend uit de 3 Masterplannen plaatsgevonden. De revitalisering Rollepaal Noord is in uitvoering en de herontwikkeling FHS-locatie is gerealiseerd. De duurzame versterking bedrijventerrein Bruchterweg Nieuwe Haven gaat 1 maart 2007 in uitvoering. De studie naar toekomstige bedrijfsterreinen in Hardenberg en Dedemsvaart wordt meegenomen bij de update van het bedrijvigheidsplan. Wat heeft het gekost? Voor de kosten/ opbrengsten bedrijven terreinen wordt verwezen naar de grondexploitatie.

Jaarverslag 2006

9 Breedband portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Verbeteren vestigingsklimaat met een open breedbandnetwerk. - Als gemeente zelf digitale dienstverlening via breedband aanbieden.

48

- Het nieuwe beleid maakt het een stuk eenvoudiger. Er hoeft geen vergunning te worden aangevraagd voor het plaatsen van uitstallingen, reclameobjecten en ramkraakbeveiligingen als aan een aantal regels wordt voldaan. Wat heeft het gekost? - De kosten zijn binnen het reguliere budget opgevangen.

11 Toeristisch offensief Wat hebben we gedaan? - De infrastructuur voor de digitale snelweg is aangelegd. Het contract voor aansluiting met het breedbandnetwerk Twente is getekend. - Het vervolg is het stimuleren en faciliteren van de verdere invulling aan de ontwikkeling van gezamenlijk diensten om het breedband verder te kunnen benutten. Wat heeft het gekost? - De totale kosten voor de aanleg van breedband bedroegen € 154.000, waarvan ca € 79.000 werd gesubsidieerd door de Provincie.

10 Terrassenbeleid portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - In de diverse kernen willen we een veilig centrum nastreven: voorkomen obstakels hulpverlening. - Een bereikbaar centrum voor publiek: validen en invaliden. - Een aantrekkelijk centrum: gezelligheid, verzorgd. Wat hebben we gedaan? - Er is nieuw beleid opgesteld omtrent uitstallingen, reclameobjecten, ramkraakbeveiliging en terrassen. De nieuwe regels zorgen voor een samenhangend straatbeeld. Het nieuwe beleid is vooraf besproken met betrokken winkeliers en horecaondernemers in de verschillende kernen in de gemeente Hardenberg.



Wat wilden we bereiken? - Er wordt invulling gezocht om de natuurbeleving in het Vechtdal te vergroten door het stimuleren van projecten en producten die nauw verband hebben met natuur- en landschapsbeleving. Wat hebben we gedaan? - Naast de gemeentelijke bijdragen aan de VVV kantoren is de gemeente financieel ondersteuner van het toeristisch offensief. - Het uitvoeringsplan van het toeristisch offensief geeft een overzicht van nieuwe acties, maatregelen, projecten en producten voor het Overijssels Vechtdal. - Projecten die in 2006 zijn gerealiseerd in de gemeente Hardenberg zijn: • een survival triathlon, Georun The Signs; • KCK fietsvierdaagse; • Scootmobielroutes; • Verhalenpad in Gramsbergen. - Projecten die al in een ver gevorderd ontwikkelstadium zijn en in 2007 tot uitvoering komen zijn: • Kano-afzak- tocht 3 daagse; • Omzetten bestaande kuierroute in Bergentheim omzetten in GPS. Wat heeft het gekost? - In 2006 aan de VVV een subsidie verstrekt van € 82.000. Hiervan is € 32.000 aan de bovenstaande projecten besteedt, € 50.000 betreft de jaarlijkse bijdrage voor de vaste en variabele kosten van de VVV kantoren.

49

Jaarverslag 2006


Omschrijving



1.887 571 1.316


1.892 659 1.233

Rekening 2006

1.947 709 1.238

Verschil rekening en begroting na wijziging -55 50 -5

Binnen dit programma is geen sprake van bijzondere verschillen.

Programmalijn 6. Groene ruimte De functie van het buitengebied verandert. Deze verandering heeft te maken met de teruglopende rol van de landbouw, maar ook met andere behoeftes van mensen. Inwoners, bezoekers en toeristen zijn graag in de groene ruimte. De landbouw zal een belangrijke functie blijven behouden in het buitengebied, maar zal niet meer de enige en primaire functie zijn. De gemeente wil de kwaliteit van de openbare groene ruimte behouden en verbeteren. Doelstellingen - Behouden en verbeteren kwaliteit groene ruimte.

Nieuw beleid 2006 Binnen de programmalijn voorzieningen is een bedrag van € 250.000 uitgetrokken voor de stimulering van plattelandsvernieuwing.

Jaarverslag 2006

1 Plattelandsvernieuwing portefeuillehouder: afdelingshoofd:

50



2 Bestemmingsplan Buitengebied Wat wilden we bereiken? - De gemeente wil de kwaliteit van de openbare groene ruimte behouden en verbeteren. Wat hebben we gedaan? - Leader+ is een Europees fonds dat zich richt op plattelandsvernieuwing. - In 2006 zijn 12 projecten in uitvoering gegaan die vernieuwend zijn en de sociaal economische structuur op het platteland versterken. Voorbeelden hiervan zijn, De Zwieseborg en Zorgpost Kloosterhaar. - Het ontwikkelingsperspectief /de gebiedsvisie Noord-Oost Overijssel is opgesteld via samenwerking tussen de deelnemende overheden, waterschappen en maatschappelijke organisaties. Deze visie is uitgewerkt in een uitvoeringsprogramma. Het uitvoeringsprogramma heeft betrekking op de ontwikkeling van het perspectief van de landbouw, behoud en versterking natuur en landschap, economische en sociale vitaliteit en een veerkrachtig watersysteem. - Projecten zoals een multifunctionele skeelerbaan in Gramsbergen en verbreding Vechtdal ketens zijn hiermee gefinancierd. - Per 2007 is er een nieuwe financieringsstructuur voor plattelandsvernieuwing. In 2006 heeft een intensieve voorbereiding plaatsgevonden samen met het rijk en de provincie om dit te verwachten investeringsbudget in 2007 te kunnen beheren. Wat heeft het gekost? - Ter stimulering van de plattelandsvernieuwing is een reserve in het leven geroepen. - Voor de komende jaren (tot met 2010) is € 490.000 voor Plattelandsvernieuwing beschikbaar. Hiervoor zijn nog geen verplichtingen aangegaan. - Voor projecten in het kader Leader+ is de komende jaren (tot en met 2010) € 1.074.000 uitgetrokken, met dien verstande dat voor een bedrag van € 919.000 reeds verplichtingen zijn aangegaan. Per saldo is derhalve nog € 154.000 beschikbaar voor nieuwe projecten.



Wat wilden we bereiken? - Het opstellen van een bestemmingsplan voor het gehele buitengebied gedurende de periode 2007 tot en met 2008. Met als gevolg het verminderen van de planologische vrijstellingen met 50%, in vergelijking met het jaar voorafgaand aan de inwerkingtreding van het nieuwe bestemmingsplan Buitengebied. Wat hebben we gedaan? - De visienota buitengebied is vastgesteld op 18 juli 2006. Hierin zijn de gewenste kwaliteiten in gebieden benoemd en is de basis gelegd voor het bestemmingsplan buitengebied. - Er heeft uitgebreid overleg plaatsgevonden met diverse organisaties, waaronder plaatselijke belangen en LTO. Er zijn voorbereidingen getroffen voor het opstellen van een plan van aanpak om het gehele proces goed te begeleiden in 2007. Wat heeft het gekost? - Het opstellen van de visienota heeft in eigen beheer plaatsgevonden, kosten hiervoor waren € 35.000. In de begrotingsraad van november 2006 is € 250.000 beschikbaar gesteld voor het opstellen van het bestemmingsplan.

3 Klimaat- en energiebeleid portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Doel van het klimaat- en energiebeleid is dat in 2008 bij minimaal 95 % van de projecten conform de BANS subsidie aanvraag zijn gerealiseerd.

51

Wat hebben we gedaan? - energievisie voor het centrumplan. - energie in de milieuvergunning. - inkoop duurzame elektriciteit (100%). - opstarten communicatie over Lage Temperatuur Verwarming. - aandacht zongericht verkavelen. Wat heeft het gekost? De kosten (inclusief ambtelijke uren) waren in 2006 € 88.000. Aan bijdragen is € 58.000 ontvangen van rijk en provincie.

4 Landschapsbehoud portefeuillehouder: afdelingshoofd:

J. Jansen G. Pesman

Wat wilden we bereiken? - Kwaliteiten versterken we via samenwerking en het compensatiebeginsel. Wat hebben we gedaan? - In 2006 heeft achterstallig landschapsonderhoud plaatsgevonden. - Er zijn 25 deelprojecten uitgevoerd in het kader van het project Landschap Plus. Herstel en aanleg van landschapselementen ter verbetering van de landschappelijke kwaliteiten in samenwerking met de gemeente,provincie en landschap Overijssel. Landschap Plus gaat in de toekomst over in de Groene diensten. - Een ander project is Samen over de Reest; hierbij worden de knelpunten in beeld gebracht bij een hoger peil in de Reest, herstel watersystemen, grondgebruik en grondmobiliteit, ontwikkeling recreatieve infrastructuur etc. - Ontwikkelen van een structureel beheer en aanleg van het landschap in de vorm van Groene Diensten. Wat heeft het gekost? - Deze uitgaven hebben plaatsgevonden binnen het reguliere budget.

Jaarverslag 2006

5 Biodiversiteit portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Instandhouden en daar waar mogelijk verbeteren van flora en fauna Wat hebben we gedaan? - Er is opdracht gegeven voor het maken van een Natuurwaardenkaart. Daarbij wordt ook een beleidskader aangegeven. Project wordt 1e helft 2007 afgerond. - Door het Natuuractiviteiten Centrum De Koppel is een aanvraag ingediend om Leader+ subsidie voor enerzijds actualisering en digitalisering van het Basisrapport Biodiversiteit en anderzijds onderzoek naar de relatie tussen vrijwilligers en overheid. - Overleg naar multifunctionaliteit De Koppel (zie beleidsprogramma) is gestart. - Verder is gestart met het overleg om te komen tot een prestatie overeenkomst.

6 Europees Kader Richtlijn Water portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Verbetering van het kwaliteitsniveau van de leefomgeving door beïnvloeding van de kwaliteit van gronden oppervlaktewater. Dit is onder meer te bereiken door het terugdringen van vervuiling door diffuse bronnen en (riool) overstort water. Wat hebben we gedaan? - Doordat er maatregelen in het rioolstelsel zijn genomen, wordt er minder vuilemissie op het oppervlaktewater gestort. Een van deze maatregelen is het afkoppelen van verhard oppervlak van het gemengde rioolstelsel en het effect is dat het rioolstelsel hierdoor minder belast wordt met het regenwater. - In totaal is er 5,55 ha verhard oppervlak afgekoppeld van het gemengde rioolstelsel.

Jaarverslag 2006

- In 2006 zijn de maatregelen in Ane en De Krim afgerond. Balkbrug zit in de afrondende fase, vrijwel alle maatregelen zijn genomen. In Slagharen is een deel (Prinses Irenelaan en Prinses Marijkelaan) van de maatregelen uitgevoerd binnen het project Moeshoek woon-werk gebied. - Door het treffen van deze maatregelen is een aantal riooloverstorten overbodig geworden en gesaneerd. Te weten twee riooloverstorten in Ane en De Krim en één in Balkbrug - In oktober heeft de raad krediet beschikbaar gesteld voor het treffen van de maatregelen ten behoeve van de basisinspanning in de cluster “tak Bergentheim”. De aanbesteding hiervan heeft inmiddels plaatsgevonden. - Als laatste rest de cluster Dedemsvaart, hiervoor zijn de optimalisatiestudies afgerond. Het voorstel is aangeboden aan de gemeenteraad. Wat heeft het gekost? - In 2006 waren de kosten van de uitgevoerde maatregelen in Ane /De Krim € 560.000, Balkbrug € 204.000 en Slagharen € 115.000.

7 Groen Blauwe Diensten portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Duurzame verbetering en behoud van natuur en landschap. - Verbetering toegankelijkheid voor het publiek. Wat hebben we gedaan? - Doel van het project is om te komen tot een implementatie van groene diensten in het Vechtgebied (ten westen van Hardenberg). - De beleidsuitgangspunten zijn afgerond, de besluitvorming hierover vindt voorjaar 2007 plaats. Wat heeft het gekost? - De kosten voor onderhoud van het landschap bedroegen rond € 50.000. - Voor de komende jaren is € 700.000 uitgetrokken voor de financiering van groene diensten.

52

8 Recreatief medegebruik portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Door een verbreding van het recreatieve aanbod wordt een grotere doelgroep bereikt. Hierdoor stijgt het aantal toeristen dat een bezoek brengt aan de gemeente Hardenberg. Wat hebben we gedaan? - Diverse projecten uit het gebiedsplan Vecht en Regge zijn in beweging. - Het project Uilenkamp is uitgevoerd. De Uilenkamp is een natuurgebied geworden wat is opengesteld als struingebied. - Het Pontje over de Vecht zit in de voorbereidingsfase het krediet is beschikbaar gesteld en de uitvoering wordt maart 2007 verwacht. - De Loozense Linie wordt recreatief ontsloten voor wandelaars, rolstoelers en kanovaarders. Dit project zit in de ontwerpfase en het heeft een vertraging opgelopen, er moeten nog een aantal gronden worden aangekocht. - De Zwieseborg, een vakantie-, logeer- en recreatieboerderij, wordt geopend in juni 2007. Voor De Mölnmarsch is een inrichtingsplan ontwikkeld om het nieuwe natuurgebied te ontsluiten. Wat heeft het gekost? - De Uilenkamp is uit het reguliere budget betaald. - Het krediet voor het pontje is beschikbaar gesteld. - De Zwieseborg wordt vanuit Leader + gefinancieerd. - Voor de Loozense Linie en de Mölnmarsch wordt een financieringsvoorstel gemaakt. - Totaal resteert er nog een krediet van € 50.000 voor projecten uit het VechtRegge programma.

53

9 Ecologische Hoofdstructuur (EHS) portefeuillehouder: afdelingshoofd:

Jaarverslag 2006

Wat heeft het gekost? - Een en ander moet kunnen plaatsvinden met gesloten beurzen.


11 Landgoed De Grote Scheere Wat wilden we bereiken? - Een samenhangend netwerk van kwalitatief hoogwaardige natuurgebieden welke in aanmerking komen voor recreatief medegebruik.


Wat hebben we gedaan? - Het project Uilenkamp is afgerond. - De 1e fase Brucht is uitgevoerd; de gronden voor de 2e fase zijn aangekocht. - De 2e fase Vechtcorridor is in voorbereiding, evenals de Loozense linie en het project Mölnmarsch. - Het project Masterplan de Haandrik is in voorbereiding, een integraal plan voor het creëren van nieuwe natuur.

Wat wilden we bereiken? - Via economische impulsen het landgoed in stand houden en versterken. - Voor de toekomst bieden de landgoederen goede aanknopingspunten en mogelijkheden voor behoud en versterking van de kwaliteiten van het gebied. De doelstellingen uit het gebiedsgericht beleid voor de landgoederen zijn gericht op het behouden en ontwikkelen van een goede samenhang tussen cultuurhistorie, landbouw, natuur, waterbeheer en recreatie.

10 Rood voor Rood regeling portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Bevorderen landschappelijke ruimtelijke kwaliteit door de sloop van landschapsontsierende gebouwen. - Om deze realisatie mogelijk te maken zullen, op planologisch verantwoorde locaties, een of meer bouwkavels voor een woning worden toegekend. Wat hebben we gedaan? - Het gemeentelijk beleid is in een nota vastgelegd. De beleidslijn in deze nota kan worden gebruikt als toetsingskader voor de aanvragen die betrekking hebben op deze regeling. In de nota zijn de criteria opgenomen waar de aanvragen aan moeten voldoen en onder welke voorwaarden de gemeente mee wil werken aan de toepassing van de Rood voor Rood regeling. - De Provinciale pilot “Ten Kate” is in behandeling genomen tezamen met ca. 8 aanvragen.

J. Janssen en D. Prinsse G. Pesman

Wat hebben we gedaan. - De inhoud van de ontwikkelingsvisie op het landgoed wordt door alle partijen gedragen. - De deelnemende partijen zijn gemeente, waterschap, landgoedeigenaar Fortis en de provincie. Wat heeft het gekost? - Er worden uren beschikbaar gesteld om de uitvoering van het gebiedsgericht beleid, zoals de aanpassing van de bestemmingsplannen, mogelijk te maken.

Jaarverslag 2006

54


Omschrijving



2.790 186 2.604


3.048 336 2.712

Rekening 2006

3.504 292 3.212

Verschil rekening en begroting na wijziging -456 - 44 -500

Het nadelig saldo binnen dit programma heeft voor € 5.000 betrekking op een lagere doorberekening van kapitaallasten en voor € 495.000 op een hogere doorberekening uren eigen organisatie. Ten aanzien van het dan nog resterende saldo - ad € 10.000 - merken wij op dat in 2006 de legesopbrengsten voor herziening bestemmingsplannen € 108.000 lager zijn uitgevallen dan geraamd. Hierbij wordt opgemerkt dat de raming in de afgelopen jaren evenmin is gehaald. Wij zullen ons derhalve beraden op de vraag of de raming structureel moet worden bijgesteld. Tegenover deze tegenvaller staan meevallers in verband met o.a. minder inschakeling van derden bij de uitvoering van de milieutaken (MILO), een eenmalige rijksbijdrage voor (vergoeding) planschade.

Programmalijn 7. Externe oriëntatie In de vorige programmalijnen staat steeds welke rol de gemeente heeft om doelstellingen te bereiken. Wat overal terugkomt is dat de gemeente een beperkte rol heeft. De markt, inwoners en instellingen zijn de belangrijkste partijen in de maatschappelijke ontwikkelingen. Doelstellingen - Verminderen regelgeving. - Beleid samen met inwoners maken.

55

Jaarverslag 2006

Voor de realisering van deze doelstellingen zijn het afgelopen jaar extra middelen uitgetrokken. Op de besteding hiervan wordt in de volgende paragraaf ingegaan. Vervolgens wordt ook verslag gedaan van de voortgang van activiteiten, die in de begroting en/of de bestuursrapportage zijn gemeld als beleidsvoornemens voor 2006.

Nieuw beleid 2006 Binnen de programmalijn voorzieningen is € 3 miljoen uitgetrokken voor eenmalig nieuw beleid 2006 en € 74.326 voor structureel nieuw beleid, verdeeld over de volgende onderwerpen: Huisvesting organisatie

3.000.000

Instellen rekenkamer Verbeteren Website (investering 100.000) is kap.last Basisregistratie adressen en gebouwen (dekking kapitaallasten) Totaal

25.000 24.500 24.826 74.326


1 Nieuwbouw gemeentehuis portefeuillehouder: afdelingshoofd:

D. Prinsse A. van der Wilt

Wat wilden we bereiken? Een gemeentehuis dat duurzaam, representatief en onderdeel van de samenleving is. Het gebouw moet een gastvrije ontmoetingsplek worden, waar mensen graag komen, prettig geholpen kunnen worden en praktisch kunnen werken. Wat hebben we gedaan? - In 2006 is de nieuwbouw van het gemeentehuis voorbereid. Het programma van eisen is vastgesteld en er is een berekening van de bouwkosten gemaakt (totaal € 24,7 miljoen exclusief de kosten van de parkeergarage). - In oktober 2006 heeft de architectenselectie plaatsvonden. De keuze is gevallen op het bureau Architecten Cie. uit Amsterdam. - De (voorbereiding van de) nieuwbouw gemeentehuis wordt begeleid door het bureau Draaijer en Partners. - In december heeft de Raad ingestemd met het programma van eisen en de hiervoor benodigde middelen beschikbaar gesteld.

Wat heeft het gekost? Aan voorbereidingskosten is € 176.000 uitgegeven. Dit bedrag zal uiteindelijk worden verwerkt in het totale krediet waarvoor de raad in december 2006 goedkeuring heeft gegeven.

2 Instellen rekenkamer portefeuillehouder: afdelingshoofd:

W. Meulman W. Rebergen

Wat wilden we bereiken? - Met ingang van 1 januari 2006 zijn gemeenten verplicht een rekenkamer(functie) te hebben ingesteld. In het najaar van 2005 zullen daartoe de voorbereidingen worden afgerond en zal besluitvorming door de raad plaats vinden. De raad heeft inmiddels uitgesproken te kiezen voor een rekenkamercommissie bestaande uit alleen externe leden. Het uiteindelijke budget is mede afhankelijk van de door de raad uit te spreken ambities inzake de rekenkamerfunctie. Wat hebben we gedaan? - Benoeming van de leden. - Daadwerkelijke start.

Jaarverslag 2006

De rekenkamer is vervolgens met haar werkzaamheden begonnen, t.w.: - Benoeming ambtelijk secretaris. - Uitwerking interne procedures & richtlijnen (het drieluik). - Het eerste rapport is uitgebracht “Bouwleges in de Steigers”. - De eerste voorbereidingen voor het eerstvolgende onderzoek zijn getroffen. Wat heeft het gekost? - In 2006 bedroegen de kosten € 45.000.

3 Verbetering website portefeuillehouder: afdelingshoofd:

W. Meulman H. Beukert

Wat wilden we bereiken? - Verbeteren van de dienstverlening door meer producten en diensten klantgericht aan te bieden via de digitale informatiebalie; - Optimaliseren van de bedrijfsprocessen van gedigitaliseerde producten en diensten. Wat hebben we gedaan? De nieuwe website heeft een nieuwe, frisse vormgeving. Producten en diensten kunnen worden benaderd via verschillende ingangen: de zoekmachine, het digitaal loket of vanuit themagebieden. Met de faciliteit van de gesproken website is het digitaal loket ook toegankelijker geworden voor slechtzienden, mensen met dyslexie of mensen die de Nederlandse taal in geschrift niet machtig zijn. In de tweede helft van 2006 is veel voorbereidend werkgedaan om producten aan te bieden in het digitale loket. Daadwerkelijke realisatie heeft vertraging opgelopen om de volgende redenen: - er was onvoldoende kennis en capaciteit beschikbaar om werkprocessen in te richten, te optimaliseren, digitale formulieren te maken en een workflow in te richten; - het bleek dat bestaande producten van andere gemeenten niet zomaar gekopieerd kunnen worden; - de leverancier kende capaciteitsproblemen ten aanzien van het personeel dat ons hierbij moest helpen.

56

Met de nieuwe website staat wel alles in de startblokken om digitale producten te realiseren. Ook is een coördinator binnen de gemeente aangesteld om het traject op gang te helpen en worden medewerkers opgeleid om de nodige werkzaamheden uit te voeren. Voor een aantal producten zijn nieuwe werkprocesbeschrijvingen gemaakt die de kwaliteit van het dienstverleningsproces waarborgen. Het verwerkingsproces van digitale dienstverlening is echter nog traditioneel en analoog (op papier). Wil daadwerkelijk een digitaal werkproces ontstaan, dan zal een keten van samenwerkende afdelingen deel moeten gaan nemen aan het digitale werkproces. Met het nieuwe dienstverleningsconcept moet hier invulling aan worden gegeven. Dit traject zal in 2007 van start gaan. In het ICT beleidsplan 2007-2010 is rekening gehouden met het verder digitaliseren van het werkproces doormiddel van documentmanagement en workflow. Wat heeft het gekost? Voor de verbetering van de website is een krediet beschikbaar gesteld van € 100.000. In 2006 is hiervan € 55.000 uitgegeven.

4 Basisregistratie adressen en gebouwen portefeuillehouder: afdelingshoofd:

J. Liese J. Tuut

Wat wilden we bereiken? Het wordt voor gemeenten steeds belangrijker dat zij haar gegevens op orde hebben en kunnen uitwisselen met andere (overheids)instanties. Nieuwe wetgeving vanuit het Rijk onderstreept dit met de Wet Kenbaarheid Publiekrechtelijke Beperkingen (verplicht per 1-1-2007). En het besluit van de ministerraad in juni 2004 tot de landelijke invoering van de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG, verplicht per 1-1-2009). Hoewel de invoeringsdatum enigszins in de toekomst ligt is het effect voor onze administratievoering fors. Om de kwaliteitseis te kunnen halen dient de gemeente in 2006 te starten met de voorbereidingen.

57

Wat hebben we gedaan? De invoering van de BAG heeft een administratieve en geografische component. Voor het administratieve deel is in 2006 de aandacht gericht geweest op het project Vervanging Waarderen, dit project moest eerst afgerond worden voordat gestart kon worden met het BAG-project. Aangezien dit voor een heel groot beslag legde op dezelfde groep medewerkers en ook hetzelfde gegevensgebied (gebouwen en adressen) omvatte. Deze Vervanging Waarderen is in 2006 vertraagd uitgevoerd en wordt begin 2007 afgerond. Gevolg was dat het project BAG hierdoor eveneens vertraagd werd. Er is inmiddels wel hardware aangekocht waar de BAG applicatie op gaat draaien. Voor het geografische deel is een O.D.S. beheerstool aangeschaft die helpt om de data vanuit de backoffice omgeving (waar o.a. de BAG data wordt beheerd) raadpleegbaar te maken in de frontoffice omgeving. Wat heeft het gekost? Voor de invoering van de BAG is een krediet uitgetrokken van € 101.330. Door de hiervoor genoemde vertraging is nog maar € 8.000 uitgegeven.

Jaarverslag 2006

-

-

-

-


5 Hardenberg op de kaart portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Inwoners en ondernemers zijn trots op gemeente en stad Hardenberg en zijn daarmee de beste ambassadeurs. - Dat wat de gemeente Hardenberg te bieden heeft en wat er gebeurt heeft binnen 5-7 jaar een grotere bekendheid onder (potentiële) bezoekers, bewoners, bedrijven en strategische partners. - De naam Hardenberg heeft een spontane bekendheid en roept positieve associaties op, waardoor mensen in concreet gedrag vaker voor Hardenberg kiezen.

-

Wat hebben we gedaan? - Om grote, op een breed publiek gerichte evenementen

te promoten, is onder het motto “Welkom in de gemeente Hardenberg” radiozendtijd ingekocht bij RTV-Oost en RTV-Drenthe. Het ging om in totaal 175 uitzendingen op beide zenders (25 spotjes per evenement); per uitzending werden gemiddeld een half miljoen luisteraars bereikt. De opnamen van Zwartboek zijn publicitair uitgenut. De landelijke media (kranten en RTV) hebben meerdere keren aandacht besteed aan de opnames in de gemeente Hardenberg. Daarnaast is in samenwerking met partners een speciale voorpremière georganiseerd, die ook de nodige publiciteit heeft gehad. Simpel maar doeltreffend: sinds begin vorig jaar wordt aan de mailtjes, die het gemeentehuis in Hardenberg verlaten, een steeds wisselende promotionele tekst toegevoegd. Op die manier komt dat wat er in Hardenberg gebeurt onder de aandacht bij duizenden ontvangers. Er is een mini-campagne uitgevoerd rondom het fenomeen stadsvogels, die in samenwerking met Vogelbescherming Nederland de nodige landelijke aandacht heeft gehad. Er hebben mede met het oog op “Hardenberg op de kaart” drie congressen plaatsgevonden in Hardenberg, die de nodige regionale en landelijke aandacht hebben gekregen. In de eerste plaats een inhoudelijk symposium over het feit dat Hardenberg de eerste plattelandsgemeente in Nederland was, die werd aangesloten op breedband. Dit symposium heeft in de vakmedia en door middel van verspreiding van filmpjes, die in Hardenberg zijn gemaakt, onze gemeente op de kaart gezet. Er vond ook een congres plaats over het thema “programmasturing”, met 80 deelnemers uit heel Nederland. Verder vond in Hardenberg een minisymposium plaats voor jonge ambtenaren uit heel Overijssel. Trots creëren onder de eigen inwoners: we zijn van start gegaan met de actie “woonplaats” is trots op… Alle plaatselijke belangen zijn aangeschreven om een pagina te vullen over waar men in hun gebied trots op is. Dit ook in het kader van het 5-jarig bestaan van de gemeente, om de kernen onderling beter aan elkaar bekend te maken; maar ook om de trots van de eigen inwoners te laten groeien. Omdat Hardenberg zich steeds meer in de kijker speelt, worden bestuurders en medewerkers regelmatig uitgenodigd om op symposia en

Jaarverslag 2006

bijeenkomsten, overal in het land, het verhaal van Hardenberg (meestal op het gebied van hun portefeuille of vak) te vertellen. - In voorbereidende zin is in 2006 ook het nodige werk verzet. Zo wordt in maart/april een toeristische bezoekersgids gelanceerd, waarin aan bezoekers (o.a. toeristen) van de gemeente Hardenberg wordt gepresenteerd wat dit gebied te bieden heeft. Verder is gewerkt aan de totstandkoming van de campagne over wonen in de gemeente Hardenberg, waarvan de verwachting is, dat die eind maart 2007 van start gaat. - Door gesprekken samenwerking stimuleren en krachten bundelen voor de promotie van de gemeente Hardenberg.

6 Participatie portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Participatietrajecten op gebied van beleidsvoorbereiding, -bepaling, -uitvoering en –evaluatie leiden tot een betere inhoud, een groter draagvlak en tot een groter vertrouwen. - Inwoners, maatschappelijke organisaties en bedrijven zijn tevreden over hoe ze betrokken worden bij trajecten van beleidsvoorbereiding, -bepaling, uitvoering en –evaluatie. - De gemeente laat beter zien wat ze voor inwoners, bedrijven en andere doelgroepen doet. Wat hebben we gedaan? - Het Hardenberg Internetpanel wordt geregeld benaderd met peilingen over uiteenlopende onderwerpen. - Een aantal beleidstrajecten zijn met actieve participatie van verschillende doelgroepen tot stand gekomen. - De vernieuwde website is begin december gelanceerd. Deze site draagt beter bij aan de beeldvorming van wat in Hardenberg allemaal gebeurt. - De vernieuwde website is uitgebreid met tools om participatie van doelgroepen mogelijk te maken. - Het aantal persberichten over uiteenlopende onderwerpen is in 2006 opnieuw gestegen, waarmee de zichtbaarheid van het bestuur is vergroot.

58

- In 2006 is onder de titel “Een zichtbare raad” een communicatieplan ontwikkeld met acties om de zichtbaarheid van de gemeenteraad verder te vergroten. Het ligt in de bedoeling om begin 2007 een nieuwe medewerker aan te stellen, die de uitvoering van dit plan ter hand zal nemen.

7 Bestuurlijke netwerken portefeuillehouder: afdelingshoofd:


Wat wilden we bereiken? - Per programmalijn verankeren we één beleidsdoel in diverse bestuurlijke netwerken en in visies van andere overheden. - Onze bijzondere positie als middelgrote gemeente, als plattelandsgemeente met een kern met een streekfunctie, is bij onze meest betrokken partners beter bekend en verankerd. Wat hebben we gedaan? - We organiseren één congres of bijeenkomst met en voor onze bestuurlijke netwerken. - We evalueren het convenant “Hardenberg, kern met een streekfunctie” en overleggen over het vervolg. - We agenderen onze eigen beleidsdoelen uit het meerjarenprogramma bij de diverse bestuurlijke netwerken. - In oktober 2006 hebben Jong Hardenberg en de directiestaf een tweedaags congres georganiseerd over innovatie in de publieke sector. De eerste dag was voor jonge ambtenaren uit de provincie Overijssel en had als thema ‘innoveren is vreemdgaan’. Er waren ongeveer 60 ambtenaren uit verschillende gemeenten en verschillende vakdisciplines aanwezig. De tweede dag heeft de directiestaf samen met het landelijk netwerk voor beleidscoördinatoren georganiseerd. Het thema was ‘paradoxen van programmasturing’. Er waren ongeveer 80 beleidscoördinatoren, gemeentesecretarissen, directeuren en programmamanagers uit heel Nederland aanwezig. Beide dagen zijn de door de bezoekers positief gewaardeerd. - Het convenant “Hardenberg, stad met een streekfunctie” hebben de provincie Overijssel en de

59

gemeente Hardenberg geëvalueerd. Het convenant wordt door beiden goed gewaardeerd, waarbij behoefte bleek aan een intensivering. Voor 2007 t/m 2010 heeft de provincie € 875.000 extra ter beschikking gesteld. Daarmee is de jaarlijkse bijdrage vanuit de provincie voor de jaren 2006 t/m 2010 verhoogd van € 125.000 per jaar naar € 250.000 per jaar. In 2007 zal een nieuw convenant gemaakt worden voor de jaren 2008-2010. - Binnen diverse bestuurlijke netwerken agendeert de gemeente Hardenberg haar ambities uit het meerjarenprogramma. Zo is bij het bestuurlijk overleg voor het gebiedsgericht werken van de provincie voor Noordoost Overijssel aandacht voor de ambities uit de programmalijn groene ruimte. Het college bespreekt in haar bezoeken van collega besturen van omliggende gemeente de voortgang van de ambitie over bereikbaarheid met de projecten N340/ N34 en de spoorlijn Twente- Drenthe.

8 Werving Europese subsidies (Structuurfondsen EFRO, ESF en EOGFL)) portefeuillehouder: afdelingshoofd:

W. Meulman A. van der Wilt

Wat wilden we bereiken? Het optimaal benutten van externe financieringsbronnen (in het bijzonder in het kader van de Europese structuurfondsen) t.b.v. het gemeentelijk investeringsprogramma (cofinanciering). Wat hebben we gedaan? - Inventarisatie projecten en activiteiten: • Reeds eind 2005 is een organisatiebrede inventarisatie uitgevoerd die resulteerde in een lijst van ± 140 projecten en projectideeën. - Inschakelen (evt.) externe ondersteuning: • Voor het begeleiden van het “subsidieontwikkelingsproces” en het uitvoeren van een subsidiescan is ondersteuning verleend door Adviesbureau ERAC uit Boxtel. - Subsidiescan: • De uitgevoerde subsidiescan leidde tot het volgende advies: • 23 projecten bleken niet subsidiabel vanwege het “reguliere” karakter daarvan;

Jaarverslag 2006

•

69 projecten bleken nog te “pril” om een betrouwbaar advies te kunnen geven; • 48 projecten bleken in meerdere of mindere mate “kansrijk”. - Selectie van kansrijke projecten: • Op basis van een kosten/batenanalyse is er in 2006 voor 11 (incidentele) projecten een subsidieaanvraag ingediend. Dit is exclusief subsidieaanvragen voor “reguliere” projecten zoals in het kader van de Brede Doeluitkering Verkeer en Vervoer en POP. Van deze 11 aanvragen zijn er uiteindelijk 10 gehonoreerd, te weten: o Project Fiets- en voetgangersverbinding Marslanden o Project Buurt, Onderwijs, Sport Dedemsvaart o Project Buurt, Onderwijs, Sport Heemse o Project Park Kotermeerstal Dedemsvaart o Focusproject Informele Zorg en Vrijwilligerswerk o Project Inrichting Lokaal Zorgloket o Project Dagarrangementen en Combinatiefuncties Heemse o Project Dagarrangementen en Combinatiefuncties Marslanden o Kernprogramma Agressiebeheersing (interne cursus) o Vaardigheidstraining Agressiebeheersing - De herkomst van de subsidies was als volgt: Provinciaal 4; Nationaal 6; Europees 0. Het verwerven van Europese subsidies bleek in 2006 vrijwel onmogelijk omdat de budgetten in dit laatste jaar van de structuurfondsperiode 2000 t/m 2006 waren uitgeput. In totaal is met genoemde 10 subsidies een bedrag gemoeid van ± € 1 miljoen. - Lobby bij provincie / Europaloket: Voor ieder subsidietraject is bij de betreffende subsidieverstrekker met ondersteuning van de subsidiecoördinator een gerichte lobby uitgevoerd. Wat zijn de kosten geweest? In het najaar van 2006 is gestart met het ontwikkelen van een subsidie monitor systeem, met o.a. het doel inzicht te krijgen in de kosten van subsidieverwerving. Dit systeem is naar verwachting in de eerste helft van 2007 operationeel.

Jaarverslag 2006

9 Organisatieontwikkeling portefeuillehouder: afdelingshoofd:

D. Prinsse W. Rebergen

Wat wilden we bereiken? Een resultaatgerichte kwalitatief hoogwaardige, dienstverlenende en slagvaardige organisatie die in staat is om een gezonde en moderne relatie met haar burgers en de maatschappelijke omgeving te bewerkstelligen.

60

Wat hebben we gedaan? - Invoering competentiemanagement. - Opstellen kadernota personeelsbeleid/uitwerken personeelsenquête. - Structureren projectmatig werken. - Trainingen gericht op effectiviteit en efficiencyverbetering. - Management ontwikkeling. - Samenvoeging van afdelingen. - Werkbezoeken medewerkers aan collegevergaderingen. - Stimuleren activiteiten “Jong Hardenberg”.


Omschrijving

Totaal lasten Totaal baten Saldo Algemene dekkingsmiddelen Onvoorzien Mutatie reserves Saldo



Rekening 2006

16.927 12.497 4.430 50.653 1.619 1.229 -43.375

18.288 13.130 5.158 68.217 871 13.566 -48.622

7.991 2.517 5.474 68.383 0 11.719 -51.190

Het saldo binnen het programma externe oriëntatie ad € 316.000 wordt in grote lijnen verklaard uit: - minder kapitaallasten (waarvan € 190.000 betrekking heeft op het LOC+/ zie hieronder ook lagere rentevergoeding). - minder doorberekende uren - nadelige factoren Deze factoren betreffen met name: - hogere beheerskosten LOC+ - afrekening over voorgaande jaren inzake loonbelasting - afrekening over voorgaande jaren inzake BTW-compensatiefonds (BCF) - lagere rentevergoeding LOC - restant stelpost bedrijfsvoeringkosten - diverse voordelen < € 50.000

Verschil rekening en begroting na wijziging 10.297 -10.613 -316 166 871 1.847 2.568

€ 133.000 € 81.000 € 530.000

€ 100.000 nadeel € 300.000 nadeel € 235.000 nadeel € 243.000 nadeel € 157.000 voordeel € 191.000 voordeel

Voor de toelichting op de saldi algemene dekkingsmiddelen, onvoorzien en mutatie reserves wordt verwezen naar het hierna volgende financiële hoofdstuk.

61

Jaarverslag 2006

4. Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Overzicht van lasten en baten rekening 2006 Onderstaand is een samenvattend overzicht opgenomen van de saldi van de programma’s, zoals opgenomen in de programmaverantwoording. Bedragen x € 1.000

Voorzieningen Wonen Kwetsbare groepen Veiligheid en openbare ruimte Economie De groene ruimte Externe oriëntatie Totaal saldi van de programma’s Algemene dekkingsmiddelen Onvoorzien Saldo voor reservering Mutatie reserves Saldo na reservering

Begroot voor wijziging 14.056 73711.693 14.443 1.316 2.604 4.430 47.805 50.6531.619 1.2291.229 0

Begroot na wijziging 14.284 2.07312.494 19.972 1.233 2.712 5.158 53.780 68.217871 13.56613.566 0

Rekening

Afwijking

13.590 851 11.617 19.275 1.238 3.212 5.474 55.257 68.3830 13.12611.719 1.407-

694 2.924877 697 55003161.477166 871 4401.847 1.407

Op de saldi binnen de hiervoor genoemde programma’s zijn wij ingegaan in het hoofdstuk programmaverantwoording. Hieronder wordt een toelichting gegeven op het verloop van de algemene dekkingsmiddelen, onvoorzien en de mutatie reserves. Algemene dekkingsmiddelen In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van deze baten. Vervolgens wordt een toelichting gegeven op de grotere verschillen. Bedragen x € 1.000

Algemeen dekkingsmiddel Algemene uitkering uit het gemeentefonds OZB eigenaar OZB gebruiker Bespaarde rente Dividend Toeristenbelasting Woonforensenbelasting Hondenbelasting Overige belastingen Totaal

Begroot na wijziging 38.618 5.520 1.366 4.217 17.107 412 285 211 4 68.217

Rekening 2006 39.110 5.479 1.344 4.217 17.107 401 274 206 4 68.383

Verschil 492 41 22 0 0 11 11 5 0 166

Algemene uitkering uit het gemeentefonds De raming is nog gebaseerd op de informatie uit de zogenaamde septembercirculaire (2006). In december 2006 is een nieuwe circulaire ontvangen, waarin is aangekondigd dat de gemeenten eenmalige middelen ontvangen voor bekostiging van de invoering van de inburgeringwet, bekostiging van de correcties in de cliëntgegevens van de WMO en vergoeding voor de extra kosten van de afgelopen Tweede Kamerverkiezingen. Deze toevoegingen hebben geleid tot een voordeel van € 125.000.

Jaarverslag 2006

62

Uit de betalingsspecificaties blijkt dat de beheerders van het Gemeentefonds bepaalde basisgegevens (de eenheden) hebben aangepast op basis van recentere informatie. Deze aanpassing heeft tot gevolg dat de uitkering € 369.000 hoger is dan geraamd. Hierbij wordt dan nog wel de kanttekening geplaatst dat een deel van deze basisgegevens nog niet definitief is vastgesteld. In de raming c.q de geboekte ontvangsten hebben wij ook gerekend met een uitkering uit de zogenaamde behoedzaamheidsreserve van 50% ofwel met

€ 200.000. Recente geluiden uit Den Haag doen vermoeden dat de uitkering lager zal zijn. Wij zullen dit in de eerste bestuursrapportage 2007 gaan verwerken. Dividend Hoewel de werkelijke opbrengsten gelijk zijn aan de raming van de 2e bestuursrapportage, wordt hier - gelet op de grote omvang - kort bij deze opbrengst stilgestaan. De gemeente heeft in 2006 dividend ontvangen uit bezit van aandelen in:

Bank Nederlandse Gemeenten ESSENT ROVA COGAS RENDO VITENS gewone aandelen VITENS preferente aandelen Wadinko CSM

64.935 96.993 726 650 57 63.007 41.409 136 44

738.960 170.359 272.955 6.348.941 4.256.307 47.899 4.298.855 972.400 9 17.106.685 In de dividenduitkeringen van COGAS en RENDO zijn ook de opbrengsten uit de verkoop van het distributiedeel van deze bedrijven aan ELECTRABEL verwerkt. De preferente aandelen VITENS zijn in 2006 omgezet in een achtergestelde lening. Onvoorzien De post onvoorzien na de 2e bestuursrapportage ad € 871.000 is gelijk aan het geprognosticeerde rekeningsresultaat 2006. Deze post valt nu vrij in de jaarrekening c.q. maakt deel uit van het werkelijke rekeningsresultaat 2006. Mutatie reserves Het saldo van toevoegingen en onttrekkingen aan reserves is als volgt opgebouwd: Bedragen x € 1.000

Toevoeging aan reserves Onttrekking aan reserves Mutatie reserves

Begroting 2006 voor wijziging 2.358 -1.129 1.229

Begroting 2006 na wijziging 44.141 -30.575 13.566

Rekening 2006

Verschil

43.909 -32.190 11.719

232 1.615 1.847

De belangrijkste afwijkingen betreffen, lagere onttrekking aan: - de reserve onderhoud wegen 218.000 - de reserve huisvesting onderwijs 146.000 - het fonds Werk en Inkomen 135.000 - de algemene reserve grondexploitatie 127.000 Vanuit de reserve nieuw beleid heeft bij het opstellen van de jaarrekening nog een aanwending plaatsgevonden tot een bedrag van € 2.535.000. Dit conform het gestelde in de 1e bestuursrapportage 2006. Het bedrag is gestort in de voorziening zorgzone (functioneel verantwoord onder programma 2). Voor een volledige opsomming van de verschillen tussen de begrote en werkelijke toevoegingen/onttrekkingen verwijzen wij naar het overzicht van de reserves en voorzieningen.

63

Jaarverslag 2006

5. Verplichte paragrafen 5.1 Lokale heffingen Beleidsuitgangspunten Het weerstandsvermogen van de gemeente bestaat naast het spaargeld (reserves en voorzieningen) uit het belastinggebied. In het beleidsprogramma is in punt 9.4 bepaald dat: “…..verhoging (van belastingtarieven) wordt pas in overweging genomen, als gebleken is dat de begroting vanwege autonome ontwikkelingen niet in evenwicht is te brengen door vermindering van de uitgaven of aanscherpen van het profijtbeginsel”. De Tweede kamer heeft in oktober 2005 een wetsvoorstel aangenomen waarmee uitvoering wordt gegeven aan het in het ‘Hoofdlijnenakkoord’ neergelegde voornemen om per 1 januari 2006 het gebruikersdeel van de onroerende zaak belastingen (OZB) op woningen af te schaffen en de

stijging van de OZB op bedrijfspanden en het eigenarendeel op woningen te maximeren. Daarnaast is een amendement aangenomen over de afschaffing heffing OZB met betrekking tot het woongedeelte in gemengde bedrijfspanden. Het gaat hierbij om gemengde panden (woon- en bedrijfsdeel) waarbij het object voor 70% of meer uit bedrijfsgedeelte bestaat. Op basis van dit criterium is het object als niet-woning aangemerkt. Het doel van dit amendement is om ook huishoudens die een gemengde pand bewonen te laten profiteren van de afschaffing van het gebruikersdeel op woningen. Voor 2006 is dit amendement doorgevoerd door middel van ambtshalve vermindering. Voor de afschaffing van het gebruikersdeel van de OZB op woningen en de uitvoering van het amendement zijn de gemeenten gecompenseerd door een hogere algemene uitkering uit het Gemeentefonds.

Belastingopbrengsten Hierna zijn overzichten opgenomen van de belangrijkste belastingopbrengsten en een vergelijking van de tarieven van deze belastingen/rechten. Bedragen x € 1.000

Overzicht belastingopbrengsten Overzicht belastingopbrengsten Bedragen x € 1.000 Onroerende zaakbelastingen: - gebruiker *) - eigenaar Afvalstoffenheffing Rioolrechten Hondenbelasting Toeristenbelasting Woonforensenbelasting

Begroting 2006

Begroting 2006

Rekening 2005

Begroting 2006 (na wijz.)

Rekening 2006 na wijziging Rekening 2006

Begroting 2006 1.560 5.520 4.773 4.982 201 412 285

1.366 5.520 4.377 4.905 211 412 285

1.344 5.479 4.334 4.861 206 401 274

4.173 5.371 4.275 4.508 209 431 276

Rekening 2005

*) per 1 januari 2006 is het gebruikersdeel OZB op woningen afgeschaft

Overzicht belastingtarieven OZB-tarief eigenaar woningen OZB-tarief eigenaar niet-woningen OZB-tarief gebruiker niet-woningen Afvalstoffenheffing vastrecht Lediging 240 liter container Lediging 140 liter container Rioolrecht woning

2006 2,16 5,50 4,42 97,00 6,74 4,18 218,00

2005 1,93 4,92 3,95 97,00 6,54 4,06 218,00

2004 (1) 2,90 4,62 3,71 99,00 6,43 3,99 218,00

(1) OZB tarieven op basis van vorige taxaties.

Jaarverslag 2006

Voor wat betreft de toeristenbelasting is rekening gehouden met de afspraak die de gemeenten in het Vechtdal hebben gemaakt over het tarief. In 2005 was het tarief € 0,48 en in 2006 is een tarief gehanteerd van € 0,50. Vastrecht afvalstoffenheffing Het vaste bedrag per perceel voor belastingjaar 2006 is op hetzelfde niveau gebleven als in 2005, namelijk € 97. Ook in 2006 is een eenmalige korting toegepast op het vastrecht. Deze korting was mogelijk door de stand van de reserve en door de dividenduitkering van ROVA. De gescheiden inzameling van GFT-afval in het buitengebied en bij gestapelde bouw (hoogbouw) is met ingang van 1 januari 2006 beëindigd. De beëindiging van het gescheiden inzamelen van GFT-afval in het buitengebied en bij hoogbouw levert een jaarlijkse besparing op van € 65.000 (= € 3 per aansluiting). Ook deze besparing is reeds verwerkt in het hiervoor genoemde tarief vastrecht.

64

Rioolrecht Gezien de stand van de voorziening riolering en het verloop van de investeringen is het rioolrecht op hetzelfde niveau als in 2005 gehouden. De voorziening rioleringen is per 31 december 2006 € 5,9 miljoen. Deze forse omvang is deels te verklaren uit (aanbestedings- en subsidie) voordelen bij de uitvoering van het Gemeentelijke Rioleringsplan. Verder is een belangrijke factor dat bij de uitvoering van het groot onderhoud vertragingen zijn ontstaan. In 2007 zullen de financiële consequenties van deze ontwikkelingen in beeld worden gebracht. Aan de hand van de uitkomsten zal dan kunnen worden bezien of het mogelijk is om het tarief te verlagen. Vergelijkend overzicht woonlasten Naast een vergelijking van de belastingopbrengsten en tarieven is hier ook een vergelijking opgenomen van de woonlasten 2006 met enkele buurgemeenten. Voor de OZB is uitgegaan van een woningwaarde van € 140.000 en voor wat betreft de afvalstoffenheffing van een meerpersoonshuishouden .

Vergelijkend overzicht van woonlasten 2006 gemeente Dalfsen Raalte Ommen Staphorst Kampen Steenwijkerland Hardenberg Hoogeveen Coevorden Zwartewaterland Twenterand De Wolden

OZB 88 131 116 73 133 136 120 176 165 137 142 133

Afvalstoffenheffing 218 194 216 265 264 224 211 237 261 266 235 244

Rioolrecht 112 130 158 181 128 177 218 138 133 165 191 198

Totaal 418 455 490 519 525 537 549 551 559 568 568 575

(Bron: Informatie van het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden, augustus 2006)

BTW-compensatiefonds In het kader van de invoering van het BTW-compensatiefonds (BCF) is de Gemeentewet bepaald, dat de gemeente bij de bepaling van de kostendekkendheid geen rekening hoeft te houden met de compensabele BTW.

65

Voor de afvalstoffenheffing wordt rekening gehouden met een bedrag van € 681.182 (norm) aan compensabele BTW en voor rioolrechten met een bedrag van € 158.520 (norm) aan compensabele BTW. Met inachtneming hiervan zijn de afvalstoffenheffing en de rioolrechten 100% kostendekkend. Kwijtschelding De in de gemeente Hardenberg gehanteerde norm is 100%. Van het kwijtscheldingsbeleid is verder het volgende overzicht te geven: 2006 Aantal ingediende kwijtscheldingsverzoeken Aantal (geschatte) toewijzingen

2005 2004 2003

750

811

750

650

675

700

650

570

5.2 Weerstandsvermogen en Risicoparagraaf 5.2.1. Weerstandsvermogen In deze paragraaf wordt ingegaan op de (ontwikkeling van de) reserves en voorzieningen en de ontwikkeling van het weerstandsvermogen. De gemeenten dienen hun weerstands-vermogen te bepalen op basis van hun risicoprofiel. Onder weerstandsvermogen wordt verstaan “de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente

Jaarverslag 2006

beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten dan wel alle risico’s te dekken waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie”. Reguliere risico’s worden afgedekt door afgesloten verzekeringen of gevormde voorzieningen. Het gaat bij weerstandsvermogen om die risico’s die niet via verzekeringen of gevormde voorzieningen kunnen worden ondervangen. Aan het eind van deze paragraaf wordt kort ingegaan op deze risico’s. (Ontwikkeling van de) reserves en voorzieningen In de raadsvergadering van 18 juli 2006 is de nota “reserves en voorzieningen” vastgesteld waarin het algemeen passivabeleid, regels en richtlijnen rond het gebruik van reserves en voorzieningen zijn vastgelegd. Tevens heeft een actualisatie plaatsgevonden.

De totale omvang van de reserves en voorzieningen (inclusief grondexploitatie) bedraagt per 1 januari 2006 € 93,7 miljoen, onder te verdelen in reserves € 70,7 miljoen en voorzieningen € 23 miljoen. Het totaal aan (bespaarde) rente over de reserves en voorzieningen bedraagt conform de raming (na 22e begrotingswijziging) € 4,2 miljoen. Hiervan wordt € 1,7 miljoen (40%) als toevoeging aan de reserves en € 0,3 (7,1%) als toevoeging aan de voorzieningen verantwoord. Het verschil, te weten € 2,2 miljoen (52,9%) wordt ingezet als algemeen dekkingsmiddel.

Algemene reserves Het verloop van de algemene reserves was in 2006 Bedragen x € 1.000

Algemene reserve grondexploitatie Algemene reserve Rekeningsresultaat 2005 Rekeningsresultaat 2006

1-1-2006 6.672 20.321 3.273 30.266

Deze forse afname van de algemene reserves is met name te verklaren uit: - de afname van de algemene reserve grondexploitatie - reservering voor nieuw beleid/investeringsprogramma 2006-2010 - aanwending bijdrage rondweg Slagharen - toevoeging verkoop preferente aandelen VITENS - Reserve rekening van baten en lasten saldo 2006

31-12-2006 5.339 7.355 0 1.407 14.101

Verschil - 1.333 -12.966 -3.273 1.407 16.165

-/- 1,3 miljoen -/- 20,0 miljoen -/- 0,4 miljoen 4,2 miljoen 1,4 miljoen

Jaarverslag 2006

Gelet op de financiële positie en het lage risicoprofiel is de ondergrens voor de algemene reserve bepaald op € 3 miljoen en kan het “surplus” in beginsel worden ingezet voor nieuw beleid. De algemene reserve is per 31 december 2006 hoger. Toch is geen sprake van een vrij besteedbaar surplus. Dit is te verklaren uit het feit dat de rente over dit “surplus” wordt ingezet als algemeen dekkingsmiddel, ter compensatie van de gevolgen van de conversie preferente aandelen VITENS. Dekkingsreserve Naast deze algemene (vrij besteedbare) reserves beschikken wij over zogenaamde dekkingsreserves. Dat zijn reserves, waarvan de rentebaten worden ingezet als algemeen dekkingsmiddel. Op dit moment is sprake van één dekkingsreserve, namelijk afkoopsom onderhoud eigen graven. Deze reserve heeft per 1 januari 2006 een stand van € 0,2 miljoen en blijft in 2006 ongewijzigd. Bestemmingsreserves algemene dienst De bestemmingsreserves hebben per 1 januari 2006 een stand van € 40,2 miljoen. De rente bedraagt € 2,7 miljoen waarvan € 1,0 miljoen wordt ingezet voor de exploitatie. De overige rente wordt bijgeschreven op de reserves waarbij de rentebijschrijving op de reserve nieuw beleid (€ 0,8 miljoen) en reserve huisvesting (€ 0,7 miljoen) de grootste zijn. De stand van de bestemmingsreserves is per 31 december 2006 € 69,5 miljoen. Er is een aantal nieuwe reserves ingesteld, namelijk voor infrastructurele maatregelen, aanleg rondweg Slagharen, economisch structuurfonds, particulier initiatief, stimulering recreatieve initiatieven, nieuw beleid, nieuw beleid na 2010 en exploitatie LOC+. Tevens zijn bij de actualisatie van reserves en voorzieningen een aantal voorzieningen onderwijs (bestuurlijke krachtenbundeling, O&O budget, verzilvering fre’s, nascholing en BGZ) aangepast waarbij per onderdeel een reserve is ingesteld. Voor een overzicht van de mutaties in de reserves wordt verwezen naar de in de jaarrekening opgenomen staat van reserves en voorzieningen. Voorzieningen algemene dienst Het totaal van deze voorzieningen bedraagt per 1 januari 2006 € 19,9 miljoen. De rente bedraagt € 0,9 miljoen, waarvan € 0,6 miljoen wordt ingezet voor de exploitatie. De overige rente wordt bijgeschreven op de voorziening omdat bij de instelling van de voorziening is uitgegaan van een contante waarde. De stand van deze voorzieningen

66

bedraagt per 31 december 2006 € 15,3 miljoen. Van invloed op de mutaties is de aanpassing van een aantal (onder bestemmingsreserve reeds genoemde) voorzieningen naar reserves tot een bedrag van € 1,1 miljoen. Voor de overige mutaties in de voorzieningen wordt verwezen naar de in de jaarrekening opgenomen staat van reserves en voorzieningen. Algemene reserve en voorzieningen grondexploitatie In juni 2006 is de nota grondbeleid vastgesteld. Onderdeel van dit besluit is het vaststellen van de gewenste structurele omvang van de reserve grondexploitatie, deze is bepaald op € 3,56 miljoen. Dit structureel deel weerstandsvermogen is nodig om de risico’s in de lopende grondexploitaties te kunnen afdekken. Dit gebeurt door die mogelijke risico’s op geld te taxeren, uit te drukken in een percentage (12,5%) van de positieve boekwaarden van de, in exploitatie en nog niet in exploitatie genomen, grondexploitaties. Risico’s die hiermee kunnen worden afgedekt zijn o.a. tegenvallende kosten bouwen woonrijpmaken, vertragingen in gronduitgifte, moeilijkheden bij verwervingen, milieumaatregelen, etc. Het incidentele deel van het benodigd weerstandsvermogen bestaat uit een vast bedrag, welke is bepaald op € 1,75 miljoen. Dit bedrag wordt voldoende geacht voor risicodekking van overige algemene risico’s die aan de gemeentelijke grondexploitatie annex zijn, zoals algemene marktontwikkelingen, economische (of conjuncturele) tegenvallers, bovenmatige inflatie etc. Maar ook ter afwaardering van boekwaarden als de marktwaarde lager ligt, incidentele tegenvallers buiten lopende complexen (b.v. niet te compenseren investeringen in strategische gronden) en afdekking van tekorten bij negatieve complexen. Beide componenten maken onderdeel uit van de Algemene Reserve Grondexploitatie (ARG). Een bedrag van € 5,3 miljoen is per 31 december 2006 in deze reserve beschikbaar. Uit het in 2006 opgestelde meerjarenperspectief blijkt, dat de grondexploitatie zich de komende periode positief zal ontwikkelen en dat afdrachten aan de algemene dienst te verwachten zijn. De jaarlijkse te genereren resultaten zijn afhankelijk van vele factoren en fluctueren per jaar. Het totaal van de voorzieningen grondexploitatie bedraagt per 1 januari 2006 € 3,1 miljoen en per 31 december 2006 € 5,2 miljoen. De rente bedraagt € 0,1 miljoen en wordt bijgeschreven op de voorzieningen. Bij het opstellen

67

Jaarverslag 2006

van de jaarrekening is een voorziening zorgzone gevormd. Een bedrag van € 2,5 miljoen is als nog toegevoegd, dit conform het gestelde in de 1e bestuursrapportage 2006.

verhoogd worden tot het drempeltarief. Het gemeentelijk tarief voor eigenaar woningen ligt € 0,27 onder het drempeltarief. Het verschil wordt aangemerkt als de onbenutte belastingcapaciteit.

Gewenste hoogte weerstandsvermogen Tot het weerstandsvermogen wordt gerekend de zogenaamde onbenutte belastingcapaciteit, de stelpost voor onvoorziene uitgaven en de algemene reserve.

Voor wat betreft de afvalstoffenheffing en het rioolrecht is geen sprake van een onbenutte belastingcapaciteit, omdat Hardenberg hierbij reeds uitgaat van 100 procent kostendekking.

De Tweede Kamer heeft op 4 oktober 2005 het wetsvoorstel tot afschaffing van het gebruikersdeel onroerende-zaakbelastingen (OZB) voor woningen en zijn voor de overgebleven OZB-tarieven drempel- en maximumtarieven ingesteld. Liggen de gemeentelijke OZB-tarieven tussen het drempel- en maximumtarief dan kan het gemeentelijk tarief alleen met een toegestaan percentage verhoogd worden. Liggen de gemeentelijke OZB-tarieven onder het drempeltarief dan mogen deze

Voor onvoorziene uitgaven is in de primitieve begroting 2006 een - overeenkomstig het meerjarenperspectief structureel bedrag opgenomen van € 72.500. Dit bedrag is in 2006 geheel aangewend, op rekeningsbasis is derhalve geen bedrag meer beschikbaar. Zoals hiervoor aangegeven bedraagt de stand van de algemene reserve per 31 december 2006 € 8,8 miljoen (inclusief het rekeningsresultaat 2006).

Berekening beschikbaar weerstandsvermogen

Onbenutte belastingcapaciteit OZB Onvoorzien (structureel) Weerstandsvermogen in exploitatie Algemene reserve Dekkingsreserves Reserves Totaal weerstandsvermogen 2006

Begroting 426.000 72.500

Rekening 446.500 498.500

3.074.000 0

446.500 8.762.000 202.000

3.074.000

8.964.000

3.572.500

9.410.500

De toename van het totaal weerstandsvermogen ten opzichte van de begroting is met name toe te schrijven aan een toevoeging aan de algemene reserve in verband met de conversie aandelen VITENS tot een bedrag van € 4,2 miljoen en een rekeningssaldo van € 1,4 miljoen. 5.2.2 Risicoparagraaf jaarrekening 2006 1. Inleiding Het risicomanagement in de gemeente Hardenberg wordt vorm gegeven met behulp van het in paragraaf 2 geschetste toetsingskader. Aan de hand van dit toetsingskader worden de risico’s geïdentificeerd en beoordeeld. Paragraaf 3 geeft de geïdentificeerde en beoordeelde risico’s weer naar de stand van zaken januari 2007. In paragraaf 4 wordt de relatie gelegd tussen de risico’s en het weerstandsvermogen. 2. Toetsingskader risico’s Het toetsingskader wordt gevormd door de risico’s die door het handelen van de gemeente zowel in positieve als negatieve zin zijn te beïnvloeden. Risico’s die niet tot het toetsingskader behoren zijn de zogenaamde zuivere risico’s.

Jaarverslag 2006

Onder een zuiver risico wordt een risico’s verstaan met ‘de statistische kans op het optreden van een gebeurtenis met een negatief gevolg voor de gemeente’. Tegen deze risico’s is de gemeente in de meestal verzekerd. Indien nodig worden voor risico’s voorzieningen getroffen. Dit wordt bij de beoordeling van het risico betrokken. Uitsluitend risico’s waar het financieel belang groter is dan € 100.000 worden binnen dit toetsingskader beoordeeld. Dit criterium is analoog aan het criterium dat door de accountant als rapportagegrens wordt gehanteerd. Soorten risico’s Er wordt onderscheid gemaakt in drie soorten risico’s: financiële -, ondernemers - en juridische risico’s. Aan elk risico wordt een wegingsfactor toegekend. De wegingsfactor bepaald het risicoprofiel. De weging kan zijn laag, matig of hoog. Bij een laag risicoprofiel hoeft er geen bijzondere actie te worden ondernomen. Deze risico’s worden in de regel niet opgenomen in de risicoparagraaf. Uitzondering hierop is het meerjarenperspectief en de grondexploitatie. Deze twee worden altijd in de risicoparagraaf opgenomen. Bij een matig risicoprofiel is er sprake van specifieke aandacht voor kritische factoren behorende bij het risico. Bij een hoog risicoprofiel is actie noodzakelijk. Financiële risico’s De meest eenvoudig te identificeren risico’s zijn de risico’s waarbij sprake is van een overschrijding van een uitgavenbudget of onderschrijding van een inkomstenbudget zonder dat daar dekking tegenover staat. Het bedrag van de over- of onderschrijdingen van het budget is daarbij niet zo zeer het risico. Het risico is gelegen in het feit of men al dan niet in staat is maatregelen te treffen om weer binnen het budget te komen. Bij financiële risico’s moet in eerste instantie moet worden gedacht aan open-einde regelingen, bovenformativiteit, tegenvallende opbrengsten uit belastingen etc. Ook de ontwikkeling van de algemene uitkering behoort daartoe. Deze financiële risico’s kunnen zich ook voordoen bij een aan de gemeente verbonden partij die een wettelijke taak voor de gemeente uitvoert of een verbonden partij die voor zijn bestaan afhankelijk is van de gemeentelijke subsidies.

68

Ondernemersrisico’s De tweede categorie zijn de risico’s die door de gemeente worden gelopen in het economisch verkeer. Bij bepaalde taken treedt de gemeente op als ondernemer. De gemeente voert een taak uit die ook door een private partij kan worden uitgevoerd. De gemeente draagt daarbij vaak (mede) het ondernemersrisico. Daarbij moet worden gedacht aan het grondbedrijf en verhuur van gebouwen maar ook aan het theater en aan de zwembaden. Deze risico’s kunnen negatief maar ook positief uitpakken. Ook het renterisico kan tot deze categorie worden gerekend. Identificatie van deze risico’s is minder eenvoudig en vindt plaats op basis van het inventariseren en monitoren van taken waarbij de gemeente optreedt als ondernemer. Juridische risico’s Bij de juridische risico’s wordt onderscheid gemaakt tussen de juridische geschillen en de rechtmatigheidrisico’s. Bij juridische geschillen gaat het met name om geschillen waar financiële claims aan verbonden zijn. Hiertoe worden dus ook gerekend de juridische geschillen waarbij de gemeente een financiële claim heeft op een derde. Identificatie van deze risico’s is op zich eenvoudig omdat er bij juridische geschillen sprake is van een (formele) rechtsgang waardoor de voortgang goed te volgen is. Van rechtmatigheidrisico’s is sprake indien geconstateerd is dat niet of niet aantoonbaar volgens interne of externe regelgeving wordt gewerkt. Deze risico’s worden geïdentificeerd op basis van de rechtmatigheidtoetsen die door de accountant en de controller worden uitgevoerd. 5.2.3 Beoordeling risico’s Financiële risico’s Algemene uitkering en het financieel meerjarenperspectief In 2006 is de algemene uitkering (meicirculaire 2006), ten opzichte van de jaarschijf 2007, in het meerjarenperspectief, met € 870.000 verslechterd. Dit was met name het gevolg van een verrekening (met terugwerkende kracht) met het BTW-compensatiefonds. Deze discrepantie is in de begroting 2007 opgelost door de reserve BTWcompensatiefonds in te zetten voor extra afschrijvingen. De BTW-voordelen die zijn genoten op investeringsniveau vloeien zo weer terug in de exploitatie.

69

Er is nu sprake van een sluitend meerjarenperspectief tot en met 2009. Vanaf 2010 loopt het meerjarenperspectief weer negatief als gevolg van de afbouw verfijninguitkering riolering. Bij de voorjaarsnota 2007 zal de financiële omvang van deze problematiek verder in beeld worden gebracht. Gelet op de termijn, waarbinnen hiervoor nog een oplossing kan worden gevonden, is het risicoprofiel voor het meerjarenperspectief vooralsnog beoordeeld op laag. Bijstand Op 1 januari 2004 is de Wet Werk en Bijstand (WWB) ingevoerd. Over het 1e WWB jaar, 2004 was er sprake van een tekort van € 926.000 op het inkomensdeel. Over 2005 was er een tekort van € 647.000. Het tekorten van 2004 en 2005 zijn uit de reserve werk en inkomen gedekt. In de raadvergadering van 22 september 2005 is de Nota “Wet Werk en Bijstand” vastgesteld. Daarin zijn extra maatregelen opgenomen om de uitgaven zo veel als mogelijk te beperken door het versnelt plaatsen van bijstandsgerechtigden op nieuwe gesubsidieerde banen ten laste van het WWB-werkdeel, Met het gevoerde beleid zijn in 2005 en 2006 goede resultaten geboekt. Over 2006 is het tekort teruggebracht tot € 56.000. Deze resultaten worden nu deels tenietgedaan doordat in september 2006 het ministerie bekend heeft gemaakt dat het voorlopige budget 2007 voor de gemeente Hardenberg € 452.000 lager zal zijn dan het definitieve budget 2006. Een daling als gevolg van de landelijke daling van het macrobudget en van aanpassingen in het verdeelmodel. Door de verlaging van het budget loopt het (geprognosticeerde) tekort voor 2007 weer op. Vooralsnog zal het ingezette beleid worden voortgezet en biedt de reserve nog voldoende mogelijkheid om over 2007 een tekort op te vangen. De mogelijkheden tot het plaatsen van bijstandsgerechtigden op nieuwe gesubsidieerde banen ten laste van het WWB-werkdeel raken echter wel uitgeput. Het verlagen van de bijstandsuitgaven zal nu meer moeten plaats vinden door middel van uitstroom van uitkeringsgerechtigenden. Het risicoprofiel van de uitvoering Wet Werk en Bijstand is beoordeeld op matig.

Jaarverslag 2006

Wet sociale werkvoorziening (Wsw) en Larcom Larcom heeft in de periode 1999-2005 verliezen geleden tot een bedrag van € 9,6 mln. en heeft ultimo 2005 een negatief eigen vermogen van € 4,6 mln. De verliezen zijn gefinancierd met geldleningen waar de GR Vechtdal garant staat. In de raadsvergadering van 22 september 2005 heeft de raad hiervan kennis genomen en ingestemd met het instellen van een voorziening ‘garantstelling Larcom’ van € 3,0 mln. In januari 2006 heeft Larcom de notitie “Saneren en Reorganiseren” aangeboden. Daarin zijn de aanpak en de kosten van de sanering en reorganisatie bij Larcom inzichtelijk gemaakt. De lasten bleven voor Hardenberg binnen de voorziening van € 3,0 mln. In de raadsvergadering van 16 februari 2006 heeft de raad hiermee ingestemd onder het voorbehoud dat ook de gemeenten Ommen, Raalte, Dalfsen, Hellendoorn en Twenterand instemmen met de voorstellen van Larcom. Aan deze voorwaarde is niet volledig voldaan. De gemeente Raalte, Dalfsen en Hellendoorn zijn met Larcom uiteindelijk een leningsconstructie overeengekomen ter dekking van het resultaattekort 2006. De lening zal worden terugbetaald uit toekomstig te behalen resultaten. Twenterand heeft niet ingestemd met een bijdrage in het tekort 2006. Dit is nu ter bemiddeling in handen gegeven van de Provincie. Op 10 oktober 2006 heeft de raad besloten, gegeven de afspraken die Larcom heeft gemaakt met de gemeenten Raalte, Dalfsen, Hellendoorn en het bemiddelingstraject met Twenterand, het eigen aandeel in het operationeel tekort 2006 volledig aan te vullen. Daarnaast is de bereidheid uitgesproken om samen met de gemeente Ommen het hoofdgebouw van Larcom over te nemen indien zich geen externe koper aandient. De risico’s die nu nog open staan zijn dus: de uitkomsten van het bemiddelingstraject Twenterand, het werkelijke tekort 2006 Larcom en de overname van het hoofdgebouw van Larcom. In september 2005 heeft de raad tevens ingestemd met de koers “van binnen naar buiten”. In de nieuwe koers werken SW- medewerkers onder de regie van de gemeenten en met behulp van inkoopconstructies zoveel mogelijk buiten de muren van de sociale werkvoorziening.

Jaarverslag 2006

De nieuwe visie moet na 2008 het perspectief geven van een kostendekkende uitvoering van de Wet sociale werkvoorziening. Dit betekent Voor 2007 en 2008 worden nog tekorten geprognosticeerd. Het risico van lagere loonkostensubsidies ten opzichte van de ontwikkeling van de loonkosten van Wsw-ers ligt nu bij de gemeente. Het risicoprofiel van de Wet Sociale Werkvoorziening is beoordeeld op matig. Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) In 2006 is een start gemaakt met de invoering van de WMO. De WMO is omgeven met risico’s van verschillende aard. In 2006 is een eerste risicoscan uitgevoerd om te komen tot een identificatie en analyse van de deze risico’s. Grofweg zijn twee soorten risico’s te onderscheiden: financiële risico’s en risico’s in de uitvoering. Het inkomstenbudget 2007 voor de WMO is bekend. De gemeente Hardenberg ontvangt bruto een bedrag van € 3.410.274. Daarvan gaat af een bedrag voor eigen bijdrage van € 503.529. Daartegenover staan met name de verplichtingen in zorguren van voor 2007 en de nieuwe zorguren die in 2007 worden geïndiceerd. Deze konden nog niet in beeld gebracht. Uitvoeringsrisico’s hebben betrekking op de inrichting en uitvoering van de WMO door het Zorgloket en het kunnen beschikken over een goed geautomatiseerd systeem dat voorziet in een goede informatievoorziening naar de cliënten en management. Er zijn nu nog geen feiten bekend die leiden tot een verhoogd risiconiveau voor de WMO. In 2007 zal risicomanagement bij de uitvoering WMO een belangrijke rol blijven spelen binnen. Het risicoprofiel van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning is beoordeeld op laag. De gemeente als ondernemer Grondexploitatie In de Nota grondexploitatie 2006 is de vereiste hoogte van de algemene reserve grondexploitatie benodigd voor het afdekken van risico’s binnen de gemeentelijke grondexploitatie becijferd. De hoogte van de algemene reserve

70

grondexploitatie en de getroffen voorzieningen voor de complexen met een negatief exploitatieresultaat zijn per 31 december 2006 op peil. In 2006 is voor € 4.588.855 grond aangekocht, waarvan voor een bedrag van € 2,3 miljoen afzonderlijk krediet bij de raad is aangevraagd. De budgetruimte voor de resterende aankopen is gevonden in het restant krediet over de jaren 2003-2005 (de niet opgemaakte ruimte tussen € 1 miljoen jaarlijks budget en werkelijke aankopen). In totaal is t/m 2006 ruim 80 hectare strategisch gelegen grond verantwoord, met een gezamenlijke boekwaarde van € 6.556.105, dit is € 8,16 per m². Toename van de voorraad strategische gronden betekent eveneens een toename van het risico, dat de primaire strategische visie achter de aankoop van een aangekocht perceel grond in een later stadium wordt gewijzigd of achterhaald. De aankoop mist dan zijn doel, en binnen de grondexploitatie is het zaak het verlies te nemen. Een beoordeling van alle binnen strategische gronden opgenomen percelen grond geeft aan dat dit zich tot ultimo 2006 niet heeft voorgedaan. Vanuit een andere optiek bezien betekent de toegenomen voorraad strategische gronden ook versterkt nieuw perspectief op gewenste planvorming. De gemeente intervenieert binnen het kader van het te voeren actieve grondbeleid succesvol op de lokale grondmarkt en slaagt er in strategisch gelegen percelen maagdelijke grond in eigendom te verwerven. Zo bereikt zij haar doel: het obstakelvrij kunnen beschikken over gronden benodigd voor woondoeleinden en bedrijventerreinen. In het weerstandsvermogen Grondexploitatie, dat bestaat uit een structureel en een incidenteel deel, is voor wat betreft de laatste component tot een bedrag van € 1.750.000 als buffer opgenomen voor risico’s die gepaard gaan met het niet te compenseren investeringen in strategische gronden.Dit bedrag is, afgezet tegen de aankoopwaarde in relatie met de eind 2006 gepleegde globale check op opgelopen “strategische missers”, toereikend. Er is sprake van niet kostendekkende exploitaties. Voor de tekorten van deze niet kostendekkende exploitaties zijn voorzieningen getroffen. Het risicoprofiel is laag.

71

Lokaal Opleidingen Centrum (LOC) In 2005 is een start gemaakt met het project LOC. In dit project werken diverse partijen samen in een commanditaire vennootschap (C.V.). In 2005 is een stichting opgericht ter aansturing van het project. In de C.V. is de stichting beherend vennoot. In 2005 is verder een samenwerkingsovereenkomst opgemaakt en is het recht van opstal gevestigd. In 2006 is een huurovereenkomst gesloten tussen de gemeente en de stichting LOC voor de huur van het bedrijfsverzamelgebouw gedeelte (BVG, ook wel LOC+). Het gehuurde zal door de gemeente deels worden onderverhuurd en deels in eigen gebruik worden genomen. De gemeente Hardenberg is daarmee risicodragend in het project LOC als financier/ participant en als huurder/ verhuurder. Er is nog geen sluitende exploitatie als het gaat om de huur en onderverhuur van het LOC+. Met nagenoeg alle (onder)huurders is over het aantal af te nemen m2 en de kale huurprijs overeenstemming bereikt. Aan de samenstelling van en de vergoeding voor de af te nemen servicepakketten, die door de gebruikers wenselijk worden geacht, wordt op dit moment gewerkt. Het risicoprofiel van het Lokaal Opleidingscentrum is beoordeeld op matig. Exploitatie parkeren In de raadsvergadering van 20 december 2005 is de nota “ontwerp-Uitwerking Raamplan Parkeren” vastgesteld. Op de toekomstige parkeerexploitatie is een tekort van ruim € 2,0 mln. ingecalculeerd. Dit wordt deels opgevangen binnen het centrumplan. Per saldo is er nog sprake van een tekort van € 657.000. Het ingezette parkeerbeleid biedt niet het perspectief van volledige kostendekkendheid. Voor het gecalculeerde tekort is bij de jaarrekening 2005 een voorziening getroffen. In 2007 zal gestart worden met het op brede schaal invoeren van het betaald parkeren. Er zal dan duidelijkheid worden verkregen of de calculaties en de daaronder liggende aannames ook overeenkomstig de werkelijkheid zijn. Vooralsnog heeft de exploitatie van het betaald parkeren de bijzondere aandacht in het kader van het risicomanagement. Er is sprake van een niet kostendekkende exploitatie. Voor het tekort is een voorziening getroffen. Het risicoprofiel is laag.

Jaarverslag 2006

Juridische risico’s Europese aanbestedingsrichtlijnen Van de aanbestedingen van diensten en leveringen is bij de jaarrekening 2005 de rechtmatigheid beoordeeld. Hieruit is gebleken dat voor een drietal aanbestedingen de Europese aanbestedingsregels niet juist zijn nageleefd. In 2005 bedroeg de totale omvang van deze tekortkomingen € 1,55 miljoen In 2005 is het inkoop- en aanbestedingsbeleid door het college vastgesteld. Door het ontwikkelen van het beleid ontstaat een goede structurele basis voor het inkoopproces binnen de gemeente Hardenberg. Tevens is er nu een goed toetsingskader op basis waarvan interne controles kunnen worden uitgevoerd. Nu is het zaak om de organisatie verder in te gaan richten op een efficiënte, effectieve en rechtmatige inkoop. Ten aanzien van het Europees aanbesteden heeft de gemeente in 2006 een flinke slag kunnen maken. Het bureau inkoop heeft de inkoopvolumes en contracten in beeld gebracht. De aanbesteding van werken liep al goed maar het waren met name de aanbestedingen van diensten en leveringen waarbij, als gevolg van het lagere drempelbedrag (€ 236.945) en het feit dat met de contractwaarde over de volledige looptijd moet worden gerekend, de regels werden overtreden. Het bureau inkoop heeft nu goed in beeld welke leveringen en diensten Europees moeten worden aanbesteed. Het probleem is echter nog het gebrek aan capaciteit om het ook uit te voeren. Het Europees aanbesteden vraagt namelijk veel tijd, zeker als daar weer bezwarenprocedures op volgen Het totaal van de rechtmatigheidsfouten mag niet meer dan 1% van de totale lasten bedragen. Bij de accountantscontrole jaarrekening 2006 zal de accountant beoordelen of het gelukt is ten aanzien van de rechtmatigheidsfouten in Europese aanbestedingen binnen de tolerantiegrens te blijven. Het risicoprofiel naleven Europese aanbestedingsrichtlijnen is beoordeeld op matig.

Jaarverslag 2006

Gemeentelijke (subsidie)verordeningen Naar het oordeel van de accountant bij de jaarrekening 2005 is er sprake van het ontbreken van een gemeentebrede en aantoonbare waarborging van rechtmatigheid van gemeentelijk verordeningen. Daarmee is er een onzekerheid ten aanzien van de naleving van deze verordeningen. Hoewel niet exact te kwantificeren bedraagt het totaal van deze onzekerheden volgens de accountant meer dan € 11,5 miljoen. In 2006 zijn de sportsubsidieverordening en de algemene subsidieverordening getoetst. De conclusie is dat er geen rechtmatigheidfouten zijn gevonden met directe financiële gevolgen. Er zijn wel juridische rechtmatigheidfouten geconstateerd maar die hadden geen financiële gevolgen. Op basis van eigen onderzoek concludeert de gemeente Hardenberg dat er, met in acht neming van de fouttolerantie rechtmatig gehandeld wordt. Het ligt dan bij de accountant om bij de controle van de jaarrekening 2006 aan te tonen dat het niet zo is. De accountant heeft zich tot dusver nog niet uitgesproken over het feit of de onderzoeken die tot dusver zijn uitgevoerd en de conclusies die daaraan zijn verbonden voor hem (on-)voldoende zijn, of dat de accountant bijvoorbeeld aanvullend onderzoek noodzakelijk vindt. Er is onzekerheid over de rechtmatigheid bij het uitvoeren van de gemeentelijk (subsidie) verordeningen. Er zijn maatregelen genomen om de rechtmatige uitvoering van de taak te verbeteren. Het risicoprofiel is beoordeeld op laag. Risico’s en het weerstandsvermogen Het totale weerstandvermogen aangehouden als algemene reserve bedraagt ultimo 2006 € 12,7 miljoen. Dit is inclusief de algemene reserve grondexploitatie. Geen van de in de risicoparagraaf genoemde risico’s legt een direct beslag op het weerstandsvermogen. In relatie tot de risico’s wordt het weerstandvermogen beoordeeld als ruim voldoende.

5.3 Kapitaalgoederen De gemeente is verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van de openbare ruimte. Een openbare ruimte waarin veel activiteiten plaatsvinden, zoals wonen, werken en recreëren. Een openbare ruimte, die bestaat uit een

72

groot aantal kapitaalgoederen: - Infrastructuur (wegen, riolering, kunstwerken); - Voorzieningen (groen, verlichting, sportvoorzieningen); - Gebouwen. De uitgaven voor beheer en onderhoud van deze kapitaalgoederen leggen een substantieel beslag op de financiële en personele middelen. Daarnaast zijn kapitaalgoederen van belang voor het verwezenlijken van onderdelen van de gemeentelijke programma’s. Van veel kapitaalgoederen zijn de beheerprogramma’s op orde (wegen, rioleringen, verkeersborden en gebouwen). De beheerprogramma’s laten zien welke maatregelen nodig zijn om de onderhoudssituatie op een verantwoord niveau te brengen/houden en de financiële consequenties hiervan. Noodzakelijke instrumenten voor ‘beheer op orde’ zijn de beheersystemen en IBOR (Integraal Beheer Openbare Ruimte). Beheersystemen vormen een belangrijk hulpmiddel bij het in beeld brengen van wat je hebt en hoe je het wilt onderhouden. IBOR staat voor ontwikkeling en zorg gericht op waarborging van de integrale kwaliteit van de openbare ruimte. Kwaliteit, die verder gaat dan de technische staat van voorzieningen. Ook het functioneren van de voorzieningen en de wijze waarop deze worden beleefd en gebruikt is belangrijk. Het ambitieniveau binnen de gemeente dient nog te worden vastgesteld, waarbij de vraag wordt beantwoord wat de burger (mag) verwacht(en) en wat dit mag kosten. Voor het IBOR traject kon onvoldoende tijd in worden geruimd. Wij gaan ervan dat we dit proces in 2007 een vervolg kunnen geven. De beheerpakketten vormen nu de basis om de jaarlijkse onderhoudsplannen op te stellen. Hierbij vindt nog slechts in beperkte mate een integrale afweging plaats tussen de verschillende te beheren objecten, bijvoorbeeld gebouwen ten opzichte van wegen. Algemeen Met betrekking tot het onderhoud van de kapitaalgoederen is in het kader van de bezuinigingen een taakstelling voor de Openbare Ruimte en gemeentelijke gebouwen van in totaal € 500.000 gesteld. Deze zal uiteindelijk in 2007 geconcretiseerd moeten zijn. Verwacht wordt dat een deel

73

van de taakstelling kan worden behaald door efficiencymaatregelen door te voeren. Naar verwachting zal echter ook een deel van de taakstelling behaald moeten worden door onderhoudsniveaus aan te passen. Dit zal in het kader van de bepaling van de ambities voor de komende jaren aan de Raad voorgelegd worden. Wegen en bruggen De conversie van bestaande gegevens naar een nieuw integraal systeem is afgerond. Op onderdelen zijn de puntjes op de i gezet. De organisatie heeft ontbrekende areaalgegevens, van met name ‘nieuwe’ infrastructuur, geïnventariseerd en ingevoerd. De organisatie werkt verder aan het vervaardigen van digitale beheerkaarten, met als doel een koppeling te realiseren tussen de beheerkaart en de administratieve gegevens. Het wegenbestand is volledig aan een kwaliteitsinspectie onderworpen. Met de thans beschikbare gegevens zal de afdeling GIG het toekomstig onderhoudsbeleid verder vormgeven. De bedoeling is om dit in het kader van het ontwikkelingsplan (toekomstvisie) en dan met name de programmalijn Openbare Ruimte en Veiligheid een plaats te geven en van daaruit met verdere voorstellen te komen. In 2006 heeft een brainstormsessie plaatsgevonden met het ambtelijk apparaat over de wijze waarop de prioritering en afwegingen tot dusverre werden gemaakt voor planmatig onderhouden van wegen. Deze uitgangspunten vormen de basis voor het vaststellen van toetsingskaders voor wegenonderhoud in de toekomst. Deze toetsingskaders worden in 2007 verder uitgewerkt. Riolering De Wet Milieubeheer stelt de gemeente verantwoordelijk voor het inzamelen en afvoeren van afvalwater, tegen de geringst mogelijke maatschappelijke kosten. Zij schrijft voor, dat de gemeente hiertoe een rioleringsplan heeft, dat door de gemeenteraad is vastgesteld. De rioleringsplannen van de drie afzonderlijke gemeenten van vóór de herindeling zijn samengevoegd tot één nieuw “Gemeentelijk Riolerings Plan” (GRP). Het GRP is in oktober 2004 vastgesteld. In dit plan is aangegeven hoe de gemeente omgaat met de rioleringszorg. Daarnaast is er invulling gegeven aan de wettelijke voorschriften over de vuiluitworp, die vanuit de riolering in het milieu terechtkomen.

Jaarverslag 2006

De doelen van het rioolstelsel worden met functionele eisen verder verduidelijkt. Voor de beoordeling van het stelsel zijn landelijke maatstaven opgesteld. Zij zijn terug te voeren tot de gemeentelijke zorgplicht voor de riolering. Zo is de inzameling van afvalwater een doel. Eén van de eisen daarbij is, dat alle percelen met vrijkomend afvalwater, voorzien moeten zijn van een aansluiting op het gemeentelijke rioolsysteem. Voor de volledigheid moet hierbij worden opgemerkt, dat de gemeente in de gevallen waar dit niet doelmatig is, ontheffing van de zorgplicht kan aanvragen bij de provincie. In 2006 zijn de percelen in het buitengebied voorzien van een aansluiting. Onderhoud kent verschillende ambitieniveaus. Er is gekozen voor een sober, maar verantwoord onderhoudsniveau. In vergelijking met de normen zitten we in het onderste niveau. Een verantwoord onderhoudsniveau betekent, dat er geen klachten over de riolering mogen ontstaan, door een te laag onderhoudsniveau. Ieder onderdeel behoeft niet hetzelfde onderhoud. Bijvoorbeeld het reinigen van riolen. De frequentie hiervan kan variëren van eens per 5 jaar, tot eens per 30 jaar. Hier kan een onderscheid gemaakt worden in de verschillende soorten riolen. Van belang hierbij zijn factoren als: het materiaal, gladde pvc-buis of beton; de ligging, een snelle of een langzame afwatering; de functie, vuilwater of regenwater enz. Om zo efficiënt mogelijk te werken, wordt getracht om, waar mogelijk, de onderhoudswerken te combineren met andere infrastructurele werken. Zo kan er bijvoorbeeld meegelift worden met groot onderhoud van wegen. De volgende werken zijn in 2006 met elkaar gecombineerd; - Marsstraat in De Krim, de herinrichting van de straat is uitgevoerd in combinatie met het afkoppelen van het regenwater van het rioolstelsel, - Het Centrumplan, bij de plannen in het centrum worden de kansen benut om het rioolstelsel te laten voldoen aan de basisinspanning, - Berkenlaan in Heemse. De werkzaamheden die uit dit plan voortkomen kunnen gefinancierd worden uit de voorziening riolering. Beheer en onderhoud drukriolering Om een goed beheer en onderhoud te kunnen voeren is een bestek opgesteld in samenwerking met het adviesbureau Witteveen en Bos. Dit bestek is in mei 2006 Europees aanbesteed. Het werk is gegund aan de laagste inschrijver, de firma Dusseldorp te Lichtenvoorde. De

Jaarverslag 2006

werkzaamheden die de aannemer in het kader van het bestek uitvoert zijn onder andere de afwikkeling van storingen en het plegen van correctief onderhoud. De gegevens van storingen en onderhoud worden door de aannemer bijgehouden in een database. De database vormt de basis voor een output voor het groot onderhoud. In het groot onderhoud is een onderscheid gemaakt tussen het civieltechnische gedeelte (putten), het mechanische gedeelte (pompen) en het elektrische gedeelte (schakelkasten). De restlevensduur van de verschillende onderdelen wordt gezien als de tijdsduur waarbij de onderdelen zonder extreme schadegevallen, ernstige milieuoverlast en excessief stijgende kosten voor correctief onderhoud kan functioneren. Ter ondersteuning hiervan is een ondersteunend model; keuzediagram onderhouden, reviseren of vervangen opgesteld. Op basis van dit model is bekend dat van de 750 “oude”bestaande units circa de helft van deze units het elektrische gedeelte vervangen moet worden. In 2007 worden deze werkzaamheden beschreven in een bestek voor Europese aanbesteding. Aan de hand van het model; keuzediagram onderhouden, reviseren of vervangen is gebleken dat de restlevensduur voor het mechanische gedeelte langer is dan aanvankelijk is aangenomen. Hierdoor zijn op dit onderdeel minder kosten voor groot onderhoud uitgegeven. In 2007 worden alle units opnieuw bekeken in het kader van curatief onderhoud, dan zal een nieuw beeld ontstaan van de nodige vervanging. De nodig vervanging wordt geïnventariseerd en de werkzaamheden worden in 2007 eveneens beschreven in een bestek voor Europese aanbesteding. Beheer en onderhoud rioolgemalen Om een éénduidig beheer en onderhoud te voeren, is een plan van aanpak opgesteld om te komen tot een bestek voor beheer en onderhoud van rioolgemalen. In het plan van aanpak is op verschillende aspecten aandacht besteed om te komen tot een effectief en efficiënt beheer en onderhoud van de objecten. Groot onderhoud rioolgemalen Het groot onderhoud voor rioolgemalen is om twee redenen vooruitgeschoven en daardoor in 2006 nauwelijks aan de orde geweest. Als eerste omdat in 2006 nog volop is gewerkt aan de optimalisatiestudies in het kader van de basisinspanning. De capaciteit van rioolgemalen is mede van invloed op de basisinspanning. Mogelijke capaciteitsaanpassingen zijn inmiddels bekend. Als tweede is het

74

bestek voor beheer en onderhoud mede van invloed voor de bepaling van het grootonderhoud. Met name de vaststelling van het kwaliteitsniveau. In 2007 worden alle objecten visueel geïnspecteerd. Met behulp het kwaliteitsniveau dat in het bestek voor beheer en onderhoud wordt vastgesteld kan dan het groot onderhoud worden bepaald. Het groot onderhoud zal over meerdere jaren worden gefaseerd. De werkzaamheden worden jaarlijks beschreven in een bestek voor Europese aanbesteed. Groen Het regulier onderhoud wordt uitgevoerd zoals in voorgaande jaren. Wel wordt er met betrekking tot renovatie groen en groot onderhoud een accentverschuiving doorgevoerd. Dit is een uitwerking van de in 2005 gepresenteerde visie “groen in de bebouwde omgeving”. Deze komt kortweg neer op het volgende: Er wordt een duidelijke scheiding gemaakt tussen de hoofdgroenstructuur (o.a. parken) en het blokgroen; dat is groen met een geringe functie, hoofdzakelijk gelegen in woonstraten. Prioriteit wordt gegeven aan de hoofdgroenstructuur. Het middel van renovatie wordt meer dan voorheen juist hier ingezet om verbeteringen aan te brengen. Dit kan ten koste gaan van het blokgroen, bijvoorbeeld door afstoten van groenstroken en door uitstellen of afzien van groot onderhoud. Groeninventarisatie Het project om alle openbaar groen opnieuw in kaart te brengen en dat in 2005 een grote vlucht genomen heeft, is in 2006 voortgezet. Hoewel rekening is gehouden met een totale projectduur van drie jaar bevindt deze inventarisatie zich nu (eind 2006) in een afrondende fase.

5.4 De financieringsparagraaf De financieringsparagraaf is samen met het treasurystatuut belangrijk voor het sturen, beheersen en controleren van de financieringsfunctie. In het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) is vastgelegd, welke informatie in de financieringsparagraaf in ieder geval moet worden opgenomen. Het gaat daarbij om de beleidsvoornemens die relevant zijn voor het risicobeheer van de financieringsportefeuille. Deze beleidsvoornemens zijn vastgelegd in artikel 3 van het treasurystatuut van de gemeente Hardenberg, zoals wij dit in 2006 hebben vastgesteld. Met betrekking tot risicobeheer gelden de volgende, algemene uitgangspunten:

75

1. Het college van Burgemeester en Wethouders mag middelen uitzetten en garanties verstrekken uit hoofde van de “publieke taak”, waarbij vooraf advies van de afdeling Financiën wordt ingewonnen over de financiële positie en de kredietwaardigheid van de betreffende partij. Tevens wordt bij het verstrekken van leningen en garanties uit hoofde van de publieke taak zoveel mogelijk zekerheden geëist. 2. Het college van Burgemeester en Wethouders kan middelen uitzetten uit hoofde van de treasuryfunctie indien deze uitzettingen een prudent karakter hebben en niet zijn gericht op het genereren van inkomen door het lopen van overmatig risico. Het prudente karakter van deze uitzettingen is gewaarborgd middels de richtlijnen en limieten van dit treasurystatuut. 3. Het gebruik van derivaten is toegestaan, maar deze worden uitsluitend toegepast ter beperking van financiële risico’s. Alvorens een derivatentransactie wordt afgesloten wint de gemeente het advies in van een externe onafhankelijke adviseur.” In 2006 hebben we aan de voorgaande uitgangspunten uitvoering gegeven: 1. Er zijn door de gemeente geen nieuwe garanties en leningen verstrekt. 2. In 2006 zijn alleen middelen op korte termijnen uitgezet. Het ging hierbij om maximaal 2 maands-deposito. 3. Er is geen gebruik gemaakt van derivaten. Het risicobeheer onderscheiden wij in: a) Treasurybeheer/Liquiditeitsrisicobeheer b) Risicobeheer c) Renterisicobeheer Treasurybeheer/Liquiditeitsrisicobeheer In 2006 is voor een nieuwe geldlening ad € 7,5 miljoen bij 3 verschillende banken offertes opgevraagd om middelen aan te trekken. De gemeente beperkt haar liquiditeitsrisico’s door haar treasuryactiviteiten te baseren op een korte termijn liquiditeitsplanning. In 2006 is begonnen om het treasurybeheer vorm te geven. Dit betekent dat met name de grote investeringen en terugkerende grote uitgaven- en inkomensstromen in kaart werden gebracht. Door deze planning kan worden gestuurd op het benodigde banksaldo. Op dit moment kan nog geen concreet resultaat worden vermeld. De verwachting is dat in de loop van 2007 wel mogelijk is.

Jaarverslag 2006

Renterisicobeheer Het beleid ten aanzien van financieringen is erop gericht een spreiding van toekomstige renterisico’s op korte en lange termijn te bevorderen. Hierdoor voorkomen wij zoveel mogelijk risico’s, die ontstaan als gevolg van renteschommelingen. Om het renterisico inzichtelijk te maken is een tweetal normen ontwikkeld, te weten de kasgeldlimiet en de renterisiconorm. Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet is een wettelijke limiet en bedraagt de maximale omvang van de kortgeldpositie in enig jaar. De zogenaamde netto vlottende schuld van de gemeente mag maximaal 8,5 % bedragen van het totaal van de jaarbegroting (in 2006 € 112 miljoen) waarmee vlottend mag worden gefinancierd. Onder ‘vlottend’ wordt hier begrepen, bedragen in rekening-courant, daggeld en kasgeld met een looptijd korter dan 1 jaar. Voor de gemeente Hardenberg betekent dit dat wij in 2006 een bedrag van€ 9,5 miljoen vlottend mochten financieren. Deze norm is in 2006 geen enkele maal overschreden. Renterisiconorm Met deze norm wordt tot uitdrukking gebracht tot welk bedrag de gemeente renterisico’s mag lopen. Renterisico’s kunnen voortvloeien uit de noodzaak om bijvoorbeeld leningen af te lossen. Deze norm is een door het rijk vastgesteld percentage (20%) van het totaal van de vaste schuld. De totale vaste schuld per 1 januari 2006 bedroeg € 71 miljoen. De renterisiconorm voor 2006 bedroeg derhalve € 14,2 miljoen. In 2006 is de huidige leningenportefeuille (met uitzondering van de 2 leningen die zijn doorverstrekt) overgesloten tot 1 nieuwe geldlening met dezelfde hoofdsom als de overige leningen hadden per 1 november 2006. Hiermee zullen wij de komende jaren ook aan deze norm voldoen. Leningenportefeuille Het is van groot belang zicht te hebben op de samenstelling, de grootte en de rentegevoeligheid van de opgenomen leningen. Deze rentegevoeligheid blijkt onder meer uit de hiervoor omschreven renterisiconorm. In onderstaand schema geven wij de mutaties in de leningenportefeuille voor het jaar 2006 weer en de invloed van deze mutaties op de gemiddelde rente.

Jaarverslag 2006

76

Mutaties in de leningenportefeuille in 2006 (Bedragen x EUR 1.000)

Bedrag x € 1.000 71.031

Gemiddelde rente 4,85%

Invloed op gem. rente

Nieuwe leningen Reguliere aflossingen Vervroegde aflossingen Renteaanpassing (oud percentage) Renteaanpassing (nieuw percentage) Omzetting vast naar vlottend Omzetting vlottend naar vast

79.558 -4.065 -72.058 0 0 0 0

4,59% 4,93% 4.76% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00%

-0,27% 0,00% 0,09% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00%

Eindstand per 31 december 2006

74.466

4,66%

-0,19%

Beginstand per 1 januari 2006

De omvang van de vaste schuld is met € 3,5 miljoen toegenomen. Deze toename is het saldo van een nieuwe geldlening van € 7,5 miljoen en aflossingen op de bestaande leningen van € 4,1 miljoen. De huidige leningportefeuille is per 1 november 2006, met uitzondering van 2 geldleningen die zijn doorverstrekt, in 1 keer overgesloten naar een nieuwe geldlening van € 72 miljoen voor een periode van 30 jaar. In totaal ging het om 25 geldleningen. De reden hiervoor was de lage rentestand. Eind 2006 is nog een geldlening van € 25 miljoen (looptijd 20 jaar, rentepercentage 4,21%) aangetrokken voor de financiering van het nieuwe gemeentehuis. Deze lening ziet u niet terug in bovenstaand overzicht, omdat deze leningen in 2 termijnen worden gestort, te weten in 2008 € 12,5 miljoen en in 2009 € 12,5 miljoen. Relatiebeheer Het betalingsverkeer hebben wij geconcentreerd bij de n.v. Bank Nederlandse Gemeenten. Hiermee hebben wij een overeenkomst voor integrale dienstverlening afgesloten. Daarnaast vervullen de plaatselijke ABN/AMRO bank en de Rabobank een (geringe) rol in het plaatselijk betalingsverkeer. In het treasurystatuut hebben wij vastgelegd dat de gemeente over een rentevisie dient te beschikken. Hiermee doelen wij op een toekomstverwachting over de rente-ontwikkeling, op basis waarvan wij een financieringsen beleggingsbeleid voeren. Afstemming van het te voeren financieringsbeleid kan bijvoorbeeld betekenen dat wij

wachten met het aantrekken van lang geld als wij een rentedaling verwachten of versneld lang geld aantrekken als wij een rentestijging verwachten. In het afgelopen jaar hebben wij op basis van deze uitgangspunten gehandeld.

5.5 Grondbeleid In juni 2005 heeft de raad de Nota Grondbeleid vastgesteld. In de nota zijn de beleidskaders weergegeven waarbinnen de gemeente streeft naar en uitvoering geeft aan het sturend grondbeleid, door daar waar mogelijk actieve grondpolitiek te voeren. In 2006 is op diverse plaatsen uitvoering gegeven aan het actieve grondbeleid. Waar mogelijk zijn (strategische) gronden verworven, waarbij in een aantal gevallen de Wet Voorkeursrecht Gemeenten als instrument is ingezet. Op diverse locatie binnen de gemeente is in 2006 51,5 hectare grond aangekocht, ultimo 2006 heeft de gemeente ruim 80 hectare strategische gronden in voorraad. Toename van de voorraad strategische gronden betekent eveneens een toename van het risico, dat de primaire strategische visie achter de aankoop van een aangekocht perceel grond in een later stadium wordt gewijzigd of achterhaald. De aankoop mist dan zijn doel, en binnen de grondexploitatie is het zaak het verlies te nemen. Een beoordeling van alle binnen strategische gronden opgenomen percelen grond geeft aan dat dit in 2006 niet aan de orde was. Vanuit een andere optiek bezien betekent de toegenomen voorraad strategische gronden ook versterkt nieuw perspectief op gewenste planvorming. De gemeente intervenieert binnen het kader van het te

77

voeren actieve grondbeleid succesvol op de lokale grondmarkt en slaagt er in strategisch gelegen percelen maagdelijke grond in eigendom te verwerven. Zo bereikt zij haar doel: het obstakelvrij kunnen beschikken over gronden benodigd voor woondoeleinden en bedrijventerreinen. In de bestemmingsplannen die in het uitgiftestadium zijn beland, zijn bouwkavels (o.a. in Slagharen Moeshoek wonen, Ravelijn Balkbrug, Schuinesloot, Bruchterveld, Garstlanden II in Gramsbergen) tegen een marktconforme prijsstelling verkocht of te koop aangeboden. De verkoop van bedrijventerreinen is in 2006 doorgegaan, in totaal is 13,7 hectare verkocht: 4,6 hectare op Haardijk I en 9,1 hectare op Broeklanden. In de Nota grondexploitatie 2006 is de raad op een uitgebreide manier geïnformeerd over de financiële stand van zaken van de bouwcomplexen in de gemeente. In de Nota is eveneens de systematiek achter de bepaling van het weerstandsvermogen in relatie tot de vereiste hoogte van de Algemene Reserve Grondbedrijf vastgelegd. Op grond van de cijferopstelling voor 2006 bleek een afdracht vanuit de grondexploitatie naar de Algemene Dienst van € 1.7 miljoen mogelijk. Dit geld wordt gestort in het Gemeentelijk Ontwikkelings Fonds, het GOF. De gemeentelijke grondexploitatie geeft ten opzichte van 2005 een onverminderd positief beeld, waarbij de verwachting bestaat dat de geprognosticeerde afdrachten aan het GOF kunnen worden gerealiseerd. Belangrijk hierbij is en blijft de voortgang van de planvorming van de diverse projecten. Verder is gewerkt aan de voortgang van de Nota Bovenwijkse Voorzieningen. Eind 2006 is duidelijkheid verkregen over de plaats en hoogte van de Reserve Bovenwijkse Voorzieningen. Een aantal projecten is voorlopig op de Reservelijst geplaatst. Het bestedingsplan Bovenwijkse voorzieningen is afgestemd met de programmabegroting 2007, zodat de Nota naar verwachting in het eerste kwartaal van 2007 aan de raad kan worden aangeboden. Ook is de Nota Grondprijsbeleid gereed gemaakt. Een belangrijke toevoeging aan de Nota is een onderbouwing van de bouwkosten voor een 12-tal gedefinieerde Hardenbergse standaardwoningen, die kunnen worden gebruikt bij het residueel berekenen van marktconforme grondprijzen. De Nota wordt begin 2007 aan de raad aangeboden.

Jaarverslag 2006

Eind 2005 is de gemeentelijke grondexploitatie onderwerp van een interne audit geweest. Het eindrapport van de audit is begin 2006 verschenen. Eindconclusie was, dat de gemeentelijke grondexploitatie in grote lijnen goed verloopt, maar dat er een aantal verbeterpunten is. Als voorloper van een Beheersverordening Grondexploitatie is in 2006 gewerkt aan een regeling budgethouderschap, waarin afspraken worden gemaakt over de taakstellende budgetten binnen de grondexploitatie voor de afdelingen IG en BM.

5.6 Bedrijfsvoering De bedrijfsvoering relateren we aan het gewenste profiel van de gemeente. Bij de gemeentelijke herindeling in 2001 is vastgelegd naar wat voor soort gemeente Hardenberg zich wil ontwikkelen. “Hardenberg dient zich te ontwikkelen tot een robuuste gemeente die sterk en compleet in de eigen taakuitoefening is en daarnaast sterk in de samenwerking met andere overheden bij de realisering van haar doelen. Naast een forse bestuurskracht vraagt dit een kwalitatief hoogwaardige en slagvaardige organisatie die is staat is om een gezonde en moderne relatie met haar burgers en de maatschappelijke omgeving te bewerkstelligen. De gemeente zal open moeten staan voor haar omgeving en met name voor haar burgers. Deze kenmerken van de nieuwe gemeente Hardenberg zullen hun doorvertaling moeten vinden in de gemeentelijke organisatie. Kernwaarden hierbij zijn: vriendelijk, open, transparant, korte lijnen, efficiënt en harmonieus. Deze gewenste uitstraling van de gemeente zal in de cultuur van de gemeentelijke organisatie moeten worden herkend, oftewel dat wat de gemeente wil zijn, zullen de medewerkers moeten uitdragen.” Vanuit deze contourenschets is het goed de missie te formuleren die door de gemeente Hardenberg wordt nagestreefd. Deze missie is immers leidend voor de organisatie die wij willen zijn. De ambtelijke organisatie van de gemeente Hardenberg kenmerkt zich door: - Resultaatgerichtheid en professionaliteit; - Een klantgerichte en dienstverlenende houding naar de burger; - Flexibiliteit in inzetbaarheid;

Jaarverslag 2006

- Integraliteit in werkprocessen en resultaten; - Permanente gerichtheid op kwaliteitsverbetering en willen leren; - Samenwerking en openheid; - Integer in denken en doen. Hierna belichten wij enkele zaken die in 2006 extra aandacht hebben gekregen. Stabiele organisatie Vrij vlot na de gemeentelijke herindeling konden wij u meedelen dat het beheer op orde was. Daarna hebben we waar nodig de organisatie aangepast. Met enige trots kunnen we u melden dat onze accountant verklaart dat nu sprake is van een bestaande stabiele omgeving, van waaruit gewerkt wordt aan doorontwikkeling. Dit sluit naadloos aan op de uitvoering van uw meerjarenprogramma: het samen realiseren van onze ambities. Digitale dienstverlening In 2006 hebben wij het voor de inwoners makkelijker gemaakt om een uittreksel uit de Gemeentelijke Basis Administratie persoonsgegevens (GBA) aan te vragen. Het is nu mogelijk een uittreksel 24 uur per dag 7 dagen per week aan te vragen. Via de internet site van de gemeente Hardenberg www.hardenberg.nl kan iedere inwoner die een uittreksel nodig heeft, dit vanuit huis eenvoudig bestellen en direct betalen. Het uittreksel wordt binnen drie werkdagen thuis gestuurd. Betalen kan op verschillende manieren, via een credit card, internetbankieren (iDeal), of via een eenmalige machtiging of per acceptgiro. Wij zullen de digitale dienstverlening aan burgers de komende jaren vergroten. Nieuwe website Wij hebben www.hardenberg.nl in 2006 in een nieuw jasje gestoken. Vanaf 4 december is de vernieuwde website operationeel. Na enkele jaren was de oude aan vervanging toe. Een compleet vernieuwde website met nieuwe vormgeving en een thematische indeling maken de website beter toegankelijk. Belangrijkste veranderingen naast een totaal nieuwe vormgeving is een verbeterde functionaliteit en de toegankelijkheid. Bezoekers aan www.hardenberg.nl kunnen dankzij de verbeterde structuur sneller en eenvoudiger door de site heen bladeren. Daardoor wordt het voor de gebruikers makkelijker om bij de voor hen relevante informatie te komen.

78

Bestuursrapportage De voorjaarsnota is verdwenen. Op basis van de succesformule dashboardrapportage hebben we een nieuwe bestuursrapportage ontwikkeld. Centraal hierin staat de realisatie van de ambities uit het meerjarenprogramma. Ook de eerste resultaten uit de monitor hebben we hierin opgenomen. Verder veel informatie over lopende en nieuwe projecten. De risicoscan, een nieuw controlsysteem, laat per programmalijn eventuele pijnpunten zien. Daarbij hebben we aangegeven in welke mate we risico lopen. Uw raad heeft het nieuwe, compacte en overzichtelijke boekje met enthousiasme omarmd. Breedband In 2006 hebben we breedband gerealiseerd. De komst van breedband in de gemeente Hardenberg sluit aan bij de Toekomstvisie van de gemeente Hardenberg. Daarin staat nadrukkelijk als doelstelling dat de digitale bereikbaarheid van de gemeente wordt verbeterd met breedbandverbindingen. Breedband biedt voor de gemeente Hardenberg een belangrijke toegevoegde waarde, voor bedrijven is het een interessante vestigingsfactor. Breedband biedt kansen voor nieuwe soorten werkgelegenheid en maakt samenwerking tussen bedrijven op bedrijventerreinen gemakkelijker en efficiënter. De gemeente neemt zelf ook een aantal aansluitingen af om zo de mogelijkheden van digitale dienstverlening beter te benutten en gemeentelijke diensten aan te sluiten op het centrale netwerk. Bezuinigingen bedrijfsvoering Uw raad heeft ons gevraagd in 3 jaar ruim € 2 miljoen extra te bezuinigen binnen de bedrijfsvoering. Wij hebben dit als een zware inspanningsverplichting op ons genomen. In de afgelopen 2 jaar is veel energie gestoken in de daadwerkelijke uitvoering van deze bezuinigingsoperatie. Inmiddels zijn veel besluiten genomen die de afgelopen en komende jaren tot structurele bezuinigingen binnen de bedrijfsvoering zullen leiden. Soms treedt daarbij een vertragingseffect op. Dat houdt in dat op het moment van besluitvorming niet direct de volledige structurele bezuiniging gerealiseerd wordt. Dan wordt geprobeerd dat met inzet van eenmalige voordelen binnen de bedrijfsvoering op te lossen. In het jaar 2006 moest € 812.000 (inclusief doorschuiving vanuit 2005) bezuinigd worden. Hiervan is in 2006

79

€ 654.000 structureel gerealiseerd. Het restant van de bezuinigings-overeenkomst 2006, waaronder gecoördineerde inkoop ad € 75.000, is als gevolg van een faseprobleem nog niet structureel gerealiseerd en wordt doorgeschoven naar 2007. Het bedrag ad € 158.000 is in 2006 eenmalig gedekt vanuit de totale post bedrijfsvoering.

5.7 Verbonden partijen Verbonden partijen zijn instellingen en/of gemeenschappelijke regelingen, waarin de gemeente bestuurlijk en financieel participeert. Ons college kan daarover zelfstandig beslissen, maar moet uw raad daarover altijd vooraf om uw mening vragen. De gemeenschappelijke regelingen: - Regio IJssel-Vecht - Bureau HALT - Het Vechtdal (1) - Regeling Regionale Sociale Recherche - Stichting Werk en Scholing (2) - Kredietbank Assen (1) De gemeenschappelijke regeling het Vechtdal bestaat uit de gemeenten Ommen en Hardenberg. Door de gemeenschappelijke regeling het Vechtdal zijn waarborgen verstrekt voor een bedrag van 14,2 miljoen. ten behoeve van de Stichting Larcom. Tevens zijn door de GR dienstverleningsovereenkomsten afgesloten met de Stichting Larcom. De intentie is deze verplichtingen en rechten af te wikkelen en de GR het Vechtdal op te heffen. Voor het overige wordt in deze verwezen naar de risicoparagraaf. (2) In 2005 zijn de afdelingen Stichting Werk en Scholing en de afdeling Werk zorg en inkomen samengegaan in de afdeling Werk, Welzijn en Educatie. De GR Stichting Werk en Scholing blijft bestaan om de samenwerking tussen Ommen en Hardenberg op dit terrein vorm te geven. De stichting dient uitsluitend nog als juridische rechtspersoon voor de nog aanwezige dienstverbanden en voor de verrekening van de kosten van dienstverlening tussen de gemeente Hardenberg en de gemeente Ommen.

Jaarverslag 2006

Vennootschappen De gemeente heeft aandelen in de volgende bedrijven: Naam bedrijf -

Bank Nederlandse Gemeenten ESSENT ROVA COGAS RENDO VITENS gewone aandelen VITENS preferente aandelen Wadinko CSM

Aantal aandelen 64.935 96.993 726 650 57 63.007 41.409 136 44

In 2005 hebben de Raad van Commissarissen en de Algemene Vergadering van Aandeelhouders ingestemd met het besluit van de Raad van Bestuur van VITENS om alle preferente aandelen om te zetten in achtergestelde leningen. E.e.a. is per 1 januari 2006 geëffectueerd. Ook heeft in 2005, met instemming van de aandeelhouders, de verkoop plaatsgevonden van het totale belang van Wavin in WMO-Beheer. Financiële afwikkeling heeft in 2005 plaatsgevonden. Verenigingen en Stichtingen: - VNG en VNG Overijssel - Vereniging Noaber - Vereniging Bestuursacademie Oost en Noord Nederland (BAONN) - Stichting Garantiefonds Bestuursacademie Oost Nederland - Platform middelgrote gemeenten - Stedenkring Zwolle-Emsland - Landelijke Vereniging Kleine Kernen - CV LOC Naast de gemeente neemt ook het Alpha College en AOC de Groene Welle deel in de CV LOC.

Jaarverslag 2006

80

Recapitulatiestaat Programma’s Lasten bedragen x € 1.000 Voorzieningen Wonen Kwetsbare groepen Veiligheid en openbare ruimte Economie De groene ruimte Externe oriëntatie Resultaat voor reservering Mutaties reserves Totaal lasten

Begroot voor wijziging 24.182 21.655 25.074 15.522 1.887 2.790 18.545 109.655 2.358 112.013

Begroot na wijziging 25.490 38.007 26.145 21.474 1.892 3.048 19.161 135.217 44.141 179.358

Rekening

Afwijking

26.475 37.889 24.747 20.963 1.947 3.504 8.239 123.764 43.909 167.673

985118 1.398 511 5545610.922 11.453 232 11.685

Programma’s Baten bedragen x € 1.000 Voorzieningen Wonen Kwetsbare groepen Veiligheid en openbare ruimte Economie De groene ruimte Externe oriëntatie * Resultaat voor reservering Mutaties reserves Totaal baten

Begroot voor wijziging 10.12622.39213.3811.07957118663.149110.8841.129112.013-

Begroot na wijziging 11.20640.08013.6511.50265933681.349148.78330.575179.358-

Rekening

Afwijking

12.88537.03813.1301.68870929271.148136.89032.190169.080-

1.679 3.042521186 50 4410.20111.8931.615 10.278-

Programma’s Saldo bedragen x € 1.000 Voorzieningen Wonen Kwetsbare groepen Veiligheid en openbare ruimte Economie De groene ruimte Externe oriëntatie * Resultaat voor reservering Mutaties reserves Resultaat na mutatie reserves

Begroot voor wijziging 14.056 73711.693 14.443 1.316 2.604 44.6041.2291.229 -

Begroot na wijziging 14.284 2.07312.494 19.972 1.233 2.712 62.18813.56613.566 -

Rekening

Afwijking

13.590 851 11.617 19.275 1.238 3.212 62.90913.12611.719 1.407-

694 2.924877 697 5500721 4401.847 1.407

* inclusief algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

1 Inleiding 2. 2 Algeheel financieel beeld 4

Recommend Documents