D-1804
EUROPESE COMMISSIE DG Interne markt en diensten Diensten Administratieve samenwerking en netwerken tussen lidstaten
Europese Commissie Informatiesysteem interne markt (IIM) Algemeen overzicht
IMI general description document Page 1 / 10 Document dated 26/01/2007 J:\_IMI Filed documents\A) Documentation (System development)\5) DEVELOPMENT PHASE\Elaboration phase\IMI General overview\Translation\NL-10516-00-00.DOC
D-1804
1. INHOUD In dit stuk worden de voornaamste kenmerken beschreven van het informatiesysteem interne markt (IIM) en wordt uitgelegd wat het is, waarom het nodig is en wat de voornaamste gebruikerseisen zijn.
2. INLEIDING Het IIM wordt ontwikkeld om de communicatie tussen de instanties van de lidstaten te verbeteren. Het is een elektronisch hulpmiddel voor de uitwisseling van informatie dat de lidstaten in staat stelt in de praktijk doeltreffender samen te werken bij de tenuitvoerlegging van de internemarktwetgeving. Het IIM is bedoeld om omvangrijke praktische belemmeringen, zoals uiteenlopende administratieve en werkculturen, taaldrempels en onduidelijkheid over de aanspreekpartners in andere lidstaten, uit de weg te helpen ruimen, de administratieve lasten te beperken en de dagelijkse samenwerking tussen de lidstaten efficiënter en doeltreffender te doen verlopen.
3. JURIDISCHE EN POLITIEKE ACHTERGROND1 In maart 2006 hebben de lidstaten een voorstel goedgekeurd om het IIM te ontwikkelen, een project dat ertoe zal bijdragen dat belangrijke doelstellingen die verband houden met de hernieuwde Lissabonstrategie, de agenda voor betere regelgeving en de digitale overheid ("e-overheid 2010"), kunnen worden gehaald. Het IIM is bedoeld als ondersteunend hulpmiddel voor de internemarktwetgeving in het algemeen en de gewijzigde Richtlijn Beroepskwalificaties (Richtlijn 2005/36/EG) en de Dienstenrichtlijn (Richtlijn 2006/123/EG) in het bijzonder.
4. WAAROM HET IIM NODIG IS De interne markt is een van de bouwstenen van de Europese economie en heeft een gunstige uitwerking op groei, werkgelegenheid, productaanbod en concurrentievermogen. De vruchten kunnen echter alleen volledig worden geplukt als de wetgeving het gewenste effect sorteert. Het vrij verkeer van goederen, diensten, personen en kapitaal berust op een rechtskader dat bestaat uit de rechtstreekse toepassing van het Verdrag, geharmoniseerde Europese regels, nationale regels en wederzijdse erkenning. Een groot aantal overheidsinstanties in de 27 lidstaten en 3 EVA-landen is belast met de concrete tenuitvoerlegging en handhaving van deze regels. Daartoe moeten de instanties van de lidstaten onderling nauw samenwerken. Met name de erkenning (onder bepaalde voorwaarden) van elkaars regelgeving door de lidstaten en hun instanties vraagt om een bepaald vertrouwen, dat alleen kan ontstaan op basis van contacten en een gemakkelijke toegang tot informatie. Vanwege het grote aantal bevoegde autoriteiten op lokaal, regionaal en nationaal niveau is het niet bepaald eenvoudig om het netwerk op te zetten dat nodig is om maximaal te profiteren van de voordelen van de internemarktwetgeving. Door het grotere aantal talen en de toegenomen complexiteit als gevolg van de uitbreiding is deze taak nog ingewikkelder geworden en is een informatiesysteem dat de vorming van netwerken tussen de lidstaten bevordert, des te noodzakelijker geworden. De lidstaten moeten ervoor zorgen dat het internemarktrecht op nationaal niveau doeltreffend werkt. Om met elkaar en met de Commissie ervoor te zorgen dat de burger en het bedrijfsleven optimaal voordeel kunnen trekken uit het rechtskader, moeten zij echter wel over de daarvoor benodigde hulpmiddelen beschikken. Daarom en vanwege de juridische verplichting van artikel 34, lid 1, van de Dienstenrichtlijn om een
1
Voor meer bijzonderheden: zie bijlage I - Juridische en politieke achtergrond
IMI general description document Page 2 / 10 Document dated 26/01/2007 J:\_IMI Filed documents\A) Documentation (System development)\5) DEVELOPMENT PHASE\Elaboration phase\IMI General overview\Translation\NL-10516-00-00.DOC
D-1804
elektronisch systeem voor de uitwisseling van informatie tussen de lidstaten op te zetten, wordt het IIM ontwikkeld. Met het IIM kunnen veilig en snel gegevens worden uitgewisseld tussen de Europese autoriteiten en wordt ondanks alle administratieve en taalbelemmeringen een doeltreffende communicatie mogelijk. Als eerste stap worden ondersteunende applicaties ontwikkeld voor de gewijzigde Richtlijn Beroepskwalificaties en de Dienstenrichtlijn.
5. PROBLEEMBESCHRIJVING Probleem
Verschillende administratieve culturen, structuren en talen, geen afspraken over de werkwijze en onduidelijkheid over de aanspreekpartners waardoor een op een efficiënte tenuitvoerlegging van de internemarktwetgeving gerichte samenwerking tussen de lidstaten wordt bemoeilijkt.
Betrokkenen De lidstaten, hun bevoegde autoriteiten en de Commissie, alsook de burger en het bedrijfsleven Gevolg
De uitgebreide informatie-uitwisseling en administratieve samenwerking tussen de lidstaten waarin de internemarktwetgeving van de EU voorziet, komt niet goed van de grond.
Oplossing
Een meertalig informatiesysteem met een snellere, beter gestructureerde, betrouwbaardere en beter voorspelbare uitwisseling van informatie op alle niveaus tussen de autoriteiten van de lidstaten met als resultaat een betere tenuitvoerlegging van de wetgeving
6. VOORNAAMSTE UITGANGSPUNTEN Het IIM berust op twee belangrijke uitgangspunten: • het legt de lidstaten geen extra verplichtingen op naast die welke al in de internemarktwetgeving zijn opgenomen; • het is gericht op een aantal onderdelen van de internemarktwetgeving, waarmee wordt voorkomen dat er verschillende informatiesystemen naast elkaar ontstaan. Het IIM bestaat uit één gebruikersinterface in alle officiële EU-talen voor de instanties van alle 27 lidstaten en 3 EVA-landen en is een instrument om informatie tussen de instanties in de gehele EU uit te wisselen. Er is geen kennis vereist van de administratieve structuur in een andere lidstaat om het toch te kunnen gebruiken.
7. VOORNAAMSTE GEBRUIKERSEISEN 7.1. Overzicht Het IIM is vooral bedoeld voor de instanties en bevoegde autoriteiten in de lidstaten. Met het systeem kunnen de lidstaten aan hun juridische verplichtingen op het gebied van de uitwisseling van informatie voldoen en worden ook nieuwe vormen van administratieve samenwerking mogelijk die langs niet-elektronische weg niet realiseerbaar zouden zijn. Het moet een efficiënt en doeltreffend instrument worden waarmee de kosten van de communicatie tussen de lidstaten die nodig is om de internemarktwetgeving naar behoren ten uitvoer te leggen, kunnen worden teruggedrongen via een zoekfunctie om de aangewezen bevoegde autoriteit in de gewenste lidstaat te achterhalen, en via een reeks al vertaalde, ondersteunende menu´s voor de vereiste informatie-uitwisseling. IMI general description document Page 3 / 10 Document dated 26/01/2007 J:\_IMI Filed documents\A) Documentation (System development)\5) DEVELOPMENT PHASE\Elaboration phase\IMI General overview\Translation\NL-10516-00-00.DOC
D-1804
Om ervoor te zorgen dat de uitgewisselde informatie telkens duidelijk en volledig is, beschikt het IIM over de mogelijkheid om extra documenten of afbeeldingen te uploaden en op te slaan. Bovendien kan in elke EU-taal een volledig verslag worden geprint van de informatie-uitwisseling. Vanuit de IIM-applicatie kan rechtstreeks een e-mail met een referentie naar het in behandeling genomen verzoek worden gezonden naar een betrokken partij (bevoegde autoriteit, dienstverrichter of coördinator). Omdat het systeem zal worden gebruikt voor de uitwisseling van informatie over bedrijven en particulieren, vormen een goede veiligheid en bescherming van de gegevens een belangrijke gebruikerseis.
7.2. Voornaamste IIM-functies Met het IIM krijgen de bevoegde autoriteiten in de lidstaten de beschikking over een eenvoudig hulpmiddel om met een gestructureerde reeks vragen op bepaalde EU-wetgevingsgebieden een verzoek te richten tot de autoriteit in een andere lidstaat. De vragen zijn al vertaald in alle officiële talen. Er wordt dus meertalige ondersteuning geboden. De voornaamste IIM-functies zijn:
7.2.1. Registratie bevoegde autoriteit en gegevensbeheer Bevoegde autoriteiten mogen met betrekking tot de uitvoering van wetgeving bepaalde taken verrichten. Het kan bij deze autoriteiten gaan om een publiek of een particulier orgaan waaraan een lidstaat bepaalde bevoegdheden heeft verleend. Om het systeem te kunnen gebruiken, moeten alle bevoegde autoriteiten en ten minste een gebruiker in het IIM geregistreerd staan. De bevoegde autoriteiten kunnen op verschillende manieren, waaronder langs elektronische weg, worden geregistreerd. Informatie over de bevoegde autoriteiten en gebruikers is aan veranderingen onderhevig en moet dus van tijd tot tijd worden bijgewerkt.
7.2.2. Zoeken bevoegde autoriteit Via een combinatie van criteria kan worden gezocht naar de bevoegde autoriteit in een andere lidstaat zonder dat kennis van de administratieve structuur van deze lidstaat vereist is. Zo kan worden gezocht naar de autoriteit op Cyprus die bevoegd is voor architecten en de Richtlijn Beroepskwalificaties. Er moet dan het volgende scherm worden ingevuld:
IMI general description document Page 4 / 10 Document dated 26/01/2007 J:\_IMI Filed documents\A) Documentation (System development)\5) DEVELOPMENT PHASE\Elaboration phase\IMI General overview\Translation\NL-10516-00-00.DOC
D-1804
Zodra de bevoegde autoriteit gevonden is, ziet de gebruiker zowel de officiële benaming in de taal van het land als de niet-officiële benaming in de taal van de gebruiker:
7.2.3. Informatieverzoeken De bevoegde autoriteiten kunnen kiezen uit een reeks vragen die berusten op de desbetreffende wetgeving. Zo kan een bevoegde autoriteit met betrekking tot de Richtlijn Beroepskwalificaties een selectie maken uit een aantal standaardvragen over een beroepsbeoefenaar en diens beroepservaring. Deze vragen zijn al vertaald in alle officiële EU-talen. Daarmee kan een bevoegde autoriteit in Ierland een aantal vragen in het Engels selecteren en deze naar een bevoegde autoriteit in Hongarije sturen, die de vragen in het Hongaars kan lezen en beantwoorden. De Ierse autoriteit ontvangt de antwoorden weer in het Engels. Naast de gestructureerde vragen is er ruimte voor vrije tekst en om afbeeldingen en documenten bij te voegen.
IMI general description document Page 5 / 10 Document dated 26/01/2007 J:\_IMI Filed documents\A) Documentation (System development)\5) DEVELOPMENT PHASE\Elaboration phase\IMI General overview\Translation\NL-10516-00-00.DOC
D-1804
7.2.4. Workflow De uitwisseling van informatie in het IIM verloopt gestructureerd en leidt daarmee tot een grotere transparantie en voorspelbaarheid. Zo wordt een bevoegde autoriteit die een verzoek ontvangt, gevraagd dit verzoek te accepteren. Als zij het verzoek accepteert, wordt de afzender daarvan op de hoogte gebracht. In zijn eenvoudigste vorm ziet de IIM-workflow er als volgt uit:
IMI general description document Page 6 / 10 Document dated 26/01/2007 J:\_IMI Filed documents\A) Documentation (System development)\5) DEVELOPMENT PHASE\Elaboration phase\IMI General overview\Translation\NL-10516-00-00.DOC
D-1804
Bevoegde autoriteit (BA)
Actie
Verzoek krijgt de volgende status
Verzoekende BA
Stuurt nieuw verzoek
Verzoek verstuurd, maar nog niet geaccepteerd
Reagerende BA
Accepteert verzoek
Verzoek geaccepteerd
Reagerende BA
Beantwoordt verzoek
Verzoek open, informatie verstrekt
Verzoekende BA
Accepteert antwoord
Verzoek verstrekt
afgehandeld,
informatie
Een lidstaat kan besluiten dat het wenselijk is om een hogere autoriteit in te schakelen bij de goedkeuring van verzoeken of antwoorden of wanneer twee bevoegde autoriteiten het onderling niet eens zijn over de te verstrekken informatie. Ook dan blijft de workflow transparant, maar zijn in het goedkeuringsproces wel meer stappen vereist.
8. KOSTEN EN BATEN VOOR DE LIDSTATEN De baten voor de lidstaten zijn als volgt samen te vatten: • besparing van tijd en middelen bij de beantwoording van verzoeken uit andere lidstaten (kostenbesparingen); • sneller antwoord uit andere lidstaten; • betere dienstverlening (meer transparantie en voorspelbaarheid); • minder taalproblemen door gestructureerde en al vertaalde beeldscherminformatie; • lidstaten onderhouden slechts één netwerkrelatie in plaats van 26 bilaterale relaties; • lidstaten kunnen relevante gesprekspartner in andere lidstaat achterhalen; • minder administratieve lasten; • nieuwe mogelijkheden op het gebied van administratieve samenwerking. De benodigde investeringen om het IIM op te zetten en te beheren, moeten worden afgezet tegen deze baten. Hoeveel de invoering van het IIM de lidstaten gaat kosten, hangt af van de vraag of zij kiezen voor een centrale of voor een decentrale aanpak voor de uitwisseling van informatie tussen de bevoegde autoriteiten. Op grond van recente internemarktwetgeving (Richtlijn Beroepskwalificaties en Dienstenrichtlijn) moeten de lidstaten hoe dan ook informatie uitwisselen (dus al dan niet met het IIM). In het geval van de Dienstenrichtlijn zijn de Commissie en de lidstaten zelfs juridisch verplicht om het IIM te ontwikkelen en daarvan gebruik te maken.
9. ONTWIKKELING VAN HET INFORMATIESYSTEEM 9.1. IIM – Fases en financiering In fase 1 wordt de eerste applicatieversie ontwikkeld voor de gewijzigde Richtlijn Beroepskwalificaties (Richtlijn 2005/36/EG). Dit moet een proefversie worden met vier beroepen (accountants, artsen, apothekers en fysiotherapeuten) en met als starttermijn eind oktober 2007. In fase 2 wordt de applicatie voor de Richtlijn Beroepskwalificaties verder ontwikkeld en krijgt deze meer functies en beroepen. In 2008 wordt een eerste versie van de definitieve applicatie geïmplementeerd.
IMI general description document Page 7 / 10 Document dated 26/01/2007 J:\_IMI Filed documents\A) Documentation (System development)\5) DEVELOPMENT PHASE\Elaboration phase\IMI General overview\Translation\NL-10516-00-00.DOC
D-1804
Fase 3 loopt parallel aan fase 2. In fase 3 wordt het IIM uitgebreid naar de Dienstenrichtlijn (Richtlijn 2006/123/EG). Eind 2008 moet een proefversie van de dienstenapplicatie gereed zijn. Het IIM-project wordt gefinancierd in het kader van het IDABC-programma van de EU2.
9.2. Architectuur IIM-applicatie Het IIM bestaat uit een aantal algemene diensten die gericht zijn op een breed scala aan internemarktwetgeving en uit verticale applicaties voor bepaalde delen van deze wetgeving. Het IIM zelf is stand-alone. Alle functies zijn toegankelijk via een webpagina. De algemene diensten omvatten informatie over de bevoegde autoriteiten in de gehele EU en EER, taalondersteuning, workflowbeheer, waaronder automatische bevestigingen per e-mail, en een webinterface om het informatiesysteem te raadplegen, bij te werken en te beheren. De verticale applicaties worden ontwikkeld voor de uitwisseling van informatie tussen de instanties van de lidstaten in verband met bepaalde delen van de wetgeving. De eerste verticale applicatie is bedoeld voor de bepalingen van de gewijzigde Richtlijn Beroepskwalificaties die betrekking hebben op wederzijdse bijstand, en de tweede applicatie voor de bepalingen van de Dienstenrichtlijn die betrekking hebben op administratieve samenwerking. Het datacentrum van de Europese Commissie wordt verantwoordelijk voor het hosten en bijhouden van de IIM-applicatie. In de lidstaten zelf wordt geen software geïnstalleerd. Het systeem is toegankelijk via internet en een standaardwebbrowser. Naast ondersteuning van de bevoegde autoriteiten op nationaal niveau is er een centrale IIM-helpdesk van de Commissie waar men terecht kan met vragen die op nationaal niveau niet kunnen worden beantwoord. In het IIM worden on-linehelpfuncties ingebouwd.
2
IDABC staat voor de interoperabele levering van pan-Europese e-overheidsdiensten aan overheidsdiensten, ondernemingen en burgers.
IMI general description document Page 8 / 10 Document dated 26/01/2007 J:\_IMI Filed documents\A) Documentation (System development)\5) DEVELOPMENT PHASE\Elaboration phase\IMI General overview\Translation\NL-10516-00-00.DOC
D-1804
Grafische weergave van de IIM-architectuur
Technische IIM-architectuur PRESENTATIELAAG (WEBSERVER)
APPLICATIESER VER-LAAG
IIM-gebruikers
NATIONALE DESKUNDIGEN
HTTPS VERZOEK
Nationale deskundige
INTERNET
HORIZONTAL DATABASES
BEVOEGDE AUTORITEITEN
Bevoegde autoriteit
EUROPA SERVER
IIMapplicatieserver
WEB-PAGINA
Databasebeheerder
INFORMATIEVERZOEKEN BEROEPSBeroepsKWALIFICATIES kwalificaties
BIJGEVOEGDEDOCUMENTEN & AFBEELDINGEN BEROEPSKWALIFICATIES
INFORMATIEVERZOEKEN
BIJGEVOEGDEDOCUMENTEN & AFBEELDINGEN
DIENSTEN
DIENSTEN
INFORMATIEVERZOEKEN ELEKTRONISCHE HANDEL
BIJGEVOEGDEDOCUMENTEN & AFBEELDINGEN ELEKTRONISCHE HANDEL
INFORMATIEVERZOEKEN
BIJGEVOEGDEDOCUMENTEN & AFBEELDINGEN
.........................
.........................
VERTICAL DATABASES
+ fileserver + e-mailserver
IIM-contactpunt
DATABASELAAG
10. RESTRICTIES Er wordt rekening gehouden met een aantal restricties.
10.1. Veiligheid De gebruikelijke veiligheidsrestricties moeten in acht worden genomen. Op langere termijn moeten de lidstaten via hun eigen systeem van elektronische identificatie zorgen voor toegang tot het IIM. Daarvoor is evenwel een EU-breed systeem van interoperabele elektronische identificatie nodig en dat wordt pas voor 2010 verwacht. Tot die tijd blijven de lidstaten verantwoordelijk voor de rechtstreekse authenticatie van de bevoegde autoriteiten in het systeem.
10.2. Gegevensbescherming De in de Verordening Gegevensbescherming (Verordening (EG) nr. 45/2001) en Richtlijn 95/46/EG vastgelegde restricties en dergelijke op de verwerking van persoonsgegevens en het vrije verkeer van deze gegevens, alsook de op deze verordening en richtlijn gebaseerde nationale wetgeving worden in acht genomen.
IMI general description document Page 9 / 10 Document dated 26/01/2007 J:\_IMI Filed documents\A) Documentation (System development)\5) DEVELOPMENT PHASE\Elaboration phase\IMI General overview\Translation\NL-10516-00-00.DOC
D-1804
Bijlage I
Juridische en politieke achtergrond In maart 2006 hebben de vertegenwoordigers van de lidstaten in het Raadgevend Comité voor de interne markt hun fiat gegeven aan de ontwikkeling van het informatiesysteem interne markt (IIM), een modern instrument dat de lidstaten nodig hebben om in de praktijk doeltreffend te kunnen samenwerken bij de tenuitvoerlegging van de internemarktwetgeving. In de hernieuwde Lissabon-strategie3 wordt gewezen op het belang van een nauwere administratieve samenwerking: "Deze maatregelen […] en meer administratieve samenwerking tussen de lidstaten zouden moeten leiden tot een nieuwe dynamiek met betrekking tot het bedrijfsleven en de werkgelegenheid in de EU". Ook zal het IIM vanwege het gunstige effect ervan op de toepassing van het Gemeenschapsrecht door de lidstaten van pas komen bij de EU-agenda voor betere regelgeving4. De rechtsgrondslag voor het IIM is te vinden in de wetgeving waarvoor het bedoeld is. In de Richtlijn Beroepskwalificaties5 wordt de noodzaak van administratieve samenwerking tussen de lidstaten geschetst. De artikelen 8, 50 en 56 van de richtlijn schrijven duidelijk voor dat de lidstaten actief moeten samenwerken en informatie moeten uitwisselen. Voorts wordt in de Dienstenrichtlijn6 zeer sterke nadruk gelegd op administratieve samenwerking. In het desbetreffende hoofdstuk (de artikelen 28 tot en met 36) van de richtlijn wordt beschreven hoe de lidstaten elkaar wederzijdse bijstand moeten verlenen. De artikelen 34 en 36 en overweging 112 van de richtlijn bevatten de rechtsgrondslag voor de ontwikkeling en het gebruik van het IIM door de Commissie en de lidstaten. Ook mag het IIM van nut worden geacht bij de verwezenlijking van een belangrijk doel in het kader van de digitale overheid7, namelijk een efficiënte en doeltreffende overheid. Het IIM wordt gefinancierd in het kader van het IDABC-programma8 van de EU, een programma ter bevordering van Europese digitale overheidsdiensten.
3
COM(2006) 30 definitief: "Tijd voor een hogere versnelling - Het nieuwe partnerschap voor groei en werkgelegenheid", blz. 18.
4
COM(2006) 689 definitief: "Betere regelgeving in de Europese Unie: een strategische evaluatie", blz. 3.
5
Richtlijn 2005/36/EG betreffende de erkenning van beroepskwalificaties.
6
Richtlijn 2006/123/EG betreffende diensten op de interne markt.
7
"Signposts towards eGovernment 2010 – European Commission Information Society and Media", blz. 15.
8
IDABC staat voor de interoperabele levering van pan-Europese e-overheidsdiensten aan overheidsdiensten, ondernemingen en burgers. IMI general description document Page 10 / 10 Document dated 26/01/2007 J:\_IMI Filed documents\A) Documentation (System development)\5) DEVELOPMENT PHASE\Elaboration phase\IMI General overview\Translation\NL-10516-00-00.DOC