Studieavond belegd door VCM, inagro en Biogas-E : 24/1/‘13 Sint Niklaas
vergisten ( & composteren, drogen etc): 2a. procesvalidatie in het kader van Verordening (EG) nr 1069/2009 2b. (biogasopwerking en) CO2-benutting 1. Even voorstellen, Elsinga Beleidsplanning en Innovatie BV product- en procesinnovatie en procesvalidatie 2. Onderwerpen vanavond: 2a. Procesvalidatie in het kader van Verordening (EG) nr 1069/2009 2b. (biogasopwerking en) CO2-benutting
Jelle W. Duindam MSc en ing.Willem Elsinga MBA www.beleidsplanning.nl
[email protected] T +31(0)341 564 112 F +31(0)341 564 116
1. Elsinga Beleidsplanning en Innovatie BV korte kennismaking: o proces- en productinnovatie (voorbeeld Meerlanden) o microbiologische procesvalidatie
Even voorstellen: Elsinga Beleidsplanning en Innovatie BV: • proces- en productinnovatie: projectmanagement Afval, gft, mest, AWZI-slib • Procesvalidatie en inspectie EU No 1069/2009 • 85% bedrijfsleven, 15% overheid (aanbestedingen)
www.beleidsplanning.nl
1
1. Even voorstellen: MVO
In onze bedrijfsvoering is MVO volledig doorgevoerd. • MVO-verslag wordt jaarlijks op de site gepubliceerd • Beleid wordt getoetst aan ‘People, Planet, Profit’. • Voorbeelden: -100% nieuwe werken doorgevoerd, -duurzame inkoop -kwaliteit en innovatie hebben prioriteit
www.beleidsplanning.nl
1. Even voorstellen: ons team
Ing Willem Elsinga MBA directeur senior consultant
Jelle Duindam MSc projectleider
Ir Gijs van Bezooijen senior consultant
Dirk de Wit MSc Projectleider
Dr Pieter Bijlsma senior scientist
Jouke Elsinga BSc projectleider
Hans van Doorne administratie
2
1. proces- en productinnovatie: projectmanagement afval, gft, mest, AWZI-slib Oud: gft composteren: 1 product, compost voor de landbouw
Nieuw: gft 5 producten A. vergisten 1. groengas, invoeden 2. CO2: glastuinbouw
B. composteren 3. warmte: glastuinbouw 4. water: veegwagens 5. compost: landbouw
1. mikrobiologische procesvalidatie voor drogen, ultrafiltratie, vergisten, composteren
• wettelijke eisen EU (Nr.) 1069/2009 • uitvoering validatie studie • erkenning NVWA voor verwerkers
3
1. onze visie op biomassa en biobased economy
4
2. vergisten ( & composteren, drogen etc): 2a. procesvalidatie in het kader van Verordening (EG) nr 1069/2009 • NTA8777 onderzoeksprotocol voor reductieonderzoek (5 log 10) in het kader van EG 1096/2009: – Batchgewijze aerobe composteringsprocessen – (semi)continue bedreven anaerobe vergistingsprocessen
• Principe berust op blootstellen van potten met substraat aangeënt met Enterococcus faecalis aan procescondities • Reductie vindt tijdens proces plaats door combinatie tijd en temperatuur • Uitkomst zijn randvoorwaarden voor procesvoering (CCP’s)
2a. Procesvalidatie en het belang van gestandaardiseerd onderzoek
• Reproduceerbare resultaten • Gelijkwaardige beoordeling van verschillende type installaties •
Efficiënter beoordeling toezichthouder
• Waarborg kwaliteit onderzoek door eis accreditatie uitvoerder
5
2a. Procesvalidatie: voorbeeld procedure compostering 1.
Aanenten representatief uitgangsmateriaal ophopingscultuur E. faecalis (ATCC 29212)
2.
Vullen potten met filterdeksel (0,2µm)
2a. Procesvalidatie: voorbeeld procedure compostering
3.
Inbrengen potten in proces
6
2a. Procesvalidatie: voorbeeld procedure compostering 4. Resultaten: microbiologische analyse Tabel 1: Resultaten analyses op Enterococcen door KBBL (zie analyseuitslagen bijlage 2) Enterococcen KVE/g 41.000.000
Enterococcen Log KVE/g 7,61
46.000.000
7,66
3A
31.000.000
7,49
4A
32.000.000
7,51
5A
49.000.000
7,69
41.000.000
7,61 <0
Pot nr 1A 2A
Tijdstip tunnel Tijdstip tunnel Verblijftijd in uit in tunnel N.V.T. Dit zijn de referentiepotten ten bate van de startconcentratie. Deze potten zijn niet ingebracht in de tunnel.
Mediaan referentiepotten 1
17-8-2012, 6:30
23-8-2012, 6:30
6 dagen
<1
2
17-8-2012, 6:30
23-8-2012, 6:30
6 dagen
<1
<0
3
17-8-2012, 6:30
23-8-2012, 6:30
6 dagen
<1
<0
4
17-8-2012, 6:30
23-8-2012, 6:30
6 dagen
<1
<0
5
17-8-2012, 6:30
23-8-2012, 6:30
6 dagen
<1
<0
<1
Mediaan potten uit het proces
<0
Behaalde reductie (log):
>7,61
2a. Procesvalidatie: voorbeeld procedure compostering 4. Resultaten: temperatuurscurve 70
60
Temperatuur (°C)
50
40
30
D2 D3
20 D4 D5
10
Computer 0 0
1
2
3
4
5
6
Verblijftijd (dagen)
7
2a. Procesvalidatie: voorbeeld procedure compostering
5. Eindconclusie: De temperatuur in de tunnel moet gedurende een aaneengesloten periode van xx uur gemiddeld hoger of gelijk zijn aan xx°C, met een minimale temperatuur van xx°C. Registratie van de tijd-temperatuur combinatie moet van elke tunnel bewaakt worden middels een HACCP en 2 jr gearchiveerd worden
2a. Procesvalidatie: voorbeeld procedure vergisting
3.
Inbrengen potten in proces
8
2a. Procesvalidatie: voorbeeld procedure compostering 4. Resultaten: bepaling van de D-waarde Concentration of Enterococci (log cfu/g)
9,0 8,0 7,0 6,0
detectiegrens
y = ‐1,8014x + 7,7036 R² = 0,8594
5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 0
1
2
3
4
5
6
7
Retention time (hour)
• •
•
De D-waarde = ( 1 / 1,8014) =0,55 uur = 33 minuten Het duurt dus 33 minuten om de concentratie Enterococcen met 1 logeenheid te laten dalen. Op grond van de bepaalde D-waarde kan berekend worden dat, om een 5log10 reductie te behalen een minimale verblijftijd in de vergister noodzakelijk is van: 5 x 0,55 = 2,75 uur = 2 uur en 45 minuten
2a. Procesvalidatie: voorbeeld procedure vergisting
5. Eindconclusie:
De temperatuur in de vergister moet gedurende een aaneengesloten periode van 2 uur en 45min gemiddeld hoger of gelijk zijn aan xx°C, met een minimale temperatuur van xx°C. Registratie van de tijd-temperatuur combinatie moet in de vergister bewaakt worden (klepstanden) middels een HACCP en 2 jr gearchiveerd worden
9
2a. Procescalidatie:ISO 17020 accreditatie uitvoerder
Deze inspectienorm waarborgt kwaliteit, representativiteit en reproduceerbaarheid van onderzoek dmv: – Waarborgen onafhankelijkheid + opl. niveau uitvoerder – Keuring en bewaking thermoresistentie entcultuur – Dmv vooronderzoek en evaluaties uitgevoerd onderzoek aantonen reproduceerbaarheid van meetmethode – Invoering intern kwaliteits- en auditing systeem (aantoonbaar en herleidbaar), externe audits Raad voor Accreditatie, zowel vakinhoudelijk als procedureel – Geaccrediteerde analysemethode voor betreffende matrix en microorganisme
2b. (biogasopwerking en) CO2 - benutting
10
2b. (biogasopwerking en) CO2 - benutting
lucht
WW
Tunnels voorcompostering
Tunnels
Vulhal voor tunnels
Tunnels
vergistingsinstallatie
Tunnels
behan deling
biofilter
warmte naar glastuinbouw
biogas opwerking
voorcompostering
Tunnels
Ontvangsthal
compostloods
verkleiner zeef
GFT
destoner
Afdekmateriaal
Stortb
zeefinstallatie MEERLANDEN_05.wmv
2b. (biogasopwerking en) CO2 - benutting
Oude glastuinbouw, Reconstructiegebied
Nieuwe duurzame glastuinbouw, ontwikkelingPrimaviera, SGN
Meerlanden vergisting + compostering
Schiphol logistic park
Showkas Arendshoeve
11
2b. (biogasopwerking en) CO2 - benutting
CO2 vergisters koeler actief kool amine wasser groengas
Doel is:
1. actief kool vangt hogere koolwaterstoffen en H2S 2. aminewasser verwijdert CO2
Resultaat: schoon groen gas en schoon CO2
2b. (biogasopwerking en) CO2 - benutting
CO2 vergisters koeler actief kool amine wasser
Doel is:
groengas
1. actief kool vangt hogere koolwaterstoffen en H2S 2. aminewasser verwijdert CO2
Resultaat: schoon groen gas en schoon CO2
12
2b. (biogasopwerking en) CO2 - benutting
13
