17. 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Tenten
Algemeen (teervoet) Het opzetten van een Gobi (witte patrouilletent) (teervoet) Het opzetten van een negev (teervoet) Het opzetten van een basecamp (= reftertent) Het opzetten van een senior (teervoet) Het opzetten van een tipi 6.1 Gebruikte benamingen 6.2 Opzetten van een tipi 6.3 Tipi onderdelen 6.4 De palen rechtzetten 6.5 Het buitenzeil ophangen 6.6 Methode met de knikkers 6.7 Het binnenzeil ophangen 6.8 Een binnendeur 6.9 Een regenkap ophangen 6.10 Gebruik van een tipi 6.10.1 Na regen komt zonneschijn 6.10.2 Regels binnen en buiten de tipi 6.11 Opvouwen van een tipi
132
1.
Algemeen (teervoet)
Waarop moet gelet worden: • Zet het tent op het hoogste punt van het terrein (indien je keuze hebt). Water stroomt namelijk altijd naar beneden… • Tentzeil bij regen en ’s avonds voor het slapen gaan lichtjes ontspannen. Overdag weer opspannen. • Muurtjes/grachten rond je tent graven (de graszoden langs de kant van de tent, en de grachten aan de buitenkant). Of voorzie een inkuiping. (zie stap 14) Hoe piketten inslaan? • gewone piket: in een hoek van 45°. Inslaan met de rug naar de tent en de benen gespreid. • haringen: recht in de grond • piketten op één lijn (zie stap 11) 2.
Het opzetten van een Gobi (witte patrouilletent) (teervoet) 1. 2. 3. 4. 5. 6.
7.
8. 9.
10.
11.
Buizenstel in elkaar schuiven, maar dan wel maar tot op halve hoogte voeten van de verticale buizen naast elke hoek/middenstuk klaar zetten de tentzeilen openvouwen en de zakken een plaats geven, zodat je deze direct terug kan vinden bij het opbreken van de tent!!!! binnentent aan het frame ophangen dmv de lussen met haakjes (onder het frame dus) buitentent over het frame leggen en er voor zorgen dat de hoeken mooi aansluiten op het frame. Je kruipt met 3 personen in de tent en elke persoon stelt zich aan een paal, lang één zijde van de tent. Op gelijk moment heffen (altijd heffen aan de verticale buis! Nooit aan de dakspanten!) en de tent omhoog steken. De voet, die reeds klaarlag (zie stap 2), in het frame schuiven. dit gebeurt opnieuw langs de andere kant, om dan te eindigen met de 2 steunpalen aan de voor en achterkant. De tent kan eventueel nog verzet worden doordat aan elke paal één persoon heft De 4 stormlijnen (buitenzeil) vastleggen met piketten met een onderlinge hoek van 45°. (dit eerst doen voordat er wind komt opzetten die je tent meeneemt) binnentent met piketten vastleggen. Eerst de hoeken en het midden langs de palen, dan de rest. Zorg ervoor dat alle ritsen dicht zijn voor je ook maar één piket inslaat!!!!! Het buitenzeil vastleggen aan de 4 hoeken met piketten op een zodanige wijze dat je een denkbeeldige lijn trekt van het midden van de nok van de tent naar de aanhechting van het touw aan de tent, en je het touw het verlengde laat zijn van deze lijn. De plaats van de piketten op de hoeken bepalen de oplijning van de andere piketten (zie tekening) We slaan nu piketten in voor het vastleggen van alle andere spantouwen. Maak een denkbeeldige lijn van de ene hoek naar de andere, en zorg ervoor dat alle andere piketten daar worden ingeslaan.
133
12.
13. 14.
Op die manier is er evenveel spanning op elk touw en is de kans op scheuren zo goed als uitgesloten. Het oogt trouwens nog mooi ook. Je kunt als hulpmiddel een sjortouw over de grond spannen om de denkbeeldige lijn visueel te maken. de tent staat nu recht, je hoeft enkel nog het grondzeil erin te leggen. Zorg ervoor dat het grondzeil BOVEN de flappen van de binnentent te leggen. Indien nodig kan je ook zorgen voor een inkuiping dmv sjorbalken in het zeil te draaien en boven de flappen te leggen.
• Het opbreken van een gobi Ø in omgekeerde volgorde al hierboven beschreven Ø het grond- en tentzeil opvouwen op zo’n wijze dat het DROOG is (schimmelvorming vermijden) en dat alle ritsen en vensters dicht zijn. Altijd de tent kleiner vouwen dan de voorziende zak Ø al het materiaal goed controleren en niet mengen met onderdelen van andere tenten Ø de piketten goed uitkuisen. Ø Als alles weg is nog eens goed de plek van de tent afzoeken; op zoek naar papiertjes & vergeten piketten/haringen • Voordeel: Ø Ø Ø Ø Ø
dubbel zeil; waterinfiltratie onmogelijk langs het dak Geen donkere tent waar je ook overdag met een zaklamp moet in zoeken Tent blijft koeler dan andere tenten (wit) eenvoudig op te zetten; licht en gebruiksvriendelijk. Als Bever/ welp /JVG kan je erin rechtstaan
• nadeel: Ø iets meer werk om op te zetten/af te breken aangezien er 2 zeilen zijn
134
3.
Het opzetten van een negev (teervoet) 1. 2. 3. 4. 5.
6.
7. 8.
9. 10.
11.
Buizenstel in elkaar schuiven, maar dan wel maar tot op halve hoogte Voeten van de vertikale buizen naast elke hoek/middenstuk klaar zetten Het tentzeil openvouwen en de zakken een plaats geven, zodat je deze direct terug kan vinden bij het opbreken van de tent!!!! buitentent over het frame leggen en er voor zorgen dat de hoeken mooi aansluiten op het frame. Je kruipt met 3 personen in de tent en elke persoon stelt zich aan een paal, lang één zijde van de tent. Op gelijk moment heffen (altijd heffen aan de vertikale buis! Nooit aan de dakspanten!) en de tent omhoog steken. De voet, die reeds klaarlag (zie stap 2), in het frame schuiven. dit gebeurt opnieuw langs de andere kant, om dan te eindigen met de 2 steunpalen aan de voor en achterkant. De tent kan eventueel nog verzet worden doordat aan elke paal één persoon heft De 4 stormlijnen (buitenzeil) vastleggen met piketten met een onderlinge hoek van 45°.(dit eerst doen voordat er wind komt opzetten die je tent meeneemt) Het zeil vastleggen aan de 4 hoeken met piketten op een zodanige wijze dat je een denkbeeldige lijn trekt van het midden van de nok van de tent naar het aanhechting van het touw aan de tent, en je het touw het verlengde laat zijn van deze lijn. De plaats van de piketten op de hoeken bepalen de oplijning van de andere piketten. tent met piketten vastleggen. Eerst de hoeken en het midden langs de palen, dan de rest. Zorg ervoor dat alle ritsen dicht zijn voor je ook maar één piket inslaat!!!!! We slaan nu piketten in voor het vastleggen van alle andere spantouwen. Maak een denkbeeldige lijn van de ene hoek naar de andere, en zorg ervoor dat alle andere piketten daar worden ingeslaan. Op die manier is er evenveel spanning op elk touw en is de kans op scheuren zo goed als uitgesloten. Het oogt trouwens nog mooi ook. Je kunt als hulpmiddel een sjortouw over de grond spannen om de denkbeeldige lijn visueel te maken. de tent staat nu recht, je hoeft enkel nog het grondzeil erin te leggen. Zorg ervoor dat het grondzeil BOVEN de flappen van de binnentent te leggen. Indien nodig kan je ook zorgen voor een inkuiping dmv sjorbalken in het zeil te draaien en boven de flappen te leggen.
• Het opbreken van een negev Ø in omgekeerde volgorde al hierboven beschreven Ø het grond- en tentzeil opvouwen op zo’n wijze dat het DROOG is (schimmelvorming vermijden) en dat alle ritsen en vensters dicht zijn. Altijd de tent kleiner vouwen dan de voorziende zak Ø al het materiaal goed controleren en niet mengen met onderdelen van andere tenten Ø de piketten goed uitkuisen. Ø Als alles weg is nog eens goed de plek van de tent afzoeken; op zoek naar papiertjes & vergeten piketten/haringen
135
• Voordeel negev Ø Ongeveer de grootte van een senior Ø Heel eenvoudig op te zetten; gebruiksvriendelijk, licht Ø Elke kant heeft andere ritsen die de mogelijkheid geven de tent langs allerlei kanten te openen/verluchten Ø Nadeel: • enkel zeil
4.
Het opzetten van een basecamp (reftertent) 1. 2. 3. 4. 5.
6.
7.
8. 9. 10.
buizenstel in elkaar schuiven, maar dan wel maar tot op halve hoogte. Bekijk eerst het plan op de zak om te weten waar de korte en lange gordingen moeten zitten!!!! voeten van de verticale buizen naast elke hoek/middenstuk klaar zetten de tentzeil openvouwen en de zakken een plaats geven, zodat je deze direct terug kan vinden bij het opbreken van de tent!!!! Bij een lange tent middensteunen voorzien. 1e stuk tentzeil over het frame leggen en er voor zorgen dat de hoeken mooi aansluiten op het frame. je blijft zeilen erbij leggen, afhankelijk van de lengte van de tent. Maak een combinatie van de zeilen waarvan er geen ramen zijn , maar ritsen voor een ingang zijn. Alle delen via het lussensysteem verbinden (geen lussen overslaan!!) Je kruipt met x personen in de tent (x =afhankelijk van de lengte= #delen+ 1) en elke persoon stelt zich aan een paal, lang één zijde van de tent. Op gelijk moment heffen (altijd heffen aan de vertikale buis! Nooit aan de dakspanten!) en de tent omhoog steken. De voet, die reeds klaarlag (zie stap 2), in het frame schuiven. dit gebeurt opnieuw langs de andere kant, om dan te eindigen met de 2 steunpalen aan de voor en achterkant. De tent kan eventueel nog verzet worden doordat aan elke paal één persoon heft De 4 stormlijnen vastleggen met piketten met een onderlinge hoek van 45°. (dit eerst doen voordat er wind komt opzetten die je tent meeneemt) . tent met piketten vastleggen in de voeten van de steunpalen. Daarna in de lussen van het zeil. Zorg ervoor dat alle ritsen dicht zijn voor je ook maar één piket inslaat!!!!! de tent staat nu recht, je hoeft enkel nog de afwerking te voorzien; riempjes vastleggen en raamflappen oprollen (naar binnen toe)
136
• Het opbreken van een basecamp Ø in omgekeerde volgorde al hierboven beschreven Ø het tentzeil opvouwen op zo’n wijze dat het DROOG is (schimmelvorming vermijden) en dat alle ritsen en vensters dicht zijn. Altijd de tent kleiner vouwen dan de voorziende zak Ø al het materiaal goed controleren en niet mengen met onderdelen van andere tenten Ø de piketten goed uitkuisen. Ø Als alles weg is nog eens goed de plek van de tent afzoeken; op zoek naar papiertjes & vergeten piketten/haringen Voordeel basecamp Uit te breiden tot zolang je wil Heel eenvoudig op te zetten; gebruiksvriendelijk, licht Elke kant heeft andere ritsen die de mogelijkheid geven de tent langs allerlei kanten te openen/verluchten Ø Geen donkere tent waar je ook overdag met een zaklamp moet in zoeken Ø Tent blijft koeler dan andere tenten (wit)
• Ø Ø Ø
• Nadeel Ø Lussensysteem vraagt wat meer werk dan een rits, maar is steviger en waterdicht
137
5.
Het opzetten van een senior (teervoet)
1.
spanten openplooien in de vorm van een driekoek en verbinden met de gordingen (= horizontale buizen) voor nok en zijkanten. De buizen goed vastankeren in de gleuven 2. het zeil openplooien, met de binnenkant langs boven 3. het zeil over het frame trekken, op zo’n wijze dat de binnenkant nu naar beneden wijst. Deze manier is makkelijker aangezien het zeil enorm zwaar is. 4. de naden van de hoeken en nok gelijkleggen met het frame 5. Je kruipt met 3 personen in de tent en elke persoon stelt zich aan een paal, lang één zijde van de tent. Langs de buitenkant kunnen er eventueel nog eens 3 personen staan om meet te helpen heffen. Op gelijk moment heffen (altijd heffen de dakspanten, nooit aan de gordingen!) de tent omhoog steken en de poten uitklappen. Zorg ervoor dat je vingers er niet tussen zitten! 6. dit gebeurt opnieuw langs de andere kant, om dan te eindigen met de 2 steunpalen aan de voor en achterkant. De tent kan eventueel nog verzet worden doordat aan elke paal één persoon heft 7. de deuren tot onderaan dichtknopen en de hoeken “naaien” 8. De hoeken vastleggen met piketten . 9. de spankabels in voeten en scharnierpunten verbinden en aanspannen met de voorziene kabels. Dan pas de piketten in de middenpalen inslaan 10. de rest van de piketten in de lussen van het zeil slaan 11. de tent staat nu recht, je hoeft enkel nog het grondzeil erin te leggen. Zorg ervoor dat het grondzeil BOVEN de flappen van het zeil te leggen. Indien er 2 zeilen in komen; deze zodanig leggen bij een niveauverschil dat de overlapping van het zeil op het hoogste punt ONDER het andere zeil ligt. Indien nodig kan je ook zorgen voor een inkuiping dmv sjorbalken in het zeil te draaien en boven de flappen te leggen.
138
• Het opbreken van een senior (deze worden als laatste op een kamp afgebroken) Ø in omgekeerde volgorde al hierboven beschreven Ø het grond- en tentzeil opvouwen op zo’n wijze dat het DROOG is (schimmelvorming vermijden) en dat alle ritsen en vensters dicht zijn. Altijd de tent kleiner vouwen dan de voorziende zak. Ø al het materiaal goed controleren en niet mengen met onderdelen van andere tenten Ø de piketten goed uitkuisen. Ø Als alles weg is nog eens goed de plek van de tent afzoeken; op zoek naar papiertjes & vergeten piketten/haringen
139
6.
Het opzetten van een tipi
6.1
Gebruikte benamingen
Even voor de duidelijkheid de gebruikte benamingen bij elk van de onderdelen van de tipi:
6.2
Opzetten van een tipi
Kies een zo hoog mogelijke plaats om de tipi op te zetten. Een tipi heeft geen grondzeil en je kan dus snel natte voeten krijgen. Verder zet je een tipi niet in een bos maar in een weide. 6.3
Tipi onderdelen
• Buitenzeil: Grootste onderdeel van de tipi. • Binnenzeil(en): Om de tipi indirect te beschermen tegen de koude en regen, en om een goede circulatie te krijgen, wordt er een binnenzeil gehangen. Dit is ongeveer 1,5 meter breed en heeft als lengte de omtrek van de tipi. • Binnendeur: Een binnendeur is gewoon een stuk binnenzeil dat wordt gebruikt om langs de binnenkant de tocht te vermijden, die onder de deur doorkomt. Wanneer er rook naar achter waait in de tipi, is de binnendeur niet goed afgesloten. • Palen: Hiervan zijn er 2 soorten. De gewone palen en de flappalen. Flappalen dienen om het windgat af te sluiten. De lengte hiervan is afhankelijk van de straal van • het buitenzeil. Neem minstens een halve meter tot een meter extra voor gewone • palen, anderhalve meter extra voor de flappalen. (dus straal + 1 meter) • Van 8 tot 12 palen. Liefst zo veel mogelijk palen. Het aantal is beperkt door de • dikte van de palen, hoe meer en hoe dikker de palen, hoe groter het gat • bovenaan de tipi. • Palen moeten ontdaan worden van schors en zo glad mogelijk worden gemaakt. • Vervoer van de palen kan eventueel met een aanhangwagen die normaal voor • het vervoer van wagens bedoeld is. Op een portbagage is geen goed idee, omdat • je wagen dit gewicht normaal niet aankan. • Bodembedekking: Als bodembedekking kunnen er paletten of schuimrubber in combinatie met plastic of houten platen (bv. hardboard) gebruikt worden.
140
• Deurflap: Flap van ongeveer 1 meter breed en 1.25 meter lang. Bovenaan en onderaan voorzien van gaten voor borstelstokken. • Borstelstokken: Eén borstelstok om bovenaan in de deurflap te steken, de andere voor onderaan. • Knikkers: De koordjes aan de onderkant van de tipi worden vastgeknoopt door een knikker of een riviersteentje in het zeil te steken en dit te omwikkelen met een koordje. Aan deze koordjes worden de piketten vastgeknoopt • Kleine bamboestokjes: Sluiten het zeil van de tipi en hangen de deur op. • Piketten of kleine stokjes: Hechten het zeil vast aan de grond en spannen dit op. • Extra materiaal Ø Koord: * Acht armlengtes vanuit de nok van de tipi tot onderaan. * Iets meer dan de omtrek van de tipi om de binnenzeilen aan op te hangen. * Kleine koordjes om de binnenzeilen vast te binden * Kleine koordjes om de piketten vast te slagen Ø Bijl: Bijlen zijn van nature uit nogal handig om bomen te vermoorden, palen wat korter te maken en de schors van palen af te schrapen. Bovendien altijd handig wanneer u door een vijandige stam wordt aangevallen. Ø Indiaanse Nagels: Een stevige nagel is handig bij het ophangen van het zeil (zie later). Andere nagels kan je gebruiken om de paletten in de tipi’s een beetje bij te timmeren. Ø Indiaanse houten of plastic platen (van de Gamma): ls afdekking op de grond (tegen opstijgend grondvocht) Ø Indiaanse Ladder: Is handig bij het opleggen van franse daken en ook om het zeil aan te brengen. Ø Hamer: Om de piketten mee in te slaan
141
6.4
De palen rechtzetten We beginnen met het uitspreiden van het buitenzeil. We nemen 3 palen en leggen ze mooi naast elkaar. Je legt onderaan de drie palen gelijk. Trek het zeil nog even aan en laat 15 tot 20 centimeter van de palen uitsteken over het zeil.
Neem nu een stevig koord en meet 8 armlengtes af eer je de 3 palen vastknoopt. Dit extra koord is handig als je de palen wilt rechttrekken en dient eventueel om een ozan aan op te hangen. Een ozan vangt terugvallende as op, zodat deze niet valt op slapende bewoners. Om de drie palen vast te binden leg je er best ééntje schuin (maximum loodrecht op 2 anderen). Onthoudt wel het punt waar de palen moeten scharnieren (dit is juist op de plaats waar het buitenzeil eindigt). De knoop moet hier een beetje losjes zijn (de palen moeten nog kunnen draaien).
142
De handigste manier om een constructie rechtop te trekken is de volgende. Zet 2 palen naar 1 kant en één paal naar de andere kant. Eén persoon trekt aan het koord in het midden (het koord van de acht armlengtes). Eén andere persoon duwt de palen omhoog terwijl aan het koord wordt getrokken. Een derde kan ervoor zorgen dat de palen niet beginnen wegschuiven door een voet hierachter te plaatsen. Als de enkele en de dubbele paal min of meer recht staan, neem je één van de dubbele palen, trek je deze opzij en steek je deze tussen de anderen. Het koord dat je juist geknoopt hebt wordt nu zeer strak aangespannen (het moet kraken zoals je grootmoeder). Figuur: Eén van de balken wordt opzij geschoven van verschillende palen. Probeer zo optimaal mogelijk de palen op en tussen elkaar te schuiven. Wanneer je in het midden onder je constructie staat mag je nergens een opening tussen de palen bespeuren. Elke spleet die tussen de palen blijft, betekent een lek tijdens regenbuien. Gebruik zoveel mogelijk palen. Probeer ze min of meer evenwijdig en cirkelvormig op te stellen. Hou er rekening mee dat je bij de volgende stap nog een paal zal toevoegen in het midden achteraan. Deze laatste paal ligt recht tegenover de plaats waar je deuropening is. Zorg ervoor dat de palen links en rechts van de deuropening losse palen zijn (dus niet van de vastgebonden driepikkel!). 6.5
Het buitenzeil ophangen
Om het buitenzeil op de tipi te krijgen, bind je dit vast aan een paal. Hiervoor zijn enkele stevige linten voorzien aan de bovenkant van het buitenzeil.
Het buitenzeil is spijtig genoeg ongelooflijk zwaar en zal naar beneden glijden als je de paal rechtop zet. Om het wegglijden te verhinderen slagen we een stevige nagel onder de knoop met de linten. De linten kruisen eerst boven de paal, daarna onder de paal, en dan bind je ze vast met een dubbele knoop.
143
Het zeil rollen we op naar de paal toe. Indien mogelijk rol je het naar onder toe, dan rolt het zeil iets makkelijker af (dus anders gerold dan op de foto)
Je zal nu enkele personen nodig hebben om de paal met het opgerolde buitenzeil tegen de constructie te krijgen. Dit is meteen de zwaarste stap bij het opzetten van de tipi. Als je hier merkt dat het zeil te diep naar beneden hangt (of tegen de grond hangt), moet je in vorige stap het zeil iets hoger hangen. Het buitenzeil kan je nu afrollen over de andere palen van de constructie.
Met dunne bamboe-stokjes van ongeveer 15 centimeter kan je nu de twee uiteinden van het buitenzeil aan elkaar knopen. Er zijn 4 gaatjes voorzien (2 per uiteinde). Volg de stappen van hiernaast. De X geeft telkens aan waar je het stokje moet doorsteken. Vooraleer we het zeil vastslagen met piketten moeten we zorgen dat het zeil aan alle kanten ongeveer evenredig verdeeld is. Enkele palen moeten we een beetje breder uittrekken, andere moeten we iets hoger duwen. Drie van deze stokken zijn vastgebonden en kan je dus niet meer aanpassen in de hoogte! Enige mogelijkheid is dan helemaal opnieuw beginnen. Soms lukt het ook wel om met een spade de paal wat dieper in te graven.
144
6.6
Methode met de knikkers
Na het opspannen met de piketten mogen er geen rimpels meer in het zeil zitten. (dus hier niet zoals bij je grootmoeder) Om op een efficiënte en niet-destructieve manier koordjes te kunnen vastmaken, gebruiken we de methode van de knikkers. Buiten bij buitenzeilen, wordt dit ook bij binnenzeilen toegepast. Een alternatieve methode is het maken en omzoomen van gaten of lussen. De methode met de knikkers is veel sneller. Met deze methode maak je geen beschadigingen aan het zeil. Buiten knikkers kan je ook ronde steentjes of kleine stukjes hout hiervoor gebruiken. Let er wel op dat ze niet te scherp zijn. De knikker wordt aan de onderkant van het zeil gelegd en ingekapseld in het zeil. Je knoopt de ingekapselde knikker vast met een koordje en een dubbele knoop. Het koordje moet lang genoeg zijn en een lus bevatten om een piket te kunnen vastslagen.
145
6.7
Het binnenzeil ophangen
Leg het binnenzeil eerst onderaan vast met piketten. Ongeveer ter hoogte van je bekken hang je dan een koord op ringrond de tipi (ook boven de deur!). Hieraan moet je het binnenzeil vastknopen.
6.8
Een binnendeur
De binnendeur is het gedeelte van het binnenzeil dat voor de deur wordt opgespannen, zodat er geen tocht door de deuropening komt. Het werkt volgens een sluis systeem (of een dubbele schuifdeur). De deuren hangen vast aan verschillende touwtjes. Om de deur af te sluiten, wordt de achterste deur (rood) naar links en de voorste deur (blauw) naar rechts geschoven.
146
6.9
Een regenkap ophangen
Een regenkap is een extra afscherming voor de regen. Dit laat toe dat je een vuur kan branden terwijl je beschermd blijft tegen de regen. Alle palen moeten voor een regenkap wel ongeveer dezelfde lengte hebben. Het eenvoudigste is dat je met een ladder naar de nok van de tipi klimt, je in de nok plaatsneemt (zit een beetje krap soms, vooral voor jongens), en dan de palen afzaagt en er de doek over trekt. Als je geen bevriende indianenstam in de buurt kent om een ladder te lenen, kan je ook een extra tipipaal tegen de tipi leggen en via de paal omhoog kruipen.
6.10
Gebruik van een tipi
Als je een tipi wilt gebruiken zijn er ook een aantal regels, of zeg maar gewoonten aan verbonden. Eerst krijg je enkel praktische tips voor regenbuien. 6.10.1 Na regen komt zonneschijn Wat doe je tegen een regenbui? Bij een lichte regenbui gooi je een extra blok hout op het vuur. Je kan de flappen van je tipi laten openstaan. Door de warmte van het vuur zal de regen op de tipi verdampen. Regen zal naar beneden komen gedruppeld via de palen. Als je merkt dat één van de palen lekt, dan moet je de schors beter afschuren. Normaalgezien druppelt de regen bij een tipi volledig via de paal naar beneden. Je moet dus elk opstakel dat de druppelstroom tegenkomt verwijderen. Bij een zware regenbui sluit je de flappen van de tipi. Om de flappen van de tipi te sluiten druk je met de flappalen naar boven (zodat ze er niet uitschieten). Je draait één flap onder de andere flap door de paal voor de tipi te slepen. Daarna draai je de andere paal. Als alles goed is gegaan, staan beide palen evenwijdig met de ingang van de tipi.
Gooi extra hout op het vuur, zodat de regen kan verdampen en sluit de deur van de tipi. Ga plat op de grond liggen, want nu zal er meer rook in de tipi opstapelen. Een tipi zuigt lucht aan via de zijkanten dus laag tegen de grond is er voldoende lucht om normaal te ademen.
147
Overdag of wanneer de zon schijnt, zet je de flappen van de tipi open. Hiervoor dienen de flappalen achteraan bijna tegen elkaar te staan. Als het niet lukt om de flap helemaal op te spannen door de paal naar boven te drukken, dan is je flappaal te kort. Je kan ook nog de flappen in een andere stand zetten om eventuele wind te blokkeren. Dan staan ze ergens tussen open en gesloten in.
6.10.2 Regels binnen en buiten de tipi Om een tipi te betreden krab je uit beleefdheid lichtjes op het buitenzeil naast de deur. Wanneer de eigenaar van de tipi antwoord, mag je binnengaan. Als je naar een bepaalde plaats in de tipi wil gaan, loop je met de zon mee rond het vuur gaan (dus in wijzerzin). Als je de tipi verlaat moet je met je achterste eerst naar buiten. Anders laat je je achterste zien aan de inwoners van de tipi en dat is onbeleefd. De laatste sluit ‘s avonds de deur én de binnendeur.
148
6.11
Opvouwen van een tipi
De tipi moet altijd kurkdroog opgevouwen worden! Flappen naar binnen plooien Zijkanten naar midden plooien Onderkant naar boven plooien Zijkanten naar binnen plooien Opvouwen tot 1/3 grootte Oprollen en koord errond
149
