05/07 IN DEZE UITGAVE: FISCAAL: Rechter haalt streep door elektronische aangifte 2 Groeifaciliteit voor kleine bedrijven 3 Zo vordert u buitenlandse btw terug 5 PERSONEEL: Nieuwe subsidie voor leren in praktijk 7 JURIDISCH: Wijzigingen in rechtspraak familiezaken 13 Nieuwe regeling voor pacht 14
Handige tips in dit nummer: Belastingvrije korting
In 2007 kunt u een korting of vergoeding van maximaal € 475 aan uw medewerkers geven als ze producten van uw bedrijf 4 kopen. Valkuil bij ontslag
Rechters reageren terughoudend bij een verzoek om ontbinding van de arbeidsovereenkomst vanwege een ontbindende voor8 waarde. Verbod op onderscheid
Hoed u voor discriminatie op grond van leeftijd bij de werving en selectie van nieuwe mede13 werkers.
Arbeidsongeschiktheid
Voorkom RSI in uw bedrijf In een recente uitspraak is een werkgever verantwoordelijk gesteld voor de bij een werkneemster ontstane RSI. U kunt er zelf mede voor zorgen dat u niet aansprakelijk wordt gesteld voor RSI-klachten van uw medewerkers. 9
juni 2007
Ondernemers T&S nr5 M.indd 1
Belastingontduiking
Fiscus gaat fraude hard te lijf De Belastingdienst gaat de controles op kwaadwillende belastingplichtigen verder opvoeren. Op basis van praktijkonderzoek zijn in verschillende branches nieuwe fiscale risicogroepen aangewezen, die de komende jaren extra controles kunnen verwachten. Het gaat daarbij onder andere om belwinkels, ompakbedrijven, de vastgoedsector en groothandels. Ook een deel van de snel opkomende wokrestaurants wordt onder de loep genomen. In samenwerking met
onder andere de politie en diverse gemeenten worden door het hele land stop-en-betaalacties tegen notoire wanbetalers georganiseerd. Flitsauto’s scannen kentekens op meerdere openstaande belastingschulden, waarna de politie de wanbetalers van de weg haalt. Doorrijden kan pas nadat de schuld ter plekke is voldaan, anders wordt de auto in beslag genomen. De bestaande projecten voor de controle van malafide uitzend-
bureaus en de afval- en schrootverwerkende industrie worden eveneens voortgezet. Hetzelfde geldt voor de lokale en regionale samenwerking in de interventieteams met andere overheidsdiensten. Samen met onder andere gemeenten,politie,Openbaar Ministerie,Arbeidsinspectie, SIOD en SVB wordt lokaal actie ondernomen bij vermeende misstanden, zoals gemeentelijke vrijplaatsen, maar ook branchegericht bij bijvoorbeeld de horeca en de schoonmaakindustrie. Verder worden particuliere belastingaangiften sinds enige tijd gecontroleerd aan de hand van informatie over buitenlandse spaartegoeden die binnenkomt op basis van de Europese spaarrekeningenrichtlijn. Voor deze projecten heeft de Belastingdienst inmiddels zo’n 700 nieuwe medewerkers aangetrokken, die speciaal worden opgeleid voor dit actieve veldwerk. Het is de bedoeling dat het totale aantal toezichtmedewerkers in 2011 is gestegen tot zo’n 7.000. De Belastingdienst benadrukt dat de acties zijn gericht op vermoedelijke fraudeurs en niet op goedwillende particulieren en ondernemers. Om ondernemers voor te lichten via onder meer informatiebijeenkomsten wordt – waar mogelijk – samengewerkt met brancheorganisaties.
1
24-05-2007 09:48:02
Bedrijfsoverdracht
Kleine bedrijven veelal verkocht aan bekende Uit onderzoek van de Kamer van Koophandel en de Hogeschool Utrecht blijkt dat ruim twee derde van de ondernemers in het kleinbedrijf de koper van hun bedrijf kent. Naarmate het bedrijf kleiner is, duurt het gemiddelde overdrachtsproces veel korter dan de vijf tot zeven jaar die er nu voor staan. Het onderzoek heeft plaatsgevonden onder 130 ondernemers in het kleinbedrijf, die in 2005 en 2006 hun bedrijf succesvol hebben overgedragen. In Nederland valt 95% van alle bedrijven in deze categorie. BV’s waren uitgesloten. Bijna 70% van de onderzochte bedrijven had geen of slechts één werknemer in dienst. Uit het onderzoek zijn nog meer verrassende resultaten gekomen: ■ Slechts een op de drie overdrachten vindt plaats vanwege pensionering van de eigenaar. Andere belangrijke redenen zijn ziekte of gezondheid (24%) en geen zin of energie meer (16%). ■ Ook bedrijven die niet optimaal presteren zijn overdraagbaar. ■ Bedrijven zonder personeel in dienst, of die sterk afhankelijk zijn van de eigenaar, kunnen eveneens worden verkocht. ■ De verkoop van een bedrijf dat personeel in dienst heeft, duurt gemiddeld tweeënhalf keer zo lang als een bedrijf
2
Ondernemers T&S nr5 M.indd 2
zonder personeel. Hiervan duurt de gemiddelde verkoop zes maanden. De Kamer van Koophandel noemt het onderzoek uniek, omdat de meeste onderzoeken naar bedrijfsoverdracht worden gedaan bij middelgrote bedrijven met 20-100 medewerkers. Ondernemers met weinig of geen personeel worden meestal buiten beschouwing gelaten, terwijl zij het grootste deel van de Nederlandse ondernemerspopulatie uitmaken. Het onderzoek is van belang, omdat verwacht wordt dat de komende jaren meer dan 100.000 ondernemers hun bedrijf zullen beeindigen. Belastingaangifte
Rechter haalt streep door elektronische aangifte De Belastingdienst kan niet van bedrijven eisen dat ze elektronisch aangifte doen als de kosten daarvan te hoog zijn in verhouding tot hun inkomsten, zo heeft de rechtbank te Arnhem bepaald.Volgens het vonnis mag de fiscus papieren aangiften niet zomaar terzijde leggen, en vervallen de opgelegde boetes. Sinds 2005 moeten ondernemers hun aangifte btw, inkomsten- en vennootschapsbelasting elektronisch invullen en online naar de Belastingdienst verzenden. De fiscus accepteert geen papieren aangiften meer, tenzij de ondernemer kan aantonen dat hij niet over een computer be-
schikt.Twee kleine ondernemers tekenden hiertegen bezwaar aan en kregen in een baanbrekende uitspraak gelijk van de rechtbank. De ene ondernemer had wel een computer, maar geen internet, terwijl de andere ondernemer wel internet had, maar er niet in geslaagd was om elektronisch aangifte te doen. Volgens de rechter was het voor de betrokken ondernemers onredelijk bezwarend om elektronisch aangifte te doen,omdat daarmee relatief hoge kosten zijn gemoeid in verhouding tot hun beperkte inkomsten. De inspecteur van de Belastingdienst had de ondernemers daarom ontheffing moeten verlenen. De Belastingdienst gaat tegen de uitspraak in beroep, zodat we moeten afwachten hoe een hogere rechter oordeelt over deze principiële kwestie. Motorrijtuigenbelasting
Wanbetalers in de ban De Belastingdienst en de RDW (Rijksdienst voor het Wegverkeer) gaan voorkomen dat personen die hun motorrijtuigenbelasting niet betalen nieuwe voertuigen op hun naam kunnen zetten. Hiervoor introduceren beide diensten het ‘verplichtingensignaal’.Dat werkt als volgt. Wie vijf keer de motorrijtuigenbelasting niet of niet helemaal heeft betaald, krijgt bij de RDW een signalering in de kentekenregistratie. De signalering wordt pas opgeheven als alle openstaande schulden, inclusief kosten en rente, zijn betaald. Het verplichtingensignaal geldt voor het overschrijven van
auto’s, motoren, caravans, bromfietsen, scooters en aanhangwagens. Medewerkers van de douane en de Belastingdienst kunnen tijdens een controle een voertuig waarvoor een verplichtingensignaal is aangebracht, in beslag nemen en van de weg halen. Wie de motorrijtuigenbelasting niet betaalt, ontvangt eerst een waarschuwingsbrief. Hierin wordt gewezen op de gevolgen van wanbetaling. ICT Barometer
Tekort aan ICT’ers begint zich te wreken Hoewel de groei van het aantal uit te besteden projecten aan lagelonenlanden stagneert, zijn er dit jaar opnieuw grotere budgetten voor beschikbaar. De trend van uitbesteding van ICT naar lagelonenlanden zet dus onverminderd door. Dat is een van de conclusies van de tweemaandelijkse ICT Barometer van Ernst & Young, waarvoor 607 directeuren, managers en professionals uit het bedrijfsleven en overheid zijn ondervraagd. Deze ontwikkeling hangt samen met een andere opvallende uitkomst van de ICT Barometer.Het niveau van het uitbestede werk neemt toe. Softwareontwikkeling heeft de helpdesk en callcenteractiviteiten van de troon gestoten. Het kennisniveau van de activiteiten is dus hoger en er is meer geld mee gemoeid. Er dreigt volgens Ernst & Young een kennisdrain vanwege het tekort aan goed opgeleide
juni 2007
24-05-2007 09:48:05
FISCAAL
ICT’ers in Nederland. Deze trend zal zich voortzetten. Nederland leidt namelijk te weinig informatici op en blijft hiermee achter op het Europese gemiddelde. Om te voorkomen dat de schaarste de komende jaren tot grotere problemen gaat leiden, moeten universiteiten, hogescholen en de overheid iets doen aan het ICT-onderwijs en het behoud van de kenniseconomie. Ook al lijkt de groei momenteel uit de offshore-outsourcing te zijn – vooral de sector dienstverlening verwacht een lagere groei in activiteiten – er blijkt wel degelijk een grotere groei in budgetten te worden verwacht. Bedrijven die op dit moment ICT-activiteiten verplaatsen of uitbesteden naar lagelonenlanden, besteden hier gemiddeld 17% van hun ICT-budget aan. Vorig jaar was dit nog 13%. Over vijf jaar zal dit budget naar verwachting verdubbelen tot 35%. Vorig jaar werd nog verwacht dat dit maximaal een kwart zou zijn. Internetbeleggen
Zelf beleggen is nog niet zo simpel Particuliere internetbeleggers, in het bijzonder mannen, presteren beneden de maat.Vrouwen sco-
ren beter, zo blijkt uit onderzoek bij klanten van Alex, de grootste
juni 2007
Ondernemers T&S nr5 M.indd 3
online-beleggersbank van Nederland. De ondervraagde particuliere beleggers hebben in de periode januari 2000 tot en met maart 2006 gemiddeld 1,14% per maand verloren. Als de transactiekosten worden meegenomen, bedraagt het verlies zelfs 1,76%. De AEX-index behaalde in dezelfde periode een rendement van min 0,28%. Opvallend is dat de internetbeleggers het vooral aflegden in de periode 20032006, juist toen de beurzen zich na drie jaren van forse verliezen wisten te herstellen. De onderzoekers van de Universiteit Maastricht schrijven de teleurstellende prestaties toe aan de slechte resultaten die over het algemeen worden behaald bij de handel in opties en vergelijkbare producten. Dat lijkt wel simpel, maar is het zeker niet.Bovendien maken beleggers vaak elementaire fouten.Ze laten zich bijvoorbeeld regelmatig leiden door emoties. Dat vrouwen beter scoren, wordt verklaard doordat zij goed met geld kunnen omgaan en de juiste keuzes maken. Ze zijn rationeler en nemen daardoor betere besluiten dan mannen. Winstbelasting
Europese harmonisatie gaat toch door De Europese Commissie wil plannen voor harmonisering van de winstbelasting in de landen van de Europese Unie toch doorzetten. De plannen bestaan al langer, maar er bleek vorig jaar weerstand tegen te bestaan van
zeven landen, waaronder het Verenigd Koninkrijk en Ierland. Nederland behoort tot de voorstanders. Het voorstel houdt in
dat er een harmonisatie komt van de grondslag waarover de vennootschapsbelasting wordt geheven. De Europese Commissie doet geen voorstellen voor de tarieven. Die bevoegdheid blijft bij de afzonderlijke lidstaten. Harmonisering maakt het voor multinationals gemakkelijker om belastingen per land te vergelijken. Ook het berekenen wordt eenvoudiger. Overheidsgarantie
Groeifaciliteit voor kleine bedrijven Ondernemers in het midden- en kleinbedrijf (mkb) ondervinden doorgaans meer problemen met het aantrekken van kapitaal dan de grotere bedrijven. Dit geldt in het bijzonder voor risicokapitaal in de vorm van aandelenkapitaal of achtergestelde leningen, dat nodig is om de financiële basis van de onderneming te verstevigen. In geval van snelle groei en bij bedrijfsovernames kan bij een mkb-onderneming behoefte ontstaan aan extra risicodragend vermogen. Meer risicodragend vermogen komt
de liquiditeit ten goede. En door de verbeterde solvabiliteit ontstaat ruimte voor kredietuitbreiding, die nodig is om een groeiscenario te realiseren. Alleen ondernemers die binnen de Europese definitie van het mkb vallen, komen in aanmerking voor risicodragend vermogen met garantie. De regeling wordt uitgevoerd door SenterNovem. De Groeifaciliteit biedt financiers – banken en participatiemaatschappijen – van mkb-ondernemingen een overheidsgarantie van 50% voor financieringen met risicokapitaal. Hierdoor neemt het risico voor de financiers aanzienlijk af, en wordt het voor hen aantrekkelijker een financieringsaanvraag te honoreren. Nadere informatie over de regeling is te vinden op www.senternovem.nl. In het menu bij ‘publicaties’ kunt u onder andere de brochure en een samenvatting van de regeling downloaden.
Loonbelasting
Schat de leeftijd Wilt u een werknemer in dienst nemen van wie de geboortedatum niet exact bekend is? Sinds 1 januari 2007 moet u dit van de Belastingdienst als volgt oplossen. Is alleen de dag niet bekend, dan moet u de 16de van die maand aanhouden. Zijn de dag en de maand niet bekend, dan moet u als geboortedatum 1 juli van dat jaar aanhouden. Is ook het geboortejaar niet bekend, dan mag u dat schatten.
3
24-05-2007 09:48:06
Fiscale spaarregeling
Populariteit spaarloon afgenomen In 2006 is € 1,1 miljard ingelegd op spaarloonrekeningen, € 0,3 miljard minder dan in 2005. Ook het aantal spaarloonrekeningen is afgenomen. Het totale tegoed op deze rekeningen bedroeg eind vorig jaar € 2,7 miljard, zo blijkt uit cijfers van het CBS. Het maximale via de werkgever te sparen bedrag is in 2006 niet gewijzigd. Sinds 2003 staat dit vast op € 613 per jaar. De daling van de inleg houdt mogelijk verband met de start van de levensloopregeling in 2006. Van een aantal deelnemers aan deze nieuwe regeling is bekend dat zij voorheen deelnamen aan de spaarloonregeling. Werknemers mogen niet aan beide regelingen tegelijk deelnemen. In 2006 kwam € 0,3 miljard vrij van de spaarloonrekeningen, omdat de reguliere blokkeringsperiode van vier jaar was verstreken. Daarnaast is € 0,4 miljard via deblokkering opgenomen. Deze bedragen zijn aanzienlijk lager dan in voorgaande jaren. Dit komt doordat een wetswijziging het in 2005 mogelijk maakte om ingelegde gelden vervroegd op te nemen. Hierdoor is dat jaar het tegoed op de spaarloonrekeningen gehalveerd. Het totale bedrag aan vrijval en deblokkering in 2006 was lager dan het ingelegde bedrag. Hierdoor steeg het spaartegoed met 22% tot € 2,7 miljard eind 2006.
4
Ondernemers T&S nr5 M.indd 4
Belastingparadijs
Netwerk voor eerlijke belastingen opgericht Begin mei is in Den Haag de Nederlandse afdeling van het Tax Justice Network opgericht. Tax Justice Nederland gaat zich inzetten voor een rechtvaardig en eerlijk belastingsysteem dat bijdraagt aan de internationale ontwikkeling. Het netwerk richt zich daarbij op de rol van belastingparadijzen, belastingconcurrentie tussen landen, en innovatieve financieringsmechanismen voor ontwikkelingssamenwerking. Aan Tax Justice NL nemen zeven maatschappelijke organisaties deel: Oxfam Novib, SOMO, Attac,TNI, Both Ends en Fairfood. Verwacht wordt dat andere vergelijkbare organisaties zich eveneens zullen aansluiten. Volgens het netwerk is Nederland een belastingparadijs voor buitenlandse bedrijven en particulieren. Gewone werknemers betalen hierdoor te veel belasting. Ook zou het systeem wereldwijd corruptie in de hand werken. Door onderzoek en lobbywerk wil het netwerk bereiken dat Nederland meer oog krijgt voor de negatieve aspecten van belastingconcurrentie tussen landen. Het netwerk baseert zijn bevindingen onder meer op het rapport van de Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (SOMO): ‘The Netherlands: A tax haven?’ Die vraag wordt in het rapport positief beantwoord. Door zich te vestigen in ons land, kunnen buitenlandse bedrijven
gebruikmaken van gunstige fiscale regelingen, en opbrengsten wegsluizen zonder daar de normale belasting over te betalen in het land van herkomst. Dat kan bijvoorbeeld in de vorm van hoge rentebetalingen aan een financieringsmaatschappij, maar ook in de vorm van royalty’s. Volgens het onderzoek loopt 13% van alle wereldwijde directe investeringen via Nederland. Andere landen, waaronder ontwikkelingslanden,lopen daardoor belastinginkomsten mis. Tax Justice Nederland neemt dit soort nadelige gevolgen onder de loep. Fiscale regeling
Verkoop eigen producten aan uw medewerkers Ook in 2007 is het mogelijk om belastingvrij een korting of vergoeding aan uw eigen medewerkers te geven als ze producten van uw bedrijf kopen. Deze onbelaste korting bedraagt maximaal 20% van de winkelprijs. Er geldt een plafond van € 475 per werknemer per
jaar; daarboven zijn de kortingen of vergoedingen belast. Maakt een werknemer in een jaar geen of niet volledig ge-
bruik van de regeling, dan mag hij die maximaal twee keer achter elkaar naar het volgende jaar doorschuiven. In 2007 mag u de maximale vrijstelling van € 475 verhogen voor zover de onbelaste korting of vergoeding die u in 2005 en 2006 gaf minder is geweest dan twee keer € 475. Als uw werknemer in 2005 bijvoorbeeld € 200 korting of vergoeding heeft gekregen en in 2006 € 100, dan is het maximale vrijstellingsbedrag in 2007 dus € 275 + € 375 + € 475 = € 1.125. U mag de regeling voor producten uit eigen bedrijf ook toepassen als de dienstbetrekking is geëindigd door pensionering of arbeidsongeschiktheid. In principe moet u per werknemer bijhouden of het jaarmaximum wordt overschreden. Als echter aannemelijk is dat dit niet zal gebeuren, hoeft u dit niet individueel bij te houden. U mag de regeling voor producten uit eigen bedrijf ook toepassen als de dienstbetrekking is geëindigd door pensionering of arbeidsongeschiktheid. Daarnaast geldt de regeling ook als de korting wordt gegeven door een met u verbonden vennootschap. Hieronder wordt verstaan: ■ een vennootschap waarin de inhoudingsplichtige voor ten minste eenderde deel belang heeft; ■ een vennootschap die voor ten minste eenderde deel belang heeft in de inhoudingsplichtige; ■ een vennootschap waarin een derde partij voor ten minste eenderde deel belang heeft, terwijl deze derde par-
juni 2007
24-05-2007 09:48:09
FISCAAL
tij ook voor minimaal eenderde deel belang heeft in de inhoudingsplichtige. Als niet aan de voorwaarden wordt voldaan, moet u (het bovenmatige deel van) de korting of vergoeding tot het loon van de individuele werknemers rekenen. U moet dit uiterlijk doen in het laatste loontijdvak van het kalenderjaar. De regeling geldt ook als u bijvoorbeeld een kledingbedrijf heeft en uw werknemers kleding met korting kunnen kopen die zij verplicht moeten dragen in de winkel. Daarnaast vallen de kosten voor een geldlening – zoals afsluitprovisie – onder de regeling, maar de rente niet. Als u echter korting geeft op de kosten van een geldlening voor de eigen woning van uw werknemer, is deze korting volledig onbelast als de werknemer een verklaring afgeeft dat deze kosten voor de inkomstenbelasting aftrekbaar zouden zijn geweest. De korting telt dan ook niet mee voor het maximumbedrag van € 475. Conjunctuur
Ondernemers blaken van zelfvertrouwen Zowel Nederlandse als Duitse ondernemers plukken de vruchten van de op stoom geraakte Duitse economie. Ook zijn ze positief over de gezondheid van hun eigen bedrijf. De enige wolk aan de strakblauwe hemel van het ondernemersklimaat lijkt de toenemende krapte op de arbeidsmarkt. Deze conclusies zijn afkomstig
juni 2007
Ondernemers T&S nr5 M.indd 5
uit de Bedrijfsbarometer van Ernst & Young, een kwartaalmeting onder 900 Nederlandse bedrijven. De meting is afgezet tegen de actuele resultaten van de Mittelstandsbarometer, die door de Duitse lidfirma van Ernst & Young is uitgevoerd. Ten opzichte van eerdere metingen typeert 78% van de ondervraagden de Nederlandse economie nu als ‘redelijk tot
mers willen vooral het potentieel vijftigplussers aanspreken om een eventueel tekort tegen te gaan. Uit het Nederlandse onderzoek blijkt verder dat veel ondervraagden vinden dat – nu het weer goed gaat met de Nederlandse economie – de overheid moet investeren in onderwijs, innovatie en zorg. Aan meer investeringen in openbaar vervoer, kinderopvang en ontwikkelingshulp kennen zij geen prioriteit toe. De wens om de koopkracht van de minima te verhogen is zelfs afgenomen. In de vorige meting zei 19% iets aan de koopkracht van de laagste inkomens te willen doen, nu is dat gedaald naar 13%. Eigen woning
kerngezond’. Ter vergelijking: begin 2006 typeerde nog maar 28% onze economie als zodanig. Het vertrouwen in het eigen bedrijf is ook groot. Maar liefst 46% van de ondervraagden noemt het eigen bedrijf nu kerngezond. Begin vorig jaar was dat 33%. Onze oosterburen zijn overigens nog positiever over de gezondheid van hun bedrijf dan hun Nederlandse collega’s: 89% noemt die ‘zufriedenstellend’. De problemen die Nederlandse ondernemers voorzien op de arbeidsmarkt zijn niet uniek. Hun Duitse collega’s verwachten eveneens een krapte door de groei. Een gebrek aan geschikte werknemers kan volgens het onderzoek een rem op de verdere ontwikkeling van de economie zijn. Onderne-
Benut uw bedenktijd Als u een woning koopt, heeft u drie dagen bedenktijd. U kunt dan nog zonder problemen of boete op de koop terug-
komen. Dit is geregeld in de Wet koop onroerende zaken. De bedenktijd geldt vanaf het moment dat u het door beide partijen ondertekende koopcontract heeft ontvangen.
Belastingteruggaaf
Zo vordert u buitenlandse btw terug Maakt u als ondernemer regelmatig kosten in het buitenland, bijvoorbeeld voor reizen, hotels, het bijwonen van congressen en beurzen? Dan is er een reële kans dat u in aanmerking komt voor teruggaaf van de in het buitenland betaalde btw. Hieronder stapsgewijs de weg die u in dat geval moet volgen. Nederlandse ondernemers kunnen buitenlandse btw terugvorderen als ze in dat land geen btw zijn verschuldigd. Binnen de landen van de Europese Unie is deze teruggaaf wettelijk geregeld. Bent u als Nederlandse ondernemer in het andere EUland wel btw verschuldigd, dan kunt u de in dat land betaalde btw in het algemeen in aftrek brengen op de aangifte die u daar moet doen. De teruggaaf vindt alleen plaats op verzoek. Het verzoek moet worden gedaan op een door de EU vastgesteld formulier (OB 68), dat u op de site van de Belastingdienst – www.belastingdienst.nl – kunt downloaden. Ook bij de buitenlandse belastingadministraties kunt u zo’n formulier aanvragen. U kunt de btw die u in een ander EU-land in rekening is gebracht bij de buitenlandse belastingdienst terugvragen als u aan de volgende voorwaarden voldoet. 1. Het verzoek moet worden ingediend binnen zes maan-
5
24-05-2007 09:48:10
FISCAAL
2.
3. 4.
5.
6. -
-
den na afloop van het kalenderjaar waarin het recht op teruggaaf is ontstaan. In een aantal lidstaten wordt deze termijn zeer strikt gehanteerd. Te laat ingediende verzoeken worden dan niet gehonoreerd. Het verzoek moet betrekking hebben op ten minste één kwartaal en ten hoogste één kalenderjaar. Het tijdvak van teruggaaf mag minder dan één kwartaal omvatten,als het gaat om het resterende gedeelte van een kalenderjaar. Voor de teruggaven gelden minimumbedragen. Het verzoek moet zijn gesteld in een van de talen van het land van teruggaaf. U mag voor het verzoek gebruikmaken van het Nederlandse formulier OB 68. De daarop in het Nederlands gestelde vragen moet u in de vreemde taal beantwoorden. Niet alle buitenlandse btw komt voor een teruggaaf in aanmerking. Bij het verzoek moeten worden overgelegd: Originelen van de factuur of de invoerdocumenten waarin de bedragen van de buitenlandse btw zijn vermeld die u heeft betaald. Een verklaring waaruit blijkt dat u in eigen land bent onderworpen aan de heffing van btw. Deze verklaring wordt afgegeven door de inspecteur in wiens ambtsgebied u woont of bent gevestigd. Als u in Nederland niet aan de heffing van btw bent onderworpen, bijvoorbeeld omdat u vrijgestelde prestaties verricht of omdat u bent ontheven van de administratieve verplichtingen, zal de
6
Ondernemers T&S nr5 M.indd 6
inspecteur aan u geen verklaring afgeven. In dat geval is teruggaaf van buitenlandse btw niet mogelijk. Of in landen buiten de Europese Unie aan Nederlandse ondernemers een teruggaaf van buitenlandse btw wordt verleend, is afhankelijk van het teruggaafregime in die landen. Fusies en overnames
Europese financiële sector bundelt krachten In 2006 is de waarde van fusies en overnames in de Europese financiële sector met 77% gestegen naar € 137 miljard. Vooral het aantal fusies en overnames in het bankwezen steeg in Europa substantieel; de totale waarde van het aantal transac-
countants- en adviesorganisatie PricewaterhouseCoopers (PwC). Het is het vierde opeenvolgende jaar dat het aantal transacties in Europa fors toeneemt. De transactiewaarde in de verzekeringsbranche heeft in 2006 een niveau van € 25 miljard bereikt, een toename van 34% ten opzichte van het voorgaande jaar. De fusie- en overnameactiviteit in de vermogensbeheersector daalde echter aanzienlijk: van € 7 miljard in 2005 naar nog geen € 2 miljard in 2006. Nederland nam in 2006 met een transactiewaarde van € 9,5 miljard (2005: € 4,3 miljard) de vierde plaats in op de Europese fusie- en overnameranglijst. De fusie tussen de Nederlandse holding Euronext en de New York Stock Exchange neemt met een transactiewaarde van bijna € 7,5 miljard de zesde plaats in op de ranglijst van twintig
grootste deals in 2006. PwC wijst er echter op, dat het Nederlandse speelveld inmiddels ingrijpend is veranderd. De transactiewaarde in de Nederlandse financiële sector zal in
2007 accelereren. De recente overname van Rodamco Europe door zijn Franse sectorgenoot Unibail voor € 11,2 miljard en de overnameperikelen rondom ABN Amro laten zien dat de consolidatiedrang steeds agressiever wordt.
Statistiek
Aanhoudend sterke groei De Nederlandse industrie blijft op volle toeren draaien. De gemiddelde dagproductie was in maart bijna 6% hoger dan een jaar eerder. De groei van de industriële productie is na mei 2000 niet eerder zo hoog geweest.
Productiegroei industrie 8
ties in deze tak verdubbelde tot bijna € 99 miljard. Daarmee voeren de banken wederom de boventoon op dit gebied. De waarde van de binnenlandse transacties verdrievoudigde naar € 76 miljard. Een en ander blijkt uit een onderzoek naar overnameactiviteiten van banken en verzekeraars in Europa door ac-
% mutatie t.o.v. jaar eerder
6 4 2 0 -2 -4 2003
2004
2005
2006
2007
Bron: CBS
juni 2007
24-05-2007 09:48:14
PERSONEEL
Ondernemerschap
Onderwijs in bedrijf
Recordgroei nieuwe bedrijven In totaal hebben in 2006 ruim 90.000 mensen een onderneming gestart. Dit zijn er 10.000 meer dan in 2005. Nog nooit is dit aantal zo hoog geweest. Tezamen zijn door deze ondernemers in 2006 bijna 85.000 nieuwe bedrijven opgericht. Bijna één op de drie startende ondernemers is vrouw. De gemiddelde leeftijd van een starter in 2006 is met 37 jaar iets hoger dan in 2005 (36 jaar), zo blijkt uit het rapport ‘Startersprofiel 2006’. Dit onderzoek naar achtergrondkenmerken van startende ondernemers houdt de Kamer van Koophandel jaarlijks op basis van cijfers uit het handelsregister. In de bouwsector is in 2006 een forse groei van 34% te zien ten opzichte van 2005. In 2006 hebben zich bijna 16.000 starters in de bouwsector laten registreren, bijna een verdubbeling ten opzichte van 2004. Binnen de bouwsector is de branche klussenbedrijven veruit het populairst met 40%. Ook de sectoren adviesdiensten en algemene diensten kennen een bovengemiddelde groei in 2006. Daartegenover staat dat het aantal startende ondernemers in de horeca niet is gegroeid ten opzichte van 2005 en dat zich in de groothandel zelfs een daling van 7% heeft voorgedaan.
juni 2007
Ondernemers T&S nr5 M.indd 7
Nieuwe subsidie voor leren in praktijk
Stakingen
Weinig arbeidsonrust in 2006 In 2006 waren er 31 arbeidsgeschillen die tot een staking leidden, waarbij in totaal 11.000 werknemers waren betrokken. In 2005 ging het om 29.000, en in 2004 om 104.000 werknemers, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Het aantal verloren arbeidsdagen was in 2006 met 16.000 een stuk lager dan in voorgaande jaren. Het aantal verloren arbeidsdagen wisselt sterk: van 9.000 in 2000 tot 245.000 in 2002. Het overgrote deel van de verloren arbeidsdagen in 2002 kwam voor rekening van de staking in de bouw. Bij dertien geschillen was de stakingsduur korter dan één dag, en bij zeven geschillen was de stakingsduur vijf werkdagen of langer. Er waren enkele zeer langdurende stakingen, maar daarbij waren slechts weinig werknemers betrokken. Daardoor bleef het aantal verloren arbeidsdagen beperkt. De meeste arbeidsdagen gingen verloren door geschillen over verzelfstandiging of overname en over de cao-onderhandelingen. Beide kostten ongeveer 4.500 arbeidsdagen. Stakingen wegens sluiting van een vestiging kostten 4.000 dagen. Meer dan de helft van de verloren arbeidsdagen kwam op het conto van de bedrijfstak vervoer en communicatie (8.300). Het ging vooral om geschillen bij bus- en trammaatschappijen, onder meer over werktijd, agressie tegen personeel, privatisering en onvrede over functioneren van het management. Op de tweede plaats kwam de industrie met 6.300 verloren arbeidsdagen. Daar ging het veelal over een reorganisatie of banenverlies door sluiting of verplaatsing van productie.
Het ministerie van Economische Zaken stelt voor de komende vier jaar € 50 miljoen beschikbaar voor bedrijven die samen met onderwijsinstellingen nieuwe manieren van praktijkleren willen ontwikkelen. Zij kunnen een beroep doen op de nieuwe subsidieregeling Beroepsonderwijs in Bedrijf (BiB). Met de subsidie wil het ministerie de bedrijven als vragende partij meer invloed geven op het beroepsonderwijs. Dat moet leiden tot een betere aansluiting van dat onderwijs op de arbeidsmarkt. De laatste jaren zijn onderwijsinstellingen op verschillende manieren gestimuleerd om deze aansluiting te verbeteren. Met de nieuwe regeling krijgen ook bedrijven de middelen om als zij dat willen duurzaam met het onderwijs samen te werken. Bedrijven kunnen subsidie aanvragen als zij samen met onderwijsinstellingen een voorstel maken om het praktijkleren te vernieuwen. Voor zo’n samenwerkingsverband is minstens één mkb-ondernemer en één (v)mbo-instelling nodig. Zij kunnen zelf bedenken hoe zij vorm, inhoud, proces of taakverdeling rondom het praktijkleren willen vernieuwen. De regeling wordt uitgevoerd door SenterNovem en loopt van 2007–2010. Het is een doorlo-
7
24-05-2007 09:48:16
pende regeling (geen tender): ‘wie het eerst komt, het eerst maalt’. Het totale budget voor 2007 bedraagt € 12 miljoen.Voor de periode 2008 tot en met 2010 wordt het budget jaarlijks opnieuw vastgesteld. Nadere informatie: www.senternovem.nl, zie verder onder programma’s en regelingen. Arbeidsvoorwaarden
Werkdag van 9 tot 5 verdwijnt Bijna twee derde van de Nederlanders (64%) gelooft dat het concept van 9 tot 5 over tien jaar verleden tijd is.In totaal geeft 40% aan dat zij verwachten dat de kantooromgeving, zoals wij die nu kennen, in de toekomst niet langer zal bestaan. De huidige traditionele kantooromgeving wordt mede door nieuwe technologieën aangepast tot een compleet mobiel kantoor, waardoor iedereen kan werken waar en wanneer men wil, zo blijkt uit onderzoek van Lexmark, leverancier van kantoorapparatuur. Uit het onderzoek, dat gehouden is onder ruim 500 kantoormedewerkers in Nederland, blijkt dat werknemers er steeds vaker voor kiezen om thuis te werken. Een Nederlandse kantoormedewerker werkt nu gemiddeld 1 uur en 23 minuten per dag thuis. Op deze manier ontwijken zij afleidingen op kantoor. Koffie halen neemt de meeste tijd in beslag, gevolgd door surfen op het internet, kletsen met collega’s, roken en mailen met vrienden. In totaal zegt 23% van de Nederlandse
8
Ondernemers T&S nr5 M.indd 8
kantoormedewerkers minstens even productief of zelfs productiever te zijn wanneer zij thuis werken. Deze percentages zullen de komende tien jaar alleen maar toenemen. Het onderzoek toont verder aan dat in Nederland 85% van de werkdag als productief wordt beschouwd. Dit percentage is gelijk aan het Europese gemiddelde. In het Verenigd Koninkrijk zijn kantoormedewerkers het minst productief, 22% van de dag wordt verspild, terwijl Duitsers het meest productief zijn tijdens hun werkdag, namelijk 89% van de dag. In totaal zijn 4.602 werknemers uit Frankrijk, Duitsland, Engeland, Spanje, Italië, België, Nederland, Oostenrijk en Polen ondervraagd voor het onderzoek. In het vorige nummer van dit blad vindt u op pagina 8 een uitgebreid artikel met checklisten over de voor- en nadelen van thuiswerken.
de gegeven ontslag soms wel, maar meestal niet goedkeuren. Zo bepaalde de kantonrechter te Haarlem een tijdje geleden dat een werkgever ten onrechte een werknemer had ontslagen, omdat hij niet aan een voorwaarde in zijn arbeidsovereenkomst had voldaan. Bij de indiensttreding was overeengekomen dat de werknemer, een grondwerktuigkundige, een bepaalde cursus moest volgen. Nadat de werknemer drie keer examen had gedaan, was het hem nog steeds niet gelukt het diploma te behalen. Volgens de kantonrechter was het ontslag onterecht: in de arbeidsovereenkomst was niet met zoveel woorden omschreven binnen welke termijn en na hoeveel pogingen de werknemer geslaagd had moeten zijn. Bovendien had de werkgever er eerder voor gekozen om de werknemer, nadat hij voor het examen was gezakt,
Arbeidsovereenkomst
Wees voorzichtig met ontbindende voorwaarde In menige arbeidsovereenkomst staat een ontbindende voorwaarde. Als de werknemer niet aan die voorwaarde voldoet, wordt de overeenkomst ontbonden. Althans, dat denken veel werkgevers, maar de praktijk is anders. Uit de jurisprudentie blijkt dat rechters een op basis van een ontbindende voorwaar-
nogmaals in de gelegenheid te stellen het diploma te behalen, in plaats van de arbeidsovereenkomst met hem direct te ontbinden. Hem was niet te kennen gegeven dat de derde examenmogelijkheid zijn laatste kans was. Het ontslag was daarmee ongeldig en de werkgever moest het loon doorbetalen. In 1992 heeft de Hoge Raad bepaald dat ‘van geval tot geval’ moet worden bezien of een ont-
bindende voorwaarde in een arbeidsovereenkomst geldig is. De lagere rechtspraak is sindsdien terughoudend. Zo trok een werkgever aan het langste eind in een zaak die speelde voor de kantonrechter te Heerlen. In de arbeidsovereenkomst was bepaald dat deze van rechtswege eindigde op de laatste kalenderdag van de maand waarop de werknemer een opleiding zou staken. Nadat het opleidingsinstituut de werknemer van de cursus had verwijderd vanwege zijn veelvuldig verzuim, beëindigde de werkgever de arbeidsovereenkomst. De werknemer betwistte dat en vorderde loon, maar de rechter achtte de ontbindende voorwaarde geldig en wees de loonvordering van de werknemer af. In andere zaken kreeg daarentegen de werknemer gelijk. Bijvoorbeeld de vrouw die gedeeltelijk arbeidsongeschikt werd en daarom haar opleiding niet kon afmaken.Voor de werkgever was dit reden de arbeidsovereenkomst te beëindigen, omdat die gekoppeld was aan het volgen van de opleiding, maar bij de kantonrechter te Rotterdam delfde hij het onderspit. Of in het geval dat een werkgever vrijwel volledig afhankelijk was van één agentuurrelatie. Toen ook deze klant het verder liet afweten, wilde de werkgever zijn werknemer ontslaan, maar de kantonrechter te Alphen aan den Rijn stemde daar niet mee in.
ADVIES Als werkgever doet u er verstandig aan om terughoudend te zijn met een ontbindende voorwaarde in een arbeidsovereenkomst. Mocht u daartoe toch willen overgaan, dan is het raadzaam om een
juni 2007
24-05-2007 09:48:18
PERSONEEL
dergelijke voorwaarde vooraf met uw werknemer te bespreken en zijn toestemming te vragen. In een eventuele rechterlijke procedure staat u dan in ieder geval sterker. Werving en selectie
Meeste sollicitaties per e-mail Slechts 7% van de werkzoekenden verstuurt zijn sollicitatiebrief nog per post. Al het overige sollicitatieverkeer gaat via de e-mail. Dit blijkt uit een onderzoek dat NationaleVacaturebank.nl hield onder ruim 530 respondenten. Saillant detail is dat sollicitanten die hun brief digitaal versturen, dat in bijna 4% van de gevallen vanaf het e-mailadres van hun huidige werk doen. Een derde van de ondervraag-
den informeert zijn werkgever als hij een sollicitatiegesprek bij een andere werkgever heeft, 9% zegt naar de tandarts te moeten, en bijna 4% meldt zich ziek. Een kleine 55% van de werknemers neemt zelfs gewoon een vrije dag zonder daarbij een reden te vermelden. Sollicitanten willen soms zo graag een baan hebben, dat zij het niet al te nauw nemen met de gegevens in hun curriculum vitae. Natuurlijk doet iedereen z’n best om zich zo goed mogelijk te presenteren en daar is ook niets op tegen. Maar sommigen gaan zó ver dat ze echte onwaarheden vertellen, vooral over het laatstverdiende salaris. De bij de vorige werkgever doorgebrachte tijd is soms veel korter dan de sollicitant in de cv aangeeft, en ook wordt over de reden van het vertrek nogal eens een loopje genomen
met de waarheid. Verder geven sollicitanten wel eens aan een bepaalde studie te hebben voltooid, terwijl dat niet het geval is. Ook zult u in het cv de minder prettige werkervaringen van de kandidaat over het algemeen
Arbeidsongeschiktheid
Voorkom RSI bij uw medewerkers
niet terugvinden. Het kan daarom geen kwaad een cv te controleren voordat u een in uw ogen geschikte sollicitant een arbeidscontract aanbiedt. Dat kan onder meer door referenties bij (de) vorige werkgever(s) in te winnen. In de praktijk blijkt
Gezondheidsbevordering
Arbodiensten richten zich meer op preventie Sinds de invoering van de maatwerkregeling voor arbodienstverlening per 1 juli 2005, waarbij het verplicht inhuren van een arbodienst werd opgeheven, is de omzet van deze sector teruggelopen van circa € 1 miljard naar € 781 miljoen in 2006. Dit blijkt uit de ArbodienstenMonitor 2007, een jaarlijks onderzoek onder 1.600 werkgevers in opdracht van het Adviesbureau MarketConcern. Hiermee is ogenschijnlijk bereikt wat de wetgever wilde: bedrijven moeten zelf de verantwoordelijkheid nemen voor hun arbeidsomstandigheden. De onderzoekers plaatsen daar echter vraagtekens bij. Van de bedrijven die voor de maatwerkregeling kozen, heeft 33% geen wettelijk verplichte preventiemedewerkers benoemd. Bovendien heeft slechts 31% de leidinggevenden geëquipeerd om uitgevallen medewerkers te begeleiden. Dit laatste heeft onmiddellijke gevolgen voor het ziekteverzuim, als dit traditiegetrouw weer stijgt bij een krapper wordende arbeidsmarkt. Toch gloort er licht aan de horizon voor arbodiensten. De waardering voor arbodiensten is sinds 2005 structureel gestegen naar een rapportcijfer van 7,1. Bovendien heeft 50% van de bedrijven – ruim 70% bij ondernemingen met meer dan 200 medewerkers – ‘vitaliteit van medewerkers’ op het programma staan. Concreet wordt dat vertaald in het voorkomen van arbeidsrisico’s als RSI (44%) en lawaai (50%). Grotere bedrijven, met meer dan 100 werknemers, gaan daarin veel verder. Zo heeft circa 70% van deze groep leeftijdsbewust personeelsbeleid op de agenda gezet en biedt circa 40% healthchecks en fitnessprogramma’s aan. Opvallend daarbij is dat arbodiensten in de externe ondersteuning op dit punt veelal hoger worden gewaardeerd dan andere dienstverleners.
juni 2007
Ondernemers T&S nr5 M.indd 9
de werkelijkheid dan menigmaal veel anders dan de sollicitant heeft opgegeven. Een goede screening helpt u om een objectief beeld van de kandidaat te krijgen.
In een recente uitspraak van het gerechtshof te Amsterdam is een werkgever verantwoordelijk gesteld voor de bij een werkneemster ontstane RSI. De werkneemster werd al na een dienstverband van negen maanden arbeidsongeschikt verklaard wegens klachten aan beide armen. De bedrijfsarts oordeelde dat de verschijnselen duidden op RSI. Na de kantonrechter nam ook het hof de aansprakelijkheid van de werkgever aan. De werkneemster besteedde een substantieel deel van haar tijd aan beeldschermwerk, de werkdruk was hoog, en vanwege een computercrash moest veel werk opnieuw worden gedaan. Bovendien had de werkgever zijn zorgplicht onvoldoende ingevuld. Zo moest de werkneemster werken aan een niet-verstelbaar bureau en voldeed haar werkplek niet aan de vereiste ergonomische maatstaven. Uitspraken over RSI komen de laatste tijd niet erg vaak voor. Het lijkt er dus op alsof de meeste werkgevers voldoende maatregelen hebben getroffen om RSI bij werknemers te voorkomen. Toch kan het bepaald geen kwaad om voortdurend alert te blijven. Op grond
9
24-05-2007 09:48:20
van artikel 658, boek 7, van het Burgerlijk Wetboek (BW) bent u als werkgever verplicht ervoor te zorgen dat uw werknemers in de uitoefening van hun werk geen schade lijden. U bent aansprakelijk als er bij de werknemer toch schade ontstaat, tenzij u kunt aantonen dat u aan uw zorgverplichting heeft voldaan. Hieruit vloeit voort dat u er alles aan moet doen wat redelijkerwijze mogelijk is om schade bij werknemers te voorkomen. U bent alleen niet aansprakelijk bij ‘opzet’ of ‘bewuste roekeloosheid’ van de werknemer. De bepaling uit het Burgerlijk Wetboek is overigens ook van toepassing op arbeidsrelaties waar geen sprake is van een arbeidsovereenkomst, zoals uitzending, inlening en aanneming van werk. In die gevallen kan de werknemer kiezen of hij zijn ‘echte’ werkgever aanspreekt of de ‘derde’ werkgever. Wat houdt RSI precies in? RSI – Repetitive Strain Injury – komt neer op een lichamelijke aandoening door een chronische blessure, die zich uit door klachten aan de nek, schouders en bovenste ledematen. Over het algemeen worden twee vormen van fysieke belasting aangegeven als oorzaak van RSI: de statische en dynamische belasting. Statische (over)belasting betekent dat de doorbloeding wordt verminderd vanwege een tekort aan beweging. Werkzaamheden waarbij deze vorm van belasting bestaat zijn onder andere beeldschermwerk en montagewerk. Bij dynamische (over)belasting kan RSI ontstaan doordat ontstekingsreacties worden veroorzaakt als gevolg van zeer frequente, maar weinig
10
Ondernemers T&S nr5 M.indd 10
krachtige bewegingen. Naast deze vormen van fysieke belasting zijn er echter ook psychologische aspecten en persoonskenmerken die de kans op RSI vergroten. Repeterende arbeid met hoge frequentie en/of krachtuitoefening kan bijdragen aan het ontstaan van RSI,zo blijkt uit de medische literatuur. Veel stress, hoge taakeisen en een hoge werkdruk blijken vaak gerelateerd te zijn aan RSI-klachten en worden als risicovergrotend beschouwd. In 2005 heeft de Hoge Raad een belangwekkend RSIarrest gewezen. Daaruit blijkt dat een werknemer niet kan volstaan met de stellingname dat hij tijdens het uitoefenen van zijn werkzaamheden RSI-klachten heeft opgelopen. Hij moet daarnaast waar kunnen maken en zo nodig bewijzen dat het uitoefenen van die werkzaamheden daadwerkelijk de oorzaak van die RSI-klachten is. Een gunstige uitspraak voor werkgevers, want rechters moeten RSI-claims nu ook op dit aspect toetsen. Ze mogen niet ‘zomaar’, dat wil zeggen zonder nader bewijs, ervan uitgaan dat de door de werknemer gestelde RSI-klachten wel het gevolg zullen zijn van de verrichte werkzaamheden. Het gerechtshof te Amsterdam volgt in zijn recente uitspraak de lijn van de Hoge Raad.
en andere apparatuur. Uw arbodienst kan u daarbij desgewenst behulpzaam zijn. 2. Geef voldoende voorlichting aan uw medewerkers hoe zij door een correcte lichaamshouding RSI kunnen voorkomen. Zet met behulp van de risico-inventarisatie en evaluatie niet alleen de risico’s voor het ontstaan van RSI op een rij, maar ook van andere mogelijke beroepsziekten. 3. Schakel de arbo- of bedrijfsarts in zodra beginnende klachtverschijnselen opduiken. Ga er niet te snel vanuit dat de klachten vanzelf zullen overgaan. 4. Bevorder bewegen tijdens en buiten het werk. Daarmee wordt de bloedsomloop gestimuleerd, zodat afvalstoffen en spanningen uit het lichaam worden afgevoerd, zuurstof regelmatiger wordt opgenomen, en gewrichten worden gesmeerd. 5 Laat werknemers niet langer dan zo’n vijf tot zes uur per dag hetzelfde werk doen met repeterende bewegingen, bijvoorbeeld achter een beeldscherm zitten. Zorg waar mogelijk voor afwisseling in taken en laat medewerkers bij veel repeterend werk af en toe iets anders doen.
Wilt u voorkomen, dat u als werkgever aansprakelijk gehouden wordt voor RSI-klachten van een medewerker? Let dan op de volgende punten. 1. Zorg voor een goede inrichting van de individuele werkplekken, met name waar het gaat om beeldschermwerk
Uit onderzoek van TNO is gebleken dat in 1996 en 2003 slechts 14% van de Nederlandse bedrijven één of meerdere beweegactiviteiten kende. Het streven van het ministerie van VWS is dat dit percentage in 2010 is opgelopen tot ten minste 25. Daarom is begin dit jaar een
nieuwe, nationale beweegcampagne gestart onder de titel ‘30 minuten bewegen’. Onder meer werknemers en bedrijven vormen de doelgroepen van deze campagne. Via de website www.30minutenbewegen.nl is veel informatie en materiaal op te vragen, waarmee een bedrijf concreet in beweging is te krijgen. Arbeidsmarkt
Meer vrouwen willen werken Zo’n 1,5 miljoen vrouwen zonder betaald werk willen aan de slag, mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Uitgaande van de gemiddelde arbeidstijd onder werkende vrouwen van 29 uur, komt dat op circa een miljoen
fulltimebanen. Dit is de uitslag van het onderzoek Vrouwenparticipatie 2007, uitgevoerd in opdracht van de vakcentrale FNV. Uit het onderzoek blijkt verder dat er onbenut potentieel ligt bij de deeltijdwerkers. Een kwart van de werkende vrouwen zegt meer uren te willen werken. Het gaat dan vooral om alleenstaande moeders en moeders met een partner tot 55 jaar. De overige werkende vrouwen geven aan hetzelfde aantal uren te willen
juni 2007
24-05-2007 09:48:24
PERSONEEL
werken of minder. De belangrijkste reden daarvoor is de weerstand van vrouwen om hun kinderen nog meer uren te laten opvangen. Fraudepreventie
Intensieve controles in horeca De overheid gaat fraude in de horeca in vier regio’s hard aanpakken. Horecabedrijven worden de komende maanden gecontroleerd op onder meer
uitkeringsfraude, illegale arbeid en ontduiking van belastingen en sociale premies. De vier regio’s zijn: Gelderland, Zuid-Limburg, het noorden van NoordHolland en de drie noordelijke provincies. De diensten die samen op pad gaan zijn de Arbeidsinspectie, de Belastingdienst, het UWV, vreemdelingenpolitie en gemeenten. Zij controleren verder op zwart werk, illegale huisvesting en naleving van vergunningen. Werknemers die zich niet kunnen identificeren, kunnen meteen een boete krijgen. De overheid kan zonder identiteitsbewijzen niet controleren of zij in Nederland mogen verblijven en werken.
juni 2007
Ondernemers T&S nr5 M.indd 11
De verschillende diensten werken in één team samen, omdat dit efficiënter is en de financiele schade aan een malafide bedrijf maximaal is. Ten onrechte niet-afgedragen belasting en premies moeten alsnog worden betaald, verhoogd met fikse boetes. Bedrijven die in de fout zijn gegaan, kunnen extra controles verwachten. De intensieve controle moet ook oneerlijke concurrentie door malafide horecaondernemingen tegengaan. Er is sprake van illegale arbeid wanneer een nietNederlander werkzaamheden verricht zonder tewerkstellingsvergunning, terwijl deze vergunning wel was vereist. Voordat u een niet-Nederlander werkzaamheden bij u laat verrichten, moet u dan ook controleren of hiervoor een tewerkstellingsvergunning nodig is. Zorg ervoor dat u als werkgever bij het in dienst nemen van een werknemer, dan wel bij het tewerkstellen van uitzendkrachten of onderaannemers, altijd de identiteit controleert aan de hand van een origineel en geldig identiteitsbewijs. Onder een geldig identiteitsbewijs wordt verstaan een paspoort,een verblijfs- of identiteitsdocument (dus niet een rijbewijs). Op de website www.identiteitsdocumenten.nl vindt u de echtheidskenmerken van de Nederlandse vreemdelingendocumenten. Bewaar een kopie van het identiteitsbewijs tot vijf jaar na beëindiging van de werkzaamheden, en zorg ervoor dat alle personen die bij u werken tijdens het verrichten van de werkzaamheden een origineel en geldig identiteitsbewijs bij zich dragen.
Pensioenkijker
Pensioenbewustzijn iets groter Uit het jaarlijks onderzoek van de Stichting Pensioenkijker.nl naar het pensioenbewustzijn in Nederland blijkt dat het aantal ondervraagden dat goed op de hoogte is over het eigen pensioen is toegenomen van 10% vorig jaar naar 15% dit jaar. Hoewel de groep die totaal geen idee heeft van de eigen oudedagsvoorziening nog steeds groot is, is deze wel afgenomen van 63% vorig jaar naar 52% nu.
De meeste mensen maken zich niet druk om hun pensioenvoorziening, maar de groep die dat wel doet groeit. Ook de algemene belangstelling voor het eigen pensioen neemt toe. De helft van de ondervraagden die zich afvraagt van hoeveel geld ze moeten leven tijdens hun oude dag gaat actief op zoek naar informatie over pensioen. Degenen die dat doen zijn over het algemeen zeer tevreden over de informatie, 85% vindt de informatie bevredigend.Opvallend is dat hoe langer hoe meer mensen internet noemen als bron van informatie.Verrassend is het feit dat de meest voor de hand liggende bron voor informatie over het eigen pensioen, het
Toekomstvisie
Jongeren willen fun en ontwikkeling
Plezier in het werk en goede ontwikkelingsmogelijkheden staan nummer een en twee op de wensenlijst van jonge werknemers als het gaat om werken in de toekomst, zo blijkt uit onderzoek van de vakbond FNV Jong. Jongeren hebben vertrouwen in de toekomst en zijn positief over de arbeidsmarkt. De meesten verwachten over tien jaar een vast contract te hebben en meer vanuit huis te kunnen werken. Mogelijke obstakels op hun weg zijn een hogere werkdruk, reorganisaties en een verschuiving van werktijden. Voor toekomstig succes op de arbeidsmarkt vinden jongeren vooral bijscholing en aanvullende opleidingen belangrijk. Ook een goed netwerk en veel werkervaring op verschillende terreinen zijn van belang, maar de meesten denken het wel te redden.
11
24-05-2007 09:48:28
PERSONEEL
pensioenoverzicht of pensioenbericht, minder vaak wordt genoemd. De meeste ondervraagden uit het onderzoek weten niet wat zijzelf besteden aan pensioen. Zij denken minder dan 10% van het inkomen aan premies voor AOW en aanvullend pensioen. En dat terwijl iedere werknemer in Nederland alleen al
17,9% over maximaal € 31.122 aan AOW-premie betaalt. Daarnaast moet de werknemer bij het merendeel van de pensioenregelingen een eigen bijdrage betalen aan de pensioenregeling. Hoewel de hoogte van die bijdrage nogal verschilt per pensioenregeling, besteden de meeste werknemers tenminste 20% van het brutosalaris aan AOWpremie en premie voor de eigen pensioenregeling. Voor deelnemers aan een bedrijfstakpensioenfonds is er goed nieuws, want de premies blijven in 2007 op hetzelfde niveau als in 2006. De premies hoeven niet omhoog, omdat de dekkingsgraad is gestegen door goede rendementen en een stijgende rente. Daardoor is er ook vaker ruimte om de pensioenuitkeringen te verhogen, aldus de vereniging voor bedrijfstakpensioenfondsen (VB).
12
Ondernemers T&S nr5 M.indd 12
Open grenzen
‘Poolse zzp’er is vaak schijnwerknemer’ Nu het vanwege de openstelling van de arbeidsmarkt voor werknemers uit de nieuwe lidstaten mogelijk is zonder vergunning aan de slag te gaan, schieten de prijzen van deze werknemers omhoog. De schijnwerknemers worden ingezet als zelfstandigen om cao’s en het wettelijk minimumloon te ontduiken, concludeert de vakbond FNV Bouw. Concurrentie op lonen is in de bouw een bekend fenomeen.Via koppelbaaspraktijken, een keten van onderaannemingen, zwart werk, grijs werk en stukloon ontstaan ‘kauwgomtarieven’ die een bedreiging vormen voor de rechtspositie van werknemers in de bouw- en houtsector. FNV Bouw waarschuwt dan ook voor deze vorm van ondermijning van het arbeidsrecht. Speciaal voor de nieuwe Poolse collega’s startte de bond een project onder
de naam Kolega, dat specifieke diensten biedt aan Polen werkzaam in de sector. Bovendien wordt geprobeerd in de cao afspraken te maken om deze vorm van oneigenlijke concurrentie
te voorkomen. FNV ZBo onderzoekt de mogelijkheid om bij de afgifte van een VAR-verklaring een garantie in te bouwen dat de nieuwbakken ondernemer werkelijk zelfstandig is. Arbeidsvoorwaarden
Meer animo voor langer doorwerken Steeds meer werknemers (26%) willen tot hun 65ste doorwerken. In 2005 was dit nog 21%, zo blijkt uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden 2007. Binnen alle leeftijdsgroepen is sprake van een toenemend animo om door te werken. De stijging is met name hoog bij de jongere werknemers (15-24 jaar) en in de groep 45- tot 49jarigen. In 2005 was deze laatste
groep nog het minst bereid om werkzaam te blijven tot het 65ste levensjaar. In 2006 zijn dit vooral de jonge dertigers en jonge vijftigers. De verschillen tussen de overige leeftijdsgroepen zijn overigens relatief klein. Opvallend is dat het percentage jongeren dat nog niet weet of ze tot hun 65ste wil doorwerken, is gedaald van 43% in 2005 naar
38% in 2006. Wellicht dat de maatschappelijke discussie over doorwerken eraan heeft bijgedragen dat meer jongeren over hun arbeidstoekomst zijn gaan nadenken. Het aantal werknemers dat nog niet weet of ze willen doorwerken, is verder stabiel (31% in 2005 en 2006). Er zijn ten slotte aanzienlijke verschillen tussen bedrijfstakken wanneer het gaat om doorwerken. De verschillen tussen mannen en vrouwen zijn gering. Uit de enquête blijkt voorts onder meer dat Nederlandse werknemers zich het meest druk maken over werkdruk en werkstress. Zo’n 20% vindt dat daartegen meer maatregelen nodig zijn. In het onderwijs en de gezondheidszorg vindt een kwart actie tegen werkdruk en werkstress ‘zeer nodig’. De hoogste werkdruk wordt ervaren door werknemers tussen 25 en 55 jaar. De verschillen tussen de diverse sectoren zijn niet groot. Wel springen volgens de onderzoekers de zeer hoge scores in het oog bij takken van het onderwijs, zoals (v)mbo, hbo en vwo, het openbaar vervoer en zorgsectoren, zoals verpleeghuizen en de jeugdzorg. In de beroepsgroepen waar werknemers minder zelfstandig werken is de werkdruk hoger. In deze sectoren liggen vermoeidheid, burn-out, stress en uitval op de loer. De resultaten van de NEA rond een aantal specifieke thema’s zullen nader worden weergegeven in de Arbobalans 2006, die in het najaar van 2007 zal verschijnen. Nadere informatie: www.tno.nl/nea. U kunt daar onder meer het volledige onderzoeksrapport downloaden.
juni 2007
24-05-2007 09:48:31
JURIDISCH
Enquête
Gelijke behandeling
Overheid vaak online geraadpleegd
Hoed u voor discriminatie op leeftijd
In 2006 gebruikte bijna de helft van de Nederlandse internetgebruikers het internet voor diensten van de overheid. Daarnaast gaf 15% aan dat in de toekomst te willen doen. Bij de internetgebruikers die reeds gebruik maakten van overheidsdiensten via internet of van plan waren dat te doen, was de belastingaangifte de digitale overheidsdienst die zij het meest gebruikten. Zeven van de tien personen uit deze groep deden digitaal aangifte. Daarnaast hadden de internetgebruikers ook belangstelling om andere overheidszaken via internet af te handelen. Zij wilden vooral adreswijzigingen via internet doorgeven (85%) en documenten als een paspoort of rijbewijs aanvragen (74%). Meer dan een derde van de Nederlandse internetgebruikers had bezwaar tegen het gebruik van internet om contacten met de diverse overheidsdiensten te hebben.Voor deze groep was het ontbreken van persoonlijk contact in 35% van de gevallen de voornaamste reden. Ook het uitblijven van een onmiddellijke reactie (16%) en de bezorgdheid over de beveiliging van gegevens (13%) waren redenen om af te zien van het doen van zaken met de overheid via internet.
Nu de economie groeit, hebben veel bedrijven behoefte aan nieuw personeel.Als u liever een jonge medewerker heeft dan een oudere, moet u dat kunnen motiveren. De ‘Wet gelijke behandeling op grond van leeftijd bij de arbeid’ verbiedt namelijk elke vorm van onderscheid op grond van leeftijd, tenzij u zich kunt beroepen op een objectieve rechtvaardiging. Het verbod geldt voor onderscheid op grond van leeftijd bij de werving, selectie en aanstelling van personeel, arbeidsbemiddeling, arbeidsvoorwaarden, bevordering en ontslag. Daarnaast is het van toepassing op beroepsonderwijs, beroepskeuzevoorlichting, loopbaanoriëntatie en het lidmaatschap van werkgevers- of werknemersorganisaties of een vereniging van beroepsgenoten
juni 2007
Ondernemers T&S nr5 M.indd 13
Bevoegdheidsverdeling
Wijzigingen in rechtspraak familiezaken Mensen die vanwege familiezaken naar de rechter moeten, krijgen sinds 1 mei in een aantal gevallen met een andere rechter te maken. Dat is het gevolg van de Wet herschikking bevoegdheidsverdeling tussen rechtbank en kantonrechter, die op 1 mei in werking is getreden. In de wet is een nieuwe verdeling gemaakt tussen zaken die door de kantonrechter of de rechtbank worden behandeld, waardoor een meer consequente scheiding is aangebracht. De rechtbank buigt zich over alle zaken die het gezag en/of de persoon betreffen. Voor zaken die het vermogen (geld en goed) betreffen, is de kantonrechter bevoegd. Deze nieuwe verdeling leidt ertoe dat bepaalde zaken voortaan bij een andere rechter worden afgehandeld. Zo was de vervangende huwelijkstoestemming voor minderjarigen een zaak van de kantonrechter, maar dat is nu de rechtbank. Hetzelfde geldt voor de benoemingen van (tijdelijke) voogden indien deze door de kantonrechter geschieden. Die benoemingen worden nu door de rechtbank gedaan. Ontslag van voogden is ook van de kantonrechter naar de rechtbank overgegaan.Voor ondercuratelestelling (en voor de opheffing van de curatele en benoeming en ontslag van de curator) was de rechtbank bevoegd, maar dat is nu de kantonrechter. De kantonrechter nam al kennis van verzoeken tot instelling van beschermingsbewind en mentorschap. Voor alle verzoeken inzake curatele, en dus ook voor omzetting van een curatele in beschermingsbewind en/of mentorschap, moet u voortaan dus bij de kantonrechter zijn.
Aangezien iedere vorm van discriminatie op grond van leeftijd bij arbeid is verboden, mag u ook in personeelsadvertenties niet klakkeloos een leeftijdsgrens hanteren. De reden hiervoor moet uitdrukkelijk worden vermeld, zodat zij kenbaar en toetsbaar is voor derden. Bij het zoeken naar een kandidaat mag de leeftijd alleen een rol spelen en worden vermeld als hiervoor een objectieve rechtvaardiging bestaat. Bijvoorbeeld: ‘Wij zoeken een collega voor de klachtencommissie van de politie. Een zekere levenservaring is vereist. Met het oog daarop zoeken wij mensen met een leeftijd van 30
13
24-05-2007 09:48:35
jaar of ouder.’ Dit voorbeeld is tijdens de behandeling in de Tweede Kamer gebruikt. De Commissie Gelijke Behandeling (CGB) ziet toe op de naleving van het verbod op leeftijdsdiscriminatie en stelt onderzoek in naar aanleiding van klachten. Het oordeel van de CGB heeft geen juridische binding. Een werkgever is niet verplicht de uitspraak op te volgen en krijgt ook geen geldboete. Als de benadeelde werknemer echter een rechterlijke procedure start, houdt de rechter uiteraard wel rekening met het oordeel van de Commissie. Fouten werknemers
Dek uw aansprakelijkheid af Een werkgever is aansprakelijk voor schade die ontstaat doordat een werknemer een fout heeft gemaakt. Dit geldt ook voor uitzendkrachten en oproepkrachten. Als een werknemer tijdens werktijd lichamelijk letsel of materiële schade aan derden toebrengt, bent u als werkgever daarvoor verantwoordelijk,tenzij er sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer. Het is niet verstandig om ervan uit te gaan dat u de schade op uw werknemer kunt verhalen. Er kunnen tal van complicerende factoren zijn die de aansprakelijkheid van uw werknemer beperken, waardoor u alsnog voor de – soms aanzienlijke – kosten opdraait. Zorg er daarom voor dat uw bedrijfsaansprakelijkheidsverzeker ing
14
Ondernemers T&S nr5 M.indd 14
(AVB) in een ruime dekking voorziet. De aansprakelijkheidsrisico’s zijn de afgelopen jaren sterk toegenomen, mede als gevolg van Europese richtlijnen op het gebied van productaansprakelijkheid en strengere milieuwetgeving. Een extra reden om de dekking van uw bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering goed in de gaten te houden. Rechtspraak
Invoering landelijk zaaknummer De Raad voor de rechtspraak gaat een landelijk zaaknummer invoeren. Dat heeft de raad per brief aan de overkoepelende ketenpartners van de gerechtshoven en rechtbanken laten weten. Het landelijk zaaknummer vervangt het huidige, lokaal gebonden zaaknummer. Het nieuwe nummer hangt samen met de bouw van een nieuw Rechtspraak InformatieSysteem (ReIS),een geïntegreerd centraal informatiesysteem met één database dat de registratie moet gaan ondersteunen van alle vormen van civiele en bestuurlijke rechtspraak. Het landelijk jurisprudentienummer (LJN) voor gepubliceerde uitspraken blijft gewoon bestaan. Medio 2007 zal het gerechtshof ’s-Hertogenbosch als eerste de overstap naar het nieuwe centrale informatiesysteem ReIS maken. Daarna volgen de overige hoven en de rechtbanken. Nadere informatie: www.rechtspraak.nl.
Persoonsgegevens
Vaker controle op naleving privacywetten Overheid, bedrijven en instellingen worden dit jaar vaker gecontroleerd of ze zich aan privacyregels houden. Het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) acht dit noodzakelijk om organisaties bewuster te maken van het belang van die regels en om de naleving ervan te verbeteren, zo staat te lezen in het jaarverslag 2006 dat het CBP onlangs heeft uitgebracht. Het CBP kondigt in het jaarverslag verder onder meer aan de bescherming van privégegevens bij het invoeren van de OV-chipkaart te controleren. Ook de manier waarop de privacy van de patiënt wordt beschermd in het stijgende aantal elektronische patiëntendossiers,alsmede het verstrekken van persoonsgegevens uit de Gemeentelijke basisadministratie aan derden, wil het CBP onder de loep nemen. Breder draagvlak
Proef met cao-referendum In het volgende cao-seizoen gaan de FNV-bonden experimenteren met de mogelijkheid van een raadgevend referendum over de uitkomst van cao-onderhandelingen. Ook niet-leden kunnen de raadpleging aanvragen. Doel is om zo het draagvlak onder niet-leden voor het werk van de vakbeweging te vergroten. Ook wil de vakcentrale hen meer
betrekken bij het afsluiten van cao’s. De FNV-bonden kennen al een brede raadpleging via onderzoek, (internet)enquêtes en opiniepeilingen. Die gaan meestal over de inzet bij caoonderhandelingen. Bonden die met het referendum gaan experimenteren, geven zelf aan onder welke voorwaarden zij met de uitslag van een referendum aan de slag gaan. Wet- en regelgeving
Nieuwe regeling voor pacht De Eerste Kamer heeft ingestemd met een nieuwe regeling voor pacht, die een oplossing biedt voor in de praktijk gerezen knelpunten. De huidige Pachtwet is onoverzichtelijk en weinig flexibel. Daarbij is de redactie van de wet op veel plaatsen nog afgestemd op wetgeving die inmiddels is achterhaald. De Pachtwet verdwijnt en de nieuwe regeling, die op 1 september 2007 in werking treedt, krijgt een plaats in Boek 7 van het Burgerlijk Wetboek. Vooral de pacht van los land wordt in belangrijke mate geliberaliseerd. Zo vervalt de maximale termijn van twaalf jaar voor de huidige eenmalige pachtcontracten. Hiervoor in de plaats komen contracten voor de pacht van los land van (1) korter dan zes jaar en (2) van zes jaar en langer. Voor de pachtcontracten van de eerstgenoemde categorie geldt het dwingende pachtrecht niet. De pachter heeft geen opzeggingsbescherming en geen voorkeursrecht, en er vindt geen
juni 2007
24-05-2007 09:48:38
JURIDISCH
pachtprijstoets plaats. Partijen hebben hier contractvrijheid. Voor de tweede categorie pachtcontracten vindt vanaf de eerste dag van de overeenkomst wel een pachtprijstoets plaats. Consumentenbescherming
Hogere boete voor misleidende kredietreclame Minister Bos van Financiën wil de boete voor misleidende reclame door kredietverstrekkers fors verhogen. Nu is de boete maximaal € 30.000. Bos wil dat zo snel mogelijk optrekken naar een half miljoen euro. Volgens de minister is een sterk verhoogd bedrag meer afschrikwekkend, én is het een van de mogelijkheden om consumenten beter te beschermen tegen kredietverstrekkers die zich niet aan de regels houden. Bos zei dat in de Tweede Kamer tijdens een overleg over het toenemend aantal mensen dat kampt met problematische schulden. In de Tweede Kamer bestaat al langer grote irritatie over reclames op tv en radio Een Kamermeerderheid sprak zich al eerder uit voor een verbod op reclame waarin de consument wordt voorgespiegeld dat het heel eenvoudig en aantrekkelijk is leningen af te sluiten, of andere financiële producten te kopen. Dat strengere wetgeving hoognodig lijkt, toont recent onderzoek aan. Bijna de helft van de Nederlanders slaapt slecht door financiële problemen. Dit heeft staatssecretaris Aboutaleb
juni 2007
Ondernemers T&S nr5 M.indd 15
(SZW) gezegd bij de start van de voorlichtingscampagne ‘Blijf Positief’. Uit een representatieve steekproef onder 1.000 mensen blijkt dat 48% van de Nederlanders slecht slaapt doordat zij schulden hebben.Verder schaft 45% wel eens iets aan zonder daar goed bij na te denken. Onlangs bleek uit onderzoek dat ongeveer 100.000 tot 160.000 mensen achterlopen met het betalen van hypotheek, gas, water en licht. De voorlichtingscampagne ‘Blijf Positief’ wijst mensen de komende drie jaar op de risico’s van het aangaan van onverantwoorde leningen. Nadere informatie: www.blijfpositief.nl. Het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) is verheugd dat de overheid nu aandacht geeft aan verstandig lenen en goed omgaan met geld. Het Nibud waarschuwt mensen al langer voorzichtig te zijn met het leven op krediet. Het instituut pleit verder voor lessen over geld op scholen. Zowel voor het basisonderwijs als voor het voortgezet onderwijs heeft het Nibud diverse lespakketten ontwikkeld. Ze zijn, naast nog veel meer informatiemateriaal, te vinden op www.nibud.nl. Arbeidsongeschiktheid
Weinig eigenrisicodragers WGA Er zijn maar weinig bedrijven die het risico van gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid van werknemers geheel zelf dragen. Met name bedrijven die een goed arbeidsomstandighe-
denbeleid voeren, kunnen echter grote besparingen realiseren door eigenrisicodrager voor de WGA (Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten) te worden. Dat blijkt uit onderzoek van MarketConcern. Bedrijven nemen echter vaak het zekere voor het onzekere, en kiezen ervoor de risico’s te verzekeren zonder ze van te voren goed in te schatten. Bovendien kiezen ze lang niet altijd voor de goede polis. Vooral medewerkers met een hoog salaris lopen het risico dat hun inkomen bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid ineens blijkt te zijn onderverzekerd.Volgens MarketConcern zou het adequaat verzekeren van inkomensverlies door arbeidsongeschiktheid met name in de huidige krappe arbeidsmarkt een belangrijke employee benefit kunnen zijn. Arbeidsomstandighedenbeleid
Werkgevers positief over Arbowet Uit de tweejaarlijkse Werkgeversmonitor Arbeidsomstandigheden blijkt dat werkgevers positiever zijn gaan denken over het arbeidsomstandighedenbeleid. Bijna twee derde acht de weten regelgeving op dit terrein goed uitvoerbaar. Ongeveer een even groot deel vindt de herziening van de Arbowet, die per 1 januari 2007 is ingegaan, een goede ontwikkeling. Aan de werkgeversmonitor, die vorig jaar november werd uitgevoerd door onderzoeksbureau Research en Beleid, deden ruim 3.000 werkgevers mee.
Zie voor nadere informatie over de herziene Arbowet: www.arbonieuwestijl.nl. Mediabarometer
Stormachtige groei privégegevens op internet De bekendheid van sites als Hyves waarop mensen foto’s, video’s en overige privégegevens plaatsen, is de afgelopen twee jaar stormachtig gegroeid. Ruim de helft van de Nederlandse huishoudens is hiermee bekend. Dit is opmerkelijk, omdat bijvoorbeeld Hyves pas sinds 2004 bestaat, en zijn bekendheid vooral via het informele circuit heeft opgebouwd. Een en ander blijkt uit de Mediabarometer van accountants- en adviesorganisatie Ernst & Young. Een op de drie gebruikers die iets op deze sites plaatst, ontvangt een reactie van een bezoeker. Vier op de tien ondervraagden staan positief tegenover het feit dat hun content voor onbekenden beschikbaar is. Een op de drie krijgt een positieve reactie. Verder blijkt uit het onderzoek dat mannen meer op de hoogte zijn van ‘user generated content’, maar dat vrouwen deze sites intensiever bezoeken. Een op de zes vrouwen (17%) geeft aan sites zoals YouTube en Hyves ‘vaak’ te bezoeken, vergeleken met een op de tien mannen (11%). Van de groep onder de 34 jaar is 82% bekend met het plaatsen van privécontent op sites.
15
24-05-2007 09:48:39
JURIDISCH
Ondernemersrisico’s
Terugval inkomen grootste zorg ondernemers
Opvallende uitkomst is dat ondernemers minder bezorgd zijn over hun pensioen (9%), terwijl een zzp’er met een inkomen van twee keer modaal slechts 49% van zijn laatstgenoten salaris fiscaal ondersteund kan opbouwen. Nieuwe straf
Uit een onderzoek van verzekeringsmaatschappij Delta Lloyd, waaraan ruim 15.000 ondernemers hebben meegewerkt, blijkt dat ruim 19% inkomensterugval, met name door arbeidsongeschiktheid en werkloosheid, als grootste risico bestempelt. Andere grote risico’s voor de ondernemers zijn het aansprakelijkheidsrisico (17%) en veranderende wetgeving (15%). Volgens de verzekeraar lopen met name de financiële gevolgen van een aansprakelijkheidsstelling snel hoog op, zeker in combinatie met letselschade. Uit het onderzoek blijkt verder dat ondernemers zich ook zorgen maken over het verloop (13%) en verzuim (12%) van personeel.
Rechter kan in toekomst thuisdetentie opleggen Minister Hirsch Ballin van Justitie heeft een wetsontwerp voorbereid, dat rechters de bevoegdheid geeft om thuisdetentie als nieuwe hoofdstraf op te leggen. De maximale duur van thuisdetentie wordt vier maanden. Thuisdetentie betekent dat de veroordeelde wordt verplicht een in het vonnis aangegeven plaats, meestal zijn woonhuis, gedurende een bepaalde peri-
ode niet te verlaten. De veroordeelde mag zijn woning slechts voor twee uur per dag verlaten voor bijvoorbeeld het doen van boodschappen, familiebezoek, sporten of het bijwonen van een religieuze plechtigheid. Buitenshuis werken is niet toegestaan. Een opleiding of een op gedragsbeïnvloeding gericht programma wordt niet aangeboden. De aanwezigheid van de veroordeelde thuis wordt gecontroleerd met behulp van elektronisch toezicht. De veroordeelde krijgt een enkel- of polsband om die verbonden is met een ontvanger die in het huis is geplaatst. Wanneer de ontvanger het contact met de enkel- of polsband verliest, wordt er automatisch via een ingebouwde gsm-verbinding een alarmmelding gestuurd naar een centrale meldkamer, waarna onmiddellijk actie wordt ondernomen.
en de persoonlijke omstandigheden van de dader. Thuisdetentie biedt uitkomst voor die gevallen waarin een geldboete of taakstraf als te licht wordt ervaren, maar insluiting in een gevangenis niet noodzakelijk is. De verwachting is dat met thuisdetentie als nieuwe hoofdstraf de rechter minder korte vrijheidsstraffen zal opleggen. De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) wordt verantwoordelijk voor de uitvoering van de thuisdetentie. Naast het elektronisch toezicht krijgt de veroordeelde te maken met onaangekondigd huisbezoek om na te gaan of hij zich aan de regels houdt. Mocht dat niet het geval zijn dan kan de thuisdetentie worden afgebroken en moet de veroordeelde naar de gevangenis. De DJI controleert ook of betrokkene zich houdt aan het verbod op drugsgebruik.
De nieuwe hoofdstraf geeft de rechter meer mogelijkheden om een straf op te leggen die past bij de ernst van het strafbare feit
Colofon ONDERNEMERS TIPS & SIGNALEN is een uitgave van Sdu Uitgevers en verschijnt 10 keer per jaar. Redactieadres: Ondernemers Tips & Signalen W.G.-plein 277, 1054 SE Amsterdam … (020) 689 01 45 e-mail:
[email protected] Uitgever: Mr. P.H.M. Pronk Redactiesecretariaat: Sdu Uitgevers Edo Proost Postbus 20025, 2500 EA Den Haag … (070) 378 93 66 e-mail:
[email protected] Internet: www.sdu.nl Basisvormgeving: Seashore Media, Katwijk ZH Opmaak: emjee | grafische vormgeving, Varik
16
Ondernemers T&S nr5 M.indd 16
Abonnementen en administratie De abonnementsprijs bedraagt € 87,50 per jaar (incl. BTW en verzendkosten). Prijswijzigingen voorbehouden. Abonnementen kunnen worden opgegeven bij Sdu Klantenservice, postbus 20014, 2500 EA Den Haag o.v.v. Ondernemers Tips & Signalen. Tel. (070) 378 98 80, fax (070) 378 97 83.
matie over onze leveringsvoorwaarden kunt u terecht op www.sdu.nl. Abonnementen gelden voor minimaal één jaar
Een abonnement kan op ieder gewenst tijdstip ingaan en geldt tot wederopzegging, tenzij anders overeengekomen. De minimumlooptijd van een abonnement is één jaar. Partijen kunnen ieder schriftelijk opzeggen tegen het einde van de abonnementsperiode, met inachtneming van een opzegtermijn van twee maanden.
Behoudens de door de Auteurswet 1912 gestelde uitzonderingen, mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd (waaronder begrepen het opslaan in een geautomatiseerd gegevensbestand) en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De bij toepassing van art. 16b en 17 Auteurswet 1912 wettelijk verschuldigde vergoedingen wegens fotokopiëren,dienen te worden voldaan aan de Stichting Reprorecht, Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, telefoon (023) 799 78 10. Voor het overnemen van een gedeelte van deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken op grond van art. 16
Wij verwerken uw gegevens voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst en om u van informatie te voorzien over Sdu Uitgevers bv en zorgvuldig geselecteerde andere bedrijven. Als u geen prijs stelt op deze informatie, kunt u dit schriftelijk melden bij Sdu Uitgevers, postbus 20014, 2500 EA Den Haag. Voor infor-
ISSN: 1574-7743 © 2007 Sdu Uitgevers, Den Haag Alle rechten voorbehouden.
Auteurswet 1912 dient men zich te wenden tot de Stichting PRO, Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, telefoon (023) 799 78 09. Voor het overnemen van een gedeelte van deze uitgave ten behoeve van commerciële doeleinden dient men zich te wenden tot de uitgever. Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, kan voor de afwezigheid van eventuele (druk)fouten en onvolledigheden niet worden ingestaan en aanvaarden de auteur(s), redacteur(en) en uitgever deswege geen aansprakelijkheid voor de gevolgen van eventueel voorkomende fouten en onvolledigheden.
juni 2007
24-05-2007 09:48:39