RAAD VA DE EUROPESE UIE
Brussel, 22 september 2008 (26.09) (OR. en)
B PU
13168/08 Interinstitutioneel dossier: 2007/0195 (COD)
LI
LIMITE
C
EER 264 CODEC 1140 OTA nr. Comv.: Betreft:
13043/07 ENER 221 CODEC 948 Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Richtlijn 2003/54/EG betreffende gemeenschappelijke regels voor de interne markt voor elektriciteit en tot intrekking van Richtlijn 96/92/EG
Hierbij gaat voor de delegaties een herziene versie van de geconsolideerde tekst van bovengenoemd voorstel, opgesteld op basis van het resultaat van de besprekingen van de Raad TTE (Energie) op 6 juni 2008. Deze herziene versie bevat voorstellen die tijdens deze Raadszitting zijn geformuleerd en enkele (vooral technische) aanpassingen waarom in de afgelopen vergaderingen van de groep of schriftelijk door de delegaties is verzocht, en laat verdere aanpassingen onverlet. Dit document bevat ook de preambule en de artikelen van het voorstel.
Preambule: De preambule (zie DS 725/08) bevat: •
aanvullende overwegingen en een aantal aanpassingen die voortvloeien uit tekstwijzigingen in de artikelen, waarover tijdens de bespreking van het voorstel overeenstemming is bereikt (onderstreept),
•
de toepasselijke overwegingen van de huidige Richtlijn 2003/54/EG (cursief);
•
een aantal juridisch-taalkundige redactionele wijzigingen (onderstreept en in de Engelse tekst aangegeven met *), overeenkomstig de nieuwe aanpak om in een vroeg stadium van de besprekingen de redactionele kwaliteit van de wetgeving te verbeteren,
•
de meest recente wijzigingen, waarom de delegaties schriftelijk hebben verzocht (vetgedrukt en onderstreept).
13168/08
roe/JEL/mm DG C
Conseil UE
1
LIMITE L
Artikelen: De herziene geconsolideerde versie van de artikelen omvat: •
alle door de Commissie voorgestelde wijzigingen ten opzichte van de huidige richtlijn (vetgedrukt en onderstreept);
•
wijzigingen van het Commissievoorstel (cursief),
•
een aantal recente wijzigingen, waarom de delegaties in de afgelopen vergaderingen of schriftelijk hebben verzocht (cursief en onderstreept).
Hoewel twee belangrijke kwesties (de bepaling betreffende derde landen (artikel 8 quater) en de totstandbrenging van een gelijk speelveld) vooralsnog onopgelost blijven, zou deze herziene versie van het voorstel naar de mening van het voorzitterschap thans aanvaardbaar moeten zijn voor de meeste delegaties. Opgemerkt zij evenwel dat een aantal bedenkingen die door de delegaties tijdens de vergaderingen of schriftelijk zijn geuit, niet in aanmerking kon worden genomen. Het betreft met name (in volgorde van de artikelen): •
de definitie van, en afwijking voor, kleine systemen (artikel 2, punt 26, en artikel 26, leden 1 en 3);
•
de certificering van transmissiesysteembeheerders (artikel 8 ter, leden 5 en 6);
•
de voorbehouden bij artikel 8 (leden 8 en 9);
•
de opmerkingen met betrekking tot de comitéprocedure (artikel 15, lid 5);
•
de bevoegdheidsverdeling tussen de mededingingsautoriteiten en de regulerende instanties (artikel 22 quater, lid 3)
•
de naleving van de (comitologie)richtsnoeren (artikel 22 sexies, lid 6, onder b), en lid 8);
•
de bepaling inzake rapportage over de ontvlechtingsvoorschriften (artikel 28, lid 2 bis);
•
een aantal (redactionele) voorstellen met betrekking tot de preambule.
______________
13168/08
roe/JEL/mm DG C
2
LIMITE L
BIJLAGE Voorstel voor een RICHTLIJ VA HET EUROPEES PARLEMET E DE RAAD [tot wijziging van Richtlijn 2003/54/EG] betreffende gemeenschappelijke regels voor de interne markt voor elektriciteit (Voor de EER relevante tekst)
HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE, Gelet op het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, en met name op artikel 47, lid 2, artikel 55 en artikel 95, Gezien het voorstel van de Commissie 1, Gezien het advies van het Economisch en Sociaal Comité 2, Gezien het advies van het Comité van de Regio's 3, Handelend volgens de procedure van artikel 251 van het Verdrag 4, Overwegende hetgeen volgt: (1)
De interne markt voor 5 elektriciteit, die sinds 1999 geleidelijk is ingevoerd in het geheel van de Gemeenschap, heeft tot doel een echte keuzevrijheid te bieden aan alle consumenten in de [] Europese Unie, zowel particulieren als ondernemingen, nieuwe mogelijkheden voor economische groei te creëren en de grensoverschrijdende handel te bevorderen en zo efficiëntieverbeteringen, concurrerende tarieven en een betere dienstverlening te bewerkstelligen, alsmede bij te dragen tot de veiligheid van de energievoorziening en de duurzaamheid van de economie.
(2)
Richtlijn 2003/54/EG van het Europees Parlement en de Raad van 26 juni 2003 betreffende gemeenschappelijke regels voor de interne markt voor elektriciteit [] 6 heeft aanzienlijk bijgedragen tot de totstandbrenging van een dergelijke interne markt voor elektriciteit.
1 2 3 4 5 6
PB C […], […], blz. […]. PB C […], […], blz. […]. PB C […], […], blz. […]. PB C […], […], blz. […]. Deze voetnoot geldt alleen voor de Engelse tekst. PB L 176 van 15.7.2003, blz. 37.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
3
LIMITE L
(2 bis) Met de rechten die de burgers van de Unie in het Verdrag worden gegarandeerd op het gebied van het vrij verkeer van goederen, de vrijheid van dienstverlening en de vrijheid van vestiging, is evenwel alleen een volledig opengestelde markt in overeenstemming waarop alle consumenten hun leveranciers vrijelijk kunnen kiezen en alle aanbieders vrijelijk aan hun klanten leveren. (overweging 4 van de huidige richtlijn) (3)
Momenteel bestaan er belemmeringen voor de verkoop van elektriciteit [] onder gelijke voorwaarden en zonder discriminatie of achterstelling [] in de Gemeenschap. Er is met name nog steeds geen sprake van een niet-discriminerende netwerktoegang en van een gelijk niveau van toezicht door de regulerende instanties in de lidstaten [].
(4)
In de mededeling van de Commissie van 10 januari 2007 "Een energiebeleid voor Europa" [] wordt het belang onderstreept van de voltooiing van de interne markt voor elektriciteit en de totstandbrenging van een gelijk speelveld voor alle in de Gemeenschap gevestigde elektriciteitsmaatschappijen. Uit de mededeling betreffende de interne energiemarkt [] en het eindverslag over het sectorale mededingingsonderzoek [] blijkt dat de huidige regels en maatregelen niet het vereiste kader leveren om de doelstelling van een goed functionerende interne markt te verwezenlijken.
(5)
Zonder een effectieve scheiding van netwerken van productie- en leveringsactiviteiten ("effectieve ontvlechting") blijft het inherente risico van discriminatie bestaan, niet alleen bij de exploitatie van de netwerken, maar ook wat de stimulansen voor verticaal geïntegreerde bedrijven betreft om op toereikende wijze in hun netwerken te investeren.
(6)
De juridische en functionele ontvlechtingsregels als bepaald in Richtlijn 2003/54/EG hebben evenwel niet geleid tot een effectieve ontvlechting van de transmissiesysteembeheerders. Derhalve heeft de Europese Raad in zijn zitting van 8 en 9 maart 2007 te Brussel de Commissie verzocht om wetgevingsvoorstellen uit te werken voor een "daadwerkelijke scheiding tussen leverings- en productiediensten, enerzijds, en netwerkexploitatie, anderzijds".
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
4
LIMITE L
(7)
Uitsluitend het wegwerken van [] stimulansen voor verticaal geïntegreerde bedrijven om hun concurrenten qua netwerktoegang en -investeringen te discrimineren, kan een effectieve ontvlechting waarborgen. Ontvlechting van de eigendom, wat inhoudt dat de netwerkeigenaar is aangewezen als de netwerkbeheerder en onafhankelijk is van belangen in de productie- en leveringssector, is duidelijk een effectieve en stabiele manier om het inherente belangenconflict op te lossen en de continuïteit van de voorziening te waarborgen. Om deze reden heeft het Europees Parlement in zijn resolutie van 10 juli 2007 inzake de vooruitzichten voor de interne gas- en elektriciteitsmarkt gesteld dat het ontvlechting van de eigendom op het niveau van het elektriciteitstransmissie ziet als het efficiëntste middel om investeringen in infrastructuur op niet-discriminerende wijze te bevorderen en te zorgen voor eerlijke toegang tot het netwerk voor nieuwkomers en transparantie op de markt. In het kader van ontvlechting van de eigendom moet van de lidstaten worden geëist dat zij ervoor waken dat dezelfde (rechts)persoon zeggenschap kan uitoefenen over een [] productie- of leveringsbedrijf en tegelijk [] zeggenschap of rechten kan uitoefenen over een transmissiesysteembeheerder of een transmissiesysteem. Omgekeerd moet zeggenschap over een transmissiesysteem of een transmissiesysteembeheerder de mogelijkheid uitsluiten [] zeggenschap of rechten uit te oefenen over een productie- of leveringsbedrijf. Binnen deze grenzen mogen productie- of leveringsbedrijven minderheidsbelangen hebben in transmissiesysteembeheerders of transmissiesystemen.
(7 bis) De definitie van de term "zeggenschap" [] is overgenomen uit [] Verordening (EG) nr. 139/2004 van de Raad van 20 januari 2004 betreffende de controle op concentraties van ondernemingen 1. (8)
Aangezien ontvlechting van de eigendom in sommige gevallen een herstructurering van de bedrijven vergt, moeten de lidstaten extra tijd krijgen om de relevante bepalingen toe te passen. Gezien de verticale kruisverbanden tussen de elektriciteits- en de gassector gelden de ontvlechtingsbepalingen bovendien voor beide sectoren samen.
(9)
Om in het kader van de ontvlechting van de eigendom volledige onafhankelijkheid van de netwerkexploitatie van productie- en leveringsbelangen te waarborgen en de uitwisseling van vertrouwelijke informatie te voorkomen, mag eenzelfde persoon geen lid zijn van de raad van bestuur van zowel een transmissiesysteembeheerder of een transmissiesysteem als een bedrijf dat een van de taken in de vorm van productie of levering uitvoert. Om dezelfde reden mag eenzelfde persoon niet over de bevoegdheid beschikken om leden van de raad van bestuur van een transmissiesysteembeheerder of een transmissiesysteem aan te wijzen, én zeggenschap of rechten uit te oefenen over een productie- of leveringsbedrijf.
1
PB L 24 van 29.1.2004, blz. 1.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
5
LIMITE L
(10)
De aanwijzing van systeem- of transmissiesysteembeheerders die onafhankelijk zijn van productieen leveringsbelangen, maakt het voor verticaal geïntegreerde bedrijven mogelijk om hun eigendom van netwerkactiva te handhaven en tegelijkertijd een effectieve scheiding van de belangen te bewerkstelligen op voorwaarde dat de onafhankelijke systeembeheerder (OSB) of de onafhankelijke transmissiesysteembeheerder (OTB) alle functies van een netwerkbeheerder vervult en er is voorzien in gedetailleerde regelgevings- en toezichtmechanismen.
(11)
Wanneer, op de datum van inwerkingtreding van deze richtlijn, een onderneming die eigenaar is van een elektriciteitstransmissiesysteem deel uitmaakt van een verticaal geïntegreerd bedrijf, moeten de lidstaten daarom de keuze krijgen tussen, hetzij ontvlechting van de eigendom, hetzij [] het aanwijzen van systeem- of transmissiesysteembeheerders die onafhankelijk zijn van productie- en leveringsbelangen.
(11 bis) Teneinde de belangen van de aandeelhouders van verticaal geïntegreerde bedrijven te vrijwaren, moeten de lidstaten de keuze hebben ontvlechting van de eigendom in te voeren, hetzij via directe desinvestering, hetzij via splitsing van de aandelen van het geïntegreerde bedrijf in aandelen in het netwerkbedrijf en aandelen in de resterende productie- en leveringsactiviteiten, mits wordt voldaan aan de eisen ten gevolge van ontvlechting van de eigendom. (11 ter) De volledige doeltreffendheid van de oplossingen van een onafhankelijke systeem- of transmissiesysteembeheerder moet worden gewaarborgd met behulp van specifieke aanvullende regels. De onafhankelijkheid van de transmissiesysteembeheerder moet onder meer gewaarborgd worden door bepaalde afkoelingsperiodes tijdens welke in verticaal geïntegreerde bedrijven geen bestuurs- of andere desbetreffende activiteiten worden uitgeoefend die toegang geven tot dezelfde informatie als die welke kon worden verkregen in een bestuursfunctie. (11 quater) Met de huidige richtlijn komen er op de interne energiemarkt drie verschillende modellen van effectieve ontvlechting. De maatregelen die de lidstaten uit hoofde van deze richtlijn kunnen nemen om voor een gelijk speelveld te zorgen, moeten verenigbaar zijn met het Verdrag en de EUwetgeving. Die maatregelen moeten evenredig, niet-discriminerend en transparant zijn. (11 quinquies)
Een lidstaat mag kiezen voor volledige ontvlechting van de eigendom zonder toekenning
van afwijkingen; indien een lidstaat gekozen heeft voor volledige ontvlechting van de eigendom, heeft een onderneming niet het recht om het OSB- of OTB-alternatief te kiezen.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
6
LIMITE L
(12)
Bij de toepassing van effectieve ontvlechting moet het beginsel van niet-discriminatie tussen de openbare en de particuliere sector in acht worden genomen. Daartoe mag eenzelfde persoon niet over de mogelijkheid beschikken om, in strijd met de ontvlechting van de eigendom of als OSB [], enige zeggenschap of recht uit te oefenen, alleen dan wel gezamenlijk, op de samenstelling, stemming of besluitvorming in de organen van zowel de transmissiesysteembeheerders of transmissiesystemen als de productie- of leveringsbedrijven. Wat betreft de ontvlechting van de eigendom, moeten, mits de lidstaten in kwestie kunnen aantonen dat aan deze eis is voldaan, twee afzonderlijke overheidsinstanties zeggenschap kunnen hebben over enerzijds productie- en leveringsactiviteiten en anderzijds transmissieactiviteiten.
(13)
De effectieve scheiding van, enerzijds, netwerkactiviteiten en anderzijds leverings- en productieactiviteiten moet in de gehele Gemeenschap [] toegepast worden. [] Dit moet gelden voor zowel EU- als niet-EU-ondernemingen. Om te waarborgen dat netwerkactiviteiten en leverings- en productieactiviteiten in het geheel van de Europese Unie onafhankelijk van elkaar worden gehouden, moeten de regulerende instanties de bevoegdheid krijgen de certificatie te weigeren van transmissiesysteembeheerders die niet in overeenstemming zijn met de ontvlechtingsregels. Om een samenhangende toepassing in het geheel van de Gemeenschap [] te waarborgen, moeten de regulerende instanties ten volle rekening houden met het standpunt van de Commissie wanneer zij certificeringsbesluiten nemen. Om tevens de naleving van de internationale verplichtingen van de Gemeenschap te waarborgen, moet de Commissie het recht hebben om een besluit te nemen betreffende de certificering in verband met derde landen.
(14)
[...] 1
(15)
Niet-discriminerende toegang tot de distributienetten is bepalend voor de toegang tot gebruikers op kleinhandelsniveau. De ruimte voor discriminatie wat toegang voor derden en investeringen betreft, is echter kleiner op distributieniveau dan op transmissieniveau omdat de congestieproblemen en de invloed van de productie- of leveringsbelangen op het distributieniveau doorgaans minder groot zijn dan op het transmissieniveau. Bovendien is de functionele ontvlechting van de distributienetbeheerders overeenkomstig Richtlijn 2003/54/EG pas verplicht vanaf 1 juli 2007 en moeten de effecten daarvan op de interne markt nog worden geëvalueerd. De momenteel geldende juridische en functionele ontvlechtingsregels kunnen resulteren in effectieve ontvlechting op voorwaarde dat zij duidelijker worden geformuleerd, goed ten uitvoer worden gelegd en nauwlettend worden gemonitord. Om een gelijk speelveld op kleinhandelsniveau te creëren, moeten de activiteiten van de distributienetbeheerders daarom worden gemonitord om te voorkomen dat zij profiteren van hun verticale integratie ten gunste van hun concurrentiepositie op de markt, met name in verband met kleine huishoudelijke en andere klanten.
1
Een nieuwe versie van deze overweging zal als apart document worden verspreid.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
7
LIMITE L
(15 bis)
In geval van kleine systemen kan het voorkomen dat de ondersteunende diensten moeten worden
verzorgd door transmissiesysteembeheerders [] waaraan de kleine systemen gekoppeld zijn. (overweging 9 van de huidige richtlijn) (15 ter) Teneinde kleine distributiebedrijven geen onevenredige financiële en administratieve lasten op te leggen, moeten de lidstaten, waar nodig, in staat zijn deze bedrijven te ontheffen van de wettelijke ontvlechtingsvoorschriften inzake distributie. (overweging 11 van de huidige richtlijn) (15 quater) Vergunningsprocedures mogen niet leiden tot een administratieve belasting die niet in verhouding staat tot de grootte en het potentiële effect van de elektriciteitsproducenten. (overweging 12 van de huidige richtlijn) (15 quinquies) Verder moeten nog maatregelen worden getroffen om te zorgen voor transparante en niet-discriminerende tarieven voor de netwerktoegang. Deze tarieven moeten op een nietdiscriminerende basis voor alle systeemgebruikers gelden. (overweging 13 van de huidige richtlijn) (16)
Bij Richtlijn 2003/54/EG is voor de lidstaten de eis ingevoerd om regulators met specifieke bevoegdheden op te zetten. De ervaring heeft echter uitgewezen dat de doeltreffendheid van regulering vaak wordt belemmerd door het gebrek aan onafhankelijkheid van de regulerende instanties van hun regeringen en door de ontoereikendheid van hun bevoegdheden en beslissingsmacht. Om deze reden heeft de Europese Raad in zijn zitting van 8 en 9 maart 2007 te Brussel de Commissie verzocht wetgevingsvoorstellen uit te werken om te zorgen voor een verdere harmonisering van de bevoegdheden en een grotere onafhankelijkheid van de nationale regulerende instanties voor de energiesector. Deze nationale regulerende instanties kunnen bevoegd zijn voor zowel elektriciteit als gas.
(17)
Om de interne markt goed te laten functioneren, moeten de energieregulators besluiten kunnen nemen over alle relevante reguleringskwesties en moeten zij volledig onafhankelijk zijn van alle andere publieke of particuliere belangen. Zulks staat niet in de weg aan rechterlijke toetsing en parlementair toezicht overeenkomstig het constitutionele recht. Bovendien vormt de goedkeuring van de begroting van de regulerende instantie door de wetgever geen belemmering voor begrotingsautonomie.
(17 bis) Om ervoor te zorgen dat alle marktdeelnemers, waaronder nieuwe deelnemers, daadwerkelijk toegang tot de markt hebben, zijn niet-discriminerende balanceringsmechanismen nodig die de kosten weerspiegelen. Zodra de elektriciteitsmarkt voldoende liquide is, moet dit worden verwezenlijkt door de invoering van transparante, op de markt gebaseerde mechanismen voor de levering en aankoop van de hoeveelheden elektriciteit die nodig zijn in het kader van de balanceringsbehoeften. Bij gebreke van een dergelijke liquide markt moeten de nationale regulerende instanties een actieve rol te spelen om te garanderen dat de balanceringstarieven niet-discriminerend zijn en een weerspiegeling van de kosten vormen. Tegelijkertijd moeten passende stimuleringsmaatregelen worden vastgesteld om de input en output van elektriciteit op elkaar af te stemmen en het systeem niet in gevaar te brengen. (overweging 17 van de huidige richtlijn)
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
8
LIMITE L
(17 ter)
De nationale regulerende instanties moeten in staat zijn de tarieven of de methoden
voor de berekening van de tarieven vast te stellen of goed te keuren op basis van een voorstel van de transmissiesysteembeheerder(s), of van de distributienetbeheerder(s), dan wel op basis van een voorstel dat is overeengekomen tussen deze systeembeheerder(s) en de gebruikers van het netwerk. Bij de uitvoering van deze taken moeten de nationale regulerende instanties ervoor zorgen dat de transmissie- en distributietarieven niet-discriminerend zijn en een weerspiegeling van de kosten vormen, en rekening te houden met de lange termijn, marginale vermeden netwerkkosten van decentrale productie en vraagsturingsmaatregelen. (overweging 18 van de huidige richtlijn) (18)
Energieregulators moeten de bevoegdheid krijgen om bindende besluiten vast te stellen voor elektriciteitsmaatschappijen, c.q. het bevoegde gerecht daartoe voorstellen te doen, of doeltreffende, evenredige en afschrikwekkende sancties op te leggen aan elektriciteitsmaatschappijen die hun verplichtingen niet nakomen. Zij moeten ook de bevoegdheid krijgen om, ongeacht de toepassing van de concurrentieregels, een besluit te nemen over [.] passende maatregelen ter bevordering van daadwerkelijke mededinging die noodzakelijk zijn voor de goede werking van de markt; virtuele energiecentrales - dat wil zeggen een programma voor het vrijgeven van elektriciteit, waarbij een bedrijf dat elektriciteit produceert wordt verplicht om gedurende een bepaalde periode aan geïnteresseerde leveranciers een bepaald volume elektriciteit te verkopen of ter beschikking te stellen, dan wel hun toegang te verlenen tot een deel van zijn productiecapaciteit - zijn één van de mogelijke maatregelen om daadwerkelijke mededinging te bevorderen en een goede werking van de markt te garanderen. Energieregulators moeten ook de bevoegdheid krijgen om bij te dragen tot het waarborgen van een hoog niveau van universele en openbare dienstverlening voor elektriciteit, van de bescherming van kwetsbare klanten en van de effectiviteit van de in bijlage A genoemde maatregelen ter bescherming van de consument. Deze bepalingen laten de bevoegdheden van de Commissie op het gebied van de toepassing van de mededingingsregels, inclusief het onderzoek naar fusies met een communautaire dimensie, en de regels betreffende de interne markt, zoals het vrije verkeer van kapitaal, onverlet. De onafhankelijke instantie waarbij een door een beslissing van een nationale regulator getroffen partij beroep kan aantekenen, zou een rechtbank of ander rechtscollege kunnen zijn met de bevoegdheid om een rechterlijke toetsing uit te voeren.
(19)
De interne elektriciteitsmarkt lijdt onder een gebrek aan liquiditeit en transparantie, wat de efficiënte toewijzing van middelen, indekking van risico's en toetreding van nieuwkomers belemmert. Er is behoefte aan een verhoogd concurrentievermogen en een betere voorzieningszekerheid door de integratie van nieuwe energiecentrales in het elektriciteitsnet in alle lidstaten te vergemakkelijken, en met name door nieuwkomers op de markt aan te moedigen. Het marktvertrouwen, de liquiditeit van de markt en het aantal marktdeelnemers
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
9
LIMITE L
moeten worden opgetrokken en daarvoor moet het toezicht van de regulators op bedrijven die actief zijn in de elektriciteitslevering worden versterkt. Dergelijke eisen moeten verenigbaar zijn met de bestaande communautaire wetgeving betreffende de financiële markten en laten bedoelde wetgeving onverlet. De energieregulators en de regulators op het gebied van de financiële markten moeten samenwerken teneinde het voor elkaar mogelijk te maken een overzicht over de relevante markten te krijgen. (20)
Voordat de Commissie richtsnoeren aanneemt waarin voorts de eisen met betrekking tot het bijhouden van gegevens worden omschreven, moeten het Agentschap voor de samenwerking tussen energieregulators, ingesteld bij Verordening (EG) nr. 1en hierna "het Agentschap" te noemen, en het Comité van Europese effectenregelgevers (CESR) gezamenlijk de kwestie bestuderen en de Commissie van advies dienen over de inhoud van die richtsnoeren. Het Agentschap en het CESR moeten ook samenwerken om verder onderzoek te verrichten en advies te verlenen over de vraag of transacties in elektriciteitsleveringscontracten en elektriciteitsderivaten vóór en/of na de transactie moeten worden onderworpen aan transparantie-eisen en, wanneer dat het geval is, wat dan de inhoud van die eisen moet zijn.
(20 bis) Ter wille van de eerlijkheid, het concurrentievermogen en, indirect, het scheppen van werkgelegenheid moeten de volledige handel- en industriesector in de Gemeenschap, met inbegrip van het midden- en kleinbedrijf, alsmede alle burgers van de [] Unie, die de economische voordelen van de interne markt genieten, ook kunnen profiteren van een hoge mate van consumentenbescherming, en moeten met name huishoudens, en indien de lidstaten dit passend achten, kleine bedrijven ook kunnen profiteren van garanties inzake openbare dienstverlening, in het bijzonder op het gebied van de continuïteit van de voorzieningszekerheid en redelijke tarieven. (overweging 19 van de huidige richtlijn) (20 ter) Bijna alle lidstaten hebben ervoor gekozen concurrentie op de markt voor elektriciteitproductie te waarborgen door middel van een transparante vergunningsprocedure. De lidstaten moeten er echter voor zorgen dat de mogelijkheid bestaat bij te dragen tot de voorzieningszekerheid door middel van een aanbestedingsprocedure of een gelijkwaardige procedure, ingeval op basis van de vergunningsprocedure niet voldoende stroomproductiecapaciteit wordt gebouwd. De lidstaten moeten in het belang van de milieubescherming en de bevordering van opkomende nieuwe technieken de mogelijkheid hebben een aanbesteding voor nieuwe capaciteit uit te schrijven, op basis van gepubliceerde criteria. Nieuwe capaciteit omvat onder meer hernieuwbare energiebronnen en warmtekrachtkoppeling []. (overweging 22 van de huidige richtlijn)
1
PB-gegevens invoegen.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
10
LIMITE L
(20 quater)
In het belang van de voorzieningszekerheid moet het evenwicht tussen vraag en aanbod in de
afzonderlijke lidstaten worden gemonitord en in vervolg op het monitoren moet een verslag worden uitgebracht over de situatie op het niveau van de Gemeenschap, met inachtneming van de interconnectiecapaciteit tussen de verschillende regio's. Met dergelijke monitoring moet tijdig genoeg een begin worden gemaakt, zodat passende maatregelen kunnen worden genomen indien de voorzieningszekerheid in gevaar komt. De bouw en het onderhoud van de noodzakelijke netwerkinfrastructuur, met inbegrip van interconnectiecapaciteit, moeten bijdragen aan een stabiele elektriciteitsvoorziening. De aanleg en het onderhoud van de nodige netwerkinfrastructuur, waaronder interconnectiecapaciteit en decentraliseerde elektriciteitsopwekking, zijn belangrijke elementen voor het waarborgen van een stabiele elektriciteitsvoorziening. (overweging 23 van de huidige richtlijn) (20 quinquies)
De lidstaten moeten ervoor zorgen dat huishoudelijke afnemers, en, indien zij dat dienstig
achten, kleine bedrijven, het recht hebben om tegen duidelijk vergelijkbare, transparante en redelijke prijzen van elektriciteit van een bepaalde kwaliteit te worden voorzien. Teneinde de handhaving van de hoge normen van de openbare dienstverlening in de Gemeenschap te waarborgen, moet de Commissie op gezette tijden in kennis worden gesteld van alle door de lidstaten genomen maatregelen ter verwezenlijking van de doelstellingen van deze richtlijn. De Commissie moet op gezette tijden een verslag publiceren waarin de op nationaal niveau genomen maatregelen ter verwezenlijking van de doelstellingen van openbare dienstverlening worden geanalyseerd en de doelmatigheid ervan wordt vergeleken, teneinde aanbevelingen te kunnen doen betreffende maatregelen die op nationaal niveau moeten worden genomen om een hoog peil van openbare dienstverlening te bereiken. De lidstaten moeten de nodige maatregelen nemen om kwetsbare afnemers in de context van de interne elektriciteitsmarkt te beschermen. Die maatregelen kunnen verschillen naar gelang van de bijzondere omstandigheden in de betrokken lidstaat, en kunnen specifieke maatregelen omvatten in verband met de betaling van elektriciteitsrekeningen of meer algemene maatregelen in het kader van het socialezekerheidsstelsel. Indien ook voorzien is in een universele dienst aan kleine bedrijven, kunnen de maatregelen om te waarborgen dat die universele dienst wordt verstrekt, verschillen naar gelang het huishoudens dan wel het kleine bedrijven betreft. (overweging 24 van de huidige richtlijn) (20 sexies)
;aleving van de eisen inzake openbaredienstverlening is een fundamentele eis van deze
richtlijn, en het is belangrijk dat in deze richtlijn gemeenschappelijke, door alle lidstaten nageleefde minimumnormen worden vastgesteld waarbij rekening wordt gehouden met de doelstellingen op het gebied van algemene bescherming, voorzieningszekerheid,, milieubescherming en gelijkwaardige mededingingsniveaus in alle lidstaten. Het is belangrijk dat de voorschriften inzake openbare dienstverlening op nationale basis kunnen worden geïnterpreteerd, rekening houdend met de nationale omstandigheden en met inachtneming van de Gemeenschapswetgeving. (overweging 26 van de huidige richtlijn)
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
11
LIMITE L
(20 septies)
De lidstaten kunnen een noodleverancier aanwijzen. Die leverancier kan de verkoopafdeling
zijn van een verticaal geïntegreerd bedrijf dat ook een distributiefunctie heeft, mits de ontvlechtingsvoorschriften van deze richtlijn worden nageleefd. (overweging 27 van de huidige richtlijn) (20 octies)
De maatregelen van de lidstaten om de doelstellingen inzake sociale en economische cohesie te
verwezenlijken kunnen met name adequate economische stimulansen behelzen, waarbij, indien nodig, alle bestaande nationale en communautaire instrumenten worden gebruikt. Tot die instrumenten kunnen ook aansprakelijkheidsmechanismen, die de nodige investeringen moeten garanderen, behoren. (overweging 28 van de huidige richtlijn) (20 nonies)
Voor zover de door de lidstaten genomen maatregelen ter vervulling van
openbaredienstverplichtingen, steunmaatregelen van de staten, in de zin van artikel 87, lid 1, van het EG-verdrag vormen, moeten zij overeenkomstig artikel 88, lid 3, van het EG-verdrag ter kennis van de Commissie worden gebracht. (overweging 29 van de huidige richtlijn) (21)
De openbaredienstverplichtingen en de gemeenschappelijke minimumnormen die daaruit voortvloeien, moeten verder worden versterkt om te waarborgen dat alle consumenten hun voordeel doen bij de vrije mededinging. Toegang tot verbruiksgegevens is bij de levering aan klanten een belangrijk aspect en de consumenten moeten over hun gegevens kunnen beschikken zodat zij concurrenten kunnen uitnodigen een op deze gegevens gebaseerd aanbod te doen. De consument moet ook het recht hebben om naar behoren te worden geïnformeerd over zijn energieverbruik. Op gezette tijden verstrekte informatie over de energiekosten zullen een stimulans zijn voor energiebesparing aangezien de consument hierdoor feedback krijgt over het effect van investeringen in energie-efficiëntie en het effect van gedragswijziging.
(22)
Met het oog op de totstandbrenging van een interne markt voor elektriciteit moeten de lidstaten de integratie van hun nationale markten en de samenwerking van de netwerkbeheerders op Europees en regionaal niveau bevorderen.
(23)
De regulerende instanties moeten informatie aan de markt verstrekken ook om het voor de Commissie mogelijk te maken haar taak op zich te nemen van observatie en monitoring van de Europese elektriciteitsmarkt en de ontwikkeling daarvan op korte, middellange en lange termijn, met inbegrip van aspecten zoals productiecapaciteit, verschillende bronnen van elektriciteitsproductie, transmissieen distributie-infrastructuur, grensoverschrijdende handel, investeringen, groothandels- en consumententarieven, marktliquiditeit, milieueffecten en efficiëntieverbeteringen.
(24)
Aangezien de doelstellingen van de richtlijn, namelijk de totstandbrenging van een volledig operationele interne elektriciteitsmarkt, niet voldoende door de lidstaten kunnen worden verwezenlijkt en derhalve [] beter door de Gemeenschap kunnen worden verwezenlijkt, kan de Gemeenschap
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
12
LIMITE L
maatregelen vaststellen, in overeenstemming met het subsidiariteitsbeginsel als uiteengezet in artikel 5 van het EG-verdrag. Overeenkomstig het evenredigheidsbeginsel, zoals vervat in dit artikel, gaat deze richtlijn niet verder dan wat nodig is om deze doelstellingen te verwezenlijken.
(25)
Krachtens Verordening (EG) nr. 1228/2003 van het Europees Parlement en de Raad van 26 juni 2003 betreffende de voorwaarden voor toegang tot het net voor grensoverschrijdende handel in elektriciteit 1 kan de Commissie richtsnoeren vaststellen om het vereiste niveau van harmonisatie te bewerkstelligen. Dergelijke richtsnoeren, die bijgevolg bindende uitvoeringsmaatregelen zijn, vormen, ook ten aanzien van sommige bepalingen van deze richtlijn, een nuttig instrument dat wanneer nodig snel kan worden aangepast.
(26)
De voor de uitvoering van deze richtlijn vereiste maatregelen worden vastgesteld overeenkomstig Besluit 1999/468/EG van de Raad van 28 juni 1999 tot vaststelling van de voorwaarden voor de uitoefening van de aan de Commissie verleende uitvoeringsbevoegdheden 2.
(27)
[] Met name moet aan de Commissie de bevoegdheid worden verleend om de richtsnoeren vast te stellen die nodig zijn voor het bewerkstelligen van de minimale harmonisatie om de doelstelling van deze richtlijn [] te kunnen bereiken. Aangezien het maatregelen van algemene strekking betreft tot wijziging van niet-essentiële onderdelen van deze richtlijn, door haar aan te vullen met [] nieuwe niet-essentiële onderdelen, moeten zij worden vastgesteld volgens de in artikel 5 bis van Besluit 1999/468/EG bepaalde regelgevingsprocedure met toetsing.
(28)
Gezien de omvang van de wijzigingen in Richtlijn 2003/54/EG is het terwille van de duidelijkheid en de logica wenselijk de betrokken bepalingen in te trekken en een nieuwe richtlijn aan te nemen 3.
(28 bis)
Deze richtlijn is in overeenstemming met de grondrechten en beginselen die met name
door het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie worden erkend. (overweging 34 van de huidige richtlijn) HEBBEN DE VOLGENDE RICHTLIJN VASTGESTELD:
1 2
3
PB L 176 van 15.7.2003, blz. 1. PB L 184 van 17.7.1999, blz. 23. Besluit gewijzigd bij Besluit 2006/512/EG (PB L 200 van 22.7.2006, blz. 11). Overweging die is afgestemd op overweging 33 van de huidige richtlijn, en die de herschikking rechtvaardigt.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
13
LIMITE L
HOOFDSTUK I Werkingssfeer en definities
Artikel 1 Werkingssfeer
Bij deze richtlijn worden gemeenschappelijke regels vastgesteld voor de productie, de transmissie, de distributie en de levering van elektriciteit. De richtlijn stelt de regels vast met betrekking tot de organisatie en de werking van de elektriciteitssector, de toegang tot de markt, de criteria en procedures voor aanbestedingen, de verlening van vergunningen en het beheer van netten.
Artikel 2 Definities
Voor de toepassing van deze richtlijn wordt verstaan onder:
1.
"productie": productie van elektriciteit;
2.
"producent": natuurlijke persoon of rechtspersoon die elektriciteit produceert;
3.
"transmissie": transport van elektriciteit langs het extra hoogspannings- en hoogspanningskoppelnet met het oog op de belevering van eindafnemers of distributiemaatschappijen, de levering zelf niet inbegrepen;
4.
"transmissiesysteembeheerder": natuurlijke persoon of rechtspersoon die in een bepaald gebied verantwoordelijk is voor de exploitatie, het onderhoud en, zo nodig, de ontwikkeling van het transmissiesysteem en, indien van toepassing, de interconnecties met andere systemen en die ervoor moet zorgen dat het systeem op lange termijn kan voldoen aan een redelijke vraag naar transmissie van elektriciteit;
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
14
LIMITE L
5.
"distributie": transport van elektriciteit langs hoog-, midden- en laagspanningsdistributiesystemen met het oog op de belevering aan afnemers, de levering zelf niet inbegrepen;
6.
"distributiesysteembeheerder": natuurlijke persoon of rechtspersoon die in een bepaald gebied verantwoordelijk is voor de exploitatie, het onderhoud en, zo nodig, de ontwikkeling van het distributiesysteem en, indien van toepassing, de interconnecties met andere systemen, en die ervoor moet zorgen dat het systeem op lange termijn kan voldoen aan een redelijke vraag naar distributie van elektriciteit;
7.
"afnemers": grootafnemers en eindafnemers van elektriciteit;
8.
"grootafnemers": natuurlijke personen of rechtspersonen die elektriciteit kopen voor doorverkoop binnen of buiten het systeem waarop zij aangesloten zijn;
9.
"eindafnemers": afnemers die elektriciteit kopen voor eigen gebruik;
10.
"huishoudelijke afnemers": afnemers die elektriciteit kopen voor eigen huishoudelijk gebruik en niet voor commerciële of professionele activiteiten;
11.
"niet-huishoudelijke afnemer": natuurlijke persoon of rechtspersoon die elektriciteit koopt die niet voor eigen huishoudelijk gebruik is bestemd; onder dit begrip vallen tevens producenten en grootafnemers;
12
"in aanmerking komende afnemer": afnemer die vrij is om elektriciteit te kopen bij de leverancier van zijn keuze, in de zin van artikel 21 van deze richtlijn;
13.
"interconnectoren": uitrusting om elektriciteitssystemen onderling te koppelen;
14.
"stelsel van systemen": een aantal transmissie- en distributiesystemen die door middel van één of meer interconnectoren met elkaar zijn verbonden;
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
15
LIMITE L
15.
"directe lijn": een elektriciteitslijn die een geïsoleerde productielocatie met een geïsoleerde afnemer verbindt, of een elektriciteitslijn die een elektriciteitsproducent en een elektriciteitsleverancier met elkaar verbindt om hun eigen vestigingen, dochterondernemingen en in aanmerking komende afnemers direct te bevoorraden;
16.
"economische rangorde": een aan de hand van economische criteria bepaalde rangorde van bronnen voor de levering van elektriciteit;
17
"ondersteunende diensten": diensten die nodig zijn voor de exploitatie van een transmissie- of distributiesysteem;
18.
"systeemgebruikers": natuurlijke personen of rechtspersonen die leveren aan of afnemen van een transmissie- of distributiesysteem;
19.
"levering": verkoop, wederverkoop daaronder begrepen, van elektriciteit aan afnemers;
20.
"geïntegreerd elektriciteitsbedrijf": verticaal of horizontaal geïntegreerd bedrijf;
21.
"verticaal geïntegreerde bedrijf": elektriciteitsbedrijf of groep van elektriciteitsbedrijven waarin dezelfde persoon of dezelfde personen, direct of indirect, het recht hebben zeggenschap uit te oefenen [.] en waarbij het bedrijf of groep van bedrijven de functie van transmissie of distributie en de functie van productie of levering van elektriciteit verricht;
22. "verwant bedrijf": een verbonden onderneming, in de zin van artikel 41 van Zevende Richtlijn 83/349/EEG van de Raad van 13 juni 1983, op de grondslag van artikel 44, lid 2, sub g)*, van het Verdrag, betreffende de geconsolideerde jaarrekening1, en/of een geassocieerde onderneming in de zin van artikel 33, lid 1, van die richtlijn en/of een onderneming die aan dezelfde aandeelhouders toebehoort; 1
*
PB L 193 van 18.7.1983, blz. 1. Richtlijn laatstelijk gewijzigd bij Richtlijn 2001/65/EG van het Europees Parlement en de Raad (PB L 283 van 27.10.2001, blz. 28). De titel van Richtlijn 83/349/EEG is aangepast in verband met de hernummering van de artikelen van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, overeenkomstig artikel 12 van het Verdrag van Amsterdam; oorspronkelijk werd verwezen naar artikel 54, lid 3, onder g).
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
16
LIMITE L
23.
"horizontaal geïntegreerd bedrijf": bedrijf dat de functie van productie voor de verkoop, transmissie, distributie of levering van elektriciteit en daarnaast een niet op het gebied van elektriciteit liggende activiteit verricht;
24.
"aanbestedingsprocedure": procedure waarmee in geplande nieuwe behoeften en vervangingscapaciteit wordt voorzien door leveringen uit nieuwe of bestaande productieinstallaties;
25.
"planning op lange termijn": planning van de behoeften aan investeringen in productie-, transmissie- en distributiecapaciteit op lange termijn, om aan de vraag naar elektriciteit van het systeem te voldoen en de levering aan de afnemers zeker te stellen;
26.
"klein geïsoleerd systeem": systeem met een verbruik van minder dan 3000 GWh in 1996 en waarvan minder dan 5% van het jaarverbruik via interconnectie met andere systemen wordt verkregen;
27.
"geïsoleerd microsysteem": systeem met een verbruik van minder dan 500 GWh in 1996, zonder interconnectie met andere netten;
28.
"zekerheid": zowel de zekerheid van de levering en de voorziening van elektriciteit als de
technische beveiliging;
29.
"energie-efficiëntie/vraagzijdebeheer": een algemene of geïntegreerde aanpak die erop gericht is de omvang en de timing van het elektriciteitsverbruik te beïnvloeden teneinde het primaire energieverbruik en piekbelastingen te verminderen door voorrang te geven aan investeringen in energie-efficiëntiebevorderende maatregelen of andere maatregelen, zoals onderbreekbare leveringscontracten, in plaats van aan investeringen om de productiecapaciteit te verhogen, indien de eerstgenoemde maatregelen de doelmatigste en meest economische optie vormen, mede gelet op het positieve milieueffect van een lager energieverbruik en de daarmee verband houdende aspecten met betrekking tot de voorzieningszekerheid en de distributiekosten;
30.
"hernieuwbare energiebronnen": hernieuwbare niet-fossiele energiebronnen (wind, zon, geothermische warmte, golfslag, getij, waterkracht, biomassa, stortgas, gas van rioolzuiveringsinstallaties en biogassen)";
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
17
LIMITE L
31.
"decentrale elektriciteitsproductie": productie-installaties die aangesloten zijn op het
distributiesysteem;
32.
"elektriciteitsleveringscontract": een contract voor de levering van elektriciteit, een elektriciteitsderivaat niet inbegrepen;
33.
"elektriciteitsderivaat": een financieel instrument, als omschreven in deel C5, C6 of C7 van bijlage I bij Richtlijn 2004/39/EG van het Europees Parlement en de Raad van 21 april 2004 betreffende markten voor financiële instrumenten1, met betrekking tot elektriciteit;
34.
"zeggenschap": rechten, overeenkomsten of andere middelen die, afzonderlijk of tezamen en gelet op de desbetreffende feitelijke of juridische omstandigheden, de mogelijkheid bieden om een beslissende invloed uit te oefenen op de een onderneming, meer bepaald via: a)
eigendomsrecht of het recht om alle of een gedeelte van de activa van de onderneming te gebruiken;
b)
rechten of overeenkomsten waardoor een beslissende invloed kan worden uitgeoefend op de samenstelling, het stemgedrag of de besluiten van de organen van een onderneming;
35.
"elektriciteitsbedrijf": elke natuurlijke persoon of rechtspersoon die ten minste een van de volgende functies vervult: productie, transmissie, distributie, levering of aankoop van elektriciteit, en die verantwoordelijk is voor de met deze functies verband houdende commerciële, technische en/of onderhoudswerkzaamheden, maar die geen eindafnemer is.
[..]
1
PB L 145 van 30.4.2004, blz. 1.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
18
LIMITE L
HOOFDSTUK II Algemene regels voor de organisatie van de sector Artikel 3 Openbaredienstverplichtingen en bescherming van de afnemer 1.
De lidstaten waarborgen op basis van hun institutionele organisatie en met inachtneming van het subsidiariteitsbeginsel dat elektriciteitsbedrijven, onverminderd lid 2, volgens de beginselen van deze richtlijn worden geëxploiteerd met het oog op de totstandbrenging van een door concurrentie gekenmerkte, zekere en in milieuopzicht duurzame elektriciteitsmarkt; wat de rechten en plichten betreft, mogen zij deze bedrijven niet verschillend behandelen.
2.
Met volledige inachtneming van de toepasselijke bepalingen van het Verdrag, met name artikel 86, mogen de lidstaten in het algemeen economisch belang aan elektriciteitsbedrijven openbaredienstverplichtingen opleggen, die betrekking kunnen hebben op de zekerheid, waaronder de voorzieningszekerheid, de regelmaat, de kwaliteit en de prijs van de leveringen zijn begrepen, alsmede op de bescherming van het milieu, met inbegrip van energieefficiëntie en bescherming van het klimaat. Deze verplichtingen moeten duidelijk gedefinieerd, transparant, niet-discriminerend en controleerbaar zijn en de gelijke toegang voor EU-elektriciteitsbedrijven tot nationale consumenten waarborgen. Met betrekking tot voorzieningszekerheid en energiebesparing en vraagsturing, alsmede ter verwezenlijking van milieudoelstellingen in de zin van dit lid, kunnen de lidstaten gebruikmaken van planning op lange termijn, daarbij rekening houdend met de mogelijkheid dat derden toegang tot het systeem wensen.
3.
De lidstaten waarborgen dat alle huishoudelijke afnemers en, indien zij dat dienstig achten, kleine ondernemingen, namelijk ondernemingen die minder dan 50 personen in dienst hebben en met een jaaromzet of een financiële balans van ten hoogste 10 miljoen EUR, aanspraak kunnen maken op universeledienstverlening, dat wil zeggen het recht op levering van elektriciteit van een bepaalde kwaliteit tegen redelijke, eenvoudig en duidelijk vergelijkbare en doorzichtige prijzen op hun grondgebied. Om de universeledienstverlening te waarborgen, kunnen de lidstaten een noodleverancier aanwijzen. De lidstaten verplichten distributiebedrijven om afnemers op hun netwerk aan te sluiten overeenkomstig de voorwaarden en tarieven die zijn vastgesteld volgens de procedure van artikel 22 quater, lid 4. Niets in deze richtlijn mag de lidstaten ervan weerhouden om de marktpositie van de huishoudelijke, kleine en middelgrote verbruikers te versterken door de mogelijkheden van vrijwillige gezamenlijke vertegenwoordiging voor deze groep consumenten te bevorderen.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
19
LIMITE L
Aan bovenstaande alinea wordt uitvoering gegeven op transparante en niet-discriminerende wijze en zonder een belemmering te vormen voor de in artikel 21 voorgeschreven openstelling van de markt.
4.
Indien een lidstaat financiële compensatie, andere vormen van compensatie en exclusieve rechten voor het nakomen van de in de leden 2 en 3 bedoelde verplichtingen verleent, geschiedt dat op een nietdiscriminerende en transparante wijze.
5.
De lidstaten nemen passende maatregelen om eindafnemers te beschermen en voorzien met name in adequate waarborgen voor de bescherming van kwetsbare afnemers, met inbegrip van maatregelen om hen te helpen voorkomen dat zij worden afgesloten. In dit verband kunnen de lidstaten maatregelen nemen om eindafnemers in afgelegen gebieden te beschermen. Zij waarborgen een hoog niveau van consumentenbescherming, met name met betrekking tot de transparantie van contractvoorwaarden, algemene informatie en mechanismen voor geschillenbeslechting. De lidstaten zorgen ervoor dat een in aanmerking komende afnemer daadwerkelijk de mogelijkheid heeft op een nieuwe leverancier over te stappen. Wat ten minste de huishoudelijke afnemers betreft, omvatten deze maatregelen de in bijlage A beschreven maatregelen.
6.
De lidstaten zorgen ervoor dat elektriciteitsleveranciers op of bij de rekening en in promotiemateriaal voor de eindafnemers de volgende informatie verstrekken:
a)
het aandeel van elke energiebron in de totale brandstofmix van de leverancier in het voorgaande jaar;
b)
ten minste verwijzingen naar bestaande referentiebronnen, zoals webpagina's, waar voor het publiek toegankelijke informatie beschikbaar is over de gevolgen voor het milieu ten minste wat betreft CO2-emissies en radioactief afval van elektriciteit geproduceerd door de totale brandstofmix van de leverancier gedurende het voorafgaande jaar.
Voor elektriciteit die is verkregen via een elektriciteitsbeurs of die ingevoerd is van een buiten de Gemeenschap gelegen onderneming, kunnen door de elektriciteitsbeurs of de betrokken onderneming verstrekte geaggregeerde cijfers over het voorgaande jaar worden gebruikt.
De lidstaten nemen de noodzakelijke stappen om ervoor te zorgen dat de overeenkomstig dit artikel door de leveranciers aan hun klanten verstrekte informatie betrouwbaar is.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
20
LIMITE L
7.
De lidstaten nemen passende maatregelen ter verwezenlijking van de doelstellingen inzake sociale en economische cohesie, milieubescherming, waaronder eventueel maatregelen inzake energieefficiëntie/vraagzijdebeheer en maatregelen ter bestrijding van klimaatverandering alsmede inzake voorzieningszekerheid. Bij deze maatregelen kan het met name gaan om het verstrekken van toereikende economische stimulansen, in voorkomend geval met gebruikmaking van alle bestaande nationale en communautaire instrumenten, voor onderhoud en aanleg van de noodzakelijke netinfrastructuur, inclusief interconnectiecapaciteit.
8.
De lidstaten kunnen besluiten de bepalingen van de artikelen 6, 7, 20 en 22 niet toe te passen, voor zover de toepassing daarvan de elektriciteitsbedrijven in feite of in rechte verhindert zich van de hun in het algemeen economisch belang opgelegde verplichtingen te kwijten en mits de ontwikkeling van het handelsverkeer niet wordt beïnvloed in een mate die strijdig is met de belangen van de Gemeenschap. De belangen van de Gemeenschap omvatten onder meer mededinging met betrekking tot de in aanmerking komende afnemers overeenkomstig deze richtlijn en artikel 86 van het Verdrag.
9.
De lidstaten delen de Commissie na de implementatie van deze richtlijn alle maatregelen mee die zijn vastgesteld om uitwerking te geven aan de universeledienstverlening en openbaredienstverleningsverplichtingen, met inbegrip van consumentenbeschermings- en milieubeschermingsmaatregelen, alsmede de mogelijke gevolgen van die maatregelen voor de nationale en internationale mededinging, ongeacht of deze maatregelen een afwijking van deze richtlijn vereisen. Zij delen de Commissie vervolgens om de twee jaar alle wijzigingen van de maatregelen mee, ongeacht of deze maatregelen een ontheffing van deze richtlijn vereisen.
[.]
Artikel 4 Monitoren van de voorzieningszekerheid De lidstaten zorgen ervoor dat aangelegenheden betreffende de voorzieningszekerheid worden gemonitord. Wanneer de lidstaten zulks nodig achten, kunnen zij deze taak toevertrouwen aan de in artikel 22 bis, bedoelde regulerende instanties. Met name zullen het evenwicht tussen vraag en aanbod op de nationale markt, het niveau van de verwachte toekomstige vraag, geplande of in aanbouw zijnde extra capaciteit die wordt overwogen, en de kwaliteit en de staat van onderhoud van de netten, alsmede maatregelen ter dekking van de piekvraag en bij het in gebreke blijven van één of meer leveranciers gemonitord worden. De bevoegde autoriteiten publiceren om de twee jaar uiterlijk op 31 juli een verslag over de bevindingen die het monitoren van deze aangelegenheden heeft opgeleverd, alsmede de getroffen of overwogen maatregelen met betrekking tot deze aangelegenheden en zenden dit verslag onverwijld naar de Commissie.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
21
LIMITE L
Artikel 5 Technische voorschriften De lidstaten zorgen ervoor dat er technische veiligheidscriteria worden opgesteld en dat er technische voorschriften worden opgesteld met de minimumeisen inzake het technische ontwerp en de exploitatie, waaraan moet worden voldaan voor de aansluiting op het systeem van productieinstallaties, distributiesystemen, apparatuur van direct aangesloten afnemers, interconnectorcircuits en directe lijnen, en dat deze openbaar worden gemaakt. Die technische voorschriften moeten de interoperabiliteit van de systemen garanderen en objectief en niet-discriminerend zijn. Zij worden aan de Commissie meegedeeld overeenkomstig artikel 8 van Richtlijn 98/34/EG van het Europees Parlement en de Raad van 22 juni 1998 betreffende een informatieprocedure op het gebied van normen en technische voorschriften 1. Artikel 5 bis Bevordering van regionale samenwerking
1.
De lidstaten werken onderling samen met het doel hun nationale markten, ten minste op regionaal niveau, te integreren. Met name moedigen de lidstaten de samenwerking van netbeheerders op regionaal niveau aan en bevorderen zij de samenhang van hun wettelijke en regulerende kader. Het geografische gebied waarop deze regionale samenwerking betrekking heeft, omvat de samenwerking in geografische gebieden als omschreven overeenkomstig artikel 2 nonies, lid 3, van Verordening (EG) nr. 1228/2003 van het Europees Parlement en de Raad van 26 juni 2003 betreffende de voorwaarden voor toegang tot het net voor grensoverschrijdende handel in elektriciteit. Deze samenwerking kan aanvullend ook andere geografische gebieden bestrijken.
2.
De lidstaten zorgen er bij de uitvoering van deze richtlijn voor dat de transmissiesysteembeheerders een of meer geïntegreerde systemen op regionaal niveau hebben waaraan verschillende lidstaten meewerken voor de toewijzing van capaciteit en voor de controle op de veiligheid van het netwerk.
1
PB L 204 van 21.7.1998, blz. 37. Richtlijn gewijzigd bij Richtlijn 98/48/EG (PB L 217 van 5.8.1998, blz. 18).
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
22
LIMITE L
3.
Ingeval verticaal geïntegreerde transmissiesysteembeheerders deelnemen aan een gemeenschappelijke onderneming die is opgericht ter uitvoering van de samenwerking, ontwerpt en implementeert de gemeenschappelijke onderneming een nalevingsprogramma met de maatregelen die worden genomen om discriminerend en concurrentieverstorend gedrag uit te sluiten. Dit programma bevat de specifieke verplichtingen van de werknemers ter verwezenlijking van die doelstelling. Het moet door het Agentschap worden goedgekeurd. De naleving van het programma wordt op onafhankelijk wijze gecontroleerd door de nalevingsfunctionarissen van de verticaal geïntegreerde transmissiesysteembeheerders.
HOOFDSTUK III Productie
Artikel 6 Vergunningsprocedure voor nieuwe capaciteit
1.
Voor de bouw van nieuwe productiecapaciteit voeren de lidstaten een vergunningsprocedure in die aan de hand van objectieve, transparante en niet-discriminerende criteria wordt toegepast.
2.
De lidstaten stellen de criteria voor de verlening van bouwvergunningen voor productiecapaciteit op hun grondgebied vast. Deze criteria kunnen betrekking hebben op:
a)
de veiligheid en de bedrijfszekerheid van het elektriciteitssysteem, de installaties en de
bijbehorende uitrusting;
b)
de bescherming van de volksgezondheid en de veiligheid;
c)
de bescherming van het milieu;
d)
ruimtelijke ordening en locatie;
e)
gebruik van grond met een openbare bestemming;
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
23
LIMITE L
f)
energie-efficiëntie;
g)
de aard van de primaire energiebronnen;
h)
de bijzondere kenmerken van de aanvrager, zoals technische, economische en financiële capaciteit;
i) 3.
de naleving van de maatregelen die krachtens artikel 3 zijn genomen.
De lidstaten zorgen ervoor dat er bij de vergunningsprocedures voor kleine en/of decentrale elektriciteitsproductie rekening gehouden wordt met hun beperkte grootte en potentiële effect.
4.
De vergunningsprocedures en de criteria worden bekendgemaakt. De aanvragers worden op de hoogte gesteld van de redenen tot weigering van een vergunning. De redenen moeten objectief en nietdiscriminerend zijn, op goede gronden berusten en naar behoren worden gestaafd. Beroep moet voor de aanvrager mogelijk zijn.
Artikel 7 Aanbestedingsprocedure voor nieuwe capaciteit 1.
De lidstaten zorgen er in het belang van de voorzieningszekerheid voor dat in nieuwe capaciteit of maatregelen op het gebied van energie-efficiëntie/vraagzijdebeheer kan worden voorzien door middel van een aanbestedingsprocedure of een procedure die inzake transparantie en non-discriminatie gelijkwaardig is, op basis van bekendgemaakte criteria. Deze procedures kunnen echter alleen worden ingeleid indien de op basis van de vergunningsprocedure te bouwen productiecapaciteit of te nemen maatregelen op het gebied van energie-efficiëntie/vraagzijdebeheer niet voldoende zijn om de voorzieningszekerheid te waarborgen.
2.
De lidstaten kunnen in het belang van de milieubescherming en de bevordering van opkomende technologieën voorzien in de mogelijkheid om een aanbestedingsprocedure voor nieuwe capaciteit te beginnen op basis van bekendgemaakte criteria. Deze aanbesteding kan betrekking hebben op nieuwe capaciteit of op maatregelen op het gebied van energie-efficiëntie/vraagzijdebeheer. Een aanbestedingsprocedure kan echter alleen worden gestart indien de op basis van de vergunningsprocedure te bouwen productiecapaciteit of te nemen maatregelen op het gebied van energie-efficiëntie/vraagzijdebeheer niet voldoende zijn om deze doelstellingen te bereiken.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
24
LIMITE L
3.
De details van de aanbestedingsprocedure voor de bouw van productiecapaciteit en voor maatregelen op het gebied van energie-efficiëntie/vraagzijdebeheer worden ten minste zes maanden vóór de uiterste inschrijvingsdatum in het Publicatieblad van de Europese Unie bekendgemaakt.
Het bestek wordt ter beschikking gesteld van iedere geïnteresseerde onderneming die gevestigd is op het grondgebied van een lidstaat, en wel zo dat het voldoende tijd heeft om in te schrijven.
Om transparantie en non-discriminatie te waarborgen, bevat het bestek een gedetailleerde beschrijving van de specificaties van het contract, de procedure die alle inschrijvers moeten volgen, alsmede een complete lijst van de criteria die bepalend zijn voor de selectie van de kandidaten en de gunning, waaronder stimulansen, zoals subsidies, die onder de aanbesteding vallen. De specificaties kunnen ook betrekking hebben op de gebieden, bedoeld in artikel 6, lid 2.
4.
In uitnodigingen tot inschrijving op aanbestedingen voor de vereiste productiecapaciteit moet ook rekening worden gehouden met inschrijvingen met langetermijnwaarborgen voor de levering van elektriciteit uit bestaande productie-eenheden, mits daarmee additionele behoeften kunnen worden gedekt.
5.
De lidstaten wijzen een autoriteit of een openbare instantie, dan wel een van de elektriciteitsproductie-, -transmissie-, -distributie- en -leveringsactiviteiten onafhankelijke privaatrechtelijke instantie aan, die de in artikel 22 bis, lid 1, regulerende instantie kan zijn, die verantwoordelijk is voor de organisatie van en het toezicht en de controle op de aanbestedingsprocedure, bedoeld in de leden 1 tot en met 4. Wanneer een transmissiesysteembeheerder, wat de eigendom betreft, volledig onafhankelijk is van andere, niet met het transmissiesysteem samenhangende activiteiten, kan de transmissiesysteembeheerder worden aangewezen als de verantwoordelijke instantie voor de organisatie van en het toezicht en de controle op de aanbestedingsprocedure. Die autoriteit of instantie treft de nodige maatregelen om ervoor te zorgen dat de vertrouwelijkheid van de gegevens in de inschrijvingen gewaarborgd is.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
25
LIMITE L
HOOFDSTUK IV Werking van het transmissiesysteem
Artikel 8 Ontvlechting van transmissiesystemen en van transmissiesysteembeheerders
1.
De lidstaten zorgen ervoor dat per [datum van omzetting plus één jaar]: a)
elke onderneming die een transmissiesysteem bezit, handelt als een transmissiesysteembeheerder;
b)
dezelfde persoon of dezelfde personen niet het recht hebben om i) direct of indirect zeggenschap uit te oefenen over een onderneming die een van de functies van productie of levering uitvoert, en direct of indirect zeggenschap uit te oefenen [.] of rechten uit te oefenen over een transmissiesysteembeheerder of een transmissiesysteem,
of ii) direct of indirect zeggenschap uit te oefenen over een transmissiesysteembeheerder of een transmissiesysteem, en direct of indirect zeggenschap uit te oefenen [.] of rechten uit te oefenen over een onderneming die de functie van productie of levering uitvoert; c)
dezelfde persoon of dezelfde personen niet het recht hebben om leden aan te wijzen van de raad van toezicht, van de raad van bestuur of van organen die de onderneming juridisch vertegenwoordigen, van een transmissiesysteembeheerder of een transmissiesysteem, en op directe of indirecte wijze zeggenschap uit te oefenen [.] of rechten uit te oefenen over een onderneming die de functie van productie of levering uitvoert;
d)
dezelfde persoon niet het recht heeft om lid te zijn van de raad van toezicht, van de raad van bestuur of van organen die de onderneming juridisch vertegenwoordigen, zowel van een onderneming die de functie van productie of levering uitvoert, als van een transmissiesysteembeheerder of een transmissiesysteem.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
26
LIMITE L
2.
De in lid 1, onder b) en c), bedoelde [.] rechten omvatten met name:
[.] a)
de bevoegdheid om stemrecht uit te oefenen, of
b)
de bevoegdheid om leden aan te wijzen van de raad van toezicht, van de raad van bestuur of van organen die de onderneming juridisch vertegenwoordigen [.].
[.] 3.
Voor de toepassing van lid 1, onder b), omvat het begrip "onderneming die de functie van productie of levering uitvoert" het begrip "bedrijf dat een van de functies van productie of levering uitvoert" in de zin van Richtlijn 2003/55/EG, en omvatten de begrippen "transmissiesysteembeheerder" en "transmissiesysteem" de begrippen "transmissiesysteembeheerder", respectievelijk "transmissiesysteem" in de zin van Richtlijn 2003/55/EG.
4.
De lidstaten kunnen afwijkingen van lid 1, onder b) en c), toestaan tot uiterlijk [datum van omzetting plus twee jaar], op voorwaarde dat de transmissiesysteembeheerders geen onderdeel vormen van een verticaal geïntegreerd bedrijf.
5.
De in lid 1, onder a), vervatte verplichting wordt geacht te zijn vervuld in een situatie waarin verschillende ondernemingen die transmissiesystemen bezitten, een joint venture hebben opgericht die in verscheidene lidstaten optreedt als transmissiesysteembeheerder van de betrokken transmissiesystemen. Geen ander onderneming mag deel uitmaken van de joint venture, tenzij het overeenkomstig artikel 10 als onafhankelijke systeembeheerder erkend is.
5 bis. Wanneer de in lid 1, onder b), c) en d), bedoelde persoon de lidstaat of een ander overheidsorgaan is, worden voor de toepassing van dit artikel twee afzonderlijke overheidsorganen die zeggenschap uitoefenen over, enerzijds, een transmissiesysteembeheerder of een transmissiesysteem en, anderzijds, over een onderneming die de functie van productie of levering uitvoert, niet als dezelfde persoon of dezelfde personen beschouwd.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
27
LIMITE L
6.
De lidstaten waken erover dat de in artikel 12 bedoelde commercieel gevoelige gegevens in de handen van een transmissiesysteembeheerder die deel heeft uitgemaakt van een verticaal geïntegreerd bedrijf en het personeel van die transmissiesysteembeheerder, niet wordt overgedragen aan bedrijven die de functie van productie of levering uitvoeren.
7.
De lidstaten kunnen besluiten lid 1 niet toe te passen, als het transmissiesysteem bij de inwerkingtreding van deze richtlijn toebehoort aan een verticaal geïntegreerd bedrijf. In dat geval besluit de lidstaat
8.
a)
een onafhankelijke systeembeheerder aan te wijzen overeenkomstig artikel 10, of
b)
de bepalingen van hoofdstuk IV bis na te leven.
De lidstaten kunnen besluiten lid 1 niet toe te passen als het transmissiesysteem bij de inwerkingtreding van deze richtlijn toebehoort aan een verticaal geïntegreerd bedrijf en er regelingen van kracht zijn die een effectievere onafhankelijkheid van de transmissiesysteembeheerder waarborgen dan de bepalingen van hoofdstuk IV bis.
9.
Alvorens een bedrijf uit hoofde van lid 8 wordt aangewezen en goedgekeurd als transmissiesysteembeheerder, wordt het gecertificeerd volgens de procedures van de leden 4 tot en met 6 van artikel 8 ter en van artikel 2 bis bis van Verordening 1228/2003, waarna de Commissie controleert of de bestaande regelingen duidelijk een effectievere onafhankelijkheid van de transmissiesysteembeheerder waarborgt dan de bepalingen van Hoofdstuk IV bis.
10.
Een verticaal geïntegreerd bedrijf dat een transmissiesysteem bezit, mag in geen geval worden belet maatregelen te treffen om te voldoen aan het bepaalde in lid 1.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
28
LIMITE L
Artikel 8 bis [geschrapt]
Artikel 8 ter 1 Aanwijzing en certificering van transmissiesysteembeheerders 0.
Voordat een onderneming wordt goedgekeurd en als transmissiesysteembeheerder wordt aangewezen, wordt zij gecertificeerd volgens de procedures van de leden 4 tot en met 6, en artikel 2 bis bis van Verordening (EG) nr. 1228/2003.
1
Overweging 14 dient als volgt te luiden: "(14) Het veilig stellen van de energievoorziening is een essentieel element voor de openbare veiligheid en is daarom inherent verbonden met de efficiënte werking van de elektriciteits- en gasmarkt in de EU. Elektriciteit en gas kunnen de EU-burgers slechts bereiken via netten. Functionerende elektriciteits- en gasmarkten en met name de netten en andere activa die met de levering van elektriciteit en gas verbonden zijn, zijn essentieel voor de openbare veiligheid, het concurrentievermogen van de economie en het welzijn van de burgers van de Gemeenschap. Personen uit derde landen mogen bijgevolg alleen zeggenschap over een transmissiesysteem of een transmissiesysteembeheerder krijgen indien zij voldoen aan de eisen van daadwerkelijke scheiding die binnen de Gemeenschap van toepassing zijn. Onverlet haar internationale verplichtingen is de Gemeenschap van oordeel dat de sector van de elektriciteits- en gastransmissiesystemen van groot belang is voor de Gemeenschap en dat dus extra vrijwaringsmaatregelen vereist zijn met betrekking tot de instandhouding van de energievoorzieningszekerheid van de Gemeenschap, teneinde alle bedreigingen voor de openbare orde en de openbare veiligheid in de Gemeenschap en het welzijn van haar burgers te voorkomen. De energievoorzieningszekerheid van de Gemeenschap noopt met name tot een beoordeling van de onafhankelijkheid van het netbeheer, de mate waarin de Gemeenschap afhankelijk is van de levering van energie uit derde landen, alsmede van de belemmeringen voor handel en investeringen in energie met een bepaald derde land. De voorzieningszekerheid moet derhalve worden beoordeeld in het licht van de feitelijke omstandigheden van elk geval, alsmede van de rechten en verplichtingen uit hoofde van het internationaal recht, in het bijzonder de internationale overeenkomsten tussen de Gemeenschap en het betrokken derde land. De Commissie wordt aangemoedigd aanbevelingen te doen om te onderhandelen over toepasselijke overeenkomsten met derde landen (of om daartoe de nodige elementen op te nemen in andere onderhandelingen met deze derde landen) ingeval de certificering op grond van deze richtlijn is geweigerd of ingetrokken omdat niet is voldaan aan de eisen van voorzieningszekerheid. De sluiting van internationale overeenkomsten met derde landen doet niets af aan het recht van de lidstaten om overeenkomstig het Gemeenschapsrecht nationale wettelijke controles uit te voeren ter bescherming van legitieme belangen op het gebied van de openbare veiligheid." 13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
29
LIMITE L
1.
Ondernemingen die eigenaar zijn van een transmissiesysteem en die overeenkomstig onderstaande certificeringsprocedure door een nationale regulerende instantie gecertificeerd zijn als zijnde in overeenstemming met de eisen van artikel 8, lid 1, [.], artikel 10 (ISO), of de artikelen 12 ter tot en met 12 nonies (ITO), worden door de lidstaten goedgekeurd en aangewezen als transmissiesysteembeheerders. De aanwijzing van transmissiesysteembeheerders wordt aangemeld aan de Commissie en bekendgemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie.
2.
[.]
3.
De transmissiesysteembeheerders stellen de regulerende instantie in kennis van elke geplande transactie die een herevaluatie kan vereisen van hun conformiteit met artikel 8, lid 1, [.], artikel 10 (ISO) of de artikelen 12 ter tot en met 12 nonies (ITO).
4.
De regulerende instanties zien erop toe dat de transmissiesysteembeheerders artikel 8, lid 1, artikel 10 (ISO) of de artikelen 12 ter tot en met 12 nonies (ITO) permanent naleven. Zij starten een certificeringsprocedure op om bedoelde naleving te waarborgen: a)
wanneer
zij
een
in
lid 3
bedoelde
kennisgeving
van
de
transmissiesysteembeheerder ontvangen; b)
op eigen initiatief wanneer zij er kennis van hebben dat een geplande wijziging van rechten of invloed over transmissiesysteemeigenaars of -beheerders kan leiden tot een inbreuk op artikel 8, lid 1, artikel 10 (ISO) of de artikelen 12 ter tot en met 12 nonies (ITO), of wanneer zij redenen hebben om aan te nemen dat een dergelijke inbreuk heeft plaatsgevonden; of
c) 5.
op een gemotiveerd verzoek van de Commissie.
De regulerende instanties nemen een besluit over de certificering van een transmissiesysteembeheerder binnen vier maanden na de datum van kennisgeving door de transmissiesysteembeheerder of de datum van het verzoek van de Commissie. a het verstrijken van deze periode wordt de certificering geacht te zijn toegekend. Het expliciete of stilzwijgende besluit van de regulerende instantie wordt pas van kracht na de afronding van de procedure van lid 6.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
30
LIMITE L
6.
Het expliciete of stilzwijgende besluit betreffende de certificering van een transmissiesysteembeheerder wordt door de regulerende instantie onverwijld ter kennis gebracht van de Commissie, samen met alle relevante informatie in verband met dit besluit. De Commissie besluit volgens de procedure van artikel 2 bis bis van Verordening (EG) nr. 1228/2003.
7.
De regulerende instanties en de Commissie kunnen bij de transmissiesysteembeheerder en bedrijven die een van de functies van productie of levering uitvoeren, alle informatie opvragen die van toepassing is voor de uitvoering van hun taken overeenkomstig dit artikel.
8.
De regulerende instanties en de Commissie bewaren de vertrouwelijkheid van commercieel gevoelige gegevens.
Artikel 8 quater Certificering met betrekking tot derde landen [...]1
Artikel 9 Taken van transmissiesysteembeheerders
Elke transmissiesysteembeheerder heeft de volgende verantwoordelijkheden:
a)
ervoor zorgen dat het systeem op lange termijn kan voldoen aan een redelijke vraag naar transmissie van elektriciteit en de exploitatie, het onderhoud en de ontwikkeling van veilige, betrouwbare en efficiënte transmissiesystemen, met inachtneming van het milieu [.];
b)
bijdragen tot de voorzieningszekerheid door te zorgen voor een toereikende transmissiecapaciteit en betrouwbaarheid van het systeem;
1
Een nieuwe versie van dit artikel zal als apart document worden verspreid.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
31
LIMITE L
c)
het beheer van de energiestromen op het systeem, waarbij hij rekening houdt met andere koppelnetten. Daartoe zorgt de transmissiesysteembeheerder voor een veilig, betrouwbaar en efficiënt elektriciteitssysteem en ziet er in dit verband op toe dat de nodige ondersteunende diensten beschikbaar zijn, voor zover die beschikbaarheid onafhankelijk is van ieder ander transmissiesysteem waaraan zijn systeem gekoppeld is;
d)
de beheerder van een ander systeem waaraan zijn systeem is gekoppeld, voldoende informatie verschaffen om een zekere en efficiënte exploitatie, een gecoördineerde ontwikkeling en de interoperabiliteit van het stelsel van systemen te waarborgen;
e)
zich onthouden van discriminatie tussen gebruikers of categorieën gebruikers van het systeem, met name van die ten gunste van verwante bedrijven;
f)
de systeemgebruikers de informatie verstrekken die zij voor een efficiënte toegang tot het systeem nodig hebben.
Artikel 10 Onafhankelijke systeembeheerders
1.
Wanneer het transmissiesysteem op het tijdstip van inwerkingtreding van deze richtlijn tot een verticaal geïntegreerd bedrijf behoort, kunnen de lidstaten besluiten artikel 8, lid 1, niet toe te passen en op voorstel van de eigenaar van het transmissiesysteem een onafhankelijke systeembeheerder aanwijzen. Deze moet door de Commissie worden goedgekeurd. [.]
2.
De regulerende instantie mag een onafhankelijke systeembeheerder alleen goedkeuren en aanwijzen wanneer: a)
de kandidaat-beheerder heeft aangetoond dat hij voldoet aan de voorschriften van artikel 8, lid, onder b) tot en met d);
b)
de kandidaat-beheerder heeft aangetoond dat hij beschikt over de financiële, technische en personele middelen om de in artikel 9 omschreven taken uit te voeren;
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
32
LIMITE L
c)
de kandidaat-beheerder heeft toegezegd een over tien jaar lopend systeemontwikkelingsplan uit te voeren waarop door de regulerende instantie wordt toegezien;
d)
de eigenaar van het transmissiesysteem heeft aangetoond dat hij zijn verplichtingen uit hoofde van lid 6 kan nakomen. In dat verband stelt de eigenaar alle ontwerpen van contractuele regelingen ter beschikking van de kandidaatsysteembeheerder en van alle andere betrokken entiteiten;
e)
de kandidaat-beheerder heeft aangetoond dat hij zijn verplichtingen uit hoofde van Verordening (EG) nr. 1228/2003 kan nakomen, inclusief de samenwerking tussen transmissiesysteembeheerders op Europees en regionaal niveau.
3.
Ondernemingen die door de regulerende instantie zijn gecertificeerd omdat zij voldoen aan de voorschriften van artikel 8 bis en artikel 10, lid 2, worden door de lidstaten goedgekeurd en aangewezen als onafhankelijke systeembeheerders. De certificeringsprocedure van artikel 8 ter, en van artikel 2 bis bis van Verordening (EG) nr. 1228/2003, is van toepassing.
4.
[]
5.
Iedere onafhankelijke systeembeheerder is verantwoordelijk voor het verlenen en beheren van toegang voor derden, inclusief het innen van een toegangsheffing, congestielasten en betalingen in het kader van het vergoedingsmechanisme tussen transportnetbeheerders overeenkomstig artikel 3 van Verordening (EG) nr. 1228/2003, alsmede voor de exploitatie, het onderhoud en de ontwikkeling van het transmissiesysteem, en moet ervoor zorgen dat door een afdoende investeringsplanning wordt gewaarborgd dat het systeem op langere termijn in staat is aan een redelijke vraag te voldoen. Wat de ontwikkeling van het netwerk betreft, is de onafhankelijke systeembeheerder verantwoordelijk voor de planning (met inbegrip van de vergunningsprocedure), de bouw en de bestelling van nieuwe infrastructuur. In die zin treedt hij op als transmissiesysteembeheerder overeenkomstig dit hoofdstuk. De eigenaars van transmissiesystemen mogen niet bevoegd zijn voor het verlenen en beheren van toegang voor derden en mogen niet verantwoordelijk zijn voor de planning van investeringen.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
33
LIMITE L
6.
Indien een onafhankelijke systeembeheerder is aangewezen, zorgt de eigenaar van het transmissiesysteem voor: a)
de nodige samenwerking met en ondersteuning van de onafhankelijke systeembeheerder voor de uitvoering van zijn taken, inclusief meer bepaald alle toepasselijke informatie;
b)
de financiering van door de onafhankelijke systeembeheerder geplande en door de regulerende instantie goedgekeurde investeringen, of stemt ermee in dat die investeringen door een betrokken partij, waaronder de onafhankelijke systeembeheerder, worden gefinancierd. De toepasselijke financiële regelingen moeten worden goedgekeurd door de regulerende instantie. Alvorens deze goedkeuring te geven, raadpleegt de regulerende instantie de eigenaar van de activa samen met andere betrokken partijen;
c)
de dekking van de aansprakelijkheid met betrekking tot de netwerkactiva, met uitzondering van de aansprakelijkheid die verband houdt met de taken van de onafhankelijke systeembeheerder;
d)
waarborgen teneinde de financiering van netwerkuitbreidingen te vergemakkelijken, met uitzondering van die investeringen waarvoor hij er overeenkomstig punt b) mee heeft ingestemd dat zij door een betrokken partij, waaronder de onafhankelijke systeembeheerder, worden gefinancierd.
7.
In nauwe samenwerking met de regulerende instantie, wordt aan de betrokken nationale mededingingsautoriteit alle toepasselijke bevoegdheden verleend om de conformiteit van de eigenaar van een transmissiesysteem met zijn verplichtingen overeenkomstig lid 6 daadwerkelijk te monitoren.
Artikel 10 bis Ontvlechting van eigenaars van transmissiesystemen 1.
Wanneer een onafhankelijke systeembeheerder is aangewezen, zijn eigenaars van transmissiesystemen die deel uitmaken van een verticaal geïntegreerd bedrijf onafhankelijk, althans wat hun rechtsvorm, organisatie en besluitvorming betreft, van andere, niet met transport samenhangende activiteiten.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
34
LIMITE L
2.
Teneinde de in lid 1 bedoelde onafhankelijkheid van de eigenaar van een transmissiesysteem te waarborgen, gelden de volgende minimumcriteria: a)
personen die verantwoordelijk zijn voor het beheer van de eigenaar van een transmissiesysteem mogen niet deelnemen in bedrijfsstructuren van het geïntegreerde elektriciteitsbedrijf die direct of indirect verantwoordelijk zijn voor het dagelijkse beheer van de productie, distributie en levering van elektriciteit;
b)
er worden passende maatregelen genomen teneinde ervoor te zorgen dat rekening wordt gehouden met de professionele belangen van de personen die verantwoordelijk zijn voor het beheer van de eigenaar van een transmissiesysteem, in die mate, dat zij onafhankelijk moeten kunnen functioneren;
c)
de eigenaar van een transmissiesysteem stelt een conformiteitsprogramma vast met maatregelen om te waarborgen dat discriminerend gedrag is uitgesloten, en zorgt ervoor dat de naleving daarvan op adequate wijze wordt gemonitord. Dit programma bevat de specifieke verplichtingen van de werknemers ter verwezenlijking van die doelstelling. De persoon of de instantie die belast is met de monitoring van het conformiteitsprogramma dient bij de regulerende instantie jaarlijks een verslag in waarin de genomen maatregelen worden vermeld. Dit verslag wordt bekendgemaakt.
3.
De Commissie kan richtsnoeren uitwerken om ervoor te zorgen dat de eigenaar van een transmissiesysteem lid 2 van dit artikel volledig en daadwerkelijk naleeft. Deze maatregel, die bedoeld is om niet-essentiële elementen van deze richtlijn te wijzigen door deze aan te vullen, wordt vastgesteld overeenkomstig de regelgevingsprocedure met toetsing bedoeld in artikel 27 bis, lid 3.
Artikel 11 Inschakelen en balanceren 1.
Onverminderd de levering van elektriciteit op basis van contractuele verplichtingen, met inbegrip van die welke voortvloeien uit de in aanbestedingen vervatte specificaties, is de transmissiesysteembeheerder, wanneer hij deze functie vervult, verantwoordelijk voor de inschakeling van de stroomproductie-eenheden in zijn gebied en voor het bepalen van het gebruik van interconnectoren met andere systemen.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
35
LIMITE L
2.
De inschakeling van de stroomproductie-eenheden en het gebruik van interconnectoren geschieden op basis van criteria waaraan de betrokken lidstaat zijn goedkeuring kan hechten en die objectief moeten zijn, bekendgemaakt moeten worden en op een niet-discriminerende wijze moeten worden toegepast om een goede werking van de interne markt voor elektriciteit te waarborgen. De criteria houden rekening met de economische rangorde van de elektriciteit uit beschikbare productie-eenheden of uit overdracht via interconnectoren en met de voor het systeem geldende technische beperkingen.
3.
Een lidstaat kan de transmissiesysteembeheerder ertoe verplichten om bij het inschakelen van stroomproductie-eenheden prioriteit te geven aan productie-installaties die gebruikmaken van hernieuwbare energiebronnen, afvalstoffen of warmtekrachtkoppeling.
4.
Een lidstaat kan om redenen van voorzieningszekerheid bepalen dat voorrang wordt gegeven aan de inschakeling van stroomproductie-eenheden die primaire brandstofenergiebronnen uit eigen land gebruiken, voor zover het hierbij gaat om hoeveelheden die per kalenderjaar niet meer bedragen dan 15% van de totale primaire energie die nodig is voor de productie van de in de betrokken lidstaat verbruikte elektriciteit.
5.
De lidstaten kunnen transmissiesysteembeheerders ertoe verplichten te voldoen aan minimumnormen voor het onderhoud en de ontwikkeling van het transmissiesysteem, inclusief interconnectiecapaciteit.
6.
Transmissiesysteembeheerders kopen, wanneer zij deze functie vervullen, de energie die zij gebruiken om energieverliezen te dekken en in reservecapaciteit in hun systeem te voorzien volgens transparante, niet-discriminerende en op de markt gebaseerde procedures.
7.
De door transmissiesysteembeheerders vastgestelde regels voor het balanceren van het elektriciteitsnetwerk, waaronder de regels voor de tarieven die zij de gebruikers van hun systeem in rekening brengen voor onbalans, zijn objectief, transparant en niet-discriminerend. De voorwaarden, met inbegrip van de regels en tarieven, voor het verlenen van dergelijke diensten door transmissiesysteembeheerders worden volgens een methode die in overeenstemming is met artikel 22 quater, lid 4, vast gesteld op een niet-discriminerende wijze die de kosten weerspiegelt. De voorwaarden worden bekendgemaakt.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
36
LIMITE L
Artikel 12 Vertrouwelijkheid voor transmissiesysteembeheerders en eigenaars van transmissiesystemen 1.
Onverminderd artikel 18 of enige andere wettelijke verplichting tot het verstrekken van informatie, eerbiedigt elke transmissiesysteembeheerder en eigenaar van een transmissiesysteem de vertrouwelijkheid van de commercieel gevoelige gegevens die hem bij zijn bedrijfsvoering ter kennis komen, en voorkomt hij dat informatie over zijn eigen activiteiten die commercieel voordeel kan opleveren, op [.] discriminerende wijze wordt vrijgegeven; met name geven zij geen commercieel gevoelige gegevens vrij aan de andere onderdelen van de onderneming, tenzij dat noodzakelijk is voor de uitvoering van een zakelijke transactie. Om de volledige inachtneming van de regels betreffende de ontvlechting van informatie te verzekeren, moet ook worden gewaarborgd dat de eigenaar van een transmissiesysteem en de overige onderdelen van de onderneming niet van gezamenlijke diensten gebruik maken, afgezien van zuiver administratieve en IT-functies (bv. geen gezamenlijke juridische dienst).
2.
Transmissiesysteembeheerders maken bij de aan- of verkoop van elektriciteit door een verwant bedrijf geen misbruik van commercieel gevoelige gegevens die zij van derden hebben gekregen in het kader van de verlening van of onderhandelingen over toegang tot het systeem.
HOOFDSTUK IV BIS: Onafhankelijke transmissiebeheerder Artikel 12 bis [] Artikel 12 ter Activa, uitrusting, personeel en identiteit 1.
Transmissiesysteembeheerders beschikken over alle menselijke, fysieke en financiële middelen die nodig zijn om hun uit deze richtlijn voortvloeiende verplichtingen na te komen en de reguliere werkzaamheden van transmissie van elektriciteit uit te voeren, met name:
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
37
LIMITE L
a)
de activa die nodig zijn voor de reguliere werkzaamheden van transmissie van elektriciteit, waaronder het transmissienetwerk, zijn eigendom van de transmissiesysteembeheerder;
b)
het personeel dat nodig is voor de reguliere werkzaamheden van transmissie van elektriciteit, met inbegrip van de uitvoering van alle bedrijfstaken, is in dienst van de transmissiesysteembeheerder;
c)
het is verboden personeel in te huren c.q. te verhuren en diensten te verrichten aan en vanuit andere onderdelen van een verticaal geïntegreerd bedrijf; Dit belet echter niet dat de transmissiesysteembeheerder diensten verricht ten behoeve van het verticaal geïntegreerd bedrijf, mits de verrichting van deze diensten: − geen discriminatie jegens gebruikers inhoudt, voor alle gebruikers onder dezelfde voorwaarden beschikbaar is en geen beperking, verstoring of voorkoming van mededinging bij de productie of levering inhoudt, en − hun voorwaarden door de regulerende instantie zijn goedgekeurd.
d)
onverminderd de besluiten van het in artikel 12 sexies bedoelde controleorgaan, moeten passende financiële middelen voor toekomstige investeringsprojecten en/of voor de vervanging van de bestaande middelen tijdig beschikbaar gesteld worden door het verticaal geïntegreerde bedrijf, na een passend verzoek van de transmissiesysteembeheerder.
2.
De reguliere werkzaamheden van transmissie van elektriciteit omvatten, naast de in artikel 9 genoemde, ten minste de volgende activiteiten: a)
vertegenwoordiger van de transmissiesysteembeheerder en contacten onderhouden met derde partijen en de regulerende instanties
b)
vertegenwoordiger van de transmissiesysteembeheerder binnen het Europees netwerk van transmissiesysteembeheerders
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
38
LIMITE L
c)
toewijzen en beheren van de toegang van derde partijen, zodanig dat niet gediscrimineerd wordt tussen systeemgebruikers of groepen van systeemgebruikers.
d)
inning van alle heffingen in verband met het transmissiesysteem, inclusief toegangsheffingen en balanceringsheffingen voor nevendiensten zoals de aankoop van diensten (balanceringskosten, energie voor verlies)
e)
exploitatie, onderhoud en ontwikkeling van een veilig, efficiënt en economisch transmissiesysteem
f)
investeringsplanning zodat het systeem op lange termijn kan voldoen aan een redelijke vraag en de continuïteit van de voorziening kan waarborgen
g)
het opzetten van passende joint ventures, bijvoorbeeld met een of meer transmissiesysteembeheerders, elektriciteitsbeurzen, enz. bedoeld om regionale markten te creëren of het liberaliseringsproces te faciliteren
h) 3.
alle bedrijfsdiensten, waaronder juridische diensten, boekhouding en IT-diensten.
De transmissiesysteembeheerder krijgt als rechtsvorm de naamloze vennootschap in de zin van artikel 1 van Richtlijn 68/151/EEG.
4.
De transmissiesysteembeheerder sticht, wat betreft de identiteit van het bedrijf, communicatie, merken en gebouwen, geen verwarring aangaande de afzonderlijke identiteit van het verticaal geïntegreerde bedrijf of een onderdeel daarvan.
5.
De transmissiesysteembeheerder heeft met het verticaal geïntegreerde bedrijf of met een onderdeel daarvan geen gemeenschappelijke IT-systemen of apparatuur, geen gemeenschappelijke fysieke gebouwen noch beveiligingssystemen inzake toegang en maakt geen gebruik van dezelfde consultants of externe contractanten voor IT-systemen of apparatuur of beveiligingssystemen inzake toegang.
6.
De boekhouding van transmissiesysteembeheerders wordt door een andere auditor gecontroleerd dan de auditor die het verticaal geïntegreerde bedrijf of een deel ervan controleert.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
39
LIMITE L
Artikel 12 quater Onafhankelijkheid van de transmissiesysteembeheerder
1.
Onverminderd de besluiten van het in artikel 12 sexies bedoelde controleorgaan, − beschikt de distributiesysteembeheerder over effectieve bevoegdheden om onafhankelijk van het geïntegreerde elektriciteitsbedrijf besluiten te nemen met betrekking tot de activa die nodig zijn voor de exploitatie, het onderhoud of de ontwikkeling van het netwerk; − is de transmissiesysteembeheerder bevoegd geld te verwerven op de kapitaalmarkt, met name door leningen en kapitaalverhoging.
2.
De transmissiesysteembeheerder zorgt ervoor dat hij te allen tijde beschikt over de nodige middelen om de reguliere werkzaamheden van transmissie naar behoren en efficiënt uit te voeren en om een efficiënt, veilig en economisch transmissiesysteem te ontwikkelen en te onderhouden.
3.
Dochterondernemingen van het verticaal geïntegreerde bedrijf die functies van productie of levering uitvoeren, hebben geen directe of indirecte belangen in de transmissiesysteembeheerder. De transmissiesysteembeheerder heeft geen directe of indirecte belangen in een dochteronderneming van het verticaal geïntegreerde bedrijf die functies van productie of levering uitvoert, en ontvangt van die dochteronderneming geen dividenden of ander financieel voordeel.
4.
De algehele beheersstructuur en de bedrijfsstatuten van de transmissiesysteembeheerder zorgen ervoor dat de transmissiesysteembeheerder daadwerkelijk onafhankelijk is, in overeenstemming met dit hoofdstuk. Het verticaal geïntegreerde bedrijf bepaalt direct noch indirect het marktgedrag van de transmissiesysteembeheerder met betrekking tot de dagelijkse activiteiten van de transmissiesysteembeheerder en het beheer van het netwerk, of met betrekking tot activiteiten die nodig zijn voor de voorbereiding van het in artikel 12 octies bedoelde 10-jarige netwerkontwikkelingsplan.
5.
Bij het vervullen van de in artikel 8 en artikel 12 ter, lid 2, genoemde taken, alsmede bij de naleving van de artikelen 4, 5 en 6 van Verordening (EG) nr. 1228/2003, benadelen transmissiesysteembeheerders geen personen of entiteiten en beperken, verstoren of voorkomen zij de mededinging bij de productie of levering niet.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
40
LIMITE L
6.
De commerciële en financiële betrekkingen tussen het verticaal geïntegreerde bedrijf en de transmissiesysteembeheerder, met inbegrip van leningen van de transmissiesysteembeheerder aan het verticaal geïntegreerde bedrijf, voldoen aan de marktvoorwaarden. De transmissiesysteembeheerder houdt gedetailleerde gegevens bij van die commerciële en financiële betrekkingen en stelt die desgevraagd ter beschikking aan de regulerende instantie.
7.
De transmissiesysteembeheerder legt alle commerciële en financiële overeenkomsten met het verticaal geïntegreerde bedrijf ter goedkeuring voor aan de regulerende instantie.
8.
De transmissiesysteembeheerder informeert de regulerende instantie over de in artikel 12 ter, lid 1, punt b), bedoelde financiële middelen die beschikbaar zijn voor toekomstige investeringsprojecten en/of voor de vervanging van bestaande middelen.
9.
Het verticaal geïntegreerde bedrijf onthoudt zich van elke handeling die de transmissiesysteembeheerder hindert of schaadt bij de naleving van de in dit hoofdstuk neergelegde verplichtingen, en het verlangt niet van de transmissiesysteembeheerder dat hij het voor de naleving van die verplichtingen om toestemming verzoekt.
10.
Een onderneming die door de regulerende instantie gecertificeerd is als een bedrijf dat aan de voorschriften van dit hoofdstuk voldoet, wordt door de betrokken lidstaat goedgekeurd en aangewezen als transmissiesysteembeheerder. De certificeringsprocedure van artikel 8 ter is van toepassing. []
Artikel 12 quinquies Onafhankelijkheid van personeel en beheer van de transmissiesysteembeheerder
Besluiten over benoeming en herbenoeming, arbeidsvoorwaarden zoals salariëring en beëindiging van de ambtstermijn van de personen die verantwoordelijk zijn voor het beheer en/of de leden van de bestuursorganen van de transmissiesysteembeheerder worden genomen door het controleorgaan van de transmissiesysteembeheerder dat is benoemd overeenkomstig artikel 12 sexies.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
41
LIMITE L
1.
a)
De identiteit en de voorwaarden voor de duur en de beëindiging van de ambtstermijn van de personen die door het controleorgaan zijn aangewezen voor benoeming of herbenoeming voor het bestuur en/of als lid van de bestuursorganen van de transmissiesysteembeheerder, en de redenen voor het voorgestelde besluit tot beëindiging van een ambtstermijn, worden aan de regulerende instantie meegedeeld. Deze voorwaarden en de in lid 1 bedoelde besluiten zijn pas bindend als de regulerende instantie binnen drie weken na de kennisgeving geen bezwaar heeft aangetekend.
b)
De regelgevende instantie mag bezwaar aantekenen: i.
als er twijfel bestaat ten aanzien van de professionele onafhankelijkheid van een kandidaat voor het beheer en/of de bestuursorganen, of
ii.
in geval van een voortijdige beëindiging van de ambtstermijn, indien er twijfel is aan de terechtheid ervan.
2.
a)
In de drie jaar voor hun benoeming hebben zij direct en indirect geen professionele positie of verantwoordelijkheid of belang in of zakelijke betrekkingen met het verticaal geïntegreerde bedrijf of een onderdeel ervan of met de aandeelhouders die er zeggenschap over uitoefenen, anders dan de transmissiesysteembeheerder;
b)
Het bepaalde onder a) is van toepassing op de meerderheid van de personen die verantwoordelijk zijn voor het beheer en/of de leden van de bestuursorganen van de transmissiesysteembeheerder.
c)
De personen die verantwoordelijk zijn voor het beheer en/of de leden van de bestuursorganen van de transmissiesysteembeheerder die niet onderworpen zijn aan het bepaalde onder a) mogen gedurende een tijdvak van ten minste zes maanden voor hun benoeming in het verticaal geïntegreerde bedrijf geen beheers- of andere relevante activiteit hebben uitgeoefend.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
42
LIMITE L
3.
De personen die verantwoordelijk zijn voor het beheer en/of de leden van de bestuursorganen en de werknemers van de transmissiesysteembeheerder hebben direct noch indirect een andere professionele positie of verantwoordelijkheid, belang of zakelijke betrekkingen met een onderdeel van het verticaal geïntegreerde bedrijf of met de aandeelhouders die er zeggenschap over uitoefenen.
4.
De personen die verantwoordelijk zijn voor het beheer en/of de leden van de bestuursorganen en de werknemers van de transmissiesysteembeheerder hebben direct noch indirect een belang bij of een ander financieel voordeel van een onderdeel van het verticaal geïntegreerde bedrijf, anders dan de transmissiesysteembeheerder. Hun salariëring hangt niet af van andere activiteiten of resultaten van het verticaal geïntegreerde bedrijf dan die van de transmissiesysteembeheerder.
5.
Bij de regulerende instantie kunnen personen die verantwoordelijk zijn voor het beheer en/of leden van de bestuursorganen van de transmissiesysteembeheerder daadwerkelijk in beroep gaan tegen een voortijdige beëindiging van hun ambtstermijn.
6.
;a de beëindiging van hun ambtstermijn binnen de transmissiesysteembeheerder hebben de personen die verantwoordelijk zijn voor het beheer ervan en/of de leden van de bestuursorganen ervan gedurende ten minste vier jaar geen professionele positie of verantwoordelijkheid, belang of zakelijke betrekkingen in een onderdeel van het verticaal geïntegreerde bedrijf anders dan de transmissiesysteembeheerder, of bij de aandeelhouders die er zeggenschap over uitoefenen.
7.
De punten 2 b) en 6 zijn van toepassing op alle personen die tot het bestuur behoren en alle personen die daaraan rechtstreeks rapporteren over aangelegenheden in verband met de werking, het onderhoud of de ontwikkeling van het net.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
43
LIMITE L
Artikel 12 sexies Controleorgaan
1.
De transmissiesysteembeheerder heeft een controleorgaan dat de besluiten neemt die van aanzienlijke invloed kunnen zijn op de waarde van de activa van de aandeelhouders binnen de transmissiesysteembeheerder, met name besluiten aangaande de goedkeuring van de jaarlijkse financieringsplannen, de schuldenlast van de transmissiesysteembeheerder en de aan de aandeelhouders uitgekeerde dividenden. Besluiten betreffende de dagelijkse activiteiten van de transmissiesysteembeheerder en het beheer van het net, of in verband met activiteiten die nodig zijn voor de voorbereiding van het in artikel 10 octies bedoelde 10jarige netwerkontwikkelingsplan, vallen buiten de bevoegdheid van het controleorgaan.
2.
Het controleorgaan wordt samengesteld uit leden die het verticaal geïntegreerde bedrijf vertegenwoordigen, leden die aandeelhouders van derde partijen vertegenwoordigen en, indien de wetgeving van een lidstaat dat voorschrijft, leden die andere betrokken partijen vertegenwoordigen zoals de werknemers van de transmissiesysteembeheerder.
3.
a)
Artikel 12 quinquies, lid 2, onder a), lid 3, onder a), en de leden 4 tot en met 7, zijn van toepassing op minstens de helft min één van de leden van het controleorgaan.
b)
Artikel 12 quinquies, lid 2, onder b), punt ii), is van toepassing op alle leden van het controleorgaan.
Artikel 12 septies ;alevingsprogramma en nalevingsfunctionaris 1.
De lidstaten zorgen ervoor dat de transmissiesysteembeheerders een nalevingsprogramma opstellen en uitvoeren met maatregelen die waarborgen dat discriminerend gedrag uitgesloten is, en ervoor zorgen dat er adequaat toezicht wordt gehouden op de naleving van het programma. Dit programma bevat de specifieke verplichtingen van de werknemers ter verwezenlijking van die doelstelling. Het moet door de regulerende instantie worden goedgekeurd. Onverminderd de bevoegdheden van de nationale regelgevers wordt het programma gecontroleerd door een onafhankelijke nalevingsfunctionaris.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
44
LIMITE L
2.
Het controleorgaan benoemt een nalevingsfunctionaris. De nalevingsfunctionaris kan een natuurlijke of een rechtspersoon zijn. De leden 2 tot en met 7 van artikel 12 quinquies zijn van toepassing op de nalevingsfunctionaris. De regulerende instantie kan bezwaar aantekenen tegen de benoeming van een nalevingsfunctionaris vanwege een gebrek aan onafhankelijkheid of een beroepsactiviteit.
3.
De nalevingsfunctionaris wordt belast met het volgende: (i)
toezicht houden op de uitvoering van het nalevingsprogramma;
(ii)
opstellen van een jaarverslag met de maatregelen die zijn genomen om het nalevingsprogramma uit te voeren, dat aan de regulerende instantie wordt voorgelegd;
(iii) verslag uitbrengen aan het controleorgaan en aanbevelingen doen over het nalevingsprogramma en de uitvoering ervan; (iv) in kennis stellen van de regulerende instantie van elke aanzienlijke inbreuk bij de uitvoering van het nalevingsprogramma; (v)
verslag uitbrengen aan de regulerende instantie over de commerciële en financiële betrekkingen tussen het verticaal geïntegreerde bedrijf en de transmissiesysteembeheerder.
4.
De nalevingsfunctionaris legt de voorgestelde besluiten over het investeringsplan of de individuele investeringen in het netwerk voor aan de regulerende instantie. Dit gebeurt uiterlijk wanneer het management en/of het bevoegde bestuursorgaan van de transmissiesysteembeheerder die aan het controleorgaan voorlegt.
5.
Wanneer het verticaal geïntegreerde bedrijf in een algemene vergadering of met een stemming door de leden van het controleorgaan die het heeft benoemd, de aanneming van een besluit heeft voorkomen met als gevolg dat investeringen in een netwerk voorkomen of uitgesteld worden, meldt de nalevingsfunctionaris dit aan de regulerende instantie.
6.
De voorwaarden betreffende het mandaat of de arbeidsvoorwaarden van de nalevingsfunctionaris worden goedgekeurd door de regulerende instantie en waarborgen de onafhankelijkheid van de nalevingsfunctionaris.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
45
LIMITE L
7.
De nalevingsfunctionaris brengt regelmatig mondeling of schriftelijk verslag uit aan de regulerende instantie en heeft het recht om regelmatig mondeling of schriftelijk verslag uit te brengen aan het controleorgaan van de transmissiesysteembeheerder.
8.
De nalevingsfunctionaris mag alle vergaderingen bijwonen van het management of de bestuursorganen van de transmissiesysteembeheerder, van het controleorgaan en de algemene vergadering. De nalevingsfunctionaris woont alle vergaderingen bij waarin de volgende punten op de agenda staan: (i)
voorwaarden voor toegang tot het netwerk als omschreven in Verordening (EG) nr. 1228/2003, met name wat betreft tarieven, toegangsdiensten aan derden, capaciteitstoewijzing, congestiebeheer, transparantie, balancering en secundaire markten;
(ii) projecten om het hoofdnet te exploiteren, te onderhouden en te ontwikkelen, inclusief investeringen voor interconnectie en aansluiting; (iii) aankoop en verkoop van energie die nodig is voor de exploitatie van het transmissiesysteem. 9.
De nalevingsfunctionaris ziet erop toe dat de transmissiesysteembeheerder artikel 12 naleeft.
10.
De nalevingsfunctionaris heeft toegang tot alle relevante gegevens en de kantoren van de transmissiesysteembeheerder, en tot alle informatie die voor de uitvoering van zijn taken nodig is.
11.
Het controleorgaan kan de nalevingsfunctionaris ontslaan na goedkeuring door de regulerende instantie.
12.
De kantoren van de transmissiesysteembeheerder zijn toegankelijk zonder voorafgaande aankondiging.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
46
LIMITE L
Artikel 12 octies ;etwerkontwikkeling en bevoegdheden om investeringsbeslissingen te nemen
1.
De transmissiesysteembeheerder legt, na alle belanghebbenden geraadpleegd te hebben, de regulerende instantie elk jaar een 10-jarig netwerkontwikkelingsplan voor dat gebaseerd is op het bestaande en te verwachten niveau van vraag en aanbod. Het plan bevat efficiënte maatregelen om de doelmatigheid van het systeem en de continuïteit van de energievoorziening te garanderen.
2.
Het 10-jarig netwerkontwikkelingsplan moet met name: a)
de marktdeelnemers meedelen wat de belangrijkste transmissie-infrastructuur is die de eerstvolgende tien jaar aangelegd of vernieuwd moet worden;
b)
alle investeringen bevatten waartoe reeds besloten is en aangeven welke nieuwe investeringen de eerstkomende drie jaar gedaan moeten worden.
c)
3.
een tijdschema bevatten voor alle investeringsprojecten.
Bij de opstelling van het 10-jarig lopende netwerkontwikkelingsplan maakt de transmissiesysteembeheerder redelijke inschattingen aangaande de ontwikkeling van de productie, levering, verbruik en uitwisseling met andere landen, rekening houdend met de investeringsplannen voor regionale en Europese netwerken.
4.
De regulerende instantie raadpleegt op een open en transparante wijze alle daadwerkelijke en potentiële netwerkgebruikers over het 10-jarige netwerkontwikkelingsplan. Personen of bedrijven die beweren potentiële gebruikers te zijn, kan worden verzocht die bewering te onderbouwen. Zij maakt het resultaat van de raadpleging bekend, met name de mogelijke behoeften aan investeringen.
5.
De regulerende instantie gaat na of het over 10-jarige netwerkontwikkelingsplan alle investeringsbehoeften bestrijkt die tijdens de raadpleging zijn opgetekend en of het overeenkomt met het in artikel 2 quater, lid 1, van Verordening (EG) nr. 1228/2003 bedoelde 10-jarige netwerkontwikkelingsplan van de Gemeenschap. Als betwijfeld wordt of het overeenkomt met het 10-jarige netwerkontwikkelingsplan van de Gemeenschap, raadpleegt de regulerende instantie het Agentschap. De regulerende instantie kan eisen dat de transmissiesysteembeheerder zijn plan wijzigt.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
47
LIMITE L
6.
De regulerende instantie houdt toezicht op en evalueert de uitvoering van het 10-jarige netwerkontwikkelingsplan.
7.
Ingeval de transmissiesysteembeheerder om andere dan dwingende redenen buiten zijn macht een investering die volgens het 10-jarige netwerkontwikkelingsplan in de eerstvolgende drie jaar uitgevoerd had moeten worden, niet uitvoert, zorgen de lidstaten ervoor dat de regulerende instantie ten minste een van de volgende maatregelen moet nemen opdat de investering in kwestie wordt gedaan indien de investering in het licht van het meest recente tienjarenplan voor de netwerkontwikkeling nog relevant is: a)
eisen dat de transmissiesysteembeheerder de investering in kwestie uitvoert, of
b)
voor de investering in kwestie een aanbestedingsprocedure organiseren die openstaat
voor alle investeerders, of c)
de transmissiesysteembeheerder verplichten in te stemmen met een kapitaalverhoging om de nodige investeringen te financieren en onafhankelijke investeerders de mogelijkheid te geven deel te nemen in het kapitaal.
Indien de regulerende instantie gebruik heeft gemaakt van haar in punt b) genoemde bevoegdheden, kan zij de transmissiesysteembeheerder verplichten in te stemmen met: - financiering door een derde partij, - bouw door een derde partij, - opbouw van de respectieve nieuwe activa, -
exploitatie van de respectieve nieuwe activa.
De transmissiesysteembeheerder verstrekt de investeerders alle nodige gegevens om de investeringen te verrichten, sluit nieuwe activa aan op het transmissienetwerk en stelt algemeen gesproken alles in het werk om de uitvoering van het investeringsproject te vergemakkelijken. De toepasselijke financieringsregelingen moeten worden goedgekeurd door de regulerende instantie.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
48
LIMITE L
Indien de regulerende instantie gebruik heeft gemaakt van haar bevoegdheden uit hoofde van dit lid dekken de toepasselijke tariefregelingen de kosten van de betrokken investeringen.
Artikel 12 nonies Besluitvormingsbevoegdheden inzake de aansluiting van nieuwe elektriciteitscentrales op het hoofdnet
1.
De transmissiesysteembeheerder stelt transparante en efficiënte procedures op voor de nietdiscriminerende aansluiting van nieuwe elektriciteitscentrales op het net en publiceert deze. Deze procedures worden door de nationale regulerende instanties goedgekeurd.
2.
De transmissiesysteembeheerder heeft niet het recht de aansluiting van een nieuwe elektriciteitscentrale te weigeren op grond van eventuele toekomstige beperkingen van de beschikbare capaciteit op het net, bijvoorbeeld congestie in afgelegen delen van het hoofdnet. De transmissiesysteembeheerder verstrekt de nodige informatie.
3.
Transmissiesysteembeheerders hebben niet het recht een nieuw aansluitpunt te weigeren op grond van het argument dat extra kosten zijn verbonden aan de noodzakelijke capaciteitsvergroting van netwerkonderdelen in de directe omgeving van het aansluitpunt.
Artikel 12 decies [verplaatst naar artikel 28]
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
49
LIMITE L
HOOFDSTUK V Werking van het distributiesysteem Artikel 13 Aanwijzing van distributiesysteembeheerders
De lidstaten wijzen één of meer distributiesysteembeheerders aan, of verlangen van de bedrijven die eigenaar zijn van of verantwoordelijk zijn voor distributiesystemen, dat zij één of meer distributiesysteembeheerders aanwijzen voor een op grond van doelmatigheid en economisch evenwicht door de lidstaten te bepalen periode. De lidstaten zien erop toe dat distributiesysteembeheerders handelen overeenkomstig de artikelen 14 tot en met 16.
Artikel 14 Taken van distributiesysteembeheerders
1.
De distributiesysteembeheerder draagt in zijn gebied, met inachtneming van het milieu, zorg voor een zeker, betrouwbaar en efficiënt elektriciteitsdistributiesysteem.
2.
Hij discrimineert in geen geval tussen gebruikers of categorieën gebruikers van het systeem, met name niet ten gunste van verwante bedrijven.
3.
De distributiesysteembeheerder verstrekt de systeemgebruikers de informatie die zij voor een efficiënte toegang tot het systeem nodig hebben.
4.
Een lidstaat kan de distributiesysteembeheerder ertoe verplichten om bij het inschakelen van stroomproductie-eenheden voorrang te geven aan productie-installaties die gebruikmaken van hernieuwbare energiebronnen, afvalstoffen of warmtekrachtkoppeling.
5.
Distributiesysteembeheerders kopen de energie die zij gebruiken om energieverliezen te dekken en in reservecapaciteit in hun systeem te voorzien, volgens transparante, nietdiscriminerende en op de markt gebaseerde procedures, wanneer zij deze functie vervullen. Deze bepaling laat het gebruik van elektriciteit die op grond van vóór 1 januari 2002 gesloten contracten is verkregen, onverlet.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
50
LIMITE L
6.
Wanneer distributiesysteembeheerders verantwoordelijk zijn voor het balanceren van het elektriciteitsdistributiesysteem, moeten de daartoe door hen vastgestelde regels, waaronder de regels voor de vaststelling van de tarieven die zij systeemgebruikers voor energieonbalans in rekening brengen, objectief, transparant en niet-discriminerend zijn. De voorwaarden, met inbegrip van de regels en tarieven, voor het verlenen van dergelijke diensten door distributiesysteembeheerders worden in overeenstemming met artikel 22 quater, lid 4, vastgesteld op een niet-discriminerende wijze die de kosten weerspiegelt. De voorwaarden worden bekendgemaakt.
7.
Bij de planning van de ontwikkeling van het distributiesysteem, neemt de distributiesysteembeheerder maatregelen op het gebied van energieefficiëntie/vraagzijdebeheer en/of decentrale elektriciteitsproductie die de noodzaak van een vergroting of vervanging van elektriciteitscapaciteit kunnen ondervervangen, in overweging.
Artikel 15 Ontvlechting van distributiesysteembeheerders
1.
Wanneer de distributiesysteembeheerder deel uitmaakt van een verticaal geïntegreerd bedrijf, moet hij, althans met betrekking tot zijn rechtsvorm, organisatie en besluitvorming, onafhankelijk van andere, niet met distributie samenhangende activiteiten zijn. Deze regels houden geen verplichting in om de eigendom van de activa van het distributiesysteem af te scheiden van het verticaal geïntegreerde bedrijf.
2.
Wanneer de distributiesysteembeheerder deel uitmaakt van een verticaal geïntegreerd bedrijf, moet hij, naast de vereisten zoals bedoeld in lid 1, met betrekking tot zijn organisatie en besluitvorming onafhankelijk zijn van andere, niet met distributie samenhangende activiteiten. Om dit te bereiken, gelden de volgende minimumcriteria:
a)
Personen die verantwoordelijk zijn voor het beheer van distributiesysteembeheerder mogen niet deelnemen in bedrijfsstructuren van het geïntegreerde elektriciteitsbedrijf die direct of indirect verantwoordelijk zijn voor het dagelijkse beheer van de productie, distributie en levering van elektriciteit.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
51
LIMITE L
b)
Er worden passende maatregelen genomen teneinde ervoor te zorgen dat rekening wordt gehouden met de professionele belangen van de personen die verantwoordelijk zijn voor het beheer van de distributiesysteembeheerders, in die mate, dat zij onafhankelijk moeten kunnen functioneren.
c)
De distributiesysteembeheerder beschikt over effectieve bevoegdheden om onafhankelijk van het geïntegreerde elektriciteitsbedrijf besluiten te nemen met betrekking tot de activa die nodig zijn voor de exploitatie, het onderhoud of de ontwikkeling van het netwerk. Om deze taken te vervullen beschikt de distributiesysteembeheerder over de nodige middelen, inclusief personele, technische, financiële en fysieke middelen. Dit vormt geen beletsel voor passende coördinatieregelingen die ervoor moeten zorgen dat de rechten van de moedermaatschappij op economisch toezicht en beheerstoezicht met betrekking tot het rendement van de investering, zoals indirect geregeld overeenkomstig artikel 22 quater, lid 4, in een dochtermaatschappij beschermd worden. Een en ander stelt de moedermaatschappij met name in staat het jaarlijkse financiële plan of enig vergelijkbaar instrument van de distributiesysteembeheerder goed te keuren en algemene grenzen voor de schuldenlast van de dochtermaatschappij vast te stellen. Het biedt de moedermaatschappij echter niet de mogelijkheid instructies te geven met betrekking tot de dagelijkse bedrijfsvoering of individuele besluiten over de aanleg of de verbetering van distributielijnen, die niet verder gaan dan de voorwaarden van het goedgekeurde financiële plan of enig vergelijkbaar instrument.
d)
De distributiesysteembeheerder stelt een conformiteitsprogramma vast met maatregelen om te waarborgen dat discriminerend gedrag is uitgesloten, en zorgt ervoor dat de naleving daarvan op adequate wijze wordt gemonitord. Dit programma bevat de specifieke verplichtingen van de werknemers ter verwezenlijking van die doelstelling. De persoon of de instantie die belast is met de monitoring van het conformiteitsprogramma, hierna de 'toezichthouder' te noemen, dient bij de in artikel 22 bis, lid 1, bedoelde regulerende instantie jaarlijks een verslag in waarin de genomen maatregelen worden vermeld. Dit verslag wordt bekendgemaakt. De toezichthouder is volledig onafhankelijk en heeft toegang tot alle informatie van de distributiesysteembeheerder en eventuele gelieerde ondernemingen die hij nodig heeft om zijn taken te vervullen.
[.]
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
52
LIMITE L
3.
Wanneer de distributiesysteembeheerder deel uitmaakt van een verticaal geïntegreerd bedrijf zien de lidstaten erop toe dat de activiteit van de distributiesysteembeheerder wordt gemonitord om erover te waken dat hij die verticale integratie niet benut om de mededinging te vervalsen. Met name vermijden verticaal geïntegreerde distributiesysteembeheerders om via communicatie en merknamen verwarring te scheppen wat de afzonderlijke identiteit betreft van de leveringstak van het verticaal geïntegreerde bedrijf.
4.
De Commissie kan richtsnoeren vaststellen met de concrete bepalingen die moeten worden toegepast om de distributiesysteembeheerder, wat zijn organisatie en besluitvorming betreft, onafhankelijk te maken van andere, niet met distributie samenhangende activiteiten [.]. Deze maatregel, die bedoeld is om niet-essentiële elementen van deze richtlijn te wijzigen door deze aan te vullen, wordt vastgesteld overeenkomstig de regelgevingsprocedure met toetsing bedoeld in artikel 27 bis, lid 3.
5.
De lidstaten kunnen besluiten de leden 1 tot en met 4 niet toe te passen op geïntegreerde elektriciteitsbedrijven die minder dan 100.000 aangesloten afnemers bedienen, of die kleine geïsoleerde systemen bedienen.
Artikel 16 Vertrouwelijkheid voor distributiesysteembeheerders
Onverminderd artikel 18 of enige andere wettelijke verplichting tot het verstrekken van informatie, eerbiedigt de distributiesysteembeheerder de vertrouwelijkheid van de commercieel gevoelige gegevens die hem bij zijn bedrijfsvoering ter kennis komen, en voorkomt hij dat informatie over zijn eigen activiteiten die commercieel voordeel kan opleveren, op discriminerende wijze wordt vrijgegeven.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
53
LIMITE L
Artikel 17 Gecombineerde beheerder
Artikel 15, lid 1, vormt geen beletsel voor een gecombineerd beheer van transmissie- en distributiesystemen door een distributienetbeheerder, mits deze beheerder voldoet [.] aan de voorwaarden van de artikelen 8 [.] en 10 bis en van Hoofdstuk IV bis of onder de toepassing van artikel 26, lid 3, valt.
[] Hoofdstuk VI Ontvlechting en transparantie van de boekhouding
Artikel 18 Recht op inzage van de boekhouding
1.
De lidstaten of de bevoegde instanties die zij aanwijzen, waaronder de in artikel 22 bis bedoelde regulerende instanties, hebben recht op inzage van de in artikel 19 bedoelde boekhouding van de elektriciteitsbedrijven, voor zover dat voor de uitvoering van hun taken nodig is.
2.
De lidstaten en de bevoegde instanties die zij aanwijzen, waaronder de in artikel 22 bis bedoelde regulerende instanties, eerbiedigen de vertrouwelijkheid van commercieel gevoelige gegevens. De lidstaten kunnen regelingen treffen voor het openbaar maken van dergelijke gegevens waar dat voor de uitvoering van de taken van de bevoegde instanties nodig is.
Artikel 19 Ontvlechting van de boekhouding
1.
De lidstaten zorgen ervoor dat de boekhouding van elektriciteitsbedrijven wordt gevoerd overeenkomstig de leden 2 en 3.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
54
LIMITE L
2.
Ongeacht hun eigendomsregeling of rechtsvorm houden elektriciteitsbedrijven zich bij de opstelling, indiening voor accountantscontrole en publicatie van hun jaarrekening aan de nationale voorschriften inzake de jaarrekening van kapitaalvennootschappen die zijn vastgesteld uit hoofde van Vierde Richtlijn 78/660/EEG van de Raad van 25 juli 1978, die gebaseerd is op artikel 44, lid 2, onder g)*.
Ondernemingen die niet bij wet verplicht zijn hun jaarrekening te publiceren, dienen op hun hoofdkantoor een kopie daarvan ter beschikking van het publiek te houden.
3.
Om discriminatie, kruissubsidiëring en concurrentievervalsing te voorkomen voeren elektriciteitsbedrijven intern een afzonderlijke boekhouding voor al hun transmissie- en distributieactiviteiten, zoals zij zouden moeten doen indien die activiteiten door verschillende ondernemingen werden uitgevoerd. Zij stellen ook al dan niet geconsolideerde jaarrekeningen op voor andere activiteiten op het gebied van elektriciteit, die geen verband houden met transmissie en distributie. Wat de leveringsactiviteiten betreft, worden voor in aanmerking komende en niet in aanmerking komende afnemers tot 1 juli 2007 afzonderlijke boekhoudingen gevoerd. Inkomsten die voortvloeien uit de eigendom van het transmissie/distributiesysteem worden in de boekhouding gespecificeerd. In voorkomend geval voeren zij een boekhouding op geconsolideerde basis voor hun andere, niet op elektriciteitsgebied liggende activiteiten. Deze interne boekhoudingen bevatten per activiteit een balans en een winst-en-verliesrekening.
4.
Bij de accountantscontrole zoals bedoeld in lid 2 wordt in het bijzonder nagegaan dat de verplichting tot voorkoming van discriminatie en kruissubsidies zoals bedoeld in lid 3 wordt nagekomen.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
55
LIMITE L
HOOFDSTUK VII Organisatie van de toegang tot het systeem
Artikel 20 Toegang van derden
1.
De lidstaten dragen zorg voor de invoering van een systeem voor toegang van derden tot de transmissie- en distributiesystemen, gebaseerd op bekendgemaakte tarieven die voor alle in aanmerking komende afnemers gelden en die objectief worden toegepast zonder onderscheid te maken tussen gebruikers van het systeem. De lidstaten zorgen ervoor dat deze tarieven of de aan de berekening daarvan ten grondslag liggende methoden voorafgaand aan hun toepassing worden goedgekeurd overeenkomstig artikel 22 quater en dat deze tarieven en, wanneer alleen de methoden zijn goedgekeurd, de methoden worden bekendgemaakt voordat zij in werking treden.
2.
De beheerder van een transmissie- of distributiesysteem kan de toegang weigeren wanneer hij niet over de nodige capaciteit beschikt. De weigering moet naar behoren met redenen worden omkleed waarbij met name het bepaalde in artikel 3 in acht moet worden genomen. De lidstaten zorgen ervoor dat, waar van toepassing en wanneer de toegang wordt geweigerd, de transmissie- of distributiesysteembeheerder toepasselijke informatie verstrekt over de voor de versterking van het net vereiste maatregelen. Aan degene die om dergelijke informatie verzoekt, kan een redelijke vergoeding in rekening worden gebracht die de aan de verstrekking van die informatie verbonden kosten weerspiegelt.
Artikel 21 Openstelling van de markt en wederkerigheid
1.
De lidstaten zien erop toe dat de in aanmerking komende afnemers zijn:
a)
tot 1 juli 2004: de in aanmerking komende afnemers zoals vermeld in artikel 19, leden 1 tot en met 3, van Richtlijn 96/92/EG. De lidstaten maken elk jaar per 31 januari de criteria bekend voor de definitie van deze in aanmerking komende afnemers;
b)
uiterlijk vanaf 1 juli 2004: alle niet-huishoudelijke afnemers;
c)
vanaf 1 juli 2007: alle afnemers.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
56
LIMITE L
2.
Teneinde een onevenwichtigheid bij het openstellen van de elektriciteitsmarkten te voorkomen:
a)
mogen contracten voor de levering van elektriciteit met een in aanmerking komende afnemer op het systeem van een andere lidstaat niet worden verboden, indien de afnemer op beide systemen als een in aanmerking komende afnemer wordt beschouwd;
b)
kan de Commissie in gevallen waarin transacties als bedoeld onder a) worden geweigerd omdat de afnemer slechts op een van beide systemen als een in aanmerking komende afnemer wordt beschouwd, rekening houdend met de marktsituatie en het algemeen belang, de partij die tot de weigering heeft besloten ertoe verplichten de gevraagde elektriciteitslevering uit te voeren op verzoek van de lidstaat waar de in aanmerking komende afnemer is gevestigd.
Artikel 22 Directe lijnen
1.
De lidstaten nemen maatregelen om het mogelijk te maken dat:
a)
alle op hun grondgebied gevestigde elektriciteitsproducenten en bedrijven die elektriciteit leveren, hun eigen vestigingen, dochterondernemingen en in aanmerking komende afnemers via een directe lijn kunnen bevoorraden;
b)
elke in aanmerking komende afnemer die op hun grondgebied gevestigd is, via een directe lijn kan worden bevoorraad door een producent en door een onderneming die elektriciteit levert.
2.
De lidstaten stellen criteria vast voor de toekenning van vergunningen voor de aanleg van directe lijnen op hun grondgebied. Die criteria moeten objectief en niet-discriminerend zijn.
3.
De mogelijkheid van elektriciteitslevering via een directe lijn zoals bedoeld in lid 1 laat de mogelijkheid tot het sluiten van een leveringscontract overeenkomstig artikel 20 onverlet.
4.
De lidstaten kunnen de vergunning voor de aanleg van een directe lijn afhankelijk stellen van een weigering van toegang tot het systeem op basis van - voor zover van toepassing - artikel 20, dan wel de start van een geschillenbeslechtingsprocedure overeenkomstig artikel 22 quater.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
57
LIMITE L
5.
De lidstaten kunnen de vergunning voor een directe lijn weigeren indien de verlening van een dergelijke vergunning de bepalingen van artikel 3 zou doorkruisen. De weigering wordt naar behoren met redenen omkleed.
HOOFDSTUK VII BIS ATIOALE REGULEREDE ISTATIES
Artikel 22 bis Aanwijzing en onafhankelijkheid van regulerende instanties
1.
Iedere lidstaat wijst één enkele […] nationale regulerende instantie op nationaal niveau aan.
1 bis. Lid 1 belet niet dat in sommige lidstaten op federaal of regionaal niveau andere regulerende instanties worden aangewezen, mits er voor representatie- en contact doeleinden in de raad van regelgevers van het Agentschap voor de samenwerking tussen energieregelgevers één vertegenwoordiger op communautair niveau is, overeenkomstig artikel 11, lid 1, van [de Agentschapsverordening]. 1 ter. In afwijking van lid 1 kan een lidstaat regulerende instanties voor kleine netten aanwijzen op een geografisch afgescheiden landgedeelte dat in het jaar 2008 een verbruik had van minder dan 3% van het verbruik van de lidstaat waarvan het deel uitmaakt. De aanwijzing van een vertegenwoordiger voor representatie- en contactdoeleinden op communautair niveau in de raad van regelgevers van het Agentschap voor de samenwerking tussen energieregelgevers overeenkomstig artikel 11, lid 1, van [de Agentschapsverordening] wordt door deze afwijking onverlet gelaten.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
58
LIMITE L
2.
De lidstaten waarborgen de onafhankelijkheid van de regulerende instantie en zorgen ervoor dat zij haar bevoegdheid op onpartijdige en transparante wijze uitoefent. Te dien einde waken de lidstaten erover dat de regulerende instantie, bij de uitvoering van de reguleringstaken die haar bij deze richtlijn en de aanverwante wetgeving zijn opgelegd: a)
juridisch gescheiden en functioneel onafhankelijk is van enige andere publieke of particuliere entiteit,
b)
en haar personeel en de personen die belast zijn met het beheer - onafhankelijk zijn van marktbelangen en - bij het verrichten van de regelgevingstaken geen directe instructies verlangen of ontvangen van regeringen of andere publieke of particuliere entiteiten. Eventuele nauwe samenwerking met andere bevoegde nationale instanties of de toepassing van algemene beleidsrichtsnoeren van de overheid die geen verband houden met de in artikel 22 quater genoemde reguleringstaken, worden door dit voorschrift onverlet gelaten.
3.
Om de onafhankelijkheid van de regulerende instantie te beschermen, waken de lidstaten er met name over dat: a)
de regulerende instantie zelfstandig besluiten kan nemen, onafhankelijk van enig politiek orgaan, over autonomie beschikt bij de uitvoering van de begroting en de adequate personele en financiële middelen heeft om haar taken uit te voeren;
b)
het hoofdbestuur wordt aangesteld [.] voor een termijn van minimaal vijf jaar [.], en kan in die termijn uitsluitend van zijn ambt mag worden ontheven als het niet langer voldoet aan de voorwaarden van dit artikel of zich schuldig heeft gemaakt aan ernstig wangedrag overeenkomstig de nationale wetgeving.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
59
LIMITE L
Artikel 22 ter Algemene doelstellingen van de regulerende instantie
Bij de uitvoering van de in deze richtlijn omschreven reguleringstaken neemt de regulerende instantie alle redelijke maatregelen om de volgende doelstellingen te bereiken, binnen het kader van haar taken en bevoegdheden zoals vastgesteld artikel 22 quater, waar nodig in nauw overleg met andere betrokken nationale autoriteiten en zonder dat wordt geraakt aan hun bevoegdheden: a)
de bevordering, in nauwe samenwerking met het Agentschap, de regulerende instanties van andere lidstaten en de Commissie, van een door concurrentie gekenmerkte, zekere en vanuit milieuoogpunt duurzame interne elektriciteitsmarkt binnen de Gemeenschap en van een daadwerkelijke openstelling van de markt voor alle consumenten en leveranciers in de Gemeenschap;
b)
de ontwikkeling van door concurrentie gekenmerkte en goed functionerende regionale markten binnen de Gemeenschap met het oog op het bereiken van de onder a) genoemde doelstelling;
c)
het opheffen van alle beperkingen voor handel in elektriciteit tussen de lidstaten, inclusief de ontwikkeling van afdoende grensoverschrijdende transmissiecapaciteit om aan de vraag te voldoen en de integratie van nationale markten te versterken, hetgeen de elektriciteitsstromen in de Gemeenschap kan faciliteren;
d)
het bevorderen van de ontwikkeling van veilige, betrouwbare en efficiënte nietdiscriminerende systemen en van de adequaatheid daarvan; [.]
e)
de toegang van nieuwe productiecapaciteit tot het net vergemakkelijken, [.] met name door de belemmeringen voor de toegang van nieuwkomers op de markt, weg te nemen;
f)
ervoor zorgen dat de netbeheerders en gebruikers de nodige stimulansen krijgen, zowel op korte als op lange termijn, om de efficiëntie van netwerkprestaties te verbeteren en de marktintegratie te versterken;
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
60
LIMITE L
g)
ervoor zorgen dat hun nationale markt efficiënt functioneert en daadwerkelijke mededinging en consumentenbescherming bevorderen [.];
h)
bijdragen tot een hoog niveau van universele en openbare dienstverlening voor elektriciteit, tot de bescherming van kwetsbare klanten en tot de doeltreffendheid van de in bijlage A genoemde maatregelen ter bescherming van de consument. Artikel 22 quater Taken en bevoegdheden van de regulerende instantie
1.
De regulerende instantie heeft de volgende taken [.]: a)
ervoor zorgen dat transmissie- en distributiesysteembeheerders, in voorkomend geval, de betrokken eigenaars alsmede alle elektriciteitsbedrijven hun verplichtingen uit hoofde van deze richtlijn en de andere toepasselijke communautaire wetgeving naleven, inclusief bij grensoverschrijdende kwesties;
b)
samenwerken in verband met grensoverschrijdende kwesties met de regulerende instantie of instanties van de betrokken lidstaten;
c)
naleven en uitvoeren van alle wettelijk bindende besluiten van het Agentschap en de Commissie;
d)
op jaarlijkse basis verslag uitbrengen over haar activiteit en de uitvoering van haar taken aan de betrokken autoriteiten van de lidstaten, het Agentschap en de Commissie. Het verslag bevat de genomen maatregelen en behaalde resultaten voor elk van de in dit artikel genoemde taken;
e)
erover waken dat er geen kruissubsidies zijn tussen [.] activiteiten met betrekking tot [.] transmissie, distributie en levering;
f)
toezicht houden op de investeringsplannen van de transmissiesysteembeheerders en in haar jaarverslag de samenhang beoordelen tussen het investeringsplan van de transmissiesysteembeheerders en het niet-verbindend over 10 jaar lopende netwerkontwikkelingsplan op Europese schaal als bedoeld in artikel 2 quater, punt 1, van Verordening (EG) nr. 1228/2003;
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
61
LIMITE L
toezicht houden op van de naleving van de regels inzake veiligheid en betrouw-
g)
baarheid van het netwerk en toezicht houden op de normen en voorschriften voor de kwaliteit van de netwerkdiensten; h)
toezicht houden op het niveau van transparantie, waken over de naleving van de transparantieverplichtingen door de elektriciteitsbedrijven;
i)
toezicht houden op het niveau van de openstelling van de markt en de mededinging op groot- en kleinhandelsniveau, waaronder elektriciteitsbeurzen, tarieven voor huishoudens, overstappercentages, afsluitingspercentages en klachten van particulieren […], alsmede toezicht op vervalsing of beperking van de mededinging [.], onder meer toepasselijke informatie verstrekken en relevante gevallen aan de betrokken mededingingsautoriteiten voorleggen; toezicht houden op de tijd die transmissie- en distributiebedrijven nodig hebben om
j)
aansluitingen en herstellingen uit te voeren; [] l) publiceren van aanbevelingen, ten minste op jaarbasis, betreffende de conformiteit van de leveringstarieven met artikel 3; m)
waarborgen van de toegang tot verbruiksgegevens van de consument, het verstrekken, op nationaal niveau en voor facultatief gebruik, van een geharmoniseerd formaat voor verbruiksgegevens en voor de toegang tot de gegevens als bedoeld in punt h), van bijlage A;
n)
het toezicht op de uitvoering van regels met betrekking tot de rol en verantwoordelijkheden van de transmissiesysteembeheerders, distributiesysteembeheerders, leveranciers en afnemers en andere marktpartijen overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1228/2003;
o)
toezicht op de investeringen in opwekkingscapaciteit met het oog op de voorzieningszekerheid;
p)
13168/08 BIJLAGE
toezicht op de uitvoering van beschermingsmaatregelen als bedoeld in artikel 24.
roe/JEL/mm DG C
62
LIMITE L
1 bis. Indien het in een lidstaat aldus is geregeld, kunnen de in lid 1 bedoelde toezichtstaken door andere instanties dan de regulerende instantie worden uitgevoerd. In dat geval wordt de uit dit toezicht verkregen informatie zo spoedig mogelijk aan de regulerende instantie ter beschikking gesteld. Bij de uitvoering van haar taken als bedoeld in lid 1, raadpleegt de regulerende instantie de transmissiesysteembeheerders en werkt zij eventueel nauw samen met andere betrokken nationale instanties, zonder daarbij afbreuk te doen aan hun onafhankelijkheid en onverminderd hun eigen specifieke bevoegdheden en overeenkomstig de beginselen van betere regelgeving. Goedkeuringen die overeenkomstig deze richtlijn door een regulerende instantie of het Agentschap zijn verleend, doen geen afbreuk aan een naar behoren gemotiveerd toekomstig gebruik van de bevoegdheden waarover de regulerende autoriteit uit hoofde van dit artikel beschikt, noch aan eventuele sancties die door andere bevoegde autoriteiten of de Commissie worden opgelegd. 2.
Wanneer een onafhankelijke systeembeheerder is aangewezen overeenkomstig artikel 10, heeft de regulerende instantie naast de haar overeenkomstig lid 1 toevertrouwde taken de volgende taken: a)
erop toezien dat de eigenaar van het transmissiesysteem en de onafhankelijke systeembeheerder hun verplichtingen uit hoofde dit artikel nakomen, en sancties opleggen bij niet-naleving overeenkomstig lid 3, onder d);
b)
toezien op de betrekkingen en de communicatie tussen de onafhankelijke systeembeheerder en de eigenaar van het transmissiesysteem, teneinde ervoor te zorgen dat de onafhankelijke systeembeheerder zijn verplichtingen nakomt, en in het bijzonder contracten goedkeuren en optreden als geschillenbeslechtingsinstantie tussen de onafhankelijke systeembeheerder en de eigenaar van het transmissiesysteem, ten aanzien van een klacht die door één van beide is ingediend overeenkomstig lid 7;
c)
onverminderd de procedure van artikel 10, lid 2, onder c), de investeringsplanning en het jaarlijks meerjarennetwerkontwikkelingsplan goedkeuren dat door de onafhankelijke systeembeheerder in het kader van het eerste over tien jaar lopende netwerkontwikkelingsplan is ingediend;
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
63
LIMITE L
d)
ervoor zorgen dat de door de onafhankelijke systeembeheerders aangerekende tarieven voor netwerktoegang een vergoeding omvatten voor netwerkeigenaars die voorzien in een adequate vergoeding voor netwerkactiva en nieuwe investeringen daarin, mits die op economisch verantwoorde en efficiënte wijze zijn uitgevoerd;
e)
uitvoeren van inspecties, ook onaangekondigde, op de terreinen van de eigenaren van transmissiesystemen en de onafhankelijke systeembeheerders;
f)
toezicht op het gebruik van de congestielasten die door de onafhankelijke systeembeheerders overeenkomstig artikel 6, lid 6, van Verordening (EG) nr. 1228/2003 worden geïnd.
3.
De lidstaten [.] zorgen erover dat de regulerende instanties de bevoegdheden krijgen die hen in staat stellen de hen overeenkomstig de leden 1, 2 en 4 [.] toevertrouwde taken op een efficiënte en snelle wijze uit te voeren. Daartoe beschikt de regulerende instantie ten minste over de volgende bevoegdheden: a)
vaststellen van bindende besluiten voor elektriciteitsbedrijven;
b)
onderzoeken uitvoeren naar de werking van de elektriciteitsmarkten en besluiten tot en opleggen van noodzakelijke en evenredige maatregelen om daadwerkelijke mededinging te bevorderen en de goede werking van de markt te waarborgen […]. In passende gevallen, is de regulerende instantie ook bevoegd om samen te werken met de nationale mededingingsautoriteit of de Commissie in het kader van een onderzoek in verband met de mededingingswetgeving.
c)
opvragen bij elektriciteitsbedrijven van informatie die relevant is voor de uitvoering van haar taken;
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
64
LIMITE L
d)
opleggen van effectieve, evenredige en afschrikwekkende sancties aan elektriciteitsbedrijven die hun verplichtingen uit hoofde van deze richtlijn of enig toepasselijk wettelijk bindend besluit van de regulerende instantie of het Agentschap niet naleven, of een bevoegd gerecht voorstellen deze sancties op te leggen; Daartoe behoort de bevoegdheid om aan de transmissiesysteembeheerder of het verticaal geïntegreerde bedrijf, naargelang het geval, sancties van maximaal 10% van de jaaromzet van de transmissiesysteembeheerder of het verticaal geïntegreerde bedrijf op te leggen of voor te nemen, wegens niet-naleving van hun respectieve verplichtingen uit hoofde van deze richtlijn;
e)
passende bevoegdheden om onderzoek uit te voeren en onderzoeksbevoegdheden met het oog op geschillenbeslechting overeenkomstig de leden 7 en 8.
[.] 3 bis. ;aast de haar krachtens de leden 1 en 3 verleende taken en bevoegdheden worden aan de regulerende instantie, wanneer een transmissiesysteembeheerder is aangewezen overeenkomstig hoofdstuk IV bis, ten minste de volgende taken en bevoegdheden toegekend: a)
straffen opleggen overeenkomstig lid 3, onder d), wegens discriminerend gedrag ten gunste van een verticaal geïntegreerd bedrijf;
b)
toezicht houden op de communicatie tussen de transmissiesysteembeheerder en het verticaal geïntegreerde bedrijf om ervoor te zorgen dat de transmissiesysteembeheerder zijn verplichtingen nakomt;
c)
optreden als instantie voor het beslechten van geschillen die zich tussen het verticaal geïntegreerde bedrijf en de transmissiesysteembeheerder kunnen voordoen naar aanleiding van krachtens lid 7 ingediende klachten;
d)
toezien op de commerciële en financiële betrekkingen, waaronder leningen, tussen het verticaal geïntegreerde bedrijf en de transmissiesysteembeheerder;
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
65
LIMITE L
e)
haar goedkeuring hechten aan alle commerciële en financiële overeenkomsten tussen het verticaal geïntegreerde bedrijf en de transmissiesysteembeheerder, mits deze in overeenstemming zijn met de marktvoorwaarden;
f)
het verticaal geïntegreerde bedrijf om een rechtvaardiging verzoeken na een melding door de nalevingsfunctionaris overeenkomstig artikel 12 septies, lid 4. Deze rechtvaardiging dient met name bewijsmateriaal te bevatten waaruit blijkt dat geen discriminerend gedrag ten voordele van het verticaal geïntegreerde bedrijf heeft plaatsgevonden;
g)
inspecties, waaronder onaangekondigde, verrichten in de gebouwen van het verticaal geïntegreerde bedrijf en de transmissiesysteembeheerder;
h)
alle of welbepaalde taken van de transmissiesysteembeheerder overeenkomstig artikel 10 aan een onafhankelijke systeembeheerder toevertrouwen in geval van voortdurende schending, door de transmissiesysteembeheerder, van diens verplichtingen uit hoofde van deze richtlijn, en met name in geval van herhaalde discriminerende gedragingen ten voordele van het verticaal geïntegreerde bedrijf.
4.
De regulerende instanties zijn bevoegd om minstens de methodes voor het berekenen of tot stand komen van de volgende voorwaarden vast te stellen of vóór hun inwerkingtreding goed te keuren:
a)
de aansluiting op en toegang tot nationale netwerken, inclusief de transmissie- en distributietarieven of de methode daarvoor. Deze tarieven of methoden maken het mogelijk dat de noodzakelijke investeringen in de netwerken op een zodanige wijze worden uitgevoerd dat deze investeringen de levensvatbaarheid van de netwerken kunnen waarborgen;
b)
5.
de levering van balanceringsdiensten.
Bij de vaststelling of goedkeuring van de tarieven of methoden zorgen de regulerende instanties ervoor dat de netbeheerders passende stimulansen krijgen, zowel op korte als op lange termijn, om de efficiëntie te verbeteren, de marktintegratie en voorzieningzekerheid te versterken en verwante onderzoeksactiviteiten te ondersteunen.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
66
LIMITE L
6.
De regulerende instanties zijn bevoegd om zo nodig van de transmissie- en distributiesysteembeheerders te verlangen dat zij de voorwaarden wijzigen, met inbegrip van de in dit artikel bedoelde, tarieven of methoden, om ervoor te zorgen dat deze evenredig zijn en op niet-discriminerende wijze worden toegepast.
7.
Partijen die een klacht hebben tegen de beheerder van een transport- of distributienet over de in de leden 1 tot en met 6 bedoelde aangelegenheden, kunnen de klacht voorleggen aan de regulerende instantie die, fungerend als geschillenbeslechtingsinstantie, binnen twee maanden na ontvangst van de klacht een beslissing neemt. Die periode kan met twee maanden worden verlengd indien de regulerende instantie aanvullende informatie behoeft. Deze periode kan met instemming van de klager [.] verlengd worden. Een dergelijke beslissing heeft bindende kracht tenzij of totdat zij in beroep wordt herroepen.
[] 8.
Benadeelde partijen die gerechtigd zijn om bezwaar te maken tegen een overeenkomstig dit artikel genomen besluit over de gehanteerde methoden of, wanneer de regulerende instantie een raadplegingsplicht heeft met betrekking tot de voorgestelde methoden, kan binnen maximaal twee maanden of binnen een door de lidstaten vastgestelde kortere termijn, na de bekendmaking van het besluit of voorstel voor een besluit, een bezwaar maken met het oog op herziening. Een dergelijk bezwaar heeft geen schorsende werking.
[] 9.
De lidstaten voorzien in geschikte en doelmatige mechanismen voor regulering, controle en transparantie, teneinde eventueel misbruik van een machtspositie, met name ten nadele van de afnemers, en eventueel roofzuchtig marktgedrag te voorkomen. Bij deze mechanismen worden de bepalingen van het Verdrag, en met name artikel 82, in acht genomen.
[] 10.
De lidstaten dragen er zorg voor dat passende maatregelen, waaronder bestuursrechtelijke of strafrechtelijke procedures in overeenstemming met hun nationale wetgeving, tegen de verantwoordelijke natuurlijke of rechtspersonen worden genomen wanneer de door deze richtlijn opgelegde vertrouwelijkheidsregels niet in acht zijn genomen.
[]
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
67
LIMITE L
11.
Klachten en bezwaren zoals bedoeld in de leden 7 en 8 doen geen afbreuk aan de uitoefening van de beroepsmogelijkheden uit hoofde van het Gemeenschapsrecht en de nationale wetgeving.
12.
De door de regulerende instantie genomen besluiten worden gemotiveerd en verantwoord, ten einde door de rechter te kunnen worden getoetst.
13.
De lidstaten zorgen ervoor dat er geschikte mechanismen op nationaal niveau bestaan krachtens welke een partij die getroffen wordt door een besluit van de nationale regulerende instantie beroep kan aantekenen bij een instantie die onafhankelijk is van de betrokken partijen.
[.] Artikel 22 quinquies Reguleringsstelsel voor grensoverschrijdende kwesties
1.
De regulerende instanties werken onderling nauw samen en raadplegen elkaar, en voorzien elkaar en het Agentschap van alle informatie die zij nodig hebben voor de uitvoering van hun taken overeenkomstig deze richtlijn. De ontvangende instantie zorgt ervoor dat ten aanzien van ontvangen informatie hetzelfde niveau van vertrouwelijkheid geldt als van de verzendende instantie wordt verlangd.
2.
De regulerende instanties werken ten minste samen op regionaal niveau om de invoering van operationele regelingen te bevorderen, teneinde een optimaal beheer van het netwerk mogelijk te maken, gemeenschappelijke elektriciteitsbeurzen te stimuleren, grensoverschrijdende capaciteit toe te wijzen en een minimumniveau van interconnectiecapaciteit binnen de regio en tussen de regio's mogelijk te maken om de ontwikkeling van daadwerkelijke mededinging mogelijk te maken en de voorzieningszekerheid te verbeteren.
2 bis. De in lid 2 bedoelde taken worden, zo mogelijk, uitgevoerd in nauwe samenwerking met andere betrokken nationale instanties, onverminderd hun eigen specifieke bevoegdheden. []
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
68
LIMITE L
4 bis. De Commissie kan richtsnoeren vaststellen betreffende de omvang van de taken van de regulerende instanties wat betreft hun onderlinge samenwerking en de samenwerking met het Agentschap [.]. Deze maatregelen, die bedoeld zijn om niet-essentiële onderdelen van deze richtlijn te wijzigen door deze aan te vullen, worden vastgesteld overeenkomstig de regelgevingsprocedure met toetsing bedoeld in artikel 27 bis, lid 3.
Artikel 22 sexies aleving van de richtsnoeren
1.
Elke regulerende instantie en de Commissie kunnen het Agentschap verzoeken na te gaan of een door een regulerende instantie genomen besluit strookt met de in deze richtlijn of in Verordening (EG) nr. 1228/2003 bedoelde richtsnoeren.
2.
Het Agentschap geeft binnen een termijn van vier maanden na ontvangst van het verzoek zijn advies aan de regulerende instantie die hierom heeft verzocht of, in voorkomend geval, aan de Commissie, alsmede aan de regulerende instantie die het besluit in kwestie heeft genomen.
3.
Wanneer de regulerende instantie die het besluit heeft genomen niet binnen een termijn van vier maanden na ontvangst voldoet aan het advies, stelt het Agentschap de Commissie daarvan in kennis.
4.
Wanneer een regulerende instantie van oordeel is dat een voor grensoverschrijdende handel relevant besluit van een regulerende instantie niet in overeenstemming is met de in deze richtlijn of de in Verordening (EG) nr. 1228/2003 bedoelde richtsnoeren, kan zij de Commissie daarvan in kennis stellen binnen een termijn van twee maanden nadat het besluit is genomen.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
69
LIMITE L
5.
Wanneer de Commissie van oordeel is dat er ernstige twijfels bestaan over de overeenstemming van dit besluit met de in deze richtlijn of de in Verordening (EG) nr. 1228/2003 bedoelde richtsnoeren, kan zij, binnen twee maanden na de in lid 3 bedoelde kennisgeving van het Agentschap of de in lid 4 bedoeld kennisgeving van een regulerende instantie, of op eigen initiatief binnen een termijn van drie maanden nadat het besluit is genomen, besluiten de zaak verder te bestuderen. In dat geval verzoekt zij de regulerende instantie en de betrokken partijen hun opmerkingen in te dienen.
6.
Wanneer de Commissie besluit om de zaak verder te bestuderen, neemt zij binnen een termijn van maximaal vier maanden na dit besluit het definitieve besluit: a)
geen bezwaar te maken tegen het besluit van de regulerende instantie;
of b)
de desbetreffende regulerende instantie te verzoeken haar besluit [.] in te trekken, wanneer zij van oordeel is dat het niet in overeenstemming is met de richtsnoeren.
7.
Wanneer de Commissie niet binnen de in lid 5 of 6 gestelde termijn heeft besloten de zaak verder te bestuderen, respectievelijk een definitief besluit heeft genomen, wordt zij geacht geen bezwaar te hebben gemaakt tegen het besluit van de regulerende instantie.
8.
De regulerende instantie voert het besluit van de Commissie tot intrekking van haar besluit uit [.] binnen een termijn van twee maanden en stelt de Commissie daarvan in kennis.
9.
De Commissie kan richtsnoeren vaststellen waarin de voor de toepassing van dit artikel te volgen procedure nader wordt omschreven. Deze maatregel, die bedoeld is om nietessentiële elementen van deze richtlijn te wijzigen door deze aan te vullen, wordt vastgesteld overeenkomstig de regelgevingsprocedure met toetsing bedoeld in artikel 27 bis, lid 3.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
70
LIMITE L
Artikel 22 septies Bijhouden van registers
1.
De lidstaten eisen van hun leveranciersbedrijven dat zij gedurende ten minste vijf jaar de ter zake dienende gegevens met betrekking tot al hun transacties in elektriciteitsleveringscontracten en elektriciteitsderivaten met grootafnemers en transmissiesysteembeheerders ter beschikking houden van hun nationale instanties, waaronder de nationale regulerende instantie, de nationale mededingingsautoriteit en de Commissie voor de uitvoering van hun taken .
2.
Deze gegevens omvatten bijzonderheden betreffende de kenmerken van de betrokken transacties, zoals looptijd, leverings- en betalingsregels, hoeveelheden, uitvoeringsdata en -tijdstippen, transactieprijzen en middelen om de grootafnemer te identificeren, alsmede specifieke nadere gegevens over alle openstaande posities in elektriciteitsleveringscontracten en elektriciteitsderivaten.
3.
De regulerende instantie kan besluiten om delen van deze informatie ter beschikking te stellen van marktdeelnemers, op voorwaarde dat commercieel gevoelige gegevens inzake afzonderlijke marktspelers of afzonderlijke transacties niet wordt vrijgegeven. Dit lid is niet van toepassing op informatie over financiële instrumenten die onder het toepassingsgebied van Richtlijn 2004/39/EG vallen.
4.
Teneinde een eenvormige toepassing van dit artikel te waarborgen, kan de Commissie richtsnoeren vaststellen waarin de methoden en regelingen voor het bijhouden van registers en de vorm en inhoud van bedoelde verslagen worden omschreven. Deze maatregelen, die bedoeld zijn om niet-essentiële onderdelen van deze richtlijn te wijzigen door deze aan te vullen, worden vastgesteld overeenkomstig de regelgevingsprocedure met toetsing bedoeld in artikel 27 bis, lid 3.
5.
Voor transacties in elektriciteitsderivaten van leveringsbedrijven met grootafnemers en transmissiesysteembeheerders, wordt dit artikel pas van kracht zodra de Commissie de in lid 4 bedoelde richtsnoeren heeft vastgesteld.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
71
LIMITE L
6.
De bepalingen van dit artikel doen voor de binnen het toepassingsgebied van Richtlijn 2004/39/EG vallende entiteiten geen extra verplichtingen ontstaan ten aanzien van de in lid 1 genoemde autoriteiten.
7.
Ingeval de in lid 1 genoemde autoriteiten toegang moeten hebben tot gegevens die door de onder het toepassingsgebied van Richtlijn 2004/39/EG vallende entiteiten worden bijgehouden, verstrekken de onder die richtlijn vallende verantwoordelijke autoriteiten de in lid 1 genoemde autoriteiten de opgevraagde gegevens.
[] HOOFDSTUK VII TER Kleinhandelsmarkten Artikel 23 (nieuw) Kleinhandelsmarkten Teneinde het ontstaan van goed functionerende en transparante [.] kleinhandelsmarkten in de Gemeenschap te bevorderen, zien de lidstaten erop toe dat de taken en verantwoordelijkheden van transmissiesysteembeheerders, distributiesysteembeheerders, leveranciers en afnemers, alsmede, indien nodig, andere marktdeelnemers nauwkeurig zijn omschreven wat contractuele regelingen, klantgerichtheid, gegevensuitwisseling en geschillenbeslechting, gegevenseigendom en meteropneming betreft. Deze voorschriften worden openbaar gemaakt, zijn erop gericht de toegang van afnemers en leveranciers tot de netten te vergemakkelijken, en worden aan het oordeel van de regulerende instanties of andere bevoegde nationale instanties onderworpen. HOOFDSTUK VIII Slotbepalingen Artikel 24 Beschermingsmaatregelen Bij een plotselinge crisis op de energiemarkt of wanneer de fysieke veiligheid van personen, de veiligheid of betrouwbaarheid van apparatuur of installaties of de systeemintegriteit worden bedreigd, kan een lidstaat tijdelijk de nodige beschermingsmaatregelen treffen.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
72
LIMITE L
Die maatregelen moeten de werking van de interne markt zo min mogelijk verstoren en mogen niet verder reiken dan strikt noodzakelijk is om de plotseling gerezen moeilijkheden te verhelpen.
De betrokken lidstaat stelt de overige lidstaten en de Commissie onverwijld van die maatregelen in kennis; de Commissie kan besluiten dat de betrokken lidstaat de maatregelen dient aan te passen of in te trekken, voor zover zij de concurrentie zodanig verstoren en het handelsverkeer dermate ongunstig beïnvloeden, dat dit strijdig is met het gemeenschappelijk belang.
Artikel 25 Toezicht op de invoer van elektriciteit
De lidstaten stellen de Commissie om de drie maanden in kennis van de elektriciteitsinvoer in de vorm van fysieke stromen uit derde landen gedurende het afgelopen kwartaal.
Artikel 26 Afwijkingen
1.
De lidstaten die na de inwerkingtreding van deze richtlijn kunnen aantonen dat zich wezenlijke beheersproblemen voordoen voor hun kleine geïsoleerde netten, kunnen om afwijkingen vragen van de desbetreffende bepalingen van de hoofdstukken IV, V, VI en VII, alsmede, voor geïsoleerde microsystemen, hoofdstuk III met het oog op het opknappen, verbeteren en vergroten van de bestaande capaciteit. De Commissie kan hun die ontheffingen verlenen. De Commissie stelt de lidstaten van dergelijke verzoeken in kennis alvorens een besluit te nemen, en houdt daarbij rekening met de eerbiediging van de vertrouwelijkheid. Het besluit wordt in het Publicatieblad van de Europese Unie bekendgemaakt. [.]
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
73
LIMITE L
2.
Een lidstaat die na de inwerkingtreding van deze richtlijn om redenen van technische aard wezenlijke problemen heeft met het openstellen van zijn markt voor bepaalde beperkte groepen van de in artikel 21, lid 1, onder b), bedoelde niet-huishoudelijke afnemers, kan om een afwijking van deze bepaling vragen, die de Commissie hem kan verlenen voor een periode van ten hoogste 18 maanden na de in artikel 30, lid 1, bedoelde datum. De afwijking eindigt in elk geval op de in artikel 21, lid 1, onder c), genoemde datum.
3.
Artikel 8 is niet van toepassing op Cyprus, Luxemburg en Malta. De artikelen 15, 20 en 21 zijn evenmin van toepassing op Malta. Voor de toepassing van artikel 8, lid 1, punt b) omvat het begrip "onderneming die een van de functies van productie of levering uitvoert" niet een eindafnemer die, rechtstreeks of via een onderneming waarover hij zeggenschap uitoefent, hetzij individueel, hetzij gezamenlijk, een functie van productie en/of levering van elektriciteit uitvoert, mits de eindafnemer, met inbegrip van zijn deel van de elektriciteit die wordt geproduceerd in ondernemingen waarover zeggenschap wordt uitgeoefend, gelet op het jaargemiddelde, nettoverbruiker van elektriciteit is en de economische waarde van de elektriciteit die hij aan derden verkoopt onbeduidend is in verhouding tot zijn overige bedrijfsactiviteiten.
Artikel 27 Herzieningsprocedure
Ingeval in het in artikel 28, lid 3, bedoelde verslag geconcludeerd wordt dat de Commissie, in het licht van de effectieve wijze waarop de toegang tot het netwerk in een lidstaat geregeld is - en waar de toegang tot het netwerk dus volledig effectief, niet-discriminerend en ongehinderd verloopt -, vaststelt dat bepaalde verplichtingen die uit hoofde van deze richtlijn op ondernemingen rusten (ook als het gaat om verplichtingen inzake juridische ontvlechting voor distributiesysteembeheerders), niet in verhouding staan tot het beoogde doel, mag de lidstaat in kwestie de Commissie verzoeken van deze verplichting te worden vrijgesteld.
De lidstaat stelt de Commissie onverwijld in kennis van het verzoek en van alle informatie waaruit blijkt dat de in het verslag getrokken conclusie - namelijk dat de effectieve toegang tot het netwerk gewaarborgd is - geldig blijft.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
74
LIMITE L
Binnen drie maanden na ontvangst van de kennisgeving stelt de Commissie een advies op over het verzoek van de betrokken lidstaat, en indien passend dient zij bij het Europees Parlement en de Raad voorstellen in om de bepalingen in kwestie van de richtlijn aan te passen. De Commissie kan in de voorstellen tot wijziging van de richtlijn voorstellen de betrokken lidstaat vrij te stellen van specifieke vereisten, op voorwaarde dat deze lidstaat maatregelen ten uitvoer legt die even doeltreffend zijn.
Artikel 27 bis Comité
1.
De Commissie wordt bijgestaan door een comité.
2.
Wanneer naar dit lid wordt verwezen, zijn de artikelen 3 en 7 van Besluit 1999/468/EG van toepassing, met inachtneming van artikel 8 van dat besluit.
3.
Wanneer naar dit lid wordt verwezen, zijn artikel 5 bis, leden 1 tot en met 4, en artikel 7 van Besluit 1999/468/EG van toepassing, met inachtneming van artikel 8 van dat besluit.
Artikel 28 Rapportage
1.
De Commissie bewaakt en toetst de toepassing van deze richtlijn en dient vóór het einde van het eerste jaar volgend op de inwerkingtreding van deze richtlijn en vervolgens jaarlijks een algemeen voortgangsverslag in bij het Europees Parlement en de Raad. In het verslag komen ten minste de volgende punten aan de orde:
a)
de ervaring met en de vooruitgang bij de totstandbrenging van een voltooide en volledig operationele interne markt voor elektriciteit en de resterende knelpunten ter zake, inclusief aspecten van marktdominantie, concentratie in de markt en roofzuchtig marktgedrag of concurrentievervalsend gedrag en het effect van deze aspecten op het vlak van verstoring van de markt;
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
75
LIMITE L
b)
de mate waarin de voorschriften van deze richtlijn met betrekking tot ontvlechting en tarifering hebben bijgedragen tot het waarborgen van eerlijke en niet-discriminerende toegang tot het elektriciteitssysteem in de Gemeenschap en vergelijkbare concurrentieniveaus, alsook de economische, sociale en milieugevolgen van de openstelling van de elektriciteitsmarkt voor afnemers;
c)
een onderzoek naar aspecten die te maken hebben met systeemcapaciteitsniveaus en de voorzieningszekerheid van de elektriciteitsvoorziening in de Gemeenschap, met name het bestaande en verwachte evenwicht tussen vraag en aanbod, rekening houdend met de fysieke capaciteit voor handel tussen gebieden;
d)
er wordt bijzondere aandacht besteed aan maatregelen die de lidstaten nemen in geval van piekbelasting of in gebreke blijven van een of meer leveranciers;
e)
de uitvoering van de ontheffing krachtens artikel 15, lid 2, met het oog op een mogelijke herziening van de drempel;
f)
een algemene evaluatie van de vooruitgang op het gebied van de bilaterale betrekkingen met derde landen die elektriciteit produceren en exporteren of transporteren, inclusief de vorderingen ter zake van marktintegratie, de sociale en milieugevolgen van de elektriciteitshandel en toegang tot de systemen van die derde landen;
g)
mogelijke behoeften aan harmonisatie die niet samenhangen met de bepalingen van deze richtlijn;
h)
de wijze waarop de lidstaten de voorschriften inzake energie-etikettering van artikel 3, lid 6, uitgevoerd hebben en de wijze waarop er rekening gehouden is met aanbevelingen van de Commissie op dit gebied.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
76
LIMITE L
Waar toepasselijk kan dit verslag aanbevelingen bevatten, vooral voor de reikwijdte en de nadere regels van de etiketteringsvoorschriften, waaronder bijvoorbeeld de wijze waarop wordt verwezen naar bestaande referentiebronnen en de inhoud van deze bronnen, met name met betrekking tot de wijze waarop informatie over de gevolgen voor het milieu ten minste wat betreft CO2-emissies en radioactief afval van elektriciteitsproductie met verschillende energiebronnen op een transparante, gemakkelijk toegankelijke en vergelijkbare manier in de gehele Europese Unie beschikbaar kan worden gesteld, alsook met betrekking tot de wijze waarop de in de lidstaten genomen maatregelen ter controle op de nauwkeurigheid van de door de leveranciers verstrekte informatie kan worden gestroomlijnd en maatregelen om de negatieve effecten van marktdominantie en -concentratie tegen te gaan. 2.
Om de twee jaar bevat het in lid 1 bedoelde verslag ook een analyse van de verschillende maatregelen die in de lidstaten genomen zijn om aan de verplichtingen tot openbaredienstverlening te voldoen, tezamen met een onderzoek naar de doeltreffendheid van deze maatregelen en met name naar hun gevolgen voor de mededinging op de elektriciteitsmarkt. Waar toepasselijk kan dit verslag aanbevelingen bevatten voor op nationaal niveau te nemen maatregelen om een hoog peil van openbaredienstverlening te bereiken of maatregelen om marktafscherming te voorkomen.
2 bis. De Commissie verstrekt het Europees Parlement en de Raad uiterlijk twee jaar na de in artikel 30, lid 1, eerste alinea, bedoelde datum een gedetailleerd verslag waarin wordt toegelicht in hoeverre de in Hoofdstuk IV bis vastgestelde ontvlechtingsvoorschriften erin zijn geslaagd de transmissiesysteembeheerders volledig en daadwerkelijk onafhankelijk te maken, waarbij effectieve en efficiënte ontvlechting als benchmark wordt gehanteerd. 2 ter. Bij de in lid 2 bis bedoelde beoordeling houdt de Commissie met name rekening met de volgende criteria: eerlijke en niet-discriminerende toegang tot het net, doeltreffende regulering, de ontwikkeling van het netwerk in het licht van de behoeften van de markt, nietmarktverstorende investeringsstimulansen, de ontwikkeling van interconnectie-infrastructuur, daadwerkelijke mededinging op de energiemarkt van de EU, en de situatie op het gebied van de voorzieningszekerheid in de Gemeenschap. 2 quater.
In voorkomend geval, en met name ingeval uit het in lid 2 bis bedoelde gedetailleerde
verslag blijkt dat de voorwaarden van lid 2 ter in de praktijk niet vervuld zijn, doet de Commissie het Europees Parlement en de Raad uiterlijk drie jaar na de in artikel 30, lid 1, eerste alinea, bedoelde datum voorstellen om te zorgen voor volledige daadwerkelijke onafhankelijkheid van de transmissiesysteembeheerders.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
77
LIMITE L
3.
De Commissie legt het Europees Parlement en de Raad uiterlijk op 1 januari 2006 een gedetailleerd verslag voor over de vorderingen in de totstandbrenging van de interne elektriciteitsmarkt. Het verslag zal met name aandacht besteden aan: –
niet-discriminerende toegang tot het systeem;
–
doelmatige regulering;
–
de ontwikkeling van interconnectie-infrastructuur en de situatie op het gebied van de voorzieningszekerheid in de Gemeenschap;
–
de mate waarin kleine ondernemingen en huishoudens voordeel hebben bij de openstelling van de markt, met name wat de normen voor openbaredienstverlening en universeledienstverlening betreft;
–
de mate waarin de markten in de praktijk openstaan voor daadwerkelijke mededinging, inclusief aspecten van marktdominantie, concentratie in de markt en roofzuchtig marktgedrag of concurrentievervalsend gedrag;
–
de mate waarin de afnemers metterdaad van leverancier veranderen en heronderhandelen over tarieven;
–
de ontwikkeling van de prijzen, inclusief de prijzen waartegen wordt geleverd, gerelateerd aan de mate van openstelling van de markt;
–
de ervaring opgedaan met de toepassing van de richtlijn waar het gaat om de daadwerkelijke onafhankelijkheid van systeembeheerders in verticaal geïntegreerde bedrijven, alsmede op de vraag of naast operationele onafhankelijkheid en gescheiden boekhoudingen nog andere maatregelen zijn ontwikkeld die gelijkwaardige resultaten opleveren als juridische ontvlechting.
Indien nodig dient de Commissie voorstellen in bij het Europees Parlement en bij de Raad, met name om naleving van hoge normen voor openbaredienstverlening te garanderen.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
78
LIMITE L
Indien nodig dient de Commissie voorstellen in bij het Europees Parlement en bij de Raad, met name om ervoor te zorgen dat de distributiesysteembeheerders voor 1 juli 2007 volledig en daadwerkelijk onafhankelijk zijn. Zo nodig hebben deze voorstellen overeenkomstig het mededingingsrecht ook betrekking op maatregelen om problemen aan te pakken op het terrein van marktdominantie, concentratie in de markt, roofzuchtig marktgedrag of concurrentievervalsend gedrag.
Artikel 29 Intrekkingen
Richtlijn 90/547/EEG wordt met ingang van 1 juli 2004 ingetrokken.
Richtlijn 96/92/EG wordt met ingang van 1 juli 2004 ingetrokken, onverminderd de verplichtingen van de lidstaten betreffende de termijnen voor omzetting en toepassing van voornoemde richtlijn. Verwijzingen naar de ingetrokken richtlijn gelden als verwijzingen naar deze richtlijn en moeten gelezen worden overeenkomstig de concordantietabel in bijlage B. Artikel 301 Omzetting 1.
De lidstaten doen de nodige wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen in werking treden om uiterlijk [18 maanden na de inwerkingtreding] aan deze richtlijn te voldoen. Zij delen de Commissie de tekst van die bepalingen onverwijld mede, alsmede een transponeringstabel waarin het verband tussen die bepalingen en deze richtlijn wordt aangegeven.
Deze bepalingen worden toegepast vanaf [18 maanden na de inwerkingtreding], met uitzondering van artikel 8 quater, dat wordt toegepast 42 maanden na de inwerkingtreding.
Wanneer de lidstaten deze bepalingen aannemen, wordt in die bepalingen zelf of bij de officiële bekendmaking daarvan naar deze richtlijn verwezen. De regels voor deze verwijzing worden vastgesteld door de lidstaten.
1
Afhankelijk van de definitieve structuur van de richtlijn (wijzigingsrichtlijn of herschikking) moet dit artikel over de omzetting misschien worden gewijzigd.
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
79
LIMITE L
2.
De lidstaten delen de Commissie de tekst van de belangrijkste bepalingen van intern recht mee die zij op het onder deze richtlijn vallende gebied vaststellen.
Artikel 31 Inwerkingtreding
Deze richtlijn treedt in werking op de [.] dag volgende op die van haar bekendmaking in het Publicatieblad van de Europese Unie.
Artikel 32 Adressaten
Deze richtlijn is gericht tot de lidstaten.
Gedaan te Brussel,
Voor het Europees Parlement
Voor de Raad
De voorzitter
De voorzitter
–––––––––––––––––––
13168/08 BIJLAGE
roe/JEL/mm DG C
80
LIMITE L
BIJLAGE A VOORSCHRIFTE IZAKE COSUMETEBESCHERMIG
Onverminderd de communautaire voorschriften inzake consumentenbescherming, met name Richtlijn 97/7/EG van het Europees Parlement en de Raad1 en Richtlijn 93/13/EG van de Raad2, houden de in artikel 3 bedoelde maatregelen in dat ervoor wordt gezorgd dat de afnemers:
a)
recht hebben op een contract met hun elektriciteitsleverancier waarin zijn opgenomen: –
de identiteit en het adres van de leverancier;
–
de geleverde diensten, de aangeboden kwaliteitsniveaus van de diensten en de benodigde tijd voor de eerste aansluiting;
–
in voorkomend geval, de aangeboden soorten onderhoudsdiensten;
–
de wijze waarop de meest recente informatie over alle geldende tarieven en onderhoudskosten kan worden verkregen;
–
de duur van het contract, de voorwaarden voor verlenging en beëindiging van de diensten en van het contract, het bestaan van een recht op opzegging;
–
alle vergoedingen en terugbetalingsregelingen die gelden indien de contractuele kwaliteitsniveaus van de diensten niet worden gehaald; en
–
de methode voor het inleiden van procedures voor de beslechting van geschillen overeenkomstig punt f).
De contractuele voorwaarden zijn eerlijk en vooraf bekend. In ieder geval wordt deze informatie voorafgaand aan de ondertekening of bevestiging van het contract verstrekt. Indien contracten door middel van tussenpersonen worden gesloten, wordt bovengenoemde informatie eveneens voorafgaand aan de ondertekening van het contract verstrekt; b)
op toereikende wijze in kennis worden gesteld van ieder voornemen de contractvoorwaarden te wijzigen en op de hoogte worden gesteld van hun recht op opzegging wanneer zij van een dergelijk voornemen in kennis worden gesteld. Dienstverleners stellen hun abonnees rechtstreeks in kennis van tariefstijgingen en doen dit binnen een redelijke termijn die een normale factureringsperiode na het invoeren van de stijging niet overschrijdt. De lidstaten zorgen ervoor dat afnemers de mogelijkheid krijgen contracten op te zeggen indien zij de hun door de elektriciteitsleverancier aangemelde nieuwe voorwaarden niet aanvaarden;
1 2
PB L 144 van 4.6.1997, blz. 19. PB L 95 van 21.4.1993, blz. 29.
13168/08 BIJLAGE A
roe/JEL/mm DG C
81
LIMITE L
c)
transparante informatie ontvangen over geldende prijzen en tarieven en over standaardvoorwaarden met betrekking tot de toegang tot en het gebruik van elektriciteitsdiensten;
d)
een ruime keuze van betalingswijzen wordt geboden. Ieder verschil in voorwaarden komt overeen met de kosten die de verschillende betalingswijzen voor de leverancier meebrengen. De algemene voorwaarden van de contracten dienen eerlijk en transparant te zijn. Zij zijn gesteld in duidelijke en begrijpelijke taal. Afnemers worden beschermd tegen oneerlijke of misleidende verkoopmethoden;
e)
geen kosten in rekening worden gebracht indien zij van leverancier veranderen;
f)
transparante, eenvoudige en goedkope procedures ter beschikking krijgen voor het afhandelen van hun klachten. Door middel van dergelijke procedures moeten geschillen billijk en snel kunnen worden beslecht, zo nodig via een systeem van terugbetaling en/of vergoeding. Hierbij dienen zoveel mogelijk de beginselen van Aanbeveling 98/257/EG van de Commissie1 te worden gevolgd;
g)
die toegang hebben tot de universeledienstverlening overeenkomstig de op grond van artikel 3, lid 3, door de lidstaten aangenomen bepalingen, in kennis worden gesteld van hun rechten in verband met universele dienstverlening;
h)
de beschikking krijgen over hun verbruiksgegevens en in staat zijn om, met uitdrukkelijke toestemming en kosteloos, bedrijven met een leveringsvergunning toegang te geven tot hun geregistreerde verbruiksgegevens. De partij die verantwoordelijk is voor het gegevensbeheer is verplicht deze gegevens aan de onderneming te verstrekken. De lidstaten leggen een gegevensformaat vast, alsook een procedure voor leveranciers en consumenten om toegang te krijgen tot die gegevens. Voor deze dienst mogen de afnemers geen extra kosten worden aangerekend.
i)
[.] naar behoren worden geïnformeerd over hun daadwerkelijk elektriciteitsverbruik en de kosten daarvan, zulks voldoende frequent om hen in staat te stellen hun eigen elektriciteitsverbruik te regelen. Voor de verstrekking van de informatie wordt een voldoende ruime termijn ingesteld, waarbij rekening wordt gehouden met de capaciteit van de meetapparatuur van de consument en met het elektriciteitsproduct in kwestie. Er wordt naar behoren rekening gehouden met de kostenefficiëntie van deze maatregelen. Voor deze dienst mogen de afnemers geen extra kosten worden aangerekend.
j)
op elk moment van het jaar binnen het kader van het betrokken elektriciteitsproduct van leverancier kunnen veranderen, waarbij de klant recht heeft op zijn eindafrekening niet later dan drie maanden na de laatste levering door de vorige leverancier.
_____________________
1
PB L 115 van 17.4.1998, blz. 31.
13168/08 BIJLAGE A
roe/JEL/mm DG C
82
LIMITE L
