01

Futurion® Instructies bij het gebruik

652306 NL 05/01

Bestelnr: Benaming: Aanduiding: Stand: Auteur: Layout:

652306 HANDREICHUNG D:LP-FU-KURS01-HR-NL 05/2001 Monika Bliesener, Sabine Scharf 14.05.2001, Beatrice Huber

© Festo Didactic GmbH & Co., D-73770 Denkendorf, 2001 Internet: www.festo.com/didactic e-mail: [email protected] Het doorgeven of verveelvoudigen van dit document, het gebruiken of mededelen van de inhoud ervan zijn verboden zonder uitdrukkelijke toestemming. Inbreuken op deze bepaling leiden tot schadevergoeding. Alle rechten voorbehouden, meer bepaald het recht om patenten, gebruiksmodellen of wettelijk beschermde modellen aan te melden.

Inhoud

1. 2. 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 3.

© Festo Didactic GmbH & Co. · Futurion

Inleiding __________________________________________ 4 Concept en principes van Futurion _____________________ 6 Didactisch concept __________________________________ 6 Visie en doelstellingen van Futurion ____________________ 6 Voor wie? Doelgroepen en voorwaarden _________________________ 8 Leren met alle zintuigen - multimedia ___________________ 8 Anders navigeren __________________________________ 12 Techniek in de praktijk – het experimenteerbord _________ 14 Mobiliteit en online mogelijkheden – het desktop apparaat_______________________________ 17 Flexibiliteit – de configurator _________________________ 19 Meetbare vorderingen – het testconcept________________ 24 Gebruik in de les __________________________________ 26 Bijlage 1: Leren met multimedia ______________________ 29 Bijlage 2: Leren met de PC ___________________________ 32 Index ____________________________________________ 35

3

1. Inleiding

Futurion is het leerconcept in de automatiseringstechniek dat het leren met multimedia combineert met het aanleren van praktische vaardigheden: · De PC geeft u op een interessante en interactieve manier alle informatie over een bepaald thema. · Op het experimenteerbord toetst u uw kennis aan de praktijk. · Door de verbinding met de PC kan het cursusprogramma uw handelingen op het experimenteerbord analyseren en u feedback geven. Op deze manier wordt uw kennis getest, uitgebreid en omgezet in praktische vaardigheden. Dankzij het desktopsysteem kunt u een cursus industriële automatisering volgen en oefenen waar en wanneer u dat wilt: · thuis · op uw werk, op kantoor of op school · tijdens de les alleen, met partners of als begeleiding bij een project. Het desktopsysteem bestaat uit: · een master unit met complete infrastructuur (toevoer, meetinstrumenten, ...) · en een bibliotheek van cursussen, inschuifbare experimenteerborden met oefeningen, b.v. bij het thema gelijkstroomtechniek, wisselstroomtechniek.

4


1. Inleiding

Hoe u bij het leren te werk gaat, bepaalt u zelf. Futurion geeft u alle vrijheid. · U kiest wanneer u welke modules oppakt. Dit kan omdat het programma modulair is opgebouwd en de master unit met experimenteerbord op elke tafel en elke PC past. Aansluiten. CD plaatsen. Klaar! · Hoe u precies met het experimenteerbord werkt, beslist u zelf. U bepaalt of u eerst meer achtergrondinformatie wilt voor het oplossen van een probleem, of u stap voor stap tewerk gaat of gewoon probeert tot u de oplossing vindt. · U bepaalt hoe snel en wanneer u leert. Hoe lang u aan een module werkt en hoe vaak u ze herhaalt, kiest u helemaal zelf. Uw cursusprogramma kan individueel worden gestuurd en is altijd beschikbaar. · Als u cursusleider of leraar bent, kunt u met de configuratie uw thema afstemmen op de doelgroep en verschillende opleidingsniveaus. Met de configurator selecteert u de geschikte modules en voegt u eventueel pagina’s toe die u zelf hebt gemaakt. U kunt uit de inhoud van het programma ook aparte pagina’s maken voor presentaties of voor individuele lesuren en eigen pagina’s toevoegen. U hoeft zich niet aan te passen aan de cursus: het Futurion programma past zich aan uw ideeën en leermethode aan. Anders dan bij een vast programma kunt u het leerverloop beïnvloeden en eigen strategieën ontwikkelen. Leren is leuk. Door praktijkoefeningen op het oefenbord ontwikkelt u de nodige praktische vaardigheden.


5

2. Concept en principes van Futurion

2.1 Didactisch concept

Een open leeromgeving is de basis van de cursussen van Futurion. Open leeromgeving is: · Vrij leren op basis van constructivisme. Dit betekent dat verschillende werkmiddelen, zoals woordenlijsten, basiskennis en simulaties beschikbaar zijn. Deze middelen kunt u samenstellen volgens uw eigen behoeften. Een ander didactisch concept is de combinatie van CBT en experimenteerbord. · De mogelijkheid om te experimenteren met het bord zorgt voor een affectieve band met het studieobject. De kennis wordt getoetst en uitgebreid. · De haptische ervaring met het bord bevordert een nieuwe kwaliteit van de kennis: theoretische kennis wordt omgezet in toepassingsgerichte en praktische vaardigheden. · Het experimenteerbord bevordert ontdekkend leren (functioneert, functioneert niet).

2.2 Visie en doelstellingen van Futurion

Automatiseringstechniek hoe interessant ook – is bij Futurion geen doel maar middel. Natuurlijk willen we tonen hoe de techniek functioneert – maar we willen vooral laten zien hoe de automatisering en de techniek toepassing vinden in het dagelijkse leven. We willen aantonen · waarom een bepaalde techniek is ontwikkeld · welke voor- en nadelen deze techniek heeft · waar deze techniek wordt gebruikt en welk nut ze heeft. Dit maakt een beter begrijpen van de techniek mogelijk en wekt de belangstelling door de vraag „Waar is dit goed voor?“. Voor veel mensen is techniek in het dagelijkse leven iets vanzelfsprekends – techniek is er gewoon. Een lift, meubels, gekoelde drank. Hoe een lift functioneert, wat erachter zit, hoe en met welke middelen wordt geproduceerd – deze vraag willen we bewust stellen en ophelderen.

6



Onze belangrijkste doelstelling is: · Een positief-kritische houding tegenover techniek aanleren. In deze zin is techniek niet alleen een zegen, ze kan ook een vloek voor de mensheid worden als de maatschappij onverantwoord omgaat met de mogelijkheden. Met de volgende vragen willen we kennis en vaardigheden doorgeven: · Welke technieken zijn er? · Hoe functioneert de techniek? De eerste cursus met het betreffende experimenteerbord geeft een overzicht van de automatiseringstechniek. Hij geeft een kijk op de ontwikkeling van handenarbeid tot volledige automatisering. Daarnaast kunt u aan de hand van een eenvoudig boorproces de evolutie van boren met de hand tot een volledig geautomatiseerd boorproces volgen en nabouwen. De volgende thema’s worden behandeld in de verschillende Futurion cursussen: Procesgeoriënteerde thema’s, b.v. · Onderhoud en reparaties (in voorbereiding) · Kwaliteitszorg (in voorbereiding) · Processturing en optimalisering (in voorbereiding) Technologiegeoriënteerde thema’s, b.v. · Moderne pneumatiek (in voorbereiding) · Inleiding tot het programmeren van logica (in voorbereiding) · Bustechniek (in voorbereiding) · Gelijkstroom (beschikbaar) · Wisselstroom (beschikbaar) · Elektronische componenten (beschikbaar) · Digitale techniek (beschikbaar) · Microcomputers (beschikbaar) · Regeltechniek (beschikbaar)


7


2.3 Voor wie? Doelgroepen en voorwaarden

De cursussen van Futurion zijn vooral bedoeld voor het vak Techniek in het VO, en aankomende technici vanaf ca. 14 jaar in beroepsopleidingen en bijscholingen. Belangstelling voor techniek is een voorwaarde. Als u of de studenten al kunnen werken met een PC, is dat een voordeel. Is dit niet zo, dan leest u bijlage 2 „Leren met de PC“.

2.4 Leren met alle zintuigen multimedia

Met onze multimediale cursussen kunt u leren met alle zintuigen. De opleiding munt uit door: · een aantrekkelijke schermlay-out · duidelijk gestructureerde teksten · veel afbeeldingen en grafieken · video’s en animaties · gesproken tekst (kan worden uitgezet), geluid · interactie · praktische toepassing van de leerstof Door te kijken, te luisteren en te doen bent u beter gemotiveerd en bereikt u betere leerresultaten (zie bijlage 1: Leren met multimedia). De leerling krijgt door te werken met de cursus een extra voordeel: meer competentie met de media. Onze cursussen zijn modulair opgebouwd en bieden een open leeromgeving: · U kunt zelf kiezen wanneer en in welke volgorde u iets leert. · Bij elke cursus hoort een eigen experimenteerbord met didactische software. · De leerstof wordt op het experimenteerbord getoetst en uitgebreid.

8



In de didactische software vindt u · Popups die begrippen verklaren · Interacties waarmee u in de cursus kunt ingrijpen en die u b.v. vragen afbeeldingen te achterhalen en vraagstukken op te lossen.


9


·

10

Spelletjes die zijn gebaseerd op empirische kennis en deze kennis verdiepen.



·

Excursies die een dieper inzicht in de leerstof geven. Deze kennis wordt in de opdrachten niet getoetst.

·

Oefeningen (multiple choice, indelen ...) met uitvoerige feedback

·

Lexicon met begrippen uit de automatiseringstechniek


11


2.5 Anders navigeren

·

Mentor In de cursus vervult de mentor twee taken: – Hij leidt de cursus in – Hij begeleidt het leerproces met humor en geeft leuk commentaar. Ook hier hebben we edutainment® (education en entertainment/ opleiden, leren met plezier).

·

Afdrukken U kunt elke pagina van de cursus afdrukken. Dit is erg belangrijk voor de oefeningen en testopdrachten. Op die manier kunt u als leraar schriftelijke tests samenstellen. Als leerling kunt u uw resultaten schriftelijk documenteren of u lost de taken op papier op in plaats van op het scherm.

Hoe en wanneer u begint te leren en hoe u met de cursus omgaat, hangt nu van u af. · u kunt spelenderwijs navigeren met de grafische gebruikersinterface · of u selecteert de module in een boomstructuur. Het ligt eraan hoe u gewoon bent te werken met de PC. Navigeren met de grafische gebruikersinterface, virtueel kader In plaats van op de klassieke manier kunt u navigeren in een virtuele omgeving. U kunt zich vrij bewegen in een panoramavenster, andere kamers bezoeken, afbeeldingen aanklikken en op die manier techniek leren kennen. De grafische gebruikersinterface is een virtuele leeromgeving die de leerling begeleidt en motiveert, dus het principe van edutainment® (education en entertainment/opleiden, leren met plezier) in de praktijk.

12



Kamers De kamers zijn ingericht per thema en nodigen u uit om de leermodules van de cursus te “betreden”. In de cursus „Van handwerk tot volledige automatisering“ hebt u kamers voor de geschiedenis, actuele oplossingen uit de industrie, een werkplaats en een internetcafé. De kamers worden weergegeven door afbeeldingen die betrekking hebben op het thema. U kunt deze afbeeldingen aanklikken en informatie krijgen. Wereldkaart Op een wereldkaart vindt u internationale voorbeelden van het betreffende thema. Internet Café Via het Internet Café gaat u on line – www.futurion.de.


13


Navigeren in de boomstructuur

Met Futurion kunt u op elk ogenblik naar een ander thema gaan. Binnen een thema kunt u in willekeurige volgorde leermodules selecteren of overslaan. Met de functie „Bladwijzer“ kunt u een eigen doel bepalen. Op die manier kunt u tijdens de les of bij een presentatie de geselecteerde pagina’s tonen. Als u een eigen presentatie of een eigen CBT wil samenstellen, kan dat zonder kennis van programmeren (zie het hoofdstuk Configurator). 2.6 Techniek in de praktijk – het experimenteerbord

14

Met het experimenteerbord kunt u de verworven theoretische kennis toetsen aan de praktijk. U kunt zelf elektrische en pneumatische schakelingen maken en testen. Het experimenteerbord is altijd actief, zodat u er op elk ogenblik kunt mee werken.



De status van de master unit en het experimenteerbord herkent u aan de volgende symbolen: ·

·

Verbinding met de master unit verbroken. (apparaat uitgezet of niet verbonden met de PC.)

Verbinding met de master unit gemaakt.

Open werkplaats betekent: U krijgt een probleembeschrijving en een opdracht. U krijgt ook de werkmiddelen die u nodig hebt om het probleem op te lossen. U kunt zelf kiezen of u de opdracht uitvoert.


15


· · · ·

·

· ·

16

U kunt met de „praktische theorie“ eerst achtergrondinformatie krijgen of u monteert direct de opdracht op het experimenteerbord. U bent volledig vrij bij het monteren, dus, aanwijzingen en tips krijgt u alleen als u erom vraagt. U kunt metingen uitvoeren. U kunt uitdrukkingen opzoeken in het lexicon of tijdens het monteren delen van de „praktische theorie“ nalezen, b.v. over het thema „hoe werkt een cilinder?“ of over het thema „Symbolen op een elektrisch schema“. U krijgt een instrumentarium om elektrische schema’s en stroomdiagrammen te simuleren.

U kunt het verloop van een opdracht via de computer of direct aan het experimenteerbord sturen. U krijgt een voorbeeldoplossing!



Alle vermelde elementen en mogelijkheden, zoals “praktische theorie”, aanwijzingen, tips, simulaties en oplossingen zijn overzichtelijk weergegeven en beperkt tot het thema bij de betreffende opdrachten.

2.7 Mobiliteit en on line mogelijkheden – het desktop apparaat

Futurion kunt u overal gebruiken: op school, op kantoor of thuis. Met het praktische desktop systeem is flexibel werken geen probleem. U hebt alleen een tafel en een computer of laptop nodig. Futurion is dus ideaal voor opleiding of bijscholing in schriftelijke cursussen of opleidingscentra. Geknipt voor alle situaties waar een leerling of cursist meer thuis, op kantoor of ergens anders werkt. Als uw computer een internet-aansluiting heeft, kunt u via internet (grafische gebruikersinterface) direct naar de homepage van Futurion, Festo Didactic en andere bedrijven die deze cursus mee hebben ontwikkeld.


17


Op de homepage van Futurion vindt u meer informatie over Futurion, studiebegeleiding, updates en extra leerprogramma’s die u direct kunt bestellen (gepland).

18



2.8 Flexibiliteit – de configurator

De configurator is een programma voor de leraar. Met de configurator kan de leraar zelf Futurion cursussen samenstellen die zijn aangepast aan specifieke leersituaties. · · · ·

De cursus aanpassen aan een bepaald leerniveau Aanpassen aan een concreet leerplan Afstemmen op een concreet projectthema bij interdisciplinair onderwijs Samenvattingen en presentaties maken.

Een hoofdstuk selecteren De gemakkelijkste manier om de configurator te gebruiken is het selecteren van het betreffende hoofdstuk. Voorbeeld

Een leraar geschiedenis wil de evolutie van de techniek tijdens de industriële revolutie behandelen. Het hoofdstuk „Geschiedenis van de mechanisering“ uit Futurion cursus 1 bevat alle belangrijke gegevens.

Oplossing

De leraar stelt in de configurator een eigen cursus samen en geeft deze b.v. de naam „De ontwikkeling van de techniek tijdens de industriële revolutie “. In deze eigen cursus kopieert hij gewoon het volledige hoofdstuk „Geschiedenis van de mechanisering“ uit Futurion cursus 1 – Klaar!


19


Meerdere hoofdstukken combineren Het is natuurlijk ook mogelijk om uitdrukkingen hoofdstukken samen te stellen. Voorbeeld

Een leraar technologie wil alleen de technische thema’s uit Futurion cursus 1 behandelen.

Oplossing

De leraar stelt in de configurator een eigen cursus samen en geeft deze b.v. de naam „Automatiseringstechniek“. Dan kopieert hij de hoofdstukken „Het geautomatiseerde proces“, „Elementen van de automatisering“ en de praktijkopdrachten uit Futurion cursus 1 in deze cursus.

20



Een hoofdstuk inkorten Met de configurator kunt u niet alleen volledige hoofdstukken samenstellen, maar ook hoofdstukken bewerken. Voorbeeld

Een leraar maatschappijleer wil de maatschappelijke redenen voor de ontwikkeling van nieuwe technologie uitwerken. Als inleiding moeten de leerlingen een kort CBT-traject doornemen. De leraar heeft in het hoofdstuk „Techniek en maatschappij“ in Futurion cursus 1 enkele pagina’s gezien die hij daarvoor wil gebruiken.

Oplossing

De leraar stelt in de configurator een eigen cursus samen en geeft deze b.v. de naam „Maatschappelijke oorzaken voor de ontwikkeling van de techniek“. Dan roept hij in de configurator de betreffende pagina’s op uit het hoofdstuk „Techniek en maatschappij“ en kopieert de pagina’s die hij nodig heeft in zijn eigen hoofdstuk. Hij kan daarbij natuurlijk de volgorde van de pagina’s veranderen. Een hoofdstuk aanvullen Bij het samenstellen van eigen hoofdstukken heeft de leraar pagina’s nodig voor een inleiding, samenvatting of voor andere onderwerpen en en vindt deze niet in Futurion. Dan biedt de configurator de mogelijkheid om zelf pagina’s met eigen teksten en illustraties op te stellen.

Voorbeeld

Een leraar Engels wil het technische Engels van zijn leerlingen verbeteren. Hiervoor wil hij de Engelse versie gebruiken van het hoofdstuk „Elementen van de automatisering“. Daarnaast heeft hij ook enkele pagina’s nodig met een inleiding en een opsomming van de belangrijkste termen.

Oplossing

De leraar stelt in de configurator een eigen cursus samen en geeft deze b.v. de naam „Elements of automation“. Nu kan hij in de configurator de betreffende pagina’s van het hoofdstuk „Elements of automation“ uit de Engelse versie van Futurion cursus 1 kopiëren in zijn cursus. Daarna kan de leraar in de configurator eigen pagina’s opstellen met illustraties en tekst en deze pagina’s dan in zijn cursus opnemen.


21


Hoofdstukken door elkaar gebruiken Voor de interdisciplinaire behandeling van een thema kan het zinvol zijn uit verschillende hoofdstukken enkele pagina’s over dat thema samen te voegen tot een nieuwe cursus. Voorbeeld

In een interdisciplinair project moeten de leerlingen vertrouwd worden met het thema “boren“. Bijvoorbeeld door behandeling van een stukje geschiedenis. Daarnaast moet de leerlingen technologische kennis worden bijgebracht en moeten de leerlingen een eerste praktische ervaring met boren opdoen.

Oplossing

In dit geval kunt u het beste een eigen cursus „Boren“ opstellen. Zo’n cursus kan b.v. bestaan uit de volgende hoofdstukken: · Geschiedenis van het boren · Technologische basis · Praktijkopdracht handboor · Praktijkopdracht elektrische boormachine · Moderne boorinstallaties

22



In de hoofdstukken van de nieuwe cursus kunnen nu de betreffende pagina’s uit Futurion cursus 1 worden gekopieerd en worden aangevuld met eigen tekst: voor het hoofdstuk „Geschiedenis van het boren“ bijvoorbeeld de pagina’s uit de Futurion hoofdstukken “Geschiedenis van de handenarbeid“, “Geschiedenis van de mechanisering “ en “Geschiedenis van de automatisering“, die de historische ontwikkeling van het boren beschrijven.


23


2.9 Meetbare vorderingen – het testconcept

Aard van de opdrachten Als u de Futurion cursus doorneemt, ziet u opdracht die de cursist of leerling moet oplossen. Deze opdrachten hebben verschillende doelstellingen:

Studieopdrachten

In de verschillende hoofdstukken vindt u studieopdrachten. Deze opdrachten helpen u eigen ideeën te vormen over het behandelde thema en uw eigen ervaring te gebruiken om tot een oplossing te komen. Proberen is hier de boodschap. Maar geen paniek: of u deze opdrachten correct of verkeerd beantwoordt, wordt niet gedocumenteerd.

Oefeningen

Op het einde van een hoofdstuk vindt u meestal oefeningen. Deze oefeningen toetsen en verdiepen de verworven kennis. U hebt bij iedere opdracht twee kansen om de oplossing te vinden, daarna verschijnt de oplossing. Als u dit wil, krijgt u een uitvoerige verklaring bij ieder antwoord. Studieopdrachten en oefeningen kunt u natuurlijk ook overslaan.

Testopdrachten

Testopdrachten hebben in principe dezelfde structuur als oefeningen. In de testmodus worden de resultaten echter gedocumenteerd en geëvalueerd. Er is dan ook geen oplossing beschikbaar. Soorten opdrachten en taxonomische niveaus In de Futurion hoofdstukken krijgt u verschillende soorten opdrachten: Multiple choice Hier kunt u uit mogelijke antwoorden het correcte antwoord selecteren. De probleemstelling vermeldt of een of meer correcte antwoorden mogelijk zijn. Drag and Drop Hierbij moet u begrippen of illustraties correct indelen door met de muis naar de correcte plaats op een illustratie of grafiek te slepen.

24



Tekst invoeren Hier wordt verwacht dat u met het toetsenbord een tekst intypt. Verbinden Hier moet u begrippen of illustraties correct indelen door deze met elkaar te verbinden. Instellen Op een schaal dient u een waarde (b.v. een fysieke grootheid of een jaartal) in te stellen. U sleept de wijzer met de muis naar de correcte plaats. Tekst markeren In een voorbeeldtekst moet u een of meer begrippen markeren. U zet hiervoor de muiscursor over het begrip en houdt hierbij de linker muisknop ingedrukt. Bij het opstellen van de opdrachten die u in Futurion vindt, is bovendien rekening gehouden met verschillende taxonomische niveaus, zoals · · ·


Taxonomisch niveau 1: herinneren Hier wordt vooral gevraagd naar feitelijke kennis. Taxonomisch niveau 2: begrijpen Hier gaat het om het herkennen en begrijpen van verbanden. Taxonomisch niveau 3: probleem oplossen Hier moet de verworven kennis worden toegepast op een probleem.

25

3. Gebruik in de les

Als leraar of instructeur kunt u Futurion op verschillende manieren gebruiken. Enkele leersituaties: Programmagestuurde zelfstudie De leerling volgt de door het programma uitgestippelde weg en lost de opdrachten een na een op. Het programma analyseert voortdurend de werkmethode en geeft feedback waarmee de leerling verder kan.

Door de leraar gestuurde zelfstudie De leraar/instructeur stelt de cursus samen volgens het kennisniveau van de leerlingen/cursisten. De configurator is hiervoor een eenvoudig en effectief werkmiddel. U beslist over de beschikbare hulpmiddelen en kunt b.v. de cursus korter maken of de toegang tot de voorbeeldoplossing verhinderen.

26



Open leermethode U laat uw leerlingen/cursisten zelfstandig een probleem oplossen op het experimenteerbord en laat uw leerlingen/cursisten zelf kiezen hoe ze te werk gaan. Hierdoor verbetert u hun probleemoplossend vermogen en zelfstandigheid.

Nieuwe rol van de leraar U speelt als leraar/instructeur steeds vaker de rol van mentor en komt alleen ondersteunend in actie probleemgevallen. Daardoor hebt u de gelegenheid om beter te reageren op de individuele behoeften van uw leerlingen. Klassikaal onderwijs U kunt ook fragmenten, animaties en films uit Futurion gebruiken als illustratie bij klassikaal werken. Individueel onderwijs of groepswerk U laat uw leerlingen/cursisten deelproblemen oplossen of theoretische kennis uitwerken die dan aan de hele klas worden gepresenteerd. Schriftelijke tests Natuurlijk kunt u de opdrachten uit Futurion afdrukken en zo zelf schriftelijke tests samenstellen.


27


Gebruik U kunt Futurion gebruiken bij verschillende leersituaties. Futurion kan immers altijd worden aangepast aan de verschillende eisen, zoals · Thema-accenten · Leerniveau · Beschikbaar tijdskader · Individuele leerbehoeften. U kunt dus met Futurion werken in de meest diverse leersituaties, zoals · In algemene scholen, zoals hogere klassen van het basisonderwijs of MAVO en HAVO, vooral de vijfde tot de dertiende klas, in interdisciplinair onderwijs en projectonderwijs. Hier zijn vooral de algemeen vormende en interdisciplinaire onderwerpen interessant voor de vakken technologie en maatschappijleer. · In de beroepsopleidingen, zoals beroepsscholen, overkoepelende opleidingscentra, HTS Hier wordt Futurion vooral gebruikt om technische basiskennis en – vaardigheden bij te brengen en zelfstandigheid te ontwikkelen. · In de beroeps- en bedrijfsbijscholing, zoals beroepsbegeleidende cursussen, bedrijfsopleidingen, correspondentie-onderwijs. Hier ligt de nadruk vooral op het leveren van de technologie- en procesgeoriënteerde leerstof van de Futurion cursus. · In de individuele bijscholing van starters en mensen die hun beroep weer oppakken.

28


Bijlage

De volgende bijlagen behandelen algemeen het gebruik van de PC en multimediatoepassingen in het onderwijs. Ze bieden de leraar en instructeur belangrijke hulpmiddelen bij het onderricht. Bijlage 1: Leren met multimedia

Multimedia programma’s hebben heel wat voordelen: · individueel leren op verschillende plaatsen · het tempo kan worden aangepast aan de mogelijkheden van de leerling · leren met alle zintuigen, geluid, beelden, grafieken, animatie, simulaties · moeilijk voor te stellen processen kunnen visueel worden weergegeven · simulatieomgevingen maken variaties mogelijk op het softwaremodel.

Een nieuwe, open leerwereld ontstaat door het integreren van multimedia programma’s, praktische oefeningen, online diensten en door oriëntatie op pedagogische ontwikkelingen en mediadidactische basisprincipes.


29

Bijlage

Goede software onderscheidt zich door de volgende functies · De leerling of cursist is interactief betrokken bij het leerproces. Hij reageert niet alleen, hij handelt zelfstandig in het kader van het programma. · Hij wordt niet alleen gelaten (feedback en begeleiding door de docent) · In het beste geval kan de leerling zijn eigen leerprogramma samenstellen (construeren) en bijsturen (zie Futurion, configurator). · Het programma is gekoppeld met de toepassing, bijvoorbeeld door praktijkoefeningen. Als aan deze voorwaarden is voldaan, kan de leerling een meerwaarde halen uit het leren met multimedia. Efficiënter leren met multimedia (Hermann, Klaus: Multimedia Didaktik, in „Die berufsbildende Schule“, januari 99) Hypothesen over efficiënt leren, die de aanzet moeten geven om multimedia leren te onderzoeken: · Interactief en multimediaal leren bevordert sterk het opnemen van kennis t.o.v. klassieke leermethoden. · Het opnemen gaat sneller en multimedia stimuleert de leerlingen om bij het aanleren van nieuwe vaardigheden op te treden als expert. · Het gebruik van multimedia bevordert de motivatie van de leerlingen, o.a. door het gebruik van de computer. · Bij het opnemen van de informatie ontstaat een visueel en auditief versterkend effect. · Het interactieve leren vermindert door de feedbackopties duidelijk de tijd die nodig is voor het verwerken van informatie.

30


Bijlage

· ·

·

Met de toename van de interactiviteit stijgt de acceptatie van instructiesoftware. Multimedia bevordert belangrijke vaardigheden, zoals communicatie, teamgeest en sociale vaardigheden. Daarnaast doet de leerling meer ervaring op met verschillende media. Multimedia start een creatief bewustzijnsproces.

Voorwaarden voor het leren met multimediaprogramma’s Als u multimedia met succes wilt inzetten, moet de student of cursist voldoen aan deze voorwaarden: · PC kunnen bedienen · zelfdiscipline · knelpunten kunnen herkennen Het didactisch instituut moet voldoen aan deze eisen: · extra begeleiding moet beschikbaar zijn · er moet een “speelsysteem” aanwezig zijn om de leerstof uit te testen. De extra begeleiding heeft als taak · te helpen bij de bediening · eventuele vragen te beantwoorden · het leerresultaat te testen door begeleide oefeningen.


31

Bijlage

Bijlage 2: Leren met de PC

(Bron: R. Bliesener, Lernen mit EDV, kleine wijzigingen met toestemming van de auteur) Het beheersen van de invoerelementen Het leren met instructieprogramma’s gebeurt nu eenmaal met de computer. De gebruiker moet deze computer bedienen en gegevens invoeren. Het bedienen van de invoerelementen toetsenbord en muis is dus een absolute voorwaarde voor het leren met de PC. Daarbij is het niet absoluut noodzakelijk dat men kan typen, maar wat de toetsen ENTER ESC, INS, DEL, PgUp, PgDn betekenen en hoe de muis wordt bediend, moet men weten om met het instructieprogramma te kunnen werken.

Tip 1

Vraag de leerling vrijuit naar zijn basiskennis. Herhaal met een paar oefeningen de bediening van de muis en verklaar de belangrijkste toetsen op het toetsenbord. Dit lukt het beste als u eerst naar de gebruikersinterface (b.v. WIN-NT of WIN 98) op uw PC gaat.

Tip 2

Houd vooral rekening met de leerlingen die bijna geen basiskennis van PC’s hebben. U moet deze leerlingen speciaal begeleiden bij de verdere training. Hun vooruitgang in de training wordt iedere keer opnieuw afgeremd door bedieningsfouten. Beheersen van de algemene gebruikersinterface Deze opmerkingen gelden natuurlijk ook voor de bediening van de gebruikersinterface van de PC – zoals Windows. Basiskennis van menutechniek, pictogrammen, het aan- en afmelden aan de PC moet bij alle deelnemers aanwezig zijn. Hierbij gelden dezelfde tips als bij het gebruiken van toetsenbord en muis.

32


Bijlage

Voorbeelden van basisoefeningen · pictogrammen aanklikken · testen hoe de linker- en rechtermuisknoppen reageren · pictogrammen op het scherm slepen · pictogrammen kopiëren en knippen · datum en tijd wijzigen als eenvoudige invoeroefening · menu-opties oproepen in de software zonder de verschillende functies nader te verklaren. Stappen in de softwaretraining Bij softwaretraining zijn drie elementen van de algemene leertheorie zeer belangrijk: leren door beelden, concrete handelingen en “spelen”. De auteur leidt uit zijn ervaring een volgorde in de softwaretraining af die hier in detail wordt beschreven. Softwarebediening bewijzen · spelen met het menu zonder concrete opdracht · verschillende types invoer, meldingen en hulp · hoe helpt de help-functie? (verschil tussen help bij de bediening, help, Help bij de processen) Tip 3

Geef de leerling tijd om met de software-interface te „spelen“. Hoe meer fouten hij in het begin maakt – hoe meer hij van zijn fouten kan leren. Het beeldscherm leren lezen met een eenvoudig voorbeeld: · waar staat wat ik voor mijn opdracht wil doen? · wat staat op het scherm over de vereiste bediening? (invoer vragen, foutmelding, help oproepen)


33

Bijlage

Tip 4

Verklaar eerst het voorbeeld en welke stappen in de software moeten worden genomen. (Het liefst grafisch weergegeven in blokken). Geef daarna een voorbeeld en vraag de leerlingen wat ze op het scherm zien en wat je volgens hen nu moet doen. Laat de leerlingen daarna zelfstandig het voorbeeld uitvoeren. Opdrachten uitvoeren met behulp van de software: · Concrete toepassingen: Wat wil ik doen? In welke stappen is mijn proces ingedeeld? Hoe is het procesverloop in mijn softwaremenu?

Tip 5

Het te verwerken proces moet duidelijk zijn, onafhankelijk van de realisatie in de software. Structureer het proces (b.v. bij het uitvoeren van een klantenorder) eerst met de deelnemers, geef een voorbeeld en noteer de bediening van de software achter elke fase. Verdiepen van bijzonderheden · Speciale instellingen · Zijn er toetscombinaties voor het invoeren van bepaalde opdrachten (sneltoetsen)? · Speciale acties, functies.

Tip 6

Geef de deelnemers tijd om te “spelen”. Laat de deelnemers fouten maken. Sta klaar om te helpen. Verdiepen door zelfstandig, begeleid werken · Spelen met het menu · Spelen met andere voorbeelden van processen

34


Index

A

Afdrukken ________________________________________ 12

B

Bladwijzer ________________________________________ 14 Boomstructuur ____________________________________ 14

C

CBT ______________________________________________ 6 Configurator ______________________________________ 19 Cursus____________________________________________ 7

D

Didactisch concept __________________________________ 6 Doelgroepen_______________________________________ 8

E

Efficiënt leren _____________________________________ 30 Excursies_________________________________________ 11 Experimenteerbord_____________________________ 4, 8, 14

F

Futurion cursus ____________________________________ 7

G

Gebruik __________________________________________ 28

I

Illustraties________________________________________ 13 Interactie _________________________________________ 9 Internet Café ______________________________________ 13

K

Kamers __________________________________________ 13

L

Leerdoelstellingen __________________________________ 6 Leeromgeving open ________________________________________ 6, 8 Lexicon __________________________________________ 11

M

Master Unit _____________________________________ 4, 15 Mobiliteit ________________________________________ 17 Moderator________________________________________ 12 Multimedia _______________________________ 8, 29, 30, 31


35

Index

36

N

Navigatie_________________________________________ 12 grafische gebruikersinterface _____________________ 12 boomstructuur _________________________________ 14

O

Oefeningen ____________________________________ 10, 24 Onderwijs ________________________________________ 26 Online mogelijkheden ______________________________ 17

P

Popup ____________________________________________ 9 Praktijkopdrachten_________________________________ 15

R

Rol van de leraar___________________________________ 27

S

Softwaretraining___________________________________ Soorten opdrachten ________________________________ Spelen___________________________________________ Studieopdrachten__________________________________

T

Taxonomische niveaus___________________________ 24, 25 Testconcept ______________________________________ 24 Testopdrachten ___________________________________ 24

W

Wereldkaart ______________________________________ 13 Werkplaats _______________________________________ 15

33 24 10 24


01

Recommend Documents