! ! ! !
!
!
STUDIEKEUZE)) HAVO)5)201522016) ! VERSIE& 17 &SEPTEMBER& 2015&
!
!
!
Inhoudsopgave) 1!
Inleiding!................................................................................................................................!3!
2!
Studie!kiezen!........................................................................................................................!3!
3!
2.1!
Studie2oriëntatie!verlof!...............................................................................................!5!
2.2!
Studeren!......................................................................................................................!5!
2.3!
Tussenjaar!of!buitenland!............................................................................................!5!
2.4!
Oktober/november:!Tussentijdse!studiekeuzecheck!..................................................!6!
2.5!
De!weloverwogen!studiekeuze!...................................................................................!6!
Stappen!en!deadlines!voor!aanmelden!................................................................................!6! 3.1!
4!
Fixus:!Opleidingen!met!beperkte!instroom!..........................................................................!8! 4.1!
5!
Numerus!Fixus!............................................................................................................!8!
4.1.1!
Centrale!Selectie!.....................................................................................................!9!
4.1.2!
Decentrale!selectie!...............................................................................................!11!
4.1.3!
Directe!plaatsing!...................................................................................................!11!
4.1.4!
Uitslag!...................................................................................................................!11!
4.1.5!
Hoe!vaak!meedoen?!.............................................................................................!11!
4.2!
Selectie!......................................................................................................................!12!
4.3!
Aanvullende!eisen!.....................................................................................................!12!
Financiering!........................................................................................................................!12! 5.1!
6!
Studiekeuzecheck!/!Matching!/!Intake!.......................................................................!8!
DUO!...........................................................................................................................!12!
5.1.1!
Tegemoetkoming!scholieren!................................................................................!12!
5.1.2!
Studiefinanciering:!Studievoorschot!voor!HBO!en!WO!........................................!12!
5.1.3!
Studiefinanciering!MBO!niveau!3!en!4!.................................................................!15!
5.2!
Nibud!.........................................................................................................................!16!
5.3!
Belastingdienst!2!Toeslagen!......................................................................................!16!
Literatuurlijst!&!Bronnen!....................................................................................................!16!
! ! Bijlagen) Studie2oriëntatie!verlof!aanvragen! Formele!toelatingseisen!havo!naar!HBO! !
!
)
!
2!
! !
1! Inleiding) ! Dit!boekje!biedt!informatie!over!het!studiekeuzeproces!in!het!eindexamenjaar.!Het!biedt!een! handreiking!voor!zowel!ouders!als!leerlingen!om!het!studiekeuzeproces!in!goede!banen!te! leiden.!! ! De!in!de!tekst!verwerkte!links!naar!websites,!zijn!aanklikbaar!in!de!digitale!versie!van!dit! boekje.!Deze!digitale!versie!is!te!vinden!op!www.odulphus.nl!>!nieuws!en!tevens!ook!op! www.odulphus.dedecaan.net!>!downloads!>!presentaties!ouderavonden.! ! ! Luc!Rongen!!|!!Decaan!|!!september!2015! ! !
2! Studie)kiezen) ! Hoe!kies!je!nu!een!studie?!Waar!begin!je?!Volg!gewoon!je!passie!!Ja!fijn!is!dat,!maar!als!je!niet! weet!wat!je!passie!is?!Of!je!hebt!zoveel!passies!dat!je!daar!niet!uit!kunt!kiezen?! Is!het!beter!om!met!je!gevoel!te!kiezen?!Of!juist!met!je!verstand?!Of!emotionele!keuzes,! gewoon!in!het!moment!een!knoop!doorhakken,!zet!dat!zoden!aan!de!dijk?! ! Uit!onderzoek!blijkt!dat!complexe!keuzes,!zoals!(studie)loopbaankeuzes,!niet!puur!rationeel!te! nemen!zijn!(Dijksterhuis,!2007).!Het!is!belangrijk!naar!je!gevoel,!je!onderbewuste!luisteren.! Maar!hoe!je!dat!dan?!En!zijn!er!dan!geen!rationele!afwegingen!mogelijk?!Er!is!zeker!veel! concrete!informatie!nodig!waar!leerlingen!rationeel!mee!aan!de!slag!kunnen!gaan.!! ! We!onderscheiden!de!volgende!vijf!loopbaancompetenties!die!nodig!zijn!om!tot! weloverwogen!(studie)loopbaankeuzes!te!komen.! ! 1.! Motievenreflectie:!! Beschouwing!van!de!wensen!en!waarden!die!van!belang!zijn!voor!de!eigen!loopbaan.!! Wat$wil$ik?$Waar$ga$en$sta$ik$voor$en$waarom$dan?$ 2.! Kwaliteitenreflectie:!! Beschouwing!van!sterke!kanten!die!van!belang!zijn!voor!de!loopbaan.! Wie$ben$ik?$Wat$kan$ik$bet$best$en$hoe$weet$ik$dat?$ 3.! Opleiding2!en!werkexploratie:! !Onderzoek!van!opleiding,!beroep!en!werk!in!de!loopbaan!naar!het!kunnen!inzetten! van!competenties,!wensen!en!waarden.! Waar$(opleiding$en$werk)$ben$ik$het$meest$op$mijn$plek$en$waarom$daar?$ 4.! Loopbaansturing:! Loopbaangerichte!planning,!onderhandeling!en!beïnvloeding!van!het!leerproces.! Richting!geven!door!concrete!acties.!! Hoe$bereik$ik$mijn$doel$en$waarom$zo?!! 5.! Netwerken:!! Contacten!opbouwen,!gebruiken!en!onderhouden!die!van!belang!zijn!voor!de! loopbaanontwikkeling.!
!
!
3!
! Wie$kan$mij$helpen$mijn$doel$te$bereiken$en$waarom$die$mensen?! ! De!eerste!vraag,!wat!wil!ik,!is!vaak!moeilijk!te!beantwoorden.!De!valkuil!bestaat!dan!om!bij! deze!vraag!te!blijven!hangen.!Op!de!bank!zitten!en!maar!in!cirkels!denken:!wat!wil!ik,!ik!weet! het!niet,!dus!wat!wil!ik!nu!eigenlijk.!Om!er!achter!te!komen!wat!je!wil,!waar!je!enthousiast!van! wordt,!is!het!onder!andere!nodig!om!te!weten!waar!je!uit!kunt!kiezen.!!De!derde!competentie! geeft!aan!dat!het!nodig!is!te!weten!waar!je!allemaal!uit!kunt!kiezen.!Nu!is!dit!natuurlijk!niet! uitputtend!te!bestuderen,!maar!een!overzicht!van!alle!bachelor!opleidingen!in!Nederland! hebben!en!daarin!een!eerste!grove!selectie!maken,!blijkt!voor!veel!leerlingen!een!effectieve! aanpak.!Als!bijlage!is!de!lijst!met!alle!bachelors!op!HBO!en!op!WO!niveau!opgenomen.!! ! 1.! 2.! 3.! 4.! 5.!
!Oriënteren! Maak!alle!digitale!opdrachten!op!KeuzeWeb;! Neem!de!lijst!met!alle!bachelor!opleidingen!op!HBO;! Streep!die!opleidingen!weg!op!de!lijst,!die!je!zeker!niet!gaat!doen;! Lees!van!alle!overige!opleidingen!in!een!paar!zinnen!wat!deze!inhouden.!Dit!kan!op! www.odulphus.dedecaan.net!>!Informatie!>!Opleidingen;! De!opleidingen!die!dan!afvallen,!streep!je!weer!door;!
! !Verkennen! 6.! Kies!een!paar!opleidingen!in!verschillende!richtingen!uit,!om!nader!te!bekijken.! Bestuur!de!informatie!op!de!websites!van!de!opleidingen!zelf;! 7.! Wanneer!een!opleiding!alsnog!afvalt,!streep!deze!door!op!de!overzichtslijst.!Wanneer! deze!opleiding!interessant!blijft,!verdiep!je!dan!verder!in!deze!opleiding!door! uiteindelijk!ook!een!open!dag!of!meeloop!dag!te!bezoeken.! ! !Verdiepen! 8.! Ga!verder!met!bovenstaande!punten!totdat!je!ongeveer!vier!opleidingen!hebt! geselecteerd!die!je!daadwerkelijk!gaat!bezoeken!via!een!open!dag,!meeloop!dag,! proefstuderen,!masterclass,!etc.!! 9.! Via!de!opdracht!KeuzeWeb!bereid!je!deze!activiteit!voor!en!je!evalueert!deze!activiteit! ook.!(zie!verder!2.1);! 10.!Nadat!je!verschillende!activiteiten!hebt!ondernomen,!leg!je!al!je!evaluaties!uit!je!LOB2 portfolio!naast!elkaar.!Welke!conclusie!trek!je!hieruit?!Is!het!al!duidelijk!welke!studie!je! gaat!doen?! ! !Knoop)doorhakken! 11.!Voor!sommigen!een!eenvoudige!laatste!stap,!voor!anderen!blijft!deze!stap!moeilijk.! Een!knoop!doorhakken!in!dit!studieloopbaanproces!betekent!uiteindelijk!vaak!op!basis! van!onvolledige!informatie!en!met!veel!onzekerheid!over!het!te!verwachten!resultaat,! toch!een!beslissing!nemen.!Hier!is!moed!voor!nodig.!! 12.!Lukt!het!niet,!loop!dan!de!vorige!stappen!nog!eens!na.!Zijn!die!ook!echt!doorlopen?! Doe!het!anders!(dunnetjes)!over.!! 13.!Na!het!doorhakken!van!de!knoop,!start!het!proces!van!aanmelden.!Dit!staat! beschreven!in!hoofdstuk!3!Stappen!en!deadlines!voor!aanmelden.!!
!
!
4!
! 14.!Tijdens!het!proces!van!aanmelden,!als!de!knoop!al!is!doorgehakt,!kan!de!twijfel!soms! alsnog!hevig!toeslaan.!Het!tot!dan!toe!vaak!sterk!rationele!keuzeproces!!is!klaar!en! geeft!ruimte!aan!het!onbewuste,!het!gevoel,!om!van!zich!te!laten!horen.!Een!hevige! twijfel!kan!een!teken!zijn!dit!geen!goede!keuze!is.!Het!is!zaak!dan!niet!de!kop!in!het! zand!te!steken!en!te!volharden!in!de!gemaakte!keuze,!maar!samen!met!andere!te! onderzoeken!wat!er!aan!de!hand!is.!Belangrijk!dus!om!de!knoop!niet!net!voor!een! deadline!door!te!hakken,!want!dan!blijft!er!geen!ruimte!meer!voor!dit!laatste!deel!van! het!keuzeproces.!! ! Op!elk!moment!in!dit!keuzeproces!is!het!van!belang!dat!leerlingen!met!anderen!praten! over!waar!ze!mee!bezig!zijn.!Welke!dilemma’s!ze!tegenkomen,!welke!afwegingen!ze! maken,!advies!vragen!aan!anderen.!In!eerste!instantie!zijn!dit!meestal!de!ouders!en! vrienden.!Daarnaast!zijn!de!mentor,!vakdocent,!decaan,!leerling!coördinator,!familie,!oud2 Odulphianen,!studenten!en!beroepsbeoefenaren!ook!belangrijke!gesprekpartners!in!dit! proces.!! ! !
2.1! Studie2oriëntatie)verlof) Als!leerlingen!onder!schooltijd!een!open!dag,!meeloopdag!etc.!willen!bezoeken,!dient!dit! aangevraagd!te!worden!middels!de!oranje!kaart,!minimaal!1!week!van!tevoren.!Deze!kaart!is! te!verkrijgen!bij!de!receptie.!Zie!de!bijlage!voor!de!totale!procedure.!! !
2.2! Studeren) Bekende!opleidingen!zoals!fysiotherapie,!commerciële!economie!en!journalistiek,!zijn!bij! leerlingen!en!ouders!vaak!toch!niet!zo!bekend.!De!beelden!die!er!van!deze!opleidingen! bestaan,!zijn!vaak!net!iets!anders!dan!de!werkelijk.!!Het!is!dus!zowel!bij!‘bekende’!als!bij! onbekende!opleidingen!zaak!om!zich!goed!te!verdiepen!in!de!studies.!Denk!daarbij!aan!de! volgende!zaken:! ! •! Opleidingen!met!dezelfde!naam!en!hetzelfde!diploma,!zijn!niet!bij!iedere! instelling/stad!hetzelfde.!Als!een!opleiding!dus!niet!helemaal!bij!je!past,!bekijk!die! opleiding!dan!ook!bij!een!ander!HBO.!! •! Als!iemand!een!mening!heeft!over!een!opleiding,!bijvoorbeeld!dat!die!hartstikke!goed! is,!heel!gezellig,!zeer!slecht!georganiseerd,!of!gewoon!niet!leuk!is,!nemen!leerlingen! die!mening!regelmatig!over,!zonder!echt!hun!eigen!mening!te!vormen.!Bedenk!als! leerling!dus!altijd!goed!of!het!wel!om!je!eigen!mening!gaat.!En!als!ouder,!vraag!goed! door!waar!die!mening!bij!uw!zoon/dochter!vandaan!komt.!! ! !
2.3! Tussenjaar)of)buitenland) Naast!studeren,!zijn!er!ook!andere!mogelijkheden.!Te!denken!valt!aan!studeren!in!het! buitenland,!een!jaar!rondreizen,!als!au!pair!aan!de!slag,!vrijwilligerswerk!gaan!doen!etc.!Meer! informatie!hierover!is!te!krijgen!tijdens!de!Buitenlandmarkt!op!maandag!9!november!19.00!uur! en!via!www.odulphus.dedecaan.net!>!Links!>!Buitenland!of!via!www.odulphus.dedecaan.net!>! Links!>!Een!jaar!wat!anders.! !
!
!
5!
!
2.4! Oktober/november:)Tussentijdse)studiekeuzecheck) In!oktober!of!november!hebben!alle!eindexamenleerlingen!een!loopbaangesprek!van! maximaal!45!minuten.!Dit!zal!worden!gevoerd!door!een!student!van!HBO!Toegepaste! Psychologie!van!Fontys!Hogescholen.!! In!dit!gesprek!vraagt!iedere!leerling!hulp!bij!de!volgende!stap!in!zijn!loopbaan.!Denk!hierbij!aan! vragen!als:!! •! Ik!twijfel!tussen!deze!twee!studies;!hoe!maak!ik!nu!een!keuze?! •! Ik!heb!een!aantal!open!dagen!bezocht,!maar!weet!nog!steeds!niet!wat!ik!wil!gaan!doen.! •! Ik!heb!me!al!ingeschreven!voor!een!opleiding!met!decentrale!selectie,!maar!hoe!bereid! ik!me!nu!goed!voor!op!de!selectie!dag!die!er!aan!komt?! •! Misschien!zijn!er!ook!leerlingen!zonder!vragen.!Die!krijgen!dan!een!voorproefje!op!de! studiekeuzecheck:!ze!worden!aan!te!tand!gevoeld!of!hun!keuze!of!het!keuzeproces! waar!ze!nog!in!zitten,!goed!doordacht!is!en!geen!hiaten!kent.!! ! De!student!geeft!een!korte!schriftelijke!evaluatie!van!dit!gesprek!aan!de!leerling,!mentor!en! decaan.!De!ouders!zullen!dit!ook!ontvangen.! !
2.5! De)weloverwogen)studiekeuze) De!juiste!of!de!beste!keuze,!die!woorden!willen!we!niet!gebruiken.!De!meeste!mensen!kunnen! gedijen!binnen!verschillende!studies!en!functies.!! De!kans!dat!een!studie!passend!is,!en!deze!ook!wordt!afgerond,!is!groter!als!deze!keuze!ook! goed!doordacht!en!doorvoeld!is:! 1.! De!leerling!heeft!inzicht!in!zijn!eigen!kunnen,!willen!en!eigen!identiteit;! 2.! De!leerling!heeft!verschillende!!opleidingen!bekeken!ne!vergeleken:! a.! Op!internet,!via!websites!van!de!opleidingen!en!studiekeuzetesten;! b.! In!de!praktijk,!via!open!dagen,!meeloop!dagen,!work!shadowing;!! 3.! De!leerling!kan!deze!verschillen!ook!daadwerkelijk!benoemen;! 4.! De!leerling!heeft!er!mijn!zijn!ouders!uitgebreid!over!gesproken!en!ouders!geven! daarbij!aan!in!hoeverre!zijn!deze!keuze!bij!hun!kind!vinden!passen;! 5.! De!leerling!kan!benoemen!welke!kwaliteiten!hij!nodig!heeft!voor!deze!opleiding!en! waar!hij!nog!aan!moet!werken!(valkuilen);! 6.! De!leerling!heeft!enig!idee!waar!hij!later!met!deze!studie!terecht!kan!komen!in!termen! van!arbeidsinhoud!(functies),!arbeidsomstandigheden,!arbeidsvoorwaarden,! arbeidsverhoudingen! ! !
3! Stappen)en)deadlines)voor)aanmelden) ! Er!zijn!verschillende!deadlines!voor!het!aanmelden!voor!studies!en!tussenjaren.!De!gangbare! data!hier!op!een!rij.!Opleidingen!kunnen!hier!van!afwijken.! ! ! Wat)moet)ik)doen?)
Wanneer?)
Waar)doe)ik)dit?)
Je!aanmelden!voor!je!studie!in! Vóór!15!december!
!
!
Verschilt!per!land!
6!
! Wat)moet)ik)doen?)
Wanneer?)
Waar)doe)ik)dit?)
Je!aanmelden!voor!je!studie! met!(decentrale)!selectie!en! loten!
Vóór!15!januari!–!15!mei!
Altijd!via!Studielink,!soms!ook! via!opleiding!zelf.!
Je!aanmelden!voor!je!studie! die!geen!selectie!kent!
Voor!1!mei!
Studielink!
het!buitenland!
Je!aanmelden!voor!je!studie! Vóór!15!mei!inclusief!al!je! met!loting!(zonder!decentrale! huidige!vakken!doorgeven! selectie)!
Studielink!!
Lotingsstudie!en!een! Voor!5!juli! herkansing!gemaakt?!Stuur!de! bewijsstukken!van!je!betere! resultaat!op.!
DUO!
Vraag!studiefinanciering!en! Liefst!drie!maanden!voordat!je! DUO! een!studentenreisproduct!aan! gaat!studeren;!met! terugwerkende!kracht!mag! ook! Ga!je!op!kamers,!geef!dan!je! verhuizing!door.!Vraag!gelijk! een!uitwonende!beurs!aan.!
Een!maand!van!te!voren!
Geef!je!adreswijziging!door! aan!de!gemeente!waar!je!gaat! wonen!en!pas!eventueel!je! lening!bij!DUO!aan!
Zorgtoeslag!aanvragen!van! vorig!kalenderjaar!
Voor!1!september!dit! kalenderjaar!
Belastingdienst!
Bijbaan?!Vraag!te!veel! betaalde!belasting!terug.!
Voor!1!april!
Belastingdienst!
! ! Aanmelden)gaat)in)5)stappen:) ! 1!aanvragen!DigiD!met!SMS!functie!online!bij!DigiD! 2!aanmelden!studie!online!bij!Studielink!! 3!aanvragen!studiefinanciering!online!bij!DUO! 4!doorgeven!studiekeuze!aan!Odulphus!online!op!dedecaan.net! 5!Studiekeuzecheck!/!matching!(zie!3.1)!! ! Wanneer!leerlingen!te!laat!zijn!voor!de!deadline,!zal!hier!door!Studielink!en/of! onderwijsinstellingen!in!de!regel!geen!uitzondering!worden!gemaakt.!!
!
!
7!
! ! Bewaar!alle!correspondenties!in!één!map,!digitaal!en/of!op!papier.! ! Bij!een!aantal!opleidingen!is!aanmelden!via!Studielink!niet!mogelijk,!zoals!particuliere! opleidingen,!politie!en!defensie.!! !
3.1! Studiekeuzecheck)/)Matching)/)Intake) De!studiekeuzecheck!(wordt!ook!wel!Matching!of!Intake!genoemd)!vindt!plaats!nadat!jij!je! voor!een!opleiding!hebt!ingeschreven!via!Studielink.!Dit!houdt!in!dat!je!nog!vóór!de!start!van! de!opleiding!kunt!uitzoeken!of!deze!opleiding!echt!bij!je!past.! ! Een!studiekeuzecheck!kan!een!gesprek!zijn,!een!dagje!proefstuderen,!het!invullen!van!een! digitale!vragenlijst!of!een!andere!activiteit!die!uitmondt!in!een!advies.!! Het!advies!is!vrijblijvend,!maar!het!geeft!je!een!goed!beeld!van!je!kansen!om!de!studie!met! succes!te!volgen.!Hoewel!het!advies!dat!je!naderhand!krijgt!vrijblijvend!is,!is!deelname!meestal! wel!verplicht.!Als!je!niet!deelneemt!kan!de!opleiding!je!weigeren.!! ! Als!je!wilt!weten!wat!de!studiekeuzecheck!bij!de!opleiding!van!jouw!keuze!inhoudt,!kijk!je!op! de!website!van!die!instelling/opleiding.!Let!op!!De!studiekeuzecheck!vind!bij!sommige! opleidingen!plaats!in!de!week!na!het!centraal!eindexamen.!Dat!betekent!dat!je!dan!dus!niet!op! vakantie!kunt.!Formeel!gezien!moet!je!de!tijd!na!je!eindexamen!tot!aan!de!uitslag!sowieso! beschikbaar!zijn!voor!eventuele!wijzigingen!in!het!eindexamenrooster.!! ! !
4! Fixus:)Opleidingen)met)beperkte)instroom) !
4.1! Numerus)Fixus) De!centrale!loting!voor!numerus!fixus!opleidingen!wordt!vanaf!het!studiejaar!201722018! afgeschaft.!Dat!zijn!dus!de!leerlingen!die!in!schooljaar!201522016!in!havo!4!zitten.!In!plaats! daarvan!gaan!de!onderwijsinstellingen!studenten!selecteren!die!een!numerus!fixus!opleiding! willen!volgen.! ! Het!MBO!kent!geel!lotingsprocedures.!Daar!werken!ze!met!wie!het!eerst!komt,!het!eerst!maalt.! Als!je!je!later!dan!1!maart!aanmeldt!voor!een!studie,!is!de!kans!dat!ze!vol!zitten!groot.!Mogelijk! werken!ze!dan!nog!met!een!wachtlijst.!! ! Voor!nu!bestaat!loten!dus!gewoon!nog.!Hoe!werkt!het?! ! Je!kunt!op!drie!manieren!worden!toegelaten!tot!een!lotingsopleiding.!! 1.! via!centrale!selectie!(loten)! 2.! via!decentrale!selectie!! 3.! door!directe!plaatsing! ! Per!collegejaar!mag!je!maar!bij!1!studie!aan!de!loting!deelnemen.!Omdat!decentrale!selectie! onderdeel!is!van!loten,!mag!je!dus!ook!maar!bij!1!studie!aan!de!decentrale!selectie!deelnemen;! dat!is!bij!dezelfde!studie!waar!je!ook!meeloot.!Je!mag!maximaal!3x!aan!een!loting!meedoen.!
!
!
8!
! Hoe!vaak!je!aan!decentrale!selectie!mag!meedoen,!bepaalt!de!studie!zelf.!Dat!kan!0,!1,!2!of!3! keer!zijn.!! 4.1.1! Centrale)Selectie) Als!er!te!veel!aanmeldingen!zijn!voor!een!opleiding,!komt!er!een!opleidingsloting.!Dit!komt! alleen!voor!bij!universiteiten.!! Als!er!te!veel!aanmeldingen!zijn!voor!een!opleiding!aan!een!bepaalde!hogeschool!of! universiteit,!dan!spreken!we!van!een!instellingsloting.!Dit!komt!zowel!bij!universiteiten!als! hogescholen!voor.!Het!gaat!om!opleidingen!zoals!geneeskunde!(opleidingsloting!WO)!en! fysiotherapie!(instellingsloting!HBO).!De!volledige!lijst!is!te!vinden!op!www.duo.nl!zoekterm! ‘loten’.!! ! DUO!gaat!altijd!uit!van!de!afgeronde!eindcijfers!die!vermeld!staan!op!de!cijferlijst!die!bij!het! diploma!hoort.!Daarvan!wordt!het!gemiddelde!berekend.!Deelcertificaten!tellen!niet!mee!voor! het!eindexamencijfergemiddelde.!De!verschillende!lotingsklassen!zijn:! A!hoger!dan!of!gelijk!aan!8,00! B!lager!dan!8,00!maar!hoger!dan!of!gelijk!aan!7,50! C!lager!dan!7,50!maar!hoger!dan!of!gelijk!aan!7,00! D!lager!dan!7,00!maar!hoger!dan!of!gelijk!aan!6,50! E!lager!dan!6,50! ! Hoe!beter!je!gemiddelde!eindcijfer,!hoe!gunstiger!je!lotingsklasse.!Hoe!hoger!dus!je!kans!op! inloting.!Iemand!die!in!lotingsklasse!B!zit!heeft!dus!een!grotere!kans!ingeloot!te!worden!dan! iemand!die!in!lotingsklasse!E!zit.!! De!kans!om!ingeloot!te!worden!in!de!verschillende!lotingsklassen!wordt!bepaald!door! onderstaande!verhouding:!B!:!C!:!D!:!E!=!9!:!6!:!4!:!3!! Het!is!helaas!per!lotingsklasse!niet!precies!vast!te!stellen!hoeveel!procent!kans!je!hebt!om! ingeloot!te!worden.! ! Het!gemiddelde!eindexamencijfer!wordt!berekend!door!alle!eindexamencijfers!van!het! gemeenschappelijk!deel,!alle!eindexamencijfers!van!het!profieldeel!en!het!hoogste! eindexamencijfer!van!het!vrije!deel!bij!elkaar!op!te!tellen!en!te!delen!door!dit!aantal! examencijfers.! !! Totstandkoming!cijfers! Ter!info:!als!je!slaagt!krijg!je!je!diploma!plus!een!aparte!cijferlijst.!Je!krijgt!maar!1!diploma,! maar!mogelijk!wel!meerdere!cijferlijsten,!o.a.!1!per!profiel!waar!je!vakkenpakket!aan!voldoet.! !! •! Gemiddelde!Examendossier!(heet!officieel!schoolexamen!SE)!per!vak!op!1!decimaal! (een!7,45!wordt!7,5)! •! Punt!centraal!examen!(CE)!in!mei!per!vak!op!1!decimaal!(een!7,45!wordt!7,5)! •! Punt!op!je!cijferlijst!bij!het!diploma!is!een!heel!punt:!gemiddelde!van!punt! schoolexamen!plus!centraal!examen:!bv!(7,9+7,0)/!2=7.45!dit!afronden!op!een!heel! getal!is!alleen!kijken!naar!het!eerste!getal!achter!de!komma:!op!je!cijferlijst!bij!het! diploma!komt!een!7!(dus!geen!8).! •! Bij!vakken!die!geen!centraal!eindexamen!hebben!zoals!informatica!en!wiskunde!D,! geldt:!gemiddelde!examendossier!bepalen!(7,45!wordt!7,5)!en!dan!afronden!op!een! heel!cijfer!(7,5!wordt!8),!Dit!komt!op!je!cijferlijst!bij!het!diploma.!
!
!
9!
! •! In!Magister!kun!je!prima!zien!hoe!je!er!gemiddeld!per!vak!voor!het!eindexamendossier! voor!staat.! •! Levensbeschouwing!komt!niet!op!je!diploma,!niet!met!een!punt,!ook!niet!met! “voldoende/goed”! •! CKV!en!LO!komen!met!“voldoende/goed”!op!je!diploma!en!tellen!niet!mee!voor!loting! •! het!cijfer!voor!Rekenen!komt!op!een!apart!certificaat!en!telt!niet!mee!bij!de!loting!als! je!start!met!studeren!in!collegejaar!201622017.! !! Dan!de!verdeling!van!de!vakken!over!de!delen:!algemeen!deel,!profieldeel,!vrije!deel.!Dit!is! zoals!hierboven!te!lezen!staat!belangrijk!voor!het!bepalen!van!het!gemiddelde.! !! !! Algemeen!deel:! Nederlands! Engels! Profielwerkstuk! Maatschappijleer! combinatiecijfer! LET!OP:!pws+ma!staan!alle!twee!apart!op!je!cijferlijst,!maar!vormen!samen!het! combinatiecijfer!dat!ook!op!je!cijferlijst!staat:!het!hele!cijfer!(reeds!afgerond,!dus!zonder! decimalen)!van!de!twee!vakken!bij!elkaar!optellen,!delen!door!twee!en!dan!weer!afronden!op! een!heel!cijfer!(7,45!wordt!7;!7,5!wordt!8).!ALLEEN!HET!COMBINATIECIJFER!TELT!MEE!VOOR! LOTING,!niet!de!drie!losse!cijfers!van!pws+ma.! ! Profiel!deel! Dit!bestaat!altijd!uit!vier!vakken:! ! N&T!
+!wb!
+!na,!sk!
+!1!uit:!bi,!in!
!!
N&G!
+!1!uit:!wa,!wb!
+!bi,!sk!
+!1!uit:!ak,!na!
!!
E&M!
+!1!uit:!wa,!wb!
+!ec,!gs!
+!1!uit:!ak,!fa,!du,!m&o!
!!
+!gs!
+!1!uit:!fa,!du,!!fi,!dr,!bv,!mu!
+!1!uit:!ak,!ec!
C&M! +!1!uit:!fa,!du!
! Vrije!deel! Elk!vak!kan!in!het!vrije!deel.!Als!je!meerdere!vakken!in!je!vrije!deel!hebt,!telt!alleen!het!vak!met! het!hoogste!cijfer.! ! Door!met!vakken!te!schuiven!tussen!de!verschillende!delen,!kun!je!de!lotingsklasse! beïnvloeden,!in!sommige!gevallen!zelfs!van!klasse!B!naar!A:!direct!geplaatst.! Als!je!maar!1!vak!in!het!vrije!deel!hebt,!maakt!schuiven!met!vakken!niet!uit!voor!je! lotingsklasse.!Je!kunt!dan!nog!wel!een!dubbelprofiel!hebben.! ! Meest!gunstige!cijferlijst!moet!je!aanvragen!! !
!
!
10!
! 4.1.2! Decentrale)selectie) Steeds!vaker!selecteren!hogescholen!en!universiteiten!zelf!(een!deel!van!de)!studenten!voor! hun!lotingstudies.!We!spreken!dan!van!decentrale!selectie.!De!decentrale!selectie!is!een! onderdeel!van!de!loting.!! Bij!decentrale!selectie!is!de!deadline!vaak!al!15!januari.!Studenten!worden!dan!geselecteerd!op! meer!dan!alleen!hun!cijfers.!Opvallend!is!dat!steeds!vaker!gevraagd!wordt!naar!het! eindrapport!van!havo!4..!Daarmee!worden!de!cijfers!van!havo!4!belangrijker!dan!de!cijfers!op! het!diploma,!als!het!gaat!om!de!decentrale!selectie.!De!selectie!kan!daarnaast!bijvoorbeeld! bestaan!uit!een!kennistest,!capaciteitentest,!motivatiebrief,!sollicitatiegesprek,!opvraag!CV! met!nevenactiviteiten!of!een!assessment.!De!decentrale!selecties!kennen!meerdere!rondes! waarbij!telkens!leerlingen!afvallen.!!Net!als!bij!een!sollicitatie!voor!een!baan,!maak!je!meer! kans!als!je!onderscheidend!bent!ten!opzichte!van!andere!kandidaten.!! ! Leerlingen!kunnen!bij!de!decaan!terecht!voor!kritische!feedback!en!tips!op!hun!concept! motivatiebrief/sollicitatiebrief.!Dit!wordt!sterk!aangeraden!om!de!kansen!te!vergroten.!Is!deze! brief!in!het!Engels!gesteld,!vraag!dan!bij!een!docent!Engels!om!feedback!op!gebruik!van!het! Engels.!!! ! 4.1.3! Directe)plaatsing) Er!zijn!5!lotingsklassen:!A!tot!en!met!E.!Als!je!in!lotingsklasse!A!zit,!word!je!rechtstreeks!bij!de! opleiding!en!onderwijsinstelling!van!je!1e!voorkeur!geplaatst.!Als!je!je!op!tijd!hebt!aangemeld! en!aan!alle!eisen!hebt!voldaan,!zoals!het!opsturen!van!de!juiste!bewijsstukken,!dan!ben!je! zeker!van!een!plaats.! ! 4.1.4! Uitslag) Duo!maakt!medio!juli!de!uitslag!van!de!loting!bekend!via!Studielink.!Je!krijgt!de!uitslag!alleen! als!je!voldoet!aan!alle!eisen!en!alle!bewijsstukken!binnen!de!inzendtermijn!hebt!ingestuurd.!De! uitslag!van!de!decentrale!selectie!is!ook!pas!op!ditzelfde!moment,!omdat!onder!andere!het! aantal!decentraal!geselecteerde!leerlingen!dat!gezakt!is,!nog!verwerkt!moest!worden.!! ! 4.1.5! Hoe)vaak)meedoen?) Aan!de!centrale!loting!mag!je!per!studie!niet!vaker!dan!3!keer!deelnemen.!In!één!studiejaar! mag!je!je!voor!één!studie!met!een!loting!aanmelden.! ! Als!je!na!1!juli!je!aanmelding!intrekt,!dan!heb!je!een!lotingskans!verbruikt.!Als!je!aan!een! decentrale!selectie!hebt!deelgenomen,!heb!je!meestal!ook!een!lotingskans!verbruikt,!ook!als!je! je!aanmelding!voor!1!juli!intrekt.! ! Als!je!in!een!eerder!studiejaar!voor!een!opleiding!bent!ingeloot!én!ingeschreven,!is!het!niet! mogelijk!om!voor!die!opleiding!nog!eens!aan!de!loting!mee!te!doen.!Dit!geldt!ook!als!je!de! opleiding!aan!een!andere!instelling!wilt!volgen!of!voor!een!andere!studievorm!kiest! (voltijd/deeltijd).! ! !
!
!
11!
!
4.2! Selectie) Er!zijn!een!aantal!opleidingen!die!wel!een!fixus!hebben,!maar!geen!loting.!Er!dus!wel!selectie,! maar!geen!kans!om!via!loting!of!om!via!lotingsklasse!A!met!een!8,0!gemiddeld!of!hoger!te! worden!toegelaten.!Dit!waren!voor!collegejaar!201522016,!en!dus!waarschijnlijk!voor! collegejaar!201622017!ook:!! •! Media!&!Entertainment!Management,!NHTV!Breda! •! Gerrit!Rietveld!Academie! ! !
4.3! Aanvullende)eisen) Op!het!HBO!zijn!er!opleidingen!die!aanvullende!eisen!stellen!naast!het!hebben!van!het!juiste! diploma.!Dit!zijn!bijvoorbeeld!het!conservatorium,!dat!eist!dat!je!bijvoorbeeld!goed!genoeg! kunt!dansen!of!muziekspelen;!de!opleiding!tot!docent!lichamelijke!opvoeding,!die!eist!dat!je! fysiek!helemaal!in!orde!bent!en!of!je!kracht,!ritmegevoel!en!souplesse!in!orde!zijn;!de! opleidingen!criminologie,!creatieve!therapie,!logopedie,!hoger!hotelonderwijs,!politie!en! defensie!opleidingen.!! ! !
5! Financiering) !
5.1! DUO) ! DUO!is!de!Dienst!Uitvoering!Onderwijs.!Zij!is!de! uitvoeringsorganisatie!van!de!Rijksoverheid!voor!het! onderwijs.!DUO!financiert!en!informeert!onderwijsdeelnemers!en!onderwijsinstellingen!en! organiseert!examens.!! ! Wanneer!leerlingen!op!het!havo!of!vwo!zitten,!ontvangen!de!ouders!kinderbijslag!als!het!kind! jonger!dan!18!is.!Dit!wordt!geregeld!via!de!Sociale!VerzekeringsBank!SVB.!! 5.1.1! Tegemoetkoming)scholieren) ! Wanneer!een!leerling!op!havo!of!vwo!18!jaar!of!ouder!is,!heeft!!de!leerling!zelf!recht!op! tegemoetkoming!schollieren!vanaf!het!eerste!kwartaal!dat!bij!18!is.!Dit!moet!aangevraagd! worden!en!kan!met!terugwerkende!kracht!binnen!het!schooljaar!waarover!wordt!aangevraagd.! De!kinderbijslag!stopt!na!het!kwartaal!waarin!de!leerling!18!is!geworden.!Om!spraakverwarring! tegen!te!gaan:!tegemoetkoming!scholieren!is!geen!studiefinanciering.!De!tegemoetkoming! stopt!na!het!eindexamenjaar!havo!5!of!vwo!6.!! ! 5.1.2! Studiefinanciering:)Studievoorschot)voor)HBO)en)WO) ! Studiefinanciering,!afgekort!StuFi,!was!voor!een!deel!een!gift.!Deze!vorm!van!geld!krijgen!om! te!kunnen!studeren!is!voor!studenten!die!starten!per!collegejaar!201522016!afgeschaft.!
!
!
12!
! Studenten!krijgen!voortaan!een!voorschot.!Dit!heet!formeel!het!Studievoorschot.!Dit! totaalpakket!aan!financieringsregelingen!het!sociaal!leenstelsel.!!! Het!studievoorschot!bestaat!voortaan!uit:! 1.! lening! 2.! aanvullende!beurs! 3.! collegegeldkrediet! 4.! studentenreisproduct! 5.! vouchers! ! 5.1.2.1! Lening** Deze!lening!is!maximaal!ongeveer!1015!euro!per!maand!De!hoogte!van!de!lening!kan!de! student!zelf!kiezen!en!eventueel!iedere!maand!aanpassen.!Bij!een!studie!van!3!jaar!bachelor! en!1!jaar!master!is!de!maximale!lening!ongeveer!12*4*1015!=!48.720,00!Euro.!! !! Dit!zijn!voor!een!aankomend!student!grote!bedragen!die!niet!te!overzien!zijn.!Reken!dus!bij! voorkeur!thuis!samen!uit!wat!de!aflossing!hiervan!per!maand!zal!worden!na!afstuderen.!Houdt! daarbij!rekening!met!een!afbetalingstermijn!van!35!jaar!en!een!rente!van!ongeveer!gemiddeld! 0,88!procent!over!de!laatste!vijf!jaar.! Er!zijn!handige!rekentools!om!een!studiebegroting!te!maken:!! •! www.financieelstudieplan.nl!! •! www.duo.nl!zoekterm!‘rekenhulp’! ! 5.1.2.2! Aanvullende*beurs* De!aanvullende!beurs!voor!studenten!van!wie!de!ouders!minder!dan!ongeveer!€30.000! verdienen,!is!€378!per!maand.!Voor!studenten!met!ouders!die!meer!dan!€30.000!verdienen,! maar!minder!dan!ongeveer!€46.000!loopt!het!bedrag!terug.!Er!is!geen!regeling!(meer)!voor! studenten!met!weigerachtige!of!onvindbare!ouders,!wat!betreft!het!bepalen!van!het! gezamenlijk!inkomen.!Beide!inkomens!blijven!dus!altijd!meetellen.!Bij!twijfel!deze!aanvullende! beurs!gewoon!aanvragen.!DUO!zoekt!bij!de!belastingdienst!uit!of!je!er!recht!op!hebt.!Als!je! geen!recht!hebt,!krijg!je!het!gewoon!niet.!!! ! 5.1.2.3! Collegegeldkrediet* Er!zijn!2!soorten!collegegeld:!het!wettelijk!collegegeld!en!het!instellingscollegegeld.!De!meeste! studenten!betalen!het!wettelijk!collegegeld.!Voor!het!studiejaar!201622017!is!dat!€!1984,2.!De! overheid!bepaalt!jaarlijks!de!hoogte!van!het!wettelijk!collegegeld.!Universiteiten!en! hogescholen!bepalen!de!hoogte!van!het!instellingscollegegeld.!Dat!is!meestal!meer.!Je!kunt! dan!ook!meer!lenen!als!je!instellingscollegegeld!moet!betalen.! Het!bedrag!aan!collegegeld!kan!geleend!worden!bovenop!de!eerder!vermelde!lening.!De! lening!‘collegegeldkrediet’!wordt!per!maand!uitgekeerd!is!bedraagt!ongeveer!1/12!van!het! totale!collegegeld!dat!je!moet!betalen.!! ! 5.1.2.4! Studentenreisproduct*(OV@studentenkaart)* De!combinatie!van!gratis!reizen!en!reizen!met!korting!voor!studenten!blijft!bestaan.!Dit!heet! het!studentenreisproduct.!Dit!product!laadt!de!student!op!zijn!OV2chipkaart.!! !
!
!
13!
! 5.1.2.5! Vouchers* Leven!Lang!Leren!krijgt!een!belangrijke!impuls!met!het!studievoorschot.!Een!afgestudeerde!is! niet!uitgeleerd!als!hij!of!zij!een!bachelor2!of!masterdiploma!op!zak!heeft.!De!samenleving! verandert,!en!de!eisen!die!aan!werknemers!worden!gesteld!veranderen!mee.!Vanuit!die! gedachte!krijgen!studenten!die!met!hun!bachelor!opleiding!beginnen!in!de!jaren!2015/2016! tot!en!met!2018/19,!en!nog!niet!volop!profiteren!van!de!investeringen!van!de!opbrengst!van! het!studievoorschot,!een!tegemoetkoming!in!de!vorm!van!vouchers.!Hiermee!kunnen!ze!voor! €2000!inzetten!voor!(geaccrediteerde)!bijscholing!5!tot!10!jaar!na!hun!afstuderen.!Het! collegegeldkrediet!wordt!uitgebreid!tot!groepen!studenten!boven!de!30,!in!vol2!én!deeltijd!en! mbo2bol.! ! 5.1.2.6! Aflossing* De!maximale!afbetalingstermijn!is!35!jaar.!De!maandlasten!bij!aflossing!zijn!maximaal!4%!van! het!verzamelinkomen.!Daarnaast!begint!het!afbetalen!straks!vanaf!het!minimumloon.!(dat!was! eerder!vanaf!ongeveer!bij!bijstandsniveau).!Eerder!aflossen!mag!natuurlijk!ook.!Daarnaast!zijn! er!de!aflossingsvrije!jokerjaren!die!de!afgestudeerde!kan!inzetten!als!hij!door!een!dure! levensfase!gaat!waarin!hij!zijn!geld!nodig!heeft!voor!andere!zaken,!zoals!jonge!kinderen!of!de! aanschaf!van!een!huis.! !
!
Bron:!NIBUD!september!2015.!! !
!
!
14!
!
! Bron:!www.financieelstudieplan.nl!september!2015.!Bij!een!lening!van!1015!euro!per!maand,!4! jaar!lang,!en!tegen!een!rente!van!0,88%! ! ! 5.1.2.7! Prestatiebeurs*HBO*/*WO* De!prestatiebeurs!blijft!en!bestaat!vanaf!september!2015!uit!het!studentenreisproduct!en!de! aanvullende!beurs.!!Dit!betekent!dat,!wanneer!je!binnen!10!jaar!je!diploma!haalt,!deze!wordt! omgezet!in!een!gift.!Lukt!je!dat!niet,!dan!wordt!het!omgezet!in!een!lening!die!je!moet! terugbetalen!na!je!studie.! >>alle!info!over!studiefinanciering!op!de!website!van!DUO!www.duo.nl! ! 5.1.3! Studiefinanciering)MBO)niveau)3)en)4) Op!het!MBO!bestaat!de!studiefinanciering!uit!een!prestatiebeurs.!Dit!is!een!andere!regeling! dan!op!het!HBO/WO.!De!prestatiebeurs!bestaat!uit:! ! ! ! ! ! ! uitwonend! thuiswonend! 1.! Basisbeurs! ! ! 264! ! 81! ! 2.! aanvullende!beurs! ! 354! ! 333! 3.! lening! ! ! ! 176! ! 176! Totaal! ! ! ! 794! ! 590! ! 4.! studentenreisproduct! ! 100! ! 100! ! Dit!zijn!bedragen!uit!2015,!afgerond.!! ! Studiefinanciering!voor!MBO!niveau!1!en!2!staat!niet!in!dit!boekje!beschreven.!! ! 5.1.3.1! Prestatiebeurs* De!basisbeurs,!de!aanvullende!beurs!en!het!studentenreisproduct!op!het!MBO!vallen!onder!de! prestatiebeurs.!Dit!betekent!dat,!wanneer!je!binnen!10!jaar!je!diploma!haalt,!deze!wordt! omgezet!in!een!gift.!Lukt!je!dat!niet,!dan!wordt!het!omgezet!in!een!lening!die!je!moet! terugbetalen!na!je!studie.! !
!
!
15!
! 5.1.3.2! Aflossing* In!tegenstelling!tot!de!studiefinanciering!op!HBO/WO,!is!de!periode!waarin!afgelost!moet! worden!15!jaar!en!geen!35!jaar.!! !
5.2! Nibud) Het!NIBUD,!Nederlands!Instituut!voor!Budgetvoorlichting,!geeft!informatie!over! wat!studeren!nu!eigen!in!totaliteit!kost.!Dus!ook:!hoeveel!heb!je!nu!eigenlijk!per! maand!nodig?!Hoeveel!verwacht!de!overheid!dat!ouders!bijdragen!per!maand?!! ! ! De!kennis!van!het!NIBUD!en!andere!organisaties!is!samengebracht!in!de!online!rekentool! www.financieelstudieplan.nl!! !
5.3! Belastingdienst)2)Toeslagen) Voor!bepaalde!kosten!kun!je!een!toeslag!krijgen.!Bijvoorbeeld!voor!je!zorgverzekering!of!voor! het!huren!van!een!huis.! ! Ben!je!jonger!dan!18!jaar!en!verdienen!je!ouders!weinig?!Dan!kunnen!ouders!het! Kindgebonden!Budget!aanvragen!bij!belastingdienst!als!aanvulling!op!de!kinderbijslag.!! ! Ben!je!18!jaar!of!ouder?!Als!je!premie!betaalt!voor!een!zorgverzekering,!kun!je!zorgtoeslag! krijgen.!>>Toeslagen!www.toeslagen.nl! ! Huur!je!een!woning!of!appartement!(geen!kamer)?!Dan!kun!je!huurtoeslag!krijgen.! >>Toeslagen!www.toeslagen.nl! ! !
6! Literatuurlijst)&)Bronnen) A.!van!Kessel,!M.!v.!(2010).!Studiekeuzegids,$help$uw$kind$op$weg!(www.studiekeuzegids.com! ed.).!Arnhem:!Angerenstein.! Burg,!L.!v.!(2012).!Bier,$zweet$&$tranen.!Amersfoort:!BBNC!uitgevers!bv.! Dijksterhuis,!A.!(2007).!Het$slimme$onbewuste.!Amsterdam:!Uitgeverij!Bert!Bakker.! Kock,!H.!(2010).!Help$mijn$kind$moet$kiezen.!Esstede!BV.! NIBUD.!(2015).!Geldwijzer$Studenten.!NIBUD.! ! !
! !
!
16!
Hoe vraag ik toestemming voor STUDIE-ORIËNTATIE VERLOF? Je wilt een open dag of meeloopdag bezoeken, gaan proefstuderen, een masterclass volgen of iets anders in het kader van jouw loopbaanoriëntatie en –begeleiding (LOB). Voorwaarden voor iedereen Je aanvraag moet je minimaal 1 week van tevoren indienen. Je mag geen dossiertoetsen of andere door de leerling-coördinator te bepalen belangrijke activiteiten (zoals toetsweken) op het Odulphus missen. Je zorgt zelf voor het inhalen van de gemiste lesstof en vraagt het huiswerk van de gemiste lessen op. Je krijgt geen vrij voor voorlichtingen van Nederlandse opleidingen tijdens massale studie- en onderwijsbeurzen zoals bijvoorbeeld de Studiebeurs Utrecht of de Onderwijsbeurs ZuidNederland. In HAVO 4 of VWO 4 krijg je in principe geen toestemming om onder schooltijd LOBactiviteiten te ondernemen. HAVO 5 1. In KeuzeWeb maak je de opdracht “Open dag”, “Meeloop dag”, “Proef studeren”, Selectie dag” of “Intakegesprek” waarin je datum, plaats en de vragen waarop je een antwoord wilt, noteert. Vergeet niet een foto te maken waar je zelf en het gebouw met logo van de onderwijsinstelling op staat. Deze foto is ook verplicht. 2. Je laat je ouders een oranje kaart invullen waarmee zij toestemming geven voor deze activiteit onder schooltijd. 3. De oranje kaart lever je in bij de receptie. 4. In principe heb je toestemming om te gaan. De decaan of leerling coördinator kan de toestemming intrekken, bijvoorbeeld als blijkt dat je al te veel lessen hebt gemist. 5. Na afloop van je LOB-activiteit, voeg je een kort verslag aan de hierboven genoemde KeuzeWeb opdracht toe. Met je smartphone kun je dat mooi al op de terugweg naar huis doen! VWO 5 & 6 1. Je maakt de voorbereidende opdracht, te vinden op: onderdeel www.odulphus.dedecaan.net > Kiezen > Portfolio. 2. Je voegt in dit Portfolio een activiteit toe waarin je aangeeft: naam activiteit, datum, en bij toelichting: plaats, opleiding waar je naar toe gaat en wat je daar te weten wilt komen (doel) en je uploadt de voorbereidende opdracht uit punt 1. Bewerken en uploaden via het Voorbeeld:
3. Je laat je ouders een oranje kaart invullen waarmee zij toestemming geven voor deze activiteit onder schooltijd. 4. De oranje kaart lever je in bij de receptie. 5. In principe heb je toestemming om te gaan. De decaan of leerling coördinator kan de toestemming intrekken, bijvoorbeeld als blijkt dat je al te veel lessen hebt gemist. 6. a. Je legt je ervaringen vast in het tweede deel, “Nabespreking”, van de voorbereidende opdracht bij punt 2 Versie 4 september 2014
b. Je voegt deze weer toe aan deze activiteit in je portfolio op odulphus.dedecaan.net en c. Je vinkt de activiteit als ‘afgerond’ af. Uit onderzoek blijkt dat het formuleren van je ervaringen en deze later weer terug te lezen, het maken van je keuzes verbetert. Vergeet niet een foto te maken waar je zelf en het gebouw met logo van de onderwijsinstelling op staat. Deze foto is ook verplicht. Geen oranje kaart meer? Deze kun je bij receptie en je decaan krijgen.
Versie 4 september 2014
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van havo naar hbo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 20-05-2015)
Van HAVO naar HOGER BEROEPSONDERWIJS Disclaimer: De lijst is gebaseerd op de officiële doorstroomeisen van het ministerie van onderwijs. Bij het overnemen van deze gegevens kunnen er tikfouten zijn gemaakt. Controleer daarom altijd (en op tijd) wat de school zelf over de toelatingseisen van een studie zegt. Betekenis van gebruikte tekens en afkortingen: : toegangsrecht : géén toegangsrecht Als er 1 of meer vakken staan, dan betekent dit dat er toegangsrecht is indien daaraan is voldaan. (…) : uit de tussen haken vermelde vakken kan worden gekozen. Eén van de genoemde vakken is voldoende.
Sector economie (HBO: instroom met havo-diploma) nr
Opleidingen
N+T
1.
Accountancy
2.
Advanced Business Creation Bedrijfseconomie
4.
Bestuurskunde /overheidsmanagement
(ec of m&o)
ec
Bedrijfskunde MER
(ec of m&o)
Business Administration in Hotel Management
7.
Business IT & Management
8.
Business Studies
9.
Commercieel Management
10.
Commerciële Economie
11.
Communicatie
12.
Communicatiesystemen
13.
European Studies
14.
Facility Management
1
e
(wia of wib) (ec of m&o) +
(ec of m&o)
(wia of wib) (ec of m&o) + (wia of wib)
ec
ec (ec of maw of
(ec of m&o) e
2 mvt
2 mvt
(ec of m&o)
(ec of m&o)
m&o) e
2 mvt
(ec of m&o) (ec of m&o) + (wia of wib) (ec of m&o)) + (wia of wib)
(ec of m&o)
(ec of m&o) +
(ec of m&o)
(wia of wib) (wia of wib) (wia of wib)
e
e
2 mvt
2 mvt
(ec of m&o)
(ec of m&o)
15.
Financial Services Management
(ec of m&o)
16.
Fiscaal Recht en Economie
(ec of m&o)
17.
Food and Business
e
2 mvt (ec of m&o) + (wia of wib) (ec of m&o) + (wia of wib) (ec of m&o) + (wia of wib) (ec of m&o) + (wia of wib)
Functiegerichte bachelor in Toerisme en
(ec of m&o)
Recreatie
19.
Hbo-Rechten
20.
Hogere Juridische Opleiding
21.
Hoger Hotelonderwijs
22.
Hoger Toeristisch en Recreatief Onderwijs
Pagina 1
C+M (ec of m&o) +
(ec of m&o)
6.
18.
E+M
(ec of m&o)
3.
5.
N+G
1
e
2 mvt
e
2 mvt
e
2 mvt
(ec of m&o) (ec of m&o)
© DeDecaan.net
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van havo naar hbo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 20-05-2015) 23.
Informatiedienstverlening en -Management
24.
Informationmanagement
25.
Integrale Veiligheid
26.
Integrale Veiligheidskunde
27.
International Business
28.
International Business and Languages
29.
(ec of m&o) ec
ec
ec (ec of m&o) of wia
International Business and
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o of
(ec of m&o of
2e mvt)
2e mvt)
Management Studies
(ec of m&o)
30.
International Business Innovation Studies
(ec of m&o)
(ec of m&o)
31.
International Fresh Business Management
(ec of m&o)
(ec of m&o)
32.
Journalistiek
33.
Kunst en economie
34.
Lifestyle
35.
Logistiek en Economie
(ec of m&o)
(ec of m&o)
36.
Media and Entertainment Management
37.
Media, Informatie en Communicatie
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
38.
Oriëntaalse talen en Communicatie
39.
People and Business Management
40.
Security Management
41.
Small Business & Retail Management
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
42.
1
Sport, Management en Ondernemen
43.
Toegepaste Bedrijfskunde
44.
Trade Management Azië
45.
(ec of m&o) + (wia of wib)
(ec of m&o) + (wia of wib) (ec of m&o)
(wia of wib) e
e
2 mvt
2 mvt
(ec of m&o)
(ec of m&o)
e
2 mvt (ec of m&o) (ec of m&o) +
Vastgoed en Makelaardij
46.
Vertaalacademie
47.
Vitaliteitsmanagement & Toerisme
48. Vrijetijdsmanagement 1 Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen.
Pagina 2
(wia of wib)
5
e
2 mvt
5
e
2 mvt
e
2 mvt
(ec of m&o) Frans of Duits verplicht indien deze taal wordt gekozen.
© DeDecaan.net
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van havo naar hbo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 20-05-2015)
Sector gedrag en maatschappij (HBO: instroom met havo-diploma) nr
Opleidingen
1.
Creatieve Therapie¹
2.
Culturele en Maatschappelijke Vorming
3.
Godsdienst-pastoraal Werk
4.
Human Resource Management
5.
Integrale veiligheidskunde
6.
Maatschappelijk Werk en Dienstverlening
7.
Pedagogiek
8.
Pedagogisch Management Kinderopvang
9.
Sociaal-juridische Dienstverlening
10.
Sociaal Pedagogische Hulpverlening
11.
Social work
12.
Sport en Bewegen¹
13.
Sport en Bewegingseducatie
N+T
N+G
ec
ec
E+M
C+M
ec
14. Toegepaste Psychologie ¹ Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen.
(wia of wib)
Sector gezondheidszorg (HBO: instroom met havo-diploma) nr
Opleidingen
1.
Ergotherapie, opleiding voor
2.
Farmakunde
3.
Fysiotherapie, opleiding tot
4.
Huidtherapie
5.
Kunstzinnige Therapie
6.
Logopedie, opleiding voor¹
7.
Management in de Zorg¹
8.
N+T
N+G
E+M
Medisch Beeldvormende en Radio-
C+M
(wia of wib)
therapeutische Technieken
9.
Medische Hulpverlening
10.
Mondzorgkunde
11.
Oefentherapie Cesar
12.
Oefentherapie Mensendieck, opleiding tot
13.
Optometrie
(wia of wib)
14.
Orthoptie
(wia of wib)
15.
Podotherapie, opleiding
16.
Psychomotorische Therapie en Bewegingsagogie
17.
Sport, Gezondheid en Management
18.
Toegepaste Gerontologie
19.
Verloskunde¹
20.
Verpleegkundige, opleiding tot
bi
bi + sk
bi + sk + (wia of wib)
21. Voeding en Diëtiek ¹ Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen.
Pagina 3
© DeDecaan.net
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van havo naar hbo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 20-05-2015)
Sector landbouw en natuurlijke omgeving (HBO: instroom met havo-diploma) nr
Opleidingen
N+T
N+G
E+M
1.
Bedrijfskunde en Agribusiness
2.
Biotechnologie
3.
Bos- en natuurbeheer
4.
Dier- en veehouderij
sk
5.
Diermanagement
bi
6.
C+M (wia of wib) (wia of wib)
Educatie en Kennismanagement Groene Sector ²
7.
Food Commerce & Technology
(wia of wib)
(wia of wib)
8.
Food Design and Innovation
9.
Geo Media & Design
(wia of wib)
10.
Greenport Business & Retail
(wia of wib)
11.
Kust- en zeemanagement
12.
Land- en watermanagement
13.
Landscape and Environment Management
14.
Milieukunde
15.
Plattelandsvernieuwing
16.
Toegepaste Biologie
17.
International Development Management
18.
Tuinbouw en akkerbouw
19.
Tuin- en landschapsinrichting
20.
Voedingsmiddelentechnologie
wia
wia sk (ec of wia of wib) sk (wia of wib) sk (wia of wib) + ec sk (wia of wib) wia+sk
21. Watermanagement 2 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs en/of beroepsonderwijs en volwasseneneducatie van de tweede graad.
Sector onderwijs (HBO: instroom met havo-diploma) nr
Opleidingen
N+T
N+G
E+M
C+M
(ec of m&o)
(ec of m&o)
ec
(ec of m&o)
(ec of m&o)
ec
1.
Aardrijkskunde²
2.
Algemene economie²
3.
Basisonderwijs, opleiding tot leraar
4.
Beeldende kunst en vormgeving, docent¹
5.
Bedrijfseconomie²
6.
Biologie²
7.
Bouwkunde I en II ²
(wia of wib)
8.
Bouwtechniek I en II ²
(wia of wib)
9.
Consumptieve techniek I en II ²
10.
Dans, docent¹
11.
Duits²
12.
Economie²
13.
Elektrotechniek I en II ²
14.
Engels²
15.
Frans²
16.
Fries²
17.
Geschiedenis²
18.
Gezondheidszorg en welzijn²
19.
Godsdienst²
Pagina 4
(bi of nl&t)
du
du
(ec of m&o)
(ec of m&o)
du
(bi of nl&t)
du ec (wia of wib)
fa
fa
fa
fa
© DeDecaan.net
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van havo naar hbo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 20-05-2015) 20.
Informatie- en Communicatietechnologie,docent²
(wia of wib)
21.
Installatietechniek I en II ²
(wia of wib)
22.
Islam-godsdienst²
23.
Lichamelijke opvoeding ¹
24.
Maatschappijleer²
25.
Mechanische Techniek I en II ²
26.
Mens en Maatschappij²
27.
Mens en Technologie²
(wia of wib)
28.
Motorvoertuigentechniek I en II ²
(wia of wib)
29.
Muziek, docent¹
30.
Natuurkunde²
31.
Nederlands²
32.
Omgangskunde²
33.
(wia of wib)
(na of nl&t)
Opleiding tot Leraar Nederlandse Gebarentaal ,
(NGT) / Bacheloropleiding tot Tolk NGT¹ ²
34.
Opleidingskunde
35.
Pedagogiek²
36.
Scheikunde²
37.
Spaans²
38.
Techniek²
39.
Technisch Beroepsonderwijs
(wia of wib)
1
40.
Theater, docent
41.
Verzorging / huishoudkunde²
42.
Verzorging / gezondheidskunde²
43.
Werktuigbouwkunde I en II ²
(wia of wib)
44. Wiskunde² wib wib wib ¹ Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen. 2 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs en/of beroepsonderwijs en volwasseneneducatie van de tweede graad.
Sector taal en cultuur (HBO: instroom met havo-diploma) nr
Opleidingen
1.
Autonome Beeldende Kunst¹
2.
Beeldende Kunst en Vormgeving
3.
Circus and Performance Art ¹
4.
Circus Arts¹
5.
Cultureel Erfgoed
6.
Dans¹
7.
Film en televisie¹
8.
Muziek¹
9.
Muziektherapie¹
10.
Theater¹
N+T
N+G
E+M
C+M
11. Vormgeving¹ ¹ Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen.
Pagina 5
© DeDecaan.net
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van havo naar hbo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 20-05-2015)
Sector techniek (HBO: instroom met havo-diploma) nr
Opleidingen
N+T
N+G
1.
Applied Science
2.
Archeologie
3.
Automotive
(na of nl&t)
4.
Aviation
(na of nl&t)
5.
Bio-informatica
6.
Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek
7.
Biotechnologie
8.
Bouwkunde
(na of nl&t)
9.
Built environment
(na of nl&t)
10.
Chemie
11.
Chemische Technologie
12.
Civiele Techniek
13.
Communication and Multimedia Design
14.
Creative Media and Game Technology
15.
Elektrotechniek
16.
Engineering
17.
Fashion and Textile Technologies
18.
Forensisch Onderzoek
19.
HBO-ICT
20.
Industrieel Product Ontwerpen
21.
Informatica
22.
Logistics Engineering
23.
Luchtvaarttechnologie
(na of nl&t)
24.
Maritiem officier¹
(na of nl&t)
25.
Maritieme Techniek
(na of nl&t)
26.
Mechatronica
(na of nl&t)
27.
Mens en Techniek
28.
Milieukunde
29.
Ocean Technology
30.
Ruimtelijke Ontwikkeling
31.
Technische Bedrijfskunde
32.
Technische Informatica
33.
Technische Natuurkunde
34.
Toegepaste Wiskunde
35.
Watermanagement
E+M
C+M
na (wia of wib of na)
wib + na
(na of nl&t) (wia of wib) (na of nl&t) (wia of wib) (na of nl&t) (wia of wib)
(wia of wib) sk (na of nl&t) (wia of wib) wib
wib
wib
wib
E+M
C+M
(na of nl&t)
36. Werktuigbouwkunde ¹ Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen.
(na of nl&t)
Sectoroverstijgend (HBO: instroom met havo-diploma) Nr
Opleidingen
2.
HBO-ICT
3.
Windesheim Honours College
Pagina 6
N+T
N+G
(wia of wib)
© DeDecaan.net