+ SPECIAL P Overheidsimpulsen hebben belgische filmindustrie volwassen gemaakt wat zijn de nieuwe regels rond e-facturatie?

P910633

Voka - Kamer van Koophandel Halle-Vilvoorde | maandelijks magazine | jaargang 30 | maart 2013

+ SPECIAL Evenementen

p. 22

Wim Michiels (Lites)

“Overheidsimpulsen hebben Belgische filmindustrie volwassen gemaakt” p. 23

Wat zijn de nieuwe regels rond e-facturatie? p. 43 Voka’s (optimistische) Forecast p. 11

powered by

ONTWIKKEL UW BUSINESS IN 2 DAGEN!

SCHRIJF U NU GRATIS IN WWW.ONDERNEMEN2013.BE

Financiering & subsidies Hulp voor starter Groei & ontwikkeling Marketing & E-commerce Franchise Boekhouding & Fiscaliteit

OB54471

Ontmoet de instellingen die u zullen helpen om uw project een boost te geven

10.000 bezoekers • 250 exposanten • 140 conferenties Met de steun van:

In samenwerking met:

De beurs van franchising en commerciële netwerken

Inhoud

Bedrijven krijgen inspraak bij wegenwerken

Inhoud 03 Editoriaal 05 Bedrijfsnieuws 07

Voka’s Forecast 11 Achter de schermen 12 ∙∙ Bedrijven krijgen inspraak bij wegenwerken ∙∙ Politica op bedrijfsstage ∙∙ Brussel, scharnier in de financiële wereld

12

Luchthaven 15 ∙∙ Brussels Airport legt focus op de farma-industrie

Talent – arbeidsmarkt 16 ∙∙ 100 werkenden voor 138 niet-werkenden in 2020? ∙∙ Vilvoorde: de Vlaamse (cross)mediastad Talent – personeelsbeleid 18 ∙∙ BTW en voordelen alle aard: eindelijk meer duidelijkheid ∙∙ Wanneer raad vragen aan CPBW? ∙∙ Word Talentmanager van de toekomst Special Evenementen 22 ∙∙ “Overheidsimpulsen hebben Belgische filmindustrie volwassen gemaakt” Interview met Wim Michiels (Lites) ∙∙ “Beurzen zijn buitengewone marketing tools” Interview met Pierre Hermant (voorzitter Febelux)

100 werkenden voor 138 niet-werkenden in 2020?

16 Culturele misverstanden tussen China en Vlaanderen

Talent – menselijk kapitaal 33 ∙∙ PLATO aan het woord

Innovatie 34 ∙∙ Get out of my car, get into my dreams ∙∙ Vrachtbundeling via carpoolen levert (CO2-)winst op

Internationaal Ondernemen 36 ∙∙ Culturele misverstanden tussen China en Vlaanderen ∙∙ Voka Halle-Vilvoorde geeft gastcolleges in Turkije Milieu & Ruimtelijke ordening 38 ∙∙ Einde van illegale houtinvoer ∙∙ Nieuwe subsidies voor strategische ecologieprojecten in uw bedrijf

Sociaal, Fiscaal & Juridisch 42 ∙∙ Strijd tegen armoede: bedrijven maken het verschil ∙∙ Kamerjurist: Nieuwe regels rond e-facturatie? Uw Voka agenda 44

36 Nieuwe subsidie voor strategische ecologie projecten in uw bedrijf

39

Nieuwe leden 45 Voka las voor u 46 ∙∙ Onderhandel met kennis van lichaamstaal van Patryk & Kasia Wezowski

Structurele Partners

› Op de cover: Wim Michiels General Manager van Lites (foto: Dries Luyten)

Sleutelpartners

maart 2013 | ondernemers | 3

Alles onder controle in uw archief?

Óns archief zit veilig!

© merak nv

Het beste alternatief

www.merak.eu

Editoriaal

Colofon Huis van de Ondernemer Medialaan 26 B-1800 Vilvoorde tel. 02 255 20 20 fax 02 255 20 30 [email protected] website: www.voka.be/halle-vilvoorde

Redactie Paul Hegge, hoofdredacteur, [email protected] Cliff Van Craen, eindredacteur, [email protected] Kris Timmermans, redacteur, [email protected] Ilse Balis, [email protected] Anja De Clercq, [email protected] Freek De Witte, [email protected] Birgit Heroes, [email protected] Johanna Neyt, [email protected] Katrien Roels, [email protected]

Ontwerp & druk Artoos Communicatiegroep

Publiciteit Kris Timmermans, [email protected]

Abonnement 10‑nummers: € 40 Per los nummer: € 4 Kosteloos voor de leden van Voka - Kamer van Koophandel Halle - Vilvoorde

Verantwoordelijke uitgever Jean-Charles Wibo, voorzitter Voka Halle-Vilvoorde Het overnemen van gehele en/of gedeeltelijke bijdragen is slechts toegelaten mits de uitdrukkelijke toestemming van de verantwoordelijke uitgever.

Lid van de Unie van de Uitgevers van de periodieke pers

Di Rupo en Tobin Bij de federale begroting 2013 heeft Di Rupo getracht het tekort tot 2,15% (bij groei van 0,7%) te beperken door een mix van besparingen en lastenverhogingen, in totaal zo’n 3,77 miljard. Ongeveer een derde van dit bedrag komt uit besparingen in de overheidsuitgaven en de sociale zekerheid. De rest uit diverse inkomsten en belastingen. Gezien de economische toestand en het eensgezinde werkgeversfront is er zelfs 300 miljoen euro lastenverlaging voor bedrijven voorzien. Desalniettemin sluipt de ware natuur van die diverse inkomsten en belastingen stilaan geruisloos in jullie boekhouding. Een greep uit een aantal van dergelijke maatregelen: de forfaitaire btw-aftrek op bedrijfswagens en brandstof wordt nu beperkt tot slechts 35%. De aftrek van gsm’s en abonnementen is inmiddels beperkt tot 75% evenals die van laptops. RSZ moet voortaan 3 maanden i.p.v. 1 maand op voorhand worden betaald. Het fameuze ‘collectieve netto bonussysteem’ is ook uitgehold door retroactieve (!) invoering van een solidariteitsbijdrage van 13,07% die de werknemer vanaf 1 januari 2013 op deze bonus zal verschuldigd zijn (naast de solidariteitsbijdrage van 33% ten laste van de werkgever).

Binnen afzienbare tijd gaat ook Europa belastingen heffen en het mag jullie misschien verwonderen, maar het gaat om een taks waarover wij ons kunnen verheugen: de Tobintaks. Want laten we eerlijk zijn, de regulering in de financiële sector mag dan al streng zijn geworden, in het hart van het kapitalisme is er nog maar weinig veranderd. Een vriend van mij, reeds 20 jaar aan de top in de NYSE, zegt dat het nog steeds business as usual is: “Wij blijven ons amuseren met de meest geavanceerde kansspeltheorieën, de onderliggende economie speelt daarbij nauwelijks een rol en de liquiditeit in de markt heeft er nauwelijks baat bij.” Als Europa een begin kan maken tot het belasten van speculatieve geldstromen, dan maakt ze misschien wel een einde aan de uitwassen van de financiële sector die per slot van rekening geleid hebben tot de economische crisis van de voorbije jaren en de taksen die wij nu kennen. De Tobintaks, een taks tegen de taksen. Voor één keer kunnen wij daar niet tegen zijn.

Dit magazine is gedrukt op chloorvrij papier

ACCREDITED CCI BELGIUM

Laten wij hopen dat deze belastingsijver niet snel de lastenverlaging teniet doet. In ons land is het trouwens de gewoonte dat een daling van fiscale druk op federaal, regionaal of lokaal niveau snel op een ander gecompenseerd wordt. Gelukkig zijn onder druk van Voka de bedrijfsbelastingen in de meeste gemeenten voor 2013 niet gestegen.

Jean-Charles Wibo Voorzitter Voka Halle-Vilvoorde

Graag uw reacties via [email protected] 5


GA VOOR

VOORDEEL GEEN HOGE AFDRUKKOSTEN MEER EN PRINT ZELF DOCUMENTEN OP A3-FORMAAT.

TOT

€ 70,-

CASHBACK

*

OP DE GESELECTEERDE A3 MODELLEN

Printen, kopiëren, scannen en faxen tot A3 met het nieuwe gamma multifunctionele A3-kleureninkjetprinters van Brother. 141% is het verschil tussen A4 en A3. Deze printers kunnen met hoogrendementinktpatronen uitgerust worden om kosten te besparen. Uw 141% voordeel. Print zelf uw professionele brochures “automatisch recto verso”, presentaties en A3-affiches, en uw bedrijf en producten krijgen de aandacht die ze verdienen. A3 printen reeds vanaf € 199, incl. btw en bijdragen.

Ga voor uw 141% voordeel! Surf naar www.brother141.be *Info en voorwaarden op www.brother.be/CashbackA3

Met milieulabels Energy Star en Blue Angel. Gratis recyclageprogramma voor inktpatronen.

Bedrijfsnieuws

Ondernemer Jan Sarens overleden in Mexico

Op 24 februari vernam de familie Sarens het tragische nieuws van het overlijden van Jan Sarens. Hij werd op zaterdag 23 februari in het Mexicaanse Acapulco doodgeschoten op een parkeerterrein van een winkelcentrum in de wijk Diamante. De Sarens Group, met hoofdkantoor in Wolvertem, is een internationale onderneming gespecialiseerd in kraanverhuur en engineeringprojecten voor het hijsen en verplaatsen van lasten met uitzonderlijke afmetingen en gewicht. Het familiebedrijf is momenteel actief in meer dan 50 landen. Jan Sarens, die drie kinderen en één kleinkind nalaat, werkte voor de Sarens Group in Mexico. Kort na het opstarten van haar activiteiten ginds, raakte Sarens Group in conflict met haar toenmalige Mexicaanse zakenpartner Gruas Ojeda. Nadat het conflict in het voordeel

van Sarens werd beslecht, groeide het Mexicaanse filiaal onder leiding van Jan Sarens uit tot een bloeiende onderneming die er meer dan 50 kranen exploiteert en 200 werknemers tewerkstelt. Het conflict met Gruas Ojeda was echter nog niet helemaal achter de rug en dhr. Sarens kreeg regelmatig doodsbedreigingen. De familie Sarens en de Sarens Group zullen er bij de lokale en Belgische autoriteiten op aandringen dat de daders van deze verwerpelijke daad worden opgespoord en de motieven worden onderzocht. Voka Halle-Vilvoorde betreurt het overlijden van dhr. Sarens en wenst de familie alle sterkte toe. • www.sarens.com

Artoos is klaar voor de toekomst Artoos werd in oktober 2011 getroffen door een verwoestende brand. Het bedrijf uit Kampenhout, dat in 1946 opgericht werd als een drukkerij en ondertussen uitgroeide tot een one stop shop voor marketing communicatie met 130 medewerkers, bleef echter niet bij de pakken zitten en startte onmiddellijk met de heropbouw. Om het afronden van de meeste werven te vieren, gaf Artoos Communicatiegroep een Groot Openingsfeest op donderdag 28 februari. Na interessante workshops rond marketingcommunicatie konden de gasten kennismaken met het nieuwe Artoos tijdens een feestelijke rondleiding ‘met een twist’. Marketeer van het Jaar Dirk Oosterlinck (bpost) mocht het avondfeest aftrappen met een boeiende speech. Het bedrijf zette zijn vier nieuwe troeven in de kijker. Zo is er een volledig nieuwe afwerkingsafdeling, waar drukwerk wordt schoongesneden, verzameld, geniet, … met toestellen van de nieuwste generatie. De nieuwe offsetdrukkerij beschikt over performante en duurzame persen. Daarnaast werd een splinternieuwe logistieke hal gebouwd, met een magazijn van 2.500m². En tenslotte is er nog de nieuwbouw in het hart van het bedrijf, met een nieuw CTP-lokaal, maar ook met een ruime refter, keuken en moderne kleedkamers voor de werknemers. • www.artoos.be


DE GROTE PITCH Last-minute idee in de Àtnesszaal, uitnodiging voor videoconferentie versturen + PowerPoint in real time aanpassen met het team + Document openen op smartphone, presentatie inoefenen in de trein + Snelle videoconferentie met het team vanuit het kantoor van de klant + Felicitaties aan het team posten op newsfeed van het bedrijf

100 % Tom

JE VOLLEDIGE WERKPLEK IN DE CLOUD Videoconferenties in HD / E-mail op bedrijfsniveau / Eenvoudiger IT-beheer / Chatten met je collega’s / Overal toegang tot je documenten / Je volledige Office Ontdek hoe je anders kan werken met Office 365 op Office365.com

Scan de tag en ontdek wat Office 365 nog meer kan. Download de gratis scannerapp op http://gettag.mobi Je hebt WiFi, een internetverbinding of een mobiel dataplan nodig om de tag te scannen (er kunnen kosten aangerekend worden). Een HD-ondersteunend toestel is vereist.

Bedrijfsnieuws

3Wplus kaapt MVO Award weg bij Toerisme Vlaanderen Op een druk bijgewoonde meeting van iedereen die in Vlaanderen actief is op het gebied van Toerisme, werden voor het eerst Toerisme Awards uitgereikt. Het arrondissement Halle-Vilvoorde was uitzonderlijk goed vertegenwoordigd met 3 nominaties: Toerisme Halle, de medewerkers van Toerisme Overijse en 3WPlus. Toerisme Overijse viel in de prijzen als beste toeristische medewerkers en 3Wplus werd uitgeroepen tot beste Maatschappelijk Verantwoorde Ondernemer van 2012. De prijs werd 3wplus gegund omwille van de verschillende activiteiten die ontwikkelde inzake streekproducten en sociale tewerkstelling. Het ecologisch argument schuilt in het gebruik van ecolo-

gische producten en milieuvriendelijke machines. De promotie en distributie van streekproducten in de streekproductenwinkel van Grimbergen de Woudpoort en in het Spaans huis in Tervuren, speelt in op de beperking van voedsel kilometers. Dat de lokale economie er beter van wordt is tenslotte een extra troef die naadloos aansluit bij de doelstellingen van de Provincie die in bijna elk project een onder steunende en/of subsidiërende rol opneemt. De projecten die 3Wplus uitbouwt zijn altijd lokaal verankerd. Er is steeds een wisselwerking met lokale acties, diensten en organisaties. 3WPlus sociale werkplaats is er van overtuigd dat de sociale economie nog veel potentieel toont

›› Vlnr.: Peter De Wilde (administrateur-generaal Toerisme Vlaanderen), Geert Bourgeois (Minister van Toerisme), Erwin Cuyx, Danny Van Lijsebeth, Mireille Van Cappellen en Erik Moens (3Wplus)

op het gebied van toerisme, een sector die volgens Toerisme Vlaanderen, veel sterker groeit dan gelijk welke andere sector. • www.toerismevlaanderen.be/awards www.3wplus.be

G4S België wordt 50 jaar G4S viert in 2013 de vijftigste verjaardag van zijn Belgische activiteiten. Tijdens dit feestjaar wil de Belgische marktleider op vlak van privé-beveiligings- en beschermings diensten voor personen en goederen zijn ambities in de schijnwerpers plaatsen. Want G4S wil de motor zijn achter innovatie in veiligheidsoplossingen. Daarbij moeten niet alleen de producten en diensten evolueren, maar volgens G4S ook de mentaliteit rond security. Het bedrijf, dat 6.000 mensen tewerkstelt, wil een ‘one-stop shop’ zijn. Door recente overnames bieden zij nu bin-

nen eenzelfde pakket opleiding, installatie, veiligheid, bewaking, consultancy en audit. Jean-Paul Van Avermaet (Managing Director G4S): “Waar veel mensen in de buurt zijn, primeert het veiligheidsgevoel. Dan is het raadzaam om agenten in te zetten. Maar voor andere opdrachten volstaat een voornamelijk technologische oplossing. Denk bv. aan de bewaking van een opslagplaats.” G4S wil ook de motor zijn van veranderingen in zijn eigen sector. De nood aan expertise neemt immers toe en technologieën evolueren sneller dan ooit.

“De oude businessmodellen in security zijn stilaan niet meer voldoende accuraat. Daarom willen we de markt overtuigen van de noodzaak van onze innovatieve oplossingen. Al te vaak nemen particulieren en bedrijven te laat maatregelen op veiligheidsvlak. Terwijl G4S ervan overtuigd is dat veiligheid een basisrecht is voor iedereen”, besluit Jean-Paul Van Avermaet. • www.g4s.be


www.volkswagen.be

OMRINGD

WANNEER BESTUURDERS ZIJN DOOR SNELLERE AUTO’S, ZIJN ZE GENEIGD OM ZELF SNELLER TE RIJDEN.

De nieuwe Golf, geïnspireerd door mensen. Met standaard Adaptive Cruise Control en Front Assist. (1)

Tenzij we op een verlaten weg aan het rijden zijn, passen we automatisch onze snelheid aan in functie van de rest van het verkeer. In de nieuwe Golf werkt de Adaptive Cruise Control samen met de Front Assist om te garanderen dat de snelheid en de afstand tot het voertuig voor u, behouden blijft, zelfs in gevaarlijke situaties. U rijdt dus nooit te traag of te snel. Deze functies zorgen ervoor dat er heel wat ongevallen vermeden worden. Zo bezorgt u uw medewerkers niet alleen een maximale veiligheid, maar bespaart u uzelf ook heel wat tijd en geld aan reparaties, vervangwagens en verhoogde verzekeringspremies. De nieuwe Golf is er al vanaf 380 €/maand BTW excl. ( 2 )

3,8 - 5,3 L/ 100 KM • 99 - 123 G CO2/KM Afgebeeld model uitgerust met opties ter illustratie. Milieu-informatie (KB 19/03/2004) : www.volkswagen.be

(1) De ACC is niet compatibel met de 85 pk-motorisatie. ( 2 ) Volkswagen Golf Trendline 1.6 l TDI 90 pk. Catalogusprijs incl. BTW: 19.990 €. Huurprijs incl. BTW: 450,60 €. Offerte in Verhuur op Lange Termijn “Full Service” Volkswagen Finance berekend op basis van 60 maanden en 100.000 km. Aanbieding voorbehouden aan professionele gebruikers. Onder voorbehoud van aanvaarding van het dossier door D’Ieteren Lease n.v., Leuvensesteenweg 679, 3071 Kortenberg met maatschappelijke zetel te 1050 Brussel, Maliestraat 50. CBFA 20172 CA. Prijzen op 01.03.2013 en geldig tot 31.03.2013. Volkswagen Finance is een commerciële benaming van D’Ieteren Lease en van Volkswagen D’Ieteren Finance n.v.

Voka’s Forecast Geleidelijk aan gaat het opnieuw de juiste richting uit met de economische evolutie. De verwachting dat de conjunctuur na een bescheiden maar gestage groei in het najaar van 2012 definitief zou gaan voor een stevige opmars in het eerste kwartaal van 2013, lijkt waarheid te worden. Alle sectoren (luchtvaart, export, bouw en handel) ondersteunen deze positieve impuls.

De neerwaartse conjunctuurtendens die begon in februari 2011, kwam duidelijk tot een einde in de zomer van 2012 (zie tabel). In augustus bereikte de conjunctuurindicator haar laagste waarde (44,9 punten). Daarmee kwam de economische activiteit op het niveau van februari-maart 2010. Vanaf het vierde kwartaal tekende zich een bescheiden, maar niet te negeren positief elan af. Op basis van de huidige cijfers –en zonder onverwachte (inter)nationale financiële rampen- is er geen reden om aan te nemen dat deze vernieuwde conjuncturele expansie zou stilvallen in de loop van 2013. Tegen de zomer van 2013 zou een indica-

torwaarde van ruim 72 punten haalbaar moeten zijn. Men moet in Voka’s Forecast al teruggrijpen naar oktober 2011 om een vergelijkbaar niveau van economische activiteit te vinden.

Beter dan verwacht De sterke opwaartse impuls wordt ondersteund door de prestaties van zowat alle indicatieve sectoren. Alleen de luchtvaartactiviteit bevat nog een remmende factor. Waar het passagiersvervoer -net als in dezelfde periode vorig jaar- een sterke opwaartse beweging zal maken, blijft het cargosegment achter.

Voka Halle-Vilvoorde indicatorwaarden 2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Jan

99,68

88,23

2,73

39,49

98,49

58,77

56,25

Feb

99,95

84,67

1,27

43,48

99,04

55,54

59,94

Mrt

100

80,01

0,60

47,69

98,53

52,80

63,12

Apr

98,74

75,11

0,13

52,39

96,03

49,67

65,75

Mei

96,99

69,96

0

57,10

92,38

47,51

67,84

Jun

94,02

65,10

0,83

62,22

88,10

45,95

69,93

Jul

90,55

58,54

4,61

67,49

83,02

45,06

72,33

Aug

88,26

49,29

10,53

73,55

78,02

44,90

Sep

87,94

37,30

17,64

80,28

73,53

45,65

Oct

88,23

25,17

24,69

86,72

69,54

46,94

Nov

89,33

14,02

30,43

92,37

65,67

49,14

Dec

89,84

6,16

35,45

96,40

62,38

52,49

Nota: Voor de berekening van de indicator werd de volledige conjunctuurterugval die zich manifesteerde tussen maart 2007 en mei 2009 per definitie gelijkgesteld aan 100 punten. Eén indicatorpunt is dus gelijk aan 1% van deze volledige terugval in de economische activiteit.

Een dergelijke heropleving van de economische activiteit werd voorspeld in Voka’s Forecast van december vorig jaar. Extra goed nieuws is dat de definitieve cijfers (tot januari 2013) een steilere klim van het conjunctuurverloop suggereren dan wat in december kon worden verwacht. Tegen het einde van het tweede kwartaal van 2013 zou de economische activiteit tot 7 indicatorpunten hoger uitvallen in vergelijking met de verwachtingen van december.

Voka’s Forecast voorspelt het conjunc tuurverloop voor de komende 4 maanden aan de hand van geteste econometrische modellen op basis van maandelijkse gegevens van de luchtvaart- en bouwsector in de regio Halle-Vilvoorde, evenals data over export, handel en werkloosheid in VlaamsBrabant. Uit het model komen jaarlijkse indicatorwaarden die een evolutie weergeven t.o.v. de top en de bodem van de conjunctuurcurve (zie rode cijfers in de tabel). Deze top en bodem worden respectievelijk gelijk gesteld aan 100 en aan 0. In het geval van Halle-Vilvoorde werd de bodem bereikt in mei 2009, de hoogste waarde werd geregistreerd in februari 2011.

Voka’s Forecast verschijnt vier keer per jaar in het magazine. U kan deze unieke toekomstblik terugvinden in de edities maart, juni, september en december. De volgende verschijning, in de editie juni 2013, zal een forecast bevatten tot september 2013. U wil toch een maandelijkse update van de conjunctuurcijfers met een analyse per sector? Bezorg dan uw e-mailadres aan [email protected] en u ontvangt dit rechtstreeks in uw inbox!

Achter de schermen

Rondpunt Mommaertslaan-Kennedylaan-Holidaystraat in Diegem

Bedrijven krijgen inspraak bij wegenwerken Vanaf 1 februari 2013 zou de inrichting van het rondpunt, dat het kruispunt van de Mommaertslaan, Kennedylaan en de Holidaystraat in Diegem, volledig omgevormd worden. Het voorgestelde plan riep echter heel wat vragen op bij de lokale bedrijven en hotels. Dankzij de begeleiding van Voka’s Lokaal Actief Netwerk (LAN) Diegem-Zaventem krijgen deze bedrijven nu inspraak bij de hertekening van het kruispunt. In de derde week van januari kregen de bedrijven in de buurt van het rondpunt een brief van de gemeente Machelen dat op 1 februari 2013 de werken aan het rondpunt zouden aanvangen. De uitwijkroutes, voorgesteld op de gemeentelijke website, riepen heel wat vragen op bij de betrokken bedrijven. De ontsluiting naar de bedrijven én de hotels (met meer dan 1000 bedden) zou in het gedrang komen. Voka ging ter plaatse en stelde vast dat verder overleg tussen de bedrijven en de gemeente gewenst was. Na een vergadering waarbij zowel de Machelse Schepen van Mobiliteit, de gemeentesecretaris,

Bestaande beplanting te behouden

AER MM MO

Gazon

LA TS

Brandweg

AN

Gazon

ID1

ID1

H

ID1

IE 1

r we

2

IE->IB

rken

m.

13 Plateau 41.60

23

2,5 %

g

%

2,3

3%

7

40.40

6 m.

13 3 ID1

40.62

2%

10

40.45 40.47 Zebrapad

IB1 4

5+6

11

40.36

SK

ID1

ID1

R=74 m.

2 7

1

13

3 ID1 ID1

40.41

40.28

1

2 1

40.19 40.31

R

ID1

1

YLAAN J. F. KENNED

WB2 IB

WB2 IB1 3

LEGENDE ONTWERP

G ID1

2%

SK

7 IB1

WB2

ID1

40.38

WB2

2

s de

r we

ID1

ID1

IB1

5

1

en Gr

rke

G

13

n

3

ting rich Rij

4

ting rich Rij

14

3

4

5+6

B> IB

ID1

HO

4

LIDA

IIA2

ID1

3

4

›› Een impressie van het nieuwe rondpunt dat de mobiliteit in de zone moet verbeteren B>

TR YS

1

IIA2

AA

IB1

Bedrijven kregen inspraak bij het uit tekenen van de uitwijkroutes en in overleg werd een omleidingsplan uitgewerkt dat tegemoet kwam aan de wensen van de verschillende bedrijven binnen de mogelijkheden van het te volgen werktraject. Het nieuwe voorstel werd verstuurd naar alle betrokken bedrijven – ook naar diegene die niet aanwezig waren op de vergadering – en de verschillende opties werden bij Voka gecentraliseerd en geëvalueerd. Naar aanleiding van deze evaluatie werd de definitieve uitwijkroute besproken met de gemeente. De gemeente verplichtte zich ertoe om de signalisatie aan te passen, en de pijlen naar de bedrijven en hotels te verplaatsen in functie van de omleiding.

4

40.68

R=30 m.

R=0,5 m. 8 40.44

IB1

40.18

3 ID1 3

1,8%

R=0,5 m.

40.28

Rijrichting

5 + 6 40.06

40.57

40.46 40.48

de der min ring e ver nde Zon erfu ond

4

WB3 IB1 ID1 4

IB1 7 IB1

40.14

Zebrapad

IB WB2

IB1 WB2

6

40.54

IC1 IC1 3

40.67

IC1

40.10

40.02 SK

1

40.57

R=0,5 m.

7

R=0,5 m.

40.53

4 40.50

40.56

40.11

IC1 3

4

R=0,5 m.

40.35 40.47

%

2

2,5%

chtin

1

Verhoging 75 cm. t.o.v. bestaand terrein

R=0,5 m.

IB1 7

7

40.13

2

IB1 40.50 3 IF1 2,5

40.98 40.96 40.86 40.84 40.77

40.41 Rijri

SK

40.28

Vlak stuk 1 m.

m.

6

Rijrichting

1%

M

2

T

T

2 1

13

2 WB3 ID1 IB1 ID1 4

2 2,5%

40.28

1

BOP 37.82 40.38

/m. 3 mm.

R= 15

6 2%

4

13

2%

M 40.53

40.03

40.06

40.21

24

m.

ID1 3 ID1 4 ID1 IB1 WB2 40.17

2

,36

3%

39.86 39.98

40.08

ID1 3 Zone afgraving helling 2,5 m.

Aanleg grazige vegetatie

Plateau 40.90

M

G

R=10

40.03

6

SK

2 BOP 37.91

Grens der werken

39.76

T

Rijrichting

m.

14

1

2,5%

39.70

39.76

39.72

40.13

1,8%

R=14

40.36

R=0,5 m.

2

22

IF1 3 IB1

IB1 WB3 39.73 39.61

39.95

39.93

39.85

B

5+6

3

8%

4

T

SK Zebrapad 40.01

m.

5+6

3 4

3

2

2%

40.19

Zebrapad

40.17

B> 4 40.29 40.31

G

M

B

39.93

2,5%

6

R=18 m.

B>

40.25

Zone vermind onderfun erde dering

ID1

40.23

T

1

Vlak stuk

T

2 m.

39.61

Zone ophoging helling 4/6

40.23

39.85

40.00

Grens der werken

40.98 40.96

40.84

40.76 40.88 40.91

Vlak stuk

IB1

% 2,5

R=18

Rijrichting

WB3 IB1

ID1 ID1

R

11

4

R=1

3

IF1

10

B>

39.46

1

STRAAT

T

ID1 3 IB1 WB3 8%

2

6

BOS

2

4

1

ID1 ID1 4

15

B ST IB1 IIA1

3 2%

IB1

M

39.67

WB3

2,3 %

T

39.91

9.

4

ich ting

39.78

2,5%

B

12

Rijr

ID1

3

39.75 39.63 SK

2

2,3%

39.58 39.65 39.68 39.78

39.34

2,5%

SK

2

% 2,3

R=12

39.23

m.

7

2

ID1

39.43

39.23

R=0,5 m.

39.19 SK 39.23

R=16

4

R=0,5 m.

icht ing

5+6

IC1

3

1

Rijr

m.

39.23

2,5%

IC1 R=16

3,5% 39.09

m.

39.11

10

2 Zebrapad

5+6

R=12

39.85

39.85

1

R=1 9 m.

38.98

2%

B>

Vlak stuk

3

4

39.17 R 39.15 SK

Zebrapad

R=18 m.

15

39.37

T

2%

7

2

38.90 39.02

G 39.14

2

11

1

SK

39.05

B

38.88

38.96

6

%

3

Bestaande beplanting

R

Grens der werken

39.37

IB1 WB2

2

2

1

8 5,1

ID1

B

WB2 IB1

R=

38.50

%

38.61 38.73

Aanleg grazige vegetatie

38.42

IB1

5,5

ng

38.26

7

38.53

38.76

6 2

IB1

ng

hti

38.45

R

7

R=0,5 m.

jric Ri

38.57 38.60

Zone ophoging helling 4/6

hti

38.38 38.39

B

jric Ri

38.29 38.41

15

H

ID1 ID1 38.54

ID1

38.44 38.32

38.44


3

4

3

WB2 IB1

G

H

13

R

SK

1

2%

3

s de

7

ID1

en

3%

R

Gr

WB2

3

2

5

ID1

9.

IB

B


3

IE WB2

6

H

R

12

H

2


datalijn

de mensen van de technische dienst, de aannemer en de mobiliteitsexpert van Voka Halle-Vilvoorde aanwezig waren, werd duidelijk welke verschillende fases zullen gevolgd worden bij de werken en wat hiervan de gevolgen zijn.

T

De uitwerking van de werken aan het rondpunt en de uitwijkroute is te vinden op www.machelen.be. De werken werden uitgesteld naar 18 februari, wat de bedrijven de mogelijkheid gaf om hun werknemers en klanten intern te informeren.

›› Het huidige rondpunt Mommaertslaan-KennedylaanHolidaystraat ondergaat momenteel drastische werken.

In overleg met alle partijen werd bepaald dat alle bedenkingen en opmerkingen van bedrijven tot aan het einde van de werken in december 2013 zullen gecentraliseerd worden bij de mobiliteitsexperte van Voka Halle-Vilvoorde, Johanna Neyt. Van hieruit zal dan een eventuele bemiddeling gecoördineerd worden. Ondertussen kijkt Voka Halle-Vilvoorde en Voka’s LAN Diegem-Zaventem uit naar het nieuwe rondpunt dat er op plan schitterend uitziet en hopelijk zal zorgen voor een verbeterde mobiliteit in het bedrijvenpark. • Opmerkingen over deze werken? [email protected]

LAN Diegem-Zaventem voortaan ook op De Voka LAN Diegem-Zaventem is in de eerste plaats een ontmoetingsplaats die ondernemingen uit onze regio samenbrengt, nauwer laat samenwerken en hun belangen behartigt. Daarvoor wordt er voortaan ook beroep gedaan op een eigen LinkedIn-groep. Als ondernemer bent u onze lokale antenne. Op de LinkedIn pagina kan u deelnemen aan discussies over lokale topics, of zelf een pijnpunt aankaarten. Dat kunnen praktische problemen zijn rond bv. mobiliteit, veiligheid, onderhoud, transport van en naar het treinstation of de luchthaven e.d. Vanuit dit signaal kan dan bv. belangenbehartiging gestart worden naar lokale overheden toe. Uiteraard kan u ook via deze pagina op de hoogte blijven van alle opkomende activiteiten van de Voka LAN Diegem-Zaventem. [email protected] www.voka-lan.be/diegem-zaventem 12 | ondernemers | maart 2013

Achter de schermen

Brussels politica Annemie Maes op bezoek bij Krinkels

Politica op bedrijfsstage Ook dit jaar trekken onze politici richting Vlaamse en Brusselse bedrijven. Ze lopen er een of meer dagen stage en leren zo de ondernemerswereld van binnenuit kennen. Eind augustus trok Brussels parlementslid Annemie Maes naar Krinkels om er te ontdekken hoe het bedrijf elke dag bezig is met de (her)aanleg van de openbare ruimte. Tekst: Tom Demeyer

Krinkels is één van de meest toonaangevende landschapsaannemers in België. Al meer dan 40 jaar zijn ze actief in de aanleg en het onderhoud van de openbare en privé ruimtes van België. Oorspronkelijk was het bedrijf vooral bekend voor haar grootschalige beplantingswerken langs de autosnelwegen. Maar in de loop der jaren zijn de activiteiten steeds verder uitgebreid met specialismen; zoals vegetatieonderhoud langs waterwegen, boomonderzoek, bestrijding eikenprocessierups, groene daken… enz.

Ander standpunt in discussie over wegenwerken Krinkels was dan ook een ideaal gastbedrijf voor Brussels Groen politica Annemie Maes. “De formule die Voka al jaren aanreikt vindt ik bijzonder verrijkend voor mijn parlementair werk”, weet Maes. “Ik probeer elk jaar deel te nemen en achteraf ook gevolg te geven aan wat ik heb beleefd. Vorig jaar ging ik nog langs bij Van Gansewinkel, ik heb daar achteraf over gesproken met verschillende mensen in de partij en ik heb tot op vandaag nog regelmatig contact. Dit jaar kreeg ik de kans om bij Krinkels langs te gaan. Ik heb die kans meteen gegrepen, want als er iets is waar je als lokaal politica mee wordt geconfronteerd dan is het wel met de aanleg en het onderhoud van de openbare ruimte. Mensen zijn vaak boos over slecht aangelegde of onderhouden voetpaden. Het was dan ook interessant om in discussie te treden met een firma die dagdagelijks bezig is met het aanleggen van die openbare ruimte. Het is ook eens goed om de discussie van een andere kant te bekijken.”

Aandacht voor alle weggebruikers “Krinkels heeft mij de kans gegeven om diverse aspecten van hun werken te beleven. Het waren intensieve dagen. Zo heb ik gezien hoe men op een milieuvriendelijke manier onkruid kan wieden via een warm-

watersysteem. Dat neem ik zeker mee, want het is een van de grote discussies op Europees vlak: hoe kunnen lokale besturen hun openbare ruimte onderhouden zonder het gebruik van pesticiden. Natuurlijk zien ondernemers dat als een winstgevend product, maar als het een ecologische vertaalslag heeft, waarom niet? Ik heb ook twee werven bezocht in Brussel. Eentje in Ganshoren en een aan de Naamse Poort. Ik heb er gesproken met de werfleiders. Dat was een bijzonder verrijkende ervaring want wij bekijken openbare werken natuurlijk altijd vanuit

discussies, maar daar ben ik blij om. Zo heb ik lang gesproken over het al dan niet omkappen van bomen. In Brussel is dat geen onbelangrijke thematiek: denk maar aan de vele problemen met de Havenlaan aan het kanaal. Ik heb er gehoord hoe men enorm geëvolueerd is in het inschatten van dergelijke situaties. Men spreekt mij vaak op straat aan over het al dan niet omhakken van bomen. Dat verwondert mij niet, want vaak zijn er heel sterke emotionele argumenten om al dan niet over te gaan tot het omhakken van bomen. Ik respec-

›› Brussels parlementslid Annemie Maes (Groen!): “Als lokaal politica wordt je regelmatig geconfronteerd met kritiek op de aanleg of het onderhoud van de openbare ruimte. Het was verrijkend om de discussie ook eens te bekijken vanuit het standpunt van een firma die zich hierin specialiseerde.”

de kant van de weggebruiker. Het was een interessante discussie, waar ik vooral heb gesproken als fervente fietser in Brussel. Het is belangrijk dat men niet alleen denkt aan de autogebruiker, maar ook aan de mensen die zich dagdagelijks een weg banen door het Brusselse verkeer.”

Research & ontwikkeling Krinkels zet enorm in op research en ontwikkeling. “Het waren soms technische

teer dat. Maar ook het technische aspect is belangrijk: ik heb het gevoel dat ik door mijn stage extra bagage mee heb gekregen om het debat aan te gaan.” Of Maes nog iets gaat doen met haar ervaring? “Absoluut, ik heb onlangs nog contact gehad met de bedrijfsleiding. Het was een ongelofelijke ervaring. Men heeft mij een bijzonder hartelijke ervaring gegeven, daar ben ik erg dankbaar voor.” •


Achter de schermen

Brussel, scharnier in de financiële wereld Vijf jaar na de financiële crisis staat de bankwereld opnieuw op een keerpunt. Overal ter wereld doen banken hun balansen krimpen en proberen ze hun liquiditeitspositie te versterken. Overal ter wereld voeren overheden strengere kapitaalvereisten en strikter prudentieel toezicht in. Tekst: Brussels Metropolitan – Foto: Dieter Telemans

Brussel uitgetekend en uitgevoerd. Macroeconomisch, want de politieke besluitvorming over de financiële sector verschuift van het Belgische naar het Europese niveau. Maar net zo goed op het microniveau. Het leeuwendeel van de 104 Belgische banken heeft hier zijn hoofdkwartier. Ruim de helft van de 100.000 bankmedewerkers in België gaan elke dag in de hoofdstad aan de slag. Heel wat indirecte jobs voor banken en bancair cliënteel worden ook vanuit Brussel ingevuld. Daardoor vormt de hoofdstad een scharnierpunt in de ontwikkeling van een financiële sector in volle verandering. Vanuit Brussel wordt een open, internationaal en gediversifieerd Belgisch bankenlandschap aangestuurd. Ruim 80% van de in België actieve banken heeft een buitenlandse (hoofd)aandeelhouder. Onder hen vinden we zowel grootbanken als regionale beslissingscentra van buitenlandse groepen op zoek naar een bruggenhoofd tussen hun hoofdkwartier en de EU.”

›› Michel Vermaerke, CEO van Febelfin en bestuurder van Brussels Metropolitan.

“De Belgische financiële sector loopt voorop in die evolutie”, weet Michel Vermaerke, CEO van Febelfin en bestuurder van Brussels Metropolitan. “Nergens zijn balansen de voorbije jaren forser afgebouwd, nergens is het elektronisch betaalverkeer en het veilig internetbankieren beter ontwikkeld. En daarbovenop zit België ook nog eens bij de besten van de Europese klas waar het om de verhouding tussen verleende kredieten en spaartegoeden gaat.”

Open, internationaal en ge diversifieerd bankenlandschap “De plannen voor de metamorfose van de Belgische banksector worden in en rond 14 | ondernemers | maart 2013

“Terzelfdertijd telt het landschap een pak kleinere spaar- en nichebanken. Maar Brussel is ook de thuishaven voor enkele internationale instellingen die cruciaal zijn voor het interbancaire verkeer. In Terhulpen verwerkt SWIFT elke dag bijna 20 miljoen betaaltransacties voor 10.000 banken in 212 landen. Euroclear voert elk jaar 160 miljoen effectentransacties uit in 45 landen, samen goed voor meer dan 500 miljard euro. Ook de Bank of New York Mellon, een Amerikaanse sectorgenoot van Euroclear, heeft zijn aanwezigheid in Brussel in de voorbije maanden versterkt.”

Brugfunctie naar Europese instellingen “De Belgische financiële sector is vast besloten om die positie in de komende jaren nog verder uit te bouwen. Belgische financiële instellingen willen voorop blijven

lopen in de zoektocht naar een duurzame en vitale financiële sector. Ze zullen hun brugfunctie naar de Europese instellingen verder versterken, nu de bankenunie en de internationale kapitaalregels de bankwereld internationaler dan ooit maken. En ze zullen blijven investeren in mensen, in opleiding en in de expertise die de voedingsbodem is voor blijvende innovatie in de sector”, besluit Michel Vermaerke. •

‘Brussels Metropolitan’ is een initiatief van de regionale en de federale interprofessionele werkgeversorganisaties, respectievelijk Voka, UWE, Beci en VBO. Brussels Metropolitan wil bijdragen tot de economische ontwikkeling van de Brusselse metropool en de troeven van Brussel als internationaal centrum beter valoriseren ten voordele van gans het land en van Brussel en de Rand in het bijzonder, met de ambitie om de werkloosheid in de metropool sterk terug te dringen en de welvaart te verhogen. www.brusselsmetropolitan.eu

Luchthaven

Brussels Airport legt focus op de farma-industrie Het groeipotentieel van luchtvracht tot 2020, binnen Europa, wordt geschat op zo’n 2 à 3%. De nieuwe cargostrategie van The Brussels Airport Company heeft als doelstelling deze groei te evenaren met haar site ‘Brucargo’. Brussels Airport legt zich, binnen haar strategie, meer en meer toe op het transport van farmaceutische producten. Men verwacht dat dit een zeer belangrijke rol gaat spelen in het internationale luchttransport van de komende decennia. Zo ondersteunt Brussels Airport meteen de farmaceutische industrie waarvoor zowel Vlaanderen als Wallonië hoog scoren binnen Europa. De investeringen, die vooral aandacht geven aan beveiliging en een doorgedreven aandacht voor het respecteren van de koudeketting voor gekoelde zendingen, dragen bij tot een langetermijnsengagement aan onze economie en is de belangrijkste aantrekkingspool voor bestaande en toekomstige air freight maatschappijen. Om deze activiteit verder te professionaliseren en alle spelers de kans te bieden zich te profileren op hoog internationaal niveau, biedt The Brussels Airport Company i.s.m. Airport Academy een reeks erkende IATA trainingen aan vanaf 2013 inzake transport van ‘temperatuurgevoelige producten’. Deze trainingen richten zich dan ook in het bijzonder op luchtvracht en handling van farmaceutische producten. Onderwerpen als logistieke infrastructuur voor de farma-industrie, correct temperatuurbeheer, verpakkingstechnologie, distributieprocessen e.a. komen in deze gecertificeerde training aan bod. De eerste sessie start op 26 maart e.k. Meer info op www.airportacademy.be

Draaischijf voor inter continentaal luchttransport De wereldwijde luchtvrachtontwikkeling heeft een belangrijk groeipotentieel waardoor luchtvracht een trekkende rol kan spelen voor de ontwikkeling van onze economie en het creëren van bijkomende jobs. Het aantrekken en verankeren van internationale forwarders en luchtvaartmaatschappijen is een hoeksteen voor de nieuwe strategie die Brussels Airport ontwikkelt rond luchtvracht. Hun engagement voor onze nationale luchthaven wordt bevorderd door het aanbieden van een logistieke top-infrastructuur op maat van hun specifieke wensen.

The Brussels Airport Company sloot de laatste jaren met diverse partners een reeks samenwerkingsovereenkomsten af voor de realisatie van een aantal belangrijke projecten, zoals de vernieuwing van het centrale kantoorgebouw 706, de modernisering van de oude gebouwen ‘Brucargo 2010’, nieuwe afhandelingsgebouwen met rechtstreekse toegang tot het tarmac alsook het concept ‘Brucargo Secured Gateway’ dat de beveiliging van de logistieke processen op Brucargo optimaliseert.

mogelijkheid om over volledig aangepaste infrastructuur te kunnen beschikken, zijn sterke troeven die bedrijven doen beslissen om zich op Brucargo te vestigen. In maart 2013 zal de Finse luchtvrachtmaatschappij Finnair Cargo een nieuwe vrachthub op Brussels Airport openen. Finnair is één van de belangrijkste Europese luchtvaartmaatschappijen voor cargo en ook sterk aanwezig in Azië. Net zoals Brussels Airport specialiseert Finnair zich in het vervoer van gespecialiseerde zendingen zoals farmacie. De investeringen van Brussels Airport in Brucargo bleven dus niet onopgemerkt. Brussels Airport wil haar klanten gespecialiseerde diensten aanbieden en daar plukken ze, met de komst van Finnair Cargo, de eerste vruchten van.

Brucargo, een troef voor de toekomst

Investering in logistiek In het kader van haar verdere ontwikkeling werkt The Brussels Airport Company samen met vastgoedontwikkelaar Montea voor de bouw van het nieuwe luchtvrachtgebouw op de site van Brucargo. Brussels Airport versterkt hiermee haar positie als uitvals basis voor bedrijven met logistieke activiteiten. Het engagement van de vele shippers, forwarders, luchtvaartmaatschappijen en afhandelaars voor Brussels Airport helpt ons land om o.a. een intercontinentale hub te worden voor gespecialiseerde zendingen zoals waardevolle en gevaarlijke goederen, en bederfbare producten zoals groenten, fruit en bloemen. De investeringen, met focus op de farmaindustrie, werpen ondertussen al de eerste vruchten af. De centrale ligging van Brussels Airport, de toegankelijkheid van Brucargo, het uitgebreide netwerk van bestemmingen en de

De uitzonderlijke ligging van Brucargo is een belangrijke troef. Daarnaast telt de luchthaven meer dan 610 vluchten per dag, 19 miljoen passagiers per jaar, 140 treinen en 1000 bussen per dag alsook 17.000 parkeerplaatsen op de luchthavensite. Deze activiteit maakt van Brussels Airport één van de zakenlocaties die over de beste verbindingen in België beschikt. Een gezonde luchtvrachtactiviteit is onontbeerlijk om in de toekomst nieuwe rechtstreekse bestemmingen te kunnen bieden in het langeafstandverkeer voor passagiers: ook dat is een activiteit met sterke toegevoegde waarde voor onze economie en werkgelegenheid in tal van sectoren.” •

IATA Certified Programme ‘Temperature Sensitive Cargo Handling’ 3-daagse training 26 t/m 28 maart 2013 [email protected] www.airportacademy.be maart 2013 | ondernemers | 15

Talent - arbeidsmarkt

100 werkenden voor 138 niet-werkenden in 2020?

In 2020 zullen in Vlaanderen 100 werkenden maar liefst 138 niet-werkenden ondersteunen... Als we niet ingrijpen. Om de sociale zekerheid betaalbaar te houden, zullen we meer mensen aan het werk moeten krijgen. Tot die conclusie kwam het 6de Arbeidsmarktcongres van Steunpunt Werk en Sociale Economie. De Belgische economische kende in 2012 een negatieve groei van -0,3%. Deze terugval had een duidelijke invloed op de Vlaamse arbeidsmarkt. De faillissementscijfers bereikten een recordhoogte en de werkloosheid steeg opnieuw. Er kwam een einde aan de tewerkstellingsgroei en de werkzaamheidsgraad zakte terug tot op het dieptepunt van de crisis in 2009. Vooral laaggeschoolden, personen met een niet-Europese herkomst en jongeren werden het hardst getroffen (zie onderstaande tabel).

specifieke kwalificaties. Door de moeizame afstemming tussen vraag en aanbod blijven veel vacatures openstaan, terwijl ook veel mensen werkloos blijven. Begin 2008 geraakte 35% van de beschikbare vacatures elke maand ingevuld. Eind 2012 was dit nog slechts 31,1%.

In tegenstelling tot de bovenvermelde arbeidsmarktindicatoren hield de vacaturemarkt, vergeleken met 2008, relatief goed stand. Het aantal vacatures dat VDAB maandelijks ontving, daalde wel maand na maand. Dit betekent echter niet dat we op een totale crash van de vacaturemarkt afstevenen. De komende jaren zullen immers meer ouderen de arbeidsmarkt verlaten dan dat er zich jongeren aandienen. Hierdoor ontstaat er een groeiende vraag naar vervangende werkkrachten en blijft ook de arbeidsmarkt krapte vrij scherp. De vraag is of de vele vacatures op zich voldoende zullen zijn om de stijgende werkloosheid onder controle te houden. België kent vooral laaggeschoolde werklozen, terwijl werkgevers vaak op zoek zijn naar werknemers met ervaring of

Streven naar een hogere werkzaamheidsgraad blijft evenwel noodzakelijk: ouderen zullen de komende jaren massaal de arbeidsmarkt verlaten, waardoor de economische afhankelijkheidsratio (het aantal niet-werkenden per honderd werkenden) onder druk zal komen. Een hogere werkzaamheidsgraad kan dit effect counteren. Verwacht wordt dat de werkzaamheidsgraad van de Vlaamse 20- tot 64-jarigen tegen 2020 zal oplopen tot 73,3% (een stijging van 1,5%-punt t.o.v. 2011). Deze stijging is echter onvoldoende om een toename van de economische afhankelijkheid te voorkomen: 133,5 in 2011 en 137,9 in 2020. In mensentaal: in 2020 zullen in het Vlaamse gewest 100 werkenden 137,9 niet werkenden moeten ondersteunen. De toename van de economische afhankelijkheidsratio zal de draagkracht van ons sociaal systeem onder druk zetten. De vooruitzichten in het ‘2012 Ageing Report’ zijn allerminst hoopvol. Dit rapport analyseert de langetermijngevolgen voor economie en staatsbegroting van een verouderende bevolking voor de 27 EU-landen. Verwacht wordt dat de meerkosten van de Belgische vergrijzing tegen 2060 zullen oplopen tot 5,9% van het bbp. Dat is 1,1%-punt meer dan de verwachte meerkosten in het ‘2009 Ageing Report’. Deze cijfers houden echter geen rekening met de 76,9 77,8 86,9 87,3 pensioenhervormingen die de regeringDi Rupo na december 2011 doorvoerde, zoals de verstrengde regeling van het brug- en vervroegd pensioen. Uit de recentste analyses blijkt dat deze hervormingen een verhoging van de werkelijke pensioenleeftijd tot gevolg hebben (zie tabel ‘Average effective retirement age’), maar de uitgaven voor pensioenen slechts beperkt weten af te remmen (zie tabel Belgium).

66,4

68,8

73,4

76,9

10

16 | ondernemers | maart 2013

n

ne

ap

an

M id

de

ng

M

ic

7

en

nd

lg Zo

nd

er

ha

Be

en uw

EU -2

ar ja 9 -2

›› Werkloosheidspercentages per categorie

Vr o

7 ie

N

ge

20

ol

t-E

ho sc

4 ag

U -2

d

ar ja

ap

-6 55 La

M

et

ha

nd

To t

ic

aa

l

0

ld

65,9

oo

52,4

ch

52

ja

40,2

oo

38,8

ch

71,7 20

es

30

9

40

gg

50

oo

60

H

70

ld

80

-4

2008

es

2012

90

30

100

ar

De uitdagingen van een vergrijzende beroepsbevolking

Talent - arbeidsmarkt Belgium

Average effective retirement age in Belgium 62,4

18

62,2

17 16

61,0

15

61,8 61,6

13 12

Females (no pensions reforms) Females (with pensions reforms)

11

Males (no pensions reforms) Males (with pensions reforms)

10

2058

2055

2052

2049

2046

2043

2040

2037

2034

2031

2028

2025

2022

Bart Julliams, raadgever van minister Muyters van het kabinet van Werk, benadrukt dat de overheid niet kan creëren maar enkel kan ondersteunen. Wie grote vernieuwingen en verrassende aankondigingen verwachtte, bleef wellicht op zijn of haar honger zitten. Toch is de boodschap duidelijk: verenig krachten in excellente centra en allesomvattende toolboxen. En werk samen.

8 2019

Alle heil wordt dus verwacht van het beleid.

9 2016

2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2031 2041 2051

2013

61,2

2010

61,4

61,0

Without reform: +5.6 p.p. With reform: +5.1 p.p. of GDP

14

Meer info? [email protected] – 02 255 20 13 [email protected] – 02 255 20 15 www.steunpuntwse.be

Conclusie Om de sociale zekerheid betaalbaar te houden, zullen we meer mensen aan het werk moeten krijgen én houden. De hervormingen van regering-Di Rupo zijn een eerste stap in de goede richting, maar verdere hervormingen zijn noodzakelijk om de werkzaamheidsgraad te verhogen en de uitgaven voor pensioenen op middellange en lange termijn te verlagen. •

Vilvoorde:

de Vlaamse (cross)mediastad

Vilvoorde heeft al sinds jaar en dag talrijke mediabedrijven op haar grondgebied. Een greep uit het indrukwekkende aanbod? De Vlaamse Mediamaatschappij (VTM, 2BE, Vitaya), Kanaal Z, Ring TV, het productiehuis Woestijnvis en het toeleveringsbedrijf Videohouse. En die cluster kan nog verder groeien, want de stad wil enkele verouderde bedrijvenzones (brownfields) duurzaam (her)ontwikkelen. En waarom dan niet kiezen voor de mediasector waarin de stad al sterk staat?

Juiste randvoorwaarden Wanneer vorig jaar de oproep voor ‘onder nemingsvriendelijke gemeente’ werd gelanceerd door Agentschap Ondernemen van de Vlaamse Overheid, werd er niet lang getwijfeld om een dossier in te dienen. Vorige week kwam dan het goede nieuws

van de goedkeuring. Belangrijk om weten is wel dat de methodiek die Vilvoorde zal ontwikkelen voor haar reconversie ook bruikbaar zal zijn voor andere steden en gemeenten. Het gaat in de eerste plaats immers om de juiste randvoorwaarden te creëren voor ondernemingen inzake onderwijs en vorming, starterscentra, creëren van specifieke bedrijvenzones, business improvement, enzovoort.

via Imec sterk in op nanotechnologie en heeft ook Mechelen in de bredere mediasector veel te bieden. Naast overheidsspelers, kennisinstellingen, zullen Voka – Kamer van Koophandel Halle Vilvoorde en Flanders Smart Hub de stad Vilvoorde in dit ambitieuze toekomstproject voluit steunen. • www.flanderssmarthub.be

Clustering van creatieve sectoren De stad Vilvoorde is trouwens niet uniek in Vlaanderen in haar streven naar clustering van creatieve en kennisintensieve bedrijfssectoren. Zo wil Tienen via het initiatief Feed Food Health innovatie in de voedingsindustrie te versterken, zet de stad Leuven maart 2013 | ondernemers | 17

Talent - personeelsbeleid

BTW en voordelen alle aard: eindelijk meer

duidelijkheid!

De BTW-administratie heeft eindelijk duidelijkheid verschaft over de praktische uitvoeringsmodaliteiten van de nieuwe BTW reglementering. Deze beslissing, en de oorspronkelijk tijdelijk geschorste beslissing, treden integraal in werking vanaf 1 januari 2013. Voor het jaar 2012 geldt er een retroactieve werking. Bron: SD Worx

Sinds 1 januari 2011 geldt er een nieuwe BTW reglementering die een grote invloed heeft op de BTW berekening van de voordelen alle aard (dus niet alleen op bedrijfswagens, maar bijvoorbeeld ook op het voordeel alle aard van de pc), die van bij het begin gemengd gebruikt worden. De nieuwe regeling kan als volgt samengevat worden: er is een BTW aftrek bij aanschaf in functie van werkelijk gebruik en er moet geen BTW meer betaald worden op het voordeel alle aard. De uitvoeringsmodaliteiten van de nieuwe BTW reglementering kregen echter meteen een stortvloed van kritiek te verwerken: vooral de praktische moeilijkheden die ze teweegbrachten rond de voordelen alle aard (bedrijfswagens, pc’s,…) was velen een doorn in het oog. De fiscus besliste daarom eind oktober 2011 om de nieuwe administratieve richtlijnen van de BTW tijdelijk te schorsen. De beslissing werd dan wel geschorst, maar de wetgeving bleef van kracht.

Duidelijkheid over uitvoeringsmodaliteiten De BTW administratie heeft nu een nieuwe interpretatie uitgewerkt, met daarin de nodige duidelijkheid omtrent de praktische uitvoeringsmodaliteiten van de nieuwe reglementering. De beslissing van de BTW administratie verduidelijkt vooral: • De bepaling van het percentage beroep/privé gebruik: er wordt de belastingplichtige de keuze gelaten tussen drie methodes. • De berekeningsbasis voor de BTW wanneer de werknemer of bedrijfsleider een eigen bijdrage betaalt. Voor de berekeningsbasis werd tot op heden gebruikt gemaakt van de forfaitaire waarderingsregels in de personenbelasting. Deze link met de personenbelasting wordt nu volledig doorgeknipt!

Overgang naar nieuwe BTW toepassing Deze beslissing, en de oorspronkelijk tijdelijk geschorste beslissing, treden integraal in werking vanaf 1 januari 2013. Voor het jaar 2012 geldt er een retroactieve werking, die echter praktische problemen met zich mee kan brengen. De belastingplichtige krijgt daarom voor roerende goederen de keuze tussen de toepassing van de oude of de nieuwe regeling.

De oude regeling Een BTW aftrek aankoop/huur en gebruikskosten van 100% (50% voor personenwagens en lichte vrachtwagens). En de BTW op privégebruik via voordeel alle aard wordt gewaardeerd volgens de regels van de personenbelasting (ongeacht werkelijk privégebruik). Let op: Belastingplichtigen die in 2011 opteerden voor de nieuwe regeling hebben geen keuze meer. Zij moeten de nieuwe regeling toepassen.

De nieuwe regeling Bij een gratis terbeschikkingstelling is de BTW aftrek voor huur/aankoop en gebruikskosten afhankelijk van het percentage beroepsgebruik (max. 50% voor personenwagens en lichte vrachtwagens). Er is geen BTW op privégebruik. Bij betaling van een vergoeding bedraagt de BTW aftrek voor aankoop/huur en gebruikskosten 100% (50% voor personenwagens en lichte vrachtwagens). Er is ook een BTW op de nieuwe bepaalde maatstaf. •


Belgacom Packs for Employees Uw medewerkers motiveren met gratis internet en nog veel meer! De meest voordelige incentive die u als werkgever kunt geven!

Bent u op zoek naar een extra manier om uw werknemers te verlonen? Wilt u uw medewerkers ook de flexibiliteit van thuiswerken aanbieden? Dan hebben wij goed nieuws voor u: Belgacom Packs for Employees is niet alleen fiscaal voordelig voor de werkgever, het is ook erg verleidelijk voor werknemers. Belgacom Internet Overal ligt immers op hen te wachten. Als dat geen loonsverhoging is om u tegen te zeggen! Bovendien kunnen uw werknemers hun gratis internet1 voordelig upgraden naar een Belgacom Pack2 met vaste telefonie, tv en/of mobiele telefonie én heel wat extra voordelen!

Meer info? Contacteer uw Belgacom Account Manager of surf naar www.belgacom.be/pfe 1. Medewerkers ontvangen gratis internet mits een kleine persoonlijke “voordeel van alle aard”-bijdrage. 2. Afhankelijk van het gekozen internet abonnement door de werkgever. © Belgacom 2013. Belgacom NV van publiek recht, Koning Albert II-laan 27, B-1030 Brussel.

Elke dag meer mogelijkheden


Wanneer raad vragen aan het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk?

Wanneer er in uw onderneming een Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk (PBW) aanwezig is, dan zijn er een aantal onderwerpen waarvoor u als werkgever raad moet vragen aan de leden van dit overlegorgaan. Het gaat zelfs verder. Er zijn bepaalde onderwerpen waarover het Comité zijn voorafgaand akkoord moet geven. Meerbepaald over de aanduiding, vervanging en verwijdering van de preventie adviseurs, over de minimumduur van de prestaties van de preventieadviseurs, over de aanduiding van de milieucoördinator en over sommige afwijkingen over de inrichting van de arbeidsplaatsen

Regels voor bereiken van akkoord Het is belangrijk om te vermelden dat de regelgeving niet bepaalt of het akkoord unaniem moet zijn. Het is daarom ten zeerste aangeraden om regels inzake akkoord vast te leggen in het huishoudelijk reglement van het Comité PBW. Indien dit niet is vastgelegd, dan wordt er gesteld dat akkoord met unanimiteit beslist wordt, maar dat is onwerkbaar omdat in dit geval elk lid zijn vetorecht kan stellen. Er zijn ook bepaalde voorschriften die gevolgd moeten worden indien er geen akkoord bereikt wordt.

Welzijn van de werknemer Naast een voorafgaand akkoord, zijn er ook heel wat onderwerpen waarover de werkgever voorafgaand advies moet vragen aan de leden van het Comité PBW. Het zou ons te ver leiden om hier alle onderwerpen op te lijsten waarvoor een advies nodig is, maar in het algemeen gaat het over alle middelen, voorstellen, technologieën, organisaties, … die rechtstreeks of onrechtstreeks gevolgen kunnen hebben voor het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk.

Geen Comité PBW Indien u geen Comité PBW in uw bedrijf hebt, dan neemt de vakbondsafvaardiging deze taken over. Bij ontstentenis van een vakbondsafvaardiging, is er de rechtstreekse raadpleging van de werknemers. Via een e-mail of via een uithangbord wordt het voorstel bekendgemaakt aan de werknemers. Gedurende 15 dagen kunnen de werknemers bemerkingen meedelen aan de interne preventieadviseur (of aan Premed, de Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk, indien de werkgever zelf de preventieadviseur is). De preventiedienst heeft dan 15 dagen de tijd om de adviezen (inclusief zijn adviezen) en de bemerkingen over te maken aan de werkgever. Indien er geen opmerkingen of adviezen zijn, dan geldt dit als akkoord met het voorstel van de werkgever. De werkgever beslist en deelt de beslissing mee; hij deelt de redenen mee, indien hij geen rekening houdt met de adviezen en bemerkingen van de werknemers. Voor de uitvoering van het welzijnsbeleid is het Comité PBW (of de vakbondsafvaardiging of de werknemers zelf) dus een belangrijke partner binnen je onderneming. •


›› Robert Thys en Luc Hons, de nieuwe directie van Premed vzw

Premed, de Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk, tekende haar nieuwe managementstructuur voor de toekomst uit. Op 1 juni 2013 neemt dr. Luc Hons de fakkel over van dr. Edgard Ceulemans als Algemeen Directeur. Robert Thys zal vanaf 1 juni 2013 de functie van Vice-Algemeen Directeur bekleden. Ter ondersteuning werd ook een managementcomité opgericht dat het dagelijks beheer van de dienst zal coördineren. Hierin zal Sven Stevens als operations manager vnl. de interne administratieve werking coördineren en zal Sofie Balduyck het HR management aansturen. Dr. Edgard Ceulemans blijft als gewezen Algemeen Directeur, samen met Administratief Directeur Kor Hendrickx, deel uitmaken van het management comité. Premed wil nu al een antwoord bieden op toekomstige uitdagingen en kansen. Daarom tekende het nieuwe managementteam een strategisch vierjarenplan uit. Premed zal daarbij de focus leggen op een nog krachtiger klantgericht beleid dat een echte meerwaarde biedt aan haar leden-werkgevers binnen het kader van een duurzaam personeelsbeleid. www.premed.be


Word Talentmanager van de toekomst Wie voelt dat hij zijn talenten kan inzetten op het werk, presteert beter. Managers die dit bij hun werknemers kunnen faciliteren, kunnen zich ‘Talentmanager van de toekomst’ noemen. Maar hoe herkent u talent en brengt u een ideale werksfeer tot stand? Dat u er talent voor heeft!

Succesvoller zijn

“U kan zichzelf leren kennen door na te gaan hoe u tijdens bepaalde activiteiten de ‘tijd’ beleeft”, stelt Luk Dewulf (Kessels & Smit), een topspreker op het gebied van talentmanagement. “Gaat de tijd maar erg langzaam voorbij? Geraakt uw motor maar moeizaam op gang? Of heeft u last van storende gedachten? Stelt u deze activiteiten ook gemakkelijk uit? En bent u dan weer opgelucht als ze voorbij zijn? Dat is typisch voor taken waarbij u niet ten volle uw talenten benut.”

“Dit zijn slechts enkele eenvoudige manieren om af te toetsen of u ergens talent voor heeft. U beseft meteen dat de invloed op geluk en energie niet ver weg kan zijn. Mag u dagelijks uw talenten inzetten? Dan kost het werk minder energie en zal u veel meer en beter presteren. U zal het ook langer volhouden. We hopen dan ook dat u en uw medewerkers dagelijks talenten kunnen inzetten, want de bottom line is dat uw bedrijf succesvoller zal zijn.”

“Anderzijds herkent iedereen het gevoel dat de tijd wel eens voorbij vliegt, of dat u zodanig opgezogen wordt in het werk, dat u de tijd zelfs vergeet. Gaat het eerder vanzelf? En levert het u ook nog eens voldoening op? Dan mag u het stilaan beseffen; dat u er talent voor heeft!”

›› Luk Dewulf (Kessels & Smit): “Gaat de tijd maar traag voorbij? Stelt u specifieke taken makkelijk uit? Dan benut u wellicht niet ten volle uw talenten.”

“Talent in huis hebben, is echter niet voldoende. Het moet er ook uit komen en zich vertalen in het gewenste gedrag. U kan dit gelukkig stimuleren door een werkomgeving te creëren die dit toelaat. Dan zijn we bij uw organisatiecultuur aanbeland. En niet in het minste bij de onderlinge relaties op de werkvloer.”

Mensen gaan niet voor het bedrijf tot het uiterste, wel voor hun leider “Talent is een relationeel begrip”, aldus Luk Dewulf. “Talent kan enkel bestaan wanneer er iemand is die het opmerkt. Vele succesverhalen van bv. talentvolle sporters starten bij de ontdekking van dat talent door iemand anders. In een talent stappen, vraagt moed. Men heeft er aanmoediging voor nodig. Voor die ene persoon gaat men dan zijn grenzen verleggen.” “Een goede leidinggevende zal dit zeer bewust doen. Oog hebben voor sterke kanten van mensen, en hen hierin positief bekrachtigen. Bij het krijgen van een compliment, groeit namelijk spontaan meer interesse voor de persoon die het compliment gaf. Men gaat zich bijgevolg meer inzetten in dat talent, speciaal voor de leidinggevende die het opmerkte”, besluit Luk Dewulf. Hoewel het project ‘Talentmanagement, sleutel tot duurzame groei’ met steun van de Europese en Vlaamse overheid in februari 2013 afliep, kan u blijvend bij Voka Halle-Vilvoorde terecht voor tips en tricks rond talentmanagement. Op www.overcompetentiesentalenten.be en www.wga.be vindt u heel wat instrumenten die u kunnen helpen bij uw talent management. • [email protected]


Special Evenementen

Lites is marktleider in verhuur van camera- en lichtmateriaal voor tv- en filmopnamen

“Overheidsimpulsen

hebben Belgische filmindustrie volwassen gemaakt”


Special Evenementen

Lites, gelegen aan de Mechelsesteenweg 319 in Vilvoorde, verhuurt zowel digitale cinema-camera’s, camera’s voor het maken van televisieprogramma’s, als alle mogelijke toepassingen van belichting. Het bedrijf werd twintig jaar geleden opgericht door Wim Michiels, die het bedrijf samen met zijn echtgenote Karen Jensen uitbouwde tot marktleider in verhuur van camera- en lichtmateriaal. Vandaag stelt het snelgroeiende Lites 12 werknemers tewerk. Het bedrijf werkte onder meer mee aan films als The Invader, Brasserie Romantique, Loft, enzomeer, waarvoor materiaal werd verhuurd en knowhow werd geleverd via technische bijstand. Tekst: Joris Herpol – Beeld: Dries Luyten

“Het is allemaal twintig jaar geleden begonnen toen ik zelf nog cameraman was”, vertelt Wim Michiels, die afstudeerde aan het Rits. “Ik werkte eerst in dienst van een firma, en ben dan als zelfstandig cameraman begonnen. Ik kocht zelf EFP-camera’s en lichtmateriaal. Ik merkte echter dat de kwaliteit van het lichtmateriaal dat op de huurmarkt beschikbaar was, in feite niet voldeed. Daarom kocht ik eigen materiaal en startte vervolgens met lichtverhuur. Terwijl combineerde ik die verhuuractiviteit met mijn activiteiten als cameraman. Eerst werkte ik vooral mee aan industriële films, daarna voor het nieuws voor buitenlandse zenders. Nog wat later werkte ik veel voor de toenmalige BRT, waar freelancers enkel op pellicule van 16mm mochten draaien.

“De crisis valt niet te ontkennen, maar er zijn nu signalen van beterschap. Door overheidsimpulsen blijft het filmgebeuren in de lift zitten, de tv-markt versnippert maar evolueert snel. Ook de content die moet gemaakt worden voor het internet zorgt voor potentiële groei in onze sector.” De eerste jobs die op video mochten uitgevoerd worden, waren de ‘uitzendingen voor derden’. BRT werd BRTN, en ik draaide voor de dienst wetenschappen, kunstzaken en vrije tijd. Ik heb onder andere heel wat mode mogen draaien voor Ghislaine Nuytten. De start van VTM bracht heel wat extra werk voor zelfstandigen en kleine ondernemers. Voor D&D-producties heb ik 7 jaar lang meegewerkt aan Wittekerke. Het draaien van de natuurlijke decors was voor mij een halftijdse job, die ik goed kon com-

bineren met andere korte opdrachten en later meer en meer met het verhuren van lichtmateriaal. Ik kocht een grote hoeveelheid lichtmateriaal en liet een vrachtwagen bouwen met een zeer stil stroomaggregaat. Toen de verhuur van licht steeds omvangrijker werd , kwam ik voor een verscheurende keuze te staan: ofwel als cameraman voortdoen, en de zaak van lichtverhuur laten stagneren, ofwel stoppen als cameraman, en me volledig op de verhuur gooien. Ik koos voor het laatste. Dat was zo’n tien jaar geleden, en toen had ik al een vijftal werknemers in dienst.”

Gekend in het filmwereldje “De bedrijfsnaam ‘Lites’ dekte daarna onze lading niet meer, want er was inmiddels ook de verhuur van gespecialiseerde digitale cine camera’s en ander materiaal bijgekomen, maar ik wilde de naam niet veranderen, omdat die in het film- en televisiesector heel goed gekend was. Daarom bleef het bij Lites”, aldus Wim Michiels. Zijn bedrijf groeide en de locatie in de August De Boeckstraat werd al snel te klein. “En dus verhuisden we naar het centrum van Vilvoorde waar we zo’n 600m² werkruimte hadden”, gaat de zaakvoerder verder. “Maar ook dat bleek al snel te klein te zijn, en dus zijn we naar de Mechelsesteenweg uitgeweken waar we nu 2.500 m² werkruimte hebben. En ook hier barstte alles snel uit z’n voegen, en hebben we voor ons wagenpark een extra loods van 1.000m² moeten bijhuren. Het wagenpark bestaat momenteel uit 13 vrachtwagens en 12 lichte vrachtwagens. Een nieuwbouw is nog niet aan de orde. We moeten eerst onze omzet consolideren. In 2011 groeiden we 35%, in 2012 kenden we een krimp van 10% omwille van de crisis. Dat is een grote kloof, maar het betekent niet dat we mogen stoppen met investeren, want als je dat doet, dan kan je je positie van toonaangevend rental house niet behouden. We blijven investeren in vernieuwing. De technologie evolueert zo snel, dat camera’s doorgaans na drie

of vier jaar niet meer aan de top kunnen meedraaien. Sommige digitale accessoires of cameratypes zijn zelfs na een jaar technologisch verouderd, en daar maak je geen winst op. Je kan het echter niet maken om ze niet in huis te hebben. Gelukkig blijven dure filmlenzen veel langer meegaan. Wat lichtmateriaal betreft, is de afschrijvingstermijn langer. Het is onze taak om een heel groot gamma en veel stock te hebben. We investeren ook in LED-technologie, maar ook dat is onderhevig aan een snelle technologische veroudering .”

Geheim van het succes “Hoe het komt dat we marktleider zijn geworden? Door een enorme zorg aan onze dienstverlening te besteden”, weet Wim Michiels. “Er zijn andere spelers die ook licht- en/of cameramateriaal aanbieden, maar wij onderscheiden ons door service. Het materiaal moet steeds in uitstekende staat zijn. Het moet, elke keer dat het wordt binnengeleverd, een nazicht en onderhoud krijgen, en het materiaal moet telkens weer grondig worden uitgetest. Het moet ook proper zijn. We werken voor tientallen zelfstandige cameramannen die hier lampen komen huren. Dat zijn dagelijkse klanten, en die kleine jobs zijn voor ons even belangrijk dan een grote job. We gaan ook prat op een sterke technische ondersteuning. We volgen de technologische evolutie op de voet op, en volgen zelf trainingen bij de fabrikanten. Ik ben 24 uur bereikbaar. In geval van technische problemen, is dat vaak telefonisch op te lossen. Lukt dat niet, dan komen wij met vervangmateriaal ter plaatse, en dit zo snel mogelijk, ook in het midden van de nacht of op zondag. Doen wat er moet gedaan worden, noem ik het.”

Sterke referenties Lites leverde materiaal en knowhow voor films als The Invader, Brasserie Romantiek, Loft, Kid, Code 37, Offline, Weekend aan Zee, Groenten uit Balen, Aanrijding in Moskou, maart 2013 | ondernemers | 23

2 op de 3 bedrijven vertrouwen al op ons. En u?

Maak een afspraak met uw ING Relationship Manager via ing.be/business Elk bedrijf is verschillend en heeft zijn eigen behoeftes en mogelijkheden. Daarom beschikt u bij ING over een persoonlijke Relationship Manager, een lokaal aanspreekpunt in uw eigen regio. Deze staat steeds voor u klaar met deskundig advies, afgestemd op uw onderneming. Uw ING Relationship Manager wordt ook bijgestaan door experten die u kunnen helpen om

uw betalingen en financiële middelen te beheren, de financiële risico’s te identificeren en deze in te dekken, ... Zo kan ING u op elk moment bankoplossingen voorstellen om de activiteiten van uw bedrijf te laten meegroeien met uw ambities. Dus waarom zou u niet zoals twee derde van de Belgische bedrijven ook kiezen voor ING als financiële partner?

Aanbod onder voorbehoud van aanvaarding door ING België (of de betrokken verzekeraar) en wederzijds akkoord. De voorwaarden en modaliteiten van de diensten (reglementen, tarieven, productfiches en bijkomende informatie) zijn beschikbaar bij uw ING Relationship Manager en op www.ing.be – ING België nv – Bank/Kreditgever – Vennootschapszetel: Marnixlaan 24, B-1000 Brussel – RPR Brussel – Btw: BE 0403.200.393 – BIC: BBRUBEBB – IBAN: BE45 3109 1560 2789. Verzekeringsmakelaar ingeschreven bij de FSMA onder het nummer 12381A. Verantwoordelijke uitgever: Inge Ampe – Sint-Michielswarande 60, B-1040 Brussel – 706734N – 02/13 © Editing Team & Graphic Studio – Marketing ING Belgium.

Special Evenementen

noem maar op. Het bedrijf is ook gespecialiseerd in het leveren van licht- en cameramateriaal voor zeer omvangrijke producties, zoals de BBC-fictiereeks The White Queen (nog in opname) en Parade’s End, en de Britse langspeler Mariah Mundi and the Midas Box, die volledig in GrootBrittannië werd gedraaid met Engelse crew en met een dubbele cameraset van Lites. Allemaal klinkende namen, en de filmsector kent zo’n grote groei door de stimuli vanuit de overheid. Wim Michiels: “Voor de Amerikaanse film The Fifth Estate, die het Vlaamse productiehuis FBO coproduceert met Dreamworks, kan Lites enkel meedraaien dankzij de grote investeringen die we de voorbije jaren hebben gedaan. Het Tax Shelter-systeem maakt het voor Belgische bedrijven mogelijk om een deel van hun winst te investeren in Belgische filmproducties waardoor ze belastingvoordeel kunnen genieten. Een Belgisch producent kan dan hiermee een deel van een film financieren, en kan ook een coproductie aangaan met een buitenlandse producent. Op die manier worden meer en meer grote internationale filmproducties in België gedraaid. Dit brengt uiteraard meer uitgaven naar België, dan het geïnvesteerde Tax Shelter bedrag. Het volledige voordeel via het Tax Shelter-systeem moet in België besteed worden aan bij voorbeeld crew en acteurs en ook aan technisch materiaal – wat onze core business is. En er zijn ook andere impulsen van de overheid. Het Vlaams Audiovisueel Fonds (VAF) geeft subsidies aan producties op basis van inhoudelijke criteria, kwaliteit van het scenario, slaagkansen op succes… En daarnaast is er het nieuwe Vlaamse Filmfonds ‘Screen Flanders’, dat nu van start gaat. De subsidies die via die fondsen verkregen worden, moeten volledig in het Vlaams gewest worden besteed. Zonder die overheidsimpulsen, zou onze filmindustrie in grote problemen komen”, weet Michiels.

Voelen jullie de crisis sterk? “We kunnen zeker niet ontkennen dat er crisis is. Als je één jaar groeit met 35% en het jaar erna –in 2012- krimpt met 10%, dan is dat aan de crisis te wijten. Gelukkig zijn er nu aanwijzingen dat het iets beter gaat. We krijgen steeds meer offerteaanvragen binnen, en horen zeer positieve echo’s in de sector. Door de impulsen van de overheid blijven we in de lift zitten op het vlak van het filmgebeuren. Op vlak van televisie is er een enorme evolutie gaande. De reclamebestedingen versnipperen over de verschillende zenders en over de nieuwe media. Heel wat lichtmateriaal dat voor het maken van generieken, fictiereeksen en

andere tv-programma’s wordt gebruikt, komt van bij Lites. We zijn dus zeer afhankelijk van de tv-markt. Toch merk ik dat er nog groei is in onze globale sector. Die is deels op het conto te schrijven van het internet. Ook daarvoor moet er content worden gemaakt. Dat wordt vaak met lagere budgetten gemaakt, en daar moet dan zeer creatief omgesprongen worden met de middelen. De kwaliteit van het eindresultaat hoeft daarom niet naar beneden te gaan.”

“Globaal zie ik een positieve evolutie: onze sector wordt volwassener en professioneler. Er komen nieuwe werkmethodes bij in alle richtingen. Zo zijn er de zeer talrijke nieuwe kleine producties, de bestaande middelgrote producties, maar ook zeer grote internationale producties waarbij een ploeg van honderd medewerkers en meer nodig is. Daar komen dan makkelijk 10 technische wagens bij kijken, en daar springen wij graag mee op de kar”, besluit Michiels. • maart 2013 | ondernemers | 25

Special Evenementen

Uw bedrijfsevenement in Hof ter Musschen of Salons De Romree

Twee groene bij Brussel

oases

Uw seminarie, bedrijfsfeest of andere evenementen in een oase van rust laten plaatsvinden, op een boogscheut van Brussel? Dat kan in Hof ter Musschen en Salons De Romree. U vindt er alle faciliteiten in een historisch kader.

De combinatie van professionalisme, ervaring en een kwaliteitsvolle service maakt van Hof ter Musschen en Salons De Romree de ideale locatie voor uw evenement. Beide feestzalen zijn ondergebracht in de typische eeuwenoude Brabantse vierkantshoeves. Met hun rijke geschiedenis zorgen ze - elk in hun eigen stijl - voor een unieke setting tijdens uw bedrijfsbijeenkomst.

Krachten bundelen rond Brussel “Sinds vorig jaar hebben Hof ter Musschen in Sint-Lambrechts-Woluwe en Salons De Romree in Grimbergen de krachten gebundeld”, vertelt Sofie Waldeyer, managing director. “De ruime ervaring en expertise worden voortaan ingezet op twee historische locaties. Beide feestzalen bevinden zich in grote vierkantshoeves met verschillende zalen. Voor beide locaties geldt dat ze in een groene omgeving liggen, vlakbij de Ring rond Brussel. Die goede bereikbaarheid is een onmiskenbare troef. Zowel Hof ter Musschen als Salons De Romree liggen op minder dan tien minuten van de autosnelweg. Toch overheerst het groen in het landschap rond beide feestzalen. Hof ter Musschen en Salons De Romree zijn allebei een oase van rust.” Voor elke gelegenheid Salons De Romree en Hof ter Musschen zijn beiden uiterst geschikt voor alle types evenementen. “Van seminaries, vergaderingen, presentaties, lezingen en opleidingen tot bedrijfsfeesten: voor elke gelegenheid bie-

› Hof ter Musschen in Sint-Lambrechts-Woluwe

› Hof ter Musschen biedt, net als Salons De Romree, zalen voor elke type bedrijfsevenement, van vergaderingen tot bedrijfsfeesten

den Salons De Romree en Hof ter Musschen de juiste ruimte”, gaat Sofie Waldeyer verder. “Alle zalen zijn uitgerust met audiovisueel materiaal.” Er zijn lokalen van verschillende groottes, geschikt voor verschillende doeleinden. Er zijn zalen die met een capaciteit van tien tot en met tweehonderd personen geschikt zijn als vergaderlokaal of seminarieruimte. De grootste zalen kunnen tot tweehonderd personen herbergen. Hier kunnen dus per-

De capaciteit van de verschillende zalen in Hof ter Musschen m² Hof ter Musschen

285

Rechthoek Ovaal 72

U-vorm

Theater

Klas

Receptie

Walking dinner

Diner

64

250

100

350

300

180

160

120

100

Luscina

78

36

40

120

40

Fringilla

77

30

36

100

36

22

18

44

21

36

120

40

Megulus

46

Hirunda

37

Serinus

120

36

Rubetra

35

10

Lounge Bar

70

2013 24 | ondernemers | maart 2012 26

12

Special Evenementen

› Salons De Romree in Grimbergen

In Salons Romree rustieke authenticiteit centraal ›› Salons de De Romree: zaalstaat schuur

fect nieuwjaarsrecepties of andere feesten voor al uw personeel een onderkomen vinden. Eigen stijl Omdat smaken en kleuren verschillen, hebben Hof ter Musschen en Salons De Romree elk een eigen uitstraling. “De klassieke vier-

kantshoeve van Hof ter Musschen is aangekleed in een strak design, waardoor de locatie een moderne sfeer uitstraalt”, weet Sofie Waldeyer. “In Salons De Romree staat rustieke authenticiteit centraal. De interieurs ademen een charmante gezelligheid uit.” Zowel in Hof ter Musschen als in Salons De

De capaciteit van de verschillende zalen in Salons De Romree Schuur Schuur Karrenhuis Karrenhuis O.S. O.S. Pergola Pergola O.H. O.H. Mezzanine Mezzanine Hofstee Hofstee Boudoir Lila Portiershuis Portiershuis VIP room

m² m² 220 220 108 108 120 120 50 50 45 45

Cabaret Cabaret 100 100

U-vorm U-vorm 60 60

40 40

35 35

117 117 54 54 44 44

30 30

Theater Theater 220 220 90 90 80 80

Klas Klas 165 165 65 65

27 27

50/70 50/70

40 40

18 18

40 40

30 30

Diner Diner 240 240 96 96 100 100 40 40 30 30 20 20 68 68 30 30 30 30 8

Romree wordt uw bedrijfsevenement zonder twijfel een succes. U wordt van meet af aan professioneel begeleid door een ervaren team, dat perfect kan inspelen op al uw wensen. Klein of groot, voor uw professionele bijeenkomsten zijn Hof ter Musschen en Salons De Romree twee niet te vergeten adressen. •

Hof ter Musschen: Emmanuel Mounierlaan 2 1200 Brussel (Sint-Lambrechts-Woluwe) 02 774 01 10 www.hoftermusschen.be [email protected]

Salons De Romree: Beiaardlaan 31 1850 Grimbergen 02 269 74 74 www.salonsderomree.be [email protected]

2013 | ondernemers | 27 maart 2012 25

Special Evenementen

Park Inn by Radisson biedt ideale hotel-, vergaderen evenementenfaciliteiten op ieders maat

“Leuven is ideale locatie voor evenementen” “Leuven heeft de laatste jaren een enorme metamorfose ondergaan, en is klaar voor de toekomst. Het is dé geschikte locatie voor de organisatie van evenementen, want alle hotel-, vergaderen evenementenfaciliteiten zijn hier aanwezig.” Aan het woord is General Manager Tineke de Wit van Park Inn by Radisson Leuven, een congreshotel met 133 gastenkamers, fitness, 6 zalen en een restaurant. “Leuven is beter bereikbaar dan Brussel via directe treinverbindingen, een parking voor meer dan 1.000 auto’s en een team van dertig medewerkers die paraat staan om onze gasten perfect te kunnen ontvangen”, weet Tineke de Wit. Park Inn by Radisson Leuven behoort tot de Carlson Rezidor Hotel Group. Deze internationale groep heeft meer dan honderd Park Inn hotels ter beschikking in Europa, Afrika en het Midden-Oosten en heeft door al die jaren van expertise heel wat knowhow om de gasten op de beste manier te kunnen ontvangen. In ons land zijn er 4 Park Inn by Radisson hotels in Luik, Antwerpen, Brussel en sinds november 2011 ook aan het centraal station van Leuven. Het is het tweede grootste hotel van de provinciehoofdstad dat zich meer en meer profileert als de ideale locatie voor congressen, meetings en allerhande evenementen.

gresbureau ‘Meeting Leuven’ dat Leuven sterk positioneert als congres- en evenementenstad. “Vroeger had Leuven niet de hotelcapaciteit voor grote evenementen, maar vandaag biedt de hotelsector hier een waaier aan faciliteiten aan”, zegt Tineke de Wit. “Leuven heeft in feite alles: een universiteit, universitair ziekenhuis, grote internationale bedrijven zoals Inbev, Imec en alle mogelijke cultuurfaciliteiten zoals Museum M, STUK, Het Depot, noem maar op. Redenen genoeg dus om evenementen en meetings hier te organiseren. Het Hotel Park Inn by Radisson Leuven, gelegen vlakbij het treinstation van Leuven, biedt hiervoor alle mogelijke faciliteiten aan. Vooreerst zijn er 133 goed uitgeruste moderne gastenkamers, waarvan 13 Business Friendly kamers die extra faciliteiten bieden voor de zakenmens. We bieden een frisse keuken aan met verschillende gerechten waarvan je zal watertanden in ons restaurant RBG bar&grill. Er zijn 6 vergaderzalen, de grote conferentiezaal is 210 vierkante meter en heeft een maximum capaciteit van 200 personen in theateropstelling en deze kan worden opgedeeld in drie vergaderzalen.

General Manager Tineke de Wit ziet Leuven als een enorme opportuniteit. Sinds het najaar 2011 heeft Leuven ook een con-

Daarnaast is er een moderne receptieruimte waar de koffiepauzes, lunches en cocktails kunnen doorgaan. Alle meetingrooms hebben natuurlijk daglicht en zijn voorzien van de nieuwste audio-visuele apparatuur, evenals draadloos internet dat overal beschikbaar is.” 28 | ondernemers | maart 2013

›› Tineke de Wit, General Manager van Park Inn by Radisson Leuven

Groene Sleutel Belangrijk om weten is dat het Park Inn by Radisson Leuven hotel ook het ecologisch keurmerk ‘De Groene Sleutel’ kreeg. Tineke de Wit: “Net zoals onze gasten vinden ook wij het milieu belangrijk, en we gaan daar ver in. Zo kregen we het keurmerk ‘De Groene Sleutel’ omdat we zeer ecologisch omgaan met waterconsumptie, ecologische detergenten, airco op de juiste temperatuur, gezonde koffiebreaks, het scheiden van afval, afdrukken op ecologisch papier, noem maar op. Zowel voor onze hotelkamers als voor onze vergaderzalen kregen we de ‘Groene Sleutel’. We geven onze gasten een positieve ervaring mee door een uitstekende dienstverlening op maat van de klant. Dat is onze beste garantie op succes, want een tevreden klant maakt nieuwe klanten en komt zelf ook terug”, besluit Tineke de Wit. • Park Inn by Radisson Leuven Martelarenlaan 36 3010 Leuven Tel. +(32) (0) 16 – 61 66 00 e-mail: [email protected]

Special Evenementen

“Beurzen zijn buitengewone marketing tools” Beurzen en tentoonstellingen kennen als marketing tool hun gelijke niet. Bezoekers kunnen een product of dienst echt voelen en zien, en meteen vragen stellen aan een expert ter zake. Sinds 2011 vertegenwoordigt Febelux de organisatoren en leveranciers van deze ‘live communication’. Voorzitter Pierre Hermant geeft ons een blik achter de schermen van deze niche in de evenementensector. Tekst: Kris Timmermans

2011 werd een mijlpaal in de geschiedenis van Febelux. Dat jaar fuseerde de federatie van Belgische en Luxemburgse beurorganisatoren en beurscentra met Expobel, de koepelorganisatie van beursleveranciers. Met deze fusie willen ze hun gemeenschappelijk doel nog efficiënter nastreven, nl. de promotie van (vak) beurzen en tentoonstellingen. Samen gaan zij verder onder de naam Febelux, Association for the Live Communication Industry. Pierre Hermant, op dat moment directeur van Febiac (de organisatie achter het jaarlijkse Autosalon), werd de voorzitter van kersverse koepelorganisatie. Begin maart ruilde hij de directeursstoel van Febiac voor de functie van algemeen directeur van Expo-Brussels.

Één sterk signaal “We vertegenwoordigen zo’n 100 leden uit drie categorieën. Enerzijds zijn er de organiserende comités van salons en uitbaters van expositiehallen, en anderzijds hebben we de talrijke leveranciers die een cruciale rol spelen voor de organisatie van een salon. Denk maar aan de standenbouwers, bedrijven die meubilair of audiovisueel materiaal verhuren, noem maar op. Onze federatie is ontstaan vanuit een dubbel objectief. We willen de meerwaarde van beurzen als medium valoriseren en bedrijven, marketeers, politici,… bewust maken van de troeven. Ten tweede willen we contactmomenten organiseren voor onze leden en voor de talrijke beroepen in onze sector om van elkaar te leren. Aan de hand van die uitwisseling van best practices en netwerking willen we de kwaliteit van onze diensten steeds verbeteren.” “Het is belangrijk dat we vanuit de sector één sterk, representatief signaal kunnen geven, dat we een duidelijk aanspreekpunt kunnen vormen dat de dialoog stuurt wanneer bv. politici juridische elementen aanpassen die rechtstreeks of onrechtstreeks ons beroep positief of negatief kunnen beïnvloeden. Onze sector vertegenwoordigt een economische impact van 2,4 miljard euro. Dat legt al wat gewicht in de schaal.”

“Uit een recente studie die Febelux liet uitvoeren bleek dat de economische impact van onze sector niet te onderschatten is. Elke euro die geïnvesteerd wordt in de sector van live communication brengt immers minimum 7 euro op aan de economie. Toen we met deze resultaten naar buiten kwamen, konden vele van de comités die beurzen organiseren rekenen op meer aandacht en ondersteuning van lokale overheden.”

Beursklonen en duurzaamheid “Binnen onze sector zijn drie belangrijke trends in opmars. Eerst en vooral is er de praktijk van het klonen die meer en meer opkomt. Beurzen die goed scoren worden gekloond en gelanceerd in opkomende markten, met als doel om behoorlijke schaalvoordelen te boeken. Vanuit de ervaring van die vorige succesvolle beurzen, wordt de gekloonde beurs verder ontwikkeld en aangepast aan de specifieke culturele context van de opkomende markt.” “Verder zien we dat de sociale media meer en meer geïntegreerd worden in de marketingmix van beurzen. Op de beurzen zelf zijn de interactieve animatietools in opmars. Tenslotte worden steeds meer middelen ontwikkeld die het gedrag van onze bezoekers helpen analyseren. Deze maken het voor onze exposanten makkelijker om efficiënt goede leads te verzamelen. “Ook in onze sector wordt er ingezet op duurzaamheid, in elk aspect van een beurs. Dat gaat van standenbouwers die meer aandacht hechten aan de gebruikte materialen in de stands en die bewust bezig zijn met het hergebruiken of recycleren van materialen, tot de organiserende comités die de papierberg proberen terug te

Veiligheid primeert “Één van onze grootste uitdagingen vandaag is het standaardiseren van procedures voor de open afbouw van onze salons, rekening houdend met de specifieke kenmerken van elk salon en elk betrokken beroep. Van de uitbater van de hal tot de standenbouwer, zonder dat daarbij bv. de verhuurder van audiovisueel materiaal over het hoofd gezien wordt. We geven voorrang aan het voortbestaan van onze bedrijven en aan de veiligheid van alle aanwezige mensen.”

›› Pierre Hermant, voorzitter van koepelorganisatie Febelux: “Elke euro die geïnvesteerd wordt in de sector van live communication brengt minimum 7 euro op aan de economie.”


Special Evenementen

dringen door een oplossing uit te werken waarmee een bezoeker alle brochures elektronisch kan lezen. Ook uitbaters van expositiehallen mogen we niet vergeten, zij werken bv. oplossingen uit voor het efficiënt sorteren van alle afval.”

Innovatie als antwoord op crisis “Door de crisis verloor Febelux de afgelopen jaren een aantal leden en exposanten, maar we hebben moeten vaststellen dat het beste antwoord op de crisis ‘innovatie’ is. Creatief nadenken over wat nu precies het meest geschikte materiaal is om een stand te bouwen aan een zo laag mogelijke kost en zonder dat dit afbreuk doet aan de kwaliteit of aan het imago. Over hoe het aantal werkkrachten op een stand kan verminderd worden zonder dat dit een invloed heeft op de maximalisatie van de lead collect. Of zelfs over hoe de return on investment van een stand het beste kan gemeten worden, waardoor deze achteraf beter kan geëvalueerd worden en zo de dienstverlening nog beter kan gestroomlijnd worden.”

“Innovatie is cruciaal, maar dat betekent niet dat we helemaal gespaard worden door de crisis. Ook in onze sector voelen we dit heel sterk, maar het verschil met andere media is dat een beurs of een salon eerst en vooral een locatie is waar er verkocht wordt. Het is een jaarlijks momentum dat in vele gevallen ook al lang ingecalculeerd werd in de budgetten. Men kan het vaak ook gewoon niet maken om als bedrijf zo’n momentum te missen. In België wordt bv. 25% van het zakencijfer van de automerken gerealiseerd tijdens het Autosalon. Voor een automerk dat hier niet als exposant aanwezig is, zou dat dus rampzalig zijn.” “Gezien de conjunctuur nu pas terug tekenen van beterschap vertoont, zullen de talrijke innovaties in de komende maanden nog verder verfijnd en uitgediept worden. Zo wordt de rendabiliteit steeds verbeterd van deze fantastische tijdelijke one-stop shops die beurzen zijn”, besluit Pierre Hermant. • www.febelux.com

Een aangename en multifunctionele B2B locatie in de Brusselse rand voor: • seminarie, • workshop, • vergadering, • opleiding, • receptie • …

KOBBEGEM HOF Domberg 2b 1730 Asse (Kobbegem) Tel: 024560790 Tom Bauwens [email protected] www.kobbegemhof.com

Met een groep van 12 tot 60 personen bent u er steeds alleen en kunt u er in alle comfort, ongestoord werken Diverse budgetvriendelijke cateringmogelijkheden met persoonlijke service

BEGIN MET GOLFEN ! • 1 maand tijdelijk lidmaatschap. • Toegang tot de driving-range, putting en chipping green en onze 9-holes oefenbaan. • 4x1/2 uur privé golfles, volgens uw planning. • Kado: uw eerste golfstok.

Chaussée Brunehault Parc Château d’Enghien 4 • B-7850 Enghien tél +32 (0)2 397 03 17 • fax +32 (0)2 396 04 17 [email protected] • www.golfclubenghien.com


Schrijf u in !

130 €

Special Evenementen

SMS Solutions:

“A Passion for Field Marketing”

SMS Solutions biedt aan haar klanten maatgerichte en uiterst flexibele verkoopondersteunende diensten. Hun klanten, meestal fabrikanten en verdelers van Amerken, wensen zich te concentreren op hun core business met een klein en scherp team om snel te schakelen. Desondanks hebben ze toch regelmatig nood aan meer helpende handen voor het ombouwen van een schap, het plaatsen van displays, het verstrekken van advies aan klanten en retailers, het promoten van hun producten via samplings, degustaties en demonstraties... SMS Solutions is een uiterst professionele en flexibele lange termijn partner van haar nu reeds meer dan 60 klanten, waarbij ze garant staat voor een kwalitatief eindresultaat en het proactief formuleren van oplossingen en verbeteringen op een uiterst open en directe wijze. De 1.700 medewerkers van SMS Solutions in de Benelux werken vaak al meerdere jaren voor het bedrijf en haar klanten. “Elke me-

dewerker heeft zijn eigen ervaringen en kennis. SMS Solutions zet via een zelf ontwikkeld, krachtig softwarepakket steeds de juiste man op de juiste plaats zet. Iedereen wordt ingezet in doorgaans tijdelijke projecten, maar bij herhaling voeren dezelfde medewekers de opdracht uit voor dezelfde klanten. Het zich één voelen met onze klant, het kennen van hun assortiment, hun visie,... stralen we direct uit naar de retailers en eindconsumenten”, vertelt Selwyn. “Dagelijks komen we in meer dan 500 winkelpunten om diverse opdrachten uit te voeren, maar organiseren we ook zelf events om de eindconsument de ›› Selwyn Devroe en Geoffroy De Buysscher, zaakvoerders van SMS Solutions producten van onze klanten te laten ervaren en ontdekken.” Al 2 keer benoemd als Trends Gazellen, blijven de zaakvoerders Geoffroy De Buysscher en Selwyn Devroe uiterst gemotiveerd om hun klanten verder te laten groeien, waarbij hun medewerkers en online rapporteringstool voor het verschil zorgen. •

SMS Solutions Hellestraat 7 1800 Vilvoorde Tel. 02 751 00 17 Fax. 02 751 00 27 [email protected]

Sales: outsourced sales force, brand activation, new business development, sampling Merchandising: remodeling, installation events en POS materials, rackjobbing Support: auditing, mystery shopping, product training, logistics, data entry

›› www.smssolutions.biz Dagelijks 500 bezoeken voor meer dan 20 A-merken over de hele Benelux

›› www.diy.smssolutions.biz Do It Yourself Dagelijks 350 bezoeken voor meer dan 40 A-merken over de hele Benelux


DE N E R E L EN K R E NETW

Een Lerend Netwerk staat voor kennis- en ervaringsuitwisseling met een 15-tal collega’s uit diverse sectoren. Gedurende 5 à 10 sessies, verspreid over 1 jaar, leert u van en met elkaar. Er is een Lerend Netwerk voor iedere functie binnen uw bedrijf!

VERGROOT JE

KENNIS DOOR ZE TE DELEN U bent

BEDRIJFSJURIST?

Bent u op zoek naar een klankbord, bijkomende deskundigheid en/of een professioneel netwerk van andere bedrijfs juristen? Wilt u meer weten over omgaan met interne conflicten, introduceren van deugde lijk bestuur, archiveren van documenten, wettelijke termijnen en bewaarplicht? Schrijf nu in voor het Lerend Netwerk BEDRIJFSJURISTEN! Start 14 mei 2013 Contacteer [email protected]

Manu Langerock WZC Sint Rafael ‘Het geheel bevestigde mij in mijn overtuiging dat netwerken en samenwerken meer resultaat geeft dan de eigen eilandjes uitbreiden!’

U bent MANAGEMENT ASSISTANT? Je assisteert de bedrijfsleider of management. Je wilt meer weten over motivatie en commu nicatie, doeltreffend vergaderen en jezelf als steunpunt binnen de organisatie. Je bent op zoek naar een netwerk van andere management assistants? Schrijf nu in voor het Lerend Netwerk MANAGEMENT ASSISTANTS! Start 20 juni 2013 Contacteer [email protected]

Dirk Laurent Vrydagh & Boriau ‘De input van collega-ondernemers en professionele sprekers geven iedere sessie weer vorm en zijn een voedingsbodem om zichzelf opnieuw in vraag te stellen.’

Kathleen De Smedt De Smedt Cocooning ‘De maandelijkse sessies gaven mij extra energie om een aantal zaken in mijn dagelijkse bedrijfsvoering anders aan te pakken.’

Vragen of interesse in deelname aan een Lerend Netwerk? t 2 255 20 27 of [email protected]

Talent - menselijk kapitaal

PLATO aan het woord In deze reeks laten we elke maand een PLATO-deelnemer aan het woord. PLATO is een intensief Lerend Netwerk waarvan het succes gebaseerd is op een eenvoudig principe: twee kaderleden (peters) van grote ondernemingen uit de regio begeleiden gedurende een periode van 2 jaar een vaste groep van 15 kmo-bedrijfsleiders. Wie zijn deze PLATOnisten? Deze week geven we het woord aan Frank Roobaert van Helon Architecten. Veelzijdigheid troef bij PLATO “Helon Architecten is een eerder jong bureau; we zijn opgericht eind 2009. We hebben zeker een goede start gehad, maar nu is stilaan ook het moment gekomen om bewuster bezig te zijn met onze groei en ontwikkeling”, zegt Frank Roobaert. “Als architecten zijn we natuurlijk eerder technisch en artistiek geschoold en niet bedrijfskundig. Vroeger werd al eens gedacht onder architecten dat al dat ‘managementgedoe’ niet werkt voor ons, want ‘wij zijn architecten’. Daar heb ik nooit in geloofd en dus ging ik wat rondkijken naar opleidingen en trajecten; kwestie van de ondernemer in mezelf wat te stimuleren. PLATO sprak me aan omdat je er iets kan opsteken via korte ‘to-the-point’-sessies, maar vooral omdat het om een actieve uitwisseling gaat met andere ondernemers. Er wordt gewerkt in beperkte groepen en de thema’s worden ook bepaald door de groep. Het was snel duidelijk dat PLATO een zeer flexibel gegeven is, met veel variatie door-

heen het traject. Die veelzijdigheid blijkt nu ook een grote troef te zijn.”

Enthousiasme van anderen werkt motiverend “Als architectenbureau zijn we per definitie georganiseerd op projectbasis, hetgeen niet steeds een goede zaak is als het om aspecten van bedrijfsbeheer gaat, die net projectonafhankelijk moeten bekeken worden. PLATO heeft me geholpen om ook eens met de zuivere ondernemersbril naar ons bureau te kijken.” “De invloed van dit traject is ook voelbaar, zij het vaak eerder subtiel. We zijn bij ons op kantoor nu bewuster bezig met onze identiteit en strategie, met waar we willen staan binnen een paar jaar. Ook de onderlinge afstemming van de verantwoordelijkheden is een punt waar we verhoogde aandacht voor hebben. We willen enigszins vermijden dat we te veel groeiperikelen ondergaan door er voldoende op te anticiperen.”

“Ondertussen stel ik vast dat ik op basis van PLATO duidelijker kan inschatten waar we op de goede lijn zitten en waar we dan weer wat meer mee bezig moeten zijn. Voornamelijk de ervaringsuitwisseling blijkt daarin erg waardevol te zijn. We hebben niet enkel een spreker die een bepaald onderwerp toelicht, maar meteen ook collega-ondernemers die hun inzichten en bedenkingen terzake kunnen delen. Niettegenstaande mijn mede-PLATOnisten toch uit erg verschillende sectoren komen, hebben we blijkbaar ook heel wat gelijklopende problemen. Bij het ondernemen bestaat er zelden één duidelijke ‘juiste’ keuze, maar er moet niettemin beslist worden. Deze terugkoppeling naar andere ondernemers helpt om de zaken te kaderen en te relativeren. Bovendien werkt het enthousiasme van collega-ondernemers ook erg motiverend.”

Helon Architecten “Helon Architecten is een vrij jong architectenbureau, ontstaan uit de samenwerking van drie ontwerpers met verschillende achtergronden. We zijn reeds jaren actief als architect en hebben ons binnen Helon verenigd rond eenzelfde visie waarbij we dialoog centraal stellen in onze dienstverlening. We werken in hoofdzaak in het B2B-segment (65%), maar zijn ook actief voor overheden en particulieren. We beperken ons niet echt tot een niche, maar bieden tal van activiteiten aan: kantoren, bedrijfsgebouwen, handelszaken, meergezinswoningen, restauraties, … We zijn echte all-round-architects die zowel sterk staan in het ontwerp zelf als in het beheer van budget en planning”, besluit Frank Roobaert. • Meer info over PLATO? [email protected]

›› Frank Roobaert (Helon Architecten): “Als jong architectenbureau namen we zeker een goede start, maar nu komen we op het punt dat we bewust omgaan met de groei en ontwikkeling van het bedrijf. De ervaringsuitwisseling met collega-ondernemers in PLATO helpt ons daar bij.”


Innovatie

Get out of my car, Get into my dreams Congestie, geluidsoverlast, CO2 uitstoot en fijn stof, volksgezondheid en veiligheid. Onze mobiliteit kent haar uitdagingen. De onderzoeksgroep MOBI aan de Vrije Universiteit Brussel doet onderzoek naar alternatieve mobiliteitsconcepten. Oplossingen worden o.a. gezocht in slimme combinaties met trein en boot. Maar ook in alternatieve -schone- aandrijvingen. Met name elektrische en hybride voertuigen. Tekst: Bas Sturm (Innovatiecentrum Vlaams-Brabant)

MOBI, het Mobility, Logistics and Automotive Technology Research Centre, is een multidisciplinaire onderzoeksgroep werkzaam in drie domeinen; duurzame logistiek, elektrische en hybride voertuigen en verplaatsingsgedrag. Hun visie: mobiliteit & logistiek kan op een meer duurzame wijze worden aangepakt, maar we moeten wel nu beginnen en samenwerking is noodzakelijk. MOBI ontwikkelt tools voor beleidsmakers in de private en publieke sector, evalueert nieuwe logistieke concepten en faciliteert de implementatie ervan. Cathy Macharis staat aan het hoofd van de MOBI samen met Prof. Joeri Van Mierlo, is Professor aan de Vrije Universiteit Brussel en ‘visiting professor’ aan de University of Gothenborg.

De 4 A’s Cathy Macharis: “Wij vertrekken bij de aanpak van verschillende uitdagingen graag vanuit vier A’s: Awareness, Act and shift, Avoidance en Anticipation. De eerste A van awareness betekent niet alleen dat we ons gevoelsmatig bewust zijn ›› Cathy Macharis, Professor aan de VUB en visiting professor aan de University of van een aantal conseGothenborg, staat samen met Prof. Joeri Van quenties van onze logisMierlo aan het hoofd van de MOBI. tiek, maar ook dat dit gekwantificeerd wordt. We hebben daarvoor o.a. onze ‘external cost calculator’. Aan de hand daarvan berekenden we bv. dat efficiënt gebruik van de haven van Brussel een kostenvermindering kan betekenen van 27,5 miljoen euro en een reductie van het aantal vrachtwagens van 688.000 op jaarbasis. “Act and shift wil zeggen dat we transport gaan verschuiven van de weg naar binnenvaart en het spoor. Multimodaal vervoer wordt beschouwd als één van de oplossingen voor zowel bedrijfsinterne logistieke problemen als voor negatieve maatschappelijke effecten van een te eenzijdig modusgebruik. Een model dat we daarbij gebruiken is LAMBIT (Location Analysis Model for Belgian Intermodal Terminals). Dit model laat toe simulaties te maken van transport over verschillende vervoerstypen. Gebaseerd op de huidige prijzen per type toont het model de aantallen en beste locaties voor overslagplaatsen. Ook de CO2 uitstoot die bij elk van de keuzes hoort, wordt getoond. Online toepassingen op vaartinjevracht.be en voortophetspoor.be die de situatie in Vlaams-Brabant beschrijven, vind je nu al terug.” “Met Avoidance bedoelen we dat overbodig transport wordt vermeden. Dat kan bv. worden gerealiseerd door samenwerking met leveranciers of klanten. Of met be34 | ondernemers | maart 2013

drijven uit andere sectoren, die hetzelfde traject moeten afleggen met hun materialen. Maar het kan ook betekenen dat transport binnen één firma zodanig wordt opgesplitst dat een aantal nadelen verminderen. Bij dit soort oplossingen zijn vaak heel veel actoren betrokken, waaronder ook lokale overheden. Ons model MAMCA (Multi Actor Multi Criteria Analysis) brengt de belangen van de verschillende stakeholders in kaart en helpt zo bij het uitbouwen van een implementatiestrategie.”

En wat met Anticipation? “Een goed beleid kijkt niet alleen naar het heden, maar anticipeert ook op toekomstige ontwikkelingen en nieuwe technologieën. Momenteel rijdt 62% van de personenwagens in België op diesel, 37% op benzine en slechts 1% op andere energiebronnen, waaronder aardgas, waterstof en elektriciteit. Wij denken dat dit percentage belangrijk zal groeien en dat elektrische wagens ongeveer 15% van het wagenpark zullen uitmaken in 2030, afhankelijk van de genomen beleidsmaatregelen. Barrières voor schone voertuigen zijn o.a. de hoge initiële kost, maar toch ook de hoge ‘cost of ownership’. Om verandering in koopgedrag mogelijk te maken moet je wel voorzieningen treffen. Elektrische wagens vereisen een infrastructuur om de wagens op te laden. Dat kan thuis of op het werk, maar ook over grotere afstanden moet je oplaadplaatsen hebben. Politieke maatregelen blijven nodig. We mogen hier niet mee wachten. Want we kunnen maar van een schone toekomst dromen, als we er nu aan beginnen.” •

›› Het percentage van elektrische voertuigen op de weg zal volgens MOBI tegen 2030 zo’n 15% van het totale aantal voertuigen bedragen.

Innovatie

Vrachtbundeling

via carpoolen levert (CO2-)winst op Logistieke orkestrator Tri-Vizor stelde begin februari een nieuwe horizontale samenwerking voor tussen de farmaceutische groep Baxter en filterproducent Donaldson. De samenwerking wordt ondersteund door het Belgische containerbedrijf ECS. Dit onderdeel van de groep DD-Trans wordt verantwoordelijk voor het gecombineerde vervoer van de vracht van beide bedrijven tussen België en Ierland.

Vracht bundelen richting Ierland Het Europees distributiecentrum van Baxter is gevestigd in het Waalse Lessines, in de buurt van Brussel. Donaldson, met hoofdzetel in Haasrode, organiseert haar logistiek vanuit een distributiecentrum in Brugge. De twee ondernemingen hebben een aantal transportstromen die gemeenschappelijk zijn. Eén daarvan situeert zich tussen België en Ierland, waar de bestemmingsadressen van beide bedrijven bovendien op hetzelfde bedrijventerrein gelegen zijn. Het was Tri-Vizor, de logistieke orkestrator, dat deze gemeenschappelijke stromen onder de aandacht bracht en midden augustus 2012 de verschillende partijen bij elkaar bracht om hen een samenwerkingsproject voor te leggen.

CO2- en kostenbesparing Enkele maanden later is het project afgerond en bevestigen de verschillende partijen dat ze willen blijven samenwerken. Tri-Vizor zorgde voor een georkestreerde groupage van de transportstromen in real time, die beide bedrijven toeliet om de gezamenlijke

CO2-uitstoot met 15% te verminderen tegenover augustus 2012, terwijl ze hun transportkosten met 20% zagen afnemen. “Eén keer per week vertrekken containers met producten van Baxter en Donaldson vanuit België richting Ierland”, legt Alex Van Breedam, CEO van Tri-Vizor uit. “Die dag worden de containers geladen bij Baxter, waarna ze naar Brugge vertrekken, waar de producten van Donaldson worden bijgeladen. Van daaruit gaat het naar Zeebrugge, waar de containers aan boord van een ferry gaan met bestemming Dublin. Als ze daar aankomen, zorgt ECS European Containers voor de levering van de producten. De klanten van Donaldson komen daarbij als eerste aan de beurt, waarna de container afgeleverd wordt op de productiesite van Baxter. Dankzij deze goederenstroomgroupage wordt de laadcapaciteit van de containers maximaal benut, wat zich voor de betrokken bedrijven vertaalt in een economisch en ecologisch beter rendement”, aldus nog Van Breedam. • [email protected]


Internationaal ondernemen

Culturele misverstanden tussen China en Vlaanderen

Sedert dr. Paul Janssen Vlaanderen op de kaart zette in China eind vorige eeuw, zijn er vele bedrijven hem gevolgd. Toch blijft de kloof diep en het wantrouwen aan beide kanten hoog. Culturele verschillen liggen hier aan de basis en vergen inspanningen van beide zijden. Bron: China Inkling Cross-cultural Dynamics

Organisaties in Vlaanderen zoals China Inkling zetten zich in om dit te verbeteren. China Inkling vertrekt vanuit de observatie van de naakte feiten en vindt acht ‘wreveldomeinen’ tussen China en Vlaanderen. Het waarnemen van deze wrevel door beide partijen is de eerste stap naar een beter begrip voor elkaar.

Waarheid

Flexibiliteit

Beleefdheid

China verwijt Vlaanderen: ‘Vlamingen zijn niet flexibel’. In verschillende projecten die Chinezen uitvoeren in samenwerking met Vlamingen, horen we regelmatig deze Chinese opmerking. Het aanpassingsvermogen en de flexibiliteit van de Chinese cultuur is erg groot. Het beste bewijs daarvan is de assimilatie van vreemde indringersculturen. De termen ‘zhongyong’ en ‘yin yang’ onderschrijven deze attitude.

Vlaanderen verwijt China: ‘Chinezen spreken zelden de waarheid’. Chinezen geven geen directe antwoorden. Het is moeilijk voor een Vlaming de juiste betekenis van een Chinese boodschap te begrijpen. Chinezen denken teveel na vooraleer tot actie over te gaan.

China verwijt Vlaanderen: ‘Vlamingen zijn grof en zelfzuchtig’. Vlaamse grootouders kijken niet om naar hun kleinkinderen. Ouderlingen worden in Vlaanderen ‘geplaatst’ in tehuizen. Leraars worden in Vlaanderen niet genoeg gerespecteerd.

Lachen Vlaanderen verwijt China: ‘Chinezen lachen altijd’. Chinezen hanteren de lach op

verschillende specifieke manieren: lachen bij vriendelijk onthaal; lachen als iets helemaal verkeerd loopt; een probleem weglachen; luidruchtig schateren bij een typische pittige grap.

Privacy China verwijt Vlaanderen: ‘Vlamingen worden niet graag gestoord’. Je mag Vlaamse collega’s op hun mobiel toestel bellen tijdens het weekend. De kans dat men je telefoon beantwoordt is echter bijzonder klein. Bij het inchecken in het hotel trekt de Vlaming naar zijn kamer waar hij zich installeert achter een gesloten deur, liefst op slot. De Chinees zwaait bij zijn eerste entree in de kamer de deur wijd open, uitnodigend voor collega’s die maar al te graag komen buurten.

Relaties Vlaanderen verwijt China: ‘Chinezen helpen je enkel en alleen om iets terug te krijgen’. Om iets door jouw hulp voor mekaar te krijgen, komen Chinezen op bezoek met een gamma aan geschenken. Dit door Vlamingen louter geïnterpreteerd als quid pro quo. Het principe is nochtans een heel normale gang van zaken binnen een Chinees relatienetwerk.

Hiërarchie China verwijt Vlaanderen: ‘Vlamingen bekritiseren elkaar steeds’. Eén van de kernen van de Chinese filosofie is hiërarchie, die een netwerk weeft van orde en harmonie, en niet vraagt om Westerse democratie.

Arbeidsgeest Vlaanderen verwijt China: ‘Chinezen willen veel te hard werken aan lage loonvoorwaarden’. In tekstboeken op de Chinese schoolbanken worden Chinezen steeds beschreven als harde, moedige werkers. De Chinese voorvaderen, allemaal boeren, hadden geen andere keuze dan bij hun land te blijven, vruchtbaar of niet.


Internationaal ondernemen De macht van het getal van de Chinese populatie verplicht ons te zoeken naar een accuraat communicatiemodel dat de twee werelden nog dichter bij mekaar brengt. Het is een noodzaak om onszelf nog beter te positioneren in een veranderende wereld waar China volop in meespeelt, waar Chinezen nog dichter bij ons zullen komen wonen en werken. • [email protected]

Voka Halle Vilvoorde

geeft gastcolleges in Turkije Dat Voka Halle-Vilvoorde dagelijks heel wat experten inzet om ondernemers bij te staan bij al hun activiteiten, is niets nieuws. Dat zij hun kennis nu ook over de landsgrenzen heen uitdragen, tot in één van de meest gereputeerde universiteiten in Turkije, is dat wel. onze Kamer van Koophandel onder zijn personeelsleden heel wat experten in hun vak telde, is niks nieuws Dat zij nu u ook gevraagd worden om les te gaan geven aan de Middle-East Technical University in Ankara, een van de meest gereputeerde universiteiten van Turkije, is een nieuwsfeit. Al vier jaar is er een samenwerkingsprogramma tussen de Kamers van Koophandel in de Europese Unie en de Turkse Kamers van Koophandel, in het kader van het gezamenlijk project European Turkish Chamber Forum (ETCF).

›› Louis Delcart (directeur Internationalisatie en Innovatie) beet in december 2012 met een interactieve lezing over vrij verkeer van kapitaal en keerde in februari 2013 terug naar Ankara voor een lezing over internationalisatie-inspanningen van kmo’s.

Twee cursusreeksen Binnen het ETCF project werden al verschillende onderdelen uitgewerkt. Zo legden leden van de Turkse Kamers van Koophandel een reeks studiebezoeken af in de EU. In maart 2012 bezochten 21 personeelsleden van de Turkse Kamers van Koophandel de verschillende Kamers van Koophandel in Vlaanderen. Halle-Vilvoorde, Mechelen en Brussel beten daarbij de spits af als gastheer met o.a. een bezoek aan de luchthaven en aan het koude-keten-logistieke bedrijf Adelantex. Er volgde ook een reeks verzusteringsprojecten tussen de Europese Kamers van Koophandel en de Turkse kamers. Voka Halle-Vilvoorde diende samen met de Kamer van Gaziantep in Zuidoost-Anatolië een project dat echter niet weerhouden werd. Tot slot werden ook twee cursusreeksen uitgewerkt over alle aspecten van de Europese integratie (een basis- en vervolmakingspakket) te geven aan de Middle-East Technical University in Ankara, en bestaande uit een reeks cursussen over diverse onderwerpen. Voka Halle-Vilvoorde kandideerde met succes voor een aantal van de geplande vakken.

›› Isabel De Winter (Kamerjuriste en verantwoordelijke Xerius Ondernemingsloket) gaf in februari 2013 een lezing over vrij verkeer van werknemers.

›› Ilse Balis (Coördinator PLATO en Lerende Netwerken) gaf in maart 2013 meer inzicht in maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Kennispotentieel Het vertrouwen van de organiserende instanties Eurochambers en de Turkse CFCU van de Europese Unie toont dat Voka Halle-Vilvoorde in eigen rangen heel wat kennispotentieel heeft en dat zij dit dagelijks ten dienste stellen van de lidbedrijven. Het feit dat zij deze kennis en inzichten nu bundelden in een cursus laat hen toe nog meer gestructureerde dienstverlening te geven. •

›› Els Heyvaert (experte Milieu en Ruimtelijke Ordening) gaf de Turkse cursisten onderricht over efficiënte energiebesparing in bedrijven in maart 2013.

[email protected] maart 2013 | ondernemers | 37

Milieu & ruimtelijke ordening

Einde van illegale

houtinvoer!

De Europese Unie trekt ten strijde tegen illegaal hout. De European Timber Regulation (EUTR) moet voorkomen dat illegaal gekapt hout op de Europese markt terechtkomt. Zowel hout dat geproduceerd werd in de EU als geïmporteerd hout valt onder de nieuwe regelgeving. Vanaf 3 maart 2013 moeten de ‘operators’, bedrijven die als eerste hout of houtproducten op de Europese markt brengen, kunnen aantonen dat dit hout niet van illegale afkomst is. Traders, de handelaars langsheen de bevoorradingsketen, moeten opvolgingsinformatie kunnen verschaffen over bij wie ze hun houtproducten aankopen en aan wie ze die doorverkopen.

Voorgeschiedenis Op 20 oktober 2010 is de ‘Europese Verordening tot vaststelling van de verplichtingen van marktdeelnemers die hout en houtproducten op de markt brengen’ (EUTR) aangenomen door de Europese Raad van Ministers en het Europees Parlement. De verordening maakt deel uit van het EU-actieplan voor wetshandhaving, goed bestuur en handel in de bosbouw, ook wel bekend als FLEGT (Forest Law Enforcement, Governance and Trade).

Wat houdt de verordening in? De EU-houtverordening bepaalt dat het verboden is om illegaal gekapt hout op de Europese markt te brengen. Vanaf 3 maart 2013 zal deze verordening van toepassing zijn op de gehele handelsketen van hout en houtproducten binnen Europa. Deze verordening geldt dus ook voor bosbeheerders uit de EU die hout op de EU-markt brengen. De verordening gaat de handel in 38 | ondernemers | maart 2013

illegaal gekapt hout en daarvan afgeleide producten tegen door middel van drie essentiële verplichtingen: Het op de EU-markt brengen van illegaal gekapt hout en daarvan afgeleide producten wordt verboden. Twee groepen van actoren komen in aanmerking: de marktdeelnemers (operators), de eersten die het product op de markt brengen dus, en de

handelaren (traders), de actoren stroomafwaarts. De operatoren uit de EU die voor het eerst houtproducten op de EU-markt brengen worden verplicht om aan te tonen dat zij de nodige zorgvuldigheid betrachten (due diligence). De kern van het begrip ‘zorgvuldigheidseisen’ is dat marktdeelnemers zich moeten inspannen om het risico dat illegaal gekapt hout of daarvan afgeleide producten die illegaal gekapt hout bevatten op de EU-markt worden gebracht, tot een minimum te beperken. Wanneer het hout en de daarvan afgeleide producten éénmaal op de markt zijn, mogen ze worden doorverkocht en/of verwerkt, voordat zij de uiteindelijke consument bereiken. Om de traceerbaarheid van houtproducten mogelijk te maken, zijn de handelaren in dit deel van de toeleveringsketen verplicht bij te houden wie hun leveranciers en hun klanten zijn.

Welke houtproducten? Binnen de EU-houtverordening wordt gesteld dat al het hout dat op de markt wordt gebracht moet voldoen aan de gestelde eisen. Dit betekent dat niet alleen hout uit bossen, maar ook hout uit landschapsonderhoud, dat op de markt wordt gebracht, onder de verordening valt. De verordening geldt bovendien voor “brandhout, in de vorm van ronde of andere blokken, rijshout, takkenbossen en dergelijke; hout in plakjes, spanen of kleine stukjes; zaagsel, resten en afval van hout, ook indien geperst tot blokken, briketten, pellets of dergelijke vormen”. De EUTR is dus is van toepassing op een zeer breed scala aan hout en houtproducten zoals rondhout, gezaagd hout, maar ook houtproducten zoals meubels, vloeren, multiplex, houtpulp en papier. EUTR is ook van toepassing wanneer bv. takken tophout na de houtoogst worden verkocht als brandstof aan een energiecentrale. Hetzelfde geldt voor brandhout, tenzij dit wordt verkocht aan particulieren. Particulieren zijn immers consumenten en op hen is de verordening niet van toepassing. Gerecycleerde producten, rotan, bamboe en bedrukt papier zoals boeken, tijdschriften en kranten vallen niet onder de verordening. Ook hout en daarvan afgeleide producten die onder geldige FLEGT- of CITES-vergunningen vallen, worden geacht aan de eisen van de verordening te voldoen. De complete lijst van houtproducten waarop de verordening van toepassing is, is te vinden in de Annex bij de verordening op http://ec.europa.eu/environment/forests/ timber_regulation.htm. • [email protected]

Milieu & ruimtelijke ordening

Nieuwe subsidies voor

strategische ecologieprojecten in uw bedrijf

Vlaanderen verleent sinds eind vorig jaar naast de bestaande ecologiepremie nu ook strategische ecologiesteun. Dit nieuw steunregime voor strategische ecologieprojecten werd sinds 20 december 2012 ingevoerd voor investeringen in groene spitstechnologie. Het gaat om technologieën die omwille van hun unieke bedrijfsspecifieke karakter niet kunnen gestandaardiseerd worden en daardoor nooit zullen voorkomen op de limitatieve technologieënlijst van de bestaande energiepremie (EP-PLUS steunregeling). Strategische waarde Het strategisch karakter van een investeringsproject wordt afgetoetst aan de hand van volgende voorwaarden: • het project biedt een globale milieu- of energieoplossing op ondernemingsniveau met gesloten energie- en materiaalkringlopen en procesgeïntegreerde oplossingen. Ecologie-investeringen die opgenomen zijn of potentieel in aanmerking komen om opgenomen te worden op de LTL moeten een minderheid van het totale project uitmaken;

• het project kadert in een globale visie van de onderneming ten aanzien van het milieu of het duurzaam energiegebruik in de onderneming; • het project streeft generieke milieu- of energiebeleidsdoelstellingen na.

Beoordeling De beoordeling van het investeringsproject verloopt in drie stappen. Allereerst wordt het strategische karakter van het investeringsproject beoordeeld. De beoordeling van de strategische waarde gebeurt in een

eerste fase aan de hand van een aantal vragen. Zoals ‘is het investeringsproject voornamelijk van strategisch belang voor de onderneming in haar groen transformatieproces of reikt de strategische waarde van het investeringsproject verder dan de onderneming zelf en is het project van uitzonderlijk belang voor de ontwikkeling van de regionale economie in het Vlaamse Gewest?’ of ‘gaat het om ecologie-investeringen met een uniek karakter, die gemaakt zijn op maat van de onderneming en niet overdraagbaar en toepasbaar zijn in andere bedrijven?’.


Deze winter ook te veel betaald voor uw energie? Contacteer ons voor een offerte op maat van uw bedrijf. Bel voor de regio Halle-Vilvoorde naar het nummer 03 270 68 79.

ESS_adVoka_HalleVilv.indd 1

22/02/13 14:23

Milieu & ruimtelijke ordening Vervolgens wordt nagegaan of het aanvraagdossier voldoet aan de algemene voorwaarden van het besluit. In een laatste fase volgt een inhoudelijke en technische beoordeling van de investeringen die zijn opgenomen in het project. Om in aanmerking te komen voor een ecologiepremie moet de aanvraag worden ingediend voor de start van de investeringen. Dit betekent dat de investeringen pas mogen starten na de indiening van de subsidieaanvraag. Meer info omtrent de strategische ecologiesteun: www.agentschapondernemen.be/ artikel/strategische-ecologiesteun

Ook EP-plus bijgestuurd Ook de bestaande ecologiepremie (EPplus) werd aangepast. De steunpercentages werden opgetrokken. Het steunpercentage hangt nog altijd af van de grootte van de onderneming, de performantie van de technologie, en het type investering. Maar bij het soort investering wordt er voortaan een onderscheid gemaakt tussen de milieu-investeringen, de investeringen op energiegebied, én de investeringen in energie uit hernieuwbare energiebronnen of uit hoogrenderende warmte-krachtkoppeling. Verder werd een indeling van de technologieën doorgevoerd in ecoklassen en dit op basis van hun ecologiegetal. Elke combinatie van grootte (kmo of grote onderneming), performantie (ecogetal en ecoklasse) en type van investering, verwijst naar een bepaald steunpercentage. Het exacte percentage voor milieu-investeringen varieert tussen 5% en 35% bij de kmo’s, en

tussen 0% en 25% bij de grote ondernemingen. Voor investeringen in energie uit hernieuwbare energiebronnen, is dat tussen 5% en 45% voor de kmo’s, en tussen 0% en 35% voor de grote ondernemingen. En voor de andere investeringen op energiegebied werden de steunpercentages opgetrokken tot maximaal 60% voor kmo’s, en tot ten hoogste 50% voor grote ondernemingen. Ook een berekening van de ecologische meerkost werd toegevoegd, samen met 3 nieuwe technieken in de limitatieve-technologieënlijst. Het gaat respectievelijk om de regeneratieve absorptietechniek met

terugwinning van styreen uit de afgassen, om de hybride droge koeler en om de thermo-mechanische devulcanisatie-installatie voor recyclage van hoogwaardige rubbers. Gedetailleerde informatie omtrent de aangepaste ecologiepremie kan u nalezen op www.agentschapondernemen.be • [email protected]

STUDIO DANN

YOUR PARTNER IN BUSINESS PHOTOGRAPHY

[email protected]

www.dann.be

+ 32 2 428 69 84 maart 2013 | ondernemers | 41

Sociaal, fiscaal & juridisch

Strijd tegen armoede

Bedrijven maken het verschil Duurzaam ondernemen is van levensbelang in de strijd tegen armoede. Het schept immers duurzame banen, waardoor meer mensen een menswaardig inkomen kunnen krijgen. In deze nieuwe rubriek richten we de spots op ondernemers die zich actief inzetten voor MVO en zich engageren in de strijd tegen armoede in het Zuiden. Op zijn visitekaartje staat ‘kuddeleider’. Zijn bedrijf, Van Os-Sonnevelt bvba, verhuurt meubilair en tapijttegels aan ondernemingen die deelnemen aan beurzen en congressen. De firma is gevestigd op het industrieterrein van Londerzeel en telt 26 werknemers. Wat op het eerste zicht een gewone loods met laadkaden en een kantoorgedeelte lijkt te zijn, blijkt zich nu eens tot een kunstgalerij en dan weer tot een curiositeitenkabinet te ontpoppen: schilderijen, tekeningen en beeldhouwwerken wisselen af met vliegende koeien, koei-koeksklokken en etagères vol runder-

curiosa. Gerard van Os doorspekt een persoonlijke rondleiding door zijn bedrijf met knipogen en kwinkslagen. Werkelijk alles verwijst hier naar de firmanaam Van ‘OS’.

Maatschappelijk engagement Naast bedrijfsleider van Van Os– Sonnevelt is Gerard van Os ook een maatschappelijk geëngageerd man. Begrip vormt de sleutel tot verdraagzaamheid. “Voor mensen uit het Zuiden is het feit dat ze leven vaak al een wonder”, zegt van Os. “In het ontwikkelde Westen vinden we die gift van het leven ondertussen zo vanzelfsprekend, dat de pendel naar de andere kant doorslaat. Het lijkt alsof we het geluk om te leven als een last met ons mee torsen. We denken te veel in termen van later (pensioen, studie kinderen,...) en van alle onzekerheid en dreiging die op ons af komt. We zijn verleerd om van het moment zelf te genieten. We vergeten vaak dat we onze levensomstandigheden te danken hebben aan het feit dat we kansen gekregen hebben (opleiding, werkgelegenheid, leefomstandigheden) en in een maatschappij leven die streeft naar gelijkwaardigheid en rechtvaardigheid.”

In eigen bedrijf In eigen land probeert Gerard van Os dit ideaal te omarmen door alvast in zijn eigen bedrijf zo veel mogelijk kansen te bieden aan mensen die ze elders niet krijgen. Van Os streeft naar gelijkwaardigheid onder zijn werknemers, onder meer op vlak van loon tussen mannen en vrouwen, maar ook tussen allochtonen en autochtonen. Daarnaast wordt in de firma Van Os–Sonnevelt de mogelijkheid tot persoonlijke ontwikkeling geboden, bijvoorbeeld door middel van taalcursussen.

Kansen creëren ›› “Leven is kansen krijgen” - Gerard van Os, zaakvoerder Van Os-Sonnevelt en ondervoorzitter Voka Halle-Vilvoorde


Ontwikkelingssamenwerking is ook een manier om kansen te creëren. Zo ondersteunt de firma Van Os–Sonnevelt reeds

meerdere jaren een ontwikkelingsprogramma via Ondernemers voor Ondernemers in Mozambique. Ondernemers voor Ondernemers is een netwerk van bedrijven en erkende ngo’s voor ontwikkelingssamenwerking.

“Voor mensen uit het Zuiden is het feit dat ze leven vaak al een wonder” De organisatie selecteerde dit project aan de hand van drie criteria die Gerard van Os vooropgesteld had, namelijk het bevorderen van de gelijkheid tussen mannen en vrouwen, aidspreventie en educatie. Oorspronkelijk lag de focus op het aanleren van ossentractie voor kleine boerengezinnen om zo hun grond te kunnen bewerken. “De link tussen ossentractie en Van Os was mooi meegenomen”, lacht de kuddeleider. Tweemaal per jaar wordt er door Ondernemers voor Ondernemers een bijeenkomst georganiseerd waarbij de ngo feedback geeft over de behaalde resultaten. Alle medewerkers van Van Os-Sonnevelt worden uitgenodigd om aan deze bijeenkomst deel te nemen. In samenwerking met Ondernemers voor Ondernemers kijkt Gerard van Os ook naar nieuwe projecten en wil hij zijn medewerkers echt betrekken, zo denkt hij aan een belevingsreis met hen naar het Zuiden. “Zo’n reis is tegelijk heel confronterend en heel verrijkend. Het leert je op een andere manier naar de dingen kijken. Door het contact met mensen uit het Zuiden leer je niet alleen hun levensomstandigheden maar vooral ook je eigen waarden en overtuigingen in perspectief plaatsen.” • [email protected]

Sociaal, Fiscaal & Juridisch

Betwist of Wat zijn de onbeslist, nieuwe regels vraag het uw rond e-facturatie? Kamerjurist Elektronisch factureren is niet nieuw. Al in 2004 werd de elektronische factuur in het Belgisch recht geïntroduceerd in een wet ter omzetting van een Europese richtlijn. De Europese Unie wil e-facturatie nu helemaal laten doorbreken met nieuwe en soepelere regels. Elektronische facturen was immer aan heel wat voorwaarden onderworpen en bovendien bleek dat de verschillende Europese lidstaten een wel erg verschillende invulling gaven aan de richtlijn. Hierdoor werd elektronisch factureren bij bedrijven, zeker bij crossborder transacties, nooit écht populair, ondanks de nochtans spectaculair snelle groei van (grensoverschrijdende) ecommerce. Vanaf 1 januari 2013 voert de Europese Unie nieuwe en soepelere regels in voor het elektronisch factureren. We zetten ze graag op een rijtje.

Algemene voorschriften De elektronische factuur is slechts toegestaan mits aanvaarding door de afnemer. Dat kan een schriftelijke, al dan niet formele aanvaarding zijn, of een aanvaarding op grond van een stilzwijgende overeenkomst, bv. door de verwerking of betaling van een ontvangen factuur. Hoewel technologie-neutraliteit het uitgangspunt van de nieuwe reglementering is, vereist het BTW-wetboek nog steeds dat de gebruikte methode de authenticiteit van de herkomst en de integriteit van de inhoud kan garanderen. Partijen zijn m.a.w. vrij om te kiezen welke methode ze gebruiken (zonder voorafgaande goedkeuring van de BTW administratie) maar zij dienen echter wel te kunnen aantonen dat de volgende drie voorwaarden worden vervuld: • Waarborgen van de authenticiteit van de herkomst Dit betekent dat de identiteit van de leverancier of de uitreiker van de factuur moet worden gewaarborgd. De leverancier/dienstverrichter moet kunnen aantonen dat hijzelf aan de oorsprong ligt van de factuur, nl. dat hij zelf de factuur uitreikte of dat de factuur uitgereikt wordt door een derde of door de klant (self-billing) handelend in naam en voor rekening van de leverancier.

• Waarborgen van de integriteit van de inhoud Dit betekent het waarborgen van het feit dat de factuur geen wijzigingen onderging. Dit is zowel een verplichting voor de leverancier/dienstverrichter als voor de afnemer. • Waarborgen van de leesbaarheid De factuur moet zodanig worden getoond dat alle BTW-gegevens van de factuur duidelijk leesbaar zijn, op papier of op een scherm zonder dat daarvoor buitensporig veel onderzoek of interpretatie nodig is. Bv. EDI-berichten, XML-berichten of andere gestructureerde berichten in het originele formaat worden niet als leesbaar beschouwd. Elke belastingplichtige bepaalt zelf hoe hij deze drie voorwaarden naleeft. Het nieuwe BTW-wetboek bepaalt dat dit kan worden bereikt door elke bedrijfscontrole die een betrouwbaar controlespoor aantoont tussen een factuur en een levering van een goed of dienst. De vuistregel is dat de lidstaat waar de levering of dienst plaatsvindt, de factureringsregels bepaalt.

Uitreiking van facturen De algemene regel is dat men een factuur moet uitreiken telkens er een belastbare handeling werd verricht voor een andere belastingplichtige (B2B). Ook voor sommige handelingen voor particulieren moeten facturen worden uitgereikt. Vanaf 1 januari 2013 zijn er extra uitzonderingen voor bepaalde B2B-situaties, bv. voor alle financiële diensten en voor voorschotten die betaald worden bij een intracommunautaire levering. Ook bij self-billing zijn er een aantal wijzigingen. Ook de uitreikingstermijn wijzigt. Vanaf 1 januari zal een leverancier/dienstverrichter tijd hebben tot de vijftiende (i.p.v. vijfde) dag van de maand na die waarin de belasting opeisbaar werd.

Bewaring van facturen Elektronische facturen moeten elektronisch gearchiveerd worden. In principe moet dat nu ook kunnen voor papieren facturen. Papieren archivering moet in België gebeuren. Elektronische archivering mag echter ook buiten België, als er een directe (elektronische) toegang is tot de facturen in kwestie vanuit België. Zo is archivering in de cloud mogelijk. Elektronische facturen moeten meer apart in papiervorm gearchiveerd worden. De bewaringstermijn voor facturen wordt van 10 naar 7 jaar gebracht.

Bedrijfsinterne aspecten Ook intern moeten soms bepaalde obstakels overwonnen worden. Veel hangt af van de huidige bedrijfswerking, aanwezige technologie (ERP-koppeling, integratie in boekhoudsoftware, enz.) en (her)oriëntatie van de taken van medewerkers. Bepaalde bedrijfsprocessen zullen ongetwijfeld worden beïnvloed door e-facturatie (verwerking, administratie, invordering,..). Voor men van start gaat met e-facturatie is het nuttig om deze eventuele risico’s (data-verlies, vertraagde betalingen) te evalueren. Er dienen controle-objectieven te worden vooropgesteld, en een kosten-batenanalyse gemaakt te worden.

Hebt u een juridische vraag? Of u wil de officiële gegevens van uw bedrijf laten wijzigen? Het Xerius Ondernemingsloket helpt u graag verder. [email protected] 02 255 20 16


Agenda

maart - april 2013

Contacteer ons voor meer informatie Anja De Clercq, Adviseur Vorming, Training en Opleiding - tel. 02 255 20 24 - [email protected] Inschrijven kan via [email protected] of via onze website www.voka.be/halle-vilvoorde.

Werkgelegenheidsplan 45+: hoe begint u eraan? op 29 maart Vanaf 2013 moeten ondernemingen met meer dan 20 werknemers jaarlijks een werkgelegenheidsplan opstellen dat maatregelen bevat om werknemers van 45 jaar en ouder in dienst te nemen of in dienst te houden. Maar hoe begint u eraan?

Staren met export vanaf 21 maart

Energiemanagement volgens ISO 50001 op 16 april

Voordat u uw eerste stappen naar het buitenland zet, is het belangrijk om zeker te zijn dat u en uw onderneming er klaar voor zijn. Deze 4-daagse opleiding behandelt de belangrijkste aspecten bij de ontwikkeling van uw exportmogelijkheden.

Deze namiddag toont u de grondbeginselen, principes en terminologie van energiemanagement en zoomt vervolgens uitgebreid in op het implementatietraject. De certificatie, succesfactoren en knelpunten van de norm komen uitgebreid aan bod.

U ontdekt het tijdens deze praktische workshop. ACTIVITEIT

Trainer

DATUM

Human resources Werkgelegenheidsplan 45+: hoe begint u eraan?

WGA & Voka

29/03/13

Besparen zonder ontslag

Sabine Vanoverbeke

18/04/13

Aanwerving van personeel

Claeys & Engels

19/04/13

Philip Van Kelst

15/03/13

Persoonlijke vaardigheden Methodisch vergaderen Resultaatgericht en efficiënt werken

Lieve Woutters

24/04/13

Uw taken beheren en prioriteiten stellen

Lieve Woutters

24/04/13

Startsessie Lerend Netwerk Sales Verkoopgesprek 2013

Geert Delobelle

29/03/13

Afsluiten van verkoopgesprekken

Patrick Collin

18/04/13

Mastermail

21/04/13

Carine Bosman

21/03/13

Onderhouds- & keuringsverplichtingen

Kris Merckx

19/03/13

Energiemanagement volgens ISO 50001

Dirk Van den Broecke

16/04/13

Innovatiecentrum Vlaams-Brabant 4 praktijkgetuigenissen

18/03/13

Commercieel

Marketing en communicatie Waarom direct mail wel werkt voor u Internationaal ondernemen Starten met export Duurzaamheid

Innovatiemanagement Hoe vind ik mijn weg in de wereld van octrooien Innoveren met creativiteit: Hoezo, innoveren?

17/04/13

Uw organisatie is actief in de luchtvaart of luchtvracht business? Airport Academy creëert voor u, maattrainingen in functie van de noden van uw bedrijf én aangepast aan uw activiteit. Neem contact op via [email protected] - www.airportacademy.be - T 02 255 20 19 LUCHTVRACHT - IATA erkende training Temperature Sensitive Cargo Handling (3daagse)– IATA certified trainer – 26 maart 2013 44 | ondernemers | maart 2013

Netwerking DATUM

Locatie

EXTRA

Business Club I met Patryk Wezowski rond 'Lichaamstaal'

ACTIVITEIT

28/03/13

Eurovolleycenter, Vilvoorde

gratis voor Voka-leden en hun genodigden

Voka Management Assistant Day

25/04/13

Plopsaland, De Panne

Management assistants

Zomer Fladderie

18/06/13

Vokawards

12/12/13

Koloniënpaleis, Tervuren Kanakna Productions, Groot-Bijgaarden

Alle Voka-leden en niet-leden en hun genodigden, politici, … Alle Voka-leden en niet-leden en hun genodigden, politici, …

Nieuwe leden Voka Halle-Vilvoorde Logistic Organisation Group

Ontwerp en realisatie van kantoren, spacemanagement, verhuiscoördinatie en planbeheer Vorst - 02 340 29 86

[email protected] - www.log.be

Sofindev Management

Financiële en strategische ondersteuning aan middelgrote ondernemingen in groeifase of in opvolgingsfase Diegem - 02 720 70 07

[email protected] - www.sofindev.be

Citibank International Plc Belgium Branch

Green Park Hotel

www.citigroup.com

[email protected] www.greenparkhotel.be

Corporate banking Elsene - 02 626 51 11

Compass Group Belgilux

Food service en facility management; leveren van maaltijden aan scholen, bedrijven, zorginstellingen en organisaties Haren - 02 243 22 11 [email protected] www.compass-group.be

Ims Health

Leveren van diensten en technologie voor de healthcare-industrie Vilvoorde - 02 627 32 11

Hotel met mogelijkheid tot organisatie van congressen, feesten, seminaries e.d. St-Pieters Leeuw - 02 331 19 70

ACIC

Oplossingen voor geautomatiseerde of intelligente camerabewaking Mons - 065 39 43 80 - www.acic.eu

Archetype consulting

HR specialist in Sales en Marketing

Groot Bijgaarden - 02 567 04 44 [email protected] www.archetypeconsulting.be

[email protected] www.imshealth.com

Nynas

Xperthis

[email protected] www.nynas.com

ICT-oplossingen voor de zorgsector Etterbeek - 02 286 57 11

[email protected] - www.xperthis.be

Zetes

Supply chain-, identificatie- en mobiliteitsoplossingen Haren - 02 728 37 11 [email protected] www.zetes.com

Capinic

Specialist in leveranciersonderhandelingen, o.a. voor distributieketen Aldi Zichem - 013 32 89 17 [email protected] www.capinic.com

Petroleumhandel Zaventem - 02 725 18 18

Grepol

Carrefour supermarkt Groot Bijgaarden - 0477 67 34 77 [email protected]

Hotel Le Plaza

Hotel met mogelijkheid tot organisatie van congressen, feesten, seminaries e.d.

Largyag

Adviesbureau, gespecialiseerd in bedrijfsbeheer Wemmel - 0494 57 83 09 [email protected]

Wild Goose Creations

Storyteller gespecialiseerd in podiumkunsten Bornem - 0475 208 020 [email protected]

Inter-Beton

Belgisch marktleider in stortklaar beton en aanverwante producten

Watermaal Bosvoorde - 02 678 33 00 [email protected] - www.interbeton.be

Print & Zo

Leverancier van alle soorten printwerk, met specialisatie in grafische ontwerpen, fotografie, copywriting en webdesign

Kampenhout - 016 29 80 11 [email protected] - www.printenzo.be

BKCP Halle

Lokale vestiging van BKCP bank

Halle - 02 356 58 87 [email protected] - www.bkcp.be

BKCP Vilvoorde


Vilvoorde - 02 251 37 - www.bkcp.be

OBK Sint-Genesius-Rode


St-Genesius-Rode - 02 362 05 05 [email protected] www.obk.be

Brussel - 02 278 01 00 [email protected] www.leplaza-brussels.be

BKCP Dilbeek

Bencis Capital Partners

Private equity firma met als doelgroep middelgrote ondernemingen in de Benelux Diegem - 02 610 03 02 [email protected] www.bencis.com


Dilbeek - 02 523 54 08 [email protected] - www.bkcp.be

Lid worden? Gewoon extra info? [email protected] - 02 255 20 38


Voka las voor u

Patryk Wezowsk i spreekt op de 1ste Voka Business Club va n 2013

28 M A A RT 20

13 Eurovolleycente r, Vilvoorde

Onderhandel met kennis van

Meer in fo? birgit.heroes@vo ka.be

lichaamstaal Wist u dat 60 tot 80 % van onze communicatie bestaat uit lichaamstaal? Kennis van non-verbale communicatie helpt u om de ware intenties van uw gesprekspartner te achterhalen. Via bewegingen op het gezicht leer je de echte emoties benoemen en kan je het verloop van een gesprek beter inschatten. Als accountmanager vraag je je wellicht af of je klant echt geïnteresseerd is ? Als HR medewerker wil je toch weten of de sollicitant die je interviewt oprecht is. Als leidinggevende wil je weten hoe je medewerker zich echt voelt. In zakelijke onderhandelingen, professionele gesprekken, maar ook in dagdagelijkse situaties is degene met kennis van lichaamstaal in het voordeel. Lichaamstaal biedt concrete tools om authentieker en efficiënter te communiceren en zo onze dagelijkse communicatie te verbeteren. In zakelijke onderhandelingen, professionele gesprekken, maar ook in dagdagelijkse situaties is degene met kennis van lichaamstaal in het voordeel. Cursussen op www.lichaamstaaltraining.be.

Over de auteurs Kasia Wezowski is Communicatie Experte & medeoprichter van het Centrum voor Lichaamstaal, Europese leider in non-verbale communicatietraining. Ze is de creator van meer dan 30 methodes voor Stress Management, Emotioneel Bewustzijn en Leiderschapsontwikkeling. Patryk Wezowski (Berchem) is bekend als dé lichaamstaalexpert van Vlaanderen en is de medeoprichter van het Centrum voor Lichaamstaal, Europese leider in non-verbale communicatietraining. De internationale media publiceerden zijn voorspellingen van de Belgische en Amerikaanse verkiezingen. Zijn analyses bleken telkens het meest accuraat. Hij heeft diverse posities bekleed als Projectleider, Sales & Marketing Manager en Commercieel Directeur, actief in HR en Consultancy. Auteur Patryk Wezowski leert u de kneepjes van zijn vak tijdens de eerste Voka Business Club van 2013, op 28 maart 2013 in het Eurovolleycenter in Vilvoorde. •

Dankzij Voka Halle-Vilvoorde krijgt u 20% korting op dit boek. Surf snel naar de website www.lannooshop.be/VOKAHV en pre-order uw exemplaar!


Meer info? [email protected]

Ook op zoek naar facilitaire expertise?

Facilicom Services Group kan u op vrijwel elk terrein de juiste mensen op de juiste plek leveren. We houden uw pand schoon, zorgen voor de bewaking, maken elke dag een smakelijke lunch voor alle medewerkers, leveren tijdelijk personeel of nemen activiteiten geheel over. Ook verhuisprojecten of management opdrachten kunt u aan ons toevertrouwen. We kunnen alle diensten ook perfect combineren, daarbij profiteert u niet alleen van onze jarenlange kennis en ervaring, maar ook van mogelijke synergieën. Bij Facilicom denken we graag met u mee. Oók in het beheersen van de kosten. Wilt u weten wat Facilicom uw organisatie kan betekenen? Kijk voor meer informatie op www.facilicom.be of bel met 03 - 224 38 00. Wij zijn u graag van dienst.

De juiste mensen op de juiste plek

Jobs met uitzicht!

The Brussels Airport Company leidt dagelijks 50.000 passagiers in goede banen. Maak het zelf mee en ga naar www.brusselsairport.be/jobs

+ SPECIAL P Overheidsimpulsen hebben belgische filmindustrie volwassen gemaakt wat zijn de nieuwe regels rond e-facturatie?

Recommend Documents