[ nr 6 |
december
06 ]
Magazine voor mensen met een persoonsgebonden budget
Vrije tijd Per Saldo in beeld
EigenWijs is een uitgave van Per Saldo, de belangenvereniging van mensen met een persoonsgebonden budget, in samenwerking met Media Business Press. Leden en donateurs van Per Saldo ontvangen het magazine 6 keer per jaar als onderdeel van hun lidmaatschap. EigenWijs biedt informatie, achtergronden en opinies rond het persoonsgebonden budget en andere vormen van persoonsgebonden financiering voor zorg, hulpmiddelen en voorzieningen voor vervoer, werk of onderwijs. De weergegeven standpunten zijn voor rekening van de betreffende sprekers, tenzij anders vermeld.
Postbus 19161 3501 DD Utrecht [ T ] 0900 7424857 (€ 0,20 p/m) Ledenservice (030) 2304066 (ma 10.00-17.00 uur, di-do 9.00-17.00 uur) [ F ] (030) 2314975 [ I ] www.pgb.nl [ E ]
[email protected]
[4-9]
[ 26 - 29 ]
[ 22 - 25 ]
Inhoud Media Business Press Postbus 8632 3009 AP Rotterdam Uitgever: Suzanne Wanders [T] (010) 2894017 [E]
[email protected] Redactie EigenWijs [T] (030) 2304066 [E]
[email protected]
4-9
10 - 13
Hoofdredacteur Kees Dijkman Aan dit nummer werkten mee Werner Barendrecht, Eva Hilderink, Petra Jorissen, Marja Morskieft, Maria van Rooijen, Bernadette Schoemaker Illustraties Klutworks – Bno Vormgeving BuroDaan grafische vormgeving, Markelo Druk Thieme Media Center, Nijmegen Advertenties Media Sales Support Rob Lutz Metaalhof 27 3067 GM Rotterdam [T] (010) 2894067 [F] (010) 2894061 [E]
[email protected] Tarieven op aanvraag Oplage EigenWijs: 16.000 ©Per Saldo, Utrecht, december 2006.
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, in fotokopie of anderszins, zonder voorafgaande toestemming van Per Saldo. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend.
12 14 - 15 16 - 17 20 - 21 22 - 25 26 - 29 30
Het persoonsgebonden budget in de VRIJE TIJD Kiezen voor je dochter, handbiken, uitwaaien, naar de sportclub of op stap met je hond Nieuws Thuiszorginstellingen werven klanten via PGB Eigen bijdragen omlaag Vrij besteedbaar bedrag omhoog Ook budget voor dagbesteding instellingsbewoners Mijn Wijs Marja Morskieft biedt zich aan als politiek adviseur
ZO KAN HET OOK Breed persoonsgebonden budget in de Alblasserwaard Als je maar BEWEEGT Door de bril van Jorissen De regeling: Tweedagen regeling wordt driedagen regeling We bereiken ZO VEEL Een dag uit het leven van Per Saldo directeur Aline Saers Betrokken, deskundig en TROTS Per Saldo in beeld Per Saldo wijst u de weg %IGEN7IJS [ nr 6 | 06 ]
[ EIGENWIJS VRIJE TIJD ]
Het persoongebonden budget geeft u de ruimte Het persoonsgebonden budget is meer dan alleen een regeling om zorg, hulp en begeleiding te betalen. Het persoonsgebonden budget geeft u de ruimte om uw leven zo in te richten als u zelf wilt, om zelf weer uit te maken wat u belangrijk vindt om te doen in uw leven, wanneer u dat wilt doen en met wie. Bijvoorbeeld door uw vrije tijd zo in te vullen als u zelf verkiest. In dit decembernummer van EigenWijs vertellen vijf leden van Per Saldo over hun favoriete vrijetijdsbesteding en hoe ze het persoonsgebonden budget gebruiken om hun plannen te realiseren. [ Tekst Eva Hilderink | Fotografie Sarah Carlier ]
Marianne Ruys kiest voor Liza
Alle tijd Het moederschap staat voor Marianne Ruys (50) op de eerste plaats. Samen met haar man Paul heeft zij ervoor
gekozen hun dochter Liza vóór alles te laten gaan. ‘Ik stop
de energie die ik nog heb in Liza. Bij ons thuis kan alles, niks is me te veel. Als Liza al haar vrienden van school
meeneemt vind ik dat prima. En als er iets voor school moet gebeuren, zoals een taart bakken, dan mag dat
altijd hier. Soms luchten de vrienden van Liza hun hart bij
me. De meeste moeders werken, ik niet, ik heb alle tijd. En dan geniet ik daar juist van.’
Marianne heeft onder andere de ziektes van Graves en
Sjögren, beide auto-immuunziekten waardoor zij 24 uur per dag zorg nodig heeft. ‘Er is altijd wel iets met mijn
lichaam dat niet klopt’, vertelt Marianne. ‘Genieten is moeilijk want ik ben meestal moe, heb veel pijn, mijn schildklier is ontregeld en mijn spierkracht gaat achteruit.’
Tijdens de zwangerschap van haar dochter Liza, die nu 16 jaar is, werd Marianne ernstig ziek. Zo ziek zelfs dat
haar werd aangeraden om de zwangerschap af te breken. Marianne: ‘Mijn lichaam probeerde het kindje af te
%IGEN7IJS [ nr 6 | 06 ]
>>
Uitwaaien,
[ EIGENWIJS
VRIJE TIJD ]
sporten, samenzijn, meedoen
%IGEN7IJS [ nr 6 | 06 ]
[ EIGENWIJS VRIJE TIJD ]
stoten en ik had erg veel bloedverlies. Maar ondanks het
Nu Jan niet meer werkt is hij toch nog zeer actief. Zo is hij
geboren te worden. Achteraf een groot geluk, want na 9
week telefonisch bereikbaar voor vragen en voert hij de
advies van de artsen wilde ik de baby de kans geven zelf maanden kwam Liza helemaal gezond ter wereld.’
Samen met Liza gaat Marianne naar de schoonheids-
specialist of naar de sauna. Of moeder en dochter gaan de stad in. ‘Ik denk dat ik een leuke moeder ben. Liza en
ik doen van die echte meidendingen. Nagels lakken, over boeken of films praten en uitgebeid kletsen. Liza is het centrale punt in ons leven. We redden ons wel.’
Jan Termeer is graag actief
Rollen naar Santiago Deze week staat de Zevenheuvelenroute bij Nijmegen op zijn programma. Maar de ideale tocht van Jan Termeer (64), verwoed handbiker, ligt verder weg. ‘Ooit wil ik met
mijn vrouw naar Santiago de Compostella rollen. Ik ga dan met de handbike, en zij fietst. We willen mensen
ontmoeten, dingen loslaten. Zo’n tocht is hard werken, veel zien en meemaken, en natuurlijk zullen er ook de
nodige problemen zijn. Zoals de toiletgang, of het vinden van geschikte plekken om te overnachten.’
Tot het zover is, concentreert hij zich op het opbouwen van conditie en beleeft hij plezier aan de tochten met
zijn handbike in Nederland. Jan Termeer heeft sinds 18 jaar een dwarslaesie. ‘Ik heb altijd 100 procent gewerkt
als leidinggevende in de zorg. Door aanpassingen op het werk kon ik na twee jaar terug naar mijn eigen functie.’
als regionaal ondersteuner voor Per Saldo vijf dagen per directie over een vakantieboerderij. Ook voor zijn aange-
paste tuin en voor het samenzijn met zijn kleinkinderen maakt Jan graag tijd vrij. Want, zo legt hij uit: ‘Ik ben iemand die veel activiteiten nodig heeft. Daarbij kom ik
mijn eigen beperkingen ook tegen. Zo heb ik soms bijvoorbeeld last van een overbelaste linkerhandspier. Maar ik vind altijd weer een balans tussen werk en vrije tijd.’
Jan heeft twee rolstoelen: een goed aangepaste ADL-
stoel, zonder handvatten. ‘Want ik wil mijn leven in eigen
hand nemen. Dat betekent dat ik me niet laat duwen.’ En dan is er de handbike. ‘Die handbike is een uitstekend
vervoermiddel, om te sporten, maar ook zoiets als voor een ander een fiets.’ Tochten maakt Jan meestal met een
van zijn vrienden die ook een dwarslaesie heeft. ‘We rollen al jaren samen.’ Wat is er zo leuk aan dat handbiken?
Jan moet er even over nadenken. ‘Het samen optrekken, de uitdaging. Daarna even heel moe en bezweet zijn. Na het douchen kijk ik met plezier op de dag terug. Dan
denk ik: dat hebben we toch maar mooi samen bereikt. Dan voel ik me voldaan en fit.’
Vanwege de ziekte van zijn vrouw is de tocht naar Santiago uitgesteld. Maar Jan blijft dromen over deze
reis. ‘Het is een tocht van zes tot acht weken, zo’n 2.400 kilometer rollen. Dit is geen plan om zomaar even uit te voeren. Met zoiets ben je jaren bezig.’
Job Schreuder gaat met zijn gezin naar buiten
Uitwaaien aan zee ‘Op zondagmiddag waaien we wel eens uit op de zeedijk. Dat is altijd goed opletten, want mijn jongste zoon
loopt soms weg of wil wel eens ineens het water inlo-
pen. We hebben daarom altijd een begeleider bij ons. En zo’n begeleider moet snel kunnen lopen,’ vertelt Job Schreuder.
Job is vader van twee zoons met autisme en een verstandelijke beperking: Janko (10) en Marko (8). Samen met
zestien goed ingewerkte teamleden stimuleren Job en zijn vrouw hun kinderen zo veel mogelijk in hun ontwik-
keling met behulp van als basis het Son-Rise programma. ‘En dat werkt’, vertelt Job trots. ‘De oudste doet het ont-
zettend goed. Hij zit aan de top op zijn speciale school
%IGEN7IJS [ nr 6 | 06 ]
en gaat sinds kort naar een vensterschoolgroep. Terwijl
de verwachting was dat hij in een zorggroep van een kinderdagcentrum op zijn plaats was.’
De teamleden worden ook ingezet voor de vrijetijds-
besteding. Vanwege het wegloopgedrag van Marko is het niet mogelijk om als gezin op vakantie te gaan. Wel maken Job en zijn vrouw en kinderen regelmatig uitstapjes samen. ‘Ook al moeten we erg op de kinderen letten
tijdens een wandeling, toch is dat voor ons ook ontspannend. En met de begeleiders kunnen we het altijd goed vinden, dus dat zij er bij zijn is gewoon gezellig.’
Een of twee keer per maand gaan de kinderen naar een
logeerhuis. Dan doen Job en zijn vrouw zelf wat dingen in huis. Job: ‘De jongste vindt het niet leuk in zo’n logeerhuis. De oudste gaat vooral om de jongste niet in de steek te laten. Als het schoolbusje wegrijdt zien we dat de jongens ondanks hun
autisme een sterke binding met ons ontwikkelen. Voorheen zwaaiden ze nooit, nu wordt er wel druk gezwaaid.’
Catharine van Dam laat haar jongens sporten
Rennen, fietsen en roeien ‘Youri en Dimitri vinden het heel erg leuk dat ze, net als hun leeftijdsgenoten, eindelijk kunnen sporten’, vertelt hun moeder Catharine van Dam over haar twee zoons.
De jongens hebben allebei Asperger, een aan autisme
verwante stoornis. Ze kunnen desondanks, net als andere kinderen, wekelijks sporten, bij Fit Kids. ‘Fit Kids is ontwikkeld door een paar artsen,’ legt Catharine uit. ‘Het
gaat om allerlei kinderen, bijvoorbeeld kinderen met het
Downsyndroom, kinderen met astma, of met autisme. Mijn zoons kunnen niet meedoen aan een groepssport. Dat is te chaotisch, er gebeurt te veel tegelijk. Met Fit Kids doen ze
onder begeleiding van kinderfysiotherapeuten aan fitness en sport en spel en dat gaat heel erg goed.’
Elke vrijdag gaan Youri en Dimitri vanuit hun woonplaats Barneveld naar Amersfoort om daar te rennen, te fietsen
Eerst was rennen voor Youri echt lastig, nu doet hij dat
vanuit het persoonsgebonden budget, met ze mee.
Youri en Dimitri zijn allebei hoogbegaafd. Dat maakt dat
en te roeien. Meestal gaat er een begeleider, betaald
Catharine: ‘We hebben met het persoonsgebonden bud-
get twee studentes ingehuurd, elk van beide jongens een vaste begeleider. Bij Fit Kids begeleiden zij de jongens bij
het uit- en aankleden, ze blijven bij het sporten en hou-
den in de gaten dat het goed gaat met de jongens. De
jongens voelen zich allebei prettiger door het sporten.
graag. En ze vinden het ook gewoon gezellig.’
ze goed weten dat ze niet zijn zoals de andere kinderen.
‘Wij zeggen altijd tegen ze: je bent niet gek, wel anders. En je moet leren omgaan met je zwakke plekken. De jongens zagen dat de kinderen om hen heen op een gegeven moment allemaal gingen sporten. Ze zijn nu heel blij dat zij dat ook doen.’
%IGEN7IJS [ nr 6 | 06 ]
>>
[ EIGENWIJS
De regels Het
VRIJE TIJD ]
PGB en vrije tijd
persoonsgebonden
budget
thuis op werkdagen, maar ook in
als hulpverlener met u mee te gaan
begeleiding in allerlei situaties.
stap of waar dan ook. Zorg er wel
dan kunt u die hulpverlener ook de
is bedoeld voor zorg, hulp en Bijvoorbeeld in uw vrije tijd. Daarom zijn er allerlei mogelijkheden om
het persoonsgebonden budget in te zetten om uw vrije tijd zinvol te
besteden. U moet zich natuurlijk wel houden aan de geldende regels
voor de besteding van het budget.
het weekend, in uw vrije tijd, op
voor dat de zorg, hulp en begeleiding die u vanuit het persoonsgebonden budget betaalt, voldoet
aan de omschrijvingen van de verschillende zorgfuncties. Uitstapjes
Die regels zijn onlangs nog eens
Maakt u een uitstapje of gaat u op
Zorgverzekeringen (CVZ).
maken van betaalde zorg, hulp
bevestigd door het College voor
Dagelijks leven
U kunt het persoonsgebonden bud-
get inzetten in alle situaties van het dagelijks leven. Dus niet alleen
vakantie, dan kunt u ook gebruik en begeleiding. U kunt die hulp
inhuren bij iemand uit uw directe
omgeving, zoals uw partner of een meereizende vriend of vriendin.
Huurt u een buitenstaander in om
op vakantie of tijdens uitstapjes, nodige onkosten vergoeden. Denk
bijvoorbeeld aan reiskosten, verblijfskosten of entreekosten voor
attracties zoals musea of pretpar-
ken. Er geldt hiervoor wel als harde voorwaarde dat de hulpverlener een
buitenstaander is, die uitsluitend als betaalde hulpverlener meegaat. U
kunt dus geen onkostenvergoeding
voor reiskosten, verblijfskosten en entreekosten geven aan uw partner of aan uzelf als ouder en zelfs niet
aan een meereizende vriend, vriendin, broer, zus of wie dan ook, met wie u een ‘affectieve relatie’ hebt.
mijn jas uit, doet de gordijnen open en dicht, en hij raapt
spullen van de grond op. En hij vindt het allemaal leuk, zijn staart kwispelt voortdurend bij alles wat hij doet.’
In 1978 raakten Will en haar man betrokken bij een
verkeersongeval. Als gevolg daarvan zit Will in een elektrische rolstoel. Ook heeft zij last van reuma. Haar man
overleed in 2001. Will: ‘Daarna ontdekte ik hoeveel mijn
man en ik eigenlijk nog voor elkaar deden. Maar met Guy d’Or kan ik gaan en staan waar ik wil. Doordat hij er is kan ik me ’s avonds redden zonder hulp.’
De hulphond betekent veel voor Will. Niet alleen geeft hij
vrijheid, ook is de hond een maatje. ‘Omdat ik alleen ben praat ik heel wat tegen hem aan. We hebben het heel gezellig samen.’ Will Boddeüs en haar hond
Applaus voor Guy Zo nu en dan mag hulphond Guy d’Or even gewoon hond zijn. Dan gaat zijn speciale hulphondenjasje uit en kan
hij lekker rennen, vliegen en dollen, net als alle andere honden. Maar Guy d’Or is vooral de toegewijde hulp van Will Boddeüs(56).
Will: ‘De hond gaat overal met me mee naar toe. Naar
concerten, en musicals, naar de bioscoop en naar de stad. Hij helpt me met van alles: hij haalt de post op, trekt
Will geeft samen met Guy d’Or demonstraties aan bijvoor-
beeld het Rode Kruis of Welfare. Ze laten dan zien wat een hulphond allemaal kan. Will: ‘Dat is een soort public relations voor hulphonden. Guy d’Or vindt het allemaal best. Hij vindt het zelfs prachtig om applaus te krijgen.’
Guy d’Or is een bijzondere hond, maar heeft natuurlijk net
als alle andere honden zijn dagelijkse wandelingen nodig. Will vindt dat geen enkel probleem: ‘De eerste wandeling ’s ochtends gaat ze met mijn hulp mee. Maar de andere wan-
delingen doe ik gewoon zelf. Ik vind het heerlijk om buiten te zijn, de wind te voelen en de regen op mijn kop. Een paar
keer per week gaan we uitgebreid op pad samen. Ik ben een natuurmens, dus daar geniet ik echt van.’ nn
%IGEN7IJS [ nr 6 | 06 ]
[ EIGENWIJS NIEUWS]
| n i euws | n i euws | n i euws | n i euws | n i eu Na verlies aanbesteding Wmo
Thuiszorginstellingen werven klanten via pgb Steeds meer instellingen voor thuiszorg roepen hun klanten op om een per-
tarieven voor het gemeentelijke per-
soonsgebonden budget aan te vragen voor huishoudelijke verzorging. Ze hopen
soonsgebonden budget, om de burger
op die manier hun klanten te behouden als de gemeente de huishoudelijke zorg
deze keuzevrijheid te geven.
via een aanbesteding aan een andere organisatie heeft gegund.
Echte keuze Huishoudelijke verzorging wordt met
gebonden budget, dan mogen ze zelf
Ook Per Saldo, de belangenvereniging
ingang van 1 januari 2007 verstrekt door
beslissen door wie ze worden geholpen.
van budgethouders is er niet op tegen
de gemeente, in het kader van de Wet
Dan kunnen ze met dat budget in de
dat thuiszorginstellingen hun klanten
maatschappelijke ondersteuning (Wmo).
hand weer gewoon aankloppen bij hun
aanraden om voor een persoonsgebon-
Veel gemeenten hebben die huishou-
eigen, vertrouwde aanbieder. Er zijn wel
den budget te kiezen. Per Saldo vindt
delijke zorg vervolgens openbaar aan-
een paar voorwaarden verbonden aan
wel dat er sprake moet zijn van een
besteed. Dat betekent dat verschillende
deze constructie. De belangrijkste voor-
reële keuze. Het persoonsgebonden
organisaties er op konden inschrijven.
waarde is dat het persoonsgebonden
budget mag niet verworden tot uitslui-
De organisatie die de beste zorg voor de
budget voor huishoudelijke verzorging
tend een financieringsmodel. De burger
laagste prijs wist aan te bieden, kreeg
gelijkwaardig is aan huishoudelijke
moet ook werkelijk iets te kiezen heb-
de uitvoering ervan door de gemeente
zorg in natura, via de aanbieder die de
ben. Bijvoorbeeld door goede afspraken
‘gegund’. Het ging hierbij uitsluitend om
gemeente gecontracteerd heeft. Want
te maken met de instelling over de uren
de zorg in natura, die door een instel-
voor minder gaan de thuiszorginstellin-
waarop de zorg geleverd wordt en wie
ling wordt geboden, zonder dat de klant
gen niet aan de slag. Overigens is deze
er dan komt helpen. Het spreekt vanzelf
zelf iets hoeft te regelen. Daarnaast kan
constructie niet verboden. Sterker nog,
dat de tarieven van het persoonsgebon-
de burger altijd kiezen voor een per-
eind oktober pleitte de Tweede Kamer
den budget hoog genoeg moeten zijn
soonsgebonden budget en de zorg zelf
nog nadrukkelijk voor gelijkwaardige
om goede zorg te kunnen inkopen. nn
regelen. In veel gemeenten hebben de traditionele thuiszorginstellingen de aanbesteding van de zorg in natura verloren. Nieuwe aanbieders mogen de huishoudelijke zorg volgend jaar gaan regelen. Het resultaat: duizenden medewerkers van de huidige thuiszorginstellingen dreigen hun baan te verliezen en tienduizenden klanten van de thuiszorg dreigen hun vertrouwde huishoudelijke hulp kwijt te raken en moeten afwachten wie en wat ze er voor in de plaats krijgen.
Niet verboden Maar de traditionele thuiszorginstellingen hebben een oplossing bedacht. Als hun klanten kiezen voor een persoons-
10
%IGEN7IJS [ nr 6 | 06 ]
[
Foto: Wim Oskam ]
[ EIGENWIJS NIEUWS]
uws | n i euws | n i euws | n i euws | n i euws | Contributieverhoging
Minder administratieve lasten voor budgethouders
Vrij besteedbare bedrag omhoog naar € 2.500
Tijdens de ALV van 14 oktober is besloten om de contributie van Per Saldo in 2007 met één euro per jaar te verhogen.
Het vrij besteedbare bedrag binnen
Het gaat hier om de prijsindexering die
het persoonsgebonden budget gaat
in 2006 niet is toegepast, maar voor 2007
omhoog naar standaard € 2.500 per
helaas onvermijdelijk is om de begroting
jaar, voor elke budgethouder. Hebt u
systeem van elektronische verant-
rond te krijgen. Het basislidmaatschap
een budget van maximaal € 5.000 per
woording voor het persoonsgebon-
wordt € 34,50 (bij machtiging) per jaar.
jaar, dan hoeft u nog maar één keer
den budget AWBZ.
De overige tarieven blijven gelijk. nn
per jaar verantwoording af te leggen over uw uitgaven. Dat heeft staatsse-
Kerstvakantie
cretaris Ross besloten.
dan hoeft u nog maar eens per half jaar verantwoording af te leggen. • Er komt in 2007 een landelijk
Terugwerkende kracht De verhoging van het vrij besteedbare bedrag gaat in ieder geval in op 1 janu-
Ross heeft haar besluit opgeschreven in
ari 2007. Maar de staatssecretaris wil
een brief aan de Tweede Kamer, samen
nog proberen om deze maatregel met
De Per Saldo ledenservice is op 25 en 26
met nog een aantal besluiten om de
terugwerkende kracht in te voeren voor
december en op 1 januari gesloten. Op
administratieve lasten voor budgethou-
het hele jaar 2006.
woensdag en donderdag 27 en 28 decem-
ders flink te verminderen.
Alleen AWBZ
ber kunt u ons bereiken van 9.00-12.00 uur, op telefoonnumme (030) 230 40 66.
• Hebt u een persoonsgebonden bud-
Deze besluiten gaan alleen over het
U kunt natuurlijk altijd e-mailen op info@
get van € 2.500 per jaar of minder,
persoonsgebonden budget AWBZ, dat u
pgb.nl. Bestuur en medewerkers van Per
dan hoeft u geen verantwoording
van het zorgkantoor krijgt. Het gaat dus
Saldo wensen u fijne feestdagen!
meer af te leggen over uw uitgaven.
niet over het persoonsgebonden budget
Ook hoeft u aan het eind van het jaar
voor huishoudelijke verzorging in de
geen opgaafformulier meer in te vul-
Wmo, waar de gemeenten volgend jaar
len om de Belastingdienst te vertel-
verantwoordelijk voor worden.
len aan wie u welke bedragen hebt uitbetaald. • Hebt u een persoonsgebonden bud-
Blij Per Saldo is erg blij met deze vereen-
get van meer dan € 2.500 per jaar,
voudigingen. Administratieve lasten zijn
dan hoeft u alleen over het meerdere
al jaren een probleem bij het werken
verantwoording af te leggen. De eer-
met een persoonsgebonden budget. De
ste € 2.500 van uw budget is dus vrij
maatregelen die de staatssecretaris nu
besteedbaar.
doorvoert, betekenen een belangrijke
• Hebt u een persoonsgebonden bud-
doorbraak naar een eenvoudig, doeltref-
get tussen € 2.500 en € 5.000 per
fend en laagdrempelig persoonsgebon-
jaar, dan hoeft u nog maar één keer
den budget. nn
per jaar verantwoording af te leggen aan het zorgkantoor over uw uitgaven. • Hebt u een persoonsgebonden budget van meer dan € 5.000 per jaar,
%IGEN7IJS [ nr 6 | 06 ]
11
Marja Morskieft
Sollicitatie Geachte heer, mevrouw Directeur Generaal van het ministerie van Verkeer en Waterstaat, Volksgezondheid, Welzijn en Sport en van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Hierbij bied ik me aan voor de functie die mijns inziens onmisbaar is op uw respectievelijke departementen. Het ontbreken van een dergelijke functionaris heeft tot veel nutteloze en schadelijke
mijn wijs
beleidsmaatregelen, zelfs wetgeving geleid. Nooit heeft een beleidsmedewerker in kaart gebracht wat nieuwe beleidsvoornemens voor gevolgen hebben voor burgers met makke, toch zo’n 15% van de bevolking. Naar het zich laat aanzien groeit deze groep de komende tien jaar naar 25%. Het getuigt dan ook van politiek strategisch inzicht, deze groep extra aandacht te geven. De fundamenten voor verontrustende ontwikkelingen in de nabije toekomst worden al gelegd. Te denken valt aan opstandige elementen die de media gaan domineren met ontwrichtende acties als gijzeling van ontoegankelijk openbaar vervoermateriaal. Ik voorzie de oprichting van one issue partijen, zoals The bus for all of us en een hausse aan rechtszaken van potentiële werknemers – in beleidstermen discouraged workers - die zich beroepen op de antidiscriminatie wetgeving betreffende chronische ziekte en handicap. Het is toch rustig in het land? Dat klopt, uw strategie om burgers met een vlekje het leven zuur te maken, terwijl u het tegendeel beweert in uw politieke uitspraken, werkt vooralsnog. Iedereen, recalcitrante elementen uitgezonderd, accepteert dat het openbaar vervoer niet volledig en overal toegankelijk gemaakt hoeft te worden binnen 25 jaar. Men laat zich braaf de no-claim korting afpakken. Ondergronds broeit echter het verzet tegen de minachtende behandeling. De noodzaak om beleid en uitvoering eens ten faveure van deze groep te laten komen dringt door. Om deze zorgwekkende ontwikkelingen in goede banen te leiden, is op elk departement een ervaringsdeskundige medewerker noodzakelijk, die het gangbare gezondheids-, welzijns-, mobiliteits- en arbeidsbeleid doorloopt op voor deze doelgroep nadelige gevolgen. Ik denk niet aan cosmetische ingrepen als het verhogen van de treinperrons zodat er af en toe een rolstoel mee kan. Ik adviseer meteen spraakmakende veranderingen in bijvoorbeeld het zorgaanbod. Een persoonlijk assistent voor iedereen die hulp nodig heeft om te participeren. Ongetwijfeld een ingrijpende operatie die ik, ondanks mijn expertise en ervaring niet alleen kan uitvoeren. Gelukkig heb ik een netwerk van hooggekwalificeerde mensen met makke die zowel theoretisch als praktisch uitstekend toegerust zijn. Ze zien er naar uit deze klus te klaren. Buitenstaanders komen sneller tot de kern van de zaak, leggen de vinger op blinde vlekken en bieden inspirerende toekomstvisies. Panta rhei! Zoals u ziet ben ik uitermate gemotiveerd voor deze job. De beste vrouw op de beste plaats. Ik hoor graag van u. Marja Morskieft Bijlage: curriculum vitae
• Voorzitter van de onafhankelijke Raad voor Zelfstandig Patiëntschap. • Commissaris van de Adviesraad Kritisch Burgerschap van de Mens met Makke-groep. • Adviserend lid van de Eigen Regie Klankbordgroep van het I.B.vh.O L (Instituut ter bevordering van het onafhankelijk leven). • Lid van de Raad van Toezicht van het Participatie- voor- iedereen Orgaan. • Mascotte van de actiegroep Lollig Leven met Makke. 12
%IGEN7IJS [ nr 6 | 06 ]
[ EIGENWIJS NIEUWS]
n i euws | n i euws | n i euws | n i euws | n i euw Wmo en AWBZ gecombineerd
Lagere eigen bijdragen Er komt in 2007 een nieuwe, gecom-
bijdrage straks wordt berekend over de
mensen met een inkomen tussen € 20.000
bineerde regeling voor de eigen bij-
zorg, hulp, begeleiding en voorzienin-
– 60.000. Mensen met een lager inkomen
dragen in de AWBZ (waar het huidige
gen van de AWBZ en de Wmo samen.
blijven ongeveer hetzelfde betalen als
persoonsgebonden budget uit betaald
Het Centraal Administratiekantoor
nu. Mensen met een inkomen hoger dan
wordt) en de Wet maatschappelijke
Bijzondere Zorgkosten (CAKbz) gaat
€ 60.000 zullen flink méér moeten gaan
ondersteuning (Wmo). Vooral voor
bijhouden hoeveel uw maximale eigen
betalen, tot soms het dubbele van nu.
middengroepen, mensen met een
bijdrage per jaar is. U krijgt daar aan het
Voor meer informatie over de nieuwe
inkomen van € 20.000 - 60.000, kan
begin van het jaar bericht over, van het
eigen bijdrage regeling, kijk op de Per
deze eigen bijdrage flink lager uitval-
CAKbz zelf. Vervolgens houdt het CAKbz
Saldo website www.pgb.nl, rubriek ‘Het
len dan onder de huidige regeling.
bij hoeveel eigen bijdrage u betaalt voor
PGB’, onderdeel ‘tarieven en eigen bij-
voorzieningen in natura en hoeveel uw
dragen’. U vindt hier ook een handige
De berekening van de eigen bijdrage
persoonsgebonden budget wordt gekort
module om zelf uw eigen maximale
is inmiddels zo ingewikkeld, dat het
in verband met de eigen bijdrage die
gecombineerde eigen bijdrage AWBZ
helaas niet meer lukt om de regeling
van u verwacht wordt.
en Wmo te berekenen. nn
in een magazine als EigenWijs uit te
De nieuwe tabellen voor de eigen bij-
leggen. Wel is duidelijk, dat de eigen
drage zien er vooral gunstig uit voor
Nieuwe regeling
Ook PGB voor dagbesteding instellingsbewoners Zorgkantoren mogen vanaf nu ook
ten, gezinsvervangende tehuizen en
ergens anders heen gaan voor uw
een persoonsgebonden budget toe-
instellingen voor beschermd wonen.
dagbesteding. Als de instelling waar
kennen aan bewoners van AWBZ
Door de nieuwe regeling kan er nu dus
u woont wél dagbesteding aanbiedt,
instellingen, die aangewezen zijn op
wel een persoonsgebonden budget
kunt u niet meer kiezen voor een
dagbesteding buiten die instelling.
toegekend worden voor dagbesteding
persoonsgebonden budget.
Dat blijkt uit een brief die het College
buiten de instelling.
voor Zorgverzekeringen (CVZ)
Kiest u voor een persoonsgebonden
onlangs aan de zorgkantoren heeft
Daarbij gelden een aantal voorwaarden.
budget, dan hebt u bestedingsvrijheid. U
gestuurd. Deze nieuwe regeling geeft
• Het moet gaan om ondersteunende
kunt bijvoorbeeld zelf een instelling uit-
instellingsbewoners de mogelijkheid
begeleiding of activerende bege-
zoeken voor uw dagbesteding, zoals een
om hun dagbesteding zelf te kiezen
leiding in dagdelen. Voor de andere
zorgboerderij of een centrum voor dag-
en te regelen.
zorgfuncties (huishoudelijke ver-
opvang. U kunt het budget ook gebrui-
zorging, persoonlijke verzorging,
ken om zelf dagopvang te organiseren,
Tot nu toe was het onmogelijk om als
verpleging, verblijf, behandeling
bijvoorbeeld door uw budget te com-
bewoner van een AWBZ instelling een
en begeleiding in uren) kunt u als
bineren met dat van een aantal mede-
persoonsgebonden budget te krijgen,
instellingsbewoner geen persoons-
bewonders. Uiteraard moet u wel verant-
ongeacht voor welke zorgfunctie. AWBZ
gebonden budget krijgen. De instel-
woording afleggen over die besteding, net
instellingen zijn bijvoorbeeld verpleeg-
ling waar u woont biedt zelf geen
als alle andere budgethouders. nn
huizen, woonvormen voor gehandicap-
dagbesteding aan. U zou dus toch al
%IGEN7IJS [ nr 6 | 06 ]
13
[ EIGENWIJS WMO ]
Breed PGB geeft ruimte
Het goede voorbeeld in de Wmo Bij wijze van experiment krijgen 25 burgers in Zuid-Holland van hun gemeente een breed persoonsgebonden budget (PGB). Ze hebben bestedingsvrijheid, ze kunnen zelf inkopen wat ze nodig vinden en als ze budget overhouden mogen ze dat houden. Ze worden niet gehinderd door administratieve rompslomp en controle. Een cultuuromslag met positieve gevolgen. [Tekst: Bernadette Schoemaker | Foto’s: Tryntsje Nauta | Wim Oskam]
Ton Visser uit Kerdichem meldde zich zelf voor het experi-
De
sentumoren. Ook hij werd geïndiceerd door de gemeente.
regio’s
Alblasserwaard
en
Vijfheerenlanden
bestaa uit acht gemeenten: Hardinxveld-Giessendam, Giessenlanden, Gorinchem, Leerdam, Graafstroom, Nieuw
Lekkerland, Zederik en Liesveld. 25 Inwoners uit deze gemeenten kunnen meedoen aan een experiment met
een breed persoonsgebonden budget, voor alle voorzieningen die straks deel uitmaken van de Wet maatschap-
pelijke ondersteuning (Wmo): huishoudelijke verzorging, maar ook rolstoelen, scootmobielen, vervoersvoorzie-
ningen, woningaanpassingen en welzijnsvoorzieningen zoals maaltijdvoorziening en alarmering. Officieel heet het experiment ‘Proeftuin Wmo PGB-breed’.
Mevrouw van Elsäcker doet eraan mee. Al een paar jaar heeft zij een persoonsgebonden budget voor huishoudelijke verzorging. Door de gevolgen van een chemokuur kan ze niet meer alles zelf doen. Ze kreeg dat budget tot
voor kort uit de AWBZ, van het zorgkantoor, na indicatie
door het CIZ. Nu krijgt ze dat budget van haar gemeente Hardinxveld/Giessendam. Die loopt hiermee vooruit op
de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning die op 1 januari 2007 ingaat. Mevrouw Elsäcker kreeg twee vrou-
wen van haar gemeente op bezoek voor de indicatie: ‘Die
dames zeiden me dat ik - net als volgens het CIZ - 1,9 uur huishoudelijke verzorging per week nodig heb en een
verhoogd toilet.’ De huishoudelijke verzorging levert een budget op van € 884 per jaar en het verhoogde toilet
een eenmalig budget van € 300. ’Deze bedragen staan
inmiddels op mijn rekening. Ik hoef geen eigen bijdrage meer te betalen. Dat is prettig.’
14
%IGEN7IJS [ nr 6 | 06 ]
ment. Visser heeft uitvalsverschijnselen als gevolg van herEn ook hij heeft het gemeentelijke PGB nu op zijn rekening
staan: € 2.800. Hiermee wil Visser zijn vrouw, die hem per-
soonlijk verzorgt, ontlasten. Hij gaat het geld besteden aan een werkster, die hun huis schoon houdt. Ton Visser is overi-
gens sceptisch: ‘Ik heb nog helemaal geen bericht gekregen
over de gang van zaken rond het experiment of richtlijnen over - bijvoorbeeld - de verantwoording van dit budget. Het stond opeens op mijn rekening.’
Volgens de coördinator van de Proeftuin Wmo PGB-
breed, gemeenteambtenaar Dick Kole, is dit precies de
kracht van het experiment: burgers die kiezen voor een
persoonsgebonden budget krijgen heel veel vrijheid.
Kole: ‘We nemen mensen serieus in hun eigen zorgvraag. We vinden het goed dat ze zelf kunnen bepalen welke hulp ze inschakelen. En we willen ze niet achtervolgen met formulieren vol bepalingen en regels.’
Een cultuuromslag waar iedereen nog jaren plezier van zal hebben
[ EIGENWIJS
WMO ]
Minder regels, meer vrijheid Vertrouwen
Vertrouwen in de burger moet voorop staan, vindt Kole: ‘Als mensen dat willen, moeten ze zelf kunnen schuiven
tussen voorzieningen, vinden wij. En als ze onder hun budget blijven, hoeven ze niet terug te betalen. Wij vinden het juist goed als mensen zulke gunstige resultaten boeken.’
Kole doet zijn best om zijn collega’s in zijn regio en daarbuiten uit te leggen dat het allemaal niet zo bureau-
cratisch hoeft: ‘Dat is een andere koers dan van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Die heeft een richtlijn over het PGB in de Wmo opgesteld
waarin gemeenten geadviseerd wordt om het allemaal Bevlogen
Het experiment in Alblasserwaard/Vijfheerenlanden is onderdeel van een hele reeks experimenten die het minis-
terie van Volksgezondheid (VWS) samen met gemeenten
heeft opgezet rond de invoering van de Wmo. Doel van het experiment is om gemeenten vertrouwd maken met het fenomeen persoonsgebonden budget, bekijken wat erbij komt kijken, hoe je dat organiseert en bepaalt wat wel en niet kan. Volgend jaar juli eindigt het.
De gemeente Hardinxveld/Giessendam heeft het initia-
tief genomen voor dit experiment en meldde zich voor
de proeftuin in Alblasserwaard aan bij het ministerie. Wethouder Teun Sluimer (PvdA) is politiek verantwoordelijk. Sluimer: ‘Zorg voor mensen is al jaren mijn beleids-
zo strak mogelijk te regelen. Wij willen aantonen dat je met minder regels geen grotere risico’s loopt.’
Ron Stevens is bij het experiment betrokken als ‘ambassadeur’. Hij is intermediair tussen het ministerie van
VWS en de gemeenten die het experiment uitvoeren. Stevens: ‘Ik hoop dat de resultaten van deze proeftuin goed zijn en worden verinnerlijkt. Je hoopt dat ambtena-
ren, wethouders, raadsleden maar ook (zorg)instellingen het normaal gaan vinden dat een overheid zich tegen-
over mensen die hun zorg en voorzieningen zelf willen regelen met een persoonsgebonden budget nu eens niet
opstelt als bureaucratische regelaar. Ik hoop dat die cultuur wordt aangepast.’ Cultuuromslag
terrein en zit in mijn hart gebakken. Het goede aan de
Ook de landelijke belangenvereniging van budgethou-
verantwoordelijkheid van burgers. Voor mensen die dat
Alblasserwaard betrokken. Beleidsmedewerker Frans van
Wmo is, dat die echt uitgaat van en toewerkt naar eigen kunnen en willen, geeft het PGB de mogelijkheid om te
zeggen: ik weet zelf wel wat goed voor me is, dus ik regel het zelf. Ik sta er open in, en wacht de resultaten van deze proeftuin met interesse af.’
Ambtenaar Dick Kole is bevlogen. Hij ziet het als een uitdaging om een breed PGB te ontwikkelen waarin meerdere voorzieningen in het kader van de Wmo kunnen
vallen. Dus niet alleen woningaanpassingen, vervoers-
voorzieningen, rolstoelen en huishoudelijke verzorging
maar ook welzijnsvoorzieningen, zoals alarmering of een maaltijdvoorziening. Omdat het geld voor huishoudelijke verzorging in 2006 nog via een andere financie-
ringsstroom - de AWBZ - is geregeld, kunnen gemeenten
er nog niet over beschikken. Daarom kreeg de regio Alblasserwaard voor deze proeftuin van het ministerie
ders Per Saldo is vanaf de start bij dit experiment in der Pas vertelt dat het veel overleg en overtuigingskracht
heeft gekost om het experiment van de grond te krijgen. Bestuurders en ambtenaren in de meeste gemeenten zijn immers nauwelijks bekend met het persoonsgebonden budget. Van der Pas: ‘In de Alblasserwaard gaan ze het
aan. Daar hebben ze geen koudwatervrees meer. Daar
ontwikkelen ze een visie, proberen ze een breed PGB neer
te zetten dat aansluit bij de behoefte en mogelijkheden van mensen. Daar beginnen ze te beseffen dat er geen ambtenaren achter mensen hoeven aan te lopen als je
vooraf goed screent. Het gaat om een cultuuromslag die van iedereen veel inspanning vergt, maar uiteindelijk zullen ze er nog jarenlang plezier van hebben.’ nn
[De mensen op de foto’s zijn niet dezelfde als die in het artikel aan het woord komen.]
van VWS een tijdelijke subsidie van € 75.000.
%IGEN7IJS [ nr 6 | 06 ]
15
[ EIGENWIJS HULPMIDDEL ]
Door de bril van Jorissen
Actief of relaxt Als
je maar
[ Tekst: Petra Jorissen ]
Onlangs bracht ik een bezoek aan
op sportieve activiteiten en bewegen.
gevoel dat dat mijn topsport is. Maar
Rehacare
Zum Leben stehen en tal van andere
om Het Bewegen dat onze voorzitter
onze oosterburen, aan de jaarlijkse hulpmiddelenbeurs
in
Düsseldorf. In acht gigantische congreshallen was tentoongesteld wat
internationale ontwerpers, fabrikan-
ten, onderzoekers en zorgverleners in de aanbieding hebben. ‘Alles voor een betere kwaliteit van leven,’ aldus de begeleidende tentoonstellingsca-
talogus. En er was veel te zien! Van het nieuwste Japanse rollend mate-
riaal als elektronische rolstoelen en scootmobielen met overkapping, tot
geavanceerde communicatieappara-
tuur uit de Scandinavische landen, tot Chinese acupunctuursetjes voor
de thuisbehandeling van klachten variërend van een tenniselleboog tot obstipatie. Appèl
Wat me meteen opviel was het enorm
appèl dat in veel stands gedaan werd
Lift up your life, Stand up and feel good, aansporingen in die geest drongen
zich aan me op. Ik voelde me meteen unheimlich in mijn overjarige rolstoel
zonder sta-op-systeem. Nee, zomaar een beetje zitten in bed, gemakkelijke
stoel of rolstoel kan niet meer. Ons soort mensen moet bewegen! Daar
zouden we gezonder tot reuze gezond en dynamisch van worden. Ook de week van de chronisch zieken staat
helemaal in het teken van bewegen. Anders-gezond-zijn, een emancipa-
nee, dat bewegen telt niet. ’t Gaat nu van het NCO/NSF, tevens oud zwem-
kampioen en oud Tweede Kamerlid, Erica Terpstra zo ronkend aan kan bevelen. Vooral als het gaat om men-
sen met een handicap. Topsportief bewegen dus. ‘Zo kunnen deze mensen ook eens laten zien dat ze pres-
taties kunnen leveren en volwaardig meedoen in onze maatschappij.’ Hoe vaak ze dat wel niet gezegd heeft… Golf
toire term van zo’n vijftien jaar gele-
Het Bewegen is voor mij geen cer-
Bewegen? Ik doe het graag, op mijn
Sportprestatiegeronk heeft me nooit
den, volstaat kennelijk niet meer.
manier dan. In- en uit de auto of scootmobiel stappen, transfers naar
m’n bed maken, rolstoelrijden, koken, afwassen, de was in de machine stop-
pen en die er weer uithalen, zuchten, enzovoorts. Regelmatig heb ik het
tificaat tot volwaardig burgerschap. aangesproken. Er zijn zoveel andere activiteiten waarmee ‘deze mens’ een zinvolle bijdrage kan leveren aan de wereld.
Dat neemt niet weg dat ik u graag attent maak op de ontwikkeling van
een nieuwe tak van ‘sport voor ons soort mensen’: golf, de elitesport. In
De rolstoelgolfers
Duitsland en Zuid-Afrika zijn ze al
volop in de weer, de rolstoelgolfers. De Zuid-Afrikaan Anthony Netto, golf-
professional en sinds het jaar 2000 rolstoelrijder vanwege MS, ontwierp samen met een rolstoelende vriend
de Paragolfer. Een soort crosscountry uitvoering van een elektrische rolstoel. Het voertuig oogt een beetje als een tank. Heeft voor twee wielen met
enorme rupsbanden en achter - ter wille van de wendbaarheid – slechts
16
%IGEN7IJS [ nr 6 | 06 ]
[ EIGENWIJS HULPMIDDEL ]
beweegt één, kleiner, wiel. Bijzonder aan de
Ontspannen
Paragolfer is dat het zitgedeelte met
Bewegen, ik ben er niet
wat je tot staan brengt. Als je enigs-
om niet vast te roesten in je hoofd.
een druk op de knop kunt kantelen, zins op je benen kunt staan moet
dat in dit voertuig lukken. Een brede
steunband ter hoogte van je knieën zorgt voor ondersteuning en stabiliteit. Eenmaal staand is het slaan en mikken met die golfstick, zorgen dat
de golfbal in het juiste gat terecht
komt. Leuk voor in de zomer, zou je
denken. Maar ook daarvoor is een oplossing: indoor golfen. Die sport
neemt hand over hand toe. Er bestaan computersimulaties die een golfveld driedimensionaal weergeven, op bij-
voorbeeld een grote muur van een loods, simulatie die mensen in staat
stellen binnenshuis te oefenen, bin-
nenshuis golfwedstrijden te spelen. Binnenkort wordt in Nederland de eerste golfbungalow geopend. Oud-
golfer Robert Kalkman is hard bezig
om het paragolfen ook in Nederland in de markt te zetten. In Zaltbommel zijn ondertussen drie golfsimulators geïnstalleerd die je kunt bekijken en
uitproberen. Nadere informatie hieronder.
De Paragolfer was ook te zien op de
Rehacare beurs. Het voertuig is op de
markt gebracht door de Duitse firma Otto Bock en kost zo’n € 16.775. Een
behoorlijk bedrag, maar bedenk dat je met dit voertuig ook kunt boogschieten, een strandwandeling maken of door de sneeuw racen.
tegen, het is zelfs noodzakelijk
filter maakt
Maar er zijn zo eindeloos veel manie-
dat goed in de sigarethouder past.
relaxt. Wat te denken van bewegen in
kost € 39,95. Niet echt goedkoop,
ren, van uiterst vermoeiend tot super de geest, genietend van een ontspan-
nende joint bijvoorbeeld? Een jointje
roken was een probleem voor een vriendin van mij, ze kan namelijk haar armen en handen niet gebruiken. ‘Als iemand anders mijn joint vast moet
Kwestie van effe puzzelen. De asbak maar zelf voor Willie Wortel spelen is ook een gedoe.
Als je maar beweegt! Letterlijk of figuurlijk, mij maakt het niet uit.
houden vind ik het niet half zo lekker,’
De asbak......
zei ze onlangs. Een robotarm zou een oplossing kunnen zijn, simpeler kan het ook. Die simpele oplossing vond ik
in de online-shop van de firma Boeren medical: een asbak voor mensen die
hun armen niet kunnen gebruiken. Een gewone asbak is het, met dat
verschil dat er een slang (daar gaat de
rook door) van 90 cm aan bevestigd is. En aan het eind van die rookslang
zit een mondstuk. Je stopt een filtersigaret of joint in een houdertje aan het begin van de slang en trekt met
het mondstuk. De as valt rechtstreeks in de asbak, dus het brandgevaar is
miniem. Onder de verzwaarde bodem
van de asbak zit een antislipmatje,
Meer informatie
je met deze manier van roken meer
• www.golfbungalow.com
wegschuiven is er niet bij. Omdat
zuurstof binnen krijgt, komt een roker-
tje wel harder aan is mijn ervaring. Marihuana of nicotine, je bent iets eerder verzadigd. Wil je een jointje roken, moet je wel zorgen dat je een
• www.boerenmedical.com (asbak)
(golfsimulatie)
• www.ottobock.de (de Paragolfer)
• www.kidswing-international.com (achtergrondinformatie over het ontstaan van paragolfen)
%IGEN7IJS [ nr 6 | 06 ]
17
[ EIGENWIJS DE REGELING ]
de re ge li ng 2. Geldt de regeling alleen voor werknemers met een arbeidsovereenkomst?
Ja. De regeling geldt dus niet voor freelancers, zelfstandig ondernemers, bedrijven of instellingen waar u mee in zee
gaat. De regeling geldt ook niet voor hulpverleners binnen [
Tekst Kees Dijkman | illustratie Dik Klut ]
Tweedagenregeling uitgebreid
Nieuwe regeling dienstverlening aan huis U bent budgethouder. U hebt zorgverleners of begeleiders ingehuurd om u te helpen. Die zorgverleners of begeleiders werken bij u in loon-
het eigen huishouden, zoals uw eigen partner of uzelf als ouder van een kind met een persoonsgebonden budget. 3. Wat houdt de regeling dan in?
Voor werknemers die vallen onder de nieuwe Regeling dienstverlening aan huis, hoeft u geen loonheffing af te dragen aan de Belastingdienst en ook geen premies voor
de werknemersverzekeringen, zoals de WIA en de WW. U hoeft hen geen vergoeding te betalen voor de inkomens-
afhankelijke bijdrage voor de zorgverzekering. Wordt uw werknemer ziek, dan hoeft u het salaris maar zes weken door te betalen en geen twee jaar, zoals bij andere werknemers. Ook het ontslagrecht is eenvoudiger.
dienst, met een arbeidovereenkomst. In dat geval kunt u te maken krijgen met de nieuwe Regeling dienstverlening aan huis, die op 1 januari 2007 van kracht wordt. In deze rubriek acht vragen en antwoorden over deze nieuwe regeling.
4. Die regeling is dus voordelig voor mij als budgethouder?
Dat klopt. Het grootste voordeel is dat u minder admi-
nistratieve rompslomp hebt. U kunt uw werknemers gewoon hun bruto salaris uitbetalen, zonder verdere
1. Wanneer krijg ik met de nieuwe regeling te maken?
U krijgt alleen met de regeling te maken als u met uw hulpverlener een arbeids-
overeenkomst hebt afgesloten waar in
staat dat hij (of zij) op één, twee of drie dagen per week bij u thuis komt werken. Dat kan bijvoorbeeld op maandag en donderdag zijn, op maandag, dinsdag en donderdag, op dinsdag, vrijdag
en zaterdag, enzovoorts. Het
maakt daarbij niet uit hoeveel uren
uw werknemer bij u komt werken. Dat kan twee uur per dag zijn, maar bijvoorbeeld ook vier uur, zes uur of acht uur. Zodra uw werkne-
mer op vier dagen per week of
meer bij u werkt, geldt de nieuwe regeling niet meer.
20
%IGEN7IJS [ nr 6 | 06 ]
afdrachten. U hoeft uw werknemers niet
eens aan te melden bij de Belastingdienst, als u dat niet wilt. Uw werknemers moe-
ten wel zelf, achteraf, afrekenen met de Belastingdienst, via de aangifte inkomstenbelasting. Ook financieel is de rege-
ling voordelig voor u als budgethouder. U hoeft namelijk geen werkgeverslasten meer te betalen. Dat scheelt u zo’n 12-18% aan loonkosten.
5. Zijn er ook nadelen?
De regeling heeft vooral nadelen voor uw werknemer. Hij is niet
verzekerd voor arbeidsonge-
schiktheid en werkloosheid. Hij
krijgt bij langdurige ziekte maar
zes weken loon doorbetaald. En hij
moet de inkomensafhankelijke bijdrage voor de
zorgverzekering zelf opbrengen, zonder een vergoe-
ding van u als werkgever.
[ EIGENWIJS DE REGELING ]
6. Er was toch al zo’n regeling, de tweedagenregeling?
Dat klopt. Maar die regeling gold alleen voor
werknemers die op één of twee dagen bij u werkten. In feite betekent de Regeling dienstverlening aan huis een uitbreiding van de tweedagenregeling naar een driedagenregeling, per 1 januari 2007. Bovendien geldt de regeling
voor meer soorten dienstverlening. Dus niet alleen voor huishoudelijk werk en voor zorg
in het kader van een persoonsgebonden
budget, maar ook voor klussen thuis en voor werk in de tuin.
7. Ik heb nu een werknemer in dienst op drie dagen
per week. Die werknemer is via mij goed verzekerd. Gaat dat straks veranderen? En zo ja, kan ik daar wat aan doen?
Alle werknemers die zorg of diensten aan huis verlenen, vallen straks onder de nieuwe regeling. Dus ook werkne-
mers die nu nog niet onder de tweedagenregeling vallen en via u volledig verzekerd zijn voor arbeidsongeschiktheid of werkloosheid. De rechtspositie van die werknemers wordt dus slechter.
• U kunt er voor kiezen om het bruto loon te verhogen
Het verschil tussen beide bedragen (de loonheffing en de
inkomensafhankelijke bijdrage voor de zorgverzekering)
wordt dan op het loon ingehouden en afgedragen aan de Belastingdienst. Die afdracht wordt naderhand, bij de
aangifte inkomstenbelasting van uw werknemer, weer met haar verrekend. Het kost u dus niets extra. Ook uw werknemer heeft hier financieel geen schade van. Als u kiest voor opting in, kan het Servicecentrum PGB voor u
kosteloos de salarisadministratie blijven voeren. Ook de belastingaangifte wordt voor uw werknemer een stuk eenvoudiger.
9. Geldt de regeling alleen voor diensten aan huis?
om uw werknemer hier voor te compenseren. Hij kan
In principe wel. Maar ‘diensten aan huis’ is een ruim
zekering afsluiten.
De regeling geldt dus ook voor mensen die u inhuurt om
dan bijvoorbeeld zelf een arbeidsongeschiktheidsver• U kunt met uw werknemer afspreken dat hij voort-
aan niet op drie dagen, maar op vier dagen per week bij u komt werken. Het moet hierbij wel gaan om een
werkelijke verandering in de dienstverlening, dus niet alleen om een verandering op papier. De feitelijke situatie telt! Werkt uw hulpverlener nu bijvoor-
beeld op drie dagen per week telkens vier uur voor u,
begrip. Het gaat om diensten in de huiselijke situatie. u of uw kinderen te begeleiden bij het boodschappen doen, tijdens uitstapjes of op vakantie. De regeling geldt
niet voor werknemers die een eigen werkplek hebben buiten uw woning, bijvoorbeeld mensen die u of uw kind elders opvangen.
10. Waar kan ik meer informatie krijgen?
dan kunt u met hem afspreken dat hij vanaf 1 januari
Op verschillende plekken kunt u meer te weten komen
werken. U moet dat wel schriftelijk vastleggen, in een
• U krijgt in december 2006 een uitgebreid informatie-
op vier dagen per week telkens drie uur voor u komt nieuwe arbeidsovereenkomst.
8. Kan ik nog gebruik blijven maken van de salarisadministratie die het Servicecentrum PGB van de Sociale Verzekeringsbank (SVB) voor mij uitvoert?
Ja, dat kan. U kunt namelijk voor werknemers die onder de nieuwe regeling vallen, kiezen voor het zogenoemde
‘opting in’. U kiest er dan voor om niet het bruto loon
aan uw werknemer uit te betalen, maar een netto loon.
over de nieuwe regeling.
bulletin van het Servicecentrum PGB over de nieuwe
regeling. Maakt u gebruik van de salarisadministratie van het Servicecentrum PGB en komt u er niet uit
hoe dat vanaf 1 januari 2007 gaat lopen, neem dan
contact op met het Servicecentrum, telefoon (030) 2648200, e-mail
[email protected].
• Komt u er niet uit en bent u lid van Per Saldo, bel dan
met een consulent PGB van de Per Saldo ledenservice, telefoon (030) 2304066, e-mail
[email protected]. nn
%IGEN7IJS [ nr 6 | 06 ]
21
[ EIGENWIJS PORTRET ]
De agenda van Per Saldo directeur Aline Saers Jaren geleden gaven de leraren van de mavo van het Bartiméus blindeninstituut haar het uitdrukkelijke advies om niet naar de havo te gaan. Ze zou elke dag huilend thuiskomen. Maar ze trok haar eigen plan, studeerde uiteindelijk cum laude af als meester in de rechten en is al weer meer dan tien jaar directeur van Per Saldo. Een dag op stap met de ambassadeur van het persoonsgebonden budget: Aline Saers. [Tekst: Maria van Rooijen |
Fotografie: Ron Hendriks]
Als Aline’s chauffeur Armand haar halverwege de middag afzet bij het gebouw van het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) in Zeist gebeurt er iets opmerkelijks. De chauffeur vraagt aan de fotograaf of hij nog een foto wil van Aline terwijl ze uit de auto stapt. Zo ja, dan wil hij dat
die foto nù genomen wordt, want voor het vervoer terug
zal hij, bij uitzondering, een vervanger sturen. En híj is Aline’s vaste chauffeur, aan zíjn arm geleidt hij haar naar
talloze vergaderingen, en zo moet dat ook op de plaat. Hij heeft vele hoge functionarissen als klant, maar een klant als Aline, daar is hij zichtbaar trots op.
Zonder auto met chauffeur zou Aline onmogelijk haar werk kunnen doen. Zoals elke werkdag heeft Armand haar vanmorgen van haar huisadres in Zeist opgehaald
om haar naar de eerste afspraak van de dag te brengen: het College voor Zorgverzekeringen (CVZ) in Diemen. Daar vergadert om 10.00 uur de Regiegroep PGB, een overleg van alle partijen die betrokken zijn bij het per-
soonsgebonden budget, zoals het ministerie van VWS, de Sociale Verzekeringsbank, de Chronisch Zieken en
Gehandicaptenraad, de Federatie van Ouderverenigingen, Per Saldo, het CIZ en het CVZ. Het is een belangrijk overleg, vertelt Aline, waarin al veel knelpunten met het persoonsgebonden budget zijn aangepakt.
In de auto ernaartoe wordt Aline gebeld door een van haar
medewerkers. Samen mopperen ze nog een poosje op
minister De Geus van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
‘Die moet nou eens een keer doorpakken’, zegt Aline. Later legt ze uit dat De Geus blijft dralen met het participatiebudget. In dit ene budget moeten alle verschillende PGB-regelingen opgenomen worden. Per Saldo
ijvert hier al jaren voor. Met succes, want alle TweedeKamerfracties en de ministeries van VWS en OCW zien de voordelen ervan in en willen een pilot starten. Maar
22
%IGEN7IJS [ nr 6 | 06 ]
>>
[ EIGENWIJS PORTRET ]
‘We bereiken zo veel’
%IGEN7IJS [ nr 6 | 06 ]
23
[ EIGENWIJS PORTRET ]
De Geus wil er eerst onderzoek naar laten doen. ‘Terwijl er al een onafhankelijk onderzoek naar is gedaan’, zegt Aline. ‘De Geus moet gewoon opschieten!’ Zelf kiezen
Op de agenda van de Regiegroep staat een aantal belangrijke punten, waaronder de invoering van de Wet
maatschappelijke ondersteuning (Wmo) per 1 januari 2007. Vanaf die datum wordt huishoudelijke verzorging
niet meer uit de AWBZ verstrekt, maar uit de Wmo door gemeenten. Per Saldo heeft op dat gebied al veel
bereikt. Zo mochten gemeenten in eerste instantie zelf weten of ze met een persoonsgebonden budget gingen werken. Dankzij Per Saldo moeten alle gemeenten die
mogelijkheid bieden. Vandaag bespreekt de Regiegroep
de overgangsregeling voor budgethouders van wie de indicatie voor huishoudelijke verzorging doorloopt tot
na januari 2007. Aline vraagt hoe de overgang is geregeld voor budgethouders die voor 1 januari 2007 de indicatie
voor huishoudelijke verzorging hebben aangevraagd, maar waarover pas na die datum een beslissing valt. ‘Daar moet duidelijkheid over komen.’
het ministerie heeft toegekend. ‘Het is weliswaar hard
houdelijke zorg gaan aanbesteden. Aline meldt dat thuis-
dit maakt het werk zo leuk. We bereiken zoveel. Enerzijds
Een ander gevolg van de Wmo is dat gemeenten huiszorgorganisaties die de slag om de aanbesteding hebben verloren proberen hun klanten over te halen een persoonsgebonden budget te nemen, zodat cliënten hun oude hulpverleners kunnen behouden. Thuiszorgorganisaties schake-
len nu massaal Per Saldo in om voorlichting te geven over het persoonsgebonden budget. ‘Dat doen wij wel’, zegt Aline, ‘maar wij drukken de klanten ook op het hart dat mensen er zelf voor moeten kiezen.’
Een volgend vergaderpunt betreft geluiden dat sommige budgethouders hun personeel heel hoge uurtarieven betalen, soms wel negentig euro per uur. Aline: ‘Dat moet uitgezocht worden. Vermoedelijk zijn het spookverhalen.’
Dan heeft de voorzitter een prettige mededeling. De minister heeft de totale subsidie voor het persoonsgebonden budget
voor 2007 fors verhoogd van 1,2 miljard naar 1,64 miljard euro. Alle aanwezigen tonen zich blij verrast. Aline zit ondertussen
druk te typen op haar speciale laptop: een computer zonder scherm, waarop aan de onderkant een brailleregel is aangebracht, waarmee ze haar getypte tekst kan lezen. Hard werken
In de auto terug naar het kantoor van Per Saldo in Utrecht verkneukelt Aline zich om het hoge budget dat
24
%IGEN7IJS [ nr 6 | 06 ]
werken, mijn agenda zit van minuut tot minuut vol, maar
komt dat omdat we intensief lobbyen bij de politiek. Ik
ben vaak in Den Haag, heb veel contact met ambtenaren en fractiespecialisten. Ik ga altijd naar het algemeen overleg van de vaste Tweede-Kamercommissie als er
onderwerpen op de agenda staan die met het persoons-
gebonden budget te maken hebben. Ik zit dan vooraan
en vaak vragen ze mij om toelichting. Maar anderzijds bereiken we zoveel omdat alle politieke partijen voorstander zijn van het persoonsgebonden budget. Terecht natuurlijk, want het is een geweldige regeling.’
Eén ding blijft echter een crime: de ingewikkelde administra-
tie die ermee gepaard gaat. Zelfs Aline heeft er soms moeite mee. ‘Behalve ik zelf, hebben ook twee van mijn drie kin-
deren een persoonsgebonden budget: één is autistisch, de
ander heeft PDD-Nos. Mijn man doet de administratie, maar
soms zitten we flink te kibbelen omdat we er niet uitkomen. Terwijl het zoveel eenvoudiger kan, door het bedrag dat je niet hoeft te verantwoorden veel hoger te maken. VWS is
het daarmee eens, maar het ministerie van Financiën wil
niet. Die is maar bang voor fraude. Omdat één procent van de budgethouders er niet goed mee omgaat – en dat betreft
lang niet altijd bewuste fraude – moet het voor de overige 99 procent zo ingewikkeld gemaakt worden.’
[ EIGENWIJS PORTRET ]
1 april 2007 wordt de intramurale zorg – de functie verblijf – in de AWBZ onderverdeeld in zorgzwaartepakket-
ten. Voor duizenden budgethouders kan dit een sterke
achteruitgang betekenen. Staatssecretaris Ross heeft
wel gezegd dat de zorgzwaartepakketten voor 2007 geen negatieve gevolgen zullen hebben voor budgethouders, maar wat gebeurt daarna? Volgens Aline moet Per
Saldo een duidelijk geluid laten horen: ‘Zo wordt de basis onder de modernisering van de AWBZ weggeslagen.’
De zorgzwaartepakketten zijn ook een belangrijk item
tijdens het Afstemmingsoverleg Indicatiestelling dat om
15.00 uur plaatsvindt bij het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) in Zeist. Hierin participeren alle instanties die betrokken zijn bij indicatiestelling. Aline legt er uit
dat zorgzwaartepakketten de keuzevrijheid van budgethouders beperkt. ‘Het is vooralsnog onduidelijk of bud-
gethouders delen van zo’n pakket kunnen opnemen of Luisteren
Op kantoor heeft Aline overleg met haar secretaresse Helena. Helena leest een brief voor van de stichting Bartiméus Accessibility, die ijvert voor toegankelijkheid
van internet voor mensen met een functiebeperking.
Aline, die hiervan in haar vrije tijd bestuursvoorzitter is, wordt gevraagd de brief te ondertekenen. Een volgend stuk betreft de subsidieaanvraag van Per Saldo. Aline moet de aanbevelingsbrief schrijven. Helena heeft daarvoor de aanbevelingsbrief van vorig jaar bij de hand. Het
eerste deel kan gekopieerd worden, het tweede deel
moet in verband met nieuwe activiteiten van Per Saldo
alleen het hele pakket. Dat mag absoluut niet het geval
zijn.’ De andere aanwezigen vallen haar bij. Dat doen ze ook als Aline aandacht vraagt voor een volgende onduidelijkheid: vanaf 1 januari 2007 zit huishoudelijke verzor-
ging in de Wmo. Maar vanaf 1 april 2007 kan het ook in een zorgzwaartepakket zitten. ‘Nieuwe budgethouders die geïndiceerd zijn voor verblijf maar extramurale zorg
willen inkopen inclusief huishoudelijke verzorging zijn dan de pineut. Zij moeten voor die drie maanden naar de
gemeente.’ De voorzitter belooft zich hard te maken voor een goede regeling voor deze groep. Knop om
worden aangepast. Zonder één keer te haperen dicteert
Tegen 17.30 uur is Aline Saers weer terug in Utrecht.
ten. De computer zet de tekst vervolgens om in gespro-
Terwijl ze een in de magnetron opgewarmde maaltijd
Aline de juiste tekst. Helena zal die in de computer zetken tekst. Samen met alle andere stukken die Aline moet ‘lezen’ komt die tekst op een CD te staan. Die neemt
Aline aan het eind van de dag mee naar huis om hem ‘s avonds af te luisteren. Zorgzwaarte
Dan volgen korte overleggen met een medewerker over personeelszaken en met de communicatiemedewerker over de nieuwjaarskaart. Klokslag half twee komt beleidsmedewerker Frans van der Pas binnen om met
Aline de begrotingsbehandeling van VWS, die volgende week plaatsvindt, voor te bespreken. Enkele zaken dreigen slecht uit te pakken voor budgethouders. Een daarvan zijn de zogenaamde zorgzwaartepakketten. Vanaf
Om 18.30 uur is de bestuursvergadering van Per Saldo. verorbert vertelt ze: ‘Toen ik op het Bartiméusinstituut
de mavo had gehaald, wilde ik naar de gewone havo. Mijn leraren raadden dat uitdrukkelijk af. Ik zou elke
dag huilend thuiskomen. Maar ik had voor mezelf meer in petto dan telefoniste worden. Vrienden hebben me altijd overal bij geholpen. De lokalen van de havo en het
vwo waar ik later naartoe ging waren verdeeld over twee
locaties. Daar moest je naartoe fietsen, ik kon altijd bij
iemand achterop. Na het vwo ging ik rechten studeren. Medestudenten lazen studieboeken in op een cassette-
recorder, die ik dan weer afluisterde. Zo ben ik cum laude
geslaagd. Of het erg is om altijd afhankelijk te zijn van
anderen? Op een gegeven moment zet je die knop om. Dat moet wel, anders red je het niet.’ nn
%IGEN7IJS [ nr 6 | 06 ]
25
[ EIGENWIJS PER SALDO IN BEELD ]
Per Saldo in beeld
Betrokken, deskundig en trots
Tegelijk met de introductie van het persoonsgebonden budget in 1995 werd Per Saldo opgericht, de vereniging van budgethouders voor hulp en hulpmiddelen. Het handjevol enthousias telingen van toen is in die elf jaar uitgegroeid tot een professionele belangenorganisatie met bijna 17.000 leden en bijna veertig gespecialiseerde medewerkers. Een beeld van een organisatie die passie koppelt aan professionaliteit.
26
%IGEN7IJS [ nr 6 | 06 ]
[ EIGENWIJS PER SALDO IN BEELD ]
[Tekst: Maria van Rooijen | Fotografie: Ron Hendriks]
het persoonsgebonden budget. Die zijn verspreid over
In het cursuslokaal van Per Saldo zitten negen man-
leden die jaarlijks worden georganiseerd. Belangrijkste
nen en vrouwen in een kring. Op de tafels staan koffie, thee en koeken. Aan het hoofd zit cursusleidster Alwine
Hardus. De mensen zijn gekomen voor de basiscursus PGB voor beginnende budgethouders. Sommigen willen
weten hoe een persoonsgebonden budget precies werkt, anderen missen goede voorlichting of hebben een speci-
fieke vraag. Zo vertelt een vrouw dat ze enkele maanden geleden is bevallen van een dochtertje met ernstige
hartafwijkingen. Het meisje zal altijd intensieve zorg
nodig hebben. Binnenkort gaat het naar een Medisch Kinderdagverblijf (MKD). Ze wil weten of dat met een
persoonsgebonden budget gefinancierd kan worden. En of ze zichzelf met een persoonsgebonden budget kan
betalen als ze thuis blijft om voor haar kind te zorgen. De
het land, net als de veertig contactbijeenkomsten voor doel van deze zeer druk bezochte bijeenkomsten is het
versterken van onderling contact tussen de leden door
het uitwisselen van tips en ervaringen. Elk lid van Per Saldo krijgt elk jaar een uitnodiging voor zo’n ledenbijeenkomst bij hem in de buurt.
De afdeling Communicatie geeft ook het tweemaande-
lijkse tijdschrift EigenWijs uit, houdt elke dag de website www.pgb.nl actueel en produceert brochures en infor-
matievellen over het persoonsgebonden budget en alles wat er bij komt kijken. Die brochures gaan in oplages
van soms tienduizenden exemplaren het land in, naar budgethouders en belangstellenden. Enthousiast
eerste vraag beantwoordt de cursusleidster direct: het
Daarnaast doet Per Saldo aan consultancy. Daarmee is
vraag belooft ze straks terug te komen. Dat mag name-
weer. ‘Budgethouders hebben veel belang bij zorgaan-
MKD kan beter in natura worden verstrekt. Op de tweede lijk wel, maar het is lang niet altijd de beste oplossing. Leren
Het geven van voorlichting over het persoonsgebonden budget is een van de meest in het oog springende acti-
Hans van der Knijff een groeiend deel van zijn tijd in de bieders die weten hoe de regeling werkt. Daarom advise-
ren wij instellingen over het persoonsgebonden budget. Dat kunnen thuiszorgorganisaties zijn, startende uitzendbureaus, zorgboerderijen of Thomashuizen - klein-
viteiten van Per Saldo. Maar Per Saldo doet veel meer. Om van het persoonsgebonden budget een instrument
te maken waarmee cliënten werkelijk de regie over hun leven kunnen voeren, zijn dagelijks enkele tientallen
‘Cursussen en bijeenkomsten van Per Saldo worden druk bezocht’
betaalde krachten in de weer. Ze zijn verdeeld over drie afdelingen: Beleid, Dienstverlening en Communicatie & Marketing.
De afdeling Communicatie & Marketing neemt onder andere de coördinatie van de cursussen en trainingen voor haar rekening. Communicatiemedewerker Marjolein Storm: ‘De meeste cursussen en trainingen worden gege-
ven en ontwikkeld door medewerkers van de afdeling Dienstverlening, sommige door ons. Zelf geef ik de trainingen ‘Ouder, kind en PGB’ en ‘Op zoek naar hulp’. Met
die laatste zijn we pas gestart. Op ledenbijeenkomsten
hoor je vaak klachten over de kwaliteit van hulpverleners. Tijdens de cursus gaan we na waaraan een hulpverlener moet voldoen, hoe je gaat zoeken, sollicitatiegesprekken
voert en selecteert. Er is grote behoefte aan deze cursus, overigens aan alle cursussen en trainingen.’
Daarnaast geven medewerkers en actieve leden van
Per Saldo algemene voorlichtingsbijeenkomsten over
27
[ EIGENWIJS PER SALDO IN BEELD ]
schalige woonvormen voor gehandicapten die de zorg
De meeste vragen gaan over het invullen van
boodschap is altijd, dat mensen graag een persoonsge-
tiestelling.
financieren met het persoonsgebonden budget. Mijn
bonden budget moeten willen. Anders krijgen ze grote
weerzin tegen al die administratie en gaat het fout. Ik adviseer enkel en alleen vanuit cliëntenperspectief. De cliënt moet er baat bij hebben.’
Om zijn werk te doen moet Hans van der Knijff nogal eens bij het krieken van de dag zijn bed uit. ‘Daarom
ben ik zo blij met mijn eigen persoonsgebonden budget. Ik heb bij een ongeval een dwarslaesie opgelopen en ik maak sindsdien gebruik van een rolstoel. Mijn hulp komt
mij op de gekste tijden helpen, soms om zes uur ’s morgens, andere keren om één uur ‘s nachts. Dat krijg je niet geregeld met zorg in natura via een thuiszorginstelling.’ Bezwaar
Als budgethouders lid zijn van Per Saldo kunnen ze voor individueel advies en ondersteuning bellen of e-mailen
met een deskundige PGB consulent van de afdeling
Dienstverlening. Met zo’n vijftien medewerkers is dit de
grootste afdeling van Per Saldo. Daar werkt onder andere
Alwine Hardus. ‘Wij geven informatie en advies aan
budgethouders. Dat gaat voornamelijk via de telefoon,
formulieren, het vinden van hulpverleners en de indicaAls budgethouders vinden dat de indicatie niet klopt en als ze een pluslidmaatschap hebben bij Per Saldo, krijgen
ze ondersteuning bij het indienen van een bezwaar-
schrift. De medewerkers van de afdeling verzamelen informatie en sturen dat dan door naar een van de twee
juristen van Per Saldo. Juriste Martine van der Velde: ‘Jaarlijks schrijven we een kleine honderd bezwaarschriften tegen de indicatiestelling. Meestal heeft dat succes
en wordt de indicatie hoger. Van tevoren schatten we in of de zaak haalbaar is. Als wij zien dat de zaak kansloos
is, adviseren we de budgethouder om niet in bezwaar te gaan en bieden we geen verdere ondersteuning.’
De juristen houden ook de collega’s van de afdeling
Dienstverlening op de hoogte van actuele ontwikkelingen rondom het persoonsgebonden budget: ingewik-
kelde kost vertalen ze in begrijpelijke tekst. En vaak adviseren ze politici en andere beleidsmakers over juridi-
sche consequenties die veranderingen in de regelgeving kunnen hebben voor budgethouders. Geen liefdadigheid
tientallen keren per dag. Soms komen we er niet uit,
De medewerkers van de afdeling Beleid ijveren voor col-
kantoor te komen.’
het persoonsgebonden budget in de Wmo en AWBZ, beïn-
dan vragen we de leden om met alle papieren naar het
lectieve belangenbehartiging: goede regelgeving rond vloeding van landelijke en locale politici en medewerkers van organisaties als het Centrum Indicatiestelling
Zorg (CIZ) of het College voor Zorgverzekeringen (CVZ).
‘Het is leuk om hier te werken. Ik zie zoveel passie bij de medewerkers.’
Beleidsmedewerker Frans van der Pas: ‘Ik werk bijvoor-
beeld aan een goede en eenvoudige regelgeving voor het persoonsgebonden budget in de Wmo. Nu gemeen-
ten huishoudelijke verzorging gaan verstrekken krijgen
veel budgethouders met twee instanties te maken. Wij willen dat budgethouders over een groter deel van hun budget geen verantwoording hoeven af te leggen, zodat
ze meer bestedingsvrijheid hebben. Wij proberen politici daarin mee te krijgen. Er ligt nu een kabinetsvoorstel om
het vrij besteedbare bedrag, dat nu maximaal € 1.250
bedraagt, te verhogen naar € 5.000. Bovendien wordt
overwogen om de gemeentelijke controle steekproefsgewijs te doen.’
Ook gemeenten moeten goed worden voorgelicht. Frans: ‘Per Saldo heeft niet de knip tussen AWBZ en Wmo kunnen voorkomen, maar ze heeft wel bereikt dat gemeen-
ten verplicht zijn het persoonsgebonden budget in de
28
%IGEN7IJS [ nr 6 | 06 ]
[ EIGENWIJS PER SALDO IN BEELD ]
‘Wij geven informatie en advies aan budgethouders. Dat gaat voornamelijk via de telefoon’
regelingen, zoals WVG-vervoer, ziekenvervoer, leerlingenvervoer. De overheid wil die in één regeling onderbrengen en de mogelijkheden met een pgb toetsen. Per
Saldo verkent samen met verschillende gemeenten de mogelijkheid om een pilot te starten. Voor beleidsmedewerker Marleen Okma een ‘uitdaging’. ‘Het is een nieuw thema, er zijn veel instanties bij betrokken. Gezamenlijk
moeten we nog uitvinden wat de beste aanpak is.’ Een stap verder is het participatiebudget, één budget
waarin alle verschillende regelingen zijn opgenomen, met één indicatie, grote bestedingsvrijheid en minder administratieve lasten. ‘Wij lobbyen intensief voor een pilot waaraan verschillende ministeries meewerken. Ik
verwacht dat het participatiebudget er komt. Velen zijn
er enthousiast over. Dat maakt dit werk zo leuk. Iedereen toont veel respect voor Per Saldo. Zij beschikt nu een-
maal over grote ervaringsdeskundigheid. Daarmee gaan veel deuren open.’ Passie
En dan is er nog het secretariaat, bestaande uit twee
medewerkers waarvan Astrid Krul er een is. Naast ondersteunende activiteiten – bezoekers binnenlaten, cursis-
ten voorzien van koffie en thee – is haar belangrijkste taak het verwerken van de aanmeldingen van nieuwe leden. Gemiddeld zijn dat er driehonderd per maand. Ze
komen binnen via internet, via aanmeldformulieren in
de folders en brochures van Per Saldo en via de afdeling
Dienstverlening, die ook veel niet-leden te word staat.
Zodra de nieuwe leden hun contributie hebben betaald, stuurt ze hun een ‘welkomstpakket’ met informatie over
Per Saldo. Ook de opzeggingen – de helft minder dan de aanmeldingen - komen bij haar binnen. Astrid: ‘De Wmo op te nemen. Dat is per saldo een stap vooruit. Want die verplichting zat niet in de oude Wet voorzie-
ningen gehandicapten (Wvg). Maar daarmee ben je er nog niet. Veel Wvg ambtenaren zien de Wvg als een
liefdadigheidsvoorziening. We moeten werken aan een cultuuromslag, waarbij die ambtenaren het persoonsgebonden budget gaan beschouwen als een voorziening
die nodig is om zelf de regie over het leven te voeren en waarop burgers gewoon recht hebben.’ Deuren open
meeste mensen zeggen op omdat ze geen indicatie meer hebben of bijvoorbeeld naar een verpleeghuis gaan.’
Astrid werkt bijna drie jaar bij Per Saldo. ‘In het begin
vond ik het wel apart. Er werken veel mensen met een
beperking, sommigen zitten in een rolstoel, anderen zijn blind. Je kunt niet zomaar zeggen: dáár ligt het. Maar dat
wende snel. Het is leuk om hier te werken. Ik zie zoveel passie bij de medewerkers. Dat komt omdat ze vaak zelf
een persoonsgebonden budget hebben. Ze weten wat er op het spel staat als het persoonsgebonden budget niet goed geregeld is.’ nn
Een ander thema waarmee de afdeling Beleid zich bezig-
houdt is vervoer. Daarvoor zijn nu allerlei verschillende
%IGEN7IJS [ nr 6 | 06 ]
29
PerSaldo wijst u de weg Speciaal voor leden van Per Saldo Informatie over de Wmo Op 1 januari 2007 wordt de Wet maat-
schappelijke ondersteuning (Wmo) van
kracht. De Wmo kan grote gevolgen hebben voor u als budgethouder. Vooral als u een indicatie hebt voor huishou-
delijke verzorging. Per Saldo komt naar u toe om u precies te vertellen wat de gevolgen zijn voor uw persoonsgebon-
den budget, tijdens bijeenkomsten in de regio, door heel Nederland.
De bijeenkomsten zijn alleen toegankelijk voor leden van Per Saldo. De kosten bedragen € 5,- per persoon, inclu-
sief koffie en thee. Aanmelden kan via de uitnodigingsbrief die u thuisge-
stuurd krijgt, via de website www.pgb.
nl (rubriek De Wmo) of de Per Saldo ledenservice (030) 240 30 66.
De volgende bijeenkomsten zijn al gepland.
• Dinsdag 16 januari in Rotterdam, 14.30-16.30 uur en 19.30-21.30 uur.
• Dinsdag 23 januari in Arnhem, 14.30-16.30 uur en 19.30-21.30 uur.
• Dinsdag 30 januari in Tilburg, 14.30-16.30 uur en 19.30-21.30 uur.
Cursussen en trainingen Leer bij over het PGB Per Saldo geeft cursussen en trainingen over alle onderdelen van het per-
soonsgebonden budget.Voor budget
houders en dienstverleners en hun
30
%IGEN7IJS [ nr 6 | 06 ]
organisaties. De komende maanden
tips voor de aangifte van buitenge-
cursussen en trainingen. Alle cursus-
2006, waarvan u binnenkort aan-
kunt u deelnemen aan de volgende
sen en trainingen worden gegeven bij Per Saldo in Utrecht.
• Basiscursus PGB voor beginnende budgethouders. De cursus duurt van 10.00-16.00 uur. De cursus wordt
gegeven op 25 januari, 1 februari en 15 februari. Kosten € 50 per persoon inclusief lunch. Leden van Per Saldo betalen € 30.
• Training‘Op zoek naar hulp’op dinsdag
16 januari van 9.45 tot 16.00 uur.In deze
training oefent u de benodigde vaar-
digheden voor het vinden van de hulp die bij u past. Deelname aan deze training vereist basiskennis van het
persoonsgebonden budget. Kosten
€ 50 per persoon inclusief lunch. Leden van Per Saldo betalen € 30.
• Training ‘Ouder, Kind en PGB’ op dins-
dag 30 januari, van 9.45 tot 16.00 uur. Een training voor ouders waarin
u in kaart brengt hoe u met behulp van een persoonsgebonden budget
zo optimaal mogelijk kunt leven. Deelname aan deze training vereist
basiskennis van het persoonsgebonden budget. Kosten € 50 per per-
soon inclusief lunch. Leden van Per
• Training
’Voorbereiden
gifte doet. Bij een handicap, chronische ziekte, psychische problemen
of beperkingen door ouderdom
Voor budgethouders
Saldo betalen € 30.
wone uitgaven over belastingjaar
op
de
(her)indicatie’. De training wordt
gegeven op 13 februari van 10.00-
16.00 uur. Kosten € 50 per persoon, inclusief lunch. Leden van Per Saldo betalen € 30.
• Workshop PGB en aftrek van buitengewone uitgaven: veel praktische
kunt u in veel gevallen buitengewone uitgaven aftrekken voor de
inkomstenbelasting. Dat levert vaak honderden euro’s voordeel op!
Deze workshop wordt gegeven op
6 maart van 14.00 tot 16.30 uur. Kosten voor leden: € 20.
Voor professionals
• Basiscursus voor startende organisaties en zelfstandige dienstverleners. De cursus wordt gegeven
op 8 februari van 10.00-16.00 uur. Kosten € 195 per persoon inclusief lunch, abonnees van Per Saldo krijgen 10% korting.
• Verdiepingscursus PGB voor organisaties en zelfstandige dienstverleners die dieper willen ingaan op het
arbeidsrecht en de zorgprotocollen
en werkdocumenten van het CIZ. De
cursus wordt gegeven op 22 februari van 13.30-16.30 uur. Kosten € 115 per persoon inclusief lunch, abonnees van Per Saldo 10% korting.
Voor aanmelding neemt u contact op
met de ledenservice van Per Saldo, telefoon (030) 230 40 66 of via de
website www.pgb.nl (rubriek Per Saldo -> Cursussen). nn
