! " # $ % % & # ' # " # ( % $ i

!

"

#

$ % %

&

# '

# "

#

(

%

$

i

!"

#) % "

% % "

%

# * ' "

'

%

# ' ' #

'

'

% # # %

%

%

' # +

'

#

" -

%

, ,

-

# #

1

)

% "

%

.

# *

% # #$

/0

,1234 /004-%

" ,

356

"

%

#

/004% #

"

"

/7

#

,8 +-

1/%3 /004%

/009# )

1/%4

%

/010%

400

,)

/%6

$: ,

-

% /007-# % ' %

' " ,

%

-# *

"

'

'

# $

"

"

;

#

"

#

%

" "

2

"

#< '

=

= "

#:

,

%

'

'

-%

# # %

,"

"

"

" -# "

%

"

, '

-#

' "

"

#

" "

% #

: $

'

' % '

>

#

'

"

"

#

:

. % # <

#

"

'

'

3

"

%

' # '

.

'

" # )

#

%

" "

"

# "

" .

#

# +

'

%

#

#$ #! $ > : # %

# 4

: # #

%

# !" & !" #'

!(# !

:

' # ?

$

' #

$

'

" # '

#

5

$

,$: #

@

%$

:

,(

:

- #

8+

,$: #

' % $:

#

"

"

" A

1

'

/#

>

)#* ! $

,"

-

B /#/

5#0 B

&"

/#

B

# )

% "

# 20

/30

/20

&

$: # )

0#4C

D

#

$ 8

# $

<

# +! + ! # ,( & !( ! %

6

D 8 . ,'

$

)

-

#

#

-# <

, 100C% * : ,*

% ! )

% &ED: ,E

"

D

%

$ :

:

" -# *

! #

" -

* :

% , "

ED:

-

'

#

TANDAN BUAH SEGAR PEREBUSAN (Sterilizer) Tandan Kosong

PERONTOKAN (Threser)

Mulsa/Pupuk PENGADUKAN (Digester)

PENGEPRESAN (Screw Presser)

PEMISAHAN AMPAS

PENYARINGAN Vibrating Screen

Depericarper

PENGENDAPAN Centrifugal Purifier

hydrocyclon

PEMECAHAN

PEMURNIAN Clarivication Tank PENGERINGAN Oil Vacum Dryer PENYIMPANAN CPO

PENGERINGAN Nut Silo

Cangkang

Nut Cracker PEMISAHAN

Dry Separator PENGERINGAN Winnowing Kernel PENYIMPANAN KERNEL

A

1# )

7

%

!"+ , !

& !-

:

( & "& !" # ,

,

D

-

)

8 .

#)

,)

# )

30F

20F8#

, " '

-

#*

10C & 14C # )

8

+ $

%

$ ,G

" ,

,)

"

-# -

-#

) "

,8

#

+ -

) "

H #

'

"

%

8

$

,

'

%

$ #

.

+* *

/# !&!

& !+

&

G"

#

)

#

. : $

'

" %

,+

-#

8

TBS 100%

Penguapan 0,4% Air kondensat 11,1%

PEREBUSAN

Tandan Rebus 88,5 % PERONTOKAN

Tandan Kosong 21,5%

Buah 67%

PENGADUKAN

PENGEPRESAN

Mulsa/Pupuk

23,5 PENYARINGAN

Air 9,7% Minyak

DEPERICARTER I

Air 7,9%

DEPERICARTER II

Limbah Padat

DECANTER

Air 14,4%

PEMECAHAN CANGKANG

Dikeringkan

26,0%

Minyak

CPO 22,5%

PURIFIER

PEMISAHAN ANGIN

Pupuk

4,2% 1,2%

4,2%

Minyak 1,0%

2,2% 39,4%

Tangki Timbun CPO

Ampas 12,9%

10,6%

KLARIFIKASI

Sludge 26,3%

VACUM DRYER

BOILLER

PEMISAHAN DENGAN AIR

PENGERINGAN

Tangki Timbun CPO

5,0% PENYIMPANAN KERNEL

Minyak 0,2% TANGKI PENGUMPULAN LIMBAH CAIR

Limbah Cair 9,7%

Air Kondensat 11,1%

Limbah cair 60% UNIT INSTALASI PENGOLAHAN LIMBAH (IPAL)

0

:

"

A

/#

+* *

!"+ , ! ! & 1&

)

"

8

:

8 . " %

8

)

#

'

"

# # : 70 /1 C

30F8

'

13 /9

9 C#

8 A

)

"

9

'

#

8

"

)

"

" &

<

8"

#

"

,

"

#

"

% " "

#

) " 60F8

6 C 19

40F8% 70F8

17

#

%

(

,

-% #

*

8+

% #

$:

'

,DD -

# 8+

%

$:

# * 8+

%

% %

'

'

# $ "

#

10

& /) , %

'

!& *( ! + !*& & /) ,

1&

'

1&

I $

%

% "

#

"

#

" A

5#

A '

#

A

9

$

1

' #

'

,* % $ $

-#

1# I

%

' + !*&'

!& *

!5

2 34

$

(

+!

%

) "

#'# +/'+* '#' ''! ' & ! "&

.

8

0 ,' -

%

"

0

#'# ! '

!" &

+/'+* / )+!

! "&'#' ' & #'#

*

! !

& 5' ' ! *' ' !

& && " *&

& #/' ! ) +& >$

$#

,/000-

11

Minyak sawit Daging Buah

Sludge

Minyak kasar

Sabun

Padatan

Pakan ternak

Pengisi bahan bangunan Serat/sabut

Inti

KelapaSawit

Minyak goreng Minyak

Bungkil

Biji Sawit

Arang

Margarin e Salad dll. Bricket Karbon aktif

Tempurung

Asap air Tepung tempurung

Tandan Kosong

A

5#

Bahan bakar Papan partikel

Pakan ternak Bahan bakar Industri kimia Industri pangan Industri kimia Industri kimia Briket Pakan ternak Bahan bakar Pupuk Mulsa

Bahan organik

' 12

TANDAN BUAH SEGAR (100 %)

PENGUAPAN 0,4% BLOWDOWN 11,1% BRONDOLAN 67 %

TANDAN KOSONG 21,5 %

CPO KASAR 43,5 %

BIJI DAN AMPAS 23,5 %

UNSUR N 1,5 %

CPO 22,5 %

UNSUR P 0,5 %

SOLID 4,1 %

BIJI 10,4 %

UNSUR K 7,3 %

AIR 16,9 %

KERNEL 5 %

SERAT 11,5 %

CANGKANG 5,4 %

AIR 1,4%

UNSUR Mg 0,9 %

9# D

A

<

$

AMPAS 12,9 %

$ ,$

"

:

-

7

/009%

"

'

# #

$

$: %

1/

%

/0C

$

%

+ ? 50

5 /

$: &

700

8@ ?

$: &

% 570

/90

? 0%7

# )

% + ?

*

,

$

*

% 1232-#

% 6/

%

8 @ ? 1#990 '

$ $

/

>

13

$

/#

'

$

# # * ! - !"( ' ,$

&

-J

2+!6,477

50

%

94

. 9

70

.

>J

K K /0C $:

JJJ

K

2 , 6,4777

89 8 0

/

JJ

&'& *&

%

1

K /70

$

90

$

&

" 5%69

%

1%65

# ) ' #

$

5

# $

5 :

&

: & 1#

"

:

/#

69%93 19%96

5#

10%90

9#

1%75

4#

8

% 9

%0 0

0 8.

9 %

0

% ;

;% ;

.

%0 8

%; .

8

0

8;

&

0

19%96

50 #

%

%

0%29

$:

:

8

.

9 9

,

-

10%90

/0%03

14

10%42

//C 1%44

$:

9%9/

#

)

'

"

%

%

%

> I

%

' #

'

%

%

%

%

$

%

%

%.

#

%

%

#

'

,

-

#

:

'

'

%

%

# $

" " #

)

% "

%

'

#

& *& & /) ,

'

1&

< # + % )

:

>

" 1 $

8+

/%40

1#

15

$

9

1

8+

+ 1#

/#54

/#

+ ,

+

-

0%15

5#

0%0/ I

/%40

E'

) "

" 1

$: /9

0%5 0%9

% &

" 1%776

5

1

8+

#

" L 70C # :

$ -

,

"

:

)

-

" $

$

4

,

"

,

4

#

:

+ <

1#

:+)

&

/#

8+)

&

5#

$

& &

9#

9 0

< %0 %< 0

%% < 0 8 <

9

0

%.8

0

%

%

8 .

$

16

:

+ <

&

4#

7#

; < .8

<

% 80

%%<.

.

' $ $

%

<;

" 7

#

7 #

& /) ,

!(#!" !

'

*( * 3 )

1& 1#

"

:

/# ) 5#

$

.8

%9

08

;;

9

%

8

9

;.

98

09

80

.;

.8 ;

$ $

8

;0

90

%%

6

:

98%

%0

" $

.99

%8%

9# 4#

& !"

6 %

> 8 !(#!" ! ,

2 34 :

$

0= "

8.=

9

.; = %% = .;

0. 8

17

)

%

'

#

:

< "

%

"

"

# # :

' )

D

'

//

'

(

*

%

* #+* .0 ;3 / !#!$ #

?# #' ) & 55 950 @

# @

'

' !(

>

! ) ,1 $!$!" +*+!"

94C% %

3/C% %

% "

%

#

18

@ M

E

%

'

'

# %

% %

"

" #M

"

E # M

% .

E

% "

#

M

E

" # )

"

% ! #

" #

A

4

7

M

.

E

)

#

M

% "

" #

,

-

, , '

E

%

-

-

#

19

polutan

Bahan baku

Input

Industri

Output Produk

limbah

A

4

.

Industri I (Proses I)

Sumber Daya Alam (Bahan Baku)

Industri II (Proses II)

Eco-products Industri III (Proses III)

A

7

M

E

#

20

M

E

'

" %

M

E

'

M

E

#

%

' "

# "

" .

%

#

M

"

%

E

>

,

1#

" -> )

' %

"

"

%

%

#

/# $ "

>

% #

.

'

%

"

"

# ?

M

#

E

% #

M

E

% : # '

.

: '

21

" # :

"

%

:

>

1#

% "

"

" "

:

" -

"

,

"

" "

" %

%

. # /#

"

" %

%

#

5#

'

,

.

%

.

9#

H

-#

!

# 4#

"

' % .

"

# 7#

#

6#

# : " %

)

%

" %

%

#

"

22

%

: #* :

%

"

" % #

% #

M

*

$#

"

E

"

%

& N

, ,

-# )

-

8

"

$

'

# ) %

#

% $#

"

" $#

"

#

. $#

% "

% $#

#

"

5#300

300

%

"

5000

# $ $:

#

"

% 10

% %

14

#

%

# < # .

'

#

23

"

% " % " "

,

"

-

%

' #

"

%

"

"

"

"

"

#

'

' # $#

"

:

$

,:

- 8

N:

$: ,

N $:-

' ' #

"

8

/

+ , %

"

,8 +-

+-#

% % "

+

%

%

%

#

9

"

,

.

% -

/

% +#

$#

"

8 +% ,

+

# )

%

"

"

16%7C ,

+

,

#)

"

%

.

-

"

"

"

50#000 $:

,/57%/9

-

-#

+

.

456%41

#

24

< .

" # "

' %

# $#

"

' 400

&

"

, $#

#

"

'

: -%

# )

"

' '

" "

'

%

#

"

/6%424

#

'

:

15/ L 1/ 55C

% 55C '

9%65 ,

15/ L 1/

-

16#466

# % $#

"

"

#

% " % " "

,

"

-

%

' #

"

%

"

" " "

" #

'

' #

25

M

:

E

' # ) %

#

M

E

'

:

% # +

#

% '

# E"

%

"

#

"

"

>

& " "

'

,

"

%

# +

%

%

# 9#1#

8 )

" >

9#1# #

:

:

"

#

,

26

#

,'

% 60 30F8

-%

90 94F8

# $: &

70

%.

600 640

5&

#

:0)

20C#

) #

,( <-

4

#

'

,.

'

"

KD$ -% # ,*

-

% "

<

6%0 6%4#

# 9#1# # #

: ' *

"

' '

" :+) O 100

&1#

:

D

% ' ' "

: :

%

D #

% :

70C

# ) "

:

>

,

1/-

'

/

-

( <

5-

/%4 /

90

/0

GG <

# 27

9( <

14

4-

( <

/

(

156

.

5

24#200 10/#640

*

%

#

" <

:+) 100

&1

< 7 2# I

"

% %

.

40

70C# )

% % # 8

( < /

*

9

( <

# :

/

1%4

'

( <

3

# : ,

-

#+

%

" " .

#

"

"

6 @ #

50

$: &

# #

/0& 220 %

" <

" $

%

#

28

3

2

1

• • • •

4

10 m

8m 30 m

WPH 2,5 h

8m

8m

WPH = 20 h

WPH = 40 h

60 m

WPH = 20 h

WPH = 40 h

120 m

K. Anaerobik Sekunder 2

K. Anaerobik Primer 2

Resirkulasi 50%

K. Anaerobik Sekunder 1

K. Anaerobik Primer 1

8m

100 m

WPH = 15 h

Aerasi-Aerobik

(100x30x3,5) m3

8m

Buang ke Sungai BOD = 50 mg/l

30 m

10 m

Biosolids dikeringkan

WPH 2 h

K. Pengendapan (30x30x2) m3

Gambar 7 Dasar Perancangan Sistem Kolam Anaerobik Aerasi. Kap. PKS 30 ton TBS/jam

10 m

WPH 2h

Bak Pengutipan (10x4x1,5) m3

Air rebusan Limbah Klarifikasi Air hidrosiklon Alat pengukur aliran

30 m3//h

450 m /h

3/

120 m /h

3/

BOD = 25.500 mg/l

WPH 2,5 h

(60x20x5,5) m3

(120x30x5,5) m3

Lumpur pengendapan Kolam Anaerobik (30x20x0,5) m3

Bak Pengasaman (30x10x3) m3

Dasar Perancangan : • Kap. Olah PKS 30 ton TBS/jam • Pengoperasian maks. 20 jam/h 3 • Laju alir limbah = 1,0 m /ton TBS • Luas areal pengolahan limbah = 50.000 m2 • Volume limbah = 600 m3/hari

29

) 9

# ## & /) , !(#* & & !)& & /) ,/

/

( *

:

& !/

A

+ '

+! :

)! !? *

#!

100

&

0%/4

&

540

&

0%33

&

/40

&

0%75

&

/4

&

0%0751

&

40

&

0%1/4

&

)

&

:

"

2

%:

,1224-

> ;

&!

,'

#!

0/% '

7 2 >)

$

*& /#/ * ) *

1&

& *

! ,

+/'+! ! ! !" ! !

& /&

& /) , : &

) #/ ( !

2 /"64

2 /"64

2 /"64

2 /"64

" 2 /"64

/4#000

400 200

20 190

1#000 1#264

/40 590

4

/4#000

400 200

20 190

1#000 1#264

/40 590

64

5400 4000

764

20 110

1000 1340

/40 5/0

54

/#000 5#400

940

7/ 34

364 1/40

170 /14

14 /1

100 /00

30

4 14

9/0 760

/4 44

/

100 140

90 60

5 14

550 740

16 90

2 , & 4

-

>

%

%

$

,122730

9#1# # #

:

D

'

'

# < # I

%

"

.

% "

I *

.

"

D

'

% #

'

%

"

'

% # *

'

#+

'

# :

#

> 1- D /- :

%1

5-

( <

/

/

( <

9-

% 90

4-

'

7-

' %1 &

/%4 /

(# <

/0 ( <

%5

14

( <

6

6- : " D

A '

) 3

" >

31

3

2

1

• • • •

4

10 m

8m 30 m

WPH 2,5 h

8m

WPH = 20 h

WPH = 40 h

8m

K. Anaerobik Sekunder 1

K. Anaerobik Primer 1

60 m

WPH = 20 h

WPH = 40 h

120 m

K. Anaerobik Sekunder 2

K. Anaerobik Primer 2

Resirkulasi 50%

(60x20x5,5) m3

(120x30x5,5) m3

8m

123 m

K. Fakultatif WPH = 15 h

(125x40x2,5) m3

8m

90 m

(90x30x2) m3

K. Alga 7h

Gambar 8 Dasar Perancangan Sistem Kolam Anaerobik Fakultatif. Kap. PKS 30 ton TBS/jam

10 m

WPH 2h

Bak Pengutipan (10x4x1,5) m3

Air rebusan Limbah Klarifikasi Air hidrosiklon Alat pengukur aliran

30 m /h

3/

450 m3//h

120 m /h

3/

BOD = 25.500

WPH 2,5 h

Bak Pengasaman (30x10x3) m3

Bak pengeringan lumpur lumpur dari kolam Anaerobik (30x20x0,5) m3

Dasar Perancangan : • Kap. Olah PKS 30 ton TBS/jam • Pengoperasian maks. 20 jam/h • Laju alir limbah 1,0 m3/ton TBS • 2 Luas areal pengolahan limbah 83.000 m 3 • Volume limbah 600 m /hari

8m

90 m

Buang BOD = 50 mg/l

10 m

K. Alga 3 7h

8m

K. Alga 2 7h

32

9#1#:#

:

,

#

"

K

"

-%

'

'

# % % %

% #

' #

'

%

,<

% 1236-#

' I

.

"

%

'

>

%

I

% % % # $

# '

< %

#)

) # >

.

!& ' !- /' + !6*' & !

4 :

( <

"

64 30 & 33

# %

"

# ' G8

5! #

B B

" '

# ) # .

)4

& * / B )(

#

!& ' & ( !

*

# # $ ,

:+) 5#400 4#000 %

; 1%4

9

& -%

;9

,'

;1 %

; 0%/4 %

/

A

2:

)

-

/%4

#

9

;9

;1

34

A

,'

10

- /%4

; 1%4

; 0%/4

"

"

#D

"

#

#

"

%

'

# "

%

'

" %

# )

'

" #

35

Parit Utama LPKS

Jalan Panen

A

'

"

A

15 cm

10 cm daerah perakaran A 7,7 m

A

"

'

36

A

10 cm

A '

A -

!& ' &

/%4 ; 1%/4 ; 0%1

# 2+!" ) (4

#

%

#

"

#$ % #

#

"

% # )

"

# %

'

%

#I "

' # I

'# $

% %

% %

# /0"

50"

50" #

37

"

% $: #

-

!&

+<

! &

"

"

,

,*

-

*

#

"

"

,8

' #

%

*

%

'

#

% &*

# A

#$

"

>

Gambar . Aplikasi limbah cair PKS dengan cara traktor-tangki

38

: %

#G

"

" # ) # <

$:

/9C

#

"

57 "

"

#

%

"

'

# )

"

14%/ "

' 40C

% 10 14C# "

"

% # # '

"

"

> ' %

%

%

# #

% < # ' ,<

'

.

#

% 1236-# *

"

%

#

39

"

%

740

&

&

# )

#/# # & /) ,? & #! #

+

'& *&& /) ,? &

&!

1#

:+) ,

*!

&-

!

O 5#400

/#

,

5#

'

&-

O 5#000

<

7#0

>)

:

"

'

"

%:

,1224-

&

#

'

%

% %

40

70C#

" :+)

5#400

4#000

&

# < #

:#510&94/& E $

&

P &24

,

"

-

,$

-#

" %

% '

%

' "

#

40

:

"

"

A

#

"

?/ /#

+! C C

!

! ,

! /' !" ! , D

( / ! * /' & & ! ,

0C C

#) !" '+  /) * ! & * *#/# * /' & & ' / ! !

A

"

41

9#1#8#

:

$

A #A

# 70 60C

0%/ 0%5C

% /0 90C

' %

%

#

"

'

# :

"

% %

"

#

"

" %

" ""

'

B ,)

"

%

% 122/-# '

# I 40 4608%

' "

'# 10 16

# ,.

Q 9%3 5

:+)&

"

&

KG -

1400 9/00

5

5

&

/%4

#

1/ 5

&1000

#

% 1%3

/3

&1000

5

#

5

#

: # I 70

$: &

10

/0 5

/0#000 #

&

9%4

% ,

4#500

&

5 &

5

-# A

42

10 m

16 m

8m

20 m

8m

8m

20 m

120 m

8m

36 m

10 m

Dasar Perancangan :

Pemanfaatan Gasbio

2 3

Perangkap kondensat Kompressor dan resirkulasi gas

Bak Pengumpul (16x10x3) m3

1

4

• • •

kondensat 3600 L Tangki AnC 15h

• • •

(20x12x2,5) m3 Pengendapan Anaerob 1h

WPH 1h

4

•

Kap. Olah PKS 30 ton TBS/jam Pengoperasian maks. 20 jam/hari Laju alir limbah dari St. Klarifikasi & air kondensat 0.8 m3/ton TBS Laju alir limbah hidrosiklon 0,05 m3/ton TBS Laju alir limbah total 0,85 m3/hari 8m Volume total limbah 510 m3/hari Luas areal pengolahan limbah 25.000 m2

3600 L Tangki AnC 15h

Biosolid Ke Sand Bed

(120x30x3,5) m3 Aerasi-Aerobik

WPH = 20 h

(30x15x2,5) m3 Pengendapan Aerobik 2h Biosolid dikeringkan

Lumpur anaerob & Biosolid

• • • •

Air rebusan dr oil trap (5 jam) Limbah Klarifikasi dr oil trap (8 jam) Air hidrosiklon Alat pengukur aliran

Buang ke Sungai BOD = 50 mg/l

44 m

16 m Bak Pengeringan lumpur (30x20x0,5)

8m

Gambar. Rancang bangun Sistem Tangki Anaerobik Tertutup (Resirkulasi Gas)/ Aerasi-Aerobik. Dirancang untuk PKS kapasitas 30 ton TBS ton TBS/jam

43

' 55C%

1000 "

"

,,

#

- /40

)

7

% %

/0#000

#

A

' # E '

"

%

# $

' "

%

# :0) O /000

&

% # I % '

9#1#)# @ *$ ,@

*

9#1#)# #

$

-

8

"

.

#

, 8

-

"

8 20 1/0

#

:

"

>

.

% >

44

" 50

&

,

4

-#

# *

,

#

/ ' %

-

# & #

% "

#

.

' ' # )

# < , % % %

% 8-

# "

#

E

#

< "

# E '

"

/0

#I 10

$:

5

# ) % '

%

# E # >

45

& " "

'

,

-

) # + 8

'

#

'

>

9#1#)# # @ *$ ,@

* %

.

$

-

&

'

> 8+)% :+)%

#

'

%

# %

" &';

, -%

%

'

> #

# :

# 8

"

,

&

"

-

'

> #

# "

# %

"

,

" .

#

46

'

% '

"

"

'

# #

' #

"

$

#

)

"

# $ "

#

A

!

' -!

, .

/

'

8

Gas Bio

Pemisah lumpur

LCPKS

L u m p u r

Limbah Cair

Perombakan anaerobik

Pemanfaatan Biogas Perombakan aerobik

A

Sungai Aplikasi lahan

Perombakan anaerobik Pengeringan dengan panas Pengomposan/ Pengeringan biologis

TKS

#

Kompos

Pencacahan

#

,

/' -

5 ' % %

"

#

47

' !"+ , ! * ? ' /& * , ! #/'# #

!

+)&

"

8

"

,@ *$- ,A

@

*

@ *$

$

-

@ *$

1#

>

%

%

%

#: >

,

% '

%

-# @ '

# '

"

# "

% / '

,

$

A

/ ' --#

,

8

"

%

'

" "

,

.

# " @

*

$

,@ *$-

#@ ,

)1

-A

$

)/

'

"

R )

,)1

' % )/

)1

"

' #

'

" ,

' -R

>

48

!" &' !-& /' ! ! 2 & "*

2

G G

'

(!

(!

4

.

554

&

4 /64

&

/40

&

)

90

"

$

/40

"

$

/00 "

: +/'

" .

$ 70 &

49

Pengukur gas

Limbah cair

S 1

S2

D 1 V1

V Tan2 gki Penyimpanan

V3

V5

D2

V6

V7

V 8 Keluaran

V4 P R Pompa umpan Pompa resirkulasi

Gambar . Diagram pilot plant (D1 aktif, D2 tidak aktif)

50

!"# # " *

@ (

$ ,)1 A

-> $

1

'

%

' -

"

,

/ "

"

#

#

/

)1

#

,

;-

# /

"

%

<

#

)/

' #

'

" #:

#

,/7 /38-# % 8+) 8+)

%

< #

I

"

" #

.

"

.

. .

#

D

' # : ' #

" "

% #

20C .

#:

# )

>

51

$

" "

8

"

# 8+)

310

+/& ,

20C

5

J

-

'

" '

470 &

#

8+)

7/C#

'

" "

%

'

" " #

,'

/#

-

8

"

#

" #$

'

# >

I

# "

# # 8

.

'

, -#

& !*& ' ' !" '#!" ! ( !" !

(

# * ) " &) &# ,

A

-E "

% 30C

/0C ,7

-#

B B

#

B B%

52

1000 80 0

A

*

$

#A #

"

# A

$

!

%

*

.

/

/

#A

30C /

% #

B B . 70 8

100C# /38#

"

"

"

# > # G G

' %

'

"

53

)

"

" >

< # $ # )

/

%

"

/0C )

"

#

" "

7

# 5%/C

70

# )

"

# < '

8 %

"

#

> 8 "

%

%

>

8+)

50 40C 70 60C " #

%

' #

%

8

# $ "

% '

#

54

/ '& *& !-

!"+ , ! !

8

+)&

* ) " &) &# E

"

# *

% # #

1400 9000

&

20C 8+) 8+)

8

< 7%4

# +

8

# )

8

%

#I

8 %

/7 (

$: %

'

$:

14 16 ( # " "

>

8

. % .

,20 1/0

-%

%

%

"

# *

% #+

%

.

%

' @

*

$

"

8

,@ *$-#

"

,

.

'

8+)% :+)%

-% %

,'

%

-# $ " " 8

'

#<

" 8+)

%

"

#

"

%

#

55

#

'

"

# :

@ *$

' /7

(

$: %

8

# 9#/#

# 9#/# #

$

9#/# # # $ $

'

% ' '

# ) %

%

' '

'

# $

$: %

*

? 0%7

8 @ ? 1/

% *

% 6/

%

8 @ ? 1#990

%

/0C

$

%

5

+ ?

/

#)

50

$: &

700

$: &

%

570 + ?

/90

# %

$

#

> *

, -%

" "

#

56

* # *

" " # %

" " $

"

#

"

# < "

# #

% #

#

$

,$: -

"

L 50 " $: $:

0%

L 40 "

1 5

#

$

"

+ " # < %

$ "

+ "

.% # <

"

% 600640 # I

54

&

/0//< & # $

610

"

# %

# <

# % 5#000

%

>

57

)

A

:

"

A

9#/# # # $

, $ -

+ "

#

'

' 8

#

% #

% " "

8& % # '

#

58

I

8&

/0 "

# *

% 8&

14/0#

%

" 8&

# :

8& "

'

%

8&

"

%

8&

9%2

8&

/%5

# $

%

5 4" "

,

$

-# #

40 70C%

Q34C% %

'

' "

#

<

7%36%4# $

$ '

+

!& * # #,

+

)& ,!

# !" !

:

G

$ $ %

, -

:

,

%

$

"

# )

# #

#

- !" (& $!"

#

: ,

$ -#

G

$ #

,

-

:

,

%

"

59

-#

:

#

$

$

:

#

,

%

. ,10 40C-# .

:

'

$ ,10 40C-

,

"

#

)

% # 14/0C% % $

"

"

#

' 5

5

# (

'

"

19 /1

' 46

"

9470 8#

/5

' # $ %

'

" #

'

%

% %

.

1

5

1

#$

% '

# D

46 70 60F8#

"

%

60

-#

# 1%4

%

10

# > %

" ,

'

&

# ,

% # %

" )

1/

8& O /0 $

/ %

&

"

#

$ % # 8&

10

# $

' 8

# >

Tandan Kosong Sawit (TKS)

Perajangan TKS dengan Mesin Perajang

Kompos Tandan Kosong (TKS)

Pembalikan Kompos dengan Mesin Pembalik

Pembuatan Tumpukan

Penyiraman Kompos dengan Limbah Cair PKS

61

9#/# # #

:

$ " # +

"

% %

%

'

%

# :

'

%

%

%

%

# :

% "

%

>

%

% /9

#

"

'

$ >

1# $ " /# A

# %E 9

" "

40C# :

% # 5#

9 #

9#

#

4#

90 40 8# I

40 8

" #

%

"

4

#

7# # 6#

9

#

62

4.2.A.iv.

) )

"

$

:

8

,

:

-

"

#: " #

,'!

!" /)& !

!( ! +*+!"

1&

$ 94

/"#

," -

1 "# 10008

+< ""

104

# :

"" #

#

$

63

Tandan kosong

Mesin crusher

Mesin pencacah Cacahan

Serat Serat kering

Pengeringan

Serat bersih

Pembersihan akhir

Penggulungan & pengikat serat

A

)

# )

>

,$ -#

1

$ &

# %

%

# 1#

$ '

#

# "

$

# # '

# %

#

/# )

' $ # 64

5#

$ 13<

"

500 $

#

'

$

% # $

" -#

'

' "

$

,10 " 50 '%

%

%

S %

%

%

%

# ,&#!" !

"

,!

> 5/ ;5/ ;1%/ " 5#

*

1 &" 5# :

"

1//3%3 &

# ,

-

1>5# :

T ;1//3%3 K

506%/ # :

K 5&9 ;1//3%3 K 2/1%7 # 1>/#

:

/C

1C ,'!

' /)#

!

,

/,

'!

,8 ,+<-/-

+9-5

#

/ !

1#

% #

/#

#

5#

% "

"

#

65

9# 8

" %

"

1%/ " # 4# /3 9#/# # .#

# :

$ " # +

"

% %

%

'

%

# :

'

%

%

%

%

# :

% "

%

>

%

% /9

#

"

'

$ >

1# $ " /# A

# %E 9

" "

40C# :

% # 5#

9 #

9#

#

4#

90 40 8# I

40 8

" #

"

% 4

#

66

7# # 6#

9

9#/# #.# $

#

,

:

-

U# * ' :

17/9C , $

" -# % %

'

#

#

"

% #

"

$ #

1225&1229

$:

" U#

1224% " $

,

-

$

/

40 0

/61%24

&

"

/

& /

/

&

# (

/

1#

%

"" # 35%4 &

<

63%//C

#

/1%63C 97%67

'

"

/

#

.

$:

"

? 1-

:

%

% #

67

"

#*

5 3" % 410 " # * # ,

%

%

,

-%

# /0 /-

#

" H% 0<

5-

'#

'

'

#

035435%

79%93

%

K 69%16 D

O1 @

&

5

5

&

# *

%

#

K:

"

%

"

9-

@ $

,O1- #

#

94%12C% 92C

#

%

%

" 0< "

# '

%

#B

' # 4-

, H

:

'

19 17C%

1713C% %

H-#

94F%C# ) ,: #

-

/

%

# 71#540

,7

-% :

1412%

95%/4C 99%72C% 68

' /0 //C# % 91%/4

%

:

/1%59

' /0C%

95%4C#

' +<

/9C%

17% 13% /0% //%

/5C ,/0C %

H-# )

,

-

# "

1>9%

H

0%/C

160= 8

%

/

/

% /0

6-

# # )

8&E&<

8

% E

%

<

# "" %

"

#

G

04/431#

:

%

, "

@

@

-# ( %

3-

#

# *

'

%

% $

91%51%95%9/

%

%

%

#%

53%9390%97#

% #

2-

E.

'

'

#

"

' H

55 95=@#

& !( **+)

!( *

/ *& ,(

(! /)

& ?# #' & !""& * ( !" !

*- !"(& & $ & ! !

%

& !( **+)

- !" )& , & !""&

"

#

69

$ % '% .

%

%

<#

'

%

#< "

10-

# )

'

'

' D

* / !#!$ # @

' !(

>

//

%

(

* #+*

! ) ,1 $!$!" +*+!" ?# #' ) & 94C%

%

#

55 950 @

3/C% %

.0 ;3

% "

%

# 9#/#:# 9#/#:# #

# % #

"

#

#+

#

+<10C

1

#

70

Limbah sabut kelapa sawit

-Kulit buah -Cangkang -Inti sawit kecil

Fraksinasi

Tepung sagu

sabut kelapa sawit Dikeringkan Analisa sifat kimia (selulosa, hemiselulosa, lignin, dll)

Analisa sifat fisik (dimensi serat)

Dekstrin sagu

kadar minyak tinggi Pembuatan perekat (campuran dekstrin)

Perlakuan Pendahuluan

Sabut kelapa sawit dengan kadar minyak lebih rendah

Analisa sifat perekat

Papan partikel sabut kelapa sawit

Tentukan kombinasi perekat Dekstrin sagu

Analisa sifat fisik papan partikel

Analisa sifat mekanis papan partikel

Gambaran diagram alir pelaksanaan pembuatan papan partikel

,'!

/)#

!

'!

&

) " &)

&# E

% "" 10C# $

#

"

# "

" # % "

"

#

71

8

" %

"

1%/

"# /9

/3

#

#

9#5#:# # #

% B

#

'

' %


%

, ' !' /)#

"

&""

!!- * ) " &)

# &# E

1#

0%4

/#

# 5"#

5#

4 #

9#

$ 9

4#

#

$

+.

,

9

-# 7#

<

:

:

,:: -#

6# , 3#

<

2#

<

1-# +<

:: # ,:: -

, 10#

1/C

- 1 > 10#

< #

72

11#

+<

,

1/#

,

10-#

6-

+<

5%4

# 15#

8 "

19#

# #

14# 1 17#

#

$

,

16#

-# +. 1048 ,

10 9

13#

&

-# <

::

#

) 17#

9#/#8#

: ,:

:

:

-

:

+ "

"

A

#

% " #

"

# % "

#

# $

'

'

%

#

$

'

#

# % # 73

"

#

,

%

-

+

<

#+

#

%

# %

#

%

# * % " # $ $<<-% :

,:

<

<

,

-%

#

%

'

#

"

# : '

@

$<< I@ / %

# $<<% # 8

%

%

# #

#

,

'

-

# : 74

%'

"

%

:

%

#

< "

"

% "

# # :

' "

%

"

" "

%

%

"

% ' ' #

%

'

' ,

"

-

,

"

-# # )

@ 500#000

#: "

B

.

# )

%

# :

'

) * V 500 N * V 1%000 "

* V4%000

5

5

# 5

* V/%400

# )

' # )

% ' #

% #

75

9#/#)#

"

,

$ -

' %

%

%

# $ %

'

%

% " %

# ? 100 1/008

/60F8

# )

# //0 /60 8#

" /60 51008 "

'

%

# %

8+

8+/#

510 40008%

%

%

# A 8+/
8+% 8<9%

# 400 100008

"

# $

%

"

%

# %

# %

"

4;4" #

" "

#

% "

"

#( 3

# #

" # I

10

%

#$ 76

%

%

"

# ,

%

-

# %

'

"

%

'

# '# /

'

500 /000

/

&

"

/& '#

'

.

'

#

'

#) #)

"

' 200

1000F8 %

%

' ' %

%

#

"

# '

#

"

' F

200 1000 8#

/)#

!

!" '

& 5( &: !" !"

'

1&

'

' #

9

/

/ ;10 " & # ' # '

'

"

> +* *

)+! *&

77

$

> * %

#

1# 8 9 # /# *

"

5# )

# /

#

9#

" &

#

4#

"#

7#

& #

6# :

#

8

>

# " #

+* * $

& 5*&

> *

'

" #

"

'

'

< +5 1C 8

/

10C

M8

/

10C# 140 µ #

1# /#

*

'

" M8

% /

5# 9# :

10C

< +5 1C 5

""

H

< 1

(!

"#! !

/

10C

#

) !5

8

# #

!"

78

:

'

M '

8

'

>

Cangkang Limbah Kelapa Sawit

95 #

Arang Aktif Cangkang Limbah Kelapa Sawit

A

"

"

# A

#* "

" " % %

" # )

"

"

L /4 " #

79

B

:

# 1224#

< 10&1224# I

)

#

I

# 41&

<&

:# G

# /007#

/004# )

# )

%

#$#% # <#

% M# M# M

%

'' " '

%

#% )

%

# 1236# @ "

"

. A

# <# <

#

''

" # +@

# #

&

(#

"

#

# 1224#

$

# I % 5, -> 32100

A

% )# <#% #

% #

% <# <#

'% A

$

#

,1223-#

'$

#

)

%

:

76

: <

%

1223# *

:

%

#

# 1236# $

'' "

'

"

%

'

# +

&

)

+ 8

'

+ E

" # +'

" +@ #

"

$

: E)

" % #A#%

#

B

% #

"

'

) .

8

%

:# I# (

# #%

-#

1232 '

1222#

# # 1232# *

".

"

1236

#

+@

"% + @

'

+ N

"

" '

,I

%

#

%

#

80

%

#%

#

#

%

# # $

% 1227#

'

" #

' " "

8

% D#% E#

% "

"

# A

# *

"#

" # 1223#

"

"

" # 1223

' "

# "

' 8&

'

'

+

8

'

"# : %

# %A

#% #

%

$# $#

# 1232# *

"

"

B

% +@ $

%

# #%

#

B

%

) .

#A#

8

%#1222#

"

$

'

"#

D

B $

+

% 64,367-> 114156# $

#

" # +'

# $ #

# /000# ,

$

@ -# :

#

%/5

/000#

81