< - - EN QUETERI N G - - >
A. I nleiding B. Bepalen van de enquêt eringsm et hode 1. Soor t en sur v eys i.
Een schr ift elij k e enquêt e of een int er view ?
ii.
Gest r uct ur eer d of ongest r uct ur eer de enquêt e?
iii.
Raadgev ing
2. Keuze van sur v eym et hode: voor - en nadelen op een r ij t j e i.
Schr ift elij ke vr agenlij st
Mail sur vey s
Enquêt es v ia int er net
Klassikale enquêt e
ii.
Telefonische enquêt es
iii.
Face- t o- face int er v iews
Enquêt e aan huis
Enquêt es op st r aat
C. Bepalen van de st eekproefm et hode 1. Bepalen van populat ie en st eek pr oefkader i.
St ap 1: definit ie van de populat ie
ii.
St ap 2: Bepalen van st eek pr oefkader
iii.
St ap 3: Bepalen van budget en t ij d
2. Het kiezen van de st eekpr oefm et hode i.
Aselect e of niet - aselect e st eek pr oev en
ii.
Aselect e st eek pr oeven
Enkelvoudige, aselect e st eek pr oef
Gest r at ificeer de st eek pr oef
Clust er st eekpr oef
iii.
Syst em at ische st eekpr oef
Get r apt e aselect e st eek pr oef
Niet - aselect e st eek pr oeven
De gem akk elij k heidsst eek pr oef
De beoor delingsst eek pr oef
De sneeuwbalst eek pr oef
De quot ast eek pr oef
Random walk
D. Const ruct ie van een efficiënt e vragenlij st 1. I nleiding 2. Open of geslot en vr agen? i.
De v oor - en nadelen in over weging genom en
ii.
I m plicat ies van de k euze voor open of een geslot en vr aag
3. Richt lij nen voor het for m uler en van geslot en vr agen
< - - I N LEI DI N G - - >
Hier v ind j e enige infor m at ie over het efficiënt opst ellen van een enquêt e. 1. Bepaal de benodigde infor m at ie: m aak een lij st van de ver eist e gegev ens en hypot hesen. 2. Bepaal de enquêt er ingsm et hode die het best v oor j e past : afhankelij k v an het t ype van vr agenlij st zal j e st eekpr oef gr ot er of k leiner m oet en zij n, zal j e m inder of m eer budget nodig hebben of zal j e v r agenlij st langer of kor t er m oet en zij n. 3. Bepaal de m et hode van st eek pr oeft r ek king. 4. For m uleer per hy pot hese één of m eer der e deelvr agen : ga na of er m eer der e vr agen nodig zij n om de hy pot hese t e beant woor den, is de vr aag noodzakelij k en afdoend. 5. Hou bij het const r uer en van j e vr agenlij st de v olgende r icht lij nen voor ogen: Richt lij n 1: Vr agen m oet en eenduidig zij n ( som s kan het nodig zij n een vr aag uit t e split sen) . Richt lij n 2: Ant w oor den m oet en eenduidig zij n. Richt lij n 3: Gebr uik eenvoudig t aalgebr uik . Richt lij n 4: Zor g v oor cor r ect e ant woor dm ogelij kheden ( bij voor keur schaalvr agen of m ult iple choice en op int er valniveau bekeken! ) . Richt lij n 5: Ver m ij d vakj ar gon en v er ouder d t aalgebr uik. Richt lij n 6: Zor g er voor dat j e r espondent op de vr aag kan ant woor den. Richt lij n 7: De vr agen m oet en neut r aal gefor m uleer d zij n. 6. Neem de vr agenlij st af van j e doelgr oep.
7. Codeer de ingev ulde vr agenlij st ( en br eng de dat a in SPSS) .
< - - BEPALEN VAN DE STEEKPROEFM ETH ODE - - >
0 I nhoud 1. Be pa le n v a n p opu la t ie e n st e e k p roe f k a de r i.
St ap 1: definit ie van de populat ie
ii.
St ap 2: Bepalen van st eek pr oefkader
iii.
St ap 3: Bepalen van budget en t ij d
2. H e t k ie ze n v a n de st e e k p r oe fm e t h ode i.
Aselect e of niet - aselect e st eek pr oev en
ii.
Aselect e st eek pr oeven
iii.
Enkelvoudige, aselect e st eek pr oef
Gest r at ificeer de st eek pr oef
Clust er st eekpr oef
Syst em at ische st eekpr oef
Get r apt e aselect e st eek pr oef
Niet - aselect e st eek pr oeven
De gem akk elij k heidsst eek pr oef
De beoor delingsst eek pr oef
De sneeuwbalst eek pr oef
De quot ast eek pr oef
Random walk
1 Be pale n va n popula t ie e n st eek pr oe fk a der
Meest al is het onm ogelij k om de t ot ale populat ie t e bevr agen. Daar om dient m en na het bepalen van de sur v ey- m et hode een st eek pr oef t e t r ekk en uit de t ot ale t e onder zoeken populat ie. Als m en echt er , op basis van de st eek pr oef, m et zeker heid uit spr aken wil doen over de populat ie dan zal de st eek pr oef r epr esent at ief en willekeur ig m oet en get r okk en zij n. Het sam enst ellen van de st eek pr oef gebeur t op basis van v er schillende st appen.
St a p 1 : D e fin it ie v a n de p opu la t ie
Voor aleer een st eek pr oef t e t r ek ken definieer t de onder zoeker de populat ie. Dit houdt in dat de onder zoek er vast legt w ie deel uit m aakt van de doelgr oep. Het bepalen van de doelgr oep hangt uit er aar d nauw sam en m et de pr obleem st elling of onder zoeksvr aag van j e onder zoek. Het v er k eer d definiër en van j e onder zoekspopulat ie is t r ouw ens één van de belangr ij k st e fout en in het opzet t en van een onder zoek. Een populat ie k an w or den gedefinieer d op basis van socio- dem ogr afische k enm er ken zoals geslacht , leeft ij d, opleidingsniveau, ber oepscat egor ie, woonplaat s, t ype van woning enz.. Een populat ie kan j e echt er ook definiër en op basis van gedr agskenm er ken zoals gebr uiker , niet - gebr uiker , ex- gebr uik er of aankoper van een bepaald m er k of pr oduct . Bij voor beeld: voor een m ar kt onder zoek naar de consum pt ie van cola wor dt de populat ie gedefinieer d als ieder een die cola dr inkt t ussen 10 en 40 j aar . Uit er aar d is dit een ver k eer de keuze indien m en zicht w il kr ij gen op het consum pt iegedr ag van cola. Kinder en j onger dan 10 j aar en ook ouder en wor den niet in het onder zoek bet r okk en. Wat is het gew icht van deze v er w aar loosde gr oepen in het t ot ale consum pt iegedr ag van cola? Ook de aankoper s van cola, m et nam e de ouder s die m isschien geen cola- dr ink er s zij n m aar wel de dr ank k open voor hun k inder en wor den niet in het onder zoek bet r okk en. I n m ar ket ingst udies dient m en r ekening t e houden m et de gedr agsm at ige
kenm er ken van de populat ie.
St a p 2 : Be p a le n va n st e e k pr oe fk a d e r
Elk e populat ie best aat uit v er schillende segm ent en. De populat ie van een onder zoek naar j obsat isfact ie bij Pr oct er & Gam ble best aat uit bv. alle wer k nem er s van het bedr ij f Pr oct er & Gam ble. De ver schillende subpopulat ies zij n dan bv. ar beider s, onder zoeker s van Dash, onder zoek er s van Dr eft , bedienden van het depar t em ent financiën, bedienden van het depar t em ent m ar ket ing, enzovoor t . I n de pr akt ij k is het m eest al onm ogelij k om de populat ie als geheel t e onder zoeken. Daar om beper kt de onder zoeker zich v aak t ot enk ele r edelij k hom ogene subpopulat ies of segm ent en. De populat iesegm ent en die daadw er k elij k onder zocht wor den, noem en w e de oper at ionele populat ie. Meest al w or dt de definiër ing van de oper at ionele populat ie door de aanw ezigheid van adm inist r at iev e r egist r at ie ( het st eekpr oefkader ) bepaald. Het st eek pr oefkader is een lij st van alle leden v an een t e onder zoek en populat ie. Het is belangr ij k dat deze lij st een zo goed m ogelij k e w eer gave is van de populat ie. Er best aat echt er niet v an alle doelgr oepen een lij st . Er is bij voor beeld geen lij st beschik baar van alle Belgen of van alle Vlam ingen. Wanneer m en zich echt er r icht op kleiner e gr oepen vb. per soneel van bedr ij f X, pat iënt en uit ziekenhuis Y of ledenlij st van een st udent enver eniging, dan kan m en m eest al wel nauw keur ige lij st en t er ugv inden. Bij som m ige m ar k et ingbur eaus kan j e lij st en k open voor specifieke cat egor ieën van m ensen; deze dienst en wor den 'list br oker s' genoem d.
St a p 3 : Be p a le n va n bu dge t e n t ij d
Het aant al r espondent en dat j e w il onder vr agen zal afhankelij k zij n van j e budget en j e t ij d. De gekozen sur vey- m et hode heeft een k ost pr ij s per r espondent . Afhank elij k van j e budget en j e gek ozen sur v ey- m et hode zal j e dus een gr ot er e of kleiner e st eekpr oef kunnen t r ek ken.
2 H e t k iez e n van de st e ek pr oe fm e t hode
2 .1 Ase le ct e of n ie t - a se le ct e st e e k p r oe ve n
Men dient een keuze t e m aken of m en een zuiv er t oevallige of een niet t oevallige t r ekking ver r icht . Bij de t oevals- of aselect e st eekpr oeven heeft elk elem ent van de populat ie een zo gr oot m ogelij ke kans om in de st eekpr oef t e w or den opgenom en. Dit heeft als gev olg dat j e op basis van de dat a van een aselect e st eekpr oef conclusies kan t r ekken t en aanzien van de kenm er ken van een populat ie, en dit in t egenst elling t ot een niet aselect e st eekpr oef. I n een niet - aselect e st eek pr oef kent m en de kans niet die elk lid van de populat ie heeft om in de st eek pr oef t er echt t e kom en, m et als gevolg dat j e gegevens enk el gelden voor j e onder zocht e gr oep. Het is belangr ij k het gr ot e v oor deel van een aselect e st eek pr oef op t e w egen t egenover de nadelen. De nadelen van aselect e st eekpr oev en zij n: - - ze zij n duur en t ij dr ovend - - m en m oet beschik ken over een lij st die de populat ie per fect weer geeft - - er ont st aan bij aselect e st eekpr oeven m eest al pr oblem en m et de non- r espons om dat niet ieder een w il deelnem en aan elk onder zoek
2 .2 Ase le ct e st e e k p r oe ve n
Enkelvoudige, aselect e st eek pr oef
Bij een sim ple r andom st eekpr oef heeft elk lid v an de populat ie evenv eel kans om gekozen t e wor den. Het is als het war e een lot er ij , waar bij alle leden van de populat ie een lot bezit t en. I n de pr akt ij k k ent m en aan ieder een van de populat ie een num m er t oe en m en laat de com put er dan r andom get allen gener er en. De st eek pr oef w or dt dan gevor m d door de per sonen die ov er eenst em m en m et de uit gelot e num m er s.
Gest r at ificeer de st eek pr oef
Som s is de populat ie die m en w enst t e best uder en er g v er schillend op een aant al belangr ij ke kenm er ken. Het is dan r aadzaam om een gest r at ificeer de st eekpr oef t e t r ekken. Daar t oe w or dt de populat ie als geheel in een aant al elkaar niet - over lappende en hom ogene st r at a of k lassen ingedeeld. Ver volgens w or dt uit elk e subpopulat ie op aselect e w ij ze een st eekpr oef get r okk en. Voor waar de voor het indelen van k lassen is dat deze k lasse een ver m oedelij k e invloed heeft op het r esult aat . Het opdelen in ver schillende st r at a geeft dan als voor deel dat j e de ver schillende subpopulat ies m et elkaar kan ver gelij k en. Een ander v oor deel van de gest r at ificeer de aselect e st eekpr oef is dat het de kans v er kleint dat een bepaalde subpopulat ie in de st eekpr oef onder - of ov er ver t egenw oor digd w or dt indien j e de st eekpr oev en pr opor t ioneel t r ekt . Afhankelij k van de pr opor t ie van de subpopulat ie in de t ot ale st eek pr oef bepaal j e de st eek pr oefgr oot t e van elke subpopulat ie. Hier door is de kans kleiner dat een st at ist iek van de st eekpr oef significant afw ij kt van de wer kelij ke par am et er van de populat ie. Een gest r at ificeer de aselect e st eekpr oef is pr opor t ioneel als het aandeel van de subpopulat ie in de st eekpr oef gelij k is aan het aandeel van de subpopulat ie in de populat ie als geheel. St el dat een bedr ij f een nat ionaal m ar kt onder zoek wil uit voer en naar haar klant en en haar gebr uik er sgr oep onder ver deelt volgens deze subpopulat ies: inwoner s van het Vlaam s gew est , het Waals gewest en het Br ussels gewest . St el dat w e de volgende bevolkingsaant allen voor de ver schillende gewest en kennen.
Vlaam s gew est
5.654.964
Waals gew est
3.213.176
Br ussels gew est
989.877
Tot aal
9.858.017
Wanneer w e pr opor t ioneel t e w er k gaan, zal het aandeel van deze dr ie bevolk ingsgr oepen in de st eekpr oef als volgt zij n:
Vlaam s gew est
57,36%
Waals gew est
32,59%
Br ussels gew est
10,04%
Bij een enk elvoudige aselect e st eekpr oef van 100 ( n= 100) kans de kans dat inwoner s van het Br ussels gew est in de st eekpr oef onder ver t egenw oor digd zij n ( n < 10) . Bij een gest r at ificeer de st eekpr oef w or dt de populat ie eer st onder ver deeld in 3 hom ogene subpopulat ies, en ver v olgens wor dt elk v an die subpopulat ies een st eekpr oef ( n1= 57, n2= 33, n3= 10) get r ok ken. De st eekpr oef als geheel ( n= 100) st eekpr oef is dan pr opor t ioneel sam engest eld. Men m aakt gebr uik van een niet - pr opor t ioneel sam engest elde gest r at ificeer de aselect e st eekpr oef om een bet er zicht t e kr ij gen op de cognit ies ( bv . at t it ude) van k leine subpopulat ies. Wil de onder zoek er dan uit spr aken doen over de t ot ale populat ie dan zal hij de r esult at en van de v er schillende subgr oepen m oet en wegen.
Clust er st eekpr oef
Een enkelv oudig aselect e st eekpr oef of een gest r at ificeer de st eekpr oef k an hoge kost en m et zich m eebr engen. Daar om w or dt er vaak ber oep gedaan op clust er sam pling. Dan gaat m en als volgt t e w er k : 1) de populat ie w or dt opgedeeld in clust er s 2) enkele clust er s uit de populat ie w or den aselect geselect eer d 3) ieder een uit de geselect eer de clust er s w or dt onder vr aagd
Clust er sam pling wor dt v oor al gebr uikt wanneer m en een gr ot e geogr afische r egio best udeer t . Men noem t dit ’ar ea- sam pling’.
Wanneer m en bij voor beeld een onder zoek w il doen naar de nood van nieuw schoolm at er iaal op secundair e scholen in België ver deelt m en het land in de ver schillende gem eent en. Van deze gem eent en t r ekt m en dan een aselect e st eekpr oef. Van alle scholen uit deze geselect eer de gem eent en wor den dan enkele k lassen gekozen. I n deze k lassen onder vr aagt m en elk e leer ling naar zij n behoeft e naar nieuw schoolm at er iaal. Dit is een v oor beeld van t w o- st age clust er - sam pling. Het gr ot er e voor deel van deze m et hode zit in de lager e ver plaat singsk ost en.
Ver gelij king t ussen de gest r at ificeer de en de clust er st eek pr oef
Gest r at ificeer d
vele, elk e gr oep m et enkele
Subgr oepen
enkele, elk e gr oep m et veel leden
I nt er n
hom ogeen
het er ogeen
Ext er n
het er ogeen
hom ogeen
St eek pr oef Voor deel
Clust er
enkele elem ent en uit elke subgr oep nauwk eur iger
leden
subgr oep in zij n geheel goedkoper
Syst em at ische st eekpr oef
Het aselect t r ekken van een st eek pr oef n uit een populat ie N, neem t som s veel t ij d in beslag. Daar om w or dt vaak een sy st em at ische st eek pr oef m et aselect begin get r ok ken. Men m oet dan w el ov er een lij st beschikken m et alle leden van de populat ie, in een w illekeur ige volgor de acht er elkaar . I n plaat s van w illek eur ig t e kiezen ( at r andom ) neem t m en een t oevallig geselect eer d punt a en neem t m en daar na de elem ent en m et een vast int er val b. I n for m ulevor m wor dt de st eekpr oef van n eenheden dan:
a, a+ b, a+ 2b, a+ 3b, ... , a+ ( n- 1) b St el dat j e uit een populat ie van 1000 per sonen een st eek pr oef van 100 wil t r ekken, dan laat j e bij voor beeld de com put er een r andom get al t r ekk en t ussen 1 en 1000. Het int er val is hier 1000/ 100= 10. Ver volgens neem j e elke t iende per soon ver t r ekkende van het r andom gek ozen get al in de st eek pr oef op.
Get r apt e aselect e st eek pr oef
Bij de get r apt e st eek pr oef w or den een aant al st eek pr oefm et hodes gecom bineer d. Voor beelden van get r apt e st eek pr oev en zij n: Voor beeld 1: de populat ie w or dt opgedeeld in clust er s, enk ele clust er s wor den uit de populat ie aselect geselect eer d en uit elke clust er w or dt aselect een aant al leden gek ozen Voor beeld 2: m en v er deelt de populat ie in elk e st r at a, uit deze st r at a t r ekt m en een aselect e st eek pr oef en alle leden van de geselect eer de subpopulat ie wor den onder vr aagd
2 .3 N ie t - a se le ct e st e e k pr oe ve n
Voor niet - aselect e st eekpr oev en w or dt gek ozen indien de onder zoeker : - geen uit spr aken over de t ot ale populat ie w il doen ( bv. in de ont w er pfase van enquêt e) - geen m iddelen heeft om een aselect e st eek pr oef t e t r ekken ( gebr ek aan t ij d, budget en/ of per soneel) - niet goed w eet w ie t ot de populat ie behoor t ( bv. dr ugsver slaafden) Men kan een onder scheid m aken t ussen r est r ict ieve en niet r est r ict iev e st eekpr oev en. I n een ger icht e k euze st eek pr oef wor den alleen analyse- eenheden opgenom en die aan bepaalde voor af afgespr ok en k enm er ken v oldoen. Deze r est r ict iev e st eek pr oev en w or den m eest al gebr uikt om een gr ot er e r epr esent at iv it eit
en/ of efficiënt ie van de st eek pr oef t e v er kr ij gen. We onder scheiden volgende soor t en ger icht e- k euze st eek pr oeven: de beoor delingsof ex per t en st eek pr oef, de sneeuw balst eek pr oef, de quot a st eek pr oef, en de r out em et hode. De gem akk elij k heidsst eek pr oef is een voor beeld van een niet - r est r ict ieve st eekpr oef.
De gem akk elij k heidsst eek pr oef
De gem akk elij k heidsst eek pr oef ( convenience sam ple) wor dt get r okk en op basis van gem akkelij kheidsover w egingen, nam elij k: de analy se- eenheden die voor het gr ij pen liggen en dus dir ect beschikbaar zij n wor den in de st eekpr oef opgenom en. De nadelen van deze st eek pr oef w er den r eeds bespr ok en. Niet ieder een heeft een gelij ke kans om gek ozen t e w or den. Bov endien wet en w e niet eens hoe gr oot de kans is om een bepaald individu t e t r effen. De sy st em at ische select iefout bij deze st eek pr oefm et hode kan zeer gr oot zij n en er is geen enkele cont r ole over de om vang of de r icht ing v an deze fout . Dit bet ek ent dat we m et de gegev ens van deze gr oep geen enk ele uit spr aak kunnen doen ov er de t ot ale populat ie. Daar om is een der gelij k e st eek pr oef enkel m aar geschikt t ij dens een explor at iev e onder zoek sfase, om een r uw idee t e kr ij gen ov er de ver schillende facet t en v an een pr obleem . Deze st eek pr oefm et hode w or dt voor al gekozen wanneer er weinig geld en weinig t ij d is om het onder zoek uit t e voer en. Er dient hier bij t e wor den ver m eld dat de ver t ekening des t e k leiner zal zij n naar m at e de t e onder zoeken populat ie beper kt er en hom ogener is. Voor beelden van gem ak kelij kheidsst eekpr oev en zij n: - de st udent en die t ij dens een bepaalde les aanwezig zij n ( de vr aag st elt zich of er t ussen deze st udent en en de gr oep niet - aanw ezigen een significant ver schil best aat inzak e hun st udeer gedr ag) . - de eer st e honder d m ensen die ber eid war en geïnt er view d t e wor den over hun polit iek e voor keur en ( ver schilt het st em gedr ag van deze gr oep significant van de non- r espondent en?)
De beoor delingsst eekpr oef
De beoor delingsst eek pr oef ( j udgem ent sam ple) wij kt enk el van de gem akkelij kheidsst eek pr oef af door de beper kende v oor waar den die het aan het t r ekk en van de analyse- elem ent en oplegt . De onder zoeker zal dus ook hier die per sonen select er en die onm iddellij k beschik baar zij n op v oor w aar de dat ze aan bepaalde kenm er k en voldoen. Voor diept e- int er v iew s, focusgr oepen en indust r ieel m ar kt onder zoek w or dt vaak gebr uik gem aakt v an deze ex per t s. Deze analyse- eenheden zij n dan heavy user s, high benefit user s, lead user s ( innovat or s) of opinion user s van het pr oduct . Een voor beeld van een der gelij ke st eek pr oef is het uit t est en van een nieuw pr oduct op de eigen w er knem er s van het bedr ij f. Men gaat er im m er s v anuit dat deze wer knem er s posit ief ingest eld zij n t .o.v. een nieuw pr oduct van het eigen bedr ij f. Als deze gr oep 'exper t s'z’n eigen pr oduct t er ugfluit dan k an j e ver wacht en dat dit pr oduct ook bij de gr ot e consum er ende m assa een flop zal wor den.
De sneeuwbalst eek pr oef
De snow ball- sam pling w or dt gebr uikt wanneer de populat ie m oeilij k t e vinden, t e ber eiken of aanspr eekbaar is. Voor beelden van der gelij k e gr oepen zij n: dir ect eur en van m ult inat ionals, zeldzam e gebr uiker s van een bepaald pr oduct , dr ugsver slaagden, dak lozen et c. Bij de sneeuw balst eekpr oef ga j e als volgt t e w er k: j e bevr aagt een lid v an de doelgr oep en vr aagt v ia hem / haar cont act en t e leggen m et ander e leden van de doelgr oep. Op deze m anier w or dt de st eek pr oef st eeds gr ot er en kr ij g j e een soor t van sneeuw bal- effect .
De quot ast eek pr oef
Bij een quot a st eek pr oef wor dt er gepr obeer d de populat ie zo r epr esent at ief m ogelij k sam en t e st ellen. Daar t oe w or dt de populat ie in een aant al subgr oepen ( quot a) v er deeld en t r acht de onder zoek er uit elk van de subgr oepen enkele leden t e select er en. Deze leden k om en echt er niet t oevallig in de st eek pr oef t er echt . St el dat een onder zoeker de behoeft e aan een nieuw subt r opisch zwem par adij s in de om geving van Gent w il ler en k ennen. Bij best uder ing van st ad Gent en haar bevolking kan de onder zoek er de bevolk ing indelen in v ij f belangr ij ke leeft ij dsgr oepen en 7 belangr ij k e w oonker nen. Dit bet ek ent dat de populat ie uit 35 subgr oepen best aat . Quot a- st eekpr oeven kunnen net zoals gest r at ificeer de aselect e st eek pr oeven, pr opor t ioneel of niet - pr opor t ioneel w or den sam engest eld. I ndien de onder zoeker zij n st eekpr oef pr opor t ioneel r epr esent at ief w il m ak en v oor elk van deze 35 subgr oepen dan zal hij bij de sam enst elling van de st eek pr oef r ekening m oet en houden m et de pr ocent uele v er houding van deze subgr oepen in de t e onder zoeken populat ie.
Random walk
Bij de r andom walk of r out epr ocedur e pr obeer t m en de voor delen van een ar ea sam pling t e com biner en m et een niet aselect e st eek pr oef. Deze m et hode wor dt vaak gebr uikt wanneer m en de populat ie goed kan definiër en m aar de st eekpr oef slecht s bij benader ing kan w or den sam engest eld. Een voor beeld van deze r out em et hode: St el dat j e een onder zoek wil doen naar de m ensen die r egelm at ig pasfot o's nem en in fot ocabines. Deze doelgr oep is duidelij k t e bepalen m aar m oeilij k t e lokaliser en. Via de aselect e st eekpr oef zou m en 3000 per sonen m oet en select er en in Vlaander en om er
dan uit eindelij k 300 t e ber eiken die pasfot o’s lat en nem en in een fot ocabine. I n de r out em et hode zal m en daar ent egen 300 adr essen select er en in Vlaander en. Deze 300 adr essen dienen dan als st ar t adr essen. Vindt de onder zoeker op dit st ar t adr es geen gebr uik er van de fot ocabines dan zal hij het volgende huis bezoeken en zo gaat hij v er der t ot hij een gebr uiker k an lokaliser en. De onder zoeker kr ij gt r icht lij nen voor het nem en van de r out e ( 1 st ar t adr es, 2 st r aat naar r echt s t w eede huis, 3 st r aat naar links vij fde huis enzov oor t ) . Door het geven van r icht lij nen ver m ij dt m en int er v iewv er t ek eningen: ander s zou de onder zoek er m isschien het m ooist e huis uit de st r aat k iezen, of st eeds een huis m et j onge m ensen enzovoor t . Een ander v oor deel van de r andom walk m et hode is dat het gebied waar m en onder zoek v er r icht beper kt wor dt : i. p.v. 3000 adr essen m aar 300 adr essen. I n m ar kt onder zoek is de r andom walk pr ocedur e zeer populair om dat : - het v eel goedkoper uit valt dan het select er en van een aselect e st eekpr oef: het aant al ver plaat singen is nog beper kt er - een zek er e vor m van r epr esent at ivit eit w or dt gewaar bor gd: geogr afisch, socio- econom ische k enm er ken - het pr obleem van non- r esponse w or dt om zeild
< - - BEPALEN VAN D E EN QUETERI N GSM ETH ODE - - >
Sur veys w or den gebr uik t voor het analyser en v an: •
niet - obser veer baar gedr ag ( bv . gedr ag uit het ver leden, voor nem ens naar de t oekom st t oe)
•
het ver w er ven van inzicht in oor zaken van gedr ag, cognit ies en acht er gr ondvar iabelen
•
at t it udes, opinies, behoeft en, oor delen
•
kennis waar over iem and beschikt
0 I nhoud 1. Soort e n su r ve ys i.
Een schr ift elij k e enquêt e of een int er view ?
ii.
Gest r uct ur eer d of ongest r uct ur eer de enquêt e?
iii.
Raadgev ing
2. Ke u ze va n su r ve ym e t h od e : voor - e n n a d e le n op e e n rij t j e i.
Schr ift elij ke vr agenlij st
Mail sur vey s
Enquêt es v ia int er net
Klassikale enquêt e
ii.
Telefonische enquêt es
iii.
Face- t o- face int er v iews
Enquêt e aan huis
Enquêt es op st r aat
1 Soor t e n sur veys •
Ty pe sur vey: - schr ift elij ke vr agenlij st - int er v iew
•
Aar d van de afnam e: - self- adm inist er ed: papier en ver sie, online v er sie op int er net ( int er act ief) , pc- ver sie per em ail - int er v iew: face- t o- face of per t elefoon
•
Ongest r uct ur eer d v s. gest r uct ur eer d ( de vr agen en de volgor de waar in ze gest eld w or den liggen v ast , ook de ant w oor dm ogelij kheden wor den voor af bepaald)
•
I ndiv ueel v s. gr oepsafnam e
i Ee n sch r ift e lij k e e n qu ê t e of e e n in t e r v ie w ?
Op basis van w elk e cr it er ia k iest een onder zoek er het best v oor een int er view of een schr ift elij ke vr agenlij st ? I n het algem een kan gest eld wor den dat een schr ift elij ke vr agenlij st geschikt is om in kor t e t ij d bij veel m ensen infor m at ie t e v er zam elen. Voor waar de is w el dat m en op eenvoudige w ij ze v or m kan gev en aan de vr agen en de ant woor dalt er nat ieven. I nt er view s kiest m en als het gaat om m oeilij k t e st andaar diser en m at er ie ( i.e. vr agen en ant woor dalt er nat ieven) . Vaak gebr uikt een onder zoeker een com binat ie van beide onder zoeksinst r um ent en: int er v iews wor den im m er s vaak gebr uikt t er voor ber eiding van het ont wer p van een vr agenlij st ( opspor en van r elevant e vr agen en m ogelij k e ant w oor dalt er nat iev en) . Dan wor den eer st int er v iews afgenom en bij een select e gr oep van r espondent en m et een r uwe v er sie van een vr agenlij st . Op basis v an de v er w or v en infor m at ie ( bv. de wij ze waar op r espondent en een vr aag int er pr et er en, de gegeven ant w oor den) schaaft m en de vr agenlij st bij zodanig dat afnam e bij een gr ot e gr oep r espondent en m ogelij k w or dt . Uit het voor gaande wor dt w ellicht duidelij k dat m et een schr ift elij ke vr agenlij st voor al kwant it at ief onder zoek gevoer d w or dt . Met een int er v iew w or den
vaak k walit at iev e dat a v er zam eld die dus niet br uikbaar zij n voor st at ist ische ver wer king. Ver der neem t een onder zoek er het best ook v olgende v oor - en nadelen van beide onder zoeksinst r um ent en in over w eging w anneer hij dient t e k iezen t ussen een int er v iew en een schr ift elij ke vr agenlij st : •
Schr ift elij ke enquêt es zij n niet geschikt als de v r agen veel t oelicht ing nodig hebben of als door vr agen noodzak elij k is.
•
Schr ift elij ke vr agenlij st en zij n niet aangew ezen indien veel open vr agen gest eld w or den. De r espondent en m oet en dan veel schr ij fw er k v er r icht en. Meest al zij n r espondent en daar t oe onv oldoende gem ot iveer d.
•
I nt er view s leiden t ot een hoger e r esponsgr aad dan schr ift elij ke vr agenlij st en en de r edenen v oor non- r espons zij n vaak duidelij k er .
•
I nt er view s zij n v oor de enquêt er ende inst ant ie veel ar beidsint ensiev er en dus veel duur der dan schr ift elij k e vr agenlij st en.
•
I nt er view s zij n m eer belast end v oor de r espondent en. De r espondent heeft m eer r uim t e om de vr agenlij st in t e vullen wanneer het hem / haar goed uit kom t . Voor een int er view m oet m en r uim t e in de agenda vr ij m aken.
•
Bij een schr ift elij k e enquêt e v er loopt de afnam e anoniem er . Bij gevolg t r eden er geen int er view effect en op, t er w ij l ook de kans op sociaal- wenselij ke ant woor den ger inger is.
We wij zen de lezer er op dat het onder scheid t ussen int er view s en schr ift elij ke vr agenlij st en niet sam envalt m et het onder scheid t ussen open en geslot en vr agen ( vr ij e of vast e ant woor dm ogelij k heden) . I n het algem een kan w el gest eld w or den dat int er v iews bet er geschik t zij n voor open vr agen ( vr ij ant w oor d) en schr ift elij ke vr agenlij st en in de pr ak t ij k m eest al gebr uik m aken van vast gelegde ant woor dalt er nat iev en. Toch kan ook het int er v iew v olledig uit vr agen m et vast e ant woor dalt er nat iev en best aan. Dit laat st e wor dt dan m eest al gedaan om de r esponsgr aad t e v er hogen. Om gekeer d kan een schr ift elij ke vr agenlij st voor nam elij k uit open vr agen best aan ( vr ij e ant w oor den) . Dit gebeur t m eest al om dat enquêt eur s op pad st ur en een ar beidsint ensiev e en dus dur e zaak is.
ii Ge st r u ct u r e e r d of on ge st ru ct u r e e r de e nqu ê t e ?
Het onder scheid t ussen een gest r uct ur eer de en ongest r uct ur eer de enquêt e slaat zowel op de t e st ellen v r agen als op de ant w oor dm ogelij k heden. Vr agen wor den gest r uct ur eer d genoem d als ze volledig zij n vast gelegd, zow el qua for m uler ing als qua v olgor de. Bij een schr ift elij ke vr agenlij st ( self- adm inist er ed) zij n de vr agen nat uur lij k alt ij d volledig gest r uct ur eer d. I n een int er v iewsit uat ie is het m ogelij k dat enquêt eur zelf de volgor de van de vr agen en de wij ze van for m uler ing bepaalt . Dit laat st e om het gespr ek m eer nat uur lij k t e doen ver lopen. Ver der is het ook m ogelij k dat een int er view er zelf bij kom ende vr agen st elt ( door vr agen) om de r espondent t e helpen zij n/ haar cognit ies ( bv . een opinie) zo accur aat m ogelij k t e ver w oor den. Ook ant w oor den k unnen m eer of m inder voor gest r uct ur eer d zij n. Men spr eekt van geslot en vr agen indien de r espondent m oet kiezen uit een beper kt aant al v oor af bepaalde ant w oor dalt er nat iev en ( bv . j a / nee / geen m ening) . Bij het beant w oor den van open vr agen m ag de r espondent zeggen/ schr ij v en wat hij w il. Ook gebeur t het som s dat de r espondent vr ij ant w oor dt m aar dat de enquêt eur het ant w oor d onder br engt in een aant al voor af bepaalde ant w oor dcat egor ieën. I ndien het een int er v iew bet r eft , spr eekt m en ov er " field coding" .
2 Ke uz e va n sur ve ym e t hode : voor - e n na dele n op e e n r ij t j e
i Sch rift e lij k e vr a ge n lij st
Mail sur vey s
Bij enquêt es per br iefw isseling is er geen cont act . Dit heeft als gevolg dat het dr ukwer k zichzelf m oet ver kopen. Daar om vr aagt het opst ellen van schr ift elij ke vr agenlij st en heel wat er var ing.
Voor delen: - - St er k ver spr eide r espondent en k unnen t egen een m inim ale k ost pr ij s ber eikt w or den. Men m ag r ekenen op 90 eur o v oor 200 ingevulde vr agenlij st en. - - De vr agenlij st is vaak anoniem : dit geeft een hoger e r espons op ’net elige’ vr agen als gev olg. Bov endien zal de onder vr aagde m inder sociaal- w enselij k ant woor den. - - Wie zich er g bij het onder w er p van de vr agenlij st bet r okk en voelt , zal gem akkelij k ant w oor den, zelfs bij langer e vr agenlij st en. - - De duur van deze sur veym et hode blij ft const ant . - - Men hoeft geen hoge kost en t e bet alen v oor de int er v iewer sploeg. Nadelen: - - De r esponse r at e is v aak bedr oev end laag. Men st ar t m et een hoge inv est er ing ( v oor ber eiding, kost en post zegels, dr ukkost en) die daalt naar m at e er m eer vr agenlij st en w or den t er uggest uur d. Gem iddeld is de kost pr ij s laag, nl. EUR voor 200 enquêt es. - - De infor m at ie is som s opper v lakk ig. I ndien de vr aag ver k eer d begr epen wor dt , best aat er geen m ogelij kheid t ot r echt zet t ing. Evenm in kan de door vr aagt echniek w or den t oegepast bij w einig beduidende ant w oor den. - - Deze m et hode is eenvoudiger v oor per sonen die hun ideeën en gevoelens gem akkelij k k unnen uit dr ukk en. Deze t aalvaar digheid en ex pr essiever m ogen zij n niet in alle bev olk ingsgr oepen in dezelfde m at e aanw ezig. Hier door kr ij gen w e een ver t ek ening t en voor dele van de int ellect uelen. - - De afnam e van schr ift elij k e vr agenlij st en kan lang aanslepen ( cir ca 8 wek en) , v oor al om dat m en r espondent en de t ij d m oet gev en t e ant woor den en na enk ele w ek en de niet - r esponse gr oep opnieuw m oet aanschr ij ven. - - Men heeft geen cont r ole ov er w ie de vr agenlij st inv ult . De r espondent kan voor bepaalde vr agen de m ening van ander en vr agen. Er is ook geen cont r ole m ogelij k op de m anier w aar op de vr agenlij st w or dt ingevuld en of de r espondent elk e vr aag op de cor r ect e m anier begr ij pt .
Een m ail- sur v ey w or dt het best gebr uikt in de volgende t w ee sit uat ies: Sit uat ie 1: ver k ennend onder zoek: m en st aat v oor een t ot aal onbek ende gr oep en wenst een algem een inzicht t e kr ij gen in een bepaald pr obleem . Sit uat ie 2: aan de volgende v oor waar den is voldaan: - m en w il een hom ogeen m ilieu ber eiken: ieder een zal de vr agen op dezelfde m anier int er pr et er en - de gr oep heeft een int ellect uele vor m ing en kan zich gem akkelij k scr hr ift elij k uit dr uk ken - de gr oepsleden zij n in voldoende m at e geboeid door het onder wer p v an de vr agenlij st Er zij n v er schillende nev envor m en van deze schr ift elij k e enquêt e. Zo kan m en zij n vr agenlij st online zet t en op int er net of vr agen k lassikaal invullen.
Enquêt es v ia int er net Voor delen: - - Snelheid waar m ee j e een doelpubliek kan ber eiken. - - Via pr ogr am m eer t echnieken kan j e de ingevoer de gegevens van de r espondent r echt st r eeks lat en inbr engen in een dat abasefile: dit bespaar t j e veel t y pw er k. - - Ext r eem lage k ost pr ij s ( t enzij j e een pr ogr am m eur m oet bet alen) . - - Met behulp v an de pr ogr am m eer t aal kan j e de r espondent aangev en waar hij / zij een vr aag open liet . - - De afnam e van de vr agenlij st is anoniem .
Nadelen: - - Je m oet over weg kunnen m et pr ogr am m eer t aal ( ht m l, j avascr ipt en sqlser ver ) . - - Je onder zocht e populat ie is niet r epr esent at ief. Er is duidelij k een select iebias van wie de vr agenlij st w il inv ullen. Bovendien zij n het voor al int ellect ueel j onge m ensen m et v eel vr ij e t ij d die sur fen.
- - Om de non- r esponse zo laag m ogelij k t e m aken m oet j e j e vr agenlij st kor t houden ( int er net is im m er s v lucht ig en snel) . - - Dit kan enk el w or den gebr uikt bij specifieke onder wer pen ( bv. hoe v aak klik j e op banner s op int er net ?) - - Je hebt geen enkele cont r ole ov er de j uist heid van de gegev ens. Respondent en kunnen zeer gem akk elij k ander e per soonlij k e infor m at ie inv ullen ( bv. liegen over leeft ij d) .
Klassikale enquêt e Bij de k lassikale enquêt e w or dt een gr oep per sonen in een lokaal sam engebr acht om een vr agenlij st in t e vullen ( bv . scholier en, soldat en in een kazer ne, w er knem er s in een bedr ij f) . Voor delen: - - Door m iddel van een kor t e int r oduct ie op de vr agenlij st kan j e het publiek m eer m ot iver en om de vr agenlij st in t e vullen: non- r esponse r at e is laag! - - De r espondent en kunnen vr agen st ellen w anneer bepaalde vr agen niet begr epen wor den. - - Op een kor t e t ij d bek om j e een gr oot aant al vr agenlij st en. - - De kost pr ij s ligt iet s lager dan bij een gew one post - enquêt e om dat j e geen por t kost en m oet bet alen.
Nadelen: - - Er is opnieuw een ver t ekening door de 'clust er ing van ant woor den'. Voor al in k lassen w or den leer lingen st er k beïnv loed door de opinies van ander en. - - Bepaalde bevolk ingsgr oepen zoals huisvr ouw en k unnen m et deze m et hode niet wor den ber eikt .
ii Te le fon isch e e nq u ê t e s
Deze m et hode wor dt som s w el eens als ’quick and dir t y’ om schr ev en. Telefonisch onder vr agen k enm er kt zich im m er s door de gr ot e snelheid waar m ee m en infor m at ie kan ver zam elen, m aar j e v er kr egen infor m at ie is niet diepgaand. Voor delen: - - Je v er kr ij gt de gewenst e infor m at ie in een snel t em po. - - De duur van deze sur vey m et hode is k or t . I n enkele dagen t ij d kan j e de vr agenlij st en hebben afgenom en. - - De kost pr ij s van deze m et hode is laag: cir ca 350 eur o v oor 200 int er views. - - Je kan veel r espondent en ber eiken over heel België v er spr eid. - - 'Random digit dailing'm aakt het m ogelij k ook t elefoonnum m er s t e ber eik en die niet in de t elefoonlij st en zij n opgenom en. - - Er is een gr ot er e cont r ole ov er het int er v iew: geen int er view bias, j e kan vr agen die per soon t e spr eken die j e nodig hebt v oor het int er v iew , de vr agenlij st wor dt cor r ect ov er lopen. - - Pr ofessionele fir m a's lat en hun int er v iewer s de gegev ens onm iddellij k int ikken in de com put er . Dit bet ekent dat er m inder wer k m oet wor den ver r icht v oor de input van de gegevens: dus m inder k ost en, m inder kans op fout en en een sneller e beschik baar heid van de gegevens. Nadelen: - - De vr agenlij st m oet kor t zij n en m ag geen m oeilij ke of net elige vr agen bevat t en. - - De t elefoonpopulat ie is niet r epr esent at ief: slecht s 2 op 3 gezinnen in België hebben een t elefoonaansluit ing. Het bezit van een t elefoon is sociaal- econom isch bepaald. Hier door zullen bepaalde bevolk ingscat egor iën uit de boot vallen. - - Er zij n geen t elefoonlij st en beschikbaar van alle best aande t elefoonnum m er s in België. Bovendien is ongev eer 16% van de num m er s die opgenom en zij n in t elefoonboeken incor r ect ( bv . v er huizing, st opzet t ing aansluit ing) . Door de opkom st van de GSM zij n er veel j onge gezinnen die geen vast e t elefoonlij n m eer nem en. De GSM- oper at or s en Telenet m aken hun lij st en van t elefoonnum m er s niet zom aar
bekend. - - Er zij n veel fir m a’s die onpr ofessioneel t e wer k gaan en st udent en aanw er ven die zonder opleiding der gelij ke enquêt es m oet en afnem en.
Deze m et hode is voor al aangewezen w anneer : - m en up- t o- dat e infor m at ie ( bv. naar w elk r adiopr ogr am m a luist er t u nu?) wil - de enquêt e duur zeer kor t m oet zij n
iii Fa ce - t o- fa ce in t e r vie w s
Van alle t ypes van int er view s lever t het face- t o- face int er view waar schij nlij k de r ij kst e infor m at ie op.
Voor delen: - - Men bekom t br uikbar e ant woor den. I ndien de vr aag onduidelij k is dan w or dt deze t oegelicht . Ook wanneer de geïnt er view de een ont oer eik end ant w oor d geeft , w or dt er door gevr aagd. - - Een r uim gam m a aan vr aagt y pes kan w or den gehant eer d en de vr agenlij st m ag lang zij n. - - I n deze int er v iew s kan m en gebr uik m aken v an docum ent at ie, st alen, r eclam evoor beelden e.d. - - De int er v iewer kan de ant w oor den gem akkelij k er ver ifiër en ( bv. ink om en afleiden uit kleder dr acht )
Nadelen: - - Gevaar voor int er viewbias: de aanwezigheid van een int er v iewer kan een hinder paal bet ekenen bij 'm oeilij ke of net elige'vr agen ( bv. het onder wer p r acism e onder vr aagd door een blank e of zw ar t e enquêt eur ) . De gr aad van ver t ekening hangt af van de sociale afst and die er heer st t ussen de int er v iewer en onder v r aagde.
- - De pr ij s van een int er view is vaak zeer duur : uur loon int er viewer én ver plaat singsk ost en. Men m ag r ek enen op 7.500 eur o v oor 200 enquêt es. - - Het onder zoek is ar beidsint ensief en t ij dr ovend om dat de enquêt eur zich som s opnieuw m oet ver plaat sen wanneer de r espondent niet t huis is. - - De ver w er king van de gegevens is vaak m oeilij k. Door dat gest andaar diseer de ant woor den ont br eken wor dt de analyse beïnvloed door de int er pr et at ies die de onder zoeker aan elk ant woor d geeft . Ze w or den best t oegepast voor - het int er v iew en van populat ies waar van er geen adr essenlij st beschik baar is ( bv. daklozen) - het int er v iew en van per sonen die niet ber eid zij n om m ee t e w er ken aan int er v iews - het afnem en van com plexe vr agenlij st en - het onder zoeken v an pr oblem en die nog niet vaak w er den best udeer d
Er zij n t w ee vor m en van per soonlij k e onder vr aging: de enquêt e aan huis en de st r aat enquêt e. Beide v or m en hebben enk ele voor - en nadelen.
Enquêt e aan huis
Het voor deel van de onder vr aging aan huis is dat het gespr ek m eest al vlot ver loopt om dat de geïnt er view d zich in een v er t r ouw de om gev ing bev indt . Bovendien kan de int er v iewer via obser vat ie nagaan of de onder vr aagde eer lij k ant woor dt op de vr agen ( bv. sociale k lasse, w elk m er k van koffie w or dt gedr onken) .
Enquêt es op st r aat
Bij de st r aat enquêt es w or dt de r espondent onver wacht aangespr ok en op st r aat . Wanneer de vr agenlij st kor t is, dan heeft het gespr ek op st r aat plaat s.
Som s nodigt m en de onder vr aagde uit in een dicht bij gelegen w inkel of zaalt j e. De k ost en en de snelheid zij n een gr oot v oor deel: m en kan dankzij de ger inge ver plaat singen v eel vr agenlij st en afnem en per dag. Het nadeel van st r aat enquêt es is de r epr esent at ivit eit van de st eek pr oef. Je r esult at en zij n st er k afhankelij k van de plaat s w aar j e j e bevindt op st r aat en het t ij dst ip van het int er view ( bv. st ad of dor p, wink elst r aat of v er ar m de buur t , 's ocht ends op w er kdag of zat er dagav ond) .
< - - CON STRUCTI E VAN EEN EFFI CI ËN TE VRAGEN LI JST - - >
0 I nhoud 1. I n le id in g 2. Op e n of ge slot e n v r a g e n ? i.
De v oor - en nadelen in over weging genom en
ii.
I m plicat ies van de k euze voor open of een geslot en vr aag
3. Rich t lij n e n v oor h e t for m u le r e n v a n ge slot e n v r a g e n
1 I nle iding Maak bij de ont w ikk eling van een vr agenlij st zoveel m ogelij k gebr uik v an best aande vr agenlij st en of sluit zoveel m ogelij k aan bij een best aande vr agenlij st . 1. Neem j e lij st j e m et onder zoeksvr agen en bepaal per onder zoeksvr aag w elk e gegevens ver eist zij n om j e hy pot hese t e beant woor den. 2. For m uleer per hy pot hese één of m eer der e deelvr agen : ga na of er m eer der e vr agen nodig zij n om de hy pot hese t e beant woor den. 3. Bepaal per ( deel) vr aag of j e k iest voor een open of geslot en vr aag. 4. Hou bij het for m uler en van de vr aag r ek ening m et de r icht lij nen voor het const r uer en van vr agen.
2 Ope n of geslot e n vr a a g?
i D e voor - e n n a d e le n in ove r w e g in g ge nom e n
Het onder scheid t ussen open en geslot en vr agen slaat op de ant woor dm ogelij kheden. Bij geslot en vr agen kr ij gt de r espondent een lij st m et ant woor dm ogelij kheden. Ant w oor den buit en die lij st kom en niet aan de or de. Bij open vr agen m ag de r espondent alles schr ij v en of zeggen wat hem r elevant voor k om t . Bij de keuze voor open en geslot en vr agen w or den het best volgende ov er wegingen in acht genom en: •
Geslot en vr agen ver eisen dat alle ant w oor dalt er nat iev en exhaust ief t e inv ent ar iser en en over zicht elij k t e pr esent er en zij n. I s de v er zam eling v an ant woor dm ogelij kheden com plex en het er ogeen, dan is het v eelal m oeilij k om een ov er zicht elij k e ant w oor dlij st t e pr esent er en ( voor al bij t elefonische int er v iews) . I n dat geval w or dt voor een open v r aag gekozen.
•
I n een int er view dat spont ane r eact ies w il r egist r er en hor en v oor al open vr agen. Geslot en vr agen leggen im m er s ant woor dalt er nat ieven op en zij n dus st er k cognit iebepalend.
•
Ant w oor dcat egor ieën beper ken vaak het niveau waar op var iabelen wor den gem et en. Als j e de r espondent zij n leeft ij d laat kiezen uit v er schillende leeft ij dscat egor ieën dan kan j e de var iabele leeft ij d slecht s m et en op or dinaal niv eau. Laat j e de r espondent zij n leeft ij d opgev en ( open vr aag waar bij m en een get al inv ult ) dan wor dt deze var iabele gem et en op int er val niveau.
•
Open vr agen v er eisen v an de r espondent m eer denkwer k dan geslot en vr agen.
•
Open vr agen geven de r espondent de r uim t e om alles t e zeggen w at v oor hen van belang is. I n de ant woor dcat egor ieën van geslot en vr agen k unnen zij hun m ening niet alt ij d kw ij t .
•
Bij gevoelige onder wer pen er var en r espondent en open vr agen vaak als m inder bedr eigend. Daar t egenover st aat dat geslot en vr agen het de
r espondent m oeilij k m aken om een bepaald onder wer p t e om zeilen. Dit kan echt er niet w or den ver algem eend. Vr agen naar de leeft ij d in een open vr aag is voor ouder e m ensen vaak bedr eigender dan vast e ant w oor dcat egor ieën. •
De ant w oor dm ogelij kheden van geslot en vr agen v or m en som s een hulp bij het her inner en van gebeur t enissen of gedr agingen uit het ver leden. Ander zij ds kunnen ant w oor dalt er nat ieven m ensen op ideeën br engen. Met een beet j e hulp k unnen m ensen zich dingen her inner en die nooit hebben plaat sgevonden.
•
Het ant w oor d op een open vr aag kan zeer st er k r espondent gebonden zij n. Dit kan leiden t ot onver gelij kbaar heid van de ant woor den. Ander zij ds kan dit ook een voor deel zij n als de specifieke gevoelens, de opvat t ingen en de gedr agsvoor nem ens het st udie- obj ect v or m en ( vb. een diept e- int er view ) .
•
Met één open vr aag kan m en de r espondent over alle aspect en van een onder wer p aan het pr at en ( ev ent ueel ook schr ij ven) kr ij gen. Op die m anier kr ij t m en het ant woor d op een gr oot aant al deelvr agen die dan niet m eer gest eld m oet en wor den.
•
Open vr agen zij n m eest al onm isbaar bij het ont wer pen van een vr agenlij st m et geslot en vr agen. De ont w er per invent ar iseer t op die m anier de m ogelij k e ant woor den op een vr aag.
•
Open vr agen zij n v aak m oeilij k t e coder en.
•
De lengt e van het ant w oor d op open vr agen wor dt vaak bepaald door het niv eau van opleiding ( bias) .
ii I m p lica t ie s v a n de k e u ze v oor op e n of e e n g e slot e n vr a a g
Hier v ind j e een lij st van de gevolgen van de k euze v oor een bepaald ant woor dsyst eem : •
Bij een beper kt aant al ant woor dm ogelij k heden heb j e t e m ak en m et cat egor iale var iabelen, bij een onbeper kt aant al ant w oor dm ogelij kheden spr ek en we van k want it at ieve var iabelen.
•
Hoe hoger het m eet niveau hoe infor m at iev er de dat a zij n: dit houdt in dat de st at ische analyses die m ogelij k zij n op een hoger m eet niveau m eer infor m at ie zullen oplev er en.
•
Bij een zeer hom ogene gr oep is het ver eist om m eer ant w oor dcat egor ieën t e for m uler en zodat de subt iele v er schillen t ussen de gr oepsleden t e m et en zij n.
•
De k euze van het m eet niv eau bepaalt ook de funct ie van de benodigde infor m at ie: " zij n de gegev ens gener aliseer baar ? hebben w e een r uw idee over de ver schillen t ussen de gr oepsleden of k unnen we zeer genuanceer de ver schillen opspor en?"
•
De cor r elat iecoëfficiënt daalt naar m at e het aant al ant w oor dcat egor ieën lager is.
•
Voor v er ander ingen binnen 1 per soon ov er de t ij d is een gr ot er aant al ant woor dm ogelij kheden nodig ( st abilit eit van at t it udes of per soonlij k heidsk enm er ken) .
•
Meest al bevat een ant w oor dschaal t ussen 5 en 9 ant w oor dcat egor ieën ( m eer dan t w aalf cat egor ieën lev er t m eest al geen ext r a infor m at ie op) .
•
Schalen die gebr uik m aken van dr ie of v ier ant woor dcat egor ieën, zij n niet geschikt om analy ses die linear it eit v er onder st ellen, uit t e voer en.
•
I ndien j e vr agenlij st peilt naar zak en w aar over de r espondent en nog niet veel hebben nagedacht , leidt een gr ot er aant al ant w oor dalt er nat iev en ( bv. m eer dan 5) t ot een gr ot er e onbet r ouw baar heid.
•
I ndien j e de r espondent en w il dw ingen om een st andpunt in t e nem en op een Liker t - schaal, biedt dan een ev en aant al ant woor dcat egor ieën aan ( d.w.z. zonder neut r aal ant w oor dalt er nat ief) . I n het ander e geval kies j e best een onev en aant al om dat dit de validit eit van het inst r um ent v er gr oot .
•
Als de kans best aat dat een bepaalde vr aag niet van t oepassing op een bepaald deel van de r espondent en, voor zie dan een ant w oor dcat egor ie " Niet van t oepassing" . Dit laat st e kom t de validit eit v an de vr agenlij st t en goede. Gebr uik zo w einig m ogelij k de ant woor dm ogelij kheid " Weet het niet " ( m et uit zonder ing van echt e kennisvr agen) . Dit ant w oor d w or dt vaak gek ozen door m ensen die geen zin hebben om over een vr aag na t e denken, t er w ij l zij
m eest al t och een opinie hebben. Voor zien in een ant woor dalt er nat ief " Weet het - niet " leidt dus vaak t ot een lager e validit eit .
3 Richt lij ne n voor he t for m uler e n va n geslot e n vr a ge n De r icht lij nen voor het for m uler en van geslot en vr agen: •
Vr agen m oet en eenduidig zij n: elk e vr aag m ag m aar 1 ant w oor d bevat t en. Daar om zal het som s nodig zij n een vr aag uit t e split sen.
•
Gebr uik eenvoudig t aalgebr uik: v er m ij d vakj ar gon en afkor t ingen.
•
Laat j e vr aag aansluit en bij het t aalgebr uik van de doelgr oep.
•
Zor g er v oor dat j e r espondent op de vr aag kan ant w oor den: de r espondent m oet ov er de nodige infor m at ie bezit t en.
•
For m uleer j e vr aag zo neut r aal m ogelij k: ver m ij d em ot ioneel geladen begr ippen of vr agen waar in r eeds een opinie uit gespr ok en w or dt .
•
Vr agen m ogen niet leidend wor den gefor m uleer d.
•
Ver m ij d ont kennende vr agen.
•
De vr aag m oet aansluit en op de ant w oor dcat egor ieën.
Ook aan de volgor de van de vr agen dient aandacht t e w or den best eed: •
St ar t m et voor de r espondent int er essant e en m ot iver ende vr agen ( geen acht er gr ondvar iabelen, geen gevoelige vr agen) die r elevant zij n voor alle deelnem er s.
•
Acht er gr ondvr agen aan het eind van de vr agenlij st . Gevoelige vr agen in het t w eede deel van de vr agenlij st , m aar niet net v oor de acht er gr ondvr agen ( r eden: t e veel gev oelige of w einig int er essant e vr agen na elkaar , hebben een negat iev e invloed op de r espons) .
•
Ver m ij d zoveel m ogelij k spr ongen ( zoals " indien u nee ant w oor dt , ga naar vr aag 10" ) . Dit ver hoogt de kans op it em - non- r espons.
•
Bij een lange vr agenlij st gr oepeer j e de vr agen per onder w er p en br eng j e een logische volgor de in de v er schillende gr oepen van vr agen.
