: College van burgemeester en wethouders : 21 juni 2016 : wethouder Koster

R A A D S I N F O R M A T I E B R I E F met beantwoording artikel 40 vragen 16R.00338 gemeente WOERDEN

Van:

: College van burgemeester en wethouders

Datum

: 21 juni 2016

Portefeuillehouder(s)

: wethouder Koster

Portefeuille(s)

: Welzijn I Minderhedenbeleid

Contactpersoon

: R.C. Ouwerkerk

Tel.nr.

: 8856

E-mailadres

: [email protected]

Onderwerp:

16R.00338

Beantwoording vragen ex artikel 40 van het Reglement van Orde van de gemeenteraad gesteld door Ruud Niewold van de fractie van D66 over de Wet gemeentelijke anti-discriminatievoorzieningen

Beantwoording van de vragen: 1. Heeft Woerden een antidiscriminatie verordening, zo ja, wat is daar precies in geregeld? Ja. De gemeente heeft naar aanleiding van de in 2009 in werking getreden Wet gemeentelijke antidiscriminatievoorzieningen (Wag) de Verordening antidiscriminatievoorziening gemeente Woerden 2010 vastgesteld. In deze verordening is in artikel 2 de verplichting opgenomen dat de gemeente Woerden toegang tot een (laagdrempelige) antidiscriminatievoorziening aan burgers dient te verlenen. Deze voorziening heeft verder tot taak om op onafhankelijke wijze bijstand te verlenen aan de inwoners bij de registratie en de afwikkeling van hun klachten. Om de onafhankelijkheid te garanderen hebben gemeenten landelijk, waaronder ook de gemeente Woerden, een overeenkomst afgesloten met Artikel 1 Midden Nederland (Art1 MN). Art1 MN wordt jaarlijks gesubsidieerd om deze taak voor de gemeente Woerden en Oudewater uit te voeren. 2. De verwijzingen van art1-mn en de website van de gemeente Woerden naar meldings-adressen zoals telefoonnummers, lijken niet correct te zijn. Het wmo-loket waar art1-mn naar verwijst, bestaat bijvoorbeeld niet in Woerden. Op welke wijze zorgt het College ervoor dat onze inwoners en arťl-mn beschikken ov er de juiste informatie om meldingen te doen? Op de website van de gemeente Woerden staan het correcte telefoonnummer en emailadres van Art1 MN weergegeven. Ook k an gemeld worden via een te downloaden app. Bij de zoekwoorden 'discriminatie' en 'melding discriminatie' op onze gemeentelijk e website, verschijnt de pagina 'Discriminatie en ongelijk e behandeling'. Deze pagina biedt zowel informatie over de organisatie Art1 MN als over de wijze van het melden. Op de website Art 1 Midden Nederland wordt gesuggereerd dat er een lok aal lok et zou zijn, nl. het Wmo loket Gemeente Woerden. Deze informatie is verouderd. De contactpersoon van Art 1 MN heeft toegezegd de informatie zo snel mogelijk aan te passen aan de huidige tijd. 3. De publicaties van de antidiscriminatie voorziening gev en geen inzicht in de aard van de meldingen die zijn gedaan in Woerden. Kan het College de gemeenteraad daarin wel jaarlijks inzicht geven? Zo nee, waarom niet? Jaarlijks ontvangt de gemeente Woerden een gemeentelijk e BZK rapportage van Art1 MN, met daarin opgenomen: overzichten van het aantal k lachten in de gemeente Woerden, de discriminatiegrond en het maatschappelijk terrein van de k lachten, de aard van de k lachten, de wijze van behandeling en de wijze van melden. De cijfers worden jaarlijks gerapporteerd aan het Ministerie van Binnenlandse Zak en en Koninkrijksrelaties. Ook wordt in de rapportage een conclusie gegeven en aanbevelingen gedaan. Zo is over het jaar 2015 de conclusie dat het aantal meldingen licht stijgt en de ernst van de meldingen toeneemt. Ondersteuning van de melders neemt hierdoor gemiddeld meer tijd in beslag dan in eerdere jaren. Een toename van discriminatie valt volgens Art1 MN beter te lezen uit de inhoud dan uit de cijfers. Deze rapportage vindt u in de bijlage.

4. Wat doet de voorziening precies om discriminatie in Woerden tegen te gaan? Art 1 MN biedt ondersteuning op diverse thema's. Zij kunnen meedenken en ondersteuning bieden op verschillende thema's die in onze gemeente spelen, bijvoorbeeld bij informatiebijeenkomsten met betrekking tot opvang van vluchtelingen. Art 1 MN biedt voorlichtingsbijeenkomsten aan op scholen. Hier wordt op dit moment nog geen actief gebruik van gemaakt. Er is een mogelijkheid voor een in company training op diverse onderwerpen en er wordt advies verstrekt met behulp van onder andere de toolkit Werkgevers en de toolkit Sinterklaas. 5. Wat doet het College precies om de meldingsbereidheid van inwoners inzake ervaren discriminatie te vergroten? Woerden garandeert in zijn sociaal/welzijnsbeleid dat elke inwoner meetelt en deel vormt van de gemeenschap. Dit blijkt niet alleen uit het collegeakkoord, maar ook uit de opgestelde beleidsplannen binnen het sociaal domein. Daarnaast draagt de gemeente zorg, als inwoners melding doen van onheuse bejegening, voor een adequate doorverwijzing naar Art1 MN. De wijze van melden staat correct weergegeven, zowel op de gemeentelijke website als op de website WoerdenWijzer.nl. Op deze laatste website is een pagina opgenomen met het onderwerp discriminatie/ pesten. Naast praktische tips en handige websites, wordt ook hier verwezen naar de site van Art 1 MN voor informatie op het thema en om bijvoorbeeld een melding te doen. Het college heeft het voornemen om het onderwerp anti-discriminatie te betrekken in de discussie over inclusief beleid, waarover voor de vakantieperiode een raadsinformatiebrief betreffende het proces verschijnt.

Bijlagen: De ingekomen brief met corsanummer: 16.011742 Gemeentelijke BZK rapportage Art1 MN 2015.

Het college van burgemeester en wethouders, De burgemees

De secretaris

drs. M.H.J. v

7

uijsferergen MBA

oer

A: G e m e e n t e l i j k e BZK Rapportage 2015 Naam Antidiscriminatievoorziening

A r t . l Midden Nederland

Rapportage ten behoeve van de gemeente

Woerden

Jaar van registratie

2015

l . T o t a a l aantal k l a c h t e n Klacht van ingezetene Klacht van nietV o o r v a l in gemeente

V o o r v a l in andere

ingezetene over Totaal

Totaal

v o o r v a l in g e m e e n t e

gemeente 14

T a b e l 1. T o t a a l aantal d i s c r i m i n a t i e m e l d i n g e n , g e m e e n t e W o e r d e n , 2 0 1 5

1 ART. 1 M I D D E N N E D E R L A N D | W W W . A R T 1 M N . N L K A A P HOORNDREEF 42 | 3563 A V | UTRECHT | 030 232 86 66 | INFO @ART 1MN. NL K.V.K. UTRECHT: 411.81.560 | B T W NR: N L 0070.91.631.B01 | I B A N : N L 76 RABO 039.46.91.881

2. D i s c r i m i n a t i e g r o n d Klacht van ingezetene Klacht van nietV o o r v a l in gemeente

Ras



Totaal


gemeente

2

3

5

5

2

2

2

Seksuele gerichtheid

1

1

1

Geslacht

1

2

2

1

1

3

3

1

mm

Antisemitisme Nationaliteit Handicap/chronische ziekte Leeftijd

1

Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Godsdienst

1

Levensovertuiging Politieke gezindheid Moslimdiscriminatie Niet-wettelijke grond (overig)

2

Onbekend

1

1

Tabel 2. A a n t a l k l a c h t e n / m e l d i n g e n g e m e e n t e W o e r d e n , naar g r o n d , 2015

1

1

1

Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op

m e e r d e r e g r o n d e n gaan, w a a r d o o r er verschillen ontstaan tussen de t w e e t o t a l e n .

ART. 1 M I D D E N N E D E R L A N D | W W W . A R T 1 M N . N L K A A P HOORNDREEF 42 | 3563 A V | UTRECHT | 030 232 86 66 | [email protected] K.V.K. UTRECHT: 411.81.560 | B T W NR: N L 0070.91.631.B01 | I B A N : N L 76 RABO 039.46.91.881

2

3- M a a t s c h a p p e l i j k t e r r e i n Klacht van ingezetene Klacht van nietV o o r v a l in gemeente

Arbeidsmarkt

3

Buurt/wijk

1

Collectieve voorziening

1

Commerciële dienstverlening Horeca/amusement



Totaal


gemeente 1

4

4

1

1

1

2

2

1

1

2

2

1

1

2

2

Sport en recreatie

1

1

2

2

Openbare ruimte

1

1

1

Huisvesting Media en reclame Onderwijs Politie/OM/VD

2

Privé-sfeer Publieke/politieke opinie

Overig Onbekend/n.v.t.

Tabel 3. A a n t a l k l a c h t e n / m e l d i n g e n g e m e e n t e W o e r d e n , naar t e r r e i n , 2 0 1 5 2

' O n d e r de categorie 'Politie ļ O M ļ V D ' valt ook Justitie.

3 ART. 1 M I D D E N N E D E R L A N D | W W W . A R T 1 M N . N L K A A P HOORNDREEF 42 | 3563 A V | UTRECHT | 030 232 86 66 | INFO @ART 1MN. NL K.V.K. UTRECHT: 411.81.560 | B T W NR: N L 0070.91.631.B01 | I B A N : N L 76 RABO 039.46.91.881

4- A a r d Klacht van ingezetene Klacht van nietV o o r v a l in gemeente



Totaal


gemeente

Omstreden behandeling

6

4

ÏO

ÏO

Vijandige bejegening

4

1

5

5

5

15

Geweld Bedreiging Overig Onbekend/n.v.t. o

T a b e l 4 . A a n t a l k l a c h t e n / m e l d i n g e n g e m e e n t e W o e r d e n , naar a a r d , 2015'

5. K l a c h t b e h a n d e l i n g Klacht van ingezetene Klacht van nietV o o r v a l in gemeente



Totaal


gemeente

Registratie

2

1

3

3

Advies/informatie

6

3

9

9

1

1

2

2

Beïnvloeding beleid Bemiddeling B i j s t a a n in p r o c e d u r e s Doorverwijzing Eigen o n d e r z o e k A D V Overig Totaal T a b e l 5 . A a n t a l k l a c h t e n / m e l d i n g e n g e m e e n t e W o e r d e n , naar k l a c h t b e h a n d e l i n g , 2015'

3

Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard van het voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten omdat

een klacht meer dan één aard kan b e v a t t e n . 4

Per klacht kunnen m e e r d e r e wijzen van klachtbehandeling w o r d e n toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van

klachtbehandeling niet o f niet volledig zijn ingevuld d o o r d a t de klachten nog lopende zijn t e n tijde van de uitgave van deze rapportage. O m deze redenen kan het totaal afwijken van het totale aantal geregistreerde klachten. 4 ART. 1 M I D D E N N E D E R L A N D | W W W . A R T 1 M N . N L K A A P HOORNDREEF 42 | 3563 A V | UTRECHT | 030 232 86 66 | INFO @ART 1MN. NL K.V.K. UTRECHT: 411.81.560 | B T W NR: N L 0070.91.631.B01 | I B A N : N L 76 RABO 039.46.91.881

^rt MIDDEN NEDERLAND voor gelijke behandeling tegen discriminatie

GEMEENTE WOERDEN meentelijke BZK rapportage 2015

Voorwoord V o o r u ligt d e G e m e e n t e l i j k e BZK r a p p o r t a g e 2015. Zoals b e k e n d , is in d e W e t g e m e e n t e l i j k e a n t i d i s c r i m i n a t i e v o o r z i e n i n g e n b e p a a l d d a t u w g e m e e n t e jaarlijks v ó ó r ! april verslag d i e n t uit t e b r e n g e n aan d e minister van B i n n e n l a n d s e Z a k e n en K o n i n k r i j k r e l a t i e s (BZK) o v e r d e k l a c h t e n die uw a n t i d i s c r i m i n a t i e v o o r z i e n i n g h e e f t g e r e g i s t r e e r d .

In d e r a p p o r t a g e zijn o n d e r h o o f d s t u k 1 d e cijfers van u w eigen g e m e e n t e o p g e n o m e n . V o o r inzicht en t e r vergelijking t r e f t u in h o o f d s t u k 2 d e cijfers van d e g e h e l e p r o v i n c i e U t r e c h t aan. Dit is h e t t o t a l e w e r k g e b i e d van A r t . l M i d d e n N e d e r l a n d (Art.l M N ) . In d i t h o o f d s t u k is een t o e l i c h t i n g o p d e cijfers van 2015 t e lezen. Hier w o r d t ingegaan o p d u i d i n g van d e p r o v i n c i a l e cijfers en d e rol van A r t . l M N . In h o o f d s t u k 3 v i n d t u dan nog d e conclusies en a a n b e v e l i n g e n .

Zoals v o r i g jaar w e r d g e r a p p o r t e e r d , h e b b e n wij onze w e r k w i j z e m e t b e t r e k k i n g t o t k l a c h t b e h a n d e l i n g aangepast. O o k v o o r b u r g e r s die zich g e d i s c r i m i n e e r d of ongelijk b e h a n d e l d v o e l e n , maar waar g é é n w e t t e l i j k e g r o n d is o m d i t aan t e p a k k e n , b i e d e n wij h u l p . Dit kan bestaan uit e e n h o o r - e n w e d e r h o o r p r o c e d u r e , advies en i n f o r m a t i e , a l s m e d e b e m i d d e l i n g en d o o r v e r w i j z i n g . M e e r i n f o r m a t i e o v e r d e n i e u w e aanpak v i n d t u in d e a c t i v i t e i t e n r a p p o r t a g e , die u s e p a r a a t h e e f t o n t v a n g e n .

In deze r a p p o r t a g e h e b b e n w e d e o v e r z i c h t s t a b e l l e n w a a r i n d e k w a n t i t a t i e v e aantallen m e l d i n g e n w o r d e n w e e r g e g e v e n , g e k o p p e l d aan d e t o e l i c h t i n g o p d e cijfers. O o k d e casussen zijn niet m e e r in e e n a p a r t h o o f d s t u k o p g e n o m e n , maar g e ï n t e g r e e r d in d e t e k s t . W e h o p e n dat m e t deze n i e u w e aanpak, d e l e e s b a a r h e i d van d e r a p p o r t a g e v e r b e t e r d is. M o c h t u naar aanleiding van d e r a p p o r t a g e v r a g e n , o p m e r k i n g e n of v e r b e t e r v o o r s t e l l e n h e b b e n , dan staan wij d a a r v o o r o p e n . U k u n t ons dan b e r e i k e n via info(5)arťlmn.nl of t e l e f o n i s c h o p 0 3 0 - 232 86 66.

M e t vriendelijke groet,

M i e k e Janssen Directeur Art.l M N

Gemeente Woerden, gemeentelijke BKZ rapportage 2 0 1 5

2

Inhoudsopgave 1.

Gemeentelijke BZK rapportage

4

2.

Toelichting meldingen provincie Utrecht

9

3.

2.1 M e l d i n g e n bij A r t . l M i d d e n N e d e r l a n d

11

2.2 Eigen b e v i n d i n g e n

21

2.3 Landelijke o n d e r w e r p e n

22

2.4 R D O

23

2.5 C o l l e g e v o o r d e R e c h t e n van d e M e n s

23

2.6 Panel D e u r b e l e i d U t r e c h t

25

Conclusies en aanbevelingen

26

B i j l a g e 1: U i t l e g b e g r i p p e n

27

Bijlage 2: W e r k w i j z e k l a c h t b e h a n d e l i n g

34


3

1. G e m e e n t e l i j k e BZK R a p p o r t a g e 2015 Naam Antidiscriminatievoorziening

A r t . l Midden Nederland

Rapportage ten behoeve van de gemeente

Woerden

Jaar van registratie

2015

l . T o t a a l aantal k l a c h t e n Klacht van ingezetene Klacht van nietV o o r v a l in gemeente

I V o o r v a l in andere


Totaal


gemeente

T a b e l 1. T o t a a l aantal d i s c r i m i n a t i e m e l d i n g e n , g e m e e n t e W o e r d e n , 2 0 1 5


4

2. D i s c r i m i n a t i e g r o n d Klacht van ingezetene Klacht van nietV o o r v a l in gemeente

Ras

2



Totaal


gemeente 3

5

5

2

2

2


1

1

1

Geslacht

1

2

2

1

1

3

3

1

mm

Antisemitisme Nationaliteit Handicap/chronische ziekte Leeftijd

1

Arbeidsduur Arbeidscontract Burgerlijke staat Godsdienst

1

Levensovertuiging Politieke gezindheid Moslimdiscriminatie Niet-wettelijke grond (overig)

2

Onbekend

1

1

Tabel 2. A a n t a l k l a c h t e n / m e l d i n g e n g e m e e n t e W o e r d e n , naar g r o n d , 2015

1

1

1

Het totale aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op

m e e r d e r e g r o n d e n gaan, w a a r d o o r er verschillen ontstaan tussen de t w e e t o t a l e n .


3- M a a t s c h a p p e l i j k t e r r e i n Klacht van ingezetene Klacht van nietV o o r v a l in gemeente

Arbeidsmarkt

3

Buurt/wijk

1

Collectieve voorziening

1

Commerciële dienstverlening Horeca/amusement



Totaal


gemeente 1

4

4

1

1

1

2

2

1

1

2

2

1

1

2

2

Sport en recreatie

1

1

2

2

Openbare ruimte

1

1

1

Huisvesting Media en reclame Onderwijs Politie/OM/VD

2

Privé-sfeer Publieke/politieke opinie

Overig Onbekend/n.v.t.

Tabel 3. A a n t a l k l a c h t e n / m e l d i n g e n g e m e e n t e W o e r d e n , naar t e r r e i n , 2 0 1 5 2

2

O n d e r de categorie 'Politie I O M f V D ' valt ook Justitie.


4- A a r d Klacht van ingezetene Klacht van nietV o o r v a l in gemeente



Totaal


gemeente

Omstreden behandeling

6

4


4

Ï O

Ï O

1

5

5

5

15

Geweld Bedreiging Overig Onbekend/n.v.t.

Tabel 4 . A a n t a l k l a c h t e n / m e l d i n g e n g e m e e n t e W o e r d e n , naar a a r d , 2 0 1 5

o :

5. K l a c h t b e h a n d e l i n g Klacht van ingezetene Klacht van nietV o o r v a l in gemeente



Totaal


gemeente

Registratie

2

1

3

3

Advies/informatie

6

3

9

9

1

1

2

2

Beïnvloeding beleid Bemiddeling B i j s t a a n in p r o c e d u r e s Doorverwijzing Eigen o n d e r z o e k A D V Overig

Totaal Tabel 5. A a n t a l k l a c h t e n / m e l d i n g e n g e m e e n t e W o e r d e n , naar k l a c h t b e h a n d e l i n g , 2015'

3

Het totale aantal geregistreerde meldingen naar aard van het voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten o m d a t

een klacht meer dan één aard kan b e v a t t e n . 4

Per klacht kunnen m e e r d e r e wijzen van klachtbehandeling w o r d e n toegepast en geregistreerd. Daarbij kan de wijze van

klachtbehandeling niet of niet volledig zijn ingevuld d o o r d a t de klachten nog lopende zijn t e n tijde van de uitgave van deze rapportage. O m deze redenen kan het totaal afwijken van het totale aantal geregistreerde klachten. Gemeente Woerden, gemeentelijke BKZ rapportage 2 0 1 5

7

6. W i j z e v a n m e l d e n Klacht van ingezetene Klacht van nietV o o r v a l in gemeente

Telefonisch



Totaal


gemeente

5

2

7

7

www.discriminatie.nl

3

2

5

5

E-mail

1

1

1

1

1

www.artlmiddennederland.nl

Schriftelijk Gemeentelijk loket Outreaching Discriminatie A p p Doorverwijzing derden Behandeld door ander A D V

1

1

T a b e l 6. A a n t a l k l a c h t e n / m e l d i n g e n g e m e e n t e W o e r d e n , naar w i j z e van m e l d e n , 2 0 1 5


8

2. T o e l i c h t i n g m e l d i n g e n p r o v i n c i e U t r e c h t Klachtbehandeling l e d e r e e n d i e zich g e d i s c r i m i n e e r d of ongelijk b e h a n d e l d v o e l t , of m e e n t d a t e e n a n d e r d i t o v e r k o m e n is, kan d a a r v a n m e l d i n g m a k e n bij A r t . l M i d d e n N e d e r l a n d ( A r t . l M N ) . M e l d e r s k u n n e n van m a a n d a g t o t en m e t v r i j d a g t e l e f o n i s c h c o n t a c t o p n e m e n m e t A r t . l M N . O o k k u n n e n m e l d i n g e n w o r d e n g e d a a n via e-mail of via e e n k l a c h t e n f o r m u l i e r o p d e w e b s i t e van A r t . l M N of d i v e r s e a n d e r e w e b s i t e s zoals w w w . d i s c r i m i n a t i e . n l . De g e z a m e n l i j k e a n t i d i s c r i m i n a t i e v o o r z i e n i n g e n ( A D V ' s ) in N e d e r l a n d o n d e r h o u d e n o o k e e n landelijk meidnummer voor discriminatie

(OQOO -

2 354 354). M e n s e n die d i t n u m m e r b e l l e n

w o r d e n a u t o m a t i s c h d o o r v e r b o n d e n m e t h e t A D V in d e regio w a a r v a n d a a n ze b e l l e n . Bellers uit d e regio U t r e c h t w o r d e n dus a u t o m a t i s c h d o o r v e r b o n d e n m e t A r t . l M N .

A r t . l M N w e r k t e in 2015 v o o r alle 26 g e m e e n t e n in d e p r o v i n c i e U t r e c h t . A l l e g e m e e n t e n h e b b e n e e n lokaal m e i d l o k e t i n g e r i c h t waar d e eigen b u r g e r s d i s c r i m i n a t i e k u n n e n m e l d e n . De m e l d i n g e n w o r d e n v e r v o l g e n s t e r b e h a n d e l i n g d o o r g e g e v e n aan d e k l a c h t e n c o n s u l e n t e n van A r t . l M N . In 2016 h o p e n wij w e e r t r a i n i n g e n t e g e v e n aan m e d e w e r k e r s van w i j k t e a m s e n / o f g e m e e n t e n o m e r v a r i n g e n van d i s c r i m i n a t i e t e h e r k e n n e n en a f s p r a k e n t e m a k e n o v e r d o o r v e r w i j z i n g e n . Als in u w g e m e e n t e b e h o e f t e is aan e e n v o o r l i c h t i n g h o r e n wij d a t graag. W e m a k e n dan in o v e r l e g e e n t r a i n i n g of v o o r l i c h t i n g o p maat.

N a d a t er e e n n i e u w e m e l d i n g b i n n e n is g e k o m e n , m a k e n wij a l l e r e e r s t e e n a f s p r a a k m e t d e m e l d e r v o o r e e n i n t a k e g e s p r e k . D i t kan o p h e t k a n t o o r van A r t . l M N in U t r e c h t of o p locatie in d e eigen g e m e e n t e van d e c l i ë n t . T i j d e n s h e t i n t a k e g e s p r e k w o r d t er g e l u i s t e r d naar d e e r v a r i n g van d e m e l d e r en w o r d t d e s i t u a t i e d o o r g e n o m e n . De s t a n d a a r d p r o c e d u r e d i e d a a r o p v o l g t , is er é é n van hoor- en w e d e r h o o r . De w e d e r p a r t i j w o r d t in d e g e l e g e n h e i d g e s t e l d t e r e a g e r e n o p d e m e l d i n g . Naar a a n l e i d i n g van h e t a n t w o o r d w o r d t v e r v o l g e n s m e t d e c l i ë n t e e n v e r v o l g t r a j e c t b e s p r o k e n d a t kan b e s t a a n uit b e m i d d e l i n g of h e t o p s t a r t e n van d i v e r s e s o o r t e n p r o c e d u r e s .

M e l d i n g e n van d i s c r i m i n a t i e w o r d e n b i j g e h o u d e n in h e t landelijk r e g i s t r a t i e p r o g r a m m a L B A n e t . Dit is i n g e r i c h t c o n f o r m d e v o o r s c h r i f t e n van h e t M i n i s t e r i e van B i n n e n l a n d s e Z a k e n en K o n i n k l i j k h e i d s r e l a t i e s ( B Z K ) . Er w o r d e n in d i t s y s t e e m vijf c a t e g o r i e ë n onderscheiden: de discriminatiegrond, het maatschappelijk terrein waarop de v e r m e e n d e d i s c r i m i n a t i e of o n g e l i j k e b e h a n d e l i n g h e e f t p l a a t s g e v o n d e n , d e a a r d van d e m e l d i n g , d e wijze van k l a c h t b e h a n d e l i n g en d e e t n i s c h e a f k o m s t van d e c l i ë n t e n . Daarnaast h o u d t A r t . l M N bij o p w e l k e m a n i e r e e n m e l d i n g is b i n n e n g e k o m e n .


9

T o e l i c h t i n g op de r a p p o r t a g e Zoals elk jaar p r o b e e r t A r t . l M N v o o r u d e r a p p o r t a g e t e v e r b e t e r e n . Z o is h e t leesgemak en d e o p m a a k in d e laatste j a r e n v e r a n d e r d en d u i d e n wij s t e e d s b e t e r d e cijfers. Sinds 2014 h e b b e n wij e e n v e r b e t e r s l a g g e m a a k t , w a a r o v e r w e p o s i t i e v e r e a c t i e s uit d e p r o v i n c i e h e b b e n o n t v a n g e n . H e t c i j f e r f o r m a t zoals d a t d o o r g e m e e n t e n a a n g e l e v e r d d i e n t t e w o r d e n aan BZK b l i j f t n a t u u r l i j k o n v e r a n d e r d . V o o r u w g e m a k o n t v a n g t u d i t f o r m a t z o w e l in d e z e r a p p o r t a g e als s e p a r a a t , w a t d e d o o r z e n d i n g naar BZK vergemakkelijkt.

Jaarlijks m e r k t A r t . l M N d a t landelijke issues g r o t e i m p a c t h e b b e n o p d e v e r k l a r i n g e n van alle m e l d i n g e n . De Z w a r t e P ietendiscussie g e e f t al j a r e n aanleiding v o o r e e n aantal m e l d i n g e n . De v l u c h t e l i n g e n s t r o o m v o r m d e o o k d e aanleiding v o o r u i t e e n l o p e n d e m e l d i n g e n . H e t is e r g belangrijk d a t b u r g e r s zich t o t onze organisatie w e n d e n o m h i e r o v e r hun o n g e n o e g e n kenbaar t e m a k e n . Maar bij e e n z o e k t o c h t naar v e r k l a r i n g e n van cijfers uit d e p r o v i n c i e U t r e c h t , vragen deze m e l d i n g e n e e n o v e r h e e r s e n d e a a n d a c h t en v e r d w i j n e n d e a n d e r e m e l d i n g e n naar d e marges. D a a r o m h e e f t A r t . l M N b e s l o t e n d e o p b o u w van d e r a p p o r t a g e t e wijzigen. V a n a f 2014 w o r d t e e n splitsing g e m a a k t aan d e h a n d van m e l d i n g e n van b u r g e r s die zich t o t A r t . l M N w e n d e n , i n c i d e n t e n die wij als organisatie in d e s a m e n l e v i n g w a a r n e m e n en landelijke issues. A r t . l M N n e e m t d e e l aan h e t Regionaal D i s c r i m i n a t i e O v e r l e g ( R D O ) . O v e r deze casussen uit h e t zaaksoverzicht w o r d t a f z o n d e r l i j k g e r a p p o r t e e r d . D i t z e l f d e g e l d t v o o r zaken die b e h a n d e l d w o r d e n d o o r h e t C o l l e g e v o o r d e R e c h t e n van d e M e n s ( C o l l e g e ) en het P anel D e u r b e l e i d U t r e c h t . De t o e l i c h t i n g in d e v o l g e n d e h o o f d s t u k k e n h e e f t b e t r e k k i n g o p d e k l a c h t e n en m e l d i n g e n die bij A r ť l . M N zijn b i n n e n g e k o m e n , z o n d e r d e m e l d i n g e n naar aanleiding van landelijke issues. H e t v e r g e l i j k e n van d e cijfers uit e e r d e r e j a r e n is d o o r d e z e v o r m van r a p p o r t e r e n lastiger. T o c h kiest A r t . l M N v o o r d e z e manier o m d a t wij van m e n i n g zijn d a t lezers h i e r d o o r b e t e r z i c h t krijgen o p w a t er in onze p r o v i n c i e plaats v i n d t o p h e t g e b i e d van o n g e l i j k e behandeling, waar deze ervaringen w o r d e n gemeld. O o k w o r d e n hiermee dubbeltellingen v o o r k o m e n . H e t kan namelijk v o o r k o m e n d a t m e l d e r s zich t o t m e e r d e r e organisaties w e n d e n en i e d e r e organisatie d i t a p a r t r e g i s t r e e r t .


10

2.1 M e l d i n g e n bij A r t . l M i d d e n N e d e r l a n d In 2015 zijn er 393 m e l d i n g e n van d i s c r i m i n a t i e bij A r t . l M N g e r e g i s t r e e r d . V e r g e l e k e n m e t h e t aantal m e l d i n g e n van 2014 (827) lijkt er s p r a k e van e e n g r o t e daling. H e t b e e l d w o r d t e c h t e r v e r t e k e n d d o o r h e t g r o t e aantal m e l d i n g e n d a t A r t . l M N in 2014 h e e f t o n t v a n g e n van b u r g e r s die zich t o t ons

Art.l M N , meldingen/klachten

361

Art.l M N , eigen b e v i n d i n g e n

24

5

Politie, g e r e g i s t r e e r d e discriminatie-

N o g niet

incidenten (RDO)

bekend

Politie, g e r e g i s t r e e r d e discriminatie-

N o g niet

incidenten tegen werknemers met

bekend

g e w e n d h e b b e n naar aanleiding van d e u i t s p r a k e n van G e e r t W i l d e r s t i j d e n s d e v e r k i e z i n g s c a m p a g n e voor de gemeenteraadsverkiezingen. Wanneer

een publieke taak

d e z e m e l d i n g e n uit h e t t o t a a l w o r d e n g e h a a l d , zijn er in 2014 3 7 0 m e l d i n g e n g e d a a n . Dit b e t e k e n t dus e e n lichte stijging van d e g e r e g i s t r e e r d e m e l d i n g e n

M e l d i n g e n Panel D e u r b e l e i d U t r e c h t

8

L a n d e l i j k e issues

6

in 2015 (393). T a b e l 7- Totaal aantal registraties, 2015

In 2015 is e e n splitsing g e m a a k t naar b u r g e r s d i e zich r e c h t s t r e e k s t o t A r t . l M N h e b b e n g e w e n d (361), i n c i d e n t e n d i e wij als organisatie in d e s a m e n l e v i n g waar h e b b e n g e n o m e n (24) en landelijke o n d e r w e r p e n (6). O o k zaken d i e b e h a n d e l d w o r d e n d o o r h e t Panel D e u r b e l e i d U t r e c h t (8) w o r d e n a p a r t g e r e g i s t r e e r d . D o o r d e z e m e t h o d e van r a p p o r t e r e n o n t s t a a t e e n d u i d e l i j k e r b e e l d van m e l d i n g e n bij A r t . l M N . H e t kan b i j v o o r b e e l d g e b e u r e n d a t m e l d e r s zich t o t m e e r d e r e organisaties w e n d e n en d a t een dergelijk i n c i d e n t d o o r m e e r d e r e organisaties w o r d t g e r e g i s t r e e r d . A r t . l M N n e e m t daarnaast d e e l aan h e t Regionaal D i s c r i m i n a t i e O v e r l e g ( R D O ) , deze casussen w o r d e n d o o r ons g e r e g i s t r e e r d en a f z o n d e r l i j k in d e r a p p o r t a g e o p g e n o m e n . V o o r 2015 zijn nog g e e n v o l l e d i g e cijfers b e k e n d . H e t is belangrijk o m t e v e r m e l d e n d a t eigen b e v i n d i n g e n niet zijn m e e g e n o m e n in d e t a b e l l e n in deze r a p p o r t a g e . Dat g e b e u r d e bij d e h a l f j a a r r a p p o r t a g e in d e r e g i s t r a t i e t a b e l l e n w e l . In o p d r a c h t van het m i n i s t e r i e van BZK w o r d e n d e z e cijfers e c h t e r niet langer g e r a p p o r t e e r d . Dit b e t e k e n t d a t d e cijfers t e n o p z i c h t e van onze h a l f j a a r r a p p o r t a g e in s o m m i g e t a b e l l e n k u n n e n zijn t e r u g g e l o p e n .

5 O n d e r 'eigen onderzoek' valt screening van vacatures d o o r A r t . l M N en diverse andere ADB's, media, nieuwsberichten over discriminerende situaties of incidenten e.d. Gemeente Woerden, gemeentelijke BKZ rapportage 2 0 1 5

11

Geografisch In t o t a a l h e e f t A r t . l M N 361 e r v a r i n g e n

Amersfoort

56

Baarn

l

42 2

b i j g e h o u d e n h o e v e e l i n w o n e r s uit e e n

Bunnik

l

1

g e m e e n t e een m e l d i n g van d i s c r i m i n a t i e

Bunschoten

d o e n en h o e v e e l m e l d i n g e n er w o r d e n

De Bilt

5 8

van d i s c r i m i n a t i e b e h a n d e l d . Er w o r d t

gedaan o v e r i n c i d e n t e n die in e e n gemeente hebben plaatsgevonden. In 2015 d e d e n i n w o n e r s van d e

De Ronde Venen

3

Eemnes

3 8

Houten IJsselstein Leusden

g e m e e n t e U t r e c h t h e t vaakst e e n

Lopik

m e l d i n g : 141 keer. I n w o n e r s van d e

Montfoort

7 5 2 2 2 1

4 8

6

4 1

O

2

Nieuwegein

20

20

Oudewater

O

O

Renswoude

1

1

Rhenen

3

1

d e p r o v i n c i e zijn d i t geen v e r r a s s e n d e

Soest

9

6

cijfers. S t i c h t s e V e c h t h e e f t daarna d e

Stichtse Vecht

7

6

m e e s t e i n w o n e r s , maar valt m e t z e v e n

Utrecht

141

122

Utrechtse Heuvelrug

9 20

7

g e m e e n t e A m e r s f o o r t m e l d d e n daarna h e t vaakst (56). Als w e kijken naar d e i n w o n e r s a a n t a l l e n van d e g e m e e n t e n in

m e l d i n g e n w e g a c h t e r N i e u w e g e i n (20), V e e n e n d a a l (20), Z e i s t (13), W o e r d e n

Veenendaal Vianen

1

15 2

(12) en e n k e l e a n d e r e g e m e e n t e n m e t

Wijk bij Duurstede

1

O

n e g e n en a c h t m e l d i n g e n . V o o r het

Woerden

12

9

e e r s t sinds 2 0 0 Q h e e f t een i n w o n e r van

Woudenberg

O

O

Zeist

13

d e g e m e e n t e R e n s w o u d e een m e l d i n g van d i s c r i m i n a t i e g e d a a n . De v o o r v a l l e n die in d e m e l d i n g e n

Landelijk

-

14 16

Overig Buitenland

O

1

Overig Nederland

13

50

Onbekend

9

19

w o r d e n b e s c h r e v e n h e b b e n v o o r het

Totaal

g r o o t s t e d e e l in U t r e c h t (l22) en

T a b e l 8. Aantal meldingen Art.1 MN, naar g e m e e n t e , 2015

361

A m e r s f o o r t (42) p l a a t s g e v o n d e n . Lang niet alle v o o r v a l l e n v o n d e n plaats b i n n e n d e p r o v i n c i e . De landelijke afspraak tussen d e a n t i d i s c r i m i n a t i e b u r e a u s is dat d e w o o n p l a a t s van d e m e l d e r b e p a l e n d is d o o r w e l k b u r e a u d e klacht w o r d t b e h a n d e l d .


12

Discriminatiegrond

Discriminatiegrond Ras Antisemitisme Nationaliteit

131 n

In d e g e l i j k e b e h a n d e l i n g s w e t g e v i n g w o r d t d i s c r i m i n a t i e o p basis van e e n aantal g r o n d e n

Handicap Į Chronische ziekte

7 38

v e r b o d e n . Er mag o n d e r a n d e r e niet

Leeftijd

68

gediscrimineerd w o r d e n op iemands afkomst,


19

h u i d s k l e u r , g o d s d i e n s t , l e e f t i j d , seksuele

Geslacht

31

Arbeidsduur

g e r i c h t h e i d , geslacht of h a n d i c a p / c h r o n i s c h e z i e k t e . Landelijk is m e t alle

Arbeidscontract

1

Burgerlijke staat

3

a n t i d i s c r i m i n a t i e b u r e a u s a f g e s p r o k e n bij t e h o u d e n

Godsdienst

19

op welke discriminatiegrond een melding w o r d t

Levensovertuiging

g e m a a k t . In 2015 zijn d e m e e s t e registraties o p d e

Politieke gezindheid

2

Moslimdiscriminatie

14

Niet wettelijke gronden

34

Onbekend

9

0

g r o n d ras (131). Dat b e t e k e n t 34 Zo van h e t t o t a a l . Dit p e r c e n t a g e daalt licht, e e n t e n d e n s die w e in 2013 en 2014 h e b b e n w a a r g e n o m e n . A r t . l M N v e r w a c h t d a t d e z e daling o p d e g r o n d ras niet k o m t o m d a t

T a b e l 9. Aantal meidineen Art.l MN, naar

i

n

-

i

i

i i

deze voorvallen minder w o r d e n gemeld. grond, 2015

6

W a a r s c h i j n l i j k daalt h e t p e r c e n t a g e o m d a t er s t e e d s m e e r m e l d i n g e n w o r d e n g e d a a n o p d e a n d e r e g r o n d e n . V o o r a l h e t aantal m e l d i n g e n o v e r l e e f t i j d s d i s c r i m i n a t i e n e e m t t o e . In 2014 w e r d e n hier 54 m e l d i n g e n o v e r g e d a a n . In 2015 is l e e f t i j d d u i d e l i j k d e t w e e d e d i s c r i m i n a t i e g r o n d m e t 68 m e l d i n g e n . Dit k o m t m e t name d o o r d a t o p l e t t e n d e b u r g e r s en p e r s o n e n uit d e lokale p o l i t i e k ons v a c a t u r e s d o o r s t u r e n m e t e e n o n g e o o r l o o f d e leeftijdseis. Hier zijn wij hen zeer dankbaar v o o r . In d e m e e s t e gevallen w e r d d e v a c a t u r e t e k s t d o o r d e b e t r e f f e n d e w e r k g e v e r s aangepast, n a d a t wij ze o p d e h o o g t e s t e l d e n van d e d i s c r i m i n e r e n d e eis. Een a n d e r v o o r b e e l d is d e g r o n d h a n d i c a p / c h r o n i s c h e z i e k t e . In 2015 w e r d e n hier 3 8 m e l d i n g e n o p g e r e g i s t r e e r d . Dat w a r e n er in 2014 slechts 23. M e t d a t aantal m e l d i n g e n staat deze d i s c r i m i n a t i e g r o n d in deze r a p p o r t a g e o p d e d e r d e plek. V e r g e l e k e n m e t d e j a a r r a p p o r t a g e van 2014 k o m e n er nu m e e r m e l d i n g e n o p d e g r o n d h a n d i c a p / c h r o n i s c h e z i e k t e dan d e g r o n d e n geslacht en g o d s d i e n s t . W e l l i c h t is d i t h e t g e v o l g van onze i n v e s t e r i n g in d e o p b o u w van e e n n e t w e r k van professionals r o n d o m het t h e m a handicap/chronische ziekte. O m b e t e r inzicht t e krijgen in d i s c r i m i n a t i e van moslims, w o r d t sinds 2014 deze d i s c r i m i n a t i e g r o n d a p a r t g e r e g i s t r e e r d . A r t . l M N zag z o w e l na d e aanslag o p d e r e d a c t i e van het t i j d s c h r i f t C h a r l i e H e b d o als na d e P arijse aanslagen van n o v e m b e r een kleine piek aan m e l d i n g e n . M e n i n g e n zijn e c h t e r v e r d e e l d o v e r w a t er e x a c t o n d e r m o s l i m d i s c r i m i n a t i e valt. Een m e l d e r d i e zegt "Ik m o c h t d e d i s c o t h e e k niet in en volgens mij k o m t het o m d a t ik M a r o k k a a n b e n " w o r d t g e r e g i s t r e e r d o n d e r d e g r o n d ras, o o k al kan d i t o o k e e n u i t i n g van

6

Het t o t a l e aantal in deze tabel kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op

m e e r d e r e g r o n d e n gaan, w a a r d o o r er verschillen ontstaan tussen de t w e e totalen. Gemeente Woerden, gemeentelijke BKZ rapportage 2 0 1 5

13

m o s l i m d i s c r i m i n a t i e zijn. A r t . l M N h e e f t o n d e r deze g r o n d m e l d i n g e n g e r e g i s t r e e r d w a a r i n w e r d v e r w e z e n naar (een u i t i n g van) het islamitisch geloof. Deze uitsplitsing v e r k l a a r t dan o o k d e daling in het aantal m e l d i n g e n o p d e g r o n d g o d s d i e n s t . In d e j a a r r a p p o r t a g e 2014 b e r i c h t t e n wij o v e r een t o e n a m e van m e l d i n g e n o p het g e b i e d van a n t i s e m i t i s m e . In 2015 zien wij e e n aantal m e l d i n g e n d a t vergelijkbaar is m e t d e j a a r r a p p o r t a g e van een jaar g e l e d e n (van Ï O m e l d i n g e n naar l l ) . W e l l i c h t d a t d i t e e n plateau h e e f t b e r e i k t . Dit aantal lijkt misschien laag. E c h t e r signaleert A r t . l M N vaker a n t i s e m i t i s c h e u i t i n g e n , w e l k e t e r u g zijn t e v i n d e n in d e eigen b e v i n d i n g e n . H e t lage m e l d i n g s c i j f e r kan k o m e n d o o r d a t m e n s e n hun e r v a r i n g e n bij a n d e r e instanties d e l e n . Z o r e g i s t r e e r d e het C I D I ( C e n t r u m I n f o r m a t i e en D o c u m e n t a t i e Israel) in 2014 al e e n t o e n a m e van ruim ~ļ0 fc in 0

7

h e t aantal m e l d i n g e n d a t zij o n t v i n g e n o v e r a n t i s e m i t i s m e . Een r e l a t i e f h o o g aantal m e l d i n g e n v o n d plaats o p n i e t - w e t t e l i j k e g r o n d e n . In s e p t e m b e r 2015 is er e e n landelijke c a m p a g n e g e l a n c e e r d , g e n a a m d " Z e t een s t r e e p d o o r d i s c r i m i n a t i e " . O m d a t in d e c a m p a g n e art.l van d e g r o n d w e t w e r d u i t g e l i c h t , m e t d e z i n s n e d e " o f w e l k e g r o n d dan o o k " , b e s t a a t h e t v e r m o e d e n d a t d e c a m p a g n e A r t . l M N v o o r a l aan m e l d i n g e n hielp o p n i e t - w e t t e l i j k e g r o n d e n . Er w e r d b i j v o o r b e e l d vlak na d e s t a r t van d e c a m p a g n e vaak m e l d i n g g e d a a n o v e r een v e r z e k e r a a r v o o r hoger o p g e l e i d e n . In d e gelijke b e h a n d e l i n g s w e t g e v i n g w o r d t m e e r g e d e t a i l l e e r d u i t g e l e g d w e l k e g r o n d o p welk terrein door de wet w o r d t beschermd. Maatschappelijk t e r r e i n

Maatschappelijk t e r r e i n

Arbeid

132

Buurt/Wijk

28

Collectieve voorzieningen

47

Commerciële dienstverlening

44

Horeca

15

m a k e n o f m e t e e n d o e l g r o e p g e r i c h t e aanpak

Huisvesting

discriminatie bestrijden.

Media

9 12

H e t is i n t e r e s s a n t o m t e b e k i j k e n o p w e l k m a a t s c h a p p e l i j k t e r r e i n er d i s c r i m i n a t i e w o r d t e r v a r e n . O p d e m e e s t e t e r r e i n e n kan j e namelijk c o n c r e e t b e l e i d

Arbeid N e t als in v o o r g a a n d e j a r e n w o r d t er h e t m e e s t m e l d i n g

Openbare ruimte

13

Onderwijs

23 2

Overig Politie 1 O M 1 VD

gedaan van e r v a r i n g e n van d i s c r i m i n a t i e o p h e t t e r r e i n

Privésfeer

9 6

van a r b e i d (132). Al v o o r e e n langere p e r i o d e is

Publieke 1 politieke opinie

4

d i s c r i m i n a t i e o p d e a r b e i d s m a r k t e e n s p e e r p u n t van

Sport 1 recreatie

15 2

A r t . l M N . In 2015 is er b i j v o o r b e e l d d e w e b t o o l v o o r

Onbekend

w e r k g e v e r s o n t w i k k e l d , w e l k e t e v i n d e n is o p

T a b e l Ï O . Aantal meldingen Art.l MN,

w w w . d i v e r s t a l e n t w e r k t . n l . Daarnaast is er in d e

t e r r e i n , 2015

3

7

M o n i t o r Antisemitisme, C I D I , 2014

8

H e t totale aantal in tabel 11 kan afwijken van het totaal aantal klachten. Een klacht kan namelijk over discriminatie op

m e e r d e r e g r o n d e n gaan. Een melding gaat nooit over meer dan één t e r r e i n . Zo'n verschil is in tabel Ï O dus niet mogelijk. Gemeente Woerden, gemeentelijke BKZ rapportage 2 0 1 5

a c t i v i t e i t e n r a p p o r t a g e t e lezen w e l k e a c t i v i t e i t e n w e in 2015 n o g m e e r h e b b e n o n d e r n o m e n o m d i s c r i m i n a t i e o p d e a r b e i d s m a r k t t e g e n t e gaan. Bij d e m e e s t e t e r r e i n e n is ras d e g r o n d w a a r o p het vaakst g e m e l d w o r d t . E c h t e r w o r d t o p h e t t e r r e i n van a r b e i d v o o r a l d i s c r i m i n a t i e e r v a r e n o p g r o n d van l e e f t i j d (53). De é é n na g r o o t s t e g r o n d blijft w e l ras (33). D i s c r i m i n a t i e o p geslacht (2l), w a a r o n d e r o o k z w a n g e r s c h a p s d i s c r i m i n a t i e valt, k o m t o o k r e g e l m a t i g v o o r o p h e t t e r r e i n a r b e i d . W e r k g e v e r s h e b b e n in deze t i j d e n van hoge w e r k l o o s h e i d veel keuze uit ( p o t e n t i ë l e ) w e r k n e m e r s en h e t is mogelijk d a t v o o r o o r d e l e n van d e w e r k g e v e r m e e w e g e n in het s e l e c t i e p r o c e s . H e t verschil tussen deze d r i e g r o n d e n is e c h t e r d a t l e e f t i j d s d i s c r i m i n a t i e v a k e r o p e n l i j k v o o r k o m t : bij d e v a c a t u r e t e k s t e n waar w e e e r d e r al naar r e f e r e e r d e n . O p d e g r o n d e n ras en geslacht blijkt d e d i s c r i m i n a t i e vaker pas t i j d e n s of na e e n g e s p r e k . O o k h e t k a b i n e t o n d e r k e n t het p r o b l e e m van d i s c r i m i n a t i e o p d e a r b e i d s m a r k t en wil d i t a a n p a k k e n d o o r m i d d e l van h e t A c t i e p l a n a r b e i d s d i s c r i m i n a t i e . H e t m i n i s t e r i e van Sociale Z a k e n en W e r k g e l e g e n h e i d h e e f t o n d e r z o e k s b u r e a u Panteia gevraagd p r a k t i j k o n d e r z o e k hiernaar t e d o e n . Dit o n d e r z o e k b e v e s t i g t d a t bij gelijke (online) cv's o u d e r e n , v r o u w e n , en m e n s e n m e t e e n b u i t e n l a n d s e naam m i n d e r vaak w e r d e n 'aangeklikt' en g e c o n t a c t e e r d dan j o n g e r e n , m a n n e n en m e n s e n m e t een N e d e r l a n d s e n a a m . 9

Collectieve voorzieningen Er is een f l i n k e stijging t e zien in het aantal m e l d i n g e n o p h e t g e b i e d van c o l l e c t i e v e v o o r z i e n i n g e n ( b i j v o o r b e e l d d e o v e r h e i d , g e z o n d h e i d s z o r g , u i t k e r i n g s i n s t a n t i e s , e.d.). In 2014 w e r d e n er 35 registraties o p d i t t e r r e i n g e t e l d . In 2015 zijn er 47 registraties o p h e t t e r r e i n c o l l e c t i e v e v o o r z i e n i n g e n . D a a r m e e is d i t h e t t e r r e i n waar na a r b e i d h e t vaakst o p w o r d t g e m e l d . H e t b e t r e f t v o o r n a m e l i j k m e l d i n g e n o p d e g r o n d e n ras (17) en h a n d i c a p (13). Bij A r t . l M N b e s t a a t h e t v e r m o e d e n d a t d e p l o t s e l i n g e t o e n a m e e e n v e r b a n d h e e f t m e t d e bezuinigingen in d e g e z o n d h e i d s z o r g en h u l p v e r l e n i n g . H e t a f g e l o p e n jaar k w a m e n er vaker m e l d e r s bij A r t . l M N t e r e c h t die bij instanties niet d e hulp k r e g e n d i e ze z o c h t e n en niet w i s t e n waar ze a n d e r s t e r e c h t k o n d e n . O o k k w a m e n er vaker m e l d i n g e n van d u i d e l i j k v e r w a r d e p e r s o n e n . Deze h a d d e n vaak b e t r e k k i n g o p c o l l e c t i e v e v o o r z i e n i n g e n . Politie/OM/Vreemdelingendienst W a t v e r d e r o p v a l t is d e daling van h e t aantal m e l d i n g e n o p het t e r r e i n P o l i t i e / O M / V r e e m d e l i n g e n d i e n s t , van 23 m e l d i n g e n in 2014 naar negen h e t a f g e l o p e n jaar. O n d e r dit terrein w o r d t ook justitie geschaard. Landelijk was er in 2015 m e e r o p h e f o v e r h e t h a n d e l e n van d e p o l i t i e na d e d o o d van M i t c h H e n r i q u e z . H e t K o r p s M i d d e n N e d e r l a n d is in U t r e c h t b e w u s t m e t h e t o n d e r w e r p van d i s c r i m i n a t i e bezig m e t b e t r e k k i n g t o t het t e r u g d r i n g e n van e t n i s c h p r o f i l e r e n . Zij h e b b e n daarnaast e e n z o g e n a a m d e ' B o n d g e n o t e n ' - a a n p a k o m h e t c o n t a c t tussen b u r g e r s en p o l i t i e

9

Bron: Discriminatie in de werving- en selectiefase, Panteia, 2015


15

t e v e r b e t e r e n . Hier w o r d t u i t g e b r e i d o p in gegaan in d e p r o v i n c i a l e a c t i v i t e i t e n r a p p o r t a g e .

Niet-wettelijk

Onbekend

8

5

1

Totaal

Moslimdiscriminatie

l

Overig

Antisemitisme


Levensovertuiging

21

Godsdienst

4

Burgerlijke staat

53

Maatschappelijk

Arbeidscontract

9

z

Arbeidsduur

Geslacht

CD


c O

Leeftijd

Ō '3 as CC

Handicap

Discriminatiegrond

terrein Arbeidsmarkt

33

1

Buurt/wijk

13

C o l l e c t i e v e voorz.

17

1

13

2

C o m m e r c . dienstv.

17

3

5

8

Horeca/amusement

Ï O

l

1

5

Media en reclame

7

1

l

Onderwijs

6

7

2

Politie/OM/VD

8

l

O p e n b a r e ruimte

7

2 1

2

l

3

6

1

1

-

8

1 1

1

1 2

l

1

1

l

1

1

3

2

1 1

3

5

l

5

l

1

1

l

l

1

2

1

1

l

3

1

Publ./politieke opinie Sport en recreatie

4

2

Huisvesting

Privésfeer

ll

7

2 1

l

l 1 1

Overig

l

—

5 1

1 1

Onbekend/n.v.t.

2

T a b e l l l . Aantal meldingen Art.l M N , naar grond en t e r r e i n , 2015

Casus J u l i a n * h e e f t o p zijn z e v e n t i e n d e e e n h e r s e n b l o e d i n g g e h a d . H i j h e e f t in c o m a g e l e g e n e n h a d e e n l a n g r e v a l i d a t i e p r o c e s . T w a a l f j a a r l a t e r l o o p t hij n o g w a n k e l , m e t b e h u l p v a n e e n s t o k . Z i j n s p r a a k is enigszins traag maar g o e d verstaanbaar. J u l i a n m e l d d e z i c h b i j A r t . l M N o m d a t hij m e e r d e r e m a l e n g e w e i g e r d w e r d b i j h o r e c a g e l e g e n h e d e n in U t r e c h t . P o r t i e r s l i e t e n h e m n i e t b i n n e n o m d a t e r w e r d g e d a c h t d a t hij d r o n k e n w a s . Er w e r d J u l i a n o f zijn v r i e n d e n v a a k n i e t d e m o g e l i j k h e i d g e g e v e n o m zijn s i t u a t i e u i t t e l e g g e n . D e m e l d i n g w e r d o v e r g e d r a g e n aan Panel D e u r b e l e i d U t r e c h t . In o v e r l e g m e t h e t P a n e l w e r d n i e t g e k o z e n v o o r d e s t a n d a a r d p r o c e d u r e , o m d a t d e h a n d e l s w i j z e van d e portiers volgens v o o r s c h r i f t e n was. Julian v o n d het belangrijker o m d e portiers t e i n f o r m e r e n d a n e e n k l a c h t p r o c e d u r e t e s t a r t e n . H i j h e e f t in d e c e m b e r 2015 zijn v e r h a a l g e d a a n o p h e t P a r t i j e n O v e r l e g H o r e c a U t r e c h t ( P O H U ) . P o r t i e r s e n b e d r i j f s l e i d e r s w a r e n e r g o n d e r d e i n d r u k v a n zijn v e r h a a l . Er w e r d b e l o o f d b e t e r t e l u i s t e r e n n a a r g a s t e n in d e r i j . *De namen in de casussen zijn gefingeerd.


16

A a r d van d e discriminatie A r t . l M N r e g i s t r e e r t d e aard van d e m e l d i n g e n , d i e vaak o o k iets zeggen o v e r d e e r n s t van d e situatie. H e b b e n wij b i j v o o r b e e l d t e maken m e t e e n b e l e d i g i n g , dan w o r d t d i t g e r e g i s t r e e r d o n d e r d e n o e m e r 'vijandige b e j e g e n i n g ' . W o r d t i e m a n d d o o r e e n m a a t r e g e l nadelig g e t r o f f e n o f zelfs u i t g e s l o t e n , dan w o r d t het i n c i d e n t g e r e g i s t r e e r d o n d e r d e n o e m e r ' o m s t r e d e n behandeling '. 11

Aard Omstreden behandeling

263


114

Geweld Bedreiging

3 2

Onbekend

3

Totaal T a b e l 12. Aantal meldingen Art.l MN, aard, 2 0 1 5

10

De m e e s t e m e l d i n g e n w o r d e n g e r e g i s t r e e r d als e e n o m s t r e d e n b e h a n d e l i n g (263). V o o r b e e l d e n zijn: a f g e w e z e n w o r d e n v o o r een baan v a n w e g e h e t d r a g e n van een h o o f d d o e k of als h o m o s e k s u e e l niet w e l k o m zijn in e e n v o e t b a l t e a m . Er zijn 114 m e l d i n g e n g e r e g i s t r e e r d als vijandige b e j e g e n i n g . H i e r o n d e r vallen naast b e l e d i g i n g o o k u i t s c h e l d e n en b e k l a d d i n g e n o n d e r . De e r n s t i g e r e v o r m e n van d i s c r i m i n a t i e zijn b e d r e i g i n g en g e w e l d . Dit w o r d t bij A r t . l M N slechts minimaal g e m e l d . Zoals gezegd k o m e n i e d e r jaar d e m e e s t e m e l d i n g e n b i n n e n o p o m s t r e d e n b e h a n d e l i n g . H i e r v o o r zijn m e e r d e r e v e r k l a r i n g e n : 1) M e l d e r s w e t e n vaak niet w a t hun m o g e l i j k h e d e n zijn w a n n e e r zij ongelijk w o r d e n b e h a n d e l d . W a n n e e r m e n h i e r o v e r i n f o r m a t i e z o e k t , is A r t . l M N e e n makkelijk t e v i n d e n instantie d i e i n f o r m a t i e en h u l p kan b i e d e n . 2) V o o r v a l l e n van o m s t r e d e n b e h a n d e l i n g blijven r e l a t i e f vaker in v e r m o e d e n s hangen; in d a t geval b e t r e f t h e t e e n v e r m o e d e n of g e v o e l van d i s c r i m i n a t i e . O o k w a n n e e r een v o o r v a l lastig t e b e w i j z e n is of j u r i d i s c h niet als d i s c r i m i n a t i e w o r d t gezien, is h e t v o o r m e l d e r s p r e t t i g o m in i e d e r geval e e n m e l d i n g t e k u n n e n d o e n bij een antidiscriminatiebureau. 3) M e n zal bij d e a n d e r e b e n o e m d e v o r m e n van d i s c r i m i n a t i e , u i t s c h e l d e n , b e d r e i g i n g of g e w e l d , e e r d e r d e p o l i t i e o p z o e k e n dan A r t . l M N , o m d a t d e r g e l i j k e v o o r v a l l e n als ernstiger w o r d e n e r v a r e n . Bijna alle d i s c r i m i n a t i e g r o n d e n laten als aard vaker o m s t r e d e n b e h a n d e l i n g zien. Zoals in d e j a a r r a p p o r t a g e 2014 o o k w e r d g e z i e n , is d i t bij d e g r o n d e n a n t i s e m i t i s m e en seksuele g e r i c h t h e i d e c h t e r niet het geval. H i e r b i j gaat het vaker o m vijandige b e j e g e n i n g of g e w e l d . In 2014 en h a l v e r w e g e 2015 was d i t nog niet h e t geval bij m o s l i m d i s c r i m i n a t i e . In deze jaarcijfers blijkt v o o r h e t e e r s t d a t deze g r o n d o o k aan d e lijst m o e t w o r d e n t o e g e v o e g d . De m e n s e n die d i s c r i m i n a t i e e r v a r e n v a n w e g e hun l e e f t i j d , h a d d e n in 2015 o p é é n na allen t e maken m e t o m s t r e d e n b e h a n d e l i n g ; w a t in d e m e e s t e gevallen uitsluiting o p d e a r b e i d s m a r k t b e t e k e n d e . D e n k aan d e e e r d e r g e n o e m d e v a c a t u r e t e k s t e n als: ' w e z o e k e n

1 0

Het t o t a l e aantal geregistreerde meldingen naar aard voorval kan afwijken van het totaal aantal klachten o m d a t een

klacht over meer dan één aard kan gaan. 1 1

Nadere uitleg van deze begrippen vindt u in Bijlage l: Begrippenlijst


e e n j o n g e v r o u w ' ( t w e e d i s c r i m i n a t i e g r o n d e n : l e e f t i j d én geslacht). O o k o p d e g r o n d g e s l a c h t w o r d t significant m e e r o m s t r e d e n b e h a n d e l i n g g e r e g i s t r e e r d dan vijandige

14

6

16

1

4

3

6

28

4

7

Ï O

5

5

1

2

Overig

1

2

Onbekend

7

1

Niet-wettelijk

27

Moslimdiscriminatie

6

Antisemitisme

68


34

Levensovertuiging

Geslacht

80

Godsdienst


Omstreden

Burgerlijke staat

Leeftijd

7

Aard

Arbeidscontract

Handicap

ín fö CĹ

Nationaliteit

Grond

Arbeidsduur

bejegening.

1

283

behandeling Vijandige

65

2

bejegening Geweld

1

Bedreiging

2

1

1

Onbekend/ n.v.t.

Totaal

148

7

41

69

21

33

O

1

3

20

O

n

2

16

34

T a b e l 13. Aantal meldingen Art.l M N , naar grond en aard, 2015

Klachtbehandeling V a n elk dossier w o r d t b i j g e h o u d e n hoe d e m e l d i n g is afgehandeld. Samen met d e melder w o r d t gekeken welke acties w e n s e l i j k é n haalbaar zijn. D i t hangt s t e r k af van d e aard van d e klacht e n d e w e n s e n en v e r w a c h t i n g e n van d e m e l d e r .

Registratie

92

Advies 1 informatie

143

Beïnvloeding beleid Bemiddeling

15 68

Bijstaan in procedures

ÏO

Bij ĄO Zo van h e t aantal m e l d i n g e n w o r d t aan d e m e l d e r

Doorverwijzing

27

i n f o r m a t i e v e r s t r e k t , b i j v o o r b e e l d o v e r w e t g e v i n g e n w o r d t er

Totaal

O

advies g e g e v e n o v e r d e a f h a n d e l i n g .

T a b e l 14. Aantal meldingen Art.l M N , naar behandeling, 2015

12

Iets m e e r d a n é é n o p d e vier m e l d i n g e n w o r d t alleen g e r e g i s t r e e r d . M e n s e n w i l l e n b i j v o o r b e e l d h e t i n c i d e n t alleen m e l d e n e n v i n d e n h e t n i e t n o d i g d a t e r v e r d e r e a c t i e o n d e r n o m e n w o r d t . H e t kan e c h t e r o o k zijn d a t d e m e l d e r o n j u i s t e g e g e v e n s h e e f t achtergelaten e n / o f w e geen contact m e t de melder kunnen krijgen. Dit zijn lichte a f n a m e s v e r g e l e k e n m e t e e r d e r e r a p p o r t a g e s . D i t w o r d t v e r o o r z a a k t d o o r i n t e r n e a f s p r a k e n o m vaker t e kiezen v o o r een b e m i d d e l i n g , o o k w a n n e e r e r g e e n j u r i d i s c h e basis ligt v o o r d e e r v a r e n d i s c r i m i n a t i e . D i t is in 2015 bij 6 8 m e l d i n g e n g e d a a n

1 2

Per klacht kunnen m e e r d e r e wijzen van klachtbehandeling w o r d e n toegepast en g e r e g i s t r e e r d . Daarbij kan de wijze van

klachtbehandeling niet o f niet volledig zijn ingevuld d o o r d a t de klachten nog l o p e n d e zijn t e n t i j d e van de uitgave van deze rapportage. O m deze redenen kan het totaal afwijken van het t o t a l e aantal g e r e g i s t r e e r d e klachten. Gemeente Woerden, gemeentelijke BKZ rapportage 2 0 1 5

18

(IQ /*). 0

In 2014 g e b e u r d e d i t 52 keer (l5 7o). H o e w e l d e n i e u w e a f s p r a k e n a r b e i d s i n t e n s i e v e r 0

zijn v o o r d e k l a c h t e n c o n s u l e n t e n , z o r g t h e t e r v o o r d a t m e e r c l i ë n t e n t e v r e d e n zijn o v e r d e a f h a n d e l i n g van hun m e l d i n g d o o r A r t . l M N . In h e t v e r l e d e n zagen d e c o n s u l e n t e n soms g e e n ( w e t t e l i j k e ) a a n k n o p i n g s p u n t e n o m d e m e l d i n g o p t e p a k k e n . Sinds 2014 zijn d e b i n n e n g e k o m e n m e l d i n g e n c o n c r e t e r . Deze v e r a n d e r i n g k u n n e n wij niet g o e d v e r k l a r e n . H e t kan b i j v o o r b e e l d zijn d a t m e n s e n ons b e t e r w e t e n t e v i n d e n e n / o f w e t e n w a t w i j v o o r ze k u n n e n b e t e k e n e n . H e t v e r t r o u w e n in A r t . l M N kan g e g r o e i d zijn. H e t kan e c h t e r o o k zijn d a t d o o r d e v e r h a r d i n g van d e m a a t s c h a p p i j er s t e e d s o p e n l i j k e r w o r d t g e d i s c r i m i n e e r d .

Als e e n m e l d e r w o r d t bijgestaan in e e n p r o c e d u r e , v e r t e g e n w o o r d i g t d e c o n s u l e n t d e c l i ë n t b i j v o o r b e e l d in e e n p r o c e d u r e bij h e t C o l l e g e v o o r d e R e c h t e n van d e M e n s d e m e l d e r o n d e r s t e u n d in e e n klacht p o l i t i e o p t r e d e n .

14

13

of is

O o k bij i n t e r n e

klachtenprocedures w o r d t door de consulenten hulp g e b o d e n .

Als e e n m e l d i n g niet aansluit o p d e d i e n s t v e r l e n i n g van A r t . l M N , w o r d t d e m e l d e r zo g o e d m o g e l i j k d o o r v e r w e z e n . Indien m o g e l i j k en g e w e n s t , n e e m t A r t . l M N c o n t a c t o p m e t d e i n s t a n t i e w a a r v a n d e c o n s u l e n t v e r m o e d t d a t die d e m e l d e r w e l v e r d e r kan h e l p e n .

Casus M e v r o u w Y i l m a z * is e e n i s l a m i t i s c h e v r o u w d i e e e n h o o f d d o e k d r a a g t . E e n r e c r u i t e r v a n e e n u i t z e n d b u r e a u v e r t e l d e m e v r o u w Y i l m a z in e e n g e s p r e k d a t zij n i e t in a a n m e r k i n g k w a m v o o r e e n b a a n bij t w e e b a n k e n . V o l g e n s d e r e c r u i t e r w e r d e n bij d e e n e b a n k g e e n p e r s o n e n m e t h o o f d d o e k a a n g e n o m e n . Bij d e a n d e r e b a n k z o u d e n s l e c h t s b e p a a l d e h o o f d d o e k m o d e l l e n w o r d e n g e a c c e p t e e r d . M e v r o u w Yilmaz schrok van deze w o o r d e n en v o e l d e zich g e d i s c r i m i n e e r d o p g r o n d van haar religie. A r t . l M N h e e f t h e t u i t z e n d b u r e a u e n d e t w e e b a n k e n e e n h o o r - w e d e r h o o r b r i e f g e s t u u r d . In h u n r e a c t i e g a v e n d e b a n k e n a a n d a t zij a b s o l u u t g e e n o n d e r s c h e i d m a k e n o p basis v a n h e t d r a g e n v a n een h o o f d d o e k of een bepaald h o o f d d o e k m o d e l . Het uitzendbureau reageerde met de boodschap d e situatie zeer t e b e t r e u r e n en d e r e c r u i t e r hier s t r e n g o p aan t e zullen s p r e k e n . O o k had het u i t z e n d b u r e a u m e v r o u w Yilmaz p e r s o o n l i j k haar e x c u s e s en e e n bos b l o e m e n a a n g e b o d e n . M e v r o u w Yilmaz was hier heel t e v r e d e n m e e en b e d a n k t e ons v o o r de g o e d e dienstverlening. *De namen in de casussen zijn gefingeerd.

13

Het College v o o r de Rechten van de Mens o o r d e e l t of er onderscheid w o r d t gemaakt in individuele

gelijkebehandelingskwesties op basis van de gelijkebehandelingswetgeving. 14

In een klacht politie o p t r e d e n staat het gedrag van de politie centraal. De melder ervaart het gedrag als discriminatoir

en wil de politie hier op wijzen. De intentie van de p r o c e d u r e is om t o t elkaar te komen en dat de politie leert van haar f o u t e n . Het komt voor dat partijen verschillende visies hebben op het g e b e u r e n . Als een melder het wenst, staat daarna de w e g o p e n om de Nationale O m b u d s m a n te vragen om een o o r d e e l of de politie juist heeft gehandeld. Gemeente Woerden, gemeentelijke BKZ rapportage 2 0 1 5

19

W i j z e van m e l d e n

W i j z e van melden

De m e e s t e m e l d i n g e n k o m e n t e l e f o n i s c h (126) b i n n e n .

Telefonisch

126

www.artl midden nederl and.nl

55 90

W a n n e e r d e m e l d i n g e n d i e digitaal zijn b i n n e n g e k o m e n , bij elkaar o p w o r d e n g e t e l d , blijkt d i t d e m e e s t v o o r k o m e n d e

www.discriminatie.nl E-mail Schriftelijk 1 fax

51 1

w w w . d i s c r i m i n a t i e . n l k o m t e e n g r o o t aantal m e l d e r s uit d e

Doorverwijzing

40

p r o v i n c i e U t r e c h t , d a t w e l l i c h t niet b e k e n d is m e t A r t . l

Gemeentelijk loket

m e l d i n g s w i j z e (174 m e l d i n g e n ) . Dankzij

M N , alsnog bij ons t e r e c h t . In s e p t e m b e r 2015 z o r g d e e e n landelijke c a m p a g n e v o o r a a n d a c h t v o o r deze w e b s i t e . De

Discriminatie app Behandeld door ander ADV Outreaching

3

app, genaamd 'Discriminatie melden', w o r d t t o t op heden

Totaal

n o g niet veel g e b r u i k t (zeven m e l d i n g e n ) .

T a b e l 15. Aantal meldingen Art.l MN, naar wijze van melden, 2015

In v e e r t i g gevallen is d e m e l d e r d o o r e e n a n d e r e organisatie d o o r v e r w e z e n . D i t g e b e u r t vaak d o o r e e n a n d e r a n t i d i s c r i m i n a t i e b u r e a u , maar o o k d o o r b i j v o o r b e e l d C O C M i d d e n N e d e r l a n d , Sociaal Raadslieden of h e t J u r i d i s c h L o k e t .

V a n a f 2 0 0 Q is het w e t t e l i j k g e r e g e l d d a t i e d e r e b u r g e r d e m o g e l i j k h e i d m o e t h e b b e n o m o p e e n l a a g d r e m p e l i g e manier d i s c r i m i n a t i e t e m e l d e n . A r t . l M N h e e f t m e t d e g e m e e n t e n in d e p r o v i n c i e U t r e c h t d e m o g e l i j k h e i d g e c r e ë e r d d a t b u r g e r s in hun eigen g e m e e n t e d i s c r i m i n a t i e k u n n e n m e l d e n bij een g e m e e n t e l i j k loket. N e t als in a n d e r e j a r e n m e r k e n wij d a t er niet veel van deze m o g e l i j k h e i d g e b r u i k w o r d t g e m a a k t . De g e m e e n t e l i j k e l o k e t t e n s p e l e n w e l e e n belangrijke rol v o o r d e g e s p r e k k e n m e t d e c l i ë n t e n . Een m e l d e r kan e r v o o r kiezen o m e e n i n t a k e g e s p r e k bij h e t g e m e e n t e l o k e t in z i j n / h a a r eigen g e m e e n t e t e h o u d e n .

H e r k o m s t melder V o o r h e e n w e r d d o o r d e k l a c h t e n c o n s u l e n t e n van A r t . l M N , v o o r z o v e r r e l e v a n t , d e a f k o m s t van m e l d e r s g e v r a a g d . Dit b e t r o f d a n enkel m e l d i n g e n o p d e g r o n d ras. H e t m i n i s t e r i e van BZK v r o e g niet o m d e z e g e g e v e n s , maar A r t . l M N was van m e n i n g d a t d i t m e e r inzicht b o o d in d i s c r i m i n a t i e o p d e z e g r o n d . Na e e n b i j e e n k o m s t o v e r p r i v a c y w e t g e v i n g is bij ons d u i d e l i j k g e w o r d e n d a t d i t b i j z o n d e r e p e r s o o n s g e g e v e n s zijn, waar v o o r z i c h t i g m e e m o e t w o r d e n o m g e g a a n . O r g a n i s a t i e s m o g e n niet m e e r p e r s o o n s g e g e v e n s v e r z a m e l e n dan s t r i k t n o o d z a k e l i j k is v o o r hun d o e l . D a a r o m w o r d t er vanaf nu niet m e e r g e r a p p o r t e e r d o v e r d e a f k o m s t van m e l d e r s .


2 0

T o t slot W i j w i l l e n b e n a d r u k k e n d a t d e registraties m e l d i n g e n van v e r m e e n d e d i s c r i m i n a t i e b e t r e f f e n . H e t gaat o m v o o r v a l l e n , die d o o r d e m e l d e r als d i s c r i m i n a t o i r e r v a r e n w o r d e n . De cijfers g e v e n dus n a d r u k k e l i j k níet het aantal b e w e z e n v o o r v a l l e n van d i s c r i m i n a t i e w e e r . A r t . l M N gaat bij d e b e h a n d e l i n g van d e k l a c h t e n uit van d e b e l e v i n g van d e m e l d e r . D o o r d e b e m i d d e l e n d e rol van A r t . l M N , w o r d e n vaak oplossingen b e r e i k t z o n d e r dat er f e i t e l i j k is v a s t g e s t e l d d a t er o o k d a a d w e r k e l i j k s p r a k e was van d i s c r i m i n a t i e . De m e l d i n g e n d i e wij o n t v a n g e n zijn niet d e w e r k e l i j k e w e e r g a v e van alle d i s c r i m i n a t i e - e r v a r i n g e n . Zoals uit o n d e r z o e k e n

15

blijkt is er s p r a k e van e e n o n d e r r a p p o r t a g e . Er w o r d t v e r w a c h t d a t

slechts één o p d e t i e n m e n s e n d i e d i s c r i m i n a t i e e r v a a r t , e e n m e l d i n g d o e t .

Casus M e v r o u w M i r a n d a * z a t in d e b u s m e t e e n g r o e p j e v r o u w e n m e t h o o f d d o e k , d i e in e e n a n d e r e t a a l met elkaar p r a a t t e n . De b u s c h a u f f e u r w a n t r o u w d e d e z e g r o e p v r o u w e n en b e s c h u l d i g d e hen er v e r s c h i l l e n d e m a l e n v a n d a t zij u i t g e c h e c k t w a r e n z o n d e r d a t zij w a r e n u i t g e s t a p t . T o e n e e n c o n t r o l e u i t w e e s d a t d e b u s c h a u f f e u r h i e r o n g e l i j k in h a d , w e r d d e c h a u f f e u r b o o s . M e v r o u w M i r a n d a , d i e z e l f e e n S p a a n s e a f k o m s t h e e f t , n a m h e t v o o r d e v r o u w e n o p . H i e r d o o r k r e e g zij o o k c o m m e n t a a r v a n d e chauffeur. Art.l M N h e e f t d e busmaatschappij aangeschreven m e t d e klacht van m e v r o u w M i r a n d a . De b u s m a a t s c h a p p i j h e e f t h e t i n c i d e n t o n d e r z o c h t , e n h a a r e x c u s e s a a n g e b o d e n aan m e v r o u w M i r a n d a . Er zijn m a a t r e g e l e n g e n o m e n o m t e z o r g e n d a t d i t n i e t m e e r g e b e u r t . M e v r o u w M i r a n d a w a s z e e r t e v r e d e n o v e r d e u i t k o m s t v a n d e m e l d i n g . T o e n zij l a t e r é é n v a n d e v r o u w e n o p n i e u w t e g e n k w a m bij d e b u s h a l t e , h e e f t zij a a n d e v r o u w v e r t e l d d a t zij m e l d i n g h e e f t g e d a a n , e n w a t e r m e e g e b e u r d is. D e v r o u w w a s z e e r o n t r o e r d e n h e e f t m e v r o u w M i r a n d a e n A r t . l M N b e d a n k t v o o r w a t zij a a n h e t i n c i d e n t h e b b e n g e d a a n . *De namen in de casussen zijn gefingeerd.

2.2 Eigen bevindingen De registraties eigen b e v i n d i n g e n zijn zeer divers van a a r d . Een d e r g e l i j k e r e g i s t r a t i e kan e e n v a c a t u r e zijn w a a r i n e e n leeftijdseis of e e n o n g e o o r l o o f d e eis o v e r g o d s d i e n s t is o p g e n o m e n . A r t . l M N r e g i s t r e e r t o o k b e r i c h t e n uit d e media waar e e n d i s c r i m i n a t i e - a s p e c t bij aanwezig is. O m d a t o v e r h e t a l g e m e e n d e p e r s o n e n a n o n i e m zijn, kan A r t . l M N hier v e r d e r g e e n actie o p o n d e r n e m e n . In 2015 zijn zes registraties o p g e n o m e n van d e F a c e b o o k - g r o e p M e l d I s l a m o f o b i e . Deze g r o e p m e r k t e d a t in d e dagen na d e aanslag o p d e r e d a c t i e van C h a r l i e H e b d o uitingen van m o s l i m d i s c r i m i n a t i e vaker en o p m e e r agressieve wijze v o o r k w a m e n . Massaal w e r d e n er (vaak a n o n i e m ) e r v a r i n g e n van moslims in d e g r o e p g e p l a a t s t . De F a c e b o o k - g r o e p h e e f t o o k aangegeven na d e aanslagen in Parijs van

15

Bron: Ervaren discriminatie in N e d e r l a n d , Sociaal C u l t u r e e l Planbureau (2014).


21

n o v e m b e r een piek t e zien. De g r o e p maakte d e m e l d i n g e n e c h t e r m i n d e r vaak o p e n b a a r . A r t . l M N m e r k t e in d e eigen m e l d i n g e n e e n t i j d e l i j k e piek van m e l d i n g e n na b e i d e g e b e u r t e n i s s e n , maar g e e n algehele t o e n a m e . A r t . l M N h e e f t hulp a a n g e b o d e n aan M e l d I s l a m o f o b i e . S l a c h t o f f e r s k o n d e n w o r d e n d o o r v e r w e z e n . W a n n e e r er o p d e pagina een plaats in d e p r o v i n c i e U t r e c h t w e r d b e n o e m d , h e e f t A r t . l M N deze g e r e g i s t r e e r d o n d e r eigen b e v i n d i n g e n .

Kennistest S a m i n f o r m e e r t bij E l e k t r o n i c a b e d r i j f P i n e A p p l e o f d e f u n c t i e als r e c e p t i o n i s t n o g s t e e d s o p e n s t a a t . J a n is v e r a n t w o o r d e l i j k v o o r d e i n v u l l i n g v a n d e v a c a t u r e e n b e v e s t i g t zijn v r a a g . J a n v r a a g t S a m o f hij zijn m o t i v a t i e b r i e f e n C V m e t p a s f o t o w i l t o e s t u r e n . S a m s t u u r t e e n b r i e f m e t zijn C V e n p a s f o t o . T w e e d a g e n l a t e r o n t v a n g t hij e e n i n t e r n e e - m a i l d i e b e s t e m d w a s v o o r S a n d r a , e e n c o l l e g a v a n J a n . J a n s c h r i j f t in d e e¬ mail:

'Op zich wel competent,

maar die wenkbrauwpiercing

is niet om aan te gluren. Wijs jij hem af Sandra?'

Is er sprake van d i s c r i m i n a t i e ? À ) J a , w a n t e r w o r d t d o o r d e s e l e c t e u r o n d e r s c h e i d g e m a a k t o p u i t e r l i j k , d a t is v e r b o d e n . B) N e e , h e t u i t e r l i j k is g e e n g r o n d d i e in d e g e l i j k e b e h a n d e l i n g s w e t g e v i n g w o r d t b e s c h e r m d . C) Nee, een w e r k g e v e r mag altijd zelf b e p a l e n w i e hij/zij a a n n e e m t . D) N e e , d e e - m a i l w a s n i e t v o o r S a m b e d o e l d . O o k al w o r d t e r o n d e r s c h e i d g e m a a k t , hij m a g d e z e e - m a i l n i e t g e b r u i k e n in e e n p r o c e d u r e o m aan t e t o n e n d a t e r o n d e r s c h e i d w o r d t g e m a a k t .

g :pjooMļuy

2.3 Landelijke o n d e r w e r p e n G e d u r e n d e h e t jaar zijn er g e r e g e l d landelijke o n d e r w e r p e n d i e o o k b u r g e r s uit d e p r o v i n c i e U t r e c h t er t o e a a n z e t t e n o m m e l d i n g t e d o e n bij A r t . l M N . De a f g e l o p e n j a r e n w a r e n er e e n aantal landelijke i n c i d e n t e n , zoals u i t s p r a k e n van p o l i t i c i en m e l d i n g e n o v e r Z w a r t e P iet. H e t aantal landelijke i n c i d e n t e n lag laag in d e e e r s t e h e l f t van 2015, zoals g e r a p p o r t e e r d w e r d in onze h a l f j a a r r a p p o r t a g e . T o e n er m e d i a - a a n d a c h t k w a m v o o r d e v l u c h t e l i n g e n s t r o o m , v e r a n d e r d e d i t en k w a m e n alsnog zes m e l d i n g e n b i n n e n . In 2014 k r e e g A r t . l M N 4 3 4 m e l d i n g e n van d i s c r i m i n a t i e o v e r d e u i t s p r a k e n van G e e r t W i l d e r s na a f l o o p van d e g e m e e n t e r a a d s v e r k i e z i n g e n . Hij v r o e g in m a a r t 2014 aan zijn aanhang: " W i l l e n jullie m e e r of m i n d e r M a r o k k a n e n ? " . H e t p u b l i e k s c a n d e e r d e d a a r o p " M i n d e r ! M i n d e r ! M i n d e r ! " . W i l d e r s r e a g e e r d e d a a r o p m e t " D a n gaan w e d a t r e g e l e n . " U i t e i n d e l i j k h e b b e n 6 4 0 0 m e n s e n en organisaties hier o o k aangifte van g e d a a n . H e t O p e n b a a r M i n i s t e r i e b e h a n d e l t d e zaak in m a a r t 2016. W i l d e r s w o r d t v e r d a c h t van b e l e d i g i n g van e e n g r o e p m e n s e n o p g r o n d van hun ras en van h e t a a n z e t t e n t o t d i s c r i m i n a t i e en haat.


22

2.4 RDO A r t . l M N is é é n van d e d r i e d e e l n e m e r s in h e t Regionaal D i s c r i m i n a t i e O v e r l e g ( R D O ) naast d e p o l i t i e en het O p e n b a a r M i n i s t e r i e . A a n d e hand van het zaaksoverzicht w o r d e n casussen b e s p r o k e n m e t e e n mogelijk s t r a f r e c h t e l i j k e c o m p o n e n t . O p h e t zaaksoverzicht van het R D O w a r e n h a l v e r w e g e 2015 z e v e n n i e u w e zaken g e r e g i s t r e e r d . Dit aantal ligt veel lager dan in 2014. H e t is lastig hier e e n v e r k l a r i n g v o o r t e g e v e n . H e t is b e k e n d d a t s o m m i g e zaken die er o p z o u d e n m o e t e n staan, niet t e r u g k o m e n in h e t o v e r z i c h t . V o o r zover b e k e n d is in b e i d e j a r e n g e b r u i k g e m a a k t van d e z e l f d e lijst m e t z o e k t e r m e n w a a r o p alle aangiften gescreend w o r d e n . V o l g e n s d e p o l i t i e is er s p r a k e van e e n a c h t e r s t a n d bij h e t i n v o e r e n van zaken in h e t r e g i s t r a t i e s y s t e e m . H e t v o l l e d i g e aantal zaken in 2015 is dus n o g niet b e k e n d .

2.5 C o l l e g e v o o r de Rechten van de Mens In h e t a f g e l o p e n jaar h e e f t A r t . l M N a c h t zaken bij h e t C o l l e g e v o o r d e R e c h t e n van d e M e n s (hierna: h e t C o l l e g e ) v o o r g e l e g d . In z e v e n gevallen b e t r o f h e t e e n zaak m e t b e t r e k k i n g t o t d e a r b e i d s m a r k t . In d e laatste zaak ging h e t o m c o l l e c t i e v e v o o r z i e n i n g e n . In z e v e n van d e a c h t zaken w e r d e n d e c l i ë n t e n van A r t . l M N in h e t gelijk g e s t e l d .

1)

De heer D. w e r d a f g e w e z e n v o o r een f u n c t i e d o o r Y a c h t B.V. Hij h e e f t e e n Turks k l i n k e n d e naam. De v o l g e n d e w e e k s o l l i c i t e e r d e hij o p n i e u w m e t e e n v e r z o n n e n , N e d e r l a n d s k l i n k e n d e naam. Zijn b r i e f en cv w a r e n n a g e n o e g h e t z e l f d e . Deze keer w e r d hij u i t g e n o d i g d v o o r een g e s p r e k . Y a c h t B.V. m a a k t e v e r b o d e n o n d e r s c h e i d o p d e g r o n d ras . 16

2)

De heer A. w e r d a f g e w e z e n als a f w a s h u l p bij H o t e l Bergse Bossen. M e n e e r h e e f t e e n Iraakse naam. H e t h o t e l gaf aan d a t er v o l d o e n d e afwassers w a r e n . Een dag later s o l l i c i t e e r d e een v r i e n d van d e m a n , die een N e d e r l a n d s k l i n k e n d e naam h e e f t , o o k v o o r d e f u n c t i e en w e r d u i t g e n o d i g d v o o r e e n g e s p r e k . Bergse Bossen B.V. m a a k t e v e r b o d e n o n d e r s c h e i d o p d e g r o n d ras . 17

3)

M e v r o u w G. w e r d na een s o l l i c i t a t i e g e s p r e k a f g e w e z e n d o o r M a x d ' O r o B.V. v a n w e g e haar Surinaamse a c c e n t . H e t b e d r i j f kon niet a a n t o n e n d a t h e t a c c e n t van m e v r o u w d e c o m m u n i c a t i e b e ï n v l o e d d e . M a x d ' O r o B.V. m a a k t e v e r b o d e n o n d e r s c h e i d o p d e g r o n d ras . 18

16

O o r d e e l : https://mensenrechten.nl/publicatiesZoordelenZ2Ql5-45Zdetail

17

O o r d e e l : https://mensenrechten.nl/publicatiesZoordelenZ2Ql5-44Zdetail

18

O o r d e e l : https:ZZmensenrechten.nlZpublicatiesZoordelenZ2Q15-52Zdetail


23

Ą)

Bastion H o t e l g r o e p plaatste m e e r d e r e malen v a c a t u r e s w a a r i n zij v r o e g e n naar e e n s t u d e n t . A r t . l M N s t e l d e hen t e l k e n s o p d e h o o g t e van het i n d i r e c t e o n d e r s c h e i d d a t d a a r m e e w o r d t g e m a a k t maar in n i e u w e v a c a t u r e s s t o n d d e eis o p n i e u w . 19

Bastion H o t e l g r o e p maakt h i e r m e e v e r b o d e n o n d e r s c h e i d o p d e g r o n d l e e f t i j d .

5)

De h e e r H. (1947) m e l d d e zich aan als p e r s o o n l i j k b e g e l e i d e r v o o r o u d e r e n bij G Y M P B e h e e r B.V.. De organisatie gaf aan d a t b e g e l e i d e r s van b o v e n d e 65 moeilijk t e m a t c h e n zijn m e t h u l p v r a g e r s . D a a r o m w e r d er g e e n b e m i d d e l i n g s o v e r e e n k o m s t aangegaan. G Y M P B e h e e r B.V. m a a k t e h i e r m e e o n d e r d e handelsnaam V e r t r o e t e l 20

Je O u d e r s v e r b o d e n o n d e r s c h e i d o p d e g r o n d l e e f t i j d .

6)

De h e e r van Z. s o l l i c i t e e r d e naar e e n f u n c t i e bij H a n d e l s h u i s R u t t e m a n B.V. z o n d e r zijn l e e f t i j d o p zijn cv t e v e r m e l d e n . Hij w e r d o p g e s p r e k u i t g e n o d i g d maar u i t e i n d e l i j k a f g e w e z e n v o o r d e f u n c t i e . H e t handelshuis gaf aan d a t zij het d e man kwalijk h a d d e n g e n o m e n d a t hij niet eerlijk was o v e r zijn l e e f t i j d en maakte volgens 21

het College verboden onderscheid .

7)

M e v r o u w H. gaf in een v o o r w a a r d e n g e s p r e k v o o r een f u n c t i e m e t r e c r u i t m e n t b u r e a u Real S t a f f i n g aan d a t ze z w a n g e r was. U i t e i n d e l i j k k r e e g m e v r o u w t e h o r e n d a t ze "in haar s i t u a t i e " niet kon w o r d e n v o o r g e s t e l d aan een o p d r a c h t g e v e r . H e t C o l l e g e o o r d e e l d e d a t er geen v e r b o d e n o n d e r s c h e i d was g e m a a k t o p d e g r o n d geslacht. H e t b u r e a u had aannemelijk g e m a a k t d a t d e w e r k e r v a r i n g had m e e g e s p e e l d in d e beslissing m e v r o u w niet v o o r t e stellen en d a t 22

h i e r v o o r dus o b j e c t i e v e r e d e n e n w a r e n .

8)

De heer G. h e e f t e e n zakelijke r e k e n i n g bij A B N A m r o . M e n e e r h e e f t d e Spaanse n a t i o n a l i t e i t , een N e d e r l a n d s e v e r b l i j f s v e r g u n n i n g en is in N e d e r l a n d g e b o r e n . De bank g e e f t aan d a t m e n e e r een v e r h o o g d t a r i e f v o o r o n d e r z o e k m o e t b e t a l e n v o o r " C o r p o r a t e N o n Residents". De bank h e e f t namelijk m i n d e r zicht o p d e f i n a n c i ë n van n i e t - i n g e z e t e n e n . De man is e c h t e r w e l i n g e z e t e n e . A B N A m r o liet zich leiden d o o r d e n a t i o n a l i t e i t van d e m a n . H e t C o l l e g e o o r d e e l d e in j a n u a r i 2016 d a t er 23

v e r b o d e n o n d e r s c h e i d was g e m a a k t o p d e g r o n d n a t i o n a l i t e i t . In j a n u a r i 2 0 l 6 h e e f t A r t . l M N o p n i e u w e e n c l i ë n t v e r t e g e n w o o r d i g d t i j d e n s e e n z i t t i n g bij h e t C o l l e g e . O v e r deze zaak zal in 2 0 l 6 w o r d e n g e r a p p o r t e e r d .

19

Oordeel: https://mensenrechten.nl/publicaties/oordelen/2015-llo/detail

2 0

O o r d e e l : https://mensenrechten.nl/publicatiesZoordelenZ20l5-i25Zdetail

2 1

O o r d e e l : https://mensenrechten.nl/publicatiesZoordelenZ2Q15-122Zdetail

2 2

O o r d e e l : https:ZZmensenrechten.nI/publicatiesZoordelenZ2Q15-158Zdetail

2 3

O o r d e e l : https:ZZmensenrechten.nlZpublicatiesZoordelenZ2Ql6-5Zdetail


In 2014 v e r t e g e n w o o r d i g d e A r t . l M N C O C M i d d e n - N e d e r l a n d bij t w e e C o l l e g e z i t t i n g e n o v e r d e v e r h u u r van e e n zaal van d e Evangelische G e m e e n t e U t r e c h t

24 25

. H i e r o v e r staat

m e e r in d e j a a r r a p p o r t a g e van 2014. C O C M i d d e n - N e d e r l a n d had hiervan o o k a a n g i f t e g e d a a n . In d e c e m b e r 2015 k w a m er h e t b e r i c h t naar b u i t e n d a t h e t O p e n b a a r M i n i s t e r i e niet zou v e r v o l g e n o m d a t d e Evangelische G e m e e n t e had b e s l o t e n het v e r h u u r b e l e i d aan t e passen en b e r o u w had g e t o o n d . 2 6

2.6 Panel D e u r b e l e i d U t r e c h t Bij h e t Panel D e u r b e l e i d U t r e c h t zijn in 2015 a c h t m e l d i n g e n b i n n e n g e k o m e n o v e r o n t e r e c h t e w e i g e r i n g e n in d e h o r e c a . In vijf g e v a l l e n had d e m e l d i n g b e t r e k k i n g o p d i s c r i m i n a t i e (vier maal o p d e g r o n d ras, e e n m a a l o p d e g r o n d h a n d i c a p ) . In a n d e r e g e v a l l e n b e t r o f h e t e e n v r a a g o v e r h e t m o e t e n m e e n e m e n van e e n I D - b e w i j s , e e n o n t z e g g i n g d i e langer d u u r d e d a n e e r d e r was b e p a a l d en k l e d i n g v o o r s c h r i f t e n .

2 4

Oordeel: https://mensenrechten.nl/publicaties/oordelen/2Q14-109/detail

2 5

Oordeel: https://mensenrechten.nl/publicaties/00rdelen/2014-110/detail

2 6

https://www.om.nlZvaste-onderdelenZzoekenZ(5)92525Zverhuurbeleid/


3- C o n c l u s i e e n a a n b e v e l i n g e n H e t t o t a a l aantal m e l d i n g e n stijgt licht, w a n n e e r er g e c o r r i g e e r d w o r d t v o o r h e t hoge aantal m e l d i n g e n o v e r G e e r t W i l d e r s in 2014. De l a n d e l i j k e c a m p a g n e d i e in s e p t e m b e r w e r d u i t g e z e t , h e e f t dus n i e t g e l e i d t o t e e n s i g n i f i c a n t e stijging in h e t aantal m e l d i n g e n . Bij A r t . l M N v o n d m e n h e t j a m m e r d a t er in d e c a m p a g n e g e e n o p r o e p t o t m e l d i n g w e r d g e d a a n , of u i t l e g w e r d g e g e v e n o v e r w a t m e n m e t e e n d i s c r i m i n a t i e m e l d i n g kan b e r e i k e n . W a t A r t . l M N m e e r o p v a l t is d a t d e e r n s t van d e m e l d i n g e n t o e n e e m t . O n d e r s t e u n i n g van m e l d e r s n e e m t g e m i d d e l d m e e r t i j d in beslag d a n e e r d e r e j a r e n . Zoals b e n o e m d ging A r t . l M N a c h t maal naar h e t C o l l e g e v o o r d e R e c h t e n van d e M e n s in 2015. H e t g e m i d d e l d e in e e r d e r e j a r e n lag r o n d d e t w e e . Een t o e n a m e van d i s c r i m i n a t i e v a l t v o l g e n s A r t . l M N d u s b e t e r t e lezen uit d e i n h o u d van d e m e l d i n g e n d a n uit d e c i j f e r s .

D e t o e n a m e van m e l d i n g e n o p h e t t e r r e i n c o l l e c t i e v e v o o r z i e n i n g e n is v o l g e n s A r t . l M N e e n i n d i r e c t g e v o l g van b e z u i n i g i n g e n in d e g e z o n d h e i d s z o r g . I n s t a n t i e s k u n n e n n i e t d e z o r g b i e d e n d i e zij e e r d e r w e l b o d e n e n m e n s e n klagen h i e r o v e r . D a a r n a a s t k o m e n d e k l a c h t e n c o n s u l e n t e n s t e e d s v a k e r in a a n r a k i n g m e t v e r w a r d e p e r s o n e n d i e e e n m e l d i n g d o e n t e g e n o g e n s c h i j n l i j k w i l l e k e u r i g e i n s t a n t i e s . H e t g e v e n van advies en i n f o r m a t i e aan d e z e m e l d e r s kost d e c o n s u l e n t e n v e e l t i j d en a a n d a c h t .


26

Bijlage 1: U i t l e g b e g r i p p e n Discriminatiegronden Ras H e t b e g r i p ras m o e t volgens d e d e f i n i t i e in h e t I n t e r n a t i o n a a l V e r d r a g inzake d e u i t b a n n i n g van alle v o r m e n van r a s s e n d i s c r i m i n a t i e (IVUR) en vaste j u r i s p r u d e n t i e van d e H o g e Raad r u i m w o r d e n u i t g e l e g d en o m v a t ook: huidskleur, a f k o m s t , n a t i o n a l e of e t n i s c h e a f s t a m m i n g . Maar fysieke, e t n i s c h e , g e o g r a f i s c h e , c u l t u r e l e , historische k e n m e r k e n k u n n e n er o o k t o e leiden d a t er s p r a k e is van d i s c r i m i n a t i e o p g r o n d van ras. Een g r o e p d i e zich in c u l t u r e l e zin al g e n e r a t i e s o n d e r s c h e i d t , kan als ras in j u r i d i s c h e zin a a n g e m e r k t w o r d e n , b i j v o o r b e e l d w o o n w a g e n b e w o n e r s ( C G B 2007-109). Dit b e t e k e n t o v e r i g e n s niet dat h e t b e g r i p e i n d e l o o s o p g e r e k t kan w o r d e n . Z o valt ' A m s t e r d a m m e r ' niet o n d e r ras ( C G B 2 0 0 6 ¬ 18).

Antisemitisme A n t i s e m i t i s m e w e r d in h e t v e r l e d e n d o o r a n t i d i s c r i m i n a t i e b u r e a u s als a p a r t e d i s c r i m i n a t i e g r o n d g e r e g i s t r e e r d . V o l g e n s d e w e t (zowel s t r a f r e c h t als civiel r e c h t ) is a n t i s e m i t i s m e e c h t e r geen a p a r t e d i s c r i m i n a t i e g r o n d . A n t i s e m i t i s m e is, k o r t g e z e g d , d i s c r i m i n a t i e van J o d e n o p g r o n d van hun ras e n / o f hun g o d s d i e n s t . M o m e n t e e l w o r d t a n t i s e m i t i s m e als d i s c r i m i n a t i e o p g r o n d van ras g e r e g i s t r e e r d , tenzij d e u i t i n g of h e t h a n d e l e n s p e c i f i e k g e r i c h t is t e g e n J o d e n als g r o e p m e n s e n m e t h e t J o d e n d o m als gemeenschappelijke godsdienst.

Nationaliteit K l a c h t e n o p g r o n d van n a t i o n a l i t e i t h e b b e n vaak b e t r e k k i n g o p het niet, of o n d e r m i n d e r gunstige v o o r w a a r d e n , a a n b i e d e n van g o e d e r e n en d i e n s t e n aan p e r s o n e n d i e niet b e s c h i k k e n o v e r d e N e d e r l a n d s e n a t i o n a l i t e i t e n / o f die in h e t b e z i t zijn van e e n t i j d e l i j k e verblijfsvergunning. V o o r b e e l d : a a n b i e d e r s van m o b i e l e t e l e f o n i e en f i n a n c i ë l e d i e n s t e n staan in d e a c c e p t a t i e v o o r w a a r d e n o n d e r s c h e i d o p g r o n d van n a t i o n a l i t e i t t o e , t e r w i j l d i t volgens d e w e t g e v i n g v e r b o d e n is.

Handicap of chronische ziekte K l a c h t e n w o r d e n g e r e g i s t r e e r d als d i s c r i m i n a t i e o p g r o n d van h a n d i c a p of c h r o n i s c h e z i e k t e w a n n e e r het o n d e r s c h e i d g e b a s e e r d is o p d e ( v e r o n d e r s t e l d e ) lichamelijke, v e r s t a n d e l i j k e of psychische h a n d i c a p of c h r o n i s c h e z i e k t e van h e t s l a c h t o f f e r . De w e t g e e f t geen d e f i n i t i e of o p s o m m i n g van c h r o n i s c h e z i e k t e n . Dit w o r d t p e r geval g e t o e t s t d o o r d e r e c h t e r of h e t C R M . De W e t G e l i j k e B e h a n d e l i n g o p g r o n d van h a n d i c a p of Gemeente Woerden, gemeentelijke BKZ rapportage 2 0 1 5

27

c h r o n i s c h e ziekte ( W G B h/cz) v e r b i e d t h e t maken van o n d e r s c h e i d bij a r b e i d , h e t vrije b e r o e p en b e r o e p s o n d e r w i j s . In 2 0 0 Q is d e w e t u i t g e b r e i d m e t w o n e n en het p r i m a i r en v o o r t g e z e t o n d e r w i j s en in 2012 m e t het o p e n b a a r v e r v o e r .

Leeftijd De l e e f t i j d s w e t h e e f t alleen b e t r e k k i n g o p o n d e r s c h e i d bij d e a r b e i d , het vrije b e r o e p en h e t b e r o e p s o n d e r w i j s . D i r e c t o n d e r s c h e i d o p l e e f t i j d is v e r b o d e n ( b i j v o o r b e e l d d o o r in e e n v a c a t u r e t e v r a g e n naar e e n v e r k o p e r tussen d e 18 en 24 jaar). O o k i n d i r e c t o n d e r s c h e i d kan v e r b o d e n zijn ( b i j v o o r b e e l d d o o r in e e n v a c a t u r e t e v r a g e n naar studenten. Hierdoor w o r d e n ouderen ontmoedigd te reageren). In d e p r a k t i j k gaat e e n d e e l van d e k l a c h t e n o v e r l e e f t i j d s d i s c r i m i n a t i e o v e r c o m m e r c i ë l e d i e n s t v e r l e n i n g en c o l l e c t i e v e v o o r z i e n i n g e n . B i j v o o r b e e l d regels van d e o v e r h e i d waar l e e f t i j d s g r e n z e n w o r d e n g e h a n t e e r d of uitsluiting van d i e n s t e n o p g r o n d van l e e f t i j d , zoals v e r z e k e r i n g e n of f i n a n c i ë l e p r o d u c t e n . Deze k l a c h t e n vallen b u i t e n d e r e i k w i j d t e van d e (huidige) w e t g e v i n g .

Seksuele g e r i c h t h e i d D i s c r i m i n a t i e o p g r o n d van ( v e r o n d e r s t e l d e ) h o m o - of h e t e r o s e k s u e l e g e r i c h t h e i d van h e t s l a c h t o f f e r . Biseksualiteit valt hier o o k o n d e r . T r a n s g e n d e r valt o n d e r d e c a t e g o r i e geslacht, o n d a n k s d a t deze g r o e p in b e l e i d vaak s a m e n v a l t m e t d e h o m o - en biseksuelen ( L H B T ) . Bij k l a c h t e n gaat h e t vaak o m i n c i d e n t e n , veelal in o p e n b a r e r u i m t e of d e w o o n o m g e v i n g , g e r i c h t t e g e n p e r s o n e n m e t een h o m o s e k s u e l e g e r i c h t h e i d . Bij d e z e i n c i d e n t e n is vaker sprake van g e w e l d dan bij k l a c h t e n o v e r d i s c r i m i n a t i e o p a n d e r e gronden.

Geslacht Bij d e d i s c r i m i n a t i e g r o n d geslacht gaat het veelal o m v r o u w e n d i e ongelijk w o r d e n b e h a n d e l d t e n o p z i c h t e van m a n n e n . Dit k o m t v o o r a l v o o r bij a r b e i d . B i j v o o r b e e l d bij a r b e i d s v o o r w a a r d e n , salaris, p r o m o t i e of d o o r s t r o o m en b e n a d e l i n g o p g r o n d van z w a n g e r s c h a p . H e t kan e c h t e r o o k gaan o m m a n n e n die nadelig w o r d e n b e h a n d e l d t e n o p z i c h t e van v r o u w e n . O o k d i s c r i m i n a t i e k l a c h t e n van t r a n s g e n d e r s vallen e v e n e e n s o n d e r d e d i s c r i m i n a t i e g r o n d geslacht.

Arbeidsduur V e r b o d e n o n d e r s c h e i d o p g r o n d van a r b e i d s d u u r , h e e f t b e t r e k k i n g o p h e t nadelig b e h a n d e l e n van p e r s o n e n m e t een p a r t t i m e baan t e n o p z i c h t e van p e r s o n e n m e t een f u l l t i m e baan.


28

Arbeidscontract O n d e r s c h e i d o p g r o n d vast of tijdelijk c o n t r a c t h e e f t veelal b e t r e k k i n g o p h e t nadelig b e h a n d e l e n van p e r s o n e n m e t een t i j d e l i j k e a r b e i d s o v e r e e n k o m s t .

Burgerlijke staat De g r o n d b u r g e r l i j k e staat h e e f t b e t r e k k i n g o p o n d e r s c h e i d o p g r o n d van d e in N e d e r l a n d e r k e n d e v o r m e n van s a m e n l e v i n g s v e r b a n d e n . O n d e r s c h e i d tussen m e n s e n m e t en z o n d e r k i n d e r e n kan o o k l e i d e n t o t i n d i r e c t o n d e r s c h e i d o p g r o n d van b u r g e r l i j k e staat, o m d a t g e h u w d e m e n s e n significant vaker k i n d e r e n h e b b e n dan o n g e h u w d e m e n s e n .

Godsdienst H e t b e g r i p g o d s d i e n s t m o e t volgens d e G r o n d w e t en i n t e r n a t i o n a l e v e r d r a g e n r u i m w o r d e n u i t g e l e g d en o m v a t niet alleen het h u l d i g e n van een g e l o o f s o v e r t u i g i n g , maar o o k h e t zich ernaar g e d r a g e n . Dit laatste a s p e c t w o r d t o o k w e l h a n d e l i n g s v r i j h e i d g e n o e m d . H i e r u i t v l o e i t v o o r t , d a t d e A W G B ( A l g e m e n e W e t gelijke B e h a n d e l i n g ) o o k b e s c h e r m i n g b i e d t aan g e d r a g i n g e n die, m e d e g e l e t o p hun karakter en o p d e b e t e k e n i s van g o d s d i e n s t i g e v o o r s c h r i f t e n en regels, r e c h t s t r e e k s u i t d r u k k i n g g e v e n aan e e n g o d s d i e n s t i g e o v e r t u i g i n g . B i j v o o r b e e l d h e t d r a g e n van een h o o f d d o e k of e e n k e p p e l t j e . De A W G B d e f i n i e e r t h e t b e g r i p g o d s d i e n s t niet, maar het C R M t o e t s t of s p r a k e is van e e n g o d s d i e n s t in gevallen waar h e t niet o m e e n a l g e m e e n b e k e n d e en g e a c c e p t e e r d e g o d s d i e n s t gaat.

Levensovertuiging O n d e r l e v e n s o v e r t u i g i n g w o r d t een min of m e e r c o h e r e n t stelsel van i d e e ë n v e r s t a a n , w a a r b i j s p r a k e is van f u n d a m e n t e l e o p v a t t i n g e n o v e r h e t menselijk b e s t a a n . Dit is niet h e t z e l f d e als h e t huldigen van m a a t s c h a p p e l i j k e o p v a t t i n g e n , w a a r b i j het e e r d e r o m p o l i t i e k e o v e r t u i g i n g zal gaan. B o v e n d i e n is h e t noodzakelijk d a t deze o p v a t t i n g e n niet slechts i n d i v i d u e e l w o r d e n g e h u l d i g d , maar d a t s p r a k e is van g e m e e n s c h a p p e l i j k e o p v a t t i n g e n . B i j v o o r b e e l d Rastafari of B o e d d h i s m e .

Politieke gezindheid Als h e t o n d e r s c h e i d g e b a s e e r d is o p d e ( v e r o n d e r s t e l d e ) p o l i t i e k e g e z i n d h e i d van het s l a c h t o f f e r , w o r d e n d e k l a c h t e n g e r e g i s t r e e r d in deze c a t e g o r i e . H e t gaat hier o m een p o l i t i e k e o v e r t u i g i n g , d i e kan w o r d e n a f g e l e i d uit b i j v o o r b e e l d uitingen of l i d m a a t s c h a p p e n . De k l a c h t e n h e b b e n vaak b e t r e k k i n g o p het w e i g e r e n van d i e n s t e n o p g r o n d van p o l i t i e k e gezindheid.

Niet-wettelijke gronden O n d e r d e c a t e g o r i e n i e t - w e t t e l i j k e g r o n d e n w o r d e n k l a c h t e n g e r e g i s t r e e r d d i e niet o n d e r d e r e i k w i j d t e van d e g e l i j k e b e h a n d e l i n g s w e t g e v i n g vallen. H e t gaat o m d e m e e s t u i t e e n l o p e n d e ( v e r m e e n d e ) d i s c r i m i n a t i e g r o n d e n . B i j v o o r b e e l d uiterlijk en u i t e r l i j k e Gemeente Woerden, gemeentelijke BKZ rapportage 2 0 1 5

29

k e n m e r k e n (piercings, t a t o e a g e s of h a a r d r a c h t etc.) en l i c h a a m s g e w i c h t , maar o o k sociale 27

p o s i t i e , i n k o m e n , w o o n p l a a t s , kledingstijl en h e t h e b b e n van e e n s t r a f b l a d .

Maatschappelijk t e r r e i n Arbeidsmarkt K l a c h t e n o v e r d e a r b e i d s m a r k t h e b b e n b e t r e k k i n g o p alle f a c e t t e n , vanaf d e a a n b i e d i n g van een b e t r e k k i n g t o t en m e t het b e ë i n d i g e n van d e a r b e i d s v e r h o u d i n g , a r b e i d s b e m i d d e l i n g , a r b e i d s v o o r w a a r d e n , scholing, b e v o r d e r i n g en a r b e i d s o m s t a n d i g h e d e n . K l a c h t e n o v e r stages en o v e r v r i j w i l l i g e r s w e r k w o r d e n o o k o n d e r het terrein arbeidsmarkt gerekend.

Buurt/wijk H e t g r o o t s t e d e e l van k l a c h t e n o p het t e r r e i n van b u u r t en wijk b e t r e f f e n c o n f l i c t e n tussen b u r e n , w a a r b i j d i s c r i m i n a t i e e e n rol s p e e l t . Vaak is niet d u i d e l i j k of d i s c r i m i n a t i e d e oorzaak of h e t g e v o l g is van h e t c o n f l i c t tussen d e b u r e n . H e t c o n f l i c t o m v a t o v e r h e t a l g e m e e n m e e r dan alleen d e d i s c r i m i n a t i e .

C o l l e c t i e v e voorzieningen K l a c h t e n o v e r d i s c r i m i n a t i e bij c o l l e c t i e v e v o o r z i e n i n g e n b e t r e f f e n v o o r a l d e o v e r h e i d , d e g e z o n d h e i d s z o r g en u i t k e r i n g s i n s t a n t i e s . K l a c h t e n o v e r eenzijdig o v e r h e i d s h a n d e l e n ( h a n d e l e n w a a r b i j d e o v e r h e i d o p t r e e d t als o v e r h e i d r i c h t i n g burgers) vallen b u i t e n d e r e i k w i j d t e van d e g e l i j k e b e h a n d e l i n g s w e t g e v i n g .

Commerciële dienstverlening O n d e r d e c a t e g o r i e c o m m e r c i ë l e d i e n s t v e r l e n i n g valt h e t a a n b i e d e n van g o e d e r e n en d i e n s t e n , zoals het k o p e n van e e n a u t o ( g o e d e r e n ) of h e t afsluiten van een v e r z e k e r i n g ( d i e n s t e n ) . H e t g r o o t s t e d e e l van d e k l a c h t e n gaat o v e r uitsluiting van d i e n s t v e r l e n i n g o p g r o n d van ras, g o d s d i e n s t , l e e f t i j d of seksuele g e r i c h t h e i d . V o o r b e e l d e n : o n h e u s e b e j e g e n i n g d o o r w i n k e l p e r s o n e e l en w e i g e r i n g t o t het o p e n e n van een r e k e n i n g bij e e n f i n a n c i ë l e instelling.

Horeca/amusement K l a c h t e n o v e r d i s c r i m i n a t i e in d e h o r e c a b e t r e f f e n v r i j w e l u i t s l u i t e n d cafés en d i s c o t h e k e n en h e t g e h a n t e e r d e d e u r b e l e i d . Vaak w o r d t d i s c r i m i n a t i e o p g r o n d van ras e r v a r e n , s a m e n v a l l e n d m e t d i s c r i m i n a t i e o p g r o n d van geslacht. B i j v o o r b e e l d d e w e i g e r i n g van e e n a l l o c h t o n e m a n , d i e niet in h e t gezelschap is van e e n v r o u w . In m i n d e r e m a t e w o r d t o n d e r s c h e i d o p g r o n d van seksuele g e r i c h t h e i d e r v a r e n , z o w e l bij d e t o e g a n g als d a t m e n

27

E x t r e m e of m o r b i d e obesitas kan w o r d e n aangemerkt als een handicap of chronische ziekte in de zin van de W G B H / C Z .

Daarbij is niet van belang of de m o r b i d e obesitas het gevolg is van een chronische ziekte ( C G B 2011-78). Gemeente Woerden, gemeentelijke BKZ rapportage 2 0 1 5

3 0

w o r d t a a n g e s p r o k e n o p i n t i e m g e d r a g . De o v e r i g e registraties b e t r e f f e n n i e t - w e t t e l i j k e g r o n d e n , zoals d e w e i g e r i n g van t o e g a n g v a n w e g e k l e d i n g of u i t e r l i j k e k e n m e r k e n .

Huisvesting K l a c h t e n o v e r huisvesting b e t r e f f e n v o o r a l w o o n r u i m t e b e m i d d e l i n g en d e t o e w i j z i n g van w o n i n g e n . Een kleiner d e e l b e t r e f t h e t h a n d e l e n of j u i s t n i e t - h a n d e l e n d o o r woningcorporaties.

Media en reclame Deze k l a c h t e n h e b b e n b e t r e k k i n g o p h e t m e d i u m in k w e s t i e en niet o p d e uitingen die d o o r h e t m e d i u m d o o r g e g e v e n w o r d e n . Als d e klacht zich r i c h t o p het p r o g r a m m a , o m d a t d i t b i j v o o r b e e l d e e n p o l i t i c u s e e n p o d i u m v e r s c h a f t , w o r d t d e klacht g e r e g i s t r e e r d als m e d i a . Als d e klacht e e n t e l e v i s i e p r o g r a m m a b e t r e f t w a a r i n e e n politicus b e p a a l d e u i t s p r a k e n d o e t , w o r d t deze g e r e g i s t r e e r d als p u b l i e k e en p o l i t i e k e uitingen als d e klacht zich r i c h t o p d e uitingen van d e p o l i t i c u s . K l a c h t e n o v e r r e c l a m e gaan b i j v o o r b e e l d o v e r uitingen d i e b i j d r a g e n aan h e t in s t a n d h o u d e n van b e p a a l d e v o o r o o r d e l e n , b i j v o o r b e e l d d o o r b e p a a l d e g r o e p e n o p s t e r e o t y p e wijze af t e b e e l d e n .

Onderwijs De k l a c h t e n o v e r d i s c r i m i n a t i e in h e t o n d e r w i j s zijn divers van a a r d . Z e k u n n e n b e t r e k k i n g h e b b e n o p d e v e r h o u d i n g tussen leerlingen o n d e r l i n g of o p b e j e g e n i n g van leerlingen d o o r d o c e n t e n , maar o o k o p h e t t o e l a t i n g s b e l e i d van e e n o n d e r w i j s i n s t e l l i n g of o p s c h o o l a d v i e z e n . K l a c h t e n van d o c e n t e n , d i e d o o r collega's of leerlingen g e d i s c r i m i n e e r d w o r d e n , vallen o n d e r het t e r r e i n a r b e i d s m a r k t , o m d a t d e d o c e n t e n d i s c r i m i n a t i e e r v a r e n o p h e t w e r k . K l a c h t e n over d i s c r i m i n a t i e bij stages, vallen alleen o n d e r h e t t e r r e i n o n d e r w i j s , als d e z e b e t r e k k i n g h e b b e n o p het h a n d e l e n of nalaten van d e s c h o o l . In d e a n d e r e gevallen w o r d e n d e z e g e r e k e n d t o t d e a r b e i d s m a r k t .

Openbare ruimte K l a c h t e n o v e r d e o p e n b a r e r u i m t e zijn i n c i d e n t e n die niet g e r e l a t e e r d zijn aan d e locatie waar h e t i n c i d e n t zich v o o r d o e t , zoals s c h e l d p a r t i j e n o p straat of b e k l a d d i n g e n d i e n i e t o p e e n s p e c i f i e k d o e l zijn a a n g e b r a c h t . B i j v o o r b e e l d p e r s o n e n die o p straat a l l e r h a n d e v e r w e n s i n g e n naar hun h o o f d g e s l i n g e r d krijgen. Bij b e k l a d d i n g e n gaat het o p d i s c r i m i n a t o i r e leuzen en t e k e n s d i e o p o b j e c t e n in d e o p e n b a r e r u i m t e zijn a a n g e b r a c h t , zoals e l e k t r i c i t e i t s h u i s j e s , v i a d u c t e n , bankjes of l a n t a a r n p a l e n .

Politie Klachten over de politie b e t r e f f e n vooral aanhoudingen. Bijvoorbeeld allochtonen die m e n e n d a t zij s t a a n d e zijn g e h o u d e n o p g r o n d van hun a f k o m s t . Daarnaast k u n n e n d e


31

k l a c h t e n b e t r e k k i n g h e b b e n o p aanvaringen tussen b u r g e r s en p o l i t i e f u n c t i o n a r i s s e n in d e o p e n b a r e r u i m t e , w a a r b i j d e b u r g e r s d e wijze w a a r o p zij d o o r d e p o l i t i e b e j e g e n d zijn, als d i s c r i m i n e r e n d h e b b e n e r v a r e n . Als d e p o l i t i e w e i g e r t e e n a a n g i f t e van d i s c r i m i n a t i e o p t e nemen, w o r d t dit onder deze categorie geregistreerd.

Privésfeer K l a c h t e n in d e p r i v é s f e e r vallen b u i t e n het w e t t e l i j k kader als h e t gaat o m d i s c r i m i n a t i e . Deze k l a c h t e n h e b b e n vaak b e t r e k k i n g o p d i s c r i m i n a t o i r e b e j e g e n i n g b i n n e n relaties of f a m i l i e v e r b a n d e n , b i j v o o r b e e l d o m d a t niet g e a c c e p t e e r d w o r d t d a t een f a m i l i e l i d een g e m e n g d e relatie h e e f t of h o m o s e k s u e e l is.

Publieke en p o l i t i e k e opinie K l a c h t e n o v e r p o l i t i e k e en p u b l i e k e o p i n i e k u n n e n gaan o v e r u i t s p r a k e n van p o l i t i c i , maar o o k o v e r c o l u m n s en a n d e r e uitingen van p u b l i e k e en p o l i t i e k e a a r d . Veelal gaat het o m m e l d e r s d i e zich p e r s o o n l i j k a a n g e s p r o k e n en g e k w e t s t v o e l e n d o o r g e n e r i e k e u i t s p r a k e n van p u b l i e k e p e r s o o n l i j k h e d e n .

S p o r t en r e c r e a t i e Bij k l a c h t e n o v e r d i s c r i m i n a t i e in d e s p o r t kan het b i j v o o r b e e l d gaan o v e r s c h e l d p a r t i j e n o p h e t s p o r t v e l d of langs d e lijn, maar o o k o v e r d e t o e g a n k e l i j k h e i d van s p o r t v e r e n i g i n g e n v o o r b e p a a l d e g r o e p e n . H e t z e l f d e g e l d t als d i t zich v o o r d o e t bij e e n c u l t u r e l e v e r e n i g i n g .

Aard M e t aard w o r d t b e d o e l d : d e u i t i n g s v o r m d i e d e d i s c r i m i n a t i e a a n n e e m t .

Omstreden behandeling Bij o m s t r e d e n b e h a n d e l i n g gaat het o v e r b e l e m m e r i n g van d e t o e g a n g t o t , of uitsluiting van d i e n s t e n en v o o r z i e n i n g e n van instanties. Dit is o o k van t o e p a s s i n g w a n n e e r d e d i s c r i m i n a t o i r e h o u d i n g of h a n d e l i n g van het p e r s o n e e l , uitsluiting t o t g e v o l g h e e f t . K o r t g e z e g d : o m s t r e d e n t o e p a s s i n g van regels, die d i r e c t of i n d i r e c t , o n d e r s c h e i d t o t g e v o l g h e b b e n . D e n k b i j v o o r b e e l d aan w e i g e r i n g bij d i s c o t h e k e n , afwijzing bij sollicitaties en a a n h o u d i n g d o o r d e p o l i t i e . Maar o o k uitsluiting van b e p a a l d e d i e n s t e n zoals v e r z e k e r i n g e n , h y p o t h e k e n of t e l e f o o n a b o n n e m e n t e n .

Vijandige bejegening Er is s p r a k e van vijandige b e j e g e n i n g als er uitingen w o r d e n gedaan van o p v a t t i n g e n , g e d r a g i n g e n en d a d e n , w a a r b i j s p r a k e is van d i s c r i m i n a t o i r o n d e r s c h e i d , d a t k w e t s e n d is of als z o d a n i g w o r d t e r v a r e n , angst of c o m m o t i e t e w e e g kan b r e n g e n . B e j e g e n i n g h e e f t z o w e l b e t r e k k i n g o p m o n d e l i n g e als s c h r i f t e l i j k e u i t i n g e n . C o n c r e e t kan b e j e g e n i n g b e t r e k k i n g


32

h e b b e n o p s c h e l d p a r t i j e n o p d e w e r k v l o e r en p e s t e r i j e n o p s c h o o l . O o k b e k l a d d i n g e n m e t e e n d i s c r i m i n a t o i r e s t r e k k i n g vallen hier o n d e r .

G e w e l d en b e d r e i g i n g Bij g e w e l d gaat h e t niet alleen o m d a a d w e r k e l i j k g e w e l d , maar e v e n e e n s o m p o g i n g e n t o t g e w e l d , w a a r b i j d i s c r i m i n a t i e e e n rol s p e e l t (als m o t i e f of als b i j k o m e n d f e i t ) . O n d e r b e d r e i g i n g vallen z o w e l m o n d e l i n g e als s c h r i f t e l i j k e u i t i n g e n , g e r i c h t t e g e n p e r s o n e n of o b j e c t e n , w a a r b i j g e r e f e r e e r d w o r d t aan d i s c r i m i n a t i e g r o n d e n .


33

Bijlage 2: W e r k w i j z e k l a c h t b e h a n d e l i n g Melding O n d e r een m e l d i n g w o r d t v e r s t a a n , een i n c i d e n t d a t bij A r t . l M N o n d e r d e a a n d a c h t w o r d t gebracht.

Klacht Elke m e l d i n g w a a r b i j A r t . l M N d o o r h e t s l a c h t o f f e r of d e g e t u i g e w o r d t gevraagd o m n a d e r o n d e r z o e k t e v e r r i c h t e n en o p basis d a a r v a n , i n d i e n n o d i g en in o v e r l e g m e t d e cliënt, actie t e o n d e r n e m e n , a l s m e d e d e m e l d i n g e n w a a r b i j A r t . l M N zelf aanleiding ziet t o t nader o n d e r z o e k e n / o f actie.

W i j z e van b i n n e n k o m s t m e l d i n g Een m e l d i n g kan t e l e f o n i s c h , p e r post, per email, via h e t invullen van een f o r m u l i e r o p d i v e r s e w e b s i t e s of p e r s o o n l i j k bij e e n g e m e e n t e l i j k l o k e t b i n n e n k o m e n . Sinds o k t o b e r 2012 is h e t o o k mogelijk o m m e l d i n g t e d o e n via d e a p p D i s c r i m i n a t i e o p s m a r t p h o n e of tablet.

Werkgebied H e t w e r k g e b i e d van A r t . l M N is d e p r o v i n c i e U t r e c h t .

Klachtbehandeling K l a c h t b e h a n d e l i n g h o u d t in d a t o p basis van d e m e l d i n g e e n v e r v o l g t r a j e c t t e r a f h a n d e l i n g ingezet w o r d t . D o e l e n van k l a c h t b e h a n d e l i n g k u n n e n zijn: O n d e r s t e u n i n g van s l a c h t o f f e r s van d i s c r i m i n a t i e ; B e v o r d e r e n van z e l f r e d z a a m h e i d van s l a c h t o f f e r s van d i s c r i m i n a t i e ; Signaleren van s t r u c t u r e l e p a t r o n e n van d i s c r i m i n a t i e ; G e d r a g s - e n / o f b e l e i d s b e ï n v l o e d i n g van p e r s o n e n of organisatie die zich b e d o e l d of o n b e d o e l d s c h u l d i g h e b b e n g e m a a k t aan d i s c r i m i n a t i e , g e r i c h t o p v o o r k o m e n en herhaling; T o e t s e n van w e t g e v i n g ; O n t w i k k e l i n g van j u r i s p r u d e n t i e . A l v o r e n s t o t k l a c h t b e h a n d e l i n g w o r d t overgegaan v i n d t e e r s t een i n t a k e g e s p r e k plaats. D o e l daarvan is: M e l d e r zijn of haar verhaal en g e v o e l e n s t e laten u i t e n ; Inzicht t e krijgen in d e aard van d e m e l d i n g ; Gemeente Woerden, gemeentelijke BKZ rapportage 2 0 1 5

34

T e b e p a l e n w a t d e v e r w a c h t i n g e n zijn van d e m e l d e r t.a.v. v e r d e r e b e h a n d e l i n g ; Melder te informeren over de werkwijze klachtbehandeling Art.l M N ; A f s p r a k e n t e m a k e n o v e r het v e r d e r e v e r l o o p . Na e e n intake w o r d t d e w e r k w i j z e , d e w e n s e n van m e l d e r en d e j u r i d i s c h e m o g e l i j k h e d e n b e s p r o k e n . H e t gaat hierbij o m h e t p r i n c i p e van h o o r - w e d e r h o o r , v o r m e n van ondersteuning, juridische beperkingen, kostenaspect, procedure behandeling melding, k l a c h t e n r e g l e m e n t , eigen v e r a n t w o o r d e l i j k h e i d m e l d e r , r e g i s t r a t i e en p r i v a c y b e s c h e r m i n g . Daarbij bestaan v o o r d e k l a c h t b e h a n d e l i n g d e v o l g e n d e o p t i e s : H e t b i e d e n van e e n l u i s t e r e n d o o r en r e g i s t r a t i e van d e m e l d i n g ; V e r s t r e k k i n g van i n f o r m a t i e en advies n.a.v. d e m e l d i n g ; O n d e r n e m e n van actie d o o r A r t . l M N zelf n.a.v. d e m e l d i n g (alle zaken w a a r b i j A r t . l M N o p eigen naam h a n d e l t ) ; H e t b i e d e n van o n d e r s t e u n i n g en b e g e l e i d i n g bij e e n (juridische) p r o c e d u r e ; D o o r v e r w i j z e n naar e e n e x t e r n e instantie ( a d v o c a a t , n a t i o n a l e o m b u d s m a n , mediator e t c ) ; Bemiddeling. M i d d e l s e e n v o o r o n d e r z o e k w o r d t a a n v u l l e n d f e i t e n m a t e r i a a l , v e r k l a r i n g e n van g e t u i g e n , m o g e l i j k h e d e n van aanpak en p r o c e d u r e s v e r k r e g e n . Daarbij m o e t g e k e k e n w o r d e n naar h e t d i s c r i m i n a t i e a s p e c t , d e p r a k t i s c h e a s p e c t e n en mogelijk s t r u c t u r e l e o o r z a k e n . O p basis van het v o o r o n d e r z o e k en d e diagnose beslist d e k l a c h t e n c o n s u l e n t of en o p w e l k e wijze d e klacht b e h a n d e l d kan w o r d e n . Een plan van aanpak w o r d t o p g e s t e l d en v e r v o l g e n s uitgevoerd.

A f s l u i t i n g klacht Een klacht w o r d t afgesloten...: i n d i e n h e t d o e l van d e k l a c h t b e h a n d e l i n g b e r e i k t is; i n d i e n d e c l i ë n t g e e n v e r d e r e b e h a n d e l i n g meer w e n s t ; i n d i e n d e cliënt, na een keer r a p p e l , niets m e e r van zich laat h o r e n ; i n d i e n A r t . l M N v i n d t d a t er niets m e e r t e b e r e i k e n valt, w o r d t c l i ë n t d o o r e e n b r i e f of t e l e f o n i s c h o p d e h o o g t e g e s t e l d ; i n d i e n A r t . l M N h e t niet eens is m e t d e wijze van k l a c h t b e h a n d e l i n g d i e d e c l i ë n t voorstaat.

Evaluatie N a d a t e e n m e l d i n g is a f g e s l o t e n , w o r d t d e c l i ë n t e e n e v a l u a t i e f o r m u l i e r t o e g e z o n d e n . Deze d i e n t er v o o r o m d e k w a l i t e i t van d e k l a c h t b e h a n d e l i n g t e b e w a k e n en z o n o d i g t e verbeteren. Gemeente Woerden, gemeentelijke BKZ rapportage 2 0 1 5

35

Registratie Registratie h o u d t in d a t alle v o o r h e t v o o r k o m e n en b e s t r i j d e n van d i s c r i m i n a t i e r e l e v a n t e gegevens w o r d e n v e r z a m e l d . S t r u c t u r e e l w o r d t g e r e g i s t r e e r d : *

D i s c r i m i n a t i e g r o n d , aard en m a a t s c h a p p e l i j k t e r r e i n ; Etnische a f k o m s t m e l d e r ; Wijze binnenkomst melding; O o r s p r o n g melding; Geografische spreiding ( gemeente voorval, gemeente woonplaats); W i j z e van b e h a n d e l i n g ; B e o o g d e resultaat.

Schematische weergave w e r k w i j z e k l a c h t b e h a n d e l i n g

Registratie

« *

Registreren van melding en het geven van een

«

voorval te registreren en

Registratie van meldingen van d e r d e n om op

v e r d e r geen actie te ondernemen

basis daarvan een beeld te verschaffen van discriminatie in de regio. *

De wens van cliënt om een

korte reactie ( t e l e f o n i s c h of per e-mail)

«

Meldingen van d e r d e n

Registratie van voorvallen van discriminatie op basis van eigen screening media

Advies/informatie

«

I n f o r m e r e n over wetgeving, adviseren om eigen

«

Inschatting voorval, advies

handelen, het bieden van een luisterend oor,

eigen handelen, informatie

morele o n d e r s t e u n i n g en e m p o w e r m e n t .

over w e t t e l i j k e mogelijkheden en procedures v o o r cliënten. «

Brieven v o o r eigen handelen opstellen

«

Zelfredzaamheid van cliënt vergroten

Beïnvloeding beleid

«

Streven naar v e r a n d e r i n g van beleid van

«

wederpartij *

Adviezen v o o r p r e v e n t i e f beleid aan o v e r h e d e n ,

Brief naar w e d e r p a r t i j met advies v o o r aanpassing beleid

«

instellingen of bedrijven

I n f o r m a t i e b r i e f naar bedrijven m.b.t. hun werving- en selectiebeleid

Bemiddeling

«

A r t . l M N w e r k t volgens een h o o r - w e d e r h o o r

«

p r o c e d u r e . Dit houdt in dat de w e d e r p a r t i j partij in de gelegenheid w o r d t gesteld te reageren op de klacht van een cliënt. Als de reactie van de

Klachtenconsulent i n f o r m e e r t cliënt en w e d e r p a r t i j over schriftelijk contact.

«

Klachtenconsulent

w e d e r p a r t i j daar aanleiding t o e g e e f t zullen

organiseert een gesprek

partijen met elkaar in gesprek w o r d e n gebracht.

tussen beiden partijen.


Bijstaan in procedures

« «

Begeleiding e n / o f v e r t e g e n w o o r d i g e n van cliënt

«

bij geschillen bij diverse instanties

«

Zelfstandig p r o c e d u r e v o e r e n waar de cliënt als getuige o p t r e e d t

P r o c e d u r e bij C R M P r o c e d u r e bij een Scheidsgerecht

«

Klacht p o l i t i e o p t r e d e n

*

A a n g i f t e van discriminatie

«

P r o c e d u r e bij Nationale Ombudsman

«

Doorverwijzing

Indien sprake is van (feitelijk of ervaren)

«

discriminatie en de cliënt w o o n a c h t i g is in het w e r k g e b i e d van een andere A D V . «

G e r i c h t doorverwijzing cliënt naar het juiste A D V adres

«

G e r i c h t doorverwijzing cliënt

Indien blijkt dat er geen sprake van discriminatie

naar: advocaat, rechtsbijstand,

is, w o r d t cliënt d o o r v e r w e z e n naar een andere

juridisch loket,

instantie.

maatschappelijk werk, ombudsman, vluchtelingenwerk, v e r t r o u w e n s p e r s o o n etc.

W a n n e e r signalen van structurele aard daartoe

«

Praktijktesten

Eigen onderzoek

«

aanleiding geven, kan A r t . l M N zelf o n d e r z o e k

*

Eigen screening van

ADV

v e r r i c h t e n om te onderzoeken of er sprake is

personeelsadvertentie (tot

van structurele discriminatie.

2012) «

Interviews met of enquêtes onder doelgroepen

Overig

«

Valt niet o n d e r een van b o v e n g e n o e m d e wijze klachtbehandeling


: College van burgemeester en wethouders : 21 juni 2016 : wethouder Koster

Recommend Documents