Zuivel in het dagmenu anno 2013 Hoe veranderde de omgang met zuivel in de voeding, van vroeger naar nu Past zuivel nog in het dagmenu en diëten anno NU?
Er is veel veranderd in 50 jaar
Maaltijden veranderden
Hollandse pot Internationale keuken
Van 3 maaltijden grazers
Zes uur
Tussendoortjes = extraatjes
Boodschappendoen veranderde
Manier van inkopen voorraden, macro 1 x per week., assortiment
Nieuwe levensmiddelen
v.d. Bergh en Jurgens / Unilever
Luxer eten
Iedere dag feest
TV met frisdrank
Met de TV kwam óók het knabbelen en de reclame
Reclame
Reclame
Ca. 1960
Zuivelassortiment veranderde
Nieuwe zuivelproducten
Consument raakt de weg kwijt in het woud van ‘dieet’producten
Zuivelfabriek van Omke Simon 1950
Zuivelfabriek 2013
Maandag wasdag
Minimaal 2 uur buiten onder alle weersomstandigheden
Automatisering
Binnen in warme huis max. 2 minuten per dag
Computertijdperk
Alles moet sneller, mooier, meer gegevens, veel stress, veel adrenaline
Stressfactoren
Zoektocht naar ingrediënten om endorfinen aan te maken
Obesogene samenleving Altijd haast Altijd honger Altijd hoge druk / stress Altijd hyper Insuline resistentie
Mentale overbelasting fysiek onderbelast
Onbewust op zoek naar ingrediënten voor waardering
Calorieverbruik veranderde vrouwen 19 - 30 jaar 2100 Kcal. vrouwen 31 - 50 jaar 2000 Kcal. vrouwen 51 – 70 jaar 1900 Kcal. mannen 19 - 30 jaar 2700 Kcal. mannen 31- 50 jaar 2500 Kcal. mannen 51 - 70 jaar 2300 Kcal.
Dagelijkse caloriebehoefte nog steeds reëel? Voldoen de maaltijden nog aan de basisbehoefte?
Kinderdagmenu zonder zuivel Ontbijt: Witbroodje met halvarine en vruchtenhagel, Glas (vers) sinaasappelsap T1: pakje Evergreen + pakje Wicky Lunch: kaascroissantje , broodje met boterhamworst +Marsje Pakje Roosvicee Multivit
Energie (kcal) 1746 (11,88 H&B) Eiwit totaal (g) 37 (0,8-1,5 g kg) Koolhydraten totaal (g) 282 Voedingsvezel totaal (g) 10 Vet totaal (g) 50 Vetzuren totaal verzadigd (g) 18
T2: Glas appelsap + zakje chips Diner: Spaghetti met tomatenketchup Danoontje toe
Buikpijn, diarree en altijd ‘honger’ BMI 20 (4 kg overgewicht)
Calcium (mg) 575 (1200) IJzer totaal (mg) 7,21 (10) Natrium (mg) 1841,6 (2400) Kalium (mg) 1810,4 (3500) Magnesium (mg) 159
Verzadigingswaarde Satiation en satiety • Proteïnen • Vetten • Vezels
Ontbijt: 2 Boterhammen met zoetbeleg verzadigt ca: 2 Boterhammen met kaas verzadigt ca: 2 Boterhammen met kaas + beker melk verzadigt ca: Bord havermoutpap 250-300 ml verzadigt ca: Halfvolle yoghurt 250 ml met 100 g muesli verzadigt ca:
1 uur 2 uur 3 uur 4 uur 5 uur
Kinderdagmenu met zuivel Ontbijt: bord havermoutpap 250 ml) Kopje thee
Energie (kcal) 1534
T1: pakje schoolmelk + appel
Eiwit totaal (g) 52 (0,8-1,5 g kg) Koolhydraten totaal (g) 176 Voedingsvezel totaal (g) 26 Vet totaal (g) 49 Vetzuren totaal verzadigd (g) 19
Lunch: 4 volkoren + 1 x kaas, 1 x boterhamworst en boter pakje chocolademelk
T2: thee + 2 crackers met pindakaas Diner: aardappelen, mager vlees, jus, groente , verse vrucht toe
Geen buikpijn meer, meer energie, Geen ‘honger’ , -4 kg (BMI 18,6)
Calcium (mg) 1170 (1200) IJzer totaal (mg) 8 (10) Natrium (mg) 1896,55 (2400) Kalium (mg) 3150,5 (3500) Magnesium (mg) 318,6 Zink (mg) 10,1
Algemeen dagmenu 19-50 jaar Ontbijt en Lunch: 2 x 3 sneetjes volkorenbrood 30 g roomboter / margarine Beleg: 1 x kaas 50 g en 3 vleeswaren 2 bekers melk Komkommer / tomaat
•
Energie (kcal) 1312
•
Eiwit totaal (g) 85 (52)
• •
Koolhydraten totaal (g) 150 Voedingsvezel totaal (g) 20 - 40
Diner: 200 g aardappel, rijst, pasta 200 g groente 100 g vlees, gebakken in 15 g boter 150 ml halfvolle yoghurt
• • •
Vet totaal (g) 36 Vetzuren totaal verzadigd (g) 19 Vetzuren totaal trans (g) 1
•
Natrium (mg) 2212 (2400)
Algemeen dagmenu 51-70 jaar Ontbijt 250 ml halfvolle yoghurt + 75 g muesli Sinaasappel + beker thee Lunch Heldere groentesoep met ballen / kip 2 sneden volkorenbrood / 30+ kaas Na2 tomaten, Verse vrucht Diner 250 g groente 150 g vis + roomsausje 2 glazen witte wijn NB: mijn dagmenu
• • • • • • • • • • • • • • • •
Energie (kcal) 1473 Eiwit totaal (g), 77 (52) Koolhydraten totaal (g) 116 Voedingsvezel totaal (g) 20 (40) Vet totaal (g) 51 Verzadigde vetzuren (g) 19 Cholesterol (mg) 116,76 (0 – 300) Calcium (mg) 1168,95 (1100) IJzer totaal (mg) 9,38 (8) Natrium (mg) 1827,9 (2400) Kalium (mg) 3231,85 (3500) Magnesium (mg) 299,05 (250 – 300) Zink (mg) 8,206 (9) Retinol (ug) 157,45 (800) Vitamine B12 (ug) 8,4175 (2,8) Vitamine D totaal (ug) 13,94 (5 – 10)
Extraatjes T1: 60 g gevuld speculaas of gevulde koek bij de koffie
T2: 2 Evergreens 17:00 uur: glas frisdrank + zakje chips
T3: glas vruchtensap + 25 g zoutjes
Energie (kcal) 885 Eiwit totaal (g) 11 Koolhydraten totaal (g) 155 Voedingsvezel totaal (g) 5 Vet totaal (g) 29 Verzadigde vetzuren (g) 8 Cholesterol (mg) 29 Calcium (mg) 174,75 * IJzer totaal (mg) 4,405 * Natrium (mg) 564,85 Kalium (mg) 891,4 *, Magnesium (mg) 66,7 * Zink (mg) 1,06 *
Onderken het gevaar van te zwaar
Onderschatte bewegingsarmoede
Woon-werkverkeer, zomer en winter 1960
Bewegingsarmoede onderschat
2013 Fileleed, ergernis, haast, stress adrenaline
Eiwitrijke maaltijdvervangers
+ Snel, duidelijk, effectief, kort termijn, aanmaken met zuivel of water? - Inzicht en leereffect te verwaarlozen
Diabeet type II, veel insuline Ontbijt: 3 sneden witbrood met vleeswaren, thee, sinaasappelsap T1: 2 sneden witbrood met vleeswaren koffie met koffiemelk Lunch: 4 sneden witbrood met vleeswaren, 500 ml melk, appel T2: thee zs met 2 (4-6) biscuitjes Diner: 4 aardappelen, 250 g groente, 100 g vlees, jus en vla zs toe
T3: koffie met koffiemelk, sinaasappel en 2 crackers met smeerkaas voor de nacht NB:
postbode 42 jaar, 106 kg, taille: 120cm
Insuline: 18-24-18E Novorapid en 44E Lantus
Energie (kcal) 2872 Eiwit totaal (g) 141 (59) Koolhydraten totaal (g) 311 Voedingsvezel totaal (g) 20 (40) Vet totaal (g) 113 Vetzuren totaal verzadigd (g) 38 Cholesterol (mg) 286,045 (0-300) Calcium (mg) 1268,06 (1000) IJzer totaal (mg) 14,759 (9) Natrium (mg) 5607,25 (2400) Kalium (mg) 5250,16 (3500) Magnesium (mg) 383,45 * (300-500) Zink (mg) 16,4655 * (10)
Alvleesklier
BMI> 30, navelomtrek > 88 en 102 cm
Triglyceriden
Diabeet type II met Koolhydraatbeperking Ontbijt: 300 ml warme Brintapap T1: 2 volkorenbrood met halvarine, vleeswaren, koffie met veel melk Lunch: soep met veel groenten + ballen 2 sneden volkorenbrood met kaas en komkommer, 500 ml halfvolle melk T2: thee, appel, kop soep met ballen Diner: 50 g aardappel, 300 g groente, 150 g vlees, jus, olie, 250 ml yoghurt +50 g muesli T3: Café latte + 5 olijfjes
Energie (kcal) 1999 Eiwit totaal (g) 121 (59) Koolhydraten totaal (g) 171 Voedingsvezel totaal (g) 28 (40) Vet totaal (g) 85 Vetzuren totaal verzadigd (g) 32 Cholesterol (mg) 181,04 (0-300) Calcium (mg) 1989,4 (1000) IJzer totaal (mg) 13,4 (9) Natrium (mg) 3539,6 (2400) Kalium (mg) 5104,4 (3500) Magnesium (mg) 430,5 (300-350) Zink (mg) 21,3 * (10)
Gewicht: -10 kg 3 mnd, minder moe, taille: 110cm. Insuline 8-10-8E Novorapid en 40E Lantus,
Klassieken in nieuw jasje
Koolhydraatbeperkingen Eiwitverrijkt, Ruim onverzadigde vetzuren Veel aandacht voor vezels, Weinig / geen Disachariden. Zuivel mag weer!
Verzadigde vetzuren?? Receptuur Nederlands?? Leefstijlverandering
+ Zeer streng dieet , snel gewichtsverlies, moeilijk vol te houden - Hoogstwaarschijnlijk geen blijvend effect
Voedselzandloper Kris Verburgh (arts) Belgisch, succesvolle verkoop (150.000) Scherpe kritiek buitenlandse verouderde cijfers en indexen. + Voeding rijk aan vezels, vitaminen en gezonde vetten - Het menu wijkt erg af van standaardeetpatroon. De onderbouwing van het dieet roept veel vragen op Waarom Sojamelk met Ca+ Havermoutpap van sojamelk
Leefstijlboeken
+ Anders denken zorgt 'vanzelf' voor andere manier van eten blijvend effect - Door de dagmenu’s aan het eind van het boek zoveelste dieetplan.
Terug naar gezonde basis 3 verzadigende maaltijden Eiwit + vet + vezels Tussendoortjes zijn extraatjes! Eten & bewegen leefstijl 1 + 1 = 3 Preventie Eten is leuk, lekker en samen eten is gezellig!
Het blijft balanceren