Nederlands onderwijs in het buitenland anno 2014 De emigratie neemt toe. In 2013 emigreerden ruim 13.000 kinderen tussen de 4 en 18 jaar, een stijging van 6% ten opzichte van 2012. Goed moedertaalonderwijs geeft Nederlandse kinderen en jongeren die opgroeien in een internationale setting de kans om zich optimaal te ontwikkelen. Hun eigen taal en culturele identiteit is daarbij de basis. Een basis waar zij op terug kunnen vallen en van waaruit zij verder kunnen groeien. Stichting Nederlands Onderwijs in het Buitenland maakt sinds 1980, in opdracht van het ministerie van OCW, wereldwijd Nederlands onderwijs mogelijk. Zo houden we Nederlandstalige kinderen in het buitenland aangesloten, waar ze vandaag ook zijn en morgen naar toe gaan. Wereldwijd volgen in 2014 ruim 14.500 leerlingen Nederlands onderwijs. Dit document is een weergave van het Nederlands onderwijs in het buitenland in cijfers in 2014. Kijk voor meer informatie op www.stichtingnob.nl.
NOB in cijfers anno 2014
1/11
Emigratie > Emigratie kinderen / jongeren neemt toe met 6% In 2013 emigreerden in totaal 13.008 kinderen; 9.092 kinderen tussen 4 en 12 jaar en 3.916 jongeren tussen 13 en 18 jaar. Een stijging van 6% ten opzichte van 2012. Emigratie van kinderen naar leeftijdsgroep 1995-2013 1
Terugkeer > Een kwart van de kinderen / jongeren keert binnen 4 jaar terug Het percentage Nederlandse kinderen dat binnen vier jaar naar Nederland terugkeert, is de afgelopen jaren gestegen. Van de kinderen die in 2005 emigreerden was een kleine 25% na 4 jaar weer terug in Nederland. Van de kinderen die in 2010 emigreerden is ruim een derde (32%) binnen vier jaar teruggekeerd.
1
Bron: CBS Den Haag, mei 2014
NOB in cijfers anno 2014
2/11
Terugkeer van kinderen die in de periode 1995 t/m 2013 zijn geëmigreerd2
> Nederlands onderwijs in het buitenland zorgt voor goede aansluiting bij terugkeer Uit onderzoek van de Onderwijsinspectie blijkt dat Nederlandse leerlingen die tijdens hun verblijf in het buitenland Nederlands onderwijs hebben gevolgd doorgaans weinig moeite hebben om zich aan te passen bij terugkeer in het Nederlandse onderwijs. De aansluiting tussen het Nederlandse onderwijs dat zij in het buitenland genoten en het onderwijs in Nederland verloopt goed. 3
2
Bron: CBS Den Haag, mei 2014
3
Bron: Terug naar Nederland, Onderwijsinspectie, november 2011
NOB in cijfers anno 2014
3/11
Nederlands onderwijs in het buitenland Leerlingen > Stijging van 0,5% in 2014 > Stijging van 67% ten opzichte van 2000 > Sinds 2014 ook peuters In 2014 volgen 13.396 leerlingen Nederlands onderwijs via een bij NOB aangesloten Nederlandse school of organisatie voor afstandsonderwijs. Nieuw dit jaar is dat ook peuteronderwijs ondersteund wordt vanuit Nederland. Er zijn dit jaar 418 peuters meegenomen in de leerlingtelling. De groei van het aantal leerlingen exclusief de peuters is 0,5%, inclusief de peuters is de groei 3,7%. De totale groei van het aantal leerlingen ten opzichte van het jaar 2000 is 67%.
Totaal aantal leerlingen Nederlandse scholen in het buitenland en afstandsonderwijs 16000 14000 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Naast deze kinderen die Nederlands onderwijs volgen via een Nederlandse school of organisatie voor afstandsonderwijs, volgen nog eens 1.042 kinderen Nederlands onderwijs als onderdeel van hun curriculum op een Europese school. 193 leerlingen volgen onderwijs op de Nederlandse afdeling van het Lycée International in SaintGermain.
NOB in cijfers anno 2014
4/11
Onderwijsvormen Nederlandse taal en cultuur scholen > Een aantal uur per week Nederlandse les De meest voorkomende vorm van Nederlands onderwijs in het buitenland vormen de Nederlandse taal- en cultuurscholen (NTC-scholen). Op deze scholen krijgen leerlingen een aantal uren per week les in de Nederlandse taal en cultuur. Zij volgen dit onderwijs als aanvulling op of onderdeel van het lokale of internationale onderwijs. In 2014 volgen 9.224 leerlingen onderwijs op een NTC-school; 84% primair onderwijs / 13% voortgezet onderwijs / 3% peuteronderwijs Volledig Nederlandse scholen > Een volledig Nederlands curriculum in het buitenland Voor deze scholen geldt dat zij hetzelfde curriculum volgen als scholen in Nederland. Dit vergemakkelijkt het overstappen van de ene Nederlandse school in het buitenland naar de andere, en van een Nederlandse school in het buitenland naar Nederland. Uiteraard zijn deze volledig Nederlandse scholen in het buitenland zeer internationaal georiënteerd. In 2014 volgen 2.568 leerlingen onderwijs op een volledig Nederlandse school; 81% primair onderwijs / 15% voortgezet onderwijs / 4% peuteronderwijs Afstandsonderwijs > Nederlands onderwijs vanuit huis Kinderen in het buitenland kunnen ook thuis, onder begeleiding van hun ouders en/of met begeleiding vanuit Nederland, Nederlands onderwijs volgen. Via het afstandsonderwijs is het mogelijk om zowel het volledige Nederlandse programma als een programma vergelijkbaar met het programma van NTC-scholen te volgen. Bij NOB aangesloten organisaties voor afstandsonderwijs zijn Edufax, de Wereldschool, Stichting IBID en INIO. In 2014 volgen 1.604 leerlingen afstandsonderwijs 65% primair onderwijs / 34% voortgezet onderwijs / 1% peuteronderwijs Aantal leerlingen per onderwijsvorm in 2014 NTC-scholen
12% 19% 69%
NOB in cijfers anno 2014
Volledig Nederlandse scholen Afstandsonderwijs
5/11
Europese Scholen > Nederlands binnen de Europese school De 14 Europese scholen bieden een unieke meertalige opleiding aan ruim 23.000 leerlingen in 7 landen. Naast lessen in hun moedertaal volgen de leerlingen vanaf de eerste klas van de lagere school lessen in een tweede en later zelfs in een derde taal. In 2014 zijn er 1.042 Nederlandse leerlingen op de Europese Scholen. Overig 193 leerlingen volgen onderwijs op de Nederlandse afdeling van het Lycée International in Saint-Germain.
Nederlandse scholen > 196 scholen wereldwijd; van Kenia tot Australië en van Zweden tot China In 2014 wordt op 196 Nederlandse scholen in het buitenland Nederlands onderwijs aangeboden. Vaak geven scholen les op meer dan 1 locatie. Er zijn in 2014 20 Nederlandse scholen voor volledig Nederlands onderwijs. Volledig Nederlands peuteronderwijs Indonesië (Jakarta), Kenia (Nairobi), Egypte (Cairo), Curaçao (Julianadorp) en Aruba (Oranjestad). Volledig Nederlands primair onderwijs Singapore (Singapore), België (Brussel en Schoten), Suriname (Paramaribo), Kenia (Nairobi), Egypte (Cairo), Brunei (Panaga), Indonesië (Jakarta), Curaçao (Julianadorp en Willemstad) en Aruba (Oranjestad). Volledig Nederlands voortgezet onderwijs Suriname (Paramaribo) en op Aruba (Oranjestad) en Curaçao (Willemstad en Julianadorp). In Zwitserland (Davos) kunnen schoolplichtige patiënten van het Nederlandse Astmacentrum Davos in Zwitserland volledig primair en voortgezet onderwijs volgen.
Op 179 scholen wereldwijd wordt NTC-onderwijs aangeboden (primair, voortgezet of een combinatie van beide). Drie scholen in Egypte (Cairo), Brunei (Panaga), Indonesië (Jakarta) bieden zowel volledig- als NTC-onderwijs aan.
NOB in cijfers anno 2014
6/11
> Grootste scholen in Singapore, Verenigde Arabische Emiraten en de VS De grootste scholen voor volledig Nederlandstalig onderwijs in 2014 Naam school Hollandse School Singapore H.J.A. Schroederschool Klein College De Schakel Burgemeester Marnixschool
Land Singapore Curaçao Curaçao Aruba België
Aantal ll’n 2014 418 265 259 193 182
De grootste scholen voor NTC-onderwijs in 2014 Naam school LanguageOne Dubai ’t Klokhuis Nederlandse school de Kangoeroe De Taalfontein De Oranje Draak
Land Verenigde Arabische Emiraten Verenigde Staten Australië Zwitserland China
Aantal ll’n 2014 350 333 212 192 178
Wereldwijd > Meeste leerlingen in de VS, op Curaçao en in Singapore Op 1 januari 2014 is in 80 landen buiten Nederland Nederlands onderwijs mogelijk op een Nederlandse school. Dankzij het afstandsonderwijs is Nederlands onderwijs wereldwijd beschikbaar. Top 10 landen* met het grootste aantal leerlingen: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Verenigde Staten Curaçao Singapore Duitsland China België Australië Griekenland Verenigde Arabische Emiraten Spanje
NOB in cijfers anno 2014
1.111 leerlingen 1.061 leerlingen 644 leerlingen 559 leerlingen 546 leerlingen 448 leerlingen 438 leerlingen 431 leerlingen 428 leerlingen 406 leerlingen
7/11
Top 10 landen* met het kleinste aantal leerlingen: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Japan Gabon Gambia Nicaragua Mali Kazachstan Zimbabwe Nepal Oekraïne Taiwan
8 leerlingen 8 leerlingen 10 leerlingen 13 leerlingen 13 leerlingen 13 leerlingen 14 leerlingen 15 leerlingen 16 leerlingen 20 leerlingen
* afstandsonderwijs niet meegenomen
Verdeling leerlingen over de werelddelen > Grootste stijging in Azië 5.000 4.500 4.000
Afrika
3.500 3.000
Australie
2.500
Azie
2.000
Europa
1.500
Noord-Amerika
1.000
Zuid Amerika
500 0 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
NOB in cijfers anno 2014
8/11
Trends > NTC-onderwijs groeit Kijkend naar de ontwikkeling in onderwijsvormen sinds 2000, zien we een stijging van het aantal kinderen dat onderwijs volgt op een NTC-school. De mogelijkheid om naast het lokale of internationale onderwijs Nederlands onderwijs te volgen wint aan populariteit. Dit gaat echter niet ten koste van het leerlingaantal op volledig Nederlandse scholen en binnen het afstandsonderwijs. 10.000 9.000 8.000 7.000 6.000
Leerlingen op volledig Nederlandse scholen
5.000
Leerlingen op NTC-scholen
4.000 Leerlingen afstandsonderwijs (volledig en NTC)
3.000 2.000 1.000 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
0
Groei en krimp De top 5 van landen waar het aantal leerlingen het afgelopen jaar het sterkst is gegroeid (absoluut) Land Verenigde Staten Singapore China Suriname Indonesië
NOB in cijfers anno 2014
Aantal ll’n 2013 910 510 463 259 177
Aantal ll’n 2014 1.111 644 546 324 225
Groei + 201 + 134 + 83 + 65 + 48
9/11
De top 5 van landen waar het aantal leerlingen het afgelopen jaar het sterkst is gegroeid (procentueel) Land India Chili Marokko Kroatië Burundi
Aantal ll’n 2013 30 35 25 17 15
Aantal ll’n 2014 60 69 40 26 22
Groei 100% 97% 60% 53% 47%
Nieuwe Nederlandse scholen zijn er in 2014 in Portugal (Lagos), Brazilië (Rio de Janeiro), Duitsland (Düsseldorf en Bremen), Maleisië (Miri), Gambia (Tranquil), China (Shanghai), India (Mumbai), Bulgarije (Sofia) en Costa Rica (San Jose).
De top 5 van landen waar het aantal leerlingen het afgelopen jaar het sterkst is gedaald (absoluut) Land Spanje Frankrijk Duitsland Nieuw- Zeeland Portugal
Aantal ll’n 2013 575 391 649 150 238
Aantal ll’n 2014 406 265 559 87 187
Daling -169 -126 -90 -63 -51
De top 5 van landen waar het aantal leerlingen het afgelopen jaar het sterkst is gedaald (procentueel) Land Nieuw Zeeland Peru Gabon Frankrijk Kazachstan
Aantal ll’n 2012 150 34 12 391 19
Aantal ll’n 2013 87 21 8 265 13
Daling -42% -38% -33% -32% -32%
De scholen in Sri Lanka (Colombo), Nieuw Zeeland (Wellington en Christchurch), Frankrijk (Parijs en Bordeaux), Zwitserland (Bazel), Zweden (Stockholm), Portugal (Algarve), Spanje (Costa Blanca), Polen (Krakow), Brazilië (Unai en Carambei) en het Verenigd Koninkrijk (Cobham) zijn niet meer bij NOB aangesloten (en vaak ook überhaupt gesloten).
NOB in cijfers anno 2014
10/11
Subsidie In mei 2013 kondigde het Ministerie van Onderwijs aan het Nederlands onderwijs in het buitenland per 1 januari 2014 niet langer te ondersteunen met subsidie. Scholen, ouders, leerlingen en NOB kwamen in actie. Naar aanleiding van een motie in de Tweede Kamer (VVD/PvdA) werd in december 2013 alsnog een regeling vastgesteld waarmee de infrastructuur voor het Nederlands onderwijs in het buitenland werd gewaarborgd. NOB kan daardoor een groot deel van haar werkzaamheden ter ondersteuning van de scholen voortzetten. De Onderwijsinspectie blijft betrokken voor het kwaliteitstoezicht op de scholen. In februari 2014 werd bekend dat dankzij oppositiepartij D66 alsnog 10 miljoen euro subsidie werd vrijgemaakt voor de scholen. Dit geld zal in drie termijnen (2014, 2015 en 2016) door NOB aan de scholen worden uitgekeerd. Het jaarlijkse subsidiebedrag per leerling is afhankelijk van het totaal aantal leerlingen op dat moment. Het subsidiebedrag uitgekeerd eind mei 2014 is € 257,- per leerling.
Personeel In 2014 geven op de Nederlandse scholen in het buitenland 923 leerkrachten les en zijn 119 schoolleiders betrokken. De leerkrachten en schoolleiders zijn in dienst bij de school. De bij NOB aangesloten scholen zijn zelfstandige organisaties, met een eigen bestuur ter plaatse. Het aantal (vaak vrijwillige) bestuursleden dat is aangemeld bij NOB is dit jaar 780.
Meer informatie? www.stichtignob.nl
[email protected] +31 (0)70 386 66 46
NOB in cijfers anno 2014
11/11