donderdag 3 juni– nummer 11
Interculturele organisatie
Webcursus voor verpleegkundigen
Samenwerking VUmc en GGZ inGeest
Meer bekend over RS-virus
Het woord is aan Willem van Mechelen
‘Als VUmc een afspiegeling van de maatschappij is, voelt iedereen zich bij ons thuis’, aldus Wouter van Ewijk, lid raad van bestuur ▶ pagina 2
Gratis cursus die helpt om informatie te zoeken, verwerken, beoordelen en gebruiken ▶ pagina 3
Een nieuw gebouw, een poli onverklaarde klachten, studentenuitwisseling: de samenwerking begint vorm te krijgen ▶ pagina 4 en 7
Op dinsdag 8 juni promoveert Tamara Meerhoff op haar onderzoek naar het virus dat vooral baby’s en jonge kinderen treft ▶ pagina 8
‘Hoe krijg je mensen zo gek dat ze je boodschap opvolgen?’ ▶ pagina 9
F o t o : d i g i d aa n
Zuidaspas tegen files
Met vereende krachten en een knal werd op 1 juni met behulp van een Oud Hollands heiwerktuig de eerste paal geslagen van het gebouw De Westflank. Daarvoor was bergbeklimmer Ronald Naar via de gevel van de D vleugel ‘abgeseild’. In zijn carrière behaalde hij vele keren in nauwe samenwerking met een
team van klimmers de top. Hij belichaamde met zijn optreden de topzorg die straks vanuit De Westflank geboden gaat worden en de samenwerking tussen GGZ inGeest en VU medisch centrum. Het gebouw is naar verwachting in 2012 klaar, dan huisvest De Westflank 90 bedden voor acute en oudere psychiatrische patiënten, een gloednieuwe
spoedeisende hulp, en een gastenverblijf zowel voor familie van patiënten van GGZ inGeest als van VUmc. Voorzitter van de raad van bestuur GGZ inGeest Joke van Lonkhuijzen memoreerde in haar speech de bijzondere samenwerking tussen beide instellingen: “VUmc vernieuwt, GGZ inGeest vernieuwt, dat doen we niet onafhankelijk
van elkaar, maar samen. Deze samenwerking is winst voor zowel de psychiatrische als de somatische patiënt. Doordat we straks op hetzelfde terrein zijn gehuisvest zal de samenwerking aanmerkelijk eenvoudiger en daarmee nog beter zijn.” n EK
Trots op VUmc
Idealoog verbetert arbeidsrelatie VUmc-ers ervaren meer een sociale dan een economische arbeidsrelatie. Mensen die een economische arbeidsrelatie ervaren, werken vooral voor hun levensonderhoud, terwijl mensen met een sociale arbeidsrelatie echt trots zijn op hun organisatie. Dat blijkt uit een onderzoek onder medewerkers van de universitair medische centra naar de relatie met hun leidinggevenden. n Monique Krinkels De universitair medische centra en de werknemersorganisaties willen de arbeidsrelatie tussen medewerkers en hun leidinggevenden verbeteren. Daarom is er in 2009 een start gemaakt met het programma Idealoog. Het doel: een volwassen arbeidsrelatie met een goede dialoog tussen medewerker en leidinggevende, flexibeler arbeidsverhoudingen,
meer eigen verantwoordelijkheid en duurzame inzetbaarheid. Om te zien wat de verschillende programmaonderdelen – zoals trainingen van leidinggevenden en introductie van het persoonlijk budget – opleveren, is er een nulonderzoek verricht.
Dialoog verbeteren “Zeker wat betreft de sociale arbeidsrelatie zijn VUmc’ers ten opzichte van andere UMC’s positief”, stelt Mirjam Schipper, projectleider Idealoog voor VUmc. Er zijn hierin wel verschillen tussen beroepsgroepen. Staf-, kantoor- en facilitair personeel scoort hoog op de sociale arbeidsrelatie en medewerkers in paramedische beroepen, verpleegkundigen en artsen beduidend lager. Deze laatsten hebben vaker het gevoel dat ze meer geven aan de organisatie dan ervan terugkrijgen. “Verder blijkt dat de dialoog tussen leidinggevende en medewerker over bijvoorbeeld duurzame inzetbaarheid nog verbeterd mag worden.” In kwaliteit en frequentie van gesprekken ontlopen de meeste
UMC’s elkaar overigens niet veel. Onder de beroepsgroepen valt op dat het paramedisch personeel laag scoort en ook het laagste cijfer geeft aan de onderlinge communicatie. Kantoor- en stafpersoneel heeft vaker gesprekken. Er werd ook gevraagd de eigen gespreksvaardigheden te beoordelen. Medewerkers gaven die een lager cijfer dan leidinggevenden. Vooral leidinggevenden van verpleegkundig personeel beoordelen hun eigen gespreksvaardigheden als heel goed.
Eigen verantwoordelijkheid Binnen VUmc wordt al enige tijd ingezet op projecten die het voeren van de dialoog en het vergroten van het gevoel van eigen verantwoordelijkheid omtrent de inzetbaarheid stimuleren. “Dat gebeurt bijvoorbeeld door de persoonlijk budget markt, de lunchtafels interculturalisatie, de loopbaantrainingen voor postdocs, het symposium ‘Dienend leiderschap & interculturalisatie’ en het onderzoek naar de psychosociale arbeids-
belasting en werkdrukbeleving van arts-assistenten”, legt Schipper uit. Dit jaar stimuleert Idealoog binnen VUmc nieuwe trainingen op het gebied van loopbaan, conflicthantering, RET, arbeidsvreugde en vitaliteit, en wordt er een instrument voor 360 graden feedback en een digitaal loopbaancentrum geïntroduceerd. “Dit is allemaal bedoeld om leidinggevenden en medewerkers te faciliteren in het aangaan van een volwassen arbeidsrelatie, waarin maatwerkafspraken kunnen worden gemaakt in een goede dialoog. Dit proces heeft tijd en vertrouwen nodig.” De vragenlijsten voor het tweede onderzoek gaan naar verwachting in november de deur uit. Ongeveer een jaar later volgt de laatste meting. De volledige resultaten van de nulmeting zijn in te zien via de site www.idealoog.nl.
Medewerkers van VUmc hebben onlangs een pas ontvangen, waarmee ze tussen 1 juni en 31 december gratis gebruik kunnen maken van het openbaar vervoer. Dit in verband met de wegwerkzaamheden op de a1, die naar verwachting in deze periode voor veel extra files zal zorgen. De zogenaamde zuidaspas is ontwikkeld door Rijkswaterstaat om werknemers die normaal gesproken met de auto komen te stimuleren om gebruik te maken van het openbaar vervoer. Het gaat om een tijdelijke maatregel om de overlast door de wegwerkzaamheden te verminderen. VUmc hoopt dat door deze actie meer medewerkers ook na de wegwerkzaamheden voor het openbaar vervoer zullen kiezen. De OR heeft ingestemd met deze regeling. Medewerkers krijgen een persoonlijk reisadvies van Rijkswaterstaat, gebaseerd op de postcode van hun huisadres. Met de zuidaspas kunnen ze het eventueel geadviseerde traject met de trein reizen en daarnaast met alle bus-, tram- en metroverbindingen van Connexxion, Arriva en GVB in Noord-Holland en Zuidelijk Flevoland. Het aanbod geldt niet voor de medewerkers met een OVjaarabonnement; zij ontvangen sinds dit jaar een vergoeding van 60% van hun reiskosten. Vanaf 31 mei wordt tussen knooppunt Diemen en knooppunt Muiderberg op werkdagen in de spits in beide rijrichtingen gebruik gemaakt van vier versmalde rijstroken en geldt een maximum snelheid van 70 km/uur. Het verkeer moet rekening houden met ernstige verkeershinder, vooral in de ochtend- en avondspits. Voor een uitgebreide omschrijving van de werkzaamheden: www.rijkswaterstaat.nl. Meer informatie over de Zuidaspas is te vinden op www.amsterdamzuidoostbereikbaar.nl. Werknemers kunnen voor alle vragen terecht bij het speciaal daarvoor ingerichte servicecenter op telefoonnummer 020-7162360
Zorg via zintuigen De opnamekliniek van locatie Zuiderpoort van ggz inGeest heeft de Hans Wagenborg Inspiratieprijs voor Verpleegkundigen gewonnen. Deze prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan verpleegkundigen met het beste idee om de kwaliteit van de directe cliëntenzorg te verbeteren. Met ‘Zorg via de zintuigen’ willen de winnaars regelbaar kleurend licht en subtiele geuren installeren op de gesloten afdeling. ‘Dat werkt wetenschappelijk bewezen sfeerbevorderend, rustgevend en positief voor de gemoedstoestand van cliënten,’ aldus de winnaars. ‘Een origineel en inspirerend idee, nog nergens gedaan,’ zo verwoordde raad van bestuurvoorzitter Joke van Lonkhuijzen het juryoordeel. Afdelingsmanager Johan van der Voet van de opnamekliniek en acute dagopvang van locatie Spaarnepoort ontving een aanmoedigingsprijs voor het plan om cliënten Chinese massage aan te bieden. n AB
Maandberichten
‘Verschillen zijn er en mogen er zijn’ Wilt u weten waarover de raad van bestuur wekelijks vergadert? Op intranet, bij de site van de raad van bestuur, vindt u de agenda van de vergaderingen. Daarnaast geeft een lid van de raad van bestuur in de Tracer-rubriek maandberichten een toelichting op een onderwerp dat in een van de vergaderingen aan de orde is geweest. Deze keer Wouter van Ewijk over de commissie interculturalisatie In Amsterdam leven mensen uit veel verschillende culturen naast elkaar, terwijl het personeelsbestand niet diezelfde samenstelling kent. Sinds begin dit jaar is raad-van-bestuurslid Wouter van Ewijk voorzitter van de commissie interculturalisatie van VUmc. “Als VUmc een afspiegeling van de maatschappij is, voelt iedereen zich bij ons thuis.” De commissie interculturalisatie beoogt VUmc een laagdrempelig ziekenhuis te laten zijn voor patiënten en medewerkers. Van Ewijk kant zich tegen de segregatie in de samenleving. “Want die is slecht voor de samenleving als geheel en voor de mensen die het treft in het bijzonder. VUmc is een ziekenhuis dat zich
middenin de maatschappij bevindt en dient er voor te zorgen dat patiënten het vanzelfsprekend vinden om bij ons behandeld te worden, uit welke cultuur zij ook afkomstig zijn. En ook verpleegkundigen en artsen met een andere culturele achtergrond moeten zich kunnen thuisvoelen bij ons.”
Dood in de pot Dat er verschillen zijn tussen mensen en tussen culturen is evident. We moeten altijd op zoek gaan naar de mens achter de patiënt, naar zijn verhaal, maar soms vormen verschillen een barrière, dat begrijpt Van Ewijk goed. “In de gastvrije instelling die we willen zijn, met al die verschillende mensen bij elkaar, dient ruimte te zijn voor diversiteit. Die verschillen moet je niet willen wegmoffelen of doen alsof ze er niet zijn. We moeten juist een sfeer creëren waarin ruimte is om te praten over verschillen of over angsten. Vanuit mijn professie als psychiater weet ik in ieder geval één ding zeker: wanneer mensen ophouden met elkaar te praten, betekent dat de dood in de pot.” Een voorwaarde om met elkaar te kunnen praten is wat Van Ewijk betreft een veilig klimaat, waarin over verschillen gesproken kan worden, zonder te vervallen in discriminatie. “Door oog te hebben voor de verschil-
afkomst in. Het gaat er van komen, zegt hij vol overtuiging.
len, hebben we een ingang om met elkaar over soms ingewikkelde situaties te praten.”
Broodje falafel Van Ewijk verbaast zich er wel eens over dat we op vakantie allerlei exotische oorden opzoeken en ook thuis een broodje falafal eten, maar dat het exotische van de vakantie in onze eigen organisatie onwennigheid en weerstand op kan roepen. “Wanneer het uitkomt verwelkomen we diversiteit, maar het is niet altijd gemakkelijk in te zien dat invloeden van buitenaf ons verrijken. Bijvoorbeeld als we opeens voor situaties komen te staan die we niet op de voor ons vanzelfsprekende manier kunnen oplossen. Wanneer we in ons werk moeten nadenken hoe we met een ingewikkelde situatie omgaan als mensen door hun verschillende culturele achtergrond botsen. Dan hinderen cultuurverschillen. Dat hoeven we niet te ontkennen.” Het is, zegt Van Ewijk, geen eenvoudige opgave om binnen onze muren aan diversiteit vorm te geven. “Wij zijn al met al nog een autochtoon mannenbolwerk, maar we doen er alles aan dat te veranderen.” Zo zou het mooi zijn, vindt Van Ewijk, wanneer op enig moment ook de samenstelling van de raad van bestuur en de beleidsraad
een afspiegeling zijn van de Nederlandse bevolking en niet alleen maar bestaat uit mannen van middelbare leeftijd. Er horen ook vrouwen en mensen met een niet-Nederlandse
Professionaliteit De commissie interculturalisatie organiseert workshops om inzicht in de onderlinge verschillen te geven en zo de professionaliteit van medewerkers te vergroten. Een andere belangrijke taak van de commissie is het blijven herhalen van de boodschap. Van Ewijk: “We moeten steeds weer onder de aandacht brengen dat we een interculturele organisatie zijn, waar iedereen zich thuis mag voelen. Dat is een boodschap die in onze maatschappij noodzakelijk is, en zeker in een tijd waarin aan het uitgangspunt dat mensen kunnen verschillen, maar niet ongelijk zijn, wordt getornd.”
Interculturalisatie De raad van bestuur heeft de coördinatiecommissie interculturalisatie ingesteld die voor VUmc zoekt naar de meerwaarde van culturele diversiteit. Onze omgeving wordt immers steeds kleurrijker. Zo krijgt VUmc meer en meer te maken met mensen uit andere culturen. VUmc wil een organisatie zijn waarin iedere patiënt, medewerker en student ongeacht culturele achtergrond of religie tot zijn recht komt. Culturele verschillen kunnen productief zijn als we ze bespreekbaar maken. Op die manier kunnen de verschillen worden omgezet in vernieuwing en kwaliteitsverbetering van patiëntenzorg, onderwijs, onderzoek en personeelsbeleid. Op dit moment lopen binnen VUmc verschillende projecten om deze diversiteit te onderzoeken en te ondersteunen.
benoemingen
Donderdag 20 mei was VUmc present op het BCF-event in de RAI. Dit is de grootste carrièrebeurs in Nederland voor bio, chemie, food & pharma. Met ongeveer 2.000 deelnemers en bijna 90 stands was het weer dé ontmoetingsplaats voor iedereen die actief is of wil zijn in life sciences en verwante vakgebieden. Medewerkers van pathologie, medische microbiologie, masteropleidingen, P&O en communicatie informeerden bezoekers over VUmc in het algemeen en de diverse labs in het bijzonder. Tientallen bezoekers wilden meer weten over de nieuwste vacatures en de arbeidsvoorwaarden van VUmc. Ook gaven velen zich op om de VUmc-nieuwsbrief voor analisten te ontvangen. n JSp
Prof.dr. B Uitdehaag is met ingang van 1 juni benoemd tot hoofd van de afdeling epidemiologie en biostatistiek. Hij volgt in deze functie prof.dr. Hans Brug op. Hans Brug blijft voorzitter van het bestuur van divisie vi en directeur van emgo+. F o t o : J o s h u a Q u i c ke n
Carrièrebeurs analisten druk bezocht
Op weg naar de beste patiëntenzorg
Tracer is het tweewekelijkse medewerkersblad van VU medisch centrum. Oplage: 4.000. Tracer wordt gemaakt onder verantwoordelijkheid van de dienst communicatie. Het redactiestatuut vindt u op de intranetpagina’s van Tracer. Eindredactie Monique Krinkels Redactie Caroline Arps, Dyske Beelen, Annemarie Burgers, Maartje van Boekel, Mariet Bolluijt, Bernie Hermes, Edith Krab, Marcia Sanderse, Jan Spee Redactieraad Henk Groenewegen, Lies Pelger, Tom Stoof, Riekie de Vet Redactie-adviesgroep Erik van Aalst, Lys Bouma, Ronald Gabel, Marcel van der Haagen, Peter de Haan, Kris Hemmink, Marga Jaspers, Inèz de Jonge, Willy Schuppert, Maybritt Stal, Esther van ’t Riet en Cora Visser Vaste bijdragen Rick Dros, Armand Girbes, Piet Hoogland, Hanriëtte van der Horst Redactiesecretariaat
dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 telefoon (020) 44 43 444, fax (020) 44 43 450 email:
[email protected] Vormgeving De Ontwerperij, Amsterdam Druk RotoSmeets, Utrecht Abonnement Het eerste half jaar is een abonnement op Tracer gratis. Daarna bedraagt de abonnementsprijs voor ex-medewerkers en andere geïnteresseerden 30,00 euro per jaar. Gepensioneerden betalen 20,00 euro per jaar. Opgave en vragen over abonnementen
Abonnementenland, Postbus 20, 1910 AA Uitgeest Tel. 0251-313939, e-mail
[email protected].
Volgende Tracer
D e volgende Tracer verschijnt op donderdag 17 juni Deadline voor kopij is 9 juni om 12.00 uur.
2
‘Zo staan we ervoor’ 173 172 171 In de week van 22 november komen vertegenwoordigers van NIAZ naar VU medisch centrum om te toetsen of aan alle voorwaarden van accreditatie is voldaan. Maar voor het zover is moet er nog heel veel werk worden verzet om van VUmc een organisatie te maken, waar alles continu gericht is op het verbeteren van de zorg. Iedereen, van schoonmaak tot raad van bestuur, krijgt met de NIAZ-accreditatie te maken. Nog 172 dagen om alle zaken op orde te krijgen.
illustratie: lorenzo
9e jaargang, nummer 11 3 juni 2010
n Ellen Kleverlaan
noodzakelijk zijn om het accreditatietraject met een positief resultaat af te sluiten.”
In deze tiende aflevering van de serie over de niaz-accreditatie staat het zelfevaluatierapport centraal, dat VUmc voor 18 juni bij het niaz moet inleveren. Hoofd kwaliteit Elise Bijvank licht toe. “Door het gestructureerd beschrijven van de normen volgen de acties die voor VUmc
“Deze zelfevaluatie dient om het niaz inzicht te geven in de stand van zaken binnen VUmc, betreffende de niaz-normelementen. We beschrijven hoe we zowel op VUmc-breed niveau als op afdelingsniveau aan de 270 normelementen voldoen. Daarnaast geven we per normelement aan in
Tracer 1 1 – 3 j u ni – O rg an isat ie – O n d er zo e k – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg
welke fase van de verbetercyclus we verkeren. Waar het zwaarwegende normen betreft, moeten we in ieder geval één keer de gehele verbetercyclus hebben doorlopen. Dus alle fasen van plan–do–act–check in de praktijk hebben getoetst. Er is een flink aantal van dat soort zwaarwegende normen. We beschrijven wat de stand van zaken zal zijn als in november het niaz komt visiteren. Het betekent dat we dus niet alleen de normelementen
beschrijven, maar dat we ondertussen ook een flink aantal acties uitzetten. Het is natuurlijk een enorm karwei. Er zijn negen hoofdstukken en een inleiding te beschrijven. Daarnaast worden er documenten ter ondersteuning van de teksten meegestuurd. Grof geschat kunnen dat er wel driehonderd zijn. Deze moeten beheerd zijn in KwaliteitsNet. De eerste twee hoofdstukken, over leiderschap, strategie en beleid, zijn af. Op alle hoofdstukken die we opleveren, geven de stafdiensten en andere stakeholders input en uiteindelijk geeft de raad van bestuur zijn fiat. Als we op 18 juni het zelfevaluatierapport indienen, horen we voor eind juli of deze eerste fase positief is afgerond. In fase 2 selecteert het niaz vier multidisciplinaire (zorg)processen en vraagt het niaz hierover aanvullende documentatie. Deze processen worden in de audit in november onder de loep genomen. Het mooie van het gehele accreditatietraject is dat we heel gestructureerd boven tafel krijgen hoe we ervoor staan en dat er in de voorbereiding al veel verbeterslagen worden gemaakt.”
Webcursus schept orde in informatiechaos
De webcursus Verpleegkundige Informatievaardigheden (VIV) is sinds kort te vinden op de site van de universiteitsbibliotheek (www.ubvu. vu.nl/verpleegkunde). De cursus is gericht op het verwerken van gepubliceerde informatie, vertelt specialist verpleegkundige informatie Hans Ket van de medische bibliotheek. “Ik heb gemerkt dat sommige verpleegkundigen bij het schrijven van een paper of een richtlijn behoorlijk met hun handen in het haar zitten. Er is zoveel informatie beschikbaar, bijvoorbeeld via Google, dat soms heel lastig is om het juiste te vinden. Deze cursus helpt je om informatie te zoeken, verwerken, beoordelen en gebruiken.”
de bij- en nascholing, die bijvoorbeeld bezig zijn met het maken van een paper. “Ik hoop natuurlijk ook dat verpleegkundigen die hier in huis bezig zijn met het schrijven van een richtlijn of protocol er ook mee aan de slag gaan. Ik denk onder meer aan verpleegkundigen die met een ‘evidence based practice’ aan de slag gaan. Onderzoek daarover vind je vaak terug in allerlei artikelen, maar dan moet je die natuurlijk wel kunnen opzoeken en beoordelen. Als ze de cursus hebben voltooid, verwacht ik dat ze een beetje grip krijgen op die overweldigende stroom aan informatie.” Volgens Ket is de webcursus voor de meeste verpleegkundigen prima te volgen. “Ik ben er zelf bij geweest dat een groep verpleegkundigen die wilde doorstromen vanuit het MBO de cursus deed. Met een minuut of veertig waren ze door de hele cursus heen. Sommigen wilden graag weten hoe ze voor het vinden van Nederlandse verpleegkundige artikelen of referenties het beste kunnen werken met Google, anderen juist hoe ze moeten zoeken in de catalogus van de bibliotheek. Iedereen kan precies de dingen eruit pikken waar hij op dat moment mee bezig is, vanwege de verdeling van de cursus in losse modules.”
Evidence based practice Hans Ket heeft de webcursus met name gemaakt voor deelnemers aan
Contact Iedereen die dat wil, kan de webcursus verpleegkundige informatie-
n Jeroen Kleijne
!
Frank Snoek, hoogleraar me-
dische psychologie, heeft de Niek Sniekers Kwaliteitsprijs Diabeteszorg 2009 ontvangen. Aan deze tweejaarlijkse prijs die Novo Nordisk heeft ingesteld om het delen van kennis op het gebied van diabeteszorg te stimuleren, is een geldbedrag van 12.000 euro verbonden. Hij kreeg deze prijs voor het mind programma (Monitoring of Individual Needs in persons with Diabetes). Dit programma helpt om de kwaliteit van leven van diabetespatiënten in kaart te brengen. Tijdens de jaarcontrole wordt de patiënt gevraagd hierover digitaal een vragenlijst in te vullen. Na afloop kunnen de resultaten direct worden besproken met de diabetesverpleegkundige als onderdeel van de poliklinische zorg. Dit helpt ook eventuele psychologische problemen te signaleren. De prijs werd uitgereikt tijdens het Nationaal Insuline Congres in Utrecht.
F o t o : ma r k va n d e n b r i n k
De nieuwe webcursus verpleegkundige informatievaardigheden helpt verpleegkundigen bij het zoeken, selecteren en beoordelen van informatie. De cursus is zowel bedoeld voor mensen die bezig zijn met een opleiding als voor verpleegkundigen die werken in VUmc. Bedenker Hans Ket: “Handig om je weg te vinden in de zee van informatie.”
Opvallend
vaardigheden volgen via de website van de universiteitsbibliotheek. Er zijn geen kosten aan verbonden en de cursus is openbaar toegankelijk. Verpleegkundigen van VUmc die
erachter komen dat ze nog dingen missen in de cursus kunnen contact opnemen met Hans Ket voor individueel advies, tst. 42523,
[email protected]
Gastvrij VUmc
Foto Paul le clercq
‘Een welkom gevoel’ ‘Welkom in VUmc’, het introductiefilmpje van VU medisch centrum, is sinds eind april te zien op de homepage van www.VUmc. nl. Volgens Danielle van der Peet, stafadviseur patiëntenzorgcommunicatie bij het instituut ondersteuning patiëntenzorg (IOP), is het doel van het filmpje om de bezoeker een welkom gevoel te geven. “Het geeft een eerste indruk van hoe VUmc er van binnen uitziet.” Je ziet onder andere het restaurant, dagchirurgie, Ronald McDonald VU Kinderstad, de apotheek en de stilteruimtes. Van der Peet benadrukt dat dit filmpje niet bedoeld is om de patiënt voor te bereiden een ziekenhuisopname. “Daarvoor is het te kort.” Het filmpje is een initiatief van het IOP in samenwerking met de coördinatiegroep patiënt centraal. In deze laatste groep zitten zorgverleners, artsen en verpleegkundigen en (staf)adviseurs. “Het filmpje zal binnenkort te zien zijn op de zogenoemde narrowcastingschermen, die hangen in wachtkamers van verschillende poli’s. Hier zie je praktische informatie over bijvoorbeeld parkeren, onze voorzieningen, maar ook over inhoudelijke zaken zoals: wat doet een academisch ziekenhuis?” n PD
Hoogleraar kinderneurologie Marjo van der Knaap is een van de 27 nieuwe leden van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (knaw). De verkiezing van nieuwe leden vindt jaarlijks plaats op grond van wetenschappelijke prestaties, op voorspraak van de wetenschappelijke gemeenschap. De nieuwe Akademieleden worden op 13 september geïnstalleerd. De knaw is het forum, het geweten en de stem van de Nederlandse wetenschap. Zij ontleent haar gezag aan haar op kwaliteit geselecteerde leden. Vanuit een onafhankelijke positie bewaakt zij de kwaliteit en de belangen van de wetenschap en adviseert zij de regering. Bovendien is zij verantwoordelijk voor negentien instituten die met hun onderzoek en collecties tot de voorhoede van de Nederlandse wetenschap behoren en internationale faam genieten. De knaw telt momenteel 220 gewone leden onder de vijfenzestig jaar.
Fokke Rakers, directeur projectbu-
reau huisvesting VUmc, is jurylid van de Lensvelt de Architect interieurprijs. De LAi-prijs wordt uitgereikt voor een in Nederland of België gerealiseerd interieurproject. Doel van de prijs is het versterken van een professionele en vernieuwende interieurdiscipline. De jury selecteert vijf nominaties op basis van de ingezonden plannen, die 16 september worden bekendgemaakt. De prijsuitreiking – de LAi Award en 12.000 euro –vindt plaats op 25 november.
Armand Girbes
Mannelijke rolmodellen (M/M) gezocht In de verkiezingscampagnes waar we nu midden in zitten, hoor je er niets over. We zien wat politici die zich gek laten maken door de journalisten. We leven helemaal niet in een democratie maar in een mediacratie. Niet beleidsmakers, maar journalisten bepalen de politieke agenda vreemd genoeg. Natuurlijk hebben ze het ook over de medische zorg, maar dan alleen maar weer in termen van wat het kost. Ik schreef er al eerder over, maar de zorg kost helemaal niets. Het levert alleen maar geld op. Het Ministerie van vws heeft er zelfs al onderzoek naar laten doen. Iedere euro gestoken in de zorg levert minstens 1,30 euro op! Het is nog een geheim rapport dus u mag er niets over doorvertellen. Ik maak mij grote zorgen over een ander aspect in de zorg dat de journalisten nog niet
op de politieke agenda gezet hebben. De overfeminisering van de geneeskunde. Eén van mijn leermeesters vertelde mij het al. Het enige waar ik als hoofd voor moet zorgen is “keeping and attracting young talented people”. Maar als het zo doorgaat als het nu gaat, kunnen we alleen nog maar xx kiezen. In de collegezalen van geneeskunde is het doemscenario al duidelijk. De verhouding vrouw/man is 80/20 aan het worden. Slechts één op de vijf studenten geneeskunde is straks van het mannelijk geslacht. En hoewel sommige echte oerfeministen eigenlijk overal 100% vrouwen willen hebben en mannen slechts zien als ductus deferens met omhulsel, is het geen goede ontwikkeling. Evenmin was het goed dat in het recente verleden bijna 100% van de artsen man was, trouwens. Het is juist een goede ontwikkeling geweest dat er meer vrouwelijke artsen kwamen. Het is vast geen toeval dat er tegenwoordig zoveel meer aandacht is voor de emotionele aspecten van de patiënten en de goede communicatie, waar echt geen plaats is voor misplaatst macho gedrag.
Tracer 1 1 – 3 juni – O rg a n isat ie – O n d er zo ek – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg
Maar het slaat nu door. Jongens op de middelbare school voelen er niets meer voor om arts te worden. Waarom niet? Snel heb ik een eigen onderzoekje gedaan onder mannelijke middelbare scholieren (n=30). Wat zeiden deze scholieren? Het duurt veel te lang voor je medisch specialist bent, het duurt te lang voordat je succes hebt en flink wat gaat verdienen en het is een vak voor softies. Ook heeft het vak nog maar weinig aanzien. En je gaat geneeskunde studeren wanneer je niets anders leuk vindt. Dat is natuurlijk rampzalige beeldvorming. Daar moeten we snel iets aan doen. Dat vinden de (vrouwelijke!) bazen van het onderwijsinstituut ook. Daarom de oproep aan mannelijke specialisten rolmodellen om middelbare scholieren te motiveren geneeskunde te gaan studeren. Korte stages voor jongens en praatjes op de middelbare scholen s.v.p.. Armand Girbes is hoogleraar intensive care
3
●
samenwerking VUmc - GGZ inGeest
Samenwerking GGZ inGeest en VUmc uitgelicht
●
samenwerking VUmc - GGZ inGeest
samenwerking VUmc - GGZ inGeest
●
samenwerkin
Lichamelijk onverklaarde klachten:
Zo min mogelijk en zo effectief mogelijk doorverwijzen Eén van de inhoudelijke drijfveren voor de fusie van GGZ inGeest en VUmc is de integrale benadering van lichaam en geest. In het kader daarvan is onder andere het LOK-project (Lichamelijke Onverklaarde Klachten) geïnitieerd. Tracer sprak met beide voorzitters Henriëtte van der Horst (hoogleraar huisartsgeneeskunde, VUmc) en Albert Blom (directeur behandelzaken, GGZ inGeest).
De nauwe samenwerking tussen VUmc en GGZ inGeest stamt al weer uit 2007. Volgens plan komt het in 2012 tot een fusie tussen beide instellingen. Die samenwerking wordt nu ook in stenen zichtbaar, want er komt een nieuw gebouw: De Westflank. Op 1 juni is hiervoor de eerste paal geslagen. Tijd om in deze Tracer terug en vooruit te kijken naar wat er tot nu toe is gerealiseerd in de samenwerking en wat er op het programma staat. n Edith Krab
n Mariëlle van der Zwet
Ook onderdak voor SEH en gastenverblijf in Westflank
‘Onzin, flauwekul, het zal wel tussen je oren zitten.’ Mensen met onverklaarde lichamelijke klachten hebben nogal wat te verduren en worden vaak van het kastje naar de muur gestuurd. “Bij lok gaat het niet zozeer om een somatische
VUmc en GGZ inGeest samen in nieuw gebouw Op 1 juni is de eerste paal geslagen van het gebouw Westflank op de hoek van de Amstelveenseweg en De Boelelaan. In dit gebouw kunnen straks 90 acute- en oudere psychiatrische patiënten worden opgenomen. Ook komt in dit gebouw een gastenverblijf voor familie van patiënten van VUmc en GGZ inGeest en een gloednieuwe spoedeisende hulp, voorzien van de nieuwste apparatuur.
●
of een psychiatrische aandoening, maar om een aandoening die dermate complex is dat we niet goed weten wat de oorzaak is.” Aldus Albert Blom. “We hebben alle initiatieven op het gebied van lok die binnen VUmc en ggz inGeest de afgelopen jaren zijn genomen, geïnventariseerd”, vervolgt Van der Horst. “Nu willen we die op elkaar afstemmen. Uiteindelijk willen we een model ontwikkelen waarbij de patiënt zo min mogelijk én zo effectief mogelijk doorverwezen wordt.”
LOK-spreekuur Het lok-project bouwt voort op verschillende initiatieven. Bijvoorbeeld het huisartsgeneeskundige lok-spreekuur, de psychiatrie-poli VUmc en de polikliniek psychosomatiek Osdorpplein (ggz inGeest). Maar ook het Jan van Breemen Instituut en het RevalidatieCentrum Amsterdam zijn betrokken. Van der Horst: “Het lok-spreekuur houden we in onze eigen universitaire huisartsenpraktijk. Huisartsen kunnen
hun patiënten met lichamelijke onverklaarde klachten naar een huisarts met expertise op lokgebied verwijzen. Zij krijgen dan een uitgebreid advies en rapportage. Op de beide andere locaties vinden behandelingen plaats voor complexe patiënten waarbij een goed behandelplan vaak een lastige uitdaging is.” De benadering kenmerkt zich door een tweesporenbeleid. Blom: “We kijken continue naar beide aspecten. Je moet heel goed somatisch weten wat er aan de hand kan zijn, om daarover de bezorgdheid weg te kunnen nemen. Op dit moment kunnen we niet alles oplossen. We kunnen wél in de diagnostiek en in de behandeling mensen voldoende handvaten geven om te leren omgaan met de gevolgen van de problematiek. Mogelijk hebben we over een aantal jaar nieuwe behandelmethodes gevonden, ofwel andere oorzaken, zodat we onverklaarde klachten wél kunnen verklaren.”
met depressieve klachten, of een manisch depressieve patiënt die suikerziekte heeft. In de samenwerking tussen VUmc en ggz inGeest gaat het niet alleen om patiëntenzorg, maar ook om wetenschappelijk onderzoek en het opleiden van verpleegkundigen en artsen die dan zowel op lichamelijk, als op psychisch gebied deskundig zijn. Daarnaast komt in dit gebouw een nieuwe spoedeisende hulp (seh), qua oppervlakte de grootste van Nederland, met de modernste apparatuur. Zo komen er straks vier zogenoemde shockrooms voor de opvang van ernstig zieke patiënten, waaronder één speciaal voor kinderen. De seh krijgt een eigen ct scan en een grote ambulancehal. Ook wordt er een vernieuwd gastenverblijf voor familie van patiënten van VUmc en ggz inGeest in dit gebouw gecreëerd. Het nieuwe gastenverblijf krijgt extra kamers, waardoor ook familie van cliënten van ggz inGeest van deze unieke faciliteit gebruik kan maken. Naar verwachting is de bouw in het najaar van 2012 klaar.
n Edith Krab De samenwerking tussen ggz inGeest en VUmc zorgt ervoor dat patiënten met zowel lichamelijke als psychische klachten bij deze instellingen terecht kunnen. Aan de zorg en behandeling van patiënten in de Valeriuskliniek komt met de ingebruikname van de Westflank een einde. Het hebben van zowel lichamelijke als psychische klachten is geen uitzondering, het komt steeds vaker voor. Een voorbeeld is een chronisch zieke MS patiënt
F o t o : ma r k va n d e n b r i n k
samenwerking VUmc - GGZ inGeest
Henriëtte van der Horst en Albert Blom
●
samenwerking VUmc - GGZ inGeest
●
samenwerking VUmc - GGZ inGeest
●
samenwerking
‘Luister naar je lichaam’
Polikliniek psychosomatiek voor onverklaarde klachten Marieke is 47 jaar, energiek, druk met een leidinggevende baan van 80 uur per week, als ze af en toe flauwvalt. Zomaar zonder reden. Haar klachten nemen toe, ze valt steeds vaker flauw en ze kan soms haar armen en benen niet meer bewegen. Na een medische zoektocht, komt Marieke bij de polikliniek psychosomatiek van ggz inGeest terecht. Daar blijkt dat ze jaren roofbouw op haar lichaam heeft gepleegd. Langzaam pakt ze haar leven weer op, met psychomotore therapie, fysiotherapie en cognitieve gedragstherapie. “Ik ben de hele medische molen doorgeweest, maar er is niets gevonden. Mijn huisarts stuurde me
samenwerking VUmc - GGZ inGeest 4
●
samenwerking VUmc - GGZ inGeest
●
uiteindelijk door naar ggz inGeest. Twee keer per week doe ik daar oefeningen en ben ik erachter gekomen dat ik mijn lichaam zwaar overbelast heb. Pijntjes heb ik altijd genegeerd en ik stelde me nooit de vraag of ik wel zo hard wilde werken. Altijd maar presteren, dat zit in mijn aard.” Psychomotorisch therapeut Joy Goffin van ggz inGeest ziet dit patroon vaker. “Wij kijken naar de emotionele, lichamelijke, cognitieve en gedragsmatige gevolgen van de klachten voor iemands leven. Bijvoorbeeld wat kun je niet meer, wat is het effect van de klachten op je werk.” Marieke heeft geleerd dat ze rustmomenten in haar leven
samenwerking VUmc - GGZ inGeest
Tracer 1 1 – 3 j u ni – O rg an isat ie – O n d er zo e k – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg
●
in moet bouwen. Inmiddels zijn haar klachten fors verminderd. “Ik moest een drempel over om naar ggz inGeest te gaan, want het kon toch niet tussen mijn oren zitten? Ik heb hier veel geleerd over de manier waarop ik met mijn lichaam om moet gaan en waarom presteren zo belangrijk voor me was. Daar doe ik nu mijn voordeel mee. Ik pak mijn leven langzaam weer op.” Ook VUmc heeft een dergelijke polikliniek: de polikliniek onverklaarde klachten. Informatie hierover is te vinden op www.VUmc. nl/onverklaardeklachten. n EK
samenwerking VUmc - GGZ inGeest
●
samenwerkin
Vacatures VUmc De volledige vacatures zijn te lezen op intranet onder ‘P&O, direct naar ‘vacatures VUmc’, en af te halen bij het loopbaancentrum in de polikliniek.
Vacatures van 19 mei t/m 25 mei. Uiterlijke reactiedatum: zie intranet Projectmanager (medior/ senior) D7.2010.00025 Daadkrachtige en gedreven ICT manager? In de zorg vind je diversiteit en interessante projecten! afdeling/dienst ICT, Facilitair bedrijf / Stafdiensten werktijd 36 uur per week salarisschaal 11, min. € 3279 - max. € 4502 inlichtingen Mw. K.van Dijk, tel. 020 4440432. Arts in opleiding tot revalidatiearts D2.2010.00031 Wilt u door middel van onderzoek en informatieverzameling een bijdrage leveren aan de probleemstelling en probleemverheldering van de revalidant? afdeling/dienst revalidatiegeneeskunde, Divisie II werktijd 46 uur per week salarisschaal AA, min. € 3052 - max. € 4214 inlichtingen prof. dr. J.G. Becher, revalidatiearts / opleider VUmc, tel. 020 4440763. Secretaresse D7.2010.00026 Accuraat & zelfstandig? afdeling/dienst instituut ondersteuning patiëntenzorg (IOP), Facilitair bedrijf / Stafdiensten werktijd 32 uur per week salarisschaal 6, min. € 1782 - max. € 2490 inlichtingen J.J. Pook, tel. 020 444264.
Senior medewerker medische administratie D2.2010.00032 Ben jij een echte spin in het web en vind je het een uitdaging om complexe medische administratieve handelingen te coördineren? En heb je daarnaast patientencontacten opgedaan? afdeling/dienst polikliniek plastische, reconstructieve en hand chirurgie, Divisie II werktijd 32-36 uur per week salarisschaal 6, min. € 1782 - max. € 2490 inlichtingen prof. dr. M.J.P.F. Ritt, tel. 020 4445460. Projectassistent PON D6.2010.00031 Ondersteun jij het PON project met de Zorgstandaard Obesitas? afdeling/dienst e&b / sociale geneeskunde, Divisie VI werktijd 32 uur per week salarisschaal 8, min. € 2316 - max. € 3105 inlichtingen Mw. J. Halberstadt, tel. 06 53209626. Fysiotherapeut D2.2010.00033 Zijn uw kernwoorden: ambitie, humor, gezamenlijkheid en flexibiliteit? afdeling/dienst revalidatiegeneeskunde; sectie fysiotherapie, Divisie II werktijd 36 uur per week salarisschaal 9, min. € 2550 - max. € 3513 inlichtingen R. van Klaveren, hoofd sectie fysiotherapie/ergotherapie, tel. 020 4440468.
Fysiotherapeut D2.2010.00034 Zijn uw kernwoorden: ambitieus, communicatief vaardig, doorzettingsvermogen, motiverend en initiatiefrijk? afdeling/dienst revalidatiegeneeskunde; sectie fysiotherapie, Divisie II werktijd 24-32 uur per week salarisschaal 9, min. € 2550 - max. € 3513 inlichtingen R. van Klaveren, hoofd sectie fysiotherapie/ergotherapie, tel. 020 4440468. Onderzoeker in opleiding D1.2010.00020 Wil je promoveren en ben je geïnteresseerd in longziekten? afdeling/dienst longziekten, Divisie I werktijd 36 uur per week salarisschaal OIO, min. € 2086 - max. € 2673 inlichtingen Dr. A. Vonk Noordegraaf, tel. 020 4441886. Verpleegkundige NCH/ORT D2.2010.00006 Wil je als verpleegkundige werken bij VUmc? Solliciteer dan nu! afdeling/dienst verpleegeenheid nch/ort, Divisie II werktijd 28-36 uur per week salarisschaal 7, min. € 2025 - max. € 2744 inlichtingen Dhr. R. Gabel, hoofd Zorgeenheid Polikliniek Oogheelkunde Vacatures van 25 mei t/m 1 juni. Uiterlijke reactiedatum: zie intranet Senior-kernanalist moleculaire microbiologie D5.2009.00097 Zit leidinggeven en analyseren bij jou in je genen? afdeling/dienst: medische microbiologie en infectiepreventie (MMI), Divisie V werktijd: 36 uur per week salarisschaal: 8, min. € 2.316,00 en max. € 3.105,00 inlichtingen: J. Algra, senior-hoofdanalist moleculaire microbiologie, tel. 020-4440171.
Analist laboratorium DNA- en eitwitdiagnostiek D3.2010.00054 Zit het analyseren in je DNA? afdeling/dienst: klinische genetica, sectie genoomdiagnostiek, Divisie III werktijd: 36 uur per week salarisschaal: 7, min. € 2.025,00 en max. € 2.744,00 inlichtingen: Ron van Schooten, hoofdanalist, tel. 020-4448346.
Senior onderzoeker arbeid en gezondheid D6.2010.00032 Ben jij onze nieuwe arbeid, leefstijl en gezondheid expert? afdeling/dienst: e&b / sociale geneeskunde, Divisie VI werktijd: 36 uur per week salarisschaal: 11, min. € 3.279,00 en max. € 4.502,00 inlichtingen: Prof. dr. A. van der Beek, tel. 020-4449649.
Logistiek medewerker D4.2010.00046 Word jij onze nieuwe aanwinst? afdeling/dienst: hartcatheterisatieafdeling, Divisie IV werktijd: 20 uur per week salarisschaal: 4, min. € 1.598,00 en max. € 2.260,00 inlichtingen: Mw. P. van Dongen, teamleider HCK, tel. 020-4442465.
Medewerker medische administratie D1.2010.00028 Houd je van dynamiek en zelfstandig werken? afdeling/dienst: zorgeenheid longziekten, Divisie I werktijd: 20 uur per week salarisschaal: 5, min. € 1.663,00 en max. € 2.374,00 inlichtingen: Mw. A. W. van Wijk, researchverpleegkundige, tel. 020-4440289 of 020-4444444 en vraag naar tracer 6858
Research analist medische oncologie D5.2010.00055 Op zoek naar een nieuwe uitdaging als analist in de medische oncologie? afdeling/dienst: medische oncologie, Divisie V werktijd: 36 uur per week salarisschaal: 7, min. € 2.025,00 en max. € 2.744,00 inlichtingen: Prof. dr. A.W. Griffioen, tel. 020-4443374. Onderzoeker in opleiding LASA D6.2010.00033 Promoveer jij op het Europees onderzoek naar artrose bij ouderen? afdeling/dienst: epidemiologie & biostatistiek, Divisie VI werktijd: 36 uur per week salarisschaal: OIO, min. € 2.086,00 en max. € 2.673,00 inlichtingen: Mw. drs L.A. Schaap, tel. 020-4449338.
Informatie over personele zaken vindt u ook op intranet onder de rubriek ‘personeel’
Tracer 1 1 – 3 juni - S er v icep a g in a
ruim honderd organisaties die zich al in een eerder stadium hebben gecommitteerd aan de doelstelling om een hogere instroom, doorstroom en behoud van vrouwelijk talent aan de top te bewerkstelligen. Resultaten Medewerkeronderzoek In enkele divisies zijn de resultaten van het medewerkeronderzoek ondertussen gepresenteerd aan het divisiebestuur of de divisieraad. In enkele divisies zijn de resultaten van het medewerkeronderzoek ondertussen gepresenteerd aan het divisiebestuur of de divisieraad. De resultaten blijken zowel tot gevoel van herkenning als tot verbazing te leiden. In beide gevallen is dit aanleiding om de resultaten verder te communiceren aan afdelingshoofden. Het is vervolgens aan de afdelingshoofden om de resultaten met de medewerkers te bespreken en samen met hen te zoeken naar de meest essentiële verbeterpunten. P&O adviseurs kunnen hierbij bij uitstek een adviesrol innemen. De oplevering van de rapporten van staf/ ICT/ IOO/ FB wordt voor de zomer verwacht, de planning is nu in week 27. Dit is wat later
dan we vooraf hadden gecommuniceerd, maar al met al is het verwerken van de rapporten van de divisies arbeidsintensiever gebleken dan verwacht. Zodra alle rapporten zijn afgerond, kan aan het eindrapport worden gewerkt. Daaruit zal blijken in hoeverre de werkbeleving van medewerkers in de verschillende divisies en diensten verschilt. Werving & selectie bureau officieel geopend Het werving & selectie bureau is op 11 mei officieel geopend door Elmer Mulder van de raad van bestuur. Bij de opening zijn zowel medewerkers van VUmc als van GGZ inGeest aanwezig geweest. Evenals de externe leveranciers van arbeidsmarktcommunicatie en werving & selectie. Er is een persbericht over de opening van het bureau uitgegaan naar diverse externe HRM, recruitment en zorgmedia. Ook is er een advertorial verschenen in de zorgspecial van het Parool op 11 mei. Het werving & selectie bureau is nu precies een maand geleden van start gegaan. Veel positieve feedback hebben de medewerkers van het bureau al mogen ontvangen
Opleider verpleegkunde vervolgopleiding neuro- en/of oncologie D6.2010.00034 Helpt u mee de kwaliteit van de zorg te blijven verbeteren via het onderwijs? afdeling/dienst: amstel academie VUmc, verpleegkunde vervolgopleidingen, Divisie VI werktijd: 24 uur per week salarisschaal: 9, min. € 2.550,00 en max. € 3.513,00 inlichtingen: Mw. H. Kersten, Hoofd VVO, tel. 020-4444239. Databeheerder D7.2010.00027 Duik jij graag in data? afdeling/dienst: operationele inkoop, Facilitair bedrijf/Stafdiensten werktijd: 36 uur per week salarisschaal: 7, min. € 2.025,00 en max. € 2.744,00 inlichtingen: Jessica Ritzema, tel. 020-4443169
Personeel en organisatie
Arbeidsrelatie UMC’s onderzocht Tussen eind 2009 en begin 2010 is binnen de UMC’s het onderzoek ‘Over je toekomst gesproken’ uitgevoerd door een onderzoeksteam van de UvA onder leiding van Aukje Nauta. Het onderzoek poogt de ontwikkeling in inzetbaarheid, dialoogvoering en de (volwassen) arbeidsrelatie tussen leidinggevenden en medewerkers in kaart te brengen. Het ging hier om de eerste meting van in totaal drie metingen verspreid over drie jaar. De resultaten van deze ‘nulmeting’ zijn nu bekend, het rapport is als download toegevoegd. Lees hier de samenvatting van het onderzoek en de reactie van VUmc projectleider Idealoog op deze resultaten. Vrouwelijk talent krijgt alle kansen In het bijzijn van Prinses Maxima, demissionair Minister Maria van der Hoeven (Economische Zaken) en demissionair Staatssecretaris Marja van Bijsterveldt (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) heeft decaan Wim Stalman op 27 april het Charter Talent naar de Top ondertekend. Dit gebeurde tijdens de presentatie van de het rapport Monitoring Talent 2009. Een rapport wat de eerste resultaten en inzichten laat zien van
CCU-verpleegkundige D4.2010.00047 Heb jij je hart op de goede plaats zitten? afdeling/dienst: eerste harthulp en hartbewaking, Divisie IV werktijd: 32-36 uur per week salarisschaal: 9A, min. € 2.673,00 en max. € 3.279,00 inlichtingen: Mw. H. Ket, hoofd zorgeenheid, tel. 020-4442073.
van P&O adviseurs, vacaturehouders en sollicitanten. Men bemerkt de snelheid en expertise van de werving & selectie medewerkers. Door direct toepassen van nieuwe wervingstechnieken en veelal sollicitanten contact via telefoon en e-mail, worden nauwelijks tot geen brieven meer verstuurt. De administratie is al gigantisch gedaald en de meeste tijd wordt gestoken in de werving van kandidaten. Dit is een van de effectieve resultaten die het team behaald heeft.
Menu Informatie over het menu vindt u ook op de startpagina van intranet
Bibliotheek Titel voorbeeld titel
Bezoek de medische en verpleeg-kundige bibliotheek in VUmcop locatie 0B100 (nabij personeelsrestaurant). Openingstijden: maandag t/m donderdag van 9 tot 21 uur en vrijdag van 9 tot 17 uur. Tel: (020-44) 41237. Web: www. ubvu.vu.nl/geneeskunde
Het Heilig VU-UUR Donderdag 17 juni 2010 in de Amstelzaal, VUmc
donderdag 3 juni picata romana, milanesesaus, komkommersalade, spaghetti, gebonden mosterdsoep, heldere groentesoep, gebonden vegetarische mosterdsoep, heldere vegetarische groentesoep
Bezoek de medische en verpleegkundige bibliotheek in VUmc, locatie 0B100, nabij personeelsrestaurant. Open ma. t/m do. 9-19 uur, vrij. 9-17 uur. Tel: (020-44)41237. Web: www.ubvu.vu.nl/geneeskunde
Medische bibliotheek óók open op zondag! Vanaf oktober 2009 zijn wij ook op zondag weer open.Tussen 11 en 16 uur kunt u op zondagen gebruik maken van onze studieplekken en raadpleeg-pc’s.
vrijdag 4 juni kipsaté, omelet naturel, satésaus, nasi, vegetarische nasi, atjar en kroepoek, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaat-vermicellisoep, gebonden vegetarische kerriesoep, heldere vegetarische tomaat-vermicellisoep
Cursussen Vergroot uw informatievaardigheden met de cursussen van de medische bibliotheek! Doe bijvoorbeeld onze cursus Systematisch zoeken voor reviews, of onze PubMed-, Reference manager- of Citatieanalysecursus. Meer info en aanmelden op: www.ubvu. vu.nl/agenda Bijblijven met de Nieuwsbrief medische bibliotheek Blijf op de hoogte van de nieuwste medische informatiebronnen en de service die wij u bieden met onze nieuwsbrief voor artsen, onderzoekers, verpleegkundigen en paramedici van VUmc: www.ubvu.vu.nl/nieuwsbriefmedisch/laatstenummer.html
Toegang medische bibliotheek buiten openingstijden Ook buiten openingstijden is de medische bibliotheek toegankelijk voor medewerkers van VUmc. Wanneer u gebruik wilt maken van deze service, vraagt u om het ‘formulier autorisatie kaartlezer’ aan onze bibliotheekbalie. Als u het formulier daar ingevuld weer inlevert, is uw VUmc-pas binnen een week geautoriseerd voor toegang ná reguliere openingstijden.
zaterdag 5 juni sucadelapje, gevulde courgette, provençaalsaus en jus, bloemkool, gekookte aardappelen, gebonden goulashsoep, heldere vermicellisoep, gebonden vegetarische paprikasoep, heldere vegetarische vermicellisoep zondag 6 juni gebakken vis, eierragout, remouladesaus, wortelen, frituur aardappel, gebonden tomatensoep, heldere kippensoep, gebonden vegetarische tomatensoep, heldere vegetarische groentesoep maandag 7 juni karbonade, jus, spinazie, gekookte aardappelen, bruine bonensoep, heldere kerriesoep, vegetarische bruine bonensoep, vegetarische heldere kerriesoep dinsdag 8 juni kip cordon-bleu, groenteloempia, champignonsaus + jus, spruitjes, gekookte aardappelen, gebonden champignonsoep, heldere Madrileense soep, vegetarische gebonden champignonsoep, vegetarische heldere Madrileense soep woensdag 9 juni Irish stew met lamsvlees, vegetarische courgettelasagne, ratatouille, gebonden kippensoep, heldere aspergesoep, vegetarische gebonden crème soep, vegetarische heldere aspergesoep donderdag 10 juni runder kofta, quorn kofta, pikante saus, Griekse salade, tarly, gebonden tomatensoep, heldere Chinese kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere Chinese soep vrijdag 11 juni Tjap-Tjoy, vegetarische Tjap-Tjoy, witte rijst, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, vegetarische gebonden aspergesoep, vegetarische heldere groentesoep zaterdag 12 juni varkensfilet Pesto, omelet tomaat-kaas, tomatensaus+jus, wortelen, gekookte aardappelen, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaatvermicellisoep, vegetarische gebonden kerriesoep, vegetarische heldere tomaatvermicellisoep
dinsdag 15 juni kalkoenrollade, jus, bloemkool met mornaysaus, gekookte aardappelen, gebonden linzensoep, heldere Mulligatawnysoep, vegetarische gebonden linzensoep, vegetarische heldere Mulligatawnysoep woensdag 16 juni gebakken mosselen, kerrie mayonaise, rauwkost, steak frites, gebonden champignonsoep, heldere Madrileensesoep, vegetarische gebonden champignonsoep, vegetarische heldere Madrileensesoep
Tracer 1 1 – 3 juni – S er v icep ag in a
“Serendipiteit, de gave een verassende waarneming te doen” Stelling I Serendipiteit is het talent een ongezochte vondst te doen. De kunst is ‘zu lehren und zu lernen’, in theorie én praktijk.
Stelling II Serendipiteit dient voortaan theoretisch én praktisch gedoceerd te worden aan artsen, specialisten, onderzoekers en verpleegkundigen al of niet in opleiding. De lezing is bedoeld voor alle medewerkers. Aanvang: 12.00 uur (met broodjes, koffie, thee, melk, etc.). Begin voordracht: 12.30 uur (duur voordracht is 25 tot 30 minuten met aansluitend 10 minuten discussie).
Vragen? Bel of mail de medisch informatiespecialist! René Otten: (020-44)42027,
[email protected]; Hans Ket: (020-44)42523,
[email protected]; Ilse Jansma: (020-44)42523,
[email protected].
Amstel Academie De Boelelaan 1109 1081 HV Amsterdam Bedrijfsopleidingen F. Broekhof Bij- en nascholingen F. Broekhof Verpleegkundige vervolgopleidingen K. Jonker Medisch ondersteunende opleidingen M. van Oostrom www.amstelacademie.nl
De Amstel Academie biedt inspirerende trainingen en workshops aan, die u ondersteunen bij het optimaal benutten van uw kwaliteiten. Weet u nog niet welke training u wilt volgen? Kijk snel hieronder en schrijf nu in! Het nieuwe aanbod Bij- en nascholingen najaar 2010-voorjaar 2011 van de Amstel Academie staat op internet. www.amstelacademie.nl link Bij- en nascholingen en/ of VUmc aanbod De gezondheidszorg blijft in beweging, dus ook ons opleidingsaanbod! Het nieuwe aanbod van het Centrum voor Leiderschapsontwikkeling en Effectiviteitsverbetering najaar 2010-voorjaar 2011 van de Amstel Academie staat op internet.
zondag 13 juni kippenbout, groenteloempia, jus+vegetarische jus, spinazie, aardappelkroketjes, gebonden goulashsoep, heldere vermicellisoep, vegetarische gebonden paprikasoep, vegetarische heldere vermicellisoep maandag 14 juni bolognaisesaus, vegetarische bolognaisesaus, komkommersalade, spaghetti, geraspte kaas, heldere kippensoep, vegetarische heldere groentesoep WK thema dagschotel broodje giga burger, Oranjesaus, frites, saus naar keuze, gebonden Oranjefansoep, vegetarische gebonden Oranjefansoep
Pek van Andel Experimenteel oogheelkundige aan de Rijksuniversiteit Groningen. Onderzoeker op het thema serendipiteit.
Hollandse nieuwe Natuurlijk wordt haring door het jaar heen gegeten, maar voor de echte liefhebber is dinsdag 8 juni toch een dag om naar uit te kijken. Dan komen de eerste haringen van het seizoen, de Hollandse nieuwe, aan wal. Het Plein viert dat door een echte haringkar in het personeelsrestaurant te zetten. Voor 1,87 euro kan iedereen van dit traditionele hapje genieten.
(020) (020) (020) (020) (020)
www.amstelacademie.nl link Leiderschapsontwikkeling en Effectiviteitsverbetering en/of VUmc aanbod. Persoonlijk Budget (bestemd voor medewerkers VUmc) U kunt (een deel van) uw persoonlijk budget besteden aan uw persoonlijke ontwikkeling. De Amstel Academie biedt aantrekkelijke, praktische workshops waarin u uiteenlopende vaardigheden kunt verbreden en verdiepen. Iedere workshop duurt 2 uur, tenzij anders aangegeven. U dient de workshop eerst zelf te betalen, vervolgens dient u dat te declareren bij uw leidinggevende. Workshop Wat je zegt ben je zelf op 9 september van 10.00 – 12.00 uur Workshop De criticus ontmaskerd op 21
444 444 444 444 444
4229 4213 4213 2020 4569
september van 10.00 – 12.00 uur Workshop De kunst van het loslaten op 22 september van 13.00 – 15.00 uur Workshop Tips voor aantrekkelijk schrijven op 29 september van 10.00 – 12.00 uur Workshop LinkedIn op 15 oktober van 10.00 – 12.00 uur Workshop Non verbale communicatie op 19 oktober van 13.00 – 15.00 uur Open aanbod VUmc In goed overleg met de Unit Human Resource Management van de stafdienst P&O is een aantal trainingen ontwikkeld dat direct aansluit bij het beleid van het VUmc, vanuit de visie dat de werkgever faciliterend is in de ontwikkeling van goed medewerkerschap en goed leiderschap. Deze trainingen worden door P&O betaald.
Voor wetenschappers De pomovendus en de toekomst op 13 en 14 juli (hele dagen) Het volledige aanbod en inhoudelijke informatie over al deze trainingen en workshops kunt u vinden op www.AmstelAcademie. nl Daar treft u ook het digitale inschrijfformulier. Voor meer informatie kunt u ook contact opnemen met Femke Broekhof of Editha Samsom. Zij staan u graag te woord! Tel. 44213 / 45084, e-mail bedrijfsopleidingen@ vumc.nl /
[email protected]
●
samenwerking VUmc - GGZ inGeest
●
samenwerking VUmc - GGZ inGeest
●
samenwerking VUmc - GGZ inGeest
●
samenwerking VUmc - GGZ inGeest
●
samenwerki
Nog meer samenwerking Bij de behandeling van patiënten met de ziekte van Alzheimer en multiple sclerose (ms) werken VUmc en GGZ inGeest ook samen. Zo hebben het ms Centrum Amsterdam en ggz inGeest de cursus ‘minder zorgen’ ontwikkeld. Dit is een behandeling via internet voor het aanpakken van sombere gevoelens, problemen en zorgen bij ms. (www.minderzorgen.nu) Bij het Alzheimer VUmc is een psychiater van ggz inGeest wekelijks aanwezig op de Alzheimer-poli. Neurologen van VUmc op hun beurt draaien spreekuren bij GGZ inGeest.
Project soma & psyche:
De patiënt als geheel zien
n Janneke Staats Van der Velde: “Doel van dit project is de zorg voor chronisch zieke patiënten met meerdere aandoeningen op zowel psychisch als somatisch terrein verbeteren door een integrale benadering. De zorg voor deze groep bevindt zich nu grotendeels in twee gescheiden werelden. Terwijl je juist zou willen dat alle specialisten iets weten van zowel somatische als van psychiatrische
klachten, en dus de patiënt als geheel zien. Een geïntegreerde aanpak levert gezondheidswinst op. Een chronische lichamelijke aandoening kan verergeren als psychische klachten niet erkend worden. Door een depressie kan iemand bijvoorbeeld slordig worden met medicijnen. En andersom kan een psychische stoornis somatische complicaties tot gevolg hebben of verergeren door verwaarloosde somatische klachten.” ‘Integrale zorg bij comorbiditeit’ bestaat uit vier delen. Gestart wordt met de ontwikkeling van een zorgpad somatische zorg voor patiënten met psychotische stoornissen. Uitgangspunt is laagdrempelige zorg, die dicht bij de patiënt moet worden geboden. Vera van der Velde: “Bij chronische lichamelijke problemen spelen vaak ook psychiatrische klachten. In het tweede deelpro-
‘Ontwikkeling zorgpad is hard nodig’ verwachting is de afgelopen jaren toegenomen. Het probleem heeft verschillende oorzaken. Psychiatrische patiënten leven vaak ongezond: ze bewegen weinig, eten ongezond, roken veel en er is een bovengemiddeld alcohol- en drugsgebruik. Ook de bijwerkingen van medicijnen
Ronald van Gool, verpleegkundig specialist FACT team Haarlem is projectleider van de zorgpad-ontwikkeling voor patiënten met psychotische stoornissen. “Deze groep mensen leeft gemiddeld twintig jaar korter dan de rest van de Nederlandse bevolking. Dit verschil in levens-
●
samenwerking VUmc - GGZ inGeest
●
ject zullen we specialisten die patiënten met diabetes en chronisch vaatlijden behandelen een hulpmiddel bieden om psychische problemen aan te kaarten. Denk aan een eenvoudige vragenlijst om in de spreekkamer in gesprek te raken met de patiënt en vast te kunnen stellen of psychische problematiek een rol speelt. Als dat zo is, kan de specialist hem verder verwijzen naar collega’s die hem bij deze klachten kunnen helpen. Het derde en het vierde deelproject richten zich op het omgaan met chronisch zieke patiënten met comorbiditeit. Daarbij horen een scholingsprogramma voor specialisten, het stimuleren van samenwerking tussen psychiaters en somatisch specialisten en de ontwikkeling van onderwijsmodules voor opleidingen tot basisarts en specialist.
spelen een rol: bij anti-psychotica is er een verhoogd risico op hart- en vaatziekten en diabetes 2. Een ander belangrijk punt is dat er door de grote kloof tussen psychiatrie en andere specialismen de afgelopen jaren vaak te weinig aandacht is geweest voor de fysieke toestand van patiënten. Gelukkig neemt de interesse voor de somatiek nu toe.”
samenwerking VUmc - GGZ inGeest
●
Studenten begeleiden studenten Komend najaar gaan de stages soma-psyche van start voor leerlingverpleegkundigen van VUmc en GGZ inGeest. De studenten zullen over-en-weer praktijkervaring opdoen. n Annette Karimi “Over-en-weer houdt in dat studenten verpleegkunde van VUmc stages zullen lopen bij ggz inGeest. Andersom komen ggz inGeest- studenten bij ons”, vertelt Jettie Vreugdenhil. Zij is praktijkopleider voor de mbo- en hboverpleegkundestudenten van VUmc. Samen met Alex van der Heijden, praktijkopleider bij ggz inGeest, zetten zij dit stageprogramma soma-psyche op voor de leerlingverpleegkundigen. De praktische voorbereidingen van de soma-psyche stages, zoals het voorbereiden van praktijkopdrachten, zijn in volle gang. Volgens Van der Heijden is een grote meerwaarde dat de studenten van elkaar leren. ”Uniek is het buddysysteem dat we willen opzetten. Dat houdt in dat studenten van ggz inGeest die stage komen lopen bij VUmc worden begeleid door studenten van VUmc, en andersom. Ze worden dus eigenlijk elkaars werkbegeleider.” Volgens onderzoek schijnt deze manier van leren zeer effectief. In oktober zullen de eerste tien 3e jaars mbostudenten, vijf van ggz inGeest en vijf
F o t o : ma r k va n d e n b r i n k
●
samenwerking VUmc - GGZ inGeest
●
samenwerking VUmc - GGZ inGeest
Tracer 1 1 – 3 juni – O rg an isat ie – O n d er zo ek – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg
●
Het zorgpad voor de somatische zorg aan patiënten met psychotische stoornissen bestaat uit preventie, screening, basis (huisarts)zorg en specialistische zorg. Ronald van Gool: “Deze groep patiënten krijg je niet gemakkelijk bij een huisarts of specialist, daarom is het juist zo belangrijk dat lichamelijk onderzoek vanaf het begin een vast onderdeel
samenwerking VUmc - GGZ inGeest
Stages soma-psyche voor leerlingverpleegkundigen van start
F o t o : ma r k va n d e n b r i n k
“De kloof tussen de psychiatrie en andere specialismen moet worden verkleind”, zegt psychiater en projectleider Vera van der Velde van GGZ inGeest die samen met internist Abel Thijs en psychiater Michiel de Leeuw het project ‘Integrale zorg bij comorbiditeit’ voorbereidt.
●
samenwerking VUmc - GGZ inGeest
van VUmc, kennis met elkaar maken en elkaar vervolgens op hun werkplek ontvangen. Later zullen ook hbostudenten volgen. Deze studentenuitwisseling wordt makkelijker door de fusie die VUmc is aangegaan met ggz inGeest. Volgens Vreugdenhil gaat het bij de uitwisseling van de stages tevens om een verdieping van het werken op de verschillende plekken. Daar zal voor de ontvangende afdelingen ook de winst van dit project zitten, zegt Vreugdenhil,”Want we gaan kijken hoe we voor de afdelingen meer effect uit deze stages kunnen halen.”
Medische scheiding Vooralsnog zullen deze soma-psyche stages voor de studenten geen al te drastische veranderingen betekenen. In de huidige opleiding verpleegkunde is het al verplicht ook bij andere instellingen praktijkervaring op te doen. Over vergaande veranderingen in de verpleegopleiding wordt overigens wel gedroomd door de praktijkopleiders van ggz inGeest en VUmc, maar dat valt buiten dit project. ”Daar hebben we meer verpleegkundigen en scholen voor nodig.” “De tweedeling soma en psyche kennen we eigenlijk niet in de opleiding verpleegkunde. Dat is een medische scheiding. Wel is een verpleegkundestudent van VUmc meer gespitst op het lichamelijk welzijn van de patiënt. Andersom zal een leerling van ggz inGeest meer gericht zijn op het aangaan van een relatie met de patiënt, op gesprekstechnieken en groepsverpleging. Maar in beginsel leiden alle opleidingen op tot hetzelfde verpleegkundediploma.” Het onderscheid tussen soma of psyche komt op de werkvloer het
samenwerking VUmc - GGZ inGeest
●
van de behandeling wordt. Uiteraard moet na screening zo nodig ook behandeling volgen. VUmc kan daarin adviseren. Veel behandelingen zijn tamelijk eenvoudig, maar de psychiatrische problematiek maakt ze complex. Samenwerking tussen GGZ inGeest en VUmc is daarom voor deze groep patiënten van groot belang.”
●
samenwerki
meest tot uitdrukking, zegt ook Van de Heijden. Maar dit verschil zal voor de studenten kleiner worden door de intensieve praktijkervaringen over en weer, denkt hij.
‘Je hebt echt contact met de patiënten’ mbo-studente Marlotte van der Zaan (19) liep afgelopen jaar al een psychiatrische stage. “Geweldig”, noemt de derdejaars studente haar maand praktijkervaring bij GGZ inGeest. Van de Zaan volgt een beroeps-begeleidende leerweg (bbl). In VUmc volgt ze het praktijkgedeelte. De externe stage met oudere psychiatrische patiënten sprong er voor haar zeer positief uit. “Je bouwt met deze mensen een band op, onderneemt dingen met hen. Je hebt echt contact met de patiënten. Hun gedrag bestuderen vind ik erg leuk: geen ziektebeeld is hetzelfde.” Toch is Van der Zaan ook blij met alle andere ervaringen die ze opdeed bij traumatologie en neurochirurgie in VUmc, en bij een verpleeghuisstage in Amstelveen. Nu volgt de studente haar laatste stage dit schooljaar bij de afdeling verloskunde VUmc. Ze is er van overtuigd dat haar toekomst in de psychiatrie ligt, al gaat ze eerst nog vervolgopleidingen doen. “Volgend jaar is een differentiatiejaar. Dan mag je zelf kiezen waar je praktijkervaring opdoet. Ik heb aangegeven dat ik stage wil lopen op de medisch psychiatrische unit (mpu) VUmc.”
samenwerking VUmc - GGZ inGeest
●
samenwerki 7
Agenda
dinsdag 8 juni – aula, 11.45 uur, T.J. Meerhoff, ‘Respiratory syncytial virus. Improving surveillance and diagnostics in Europe’ promotoren: prof.dr. F.G. Schellevis, prof.dr. J.L.L. Kimpen; copromotor: dr. W.J. Paget
Meer bekend over RS-virus Het monitoren van r(espiratoir) s(yncytiaal)virus infecties is belangrijk. Vooral baby’s en jonge kinderen kunnen er veel last van hebben. Met behulp van surveillance kan men uitbraken van luchtweginfecties traceren, beschrijven en de oorzaak onderzoeken. Onderzoeker Tamara Meerhoff heeft methoden voor rsvirus surveillance en diagnostiek in Europa onderzocht. Uit haar onderzoek blijkt dat veel landen in Europa
Kwaliteitsregister voor verpleegkundigen
8
niveau. rs-virus surveillance is van belang voor het vergaren van kennis over ‘wie’ geïnfecteerd is en ook ‘wanneer’ en geeft nuttige data over wanneer je kunt starten met palivizumab profylaxe. Daarnaast, met een vaccin in het vooruitzicht, is een volledig geïntegreerd surveillance systeem belangrijk. Hiermee kun je in de toekomst mogelijk vaccineffectiviteit meten.
en organisatiegebonden uren. De norm – 184 uur verspreid over vijf jaar – lijkt goed te halen, want er vallen veel verschillende vormen van deskundigheidsbevordering onder: congressen, klinische lessen, trainingen in voorbehouden handelingen, over nieuw instrumenten, nieuwe patiëntcategorieën of behandelmethoden. Maar ook bedside teaching en het meelopen met visites kan eronder vallen. Het register is een ondersteuning van het beleid van permanente educatie, dat de umc’s voeren. Nieuw is dat het straks dankzij de inschrijving en het bijbehorende digitale portfolio op een uniforme manier inzichtelijk is, ook voor leidinggevenden, op welke manier professionals hun deskundigheid bijhouden. Het bijhouden van de deskundigheid is
Deskundigheid schept veiligheid
Van een congres bijwonen tot het meelopen met visites, alles telt mee voor het kwaliteitsregister
Alle UMC-verpleegkundigen collectief in één kwaliteitsregister. Dat gaat dit jaar gebeuren. Daarmee laten de verpleegkundigen zien dat ze voldoen aan de professionele standaard.
Het was passend nieuws op 11 mei, de Dag van de Verpleging: de nfu en v&vn ondertekenden de intentieverklaring om alle umcverpleegkundigen collectief in te schrijven in het Kwaliteitsregister Verpleegkundigen & Verzorgenden (v&v). Daarmee hebben de acht
umc’s een belangrijke stap gezet in de verdere professionalisering en kwaliteitsborging van deze beroepsgroep. Er moeten nog wel wat zaken worden uitgewerkt, maar de intentie is er in elk geval. Alle acht umc’s trekken gezamenlijk op en de werkgeversorganisatie nfu werkt samen met beroepsorganisatie v&vn aan de verdere professionalisering van deze grote beroepsgroep. Het gaat binnen de umc’s om bijna vijftienduizend verpleegkundigen en verzorgenden. Tot nu toe was het hun eigen keuze zich te laten inschrijven in het Kwaliteitsregister v&v. In dat register kunnen ze in een digitaal portfolio bijhouden wat zij doen aan deskundigheidsbe-
VUmc heeft een eigen patiëntenparticipatieraad Op 19 mei jl. vond de eerste bijeenkomst plaats van de patiëntenparticipatieraad van VUmc. De raad bestaat uit 7 leden, die allen patiënt of familie van een patiënt zijn van VUmc. De patiëntenparticipatieraad is ingesteld door de raad van bestuur als aanvulling op de CRAZ, de cliëntenraad academische ziekenhuizen, die landelijk actief is voor alle UMC’s. De patiëntenparticipatieraad gaat zich bezighouden met onderwerpen die de leden zelf voor een goede zorgverlening belangrijk vinden en kan hierover advies uitbrengen aan de organisatie. Ook kan omgekeerd de mening van de raad gevraagd worden over lopende of op te starten projecten. De patiëntenparticipatieraad heeft een eigen e-mailadres: patië
[email protected] . Contactpersoon is Rolande Franx, IOP (
[email protected])
Tracer 1 1 – 3 j u ni – O rg an isat ie – O n d er zo e k – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg
vordering: gevolgde cursussen en trainingen, congressen en andere bijscholingsactiviteiten. Die vrijblijvendheid gaat er in de toekomst af. Vakkundig en veilig zijn de twee kernwaarden van het verpleegkundig beroep. Met de collectieve inschrijving in het kwaliteitsregister worden die aspecten nog steviger verankerd.
Vak bijhouden Het register maakt inzichtelijk dat verpleegkundigen actief zijn in het bijhouden van hun vak. Ze leggen zelf vast op welke manier ze werken aan hun deskundigheid. In het portfolio zijn de uren gesplitst naar patiëntgebonden, beroepsgebonden
een individuele, professionele verantwoordelijkheid, maar zeker ook een verantwoordelijkheid van de organisatie. De kosten van de eerste, collectieve inschrijving worden daarom door de umc’s betaald. Net als nu zullen de kosten voor deskundigheidsbevordering en bijscholing in de meeste gevallen ook gewoon door de werkgever worden betaald.
Beroepsnorm De norm van 184 uur verspreid over vijf jaar is vastgesteld door v&vn. Door zich daarbij aan te sluiten, erkent de nfu deze beroepsnorm. Tegelijk gaan nfu en v&vn voortaan samen de inhoud van de norm bewaken en eventueel aanpassen. Daarvoor wordt de bestuursstructuur van het Kwaliteitsregister v&v aangepast. Dat is een van de zaken die na het tekenen van de intentieverklaring nog geregeld moet worden. Het kost nog een half jaar voordat alle puntjes op de i gezet worden en dan zal in de tweede helft van 2010 de collectieve aanmelding van alle umc-verpleegkundigen bij het Kwaliteitsregister een feit zijn.
F o t o : ma r k va n d e n b r i n k
Symposia vrijdag 4 juni – aula, Valeriussymposium ‘Soma en psyche: wetenschap en praktijk’ meer informatie: Irene van Baardwijk en Christel Sluis, tst. 48444, www.paog.nl donderdag 10 juni – Maaszaal, VUmchuisartsendag ‘Lijf en leed: plastische en reconstructieve chirurgie’ meer informatie: Ingrid van de Vegte en Jitta Reddingius, tst. 48444, www.paog.nl donderdag 10 juni – Amstelzaal, ‘Proactive nursing - klinisch redeneren voor verpleegkundigen’ meer informatie: Ingrid van de Vegte en Patricia de Waal, tst. 48444, www.paog.nl vrijdag 11 juni – Amstelzaal, ‘HIV en psychische klachten: kennis voor de toekomst’ meer informatie: Patricia van Meekeren, tst. 48444, www.paog.nl
zien dat in veel landen moleculaire technieken gebruikt worden voor de detectie van het rs-virus. Ten slotte werden neuswatten van zuigelingen tijdens de eerste respiratoire infectie onderzocht op ziekteverwekkers. Opvallend was dat bij ongeveer de helft van de kinderen meer dan een pathogeen werd gevonden. Bevindingen van Meerhoff helpen bij het verder ontwikkelen van surveillance van respiratoire infecties op zowel regionaal als op Europees
Vijftienduizend UMC-medewerkers leggen hun deskundigheid vast
n Jasper Enklaar Oraties vrijdag 4 juni – aula, 15.45 uur, prof. dr. A. Honig, ‘Mind the body’ donderdag 10 juni – aula, 15.45 uur, prof. dr. H.J. Blom, ‘Stap voor stap’ vrijdag 18 juni – aula, 15.45 uur, prof. dr. A.J.M. Rozemuller-Kwakkel ‘Over hoofd- en breinzaken’
nu data beschikbaar hebben; dit in tegenstelling tot vroeger. Ook deed Meerhoff onderzoek naar de seizoensvariatie en de relatie tussen het rs-virus en meteorologische factoren in Nederland. Hier vond zij dat het aantal rs-virus omhoog ging rond week 44 en de rs-virus activiteit het hoogst was eind december. Een groot aantal rs-virus detecties werd gevonden bij een hoge luchtvochtigheid en een lage temperatuur. Verder laat het onderzoek
F o t o : ma r k va n d e n b r i n k
donderdag 3 juni – aula, 11.45 uur, I.J. van den Elskamp, ‘Powerfull outcome measures in MS’ promotoren: prof.dr. F. Barkhof, prof.dr. B.M.J. Uitdehaag; copromotor: dr. D.L. Knol dinsdag 8 juni – aula, 11.45 uur, T.J. Meerhoff, ‘Respiratory syncytial virus. Improving surveillance and diagnostics in Europe’ promotoren: prof.dr. F.G. Schellevis, prof.dr. J.L.L. Kimpen; copromotor: dr. W.J. Paget woensdag 9 juni – aula, 9.45 uur, I.V. Bijnsdorp, ‘Mechanisms of trifluorothymidine cytotoxicity and thymidine phosphorylase induced angiogenesis’ promotor: prof.dr. G.J. Peters; copromotor: dr. F.A.E. Kruyt woensdag 9 juni – aula, 13.45 uur, D.K. Paramita, ‘Diagnostic and protective aspects of humoral immune responses to Epstein-Barr virus encoded proteins in nasopharyngeal carcinoma’ promotor: prof.dr. J.M. Middeldorp; copromotoren: prof.dr. I.B. Tan, prof.dr. S.M. Haryana donderdag 10 juni – aula, 9.45 uur, M.G. Peetsold, ‘Long term results after repair of congenital diaphragmatic hernia and esophageal atresia’ promotoren: prof.dr. R.J.B.J. Gemke, prof.dr. H.A. Heij vrijdag 11 juni – aula, 9.45 uur, C.C. Berghout, ‘A cohort study into the effectiveness of long-term psychoanalytic treatment for patients with personality disorders and/ or chronic depression’ promotor: prof.dr. J.T.V.M. de Jong; copromotor: dr. D.J. Zevalkink maandag 14 juni – aula, 13.45 uur, M.L. Handoko, ‘Novel treatment strategies for right heart failure in pulmonary arterial hypertension. Lessons from the left heart’ promotor: prof.dr. W.J. Paulus; copromotor: prof.dr. A. Vonk Noordegraaf maandag 14 juni – aula, 15.45 uur, F.S. de Man, ‘Exercise training, beta-blocker treatment and muscle function in pulmonary arterial hypertension’ promotor: prof.dr. P.E. Postmus; copromotoren: prof.dr. A. Vonk Noordegraaf, dr. W.J. van der Laarse vrijdag 18 juni – aula, 11.45 uur, M.R. Meijerink, ‘Novel dynamic imaging methods and image-guided ablative therapies of metastatic liver disease’ promotor: prof.dr. C. van Kuijk; copromotoren: dr. J.H.T.M. van Waesberghe, dr. M.P. van den Tol vrijdag 18 juni – aula, 13.45 uur, C.J. Laban, ‘Dutch study Iraqi asylum seekers. Impact of a long asylum procedure on health and health related dimensions among Iraqi asylum seekers in the Netherlands; an epidemiological study’ promotoren: prof.dr. J.T.V.M. de Jong, prof.dr. I.H. Komproe; copromotor: dr. H.B.P.E. Gernaat
Uit de Agenda
‘Allianties leveren meer op dan je er zelf in stopt’ Op 4 juni ontvangt Willem van Mechelen, hoogleraar sociale geneeskunde, een liftetime achievement award van het American College of Sports Medicine (ACSM) voor zijn inzet en internationale betekenis op het gebied van sport-, bewegingsen gezondheidsonderzoek.
‘Waar komt de groeiende hang naar mystiek vandaan, terwijl er tegelijkertijd steeds meer feitelijke kennis voorhanden is? Is men simpelweg angstig voor de kennis die wetenschap genereert, voor de implicaties van diezelfde onderzoeksbevindingen?’ Hersenonderzoeker Jeroen Geurts over de grote behoefte aan mystiek. EOS Psyche en Brein, mei.
“Toen ik in 1999 hoogleraar werd, vond iedereen de samenhang tussen lichaamsbeweging en gezondheid nog onzin. Inmiddels wordt lichaamsbeweging algemeen beschouwd als het wondermiddel dat veel gezondheidsproblemen oplost. Van anderhalve man en een paardenkop is onze afdeling uitgegroeid tot een club van 120 mensen. Ik ben negen jaar gymnastiekleraar geweest en breng mensen graag letterlijk in beweging. Ik vind het leuk daarmee projecten aan te zwengelen en word geïnspireerd door de samenwerking met talentvolle jonge mensen die allemaal roepen dat het anders en beter moet.”
Uitdagingen “Ik ben verantwoordelijk voor het onderzoek naar lichaamsbeweging en sport en arbeid en gezondheid. We doen veel onderzoek bij bedrijven en hebben interventies ontwikkeld voor terugkeer na arbeidsongeschiktheid, het terugdringen van ziekteverzuim en het bevorderen van een gezonde levensstijl op de werkplek. Momenteel is met name de kosteneffectiviteit van niet-medicamenteuse interventies actueel. Gezond gedrag wordt mede bepaald door systemen waarin mensen verkeren, zoals de sociale structuur, de fysieke omgeving of culturele overtuigingen. Hoe kun je die factoren beïnvloeden en hoe krijg je mensen zo gek dat ze de boodschap ook opvolgen? Dat zijn interessante vraagstukken.”
F o t o : ma r k va n d e n b r i n k
n Ursula Wopereis
Willem van Mechelen (1952) is bedrijfsarts, bewegingswetenschapper en epidemioloog. Sinds 1999 is hij hoogleraar sociale geneeskunde, in het bijzonder bedrijfs- en sportgeneeskunde. Hij is hoofd van de afdeling sociale geneeskunde, voorzitter van onderzoekscentrum Body@Work, directielid van het EMGO+ Instituut en directeur van Evalua Nederland BV.
Over de schutting “Wetenschap is enorm competitief, het is echt topsport. Je kunt protectionistisch doen, maar ik gooi onze kennis graag over de schutting en ben erg van het samenwerken. Ons contact met tno heeft geresulteerd in onderzoekscentrum Body@ Work, die alliantie is heel belangrijk geweest voor het succes van onze onderzoeksgroep. Op basis van hetzelfde model werken we nu samen met het uwv binnen het Kenniscentrum Verzekeringsgeneeskunde. Kruisbestuiving met collega’s in Finland heeft bovendien geleid tot Evalua Nederland bv, dat een screeningstool op de markt brengt waarmee mensen
kunnen worden geïdentificeerd die leefstijlinterventies nodig hebben. Met de baten willen we de geboden interventies laten flankeren door wetenschappelijk onderzoek.”
Gezond “Tegenwoordig overheerst het geloof in de maakbaarheid van het leven. Maar het leven is een wankel evenwicht. Ik kom zelf uit een gezonde familie en kende het ziekenhuis alleen als arts en onderzoeker. Tot bij een familielid nierinsufficiëntie werd gediagnosticeerd. In april heb ik een nier gedoneerd. Het idee dat in me gesneden werd vond ik heel bizar. Ook al ben ik fit voor mijn leeftijd, ik
werd toch in de rol van patiënt gedrukt. Alles verliep overigens prima, ik ben bijna volledig de oude.”
Lifetime achievement award “Het acsm is mondiaal de meest toonaangevende vereniging van professionals in sport, lichaamsbeweging en gezondheid. Jaarlijks krijgen vijf mensen een onderscheiding voor hun inzet en betekenis voor het vakgebied. Dit jaar ben ik in de prijzen gevallen. Ik zie het vooral als een erkenning voor wat we met onze groep de afgelopen tien jaar hebben bereikt.”
Voor als de babyblues maar niet overgaan “Maar de babyblues duren normaal maximaal twee tot drie weken. Als de klachten heftiger zijn, zoals prikkelbaarheid, somberheid en veel huilen en ze duren langer, is er mogelijk sprake van een postnatale depressie, vertelt Agaath Drost, coördinator MamaKits Amsterdam en Amstelveen. “Dan is snel ingrijpen belangrijk. MamaKits biedt preventieve, laagdrempelige hulp. Eén mailtje en ze kunnen binnen twee weken bij ons langskomen. Een verwijzing van de huisarts is niet nodig.” Het aantal vrouwen met depressieve en/of angstklachten rond de komst van hun baby is groot. Zeker 10% van de vrouwen heeft er in meerdere of mindere mate last van. In Amsterdam, met jaarlijks 10.000 geboortes gaat het dus om zo’n 1.000 vrouwen. Maar er rust een taboe op. Immers, de baby is lief en zeer gewenst, iedereen verwacht een stralende moeder, en geen vermoeide, labiele vrouw die nergens meer zin in heeft.”
Stap voor stap De aanpak van MamaKits is als volgt: vrouwen krijgen om te beginnen drie ondersteunende gesprekken. “Dan helpen we moeders bijvoorbeeld om structuur in hun dagen te brengen. Een middagje in de week ‘vrij’ zijn, om gewoon weer eens vriendin en niet alleen maar moeder te zijn, kan dan al helpen. Ook is er aandacht voor de hoge verwachtingen van veelal perfectionistische vrouwen: Een baby houdt zich nou eenmaal niet aan een strak schema! Bij ernstige klachten verwijzen we door voor behandeling.” MamaKits ondersteunt ook zwangere vrouwen met psychische klachten. Zo kunnen vrouwen die eerder een depressie hebben gehad, er terecht voor het opstellen van een preventieplan ter voorbereiding op de spannende periode van bevalling en kraamtijd. Hierdoor kan er bij de eerste signalen van terugslag meteen hulp worden ingeschakeld. Vaak biedt het echter houvast en vertrouwen waardoor alles nu goed verloopt. Een helende ervaring waar vrouwen ontzettend blij mee zijn. MamaKits heeft ook twee cursussen
ontwikkeld. Voor zwangeren is er de cursus ‘In blijde verwachting en toch niet blij’ en voor de jonge moeders is er de ondersteuningsgroep ‘Als roze wolken donderen’. De ontdekking dan ze niet alleen staan met hun depressieve gevoelens kan de vrouwen enorm helpen.” Er is al ruim twee jaar ervaring opgedaan in de regio Haarlem. In Amster-
Tracer 1 1 – 3 juni – O rg a n isat ie – O n d er zo ek – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg
dam was 22 april jl. de feestelijke en zeer geslaagde opening van MamaKits. Inmiddels kunnen dus ook Amsterdamse vrouwen bij Prezens, onderdeel van GGZ inGeest, terecht voor deze vorm van laagdrempelige hulpverlening. MamaKits is bereikbaar via telefoonnummer 7884570,
[email protected]. n EK
F o t o : ma r k va n d e n b r i n k
Een moeder met pasgeboren baby, wallen onder haar ogen en duidelijk bekaf: het hoort er allemaal bij, vinden sommigen.
‘Ook buiten VUmc is er behoefte aan het materiaal, zo blijkt uit de grote belangstelling voor de dvd. Heel veel opleidingen hebben de film al besteld. Maar ook grote organisaties zoals de Nederlandse Hartstichting tonen interesse.’ Projectleider interculturalisatie Reina Steenwijk over de dvd ‘kleurrijke zorgpaden’ die culturele verschillen bij de behandeling van verschillende ziekten aan de orde stelt. Mikadonet.nl, 18 mei. ‘De jeugdzorg is eigenlijk een grijs terrein. Niet alles is direct te benoemen. Je kan het over een afwijking hebben, een ziektebeeld, een begrip. De huidige praktijk is dat allerlei instanties voor een bepaald begrip een eigen omschrijving hebben. Of een afkorting gebruiken; daar wemelt het ook van. Het gevolg daarvan is dat er soms slecht wordt gecommuniceerd. Men denkt dan wel dat de ander het begrijpt, maar in de praktijk is dat niet altijd zo.’ Sociaal geneeskundige Henk Talma maakte een ‘zakwoordenboek jeugd’ om verwarring te voorkomen en het juiste begrip te bereiken. Noord Hollands Dagblad, 22 mei. ‘Maagzuur kan heel erg zijn, iemand kan er goed chagrijnig van worden.’ MDL arts Elly Klinkenberg naar aanleiding van het verkiezingsdebat over de vergoeding van maagzuurremmers. Editie NL, 25 mei. ‘Insuline zorgt voor vaatvernauwing of -verwijding van de kleine bloedvaatjes. Obesitas verstoort die vaatverwijdende functie van insuline waardoor er dus een vernauwing optreedt. Dat leidt tot een verhoogde bloeddruk en slechte doorbloeding. Hierdoor nemen weefsels zoals spieren minder suikers op en blijven deze suikers achter in het bloed. De bloedsuikerspiegel gaat hierdoor omhoog (diabetes type 2).’ Fysioloog Wineke Bakker over insuline dat ertoe bijdraagt dat mensen met overgewicht diabetes type 2 en hart- en vaatziekten kunnen ontwikkelen. De Stem, 26 mei. ‘De keuze voor een geslacht wordt gemaakt na allerlei lichamelijk onderzoek bij het kind, als het vermoeden bestaat. Daarna overlegt een breed samengesteld team ook met de ouders en dan wordt besproken in welk geslacht het kind het beste kan worden opgevoed. En dat hangt van vele factoren af.’ Hoogleraar medische psychologie Peggy Cohen over kinderen die zowel met mannelijke als vrouwelijke geslachtskenmerken worden geboren. Radio 1 De Praktijk, 26 mei.
9
Prikbord
Aangeboden: reisgids IJsland en klamboe Het prikbord op intranet biedt medewerkers de mogelijkheid om oproepen te plaatsen. Dagelijks zijn er nieuwe vraag- en aanbodadvertenties te vinden. Sommige berichten zijn wel erg bijzonder.
“IJsland trok me altijd al, de natuur leek me zo prachtig”, vertelt Antje Hartmann, verpleegkundige bij neurologie 2b. “Maar ja, het land was veel te duur”. Totdat de Icesave-crisis aanbrak, toen werd IJsland goedkoper. “Dus afgelopen zomer besloot ik te gaan. Ik kocht deze reisgids om me voor te bereiden.” Antje vond via een
advertentie een reisgenote, een studente uit Haarlem. “Toen we onze plannen hadden gemaakt, bleek de reisgids eigenlijk alleen geschikt als je het land per eigen auto ontdekt. Omdat we gingen liften, heb ik hem niet meegenomen.” En, is IJsland de moeite waard? “Jazeker! Het is echt een geweldig land, met inderdaad
fantastische, gevarieerde natuur. Een aanrader voor iedereen.” Antje heeft ook een klamboe te koop. Toch niet voor de IJslandreis gekocht? “Nee, ik wilde ook graag naar Ethiopië, dus daar ben ik afgelopen voorjaar heen geweest. Ik had gelezen dat je daar niet zonder klamboe kon reizen, maar alle hotels hadden ze zelf. Dus die is onuitgepakt mee terug gekomen.” Antje heeft trouwens nog iets heel anders meegenomen uit Ethiopië, namelijk een trouwring. “Ik ontmoette Haile eind februari en het was liefde op het eerste gezicht. Drie weken later zijn we getrouwd.” Antje probeert nu zoveel mogelijk naar Ethiopië te reizen om haar kersverse man te zien. Wie helpt haar aan wat vakantiegeld door de reisgids of de klamboe te kopen? n CA
Glad gazon Jacqueline Nijmeijer, secretaresse bij de afdeling endocrinologie, kreeg al snel na de verschijning van Tracer drie reacties op haar oproep waarin een grasmaaier werd aangeboden. “In mijn mailbox stonden drie reacties en de grasmaaier is inmiddels verkocht en zal binnenkort van eigenaar wisselen.”
VUmc-er & motor
ff lachen
Dit keer een variatie op VUmc-er en auto: Astrid Noordhuis, hoofd ZE kort verblijf en poli mondziekten, kaak- en aangezichtschirurgie, is al sinds haar jeugd gefascineerd door motoren.
Koffiepauze, een overleg, een afscheidsborrel of een verjaardagsfeestje. Er zijn veel momenten om als collega’s ff bij elkaar te komen. Tracer legt ze vast.
Hij is een graag geziene gast van Ronald McDonald VU Kinderstad. Clown Powie bezoekt de speelstad voor zieke kinderen iedere week om de kinderen wat vrolijke afleiding te geven. Zondag 30 mei kwam hij voor de 100ste keer. Clown Powie, in het dagelijks leven Frank Westerop en buurtregisseur in Amsterdam-West, bezoekt Ronald McDonald VU Kinderstad
F o t o : N i c o l e va n d e n K r o o n e n be r g
Wie clown Powie Wanneer zondag 30 mei 2010 Wat een feestje Waar in Kinderstad Waarom Honderdste bezoek van clown Powie aan Kinderstad
elke zondag tussen vier en vijf uur. Hij beweegt zich tussen de kinderen door en speelt in op situaties. Hij improviseert, spreekt kinderen aan en speelt met ze. Zo kan hij samen met de kinderen voetballen, van de glijbaan af, of in het levensechte vliegtuig van Kinderstad naar verre bestemmingen vliegen. Op het verrassingsfeestje voor clown Powie waren zeker 75 ouders en kinderen aanwezig.
Ook Lindsey Spier, de kinderburgemeester van Kinderstad, was van de partij. Bij een feestje horen natuurlijk ook taart en speciale knutselactiviteiten die in het teken staan van ‘clownerie’. Veel kinderen namen een tekening voor hun held Powie mee. Bij de opening van Kinderstad, tweeënhalf jaar geleden, was Frank Westerop bezig met een clownsopleiding en zocht een stageplaats. Die
Lorenzo
10
Tracer 1 1 – 3 j u ni – O rg a n isat ie – O n d er zo e k – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg
kon Kinderstad hem niet bieden, maar wel een ontwikkelingsplaats. Sindsdien is hij een trouwe vrijwilliger. In 2009 won Frank de Ronald McDonald Vrijwilligers Award die jaarlijks door McDonald’s wordt uitgereikt aan een vrijwilliger van het Ronald McDonald Kinderfonds die zich op bijzondere wijze inzet.
“
G
een idee waar die fascinatie vandaan komt, want niemand in mijn omgeving reed motor, zelfs geen brommer. Het geluid trok me en ik vond de pakken mooi. Toen ik 13 was mocht ik achter op de motor bij een collega van mijn vader. Ik vond het een geweldige kick en nam me voor om als ik groot was mijn motorrijbewijs te halen. Maar ja, hoe gaat dat: je haalt je autorijbewijs. Toen ik later bij een vriend achterop naar een feestje ging wist ik het zeker; dit wil ik ook! Ik heb meteen de volgende dag gebeld voor rijlessen. Ik slaagde in een keer en rijd dus sinds 1992 motor. Ik rijd een Yamaha diversion XJ 600 S, iets meer vermogen dan mijn vorige tweedehands 450 cc motor. Ik wil met mijn voeten op de grond kunnen en de vrouwelijke look van deze motor vind ik leuk. Het gaat mij bij het motorrijden vooral om de beheersing van dat enorme vermogen. Ik hoef geen 200 kilometer op de Duitse snelweg te rijden en kijk ook nooit naar motorraces. Ik voel me veilig op de motor, tijdens de rijlessen leer je defensief te rijden, dus goed op te letten en te anticiperen op de bewegingen van het overige verkeer. En ik rijd altijd in een motorpak. Niet handig voor vrouwen; haren en een helm gaan niet samen en ik moet altijd kleding meenemen.” n EK