De staat van de buurten in Zuid
Zuidas De Zuidas is het gebied rond het treinstation Amsterdam Zuid. In de officiële statistieken is dit geen aparte buurt. Dit gebied heeft echter een eigen dynamiek als nieuw economisch centrum van metropool Amsterdam. Daarom wordt dit gebied hier als aparte buurt bezien. De buurtgrens loopt aan de zuidkant langs De Boelelaan en om de VU heen, aan de westkant langs de Amstelveenseweg, aan de noordkant langs Zuider Amstelkanaal en Prinses Irenestraat, en aan de oostkant langs Europaplein, Graafschapstraat, Zuidelijke Wandelweg en Gaasterlandpad. De Zuidas is nu nog vooral een bedrijvengebied. Rond het World Trade Centre hebben zich grote bedrijven gevestigd zoals ABN AMRO, ING en Google. Daarnaast liggen ook de Vrije Universiteit, de rechtbank en de RAI binnen het gebied. De aantrekkelijkheid van het gebied ligt in de goede bereikbaarheid door de ligging bij station Zuid en aan de ring A10. Er wonen momenteel nog weinig mensen in de buurt maar het aanbod van woningen zal de komende jaren groeien.
Tabel 1: Zuidas in kerncijfers oppervlak totaal 233,7 ha oppervlak water 9,4 ha oppervlak bebouwd terrein 99,3 ha oppervlak groen/recreatieterrein 30,7 ha bevolkingsdichtheid (per ha land) 3 woningdichtheid (per ha land) 2 aantal inwoners per 1-1-2011 596 aantal woningen per 1-1-2011 560 aantal winkels/consumentendienstverl. 32 aantal horecafuncties 28 aantal functies vrijetijd * 17 aantal maatschappelijke functies** 29 waarvan basisonderwijs 4 waarvan voortgezet onderwijs 4 * sport, cultuur, ontspanning, ontmoeting, e.d. ** onderwijs, opvang, zorg, religie, e.d.
De Staat van de Zuidas
Samengevat
Deze factsheet beschrijft de ontwikkeling van de Zuidas. De volgende thema s komen aan bod: bewoners, wonen, bedrijvigheid, werk en inkomen, welzijn, gezondheid en cultuur, jeugd en onderwijs, en leefbaarheid en veiligheid. Hierbij is steeds gekeken hoe de buurt het doet in vergelijking met Zuid en Amsterdam.
Anders dan in de andere factsheets is hier geen radargrafiek opgenomen vanwege het ontbreken van een aantal gegevens hiervoor. De zuidas is in veel opzichten een andere buurt dan de overige vijftien buurten. Het is een gebied waar zich grote, voor stad en regio belangrijke ontwikkelingen afspelen. Dit is ook te zien aan de sterke toename van de werkgelegenheid in het gebied en de veranderingen in de bevolking.
De staat van de Zuidas geeft een overzicht van de meest recente statistieken en onderzoeksgegevens over de buurt. Het Zuidasgebied komt in statistieken en registraties niet overeen met een bepaalde buurtcombinatie, maar bestaat uit delen van vier buurtcombinaties en bevat daarvan de statistische O+S buurten K59c, K90g, K90h, K91e, K52e en een deel van K52f. Dit gebied volgt niet exact de grens van het Plangebied Zuidas, maar bevat zo wel alle (geplande) bebouwing binnen het projectgebied.
Enkele opvallende kenmerken van de buurt: de Zuidas is vooral een werkbuurt, met nog een laag, maar snel groeiend aantal inwoners; er wonen relatief veel buitenlanders (waaronder veel expats); de woningvoorraad bevat veel grote woningen en particuliere verhuur in de vrije sector; vooral veel kantoren en vestigingen in de financiële en zakelijke dienstverlening (waaronder veel grote bedrijven); sterke groei van de werkgelegenheid.
Figuur 2 Deelgebieden Projectgebied Zuidas
2
Bewoners Forse groei aantal inwoners Begin 2011 telt de Zuidas 596 inwoners. Het inwonertal is sinds 2000 bijna vier keer zo groot geworden (146 inwoners in 2000). Veel 18-34 jarigen De Zuidas is een buurt in ontwikkeling met nog weinig inwoners. Hierdoor schommelt de leeftijdsamenstelling van de buurt flink sinds 2000. In de oostelijke punt van de buurt ( Kop Zuidas ) stond het Willem Mackenzie Huis. Dit verzorgingshuis werd tot in 2002 bewoond door ouderen, daarna tijdelijk benut voor studentenhuisvesting, en in 2005 gesloopt t.b.v. de huidige nieuwbouw aan de Graafschapstraat. Dit verklaart niet alleen de daling van de bevolking van de Zuidas tot 83 in 2007, maar ook de grote wisseling in leeftijdsamenstelling zoals te zien in onderstaande figuur. In 2011 bestaat ruim de helft van de bevolking uit bewoners van 18 tot 35 jaar (53% tegenover 29% in Amsterdam) en er wonen weinig 65plussers (3% tegenover 11% in Amsterdam). Figuur 3 Leeftijdssamenstelling, 2000-2011 100
%
80
65+ 50-64 35-49 18-34 0-17
60
40
20
0 2000
2005 Zuidas
2011
Zuid
Amsterdam 2011
Bron: O+S
Veel alleenstaanden Het grootste deel van de huishoudens op de Zuidas bestaat uit alleenstaanden (70% tegenover 58% in Zuid en 54% in Amsterdam). Er wonen weinig stellen met kinderen (9% tegenover 12% in Zuid en 16% in Amsterdam) en weinig eenoudergezinnen (2% tegenover 7% in Zuid en 9% in Amsterdam). Bijna een vijfde van de huishoudens bestaat uit stellen zonder kinderen (18% tegenover 21% in Zuid en 20% in Amsterdam). Veel expats Het beeld dat hierbij ontstaat (van een heel hoog aandeel jongvolwassen alleenstaanden) wordt nogal vertekend door het grote aantal briefadressers dat deel uitmaakt van de bevolking in de Zuidas (29%).
Deze staan hier wel ergens ingeschreven (meestal een kantoorlocatie), maar wonen er niet. Het betreft vooral jongvolwassen internationals van 25 tot 35 jaar die nog maar kort staan ingeschreven (vooral uit India). Anderzijds was per 1-1-2011 ongeveer eenderde deel van de opgeleverde woningen nog niet (geregistreerd) bewoond. Volgens een voorlopig cijfer telt de Zuidas begin 2012 al 881 inwoners. Veel buitenlanders Onder de totale bevolking van de Zuidas zijn veel westerse allochtonen (31% tegenover 21% in Zuid en 15% in Amsterdam) en veel niet-westerse allochtonen (39%, Zuid 17% en Amsterdam 35%). Anders dan in heel Zuid gaat het hierbij in de Zuidas om een heel hoog aandeel met alleen een buitenlandse nationaliteit (55%), veel meer dan in Zuid en Amsterdam (beide 12%). De groep buitenlanders die er echt wonen, is naar nationaliteit heel divers, zowel uit westerse als uit niet-westerse landen. Korte gemiddelde woonduur De gemiddelde woonduur op de Zuidas is erg laag (0,9 jaar). Dit komt doordat het een vrij nieuwe buurt is waar ook nog eens veel expats wonen. De gemiddelde woonduur in Amsterdam is 8,2 jaar en in Zuid 9 jaar. In 2010 zijn er, zoals mocht worden verwacht, meer mensen in de buurt gekomen dan vertrokken, maar het aantal verhuisbewegingen is daarbij heel hoog: 840 mensen zijn naar een adres in de Zuidas verhuisd en 571 mensen zijn weer vertrokken. Dit komt neer op een gemiddeld verhuispercentage van 155% op het gemiddeld aantal aanwezige inwoners in 2010 (Zuid 19%, Amsterdam 18%).1 Daarnaast zijn er in 2010 twee bewoners overleden en 11 baby s geboren (24 geboortes per 1000 inwoners). Opleiding Hierover zijn geen betrouwbare gegevens voor de bewoners van de Zuidas bekend. Prognose 2020 De prognose is, dat het aantal inwoners in de Zuidas begin 2020 zal zijn toegenomen tot ca. 3.800. Dit is gebaseerd op een geplande woningbouwproductie in 2011 t/m 2019 van ruim 1500 woningen. Hierbij is de bevolkingsontwikkeling in andere nieuwbouwlocaties in de stad als referentiekader gebruikt. Op grond hiervan wordt verwacht dat de bevolking van de Zuidas in 2020 een meer gelijkmatige leeftijdsverdeling zal laten zien. Hoewel alle leeftijdsgroepen in aantal sterk zullen stijgen, zal het 1
In hoeverre het hier gaat om het komen en gaan van briefadressers of van werkelijke bewoners is niet duidelijk. Het verhuispercentage is steeds berekend door de optelling van vestiging en vertrek in 2010 te delen door de optelling van het aantal inwoners aan het begin en aan het eind van 2010.
3
percentage 20-34 jarigen sterk dalen, en het aandeel van andere leeftijdsgroepen stijgen. Dit betekent ook dat er in 2020 veel meer kinderen zullen zijn die naar de basisschool en de middelbare school gaan. Figuur 4 Bevolkingspiramide op 1 januari 2011 en prognose tot 1 januari 2020 (rode lijn), percentages leeftijd 95 e.o.
2020
90-94
2011
Veel grote woningen Acht van de tien woningen op de Zuidas zijn groter dan 80 m² (Zuid en Amsterdam 31%). Het aandeel kleine woningen (kleiner dan 60 m²) is sinds 2005 toegenomen, maar het blijft laag (10% tegenover 38% in Zuid en 37% in Amsterdam). Figuur 6 Woningvoorraad naar grootte, 2000-2011 100
%
85-89
80
80-84 75-79
onbekend >80 60-79 <60
60
70-74 65-69 60-64
40
55-59 50-54
20 45-49 40-44
0
35-39
2000
30-34
2005 Zuidas
2011
Zuid
Amsterdam 2011
Bron: DPG/DBGA/DW/OGA/O+S
25-29 20-24 15-19 10-14 5- 9 0- 4 20
16
12
8
4
0
4
8
12
16
20
WOZ-waarde woningen De gemiddelde WOZ-waarde op de Zuidas is 500.125. De WOZ-waarde per m² is sinds 2005 gestegen met 20% tot 3.951. Dit is gelijk aan Zuid ( 3.936) en hoger dan in Amsterdam ( 3.249).
vrouwen
mannen
Bron: O+S (prognose Zuidas)
Bedrijvigheid
Wonen Veel particuliere verhuur Begin 2011 staan er op de Zuidas 560 woningen. In 2005 waren dit er nog maar 45. Vooral na 2007 zijn er veel woningen bijgekomen, waaronder vooral veel huurwoningen in de vrije sector. De woningvoorraad bestaat begin 2011 voor 69% uit particuliere huur (Zuid 42%, Amsterdam 25%), voor 25% uit koop en voor 6% uit sociale huur (corporatiewoningen). Figuur 5 Woningvoorraad naar eigendom, 2000-2011 100
%
Aantal vestigingen toegenomen Er werken per 1-1-2011 30.683 mensen op de Zuidas, 52% meer dan in 2005. Ook het aantal bedrijfsvestigingen in dit gebied is sinds 2005 met bijna 50% toegenomen tot 799. Deze stijging van het aantal vestigingen kan voor een deel worden verklaard door een wetswijziging, waardoor ook vrije beroepen nu staan ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Maar gekeken naar het aantal werkzame personen zal dit weinig effect hebben gehad. De snelle groei van de werkgelegenheid is hier duidelijk het gevolg van de economische ontwikkeling van het Zuidasgebied.
80
60
eigen woning sociale huur particuliere huur
40
20
0 2000
2005 Zuidas
2011
Zuid
Amsterdam 2011
Bron: DPG/DBGA/DW/OGA/O+S
4
Tweederde van de vestigingen bestaat uit bedrijven met maximaal vijf werknemers (66%). Vergeleken met de rest van Zuid zijn er veel grote bedrijven: 4% van de vestigingen bestaat uit bedrijven met 50 tot 100 werknemers en 4% bestaat uit bedrijven met 100 werknemers of meer (in Zuid en Amsterdam voor beide minder dan 0,7%). De verhouding wonen/werken in de buurt is 2/98. Vergeleken met Amsterdam (62/38) en met stadsdeel Zuid (59/41) is de buurt vooralsnog een echte werkbuurt.
Figuur 7 Vestigingen en werkzame personen, 1 jan. 2005-2011 35000
Werk en inkomen Weinig (langdurig) werkzoekenden Het aandeel niet-werkende werkzoekenden is veel kleiner dan in Zuid en Amsterdam. In 2011 staat 1% van de inwoners tussen 15 en 64 jaar geregistreerd als niet-werkende werkzoekende, in Zuid is dat 5% en in Amsterdam 6%. Er zijn geen langdurig werkzoekenden (langer dan drie jaar) in de buurt.
30000 25000 20000 15000 10000 5000
Figuur 8 Aandeel niet-werkende werkzoekenden en langdurig werkzoekenden, 1 januari 2005-2011
Zuidas
Zuid
niet-werkende werkzoekenden
2011
2010
2007
2005
2011
Eenmanszaken/zzp-ers/starters Het aantal eenmanszaken is toegenomen met 63 en in 2011 zijn dit er 301. Bijna vier van de tien (38%) bedrijfsvestigingen op de Zuidas bestaan uit eenmanszaken (Zuid 70%, Amsterdam 68%) en 5% bestaat uit zzp-ers (Zuid 50%, Amsterdam 53%). In 2010 waren er 28 starters op de Zuidas.
2010
Bron: O+S
%
2007
werkz. personen
10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0
2005
2011
2011
vestigingen
2010
2010
2007
2007
2005
2005
0
Amsterdam langdurig werkzoekenden
Bron: UWV WERKbedrijf/O+S
Kleine bedrijfs- en kantoorruimtes (tot 250m²) Begin 2011 zijn er 22 kleine bedrijfsruimtes op de Zuidas, in 2005 waren dit er nog zeven. Het aantal kleine kantoorruimtes is gestegen van 116 in 2005 tot 217 in 2011. Veel kantoren Driekwart (75%) van de bedrijfsvestigingen op de Zuidas bestaat uit kantoren (Zuid 49%). In de Zuidas is vooral de financiële en zakelijke dienstverlening2 sterk vertegenwoordigd. Het gaat om tweederde (63%) van alle vestigingen en bijna de helft (47%) van alle werkzame personen in het Zuidasgebied (Zuid 40% en 39%, Amsterdam 33% en 31%). Andere sectoren zijn minder vertegenwoordigd. Van alle bedrijfsvestigingen met werkzame personen (minstens één parttimer) is 4% creatieve industrie 3, 7% ict en 4% toeristische sector. In heel Zuid liggen deze percentages hoger (resp. 22%, 16% en 5%). Volgens DRO-functiekaartgegevens bevat de Zuidas in 2010 ruim 1,4 miljoen m2 bruto vloeroppervlak niet-woonfuncties, waarvan ca. 673.000 m2 kantoren. Winkels Er zijn 24 winkels in de buurt met in totaal 1.528 m² winkelvloeroppervlak.
Inkomen Voor de bewoners van de Zuidas zijn nog geen betrouwbare inkomensgegevens bekend. Weinig minimahuishoudens Het toetsbedrag van minimahuishoudens voor een gezin met kinderen is maximaal netto 17.183 per jaar en voor alleenstaanden 12.028. In 2010 is 3% van de huishoudens op de Zuidas een minimahuishouden (Amsterdam 17%, Zuid 13%). Weinig WWB-uitkeringen In 2011 ontvangt 0,8% van de potentiële beroepsbevolking op de Zuidas een uitkering in het kader van de Wet Werk en Bijstand. Dit is duidelijk minder dan in Zuid (5%) en in de rest van de stad (6%).
Welzijn, gezondheid en cultuur Gezondheidszorg Op de Zuidas zijn negen huisartsen en 23 fysiotherapeuten werkzaam. In de buurtcombinatie Station Zuid/WTC e.o. zijn vier tandartsen werkzaam. Er is geen apotheek gevestigd in de buurt en er is één GGZ-locatie4. Het VU-ziekenhuis is een belangrijke voorziening voor de hele regio.
2
Financiële instellingen, advisering & onderzoek en overige zakelijke dienstverlening (bron: ARRA, O+S). 3 bedrijfsvestigingen op het gebied van kunsten, media en entertainment, en creatief zakelijke dienstverlening.
4
GGZ locaties (Geestelijke Gezondheidszorg) op basis van alle locaties van Arkin, inGeest en Molemann
5
Weinig ouderen Na vertrek van de ouderen uit het inmiddels gesloopte Willem Mackenzie Huis, waren er in 2005 nog maar weinig 65-plussers. Nog steeds wonen er relatief weinig ouderen in de buurt: 3% van de bewoners is nu 65-plus (Zuid 14% en Amsterdam 11%). Dit zijn vooral 65 tot 75 jarigen en weinig 75-plussers. De verwachting tot 2020 is dat ook het aantal ouderen door de groeiende bevolking flink zal toenemen. Ook het percentage 65-plussers zal dan zijn gestegen tot ca. 6% van de bevolking in de Zuidas.
Monumenten De Zuidas is een gebied volop in ontwikkeling. De Rietveldacademie is hier het enige gemeentelijke monument. Daarnaast is er nog een grafmonument op begraafplaats Buitenveldert aangewezen als rijksmonument.
Figuur 9 Ouderen, 2000, 2005, 2007, 2010, 2011 en prognose 2015-2020, aantallen 180 160 140 120 100
65-74 jaar 75 +
80
Jeugd en onderwijs
60 40 20 0 2000
2005
2007
2010
2011
2015
2020
Bron: O+S (prognose Zuidas)
Voorzieningen voor ouderen Op de Zuidas is geen verpleeg- of verzorgingshuis en er zijn geen woningen voor wonen in een beschermde omgeving (wibo-woningen). Welzijnsvoorzieningen Er zijn geen welzijnsvoorzieningen op de Zuidas gevestigd. Sport en recreatie Aan De Boelenlaan bevinden zich het sportcomplex BL46 en de velden van voetbalclub AFC. Tegenover de VU liggen aan de Gustav Mahlerlaan de voetbalvelden van Sportclub Buitenveldert; met daarnaast de schoolwerktuinen. Aan de Zuidelijke Wandelweg bevindt zich de accommodatie van de tafeltennisvereniging Tempo-Team. Musea, podia, evenementen In het RAI-complex vinden tal van evenementen plaats en bevindt zich ook het RAI-theater. In de Kunstkapel (Prinses Irenelaan) zijn exposities en ook in de openbare ruimte worden kunstwerken geëxposeerd en staat een groot videoscherm (Zuidplein) als onderdeel van het Virtueel Museum Zuidas .
6
Sterke toename jongeren verwacht Na het verdwijnen van de tijdelijke studentenhuisvesting in het in 2005 gesloopte Willem Mackenzie Huis waren er in 2007 binnen het Zuidasgebied bijna geen jongere bewoners meer. Begin 2011 is het aantal 0 t/m 22 jarigen weer wat gestegen naar 72, ofwel 12% van de bevolking. Dit is minder dan gemiddeld in Zuid (20%) en Amsterdam (25%). Dit zijn nu nog vooral kinderen jonger dan vier jaar en nog maar weinig oudere kinderen. Verwacht wordt dat het aandeel 0 t/m 22 jarigen tot 2020 zal toenemen tot ca. 27% van de dan aanwezige bevolking. Vooral het aantal kinderen van 4 tot 13 jaar zal flink stijgen naar ruim 400. Figuur 10 Kinderen en jongeren, 2000, 2005, 2007, 2010, 2011 en prognose 2015-2020, aantallen 450 400 350 300 0- 3 jaar 4-12 jaar 13-17 jaar 18-22 jaar
250 200 150 100 50 0 2000
2005
2007
2010
2011
2015
2020
Bron: O+S (prognose Zuidas)
Weinig jongeren in minimahuishoudens Op de Zuidas groeit 6% van de jongeren tot 18 jaar op in een minimahuishouden. Dit is vergeleken met Amsterdam (26%) en stadsdeel Zuid (14%) laag. Kinderdagopvang/vve Op de Zuidas zijn zeven locaties voor kinderdagopvang met in totaal 395 kindplekken. Er is geen aanbod van vve (voor- en vroegschoolse educatie) in de buurt. Basisscholen Op de Zuidas staan twee basisscholen met in totaal 420 leerlingen (2e Openluchtschool, Geert Groote II) en één school voor speciaal basisonderwijs met 12 leerlingen (Pieter Hoogland).5 Daarnaast zijn er in de Zuidas nog twee internationale scholen die zowel basis- als voortgezet onderwijs bieden (AICS en The British School). Er zijn te weinig respondenten om iets te kunnen zeggen over de gemiddelde waardering van basisscholen in de buurt. Ook wonen er niet genoeg leerlingen in de buurt om een gemiddelde Cito-score of iets over het basisschooladvies te tonen. Voortgezet onderwijs Op de Zuidas staan drie scholen voor voortgezet onderwijs met in totaal 1.848 leerlingen, waarvan één voor speciaal onderwijs (St. Nicolaas Lyceum, Geert Groote College en De Wetering). Daarnaast bieden ook de twee internationale scholen voortgezet onderwijs. Er wonen nog te weinig leerlingen in de Zuidas om iets over schoolverzuim, voortijdig schoolverlaters en startkwalificaties te kunnen zeggen. Overige onderwijsvoorzieningen Op de Zuidas bevindt zich ook de grootste onderwijsvoorziening binnen stadsdeel Zuid: De Vrije Universiteit. Aan de Frederik Roeskestraat staat de Gerrit Rietveldacademie. In de oostpunt van het Zuidasgebied (Gaasperlandstraat) is een mbo-school van het ROC Amsterdam gevestigd. Hotelschool The Haque heeft een tijdelijke locatie aan de Prinses Irenestraat (verhuisd in augustus naar Nieuw-West).
Leefbaarheid en veiligheid Straten en stoepen In de diverse stedelijke enquête-onderzoeken naar leefbaarheid en veiligheid, is de respons onder bewoners van de Zuidas zo laag, dat er geen betrouwbare informatie uit te halen is. Wat betreft onderhoud en schoonhouden van de openbare ruimte zijn er in de Zuidas in 2010 en 2011 hiernaar wel objectieve metingen verricht, de zgn. kbb-metingen (kwaliteit beheer bedrijventerreinen). De uitkomsten van dit onderzoek, dat vier maal per jaar wordt verricht, laten een iets stijgende score zien; ook beter dan het gemiddelde van alle gemeten bedrijventerreinen in Amsterdam. Het onderdeel zwerfvuil scoort het laagst en in beide winters zelfs lager dan een 5. Alle overige onderdelen scoren steeds een voldoende. Tabel 11 Meting kwaliteit beheer Zuidas, 2010-2011 Resultaten kbb-metingen Zuidas onderdeel zwerfvuil onkruid objecten groen verhardingen gemiddelde Zuidas gemiddelde Amsterdam*
2010
2011
gemiddelde van 4 metingen
gemiddelde van 4 metingen
5,4 7,3 7,4 6,8 7,2 6,8 6,6
6,6 7,0 7,5 6,8 7,1 7,0 6,5
* gemiddelde voor 16 bedrijventerreinen in de stad
bron: ORAM
Goede parkeervoorzieningen Het parkeren van auto s op de Zuidas geeft weinig problemen. Uit de parkeerdrukmeting van eind 2010 komt een bruto algemene parkeerdruk (op straat) van 38% overdag en 11% s avonds (Zuid: 64% en 71%). Daarnaast is er veel parkeercapaciteit in gebouwde voorzieningen. Wat betreft parkeermogelijkheden voor fietsers scoort gebied K90/K59 (Buitenveldert-West/Station Zuid WTC e.o.) een 6,9. Maar dit zegt helaas maar weinig over de Zuidas, gezien de veel te lage respons hier.6
Speelgelegenheid Er is binnen het Zuidasgebied een ruime speelplek met grasveld bij het Zuidplein en een speelplek in het Beatrixpark met ook een basketbalveld. Daarnaast is er tijdelijk een openbare tennisbaan in deelgebied Gershwin.
Verkeersveiligheid Op grond van het aantal geregistreerde ongevallen in 2007-2009 telt de Zuidas één blackspot (kruising met 6 of meer slachtofferongevallen in 3 jaar): Kruising Europaboulevard - De Boelelaan. In een recente meningspeiling onder bewoners in Zuid naar onveilige verkeerslocaties wordt ook de Amstelveenseweg veel genoemd, maar het is niet duidelijk in hoeverre het dan om het deel binnen de Zuidas gaat. Ongevallen op de Ringweg A10 buiten beschouwing gelaten, zijn in de periode 2007-2010 binnen de Zuidas (incl. De Boelenlaan, Amstelveenseweg en Prinses Irenestraat) 67 slachtofferongevallen geregi-
5
6
schooljaar 2010/2011, bron: SISA
Enquête Kwaliteit Openbare Ruimte 2010
7
streerd, met totaal 78 slachtoffers, waarvan 15 ernstig (2 doden, 13 ziekenhuis). Onderstaand kaartje geeft hier een beeld van.
Volgens deze aangifte-index was de veiligheidssituatie in de Zuidas in 2007 toen erg ongunstig; vooral als gevolg van veel overlast, maar ook inbraak en diefstal. In 2010 en 2011 is dit sterk verbeterd tot iets onder het Amsterdamse cijfer. Maar op het gebied van overlast blijft de Zuidas wel slechter scoren dan in Zuid en Amsterdam. Tabel 12 Aangifte-index (objectief), 2007-2011
Zuidas K90/K59 Slachtofferongevallen 2007-2010 (rood: ernstig)
bron: ViaStat
7
Zuid Amsterdam
Sociale veiligheid De objectieve veiligheidsindex geeft weer hoeveel incidenten plaatsvinden in een buurt. De score 100 staat voor het Amsterdams gemiddelde in 2003. Hoe lager de score hoe veiliger een buurt is. Sinds 2003 is de objectieve veiligheidsindex in Amsterdam 25 punten verbeterd tot 75 punten. De objectieve veiligheidsindex is voor tweederde deel gebaseerd op politiecijfers en voor eenderde deel op enquêtegegevens van de Veiligheidsmonitor (m.b.t. persoonlijk slachtofferschap). De subjectieve index is volledig gebaseerd op deze enquête. Omdat de respons op deze enquête binnen de Zuidas veel te klein is, is het niet mogelijk om voor beide indexen tot een betrouwbaar cijfer te komen voor het Zuidasgebied. Om toch een beeld te krijgen van de specifieke veiligheidssituatie in de Zuidas wordt hier het deel van de objectieve veiligheidsindex dat op politiecijfers is gebaseerd, de aangifte-index, apart weergegeven.
2005
2007
2010
2011*
..
..
173
83
74
..
..
72
53
54
..
..
72
62
63
100
..
94
78
76
* mei 2010- april 2011
Bron: OOV/O+S
Ter vergelijking wordt hier ook de objectieve veiligheidsindex getoond voor het gebied K90/K59 (Buitenveldert-West/Station Zuid WTC e.o.), waarbinnen een groot deel van de Zuidas is gelegen. In dit gebied daalde de objectieve veiligheidsindex tussen 2003 en april 2011 van 69 naar 45. Hiermee is dit gebied veiliger dan gemiddeld in Zuid (62) en Amsterdam (75). Tabel 13 Objectieve veiligheidsindex, 2003-2011
K90/K59
7
Zuid Amsterdam * mei 2010- april 2011
2003
2005
2007
2010
2011*
69
54
45
46
45
75
70
68
61
62
100
91
90
76
75
Bron: OOV/O+S
Het heeft geen zin hier ook de subjectieve index voor K90/59 te tonen gezien de hierin vrijwel ontbrekende respons uit de Zuidas.
7
8
2003
Het betreft hier het gebied Buitenveldert-West/Station Zuid WTC e.o. waarbinnen maar een deel van de Zuidas is gelegen.
Tabel 14 Zuidas vergeleken met Zuid en het Normaal Amsterdams Peil (NAP) ontw. 2005- 11
Zuidas 2007 2010
2011
Zuid Amsterdam 2011 2011
246 42 4,1 0,4 8,9 4,8 1.9
83 46 13,3 2,4 10,8 2,2 4.9
315 209 10,8 4,4 29,8 2,9 1.5
596 405 9,9 2,9 38,6 1,7 0.9
135.862 80.458 14,1 13,9 17,3 6,7 9,0
780.559 422.840 18,3 11,0 35,0 9,1 8,2
45 8,9 3.290 29,3 -
42 9,5 3.186 20,1 -
476 4,6 3.597 20,7 -
560 6,1 3.951 80,4 -
76.672 30,7 3.936 31,0 32,6
394.468 47,5 3.249 31,4 33,3
535 20.163 1/99 44,5 33 81,3 18
613 22.280 0/100 43,6 25 253,0 19
776 28.761 1/99 39,3 76,2 28
799 30.683 2/98 37,5 28 40,3 28
19.001 94.302 59/41 69,5 1.568 12,5 776
87.443 468.763 62/38 68,0 8.055 9,5 4.130
-
4,7 5,1 0,4 0,0 1,3
1,4 0,0 0,0 2,8
3,3 0,4 0,0 2,6
2,6 1,1 0,0 0,5 0,8
35,4 12,8 5,1 1,2 10,4 4,7
30,6 16,6 6,3 1,7 10,5 5,8
-
3,8
-
-
5,6
540,9 8,6 9,5 78,3 11,5 13,6
537,6 17,7 15,5 64,6 19,8 25,5
-
-
-
-
-
7,9 5,8 6,6 6,3 20,2 6,3 5,8 62 56 40
7,3 5,6 6,5 6,3 23,6 6,4 75 76 62
Bewoners aantal inwoners aantal huishoudens % 0-17 jarigen % 65-plussers % niet-westerse allochtonen % eenoudergezinnen gem. woonduur Wonen aantal woningen % sociale huur (corporatiewoningen) gem. WOZ-waarde per m2 % grote woningen ( 80 m2) % goedkope huurwoningen (< 412) * Bedrijvigheid aantal vestigingen aantal werkzame personen verhouding wonen/werkgelegenheid (bewoners/wp) aandeel eenmanszaken aantal startende ondernemers 4) aantal winkels/1000 inwoners aantal horeca Werk en inkomen gem. huishoudinkomen per jaar x 1.000 euro 2) * % minimahuishoudens 3) 4) % niet-werkende werkzoekenden % langdurig niet-werkende werkzoekenden % niet-westerse werkzoekenden 7) % personen met WWB-uitkering Jeugd en onderwijs gemiddelde Cito-score 5) * % schooladvies praktijk- of lwo-onderwijs * % voortijdig schoolverlaters 4) * %18-22 jarigen met startkwalificatie 4) * % ondervindt vaak overlast van jongeren op straat* % 0-17 jarigen in minimahuishoudens 3) 4) Leefbaarheid en veiligheid rapportcijfer tevreden met de buurt* rapportcijfer sociale cohesie* rapportcijfer onderhoud straten en stoepen* rapportcijfer schoonhouden straten en stoepen* % vindt dat verloedering vaak voorkomt* rapportcijfer aanbod parkeervoorzieningen* rapportcijfer fietsparkeervoorzieningen 4) * objectieve veiligheidsindex (NAP 2003 = 100)* subjectieve veiligheidsindex (NAP 2003 = 100)* subindex buurtproblemen (NAP 2003=100)*
-
2005
1) Data uit 2009 i.p.v. 2011 Ontwikkeling in de tijd: Stijging Daling 2) Data uit 2008 i.p.v. 2011 Afwijking 2011 t.o.v. NAP (gemiddelde Amsterdam) 3) Data uit 2003 i.p.v. 2005 hoger dan NAP 4) Data uit 2010 i.p.v. 2011 op NAP of gemiddelde afwijking 5) Data uit 2008 i.p.v. 2007 lager dan NAP 6) Data uit 2009 i.p.v. 2010 7) niet-westerse allochtonen als % van de niet-westerse allochtone bevolking van 15-64 jaar * te lage respons of te klein aantal voor een betrouwbaar cijfer
Uitgave: Stadsdeel Zuid, versie 27-3-2012 Tekst en figuren: Bureau Onderzoek en Statistiek / Stadsdeel Zuid Informatie: www.zuid.amsterdam.nl
9
