ZORGEN VERLENEN, HULP KRIJGEN

g r o z l e t Man

ZORGEN

VERLEN

KRIJG P L U H , EN

EN

Inleiding

Ons land telt alsmaar meer ouderen. Deze ontwikkeling daagt onze samenleving uit. We leven namelijk niet alleen langer gezond, ook steeds meer mensen bereiken een leeftijd waarop ze zorgbehoevend worden. Bovendien zijn er heel wat jonge mensen met een langdurige ziekte of een handicap. De meerderheid van de zorgbehoevende personen wil zolang mogelijk thuis blijven wonen. Verzorgd worden in je vertrouwde omgeving is immers veel aangenamer. Bovendien is een opname in een gespecialiseerde instelling vaak duur en zijn er lange wachtlijsten. Dus engageert de partner, een familielid, een vriend(in) of buur zich meestal om de zorgbehoevende persoon thuis te verzorgen. Mensen die thuis zorgen voor een naaste die vanwege ouderdom, ziekte of handicap hulpbehoevend is, noemen we ‘mantelzorgers’. Mantelzorgers doen dit omdat ze zich betrokken voelen, op regelmatige basis en buiten het kader van de professionele hulpverlening. Ze zijn broodnodig, want zonder hen zou thuiszorg onmogelijk worden. Mantelzorg is niet vanzelfsprekend. Bovendien is het een hele uitdaging om als mantelzorger je weg te vinden in het aanbod van thuiszorgdiensten, voorzieningen en tegemoetkomingen. Daarom wil de vzw Liever Thuis LM je hierbij ondersteunen. Laat deze brochure een gids zijn bij je zoektocht door het thuiszorglandschap! In het eerste deel van de brochure bespreken we de maatregelen die onze overheid neemt om de combinatie van arbeid en zorg te vergemakkelijken. Deel twee gaat dieper in op de verschillende voorzieningen, diensten en tussenkomsten die er bestaan om mantelzorgers en zorgbehoevenden te ondersteunen. Ook de verschillende diensten die de liberale ziekenfondsen aanbieden, komen hier kort aan bod. Om zorgbehoevende personen de kans te geven zo lang mogelijk thuis verzorgd te worden, is het soms nodig de woning aan te passen. Hieraan besteden we aandacht in deel drie. Ten slotte vind je in het laatste deel van deze brochure de contactgegevens onze vereniging. 2

3

Inhoud

DEEL 1 Meer tijd voor mantelzorg

6

1

6 6 7 7 8 8 8 9 9 10 10 10 10 10 11 11

2

3

4

5

Tijdskrediet of loopbaan­onderbreking 1.1 Voor wie? 1.2 Wat zijn de mogelijkheden? 1.3 Word je betaald? Thematische loopbaan­onderbreking 2.1 Ouderschapsverlof 2.2 Verlof voor palliatieve zorg 2.3 Verlof voor medische bijstand 2.4 Tijdskrediet met of zonder motief? Zelfstandige in hoofdberoep? 3.1 Verlof voor medische bijstand voor zelfstandigen 3.2 Palliatief verlof voor zelfstandigen Ben je mantelzorger, maar werk je niet? 4.1 Werkloos 4.2 Arbeidsongeschikt of invalide Meer info?

DEEL 2 Mantelzorgers en zorg­behoevenden staan niet ­alleen 1

4

12

Verplichte ziekteverzekering 1.1 Zorgforfait voor chronisch zieken  1.2 Incontinentieforfait 1.3 PVS-forfait 1.4 Palliatief thuiszorgforfait 1.5 De inkomensvervangende, de integratietegemoetkoming en het THAB 1.6 Steun bij hoge medische kosten

13 13 14 14 15 16 16

2

3

4 5 6

Liberaal ziekenfonds 2.1 Regionaal Dienstencentrum (RDC) 2.2 Dienst Maatschappelijk Werk (DMW) 2.3 Kortverblijf 2.4 Psychologische begeleiding bij kanker 2.5 Thuisverpleging 2.6 Gezins- en bejaardenhulp 2.7 Poetsdienst 2.8 Oppashulp 2.9 Klusjesdienst 2.10 Uitleendienst 2.11 Thuisoppas voor Alzheimerpatiënten Tegemoetkomingen van de Vlaamse regering 3.1 Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) 3.2 Vlaamse zorgverzekering Provinciale tegemoetkomingen Lokale mantelzorgpremie Steun aan kankerpatiënten

DEEL 3 Woningaanpassing 1

2 3 4

Vlaams Gewest 1.1 Vlaamse aanpassingspremie voor ouderen 1.2 Vlaamse verbeteringspremie 1.3 Vlaamse renovatiepremie 1.4 Vlaams Agentschap voor P ­ ersonen met een Handicap (VAPH) Provinciale premies Gemeentelijke ­tegemoetkomingen Advies en informatie over het aanpassen van een woning

DEEL 4 Contact 1 2 3

Nationaal contactpunt Regionale en lokale c­ ontactpunten Provinciale hoofdzetels van de Dienst Maatschappelijk Werk van het liberaal z­ iekenfonds

17 18 18 19 19 20 20 20 20 21 21 21 23 23 25 28 28 29

30 31 31 31 32 32 34 34 35

36 36 36 37 5

Deel 1: Meer tijd voor mantelzorg

Mantelzorg en werken combineren is een zware opdracht. Daarom biedt de overheid enkele mogelijkheden om arbeid en zorg beter te combineren.

1 Tijdskrediet of loopbaanonderbreking Via de stelsels ‘tijdskrediet’ en ‘loopbaanonderbreking’ kan je als werknemer je loopbaan tijdelijk stopzetten. De begrippen ‘tijdskrediet’ en ‘loopbaanonderbreking’ worden vaak door elkaar gebruikt, want ze zijn erg gelijkaardig. In de privésector spreek je over tijdskrediet, in de openbare sector over loopbaanonderbreking. De wetgeving voor deze stelsels is zeer specifiek. Ze kan onmogelijk volledig en gedetailleerd worden toegelicht in deze brochure. Hieronder geven we alvast wat uitleg. Voor meer informatie klop je best aan bij je werkgever of personeelsdienst. Je kan ook meer informatie krijgen via de contactgegevens die we onderaan dit hoofdstuk meegeven.

1.1 Voor wie? Hoewel deze twee regelingen bestaan, wil het niet zeggen dat iedereen er automatisch recht op heeft. Dit recht hangt namelijk nauw samen de specifieke situatie waarin je je bevindt: Welke functie heb je? Hoe lang werk je al? Waar werk je? Werk je bijvoorbeeld in een klein bedrijf, dan is het moeilijker om tijdskrediet op te nemen. In ondernemingen van 10 werknemers of minder heb je immers toestemmming nodig van je werkgever. Je werkgever kan je recht op tijdskrediet uitstellen omwille van ernstige redenen. Ongeacht het aantal werknemers in de onderneming kunnen ook bepaalde personeelscategorieën uitgesloten worden van dit recht (bijvoorbeeld werknemers met een leidinggevende functie).

6

1.2 Wat zijn de mogelijkheden? Loopbaanonderbreking en tijdskrediet bieden je de mogelijkheid om je loopbaan voor een beperkte periode te onderbreken. Dit kan je voltijds of deeltijds doen. In principe heb je steeds drie mogelijkheden: • voltijdse onderbreking • halftijdse onderbreking • vermindering met 1/5 Concreet wil dit zeggen dat je gedurende een bepaalde periode helemaal niet, halftijds of 4/5 werkt. De duur van deze periode verschilt van systeem tot systeem.

Een aantal overheidsdiensten heeft specifieke regelingen. Vraag daarom altijd aan je personeelsdienst op welke vorm van loopbaanonderbreking je recht hebt.

1.3 Word je betaald? Tijdens deze onderbreking ontvang je een uitkering van de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA) voor de volledige duur van de onderbreking. Deze uitkering wordt belast en heeft nadien effect op je jaarlijkse vakantie. Je hebt namelijk gedurende een bepaalde periode niet gewerkt. Meer informatie hierover vind je op www.rva.be onder de rubriek ‘Loopbaanonderbreking - Tijdskrediet’. In bepaalde gevallen vult de Vlaamse overheid deze federale uitkering aan met een Vlaamse aanmoedigingspremie. De Vlaamse overheid betaalt de aanmoedigingspremie maandelijks uit. Naargelang de sector waar je tewerkgesteld bent, verschilt de regeling. De werknemer is zelf verantwoordelijk voor het indienen van de aanvraag voor deze premie. Dit moet bij de Dienst Aanmoedigingspremies gebeuren, binnen de 6 maanden na het begin van de onderbreking. Dienst Aanmoedigingspremies en Sociale Promotie Koning Albert II laan 35 bus 21 - 1030 Brussel Tel.: 1700 (gratis) e-mail: [email protected]

7

2 Thematische loopbaanonderbreking Naast deze twee algemene regelingen bestaan er ook specifieke regelingen. We spreken dan over ‘thematische loopbaanonderbreking’. De specifieke regelingen die hieronder vallen zijn ‘ouderschapsverlof’, ‘verlof voor palliatieve zorg’ en ‘verlof voor medische bijstand’.

2.1 Ouderschapsverlof Ouderschapsverlof is voorzien voor de opvoeding van jonge kinderen. Via dat systeem kan je als ouder je loopbaan tijdelijk stopzetten of de arbeidstijd verminderen (halftijds of 1/5). Je kan dit doen: • bij de geboorte van een kind tot het twaalf jaar wordt. • bij adoptie van een kind, vanaf de inschrijving in het bevolkings- of vreemdelingenregister van de gemeente waar je verblijfplaats is tot het kind twaalf jaar wordt. • Indien je kind een fysieke en/of mentale beperking heeft van minstens 66 %, tot hij/zij 21 jaar wordt.

2.2 Verlof voor palliatieve zorg Zowel in de privé- als in de openbare sector kan je je loopbaan onderbreken voor het verlenen van palliatieve zorg. Dit is elke vorm van hulp, bijstand of verzorging aan een ongeneeslijk zieke patiënt die binnenkort overlijdt. 8

Het palliatief verlof duurt één maand en kan nog eens met één maand worden verlengd. Ook deze onderbreking kan je volledig of gedeeltelijk (halftijds of 1/5) opnemen. Gedurende dit verlof betaalt de RVA je een vervangingsinkomen onder de vorm van een uitkering. Tijdens je loopbaan kan je meerdere keren palliatief verlof opnemen, maar telkens voor een andere persoon. De patiënt hoeft geen lid van je gezin te zijn. Als de patiënt overlijdt tijdens het verlof kan je ervoor kiezen in loopbaanonderbreking te blijven of het werk te hervatten. Palliatief verlof kan, in zoverre voldaan is aan alle geldende voorwaarden, niet worden geweigerd of uitgesteld door de werkgever.

2.3 Verlof voor medische bijstand Verlof voor medische bijstand is bedoeld om een ernstig ziek gezins- of familielid (tot de 2de graad) bij te staan of te verzorgen. Je kan deze loopbaanonderbreking opnemen op de drie voorgenoemde manieren: ofwel stop je tijdens deze periode volledig met werken, ofwel werk je halftijds of 4/5. Gedurende deze periode ontvang je van de RVA een uitkering.

De meeste werknemers kunnen genieten van de loopbaanonderbreking in het kader van de medische bijstand. Toch geldt deze regeling niet in alle sectoren. Om na te gaan of jij hierop aanspraak kan maken, contacteer je het best je personeelsdienst.

2.4 Tijdskrediet met of zonder motief? Vroeger kon je in de privésector enkel tijdskrediet aanvragen binnen het algemene stelsel enerzijds en de thematische verloven anderzijds. Sinds september 2012 kent de privésector een opsplitsing van het algemeen tijdskrediet: ‘tijdskrediet met motief’ en ‘tijdskrediet zonder motief’. Motieven om tijdskrediet op te nemen kunnen bijvoorbeeld zijn: • zorgen voor je kind dat jonger is dan 8 jaar; • palliatieve zorgen verstrekken; • een zwaar ziek gezins- of familielid verzorgen; • een erkende opleiding volgen. Veel van deze motieven zijn gelijklopend met de thema’s van de thematische verloven (palliatief verlof, medische bijstand en ouderschapsverlof). Hierdoor denken veel mensen dat deze nieuwe regeling de thematische verloven binnen de privésector vervangt. Toch staan de twee volledig los van elkaar. De thematische verloven bestaan nog steeds naast het tijdskrediet met motief. 9

3 Zelfstandige in hoofdberoep? Ook als zelfstandige (in hoofdberoep) of medewerkende echtgenoot heb je recht op een vorm van loopbaanonderbreking. Je kan je beroepsactiviteit voor minstens vier opeenvolgende weken stopzetten: • om je ernstig ziek kind te verzorgen (medische bijstand aan een ziek kind); • of je kind of partner bij hun levenseinde te begeleiden (palliatieve zorg). Dit wil niet zeggen dat je de zaak moet sluiten. Iemand mag de activiteiten tijdens jouw onderbreking verder zetten. Bovendien kan je hiervoor enkele fiscale voordelen bekomen.

3.1 Verlof voor medische bijstand voor zelfstandigen Deze maatregel is enkel mogelijk als je zorgt voor een ernstig ziek kind. Voor dit verlof kan je geen aanspraak maken op een uitkering. Wel word je als zelfstandige vrijgesteld van één kwartaalbijdrage. Ondanks deze vrijstelling blijft het kwartaal meetellen in de pensioenloopbaan. Je kan als zelfstandige maar één keer voor hetzelfde kind genieten van dit voordeel.

3.2 Palliatief verlof voor zelfstandigen Neem je palliatief verlof om palliatieve zorg te geven aan je kind of partner? Dan krijg je eveneens een vrijstelling voor één kwartaalbijdrage. Daarnaast kan je als zelfstandige ook een uitkering aanvragen bij je Sociaal Verzekeringsfonds. Vraag hiervoor een attest aan de behandelende arts. Om op deze regeling aanspraak te kunnen maken dien je reeds gedurende minstens 2 kwartalen vóór de tijdelijke stopzetting, zelfstandige te zijn en je sociale bijdragen te hebben betaald.

4 Ben je mantelzorger, maar werk je niet? 4.1 Werkloos Mantelzorg wordt beschouwd als een activiteit in de private levenssfeer. Daarom ben je in principe niet verplicht er aangifte van te doen als je werkloos bent. Doe je geen aangifte, 10

dan moet je wel beschikbaar blijven voor de arbeidsmarkt. Voor mantelzorgers is deze beschikbaarheid dikwijls een probleem. Daarom kan je als werkloze vrijstelling aanvragen van bepaalde verplichtingen om sociale of familiale redenen. In dat geval: • mag je een voorgestelde job weigeren, • hoef je niet meer beschikbaar te zijn voor de arbeidsmarkt en • hoef je niet meer ingeschreven te zijn als werkzoekende. Je kan vrijstelling aanvragen voor een duur van minimum zes en maximum twaalf maanden. Na afloop kan je vragen ze te verlengen voor een periode van minimum drie en maximum twaalf maanden. De maximale duur van de vrijstellingsperiodes is 72 maanden (6 jaar).

4.2 Arbeidsongeschikt of invalide Ben je arbeidsongeschikt of invalide? Dan moet je vooraf toestemming vragen aan de adviserend geneesheer van je ziekenfonds om een werkzaamheid als mantelzorger te mogen verrichten. Bij problemen riskeer je immers het bedrag van je uitkeringen terug te moeten betalen, zelfs al bood je je hulp volledig gratis aan.

Deze toestemming vragen is niet nodig als het gaat om hulp aan je partner, kind of ouders in de eigen huiskring.

5

Meer info?

Meer informatie over de regelgevingen van tijdskrediet en loopbaanonderbreking, krijg je bij de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA). Je kan er ook voor aankloppen bij de VDAB. Informatie over de reglementering ervan krijg je ook bij de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg: www.werk.belgie.be. Vraag bovendien zeker raad bij je personeelsdienst en vakbond. VDAB Keizerslaan 11 - 1000 Brussel RVA Tel.: 0800/30 700 Keizerslaan 7 - 1000 Brussel E-mail: [email protected] Tel.: 02/515 41 11 Website: www.vdab.be Website: www.rva.be 11

Deel 2: Mantelzorgers en zorgbehoevenden staan niet alleen

12

Verschillende instanties verstrekken diensten of tussenkomsten voor zorgbehoevende personen en mantelzorgers. In dit hoofdstuk gaan we er dieper op in.

1 Verplichte ­ziekteverzekering Iedereen is verplicht om een ziekteverzekering af te sluiten bij een ziekenfonds. Deze verplichte ziekteverzekering voorziet voor heel wat ziektekosten een (gedeeltelijke) terugbetaling. Daarnaast zorgt ze voor een vervangingsinkomen in geval van ziekte, invaliditeit en moederschapsrust. De verplichte ziekteverzekering voorziet geen terugbetaling voor mantelzorg. Wel bestaat er een financiële tegemoetkoming voor palliatieve thuiszorg. Deze tussenkomst wordt ook wel het ‘palliatief forfait’ genoemd. Daarnaast bestaat er het ‘incontinentieforfait’, het ‘zorgforfait voor chronisch zieken’ en het ‘PVS-forfait’. Deze vier forfaits kan je met elkaar combineren.

1.1 Zorgforfait voor chronisch zieken Chronisch of langdurig zieken zijn soms sterk afhankelijk van de hulp van anderen. Deze kosten kunnen erg oplopen. Het chronisch zorgforfait komt hierin tussen. De tegemoetkoming wordt jaarlijks uitbetaald. Aan de tegemoetkoming zijn natuurlijk voorwaarden verbonden. Bij de berekening van het forfait wordt er bijvoorbeeld gekeken naar hoeveel zorg je nodig hebt. Bovendien verschilt het bedrag van de tegemoetkoming van persoon tot persoon. Voor meer informatie over de voorwaarden kan je terecht bij de Dienst Maatschappelijk Werk van je ziekenfonds.

Wanneer je hoge medische kosten hebt, zijn die automatisch gekend door het ziekenfonds. Maar als je minder goed voor jezelf kan zorgen, is je ziekenfonds daar niet meteen van op de hoogte. Daarom is het belangrijk zelf aan het ziekenfonds te vragen of je als chronisch zieke patiënt recht hebt op het zorgforfait.

13

1.2 Incontinentieforfait Het incontinentieforfait vergoedt de kosten voor incontinentiemateriaal van zwaar zorgbehoevende personen. Het forfait wordt jaarlijks uitbetaald. Voor het incontinentieforfait gelden strikte voorwaarden. Zo moet je: - gedurende minstens vier van de laatste twaalf maanden recht hebben op het forfait B of C in de thuisverpleging; - 3 of 4 scoren voor het criterium ‘incontinentie’; - en thuis verblijven. Het ziekenfonds betaalt het incontinentieforfait automatisch aan de leden waarvan ze weet dat ze in aanmerking komen. Maar soms is het ziekenfonds niet op de hoogte. Denk je hiervoor in aanmerking te komen, maar ontvang je dit forfait niet? Dan kan je contact opnemen met de Dienst Maatschappelijk Werk van je ziekenfonds. Vandaag bestaat er eveneens een forfaitaire tegemoetkoming voor mensen die thuis verzorgd worden en leiden aan een onbehandelbare vorm van incontinentie, maar niet voldoen aan de bovenstaande afhankelijkheidscritera.

1.3 PVS-forfait PVS staat voor Persistente Vegetatieve Status. PVS-patiënten zijn personen die in coma liggen na een ernstige, acute hersenbeschadiging. Dergelijke hersenbeschadiging kan bijvoorbeeld een schedeltrauma, hartstilstand of aderbloeding zijn. De toestand van de patiënt kan niet meer verbeteren. Het PVS-forfait komt tegemoet in de kosten voor genees-, verzorgings- en hulpmiddelen van PVS-patiënten die thuis (of in een centrum voor dagverzorging) verzorgd worden. De aanvraag bij het ziekenfonds gebeurt door de verantwoordelijke arts van een erkend deskundig ziekenhuiscentrum.

14

1.4 Palliatief thuiszorgforfait Voor een palliatieve thuispatiënt zal de huisarts een palliatief thuiszorgforfait aanvragen. Dit bedrag kan je gebruiken om genees-, verzorgings- en andere hulpmiddelen te betalen. De huisarts zal deze tussenkomst aanvragen via een aanvraagformulier, gericht aan de adviserend geneesheer van je ziekenfonds, wanneer hij bij de patiënt: - een ongeneeslijke ziekte vaststelt; - en een overlijden verwacht binnen de drie maanden. Na ontvangst van het formulier betaalt het ziekenfonds het palliatief forfait uit. Indien de patiënt na 30 dagen nog altijd aan de voorwaarden voldoet, kan de arts dit palliatief forfait nog één keer laten verlengen. Voor palliatieve patiënten met palliatief thuiszorgforfait valt ook het remgeld voor de huisarts en verpleegkundigen weg. 15

1.5 De inkomensvervangende tegemoetkoming, de integratietegemoetkoming en het THAB Personen met een handicap die geen of een laag inkomen hebben, kunnen soms aanspraak maken op een (bijkomende) financiële tegemoetkoming. Voor de inkomensvervangende tegemoetkoming moet je minstens 66% arbeidsongeschikt zijn. Bovendien mag je niet meer dan één derde verdienen van wat een gezonde persoon in jouw werksitiuatie zou verdienen. Voor de integratietegemoetkoming of de tegemoetkoming ‘hulp aan bejaarden’ (THAB) wordt er gekeken naar hoe goed je nog voor jezelf kan zorgen. Deze tegemoetkomingen worden uitbetaald aan personen met een handicap die minder goed voor zichzelf kunnen zorgen en daardoor bijkomende kosten hebben om zich aan het maatschappelijk leven aan te passen. De tegemoetkoming ‘hulp aan bejaarden’ is er voor Belgische 65-plussers met een handicap.

1.6 Steun bij hoge medische kosten 1.6.1 Globaal medisch dossier In een globaal medisch dossier (GMD) worden alle gegevens bijgehouden over je gezondheid (vb: je medische voorgeschiedenis, je geneesmiddelengebruik en verslagen van specialisten en andere zorgverleners). Iedereen kan een dergelijk dossier aan een huisarts vragen. Wie een GMD laat aanleggen bij zijn huisarts krijgt in bepaalde gevallen een betere terugbetaling. Je kan maar één GMD bij één huisarts openen. Vraag hierover meer informatie bij je huisarts.

16

1.6.2 Verhoogde tegemoetkoming en OMNIO-statuut Wanneer je geniet van de verhoogde verzekeringstegemoetkoming, krijg je voor heel wat ziektekosten meer terugbetaald. Bij een bezoek aan de dokter, tandarts, of kinesist zal je bijvoorbeeld minder remgeld betalen. De verhoogde tegemoetkoming is er niet voor iedereen. Bepaalde personen, zoals bijvoorbeeld gepensioneerden, weduwen(aars) en invaliden, kunnen deze tegemoetkoming krijgen als zij een laag inkomen hebben. Personen met een handicap en leefloners komen eveneens in aanmerking. Mensen met het OMNIO-statuut genieten ook van deze verhoogde tegemoetkoming. Gezinnen met een laag inkomen kunnen dit statuut aanvragen. 1.6.3 Maximumfactuur De maximumfactuur (MAF) is een financiële beschermingsmaatregel. Zodra de jaarlijkse medische kosten van je gezin een plafondbedrag bereiken, krijg je al je medische kosten volledig terug betaald. Er bestaan twee soorten maximumfacturen (MAF). Gezinnen die de verhoogde tegemoetkoming genieten, komen in aanmerking voor de sociale maximumfactuur. Andere gezinnen worden, afhankelijk van hun inkomen, beschermd door de inkomens-maximumfactuur.

2

Liberaal ziekenfonds

De Liberale Mutualiteit heeft een ruim aanbod aanvullende diensten voor zorgbehoevende personen en mantelzorgers. Het aanbod en de voorwaarden kunnen per ziekenfonds verschillen. We zetten de belangrijkste diensten op een rijtje. Meer informatie over elk van deze diensten vraag je het best aan je ziekenfonds.

17

2.1 Regionaal Dienstencentrum (RDC) Voor praktische informatie en ondersteuning bij de thuiszorg kan je terecht bij het Regionaal Dienstencentrum van je mutualiteit. Het centrum kan je doorverwijzen naar de aangepaste hulp- en dienstverlening. Bovendien kan je er terecht voor advies over woningaanpassingen en hulpmiddelen. Ook voor de coördinatie van een complexe thuiszorgsituatie kan je er aankloppen. Het Regionaal Dienstencentrum kan een multidisciplinair overleg (MDO) organiseren met alle betrokken hulpverleners, mantelzorger(s) en de patiënt. Op dit overleg wordt de zorgsituatie besproken en worden afspraken gemaakt om de thuiszorg zo optimaal mogelijk te organiseren. Tot slot organiseert het Regionaal Dienstencentrum allerhande groepsactiviteiten en infosessies. De contactgegevens van onze Regionale Dienstencentra vind je achteraan in deze brochure.

2.2 Dienst Maatschappelijk Werk (DMW) Ken je de Dienst Maatschappelijk Werk (DMW) van je ziekenfonds? Je kan er terecht met de meest uiteenlopende vragen en problemen. Heb je bijvoorbeeld vragen over administratieve problemen waarmee je geconfronteerd wordt tijdens de zorg? Of heb je vragen over tegemoetkomingen, voordelen en vrijstellingen waarop je recht hebt? Dan zal een maatschappelijk assistent(e) van de DMW je graag te woord staan. De hulp- en dienstverlening is gratis en is er voornamelijk voor zieken, personen met chronische gezondheidsproblemen, personen met een beperking, ouderen en zorgbehoevende personen. Daarnaast kan je ook bij de DMW terecht voor je inschrijving bij het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) of voor de toegang tot de Vlaamse zorgverzekering. Je kan de DMW raadplegen tijdens de consultaties in je plaatselijk kantoor. Indien je je moeilijk kan verplaatsen, kan je een huisbezoek aanvragen. De contactgegevens van de provinciale hoofdzetels vind je achteraan deze brochure.

18

2.3 Kortverblijf Als mantelzorger ben je soms tijdelijk niet in staat om te zorgen voor je ziek familielid. Je moet werken, bent zelf ziek of wil er gewoon enkele dagen tussenuit. Een centrum voor kortverblijf (CVK) biedt dan heel wat mogelijkheden. Een CVK biedt zorgvragende ouderen voor een beperkte periode een verblijf en verzorging. Ze zijn verbonden aan een woonzorgcentrum of een centrum voor herstelverblijf. Hierdoor bieden ze ook diensten aan zoals verpleegkundige hulp, revalidatie en animatie. Onder bepaalde voorwaarden voorziet de Liberale Mutualiteit een tussenkomst van maximaal 16 euro per nacht met een maximum van 30 overnachtingen per jaar. Vraag ernaar bij je ziekenfonds.

Om de reservatie van een kamer in kortverblijf eenvoudig te laten verlopen, hebben de Vlaamse provincies een handige website ontwikkeld: www.kortverblijven.be. Deze website geeft een overzicht van verschillende centra voor kortverblijf in heel Vlaanderen. Je kan er een vrije kamer zoeken voor een periode en locatie naar keuze. Je kan ook meteen een aanvraag versturen. Daarnaast vind je er nuttige informatie over de dienstverlening en de kostprijs van het verblijf.

2.4 Psychologische begeleiding bij kanker Vechten tegen kanker is zwaar en schudt je leven grondig door elkaar. Bovendien is het niet vanzelfsprekend om na de behandeling de draad weer op te pikken. Psychologische ondersteuning kan dan een grote hulp zijn. Daarom voorziet de Liberale Mutualiteit een tussenkomst voor consultaties bij een psycholoog. Deze tussenkomst geldt niet enkel voor de kankerpatiënt, maar ook voor zijn/haar partner en familieleden tot en met de tweede graad. De tussenkomst bedraagt maximum 15 euro per sessie, met een maximum van 120 euro per kalenderjaar. Meer informatie over deze tussenkomst en de voorwaarden, kan je bekomen bij de Dienst Maatschappelijk Werk van je ziekenfonds.



De Liberale Mututaliteit voorziet ook een tussenkomst tot 60% van de kostprijs van een cursus mindfulness (maximum van 120 euro per kalenderjaar).

19

2.5 Thuisverpleging In samenspraak met je huisarts kan je een beroep doen op een dienst voor thuisverpleging. Deze dienst is doorgaans gratis.

2.6 Gezins- en bejaardenhulp De diensten voor gezins- en bejaardenhulp bieden aangepaste hulp bij verschillende activiteiten zoals verzorging, verplaatsingen en huishoudelijke taken. De prijs hiervoor hangt af van het inkomen, het aantal personen ten laste en de graad van zorgbehoevendheid.

2.7 Poetsdienst Als je als zorgbehoevende niet meer in staat bent om je woning te onderhouden, kan je een beroep doen op poetshulp. Ook hier is de prijs afhankelijk van het inkomen en het aantal personen ten laste. Sommige poetshulp kan je betalen met dienstencheques. Dienstencheques zijn er voor iedereen en dus niet alleen voor zorgbehoevende personen. Eén dienstencheque is bruikbaar voor één uur poetsen. Bovendien zijn dienstencheques fiscaal aftrekbaar.

2.8 Oppashulp Als mantelzorger kan je een beroep doen op een oppasdienst. Een professionele hulpverlener of vrijwilliger komt de zorgbehoevende dan gezelschap houden. Voor deze dienst wordt meestal een kleine vergoeding gevraagd.

20

2.9 Klusjesdienst Indien de woning van de zorgbehoevende dient opgeknapt te worden kan je terecht bij de klusjesdienst. Schilderen, behangen of kleine reparaties in de woning die niet door een vakman moeten gebeuren, komen in aanmerking. Je betaalt een vergoeding per uur op basis van het inkomen.

2.10 Uitleendienst De meeste ziekenfondsen hebben een groot aanbod hulpmiddelen die ze uitlenen. Dikwijls verhuurde materialen zijn bijvoorbeeld noodoproepsystemen, ziekenhuisbedden, toiletstoelen of krukken. Je betaalt een waarborg. Die krijg je terug wanneer je het hulpmiddel in goede staat terugbrengt. Het huurgeld wordt per dag aangerekend en is afhankelijk van de aard van het materiaal. Er is ook mogelijkheid om medisch materiaal aan te kopen, zoals bijvoorbeeld incontinentiemateriaal.

2.11 Thuisoppas voor Alzheimerpatiënten Zorg dragen voor een Alzheimerpatiënt is een intensieve bezigheid. Ook jij hebt als mantelzorger eens behoefte aan een adempauze. De vereniging Baluchon Alzheimer België en Sowel vzw bieden een oplossing op maat met degelijk opgeleide oppassers. Op die manier kan de thuiszorgsituatie tijdelijk worden ontlast. De Liberale Mutualiteit biedt hiervoor een tussenkomst (indien je een beroep doet op één van beide organisaties voor een oppasser aan huis). Het moet wel gaan om Alzheimerpatiënten die op permanente basis thuis worden verzorgd. Er worden tot 14 nachten vergoed. De tussenkomst wordt betaald na voorlegging van de factuur.

21

22

3 Tegemoetkomingen van de Vlaamse regering 3.1 Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) Personen met een handicap kunnen voor ondersteuning een beroep doen op het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH). Het VAPH wil de participatie, integratie en gelijkheid van kansen van personen met een handicap bevorderen. Het VAPH doet dit op drie grote domeinen. 3.1.1 Hulpmiddelen en aanpassingen Het VAPH ondersteunt personen met een handicap door de terugbetaling van bepaalde hulpmiddelen of woning- en wagenaanpassingen. Heb je bijvoorbeeld een traplift nodig? Of aanpassingen in je badkamer? Vraagt je wagen om enkele noodzakelijke aanpassingen? Ook sommige communicatiehulpmiddelen kunnen vergoed worden. Een spraaksynthesizer komt bijvoorbeeld in aanmerking. Het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap verleent daarnaast tegemoetkomingen voor noodzakelijke aanpassingen aan de woning (zie deel 3 van deze brochure). Of je een tussenkomst kan krijgen voor je hulpmiddel of aanpassing is natuurlijk afhankelijk van een aantal voorwaarden. Alle soorten hulpmiddelen en aanpassingen waarvoor je een tegemoetkoming kan aanvragen zijn opgenomen in een refertelijst. Je kan de refertelijst consulteren op www.vaph.be of aanvragen bij je provinciale afdeling. Heb je een hulpmiddel nodig dat niet in deze lijst voorkomt, dan kan je hiervoor – onder bepaalde voorwaarden – toch een aanvraag indienen bij het VAPH. Je dossier zal worden voorgelegd aan de Bijzondere Bijstandscommissie. Deze commissie zal over je aanvraag beslissen. 3.1.2 Subsidiëring van voorzieningen en diensten Je kan bij het VAPH ook een beroep doen op diensten die door hen worden gesubsidieerd: - Heb je nood aan hulp aan huis (assistentie in het dagelijkse leven of thuisbegeleiding), dan kan je via de ambulante dienstverlening hulp krijgen bij je dagelijkse activiteiten. - Voor opvang overdag kan je terecht bij semi-residentiële voorzieningen. - Residentiële voorzieningen zijn er voor alle personen die niet permanent in een thuis23

situatie kunnen worden opgevangen. Daar krijg je 24 uur op 24, 7 dagen op 7, begeleiding en zorg. 3.1.3 Persoonlijke-assistentie budget (PAB) Woon je thuis, maar heb je extra hulp en zorg nodig om zelfstandig te kunnen leven? Dan kan je bij het VAPH een persoonlijke-assistentiebudget aanvragen. Het is een budget om assistentie thuis, op school en/of op het werk te organiseren en te financieren. Door de hulp van een persoonlijke assistent kan je je zelfstandigheid vergroten. Als houder van een PAB word je ‘budgethouder’ genoemd en word je werkgever van een persoonlijke assistent. Een commissie van deskundigen bepaalt de hoogte van het budget. Ze houdt hierbij rekening met je noden en behoeften. Die zijn onder meer afhankelijk van je beperking en leefsituatie. 3.1.4 Aanvraag indienen? Voor je beroep kan doen op de diensten van het VAPH, dien je je er eerst in te schrijven. Dit is enkel mogelijk voor: - personen met een handicap; - die jonger zijn dan 65 jaar; - en in Vlaanderen of Brussel wonen. Ben je 65 jaar of ouder, dan kan je blijven genieten van hun dienstverlening voor zover het over een handicap gaat waarvoor je reeds bij het VAPH was ingeschreven voor je 65ste. Aanvragen voor een tussenkomst van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) worden ingediend bij de provinciale afdeling van het VAPH. Vooraf moet je een dossier laten opstellen door een multidisciplinair team.

De dienst maatschappelijk werk van je ziekenfonds is hiervoor erkend en kan je begeleiden en helpen bij jouw inschrijving bij het VAPH.

24

3.1.5 Meer info? Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap Sterrenkundelaan 30 1210 Brussel Tel.: 02/225 84 11 e-mail: [email protected] website: www.vaph.be Bron: VAPH

3.2 Vlaamse zorgverzekering 3.2.1 Wat? De Vlaamse zorgverzekering bestaat sinds 2001 en voorziet maandelijks een tegemoetkoming in de niet-medische kosten voor zwaar zorgbehoevende personen. Onder niet-medische kosten verstaan we o.a. kosten voor een oppas- of poetshulp, vervoersonkosten en de aankoop van hulpmiddelen. De Vlaamse zorgverzekering geeft een vergoeding aan twee verschillende groepen. Enerzijds bestaat de zorgvergoeding voor mantel- en thuiszorg voor personen die in hun thuismilieu verblijven. Het thuismilieu is de plaats waar de zorgbehoevende effectief woont. Dit kan het eigen huis zijn, maar bijvoorbeeld ook een serviceflat. Anderzijds is er ook de zorgvergoeding voor residentiële zorg. Die is er voor mensen die verblijven in een door de Vlaamse overheid erkend woonzorgcentrum (WZC), een RVT of een psychiatrisch verzorgingstehuis (PVT). De Vlaamse zorgverzekering is een initiatief van de Vlaamse overheid, die de concrete uitvoering van de zorgverzekering toevertrouwt aan de zorgkassen: • de zorgkassen gelinkt aan de vijf grote mutualiteiten • de zorgkas van DKV • de Vlaamse zorgkas

25

3.2.2 Wie moet zich aansluiten? Wie in Vlaanderen woont is verplicht zich aan te sluiten bij de Vlaamse zorgverzekering vanaf het jaar dat hij/zij 26 wordt. Brusselaars mogen zich aansluiten indien zij dit wensen, maar zijn daartoe niet verplicht. Iedereen kan wel vrij kiezen bij welke zorgkas hij wil aansluiten. De Zorgkas van de Liberale Mutualiteit heet je alvast van harte welkom! Ook personen die jonger zijn dan 26 jaar komen in aanmerking voor een vergoeding, zelfs al betaal je geen bijdrage. Ben je jonger dan 18 jaar, dan dient één van je ouders of je voogd bij een zorgkas aangesloten te zijn. Deze persoon moet een aanvraag voor een vergoeding van de Vlaamse zorgverzekering voor jou indienen. 3.2.3 Hoe aansluiten? Je sluit je aan bij de zorgkas door jaarlijks een bijdrage te betalen. Deze bijdrage bedraagt 10 euro voor personen met een verhoogde tegemoetkoming of OMNIO-statuut (als je hierop recht had op 1 januari van het vorige kalenderjaar) en 25 euro per persoon voor gewoon verzekerden. Opgelet! De bijdrage dient ten laatste op 30 april van het jaar op de rekening van de zorgkas te staan. Als je je vergoeding niet betaalt, kan je een boete krijgen of je recht op een vergoeding verliezen. 3.2.4 Welke procedure dien je te d ­ oorlopen? De tegemoetkoming van de Vlaamse zorgverzekering is een tegemoetkoming voor zwaar zorgbehoevende personen. Zwaar zorgbehoevend wil zeggen dat je voor lange tijd niet voor jezelf kan zorgen. Om dit de bewijzen heb je een attest nodig. Hiervoor moet je je laten scoren door een ‘gemachtigd indicatiesteller’. Dit is meestal een maatschappelijk werker van de Dienst Maatschappelijk Werk van je ziekenfonds, de dienst voor gezinszorg of het OCMW. Zij scoren je aan de hand van de BEL-profielschaal. Deze schaal meet hoe groot je zorgbehoefte is. Je hebt recht op een tegemoetkoming van de Vlaamse zorgverzekering indien je minimum 35 punten scoort op de schaal. Dan wordt je dossier overgemaakt aan de zorgkas waarbij je 26

aangesloten bent. Het is de zorgkas die uiteindelijk de beslissing neemt. De BEL-profielschaal is niet de enige schaal op basis waarvan je een attest kan verkrijgen. Soms beschik je reeds over een geschikt attest en dan kan je rechtstreeks je aanvraag indienen bij je zorgkas. Een overzicht van attesten die in aanmerking komen voor een tegemoetkoming van de Vlaamse zorgverzekering vind je op www.vlaamsezorgverzekering.be. 3.2.5 Hoe een aanvraag indienen? De aanvraag voor een zorgvergoeding moet je indienen bij de zorgkas waarbij je bent aangesloten. Alle formulieren die je nodig hebt voor een aanvraag zijn beschikbaar bij de zorgkas of op de website www.vlaamsezorgverzekering.be. 3.2.6 Meer info? Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid Afdeling Vlaamse zorgverzekering - Team Zorgfonds Tel.: 02/553 46 90 E-mail: [email protected] Website: www.vlaamsezorgverzekering.be Bron: Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid

27

4 Provinciale ­tegemoetkomingen Ook verschillende Vlaamse provincies verlenen tegemoetkomingen of premies voor mantelzorgers of zorgbehoevenden. De premies en voorwaarden zijn wel overal verschillend. De provincies Antwerpen, Oost-Vlaanderen en Limburg voorzien eveneens een Provinciale Mantelzorgpremie. Voor meer informatie over deze tegemoetkomingen kan je terecht bij je provincie. Provincie Antwerpen, Dienst Welzijn en Gezondheid Boomgaardstraat 22 bus 100 - 2600 Antwerpen Tel.: 03/240 61 61 Provincie Vlaams-Brabant, Dienst Welzijn en Gezondheid – Cel Ouderen Provincieplein 1 - 3010 Leuven Tel.: 016/26 73 89 Provincie West-Vlaanderen, Dienst Welzijn Koning Leopold III-laan 41 - 8200 Sint-Andries Tel.: 050/40 33 25 Provinciebestuur van Oost-Vlaanderen, Dienst Preventie, Hulperlening en Zorg Woodrow Wilsonplein 2 - 9000 Gent Tel.: 09/267 75 09 Provincie Limburg, Dienst Ouderen Universiteitslaan 1 - 3500 Hasselt Tel.: 011/23 72 80

5

Lokale mantelzorgpremie

Een aantal gemeenten kent gemeentelijke premies toe voor mantelzorgers of zorgbehoevende personen. De aard en de voorwaarden van deze premies zijn overal verschillend. Voor meer informatie hierover, kan je terecht bij je gemeentebestuur of je OCMW.

28

6 Steun aan kankerpatiënten Ziektekosten voor de behandeling van kanker kunnen hoog oplopen. Personen met kanker, van wie het gezinsinkomen lager is dan de vooropgestelde grens, kunnen financiële steun krijgen om deze kosten te dragen. Het Sociaal Fonds van de Vlaamse Liga tegen Kanker (VLK) biedt financiële ondersteuning aan kankerpatiënten wanneer deze ziektekosten problematisch worden. Het bedrag wordt berekend op basis van de medische kosten en het kadastraal inkomen van zijn of haar woning. Deze ondersteuning wordt éénmaal per jaar toegekend. Ook de Stichting tegen Kanker is er voor kankerpatiënten die moeite ondervinden om de medische kosten te dragen. Zij betalen maximaal 4 keer over 2 opeenvolgende jaren een tussenkomst. Opgelet! Alle mogelijkheden voor een tussenkomst bij andere instanties (OCMW, ziekenfonds, enzovoort) moeten uitgeput zijn alvorens je je tot de Stichting kan richten. De Stichting is de laatste instantie die je kan contacteren. Beide organisaties hanteren verschillende voorwaarden voor het toekennen van een tussenkomst. Meer informatie verkrijg je via de onderstaande contactgegevens. Vlaamse Liga tegen Kanker – Kankerfonds Koningsstraat 217 1210 Brussel Tel.: 078/15 07 02 E-mail: [email protected] Stichting tegen Kanker – Departement Sociale Dienstverlening Leuvensesteenweg 479 1030 Brussel Tel.: 02/743 45 88 of 02/733 68 68 E-mail: [email protected] Bron: Vlaamse Liga tegen Kanker en Stichting tegen Kanker

29

Deel 3: Woningaanpassing

Trappen, drempels, deuren en andere hindernissen kunnen in zorgsituaties lastig zijn. Bepaalde aanpassingen, bijvoorbeeld een traplift plaatsen of een deur verbreden, kunnen dit verhelpen. Vaak maken de juiste aanpassingen het mogelijk om thuis zelfstandig te blijven functioneren. Deze aanpassingen kosten soms veel geld. Wist je dat je bij een aantal instanties kan aankloppen voor een tegemoetkoming? Hier geven we een kort overzicht.

30

1 Vlaams Gewest 1.1 Vlaamse aanpassingspremie voor ouderen Word je geconfronteerd met de fysieke ongemakken van het ouder worden en pas je je woning hieraan aan? Dan kom je misschien in aanmerking voor de Vlaamse aanpassingspemie. Deze premie is er voor ouderen (65+), al dan niet met een beperking. Je kan ook een aanvraag indienen voor een oudere die bij je inwoont, terwijl je zelf nog jonger bent dan 65 jaar. De premie wordt pas berekend en uitbetaald na voorlegging van de factuur. Je kan dus pas een aanvraag indienen wanneer de werken zijn afgerond. Naast deze leeftijdsvoorwaarde zijn er natuurlijk ook andere voorwaarden waaraan je moet voldoen om aanspraak te kunnen maken op deze premie. Voor meer informatie over de voorwaarden en de aanvraagprocedure kan je terecht bij je gemeentebestuur of bij het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Agentschap Wonen-Vlaanderen Phoenixgebouw Koning Albert-II laan 19 bus 40 1210 Brussel Tel.: 02/553 17 52 Website: www.bouwenenwonen.be

1.2 Vlaamse verbeteringspremie Soms voldoet je woning niet meer aan je noden. Ze wordt te klein, sanitaire of elektrische installaties zijn verouderd of het dak is niet meer wat het moet zijn. Als je als bewoner of verhuurder bepaalde verbeterwerkzaamheden uitvoert (zoals dakwerken, buitenschrijnwerken, isoleringswerken of verbouwingswerken), kom je misschien in aanmerking voor deze premie. Ook bij deze premie worden voorwaarden gesteld rond inkomen, woning en facturen. Voor meer informatie over de voorwaarden en aanvraagprocedure, kan je terecht bij je gemeentebestuur of bij het Agentschap Wonen-Vlaanderen.

31

Agentschap Wonen-Vlaanderen Phoenixgebouw Koning Albert-II laan 19 bus 40 1210 Brussel Tel.: 02/553 17 52 Website: www.bouwenenwonen.be

1.3 Vlaamse renovatiepremie Ken je de Vlaamse renovatiepremie? Deze premie draagt bij in de kosten die eigenaars maken om hun woning te renoveren. De renovatie dient om de kwaliteit van de woning te verbeteren. Natuurlijk is de premie afhankelijk van het soort werken dat je uitvoert en moet je voldoen aan een aantal voorwaarden. Voor bijkomende informatie over de renovatiepremie, de aanvraagprocedure en de voorwaarden, kan je terecht bij je gemeentebestuur of bij het Agentschap Wonen-Vlaanderen. Agentschap Wonen-Vlaanderen Phoenixgebouw Koning Albert-II laan 19 bus 40 1210 Brussel Tel.: 02/553 17 52 Website: http://www.bouwenenwonen.be Bron: Vlaamse overheid

1.4 Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) Ook het VAPH betaalt een deel van de kosten voor woningaanpassingen terug. Het gaat om kosten die noodzakelijk zijn wegens het hebben van een handicap. 1.4.1 Tegemoetkoming voor verbouwen of ombouwen Soms is het nodig je woning om te bouwen. Je badkamer is bijvoorbeeld niet goed ingericht om je er met een rolstoel te bewegen. Dan voorziet het VAPH hiervoor een tegemoetkoming. 32

Alle soorten woningaanpassingen waarvoor je bij het VAPH een tegemoetkoming kan aanvragen, zijn opgenomen in een refertelijst. Deze kan je raadplegen op www.vaph.be. Wens je een woningaanpassing uit te voeren die hierin niet vermeld staat? Dan kan je deze vraag voorleggen aan de Bijzondere Bijstandscommissie (BBC) van het VAPH.

Doe eerst de aanvraag en voer pas nadien de aanpassingswerken uit. Voor de aanvraag van een tegemoetkoming van het VAPH kan de Dienst Maatschappelijk Werk van je ziekenfonds je helpen. Derdebetalersregeling Normaal gezien betaal je eerst zelf de factuur voor je woningaanpassing. Nadien betaalt het VAPH het bedrag aan jou terug. Je kan ook voor de derdebetalersregeling kiezen. Dan betaalt het VAPH de factuur rechtstreeks aan de uitvoerder van de aanpassingen. Je moet hiervoor een afstandsverklaring ondertekenen. De uitvoerder van de aanpassingen moet uiteraard ook akkoord gaan met deze betaalwijze. 1.4.2 Tegemoetkoming bij nieuwbouw Wil je een nieuwe woning bouwen die aangepast is aan je noden? Dan kan je een tegemoetkoming bij het VAPH aanvragen voor extra kosten die het gevolg zijn van: • de meeroppervlakte: bijvoorbeeld de extra ruimte die nodig is om te draaien met je rolstoel; • de aanvullende uitrusting van je woning in functie van je beperking: bijvoorbeeld een automatische deuropener, een onderrijdbare wastafel, handgrepen, ... Bovenstaande meerkosten bij nieuwbouw zijn niet opgenomen in de refertelijst. Daarom worden dergelijke aanvragen voorgelegd aan de Bijzondere Bijstandscommissie (BBC). 1.4.3 Meer info? Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap Sterrenkundelaan 30 1210 Brussel Tel.: 02/225 84 11 E-mail: [email protected] Bron: VAPH

33

2 Provinciale premies De meeste provincies verlenen een aanpassingspremie voor de woning. De voorwaarden zijn wel overal verschillend. Voor meer informatie hierover kan je terecht bij je provincie. Provincie Antwerpen, Dienst Welzijn en Gezondheid Boomgaardstraat 22 bus 100 2600 Antwerpen Tel.: 03/240 56 37 Provincie Vlaams-Brabant, Dienst Wonen Provincieplein 1 3010 Leuven Tel.: 016/26 73 10 Provincie West-Vlaanderen Koning Leopold III-laan 41 8200 Sint-Andries Tel.: 050/40 31 11 Provinciebestuur van Oost-Vlaanderen, Dienst Maatschappelijke participatie Woodrow Wilsonplein 2 9000 Gent Tel.: 09/267 75 32 Provincie Limburg, Dienst Ouderen Universiteitslaan 1 3500 Hasselt Tel.: 011/23 72 02

3 Gemeentelijke t­ egemoetkomingen Sommige gemeenten kennen specifieke premies toe voor aanpassingen aan de woning. Je kan hierover informatie bekomen bij je gemeentebestuur. 34

4 Advies en informatie over het aanpassen van een woning Voor advies en informatie over het aanpassen van een woning, aangepast bouwen en toegankelijkheid kan je terecht bij: Regionale Dienstencentra van de Liberale Mutualiteit Contactgegevens: zie deel 4 Enter vzw, het Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid Belgiëplein 1 3510 Kermt (Hasselt) Tel.: 011/26 50 30 Fax: 011/87 41 39 E-mail: [email protected] Website: http://www.entervzw.be Vzw Toegankelijkheidsbureau Belgiëplein 1 3510 Kermt (Hasselt) Tel.: 011/87 41 38 Fax: 011/87 41 39 E-mail: [email protected] Website: http://www.toegankelijkheidsbureau.be

Informatie over premies en tegemoetkomingen: Kijk op www.rechtenverkenner.be of www.premiezoeker.be of bel de Vlaamse Infolijn op het gratis nummer 1700.

35

Deel 4: Contact

1 Nationaal contactpunt vzw Liever Thuis LM Livornostraat 25 1050 Brussel Tel.: 02/542 87 09 Fax: 02/542 86 99 E-mail: [email protected] Website: www.lieverthuis.mut400.be

2 Regionale en lokale contactpunten Regionaal Dienstencentrum Liberale Mutualiteit Antwerpen Lange Nieuwstraat 109 2000 Antwerpen Tel.: 03/203 76 93 E-mail: [email protected] Regionaal Dienstencentrum Liberale Mutualiteit Oost-Vlaanderen Brabantdam 109 9000 Gent Tel.: 09/269 70 32 E-mail: [email protected]

36

Dienst Thuiszorg Liberale Mutualiteit Brabant Koninginneplein 51-52 1030 Brussel Tel.: 02/209 49 75 E-mail: [email protected] RDC TIENEN Minderbroedersstraat 30 3300 Tienen Tel.: 016/82 27 10 RDC HALLE Vondel 23 1500 Halle Tel.: 02/356 85 88

Regionaal Dienstencentrum Liberale Mutualiteit Vlaams-Gewest ASSE Prieelstraat 22 1730 Asse Tel.: 02/454 06 78 E-mail: [email protected] AALST Korte Zoutstraat 16 9300 Aalst E-mail: [email protected]

Regionaal Dienstencentrum Liberale Mutualiteit West-Vlaanderen Revillpark 1 8000 Brugge Tel.: 050/45 01 00 E-mail: [email protected] Regionaal Dienstencentrum ‘Horizon’ Liberale Mutualiteit Limburg Geraetsstraat 20 3500 Hasselt Tel.: 011/29 10 00 E-mail: [email protected]

3 Provinciale hoofdzetels van de Dienst ­Maatschappelijk Werk van het liberaal ziekenfonds DMW Antwerpen Lange Nieuwstraat 109 2000 Antwerpen Tel.: 03/203 76 47 E-mail: [email protected]

DMW Limburg Geraetsstraat 20 3500 Hasselt Tel.: 011/29 10 00 E-mail: [email protected]

DMW Oost-Vlaanderen Brabantdam 109 9000 Gent Tel.: 09/235 72 85 E-mail: [email protected]

DMW West-Vlaanderen Revillpark 1 8000 Brugge Tel.: 050/45 01 00 E-mail: [email protected]

DMW Brabant Koninginneplein 51-52 1030 Schaarbeek Tel.: 02/209 48 91 E-mail: [email protected]

DMW Vlaams-Gewest Prieelstraat 22 1730 Asse Tel.: 02/454 06 78 E-mail: [email protected]

37

38

Deze brochure is een uitgave van de vzw Liever Thuis LM. • Als mantelzorger of zorgbehoevende kan je bij ons terecht met je verhaal. Wij maken graag tijd om te luisteren naar je zorgen en vragen. Ook voor het geven van informatie of advies over de voorzieningen en diensten in de thuiszorg en de welzijnssector staan we steeds paraat. • We organiseren regelmatig infosessies waarop je bijleert en mensen in dezelfde situatie kan ontmoeten. Via het ledenblad word je regelmatig geïnformeerd over nuttige diensten en onderwerpen. Ook op onze website www.lieverthuis.mut400.be vind je bijkomende informatie over heel wat interessante thema’s. • Daarnaast komen wij op voor jouw belangen door bij de overheid te ijveren voor een goed uitgebouwde dienstverlening. Het lidmaatschap is gratis. Je kan lid worden op eenvoudige aanvraag.

Tekst afgesloten op 31 oktober 2012 39

Verantwoordelijke Uitgever: R. De Waele, Livornostraat 25, 1050 Brussel