Zondag 10 september 2006
gezamenlijke avonddienst
ds. I.J. Bijlsma
Schriftlezingen: Psalm 1 en Johannes 4:5-14 Preek
Jullie kennen vast wel het sprookje van Doornroosje. Dat gaat over een koning en een koningin, die al jaren lang heel erg graag een kind wilden. Gelukkig werd er een kind geboren. Op het geboortefeest werden er toen twaalf feeën bij haar wieg uitgenodigd om goede wensen te doen. Maar op een bepaald ogenblik komt er ook een 13e fee binnen. Zij zegt, dat dit meisje /als ze straks 15 jaar is/ zich aan een spinnewiel zal prikken en dan dood neer zal vallen. Haar ouders proberen dan dat dit niet zal gebeuren door alle spinnewielen weg te doen…. Want natuurlijk willen ze graag dat hun kleine prinsesje groot en gelukkig zal worden…. Vanavond hebben we eerst een Psalm gelezen. Daarin wordt ook een goede wens /een gelukwens/ gezegd.. Verder wordt er in de psalm gezegd dat er in het leven ook verdrietige dingen zijn; maar ook heel duidelijk wanneer je echt gelukkig kunt worden - door naar de woorden van God te luisteren en op Hem te vertrouwen………… Wie zijn of haar Bijbel precies in het midden openslaat, komt in het boek van de Psalmen terecht. Misschien is het méér dan toeval. De Psalmen staan niet alleen midden in ‘onze’ Bijbel; in de Hebreeuwse Bijbel staan ze trouwens als de Geschriften achteraan, maar ze staan ook midden in het leven. De Psalmen zijn uit het leven gegrepen – dat zullen u en jullie zeker ontdekken, wanneer we in het komende seizoen er op verschillende manieren mee bezig zullen zijn…. Calvijn noemt het boek Psalmen Gods apotheek, waar je de medicijnen van de plank kunt halen die je nodig hebt…… In de vroege kerk was het niets bijzonders, wanneer christenen het hele Psalmboek uit hun hoofd kenden… Kort en goed, de psalmen leefden in de hoofden en harten van de eerste christenen…. En ook wij hier kunnen groeien in geloof door de Psalmen… Neem bijvoorbeeld deze eerste Psalm…… In de aanspraak van deze Psalm komt het begrip ‘gelukkig’ /in de vertaling van ’51 ‘welzalig’/ voor. In het Hebreeuws betekent dat veel meer dan in onze taal.
www.KerkeninZuidland.nl
Zondag 10 september 2006
gezamenlijke dienst
ds. I.J. Bijlsma
Het gaat om totale vervulling, om compleet welzijn… Wie dit toekomt?… Hen die vreugde vinden in het zich verdiepen in de wil van God. Letterlijk wordt hier zoiets bedoeld als: Zij die de woorden zachtjes voor zich heen halfluid mompelen. Hardop lezen helpt je, om wat je leest, beter je eigen te maken. Wij zijn in onze cultuur eraan gewend geraakt, om in stilte te lezen.
Ook de Bijbel.
Je ogen vliegen over de regels heen, maar neem je ook op wat er staat?…. Probeer eens hardop te lezen, ook als u alleen bent…… Zo dringen die woorden beter tot je door en worden ze vlees en bloed in je leven….. En de belofte is dan dat zo iemand als een boom zal zijn..
‘Worden als een boom’….
In dat geval worden we niet langer beheerst door de omstandigheden.
We ervaren stabiliteit.
Kaf wordt weggeblazen. Een boom heeft wortels. De Psalm spreekt over een boom aan het water. Bomen die ergens anders staan, hebben steeds weer regen nodig. Droge seizoenen nekken die boom. Ze gaan dood…. Maar een boom aan het water doorstaat de hitte. Omstandigheden worden minder belangrijk, simpel omdat de boom direct toegang tot water heeft. Zo is het ook bij het intens bezig zijn met het Woord van God. Dat geeft toegang tot iets wat je stabiel maakt. Iemand schreef eens dat vreugde niet de afwezigheid van problemen is, maar de aanwezigheid van God. Al drogen alle andere bronnen op, het intens bezig zijn met Gods Woord geeft contact met het eeuwige Water. Al vallen alle andere lichten uit, dát bezig zijn maakt contact met Licht, dat altijd brandt.. Al brengt het seizoen geen vrucht voort, jij blijft groeien…… Misschien dacht u bij deze Psalm dat er een naïeve voorstelling van zaken wordt gegeven; en dat hier gezegd wordt dat goed gedrag altijd wordt beloond met geluk. ^‘Als ik me maar goed gedraag, komt alles wel goed’^…… ‘Alles wat hij doet komt tot bloei’ lezen we in vers 3. Maar lees goed wat er staat: Zo iemand is ‘als een boom die op zijn tijd vrucht draagt’. Omdat de boom aan de oever van het water staat, zal hij niet sterven en zullen zijn bladeren niet verdorren.. www.KerkeninZuidland.nl
2/6
Zondag 10 september 2006
gezamenlijke dienst
ds. I.J. Bijlsma
Maar ook zulke bomen gaan door vier jaargetijden heen... Dat betekent dat er ook tijden zijn dat de boom geen vrucht draagt. Heel realistisch!……… Hier wordt dus niet beloofd dat als je maar bezig bent met het Woord van God, alles in je leven voorspoedig zal verlopen. Maar Beloofd wordt dat je moeilijke tijden zult kunnen doorstaan….. Wat is nu dat ‘zich verdiepen in de wet van de Heer’ eigenlijk? Het is /zoals rabbijn Soetendorp dat formuleer/ een ‘mijmerend broeden’ over wat God in Zijn Woord zegt.. God begint Hij kiest het onderwerp; Je leert Hem kennen en daardoor ook jezelf….. Daarover gaat Psalm 1… Wanneer je God het gesprek laat beginnen, ga je veel dieper. Dat ‘mijmerend broeden’ is dan antwoord geven op wat God tegen je zegt. Je denkt na over een Bijbeltekst totdat je beseft wat God je duidelijk wil maken. Daarop geef je antwoord… Daarbij moet je je niet gedragen als een boom die het water vriendelijk gedag zegt zonder zijn wortels erin te steken en het op te zuigen……. De Psalmist luistert eerst intens en denkt na over de gevolgen van de tekst voor zijn eigen leven… En daarna reageert hij en geeft antwoord…… Zo zul je jezelf beter leren kennen, je levensdoel ontdekken en vreugde ontvangen………. Uit de vergelijking kunnen we meerdere dingen leren. De aan water geplante boom geeft aan dat dat ‘mijmerend broeden’ een gevoed worden is vanuit het Woord….. Het beeld zegt ons wat we opzuigen, hoe we dat doen, en wanneer… Wat zuigen we in ons op?…….De wet van de Heer. De wet?.. Waarom staat in vers 2 ‘wet’ en bv. niet ‘bijbel’ of ‘God’? Sommige mensen denken daarom dat we ons in de Tien Geboden moeten verdiepen of in het boek Exodus. Maar dat bedoelt de Psalmdichter niet… Ook Jezus verwijst wel eens naar de wet om daarna uit bijvoorbeeld de Psalmen te citeren… De Bijbel bedoelt met ‘wet’ vaak het hele gezaghebbende Woord van God.
Dit gebeurt
niet voor niets.
www.KerkeninZuidland.nl
3/6
Zondag 10 september 2006 gezamenlijke dienst ds. I.J. Bijlsma De Bijbel verandert voor ons niet van dode teksten in levende Woorden als we weigeren de hele Bijbel als gezaghebbend te aanvaarden……. De Joodse schrijver Martin Buber zei eens dat als je de Bijbel niet volledig accepteert, je hem wel kunt lezen, maar niet zult horen….. Via Zijn Woord wil God als het ware met je worstelen… Maar stel, dat je een gedeelte niet gelooft omdat je het achterhaald vindt; Dan worstel je er ook niet met God…. Zo’n God kan je niet overtuigen, niet op de grond gooien, je leven niet veranderen….. Buber zegt ook dat als de Bijbel geen ‘wet’ voor je is, de Bijbel je ook niet kan laten zien hoeveel God van je houdt… Als je de zogenaamde ‘achterhaalde gedeelten’ uit de Bijbel niet accepteert, hoe kun je dan wel de teksten aanvaarden waarin God zegt dat Hij je waardeert, juist als jij je waardeloos voelt?;
In zo’n gemoedstoestand zul je toch ook die teksten niet geloven?…….
Hoe moeten we bezig zijn met dat Woord?… Vergelijk de stam van een boom eens met een buis. Een buis laat water aan de ene kant binnenkomen om het er aan de andere kant weer uit te laten gaan…. Een boom daarentegen zuigt water in zich op om het niet weer te laten verdwijnen. Water wordt gebruikt om vrucht te dragen…….. Dat ‘mijmerend broeden’ maakt van het Woord vlees en bloed;
dat maakt van een principe
werkelijkheid… Dat proces raakt niet alleen je verstand, maar ook je gevoel /je hart/, en ook nog je handen… Het raakt het verstand, omdat je je afvraagt hoe je leven er op basis van de gelezen waarheid moet gaan uitzien. Het raakt je gevoel /je hart/, omdat je de opgedane kennis op je laat inwerken. En je handen, omdat je doen en laten erdoor verandert…… Een voorbeeld: Je overdenkt en leert dat God liefde is. Je vraagt God dat te laten inwerken in je ziel. ‘U hebt uw Zoon gezonden, ook voor mij.’… Dat beïnvloedt niet alleen je verstand, maar niet minder je hart en ook je handen /wat je doet/…. Je proeft het. Je voelt het. Het verandert je tot in de kern van je bestaan………………… Het woord voor ‘verdiepen’ (in vs. 2) betekent ‘iets voor jezelf herhalen’, maar ook ‘integreren’ of ‘uitwerken’… www.KerkeninZuidland.nl
4/6
Zondag 10 september 2006
gezamenlijke dienst
ds. I.J. Bijlsma
Maarten Luther deed dat zo dat ieder woord hem raakte…….. Wanneer moet je je in dat Woord van de Heer verdiepen? Dag en nacht, zegt vers 2. Dat is: Breng discipline aan in je leven; Verdiep je in de Bijbel als je wakker wordt en wanneer je gaat slapen. Doe het elke keer opnieuw. Bouw een vast patroon op……………Kan dat?….. Maar er mist nog iets. In vers 2 staat dat de psalmdichter ‘vreugde vindt in de wet van de Heer’….. Hij kan er geen genoeg van krijgen. “Dag en nacht.”!…. Wie kan zo zijn? Van wie gaat het hart zo uit naar God? Is dat niet onmogelijk?………… Maar eens was er zo’n mens….. Jezus Christus had Gods Woord /of Zijn wet/ in Zijn hart en wilde daarom niets liever dan Gods wil doen. Hij was er ‘dag en nacht’ intens mee bezig… In Marcus 1 zien we Hem dat doen in de ochtend; In Lucas 6 zien we Hem er ’s avonds en ’s nachts mee bezig.. Zelfs aan het kruis citeerde Hij Gods Woord: “Mijn God, mijn God, waarom hebt U Mij verlaten? (Psalm 22).” Alles wat Hij deed, was uitwerking van dat intens bezig zijn met het Woord van God……….. Maakt die boodschap je nog steeds niet gelukkiger?…… Mogelijk zegt u: ‘Ja, dat was Jezus. Zo kan ik niet leven’? Maar kijk dan eens naar wat er in Johannes 4 gebeurt: Daar ontmoet Jezus een Samaritaanse vrouw bij een waterbron. Jezus vraagt haar of het niet geweldig is water te krijgen waardoor je nooit meer dorst zult krijgen… De vrouw vraagt natuurlijk om dat water, waarna Jezus antwoordt dat zij dat water regelrecht in de ogen kijkt: ‘Ik ben dat water. Ik ben het water waarin je je wortels moet laten zakken.’……………. De voor de hand liggende vraag is dan hoe Jezus zulk Water kan aanbieden aan die gebroken vrouw en aan ons. Het antwoord zit ‘m in wat Jezus aan het kruis roept: “Ik heb dorst”. In Psalm 22 /de Psalm die Jezus aan het kruis citeert/, staat: www.KerkeninZuidland.nl
5/6
Zondag 10 september 2006
gezamenlijke dienst
ds. I.J. Bijlsma
“Als water ben ik uitgegoten, mijn gebeente valt uiteen, mijn hart is als was, het smelt in mijn lijf; Mijn kracht is droog als een potscherf, mijn tong kleeft aan mijn gehemelte, u legt mij neer in het stof van de dood’. Dat alles maakt Jezus door aan het kruis. Hij wordt weggeblazen als kaf in de wind….. En wat een dorst! Waarom?
Geestelijk gesproken ervaart Hij de totale afwezigheid van water.
Omdat Hij de straf draagt waarvan iedereen die zich verdiept in Gods Woord, zal
ervaren dat hij of zij die straf zelf verdient. Als je je erin verdiept, besef je bijvoorbeeld dat je je medemens moet vergeven en moet liefhebben als jezelf en hoeveel je daarin tekortschiet.
Daarvan word je niet
gelukkig……. Maar drink dan ook in wat er staat over Jezus en ontdek dat Hij het leven leefde dat u en jij en ik hadden moeten leven…. Hij stierf zoals wij hadden moeten sterven. Pas als je dat beseft, maakt het zich verdiepen in het Woord van God je blij…. Voor mezelf denk ik, dat zeker ook dát het mooie van m’n werk is, en dat je het ook daardoor vól kunt houden……. Concentreert u of jij zich nu eens op het beeld van de boom: Leef je in en stel je voor dat jij die boom bent… Strek je wortels naar de waterstromen uit, laat dit levenswater je voeden, tot in de toppen van de takken. Stel je je kruin voor ogen, bloeiend eerst, dan vruchten dragend…. Je leven zal veranderen. Je gaat van de ‘wet’ houden. Niet om in de hemel te kunnen komen, maar om God een plezier te doen en op Jezus te gaan lijken……. Laat ieder van ons zijn of haar wortels stoppen in de Bijbel, waarin we Jezus leren kennen. Hij is het Levende Water. Besef dat Jezus Christus is gekomen naar aanleiding van Góds Zich verdiepen in Zijn Woord. Jezus is het een mens van vlees en bloed geworden Woord…… Gelooft u /geloof jij/ in Gods wijsheid? Kijk naar Jezus. Gelooft u in Gods geduld?
Kijk naar Jezus.
Gelooft u in Gods liefde?
Kijk naar Jezus.
www.KerkeninZuidland.nl
6/6
Zondag 10 september 2006
gezamenlijke dienst
ds. I.J. Bijlsma
Verdiep je in Hem. Bedenk wat Hij voor je deed en wie Hij voor je is. Je zult stabiliteit ontvangen en groeien. Door alles heen. Wat er ook gebeurt. Want je hebt blijvende wortels.. Neemt u /neem jij/ de tijd om je te verdiepen in Gods Woord? Bent u nu echt van plan om ermee te beginnen? Doe het!…………
www.KerkeninZuidland.nl
Amen.
7/6