Zernike Institute for Advanced Materials (ZIAM) Milieuaspectregister

Datum:

01-06-2010

Pagina:

1 of 12

Code:

REG-ZIAM-01

Titel:

Milieuaspectenregister

Milieumanagementsysteem FWN-complex

Zernike Institute for Advanced Materials (ZIAM) Milieuaspectregister 1 Locatieaanduiding gebouwdeel, verdieping, afdeling:

Nijenborgh 4 Groningen

Document beheerder: Stafmedewerker Arbo- en milieu

Datum:

01-06-2010

Pagina:

2 of 12

Code:

REG-ZIAM-01

Titel:



Zernike Institute for Advanced Materials (ZIAM) Milieuaspectregister 2 Activiteiten / Werkzaamheden Korte beschrijving van werkzaamheden / typen analyses Laboratoria (type, aantallen) De werkzaamheden bestaan uit het uitvoeren van onderzoek op het gebied van chemie in de breedste zin. Het onderzoek binnen ZiAM vindt plaats in 15 basiseenheden. Het betreft de volgende basiseenheden: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Materials Science, Physics of Organic Semiconductors, Optical Condensed Matter Physics, Physical Chemistry of Polymers, Polymer Chemistry and Bioengineering, Polymer Thin Film and Surface Science, Solid-State Chemistry, Surfaces and Thin Films,

9. Single-Molecule Biophysics, 10. Physics of Nanodevices 11. Nanostructured Materials and Interfaces, 12. Theory of Condensed Matter, 13. Theoretical Chemistry, 14. Micromechanics, 15. Computational Physics,

De eerste 10 basiseenheden zijn met name bezig met het ontwikkelen van nieuwe stoffen. Hiertoe worden op het laboratorium de volgende statdia van onderzoek onderscheiden; synthese ( het “maken” van de beoogde stof), opwerken ( het “indikken” van de beoogde stof), analyse en meten (het meten van de beoogde stof), De onderzoeken worden met opstellingen op labschaal uitgevoerd. Hierbij wordt bij een aantal opstellingen hoge druk en hoge temperaturen toegepast. Ook zijn in gebruik: lasers, X-ray- en magnetische apparatuur. Toegepaste chemicaliën zijn zeer divers en alle risicozinnen kunnen dan ook in de voorraden worden aangetroffen. Ook zeer risicovolle stoffen die getypeerd worden als teratogeen, mutageen etc. Voornamelijk is echter sprake van organische oplosmiddelen zoals ether, tetrahydrofuraan, tolueen, ethylacetaat, dichloormethaan en andere koolwaterstoffen. Om de opstellingen schoon te kunnen maken wordt aceton en tolueen gebruikt. De chemicaliën worden in flessen en schenkkannen gehouden en in veiligheidskasten opgeslagen In de labzalen zijn overschenkkasten, inloopzuurkasten, veiligheidskasten en chemiekasten aanwezig. De inkoop van chemicaliën vindt plaats via de afdeling inkoop (FZ) Op de onderzoekszalen en op de gangen staan gasflessen die op de diverse opstellingen op de zalen zijn aangesloten. (toegepaste gassen zijn bijvoorbeeld koolmonoxide (CO), waterstof (H2), stikstof (N2), etheen (C2H4), kooldioxide (CO2), methaan (CH4), helium (He), lucht (mengsel), lachgas(N2O), acetyleen ( C2H2).


Datum:

01-06-2010

Pagina:

3 of 12

Code:

REG-ZIAM-01

Titel:



Zernike Institute for Advanced Materials (ZIAM) Milieuaspectregister De vloeibare chemicaliën staan grotendeels in de brandveilige kasten (organische oplosmiddelen , toxische stoffen en chemicaliën in een eenheid > 250 ml.). Chemische producten afkomstig van de onderzoeken, staan her en der verzameld over de afdelingen Afvalstoffen (chemie) wordt verzameld in cans, geplaatst in bakken. De basiseenheid zorgt voor transport naar FZ-logistiek. Facilitaire Zaken regelt de verdere afvoer van de afvalstoffen. Leidingwater wordt gebruikt als koelwater en na gebruik rechtstreeks op de vuilwater riolering geloosd. Binnen het instituiut wordt op een beperkt aantal locaties gewerkt met genetisch gemodificeerde organismen (GGO’s). Het omgaan en verwerken van GGO’s is beschreven in het handboek Biologische veiligheid

3 Milieuaspecten (normale bedrijfssituatie) Milieuaspect

Beïnvloe dbaar 0: nee 1: beperkt 2: jazeker

Beschrijving


Milieueffect/ Milieuthema

Score 6: hoog 4: gemiddeld 2: laag

Beheersing

Datum:

01-06-2010

Pagina:

4 of 12

Code:

REG-ZIAM-01

Titel:




laboratoria

Beïnvloe dbaar 0: nee 1: beperkt 2: jazeker 1

Beschrijving

Opslag van chemicaliën, veiligheidskast en


Op de diverse labzalen worden chemicaliën in kasten opgeslagen. Het grootste deel is geplaatst in veiligheidskasten. Een gedeelte echter ook niet. (de lijn is organische oplosmiddelen, stoffen die toxische dampen kunnen veroorzaken en stoffen in verpakkingseenheden > 250 ml op te slaan in een veiligheidskast)



Beheersing

5: Bedreigingen van de externe veiligheid (opslag gevaarlijke stoffen) Brandgevaarlijke stoffen worden opgeslagen in brandveilige kasten. Deze zullen zich automatisch sluiten bij een brand, waardoor de inhoud tijdens een brand minstens 60 of 90 minuten veilig zijn, dus in die tijd geen gevaar opleveren voor de omgeving. 6: Aantasting van de leefomgeving (blootstelling chemicaliën/ bodemverontreiniging) Opslag vindt plaats in veiligheidskasten die voorzien zijn van lekbakken, dus via deze weg is er geen bodemverontreiniging te verwachten. Overige chemicaliën worden ook zoveel mogelijk in lekbakken bewaard.

6

Registratie vindt plaats in het GROSsysteem. Om lekkage naar de bodem te voorkomen worden de chemicaliën in kleine verpakkingseenheden in lekbakken en/ of brandwerende kasten opgeslagen. Ontvlambare vloeistoffen worden in de brandwerende kasten geplaatst. Voor de juiste opslagmethode wordt informatie verkregen uit de veiligheidsbladen, MSDS, de website van A.V&M, etc.

6

Datum:

01-06-2010

Pagina:

5 of 12

Code:

REG-ZIAM-01

Titel:




laboratoria


Beschrijving

Handeling met chemicaliën

laboratoria

1

Gasflessen

laboratoria

1

Gasflessen




Beheersing

Op de diverse labzalen werken studenten, aio’s en medewerkers met gevaarlijke stoffen. Ook voor schoonmaak worden oplosmiddelen als aceton gebruikt

1: verlies aan biodiversiteit (emissie oplosmiddelen) 5: Bedreigingen van de externe veiligheid (handeling gevaarlijke stoffen) 6: Aantasting van de leefomgeving (bodemverontreiniging)

4

Op de specifieke labzalen staan gasflessen die worden ingezet bij de diverse onderzoeken. Met name acetyleen, methaan, waterstof en koolmonoxide zijn ontvlambare stoffen.

5: Bedreigingen van de externe veiligheid

6

Door de zaalbeheerder/begeleiders wordt zo goed mogelijk toezicht op de aanwezigen uitgevoerd. Nieuwe hoofdvakstudenten krijgen met name in de beginperiode extra aandacht/ toezicht. Daarnaast zijn opruimfaciliteiten/ informatie aanwezig (rode boekje, veiligheidsbladen, MSDS, internet) De emissie van vluchtige afvalstoffen wordt beperkt door deze afgesloten te bewaren in afvalvaatjes. Toezicht door zaalassistent, Gasflessen- en locaties zijn bij het magazijn bekend

5: Bedreigingen van de externe veiligheid

6

6

6

Toezicht door zaalassistent

Datum:

01-06-2010

Pagina:

6 of 12

Code:

REG-ZIAM-01

Titel:




laboratoria

laboratoria


1

Beschrijving

Cans met vloeibare afvalstoffen

Vrijkomend afvalwater




Beheersing

In sommige laboratoria is een locatie ingericht waar in een aantal cans de vloeistoffen worden verzameld. Deze cans staan in een vloeistofdichte bak

1: verlies aan biodiversiteit (emissie oplosmiddelen) 5: Bedreigingen van de externe veiligheid (opslag chemicaliën) 6: Aantasting van de leefomgeving (bodemverontreiniging)

4

Op de cans staat aangegeven welke stoffen hierin verzameld moeten worden

Op de laboratoria wordt glaswerk gespoeld. Hierbij zou mogelijk verontreinigd afvalwater kunnen vrijkomen.

1: verlies aan biodiversiteit (emissie oplosmiddelen) 6: Aantasting van de leefomgeving (bodemverontreiniging)

6

2 2

2

Vanuit de laboratoria worden geen chemieresten geloosd. Voor aanvang van de werkzaamheden wordt iedereen er op gewezen dat er in Nederland géén chemicaliën door de gootsteen mag worden geloosd. Deze staan overigens ook vermeld op de huisregels die iedereen voor aanvang van de werkzaamheden heeft gekregen.

Datum:

01-06-2010

Pagina:

7 of 12

Code:

REG-ZIAM-01

Titel:




laboratoria


Beschrijving

Glaswerk-afval

laboratoria

1

Ventilatie van de ruimten

laboratoria

1

Meten met straling

Werkplaats (mechanisch atelier)

1

Afvalstoffen




Beheersing

Vanuit de laboratoria wordt veel reageerbuismateriaal als gevaarlijk afval afgevoerd. Ook worden veel disposals ingezet (plastic afval) De omgevingslucht in de labzalen moet met een hoog ventilatievoud (6-voud) worden ververst Er is sprake van lasers, X-ray en magnetische straling. In gebouwnr. 18 is een squid geplaatst

1: verlies aan biodiversiteit (emissie oplosmiddelen) 5: Bedreigingen van de externe veiligheid (opslag chemicaliën) 6: Aantasting van de leefomgeving (bodemverontreiniging) 2: Klimaatverandering (elektriciteitsgebruik)

4

Dit afval wordt ingezameld. Glaswerk wordt ingezameld in een afvalemmer

Bij het bewerken van metaal komen kleine reststromen vrij als metaaldelen en – krullen, afgewerkte vacuümolie

3: Overexploitatie van natuurlijke hulpbronnen (gebruik hout en aluminium etc.) 6: Aantasting van de leefomgeving

blootstelling straling (arbo!)

2 2 4

2

Toezicht door zaalassistent en mondelinge instructie (beheersorganisaties voor kernenergie en laserveiligheid)

2

6

x-ray en magnetische straling? Scheiden en inzamelen bedrijfsafvalstoffen (olie)

Datum:

01-06-2010

Pagina:

8 of 12

Code:

REG-ZIAM-01

Titel:





Beschrijving

Laboratoria

1

Gebruik machines

Algemeen (laboratoriu m, kantoren, collegezalen)

1

Verpakkingsaf val Kantoorafval

Werkplaats (mechanisch atelier)

Gebruik machines


In het atelier worden incidenteel lawaaimakende bronnen ingezet. Het geluid naar de omgeving is echter verwaarloosbaar In de laboratoria worden lawaaimakende bronnen ingezet (koeling, extruders en vacuümapparatuur). Het geluid naar de omgeving is echter verwaarloosbaar Bij het ontvangen van ingekochte goederen kunnen verpakkingsafval vrijkomen Aangezien er kantoorwerkzaamheden plaats vinden zullen ook afvalstromen als papier, kga e.d. vrijkomen



Beheersing

6. aantasting van de leefomgeving (geluidemissie)

6

Geluidemissie past in de geluidsnormen van NB4. Geluidemissie is beperkt

6. aantasting van de leefomgeving (geluidemissie)

6

Geluidemissie past in de geluidsnormen van NB4. Geluidemissie is beperkt

3: Overexploitatie van natuurlijke hulpbronnen (papiergebruik)

2

Dubbelzijdig kopiëren. Recycling van oud papier, door gescheiden inzameling.

Datum:

01-06-2010

Pagina:

9 of 12

Code:

REG-ZIAM-01

Titel:




Algemeen


Beschrijving

Algemeen

1

Energie verbruik (Gas)

Algemeen

1

Inname Waterverbruik

Energie verbruik (Elektriciteit)


Op labzalen en kantoren wordt apparatuur zoals vacuümpompen, kookplaten, roerders, analyseapparatuur en computers, ovens en verlichting gebruikt De ruimten worden verwarmd door een centrale verwarming. Er is geen aardgas gestookte apparatuur aanwezig Aangevoerd drinkwater wordt ook gebruikt als koelwater (via het bedrijfsleidingwaternet)



Beheersing

2: Klimaatverandering 3: Overexploitatie van natuurlijke hulpbronnen (gas- en oliewinning)

6

Meet- en registratieprogramma

2: Klimaatverandering 3: Overexploitatie van natuurlijke hulpbronnen(gas- en oliewinning)

6

Meet- en registratieprogramma

Ondoelmatig gebruik van het drinkwater

4

Meet- en registratieprogramma drinkwater

Datum:

01-06-2010

Pagina:

10 of 12

Code:

REG-ZIAM-01

Titel:




Algemeen


Beschrijving

Koelopstelling


Er zijn op diverse plekken klimaatkamers (+ 4 Celsius). Ook zijn kcelcellen ( -20 Celsius) beschikbaar Er worden een aantal mobiele koeleenheden ingezet. Het koelmiddel is ethanol/ methanol



Beheersing

2. Klimaatverandering

..

Onderhoud

Datum:

01-06-2010


Pagina:

11 of 12

Code:

REG-ZIAM-01

Titel:


4 Bijzondere omstandigheden (milieurisico’s) Milieu-incident

Mogelijke oorzaak

Mogelijk effect

Preventieve maatregel

Omvallen gasfles

Aanrijding, slechte vloer, aanstoten

Persoonlijk letsel, brand, emissie verbrandingsproducten

Omvallen chemicaliënfles, cans

Slechte stelling, ondeskundige handeling (komt redelijk vaak voor) Kortsluiting/ statische elektriciteit (?) Falen veiligheidsinrichtingen

Persoonlijk letsel, extra afval, incidenteel bodemverontreiniging

Gasflessengebruik terugdringen, aanrijveilig opstellen, aansluitingen regelmatig controleren, signalering optimaliseren, gasflessen borgen d.m.v. ketting, dit is verplicht!, aanbrengen instructie voor gebruiker. Instructie, overmaatse verpakking eventueel lekbakken

Brand Explosie druk reactor

5

Persoonlijk letsel, Ongewenste emissie verbrandingsproducten Persoonlijk letsel, brand, emissie gevaarlijke stoffen

controle installatie, rookverbod periodieke controle installaties, instructies, rookverbod, veiligheidsrapport

Milieuwetgeving

De voor de afdeling van toepassing zijnde Wet- en regelgeving is opgenomen in het Register Wet en Regelgeving (Register REG-AL-02 en Procedure PR-AL-02)


Datum:

01-06-2010

Pagina:

12 of 12

Code:

REG-ZIAM-01

Titel:



6 Knelpunten / Verbetermogelijkheden Wat kan volgens u of uw afdeling worden verbeterd t.a.v milieu (denk ook aan communicatie, kennis, organisatie etc) - uitschakelen verlichting; - Opslag en registratie van reactieproducten. - Gebruikers laboratoria goed instrueren voordat er gewerkt gaat worden. - Extra voorlichting voor gasten van buiten de EU met betrekking tot werken op laboratoria en omgaan met chemicaliën en afvalstoffen. - Beoordeling explosieveiligheid - Onderzoek naar uitbreiding koelcapaciteit in samenwerking met FZ/ aanleggen koelleiding


Zernike Institute for Advanced Materials (ZIAM) Milieuaspectregister

Recommend Documents