Ze zet haar klauwen in je rug en laat niet los. Peter R. de Vries Na dit seizoen nooit meer een alibi

Donderdag 08.09.2011

PUZZEL MEE EN WIN!

Lees De Pers met PressReader

MAAK DEZE WEEK KANS OP een 3-daags fietsarrangement in Best Western Parkhotel, Putten voor 2 personen t.w.v. À 400,-

depers.nl

Download PressReader en lees de krant op tablets en smartphones gratis (registratie verplicht) X PressReader.com

DAGELIJKS WINNEN Een puzzelpakket van Sanders Op de puzzelpagina vindt u alle informatie.

GRATIS, MAAR NIET GOEDKOOP

....

Pagina 12 VINCENT VAN DEN HOOGEN/HH

Peter R. de Vries Na dit seizoen nooit meer een alibi

zegt Frits Bolkestein, die het debat over het multiculturele drama ooit aanzwengelde. Heeft hij gelijk? Pinokkio zoekt het uit in een XL-aflevering.

....

Pagina 4

Ze zet haar klauwen in je rug en laat niet los.

Lekker doorgokken

Lang leve Bettie!

Online gokken is niet aan de grens tegen te houden.

Bettie Serveert rockt nog net zo als twintig jaar terug.

Talitha van Zon, door de ogen van bekenden. Pagina 13

Pagina 3

Pagina 16

....

....

....

13:30 uur

18:00 uur

21:00 uur

Octrooien Workshop ‘Haal meer uit Octrooien’ bij Syntens Eindhoven.

Hoezo laaggeletterd?! Debat over laaggeletterden op Alfabetiseringsdag.

Zing je schor De ouwe rockers van De Dijk treden op in Mezz in Breda.

2

Dagblad De Pers Donderdag 8 september 2011

Eerst

Dictators doen vaak niet onder voor Hans Klok. De grote verdwijntruc Pagina 7

Nieuwe aangifte tegen Zorreguieta

Cartoon Argus

Aanpak gokverslaving moet beter

#Zorreguieta

Nabestaanden van slachtoffers van de Argentijnse dictatuur willen Jorge Zorreguieta voor de rechter zien. Redactie binnenland Amsterdam

Tegen Jorge Zorreguieta, de vader van prinses Máxima, is aangifte gedaan wegens het laten verdwijnen van mensen tijdens de Videla-dictatuur in Argentinië. De aangifte is gedaan door de Nederlandse nabestaanden van de in 1977 in Argentinië verdwenen Samuel Leonardo Slutzky. Dat meldden hun advocaten Liesbeth

Zegveld en Goran Sluiter gisteren. De nabestaanden beschuldigen Zorreguieta van betrokkenheid bij de verdwijning van duizenden personen in de periode 1976-1981. Volgens Zegveld is Nederland door nieuwe wetgeving en een vorig jaar aangenomen verdrag inzake ‘gedwongen verdwijningen’ ‘verplicht’ Zorreguieta (83) te arresteren en te berechten. Tien jaar geleden wees justitie een aangifte af wegens gebrek aan rechtsmacht. Een eerdere poging van nabestaanden om Zorreguieta in Nederland voor de rechter te krijgen in 2001 liep spaak bij het hof. Dat steunde het Openbaar Ministerie in de opvatting

dat Nederland niet bevoegd was om Zorreguieta te vervolgen. Hoogleraar en advocaat Zegveld stelt nu dat volgens de nieuwe wetgeving een verdwijning niet langer een afgesloten delict is, maar dat het moet worden beschouwd als een voortdurend delict zolang de ontvoering niet wordt erkend of geen informatie wordt gegeven over het lot of de verblijfplaats van de verdwenen persoon. Zorreguieta’s verweer dat hij destijds niets wist van de ontvoeringen zien de advocaten als ‘overduidelijke leugen’. Volgens Zegveld maakt hij zich hierdoor tot op de dag van vandaag schuldig aan de verdwijningen.

De gang van Hitler: wie biedt? Explosieven aan boord Pakistaanse vliegtuigen

Van fraude verdachte hoogleraar geschorst

Istanbul De Pakistaanse staatsluchtvaartmaatschappij Pakistan International Airlines (PIA) is gisteren doelwit geweest van een bomdreiging. Aan boord van zeker twee toestellen waren explosieven. Eén vliegtuig maakte een onverwachte landing in Istanbul, het tweede vliegtuig landde volgens planning in Kuala Lumpur. Het is nog niet bekend van wie de dreiging afkomstig is.

Tilburg Hoogleraar cognitieve sociale psychologie Diederik Stapel (45) is gisteren met onmiddelijke ingang op non-actief gesteld omdat hij gefingeerde data voor zijn onderzoeken zou hebben gebruikt. Stapel publiceerde vaak en verscheen regelmatig in tv-programma’s. Een speciale commissie moet onderzoeken in welke welke publicaties van Stapel valse data zijn gebruikt.

Broer Endstra: ‘Endstra Meineed in proces tegen moest Paarlberg betalen’ Hosni Mubarak Amsterdam Vastgoedhandelaar Willem Endstra, die in 2004 werd vermoord, heeft zijn broer Haico verteld dat hij werd afgeperst. Hij moest zijn betalingen doen via zakenman Jan Dirk Paarlberg. Dat verklaarde broer Haico Endstra gisteren voor het hof in Amsterdam als getuige in de zaak tegen Paarlberg. Paarlberg staat in hoger beroep terecht voor het witwassen van miljoenen die Willem Holleeder van Endstra had afgeperst.

Caïro Een politiefunctionaris is gisteren in de rechtszaak tegen oud-president van Egypte Mubarak aangeklaagd vanwege meineed. Het gaat om politiecommandant Mohammed Abdel Hakim. Hij zou ‘een valse verklaring in het voordeel van de verdachte’ hebben afgegeven. Ook de leider van de militaire raad, veldmaarschalk Tantawi, moet een verklaring afleggen in het proces tegen Mubarak. Dat gebeurt zondag.

Start up

6 1 4 3

In de mini-sudoku gebruikt u op elke horizontale rij, op elke verticale rij en in elk vak de cijfers 1 tot en met 6 één keer. X Meer puzzelen? Zie pagina 17

© SANDERS-PUZZELLAND

Mini-sudoku 2 4

2 5 3 1 5 6

Ze zijn lelijk, van het mannelijk geslacht, norskijkend en van hout. Wie wil nou niet het originele politieke slachtspel Hitler’s gang uit 1946? Het Parijse veilighuis Cornette Saint-Cyr toont het spel, dat deel uitmaakt van

de kermiskunstcollectie, alvast voordat het op 28 en 29 september definitief onder de hamer gaat. De collectie houten figuurtjes behoort nu nog toe aan het echtpaar Fabienne en François Marchal. FOTO: AFP

SS’er Boere loopt nog steeds vrij rond, ondanks veroordeling #Boere

De tot levenslang veroordeelde SS’er Heinrich Boere is nog steeds op vrije voeten.

Rutte pleit voor speciale eurocommissaris

Van Geel voorgedragen voor CDA-partijbestuur

Arnold Karskens Amsterdam

Den Haag Het kabinet-Rutte gaat in Europa pleiten voor een speciale Eurocommissaris die toezicht houdt op de begrotingen van de eurolanden. Als deze eurolanden de regels van het Europese stabiliteitspact overtreden, moet deze commissaris ingrijpen. Ook stuurde Rutte gisteren een brief aan de Kamer waarin hij aangaf hoe het in zijn visie verder moet met de eurozone.

Den Haag Het partijbestuur van het CDA heeft oud-staatssecretaris en voormalig fractievoorzitter Pieter van Geel voorgedragen als vicevoorzitter van het dagelijks bestuur van de christendemocraten. Dat maakte het partijbestuur gisteren bekend. Van Geel zou de eerste vicevoorzitter moeten worden en daarmee de tweede man in het bestuur na partijvoorzitter Ruth Peetoom.

De Duitse juridische raderen draaien traag bij de strafuitvoering van de tot levenslange gevangenisstraf veroordeelde oud-SS’er en sluipmoordenaar Heinrich Boere (89). Het voormalig lid van moordcommando Feldmeijer werd op 24 maart vorig jaar door de rechters in Aken wegens drievoudige moord in 1944 naar de cel verwezen. De straf werd op 21 december 2010 in hoger beroep bevestigd, maar Boere verblijft nog altijd in

het bejaardencentrum Pro Seniore Residenz in Eschweiler, net over de Nederlandse grens. Dat melden zijn verzorgers. Woordvoerder Robert Deller van de justitie in Aken meldt dat de Haftfähigkeit van Boere, – de mogelijkheid hem op te sluiten – door een arts is onderzocht. ‘Hij kan de gevangenis in, maar onder bepaalde voorwaarden. Die onderzoeken we nu.’ Wanneer de straf van Boere, die slecht ter been is, begint weet Deller niet. ‘Dat kan twee weken maar ook twee maanden duren.’ Teun de Groot uit Heiloo, zoon van één van zijn slachtoffers verzetsman Teun de Groot, spreekt van gemakzucht van de Duitse rechtspraak. ‘Het is belachelijk. Boere zit ten onrechte niet in de bak.’

Russisch vliegtuig crasht: 43 doden Amsterdam Bij de crash van een passagiersvliegtuig in Centraal-Rusland zijn gisteren 43 van de 45 inzittenden om het leven gekomen. Twee inzittenden zouden nog in levensgevaar verkeren. Het Russische toestel stortte neer, kort na vertrek uit de stad Jaroslavl. Het vliegtuig was op weg naar de Wit-Russische hoofdstad Minsk. Over de toedracht van het ongeluk is nog niets bekend. Het toestel was gecharterd door het ijshockeyteam van Jaroslavl, Lokomotiv Jaroslavl, dat in de Russische hoogste klasse speelt. Van de 43 dodelijke slachtoffers waren er 36 lid van de club. Een van de twee overlevenden is de speler Aleksander Galimov. Hij heeft ernstige brandwonden over zijn lichaam. De andere overlevende is een bemanningslid.

Volumevonnis

Retourtje ruimte

The Extendables

Een Belgische leerling moet voor de rechter het plagen van zijn docent verantwoorden. De blaag draaide zijn pc-geluid meerdere malen te hard.

‘s Werelds eerste commerciële ruimtevaartstation in Nieuw Mexico is bijna af. In 2013 gaan de eerste pleziervluchtjes richting hemeldak.

Arnold Schwarzenegger en Bruce Willis zijn gestrikt om een robbertje mee te vechten in het vervolg op übermachofilm The Expendables.


Ze zullen gewoon doorgaan met hun business.

Eerst

Robin Linschoten Stichting Online Gaming

3

Digitale fiches zijn moeilijk te vangen #Gokken Wat de Kamer ook wil, online gokken kun je in dit digitale tijdperk niet tegengaan. Zelfs niet met een zwarte lijst van goksites. Camil Driessen Den Haag

Zo’n 800.000 Nederlanders beproeven hun geluk op internet. Het lijkt erop dat daar geen Tweede Kamerleden tussen zitten, zo bleek gisteren tijdens het debat over het wetsvoorstel om een Kansspelautorieit op te richten. Die instantie moet de politieman worden van het nieuwe Nederlandse goklandschap. Want dat gaat drastisch op de schop als het aan staatssecretaris Fred Teeven van Veiligheid en Justitie ligt. Online wedden op een voetbalwedstrijd of een potje pokeren is nu nog ‘illegaal’. Geen van de grote internationale spelers zoals Pokerstars heeft een vergunning om online kansspelen aan te bieden op de Nederlandse markt. Die bestaan namelijk niet.

Online is anders Toch faciliteren online gokbedrijven al jaren Nederlandse spelers. Met zijn digitale gokkasten en roulettetafels is het populaire op Cyprus gevestigde Oranjecasino.com zelfs alleen Nederlandstalig. Teeven en een Kamermeerderheid met hem willen nu de boel legaliseren zodat die aanbieders belasting gaan betalen in Nederland

en verplicht worden verslaving tegen te gaan. Tot het zover is, soebatten juristen of het huidige aanbod illegaal of juist niet is, omdat het bijvoorbeeld onder het vrije verkeer van diensten zou vallen. De Tweede Kamer vindt het illegaal en wil dat Teeven banken via een zwarte lijst verplicht om betalingen tussen hun klanten en de goksites onmogelijk te maken. Tot gisteren durfde Teeven zijn vingers er (net zoals zijn voorganger Ernst Hirsch Ballin) niet aan te branden, mede vanwege de ingewikkelde juridische situatie. En toen ging Robin Linschoten, voorman van de brancheorganisatie van online gokbedrijven STIOG, provoceren. Tijdens het Kamerdebat bleek dat de voormalig VVD-staatssecretaris morgen in Reporter zegt dat zijn leden gewoon ‘zullen doorgaan met hun business’ als Teeven bij de legalisering voorwaarden stelt die voor hen niet interessant zijn. Te hoge belastingen bijvoorbeeld. Iedereen op zijn achterste benen. Zelfs Teeven die ‘gemotiveerd door STIOG’ zei een motie te gaan uitvoeren om ervoor te zorgen dat banken

Die stapel fiches op Oranjecasino. com blijft je nog jaren lokken.

de zwarte lijst moeten handhaven. Toch heeft Linschoten gelijk met zijn opmerking. Allereerst is het de vraag of banken die lijst gaan handhaven. Volgens de Nederlandse Vereniging van Banken is dat aan de individuele banken zelf. En zelfs als die wel transacties tegenhouden, haalt dat weinig uit. Wie een account opent bij Bwin, Oranjecasino of een andere interna-

tionale kansspelaanbieder, heeft tal van betalingsmogelijkheden. Het Nederlandse IDEAL verkeert er in het warme gezelschap van E-moneybanken zoals Netteller en Moneybookers. Met je Nederlandse bankrekening maak je gewoon geld over naar Netteller en dan heb je een internetaccount waarmee je bij online winkels en ook casino’s kan beta-

len. Verbieden geld over te maken naar Netteller kan niet. De andere optie, het blokkeren van internetpagina’s, lijkt juridisch niet haalbaar, is nogal vergaand en valt bovendien ook relatief makkelijk te omzeilen. Die stapel fiches op Oranjecasino. com blijft je nog jaren lokken, linksom of rechtsom.

Gokbeleid

Kansspelautoriteit in de pocket De Tweede Kamer steunt de oprichting van de Kansspelautoriteit, die toezicht gaat houden op casino’s, loterijen, speelhallen en online gokbedrijven. De autoriteit kan fikse boetes uitdelen als partijen zich niet aan de regels houden. Staatssecretaris Teeven moest gisteren diep gaan. De Kamer eiste toezeggingen over het harder optreden tegen gokverslaving en misleidende reclame. Ook wil de Kamer een fonds dat door gokbedrijven wordt opgehoest om verslaafden te behandelen. De echte test voor Teeven komt begin volgend jaar als de legalisering van het online gokken op de agenda staat. Het kabinet hoopt daarmee jaarlijks zeker tien miljoen binnen te slepen.

EN !! E L E

AL LIN

ON

iPHONE 4

ALLEEN VANDAAG IN PRIJS VERLAAGD!

VAN €42.50

€0.00

P/MND*

  

Alleen vandaag bij GSMsale.nl! Incl. 300 min./sms p/mnd! Inclusief 1GB internet p/mnd!

ÉÉNMALIGE BIJBETALING €89.Icm T-Mobile iSmart 300 2-jr *Korting geldt de 1e 3 maanden

BESTEL NU SNEL OP GSMSALE.NL VOOR 15.00 UUR BESTELD, DE VOLGENDE DAG GRATIS PER KOERIER IN HUIS!

DE GOEDKOOPSTE GSM WEBSHOP VAN NEDERLAND

Slanke lijn-up

Tikkertje XL

Coole cowboys

In de VS krijgt een zwaarlijvige verdachte een nieuw proces omdat hij in de zogeheten line-up werd omringd door alleen maar magere mensen.

Bijna de helft van de Nederlandse basisschoolkinderen vindt het schoolplein maar saai. Zes op de tien kinderen wil meer speelruimte.

België is het minst coole land ter wereld, zo oordeelden 30.000 gebruikers van de sociale netwerksite Badoo. Nederland staat op 7, de VS op 1.

4


Het Westen is meer een gevaar voor de islam dan andersom.

Eerst

Frits Bolkestein VVD-coryfee

Pinokkio XL

‘Het gaat beter met de integratie in Nederland’ Mooimakerij, fabeltjes, halve waarheden, Pinokkio prikt ze door. Reacties en suggesties naar: pinokkio @depers.nl

Niet waar / Deels waar / Waar

#Integratie Uitgerekend de man die ooit de knuppel in het hoenderhok gooide, is nu positief over de integratie. Allochtonen doen het beter op school, op het werk en in het bed. Alleen die criminaliteit en overlast nog... Peter Wierenga Den Haag

Wat is de bewering? ‘Het gaat beter met de integratie in Nederland dan twintig jaar geleden.’

Wie zegt dat? Frits Bolkestein, oud-eurocommissaris en voormalig fractievoorzitter van de VVD.

Waar zegt hij dat? In de Rode Hoed te Amsterdam, waar hij afgelopen dinsdag de H.J. Schoolezing uitsprak.

Hoe zat het ook alweer? Op 6 september 1991 luidde Bolkestein – destijds fractievoorzitter van de VVD – als eerste politicus de noodklok over de multiculturele samenleving, in een lezing in Luzern. De integratie baarde hem zorgen. Bolkestein had dat eerder al in een gesprek met zijn collega’s van CDA, PvdA en D66 naar voren gebracht, maar toen die afwijzend reageerden, zocht hij de media. De reacties waren heftig, er volgde zelfs een aanklacht wegens discriminatie. Twintig jaar later maakt hij de balans op in een lezing. En constateert dat het nu beter gaat. ‘In het onderwijs lopen allochtone kinderen nog steeds achter bij autochtone, maar het verschil wordt kleiner.’ Ook studeren steeds meer (nietwesterse) migranten in het hoger onderwijs, spreken ze meer Nederlands en halen ze minder vaak een huwelijkspartner uit het land van herkomst, aldus Bolkestein. Ook economisch doen ze het beter: ’Steeds meer migranten kunnen tot de middenklasse worden gerekend.’ Nog iets. ‘Sinds een paar jaar is een gemiddeld jong Turks gezin kleiner dan een autochtoon gezin’, citeert hij socioloog Herman Vuijsje. Volgens Bolkestein is dit een ‘uitstekende ontwikkeling’ die het beeld van Wilders, van een tsunami aan islamisering, ‘totaal ontkracht’. Overigens zei de VVD-prominent ook dat het Westen (‘met zijn ideeën over democratie, individualisme en pluralisme’) meer een gevaar vormt voor de islam dan andersom.

Allochtone meisjes studeren evenveel als autochtone meisjes, en zelfs meer dan autochtone jongens.

cent. Onder autochtonen was die stijging kleiner: van 52 naar 58. Allochtone meisjes studeren nu evenveel als hun autochtone seksegenootjes. En zelfs meer dan ‘Hollandse’ jongens. Dan het geboortecijfer. Volgens het CBS kreeg een autochtone vrouw in 1996 gemiddeld 1,47 kinderen, tegenover een Turkse 2,53 en een Marokkaanse zelfs 3,37. Maar daarna zien we een spectaculaire ontwikkeling. Terwijl autochtone vrouwen hun geboortecijfer

Wat is waar? Het klopt dat niet-westerse allochtonen (vooral van Turkse, Marokkaanse, Antilliaanse en Surinaamse afkomst) hun achterstand in het onderwijs aan het verkleinen zijn. Het percentage allochtonen dat naar een hogeschool of universiteit gaat, nam tussen 2004 en 2010 toe van 43 tot 55 pro-

ANP

zien stijgen tot 1,81 in 2009, daalt dat van hun Turkse zusters naar 1,89 en van Marokkaanse dames naar 2,88. Onder de tweede generatie Turken is het zelfs 1,69 en dat betekent dat een jong Turks gezin kleiner is dan een autochtoon gezin. Ook halen allochtonen – mede door strengere regels – minder vaak hun bruid(egom) uit het thuisland. Zo daalde het percentage Turken dat een partner uit Ankara en omstreken haalt tussen 2004 en 2009 van zo’n 43 procent tot 15 procent. Ook economisch gezien zitten de allochtonen in de lift. In 2006 constateerde het Sociaal en Cultureel Planbureau al dat ze steeds meer deel uitmaken van de middenklasse. Had in 2000 nog 30 procent een ‘laag inkomen’, in 2008 was dat gedaald tot 23 procent. Dat zijn de cijfers voor de eerste generatie. Bij de tweede generatie klommen nog meer mensen uit hun ‘arme’ positie. Er is wel een kanttekening te plaatsen bij Bolkesteins verhaal, en dat is de misdaad. Het CBS constateert dat het aandeel allochtonen dat verdacht wordt van een misdrijf tussen 1999 en 2007 juist steeg, en wel van 4,5 naar 6,3 procent. Uitgerekend de tweede generatie. Vooral Marok-

ANP

kaanse jongens komen vaak in aanraking met de politie, een probleem dat nog verre van opgelost lijkt. Mede daardoor zijn de verhoudingen met autochtonen niet overal geweldig. Maar verder heeft Bolkestein dus groot gelijk met zijn bewering dat de integratie veel beter verloopt dan twee decennia terug. Zelfs voor zijn minder goed verifieerbare uitspraak, dat het Westen meer een bedreiging is voor de islam, zijn aanwijzingen. Want hoewel een deel van de moslimmigranten na 11 september 2001 radicaliseerde, vond ook onder hen secularisatie plaats. Zo daalde in Nederland het aantal mensen dat zich moslim noemt tussen 2006 en 2008 van 857.000 tot 825.000. Bovendien ging in 2008 nog maar 35 procent van de gelovigen minstens een keer per maand naar de moskee, tegenover 47 procent in 1999. Voeg daar aan toe dat taboes als geloofsafval en homoseksualiteit (bijvoorbeeld door Ahmed Marcouch) doorbroken worden, en er lijkt zich voorzichtig een soort ‘Europese’ islam af te tekenen. Maar dat is andere koek.

Eindoordeel De bewering is waar.

Serial caller

Voor joker hangen

Bon appétit

Een Rotterdamse vrouw heeft haar ex-partner in ruim een jaar tijd maar liefst 70.000 keer gebeld. Ook mailde ze hem dagelijks.

Vergeet ‘planking’. De nieuwste rage op het gebied van fysieke capriolen is ‘Batmaning’. Het idee: op een gekke plek op je kop gaan hangen.

Een groep honden op het eiland Sulawesi had al twee weken geen eten gehad. Ze besloten zich te laven aan het vlees en bloed van hun baasje.


Als we thuis zijn zal ik een keer noedels met kip voor je maken.

Eerst

Moeder tegen haar zoon in het vliegtuig

5

Column Femmetje de Wind

Zoon

fgelopen week vloog ik van Barcelona naar Amsterdam. Naast me zat een moeder met een zoon. Moeder had een bloemenshirt aan, een witte driekwartbroek met opgestikte zakken, een bril en open sandalen. De jongen was een jaar of 13, hij droeg laaghangende jeans, een T-shirt met tekst en een baseballpet zo hoog op zijn hoofd dat het leek alsof-ie er elk moment af kon vallen. De jongen had een grote zak chips voor zich liggen. Toen we waren opgestegen maakte zijn moeder de zak open en zei: ‘Zo. Ga jij maar eens lekker eten.’ De jongen at alle chips op. Daarna pakte zijn moeder een folder uit de stoelzak en gaf hem aan haar zoon. ‘Kijk maar of je iets leuks ziet.’ De jongen begon te bladeren. ‘Dees’, zei hij en wees op een horloge van 23,50. ‘Maar op de heenweg vond je die niet leuk’, zei zijn moeder. ‘Oh’, zei de jongen. ‘Dat is vreemd hè, dat je ’m dan nu wel leuk vindt.’ Het vliegtuig begon een beetje te trillen. ‘Dat is turbulentie’, zei zijn moeder. ‘Toen ik ooit met je vader vanaf Lans-za-rood naar huis vloog, had ik ook heel veel turbulentie.’ De jongen was inmiddels doorgebladerd naar de afdeling ‘lichte versnaperingen’.

A

DE WOONMALL ZEVEN DAGEN OPEN De zomermaanden zijn voorbij. Vanaf nu zijn we weer iedere zondag open. 60 WOONSPECIAALZAKEN, ONTELBARE WOONIDEEËN

Alexandrium Woonmall in Rotterdam is goed bereikbaar via de A20 afslag 16 Pr. Alexander/Capelle a/d IJssel en met het OV trein & metro station Pr. Alexander

Nu gratis monteurservice Bij het Alles-in-één Pakket met Interactieve TV, Internet en Bellen • Nu de eerste 3 maanden € 15,- korting • Interactieve TV standaard op 2 tv’s

45.-

30./mnd*

*De eerste 3 maanden is Interactieve TV gratis, daarna betaal je voor het Alles-in-één Pakket Basis inclusief 2 tv-ontvangers € 45,- /mnd. Vraag de verkoper naar de voorwaarden en beschikbaarheid of kijk op kpn.com

kpn winkel | kpn.com | 0800 0115

‘Dit vind ik lekker’, zei hij. De moeder boog zich naar voren. ‘Noedels met kip?’, zei ze verbaasd. ‘Je eet toch nooit noedels met kip.’ ‘Nee?’, zei de jongen. ‘Maar ik vind het wel lekker.’ ‘Nou mooi is dat,’ zei zijn moeder, ‘ik dacht dat je wel vol zou zitten na die zak chips.’ ‘Nee’, zei de jongen. Zijn moeder keek voor zich uit en zei: ‘Ze zijn al langs geweest met het karretje, dan had je maar eerder moeten bedenken dat je van noedels en kip houdt.’ ‘Oh’, zei de jongen. Hij bladerde door. ‘Kijk,’ zei ze, ze wees naar het televisieschermpje, ‘die vulkaan op Tenerife, daar ben ik ook eens met je vader geweest.’ De jongen keek uit het raampje. ‘Zijn we er al bijna?’ ‘Wat ben je toch ongeduldig’, zei zijn moeder. ‘Als we thuis zijn zal ik een keer noedels met kip voor je maken.’ De jongen zei niets meer.

Femmetje de Wind is freelance journalist.

Opstelten: dit jaar nog te weinig politieagenten

‘Nederlandse bevolking groeit tot 2020’

Den Haag Aan de Politieacademie zijn dit jaar te weinig nieuwe agenten aan hun opleiding begonnen. Tot nu toe waren het er 700, terwijl het er 1.850 moeten worden. Sommige korpsen stellen te strenge eisen aan de aspirant-agenten. Dat heeft minister Opstelten van Veiligheid gisteren in een brief aan korpschefs en de korpsbeheerders laten weten.

Amsterdam De Nederlandse bevolking blijft tot 2020 groeien. Vanaf dan blijft het inwonertal stabiel of wordt het kleiner. Dat voorspelt het Planbureau voor de Leefomgeving in een rapport. In de Randstad neemt het aantal mensen het hardst toe, maar na 2020 neemt ook daar het aantal inwoners af. In Limburg en de Achterhoek krimpt de bevolking al.

Toch geen toeterverbod voor cruiseschepen

Saab vraagt rechter om bescherming

Rotterdam Het Havenbedrijf verzocht schepen van de Holland Amerika Lijn gisteren om niet meer te toeteren, maar trok dat verzoek in na protest van Rotterdammers. Zij vinden het toeteren van de cruiseschepen bij aankomst en vertrek bij de stad horen. Het Havenbedrijf verzocht hen nu te toeteren met mate, dus niet als de Rotterdammers in bed liggen.

Stockholm De Zweedse autofabrikant Saab vraagt de Zweedse rechter om bescherming tegen zijn schuldeisers. Het geplaagde autobedrijf hoopt daarmee de ruimte te krijgen om het bedrijf te reorganiseren en levensvatbaar te maken. Dat maakte moederbedrijf Swedish Automobile gisteren bekend. Als de rechter instemt, wil Saab met een curator aan de slag.

Zwitserland geeft geen bankgegevens aan VS

Bonden: ‘Iedereen moet toegang tot arboarts’

Bern Zwitserland heeft geen gegevens van Amerikaanse bankcliënten aan de Verenigde Staten gestuurd. Dat zei president Micheline Calmy-Rey gisteren. Ze zal geen details geven op de lopende onderhandelingen. De VS stelden Zwitserland afgelopen weekeinde een ultimatum. Het land moest deze week met de gegevens over de brug komen.

Amsterdam Op dit moment heeft één op de vijf werknemers geen arboarts, dat blijkt uit onderzoek van het ministerie van Sociale Zaken. De vakcentrales CNV, FNV en MHP willen daar verandering in brengen en pleiten voor een algemene toegankelijkheid van de arboarts. Ook werklozen en mantelzorgers moeten eenvoudiger toegang tot arboartsen krijgen.

Dure zoen

Recoor

Facebookhotel

Ex-vriendje Blake Fielder-Civil liet wijlen Amy Winehouse vaak zo’n 150 pond (170 euro) betalen voor een kus.

Als pup struikelde hij er nogal eens over. Nu staat hond Harbor met zijn in totaal 60 centimeter lange oren in het Guinness Recordboek.

Op Ibiza is een bijzonder hotel geopend. Gasten kunnen er met een polsbandje inloggen op touchscreenzuilen en direct foto’s uploaden.

6


Kopers gaan anticiperen op prijsdaling en blijven huren.

Eerst

Hoe ga je om met de huizencrash? #Woningmarkt

De huizenprijzen gaan nog veel verder zakken. Wat moet je nu doen? Stug blijven hopen op de vraagprijs of verlies accepteren en gaan huren? Jan-Hein Strop Amsterdam

Wie denkt dat de huizenprijzen binnenkort weer gaan stijgen, krijgt hierbij een waarschuwing: get real. De grote Nederlandse huizenbubbel loopt leegt en dat gaat nog jaren duren. Tenzij er nu een miraculeus economisch herstel komt en banken opeens besluiten hun strengere leennormen niet toe te passen. Klinkt niet erg waarschijnlijk, toch? In Nederland staan nu ongeveer 250.000 huizen te koop, een record. Iedere maand groeit het aanbod, terwijl de vraag ver bij de groei achterblijft. Als het aanbod toeneemt, is het onvermijdelijk dat de prijzen verder zakken. De verlaging van de overdrachtsbelasting heeft hier niets aan veran-

derd. In juli was er even een opleving van de verkoop, maar in augustus is het aantal nieuwe aanvragen voor hypotheken gehalveerd, meldde onlangs het Hypotheken Data Netwerk dat circa de helft van de markt bestrijkt. Hier komt bij dat de doorstroming op de woningmarkt verder in gevaar komt, omdat mensen minder geld kunnen lenen. Vanaf augustus is de nieuwe Gedragscode Hypothecaire Financiering geldig, die bepaalt dat huizenkopers maximaal 106 procent van de aankoopwaarde mogen lenen en de helft van de lening moeten aflossen.

half procent rente extra. Bovendien gaan kopers anticiperen op verdere prijsdaling, als het sentiment verslechtert. Die blijven in hun huurhuis wachten, waardoor zij zelf meewerken aan een neerwaartse

37 procent

Prijsspiraal

Van het woningaanbod staat 37 procent langer dan een jaar te koop. 15 procent zelfs al langer dan twee jaar.

Banken weigeren om voor NHG-hypotheken (hypotheken tot 350.000 euro met waarborg) de ruimere norm van 108 procent toe te passen. En vanaf januari gaat de NHG-grens weer terug naar 265.000, zodat huizenkopers weer minder geld kunnen lenen. Dat is een grote klap want lenen zonder NHG kost ongeveer een

prijsspiraal. Tot nu toe ging de prijsdaling langzaam – vanaf de top in 2008 is er ongeveer 8 procent af. Veel mensen laten hun huis lang te koop staan (37 procent van het woningaanbod lan-

ger dan een jaar: NVM) omdat ze hun overwaarde niet willen verliezen of omdat ze bang zijn voor een restschuld. Dit is een wijdverspreid probleem vanwege de grote hoeveelheid aflossingsvrije hypotheken die de afgelopen jaren is verstrekt. Vraag is hoe lang deze situatie houdbaar is. Er komt een moment dat mensen moeten verhuizen door echtscheiding, gezinsgroei, een baan elders of juist omdat ze simpelweg de hypotheeklasten niet meer kunnen dragen. De afnemende koopkracht en stijgende werkloosheid zouden wel eens het laatste zetje kunnen zijn. Als de prijzen inderdaad nog flink gaan dalen, wat is dan verstandig voor huiseigenaren? Wie zijn huis nu met verlies verkoopt om daarna een ander huis gelijksoortig huis te kopen, hoeft nergens last van te hebben. Het nieuwe huis is immers ook in waarde gedaald, even afgezien van regionale verschillen. Volgens de NVM levert een scherp geprijsd huis meer op dan lang wachten met hoge vraagprijs.

Langer wachten met verkopen zou kunnen betekenen dat je een risico op een restschuld ontwikkelt. Want wie rond de top in 2008 zijn huis kocht met een aflossingsvrije tophypotheek, loopt het gevaar dat de waarde van het huis onder de waarde van de hypotheeklening duikt. Dat kan je voorkomen door nu een lagere prijs te accepteren en te gaan huren.

Vrijstaande huizen Ook mensen met vrijstaande huizen in het duurdere segment lopen meer risico, nu deze huizen sneller goedkoper worden dan bijvoorbeeld hoekwoningen. Het zou om deze reden kunnen lonen om op tijd de villa te verruilen voor de hoekwoning of om ook een huurhuis te zoeken. Een andere optie is om het ‘te koop’-bord uit de tuin te halen en lekker te blijven zitten waar je zit. Dat de overwaarde verdampt moet je dan maar even voor lief nemen en bedenken dat een huis geen beleggingsobject is maar in de eerste plaats is bedoeld om fijn in te wonen.

Volksuniversiteit Amsterdam en

Volksuniversiteit Amstelland in Amstelveen presenteren hun

nieuwe programma vanaf 19 september ruim en gevarieerd aanbod van cursussen, lezingen en workshops o.a. talen, kunst, cultuur, computer, creativiteit, Dutch for non-Dutch, persoonlijke ontwikkeling

also English spoken courses kijk op:

www.vu-amstelland.nl en www.volksuniversiteitamsterdam.nl

Verleidelijke Franse Wijnen voor een Stuntprijs!

BON Verleidelijke Zuid-Franse wijnen Hierbij bestel ik: __ (aantal) x 6 flessen Chateau des Granges - Medoc Cru Bourgeois 2007 2007 à € 6,95 per fles __ (aantal) x 6 flessen Chateau de Caulet - Graves 2010 à € 5,95 per fles __ (aantal) x 6 flessen Domaine Chaumont - Pouilly Fuisse 2010 à € 9,95 per fles

Chateau des Granges d OrMedoc Cru Bourgeois 2007

Chateau de Caulet Graves 2010

Domaine Chaumont Pouilly Fuisse 2010

Schitterende op hout gerijpte Médoc Cru Bourgeois met zeer veel rijp fruit. Intens paars-rood van kleur. Uitbundige, fruitige geur met indrukken van kersen en bessen. Ronde, volle, zachte smaak met frisheid, aardsheid (natte klei) en licht kruidig. Zeer fruitige lange afdronk. Serveren op 16°C bij diverse vleesgerechten en diverse kazen. Mis en Bouteilles au Château. Nu perfect op dronk en nog ruim 10 jaar op te leggen.

Uitbundige, kruidige en frisse rode wijn uit de Bordeaux. Diep rood van kleur met iets paars in de rand. Stuivende, kruidige geur met een hint van bessenfruit en mint. Frisse, volle en kruidige smaak met tonen van kruidig fruit en milde zuren. De afdronk is lang en vol met wat zoethout. Mis en Bouteille au Chateau. Serveren op 17 graden bij divers gegrild of gebraden vlees.

Verrukkelijke witte topwijn uit de Bourgogne. Goudgeel van kleur, verleidelijke geur met nuances van wit fruit en exotische tinten. Elegante en volle smaak met aroma’s van wit fruit, boterig, marsepein en geroosterde hazelnootjes. Schitterende lange afdronk die goed in balans is met een hint van amandelen. Serveren op 10-12 graden bij visgerechten, salades, schaaldieren en heerlijk als aperitief.

VOORLETTERS NAAM ADRES POSTCODE TELEFOON E-MAIL GEBOORTEDATUM

BANK-/GIROREKENING HANDTEKENING

Adviesprijs € 12,50



Lezersprijs € 6,95



Verzendkosten: Vanaf 24 flessen betaalt u geen verzendkosten. Bij minder flessen draagt u € 5,95 bij. VOORNAAM M V HUISNUMMER PLAATS

Hierbij machtig ik Buckaroo Payment Service om i.o.v. Wegener Media BV eenmalig het verschuldigde bedrag af te schrijven.

Stuur de volledig, in blokletters ingevulde, bon in een envelop naar Webwinkel, o.v.v. ‘wijnen’, Postbus 1090, 5004 BB Tilburg

webwinkel.depers.nl

De Pers gaat zorgvuldig om met persoonsgegevens. Op alle informatie die u aan ons verstrekt is de Wet Bescherming Persoonsgegevens van toepassing. In het colofon van de krant en op www.depers.nl treft u nadere informatie aan.

categorie wijnen

Baas in eigen buik

Aangeschoten wild

Afsgeit

Kippen blijken de bijzondere gave te hebben om na een geslachtsdaad het zaad van de desbetreffende haan weer uit te werpen.

In Zweden heeft de brandweer een dronken eland uit een boom gehaald. Het bosdier had iets te veel gistende appels uit de boom gesnoept.

De laatste in het Duitse leger actieve geit gaat met pensioen. Josef werd als mascotte ingezet en had een persoonlijke soldaat belast met ‘geitentaken’.


Vrienden zijn het belangrijkst voor voortvluchtig tuig.

Eerst

7

Creatief op de vlucht #OnTheRun De gevallen Libische leider Muammar Gaddafi is zoek. Gevlucht naar Niger of ingegraven in de woestijn, hij is niet de eerste dictator of crimineel met een verdwijntruc.

Gered worden door de CIA? (zoals Ferdinand Marcos)

? der een hutje In een gat on Hoessein) am dd Sa (zoals

Z

men? Me vermom Karadzic) n (zoals Radova

Z Z

In een grottencomplex gaan wonen? (zoals Osama bin Laden)

‘In coma lig gen’? (zoals Zine el Abidini Ben Ali)

Het kloost er (zoals Gora in gaan? n Hadzic)

Petra Janbroers Amsterdam

Een luxe onderkomen in een aangenaam buitenland als Saoedi-Arabië dat er niet over peinst de buitenwereld te onthullen waar je echt bent, in een fraaie villa aan de kust bijvoorbeeld, en je onder geen beding zal uitleveren, is voor de gevallen dictator het summum. Soms moet je een andere weg bewandelen. Even bellen met een bevriende buitenlandse inlichtingendienst bijvoorbeeld. Kost wellicht wat geld en informatie maar voor je het weet zit je in het vliegtuig naar prettige oorden.

Het is net een slapstickfilm. Eerst laat je je baard groeien. Gekleurde contactlenzen in en bril op, dan wel af. Haar verven en in een ander modelletje. Volledig andere outfit. Een nieuwe naam, liefst met valse identiteitspapieren. Dan zo onopvallend mogelijk onderduiken bij familie of vrienden. Zo kun je rustig een jaar of tien onder de radar blijven. De onherkenbaar vermomde oud-president van de Bosnische Serviërs en voor oorlogsmisdaden gezochte Radovan Karadzic bleef op die manier dertien jaar uit handen van justitie, tot juli 2008. Zijn proces voor het Joegoslaviëtribunaal loopt nog. Een hol graven is ook een optie, of een comfortabele grot uitzoeken en een beetje oppimpen. Saddam Hoessein, de Iraakse dictator, wist na de inval in Irak in 2003 acht maanden verstoppertje te spelen met de Amerikanen. Bij onraad ging hij letterlijk ondergronds, in een gat onder een boerderij vlak bij zijn geboorteplaats Tikrit. Luchtkanaaltje erin, kleedje erover en bidden dat het onraad snel overgaat. Toen de vijandige soldaten hem eind 2003 vonden, moesten ze ook nog eerst zijn wilde baard afscheren om zijn identiteit zeker te stellen.

US Air Force

Muammar Gaddafi denkt na over zijn volgende stap. FOTO EPA EN GRAPHIC ELS ENGEL

Voorraadje munitie Al-Qaida-hoofd Osama bin Laden had het meer op grotten, liefst met een energievoorziening en een voorraadje munitie. Naar verluidt zat hij al ruim voor de aanslagen van 11 september 2001 in de bergen van Tora Bora in Afghanistan, waar guerrillastrijders sinds medio de 19e eeuw de natuurlijke grotten versterkten. In de jaren tachtig bouwde de CIA er bunkers voor de moedjahedien in hun strijd tegen de Sovjets. Dat had Osama goed onthouden. Nadat Al-Qaida er was uitgerookt, zocht Bin Laden waarschijnlijk een

nieuwe grot in Pakistan, maar hoe lang en waar precies is niet duidelijk. Hij werd uiteindelijk in mei dit jaar gepakt in een villa in Abbottabad in Pakistan. Het huis werd in 2005 gebouwd, en het zou kunnen zijn dat hij er vijf of zes jaar onopgemerkt voor de Amerikaanse opsporings- en inlichtingendiensten heeft gewoond, met familie en al. Rara, hoe kan dat? Juist, de juiste vrienden op de juiste plek op het juiste moment. Die zijn natuurlijk veruit het belangrijkste voor voortvluchtig tuig. Gaddafi weet er zelf alles van, want

hij hielp ‘de slager van Oeganda’, dictator Idi Amin, in 1979 persoonlijk. Eerst door soldaten ter ondersteuning naar Oeganda te sturen tegen de door Tanzania gesteunde rebellen en later door Amin in Libië een veilig onderkomen te bieden.

Saoedi-Arabië En daarna zette hij Amin op het vliegtuig naar Saoedi-Arabië, zoals bekend een populair toevluchtsoord voor afgezette politieke leiders. Ook nu zitten er twee dictators: de Tunesische oud-president Zine el Abidini

Ben Ali en de president van Jemen, Ali Abdullah Saleh. Ben Ali vluchtte in januari met familie voor de Jasmijnrevolutie en zou een maand later in coma in een ziekenhuis in Riaad zijn opgenomen. Sindsdien is het stil rondom hem, maar er loopt een internationaal opsporingsverzoek tegen hem en de nieuwe Tunesische machthebbers hebben hem bij verstek tot 35 jaar cel veroordeeld. Saleh zit er zogenaamd om te herstellen van zijn verwondingen bij een granaataanslag in juni. De medische behandeling liet hij in Riaad verrichten.

De afgezette Filippijnse dictator Ferdinand Marcos liet zich in 1986 door een Amerikaans luchtmachtvliegtuig naar Hawaii brengen, met achterlating van de beroemde 3.000 paar schoenen van echtgenote Imelda. Jean-Claude Duvalier van Haïti (beter bekend als Baby Doc) werd na een opstand in 1986 door een US Air Force-jet naar Frankrijk gebracht – waar hij tijdelijk mocht blijven, wat een kwart eeuw werd. Eerder dit jaar keerde hij terug naar het Caribische eiland, waar hij tegen eigen verwachting in meteen werd aangeklaagd. Want dat is toch wel de slotconclusie: hoe lang en goed de verdwijntruc ook, het loopt altijd slecht af. Saddam Hoessein werd opgehangen, Osama bin Laden kreeg de kogel, ook de laatste voortvluchtige die gezocht werd door het Joegoslaviëtribunaal, Goran Hadzic, is gepakt, Ferdinand Marcos en de vroegere sjah van Perzië Mohammed Reza Pahlavi stierven door ziekte ver van hun moederland. Zelfs maffiatopman Bernardo Provenzano zit sinds 2006 te brommen, nadat hij maar liefst 43 jaar op Sicilië onvindbaar was geweest. Zijn über-tip: laat nooit een foto van jezelf maken; de politie had alleen jeugdkiekjes en wist niet hoe Provenzano er uit zag. Maar die raad is voor kolonel Muammer Gaddafi te laat.

Gewoon weer WTC

Je slipje of je leven

Strafbaar feit

De New Yorkse burgemeester Bloomberg wil af van de term ‘Ground Zero’. De term herinnert aan het verleden, hij wil naar de toekomst kijken.

Het Belgische Dilbeek is wederom opgeschrikt door een gemaskerde overvaller die het gemunt heeft op het ondergoed van zijn slachtoffers.

Het OM heeft 50 uur werkstraf geëist tegen een Almeerder die een vrouw tegen haar zin een zuigzoen gaf. Mishandeling, vindt het OM.

Nieuw: Weekend Vrij. 52 weekenden onbeperkt reizen.

NS introduceert Weekend Vrij. Een nieuw abonnement, speciaal voor iedereen die graag het maximale uit het weekend haalt. Met Weekend Vrij reist u vrijdagavond, zaterdag en zondag onbeperkt voor een vast bedrag van v 40,- per maand. En door de week ontvangt u in de daluren altijd 40% korting.

Naast Weekend Vrij zijn er nog 5 nieuwe abonnementen. Benieuwd naar de mogelijkheden? Met de online NS Abonnementenwijzer weet u in een aantal eenvoudige stappen welk van de nieuwe abonnementen het best past bij uw reisgedrag. Ontdek je eigen voordeel op ns.nl/abonnementen

WONEN 717.000 Lezers van De Pers zien deze advertenties. Wilt u ook uw woning in kleur presenteren vanaf slechts € 99,- inclusief BTW. Informeer bij uw makelaar of bel met Ieke van Hees (30) 600 74 67 of René den Uijl (030) 600 74 95 of Sylvia Alonso (070) 307 84 52 of Margot Wijnen (070) 307 84 06

Houten

Beverakker 13

Tiel

Mr Thorbeckestraat 26

Willemsoord

Vogels’tun 11

Tzummarum

Hilversum

Egelantierstraat 41

Kon. Wilhelminalaan 29

Onder bijzondere architectuur gebouwde praktijkwoning met een voor- en royale achtertuin welke veel privacy biedt, parkeergelegenheid op eigen terrein en zeer geschikt voor kantoor- c.q. praktijk aan huis. Royale living, luxe bulthaup keuken, slaapkamer en badkamer op de beg. gr. 1e verdieping: 5 slpk. dakterras, 2e ruime badkamer, grote bergzolder

Deze sfeervolle hoekwoning met riante garage en tuin is gelegen op een prachtige en rustige locatie aan de rand van het stadscentrum, op loopafstand van alle faciliteiten. De woning is voorzien van o.a. 4 slaapkamers, badkamer, keuken, bijkeuken. Oppervlakte 289 m², inhoud pand maar liefst 385 m³.

Prachtig sfeervol karakteristiek landhuis op unieke loc. bwj. 2002 div. details op 5 min. van de A32 Inh. 728 m³ op 1130 m² grond Gebouwd met hoogw. nat. mat. Dichtbij scholen en div. natuurgeb. Ind. 5 kmrs open handgem. licht eiken woonkeuken, 2 badkmrs, 3 WC’s gr. vide, zolderruimte op stahoogte 58 m2.

Nette 4-persoons chalet op 391m2 eigen grond in park in Tzummarum (Friesland), nabij de Waddenkust en Leeuwarden, dichtbij Franeker en Harlingen. Snel bereikbaar via de Afsluitdijk. Ideaal voor tripjes naar Vlieland en Terschelling. Indeling: o.m. twee 2-persoons slaapkamers (w.o. 2 1-persoonsbedden), keuken, douche, apart toilet. Ruime tuin.

In de gewilde Bloemenbuurt op korte loopafstand van Gijsbrecht van Amstelstraat (winkelstraat) gelegen, gerenoveerde, karakteristieke monumentale woning uit 1905, voorzien van een royaal souterrain met eigen entree en zonnige, privacyvolle achtertuin met vijverpartij en achterom. Het unieke karakter van dit woonhuis heeft geresulteerd in de status van gemeentelijk monument in 2008. De woning is volledig voorzien van nieuw leidingwerk, uitgebreide elektrische installatie en nieuwe hardhouten kozijnen.

Vraagprijs: € 449.000,- von Brecheisen Makelaars Houten Tel.: 030-6373336

Vraagprijs: € 275.000,- kk www.baastielbv.nl Tel.: 0344-664479

Vraagprijs: € 515.000,- kk www.boerentenhoeve.nl Tel.: 0521-515358

Prijs: n.o.t.k. Peter le Nobel Tel.: 06-55915566

Vraagprijs: 349.000,- kk www.funda.nl Tel: 035-6424474

Kijken in de ziel

Coen Verbraak (Amsterdam, 1965) wordt beschouwd als een van de meest spraakmakende interviewers van Nederland. Een drietal series van deze interviewer is verschenen op dvd: Strafpleiters, Psychiaters en Toptrainers. In deze series portretteert Coen Verbaak topmensen over hun vak, én over zichzelf. Kijken in de Ziel won in 2010 de Zilveren Nipkowschijf voor beste tv-programma van Nederland!

Zilveren Nipkowschijf 2010

Elke serie bestaat uit 2 dvd’s, Nederlands gesproken. Adviesprijs € 20,95*

Lezersprijs

€ 17,95*

* exclusief verzendkosten

webwinkel.depers.nl categorie / dvd’s en games

Voor meer informatie kunt u terecht in onze webwinkel.


Extra Urban Living

Ik zou aan een stalenkaart van tien kleuren genoeg hebben. Linda van Poeyér Stofferingszaak Damen Interieurs

Sieraden voor je woning #Gordijnen

Schoonmaakkriebels en veranderdrang. Deze driften hangen vaak samen met het begin en het einde van de seizoenen. Het fenomeen zomeren wintergordijn speelt er op in. Nienke Ledegang Amsterdam

In het buitenland is het al zo gewoon als wat. In de zomer hangen er luchtige, kleurrijke, dunne gordijnen voor de ramen, in de winter worden die ingeruild voor zwaardere, donkere en stemmige exemplaren. Zuinig als we zijn in Nederland – gordijnen blijken immers altijd een hogere kostenpost dan vooraf gedacht – doen wij het het hele jaar door met dezelfde exemplaren. En dat het liefst decennia lang. ‘Ik snap dat niet’, zegt Linda van Poeyér van Damen Interieurs, een stofferingszaak in Teteringen. ‘Mensen geven met het grootste gemak om de drie jaar zevenduizend euro uit aan een nieuwe auto, maar in huis moet alles twintig jaar meegaan. Op zeker moment hangt iets er zó lang, dan zie je niet eens meer dat het mooi is. Terwijl je huis, daar woon je. En gordijnen maken die plek écht af, het zijn sieraden voor je woning.’ Poeyér woonde en werkte veel in het buitenland: Engeland, Spanje, Duitsland, Portugal, België. Daar ontdekte ze dat veel mensen in de zomer hun huis anders stofferen dan in de winter. ‘Het hoogpolige karpet gaat in de zomer naar zolder. Net als de dikke gordijnen. Dat heeft voordelen. Behalve dat je de tijd hebt om ze grondig te laten reinigen, kies je ook voor een sfeer die beter bij het seizoen past. In de zomer zie je van die heerlijk wapperende gordijnen waarbij iedereen voortdurend in en uit loopt.’

Blij Het concept sprak haar zo aan, dat ze het nu in Nederland ook aan de man probeert te brengen. ‘En er zijn steeds mensen die ervoor kiezen. Het geeft ook echt een gevoel van exclusiviteit tegen een niet al te hoge prijs. Je gordijnen vervangen is lang niet zo duur als een complete make-over van je huis. Maar het effect is hetzelfde. Je bent weer helemaal blij met je inrichting. Alles voelt fris en nieuw.’ Dat beaamt Marion Kleindop, die eigenlijk bij toeval is gezwicht voor het fenomeen zomeren wintergordijn. ‘Ik kon niet kiezen. Nu heb ik offwhite gordijnen in de zomer en taupekleurige gordijnen in de winter. In de zomer doe ik daar een beige kleed bij en in de winter een rood kleed.

9

Gedwongen bij pa en ma op zolder

Nieuw ‘Madurodam’ van maquettes

Utrecht Meer dan 30.000 studenten wonen onvrijwillig bij hun ouders. Deze groep, in een jaar met 10.000 personen gegroeid, heeft zoveel moeite met het vinden van een kamer dat hun geen ander lot rest. Dat staat in de Kamernoodinventarisatie 2011, een rapport van studentenvakbond LSVb. De minste kans maak je als student in Amsterdam en Utrecht.

Amsterdam Het culturele evenement Magneet Festival zoekt maquettes van nooit uitgevoerde ontwerpen voor architectonische projecten in Amsterdam. Hiermee wil de organisatie komend weekend een maquettedorp samenstellen. ‘Het leek onze directeur leuk om een soort city that never existed te bouwen’, meldt een woordvoerster aan Architectenweb.nl.

Cijfer

119.000

euro voor een gloednieuw woonhuis op maat. Te bestellen via een app waardoor makelaars- en architectenkosten worden uitgespaard.

In het buitenland stofferen veel mensen hun huis in de zomer anders.

Twee totaal verschillende interieurs in een jaar, zo voelt het. Het maakt me geweldig blij.’ Kleindop erkent dat ze in hoge mate ‘last’ heeft van voorjaarskriebels. ‘Dan moet alles anders en wil ik alles schoonmaken. Ik zet bloemetjes neer, koop nieuwe plantjes en accessoires. Gordijnen vervangen past prima binnen dat voorjaarsgevoel. Hier blijft het trouwens wel bij, meubels vervangen daar doe ik niet aan. Ik vind het juist zo leuk dat je voor niet al te veel geld een nieuwe look kunt creëren.’ Poeyér adviseert voor de zomer linnen gordijnen van een niet krimpende stof, die daarmee ook meer warmte absorbeert. ‘En ik zou in de zomer kiezen voor kleur. Ik vind het schrikbarend hoe weinig mensen voor kleur kiezen, terwijl we hier prachtige, kleurrijke Engelse stoffen hebben. Of panelen uit Spanje. Met kleur spreek je je uit. Een oranje of geel gordijn, prachtig! Maar ondertussen kiest bijna iedereen voor taupe, grijs en gebroken wit. Ik zou aan een stalenkaart van tien kleuren genoeg hebben.’

Voor de winter denkt Poeyér aan rustiger kleuren en dicht geweven stoffen, die de akoestiek dempen. ‘Dat maakt het knusser. In de winter is het al om vijf uur donker, dan wil je je kunnen terugtrekken in huis.’ In de winter is kleur ook minder belangrijk, denkt Poeyér. ‘Grijs, zwart en taupe zijn kleuren die dan prima kunnen. Ze passen ook overal bij.’

Voeren En als Poeyér nog een tip mag geven: bespaar nou niet op de voering. ‘Weelderige gordijnen zijn een waar genot. Niet voor niks gold vroeger dat hoe meer stof je in huis had, hoe rijker je was. De Fransen hebben dat begrepen. Mijn Franse klanten laten altijd alle gordijnen voeren. Bij de Nederlanders moet het op een koopje. Doe het nou, je krijgt er geen spijt van.’ Nee, het enige waar je in Nederland spijt van kunt krijgen is dat je je op een regenachtige zomeravond niet kunt terugtrekken achter een paar zware, donkere gordijnen. Gelukkig mogen ze bijna weer van zolder..

Vernieuwing in Leidsche Rijn Centrum

CPB: Gemengde wijken zijn niet effectief

Utrecht De gemeente Utrecht en projectontwikkelaar ASR/Vesteda hebben het voorlopige ontwerp gepresenteerd voor het kernwinkelgebied van Leidsche Rijn Centrum. In 2015 moeten er onder meer 1.200 woningen, een museum, een treinstation en een school staan. Leidsche Rijn is de grootste nieuwbouwlocatie van Nederland.

Den Haag Het effect van wijkenbeleid waarin bevolkingsgroepen gemengd worden, heeft sociaaleconomisch gezien weinig effect. Dat concludeert het Centraal Planbureau (CPB) naar aanleiding van onderzoek uit NoordAmerika. De resultaten daarvan wijzen uit dat achterstandsgroepen er niet op vooruitgaan bij verhuizing naar een betere buurt.

Woonhuis op maat bestellen via app

Eigen Huis kwaad over overheidsbesluit

Houten Voor slechts 119.000 euro een gloednieuw koophuis inclusief grond. Het klinkt utopisch, maar bouwconcern Dura Vermeer denkt het waar te kunnen maken via de zelf ontwikkelde WoonApp. Starters kunnen hiermee hun voorkeuren qua vormgeving en locatie opgeven. Na gemeentelijke instemming begint de bouw, die goedkoop is dankzij uitsparing van onder meer makelaarskosten.

Amersfoort Eigen Huis klaagt over de gang van zaken omtrent de subsidieregeling Duurzame Warmte. In juli maakte de overheid bekend deze regeling per 1 januari 2011 met terugwerkende kracht te stoppen. Hierdoor liepen eigenwoningbezitters duizenden euro’s subsidie mis. ‘De communicatie was een puinhoop’, aldus de vereniging die eist dat aanvragen tot 8 juli alsnog worden toegekend.

Haal met de douchegrill wat zon naar binnen #Bruin

Zonnen en douchen tegelijk. Klinkt als een briljante uitvinding van –hoe kan het ook anders- een Nederlands bedrijf. Sunshower heet de fabrikant en Deluxe Health heet het apparaat. Floor van Dijck Amsterdam

De Sunshower is een balk met zowel infrarood- als zonlichtlampen die je

in je douche- of badkamermuur kunt inbouwen. Hij belicht en verwarmt je hele lijf terwijl je onder de douche je haren wast of je tanden poetst. Dat scheelt tijd: in plaats van zonnebanken en douchen kan het nu tegelijk. Maar de Deluxe Health is meer dan een verticale zonnebank; hij is ook uitgerust met infrarood lampen, die diep door de huid doordringen. Daar verwarmen ze de spieren en gewrichten en de straling schijnt ook

goed te zijn voor de bloedsomloop. De uv-lampen geven een subtiel bruin kleurtje en stimuleren de aanmaak van vitamine D. Na de afgelopen rotzomer haal je met deze douchegrill wat zon en zee je eigen huis binnen. Fijn vooruitzicht, met een lange donkere periode voor de boeg. Hij kost wel een smak geld; 3.000 euro, maar voor een dagelijks retourtje Thailand is dat natuurlijk een schijntje.

Ein Gordijn bitte

Urban myth

Kom maar kijken

Het woord ‘gordijn’ komt uit het Nederduits. Aanvankelijk was het de benaming voor de afscherming van een bedstee.

In de negentiende eeuw bestond er naar verluidt Gardinensteuer: gordijnaccijns. Veel mensen metselden daarom hun vensters dicht.

Nederland, land van de open gordijnen. Volgens sommigen een calvinistische erfenis: om te tonen dat men zedig leefde en niets te verbergen had.

KOOP VANDAAG OP SWEETDEAL.NL

SWEETDEAL VAN DE DAG - Lekker lunchen? Ontdek de nieuwe Lunchroom Moods Coffee Corner. Je profiteert van 60% korting op verse jus, koffie of thee en een Club Sandwich naar keuze.

HIGHLIGHTS • Een heerlijke Club Sandwich

€ 4,-

naar keuze bij Moods Coffee Corner. • Inclusief verse jus en een kopje koffieof thee. • Een mooie Lunchroom in hartje Jordaan. • Bij Moods Coffee Corner worden gezonde producten gebruikt, alles wordt vers bereid.

IN PLAATS VAN € 10,-

JE BESPAART

€ 6,-

60% KORTING

VOORWAARDEN

GA VOOR DEZE AANBIEDING NAAR SWEETDEAL.NL

• De voucher is geldig t/m

31 december 2011. • Je ontvangt de voucher de

eerste werkdag nadat de deal is afgelopen. • Alleen te koop op sweetdeal.nl.

OPEN HUIZEN ROUTE ZUID ZA. 17 SEPTEMBER 11.00 TOT 14.00 UUR KOPEN MET DE STARTERS RENTEREGELING 20% MEER LENEN, 25% MINDER BETALEN

10

WONINGEN

Bernhard Kochstraat 7-hs Bernhard Kochstraat 7-I Bernhard Kochstraat 7-III Bertelmanplein 4-hs (modelwoning) Bertelmanstraat 18-I Des Presstraat 18-III Cornelis Krusemanstr. 71-III

VANAF

46M2 LET OP! OVERDRACHTSBELASTING

2%

020 5 712 712

KIJK VOOR ROUTE EN PRIJZEN:

Cornelis Krusemanstr. 79-I Cornelis Krusemanstr. 83-II Amstelveenseweg 167-hs

Vanaf € 175.000 k.k. Incl. afbouwpakket


Extra Urban Living

In de zomer is het ook een urban camping. Erik Hehenkamp Architect bij Ontwerpers A’ dam

11

Als alles goed gaat, opent de Oase in mei 2012.

#Nieuwbouwproject Kamperen, exposities bezoeken, dansen en zelfs zwemmen; in het multifunctionele gebouw dat vanaf volgende zomer de Amsterdamse Zuidas opfleurt kan bijna alles.

Hot tubs op de Zuidas Floor van Dijck Amsterdam

De Amsterdamse Zuidas is overdag een druk district waar het krioelt van de zakenmensen in strakke pakken, kokerrokken met attachékoffertjes. Die zich er haasten, er werken en er luxe lunchen. Maar ’s avonds zijn de straten en pleinen – afgezien van wat overwerkende workaholics achter de schaarse verlichte ramen in de kantoortorens – behoorlijk uitgestorven. Vandaar dat projectbureau Zuidas een wedstrijd uitschreef voor architectenbureaus: ontwerp een nieuw gebouw waardoor de buurt ’s avonds en ’s nachts opleeft. Na een lange competitie is Oase uiteindelijk het winnende ontwerp. Een multifunctioneel, flexibel en duurzaam gebouw waarin en -op alles kan: van symposia tot kamperen. De Amsterdamse architectenbureaus Ontwerpers A’dam en Another Architecture Office bedachten Oase in een samenwerkingsverband. Erik Hehenkamp van Ontwerpers A’dam: ‘Projectbureau Zuidas vroeg om een gebouw dat invulling gaf aan de buurt tussen vijf uur ’s middags en negen uur ’s ochtends. Zij – en wij trouwens ook – zetten hoog in op duurzaamheid en een internationale uitstraling. Wij waren zelf al veel bezig met een andere invulling van de buitenruimte in de stad. We deden onderzoek naar bijvoorbeeld drij-

mer, is het ook een urban camping en kun je er goedkoop overnachten.’ En wat is een camping zonder een barbecueplek en een zwembad? ‘Die voorzieningen moeten er inderdaad zijn. Vandaar dat we de optie onderzoeken om op het dak een zwembad aan te leggen.’

Duurzaam

Het gebouw is uiteindelijk demontabel.

vende recreatievelden. Vandaar dat we al die punten hebben gecombineerd. Het idee van Oase is een open vloer, die steeds voor verschillende doeleinden bruikbaar is en als gebouw uiteindelijk ook demontabel.’

Containers Het ontwerp doet denken aan een stellingkast waarin verschillende dozen passen. Een open constructie, waarvan door er verschillende containers in te plaatsen de bestemming

steeds kan wisselen. De invulling wordt dus even multifunctioneel als de vorm. Hehenkamp: ‘Het is een verzamelgebouw met een cultuurprogrammering waar je vanaf ’s middags terecht kunt bij symposia, congressen, exposities en dat doorgaat met eten en dansen. 24 uur per dag is de Oase open. Het moet een ontmoetingsplek worden voor businessmensen, bohémiens en buitenlandse studenten. Vijf maanden per jaar, in de zo-

Een gebouw met 140 kampeerplaatsen, op het dak hot tubs en sauna en in de zomer een minizwembad. En alles cradle to cradle en duurzaam; Oase wil meer duurzame energie produceren dan dat het aan energie nodig heeft. Dat mag allemaal behoorlijk futuristisch klinken, de plannen voor het gebouw zijn al in een vergevorderd stadium. Hehenkamp: ‘ Zoals het er nu uitziet gaat Oase er komen. We hebben veel serieuze reacties gehad van mensen en organisaties die het idee steunen en verschillende delen van het gebouw willen exploiteren. Momenteel zijn we druk bezig het ontwerp verder uit te kristalliseren, zoals door te kijken naar de functie van bijvoorbeeld het restaurant in het gebouw. Het projectbureau Zuidas helpt ons met de aanvraag van vergunningen. En we zijn inmiddels met een professioneel team aan het kijken naar de technische aspecten van het plan, zoals de brandveiligheid. Dus als alles goed gaat, opent Oase rond 1 mei 2012.’

Populair

Internationaal

How to urban camp

De Oase moet verder bijdragen aan Zuid als een van de snelst groeiende stadsdelen van Amsterdam op het gebied van toerisme.

De Zuidas is over de grens ook wel bekend als de Financial Mile en is qua opzet vergelijkbaar met La Défense in Parijs en de Londense Docklands.

Zelf leren hoe je een ware urban camper kunt worden? Neem dan een kijkje op www.wikihow.com/Urban-Camp.

12

Op maandag In business Media Entertainment Lifestyle


Door Mark Koster, Maarten Bloem en Persis Bekkering

Q&A CosmopoliMAN

Egodeuk voor Art Rooijakkers Vier mannen met een kleine, euh, voornaam zijn als capo van een glossy aangesteld: Jim Bakkum, Jan Kooijman, Don Diablo en Art Rooijakkers maakten eenmalig CosmopoliMAN. Art Rooijakkers, de andere drie mannen zien we geregeld in modebladen, maar u bent een verrassing. ‘Ja, mijn stijlgevoel is vergeleken met de andere drie abominabel.’ Hoe kwamen ze dan bij u uit? ‘Ik ben sinds Wie is de Mol? met Jan Kooijman bevriend, die heeft mij gevraagd voor deze eenmalige editie van Cosmopolitan. Het leek me wel cool.’ Hoe voelde u zich tussen die glossy-stamgasten? ‘Het was heel gezellig – tot de fotoshoot. Daar heb ik een behooorlijke egodeuk opgelopen. Zij zijn heel stijlvolle mannen, ik was wat dat betreft een nieuwkomer.’ U was ooit de jongste verslaggever van NOVA. Hoe heeft u dit blad met uw journo-vernuft opgekrikt? ‘Ik ben naar Londen gevlogen om topmodel Lara Stone te interviewen. Daar heb ik wel wat van mijn interviewverworvenheden kunnen gebruiken. Alleen al voor dit gesprek wilde ik meedoen, dat begrijpt u wel. Ze komt uit hetzelfde

Brabantse dorp als ik [GeldropMierlo, MSM]. Bijzonder om in zo’n wereldstad herinneringen op te halen aan ons dorpse verleden.’ We zien u opeens overal dit seizoen, zoals bij Fort Boyard. Zit hier slimme ego-marketing achter? ‘Ik ben gewoon van werkgever veranderd. Ik ben weg bij Net5 en zit nu bij de Avro. Die hebben me lekker aan het werk gezet.’ Blad Linda. brengt jaarlijks de l’Uomo uit. CosmopoliMAN riekt naar ‘beter goed gejat...’ ‘Ik heb nog nooit van de l’Uomo gehoord. Ik ben debutant in de bladenwereld.’ Leidt de masculiene hoofdredactie nog tot inzichten voor vrouwen? ‘We leggen bijvoorbeeld uit hoe mannen vriendschap sluiten (en houden) in tegenstelling tot vrouwen. Maar verwacht geen filosofische vergezichten.’

‘Crime houdt mijn interesse’ #PeterRstopt

Scheld, bid, huil, het kan allemaal in de MSM-tiplijn. Pikante nieuwtjes achterlaten natuurlijk ook.

Tweet van de dag

Vannacht heel rare droom gehad: ik droomde dat ik te gast was bij #PenW (Pauw en Witteman).

Andries Knevel blijkt heimelijke ambities te hebben. Nog twee dagen is hij op de buis met Van den Brink en dan begint #penw weer.

BINNEN 20 SECONDEN LIVE!

(0,8pm)

0906-666.00.66 BLACK & BEAUTIFUL BEL NU:

De misdaadverslaggever in 1998, sindsdien won hij een Emmy, maar verloor een snor. ANP

0906-906.906.4

Peter R. de Vries stopt na zeventien jaar met zijn crime-programma. En nu? ‘Het wordt zeker niet de politiek.’ Redactie MSM Amsterdam

‘Misschien ben ik over twee jaar wel weg’, zei Peter R. de Vries rond kerst 2008 tegen de M van MSM. Bijna drie jaar later twitterde hij het grote nieuws en rinkelt de telefoon nonstop. Op journalistieke, beheerste toon staat de bekende misdaadjournalist ook MSM te woord. We mogen niet te vroeg huilen, vermaant hij ons. ‘Eerst maak ik mijn seizoen op goede wijze af. Daarna kijk ik wel wat er op me af komt.’ Dat kan van alles zijn. Het gezicht van het misdaadprogramma dat ‘ont-

hult en ontmaskert’ probeerde in 2005 terrein te winnen met een politieke partij, de PRDV, maar na een niet zo enthousiaste opiniepeiling trok hij zijn plannen in. De politiek gaat het nooit meer worden, ‘zeker niet’. Een talkshow? ‘We gaan de optie tegen het licht houden.’ Met ‘we’ bedoelt hij Endemol, SBS en John de Mol, die alledrie hebben aangegeven de publiekstrekker te willen behouden. ‘Maar ik ben in principe een schrijver, dus misschien ga ik wel een goed boek schrijven. De kans is groot dat ik me met crime blijf bezighouden, dat heb ik de afgelopen 35 jaar gedaan. Het blijft mijn interesse houden: deze vakantie heb ik in vier weken 25 non-fictie misdaadboeken gelezen.’ In zeventien jaar is De Vries hondstrouw gebleven aan SBS6. ‘Ik loop niet meteen over naar een ander

die met zijn geldbuidel rinkelt. Ik sta met mijn opdrachtgever op goede voet. Zij lieten mij m’n gang gaan, ook al wilde ik 44 afleveringen over de Puttense moordzaak maken. Dat betaal ik terug door te blijven.’ In het genoemde kerstinterview onthulde hij ook dat hij van Endemol meer budget wilde. Dat speelde nu niet mee in zijn beslissing. ‘Dat touwtrekken hoort erbij. Endemol heeft goed voor me gezorgd en zich nooit ergens mee bemoeid. Daar kunnen andere mediabedrijven een puntje aan zuigen.’ Voor het geld hoeft de Emmy Award-winnaar die met zijn Joranaflevering 7,7 miljoen kijkers trok het niet meer te doen. ‘Maar ik ben een volbloed journalist. Ik zal voorlopig aan het werk blijven.’ Na een lange vakantie, natuurlijk. ‘Van mei tot januari ga ik motorrijden en duiken.‘

Persis Hilton Kom bij de maffia niet aan hun meisje

Schoot Holleeder op Quote? Zat Holleeder achter de kogelregen op Quote in november 2003? Jort Kelder komt met nieuwe theorie over deze nog altijd onopgehelderde aanslag op het zakenblad. Het personeelsfeest van Quote afgelopen woensdagavond was een laatste steekje van Jort Kelder naar Bram Moszkowicz, de advocaat waarmee hij een heroïsche smaadzaak uitvocht, onder meer over beschuldigingen van te nauwe banden met topcrimineel Holleeder. Plaats van handeling: Cinema Paradiso, een hoofdstedelijke Italiaan. Hier lag de kiem voor de hormonenoorlog tussen de twee haantjes, zo werd duidelijk. Kelder was aanwezig bij de presentatie van een Quote-editie ter ere van het 25-jarige bestaan. Met daarin een terugblik van de voor-

malige patron zelf. Hij openbaarde dat hij in hetzelfde ‘CP’ tijdens een etentje met een intellectuele blondine (een psychologe die later promoveerde op Het Dertigersdillema) werd bedreigd door Bram Moszkowicz en zijn entourage. ‘Wat moet jij met die Kelder?’, zou Mosco, die in CP zat te eten met Holleeder en zijn vriendin, haar hebben toegebeten. De cockfight tussen de twee broeide al langer, omdat Kelder de advocaat al eens terecht had gewezen vanwege opdringerige versierpogingen bij Femmetje de Wind, de zus van Floortje de Wind, een eerdere Kelderex.

De stemming was vijandig, vertelt Kelder. Hij werd telefonisch gewaarschuwd (‘Kom bij de maffia niet aan hun meisje’) en een paar dagen later trof hij de Grote Ontvoerder op straat voor de redactieburelen. Kelder: ‘Tien weken later vlogen de kogels door de redactieloft’, memoreerde hij al eens eerder. Hoe geloofwaardig is het? Kelder onthult nu in Quote dat ook vastgoedman Erik de Vlieger, zakenman en meesternetwerker Haddi Haddu Levi en de vermoorde zakenman Willem Endstra hem waarschuwden voor afstraffingen vanwege Mosco’s gekrenkte trots. Endstra, die Holleeder kende, blufte nog tegen Kelder dat de journalist door zijn interventie veilig was voor Holleeder. ‘Twee dagen later lag hij doorzeefd op zijn eigen stoep.’

Paul Verhoeven met nieuws

Keith Bakker boos om post

Inbreker chillt bij Celine Dion

Wordt het Robocop in de polder? Niemand weet nog wat regisseur Paul Verhoeven de 20e gaat verklappen. Wel dat het met film van doen heeft.

Therapeut Keith Bakker is pissed off. In het huis van bewaring wordt zijn post gelezen door derden. Dat moet niet kunnen vindt hij.

Een inbreker is lekker in bad gegaan in het huis van Celine Dion in Montreal. De zangeres was zelf niet aanwezig in de woning.


De mannen van Gaddafi zullen je doodschieten.

13

Talitha van Zon zou een vriend hebben bedreigd.

‘Ik hang je op aan de hoogste boom’

#Talitha Talitha van Zon, de playmate van Mutassim Gaddafi, wordt beschuldigd van doodsbedreiging.

Arnold Karskens Amsterdam

Hand in hand nippend aan de witte wijn en whisky terwijl buiten in de straten van Tripoli op leven en dood werd gevochten. Voor een doorsneemens een bizarre tegenstelling, maar achteraf wekt de relatie van Playboymodel Talitha van Zon met de Libische dictatorzoon Mutassim Gaddafi geen verbazing. Beiden hebben namelijk een grote fascinatie voor geweld. De vijfde telg uit de Gaddafi-clan sloeg met regelmaat personeel en maakte als Nationaal Veiligheidsadviseur onderdeel uit van een repressief bewind. Vijf personen verklaren onafhankelijk van elkaar dat de Rotterdamse Talitha Louise van Zon (39) hen met de dood bedreigde. Haar terugkomst uit Libië, per boot naar Malta, was dan ook geen onverdeeld genoegen.

Onberekenbaar Zoals voor een oud-kennis die vorig jaar aangifte deed tegen Talitha bij de politie in Kennemerland. ‘Ze was jaloers om mijn omgang met een vriend van haar en sprak mijn voicemail in met: ‘Dat ze mij en mijn kinderen wel wist te vinden’. De vrouw, die net als de andere geïnterviewden uit angst voor represailles anoniem wil blijven, omschrijft Talitha als ‘compleet gestoord en lijdend aan borderline en schizofrenie. Vooral overmatig coke-gebruik maakt haar totaal onberekenbaar’. Voor haar drugsverslaving is Talitha verschillende malen opgenomen geweest en bedreigde ze de directeur van een zorginstelling. Vanwege zijn beroepsgeheim mag hij niets loslaten, maar hij erkent de bedreiging aan zijn adres. ‘En ik was niet de enige van het personeel.’ In 2009 pikte Talitha een pinpas van een vriend waarmee ze tienduizenden euro’s stal. De vriend: ‘Toen ik aangifte deed bij de politie reageerde ze met dat Gaddafi hier mannen had die wel een kogel door mijn kop zouden sturen.’ De man heeft inmiddels tien verzoeken liggen bij de officier van justitie om tot strafrechtelijke vervolging over te gaan. ‘Ze zet haar klauwen in je rug en laat je niet meer los.’ Hij toont zich bereid zijn verklaring voor een rechter te herhalen.

Verkracht

Talitha van Zon op de boot op weg naar Malta.

Ook de vriendin met wie Talitha in februari naar Tripoli vertrok, bedreigde ze bij terugkomst. Zij was onder valse voorwendselen naar Libië gereisd en daar verkracht door Talitha’s vriend Mutassim Gaddafi, haar relaas deed ze enkele dagen geleden in De Telegraaf. Ze zegt: ‘Terug op Schiphol deed ik melding en ik zette de vriendschap stil met Talitha. Als reactie ontving ik sms’jes met: ‘Ik hang je op aan de

hoogste boom’. Ze wijst erop dat het model ook een leuke zijde kent. ‘Is ze je vriendin en je hebt haar nodig, dan staat ze binnen twintig minuten op de stoep. Maar haar donkere zijde komt boven als je de vriendschap opbreekt. Dan is ze jouw grootste vijand.’ Een zakenvrouw die ze verantwoordelijk stelde voor de breuk met een toenmalige liefde heeft ze ‘zeker twintig maal met de dood bedreigd’. ‘Ik was nog niet klaar met haar en ze had vrienden in Rotterdam die wel korte metten met me zouden maken.’ Via sociale websites als Hyves werden ook haar dochters uitgemaakt voor mini-hoeren en haar zoon voor een lelijke aap. Aangifte wilde de zakenvrouw niet doen, omdat ze in een kleine stad woont. ‘Ik ken de helft van de agenten. Maar nu twijfel ik. Ze is drugsverslaafde. Je weet nooit wat ze doet.’ Een vrouw smeekt om haar verklaring niet te publiceren. ‘Ik wil die narigheid niet meer.‘ Ze weet niet weet

Modelbezoek

Libische Zon

Talitha van Zon, die vorige week terugkeerde uit Libië, zou naar eigen zeggen ondanks de oorlogssituatie in Tripoli geld inzamelen voor haar vader die aan Alzheimer lijdt. Ook zou ze vrijwilligerswerk willen doen onder de mensen die gevlucht waren voor het Gaddafi-regime. Hoe dat te rijmen is met haar vriendschap met een van de zonen van de voormalige dictator, is niet duidelijk.

of Talitha van Zon daadwerkelijk tot fysiek geweld in staat is ‘maar ze kan enorm bedreigend overkomen.’ De meest besproken vrouw van Nederland is zelf niet voor commentaar bereikbaar, maar ‘een goede vriend’ uit Papendrecht ontkent, dat ze in staat is iemand te bedreigen. ‘Talitha is een eerlijk persoon die altijd in een mooie wereld heeft geleefd. Ze heeft nu alleen wat tegenwind.’ Momenteel loopt tegen Talitha van Zon een onderzoek naar mensenhandel. De Amsterdamse advocaat Bram Moszkowicz, die een van de bedreigde vrouwen vertegenwoordigt in de aanklacht wegens mensenhandel, vindt de bedreigingen ‘een serieus onderwerp voor nader onderzoek’ zoals dat al loopt bij de Marechaussee.

Begripvolle Gwyneth

Rihanna meest sexy van 2011

Lil Wayne: verkoopkanon

Actrice Gwyneth Paltrow heeft vrienden die vreemdgaan. Daarom snapt ze hen goed en oordeelt ze niet, zo babbelt ze in The Sun.

Van alle vrouwen in de ganse wereld vindt mannenblad Esquire zangeres Rihanna het meest sexy.

De nieuwe plaat van rapper Lil Wayne is in een week tijd bijna een miljoen keer over de toonbank gegaan in de Verenigde Staten.

14


Uit & thuis

5D Festival Zintuig zien

Gele gangsters meppen erop los Dirk Koppes Festival 5D is een vrijplaats voor de zintuigen. Bezoekers maken een tintelende ontdekkingsreis met bizar voedsel en fijne concerten. Regisseur Annechien de Vocht over Hollywood-kitsch.

films van Jacky Chan verplichte kijkkost. ‘Martial arts, maar dan niet zo perfect in beeld gebracht als je tegenwoordig ziet. Wij houden juist van die houtje-touwtje-films. Perfect voor het theater.’ Twee vrouwen die vechttoneel produceren. Annechien houdt vol dat zij en Lotte Bos van Younggangsters niet een emancipatoire agenda hebben. ‘Dat hoeven wij niet te doen, meiden van onze generatie beleven veel plezier in het bekijken van actiegeweld. Ze zijn opgegroeid met videogames, kijken zonder met hun ogen te knipperen naar de meest explosieve scènes. Aan het eind maken Lotte en ik iedereen blij als ze mogen meezingen over de peace waarnaar iedereen verlangt.’

en beeldschone geisha schrijdt langs de sushibar. De mannen binnen slaan haar vol bewondering gade en stormen naar buiten. Een gevecht barst los om wie haar het hof mag maken, maar de geisha trekt haar eigen plan. Na die knokpartijen is zij toe aan een portie wereldvrede. De oosterse schone is te zien op het Festival 5D in de voorstelling Too Many Yellow Men van regisseurscollectief Younggangsters. Onderdeel van het zintuig Zien. Een hommage aan Hollywood-kitsch, aan de Hong Kong-gangsterfilm. ‘We wilden een voorstelling over martial art maken’, legt regisseur Annechien de Vocht uit. ‘Veel bloed en ingewanden, het moet volledig over de top. Het fascineert mij en collega Lotte Bos dat die vechtfilms tegelijk goor en gruwelijk zijn, en ons toch aantrekken. Je wilt het zien. Hoe iets lelijks mooi kan zijn.’ De acteurs moeten flink aan de bak en trainen om de vechtscènes te kunnen doen. Voor Too Many Yellow Men waren de Hong Kong-

X www.festival5d.nl, 10/09, NDSM-werf, Amsterdam

Ziekelijke voorstelling is eclatant succes

Nieuwe Amerikaanse wortels in Groningen

Rotterdam Met De Ingebeelde Ziekte van Molière heeft theatergroep De Utrechtse Spelen een enorme theaterhit in handen. Vorige zomer permanent uitverkocht, dus nu in reprise. Deze week in de Rotterdamse Schouwburg. Dit seizoen weer met Loes Luca en Peter Blok in het verhaal over een rijke kerngezonde vrek, die denkt dat hij van alles onder de leden heeft.

Groningen Het Take Root festival is het jaarlijks terugkerende festival, dat gericht is op Amerikaanse up and coming-bandjes. Zaterdagmiddag in de Groninger Oosterpoort met The Tallest man on earth, Jolie Holland, Israel Nash Gripka, John T. Pearson, C.W. Stoneking en anderen. Een eigenzinnige dwarsdoorsnede van de Amerikaanse muziek.

E

In Berlijn speel je tafelvoetbal tegen wereldkampioenen.

Rondje Randstad

Feesten in vliegtuighangars #Festival

Al eens getafelvoetbald op een festival? Tijdens de Berlijnse muziekweek kan alles, en nog meer.

Mogwai, Battles, The Drums, Hercules And Love Affair tot de heftige djsets van Boy George(!), Apparat Band, Pantha du Prince, Diplo en ATrak. En dit is allemaal naast de leuke

Redactie cultuur Amsterdam

Terwijl jij dacht dat met het Vlielandse Into The Great Wide Open het festivalseizoen voor gesloten was verklaard, moet dat in Berlijn nog beginnen. En dacht jij dat de 60.000 man van Lowlands veel mensen bij elkaar waren, dan wacht je op voormalig vliegveld Tempelhof een lekkere verassing. Daar is vrijdag en zaterdag het Berlin Festival aan de gang, waarbij de podia in vliegtuighangars zijn gestoken, en in het omvangrijke luchthavengebouw de rest van de programmering schuilgaat. Twee dagen heftige sonische onrust, waarbij de ene na de andere topact van de podia opstijgt: van dEUS tot Santigold, van Primal Scream tot Kruder & Dorfmeister en van Beirut,

Opstootje Het festival werd vorig jaar ontsierd door ruzie tussen publiek en security, nadat een podium moest worden gesloten omdat gedrang ontstond. Inderdaad, dat was vlak na Love Parade.

zij-programmering, waarbij ons het beste uit de Duitse artscene wordt beloofd. Op de Art Village zijn twintig kunstenaars actief die reflecteren op de bouw van de Berlijnse Muur, dit jaar vijftig jaar geleden. Ook is er een

markt met muziekgerelateerde zaken en heeft Duitsland de Silent Disco ontdekt (wat tijd werd). Geen zin in stilte? Mobiele dj’s prakken de gaatjes vol met geluid, en anders – en daar hebben wij heel veel zin in – horen we de balletjes tegen de poppetjes tikken in de Kickerlounge, waar tien officiële Leonhart tafelvoetbaltafels staan en waar je tegen officiële wereldkampioenen tafelvoetbal in het strijdperk kan treden. Voor diegenen die met twee nachten wakker blijven op een luchthaven nog niet verzadigd zijn, loont het de moeite de kleine lettertjes van het festival te lezen. Het Berlin Festival is onderdeel van de Berlin Music Week, en daaraan doet elke zich respecterende club mee. Heb je een polsbandje voor het festival, dan heb je een polsbandje voor dertig clubs in heel Berlijn. Dat bandje geldt overigens al vanaf gisteren, want de muziekweek begon woensdag al. www.berlinfestival.de

10 redenen voor 24 uur Rotterdam Dirk Koppes Rotterdam

Kristel Sweers breekt door alle façades heen

Bijna elk weekend struikel je over de festivals in Rotterdam. Zaterdag 10 september barst de stad een etmaal lang uit zijn culturele voegen. Alleen met een creatieve marathon van 24 uur kun je van alle onderdelen genieten. 1. Schatkamer 24 uur cultuur in Rotterdam trapt af met de opening van de Schatkamer, een nieuwe ruimte vol hoogtepunten van de collectie van het Nai. www.nai.nl 2. Pop-up Hotel Een Frans kunstenaarscollectief heeft tien hotelkamers gebouwd. Voor 50 euro slaap je zaterdagnacht op een brug, naast de nooduitgang van Cinerama of op een eiland in de Museumparkvijver. Reserveren via [email protected]

3. Parfum de BoemBoem De 8 verschillende fietstochten van Parfum de BoemBoem laten de rauwe nachtrandjes van de Maasstad zien. Hijskranen en af en toe een moderne dans. 4. Langste orkest ter wereld Met het langste orkest ter wereld wil het Gergiev Festival een wereldrecord breken. Een paar honderd musici vormen zondagmiddag vanaf 12.00 uur een lange slinger over de Erasmusbrug.

beelden van vissen, plankton gecombineerd met klanken van Debussy. 7. Horrormusical Theater Walhalla presenteert rond middernacht een horrormusical in de Fenixloods. 8. Blessures Voor dag en dauw speelt Dance Works The Sweet Art of Bruising. Om 07.07 uur dansen twee boksers op het dak van Las Palmas tot de zon opkomt. www.dwrotterdam.com

5. Toeac Accordeons De accordeonnimfen Bekkers en Berkers vormen het duo Toeac. Vanaf een drijvend paviljoen laten zij horen dat de accordeon geen grenzen kent. Onderdeel van C the City, en van Gergiev Festival.

9. Spoken in Katendrecht Tijdens een bezoek aan de Fenixloodsen blijken spoken in de oude haven echt te bestaan.

6. Zingende walvis Een concert op de rug van een walvis. Zondagmiddag in Lantaren Venster

10. Bonte Avond van Bodybuilders Kickboksers verzorgen unieke voorstelling in Ro Theater om 09.00 uur.

Den Haag Cabaretière Kristel Sweers probeert na haar programma’s Onschuldig en Ruig om in Puur door alle façades heen te breken. Haar ouders hebben er nog steeds spijt van dat ze haar hebben leren praten, want sindsdien heeft Kristel altijd het laatste woord. In Puur is ze eerlijker dan ooit. Dit weekend te zien in de Haagse Koninklijke Schouwburg.

Highlights Nederlands Theater Festival

Cast Oorlogswinter musical bekend

Amsterdam Nog steeds zijn hoogtepunten van het afgelopen theaterseizoen te zien tijdens het Nederlands Theaterfestival in Amsterdam. Laatste kans om knallers te bekijken als Shakespeares De Storm, de metamusical Mightysociety8 over Geert Wilders en aanverwante zaken, en Gorki’s Kinderen van de Zon. Kaartjes zijn verkrijgbaar via www.tf.nl

Amsterdam Soy Kroon speelt de hoofdrol in de nieuwe musical Oorlogswinter. Hij neemt de rol van de bijna 16-jarige Michiel op zich. Dat maakte de producent woensdag bekend. Timo Descamps is piloot Jack en Hans Lemmen speelt oom Ben. De musical, gebaseerd op het gelijknamige boek van Jan Terlouw, gaat op 1 oktober in première.

Marathon fietsen met Parfum de BoemBoem. FRED ERNST

Geekfest

Ranzig

Howdy!

Uittip voor nerds: vrijdag start de 8e editie van Gogbot, het multimediafestival in Enschede. Door de hele binnenstad.

Vrijdag en zaterdag mag er weer gezweet worden, als Joost van Bellen in Trouw, Amsterdam, zijn RAUW-concept op ons loslaat.

Moeten we nog uitleggen waarom Take Root zo’n leuk festival is? De Americana- en indiesterren staan zaterdag in de Groningse Oosterpoort.


Veel plastic afval is niet recyclebaar, zo vies is het.

Uit &Rondje thuis Randstad

Marius Smit Plasticvisser

15

Marius Smit viste afgelopen weekend samen met honderden anderen zwerfplastic uit de Amsterdamse grachten. FOTO’S: MAXIME CARDOL

Hengelen naar plastic vissoep #Milieu Zwerfplastic is een wereldwijd probleem. De oplossing begint (ook) in de Amsterdamse grachten. Loes Evers Amsterdam

Een man in een groene regenjas, met kaplaarzen en vissershoed steekt triomfantelijk zijn visnet in de lucht. De eerste vangst: een ingedeukte petfles bitter lemon. De visser is een van de 250 deelnemers die zondag door de Amsterdamse grachten voer om plastic zwerfvuil te vissen. Een idee van Marius Smit (38), van huis uit marketingadviseur en nu druk in de weer om de samenleving bewust te maken van ‘een heel concreet probleem’: de plastic soep in ons water. Plastic soep is een milieuprobleem dat in omvang het afgelopen decennium verdubbelde. Alleen al in de Stille Oceaan drijft een plastic eiland ter grootte van twee keer de VS. Het begint met petflessen, jerrycans en andere attributen die in het water waaien of worden gegooid. Die breken in stukjes en dat gruis belandt in zee én in de vissen die we eten. De

excentrieke kapitein Charles Moore beschreef het probleem voor het eerst in 1997, sindsdien roept de ene na de andere activisten dat we het plasticgebruik moeten verminderen. ‘Doodmoe word ik daarvan. Iedereen weet dat het probleem er is, maar naar concrete oplossingen wordt nauwelijks gezocht.’ Terwijl die voor de hand liggen, vindt Smit. Vandaar zijn opruimactie door de grachten. Smit speelt in op een ecotrend die al even gaande is. Zweed Markus Ericsen zeilde al met zijn Junkraft – gemaakt van zwerfplastic – van LA naar Hawaii en David de Rothschild bouwde de Plastiki. Filmmaker Werner Herzog deed de voice-over in een korte film over een afgedankte plastic zak die worstelt met haar onsterfelijkheid en Italië bant sinds kort als eerste EU-lid het gebruik van plastic tassen. De gemeente Amsterdam experimenteert in delen van de stad met het ophalen van plastic en afvalverwerkingsbedrijf Sita opende

maandag een grote scheidingsinstallatie voor plastic. Het introduceert zelfs een wielertenue volledig gemaakt van gerecycled plastic. Dat het ook op de politiek op de agenda staat, blijkt uit de zondag aanwezige partijen. Dat de Partij voor de Dieren er was, ligt voor de hand. Maar de aanwezigheid van de VVD deed velen verrast opkijken. ‘Ze zijn nog verdomd actief ook’, merkte iemand op.

Katoenen boterhamzakje Met een deel van de 250 zakken plastic afval die zondag zijn verzameld, gaat Smit zijn eigen boot bouwen: de Plastic Whale, waarmee hij volgend jaar door het land zal varen om ‘van Maastricht tot Groningen het bewustzijn rondom het probleem te vergroten.’ Een groot deel van de vangst blijkt Smit echter niet te kunnen gebruiken. ‘Verreweg het meeste plastic afval is zo vervuild dat het niet recyclebaar is.’ Dat besef vergroot volgens Smit de noodzaak om beter op

ons plasticgebruik te letten. ‘Door plastic overal maar weg te gooien, vergroot je niet alleen een milieuprobleem, maar maak je ook een waardevol product totaal onbruikbaar.’ Hoe komt Smit dan aan zijn plastic? ‘In het najaar hoop ik een landelijke inzamelingsactie met onvervuild plastic bij consumenten te organiseren.’ Tot die tijd kan de gewillige burger zelf plastic vissen, donaties doen of meebouwen aan de Plastic Whale. Of het eigen plasticgebruik verminderen. Oplossingen daarvoor zijn al voorhanden. Zo maakt het Amerikaanse Green 11 navulbare verpakkingen voor beautyproducten. Greenjump.nl verkoopt katoenen boterhamzakjes. En de gadgethype van 2012 wordt vast en zeker de milieuvriendelijke, navulbare RVS bidon; als alternatief voor het eeuwige petflesje spa blauw zijn er de Dopper, Join the Pipe, Tap ‘n Go en krnwtr. www.plasticwhale.org

Lachen

Nazomer

Wat?

Ook vrijdag en zaterdag, in Groningen: de eerste Try-Outs voor het Groninger Studenten Cabaret Festival. Maak kennis met zes kanshebbers.

Omdat het prachtig weer wordt: vrijdag en zaterdag geven jonge theatermakers het beste tijdens Boslab, in het Amsterdamse bos.

Liefhebbers van glitch-hop (wat?) en 8-bitspsychedelica (wat?), hup naar Tivoli de Helling vrijdagavond. De Utrechtse club geeft dansles.

16


We moesten weer leren een beetje lief voor elkaar te zijn.

Perspectief

Carol van Dyk Rocktante

#BettieServeert Wat rimpels meer, wat haren minder maar op het podium even blije gitaarrock als twintig jaar terug. Hoe een verjaardagsshow de vriendschap redde.

Bettie is twintig

Zoek de verschillen: Herman Bunskoeke, Peter Visser, Berend Dubbe en Carol van Dyk in 1991 en 2011. REINIER VELDMAN (LINKS) EN TINCA VEERMAN Tisha Eetgerink

Nog natrillend stapt Carol van Dyk ‘s ochtends de planken af na twee solo’s. De avond ervoor speelde ze met haar band Bettie Serveert het publiek plat bij het Into the Great Wide Open-festival op Vlieland. ‘Ik heb twintig jaar vermeden om alleen op het podium te staan. Trillen man, ik moet even tegen een boom gaan schoppen ofzo. Dood- en doodeng.’ Dit zegt een van Nederlands stoerste en langst meelopende rockchicks. De band die vernoemd is naar tennisspeelster Betty Stöve, viert haar 20-jarig jubileum met een concert op Vlieland en in Paradiso. Debuutalbum Palomine wordt integraal gespeeld, aangevuld met wat extra door fans uitgekozen nummers. Voor de gelegenheid is de bezetting weer net als toen, met Berend Dubbe op drum. Na een rondje door het gras komt Carol van Dyk bij Peter Visser en Berend Dubbe zitten onder de appelboom. Bassist Herman Bunskoeke is druk met vrouw en kinderen. Een gesprek over hervonden vriendschap.

Hoe voelt het om na zo lang weer met elkaar te spelen? Berend: ‘Ik heb dat meezingen nog nooit zo meegemaakt als gister. Geweldig echt. Ik kon alleen maar om me heenkijken.’ Peter: ‘Bij het eerste nummer op mijn gitaar dacht ik gelijk ‘godver wat klinkt dit lekker!’ Het klopte weer net als vroeger.’ Palomine, pal of mine, slaat op dat hoedenplankhondje van de albumcover. Jullie hebben het originele hondje weer opgeduikeld. Nog meer speciale jubileumacties? Carol: ‘We hebben de ouwe backdrop teruggevonden. Hangt dat hondje straks weer reuzegroot achter ons in Paradiso.’ Peter: ‘Ik had net als Kurt Cobain een Daniel Johnston T-shirt maar dat was helemaal vergaan. Heb ik via de site een nieuwe besteld.’ Berend: ‘Ik draag andere kleren. Je moet geen parodie op jezelf worden maar zijn wie je nu bent.’ Peter: ‘Ben ik ook. Dat haar van mij komt echt niet meer terug.’ Een jubileumshow is mooi maar is het niet lichtelijk wrang dat jullie tal-

loze platen hebben gemaakt zonder het debuutsucces te evenaren? Berend: ‘Natuurlijk maar dat geldt voor elke band. Je bent vaak het bekendst om het eerste wat je doet.’ Peter: ‘Die eerste plaat zit nogal diep. Bij ons allemaal denk ik.’ Berend: ‘Je leven verandert meer na de eerste plaat dan na de vijfde of zesde. Mooiste van dit jubileum is onze hernieuwde vriendschap. Ik had het destijds echt wel even gehad.’ Carol: ‘Hij vond mij heel vervelend.’ Peter: ‘Ik heb daar heel veel verdriet van gehad Berend. Dat zei ik ook vaak in interviews in de hoop dat je het zou lezen...’ Berend: ‘Echt waar? De band was de reden dat we uit elkaar gingen maar brengt ons nu ook weer bij elkaar.’

Zijn irritaties van vroeger nu weg? Peter: ‘Het was een circus met veel te veel mensen eromheen. Ik herinner me nog een keer in Seattle hoe ik na een hele dag gedoe troost putte uit met jullie op treden. We hebben met de jaren geleerd om meningsverschillen constructief op te lossen omdat we hetzelfde doel hebben.’ Carol: ‘We moesten toch altijd weer door

één deur met hetzelfde liedje.’ Berend: ‘De historie die je met elkaar hebt kun je niet uitzetten.’ Peter: ‘O ik kan jullie nog steeds achter ‘t behang plakken maar kan ook zeggen: ‘Peter Visser, nu even je mond houden.’ En werkt dat? Peter: ‘Ja ik ben daar vrij goed in. Soms.’ Berend: ‘Als je het bekijkt als werk is het ook minder emotioneel.’ Peter: ‘Ik doe ook het management en dat is wel echt werk. Als we spelen ben ik er gelukkig niet mee bezig. En ik houd heel erg van touren. Net schoolreisjes.’ Carol: ‘Touren is makkelijker omdat we hebben geleerd onze mond te houden.’ Zijn muzikale uitstapjes noodzakelijk om te overleven als band? Carol: ‘Andere projecten waren niet uit noodzaak, maar door het te doen werden we liever voor elkaar. Als er een nieuw persoon bijkomt moet je weer een beetje beter je best doen. Diegene fungeert als een soort antennepersoon zoals Billy Preston deed bij The Beatles.’ Peter: ‘Je ontwikkelt ook bepaalde tactieken. Zo geef ik Carol altijd eerst gelijk...’

Carol: ‘Die tactiek ken ik Peter.’ Peter: ‘Ik ging wat countrydingen doen, bij Ellen ten Damme spelen en met Carol Me&Stupid. Ik wist natuurlijk niet of ze daarna nog wel Bettie wilde.’ Carol: ‘Ik wél! Dat zei ik toen toch ook?’ Peter: ‘Ja maar toch. Toen we weer begonnen daarna was het een soort speeltuin.’ Jullie hebben bijbaantjes. Bizar toch voor een band als Bettie Serveert? Carol: ‘Herman is kok. Ik mix geluid. Een oude drummer zei ooit: Koningin Beatrix moet een Bettie Serveert Fonds oprichten. Helemaal mee eens.’ Peter: ‘Of een sponsor. Dat we telkens in pakken spelen van een merk leverworst.’ Carol: ‘Een maecenas heet dat toch? Dit is een stille hint... haha.’ Wat gebeurt er na jullie verjaardag? Carol: ‘We werken aan een nieuwe plaat. Dat wordt afzonderen. Berend, vind jij touren eigenlijk wel leuk?’ Berend: ‘Nee.’ En bij ‘t zien van sippe gezichten: ‘Maar ik ben ook gelukkig. Als dit optreden er niet was geweest, hadden we elkaar niet gezien. En die vriendschap is er nog, dat merk ik aan alles.’

Wereldsucces

Break-up

Showtime

Na het succes van Palomine speelde Bettie Serveert over de hele wereld. De band heeft negen albums gemaakt en werkt aan een tiende.

Hoewel de band nooit officieel uit elkaar is gegaan, zijn er diverse lange pauzes geweest. Berend Dubbe verliet de band in 1998.

Bettie Serveert zaterdag 10 september, 19:30 uur Paradiso, Amsterdam


Zelfs Dennis van Inkoop ziet er belabberd uit.

Uit & thuis

Collega bij de koffieautomaat

WIN! DEZE WEEK:

ZWEEDS RAADSEL:

!"

"! #

!$

"" ! !

!"" "

Inhoud arrangement: 2 x Overnachting in een luxe tweepersoonskamer. 2 x Uitgebreid ontbijtbuffet. 1 x 4-gangen menu. 1 x Fles wijn. Gratis wandel en fietsroutes van de omgeving. Gratis gebruik van de fitnessruimte, sauna en solarium. Gratis parkeren. Op basis van voucherbeschikbaarheid. Voor meer informatie: www.bestwestern.nl/parkhotelputten

!

$ $ #

4

5

6

TOPCLUBS O---E-IECODRUGS S-O-A--LOR-ROSE A-C-E-TGOLFSLAG E-I---GNAPRATEN

Cryptogram

6 7 1 3 9 4 5 2 8 4 3 5 1 2 8 6 7 9 9 2 8 7 5 6 4 3 1 3 9 2 5 4 1 8 6 7 1 8 7 9 6 2 3 5 4 5 4 6 8 3 7 9 1 2

Sudoku (vorige week donderdag)

2 5 4 6 7 9 1 8 3

8 6 9 2 1 3 7 4 5

T&O

7 1 3 4 8 5 2 9 6

OPLOSSINGEN

BEL 0909-5010703 OF SMS NAAR: 3553

4 3 5 2 6 1

3

Maak 5x kans op een puzzelpakket van Sanders!

Zweeds raadsel -V-T--M-ARAK-IE -N-VUIST Mini-sudoku EGO-U-SG 5 6 4 1 3 2 -K-PRIOR 3 1 2 5 4 6 NONA-DUO 1 4 3 6 2 5 -O-STERE 2 5 6 3 1 4 PIAS-EIN 6 2 1 4 5 3 VINGER

2

Niks lekkerder dan even aan de hectiek van alledag te ontsnappen. Na een paar dagen Best Western Parkhotel Putten midden in de Veluwse bossen gaat u uitgerust weer naar huis. Heerlijk overnachten in het hartje van de Veluwe! Of u nu op zoek bent naar rust of beweging, Putten heeft het allemaal!

WIN! VANDAAG:

% #

&% !""

1

Lezerscolumn Gwennie Benjamins

Een 3-daags fietsarrangement in Best Western Parkhotel, Putten voor 2 personen t.w.v. € 400,-

CRYPTOGRAM

ZO DOET U MEE Om kans te maken op dag- of weekprijs belt u het sleutelwoord van het Zweedse raadsel door naar 0909-5010700 (À 0,60 per gesprek). Of SMS: PERS <spatie> uw oplossing naar 3553 (À 0,60 per ontvangen bericht excl. de kosten voor het gebruik van uw mobiele telefoon). De lijst met winnaars staat op www.puzzelland.com/depers

© Puzzelland/Leen Groeneveld

1 Horizontaal: 1. Verenigingen van de beste golfers (8); 4. Worden ze gebruikt door milieuvriendelijke junks? (8); 6. Oude lap die weer gespeeld 4 wordt (3); 7. De drank van Eros (4); 9. Klap richting hole op het water (8); 10. Niet voorzeggen (8). 6

2

3

5

7

SUDOKU 2 9 A 4 2 8 5 5 9 6 4 5 7 4 3 8 6 3 1

8

Verticaal: 1. Worden uitbetaald voor extra klappen (9); 2. Die dame is een vreemde in het onderwijs 9 (7); 3. Zo klein is dat beest niet in Engeland (3); 5. Videofilmpje om te beluisteren? (7); 8. Eindeloze tijd voor Engelse toneelspelers (5). 10

SPEEL ONLINE EN WIN! www.puzzelland.com/depers

17

3 6 1 2 3 B

7 9 3 6 8 9 5 C 8 7 A

B

Gesprek bij de koffieautomaat at een waardeloos jaar is dit, zeg!’ ‘Zeg dat wel, een mens zou van minder moedeloos worden, hè?’ ‘Ik kan me echt niet herinneren dat het ooit zo slecht is geweest.’ ‘Inderdaad. Maar ja, we moeten het ermee doen ben ik bang.’ ‘Tja, zit niets anders op.’ ‘En als er nu nog eens een vooruitzicht is op betere tijden, dan zeg ik nog: alá.’ ‘Hmmm, helaas. We hebben het niet voor het zeggen.’ ‘Nee, het zijn zware tijden…’ *zucht* ‘Nou ja, wie weet, volgende week. Of anders de week erop. Het zou zomaar ineens kunnen!’ ‘Hahaha, je bent wel erg optimistisch, is het niet?’ ‘Ja, je kunt het glas half vol of half leeg bekijken zeg ik altijd maar. Bij de pakken neer gaan zitten heeft niemand wat aan.’ ‘Heb je wel gelijk in, maar geef toe: hier wordt niemand vrolijk van! Zelfs Dennis van Inkoop ziet er belabberd uit. Dat zie je toch niet snel?’ ‘Nee, ik zag hem inderdaad net voorbij schuiven. Zijn normaal bruine kop is ver te zoeken op dit moment.’ ‘En dan te bedenken dat het in

‘W

april en mei toch ongekend goed was.’ ‘Ja… Hè? Wat bedoel je nu? In april en mei? Dan heb ik iets gemist zeker?’ ‘Hoezo gemist? Je was niet ziek, niet weg, had geen vakantie… Achteraf gezien was het de beste tijd van het jaar geweest om op vakantie te gaan natuurlijk, maar dat is altijd achter gepraat…’ ‘Waar heb je het in ’s hemelsnaam over? Wat heeft april of mei met de cijfers te maken?’ ‘Cijfers? Ik volg je even niet geloof ik…’ ‘Ik dacht… ik ging er vanuit… hè? Waar hadden we het over dan?’ ‘Het weer toch? We hadden het toch over het weer…?’ ‘……’

Uw column in De Pers? Stuur uw pennevrucht (maximaal 350 woorden) naar mijncolumn@ depers.nl

Het weer Vandaag en morgen

Iets minder wind

C

Selectie tijdelijke OV wijzigingen: Een uitgave van Mountain Media BV Adres Anthony Fokkerweg 61 - 3 1059 CP Amsterdam Tel: 020 - 3460560 Fax: 020 - 3460596 Website www.depers.nl (behorende tot Wegener Media)

Distributie [email protected] 088-0131836 Sales [email protected] 088-0138801 Uitgever Ben Rogmans

Redactie [email protected] 020-3460550

Hoofdredactie Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst

Marketing [email protected]

Art direction Koos Jeremiasse

Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren.

Rotterdam (bus) 11 september: RET-lijn 76. Halten Molenwei, Langegeer en Hovendaal vervallen. Dordrecht (bus) Tot en met 12 september: Arriva-lijn 3. Halten Reigerstraat, Baden Powelllaan, Nieuwe Noordpolderweg en Landbouwschool vervallen. Rotterdam (tram) Tot en met 11 september: RET-lijnen 20 en 25. Halten Randweg en Beijerlandselaan vervallen.

Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl

Door Peter Koch ©Comichouse Oosterbeek

Vandaag

Morgen

Het lijkt vandaag nog steeds herfst buiten, al is de wind iets minder aanwezig dan gisteren en eergisteren. Er valt geregeld regen. De temperatuur varieert van 16 graden op de Wadden tot 18 graden in het binnenland.

De dag start met een beetje regen. In de middag wordt het droog en tegen de avond klaart het vanuit het westen op. Met een zuidelijke stroming wordt warme lucht aangevoerd: in het zuiden wordt het plaatselijk al 23 graden.

18


Oranje-fans kunnen in ruim 13 uur met de auto naar Gdansk.

Regenval teistert KLM Open

Nederlands elftal begint EK 2012 in Gdansk of Kharkiv #EK2012

De UEFA heeft bevestigd dat het Nederlands elftal zich definitief heeft geplaatst voor het EK van volgend jaar in Polen en Oekraïne. Oranje gaat naar Gdansk of Kharkiv. Redactie sport Amsterdam

Ricardo Gonzalez, John Parry en Richie Ramsay zijn vanochtend om 7.55 uur de eerste starters op het KLM Dutch Open. Het is nog de vraag of de golfbaan van de Hilversumsche er helemaal klaar voor is. Gisteren werd er met man en macht gewerkt om het water van de baan te verwijderen. De organisatie heeft bezoekers opgeroepen om vooral met het openbaar vervoer te komen, omdat de parkeerplaatsen op en rond het terrein vrijwel onbegaanbaar zijn geworden. FOTO: GETTY IMAGES

Amsterdam doet gooi naar EK Atletiek 2016

Van Hummel klopt Greipel in massasprint

Amsterdam Amsterdam wil definitief het EK atletiek van 2016 binnenhalen. De stad gaat samen met de Atletiekunie een bid indienen voor het evenement. De totale kosten voor het EK bedragen 19 miljoen euro. De overheidsbijdragen zijn vastgesteld op 7,9 miljoen, waarvan 5,9 miljoen van de gemeente Amsterdam en 2 miljoen van het ministerie van VWS.

Aartselaar Kenny van Hummel heeft gisteren de wielerkoers Memorial Rik van Steenbergen gewonnen. De sprinter van SkilShimano was na 195 kilometer in de straten van de Belgische stad Aartselaar de sterkste in de massasprint. De Nederlander versloeg met zijn eindspurt gerenommeerde concurrenten zoals Andre Greipel en Denis Galymzianov.

Spanje wil contract met bondscoach verlengen

Theo de Rooij vertrekt alweer bij schaatsploeg

Logrono De Spaanse voetbalbond wil het contract met bondscoach Vicente del Bosque verlengen. De keuzeheer heeft zijn handtekening nog niet gezet, maar verwacht geen problemen. ‘Er is nog genoeg tijd tot het EK om een definitief besluit te nemen’, reageerde Del Bosque op de Spaanse televisie na de 6-0 zege op Liechtenstein. Spanje is al zeker van het EK.

Hoogland Theo de Rooij is na 2 maanden alweer afgetreden als teammanager van het begeleidingsteam van de nationale ploegachtervolging. De Rooij kiest ervoor meer tijd te besteden aan de door zijn bedrijf TDR ontwikkelde en onlangs bekroonde elektrische Flux-fiets. De aanstelling van De Rooij leidde destijds tot kritiek van enkele coaches en schaatsers.

Oranje verzamelde in acht wedstrijden 24 punten en is nog niet zeker van de winst in groep A omdat Zweden, dat 18 punten heeft, de ploeg nog mathematisch kan inhalen. De beste nummer twee van de negen poules kwalificeert zich echter ook voor het EK en die positie kan Nederland niet meer ontgaan. Oranje heeft nog twee wedstrijden voor de boeg, thuis tegen Moldavië en uit tegen Zweden. Ook is inmiddels duidelijk dat het Nederlands elftal tijdens de loting op 2 december in poule B of C terechtkomt, omdat gastlanden Polen en Oekraïne in poule A en D zijn ingedeeld. Dat betekent dat de ploeg van

bondscoach Bert van Marwijk zijn groepswedstrijden in de Poolse havenstad Gdansk (poule C) of in het Oekraïnse Kharkiv (poule B) zal afwerken. In Gdansk speelt Oranje zijn wedstrijden dan in Municipal Stadium, dat plaats biedt aan 40.000 toeschouwers. De Poolse havenstad was volgens Napoleon ‘de sleutel tot alles’ en telt 456.000 inwoners. Vanuit Amsterdam is het 1.166 kilometer, die volgens de routeplanner in 13 uur en 36 minuten met de auto kunnen worden afgelegd.

Nucleaire technologie Kharkiv is de geboorteplaats van de nucleaire technologie en telt 1.461.000 inwoners. Het Metalist Stadium is normaal gesproken de thuishaven van FC Metalist Kharkiv en biedt plaats aan 30.000 toeschouwers. Zeker is dat Oranje in ieder geval zijn eerste wedstrijd in een weekend zal spelen. Komt het Nederlands elftal in poule B dan speelt het wedstrij-

den in Kharkiv op zaterdag 9 juni, woensdag 13 juni en zaterdag 17 juni.

Tentenkamp Wat betreft logistiek lijkt poule C aantrekkelijker. Oranje komt dan uit in Gdansk waar het speelt op zondag 10 juni, donderdag 14 juni en maandag 18 juni. Wint Nederland de groep dan speelt het de kwartfinale in Donetsk. Via de een halve finale (eveneens in Donetsk) kan vervolgens de eindstrijd in Kiev (zondag 1 juli) bereikt worden. Vooralsnog wil de KNVB zijn tentenkamp opslaan in het Poolse Krakau, wat overigens geen speelstad is. Teammanager Hans Jorritmsa en Van Marwijk zijn al enkele keren naar Polen en Oekraïne afgereisd om hotels en trainingscomplexen te bestuderen. Krakau leek het duo een prima uitvalsbasis. Toch lijkt die keuze vrij omslachtig, omdat de afstanden naar Gdansk en Kharkiv behoorlijk zijn. Definitief is de keuze van de KNVB voor Krakau nog niet.

Citaat

‘Wij zitten dichter bij het niveau van Spanje dan Nederland en maken volgend jaar een goede kans het EK te winnen.’

Het Municipal Stadium in Gdansk. Volgens Napoleon was de Poolse havenstad ‘de sleutel tot alles’. EPA

Paul Breitner is een van de twee Duitsers met humor.

Team Sky versterkt zich met Richie Porte

Frankrijk moet Monfils missen in Davis Cup

Londen De Australische wielrenner Richie Porte rijdt volgend seizoen voor Team Sky. Porte, een erkend tijdrijder, is afkomstig van Saxo Bank. Vorig jaar was er al veel belangstelling voor de 26-jarige renner die dat jaar enkele dagen de leiderstrui droeg in de Ronde van Italië. Porte won begin augustus een tijdrit in de Ronde van Denemarken.

Parijs De Franse tennissers moeten het volgend weekeinde in de halve finale van de Daviscup tegen Spanje stellen zonder kopman Gaël Monfils. De nummer 7 van de wereldranglijst moet vanwege een knieblessure voorlopig rust houden, zo maakte zijn coach Patrick Campagne gisteren bekend. ‘Hij moet 15 dagen rustig aan doen’, aldus Campagne.

Bauke Mollema iets dichter bij podiumplek #Vuelta

In de laatste echte bergetappe in de Vuelta onderstreepte Bauke Mollema zijn goede vorm en versloeg Christopher Froome leider Juan José Cobo in een onderling duel. Redactie sport Amsterdam

Slechts 24 seconden scheiden Bauke Mollema van een podiumplek in de Vuelta. De Nederlander deed gisteren goede zaken in de bergetappe rich-

ting Peña Cabarga, waar hij als derde eindigde en liefst 26 seconden afsnoepte van de achterstand op de Brit Bradley Wiggins, die nu nog de derde plek in het eindklassement bezet. Op de slotklim poogde Christopher Froome klassementsleider Juan José Cobo uit zijn rode trui te rijden. Heel even leek hij te slagen in zijn missie toen de Spanjaard de aanval van de Brit, die de Vuelta begon als knecht van Wiggins, niet kon parereren. Pas in de laatste honderden meters knokte Cobo zich terug in het

wiel van Froome, nam zelfs de leiding over, om uiteindelijk te zien hoe zijn naaste belager er alsnog met de etappezege vandoor ging. De achterstand van Froome op Cobo is door zijn zege geslonken tot dertien seconden, een marge die door bonificatiseconden in de resterende etappes nog goedgemaakt kan worden. Wout Poels, die de etappe van gisteren als laatste kans op een overwinning zag, moest vroegtijdig lossen en eindigde als 18e, met 1.14 minuten achterstand op ritwinnaar Froome.

Stemmen (37)

Barbecue

Shakira

De Feyenoord-spelers hebben gestemd of zij met Harry Vermeegen op tv wilden koken. Stefan de Vrij wilde dolgraag zijn pasta di Stefan laten zien.

Zlatan Ibrahimovic heeft zijn Zweedse ploeggenoten opgebeurd na de 2-1 nederlaag tegen Hongarije. Hij organiseerde een barbecue.

Marcello Matrone van het Finse HIK viert zijn doelpunten voortaan door zich na een treffer snel te verkleden als Shakira en een dansje te doen.


Als de aarde begint te trillen, denk je eerst aan overleven.

Sport

Daryl Gibson Oud-rugbyinternational Nieuw-Zeeland

19

Christchurch verwerkt amputatie van het WK rugby #WKRugby Een aardbeving veranderde het centrum van Christchurch in één klap in een rampgebied. Als gevolg hiervan kon de stad niet langer gastheer zijn van het WK rugby, tot groot verdriet van de gehele streek, waar de sport een bijna religieuze status geniet. Geert Langendorff Christchurch

Alsof een familie reuzenmollen een nacht lang ongestoord haar gang heeft kunnen gaan. Zo ligt het veld van AMI Stadium in Christchurch één dag voor de opening van het WK rugby erbij. Enorme gaten in de grond, hopen aarde van een halve meter hoog en tribunes die door het aanhoudende geschud alles behalve waterpas liggen. De aardbeving van 22 februari, de ware boosdoener, kende geen mededogen. Vergeleken met het centrum van de tweede stad van Nieuw-Zeeland oogt het complex, geopend in 1881, tamelijk ongehavend. De ravage in het stadshart doet denken aan beelden uit Bagdad, Libië of welke oorlogshaard dan ook. Verkruimeld beton, verwrongen staal, provisorisch gestutte voorgevels, verlaten winkels en half vergane bloemen, op plekken waar mensen dierbaren verloren.

Symbool Niettemin staat het stadion voor veel inwoners symbool voor de rampspoed. Op die plek hadden zeven wedstrijden van het WK, dat morgen van start gaat, moeten plaatshebben. Voor Canterbury, de regio op het Zuidereiland waarvan Christchurch de belangrijkste stad is, betekende dat meer dan voor andere uitverkoren gebieden. Rugby, de nationale sport in het dunbevolkte land, geldt daar als een religie, niet als een ritueel verzetje. Hoe diep geworteld de liefde zit, blijkt in North Hagley Park. Waar het immense stuk grasland na de beving als toevluchtsoord diende, fungeert het tijdens het toernooi als verzamelplaats voor supporters. Op een kruk in een bartent van de Fan Zone in opbouw verwoordt Daryl Gibson zijn

gevoel. Hoewel hij negentien maal het shirt van The All Blacks droeg en tot de beste centres van de wereld behoorde, treurt de oud-prof als een fan. ‘Doodzonde’, vertelt de huidige assistent-coach van topteam The Crusaders, dat Christchurch als thuisbasis heeft. ‘Vergelijk het met een amputatie. We zijn chirurgisch gescheiden van het WK. Er is één troost. Doordat tien leden van het nationale team uit deze streek komen, blijft de band, zij het op afstand, bestaan. Wrang is het wel. Heel Nieuw-Zeeland maakt deel uit van het toernooi, wij niet.’ Gibson wendt geen contacten aan om alsnog op de eerste rij te zitten. Op een duel in Dunedin, 350 kilometer zuidwaarts, na verlaat hij zijn woonplaats niet. Juist nu wil de man, wiens dijen nog altijd niet in een normale spijkerbroek passen, bij de mensen blijven met wie hij een trauma deelt. Om te praten, herinneringen te delen, een grap te maken of louter te zwijgen met kameraden die aan een half woord genoeg hebben. ‘Het leven van iedereen in Christchurch is voorgoed veranderd,’ verduidelijkt hij, ‘ook als je, zoals ik, geen doden te betreuren hebt. Als de aarde begint te trillen, denk je eerst aan overleven en de veiligheid van je dierbaren. Daarna krijg je met praktische zaken te maken. Wij hadden wekenlang geen water, elektriciteit of toiletvoorzieningen. Als je zonder zit, werkt dat overal in door.’ Dat het stadion, voor de commercialisering luisterend naar de naam Lancaster Park, straks verdwijnt, doet hem weinig. Gibson ziet het als een verkapte zege. ‘Het is teleurstellend om zo’n icoon te verliezen. Maar we kunnen evenveel gaan houden van de opvolger. Een nieuwe, overdekte arena met een rechthoekig veld kan ons land goed gebruiken. In de win-

De aardbeving in februari maakt rugby in Christchurch onmogelijk, ziet ook Engeland-manager Martin Johnson. AFP

termaanden kijken de mensen thuis. Een modern complex, van alle gemakken voorzien, krijgt hen van de bank.’

Toekomst Openingswedstrijd Gastland Nieuw-Zeeland opent het WK rugby morgen met een wedstrijd tegen Tonga. Auckland is de plaats van handeling.

Dergelijk optimisme maakt zich in rap tempo van meer mensen meester. Dankzij een ingenieus verzekeringssysteem heeft Christchurch een toekomst en hoeft de bevolking niet te vrezen dat het verandert in een spookstad. Al neemt de wederopbouw wellicht decennia in beslag, aan de horizon gloren nieuwe huizen en een centrum, waarin de stem van het volk zit verwerkt. Voor hoogbouw is, niet verwonderlijk, geen plek ingeruimd. De verrichtingen van Nieuw-Zeeland op het WK krijgen daarom weer de aandacht, die grenst aan een ob-

sessie. Het steekt, dat The All Blacks sinds 1987 wachten op een tweede eindzege, terwijl eeuwige rivalen Australië en Zuid-Afrika de William Webb Ellis Bokaal elk tweemaal veroverden. Na het inaugurele toernooi kon het team, nummer één op de wereldranglijst, de verwachtingen niet meer inlossen. De Chokers, zoals de Nieuw-Zeelanders na de vorige editie van het WK smalend door het leven gaan, beloven aan de vooravond van de openingswedstrijd tegen Tonga beterschap. ‘De spanning is groot, maar de ramp in Christchurch haalt de scherpe randjes er vanaf’, aldus international Colin Slade, die in Christchurch is geboren. ‘Je leert relativeren.’ Duizend kilometer verderop knikt Gibson goedkeurend. ‘We horen er een beetje bij.’

Teambuilding

Lingerie

Slecht begin

Jong Engeland deed de avond voor het duel met Israël aan teambuilding. De hele selectie moest deelnemen aan een playbackshow.

Newcastle United heeft een nieuwe lijn lingerie in de markt gezet, om zo meer vrouwelijke supporters naar het stadion te trekken.

Roy Keane zou de nieuwe bondscoach van IJsland worden, maar op het eerste sollicitatiegesprek kwam hij niet opdagen.

NDSM-WERF 10.09.2011 www.FESTIVAL5D.nl AMSTERDAM-NOORD 11.00 - 20.00 uur

Theater, muziek, workshops en culinair vermaak

Ze zet haar klauwen in je rug en laat niet los. Peter R. de Vries Na dit seizoen nooit meer een alibi

Recommend Documents