XML in Context & Concert Presentatie (2001) Hein van Uum
1. XML- oriëntatie z XML
– Wat – Waarom – Relatie HTML, XML en SGML z Toepassingsgebieden
– Legacy Data-uitwisseling – Tekstmodellering – Data / tekst integratie
(30’)
2. XYZ & XML
(30’)
z Tekstmodellering z
Infrastructuur Tekstmodellering
3. XYZ, XML & TOEKOMST z
Wensen z Ontwikkelingen
(10’)
OVERZICHTEN z z
z z
z z
z
Documentproductie en beschikbaarheid Kernbegrippen – Logisch lenen – Gematerialiseerde AO Literatuurverwijzing One liners – Text modeling in 7 one liners – Toekomst in 5 one liners – Samenvatting in 7 one & 5 multi liners Samenvatting in one liners Screenshots – Handboekhoofdstructuur – Handboek hoofd/detailstructuur – Handboekelementen Voorbeelden
1. XML- oriëntatie z XML
– Wat – Waarom – Relatie HTML, XML en SGML z Toepassingsgebieden
– Legacy Data-uitwisseling – Tekstmodellering – Data / tekst integratie
(30’)
eXtensible Mark up Language z ML
= kenmerken = benoemen zX = eigen kenmerken z Open standaard – Syntax – Validation Wat is XML?
(1)
eXtensible Mark up Language z Uitwisseling
– Tussen: • Applicaties • Operating Systems
– Van: • (legacy) data + Tekst Waarom XML?
(2)
eXtensible Mark up Language z SGML
= ISO standaard (1986) • IBM-ontwikkeling (1975)
z HTML
= schermPRESENTATIE • W3C (1994) / SGML child
z XML
= data STRUCTUUR • W3C (1998) / SGML child / 80 %R-20 %I
Relatie met HTML en SGML [E]
Ben Marchal
[E]
SGML USERGROUP NL
(3)
Toepassingsgebied
(1)
z Flappentap
(SGML) z Poor man’s EDI? – Validatie door parsers • Van Business Rules + Structuur
– Parsers in Browsers – Data model Web Accessible Legacy data uitwisseling
Toepassingsgebied z Zuivere
(2)
databenadering =
• Géén: – Opmaakkenmerken – Formaatkenmerken
(vet, kleur, lettertype) (papier A4/scherm)
• Wel = uitsluitend: – Structuurkenmerken – Tekst binnen LabelStructuur Tekstmodellering 1
(label: wetsartikel)
Toepassingsgebied z Open
(3)
Tekst = Data opslagformaat =
– Niet commercieel gedreven, bepaald door één (groep) softwarefabrikant (en) – Borging van backward compatibility – Bruikbaar op ieder OS = ontsluitbaar Tekstmodellering 2
Toepassingsgebied z Zuivere
(4)
databenadering betekent:
– “Achteraf” toevoegen van opmaak- en formaatkenmerken aan Structuur – Toevoeging afhankelijk van gebruikerseisen én mediumkeuze – NO RETROFITTING REQUIRED Tekstmodellering 3 Doelmatig Flexibel Enkelvoudig
Toepassingsgebied
(5)
z Hergebruik
= logisch lenen (géén copy & paste!) z Logisch lenen vereist vóóraf analyse – Dán: • Enkelvoudig opslag en onderhoud • Meervoudig gebruik en uitlevering • Gecontroleerd taalgebruik = kwaliteit Tekstmodellering 4
Toepassingsgebied z THE
(5)
HEART OF I / E-TECHNOLOGY z MATCHABLE SO MANAGABLE XMLBASED (LEGACY) DATA AND TEXT STRUCTURES z XML = COMMON DENOMINATOR! Tekst/Data Integratie 1 No serious E-business without profound and applicable XML knowledge
Toepassingsgebied z
(6)
Legacy data – worden bruikbaar in Object-Oriented www-wereld – krijgen conTEXT óók buiten de “aanmaak”applicatie
z
Gebruiksdoel = gebruiker = mens dienen, bepaalt vorm, inhoud, mediumkeuze van (web)applicatie én context van uitlevering Tekst/Data Integratie 2
It’s the needle man, not the hay stack!
Toepassingsgebied z CONTEXTrelevante
(7)
hulp = INFORMATIE
– PRECIES afgestemd op de omstandigheden van een handelende mens; – BESCHIKBAAR Just in Time, On Demand by Just Right Clicking; – nooit meer zoeken = altijd echte hulp Tekst/Data Integratie 3 It’s the needle man, not the hay stack!
Toepassingsgebied
(8)
z Binnen:
– Administratieve Organisatie in de context van (uitvoerings) Applicaties z Buiten:
–? z Wederzijds
versterkend!
Tekst/Data Integratie 4
2. XYZ & XML
(30’)
z Tekstmodellering z
Infrastructuur Tekstmodellering
Text modeling in 7 one liners z z z z z z z
Text is Data Text needs Perception of Data Data require structure Structure deducted from analyses Analyses means O-O thinking O-O thinking is modeling for a medium Web modeling means built in flexibility
Tekstmodellering z KLMN
(1)
september 1999
– Start: text = data z XYZ
en KLMN adoptie van werkwijze
– KLMN XX – KLMN-verbreding z Toenemend
belang = inzicht?
KLMN en XYZ
Tekstmodellering
(2)
z Niet:
– Webpublicatie = (Hand)Boekpublicatie – Beschikbaarheid >> Bruikbaarheid – Taal >> Structuur – Taal >> Gecontroleerd Taalgebruik – Analyse =>>Techniek =>> ICT Wat moet wel/niet 1?
Tekstmodellering
(3)
z Wel:
– Publicatieprocessen inrichten – Bruikbaarheid bepaalt Beschikbaarheid – Taal gebruiken in 1-1 relatie met Structuur – Analyseren is gestructureerd denken Wat moet wel/niet 2?
Tekstmodellering z Zelfdragend
(4)
= contextvrij z Contextvrij = herbruikbaar z Herbruikbaar = samenhang via structuur z Relateren via = “over” structuur = NIET (taalkundige) samenhang binnen kleinste structuureenheid Structuur, taal en O-O. 1
Tekstmodellering
(5.1 handboek hoofdstructuur) Formele beschrijving HANDBOEK - - (LOCATIE,TITEL,ONDERDEEL+) ONDERDEEL - - (TITEL,(LEEG|(INLEIDING?,HOOFDSTUK+))
HOOFDSTUK - - (TITEL,INTRO?,PARAGRAAF*) PARAGRAAF - - (TITEL,INTRO?,SUBPARAGRAAF*)
SUBPARAGRAAF - - (TITEL,INTRO?,SUBSUBPAR*)
SUBSUBPAR - - (TITEL,INTRO?,SUBSUBSUBP*)
Structuur, taal en O-O. 2
Tekstmodellering
(5.2 handboek hoofd/detailstructuur)
Formele beschrijving
SUBSUBSUBP - ((TITEL,((ALINEA*|LIJST.ONGEORD|LIJST.GEORD|LETOP|TOELICHTING|VOORBE ELD|PROCEDURE|BESLISREGELS|BELEID|RICHTLIJN|WETSARTIKEL|UITVOERIN GSVOORSCHRIFT|APPLICATIE|TRANSACTIECODE|BEREKENING|OPVOERBESCH RIJVING|STROOMSCHEMA|VOORWAARDEN|IMAGE|TABLE|NAW|SUB|SUPER|NA DRUK|OMHAAL|ANKER|LINK|TERM|GELDBEDRAG)*)))
Structuur, taal en O-O. 3
Tekstmodellering
(5.3 handboek; 4 elementen) Formele beschrijving
APPLICATIE -(APPLICATIENAAM,DOEL,MEDEWERKER+,SOORT)>
LETOP - (TITEL,(LIJST.ONGEORD|LIJST.GEORD|ALINEA)*)
WETSARTIKEL -(WETSTITEL,ARTIKELTITEL,ARTIKELNR,DATUM,(ALINE A|LIJST.ONGEORD|LIJST.GEORD)+)>
RICHTLIJN - (RICHTLIJNNR,TITEL,DATUM,REFERENTIE*,(ALINEA|LIJST.O NGEORD|LIJST.GEORD)+)
Structuur, taal en O-O. 4
Tekstmodellering z
Voorbeeld 1: “fout” –
z
(5)
Het loon in de nieuwe dienstbetrekking moet tijdens de eerste helft van de oorspronkelijk vastgestelde uitkeringsduur lager zijn dan de ongemaximeerde berekeningsgrondslag.
Voorbeeld 2: “beter” –
Het loon [d] in de nieuwe [d] dienstbetrekking [d] moet [w] tijdens de eerste helft [d] van de oorspronkelijk vastgestelde [d] uitkeringsduur [d] lager zijn dan de ongemaximeerde [d] berekeningsgrondslag [d]. • •
–
[d] [w]
logisch geleende definities, termen en begrippen logisch geleende wettelijke basis c.q. referentie
Kortom: uit een verzameling zelfdragende = op zichzelf lees- en begrijpbare, kleinste tekstonderdelen - [d] , [w] – kan: • • • • • •
door de techniek, gebaseerd op een doordacht documentontwerp, een nieuwe, samengestelde, zelfdragende tekstcomponent, op maat = context van de gebruiker worden geassembleerd én worden uitgeleverd op scherm, papier en x-medium.
Structuur, taal en O-O. 5
Tekstmodellering
(6)
z Word:
paard achter de XML-wagen? z Structuur in Word? z Ja - via stijlgebruik - maar …. géén: – Structuurafdwinging – Structuurdefiniëring Tekstverwerkerhulp Wordstijlen: hulp bij vóórmodellering
Geen parsing
Tekstmodellering z Termen
(7)
als illustrerend voorbeeld
– één x definiëren = begripsconsistentie – één opslaglocatie = enkelvoudige opslag – één opslaglocatie = onderhoudslocatie meervoudig + multimediaal gebruik Hergebruik = doelmatigheid
Infrastructuur & Tekstmodellering z S-Editor:
waarin anders dan Word?
– Structuurafdwinging Parsing – Structuurdefiniëring contextuele redactie(structuur)hulp! géén redacteuren met opmaakzorgen! Structured Editor
(1)
Infrastructuur & Tekstmodellering z Waarin
(2)
anders dan andere DBMS?
– (O)DMBS voor ObjectStore Database – Object & boomstructuur // Tabel & relatie – Koppelbaar aan Structured Text Editors – Gevalideerde structuursynchroniteit – Docstructuur (O)DB = Docstructuur Editor O-O DMBS
Infrastructuur & Tekstmodellering z Nu:
(3)
statisch
– HTML wordt door publicatie “fixed” met link klaargezet op server – Update: HTML wordt door (her)publicatie “fixed” met link klaargezet op server
Meer structure 1?
Infrastructuur & Tekstmodellering z Toekomst:
(4)
dynamisch
– On Demand and Tailored = Deliver Needles • • • •
Koppeling aan applicaties Kennismanagement Snelheid Precisie
Meer structure 2?
Infrastructuur & Tekstmodellering z Timeframe? z F(Urgentie)
= F (begrip, mogelijkheden) z Don’t rush! z Better is: Understand!
Meer structure 3?
(5)
3. XYZ, XML & TOEKOMST z
Wensen z Ontwikkelingen
(10’)
Toekomst z Gerichte
(1)
meerjaren investeringen
• in techniek & infrastructuur & taal • integratie techniek & taal
z Resultaat:
contextbeschikbaarheid voor “gebonden” procesverbetering z Draagvlak voor “dynamisering” Wensen
Toekomst in 5 one liners
(2)
z Kwaliteit
= gematerialiseerde AO z Gematerialiseerde AO = embedded z Embedded = [ application + AO-context ] z z
[ Application + AO-context ] = Data / Text Data / Text integration = XML Ontwikkelingen
Afsluiting z Dank
voor uitnodiging & aandacht
OVERZICHTEN z z
z z
z z
z
Documentproductie en beschikbaarheid Kernbegrippen – Logisch lenen – Gematerialiseerde AO Literatuurverwijzing One liners – Text modeling in 7 one liners – Toekomst in 5 one liners – Samenvatting in 7 one & 5 multi liners Samenvatting in one liners Screenshots – Handboekhoofdstructuur – Handboek hoofd/detailstructuur – Handboekelementen Voorbeelden
Literatuurverwijzing z
“Naar de menselijke maat” G.v.d. Steen, Oratie 10.01.2001 Hoogleraar Uitwisselingstalen RUU.
Kernbegrip: logisch lenen z
(HU) : enkelvoudige opslag en meervoudig gebruik van XML-gestructureerde documentonderdelen binnen hetzelfde of andere XML-gestructureerde documenten in een omgeving die de meervoudig gebruikte onderdelen representeren als zouden deze fysiek deel uitmaken van de document waarbinnen deze representatie plaatsvindt. Deze onderdelen maken echter uitsluitend LOGISCH deel uit van deze documenten. TOELICHTING OP BEGRIP LOGISCH LENEN: Logisch deel uitmaken van een document wijkt wezenlijk af van het fysiek ( = vast = fysiek opgenomen in het bestand ) deel daarvan uitmaken. De gebruikelijke copy & paste resulteert in déze fysieke bestandsopname. Copy & paste is daardoor toch geen feest, al lijkt dat voor velen aanvankelijk wel zo! De daaruit voortvloeiende onderhoud- en synchronisatieproblematiek is niet alleen als zelfstandig proces beschouwd zeer ondoelmatig ( en dus verspillend ) maar kent eveneens zeer omvangrijke, nauwelijks te becijferen organisatorische gevolgschade in termen van geen of ( bijna, even destructief ) niet-eenduidige organisatiebrede communicatie en gebruik van - onder meer - core business termen en begrippen.
Kernbegrip: gematerialiseerde AO z
(1)
(HU) : is een een werkomgeving binnen een organisatie waarbij een of meer de procesapplicatie worden gebruikt door medewerkers en ieder van deze medewerkers, afhankelijk = op maat, van de - in de AO-gedefinieerde - (proces)rollen, altijd en precies in de context van hun rolwerkzaamheden, de voor hen in de AO opgenomen (beslis-, goedkeur-, vastleg-, afwijk)regels ZONDER - enige zoekactiviteit - KUNNEN KENNEN precies op het moment dat deze regels gekend én toegepast MOETEN worden, opdat: het beoogde procesresultaat gedragen wordt door de proceskwaliteit. De proceskwaliteit is het operationele = gematerialiseerde samenspel van een of meer procesapplicatie(s) én de daarvoor en daarbij geldende AO-inrichting. Lees: de feitelijke mogelijkheden om deze ook feitelijk te kunnen handhaven zonder de hulpveronderstelling in te voeren dat (1) de medewerker alwetend is en/of (2) altijd gaat zoeken naar de relevante en geldende werkregel. TOELICHTING OP BEGRIP GEMATERIALISEERDE AO: Iedere Nederlander kent de wet, heeft een organisatiependant: Iedere medewerker kent zijn/ haar AO-rol voor de uit te voeren (proces)werkzaamheden. Dit betekent niet dat iedereen alles PARAAT HEEFT EN KENT maar dat : (1) er géén regels zijn die niet gekend kunnen worden ( omdat ze niet bevoegd zijn vastgesteld en/ of niet zijn gepubliceerd ) (2) situationeel bepaald, iedereen de voor hem/haar daarbij geldende regels kan kennen en daarop zijn/haar handelen ( afhankelijk van de regel ) kan, dan wel, moet afstemmen. Hoe gemakkelijker de regels gekend kunnen worden, hoe groter de kans is dat ze ook toegepast zullen worden. De overtreffende trap van deze benadering is de 1-1 integratie van de AO in de procesapplicatie(s), dit is - in het feite - het model dat ten grondslag ligt aan SAP (Administratie), transformeren naar alle (core) business processen.
Kernbegrip: gematerialiseerde AO z
Een wezenlijke toevoeging: –
z
(2)
Behandel, Beschouw en Modelleer - de contextbehoeften van - de klant in ieder proces als een héél bijzondere medewerker met eigen AO-rollen én -taken!
Met verstrekkende consequenties: –
– –
– –
Klant wordt feitelijk even veel óf even weinig als koning behandeld als de dienaarmedewerkers; juist déze linking is het die over en weer zéér verplichtend werkt in de richting van operationele, begrepen “zelflerende” proceskwaliteit Uitsluitend koninklijk behandelde dienaar-medewerkers worden immers feitelijk in staat gesteld klanten koninklijk te behandelen Uitsluitend koninklijk behandelde dienaar-medewerkers zitten zelf immers óók op rozen en hoeven de klant als gevolg van eigen (vermeend) onvermogen óf emotionele onvrede, geen rozen meer te onthouden of zelfs ook maar doornen te gunnen om op plaats te nemen Wederzijdse versterkend effect van intranet- én internetinspanningen Bij iedere voorgenomen legacy data internet-ontsluiting is in de noodzakelijke context reeds voorzien die bovendien beschikbaar is in het goede formaat om daaraan: on demand, just in time and tailor made te kunnen worden toegevoegd
– The best front office becomes so - eventually - no front office!
Samenvatting in one liners z
(con)Text EMANCIPEERT data, organisaties en mensen indien: – – – – – – – – –
– z z
Begripvol naar business én technologie, een strategisch ontwerp kent; Gestructureerd is in XML; Gecontroleerd en contextvrij taalgebruik als toegepaste norm kent; De menselijke maat altijd dominant is bij ontwerp, gebruik en onderhoud; Het onderhoud volgens alle regels der kunsten is ingericht als een publicatiePROCES De zorg, aandacht en geld tenminste niet minder is dan die voor legacydata normaal wordt geacht; De werkwijze medewerker & organisatie door feitelijke integratie substitutie-effecten oplevert; De lange adem en deep pockets de emancipatoire inhaalslag - ook bij tegenvallende leer- en succesmomenten uiteindelijk de garantie vormen voor succes; Het bevorderen van organisatorisch eigen, naar diepgang en XML (gerelateerde) standaarden, gedefinieerde en beschikbare parate kennis , kunde, inzicht op dit vlak, NIET 1-1 gerelateerd aan MOMENTANE projecten, noodzakelijk is. Dit, teneinde ingehuurde uitvoerenden derden, in begrepen overeenstemming met de lange termijn organisatiedoelstelling, te kunnen aansturen; Een meerjarenconvenant tussen business en ICT de bevordering van de benodigde parate kennis , kunde, inzicht op dit vlak , een concreet uitvoerings- en toetsingskader zou kunnen verschaffen en daarom wenselijk moet worden geacht.
De meningen en opvattingen verwoord in deze presentatie, komen niet noodzakelijkerwijs overeen met overigens, terzake - de samensteller - niet bekende, oordeel c.q. besluitvorming binnen XYZ-KLMN. De presentatie heeft als doel het denken over conText zodanig te bevorderen en te concretiseren dat de erkenning van de noodzaak wordt omgezet in het daaraan - in de geest van deze presentatie - gestructureerd en organisatiebreed, vorm en inhoud te geven.
Documentproductie Versie: – Nummer – Datum
1.0 maart 2001
Productie: – Presentatie: Microsoft, PowerPoint 2000 (9.0.2716) – Screenshots: Techsmith, SnagIt 4.3 (11.1998) – Samensteller: Hein van Uum