Woensdag 28.03.2012
Tussenstand abonnees
Word ! abonnee
depers.nl
Dagen te gaan
8092 03
We gaan het gewoon proberen: www.reddepers.nl
GRATIS, MAAR NIET GOEDKOOP
Toneel
....
Tamar van den Dop: vampier of slachtoffer?
Pagina 21
Ik luister lekker
toch niet Ik ben minister Ivo Opstelten van Justitie en ik wil hennepteelt en coffeeshops keihard aanpakken. Of dat nou zin heeft of niet.
ANP/BEELDBEWERKING DE PERS
....
Pagina 3
Doe-het-zelf Consumenten aller landen, sta toch op!
Alleen de techniek telt Barcelona kijkt in de jeugd niet naar het fysieke aspect. Ex-jeugdcoördinator Albert Capellas (nu Vitesse): ‘We hebben toch altijd de bal.’
....
Pagina 27
Kwaliteit blijven lezen? U betaalt p/mnd elke maand
3 Beste ans Debuutrom
cadeau
Uw cadeau p/mnd Het kost u
€ 16,50 € 16,50
€0,00
METRO WENST DE LEZERS HET ALLERBESTE
....
Pagina 10
Vanaf nu kunnen de lezers van De Pers altijd terecht bij Metro en op www.metronieuws.nl voor al het laatste nieuws.
gratis
bel nú 0800-1330 www.vk.nl/depers
2
Dagblad De Pers Woensdag 28 maart 2012
Eerst
De Nieuwe Pers moet er eentje worden van bits en bytes. Wij deden inspratie op in het buitenland. Pagina 6
Soldaten slikken ‘gevaarlijk middel’
Column Kustaw Bessems
Strategie
doden. Maar hij kan toch op wat sympathie rekenen, of ten minste inlevingsvermogen, omdat hij tot een minderheid én een onderklasse behoort en stelde dat hij Palestijnse kinderen wilde wreken. Sommigen zien ook zijn moorden op soldaten als verzet of als strijd tegen onrecht. Breiviks bloedbad was strategisch een misser. Binnen de antilinkse, anti-islamitische beweging bestaat enige acceptatie van geweld – haar monomane gif op internet doet soms denken aan jihadisme. Maar deze acceptatie is vooralsnog niet groot. En voor onvrede over links en de islam is welwillende aandacht, maar lang niet voldoende om met zoiets te scoren: autochtone Europeanen worden niet breed gezien als onderdrukt. Breiviks geweldsorgie sloot dus niet aan. Als een opvolger aanslagen pleegt op allochtone criminelen of islamitische haatpredikers, zal hij op meer goedpraters kunnen rekenen.
et zou mij niet verbazen als een nieuwe terrorist met dezelfde opvattingen als Anders Breivik een aanslag pleegt die meer bijval krijgt. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding zegt dat de dreiging van zulk ideologisch geweld ‘niet theoretisch’ is en dat Breiviks gedachtegoed ‘grote overeenkomsten vertoont’ met dat van ‘groepen in Nederland die ijveren tegen de islam, de multiculturele samenleving en het ‘linkse establishment’. Maar, zegt hij, Breiviks ‘extreem gewelddadige doorvertaling krijgt nauwelijks steun’. Breivik heeft met de slachting onder linkse jongeren zijn hand overspeeld. Kijk naar Mohammed Bouyeri. Toen die Theo van Gogh keelde, handelde hij in naam van de islam tegen iemand die in zijn ogen heiligschennis pleegde. Onder moslims bestond wereldwijd relatief veel begrip, zelfs steun. Er waren ook genoeg niet-moslims die suggereerden dat Van Gogh zijn lot over zich had afgeroepen door te kwetsen. Aan gekwetsten, zeker godsdienstigen, wordt veel toegegeven. De moord was dan ook effectief, droeg bij aan zelfcensuur. Vermoedelijk zonder dat Bouyeri dit had doordacht, was zijn actie een strategisch succes. In een tussencategorie valt Mohammed Merah, de schutter van Toulouse. Hij verspeelde veel goodwill door joodse kinderen te
H
Mini-sudoku
doden moet er direct worden ingegrepen.’ Angelien Eijsink (PvdA): ‘Ik zal vragen aan minster Hans Hillen of er naar kan worden gekeken.’ VVD ‘er André Bosman sluit zich hierbij aan. ‘Het heeft onze aandacht.’
Arnold Karskens Amsterdam
Cambodja
Het middel Lariam staat opnieuw ter discussie na een recente moordpartij in Afghanistan. De Amerikaanse militair Robert Bales schoot daar zeventien burgers dood. Mogelijk waren zijn hersens aangetast door het jarenlange gebruik van malariaprofylaxe mefloquine, beter bekend als Lariam. Het Amerikaanse leger heeft het gebruik ervan sinds 2009 drastisch teruggeschroefd. Lariam wordt echter nog altijd voorgeschreven aan Nederlandse militairen. SP’er Jasper van Dijk: ‘Als er causaliteit bestaat tussen het middel en het
Bij agressief gedrag door veteranen wordt vaak gewezen op een posttraumatische stressstoornis. Maar de gevolgen van langdurig gebruik van het anti-malariamiddel verdienen onderzoek, aldus de parlementariërs. Lariam werd in ruime mate geslikt door Nederlandse militairen tijdens hun uitzending naar Cambodja in 1992 en 1993. En juist onder deze groep valt het aantal geweldplegingen op. Ex-marinier Dennis Dijkhuizen benam in februari 2009 zijn zoon (5) en zichzelf van het leven. Zijn collega Bjørn Schaap doodde zijn eveneens 5-jarige zoon in 2005,
voordat hij de hand aan zichzelf sloeg. In december 2006 vermoordde ex-marinier Gerold O. zijn ex-vriendin met messteken. Ex-marinier Paul S. liquideerde in 2003 zijn schoonouders, zwager en vriendin. In Oplinie, het blad van de militaire vakbond AFMP, omschreef de Amerikaanse legerarts Nevin in december Lariam als een gevaarlijke ‘zombiedrug’ die ‘al jaren geleden’ verboden had moeten worden. ‘Tientallen Cambodja-gangers klaagden na terugkeer over angstneuroses en depressies’, zegt een veterane. Zelf kreeg ze last met haar autoimmuunsysteem en het uitvallen van lichaamsfuncties. Volgens Defensie zijn er geen meldingen bekend over ernstige bijwerkingen na het staken van Lariam. ‘Defensie gaat zorgvuldig om met Lariam en schrijft het alleen voor als andere middelen niet werken.’
Handen af van de benzineprijs!
© SANDERS-PUZZELLAND
X Meer puzzelen? Zie pagina 25
Nederlandse militairen op missie slikken een anti-malariamiddel dat psychoses opwekt. ‘Schokkend’, vindt oppositiepartij SP.
Kustaw Bessems is redacteur bij De Pers.
Start up
In de mini-sudoku gebruikt u op elke horizontale rij, op elke verticale rij en in elk vak de cijfers 1 tot en met 6 één keer.
#Lariam
Cartoon Argus
Argus werkt vanaf volgende week voor Metro
Een poster van de Indonesische president Susilo Bambang Yudhoyono moet het ontgelden tijdens een demonstratie in Jakarta. De regering wil de brandstofprijzen met liefst 30 procent verhogen, maar veel mensen zijn daar niet van
gediend. Liefst 20.000 agenten en soldaten moesten de demonstranten in toom houden. In 1998 leidden protesten tegen hoge brandstofprijzen uiteindelijk tot de val van dictator Soeharto. FOTO: GETTY IMAGES
Onduidelijkheid over stijging executies #Mensenrechten
Het aantal executies is het afgelopen jaar wereldwijd met meer dan een kwart toegenomen. En niemand weet hoe het komt. Steffi Weber Amsterdam
Minstens 676 mensen werden het afgelopen jaar geëxecuteerd, dat zijn er 149 meer dan in 2010. Mensenrechtenorganisatie Amnesty International noemt de stijging alarmerend. Vooral in het Midden-Oosten nam het aantal geregistreerde executies fors toe, in Iran kregen in 2011 wel
twee keer zoveel mensen de doodstraf als in het jaar daarvoor. De oorzaak van de toename is onduidelijk. Er is geen direct verband met de opstanden in de Arabische wereld, het aantal executies in deze landen is niet toegenomen. Volgens een woordvoerder van Amnesty is het denkbaar dat andere regeringen harder zijn gaan optreden om opstanden te voorkomen. Bewijs daarvoor is er niet. Het daadwerkelijke aantal executies ligt waarschijnlijk hoger. Amnesty schat dat vorig jaar alleen in China al meer dan duizend mensen zijn geëxecuteerd. Sommige landen hou-
den het aantal geëxecuteerden geheim. Om toch aan een betrouwbaar cijfer te komen maakt Amnesty in deze landen gebruik van berichten in de media en gegevens van plaatselijke mensenrechtenorganisaties. De doodstraf wordt in 20 landen toegepast. De aard van de misdrijven waarvoor men de doodstraf krijgt verschilt per land. De VS passen de doodstraf alleen toe voor zware delicten als moord. In Iran werden mensen geexecuteerd voor overspel en sodomie, in Pakistan voor godslastering en in de Republiek Congo voor handel in menselijke botten.
Criminele clown
Ballen naar België
Verdwaalde visser
De politie in Maarssen is uitgerukt na een melding van een clown die zich raar zou gedragen. Na onderzoek bleek dat het om een vossenjacht ging.
Steeds meer Nederlandse studenten wijken uit naar België om te studeren. In 2011 waren dit er ruim 1.000 meer dan vijf jaar daarvoor.
Een man uit Panama is gered nadat hij 28 dagen op de Stille Oceaan had rondgedobberd, 600 km verder dan de plek waar hij was gaan vissen.
Dagblad De Pers Woensdag 28 maart 2012
Ook de schatkist zou gebaat zijn bij een ander drugsbeleid.
Eerst
3
Ziende blind, horende doof #Farce Het Nederlandse drugsbeleid en de discussie erover wordt al jaren op basis van valse aannames gevoerd. Vandaag gaan de ministers en de rechterflank van de Kamer er vrolijk mee verder. Julien Althuisius Camil Driessen Den Haag
Wat zijn de woorden van de regering, Kamerleden van CDA, VVD en PVV en de politie over softdrugs nog waard? Niets, kunnen we onomwonden stellen. De afgelopen weken lekten diverse onderzoeken en berichten uit waaruit blijkt dat het beleid van keiharde repressie van hennepteelt en coffeeshops is goedgepraat met beroep op claims die helemaal niet blijken te kloppen. Claim 1: 80 procent van de Nederlandse wietteelt is bestemd voor het buitenland. In 2008 de wereld in geholpen door Max Daniel van de landelijke Taskforce Georganiseerde Hennepteelt. Zingt sindsdien door de Kamer en het land als illustratie van hoe mislukt het gedoogbeleid is en wordt gebruikt als argument om een forse politiemacht op te trommelen. Nederland zou ‘de grootste producent’ van marihuana zijn en jaarlijks 500.000 kilo nederwiet exporteren. Dat zou volgens de Taskforce blijken uit cijfers van het Korps Landelijke Politie Diensten (KLPD). Maar onlangs onthulde KRO Reporter dat ‘interne en vertrouwelijke’ KLPD-onderzoek. En wat blijkt: volgens de KLPD is de export van ‘bescheiden omvang’. De politie heeft eigenlijk geen idee van de nederwietproductie. In het onderzoek wordt zelfs een enquête aangehaald van het Openbaar Ministerie onder regionale korpsen met als uitkomst dat ‘het grootste deel van de productie is bestemd voor de binnenlandse markt’. Claim 2: Het reguleren van de teelt kan niet vanwege internationale verdragen. Minister Opstelten (Veiligheid en Justitie) herhaalt het geregeld: ‘legaliseren kan niet’. CDA’er Coskun Çörüz zei het twee weken geleden in de eerste termijn van het drugsdebat: ‘Als u naar internationale verdragen kijkt kan dat helemaal niet’. Maar uit de recent verschenen documentaire De Achterdeur van Steven Kompier blijkt iets heel anders. In 2005 onderzocht het T.M.C. Asser Instituut in opdracht van minister Donner de internationaal rechterlijke mogelijkheden voor regulering van de achterdeur. Coffeeshops mogen wel verkopen, maar geen wiet inkopen aan de achterdeur: een schizofreen systeem. Conclusie van het onderzoek: regulering is mogelijk. Maar dat was niet het antwoord dat Donner wilde horen. Dus haalde de minister die versie van het rapport door de versnipperaar en diende een nieuwe onderzoeksvraag in waarop hij wel een negatief antwoord kreeg. Of zoals de Groningse hoogleraar Jan Brouwer in de documentaire zegt en tegen De Pers bevestigt: ‘Het is een publiek geheim dat er onderzoek is uitgezet bij het Asser Instituut om te informeren: is het reguleren van de achterdeur internationaalrechterlijk haalbaar of niet. En dat daar een advies is uitgekomen dat door de minis-
Een illegale hennepkwekerij. ARIE KIEVIT/HH
ter verscheurd is en er gezegd is van: deze uitkomst wil ik niet’. Minister Opstelten gaf maandag antwoord op vragen van D66-Kamerlid Boris van der Ham die het drugsbeleid al jaren kritisch volgt. Van der Ham wilde de eerste versie van het rapport inzien. Opstelten ontkende het bestaan niet, maar liet weten dat de Tweede Kamer alleen de eindversie van een rapport krijgt. ‘Ik zie dan ook geen aanleiding om aan het verzoek te voldoen.’ Jammer, want ook het Asser Instituut zelf ontkent het bestaan niet tegen De Pers. Maar het is aan de klant ‘in het geval het ministerie van Justitie dat zelf moet beslissen of de bevindingen over dit onderzoek naar de buitenwereld kunnen’. Claim 3: De hennepteelt in Nederland is in handen van de georganiseerde misdaad. ‘De georganiseerde criminaliteit moet een georganiseerde overheid tegenover zich vinden’ aldus Opstelten. Als we de minister en de politie mogen geloven is er in Nederland sprake van een heuse ondergrondse drugsoorlog. Afpersing, moorden; Soprano’s in de polder. Maar vorige maand verscheen het rapport Geldbomen op zolder: thuiskwekers van hennep in beeld, opgesteld door IVA Beleidsonderzoek en Advies, in opdracht van de Taskforce Aanpak Georganiseerde Hennepteelt. Waar de Taskforce waarschijn-
lijk hoopte – en rekende – op een beeld van grootschalige thuisteelt onder de gewelddadige dwang van criminele organisaties, waren de resultaten anders. Volgens het rapport is de gemiddelde thuiskweker een jaar of 40 oud, heeft een betaalde baan en ook nog een koopwoning. Wietplantjes kweken doet hij om z’n te hoge uitgaven te compenseren. Het rapport concludeert verder dat er geen bewijs is dat er sprake is van direct geweld of directe dwang tegen de thuiskweker van hennep. Natuurlijk, het is geen pais en vree in de wereld van de illegale hennepteelt, maar je zou voorzichtig kunnen concluderen dat het allemaal minder erg is dan de regenten doen geloven. Dan is er nog een onderzoek van het Pompe Instituut voor Strafrechtwetenschappen van de Universiteit Utrecht, gemaakt in opdracht van Stichting Politie en Wetenschap. Het onderzoek stamt uit 2009, maar lekte pas eind februari uit. Niet heel opmerkelijk, gezien de voornaamste conclusies: ‘Dat er criminele organisaties zijn betrokken bij wietteelt, wil overigens niet zeggen, zoals soms wordt aangenomen in sommige (beleids)kringen en populaire pers, dat het allemaal ‘georganiseerde misdaad’ of ‘maffia’ betreft. Voor het bestaan in Nederland zijn nog steeds te weinig aanwijzingen.’ De onderzoekers stellen zelfs dat ‘Nederlandse
Kamerleden over het algemeen nauwelijks onderzoek doen of zich niet verdiepen in een onderwerp, met als gevolg dat ook zij meedoen aan de carrousel van drugs en dramatiek.’
Schande Dat de politiek en politie al jaren moedwillig een verkeerd beeld schetsen van de situatie rond softdrugs in Nederland gaat elke Nederlander aan. Ook degenen die nooit een jointje rookten, die ‘nooit inhaleerden’ en die niks met coffeeshops hebben. De prioriteit die op basis van valse informatie aan hennepteelt wordt gegeven en de honderden mil-
joenen die erin gepompt worden hebben consequenties. ‘Het is elke dag weer een dilemma, gaan we hennep doen, gaan we moord doen, gaan we overval doen, gaan we mensenhandel doen. Je moet keuzes maken’, zei hoofdofficier van Justitie Bart Nieuwenhuizen vorig jaar in EenVandaag. De agent die speurt naar wietplantages kan niet achter verkrachters aan. Maar ook de schatkist zou gebaat zijn bij ander beleid. Regulering van de teelt zou in combinatie met een verminderde justitiële inzet jaarlijks bijna een miljard kunnen opleveren. Maar daar durven ze in het Catshuis niet eens aan te denken.
DEEL VOOR TIJEN R T A P H S EN TREC ACTIE R IN U UNTE ALLET O P C K IS E D WE VERF - MODERNE MENGCOMPUTERS ELKE TSTE GROO 100.000 KLEUREN - VAKKUNDIG ADVIES - GRATIS PARKEREN - ALLE SOORTEN VERF, LAK, BEITS EN TOEBEHOREN
Niet zo snel
Die vliegt niet meer
Heldin
De langst zittende burgemeester, Huib Zijlmans van het Gelderse Beuningen, neemt morgen afscheid. Hij was sinds 1986 in dienst.
Uit een museum in Nieuw-Zeeland is een veer ter waarde van bijna 7.000 euro gestolen. Hij was van de huia, een vogel die 100 jaar geleden uitstierf.
Een 85-jarige vrouw uit Meppel joeg twee straatrovers weg die haar wilde overvallen door een van de rovers hard op de handen te slaan.
4
Dagblad De Pers Woensdag 28 maart 2012
Soms lijkt kindermishandeling maatschappelijk geaccepteerd.
Eerst
Henk Salet Regiomanager Bureau Jeugdzorg
Dordrecht wil af van dubieuze titel #Letsel Nergens in Nederland worden meer kinderen mishandeld dan in Dordrecht. ‘Nee, wij registreren gewoon erg goed.’ Merel van Leeuwen Dordrecht
In de ene gemeente komt meer kindermishandeling voor dan in de ander. Dordrecht is de absolute koploper. Harry Wagemakers, wethouder Jeugd in Dordrecht, wil dat alle gemeenten kindermishandeling op dezelfde manier gaan registeren. ‘In ieder geval de steden die in omvang en karakter op Dordrecht lijken, de zogeheten G32-gemeenten. Dan kun je de cijfers van kindermishandeling ook beter met elkaar vergelijken. Maar eigenlijk zouden alle 415 gemeenten mee moeten doen.’ Het is een dubieuze titel: koploper kindermishandeling. Wagemakers is er dan ook niet trots op. Het Verwey Jonker Instituut concludeerde eind vorig jaar na onderzoek dat in Dordrecht per honderd kinderen 4,41 kinderen slachtoffer worden van mishandeling. Dat is drie keer zoveel als in Rotterdam. Volgens Wagemakers heeft die eerste plek voor een groot deel te maken met de manier waarop kindermishandeling in Dordrecht wordt geregistreerd. ‘Wij zijn daar heel actief in, dat maakt het probleem goed zichtbaar. Het bestaat niet dat gemeenten 0 procent scoren op kindermishandeling, zoals bijvoorbeeld in Simpelveld. Waarom zou het hier erger zijn dan elders?’ Als het aan de politie in Dordrecht ligt, moet haar werkwijze als voorbeeld dienen voor de rest van het land. ‘Wij hebben twee mensen die elke dag de politiesystemen doorkijken op zoek naar incidenten met huiselijk geweld’, vertelt Mieke Pistorius. Ze is bij politie Zuid-Holland-Zuid verantwoordelijk voor de aanpak van huiselijk geweld. Vervolgens kijkt de politie of er kinderen op het adres wonen. Zijn ze onder de 18 jaar, dan gaat er een melding naar het AMK (Advies- en Meldpunt Kindermishandeling). Zijn ze boven de 18 jaar, dan wordt het steunpunt huiselijk geweld ingeschakeld. Vorig jaar kreeg de politie Zuid-Holland-Zuid 2.263 meldingen van huiselijk geweld. Daarvan bleven vierhonderd echte verdachten over. Volgens Pistorius zijn heel veel zaken niet strafrechtelijk te bewijzen. ‘Daarom is het zo belangrijk om de hulpverlening in al die gezinnen te krijgen waar huiselijk geweld speelt.’ ‘We werden bij het AMK gebeld door een meisje dat op een verkleedfeestje was bij een vriendinnetje. De vader van dat vriendinnetje liet de kinderen eerst allemaal naakt rondlopen voordat ze zich gingen verkleden. De man lag op de bank, met een kleedje over zich heen, zichzelf af te trekken. Dit gedrag kan een voorbode zijn van erger, maar wat als het niet klopt. We hebben met de man en zijn vrouw gepraat. Dat was niet makkelijk, maar de man bekende meteen, en hij heeft hulp gekregen.’
Kindermishandeling is een groot begrip en niet iets wat je meteen herkent. Om de ernstige gevallen eruit te halen, moet je wel veel meldingen hebben, stelt Hans Groos, teamleider van het AMK in Dordrecht. ‘Wij hebben hier 1,1 procent onterechte meldingen van kindermishandeling, landelijk is dat 7 procent. Dat het percentage hier zo laag is, is met name te danken aan de politie.’ Het AMK in Dordrecht reageert niet alleen passief, maar ook actief. Vorig jaar gaven de medewerkers 4.500 adviezen aan ziekenhuizen, scholen en particulieren, bijvoorbeeld over hoe je kindermishandeling kan herkennen.
Armoede als graadmeter Ook Bureau Jeugdzorg speelt een grote rol bij kindermishandeling. Regiomanager Henk Salet legt uit dat ze er niet op uit zijn om zoveel mogelijk meldingen ‘te scoren’. ‘Het gaat ons erom dat we zo vroeg mogelijk de misstanden kunnen aanpakken en de ouders hulp kunnen bieden. Het heeft niet onze voorkeur om de kinderen uit huis te plaatsen, in tegenstelling tot wat veel mensen denken.’ Toch komt het dagelijks voor dat acuut moet worden gehandeld, bijvoorbeeld als iemand belt over zijn zwangere buurvrouw die bijna moet bevallen, maar die geestelijk flink in de war is en al een paar dagen de gordijnen dicht heeft. Of als iemand belt met het verhaal dat ze net is gebeten door de hond van de buren, die een baby hebben en waar in totaal zes honden rondlopen. Volgens Groos en Salet komt kindermishandeling in alle milieus voor. ‘Bij hoger opgeleiden zien we nog wel eens problemen rond seks. Kinderen die bijvoorbeeld getuige zijn van groepsseks, onder invloed van coke.’ Armoede is over het algemeen wel een graadmeter voor kindermishandeling. Geen baan, geen geld en veel stress is geen fijn klimaat voor kinderen om groot te worden. Groos: ‘Vaak zie je ook nog andere problemen, zoals schulden of een vader die zwaar aan de drank is.’ Beiden lopen al een hele tijd mee in het vak, maar er komen nog steeds situaties voorbij waarbij ze denken, hoe is het mogelijk dat het zolang heeft kunnen duren voordat iemand in actie komt. Salet: ‘Soms lijkt kindermishandeling wel maatschappelijk geaccepteerd.’
‘En soms zit je er naast. We werden ingeschakeld door een chirurg die een peuter had geopereerd aan een uitgescheurde anus. Hij vertrouwde het verhaal van de ouders niet. Wij hebben het uitgezocht en met die ouders gepraat. Dat was confronterend, omdat het zeer gelovige mensen waren met wie we over seks moesten praten. Hun verhaal bleek te kloppen. Het kind was heel ongelukkig gevallen.’
‘Soms zijn mensen ook blij met de hulp van het AMK. Zo werden we gebeld door een vrouw, wier man leed aan ptss (post traumatisch stress syndroom). Hij had zijn baby laten vallen, en dat kind had heel veel botbreuken. De man zei dat de baby van de commode was gevallen, zijn vrouw geloofde dat. Maar dat kon niet, gezien het letsel. Het kindje moest wel hard op de grond zijn gegooid. Er is aangifte gedaan en toen de zaak voor de rechter kwam, bekende de man meteen.’
HOLLANDSE HOOGTE
Thee voor mama
Vrij van spuiten
Inschattingsfoutje
Uit onderzoek is gebleken dat het drinken van thee de kans op zwangerschap kan vergroten met 27%. Frisdrank verkleint de kans juist met 20%.
Onderzoekers zijn er in geslaagd een kunstmatige alvleesklier te ontwikkelen die de bloedspiegel bij diabetici automatisch thuis kan regelen.
Een vliegtuig dat moest landen op de Aalsmeerbaan, vloog zo laag over het dorp dat hij daarbij een aantal dakpannen van een huis meenam.
Dagblad De Pers Woensdag 28 maart 2012
Als we geen reactie krijgen op een brief, dan is het akkoord.
Eerst
Ton Boon Woordvoerder Nuon
5
Je kunt je zaakjes ook te goed hebben geregeld #TweeJaarDood
Wie altijd netjes zijn rekeningen betaalt, kan zomaar twee jaar dood in huis liggen. Joris van Egmond Amsterdam
Blijf je in gebreke, dan weten ze je te vinden. Betalen zul je, en snel! Maar heb je voldoende geld op je rekening voor de automatische incasso, dan valt niemand je lastig. Nooit meer. Dat bleek vorige week, toen de 63-jarige David Gebhard uit Amsterdam werd gevonden nadat hij twee jaar dood op bed had gelegen.
De woningbouwcorporatie Als je een woning huurt, heb je natuurlijk te maken met een woningbouwcorporatie. Fout. Gebhard woonde in een huis van Stadgenoot, in Amsterdam-Zuid. In het verleden had hij veel contact met Stadgenoot, omdat buurtbewoners klaagden over drankoverlast. Van de ene op de andere dag was de overlast echter voorbij. Gingen er toen geen alarmbellen rinkelen bij Stadgenoot? ‘Nee’, zegt de woordvoerder. ‘Het probleem was per slot van rekening opgelost. Dat is belangrijker dan hóe het probleem werd opgelost.’
Volgens Stadgenoot heeft ze regelmatig contact met slechts 10 tot 20 procent van de bewoners. De meesten van hen zijn onbekend.
Het pensioenfonds Gebhard was gestopt met werken als scheepskok en had een pensioen. Maar ook pensioenfondsen hebben niet regelmatig contact met hun klanten, zegt een woordvoerster van pensioenuitvoeringsorganisatie PGGM. Dat is volgens haar niet vreemd. Zolang er geen aanleiding is, is er geen contact. Hooguit krijgt de gepensioneerde wat informatieve brieven thuisgestuurd. Er is niemand die
Het Alles-in-1 Voordeelpakket mét 50 Mb internet. Voor de helft van de prijs!
even langskomt om te kijken of de gepensioneerde nog leeft.
De energiemaatschappij Gelukkig is er dan altijd nog de meterstand die je op gezette tijden moet doorgeven. Hoe zit dat dan precies? Nou, vertelt Nuon-woordvoerder Ton Boon, het kan zijn dat een bewoner dat niet doet omdat hij het domweg vergeet. In dat geval maakt Nuon een schatting van de stand op basis van historisch verbruik. Soms moet een bewoner achteraf bijbetalen. ‘We sturen hierover een brief. Als we daar niks op horen, gaan we ervan uit dat de bewoner akkoord is.’
De Belastingdienst Elk jaar moeten we verplicht onze belastingaangifte doen. Doe je het niet, dan ben je in overtreding. In dat geval is het onmogelijk om twee jaar niks van je te laten horen. Maar als je het zo hebt geregeld met je werkgever of pensioenfonds dat hij voldoende belasting inhoudt, dan hoef je geen aangifte te doen en blijf je buiten beeld. Geen haan die naar je kraait. David Gebhard was wellicht een moeilijke man voor zijn buurt. Maar met zijn eigen geld had hij het keurig geregeld. Achteraf gezien misschien wel iets te goed.
Beelden moordpartij Merah niet op televisie
Politie zoekt derde verdachte Toulouse
Parijs Al-Jazeera zal de video met opnames van de Franse moslimextremist Mohammed Merah niet uitzenden. Merah schoot deze maand in acht dagen zeven mensen dood en had een deel daarvan gefilmd. Vorige week werd hij door de antiterreurpolitie in de stad Toulouse gedood. Al-Jazeera laat weten dat er op de video van de moslim-extremist geen informatie staat die nog niet bekend was.
Toulouse De Franse politie is bij het onderzoek naar de aanslagen in en rond de zuidelijke stad Toulouse op zoek naar een derde verdachte. De politie houdt er rekening mee dat er naast de doodgeschoten schutter Mohammed Merah en zijn voor medeplichtigheid aangeklaagde broer Abdelkader Merah nog een medeplichtige was. Merah schoot zeven mensen dood, onder wie drie joodse kinderen.
Citaat
‘Leedvermaak behoort tot de minst eerbare aandriften in de menselijke ziel. Iets wat zo veel mogelijk de kop moet worden ingedrukt.’
€49,eerste 3 maanden
€24,50 p.m.
Andreas Kinneging gaat nog maar eens los op PowNed.
50 Mb Internet met wifi - gaat verder waar ADSL ophoudt Digitale TV - perfect beeld en geluid Bellen - € 0,05 per min. naar vaste nummers Kabel TV en Radio - overal in huis 100% Installatiegarantie Handige Overstapservice
0900 15 80 | upc.nl | UPC Winkel | UPC Dealer (€ 0,10 per minuut)
Deze actie is geldig t/m 6 mei 2012 en geldt voor nieuwe UPC-abonnees en bestaande abonnees die er internet en/of telefonie en/of digitale televisie bijnemen. Voor het UPC Alles-in-1 Pakket gelden eenmalige administratiekosten van € 25,-. De borg voor het modem is €45,-. De mediabox ontvangt u in bruikleen. Voor alle abonnementen geldt een jaarcontract, daarna maandelijks opzegbaar. Prijswijzigingen en drukfouten voorbehouden. De aanbieding geldt voor geselecteerde abonnementen, kijk voor de voorwaarden en beschikbaarheid op upc.nl.
Kamer verwerpt PVV-meldpunt
Koningin en Mabel bedanken Nederland
Den Haag De Tweede Kamer heeft haar afkeuring uitgesproken over het meldpunt voor Midden- en Oost-Europeanen van de PVV. Een meerderheid schaarde zich achter de mening van D66 dat door het meldpunt een hele groep mensen onnodig wordt weggezet. Regeringspartij CDA stemde voor de motie, evenals Hero Brinkman, die vorige week uit de PVV stapte. Geert Wilders noemde de uitspraak van de Kamer ‘niet fraai’.
Den Haag Koningin Beatrix en prinses Mabel hebben nog een keer hun dankbaarheid geuit voor alle blijken van medeleven en betrokkenheid die ze vanuit heel Nederland hebben ontvangen na het ski-ongeluk van prins Friso. ‘Het heeft ons en onze familie diep getroffen dat zovelen met hun hart bij Friso zijn en onze zorgen delen’, lieten ze weten in een persoonlijk dankwoord dat de Rijksvoorlichtingsdienst verspreidde.
Verdachte Keith Bakker blijft voorlopig in de cel
Dagboeken Nelson Mandela op internet
Amsterdam Keith Bakker blijft voorlopig vastzitten. Dat heeft de rechtbank in Amsterdam gisteren bepaald, aan het slot van het strafproces tegen de bekende verslavingsdeskundige. Zijn advocaat had de rechtbank gevraagd Bakker in vrijheid te stellen, omdat hij naar haar smaak lang genoeg heeft vastgezeten. Het Openbaar Ministerie eiste zeven jaar tegen Bakker, wegens seksueel misbruik van negen vrouwen en meisjes.
Johannesburg De dagboeken die de Zuid-Afrikaanse oud-president Nelson Mandela in gevangenschap bijhield, staan sinds gisteren op internet. Ook manuscripten ter voorbereiding van zijn autobiografie en brieven aan familieleden en medestrijders zijn er te lezen. Google hielp het Nelson Mandela Herinneringscentrum in Johannesburg met ongeveer 950.000 euro om de stukken te digitaliseren.
Dooreten
Doordrinken
To die for
Mensen die een paar keer per week chocolade eten zijn over het algemeen dunner dan mensen die het nooit eten, blijkt uit onderzoek.
Europeanen drinken gemiddeld drie glazen alcohol per dag, onderzocht de Wereld Gezondheids Organisatie. Dat is meer dan enig ander continent.
De Russische politie heeft een seriemoordenaar opgepakt die het allerliefst de lever van zijn slachtoffers oppeuzelde. Ze vonden zijn dagboek.
6
Dagblad De Pers Woensdag 28 maart 2012
De nieuwe kranteneditie wordt automatisch ingeladen.
RedDePers.nl
Mede daarom is The Guardian populair bij tabletgebruikers.
Vernieuwend qua inhoud en vorm, is ’t doel #OverDeGrens De Nieuwe Pers moet geen slap digitaal aftreksel van een papieren krant worden. We zochten naar buitenlandse inspiratie. Remco Tomesen Amsterdam
der eerst zelf wat te moeten downloaden.
Als-ie er komt, dan zal De Nieuwe Pers van bits en bytes zijn. Die nieuwe krant lees je straks dus op je tabletcomputer, iPhone of laptop. En dan verschijnt er niet een laffe één op één kopie van een papieren De Pers. Geen simpel pdf-bestand. Nee, de krant moet straks niet alleen inhoudelijk, maar óók in vorm vernieuwend zijn. Zo. Ter inspiratie: drie kranten en tijdschriften die erin slagen én vernieuwend te zijn én veel lezers te trekken.
The Guardian iPad-edition Hij is in de prijzen gevallen, al honderdduizenden keren gedownload. De nieuwe iPad-versie voor The Guardian, die sinds oktober vorig jaar bestaat, naast Guardian-apps voor andere tablets. De iPad-editie is bedacht door bekende krantenontwerper Mark Porter, die iets wilde maken wat ‘voelt als een krant’, maar tegelijkertijd ook past bij de iPad. Met een tabletcomputer kun je nou eenmaal andere dingen doen dan met een verzameling dunne papieren bladzijden. Het uiterlijk van de GuardianiPad-krant doet denken aan dat van het nieuwste mobiele besturingssysteem van Microsoft: hippe tegeltjes/ blokken in verschillende kleuren en formaten die een scherm vullen. Belangrijke verhalen zijn groot, en verschijnen prominent. Minder belangrijke verhalen komen in kleinere tegeltjes terecht, en niet altijd op het openingsscherm. Wat belangrijk is dát bepaalt de redactie. The Guardian gaat ervan uit dat lezers behoefte hebben aan een door journalisten bepaalde hiërarchie. Zij maken de keuzes. Door de eenvoudige navigatie van de app kun je echter nog steeds makkelijk naar verhalen navigeren die voor jou belangrijk zijn, maar wat minder prominent worden getoond. Wat veel gebruikers van de Guardian-app erg prettig vinden, is dat er ‘s nachts, terwijl je slaapt, automatisch een nieuwe kranteneditie wordt ingeladen op je tablet. Kun je ‘s ochtends meteen je huis uit rennen zon-
Financial Times HTML 5-app Hij is populairder dan de Financial Times-app die verkocht wordt in de app-store van Apple. Meer dan een miljoen mensen gebruiken hem. De HTML5-app van de Financial Times, die je gewoon via je browser kunt openen. Geen gedoe met App-stores, geen gedoe met downloaden, geen gedoe met geld dat je moet afdragen aan Apple, geen gedoe met allerlei voorwaarden. Met het steeds gangbaardere HTML5 kunnen ontwerpers websites bouwen die erg lijken op de apps die je downloadt voor smartphones en tablets. De Pers lanceerde zelf trouwens ook al zo’n HTML5-app. Wat ontwerp en navigatie betreft is de HTML5-app van de Financial Times niet spectaculair of vernieuwend, maar de krant bewijst wél dat je heel veel lezers kunt trekken met een appachtige website.
Flipboard Gehypet, in de prijzen gevallen en al met een heel reeks navolgers. Flipboard is een gepersonaliseerd tijdschrift. De toekomst van de media, zou zo’n soort tijdschrift zijn, zeiden media-professoren en andere slimmeriken al in de jaren negentig. Maar veel successen waren er nog niet. Tot nu toe. Flipboard doet het namelijk best aardig: op je iPad of iPhone blader je door een gelikt tijdschrift; de artikelen bestaan uit korte teksten, foto’s en verhalen. Die zijn grotendeels geplukt uit tweets en Facebookupdates van jouw vrienden en kennissen. Daarnaast kun je ook nog nieuwscategorieën en titels toevoegen waar jij in geïnteresseerd bent. Zo ontstaat dus een tijdschrift waarvan er maar een ter wereld is. Nee, De Nieuwe Pers gaat het niet radicaal over deze gepersonaliseerde boeg gooien. Maar misschien is er wel een combinatie mogelijk van het Guardian- en Flipboard-model. Met de Financial Times als html5-voorbeeld.
[email protected] www.reddepers.nl
Moeten we hier ook doen
Mazzeltje
Foutje
SNCF, dat is de Franse NS, moet 1.500 euro schadevergoeding betalen aan vrouw die haar baan is kwijtgeraakt omdat haar trein vaak te laat was.
In Italië werd een gevangene vrijgelaten uit de gevangenis omdat hij allergisch was voor het voedsel dat ze er serveerden.
Een Brit zat 14 dagen in de gevangenis omdat hij in het bezit was van drugs. Dacht men. Bij nader inzien bleek het witte spul toch gewoon badzout.
Dagblad De Pers Woensdag 28 maart 2012
Het e-book is nog niet doorgebroken in Nederland.
Eerst
Caroline Damwijk Directeur Libris
De Slegte heeft al gevraagd om de hand van Selexyz #Boeken
De byzantijnse boekenpaleizen van Selexyz staan op omvallen. Het begin van het einde voor de boekhandel? Henk Willem Smits Amsterdam
In de Verenigde Staten viel vorig jaar Borders, na Barnes & Noble de grootste boekhandelketen van dat land, om. Verkoop via internet zat het bedrijf al langer dwars, en in de tweede helft van 2010 brak het digitale boek definitief door. De groei van e-books gaat zo snel in de VS, dat naar verwachting dit jaar meer elektronische dan papieren boeken zullen worden verkocht. Barnes & Noble profiteerde van het faillissement van de concurrent, maar zag zich wel gedwongen de winkels vol te leggen met spelletjes, speelgoed en andersoortige cadeau-artikelen. Het aanvragen van uitstel van betaling door Selexyz, dat in de meeste grote Nederlandse steden boekenwarenhuizen uitbaat, lijkt dus in een trend te passen. Dat is toch niet helemaal waar, aldus Caroline Damwijk, directeur van inkooporganisatie Libris, waar 115 onafhankelijke boekwinkels bij zijn aangesloten. Bij Libris loopt de omzet terug, maar is het niet dramatisch. ‘Het is een trend dat
minder wordt gewinkeld en meer via internet wordt gekocht, daar heeft de hele retail mee te maken. Maar de problemen bij Selexyz komen vooral doordat de vorige eigenaar de winkel in twee delen heeft verkocht, de studie- en wetenschapsboekentak aan Van Dijk, de algemene boekwinkel aan het management. De ontvlechting daarvan heeft veel meer gekost dan gehoopt, dat kostte miljoenen.’ Aan het e-book kan het eveneens niet liggen. ‘We hadden verwacht dat dat vorig jaar ook in Nederland zou doorbreken, maar dat is nog niet gebeurd’, zegt Damwijk. Mocht dat dit jaar wel gebeuren, dan is Libris daar klaar voor. ‘We verkopen sinds vier weken ook een e-reader, Kobo. We gaan onze winkels niet vol met speelgoed leggen, wellicht een paar items, als die gelieerd zijn aan kinderboeken. We verbreden wel iets met gerelateerde producten, zoals wenskaarten en klassieke cd’s.’
Vertrouwen Bewindvoerder Jan Dingemans, sinds vorige week de baas over Selexyz, houdt vertrouwen. De Slegte heeft interesse, maar wie daar de jaarcijfers van bekijkt, ziet dat ze dat niet alleen kunnen. Over 2011 werd 155.000 euro winst geboekt door de Nederlandse tak (er zitten ook een
Pinokkio
Column Hans Wiegel
Jong en Oud
Deadline Bewindvoerder Dingemans moet dit weekend tot een deal zien te komen om faillissement van Selexyz af te wenden. Wel worden de winkels ondertussen weer beleverd.
paar De Slegtes in België), het jaar daarvoor boekte deze winkelketen 217.000 euro verlies. In 2008 was er nog 1,2 miljoen euro winst, maar het jaar daarop weer een dikke vier ton verlies. Niet zo dramatisch als Selexyz (minus 10,7 miljoen euro in 2010), maar toch. Investeringsmaatschappij ProCures moet daarom de helpende financiële hand bieden en mogelijk zullen Slegtes en Selexyzen onder één dak komen om kosten te besparen. Daarnaast zegt Dingemans nog meer opties te hebben, er zijn nog twee andere gegadigden uit de branche. Audax (eigenaar van AKO) ligt voor de hand, die heeft al 33 procent van de aandelen in Selexyz, maar Dingemans wil niet bevestigen daarmee in gesprek te zijn. De Slegte wil niet reageren, Audax belde niet terug.
Camil Driessen Den Haag
Wat is de bewering? ‘Zo zwart-wit ligt het niet. De rechter kan nog altijd zijn eigen straftoemetingsbeleid toepassen. De rechter houdt de mogelijkheid om af te wijken van de minimumstraffen.’
Wie zegt dat? Herman Bolhaar, de baas van het Openbaar Ministerie.
Waar zegt hij dat? In een interview in de Volkskrant van afgelopen zaterdag.
Hoe zit het ook alweer? Het kabinet laat zich graag voorstaan op de harde aanpak van criminaliteit. In dat kader neemt het tal van maatregelen zoals het schrappen van de verjaring van zware misdrijven, maar dus ook de invoering van minimumstraffen voor criminelen die voor de tweede keer een ernstig misdrijf plegen waarop een maximum gevangenisstraf staat van acht jaar of meer. Als minimumstraf wordt straks minstens
Wat is waar? Het klopt dat de rechter enige vrijheid houdt, maar het ministerie van
direct – minder premie betalen. 4. Een 65-jarige kan nu zo ongeveer rekenen op een pensioen van 80 procent van zijn laatstverdiende loon. Een 30-jarige amper op 50 procent. 5. De AOW-leeftijd gaat pas in 2020 naar 66 jaar. Ieder die nu 55 jaar is heeft geen cent pijn. Die optrekking naar 66 en 67 jaar moet veel eerder ingaan. 6. Pas is besloten dat de gepensioneerden nu ook in het bestuur van de pensioenfondsen komen. Die zullen letten op hun belang en niet op dat van de jonge generatie. 7. De jongeren hoeven ook niet te rekenen op steun van de vakbonden. De leden daarvan horen tot de ouderen. Dit was de jongste column van de oudste columnist in De Pers. Ook de laatste in deze mooie krant. Mijn geliefde lezers dank ik. Diegenen die denken: nu zijn we van hem af, zal ik teleurstellen.
Hans Wiegel is oud-VVD-leider.
Groninger hiv-zaak moet opnieuw
Grote aanslag verijdeld bij ministerie in Kaboel
Den Haag De Groninger hiv-zaak moet over. Dat heeft de Hoge Raad gisteren bepaald. De Hoge Raad vindt dat het niet uitgesloten is dat slachtoffers in die zaak hun hivbesmetting door onveilige seks hebben opgelopen in plaats van door injecties met besmet bloed. Twee mannen zijn in 2010 veroordeeld voor het besmetten van slachtoffers door ze te injecteren.
Kaboel De autoriteiten in Afghanistan hebben achttien mensen opgepakt die worden verdacht van het voorbereiden van een grote zelfmoordaanslag in Kaboel. Dat meldt de BBC. In het ministerie van Defensie zijn elf bomvesten gevonden. Hiermee moesten waarschijnlijk elf personeelsbussen worden aangevallen. Deze vervoeren elk honderd mensen.
Donker uiterlijk? Dan hier met die papieren
Syrische mannen mogen nu toch weer op reis
Koblenz De Duitse politie mag op bepaalde trajecten treinreizigers alleen maar op basis van hun huidskleur selecteren voor een identiteitscontrole. Het gaat om trajecten die veel door buitenlanders gebruikt worden om illegaal het land binnen te komen. De rechter vindt dat er in zo’n geval naast de huidskleur geen andere concrete verdenking nodig is.
Damascus Syrië heeft het net ingevoerde algemeen reisverbod voor mannen van weerbare leeftijd alweer opgeheven. Het geldt nu alleen nog maar voor mannen die hun dienstplicht niet hebben vervuld, aldus officiële bronnen. Het reisverbod was maandag opgelegd voor alle mannen van 18 tot en met 42 jaar. Vooral uit de zakenwereld kwam protest.
Reactie
Vijf jongens duwen en slaan zwangere vrouw
UNHCR: 20 procent meer vluchtelingen
‘De bewering is gedaan in antwoord op een stelling van de vragensteller, die erop neer komt dat de rechter iedere vrijheid een passende straf op te leggen wordt ontnomen. Dat beeld heb ik willen nuanceren. Waar het om gaat is dat waar de omstandigheden zouden leiden tot een onrechtvaardige uitkomst, de rechter kan besluiten tot een andere, passende, strafoplegging’, aldus Bolhaar.
Amsterdam Vijf jongens hebben maandagmiddag in Amsterdam een zwangere vrouw mishandeld. Ze zijn gearresteerd en zitten nog vast. De jongens sloegen, trokken en duwden de vrouw en haar man. Waarom is niet bekend. Het slachtoffer moest ter controle naar het ziekenhuis, maar heeft volgens de politie geen ernstige verwondingen opgelopen.
Genève Het aantal vluchtelingen dat asiel zoekt in westerse landen is in 2011 met 20 procent toegenomen ten opzichte van het jaar ervoor. Dat meldt de UNHCR. In 2011 vroegen 441.300 vluchtelingen asiel aan in een van de 44 geïndustrialiseerde landen. Afghanen vormen de grootste groep vluchtelingen, gevolgd door Chinezen en Irakezen.
‘Rechter mag afwijken van minimumstraf’ de helft van het strafmaximum opgelegd. Dit betekent bijvoorbeeld zes jaar gevangenisstraf voor recidiverende winkelovervallers die het slachtoffer zwaar lichamelijk letsel toebrengen of afpersers die gebruik maken van een wapen of fysiek geweld Want, zo motiveert het kabinet: ‘Deze misdrijven zijn niet alleen zeer ingrijpend en traumatisch voor de slachtoffers en hun naaste omgeving, maar zij raken evenzeer het vertrouwen in de rechtsorde en de veiligheidsbeleving van burgers.’ De Raad van State vindt het wetsvoorstel maar niks omdat rechters straks niet meer genoeg vrijheid per strafzaak hebben om de omstandigheden mee te laten wegen in het vonnis. Dat zou een ‘substantiële verstoring’ van het evenwicht tussen wetgever en rechter betekenen. Rechters zelf zijn ook niet al te blij, zo liet de raad voor de rechtspraak blijken in een advies aan minister Opstelten (Veiligheid en Justitie). De minimumstraffen beperken de vrijheid van de rechter te veel en volgens de raad is het nog maar de vraag of de straffen een bijdrage leveren aan een veiliger samenleving.
e taak waarvoor de regeringscoalitie zich geplaatst weet is een meerjarenplan te maken, van ombuigingen en hervormingen. Niet alleen bezuinigingen, maar ook een pakket maatregelen erop gericht onze financiën, de economie en sociale zekerheid toekomstbestendig te maken. Een wezenlijk element ervan is lasten en kosten evenwichtig over generaties te verdelen. Die van onder meer de pensioenen, de zorg, opleidingen, huisvesting. Nu is de verdeling scheefgetrokken. Ten nadele van de jonge generatie. Ten voordele van de babyboomers. Hun ouders hadden het minder dan zij; hun kinderen zullen dat ook hebben. 1. In relatief goedkope huurwoningen wonen heel veel mensen die in al die jaren hun inkomen zagen stijgen. Ze stromen niet door. In de jaren zestig is tevergeefs geprobeerd een ‘doorstromingsheffing’ te creëren. 2. Waren de studiekosten, zo rond 1980, voor rekening van de studenten nog zeer beperkt, nu moeten studenten zich steeds meer in de schulden steken. 3. In de nieuwe Zorgverzekeringswet is – uit solidariteitsoverwegingen – vastgelegd dat iedereen dezelfde premie betaalt, terwijl de ouderen meer kosten (moeten) maken en – in-
D
Niet waar / Deels waar / Waar
Mooimakerij, fabeltjes, halve waarheden, Pinokkio prikt ze door. Reacties en suggesties naar:
[email protected]
7
Veiligheid en Justitie was in een toelichting op de wet al redelijk duidelijk dat die vrijheid niet bepaald groot is. ‘De rechter kan alleen in zeer specifieke gevallen van een minimumstraf afwijken. Hij is dan verplicht uit te leggen waarom de straf lager uitvalt. Dat kan door in uitzonderlijke gevallen rekening te houden met de persoon van de dader of de buitengewone omstandigheden waaronder het misdrijf is gepleegd.’
Eindoordeel Pinokkio vindt de bewering deels waar. Naar de letter van zijn uitspraak heeft Bolhaar gelijk. Het komt nu echter over alsof het heel gemakkelijk is voor rechters om de minimumstraffen naast zich neer te leggen en dat is toch echt bezijden de waarheid.
Stapel
Stouterds
Betaalde liefde
Het eerste deel van het onderzoek naar de fraude van hoogleraar Diederik Stapel staat online. Ruim de helft van de twintig publicaties zijn frauduleus.
Australië vindt Apple een liegbeest. Het bedrijf zegt dat de nieuwe iPad gebruik kan maken van 4G-netwerken, maar dat kan alleen in Amerika.
Gratis trouwen zit er niet meer in als het aan D66 ligt. In veel gemeentes is er nu een gratis trouwdag, vaak maandagochtend. Heel romantisch.
UIT ONZE
FOLDER
DRINKBEKERS
4 STUKS ZAKDOEKJES 10 Pakjes. 3 laags.
STICKERS IN DOOSJE Diverse soorten
ALLES
ROMPER Maat 50/56-98/104 100% katoen
0.
99
SPEELGOEDSET 3 Voertuigen met accessoires
PER ARTIKEL
TREKBANDZAKKEN 12 Stuks. 38 Liter.
SPRINGTOUW OF BELLENBLAAS
2 PAAR KNIEKOUS
VOOR SUPERPRIJZEN
18 Stuks
10 STUKS HUISHOUDDOEKJES
30 Den. Ook in zwart en bruin
TOPAANBIEDINGEN
STIFTEN OF KLEURPOTLODEN TOILETTASJE Diverse modellen en dessins
KLEURBOEK ZWEMTASJE
DAMES HAARBAND
In 4 kleuren
ZEEMAN.COM
Diverse modellen
2 STUKS
BIJVOORBEELD: MEISJES OF
JONGENS T-SHIRTS Maat 92-128. 100% katoen. Uni en met print
3.00
Gewoon Prepaid nu te koop bij PostNL Postkantoor Nieuw!
• Bellen op het netwerk van KPN
• Geen starttarief en betalen per seconde
• Behoud van eigen nummer • Opwaarderen bij ruim 2000 Postkantoren en online
Ga naar post.nl/locatiewijzer voor het dichtsbijzijnde Postkantoor.
AANBIEDINGEN GELDIG VAN ZATERDAG 24 MAART - ZATERDAG 7 APRIL 2012
FOTOLIJSTJE
Advertorial
Wie zorgt er voor u na uw operatie of tijdens uw vakantie? Voor een voorspoedig herstel van een medische ingreep is rust vaak het beste medicijn. Het Noordwijkse Herstelhotel De KIM heeft alles in huis om mensen in een luxe locatie in de directe nabijheid van de zee te laten herstellen van bijvoorbeeld een hart- of heupoperatie. Tevens verwelkomt Herstelhotel De KIM vakantiegasten die de aanwezigheid van zorg een veilig idee vinden. Wie verblijft in Herstelhotel De KIM, voor vakantie of herstel, weet zich omringd door gastvrijheid en zorg.
NOORDWIJK AAN ZEE De grote glazen serre biedt uitzicht op het in een duinpan gelegen terras, waar een klein groepje gasten zich koestert in het eerste voorjaarszonnetje. In het zitgedeelte van het aangrenzende restaurant brandt de open haard en vanuit de keuken klinkt een gezellig geroezemoes. Zo even na het middaguur trekken de meeste gasten zich terug op hun kamers. ,,Of ze maken even een wandeling op het strand, dat hier nog geen vijftig meter vandaan is.’’ Agaath Bokma is directeur van Herstelhotel De KIM. ,,Het verblijf in een ziekenhuis is tegenwoordig erg kort,’’ vervolgt ze haar verhaal. ,,Na een behandeling of operatie gaat de patiënt zo snel mogelijk zijn bed én het ziekenhuis uit. Voor verpleging en verzorging kun je thuiszorg aanvragen, maar waar veel mensen voor kiezen is een tijdelijk verblijf in een herstelhotel.’’
Na bijvoorbeeld een heup- of knieoperatie, kun je letterlijk (vaak ook figuurlijk) slecht uit de voeten. Het is niet makkelijk met twee krukken of zittend in een rolstoel met beensteun een kopje thee van de keuken naar de kamer te brengen in de uren dat je alleen in huis bent. Ook ontbreekt het je na een operatie of chemokuren vaak aan energie om je eigen huishouden weer te runnen. ,,Veel mensen zijn dan gebaat met een kortdurend verblijf in een herstelhotel waar je even tijd voor jezelf vindt om weer op krachten te komen.”
In Herstelhotel De KIM aan zee verblijven gasten, geen patiënten Er zijn in Nederland veel zorgvoorzieningen die zich ‘zorghotel’ of ‘herstelhotel’ noemen maar dit niet altijd zijn. De
zorghotels en herstelhotels die voldoen aan de criteria die je van zo’n hotel mag verwachten, zijn lid van De Stichting Nederlandse Herstellingsoorden en Zorghotels. Zo ook Herstelhotel De KIM.
Veel kan, niets moet. De KIM biedt ruimte aan veertig gasten. Wie in De KIM verblijft wordt bejegend als gast en niet als ‘patiënt’. Agaath Bokma: “Wij leggen de nadruk op de zelfstandigheid van de gast en bieden de zorg aan in een prettige sfeer met hoge gastvriendelijkheid. We blijven zo ver mogelijk weg bij de medische sfeer. Onze filosofie is dat wie herstelt van een operatie of ziekte, zelf het beste aanvoelt welke zorg nog nodig is. En die zorg bieden we graag.” De gasten verblijven in alle luxe. De één- en tweepersoonskamers zijn stijlvol ingericht met elektrisch verstelbare bedden, televisie en een badkamer met onder meer een invalidentoilet. Vanaf vrijwel alle kamers is zicht op zee. Vanuit de recreatieruimte op de bovenste etage van het hotel dat in april 2005 nieuw werd opgeleverd, heb je een schitterend zicht over zee en het fraaie duinlandschap. Verder is er een sauna, een beautysalon met een schoonheidsspecialiste, een pedicure
en een kapper. En op de begane grond bevindt zich een sfeervol restaurant met een uitstekende keuken. Wat de gast aan zorg wenst, wordt in overleg aangeboden. Uiteraard is De KIM ook goed geoutilleerd op het medische vlak. Er is een fysiotherapeut en een staf van verpleegkundig personeel. Op gezette tijden of op verzoek komt een huisarts langs. ’s Nachts is er voor noodgevallen een nachtverpleegkundige in het hotel aanwezig. Ook vakantiegasten met een rolstoel of die anderszins nog zorg nodig hebben, kunnen in De KIM verblijven. De kosten worden, wanneer de gast op medische indicatie wordt verwezen, door veel zorgverzekeraars (gedeeltelijk) vergoed. ,,In De KIM doen we er alles aan om het de gasten naar de zin te maken. En wie zich prettig voelt, herstelt beter en sneller”, besluit Agaath Bokma. Sommige gasten zijn lid van de herstelzorgvereniging Willen Is Kunnen (WIK) en krijgen korting op de verblijfskosten in De KIM. Deze korting kan oplopen tot maar liefst tachtig procent. Wie ook lid wil worden en/of meer wil weten over een verblijf in De KIM, vindt hierover informatie op de website.
Voor meer informatie: Herstelhotel De KIM Rembrandtweg 2, 2202 AX Noordwijk aan Zee Tel.: 071 – 364 07 30 E-mail:
[email protected] Internet: www.herstelhotel.nl
Superstunt Barolo De koning onder de Italiaanse wijnen
Beperkte Unieke kans! voorraad. Op=op!
In de Italiaanse streek Piëmonte wordt een uitzonderlijk krachtige wijn gemaakt: de Barolo. Deze wijn staat internationaal bekend als de koning onder de Italiaanse wijnen. Wijnen met een dergelijke reputatie hebben dan ook een torenhoge prijs. Het is dan ook uniek dat het ons is gelukt u een echte Barolo DOCG te mogen aanbieden voor minder dan vijftien euro! Een Barolo is een echte eetwijn die u zeer lang kunt opleggen (tot 2024). Dit is een eenmalige kans om uw wijncollectie te verrijken met een internationale grootheid voor een spotprijs.
Morello Barolo DOCG 2008 Deze grootse, krachtige wijn uit Piëmonte wordt gemaakt van 100% Nebbiolo druiven. De kleur is granaatrood met iets bruin en wat oranje. Kruidige frisse geur met veel indrukken van rood fruit zoals kersen en aardbeien. De smaak is krachtig, iets gestoofd met indrukken van chocolade. Lange goed gebalanceerde afdronk die zacht maar ook kruidig is met aan het eind een licht zoetje. Indrukwekkend!
Betalen en bezorging De levertijd bij bestelling met de onderstaande bon is 10 werkdagen. Levertijd bij bestelling via onze webwinkel is 5 werkdagen. Vanaf vier dozen betaalt u geen verzendkosten. Bij minder dan vier dozen draagt u € 5,95 bij. Bij vragen over uw bestelling kunt u bellen met de Klantenservice op telefoonummer: 0900 - 2021352 (€ 0,45 per gesprek). Het is helaas niet mogelijk uw bestelling telefonisch of per e-mail door te geven.
BON - superstunt Barolo Hierbij bestel ik: (aantal) x dozen (6 flessen) Morello Barolo DOCG 2008 à € 14,95 per fles.* Voorletters Achternaam Straat Postcode Telefoon E-Mail
Voornaam
M V Huisnummer
Plaats
Ik machtig Buckaroo Payment Services in opdracht van WegenerMedia éénmalig het verschuldigde bedrag te incasseren van:
Adviesprijs € 22,95
Bank-/girorekening:
Lezersprijs € 14,95
Handtekening: Stuur de volledig in blokletters ingevulde bon in een envelop naar Webwinkel, ovv ‘Wijnen’, Postbus 1090, 5004 BB Tilburg.
Optioneel door te geven informatie. Ik bestel via deze bon: omdat ik geen gebruik van internet maak omdat ik de bon gemakkelijk vind
depers.nl/webwinkel categorie wijnen
10
Dagblad De Pers Woensdag 28 maart 2012
Google Community Supported Agriculture en je krijgt 22.900.000 hits.
Dossier Doe-het-zelf
De grote groene golf op balkon #Duurzaam Consumenten willen zelf hun voedsel produceren, ook in de stad. Op het balkon, dakterras of met windowfarming. En in plantsoentjes en ongebruikte stukjes gemeentegrond. Kak aan de slome overheden, zaai die boontjes! Herkomst, manier van verbouwen en vervoer van groenten en fruit in de maand maart
Spanje
Nederland
Israël
op Kr
Pa p
sla
rik a
Egypte
Sina asap pel
cado
Avo
Aardbei Sinaasappel Sperzieboon
Krop sla t
a Toma
Spe
o
cad Avo
bo Sin on aa sa pp el
on
bo
ie erz
Sp
er
Sp
on
bo
zie
of
Aar dbe
rzie
i
Marokko
Manier van verbouwen
Senegal
Overdekt
Vervoer Vrachtwagen
Kenia
Boot Vliegtuig
BRON: MILIEU CENTRAAL GRAPHIC: ELS ENGEL
Eva Ludemann Amsterdam
Londen moet op zijn mooist zijn deze zomer, als naar schatting zo’n acht miljoen mensen de stad bezoeken voor de Olympische Spelen. Straten worden opnieuw geasfalteerd, gevels gerenoveerd, houtwerk krijgt een lik verf en de parken en plantsoenen worden opgeruimd. ‘Duurzaamheid’ is het thema van de Londense Olympische Spelen en daarom heeft de gemeente iets moois bedacht. Londenaren mogen ongebruikte stukjes grond in de stad gebruiken om groente en fruit te telen. Omdat het mooi staat, de oogst lekker en gezond is en omdat het groen CO2-uitstoot opneemt. Groen bij scholen, bejaardentehuizen, ziekenhuizen, kantoren, de oevers van de rivier, industrieterreinen, ongebruikte stukken spoorweg, op de daken; óveral moet groente en fruit worden verbouwd. De gemeente wil precies 2.012 nieuwe tuintjes heb-
ben gemaakt vóór de Spelen beginnen, opdat én de Londenaren én de bezoekers lokaal en biologisch geproduceerd voedsel kunnen eten. Capital Growth is een prachtplan, een initiatief waar burgemeester Boris Johnson trots op kan zijn. Ware het niet dat de bewoners van Londen het ruim tien jaar geleden al hadden verzonnen. Sinds 2002 hebben steeds meer Londenaren ‘stiekem’ stukjes braakliggende gemeentegrond in gebruik genomen om er voedsel voor eigen consumptie te telen. Net als tal van stedelingen in andere delen van de wereld.
Asperges Het aantal mensen in de stad dat gezond, biologisch, zelfverbouwd voedsel wil eten, groeit snel. Van de VS tot Australië, India, Chili, Europa en Japan; steeds vaker klinkt de vraag: waarom importeren als dat niet per se nodig is? In ontwikkelingslanden geldt vooral: import is duur en gaat ten koste van de eigen boeren. In rij-
Energie voetafdruk
Verwarmde kas
Klein
Volle grond
Groot
100 km Subsidiegroen In Londen is voor 100 vierkante kilometer aan platte daken. Eigenaren krijgen elk 1.000 pond om er daktuinen van te maken.
kere regionen heeft de consument steeds minder vertrouwen in de voedingsindustrie. Hij wil weten waar het voedsel vandaan komt, hoe is het verbouwd. Is de grond schoon? Zijn pesticiden gebruikt? Is verstandig met water omgegaan? Hij wil bovendien zijn steentje bijdragen aan het terugdringen van CO2-uitstoot. Asperges uit Peru hebben een fikse carbon footprint. De initiatieven zijn talrijk en creatief. En door middel van de sociale
media krijgen ze in sneltreintempo navolging, waarbij iedereen weer tips heeft voor optimalisering van systemen. In Brooklyn begon een studente met windowfarming. Hang een paar pet-flessen onder elkaar, plant er kruiden, groente of klein fruit in en hang het setje in het raam. De studente zette haar project op YouTube, waar het viral ging. Overal in de wereld doen mensen haar na. Google Community Supported Agriculture (CSA) en je krijgt 22.900.000 hits. CSA begon in de jaren zestig in Japan. Vrouwen vroegen lokale boeren groenten en fruit voor hen te kweken. In ruil daarvoor betaalden hun gezinnen de boeren jaarlijks geld. Tien jaar later waaide dit systeem over naar Chili, Europa en de VS. Nederland ontdekte het in 1996.
Niet wakker Al dit soort initiatieven komen vanuit de burgers zelf, niet vanuit de overheden. Die lopen steevast achter op hun burgers. Londen moest tot voor kort
niets hebben van die eigengereide ‘alternatievelingen’ die – nota bene zonder vergunning! – zomaar overal aardappelen, tomaten, uien, sla of sperziebonen plantten. In de VS, waar relatief veel home growing-ideeën ontstaan, zijn de autoriteiten ook nog niet wakker. De gemeenteraad van het Amerikaanse Oak Park, ten westen van Chicago, heeft een rechtszaak aangespannen tegen inwoonster Julie Bass, omdat zij groente in haar voortuin verbouwt. Dat is niet mooi, vinden de ambtenaren, ondanks fel protest van vele andere inwoners die het juist heel goed vinden en het initiatief wel zouden willen navolgen. Wie een geveltuintje wil in Amsterdam, moet maanden wachten op een vergunning om enkele tegels te mogen omtoveren in wat groen. Ons advies: laat de ambtenaren in hun sop gaarkoken en plant die tomaten! Ze komen er vanzelf achter dat groen beter is. Kijk maar naar de gemeente Londen.
Teikei
Plantjes
Goedkoop
In het Japans is dit ‘samenwerking’ of ‘coöperatie’, maar het kan ook worden vertaald als ‘voedsel waarop het gezicht van de boer is afgebeeld’.
Het aanwijzen, opruimen en beplanten van honderd tuintjes voor het Capital Growth-project in Londen kostte ruim 95.000 euro.
In sommige Indiase steden is de prijs van groenten met 10 procent gedaald doordat steeds meer mensen voedsel in en op hun huis verbouwen.
Dagblad De Pers Woensdag 28 maart 2012
Je mengt water met koeienpoep en krijgt biogas.
Dossier Doe-het-zelf
Francisco Hernandez vond dat er iets moest gebeuren.
11
en in de schappen Mevrouw Hernandez kookt nu op gas uit haar eigen tuin
Citaten
Over 13 miljard jaar zullen ze zeggen dat alleen tomaten belangrijk waren en de rest onzin. Ze zijn rood, mooi, lekker en hebben zaadjes...
#EigenInitiatief
Niemand doet het, dus dan doet hij het zelf maar. Koffieboer Francisco Hernandez maakt zijn eigen biogas.
Mel Brooks Amerikaanse komiek en acteur
Mark van Assen San Antonio
Dit verhaal kent een treurig begin (maar wel een hoopvol einde). Hoog in de steile heuvels van Copán, helemaal in het oosten van Honduras, woont een man. Het duurt meer dan een uur om vanaf de hoofdweg bij zijn huis te komen. Het kronkelende pad voert door kleine dorpjes met joelende kinderen, langs een enkele mooi opgepoetste kerk, door maïsen koffievelden, steeds hoger en hoger, de ene bocht na de andere, langs imponerende vergezichten en muren van groen, uiteindelijk naar het dorpje San Antonio. Daar, op de veranda van zijn huis, vertelt koffieboer Francisco Hernandez over de tijden die aan het veranderen zijn. Hoe het steeds warmer wordt, met week na week na week van hoge temperaturen; hoe de stormen die over de heuvels razen almaar heviger worden; hoe de regen langer en harder naar beneden valt dan ooit; hoe de hellingen om hem heen steeds kaler worden door illegale houtkap.
Hightech tomatoes. Mysterious milk. Supersquash. Are we supposed to eat this stuff? Or is it going to eat us? Anita Manning Antiekexpert van de BBC
De beschaving van een volk is af te meten aan het aantal wouden dat wordt geveld om er tissues van te maken.
De hoogste prijs Midas Dekkers Bioloog en schrijver
Verticaal
Geen tuin? The sky is the limit! Hoeveel plantenbakken met kruiden, kleine groenten en aardbeitjes kun je kwijt op je balkonnetje? Meer dan je denkt. Het is dé tuintrend van nu : verticaal tuinieren. Binnen én buiten, voor degenen die zich geen horizontale tuin kunnen permitteren. Parijzenaar Patrick Blanc van het Centre National de la Recherche Scientifique is gespecialiseerd in planten van het tropische regenwoud. Hij is de uitvinder van het concept verticale tuin, ook wel living wall, sky farm of green wall genoemd. Blanc heeft grote projecten voltooid in onder andere San Francisco, Hongkong, Warschau, Tokio, Beiroet en Berlijn, waar hele gevels van panden
volledig zijn begroeid. Er wordt gebruik gemaakt van uitgekiende systemen om de planten van water en voeding te voorzien. Volgens de universiteit van Cambridge kan een groene gevel tot 25 procent warmteverlies reduceren. En ze zuiveren de lucht. Voor degenen die geen ontwerp van Patrick Blanc kunnen betalen, zijn er goedkopere opties. Zoals de eetbare wand van ontwerper Leon van Rijswijk. Het is een vierkante meter ademende stof met allemaal zakjes waarin planten kunnen groeien. Of de Living Wall Planters van Woolly. Of je zet je kruiden in die oude schoenenzak en hangt die aan de muur of je balkonhek.
Het is maar goed dat hij geen weet heeft van de cijfers van de Global Climate Risk Index. Anders zat hij helemaal in zak en as. Die organisatie berekende dat de laatste twee decennia het toenemende aantal stormen, overstromingen en hittegolven wereldwijd zo’n 1,3 biljoen euro heeft gekost en meer dan 600.000 levens heeft geëist. Uit die cijfers werd ook duidelijk dat Birma, Bangladesh en, jawel, Honduras van alle landen de hoogste prijs hebben moeten betalen. En het slechte nieuws is: het wordt alleen maar erger. Die conclusie had Hernandez ook getrokken door alleen maar om zich heen te kijken in zijn dorp. Hij kreeg dus meer en meer het gevoel dat er iets moet gebeuren. Maar ja, wat? En hoe? En wie? Er is echt niemand die zich bekommert om modderstromen die elk jaar naar beneden komen in een dorpje zo ver weg van alles als San Antonio. Het bergachtige Honduras is in feite één grote helling, dus daar is geen beginnen aan. Hernandez bedacht zelf een plan. Hij had iets gelezen over biogas en dat had hem aan het denken gezet. In zijn plan komen een paar elemen-
Koffieboer Francisco Hernandez knutselde het fornuis zelf in elkaar.
ten bij elkaar: broeikasgas, ontbossing en biogas. Hernandez, een kleine man met een grijze snor en grote, ruwe handen, legt met plezier uit waar hij mee bezig is. ‘Elke dag levert mijn koffieproductie 2.500 liter afvalwater op’, zegt hij. ‘Daar zit methaan in, en koolstofdioxide. Vroeger werd dat water opgevangen in een poel, waardoor die gassen de lucht in gingen. En dat is erg giftig.’
Water en poep Nu ligt er onder een afdakje in zijn tuin een grote plastic tank (gefinancierd door de Nederlandse fair tradeorganisatie Utz) waarin het water wordt opgevangen. Normaal gesproken zou dat enorm stinken, maar het calcium dat wordt toegevoegd houdt dat tegen. Hoe het precies allemaal werkt, dat weet hij niet, maar het komt ongeveer hier op neer: ‘Het afvalwater stroomt via een leiding in de tank, waar het wordt vermengd met koei-
enpoep: twee liter water op één liter poep. Dan worden er drie soorten bacteriën toegevoegd. De eerste eet het water, de tweede eet de poep van de eerste en de derde eet de poep van de tweede. En wat daar uitkomt, is biogas.’
Helemaal gratis Dat gas gaat vervolgens door een leiding naar de keuken van de familie Hernandez. Daar knutselde Francisco een tweepitsgasfornuis in elkaar, waardoor zijn vrouw nu kan koken op gas uit eigen tuin. Mevrouw Hernandez demonstreert het graag (en ja, hij doet het). Het water dat overblijft, dus zonder de giftige gassen, wordt gebruikt voor irrigatie. Er is nóg een voordeel. De familie hoeft niet meer de berg op om hout te kappen om te koken en het huis te verwarmen. Dat betekent niet alleen een stuk minder klimmen, maar ook minder ontbossing. ‘Als iedereen in het dorp dit nou gaat doen, dan zou dat heel mooi zijn’, zegt Francisco.
Och arm
Afkijken
Het weer
De honderd armste landen ter wereld dragen minder dan 5 procent bij aan de globale CO2uitstoot, maar hebben er het meeste last van.
Honduras zou volgens onderzoekers eens naar Cuba moeten kijken. Daar strijden overheid en burgers eendrachtig tegen extreem weer.
Tegucigalpa: 29°C/15°C - bewolkt met af en toe zon San Pedro Sula: 33 °C/22°C - zon met wat wolken Choluteca: 37°C/23°C - heel erg veel zon
12
Dagblad De Pers Woensdag 28 maart 2012
De biologische beweging heeft niets te danken aan de politiek.
Dossier Doe-het-zelf
Koos Bakker Oprichter-directeur Odin en Estafette
#Eerlijk Vroeger was het ‘langharig tuig’ met geitenwollen sokken dat onbespoten groenten wilde. Nu is de consument niet serieus zonder Oerbrood en Demeter-eieren in zijn boodschappenmand.
De macht ligt bij de burger
Koos Bakker (linksboven) in de nieuwe Estafette biologische eetwinkel. FOTO’S: JEROEN STAATS Petra Janbroers Amsterdam V
Even zomaar een greep uit wat ontwikkelingen wereldwijd. De Franse supermarktketen Carrefour gaat vanaf juni biologische halalvlees in Dubai verkopen. Concurrent Auchan begint onder de naam Coeur de Nature een 100 procent biologische winkel. De Zwitserse retailer Migros zag zijn omzet in 2011 met 0,9 procent dalen maar die van de bio-afdeling met 7 procent stijgen. Het Duitse Alnatura opende op 1 maart in Hamburg zijn 68e biologische Super Natur Markt in Duitsland. De Zweden kochten in 2011 voor het vierde opeenvolgende jaar ruim 10 procent meer biologische producten – vooral melk, koffie, wijn en babyvoeding. En vorige week opende Estafette in Amsterdam-West zijn 18e biologische eetwinkel, zijn vierde in de hoofdstad. Dat was nadat 700 buurtbewoners hun handtekening onder een petitie van een lokale boekhandeleigenaar hadden gezet om hun
behoefte aan een biologische winkel kenbaar te maken. Estafette-directeur Koos Bakker, die de locatie aanvankelijk niet zo zag zitten, ging om.
Eigenwijs Want het zijn precies de eigenwijze consumenten met hun ‘bottom up’acties die volgens de 61-jarige oprichter van de biologische groothandel Odin (bekend van groenten- en fruitabonnementen, wekelijks in een papieren tas) en Estafette het meeste bereiken. ‘Dat leert de geschiedenis. De biologische beweging in Nederland is ontstaan uit consumentenkringen en kleine winkeltjes. Ze heeft niets te danken aan de overheid of politiek.’ Bakker kan het weten, hij was in de jaren 60 en 70 van de vorige eeuw een van de pioniers van die beweging. ‘Compleet met baard en geitenwollensokken’, lacht de 61-jarige ondernemer uit Koedijk in Noord-Holland. ‘Wij waren tegendraadse burgers die overal vraagtekens bij zetten. De macrobiotiek kwam op, pro-
ducten recyclen, zelf kleren maken, borstvoeding, alternatieve geneeskunde. We waren een contrabeweging, maar werden gebagatelliseerd. De gevestigde orde, in de landbouw en de politiek, keek op ons neer.’ Het was de tijd dat het ‘langharige tuig’ uit de stad op het platteland ging wonen om pompoenen te kweken en zelf jam te maken. Dat de biologischdynamische tuinder Hans Wolterbeek uit Badhoevedorp zijn onbespoten groenten bij de Kabouters en Provo’s langsbracht. Nu wordt een randstedelijke yup in AmsterdamZuid niet serieus genomen als hij zijn vlees niet bij biologische boerderij Lindenhoff in Baambrugge haalt, duurzame vis bij Marqt en Oerbrood in een supermarkt als Super de Boer.
Groei De opmars van (dynamisch-)biologisch, met slogans als eerlijk, smaak, echt en ambachtelijk, is niet te stuiten. Volgens de Organic Monitor is de marktwaarde van gecertificeerde biologische producten wereldwijd van
afgerond 0 in 1990 naar 20 miljard dollar (2001) tot 55 miljard dollar in 2010 gestegen. Aangezien nog maar 1 procent van de beschikbare grond voor biologische landbouw is bestemd, valt er nog wel wat te groeien. Bij Estafette is die groei onderhevig aan idealen die Bakker sindsdien nooit heeft losgelaten. De boer moet een eerlijke prijs krijgen, dus betaalt de consument mogelijk wat meer. Bakker koopt rechtstreeks in en ondersteunt lokale en kleine initiatieven, van producenten die zelf ‘zo dicht mogelijk bij onze idealen staan’. Zoals de guacamole in de nieuwe Estafette-winkel, gemaakt door een Surinaamse vrouw uit Amsterdam. En het is ook terug te vinden in de organisatievorm. ‘Veel idealen zijn als gevolg van verkeerde structuren de kop ingedrukt’, vindt Bakker. Niet bij Estafette. Daar heeft hij het eigendom en kapitaal van de gehele organisatie ondergebracht bij een stichting. Het kan niet verkocht worden. En de winst gaat terug in de biologische keten. Als een kringloop.
Antroposofisch
Kunstmest
Sloterland
De Oostenrijkse filosoof Rudolf Steiner is de grondlegger van de dynamisch-biologische landbouw. Hij is ook bekend van de Vrije School.
In de jaren veertig pikte de Engelse botanist Albert Howard de ideeën van Steiner op, als reactie op de inmiddels gebruikte kunstmest.
Hans Wolterbeek kocht in 1936 anderhalve hectare grond in de Haarlemmermeerpolder en noemde zijn biologische bedrijf Sloterland.
Dagblad De Pers Woensdag 28 maart 2012
Een incompetente is als een peper in een organisatie.
13
Uw vaste prik voor betrouwbaar nieuws www.speld.nl
Tjeerd Veldhaven Psycholoog
Incompetentie nog vaak taboe DE VOOROORDELEN MAKEN DAT WEINIG MENSEN VOOR HUN TEKORTKOMINGEN DURVEN UITKOMEN. Jochem van den Berg Diederik Smit Utrecht
Incompetente bestuurders durven ook in 2012 nog zelden openlijk uit te komen voor hun gebrek aan capaciteiten. Volgens psychologen is het onderwerp te lang in de taboesfeer blijven hangen. De vooroordelen die rondom incompetentie hangen, maken dat slechts weinigen openlijk voor hun tekortkoming uit durven te komen. Zeker wanneer deze vooroordelen zonder uitzondering waar blijken te zijn. In de beeldvorming is het kwaad dan vaak al geschied. Discriminatie van incapabelen is nog altijd aan de orde van de dag. Sommigen worden zelfs ontslagen, enkel en alleen vanwege hun onkunde. Anderen worden met naam en toenaam in de media genoemd, waarbij uiteraard alleen het falen wordt benadrukt. Het kan lang duren voordat iemand zijn incompetentie herkent en accepteert. Een anonieme burgemeester van Utrecht: ‘Mijn secretaresse liet me op internet een artikel zien over incompetentie en daar zag ik heel veel van mezelf in terug. Op dat moment viel alles op z’n plaats en had ik eindelijk een verklaring voor jaren van wanprestaties.’
Er zijn in Nederland maar weinig mensen die problemen durven te veroorzaken.
Acceptatie De burgemeester wachtte nog een tijdje voordat hij ermee naar buiten trad. ‘Ik heb het eerst aan mijn ouders opgebiecht. Die zeiden dat ze het eigenlijk allang wisten en dat ze toch altijd al hadden getwijfeld aan mijn mogelijkheden. Ik ben blij dat ik hun wantrouwen niet beschaamd heb. Er is een last van me afgevallen.’ De burgervader verklaart dat hij heeft leren leven met zijn incompetentie en in zijn naaste omgeving acceptatie heeft gevonden. ‘Mijn col-
GETTY IMAGES
lega’s zijn heel begripvol over mijn gebrek aan vaardigheden, ook al zijn ze dagelijks urenlang bezig met het oplossen van problemen die ik heb veroorzaakt. Als je er open en eerlijk voor uitkomt, zie je dat achter elk wanbeleid een mens schuilgaat.’ Volgens psycholoog Tjeerd Veldhaven worden de kwaliteiten van mensen met incompe-
tentie niet voldoende benut: ‘Een incompetente is als peper in een organisatie. Hij houdt zijn omgeving scherp. Wie met een incapabele samenwerkt, is extra op zijn hoede. Geen organisatie kan zonder minstens één incompetente medewerker. De meeste hebben er veel meer. Kijk maar om je heen, incompetentie is overal.’
Theo Janssen: ‘Rembrandt toont ons dat mensen verschillen’ Alexander Brandenburg Thomas Hogeling Amsterdam
Een nieuwe trend heeft zijn intrede gedaan in volkssport nummer één: voetballers die een kunstwerk op hun lichaam laten tatoeëren. Het begon allemaal met Ajax-middenvelder Theo Janssen die De anatomische les van Rembrandt in de volle lengte op zijn buik liet zetten om zijn teamgenoten te wijzen op de innerlijke verschillen die mensen van elkaar scheiden. In Studio Sport geeft Janssen aan dat hij zijn ploeggenoten wil tonen dat elk mens anders in elkaar zit: ‘Ik draag de schilderkunst, met name de oude meesters, een warm hart toe. Dankzij deze tatoeage kunnen Siem de Jong en Christian Eriksen onder de douche direct zien hoe het lichaam er van binnen uitziet. Die jongens leren elke week weer bij; het is juist die belangrijke rol in de kleedkamer waarvoor ik naar Ajax ben gehaald.’ Het initiatief heeft inmiddels navolging gekregen van Wesley Sneijder. Na de competitiewedstrijd tegen Palermo toonde hij voor de camera’s van RAI
Over zijn toekomst is de burgemeester optimistisch. ‘Ineens besef ik dat overal mensen zijn zoals ik. Ik wil doorgroeien, historische fouten blijven maken op provinciaal of misschien zelfs landelijk niveau. In Nederland zien we nog te vaak dat problemen worden opgelost en dat maar weinig mensen hun nek durven uit te steken om ze te veroorzaken.’
Tweederangsburgers weggezet als moslims Diederik Smit Den Haag
Tatoeages van Mondriaan, Rembrandt en Vermeer.
UNO vol trots het Meisje met de Parel van Vermeer op zijn rechterarm en wees de Italianen op de link tussen voetbal en kunst. ‘Wij zijn de werkelijke kunstenaars van onze generatie, we worden niet voor niets de Nieuwe Meesters genoemd. Wat wij doen voor deze generatie, deden jongens als Rembrandt, Johannes Vermeer, maar ook Frans Hals voor hun generatie. Je moet die jongens niet onderschatten. Met ons spel inspireren we, zetten we mensen aan het denken en creëren we controverse. Met deze tatoeage wil ik laten
zien wie mij hebben geïnspireerd.’ Niet iedereen is gecharmeerd van de nieuwe trend. De voetballende trendwatcher Gregory van der Wiel liet via zijn Twitteraccount weten de hausse aan getatoeëerde schilderijen van oude meesters ‘volstrekt belachelijk’ te vinden. ‘Ik heb daar echt helemaal niets mee, ik zou nooit zo een schilderij op mijn lijf laten verven.’ Om aan te geven ‘hoe het wel moet’ uploadde hij vervolgens een foto van zichzelf met het werk Victory Boogie Woogie van Mondriaan getatoeëerd in zijn nek.
Het Nationaal Comité voor Tweederangsburgers (NCTB) luidt de noodklok. Volgens voorzitter Nico van der Boom worden tweederangsburgers steeds vaker weggezet als moslims, Oost-Europeanen of andersdenkenden. Van der Boom maakt zich zorgen over de verharding van het maatschappelijk debat, met name in de politiek: ‘Door politici worden we te pas en te onpas gebruikt om discussies op scherp te zetten. Ze proberen ons al jaren stelselmatig in de slachtofferrol te duwen, zonder dat ze ooit een tweederangsburger hebben gesproken. Ik maak me grote zorgen over het klimaat dat daarmee gecreëerd wordt.’ Nederland kent officieel bijna tweehonderd tweederangsburgers. Slechts 4 procent daarvan is moslim. Van der Boom: ‘We worden nog veel te vaak over een kam ge-
schoren. De meeste mensen beseffen niet dat het om een heel gevarieerde groep gaat. Ons comité bestaat niet alleen uit moslims, maar ook uit allochtonen, vrouwen, Friezen, arbeidsongeschikten, gedetineerden en steeds meer illegalen. We kijken niet naar je huidskleur, religie of afkomst: iedereen die zich aan de rand van de samenleving begeeft, is bij ons van harte welkom.’
Bewustwording Het NCTB wil volgende maand een besloten vergadering houden om bewustwording te creëren voor de positie van tweederangsburgers. Volgens Van der Boom moet zijn achterban assertiever voor de dag komen in het maatschappelijk debat: ‘We mogen best trots zijn op onze minderwaardigheid. Je hebt het wel over mensen die proberen hun rol als uitschot op een integere manier in te vullen. Die zet je niet weg als een stelletje islamieten.’
Sojavervangers
Tijger dreigt met uitsterven
Romeinen hadden al wifi
Sojavervangers zijn niet meer te onderscheiden van echte soja. De zogeheten lendebiefstuk blijkt vergelijkbare voedingswaarde te hebben.
De Balinese tijger dreigt met uitsterven. Jagers vermoeden dat het dier bluft.
De inwoners van Rome blijken al in 2008 een vorm van wifi te hebben gehad. Dat vermoeden archeologen op basis van herinneringen.
Verantwoord douchen voor schoon water in Gambia Schoon water hier, schoon water daar!
Schoon water hier
Schoon water daar
De biologisch afbreekbare formule van Sanex Zero% douchegel bevat alleen die ingedienten die nodig zijn om je huid gezond te houden en niets meer. Zo bevat de formule 0% parabenen, 0% kleurstoffen, 0% phthalaten en 0% phenoxyethanol. Sanex Zero% vermindert niet alleen de chemische ingrediënten op je huid maar ook in het milieu. Zo zorgt Sanex Zero% voor minder schadelijke afvalstoffen in en ecosystem en blijft het water hier zo schoon mogelijk. Schoon water hier dus!
Samen met de non-profitorganisatie FairWater zorgt Sanex Zero% ook voor schoon water in Gambia. Voor élke verkochte fles Sanex Zero% krijgt 1 persoon in Gambia 1 maand lang schoon water! Dus hoe meer mensen hier in Nederland met Sanex Zero% douchen, hoe meer mensen in Gambia zich ook met schoon water kunnen wassen. In 2011 doneerden Sanex Zero% al 22 Blue Pumps, een geweldig resultaat. In 2012 gaan we voor nog meer “schoon water daar”!
I like! Je kunt deze actie online steunen & liken op Facebook. 1 fan = ook voor 1 persoon in Gambia 1 maand lang schoon water. Kijk op sanex.nl voor meer uitleg en om deze actie online te steunen. Daarnaast maak je in de Sanex Zero% Superhero challenge op Facebook kans op de Sanex Experience: een geheel verzorgde reis voor 2 personen naar Gambia om het belangrijke werk van Fairwater met eigen ogen te zien en te genieten van het prachtige land. Doe mee! www.facebook.com/sanex.nederland.
Dagblad De Pers Woensdag 28 maart 2012
Steunen? Dát gaan we weer doen natuurlijk! ENJOY AND DO GOOD WWW.DEBETEREWERELD.NL
Jolanda Baltus op de Facebook-pagina van Sanex.
Schoon water hier, Schoon water daar #Drinkwater
Schoon drinkwater. Voor ons de normaalste zaak van de wereld, maar in Afrika ligt dit anders. Redactie De Betere Wereld Amsterdam
Veel Afrikanen moeten het stellen zonder schoon drinkwater en het is goed om te zien dat een merk als Sanex zich deze problematiek aantrekt door samenwerking met FairWater, een organisatie die als doel heeft zoveel mogelijk Blue Pumps te plaatsen in Afrika. Paul van Beers van FairWater is al jaren actief met het plaatsen van pompen in vrijwel heel Afrika: ‘Schoon drinkwater is een eerste vereiste voor een hogere levensstandaard en dus van groot belang als men in economisch opzicht wil groeien.’ De missie van FairWater is om Afrika blauw te kleuren met de oerdegelijke Nederlandse handpomp, de
Blue Pump, ter vervanging van de vele kapotte pompen die er zijn.
Met eigen ogen Om met eigen ogen te kunnen zien wat het project betekent voor de mensen daar, was directeur van De Betere Wereld, Almar Fernhout, uitgenodigd door Sanex. Fernhout: ‘De installatie van een Blue Pump bij een school maakte diepe indruk. Toen we kwamen aanrijden, werden we op warme wijze verwelkomd met Afrikaanse liederen en dans van rijen scholieren die blij waren dat ze weer schoon drinkwater kregen.’
Onderhoudsvrij Ook sprak Fernhout met de directeur van de school die uitlegde dat ze in het verleden veel problemen hadden gehad met pompen die geplaatst waren door andere organisaties, maar helaas vaak kapotgingen. Dan moest hij regelmatig zijn 1.900 (!) leerlingen naar huis sturen, omdat anders
17
Column Nicolette Polak-Reinhoudt
Water is leven
oor Sanex reisde ik met journalisten en Fairwater naar Gambia. Om het eenjarig bestaan van de actie ‘Schoon water hier, schoon water daar’ te vieren en te kijken wat we in dat eerste jaar bereikt hebben. En om live aanwezig te zijn bij de installatie van een Blue Pump op de Sukuta-school. Een basisschool waar dagelijks bijna 2.000 leerlingen van de laagste bevolkingsklasse onderwijs genieten, maar ook een maaltijd krijgen. We worden ongelofelijk hartelijk ontvangen. Op geheel Afrikaanse wijze worden we met gezang en geklap binnengehaald. De kids zijn heel erg nieuwsgierig, willen met ons op de foto en leiden ons rond langs de lokalen. Direct na aankomst start het team van de lokale partner Swegam met de vervanging van de kapotte handpomp voor een onderhoudsarme Fairwater Blue Pump. Ik maak een wandelingetje over het terrein, en tot mijn verbazing kom ik een goed stromende kraan tegen waaronder de afwas gedaan wordt. Waarom heeft deze school een nieuwe handpomp nodig? Bij navraag legt de directeur van de school uit dat de watervoorziening via het waterleidingnetwerk zeer onbetrouwbaar is. Heel regelmatig komt het voor dat er uren
V
de kans op ziektes te groot werd. Daarom plaatst FairWater de BluePump, een zeer betrouwbare en robuuste handpomp met zeer weinig onderhoud, die tot wel 100 meter diep water kan oppompen gedurende minimaal tien jaar. Eventuele reparaties zijn eenvoudig en goedkoop en dat maakt een groot verschil. Uiteindelijk blijkt dat de combinatie betrouwbaarheid en lage onderhoudskosten doorslaggevend is voor duurzaamheid.
Actie Door de samenwerking heeft de stichting FairWater in 2011, in Gambia 22 extra Blue Pumps kunnen plaatsen. Sanex bedankt alle Sanex Zero% gebruikers en online fans van de actie voor hun steun. Het merk moedigt iedereen aan opnieuw de actie te steunen. Op naar 25 pompen in 2012! Voor élke verkochte fles Sanex Zero% krijgt 1 persoon in Gambia 1 maand lang schoon water.
geen water uit de kraan komt en dat is rampzalig voor de hygiëne op deze school. Als er drie uur geen water beschikbaar is, moeten de leerlingen naar huis. Simpelweg omdat de kans op besmettingsgevaar en uitbraak van ziektes te groot is als de toiletten niet kunnen worden doorgespoeld. En wanneer de kinderen naar huis worden gestuurd, betekent dat geen onderwijs die dag, maar voor sommigen ook geen maaltijd. Na een kleine twee uur staat de nieuwe Blue Pump op de put van de oude handpomp, en komt er onder luid gejuich en geklap de eerste dikke straal schoon water uit. Een prachtig moment om mee te maken en met eigen ogen te zien wat we kunnen bijdragen aan een beter leven voor velen in Gambia! Dankjewel, Sanexkopers en fans van de online actie; jullie moeite was het meer dan waard. Mogen we ook dit jaar op jullie steun rekenen?
Nicolette Polak-Reinhoudt Sanex
Veel te veel defecte handpompen
Fair Water, wat houdt dat in?
Kindersterfte in Gambia is beduidend hoger dan in andere delen van Afrika. 80 van de 1.000 kinderen sterven in het eerste levensjaar door uitdroging. Op het platteland moet ieder gezin zeker een kind missen. Niet het gebrek aan water, maar defecte waterpompen zijn hiervan de oorzaak. Bijna 70 procent van de handpompen in Gambia zijn kapot.
Fair Water wil ervoor zorgen dat alle mensen, ook in Gambia, toegang hebben tot een goede watervoorziening. Voldoende water, namelijk ongeveer vijftien liter per persoon per dag. Betrouwbaar water, dat elke dag gewoon beschikbaar is en schoon. En water dat dichtbij verkrijgbaar is voor een betaalbare prijs. Dat maakt water ‘fair’.
Citaat
‘Ondernemend samenwerken met Sanex is de nieuwe vorm van ontwikkelingssamenwerking. Duurzaam en betaalbaar.’
De missie van FairWater is om Afrika blauw te kleuren met de oerdegelijke Nederlandse handpomp.
I like Sanex Zero% ! Jij ook? #Superhero
Verantwoord douchen zorgt voor schoon water in Gambia. Redactie De Betere Wereld Amsterdam
Jij gaat thuis voor een minimale belasting van het grondwater door rekening te houden met wat je weggooit en waar je mee doucht. Bijvoorbeeld doordat je de biologisch afbreekbare douchegel Sanex Zero% gebruikt. Het houdt volgens de producent niet alleen je huid gezond, door het vervangen van de meeste chemische ingrediënten is de vervuiling van het
afvalwater tot een minimum beperkt. Dit is ook de reden waarom Sanex Zero% het Europees Ecolabel gekregen. Schoon water hier dus. En dáár? Elke verkochte fles Sanex Zero% én elke online stem op Facebook betekent één maand schoon water voor één persoon in Gambia, een Afrikaans land waar naar schatting 70 procent van de bevolking geen toegang tot schoon water heeft. In 2011 doneerde het merk, eentje uit de stal van Colgate-Palmolive Nederland, al 25 FairWater Blue Pumps en gaat het in 2012 voor net zo’n succes. Op dit moment staat de teller op vijf bij elkaar gespaarde waterputten.
Help mee!
Paul van Beers Adviseur FairWater, www.fairwater.org
Je kunt deze actie online steunen op Facebook. Als jij de actie steunt, ben je één van de vele Sanex Hero’s en zorg je er met jouw stem ook voor dat 1 persoon in Gambia 1 maand schoon water heeft.
Nieuw! Sanex Zero% voor de gevoelige huid
Waterfootprint van de Nederlander
Sanex Zero% voor gevoelige huid, met 0% parfum. Steeds meer mensen hebben last van een (over)gevoelige huid. Deze overgevoeligheid wordt vaak veroorzaakt door overmatig gebruik van geur- en kleurstoffen. Sanex Zero% bevat alleen die ingrediënten die je huid nodig heeft om gezond te blijven, en niets meer. Alleen bij Etos, 250 ml voor 2,99.
Van hoog naar laag: de waterfootprint van de gemiddelde Nederlander is maar liefst 3.300 liter water per persoon per dág. Deze Nederlander tapt 120 liter water per dag uit de kraan, onder meer twee voor tandenpoetsen. Voor gemiddeld 0,30 euro krijg je in Nederland maar liefst 200 liter kraanwater: hoge kwaliteit water voor een goedkope prijs!
Reis naar Gambia Als Superhero maak je kans op een geheel verzorgde reis voor twee personen naar Gambia. Een reden te meer om mee te doen aan de Superhero Challenge. www.facebook.com/sanex.nederland
Flessen en steun tellen
30.000 maanden
Al 5 pompen in 2012
Elke verkochte fles Sanex Zero% én elke online stem = 1 steun
Eén persoon in Gambia heeft 30.000 maanden schoon water bij 30.000 x steun.
Eén waterpomp wordt door minimaal 250 mensen minimaal 10 jaar lang gebruikt. Aantal nieuwe pompen in 2012 staat nu op 5.
18
Op maandag In business Media Entertainment Lifestyle
Dagblad De Pers Woensdag 28 maart 2012
Door Mark Koster, Maarten Bloem en Persis Bekkering
Feestjes aflopen voor dummies - de regels #Etiquette
Na jaren lang drie feestjes per week te hebben bezocht, schrijft MSM de feestiquette. ‘Eet geen bladerdeeg.’
Jahaa, dit leest u nergens: hoe moet je je nu écht gedragen als feestjeschroniqueur? Wij hebben geen geheimen meer (en een rotte lever). Ze zijn er in alle soorten en maten, van kortdurend tot exorbitant. Perspresentaties van omroepen zijn ‘werk’. Haringparties, Televizierringgala’s en Boekenballen zijn bacchanalen waar je héél even vrinden bent met BN’ers. De feesten van types als Linda, Heleen en Marlies zijn leuk, want iedereen is er en doet amicaal. Pas dus de verwachtingen aan, zo voorkom je frustraties. Ken ook je partner. Als je weer eens hijgend om half één op een dinsdag met grote verhalen thuiskomt klinkt het vaak nuchter: ‘Whatever, ruim je sokken op...’
Is dat zo’n probleem: op blote voeten lopen? ‘Soms mogen kinderen niet naar school omdat ze geen schoenen hebben en ze lopen snel infecties op. TOMS heeft nu ook een zonnebrillenlijn. Van elk paar dat wordt verkocht, krijgt een kind of volwassene in een ontwikkelingsland een bril of oogbehandeling.’ Wat wordt de trend eigenlijk deze zomer? ‘Waarschijnlijk espadrilles, dus dat is mooi. Met een opgerolde chino erboven.’
Timemanagement
Daarover gesproken: het beste spul komt met de post en wordt niet bij de garderobe uitgedeeld. Vandaag was de oogst een Burberry-parfum, vorige week een onderwatercamera, de week ervoor een fles Limoncello. Dat krijg je niet op feestjes, waar de goodiebag vol papier zit (bonnen voor welness zijn alleen leuk voor je moeder), tijdschriften, make-up en troep van Rituals. Behalve bij een Barbiefeest, dan ga je met drie tassen naar huis. Mis die dus nooit!
In plaats van een BN’er schijnen we ons licht op iets nobels vandaag. Bijvoorbeeld One Day Without Shoes van Sander Baane.
Die verkopen schoenen maar doen ook meer... ‘Ja, van elk paar schoenen doneren ze er ook weer een paar in gebieden waar arme kinderen dat nodig hebben. Tot hun zeventiende krijgen die kinderen dan om het half jaar een nieuw paar schoenen.’
No frusties
Gratis troep
Blote voetjes uit nobelheid
Dag mijnheer Baane, waar bent u van? ‘Ik ben agent van TOMS, een schoenenmerk. Dat komt uit Amerika, en ze zijn vooral bekend van espadrilles.’
Redactie MSM Amsterdam
Soms is het zo gezellig dat je tot het einde blijft. Je ziet BN’ers op hun muil gaan, soms mag je mee naar de volgende locatie (waar het nooit echt leuk wordt), zie je Olcay Gülsen lam worden: genoeg stof voor een stukkie. Soort van nadeel: alle goodiebags zijn weg. Bammer, weer geen scheermesjes.
Q&A One Day Without Shoes
Sorry, we dwaalden even af. We Op het feestelijke gala 90 jaar Pathe Tuschinski, eind vorig jaar. PEPIJN LEUPEN
Roep shit Op veel feestjes zullen mensen je benaderen alsof je hun beste vriend bent. Geef luchtzoenen, schudt handen, maar blijf kritisch. Dat vindt iedereen prachtig. Roep hard ‘de voorstelling was SHIT!’ en iedereen begint hysterisch te bulderen. Zo ben je in ieder geval eerlijk, ook al denkt iedereen dat je gek bent.
Hollandse matigheid Dit is een categorie waar het vaak misgaat. Als je na vijven doorfietst naar een partij heb je honger en valt de alcohol zwaar. Dat zagen we laatst weer, toen Persis Hilton mocht bui-
tenspelen bij een groot feest van De Bezige Bij. Voordringen in de rij, op schoot kruipen bij literaire goden (die laten dat toe!). Kan, maar is op het randje. Wissel champie af met water, en eet geen snacks met bladerdeeg (blijft tussen je tanden zitten).
Wie is wie? Neem altijd iemand mee die buitengewoon goed is in het herkennen van de grootste onderknuppel. Dat is het liefst iemand boven de dertig die te veel nu.nl/achterklap leest. ‘Wie is dat ook alweer?’ ‘Paul Scheffer’ is erg handig voor je werk en je stukje, en dus voor jou.
belden eigenlijk over 10 april omdat er dan een blotevoetendag is. ‘Al vijf jaar organiseert het merk One Day Without Shoes. We willen zoveel mogelijk mensen die dag ons verhaal vertellen. Zonder dat we overal ons logo ophangen. We hopen dat zoveel mogelijk mensen die dag zonder schoenen lopen.’ Dat gaat u ook doen? ‘Ja, we lopen met een groep mensen van de Nieuwezijds Voorburgwal naar het Spui, de Negen Straatjes en weer terug.’ Het klinkt een beetje als een autoloze zondag, of doen we nu cynisch? ‘Ik vind dat niet echt te vergelijken.’ Let u wel op dat er geen steentjes en glas ligt op de route? ‘Er is een EHBO-post die meeloopt. Maar het is natuurlijk de bedoeling dat je zelf een ook beetje oplet tijdens het lopen.’
Iets te schelden, huilen of te pluggen? Daar is de mailbox van MSM voor:
[email protected]
Stukjes Sylvia Witteman Philip mag weer naar het witte doek stotteren voor geld Amsterdam De boeken en columns van Sylvia Witteman worden verfilmd door de zussen Antoinette en Marjolein Beumer. Antoinette kruipt op de stoel, Marjolein schrijft het script. De film krijgt de titel Sof, sorry Soof, en wordt een komedie. Drank, buitenechtelijke relaties en geluk, allemaal bezien door het columnistenoog van Witteman, zullen de boventoon voeren.
Amsterdam Vast een aardige man, maar Philip Freriks als nieuwslezer hebben we nooit begrepen. Het stottert en struikelt, precies de dingen die je moet kunnen kon Freriks niet. Hij wordt nu verteller bij The Passion. Dat grote EO-feest waarin met BN’ers het paasverhaal opnieuw in de steigers wordt gezet. Danny de Munk speelt Jezus, Frans Bauer Petrus. Wij houden er van.
Persis Hilton ‘Das Magazin’ uitverkocht
Iedereen koopt een literair tijdschrift en Helwegen is bang inden we leuk: een groepje enthousiaste twintigers dat niet meedoet aan al dat babyboomgesim, die kwijlende grijsaards die pissen dat niemand meer dodebomenmedia wil kopen. Uit een misschien dwaas optimisme is het literaire tijdschrift Das Magazin opgericht, waarvan een maand geleden het eerste nummer verscheen. Nu horen we dat de gehele oplage is uitverkocht. 1.500 stuks mensen, daar kan een Tirade of een Revisor nog een houtskoolpuntje aan zuigen. ‘We gaan niet bijdrukken’, vertelt één van de vindende vaders, Toine Donk. ‘Het blijft zo tenminste exclusief’, grinnikt hij, om daarna de ware reden te noemen: ‘De
V
opstartkosten zijn te hoog voor een tweede oplage. Maar het tweede nummer, dat in juni uitkomt, wordt wel in een hogere oplage gedrukt. Misschien wel 2.500.’ Das Magazin valt op door het strakke design (van Studio Vruchtvlees) en de vrolijke, rebelse toon (bijvoorbeeld in de Vechtmemoires van Joost de Vries). Het bescheiden succes ligt ook aan de goed geregelde high-five met een aantal grote(re) namen als Chad Harbach en Jan Jaap van der Wal.
De hel van Helwegen We hebben haar al een tijdje niet gezien en ze is heel aardig: Marijke Helwegen. We stuiten nu op een filmpje waarin we zien hoe het boegbeeld van de plastiese chirurgie zich laat inspuiten met botox. Wat blijkt: Helwegen vindt het eng en spannend en is bang voor naalden. Desondanks laat ze zich twee keer per jaar injecteren ‘voor een jongere uitstraling’. Ook stelt ze dat mensen open moeten zijn over het gebruik van botox. Wij, als MSM, zeggen echter: stop ermee, gebruik het niet. Iedereen ziet het, het is onnatuurlijk, niet mooi. Word gewoon oud, daar is helemaal niets mis mee.
BINNEN 20 SECONDEN LIVE!
(0,8pm)
0906-666.00.66
AMATEURTJES ZOEKEN JOU! Bel LIVE!
0906-0145
Eggie en Syl over dilemma’s
Longoria maakt datingsshow
Bieber maakt pissig
Sylvia Hoeks en Egbert-Jan Weber hebben rollen in de speelfilm Liefde & Geluk. De film gaat over het dertigersdilemma en komt volgend jaar uit.
Eva Longoria is bezig een eigen datingshow te ontwikkelen. All About Love gaat het format van de Desperate Housewives-actrice heten.
Justin Bieber tweette onlangs een telefoonnummer als geintje maar vergat een getal. Twee Texanen werden suf gebeld en zijn nu pislink.
Dagblad De Pers Woensdag 28 maart 2012
Het is beter dat ik er even niks over zeg nu.
19
Mirjam van den Broeke Hoofdredacteur Quote
#Crimejournalistiek Heeft Haico Endstra wel of géén opdracht gegeven Paarlberg te vermoorden? Quote beweert het, maar de bron van het verhaal ontkent. ‘Het woord Haico is nooit gevallen.’
Quote-bron ontkracht verhaal over liquidatie
De plek van de Endstraliquidatie in 2004. ANP
Mark Koster Amsterdam
Crime-journalistiek is te vergelijken met Kremlin-watchen. Het is gokken en speculeren, omdat je nooit helemaal weet of de boefjes de waarheid tegen je spreken. Moet je dus altijd voorzichtig zijn, want achter elke beschuldiging zit wel weer een vies belang van een crimineel, vaak met geldzorgen. Onze lieve vrienden van zaken-glimblad Quote lijkt nu iets te hitsig te zijn geweest (niet erg, dat kan de beste overkomen) met de wilde beschuldiging dat Haico Endstra, het broertje van de vermoorde Willem Endstra, opdracht zou hebben gegeven om JanDirk Paarlberg te liquideren. Voor u afhaakt wegens al te veel namen en cryptische crime-termen (vaak probleem bij misdaadstukjes) leggen we het simpel uit. Quote drukte deze maand een megagroot stuk af waarin wordt beweerd dat Haico Endstra – net als zijn broer – in zaken zou zijn met vermogende onderwereldmannetjes. De broer zou (waarom wordt niet echt uitgelegd) zelfs opdracht hebben gegeven Paarlberg, een voormalige zakenvriend van de Endstra’s die later werd veroordeeld wegens witwassen, te doden. En nu komt het: de speurders van
Quote baseren deze brisante uitspraak, naar nu blijkt, op één criminele bron, en dan óók nog eens uit tweede hand.
Fluisterspel Da’s natuurlijk bloedlink, dat is journalistiek bedrijven zoals het fluisterspel vroeger op de kleuterschool. Je murmelt een woord in het oor van je buurmeisje, en hoopt dan dat de kreet nog steeds hetzelfde is als aan het begin van de rij. Moet je dus ei-
Bekenden
Quote vs. Endstra Ze stonden al eerder tegenover elkaar. De Endstra’s en Quote. Inzet, dinsdag van kort geding, klopt de bewering dat Haico Endstra opdrachtgever was van een liquidatie van vastgoedbaas Paarlberg. De bron voor het verhaal ontkracht deze stelling in Nieuwe Revu. Advocaat Koets van de Endstra’s: ‘Dat voeg ik in het dossier.’
genlijk niet doen. De bron uit tweede hand is de Belgische misdaadreporter Joris van der Aa (38). Hij onthult deze week in Nieuwe Revu dat Quote hem veel te losjes heeft geciteerd. ‘Het woord Haico Endstra heb ik nooit gebruikt’, vertelt hij aan MSM. ‘Dat is vermoedelijk deductie geweest van de auteurs van Quote.’ Van der Aa werd benaderd door Quote, omdat hij contact had gehad met de criminele zakenman Martijn de Haan. Deze in financiële nood verkerende Nederlander, die nu vastzit wegens een dubbele moord, beweerde in een telefoongesprek met de crime-scribent, ‘ergens in het voorjaar van 2010’, dat hij een miljoen kon verdienen als hij Paarlberg wilde omleggen. Van der Aa: ‘Hij zei: ‘Dat verzoek zou wel eens uit kringen van Endstra kunnen komen.’ Concreter werd hij niet. Ik heb doorgevraagd, maar hij wilde niet meer zeggen.’ De grote kwestie nu: is het waar? Van der Aa: ‘Ik weet het niet. Ik heb zelf redenen om te denken dat De Haan zelf geld los wilde weken bij Paarlberg. Hij was bij iedereen aan het shoppen voor cash en kon Paarlberg misschien op stang jagen via mij. Maar da’s speculatie hè. Ik had niks geen harde feiten.’ Van der Aa publiceerde dus niet, ook omdat hij enig mededogen voelde
met Paarlberg en De Haan. ‘Mijn idee was: stel dát het waar is, dan moet dit worden gemeld bij de politie. Dat zei ik toen ook tegen De Haan. ‘Of jij vertelt dit, of ik ga het melden!’ Mijn burgerplicht woog zwaarder dan m’n journalistiek hart’, zegt de journalist die met de biecht graag vermeld wil zien dat hij niet uit is op het neerhalen van collega’s. ‘Het gaat mij erom dat ik nimmer heb gesproken over Haico Endstra.’ De kwestie was eigenlijk alweer naar de achtergrond verdwenen, vooral omdat De Haan vastzat en niet meer belde, tot Quote Van der Aa als een belangrijke anonieme bron op-
voerde in het stuk. ‘Ik dacht: ze hebben vast nog wel meer mensen gesproken.’ De Haan kunnen we het helaas niet vragen. Die zit in Reims vast wegens de moord op vastgoedondernemer Miguel Suarez (36) en zijn medewerker Josephina Cali (37). Hij schoot de twee in september 2011 dood waarbij hij Suarez’ Porsche en diens bankpassen roofde. In de Revu-reconstructie beschrijft Van der Aa de duivelse inborst van De Haan: ‘Nadat de recherche hem had benaderd voor een verhoor, reed hij in de Porsche van zijn slachtoffers naar de afspraak en parkeerde de sportwagen pal voor de deur van het politiebureau. De Nederlander ontkende aanvankelijk elke betrokkenheid, maar toen de politie ontdekte dat hij zelfs de bankpassen van de slachtoffers op zak had, legde hij een bekentenis af.’ Tja, waarom zou je deze gek geloven, beste Mirjam van den Broeke, hoofdredacteur van Quote? Haar antwoord, per sms: ‘Het is beter dat ik er even niks over zeg nu. Het is onder onze advocaten (dinsdag dient een kort geding van de Endstra’s tegen Quote). Als ik nieuws heb, ben je de eerste. Kus.’ Ze sms’t later: ‘Staat onze date nog?’ Sure honey, we zijn klaar bij De Pers (…en weer huilen).
Avatarbos is klaar
Kinderen hartje Lieke
Cranberries in Heineken
Het Avatarbos in het Bentwoud tussen Zoetermeer en Waddinxveen is klaar. Het bos lijkt op het bos uit de blockbuster.
Lieke van Lexmond krijgt een Kids’ Choice Award. Nickelodeon kijkende kinderen kozen haar als favoriete artiest uit Nederland/België.
De Ierse rockband The Cranberries komt naar Nederland. 5 november staan ze in de Heineken Music Hall. Ze hadden ooit een hit met Zombie.
20
Dagblad De Pers Woensdag 28 maart 2012
Uit & thuis
Drie rijen tanden en een ‘tandarts’ met een accuboor.
Uit
Sun Xun maakt geen Disney-films.
Surrealistisch animatiegeweld uit China #HAFF
Dit jaar besteedt het Holland Animation Film Festival speciale aandacht aan China, waar de censuur hoogtij viert maar de kunstenaar niet stilzit. Tisha Eetgerink Amsterdam
Een poes ligt te slapen, een torretje klimt omhoog langs een grasspriet en een kraai tuurt naar binnen door het slaapkamerraam. Daar ligt een man te slapen tot hij bruusk wakker wordt van zijn alarmklok. Mao, afgebeeld op de wekker, maant hem letterlijk tot actie. De zo vredig begonnen toon in de animatie van Sun Xun (1980) wordt donkerder en donkerder. Het gezicht van de man verandert voor de spiegel in een schreeuwende mond met een driedubbele rij tanden, fabrieken vullen de lucht met zwart, mensen begeven zich als zombies naar hun werk en een ‘tandarts’ gebruikt een accuboormachine. Dit is geen Disney. Met zijn aaneengeschakelde houtsnedes levert Sun Xun in Some actions which haven’t been defined yet in the revolution een volwassen en unheimische animatie. De film gaat in première op het Holland Animation Film Festival (HAFF) dat vandaag van start gaat in Utrecht. China neemt een speciale plek in tijdens de vijftiende editie van het HAFF. ‘Het is interessant wat er gebeurt in China op dit moment’, zegt festivaldirecteur Gerben Schermer.
Sun Xuns unheimische animatie Some actions which haven’t been defined yet in the revolution.
‘Jonge filmmakers worden hoogstens klaargestoomd voor semi-staatstelevisie. Het is voor hen onmogelijk om als onafhankelijk kunstenaar subsidie te krijgen. Ben je een beetje kritisch, dan rest je niets anders dan je animatiefilm van A tot Z zelf te maken en te financieren.’ Het betekent gelukkig niet dat er weinig goeds gemaakt wordt in China. Steeds meer jong talent, nog kinderen toen tanks het in ’89 op het
Oubollige seksfilmpjes bij Upload Cinema
Paaseitjes eten met kunstenaar Jeff Koons
Eindhoven Komende editie van Upload Cinema staat in het teken van lentekriebels, oftewel seks. Op bijzondere locaties als bij Piet Hein Eek worden in april pikante filmpjes en clips vertoond. Geen hardcore maar voldoend aan de internetafkorting NSFW, not suitable for work. Wat wil je met playmate Ancilla Tilia als gasthoofdredacteur van het filminitiatief.
Rotterdam Bezoekers van Museum Boijmans Van Beuningen maken t/m 9 april kans op een reis naar het atelier van Jeff Koons in New York. Aanleiding is het reusachtige paasei van verchroomd roestvrij staal Baroque Egg with Bow (Orange/Magenta) dat nu te zien is. Na ballonhondjes past het paasei geheel naadloos in het banale oeuvre van de kunstenaar.
Collectie EYE interactief Richard III wordt te bewonderen in kelder hernomen in Rotterdam Amsterdam Op 5 april gaat in filmmuseum EYE de Basement open, de benedenverdieping waar de collectie interactief toegankelijk is gemaakt. In zogenoemde pods – minibioscoopjes voor drie personen – kunnen fragmenten of complete films worden bekeken. Verder is er een panoramaruimte met 360º beeld en een playground met interactieve installaties.
Amsterdam De voorstelling Richard III, een coproductie van Orkater en Stadsschouwburg Amsterdam, is deze zomer te zien in Rotterdam. De voorstelling met muziek van Tom Waits is van 29 augustus tot en met 1 september te zien. Gijs Scholten van Aschat speelt opnieuw de rol van Richard, die hem een nominatie voor de Louis d’Or opleverde.
Gecrowdfund tijdschrift snel uitverkocht
Heidense metal in Haarlems Patronaat
Amsterdam Literair tijdschrift Das Magazin is een maand na lancering uitverkocht. Het nulnummer van het tijdschrift werd vorig jaar tot stand gebracht dankzij crowdfunding. De financiering door het publiek was binnen twee weken rond. Met het eerste echte nummer is Das Magazin een van de grootste literaire tijdschriften van Nederland.
Haarlem Vanavond vindt in Haarlem Pagan Fest plaats. Pagan metal is een stroming binnen de heavy metal. Teksten in dit genre gaan voornamelijk over oude heidense levenswijzen en religies. Pagan Fest brengt jaarlijks de beste bands naar Haarlem, dit jaar zijn dit onder andere de Zwitserse band Eluveitie, de Ierse groep Primordial en Negura Bunget uit Roemenië.
Plein van de Hemelse Vrede opnamen tegen protesterende studenten, vindt een weg om werk toch bij een groot publiek te krijgen.
Internetmuur Op internet hoeven ze als promotiemiddel niet te rekenen. De Chinese overheid bestempelt informatie snel als ‘ongewenst’ en maakt kritische input onmogelijk door een ingestelde firewall. Slechts een paar uurtjes
lukte het de beroemde kunstenaar Ai Wei Wei vorige week de ‘Chinese internetmuur’ te omzeilen en een paar woorden op Sina Weibo, het Chinese Twitter te plaatsen voor zijn account werd geblokkeerd. De kunstenaar zit sinds juni vorig jaar opgesloten in Peking, officieel voor belastingfraude maar volgens velen vanwege zijn kritiek op het bewind. Voor kunstenaars en filmmakers is het onmogelijk hun autonome kunst
via reguliere wegen naar buiten te brengen. Voor vertoning zijn ze vaak aangewezen op het buitenland. Zo zijn Ai Wei Wei’s miljoenen handbeschilderde zonnebloempitten van porselein nu, na het Londense Tate Modern, te zien in museum De Pont in Tilburg en is er op het Holland Animation Film Festival (HAFF) dus een speciaal China-programma met ruim 45 producties. Houd naast Sun Xun je ogen open voor Haiyang Wang (1982). Zijn film Double Fikret beleeft op het HAFF zijn wereldpremière. Een ware kleurexplosie in tegenstelling tot de houtsnedes van Sun Xun, maar niet minder surrealistisch. Twee mannen eten van alles op waardoor er dingen groeien op plekken waar dat helemaal niet hoort. Op de kop van de Neudeflat aan de Vinkenburgstraat wordt een film van Ye Linghan (1985) vertoond. In het handgetekende Last experimental flying object zweven potvissen, orka’s en zeppelins langzaam door een industriele hal. Ondanks de opgelegde censuur zijn ze in China blijkbaar niet gestopt met dromen. De 15e editie van het HAFF vindt tot 1 april plaats in het Louis Hartlooper Compex in Utrecht. www.haff.nl
Oisterwijk verandert in beeldentuin #Kunst
Het grote beeldenfestival Oisterwijk Sculptuur keert na twee jaar terug met beelden van glas en videokunst. Sjoerd Blankevoort Amsterdam
Beeldenfestival Oisterwijk Sculptuur wordt dit jaar, na een afwezigheid van twee jaar, gehouden van 17 mei tot en met 3 juni. Tijdens het gratis toegankelijke festival zijn ruim vijftig beelden van dertig kunstenaars te zien op De Lind in het Brabantse stadje Oisterwijk. Aan het festival doen kunstenaars mee uit onder andere China, de VS, Tsjechië, Frankrijk en Nederland. Zij werken met vele verschillende materialen als brons, keramiek, glas en staal. Dit jaar is er voor het eerst ook videokunst te zien op het festival. Jolanda Jansen maakte speciaal voor het festival een videoinstallatie. Volgens medeorganisator Caroline Etienne is het voor het eerst dat er in Nederland videokunst te zien is in de buitenlucht. De Spaanse kunstenares Monique Bastiaans bedacht in opdracht van het festival een project dat speelt met de openbare ruimte en ook Jeminez Deredia uit Costa Rica maakte speciaal voor het festival een sculptuur. Hij liet zich inspireren door het feit dat Oisterwijk 800 jaar geleden stadsrechten kreeg. Het festival wil zoveel mogelijk mensen kennis laten maken met kunst. Medeorganisator Etienne: ‘We
Oisterwijk Sculptuur is 24 uur per dag open.
willen de drempel zo laag mogelijk maken, zodat iedereen van de kunst kan genieten.’ Het festival is gratis en de beelden zijn de hele dag te bezichtigen. ‘Als je wilt, kun je zelfs om drie uur ’s nachts nog een rondje langs de beelden lopen’, benadrukt Etienne. Dat Oisterwijk Sculptuur in de buitenlucht wordt gehouden en 24 uur per dag geopend is, betekent dat de kosten voor bewaking en onderhoud hoog zijn. Etienne organiseerde het festival in voorgaande jaren samen met haar man Matisse: ‘Wij houden heel erg van kunst, maar de organisatie werd soms te veel. Er komt zoveel kijken bij het organise-
ren van zo’n evenement, twee jaar geleden hadden we bijvoorbeeld een collectie van Gemeentemuseum Den Haag. De enorme groei van het festival heeft ervoor gezorgd dat wij twee jaar geleden gestopt zijn.’ Toen Caroline en Matisse Etienne benaderd werden door lokale ondernemers die het festival misten, waren ze meteen weer enthousiast. Een groep ondernemers neemt nu de organisatie op zich, terwijl de Etiennes verantwoordelijk blijven voor de kunstinhoudelijke kant. Het festival wordt in mei voor de zevende keer gehouden. De vorige editie trok ruim 150.000 bezoekers.
Good old times
Hoogtestage
Frietjes bij?
Of er nooit iets is gebeurd: de twee grootste concurrenten in iTunes zijn op dit moment Madonna en Lionel Richie. Richie staat voor.
Doe Maar oefent in België voor de Symphonica in Rosso-concerten. Op 5 en 6 oktober kun je de mannen horen in De Roma in Borgerhout.
Ook zo onder de indruk van Gers Pardoels optredens in hamburgertenten door heel Nederland? Half Nederhoppend NL dist de McRapper.
Dagblad De Pers Woensdag 28 maart 2012
Ik word bijna gedemoniseerd. Welk monster komt binnen?
Uit & thuisUit
Tamar van den Dop tobt over haar entree.
21
KLAAS JAN VAN DER WEIJ
De vrouw die mannen verslindt #Schuldeisers Als een vleermuis luistert Tamar van den Dop naar de reacties uit de donkere theaterzaal, om te checken of haar Tekla een vampier of een slachtoffer moet zijn. ‘Ik kan enorm verdwalen in een stuk.’
Dirk Koppes Amsterdam
Twee mannen praten over een vrouw. De jonge beeldhouwer Olaf klaagt dat zijn beeldschone echtgenote altijd flirt met andere mannen. De oudere heer Gustav geeft wijze levenslessen – ‘het leven biedt duizenden manieren waarop we elkaar pijn kunnen doen’ – maar plant ook een zaadje rancune en haat bij Olaf. Dan resoneert het geluid van klakkende hoge hakken. Het duo valt stil, kijkt vol spanning naar de deur. Ook het publiek in het Compagnietheater houdt de adem in. In welke gedaante zal de vrouw waar al een half uur over wordt gesproken verschijnen? Engel der wrake of een wellustige Marilynlookalike? Tamar van den Dop draagt boven torenhoge hakken een minimaal jurkje, dat zich wellustig naar
haar vormen voegt. Als de schrijfster Tekla straalt ze ijdelheid uit, bemoeizucht en net genoeg onzekerheid om het onderspit te kunnen delven in deze keiharde driehoeksverhouding. August Strindberg schreef Schuldeisers in 1888, maar het toneelstuk is moeiteloos in staat de hedendaagse kijker te boeien met zijn genadeloze kat-en-muis-spelletjes en verdient het in deze versie van regisseur Theu Boermans met Van den Dop uit te groeien tot een klassieker. ‘Die lancering van mijn personage na een half uur, daar ben ik nog niet helemaal uit’, bekent de actrice na afloop van een try-out. ‘Ik word bijna gedemoniseerd. Wat komt daar voor monster binnen? Strindberg bouwt de spanning goed op in dit stuk, maar ik moet het in één klap waarmaken.’ Na eindeloze repetities is het heel spannend om te testen wat overkomt.
‘Een zaal met mensen is een heerlijk klankbord. Als een vleermuis tast ik in het donker en luister naar wat resoneert. Waar zitten de muren, de emoties, de humor, wat valt goed?’
Gefrustreerd Aanvankelijk worstelde Van den Dop met het fenomeen Tekla: een flirt die alle mannen naar haar hand zet en die ooit een kind ter adoptie afgaf. ‘Eerst had ik het gevoel dat Strindberg wel een gefrustreerde vrouwenhater moest zijn. Nu ben ik wat milder, zie ik Tekla als een vrijgevochten dame. Ze zou in 2012 kunnen rondlopen. Wij zijn net zo verslaafd in de zoektocht naar geluk. Als je je alleen daarmee bezighoudt, dan word je steeds egoïstischer, maak je je alleen druk om je eigen kicks. Maar zo zit het leven niet in elkaar, je moet investeren in relaties, de diepte ingaan, over je
eigen grenzen stappen.’ In Schuldeisers zegt Tekla dat wij mensen niet schuldig zijn aan onze wandaden, we zijn slechts mannen en vrouwen die proberen zo fijn mogelijk te leven. ‘Klopt. Dat betekent niet dat je maar aan kunt rotzooien, we moeten proberen het goede te doen. Lastig, want elk mens is een emotionele vulkaan: zie daar maar eens mee om te gaan. Ook stadsmensen zijn onderhevig aan de natuur, bij lange grijze winterdagen word je somber, bij volle maan onrustig.’ Klinkt zwaar op de hand. Is Van den Dop een tobber? Ja, knikt ze. ‘Ik kan enorm verdwalen in een stuk. Nadenken over hoe kort vrouwen zo’n vrijgevochten positie hebben: gisteren waren we nog een rib uit het lijf van Adam. Ik realiseer me dat ik de gelukkigste persoon ben op deze planeet. Mijn kinderen zorgen ervoor
dat ik niet te lang over Tekla blijf malen. Ik moet zorgen voor boterhammen, school, tandenpoetsen. Lekker concreet, dat is heel goed voor me.’ Ze heeft ook meer rust gevonden nu ze zelf als regisseur werkt. Deze zomer hoopt Van den Dop haar film Supernova te kunnen draaien. ‘Als actrice ben ik veel meegaander geworden. Omdat ik mijn eigen ei in films kwijt kan, vind ik het nu prima om andermans droom te vervullen. Om buiten mijn eigen straatje te denken. Zo maak ik voor elke rol een nog grotere transformatie door. Ik moet die meters maken, zoveel mogelijk spelen. Al loop ik daardoor wel op mijn tandvlees. Het thuisfront bestaat uit helden, ik beloof na de première vrijdag meer thuis voor ze te zijn.’ Strindberg: Schuldeisers, 30/03 t/m 12/05, compagnietheater.nl
Strindberg vrouwenverslinder
Anne Frank
Zwarte sneeuw
De Zweedse toneelschrijver August Strindberg (1849-1912) had een onstuimig liefdesleven, drie huwelijken en talloze minnaressen.
Tamar van den Dop werd op 16-jarige leeftijd in één klap beroemd in de rol van Anne Frank. Daarna ontweek ze de status van kindster.
Na Toneelacademie Maastricht werd haar bekendheid nog groter door serie Zwarte Sneeuw. Ze speelde ook in Karakter en Wolfsbergen.
VROUW CARRIÈRE 11 & 12 MEI 2012 JAARBEURS UTRECHT Margrit Kok, 34 jaar, Msc.Technische Bedrijfskunde (Windesheim, Zwolle), Regional Dealer Manager, TOTAL Nederland N.V. “Tot mijn eigen verrassing ben ik de eerste vrouw binnen de organisatie die deze functie bekleedt, terwijl ik zelf het niet een typische “mannenbaan” vind. Tijdens mijn opleiding behoorde ik ook tot een handje vol meiden. Eigenlijk heel jammer, ook voor organisaties is dit een groot gemis. Alleen met een goede mix en diversiteit aan personeel kunnen wij ons wapenen tegen de veranderingen in de markt. Ik heb nooit het idee gehad dat mijn sekse mij, op de werkvloer, anders maakt. Ik voel me niet meer of minder dan mijn mannelijke collega’s. Capaciteiten zitten namelijk in je persoonlijkheid. Ik geloof wel dat je jezelf kan belemmeren als je jezelf in een “underdog” positie plaatst. Er is in het zakelijke leven niemand die je aan het handje neemt, je moet het zelf doen. Mijn tip is dan ook altijd te vertrouwen in je eigen kunnen.”
MEMORY GROUP PERSDVD
MEDIAPARTNERS:
CONTENTPARTNERS:
BEZOEKERS: VROUWENCARRIERE.NL - EXPOSANTEN:
[email protected] +31 (0)20-6382146
Uw (klein) kind in de hoofdrol!
depers.nl/webwinkel categorie / boeken
Winnie de Poeh, Teigetje en Jij
De Leeuwenkoning: op zoek naar…
In dit Winnie de Poeh boek met naam speel jij het beste vriendje van Teigetje. En weet je wat Teigetje het liefst doet? Stuiteren! Hij stuitert heel het Honderd Bunderbos door op zoek naar jou. Alleen stuitert hij nogal vaak iemand omver in het Honderd Bunderbos. Deze keer is de maat vol! Teigetje moet dat stuiteren maar eens afleren. Maar Teigetje doet het helemaal niet express, hij is gewoon heel blij! Teigetje gaat namelijk bij zijn beste vriendje spelen.
In dit unieke Leeuwenkoning boek met naam ben jij Timon’s beste vriendje of vriendinnetje. Timon vertelt in dit verhaal over zijn heldendaden. Hoe hij het buitenbeentje was van de stokstaartkolonie. Hoe hij de wijde wereld in trok en Rafiki en Pumbaa tegen het lijf liep. Over zijn ontmoeting met het leeuwenwelpje Simba. Eén ding hield hem tijdens dit avontuur op de been: de zoektocht naar zijn beste vriendje!
Uitvoering hardcover, 48 pagina’s.
Uitvoering hardcover, 48 pagina’s.
Adviesprijs € 22,95
Adviesprijs € 22,95
Lezersprijs € 17,95*
Lezersprijs € 17,95*
* Exclusief € 2,95 verzendkosten
* Exclusief € 2,95 verzendkosten
Voor meer informatie kunt u terecht in onze webwinkel.
Dagblad De Pers Woensdag 28 maart 2012
Journeyman vlucht met dorpelingen de grotten in.
Uit & thuis Video gids
Confronterend materiaal uit Soedan
VideoVolt Herbert Blankesteijn
Franse criminelen deinzen niet terug
Elke dag de beste video’s van het web
#DownloadVanDeDag De beste Franse misdaadfilm ooit gemaakt, wordt A Gang Story ook wel genoemd. Of die benaming niet iets te veel van het goede is laten we aan jullie eigen beoordeling over – download de film dan wel even met ondertiteling en als Les Lyonnais – maar dat je honderd minuten op het puntje van je stoel zit, is zeker. Van overvallen op geldwagens met grof geweld, bankovervallen en andere lucratieve roven was de Bende van Lyon niet vies. In de opwindende bewerking van de autobiografische roman van hoofdrolspeler Edmond Vidal komen we erachter dat de groep mannen een hechte familie vormden, met loya-
Soedan heeft een nieuw zuiden #Reportage Zuid-Soedan was de regio waar de zwarte, christelijke bevolking in burgeroorlog was met het islamitische noorden. Nu Zuid-Soedan onafhankelijk is, heeft ook het kleiner geworden Soedan een zuiden. En ook daar woedt een burgeroorlog tussen de zwarte bevolking en het noorden. Volgens de rebellen voert de Soedanese luchtmacht in het Nuba-gebergte dagelijks bombardementen uit op dorpen, waarvan de bewoners vluchten naar grotten in de bergen. Ook zou sprake zijn van ontvoeringen met verkrachting, mishandeling en moord. Hier zijn drie reportages met hetzelfde verhaal. Een van The New York Times, een van Journeyman Pictures, en een van het activistische Enough Project. De laatste organisatie laat George Clooney invliegen. Clooney stelt zich betrokken en empathisch op de hoogte in wat vooral een pr-film is. Enough waarschuwt voor een nieuw
Darfur. De video van Journeyman is andere koek: confronterend ruw materiaal, met de naam van het bedrijf dwars over het beeld gekalkt, om misbruik te voorkomen. Journeyman vlucht met dorpelingen de grotten in en we horen de inslagen van de bommen vlakbij. De tolk telt.
Er zijn volop rebellen in militaire kledij in beeld. Dat zullen ook wel geen lieverdjes zijn. Des te harder is internationale aandacht nodig. In het nieuwe zuiden van Soedan herhaalt de geschiedenis zich. 00:25:27
Mad Men voor beginners
Psst... eilandje kopen?
Tenacious D zoekt succes
#Drama In Amerika is het vijfde sei-
#Archief Vijftig jaar oude tekenfilm over de verkoop van Manhattan door Indianen aan de Hollanders in 1626 (voor 60 gulden). In de voorstelling van de maker, Saul Bass, hebben de Indianen een aalgladde manager die een complete Broadway-voorstelling geeft met zang en dans om de koper over te halen.
#Speelfilm ‘No copyright intended’, schrijft de sukkel die deze satirische musicalfilm van Tenacious D op YouTube heeft gezet. In The Pick of Destiny zoekt Jack Black het geluk in Californië. Hij papt aan met een smoezelige hippie en begint een carrière in de muziek. Opzettelijke B-filmallure, ijzersterke songs.
zoen begonnen van deze succesvolle serie – de eerste afleveringen staan al op Bittorrent. Voor wie de afgelopen vier jaar niet heeft opgelet, is hier een samenvatting van zeven minuten. Ook een supercut van Joan Holloway (Christina Hendricks) die mannen het nakijken geeft. 00:08:15
23
00:04:56
01:34:07
liteit zonder grenzen. Ook zijn band met jeugdvriend Serge Suttel, met wie hij samen in de gevangenis zat voor het stelen van een kratje kersen, wordt onder de loep genomen. Dit vormde het begin van hun ‘glansrijke’ criminele carrière, met onverwachte afloop. Jorrit Dijkstra
De leugen regeert #Teruggevonden Het journalis-
tieke landschap verandert. Niet in de laatste plaats door het verdwijnen van deze papieren krant natuurlijk. Maar ook sociale media en internet hebben de nieuwsvoorziening blijvend veranderd. De ethische kant van het vak raakt door deze veranderingen af en toe een beetje ondergesneeuwd. En da’s best jammer. Want het is een kant die interessant is voor iedereen. Wat is objectiviteit, wat is het effect van informatie bekendmaken, hoe zijn mensen te manipuleren. In De leugen regeert besprak Felix Meurders ethische vraagstukken uit de journalistiek. Het effect van informatieverschaffing op een maatschappij, het blijft actueel. En al zijn
de kwesties uit het programma inmiddels achterhaald – het werd voor het laatst in 2009 uitgezonden – het zet je aan het denken. Het houd je scherp. En daarom is De leugen regeert verplichte kost voor elke burgerjournalist – en wie is dat tegenwoordig niet... Pamela Wilhelmus
De Pers digitaal Twitter Volg De Pers op Twitter: twitter.com/De_Pers Facebook Word vriend van De Pers: facebook.com/DePers Hyves Krabbel De Pers: dagbladdepers.hyves.nl De Pers Nieuws Lees het laatste nieuws met de app De Pers Nieuws
Bekijk de video’s op depers.nl/videovolt Nieuws gemist? Volg het laatste nieuws op www.depers.nl
5 dvd-box
De slavernij Nederlandse documentaire Slavernij is van alle tijden, tot aan de dag van vandaag, maar de slavenhandel in de koloniale periode onderscheidde zich door het welhaast industriële karakter ervan. In deze indrukwekkende Nederlandse documentaire, uitzonden door de NTR, gaan Roué Verveer en Daphne Bunskoek op zoek naar het meest verzwegen onderdeel van onze vaderlandse geschiedenis: het Nederlandse aandeel in de internationale slavernij. Nederlands gesproken, speelduur 275 minuten. Adviesprijs € 29,95
Lezersprijs € 19,95* * exclusief verzendkosten.
depers.nl/webwinkel categorie / dvd’s en games
BON ‘DE SLAVERNIJ’ Hierbij bestel ik: ___ (aantal) x ‘De Slavernij’ á € 19,95* * exclusief verzendkosten van € 2,95 Levertijd met bon 10 werkdagen. Levertijd webwinkel 5 werkdagen. Klantenservice: 0900 - 2021352 (€ 0,45 p.g.) Het is helaas niet mogelijk uw bestelling telefonisch of per mail door te geven.
VOORLETTERS NAAM ADRES POSTCODE TELEFOON E-MAIL GEBOORTEDATUM
VOORNAAM M HUISNUMMER
V
PLAATS
Hierbij machtig ik Buckeroo Payment Service om i.o.v. Wegener NieuwsMedia BV eenmalig het verschuldigde bedrag af te schrijven. BANK-/GIROREKENING HANDTEKENING Stuur de volledig, in blokletters ingevulde, bon in een envelop naar Webwinkel, o.v.v. ‘De Slavernij’, Postbus 1090, 5004 BB Tilburg.
De Pers gaat zorgvuldig om met persoonsgegevens. Op alle informatie die u aan ons verstrekt is de Wet Bescherming Persoonsgegevens van toepassing. In het colofon van de krant en op www.depers.nl treft u nadere informatie aan.
KOOP VANDAAG OP SWEETDEAL.NL MELD JE AAN OP SWEETDEAL.NL en ontvang de beste deals uit jouw regio!
Leer de mooiste koffiecreaties maken tijdens een barista training van Star Art Koffie Art!
Ontdek in 2,5 uur welke sfeer en kleuren jou aanspreken met de workshop van NR 310 Interieurstyling & Accessoires!
5K 2% ORT
berichtjes
Informatie over sluitingstijden, tarieven en leveringsvoorwaarden:
Kantoor Houten
T (030) 600 74 88 E
[email protected]
Kantoor Rijswijk
5K 0% ORT
ING
Persberichtjes
DAMES OPGELET
Regel rubrieksadvertenties
Spreek gratis jouw advertentie in en kom in contact met leuke mannen.
Persberichtjes zijn rubrieksadvertenties in Dagblad De Pers Worden geplaatst over één kolom met één woord in hoofdletters
Worden geplaatst over één of twee kolommen breed, met één of meer slagregels. Logo, foto of illustratie is ook mogelijk.
T (070) 307 84 44 E
[email protected]
ORT
ING
LEUKE vrijgezellige mannen. Ik ben een sportieve en leuk uitziende vrouw. Ik ben op zoek naar een single man 60+. Lijkt het je wat? 090650.20.529 box: 678869.
Bel gratis:
€1,50 per sms
HOE VEILIG IS JOUW BUURT?
ǫ
ͲͻͲǦͷͲǤʹͲǤͷʹͻ Ͷͷ
ʹ Ǥ Ǥ
ǦǤ
ǣ ͶͿͶͶǦͷ
4,50 €/item
sms HUIS + [postcode] en [huisnummer] naar 7575
WETEN WAT UW HUIS WAARD IS?
ͻͻ
GEZELLIG man gezocht. Ik ben Jenni en ik zoek een man die gezellig is met een baan. Ben jij vlot en neem jij de tijd? Bel me dan vandaag! 0906-50.20.529 box: 812185.
WEDUWE 64 jaar. Ik ben op zoek naar een leuke en gezellige man voor een lat-relatie. Ik hou van stappen, thuis op de bank en veel meer. 090650.20.529 box: 541311.
Heel NEDERLAND. Hallo ik ben op zoek naar een hele lieve man om samen iets van het leven te maken. Ik zie er goed en verzorgd uit. Bel 0906-50.20.529 box: 514792.
ROTTERDAM en omgeving. Hoi ik ben Sabine een leuke en spontane vrouw van 39 jaar. Ik ben op zoek naar een leuke man. Lijkt het je wat 0906-50.20.529 box: 521212.
KLARIE 56 jaar. Ik woon in Hoorn en ik zoek echt een betrouwbare vriend voor lat relatie. Wie wil er reageren? Tot snel dan maar. Bel 090650.20.529 box: 678554.
Provincie UTRECHT. Ik ben een leuke goed uitziende vrouw van 40+. Ik zoek een leuk contact tussen de 40 en 60 jaar. Ik hoor van je. Tot zo 0906-50.20.529 box: 806263.
AMSTELVEEN e.o. Dag heren ik ben Brigitte 60+ die midden in het leven staat. Ik zoek een indische man met niveau. Ben jij wat ik zoek 0906-50.20.529 box: 440170.
VLOTTE charmante vrouw 59 jaar. Ik ben een leuke en spontane vrouw. Ik zoek een leuke man voor een serieuze relatie. Omgeving 020. 090650.20.529 box: 948407.
Eenmalig
(Eenmalige dienst, € 1,50 per sms, info: www.kensms.nl.)
WANNEER VERLOOPT JE APK EIGENLIJK?
Werk & Inkomen 790 Opleidingen & Cursussen
Sociale Hygiëne nodig? Socialehygieneonline.nl
Snel direct resultaat Privé & Erotiek SMS diensten Contact 140 Eenmalig
(18+, 1:1 chat, € 5,- per chat, info: www.pdat.nl)
5,00 €/chat
sms BUURT + JE POSTCODE naar 5060 DE HEERLIJKSTE VROUWEN UIT JE EIGEN BUURT!
sms Minke via 7700
Eef 29j, single cup E geeft in 1 smsje thuisadres voor sex.
sms Eef naar 6556
ͲͻͲǦͷͲǤʹͲǤͷͳͶ
smsbordello.nl 18+ 150c/sms
Ͷͷ
ȗ Ͷ ȗ Ǥ
Ǥ
ǦǤ
ǣ ͶͿͶͶǦͷ
ͻͻ
€1,50 per sms
sms KEN + [kenteken] naar 7575
Hun foto's? sms FOTO NAAM Uitdagende meid (23) wil geil vol mondje: vraag mijn 06-nr
sms Ester naar 9060
ʹ Ǥ
663 Auto's Algemeen
BOERENMEID 52 jaar. Hoi hete mannen en vrouwen van NL. Ik ben een hete boerenmeid met grote borsten. Ik wil trio. Hete likjes. 090650.20.514 box: 769457.
15 cpm VROUWEN van 35cpm oudere VROUWEN Eenz. zakenvrouw zkt wip. Ik 18 t/m 55 zoeken gratis sex... Geven Telnr. voor gratis sex. betaal E 150 voor anonimiteit 0906-0102. 0906-80.33
ǫ Eenmalig
(Eenmalige dienst, € 1,50 per sms, info: www.woningwijs.nl.)
ȗ Ͷ ȗ Ǥ
Seks nu? Of vanavond? BEL SNEL
Erotische dating Auto's Algemeen 663 Privé Contacten 915
501 Onroerend Goed Te Koop
ING
SPANNENDE relatie. Ik ben een leuke en ondeugende vrouw. Ik wil graag een spannend contact opbouwen met een goed uitziende man. Reageer 090650.20.514 box: 624707.
901 Privé Lijnen
>> 0906 - 0145 <<
sms VEILIG + [postcode] naar 7575
Regiodating Contact 140
ORT
ING
Gezellige MAN gezocht 60+. Ik ben op zoek naar een ge100% amateurs (0,8pm) zellige en spontane man om www.provincie-dating.nl leuke dingen mee te doen. Ik Heerlijke 18+ plus meisjes zie er goed uit. Bel 0906- Black and Beautiful >> 0906- wachten op jou!! 090650.20.529 box: 657636. 906.906.4 << Rijpe en jonge 906.906.0 Bel snel! (0,8pm) negerinnen! Voor ieder wat GAY-DIRECT-APART! wils! 544 Onroerend Goed Algemeen Jongens willen nu Sex. 0906-8011 (25 cpm). Eenmalig (Eenmalige dienst, € 1,50 per sms, info: www.kensms.nl.)
Familie & Relatie
5€K 104%, 50
5K 7%
0800-4122
Millimeter rubrieksadvertenties
Ben je van plan om op korte termijn je rijbewijs te halen? Profiteer van 50% korting op een starterspakket inclusief 5 rijlessen bij Verkeersschool TWIN!
Begin dit voorjaar met een vleugje Brazilië en leer Zouk in één dag tijdens een bootcamp van Dancalegria.
LESBISCHE vrouw wil sex. Ik heb geen ervaring maar ik wil graag vrijen met een man. Wil jij een spannende date met mij? Reageer nu 0906-50.20.514 box: 119099.
OUDERE mannen gezocht Ik ben 26 en ik zoek mannen vanaf 50 jaar. Ik ben heel opgewonden en je mag alles met mij doen. Ik ben voor alles in. 0906-50.20.514 box: Sexy SHARIDA. Hallo lieverd 204021. ik ben Sharida donker krullend haar en ik zou graag een spannende man willen ontmoeten. Ik ben wel span- MIDDEN van het land. Hey nend! Bel 0906-50.20.514 mannen ik ben Irma een ondeugende vrouw van 34 jaar. box: 658878. Ik heb nu zin in een heet geKNUFFELBEER gezocht. Hoi sprek met een lekkere man. 0906-50.20.514 box: heren ik ben Conny en ik Jij zoek een lekkere knuffelbeer 781760. om mee te dollen. Ben jij die lieverd? Ik heb er zin in! 905 Privé Sites 0906-50.20.514 box: 649176. AMBER 40 jaar. Hoi ik ben Amber uit de buurt van Rotterdam. Ik ben op zoek naar een hete date. Samen een hete nacht doorbrengen. Jij? 0906-50.20.514 box: 977523.
STEL gezocht. Ik ben Inge 64 jaar en ik ben op zoek naar een stel voor een lekkere sexdate. Dus ben jij op zoek naar iets nieuws? Bel 090650.20.514 box: 136998. HETE man gezocht. Ik ben op zoek naar een goede minnaar. Ik ben voor veel spannende standjes in. Wil jij in contact komen met een hete dame. 0906-50.20.514 box: 622135.
DAMES OPGELET Spreek gratis jouw advertentie in en kom in contact met leuke mannen. Bel gratis:
0800-4122 www.provincie-dating.nl
Zin in hete webcamsex?
WWW.CAMGENOT.NL Kom nu snel kijken!
Dagblad De Pers Woensdag 28 maart 2012
Wanneer haal ik hem? Gaat de kerk vandaag open?
Uit & thuis
Dit waren dagelijkse krantvragen voor Maudy van Pelt.
WIN! Deze week:
ZWEEDS RAADSEL
Huisgenoten Dirkjan en Bert zijn al tien jaar lang de beste vrienden. Tien jaar aan confrontaties met kabouters, vergeefse versierpogingen en opgestapelde afwas –Dat moet gevierd worden!
Daarom is er nu ‘Dikke vrienden’, met de leukste grappen uit de afgelopen tien jaar.
!
WIN! Vandaag:
Het boek Cryptogrammen Tips & Trucs Deze week voor 5 winnaars een exemplaar van het boek waarin De Pers-cryptogramkanon Leen Groeneveld de puzzelaar een kijkje in zijn keuken gunt.
LEERGANG I---I-ECASSETTE H-T-R--TOE-PRIL J-M-U-VALBATROS A-U---ORASPAARD
Cryptogram
6 3 1 4 2 8 9 7 5 3 4 7 8 1 2 5 6 9 2 9 8 5 6 3 1 4 7 5 1 6 9 7 4 2 3 8
Sudoku
7 8 4 1 5 9 3 2 6
9 5 2 6 3 7 8 1 4
1 7 5 3 9 6 4 8 2
4 6 9 2 8 1 7 5 3
8 2 3 7 4 5 6 9 1
5 1 2 6 3 4 6 3 5 4 1 2
4 2 1 3 6 5
ZO DOET U MEE
2 5 3 1 4 6
OPLOSSINGEN
BEL 0909-5010702 OF SMS NAAR: 3553 Om kans te maken op dag- of weekprijs belt u het sleutelwoord van het Zweedse raadsel door naar 0909-5010702 (À 0,60 per gesprek). Of SMS: PERS <spatie> uw oplossing naar 3553 (À 0,60 per ontvangen bericht excl. de kosten voor het
1 6 4 2 5 3
6
T&O
5
3 4 6 5 2 1
4
Mini-sudoku
3
-E-M--H-EMIR-OL -N-GOENI AHR-S-GG -O-GEWAG NOTA-URI -R-VELŸN ANTE-PEG VELLEN
2
Zweeds raadsel (vorige week woensdag)
1
Lezerscolumn Maudy van Pelt
Voor 15 winnaars: Dirk Jan en Bert ‘Dikke vrienden’
CRYPTOGRAM
gebruik van uw mobiele telefoon).
De lijst met winnaars staat op www.puzzelland.com/depers
© Puzzelland/Leen Groeneveld
1 Horizontaal: 1. Het studietempo van een cursus (8); 4. Speeldoos (8); 6. Gesloten aansporing (3); 7. Jong deel van de maand (4); 9. Vogel uit 4 een strobaal (8); 10. Dier met een karakter van een vijl (8).
Verticaal: 1. Op afstand is het geen moeilijke tijd (9); 2. Uitgegraven voor een vogel? Daar zit een luchtje aan! (7); 3. Hierin pas gevangen (3); 5. Sprekend een trommel (7); 8. Een rimpel van een olifant (5).
2
SUDOKU
3
4 8
5
6
5 5 8 4 7
9
10
2
7
6 7 5
3 2
8
4 2
25
9 6 1
9
e Pers heeft Het Journaal gehaald! Eind deze maand gaat de krant ter ziele. Wat nu? Moet ik Metro of Spits gaan lezen!?! Een abonnement nemen op een betaalde krant? Ik heb het er druk mee gehad de afgelopen jaren. Was eerst de vraag: waar moet ik hem halen, later werd dit: wanneer, toen de Oosterkerk tegenover mijn huis een bezorgpunt werd. Half vier ’s ochtends, ik lig wakker in bed. Een auto komt aanrijden – stopt – de motor draait stationair – portier gaat open – een tijdje niks – doffe klap – weer een tijdje niks – autodeur dicht en rijden maar. De stapel Persen is voor de kerk gedumpt. Soms hadden we er niks aan. Zat die stapel niet in plastic en regende door en door nat. Ik heb er wel eens eentje uit elkaar geplukt en alle losse bladen te drogen gehangen. Het duurde even, maar je kon hem nog prima lezen. Dus een hoop heen en weer gebel door de beheerder, irritaties alom. Nu, zo’n anderhalf jaar later, loopt het gesmeerd. Droog. Ook als het regent. De kerk opent haar deuren pas om negen uur. En soms helemaal niet. Dan worden de krantjes
D
binnengehaald en kun je er niet bij. Frustratie. Als de beheerder lange tijd ziek wordt, leg ik elke dag een groot deel van de krantjes binnen bij Albert Heijn. Ze zijn altijd in no time verdwenen. Wanneer haal ik hem? Gaat de kerk vandaag open? Voor wie moet ik allemaal meenemen? Dagelijks terugkerende dilemma’s. Dat wordt nog afkicken! Fijn voor anderen als De Pers digitaal kan blijven bestaan, maar ik ben een papiermens. Digid De Pers lijkt mij dan een mooie nieuwe naam. Bedankt schrijvers, puzzelmakers, cartoonisten, opmakers, drukkers, fotografen en bezorgers, ik mis jullie nu al.
Uw column in De Pers? Stuur uw pennevrucht (maximaal 350 woorden) naar mijncolumn@ depers.nl
Het weer Vandaag en morgen
8 4
Ach, mijn krantje...
1
Zonovergoten middag
SPEEL ONLINE EN WIN! www.puzzelland.com/depers
Een uitgave van Mountain Media BV Adres Anthony Fokkerweg 61 - 3 1059 CP Amsterdam Tel: 020 - 3460560 Fax: 020 - 3460596 Website www.depers.nl (behorende tot Wegener Media)
Distributie
[email protected] 088-0131836 Sales
[email protected] 088-0138801 Uitgever Ben Rogmans
Redactie
[email protected] 020-3460550
Hoofdredactie Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst
Marketing
[email protected]
Art direction Koos Jeremiasse
Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren.
Selectie tijdelijke OV verstoringen: Den Haag (tram) Vr 30 maart t/m zo 1 april: HTM-lijnen 2,4 en 6. Doordat de routes ingekort zijn, vervallen er veel halten en is er pendelbusinzet. Diemen (bus) Vr 30 maart t/m ma 2 april: GVB-lijnen 44, 46 en 357. Halten Beukenhorst en Schoolstraat vervallen. Alblasserdam/Ridderkerk (bus) Morgen & vrijdag: Arriva-lijnen 11,12,87,89 en 90. Halten Rijksweg en Oostendam vervallen.
Onderweg? Bel 0900-9292 (€0,70 p/m) of kijk op 9292.nl
Door Peter Koch ©Comichouse Oosterbeek
Vandaag
Morgen
De dag start met mist. In de loop van de ochtend verdwijnt het grijs en de middag is zonovergoten. Bij een matige tot vrij krachtige noordwestenwind stijgt de temperatuur naar 12 graden op het Wad tot 18 in het zuidoosten.
Eerst nog zon, maar al snel neemt de bewolking toe. ’s Middag is er een afwisseling van wolken en wat zon. Maxima rond een graad of 15. Vrijdag is het wisselend bewolkt en droog. Er staat een matige tot vrij krachtige noordwestenwind.
26
Dagblad De Pers Woensdag 28 maart 2012
Een studiefonds zou een oplossing kunnen zijn. Jeroen Straathof Voorzitter atletencommissie NOC*NSF
Etappewinst Sagan in Driedaagse De Panne
Tafeltennissters vlot langs Turkije op WK
Oudenaarde De Slowaakse wielrenner Peter Sagan heeft de eerste etappe van de Driedaagse De Panne op zijn naam gebracht. Na een rit over 201,6 kilometer van Middelkerke naar Oudenaarde was de coureur van Liquigas de sterkste in de sprint van een groep van zo’n 40 renners. Hij troefde de Italianen Jacopo Guarnieri en Fabio Sabatini af.
Dortmund De Nederlandse tafeltennissters hebben hun derde groepszege geboekt op het wereldkampioenschap in Dortmund. Oranje won gisteren in vlot tempo van Turkije: 3-0. Li Jiao, Li Jie en Linda Creemers brachten de punten binnen. Eerder was het team te sterk voor Zweden en Taiwan. Vandaag treft Oranje wereldkampioen Singapore en Noord-Korea.
Heracles hoopt op meer Bondscoach Giesbers kaarten voor bekerfinale weg bij motorcrossers Almelo Heracles Almelo heeft de KNVB gevraagd om meer kaarten voor de bekerfinale tegen PSV. De 17.500 toegangsbewijzen die de Tukkers kregen toegewezen voor de eindstrijd in De Kuip op 8 april zijn allemaal verkocht. De KNVB laat weten in overleg te gaan met PSV. De Eindhovenaren hebben inmiddels 12.500 kaarten aan de man gebracht.
Arnhem De Koninklijke Nederlandse Motorrijders Vereniging (KNMV) heeft Leon Giesbers op non-actief gesteld als bondscoach van de motorcrossers. Directeur Patrice Assendelft noemt ‘dringende redenen’ als oorzaak. De KNMV beschikt nog over onvoldoende feitelijke informatie om concretere mededelingen te doen. Er is een onderzoek ingesteld. Turner Epke Zonderland is een van de vele studerende topsporters die straks een langstudeerboete krijgen. ANP
Citaat
Toekomst van topsport in Nederland staat op het spel
Johan Cruijff heeft het - hoe verrassend - niet zo op Real Madrid.
#Boete
‘José Mourinho en consorten zien overal spoken. Real Madrid zoekt altijd naar excuses, het zijn slechte verliezers.’
Judoka Elmont mist EK door schouderblessure
Sibon past niet in plaatje van sc Heerenveen
Rijswijk Guillaume Elmont doet niet mee aan de EK judo, van 26 tot en met 29 april in de Russische plaats Tsjeljabinsk. Hij zou uitkomen in de klasse tot 81 kilogram, maar de oud-wereldkampioen worstelt met een blessure. Bondscoach Maarten Arens: ‘Guillaume ondervindt te veel hinder van zijn schouderblessure om te presteren op de EK.’
Heerenveen Gerald Sibon en Heerenveen gaan na dit seizoen uit elkaar. De Friese club liet de 37-jarige spits gisteren weten dat zijn aflopende contract niet wordt verlengd. ‘Jammer, want ik had hier graag nog een jaartje door willen gaan’, aldus Sibon op de website van zijn management Sport-Promotion. ‘De club wil gaan verjongen en ik pas niet in dat plaatje.’
Clijsters opnieuw van de partij op Unicef Open
AFP
Rosmalen Kim Clijsters doet in juni opnieuw mee aan de Unicef Open in Rosmalen. Dat maakte de organisatie van het grastoernooi gisteren bekend. Vorig jaar speelde de Belgische toptennisster eveneens in Brabant. Ze verloor toen verrassend in de tweede ronde. Clijsters wil zich bij het evenement voorbereiden op Wimbledon en de Olympische Spelen.
Verrekte enkelband FC Twente-spits De Jong
Gerritsen staat voor hereniging met Orie
Enschede De enkelblessure van Luuk de Jong valt mee. De spits van FC Twente heeft vorige week een verrekte enkelband opgelopen op bezoek bij De Graafschap. Dat heeft een MRI-scan uitgewezen. De Jong volgt voorlopig een aangepast trainingsprogramma. De medische staf van FC Twente weet nog niet wanneer de spits weer in actie kan komen.
Rijswijk Annette Gerritsen vertrekt bij Team Liga en keert teurg bij haar oude trainer Jac Orie. ‘In principe maak ik de overstap naar Team Orie. Er zijn goede gesprekken geweest. Nu alleen nog een sponsor’, meldde ze op Twitter. Gerritsen koos na de Spelen in Vancouver samen met Marianne Timmer en Margot Boer voor de nieuwe schaatsploeg Team Liga.
Sportkoepel NOC*NSF zoekt naar een oplossing voor de langstudeerboete die studerende topsporters wacht. Logisch, want de gevolgen daarvan kunnen verstrekkend zijn. Arjan Nowee Amsterdam
‘Als ik na de Spelen voltijds zou gaan studeren en alles in één keer haal, dan kan ik nog binnen de grenzen blijven. Maar ja, ik blijf natuurlijk turnen en volgens de planning die ik nu heb, loop ik twee jaar vertraging op met mijn master geneeskunde. Dat betekent dus een boete van één jaar.’ Epke Zonderland is een van de vele studerende topsporters die geconfronteerd gaan worden met de langstudeerboete. Studenten mogen met ingang van het nieuwe schooljaar één jaar studievertraging oplopen, elk jaar daarbovenop levert een boete van 3.000 euro op. Zonderland kan dat best missen. De turner is succesvol met zijn sport en heeft sponsorcontracten. Maar tegenover elke Epke staan vele topsporters die door zo’n boete in de problemen komen.
Stoppen ‘Wij krijgen signalen van sporters die er over nadenken te stoppen met topsport omdat ze hun studie niet meer kunnen betalen, zéker als daar een langstudeerboete bovenop komt’, zegt Jeroen Straathof, voorzitter van de atletencommissie van NOC*NSF. De sportkoepel is het er permanent mee oneens dat ook studerende topsporters de boete krijgen. Lange trainingsstages in het buitenland, diverse toernooien – dat topsporters studievertraging oplopen is meer regel dan uitzondering. NOC*NSF heeft dat ook vanaf het eerste uur kenbaar gemaakt aan het
ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Het mocht niet baten. Toen de langstudeerboete vorig jaar zomer werd ingevoerd, liet staatssecretaris van OCW Halbe Zijlstra weten geen uitzondering te maken voor topsporters. Omdat het sindsdien niet gelukt is het ministerie op andere gedachten te brengen, gaat NOC*NSF nu zélf op zoek naar een oplossing. Straathof: ‘Die boete is een voldongen feit, dus nemen we als sport nu onze verantwoordelijkheid. Er is onlangs een werkgroep geformeerd om te kijken welke mogelijkheden er zijn. Een stu-
2
zen dan voor een topsportcarrière. Met een boete in het vooruitzicht wordt de gok simpelweg te groot. ‘Ik heb ook in die situatie gezeten dat ik na moest denken over wat te doen’, vertelt Zonderland. ‘Kies ik voor topsport? En kan ik daar dan bij studeren? Dat is op een leeftijd dat er in de sport nog zoveel onzekerheden zijn. Omdat je niet weet of je genoeg geld met je sport gaat verdienen, is het best een grote stap om voor beide te kiezen. Je hebt immers nog geen inkomen en de studieschuld stapelt zich op. Het is dus al een moeilijke keuze en als die boete daar dan nog bovenop komt... Meer talenten zullen daardoor gaan kiezen voor hun studie omdat ze het gewoon niet kunnen betalen om topsport en studie te combineren. Heel zonde.’
Mondiale toptien
jaar studievertraging Studerende topsporters in Nederland lopen gemiddeld twee jaar vertraging op. Dat betekent dus veel boetes straks.
diefonds zou een oplossing kunnen zijn.’ Welke sporters daarvoor in aanmerking zouden komen en wie dat dan gaat financieren, kan hij nu nog niet zeggen. ‘Dat moet allemaal nog onderzocht worden. We hopen vóór het nieuwe schooljaar een oplossing te hebben.’ Want dát er iets moet gebeuren, is voor NOC*NSF zonneklaar. De langstudeerboete brengt namelijk de toekomst van de topsport in Nederland in gevaar. Naast de sporters die nu besluiten met topsport te stoppen vanwege de boete, is er nog een veel groter gevaar: talenten zullen in de toekomst eerder voor een studie kie-
‘De kans bestaat dat je in de toekomst een groep sporters zult gaan missen’, beaamt Straathof. ‘Dan heb je bijvoorbeeld 800 topsporters, terwijl dat er ook 1.200 hadden kunnen zijn.’ Dat maakt het er niet makkelijker op om de sportieve ambitie van Nederland – een plaats in de mondiale toptien – te realiseren. Die ambitie wordt nota bene onderschreven door het kabinet. Straathof: ‘Dat is ook het rare. Aan de ene kant heb je een ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport dat wil dat we tot de toptien van de wereld behoren en daar ook geld insteekt, en aan de andere kant een ministerie dat topsporters een boete gaat geven.’ Daar moet dus een oplossing voor komen en snel ook. Anders wordt het schrikbeeld van Straathof werkelijkheid. ‘Het zou zo maar kunnen dat een sporter straks in Londen een olympische medaille pakt en de bonus die hij of zij daar voor krijgt moet aanwenden om die boete te betalen.’
Onderzoeksjournalistiek
Dreigbrief
Leg dat maar eens uit thuis...
Schokkend verhaal in AS: in de kleedkamer van Real Mallorca lagen fruitresten na het bezoek van Barcelona en pizzadozen nadat Real langskwam.
Een anonieme briefschrijver heeft gedreigd spijkers op het parcours van de Ronde van Vlaanderen te strooien. Hij is boos over de nieuwe aankomst.
Tennisser Bernard Tomic had het tijdens een partij helemaal gehad met zijn vader. Dus vroeg hij de umpire of z’n pa uit het stadion kon worden gezet.
Dagblad De Pers Woensdag 28 maart 2012
Toen ik er zat, kwam 93 procent van de jeugdspelers uit Catalonië.
Sport
Albert Capellas Voormalig jeugdcoördinator bij Barcelona
27
De beste opleiding dankzij een heilige filosofie en taxi’s #Barcelona Albert Capellas ‘beschermde’ acht seizoenen lang de toekomstige sterren van Barcelona. ‘Er komen nog veel meer talenten aan.’ Fokko Ebbens Papendal
nele uitzondering. ‘Veel mensen denken dat de jeugd van Barcelona vol zit met buitenlanders. Onzin. Toen ik daar nog zat, kwam 93 procent van de jeugdspelers uit Catalonië. Aangevuld met jongens uit de rest van Spanje en een paar heel goede spelers uit de rest van de wereld.’ Volgens de oud-jeugdcoördinator zijn die korte afstanden een van de redenen dat Barcelona succesvol opleidt. Jeugdspelers moeten in de filosofie van de club in eerste instantie vooral kind zijn. Dat betekent dat ieder talent tot zijn zeventiende zo veel mogelijk speelminuten maakt. Genieten van het spelletje moeten ze, zichzelf ontplooien. Pas daarna moeten ze vechten voor hun positie.
Het mannetje heette Andrés Iniesta. Piepjong. Bleek gezicht. Had net de overstap gemaakt van de junioren naar Barcelona B, het tweede elftal van de Catalanen. Bij zijn eerste oefensessie richtte trainer Quique Costas zich meteen tot zijn assistent, Albert Capellas. ‘Quique zei tegen mij: ‘Albert, die nieuwe speler gaan we alleen beschermen. Hij redt het wel. Niets aan doen.’ Soms is niets zeggen of niet ingrijpen de beste manier om een speler verder te helpen.’ Terwijl Capellas (44) verhaalt over zijn periode in Barcelona, tuurt hij gelukzalig naar de zonovergoten hemel boven topsportcentrum Papendal. Gezien het weer spreekt hij over een ‘good day’. Ruim een jaar geleden maakte hij op voorspraak van Albert Ferrer de overstap van Barcelona naar Arnhem. Veel ‘good days’ heeft-ie in de tussentijd niet gezien.
Lef Maar boven alles is een kind niets zonder zijn ouders. ‘Messi kon zijn ouders meenemen’, vervolgt Capellas. ‘En toen we doorhadden dat Iniesta zijn ouders heel erg miste, hebben we die meteen laten komen. Opvallend: alleen de spelers die op jonge leeftijd hun ouders bij zich hadden, haalden uiteindelijk het eerste elftal. Daarom geeft Barcelona heel veel geld uit aan taxi’s. Kan iedereen zo veel mogelijk thuis slapen.’ Maar natuurlijk doet een goede opleiding meer dan alleen het betalen van taxi’s. Capellas wijst op de hoofdtrainers die niet aarzelen de jeugd de kans te geven. Daar is lef voor nodig, stelt hij. Capellas haalt de beperkte inbreng van de jeugdtrainers aan. De filosofie van Barcelona is heilig. Dus het zijn de leidinggevenden binnen de opleiding die bepalen hoe de trainingen er uit zien. ‘Alle trainers krijgen hun oefensessies toegestuurd. Zo wisten wij exact wat elk elftal iedere week deed.’
Droom Het is niets eens een klacht, eerder een constatering. Niet voor niets bleef Capellas hangen bij Vitesse. Zelfs toen Ferrer in de zomer van 2011 al weer afscheid nam van de club. Als assistent van hoofdtrainer John van den Brom is de Spanjaard op zijn plek. ‘Hier kan ik mezelf ontwikkelen.’ Capellas was als voetballer redelijk talentvol, zegt hij zelf. Hij groeide op in een klein, afgelegen, Catalaans dorp. Ver weg van enkele geïnteresseerde, grotere clubs. Zijn ouders waren niet in staat dagelijks heen en weer te pendelen. Dus toen Capellas veertien was, formuleerde hij een nieuwe droom. Zodra hij volledig onafhankelijk van zijn ouders was, zou hij naar Barcelona trekken en zich volledig richten op het trainersvak. ‘Minimaal twee keer in de week bekeek ik de trainingen van Johan Cruijff bij Barcelona. Daar leerde ik veel van. Ik haalde m’n trainerspapieren in de stad en werkte uiteindelijk negen jaar als assistent-trainer bij Club de Futbol Gavà.’
Klein
Andere baan ‘We deden het goed, wonnen liefst vijf titels. Maar na negen seizoenen heb ik tegen mezelf gezegd: als Barcelona me nu nog niet belt, moet ik stoppen en een andere baan zoeken. Dat deed ik. Een week later belde Barcelona.’ Uiteindelijk werkte hij acht seizoenen voor de Catalaanse grootmacht. Eerst als assistent-trainer van Barcelona B, later als coördinator van de jeugd. ‘Iniesta, Victor Valdés, Lionel Messi, Gerard Piqué, Sergio Busquets, Pedro.’ De opsomming van Capellas is indrukwekkend. Zomaar een greep
‘Waarom zou je je zorgen maken over het fysieke aspect? Barcelona heeft altijd de bal.’ FRANK GROELIKEN
uit de spelers die hij met succes de overstap zag maken van de jeugdopleiding van Barcelona naar de hoofdmacht. Dan laat-ie Xavi en Carles Puyol nog buiten beschouwing, twee spelers die al voor de komst van Ca-
pellas doorbraken. ‘Barcelona beschikt op dit moment over de drie beste voetballers ter wereld en die hebben ze niet hoeven kopen.’ Capellas ziet dat Europese groot-
machten in hun zoektocht naar piepjong talent steeds vaker in het buitenland kijken. Hij schudt het hoofd. Daar gelooft hij niet in. Natuurlijk nam de club Lionel Messi over uit Argentinië. Maar dat was een exceptio-
Dat de nadruk daarin op technische en tactische ontwikkeling van de spelers ligt, is geen verrassing. Het eerste elftal van Pep Guardiola bestaat vooral uit technisch vaardige voetballers, vrijwel allemaal klein van stuk. ‘Waarom zou je je zorgen maken over het fysieke aspect? Barcelona heeft altijd de bal.’ Die gedachte resulteert wel eens in scheve gezichten, zeker in de jongste jeugdelftallen. Daar blazen fysiek sterke tegenstanders de frêle talentjes van Barcelona met grote regelmaat van het veld. Niemand die er wakker van ligt. Capellas: ‘Als we in de jeugd wedstrijden willen winnen, dan moeten we sterke spelers scouten. Maar na een jaar of drie voetballen in de jeugdopleiding van Barcelona zie je het verschil. Dan zijn ze zo veel beter dat ze wedstrijden beginnen te winnen. Let maar op, er komen in de toekomst nog veel meer talenten aan.’
Multifunctioneel
‘Verrassing schat’
Liverpool wil Suarez
Gimnástica-spits Ruben Negredo is voortaan held van beroep. Tegen Burgos scoorde hij onlangs én stopte een penalty na rood voor de keeper.
Bij een bruiloft in Spanje zong een vrouwenkoor de Champions League-hymne. Het was een verrassing van de bruid voor haar kersverse man.
Huh? Luis Suarez speelt toch al bij Liverpool? Klopt, het gaat hier om Matias Suarez, van Anderlecht. Een uniek spitsenkoppel is dus in de maak.
De nr. Prijsvergelijk
1 voor je project!
Bespaar tot 16%
Multi Star bezem B 30 M
15
95
reguliere prijs (08-03-2012) reguliere prijs (08-03-2012) reguliere prijs (08-03-2012)
Prijsvergelijk Schuttingbeits - inhoud 2.5 liter - waterafstotend - vochtregulerend - snelle droging - watergedragen 8105027
reguliere prijs (02-03-2012) reguliere prijs (02-03-2012)
1850
Terrasolie bankirai
reguliere prijs (14-03-2012)
2395 2395 2395
Bespaar tot 36%
25
25
Concurrenten
Intratuin Overvecht
Het prijsbewijs:
reguliere prijs (08-03-2012) reguliere prijs (08-03-2012) reguliere prijs (08-03-2012)
3995 3995 3999
Concurrenten
Het prijsbewijs:
reguliere prijs (14-03-2012) reguliere prijs (14-03-2012)
Prijsvergelijk - wit, met touchscreen - 7-daags programma - zelflerend - Nederlandstalig
3095 3095 3095
Afgesproken! Bij Hornbach doen we niet aan kortingen. Wij geven je gewoon direct een voordelige prijs – namelijk de gegarandeerde vaste lage Hornbachprijs. Kijk voor meer informatie op www.hornbach.nl/prijsvergelijk
Bespaar tot 20%
A.s. 139,- zondag
Concurrenten Gamma Karwei Praxis
Bespaar tot 16%
reguliere prijs (14-03-2012)
Klokthermostaat “Chronotherm Vision” 7183675
6995 6995
2575
- inhoud 2,5 liter - verrijkt natuurlijke houtkleur - voedt en beschermt - voor vlonder en schutting - naturel 8105045
Gamma Karwei Praxis
95
Het prijsbewijs:
Concurrenten
Prijsvergelijk
reguliere prijs (14-03-2012)
- chroom 7104228
59
Bespaar tot 22%
reguliere prijs (14-03-2012)
Prijsvergelijk
Gamma Karwei Praxis
18 1899 1895 95
Het prijsbewijs:
Concurrenten
Toiletborstelgarnituur “Kosmos”
- hoogte 45 cm - kunststof - wit - in diverse afmetingen en kleuren 8050576
Het prijsbewijs:
Concurrenten
Gamma Karwei Praxis
Bespaar tot 14%
Pot “Pure Round High”
- werkbreedte 31 cm - reiniging in huis en tuin 4122057
Gamma Overvecht Groenrijk
Prijsvergelijk
Het prijsbewijs:
reguliere prijs (14-03-2012) reguliere prijs (14-03-2012) reguliere prijs (14-03-2012)
175,165,175,-
Is een identiek artikel bij een concurrent of internetaanbieder* in Nederland goedkoper? Dan krijg je het bij ons voor dezelfde prijs met nog eens 10% extra korting! Neem wel het bewijs mee (bij een internetaanbieder de webpagina incl. btw en bezorgkosten). Deze prijsgarantie geldt ook bij aanbiedingen van concurrenten.
open in Breda, Groningen, Kerkrade, Tilburg, Wateringen* en Zaandam 10.00-17.00 uur *12.00-17.00 uur
* Mits aangesloten bij een waarborgfonds.
Alblasserdam, Breda, Geleen (tuincentrum), Groningen, Kerkrade, Nieuwegein, Tilburg, Wateringen en Zaandam Kijk voor meer informatie over onze vestigingen en openingstijden op onze website: www.hornbach.nl
Kijk op www.hornbach.nl