Woonhuis en bedrijf anno 2009
to
Bedrijfsau
Materieel loods
Berende in actie
Voorwoord Een jubileumboek, dat is iets voor een 50 jarig jubileum, hebben wij lange tijd gedacht. Gelukkig was er op tijd het besef dat juist nu de tijd was om de verhalen van mijn vader en moeder op te laten schrijven en met u te delen hoe alles is ontstaan en gegroeid tot wat het nu is. Een verhaal met wat downs maar zeker veel ups, een verhaal met “een traan” maar zeker heel veel ” een lach”. Een verhaal hoe mijn vader en moeder met veel inzet, lef, betrokkenheid, open communicatie, gezonde twijfel en vastberadenheid een mooi, gezond bedrijf hebben opgebouwd en dat wij, samen met onze medewerkers, met een zelfde soort gedrevenheid doorzetten en willen blijven doorzetten. Een tussenbalans, met heel veel zin in de toekomst maar met name ook met een terugblik naar het allereerste begin.
Peter en Ellen
“Een eigen bedrijf starten, ofwel, zoals de volksmond dat zegt, voor jezelf beginnen. Ik had niet gedacht dat dit voor mij, of liever gezegd voor ons, zomaar was weggelegd”. Van onzekere leerling naar zelfstandig ondernemer “Toen ik in 1958 naar de L.T.S. in Waalwijk ging om het metselvak te leren en 2 jaar later, in 1960, als leerling-metselaar de bouw in ging, viel het helemaal niet mee om dit vak goed onder de knie te krijgen. Men moest in die tijd van veel markten in de bouw thuis zijn. Men moest van alles wat kunnen, zoals voegen, stukadoren, tegels zetten en leggen, vloeren leggen, reparatiewerk aan pannen daken, van lieverlee betonwerk, uitzetten en stelwerkzaamheden van profielen en kozijnen. Het vergde nogal wat tijd en inzet om deze werkzaamheden goed onder de knie te krijgen, maar naarmate de tijd verstreek ging het steeds beter, groeide mijn zelfvertrouwen en kreeg ik meer plezier in het bouwvakker zijn, al bleef het metselvak toch altijd de hoofdmoot. Nadat ik alle diploma’s van het metselvak had gehaald, wilde ik toch nog wat meer dan gewone metselaar/bouwvakker blijven. Daarom besloot ik met een avondstudie voor metselaars-
aannemer te gaan leren, wat ik met succes afrondde. Toen had ik de smaak van avondstudie min of meer te pakken, dus wilde ik weer wat verder. Ik koos ervoor om een 3-jarige cursus te gaan volgen voor assistent-uitvoerder, uitvoerder en aannemer. Deze cursus was 2 avonden per week en viel voor de drommel niet mee want deze was zeer pittig. “Je moest hard werken om het bij te kunnen benen, want nu werd ik met alle dingen die in de bouw voorkwamen geconfronteerd: van voorbereiding, uitzetten, grondwerk, hei- en betonwerk, timmerwerken, technische installaties, dakbedekking, afbouw tot oplevering. Daarbij kwam ook nog eens de kostenbegroting, het begeleiden en coördineren, de rechten en wetten van de bouw om de hoek kijken. De eerste 2 jaar voor assistent-uitvoerder en uitvoerder rondde ik door hard werken en met de nodige inzet dan ook met succes af”.
De Engelsewal 1, het begin... “Het derde jaar voor aannemer kon ik op een gegeven moment niet meer bijbenen omdat ik teveel aandacht besteedde aan beunhaaswerk om wat extra bij te verdienen. Er moest geld op de plank en bank komen, want de Engelsewal 1 was inmiddels met een voorlopige koopakte voor ƒ. 10.000,00 (!!) aangekocht Verder vroeg ik me af waarom ik me zo druk zou maken om die aannemerspapieren te behalen, want zelf een bedrijf opstarten zou voor mij toch niet weggelegd zijn. Ik had geen “kruiwagen”, was geen aannemerszoon of kwam niet uit een aannemersfamilie”. Eerst in loondienst Tijdens zijn studie en de aankoop van de Engelsewal werkte Han als metselaar bij de VEVO, beter bekend als Sjef Verschure. Het was een harde leerschool want de werkdruk was hoog, maar wel één waar veel kennis is opgedaan op verschillende gebieden. Echter, de werkzaamheden aan de Engelsewal en de avond en zaterdagklussen vergden steeds meer tijd. Vooral bij de Gebr. Van Leysen uit Raamsdonk was in die tijd veel te klussen.
Daar was het dat men voor het eerst sprak over de mogelijkheid om op de één of andere manier zelfstandig te worden. “Ondertussen keek ik ook uit naar een andere, beter betaalde en hogere baan, want gezien mijn opleiding moest ik daar toch wat mee gaan doen. Ik solliciteerde bij Bouwbedrijf Pepping in Kaatsheuvel naar een baan als assistent-uitvoerder om opgeleid te worden tot uitvoerder. Ik werd direct aangenomen en in salaris ging ik er ook een behoorlijke stap op vooruit. Dus kwam er een einde aan het tijdperk VEVO Sjef, hoewel ik er aan moet toevoegen, dat ik er heel veel heb geleerd en deze tijd niet heb willen missen”. Eerst oefenen Toch was de tijd bij Pepping kort, want Han besloot zijn baan er op te zeggen en te gaan werken aan een stal voor broer Sjaan. Hij deed dit op de loonlijst van Gebr. Van Leysen zodat sociale zekerheden waren gedekt. Zo kon er “droog” worden geoefend en kon geproefd worden hoe het was als klein ondernemer. Dat het goed beviel blijkt wel uit het feit dat op 4 september 1969 werd begonnen aan het verbouwen van een bestaande paardenstal tot jongveestal “bij Boerke Langerwerf”.
“Toen de bouw van de stal zijn einde naderde, wat overigens niet zo slecht liep, had ik zo links en rechts al wat klussen die mij werden aangeboden. In samenspraak met Toos en broer Sjaak, overlegden wij onderling hoe en op welke manier we verder konden doorgaan. Broer Sjaak en Toos stimuleerden mij om als kleine zelfstandig ondernemer door te gaan, wat me echt steeds meer zelfvertrouwen gaf. Klussen waren er genoeg en in samenwerking met de Gebr. Van Leysen viel het allicht te proberen. Via de gebroeders kon ik immers bouwmateriaal kopen en om sociaal verzekerd te zijn mocht ik voorlopig ± 6 maanden op de loonlijst van hen blijven staan. Ik betaalde hen de sociale lasten over mijn verzekerd loon, zodat ik sociaal goed ingedekt was”. Zelfstandig! “De start kon dus beginnen en op 4 september 1969 begon ik met mijn eerste echte karwei, het verbouwen van een bestaande paardenstal tot jongveestal voor Boerke Langerwerf aan de Luiten Ambachtstraat 38. Ik was dan ook zeer trots dat ik mijn eerste factuur kon schrijven en een eigen bedrijfsrekening had”.
Het verliep allemaal erg vlotjes. Met broer Sjaak maakte Han de facturen en Toos werkte en tikte ze uit. Toos zegde haar baan bij elektrotechnisch installatiebureau van de firma Verschuren in Waspik op. “In het begin ben ik ‘s avonds en op zondag de administratie bij gaan houden. Han vond in eerste instantie administratie niet zo belangrijk, maar al gauw zag hij er toch het nut van in. Ons kantoor was het kleinste kamertje in huis, met blanco briefpapier, een Brother kofferschrijfmachine, telefoon, een telmachine en een klein houten bureautje en uiteraard wat schrijfgerei”. “In het begin was het moeilijk om vertrouwen te winnen om o.a. materiaal te kopen bij de leveranciers en ook het vertrouwen te winnen van klanten. Ook de collega’s/concurrenten zaten niet echt op ons te wachten. De Gebr. Piet en Adri van Leysen waren onze steun en toeverlaat en hebben ons heel goed op weg geholpen”.
“Inmiddels was de Engelsewal 1 bij de notaris getransporteerd en was hiervoor een sloop- en bouwvergunning afgegeven zodat daarmee ook gestart kon worden. Het liep behoorlijk op rolletjes en ik had het echt zo druk als een klein baasje. Inmiddels, na zo’n 3 à 4 maanden, had ik me ook helemaal losgekoppeld van de Gebr. Van Leysen en stond vanaf dan geheel op eigen benen”. De bouw van het huis aan de Engelsewal kwam door alle drukte van het bedrijf wat in het gedrang, maar er kwam veel hulp in de avonden en op de zaterdagen van broer John en Jan. Eind oktober 1970 was het huis klaar. Han en Toos trouwden op 14 november 1970 en trokken vol trots in hun nieuwe huis. Trots omdat ze nu op eigen benen stonden en verder konden “bouwen” aan hun toekomst. “Een nieuwe levensfase was aangebroken, wat voor één, dat was de vraag!”
De eerste werknemer in dienst Ondertussen kwam broer John in september 1970 als allereerste werknemer in dienst. In augustus 1971 werden Han en Toos verblijd met de geboorte van zoon Peter en in november 1972 volgde de blijde geboorte van dochter Mariëlle. Het bedrijf liep op rolletjes, maar mocht nog alleen in onderaanneming worden uitgevoerd. Dat werden Han en Toos op een gegeven moment zo beu, dat Han weer naar school is gegaan om de benodigde papieren te halen, zodat ze minder afhankelijk waren en ze zich officieel als aannemer konden vestigen en zelfstandig gehele bouwwerken mochten aannemen. “De eerste jaren was het voor mij niet zoveel werk, omdat het bedrijf nog klein was, dat kwam ook wel goed uit omdat ik zo de tijd had voor onze kinderen die nog klein en veel ziek waren”.
Ondertussen groeide het bedrijf langzaam maar zeker en er kwamen 2 medewerkers bij. Het illegale houten schuurtje aan de Engelse wal dat dienst deed als opslagruimte werd te klein en er moest een grotere ruimte komen. In verband met het bestemmingsplan waren er beperkte mogelijkheden in het bijbouwen van opslagruimte. Er werd een oud winkel/woonhuis met schuur gekocht in Raamsdonksveer om daar eventueel een doe-het-zelf zaak te beginnen en er was ruimte voor het aannemersbedrijf. Al met al was deze koop te snel en ondoordacht gegaan en het gaf de nog jonge ondernemers veel zorgen. Van de plannen en het pand werd dus afgezien. Doordat het bedrijf groeide, groeiden ook de risico’s en werd het sociaal aantrekkelijk om een B.V. op te zetten. Weer een stap in de goede richting.
Toos kreeg het steeds drukker want in september 1977 werd het gezin verblijd met de geboorte van zoon Hans. Toch verliep de administratie prima want de samenwerking met broer Sjaak, die zorgde voor de boekhouding en de nodige adviezen, was prima. Korte tijd na de geboorte van zoon Hans, kreeg Toos hulp in het huishouden van Mien, die naast de huishoudelijke beslommeringen, ook steun en toeverlaat was. “Een vrouw die altijd naast en achter je staat, 3 gezonde kinderen en een bedrijf wat behoorlijk goed liep, wat wil je nog meer?”
De Luiten Ambachtstraat 6 De wens om uit te breiden ten behoeve van materieelopslag, bouwmateriaal en houtbewerkingsmachines, was nog steeds aanwezig. Nog steeds bleven de mogelijkheden tot uitbreiding beperkt door het bestemmingsplan. Door de beperkte uitbreiding die toch plaatsvond konden er 2 houtbewerkingsmachines geplaatst worden. Hier konden de timmermannen Teun Kuysters en Wim Loonen, die inmiddels in dienst waren gekomen, dankbaar gebruik van maken. Inmiddels was de ploeg ook versterkt met de komst van Sjaak Broeders, Gerrit Boer en Frans Broeders. “Toen ik in begin 1979 hoorde dat de boerderij van P. de Bont aan de Luiten Ambachtstraat 6 te koop kwam, liep ik daar direct warm voor. Ja, dat was toch iets voor mij, dergelijke gebouwen met veel ruimte en veel grond, wat wil je nog meer. Ik nam contact op met P. de Bont maar die was hierin nogal terughoudend, al ontkende hij niet dat ik maar even moest afwachten omdat er al meer reactie op gekomen was en ook de ruilverkaveling was nog niet rond. Na enkele weken over en weer contact te hebben gehad gaf hij aan dat het zo ver was, we konden alles op ons gemak bezichtigen en vertelde hij welke voorwaarden er aan vast zaten”.
“Toen ik met Toos het pand met toebehoren bezichtigd had, vonden we het toch wel erg groot. Vooral Toos zei: “Veel te groot, deze ruimtes krijgen we nooit vol”. Maar ik zag dat toch anders, ruimte schaadt zomaar niet.” P. de Bont en Han en Toos kwamen tot een koopovereenkomst. Eind 1979 kon aan de verbouwing worden begonnen. In juli 1980 werd er verhuisd. Er was een voordeur, maar die werd niet gebruikt. Het kantoor was in huis en dus moest iedereen door de keuken naar het kantoor. Al met al dus weinig privacy. Nou was dat in die tijd eigenlijk heel gewoon..... “Het was in die tijd ook bij ons gebruikelijk dat de vertegenwoordigers in de keuken op Han zaten te wachten, terwijl ik met het eten bezig was. Ook medewerkers en chauffeurs dronken koffie mee in de keuken. De onder de ouderen nog welbekende viering van het begin van de bouwvak, daar was ik niet altijd zo gelukkig mee, het liep wel eens uit de hand. Maar we hebben toch ook veel gelachen.”
Naast dat het woonhuis was verbouwd, werd ook de bestaande veestal tot timmerwerkplaats verbouwd en kon er worden uitgebreid met houtbewerkingsmachines. Kozijnen konden zelf worden vervaardigd. Bovendien ging het bedrijf er niet alleen op ruimte betreft vooruit, ook de technische vooruitgang stond niet stil. “Een hele verbetering was een elektrische typemachine waarin je een regel kon corrigeren, en dus niet helemaal opnieuw beginnen als het fout was.”
Crisis begin jaren tachtig Na de bouwvakvakantie werd vol moed begonnen vanuit het ruime pand aan de Luiten Ambachtstraat 6. Na ongeveer een jaar werd het rustiger in de bouw en in het onroerend goed. De rente begon wat te stijgen en het aantal opdrachten wat binnen kwam werd minder. Na een dergelijke investering als de Luiten Ambachtstraat, maar ook de koop van bouwgrond in Raamsdonksveer waar 2 woningen op zouden komen, zaten Han en Toos niet te wachten op deze economische kentering. Het zou in de komende jaren niet gemakkelijk worden..... Uiteindelijk moest het medewerkersbestand gaan inkrimpen. Dat was geen gemakkelijke, maar ook nog eens zeer pijnlijke beslissing. Het was onvermijdelijk. “De onroerend goed markt lag op dat moment totaal lam en we zagen wel in dat deze woningen voorlopig onverkoopbaar waren. Dus moesten deze woningen zo goedkoop mogelijk in de verloren en vrije uren worden gebouwd om de scheur in onze broek zo beperkt mogelijk te houden.”
De woningen werden dan ook niet verkocht, er was te weinig belangstelling. De rente liep op tot wel 12 tot 13 procent. Voorlopig waren Han en Toos genezen van het bouwen van verkoopwoningen..... Er braken voor het bedrijf moeilijkere tijden aan, mondjesmaat kwamen er opdrachten binnen tegen zeer scherpe prijzen, de concurrentie werd ook steeds harder, maar beter tegen een scherpe kostprijs werken dan geen werk. Men wilde natuurlijk de medewerkers zo veel mogelijk houden, want ze hoopten natuurlijk toch op betere tijden en gelukkig kwamen die ook. Langzaam maar zeker zakte de rentevoet, de mensen kregen weer meer vertrouwen in de economie en de toekomst. Het leven begon er weer wat zonniger uit te zien. Ook voor het bedrijf, want er kwamen weer wat meer opdrachten binnen, van stallenbouw en uitbreiding hiervan tot woningbouw en renovatie. Hierdoor kon na verloop van de tijd het medewerkersbestand zelfs weer wat worden uitgebreid.
rijf Luchtfoto bed
Ons kantoor boven
de Kwekerij Bos te Ma
donk n e t g a W onk d s m a a te R
Plukmadese Polder “De Plukmadesepolder kwam in zicht en daar bleek achteraf volop werk van tuinbouwschuren en woonhuizen. Door verschillende relaties rolden we hier min of meer in. Dit had een groot sneeuwbaleffect en wel zodanig dat we door mond op mond reclame van het ene bouwwerk in het andere rolden.” Dat gaf allemaal weer meer vertrouwen, de schrik van de 2 woningen in Raamsdonksveer waren ze weer te boven en dus waren nieuwe uitdagingen weer welkom. Er werden bouwkavels aangekocht aan de Hooipolder in Raamsdonksveer, daar werden diverse woningen en twee onder 1 kappers gerealiseerd. Begin jaren negentig werd wederom de opslagruimte te klein voor het bedrijf. Maar nu stond er niets in de weg om uitbreiding te laten plaatsvinden. En zo geschiedde het dat het bedrijf werd uitgebreid met een nieuwe opslagloods, waar nog steeds dankbaar gebruik van wordt gemaakt. Bovendien werd het kantoor verplaatst naar een ruimte boven in de schuur, los van het woonhuis.
“Het zag er prachtig uit met (bijna) allemaal nieuwe spullen. Het werk op kantoor nam toe, maar bleef nog steeds erg leuk.” Maar moeilijk kon afscheid genomen worden van het gemoedelijke koffiedrinken met chauffeurs, vertegenwoordigers en werknemers en dus gebeurde dat nu in het kantoor zelf, wat ook wel eens storend was. Maar al met al was het allemaal toch weer wat praktischer en wat meer bij de tijd. “Je moet ook bij de tijd blijven, al kreeg ik daar in de toekomst steeds meer moeite mee. De werkdruk werd gaandeweg steeds groter en ik wist vaak niet hoe ik hier goed mee om moest gaan. Om mezelf van de werkdruk te verlossen moest er iemand komen om me te helpen en bepaalde werkzaamheden over te nemen, zodat het mij wat gemakkelijker af zou gaan. En die persoon kwam er ook. Frans Broeders werd hiervoor aangesteld. Ondanks alle goede bedoelingen van Frans en de overige medewerkers kon ik het vaak slecht uit handen geven.”
Maar er waren ook vele leuke momenten. Zo werd het traditie, nu er toch al inmiddels een behoorlijk medewerkersbestand was opgebouwd, om in ieder geval 1x per jaar met zijn allen op stap te gaan. Het 25 jarige jubileum werd uitgebreid gevierd (in het Ontmoetingscentrum) met een receptie voor klanten en leveranciers en aansluitend een feestavond voor de medewerkers. Daarnaast werd een bezoek gebracht aan Brugge, compleet met rondvaartboot en regen, waar een bezoek aan de bierproeverij bij de “straffe Hendrik” niet werd overgeslagen. Daarnaast maakten Han en Toos ook leuke reisjes en uitstapjes met collega aannemers waar zij altijd erg van hebben genoten. Maar ondanks al die fijne dingen brak er toch een onrustige periode aan, met voor iedereen zijn eigen moeilijkheden. “Ik vind dat we altijd behoorlijk met de tijd zijn meegegaan, al is dat wat moeilijker als je ouder wordt. Han had daar meer moeite mee dan ik en begon tegen dingen op te zien, dan ging het weer heel goed en dan ineens zag hij bergen.”
“Ondanks dat mijn vrouw Toos mij altijd steunde en zelfvertrouwen gaf evenals de medewerkers en de opdrachtgevers begon ik steeds vaker aan mezelf te twijfelen.” Wisseling van de wacht Inmiddels was Peter ook in het bedrijf gekomen. De samenwerking verliep niet altijd zoals zij beiden graag wilden. Naarmate de tijd vorderde ging dat wel wat beter, maar het overdragen van taken was vaak toch erg moeilijk voor Han. “En op een gegeven moment is het op, gaat het niet meer zoals je zou willen en moet je noodgedwongen stoppen en dat doet heel veel pijn.” Het was een moeilijke periode. Geleidelijk aan afbouwen behoorde helaas niet tot de mogelijkheden en dus moest gezocht worden naar andere oplossingen. Stoppen of doorgaan? Maar hoe en met wie? Uiteindelijk werd besloten om door te gaan.
Toos heeft samen met Peter en Ellen de schouders er weer ondergezet. En het lukte! “Dertig jaar levenswerk van ons samen, dat wil je toch niet laten schieten.” “Inmiddels hebben we het stokje doorgegeven aan Peter en Ellen en op het resultaat mogen we best trots zijn. We wensen ze beiden het allerbeste en veel succes toe.” En zo namen Peter en Ellen in 1998 het stokje over. Afscheid nemen was door alle omstandigheden niet mogelijk geweest. Evenmin als dat er officieel was bekend gemaakt dat Peter en Ellen het van Han en Toos hadden overgenomen. Om hier toch nog enige vorm aan te geven heeft er in oktober 2005 in besloten kring een gezellig samenzijn, met medewerkers en naaste familie, plaatsgevonden. In 1999 verhuisden Han en Toos naar de Griffiershof, waardoor Han de mogelijkheid kreeg om afstand te nemen van het bedrijf, te werken aan zijn rust en te proberen zijn leven op een dusdanige manier in te richten dat hij daar weer voldoening uit kon halen. Peter en Ellen verhuisden naar de Luiten Ambachtstraat.
“Dat was wel erg wennen in het begin, niet meer de drukte van een bedrijf aan huis, geen aanloop, weinig contact meer met de jongelui, maar ik had het geluk dat ik kon blijven werken om Ellen in te werken. Ik moest wel op de fiets naar mijn werk in plaats van even naar boven te lopen. De samenwerking met Ellen verliep en verloopt nog steeds prima, al moest Peter wennen aan wat hij het “ zwart/wit “ (Toos/Ellen) beleid noemde…..” Toos kwam zo nog een hele poos elke donderdagmorgen langs om Peter en Ellen met raad en daad bij te staan op tal van gebieden. En op zijn laatst was het vooral om de gezelligheid te doen. Helaas is het Toos niet gegeven om dat nog enkele jaren zo te mogen blijven doen, maar zo lang het kan staat op donderdagmorgen de deur wijd open voor Han en Toos die dan een “bakske” komen drinken en bij komen kletsen. Zo blijven ze op de hoogte over het reilen en zeilen van het nog steeds groeiende bedrijf. Want het was/is moeilijk het contact met medewerkers en opdrachtgevers te missen, wanneer je dat altijd met zoveel plezier hebt gehad…..
h Haarbosc nd te Oostei
Spierings te Breda
Van Kleef te M ade
Roza te Raamsdonk
Tot slot: “We wensen Peter en Ellen en alle medewerkers dat ze nog vele jaren met plezier kunnen blijven bouwen en werken. Op naar de vijftig jaar en natuurlijk van harte gefeliciteerd met (ons) veertig jarig bestaan!” Volgens Han is het volgende absoluut onmisbaar: “Je hebt iemand nodig die altijd achter je staat op welke manier dan ook. Je moet je goed laten voorlichten en bijblijven met tal van zaken. Je moet behoorlijk goed met mensen om kunnen gaan. Je moet vooral stress bestendig zijn. Je op tijd kunnen loslaten. Je moet taken kunnen verdelen.”
Han en Toos
Door Peter: Mijn verhaal begint eigenlijk al bij mijn geboorte. Het bedrijf is er voor mij altijd geweest en heeft op welke wijze dan ook, altijd een prominente rol in mijn leven gespeeld. Bij soortgelijke familiebedrijven lijkt het nogal eens vanzelfsprekend dat de zoon de bedrijfsopvolging doet. Dat was in ons bedrijf zeker niet het geval. Mijn eerste ambitie lag niet in de bouw en dat komt vooral door mijn handigheid, beter gezegd mijn onhandigheid. Via een omweg ben ik dan uiteindelijk toch in 1994 bij het bedrijf in loondienst gekomen als metselaar/timmerman. Zoals gezegd lag hier niet mijn ambitie en ging mijn interesse vooral uit naar de werkvoorbereiding en de calculatie. Helaas kreeg ik op dat moment hier maar weinig gelegenheid voor, maar door mijn vader eerder genoemde omstandigheden veranderde dit plotsklaps. 1998 Plots was mijn vader niet meer beschikbaar en vond ik het mijn taak (en uitdaging) om de handschoen op te nemen en het bedrijf voort te zetten. Ik had destijds bijna mijn aannemersdiploma in de zak. Ik hoefde niet meer te timmeren en/of te metselen en kwam al gelijk met een voor mij mooie kant hiervan in aanraking; als je het zelf niet kunt, moet je het aan anderen over laten die het beter kunnen en dus uitbesteden!
Ik heb nooit gedacht dat de overname niet zou gaan lukken, al kom je er later natuurlijk wel achter dat je van veel dingen nog geen kaas hebt gegeten. Ondanks alle gebeurtenissen was het ook destijds een gezond florerend bedrijf met een behoorlijke klantenkring waar regelmatig werk uit voort kwam. Samen met mijn moeder en Ellen, maar zeker ook de “vaste”medewerkers John, Frans, Gerrit, Guus, Wim, Teun en Mari hebben we de schouders er onder gezet en zijn we doorgegaan, met dit 40 jarig jubileum als mooie mijlpaal. Wat me altijd het meeste heeft aangetrokken in een eigen bedrijf is de dagelijkse omgang met zoveel verschillende mensen en de grote verscheidenheid in opdrachtgevers. Dat maakt het werk zeer boeiend. Iedereen heeft een ander uitgangspunt, een ander budget, andere wensen. Steeds is het onze taak om na te gaan hoe wij het beste aan deze wensen kunnen voldoen om tot een project te komen tot ieders tevredenheid. Elke bouw op maat dus. De tijd staat niet stil. De afgelopen 11 jaar is er voor ons ontzettend veel gebeurd zowel in het bedrijf als privé met de geboorte van onze drie kinderen Sara, Eva en Job als hoogtepunt.
Waar zie je ze niet!? Opening kantoor door Sara , Eva en Job
Kantoor in actie
Onze medewerkers anno 2009
Ook het bedrijf staat gelukkig niet stil en er is toch al weer veel gewijzigd ten opzichte van 11 jaar geleden. • Vele mooie en grotere projecten zijn inmiddels door ons gerealiseerd waar met name het appartementengebouw in Tilburg en het golfpaviljoen in Oosterhout voor mij een extra betekenis hebben door het sneeuwbaleffect wat ze hebben gegeven. • De eerste versterking op kantoor vanaf 2002 met Arjan; het ondersteunende werk vanuit kantoor heeft een veel prominentere rol gekregen. • Het nieuwe kantoor in 2006 wat weer een prettiger werkomgeving heeft gecreëerd. • De participatie in Aannemersbedrijf de Graauw in Waspik vanaf 2007 en de dagelijkse samenwerking met name met Robbert. • Het vertrek van medewerkers van het eerste uur, maar ook het komen van nieuwe jonge medewerkers.
streven naar kwaliteit, het leren van gemaakte fouten en blijven sleutelen om het bedrijf toch weer beter te maken, een belang-rijke rol voor ons speelt. Het behalen/behouden van het ISO en VCA certificaat is dan ook niet bedoeld als middel voor opdrachtwerving maar vooral om de vele risico’s die wij elke dag tegen komen zo goed mogelijk op te vangen en te managen.
Het vertrouwen door medewerkers, architecten, opdrachtgevers, onderaannemers, leveranciers en alle betrokken partijen in ons bedrijf is gebleven en uitgebreid. Dit zorgt ervoor dat we gezond zijn, groeien en willen blijven groeien. Groei in de breedste zin van het woord waar vooral het
Peter en Ellen Berende
Door de grote verscheidenheid van gerealiseerde projecten hebben wij een enorme kennis opgebouwd. Door er kort boven op te zitten, door mee te denken, flexibel en prijsconcurrerend te zijn, zijn wij ervan overtuigd dat wij voor vele partijen de juiste partner (kunnen) zijn. Niet voor niets hanteren wij de slogan “elke bouw op maat”. Wij danken u voor het vertrouwen de afgelopen 40 jaar en hopen u in de toekomst nogmaals te mogen begroeten.
2006
Achter de schermen: Vroeger werkte Frans Broeders nog als elektricien, maar zaterdags gaat hij regelmatig bij Berende werken. Komt hij op een keer thuis, roept hij: “Ik ga bij Berende werken, daar beleef je nog eens iets!” John is aan het stoeien geweest. Vroeger moesten de krachten nog wel eens gemeten worden. De volgende morgen is John er niet. Han vraagt: ”Waar is John?” zegt Peter Simons in al zijn onschuld: ”Die is toch naar de tandarts. Gisteren onder het stoeien is zijn gebit gebroken.” Waarop Han opmerkt: “Onder werktijd stoeien en dan óók nog onder werktijd laten maken!!?” Gerrit Boer en Peter Simons zijn op het dak een schoorsteen aan het bouwen. Er moet lood gelegd worden. Vraagt Gerrit: “Heb jij een mes, Peter?” Die heeft er een op zak maar is er erg aan gehecht. Het lood wordt op maat gesneden en het mes komt op de muur te liggen. Wat gebeurt, het mes valt in de schoorsteen. Wat nu? Gerrit stelt voor: “Steek je handen omhoog en ik laat je aan je enkels in de schoorsteen zakken.” Of Gerrit overschat zijn kracht of hij onderschat het gewicht van Peter.
Maar wat kon gebeuren, gebeurde. Peters enkels glippen door zijn handen zodat hij ondersteboven in de schoorsteen beland. Maar na enkele minuten krachtig samenwerken, komt Peter weer boven..., met in zijn hand zijn mes! John is aan het metselen. Als op de middag de zon gaat schijnen krijgt hij het warm en trekt hij zijn trui uit en hangt hem aan het steiger. De volgende morgen is het weer wat frisser en gaat hij op zoek naar zijn trui. Maar het enige wat hij vindt zijn wat blauwe snippers. Heeft de waakhond toch wat te doen gehad die nacht... Wim heeft op een dak een meetfoutje gemaakt. Besteld hij kit om het toch nog waterdicht te maken. Vraagt Han: “1 koker?” roept Wim: “Nee een hele doos.” Het is koud en het loopt tegen 11 uur als Mari verzucht: “Ik wou dat die oude preut met de koffie kwam!” Staat ze achter hem en roept: “Koffie!”
Teun heeft eens, in de tijd dat beits nog hip was, zijn naam met beits op een boeiboord geverfd met de gedachte “dat komt er wel onder.” Hebben die mensen na verschillende verfbeurten, toch nog 20 jaar naar de naam van de maker kunnen kijken. De mogelijkheden worden uitgevoerd, wonderen duren iets langer en op verzoek toveren wij ook nog een beetje. De eerste werkdag van Frans Broeders, op 1 februari 1977: De temperatuur lag vijf graden onder nul. Ik kwam aan op de werkplaats, daar werd al flink gevloekt en getierd dat het niet werkbaar was. Maar Han zei: “kom wij gaan het proberen, het valt wel mee met de vorst. Pak maar een zeil dan kunnen wij dat over het zand gooien.” Maar toen kwam probleem twee. Wij moesten met vier man in de bus. Daar werd weer flink over gevloekt en getierd, dit was onmogelijk.
Maar na wat duw en trek werk ging de bus toch op weg naar H. Chabot.Daar aan gekomen was het zand bevroren. “Gooi er maar snel het zeil op John.” Maar hij was boos en begon tegen het zeil te schoppen, daarna liep hij naar de stenen toe en pakte een steen. Daar bleven er tien aanhangen. “Zie je wel, dit haalt toch niets uit, je moet vorstverlet declareren.” “Dan gaan we maar naar huis”, zei Han en zonder nog een straatsteen aan te raken, sprong hij in de bus met vier man en daar werd niet meer over gevloekt en getierd. Een korte maar heftige eerste dag!
Wij danken u voor het vertrouwen de afgelopen 40 jaar en hopen u in de toekomst nogmaals te mogen begroeten. Luiten Ambachtstraat 6 • 4944 AT Raamsdonk • Tel. 0162 513346 • www.berende.nl