Woon- en leefbaarheidsplan Menterwolde 2015; lijst met afspraken (in de gekleurde kaders) 1.
Voorzienende dorpen
1.1
Burgerkracht en bewonersinitiatieven
1. De gemeente, Woonstichting Groninger Huis en Stichting Avondzon nodigen dorpsbewoners en – ondernemers uit om te komen met goede plannen, al dan niet in de vorm van een coöperatie, en werken daar naar draagkracht aan mee; 2. De gemeente organiseert in 2015 / 2016 een ideeëndag per dorp, om te komen tot concrete plannen en samenwerkingen. 3. We vragen als gemeente van initiatiefnemers om zo snel mogelijk ideeën te delen, en stellen daar een open houding tegenover (ja mits, in plaats van nee tenzij). 1.2
Behoud van voorzieningen en ruimte voor ontmoeting (winkels, maatschappelijke voorzieningen en jeugdbeleid)
4. De gemeente organiseert een project voor versterking van het winkelgebied van Muntendam en schakelt daar een ervaren expert / procesbegeleider bij in; 5. De gemeente reserveert middelen om dorpssteunpuntcoördinatoren te blijven bieden in de dorpen die daar om vragen; 6. De gemeente onderzoekt, samen met partners, wat de aard van de situatie en problematiek is in elk dorp rondom jongeren en overlast; 7. De gemeente onderzoekt of er weer professioneel jongerenwerk mogelijk is; 8. De gemeente gebruikt het accommodatiebeleid om goede afwegingen te maken bij maatschappelijk vastgoed en gebruik daarvan; 9. Bij leegkomende plekken in dorpen zullen we als gemeente met de grondeigenaar en omwonenden zoeken naar een passende en nette inrichting van de plek als openbare ruimte. Hiermee bieden we dan kans om lege plekken terug te geven aan de bewoners door het samen opstellen van bijv.een mooi groenplan. 1.3
Onderwijs in alle dorpen
10. De gemeente blijft intensief betrokken bij het samenwerkingsonderzoek tussen onderwijsorganisaties; 11. De gemeente streeft een compleet kindcentrum na in alle dorpen, met de hoogste prioriteit bij Noordbroek. 1.4
Alle dorpen goed bereikbaar (openbaar vervoer, fiets, auto, online)
12. We nemen als gemeente het initiatief om regulier en vrijwilligersvervoer op elkaar af te stemmen, met als doel om een sluitend netwerk van vervoer het houden. 13. Als gemeente proberen we lokale aanbieders te verleiden tot investeren in snel internet (breedband) in het buitengebied, en nodigen we dorpsbewoners en ondernemers uit om te komen met plannen voor een collectief, waaraan wij dan naar draagkracht steun verlenen. 1.5
Sport als bindende factor
14. De sportverenigingen in Muntendam werken aan een plan voor samenwerking en als gemeente denken we graag mee, om te komen tot een haalbaar en betaalbaar plan. Woon- en leefbaarheidsplan
Lijst met afspraken 1
versie 19 mei 2015
1.6
Ook na fusie 4 sterke dorpen
15. We zorgen als gemeente voor korte lijnen naar de bewoners, óók na fusie met Hoogezand-Sappemeer en Slochteren. 2.
Bestaande woningen & woonomgeving
2.1
Sociale huur: gericht investeren (energetische en technische verbetering van woningen, verkoop van huurwoningen)
16. Als gemeente steunen we de ingezette beleidsvoornemens van beide lokale corporaties: verduurzaming met woonlastenbeperking als hoofdreden, vervanging van woningen voor levensloopgeschikte woningen, zorgvuldig afgewogen verkoop van alleen woningen die iets toevoegen op de koopmarkt, focus op renovatie boven vervangende nieuwbouw. 17. Op basis van de totale woningmarkt maken corporaties gezamenlijk afspraken over verkoop, sloop, samenvoeging. 18. Corporaties doen een aanbod van verkoopplannen aan de gemeente, na het maken van onderlinge afspraken. Waar nodig benutten we de middelen die de Woningwet ons biedt om via zienswijzen te sturen op de verkoop van huurwoningen indien dat nadelige effecten heeft op de woningmarkt van Menterwolde. 2.2
Aanjagen van verbetering koop (Kwetsbare segmenten, energie )
19. Met steun van de VNG wordt in 2015 een provinciaal energieloket opgezet waaraan ook Menterwolde deelneemt. Dat loket wordt de basis voor stimulerende acties, zowel financieel (eventueel subsidies) als niet-financieel (zoals bewustwordingscampagnes). Menterwolde organiseert geen gemeentelijke acties op dit vlak. 2.3
Oplossingen zoeken voor leegstaand vastgoed (zoeken naar herbestemming, sturing op voorkomen of verhelpen van verloedering)
20. We brengen nauwkeurig in beeld waar verkrotting zichtbaar is en uitstraling heeft op de (woon)omgeving; 21. We gaan na of ons aanschrijvingsbeleid voldoende middelen biedt om van pandeigenaren te kunnen eisen dat zij werken aan fatsoenlijk onderhoud. Waar nodig scherpen we ons beleid aan. En waar mogelijk benut de gemeente wettelijke mogelijkheden om eigenaren in beweging te krijgen. 22. We blijven nadrukkelijk aangehaakt op initiatieven binnen de provincie Groningen, zoals omschreven in het boek Gronings Gereedschap, en mogelijk een opkoopfonds in de provincie Groningen. 23. We willen er als gemeente aan bijdragen dat de meest beeldbepalende panden in de gemeente een functie behouden. Daarvoor hebben we een goede inventarisatie nodig van leegstand, beeldbepalende panden, en accommodatiebeleid om op basis daarvan samen met betrokken partijen in de dorpen keuzes maken. 2.4
Aantrekkelijke openbare ruimte
24. In samenspraak met omwonenden gaan we op zoek naar een goede en zorgvuldige invulling. Bij het maken van groenplannen kunnen we hierover afspraken maken.
Woon- en leefbaarheidsplan
Lijst met afspraken 2
versie 19 mei 2015
3.
Vraaggericht en toekomstbestendig ontwikkelen
3.1
Nieuwbouw moet het dorp versterken (korte terugblik: een dalend aantal inwoners, een lichte huishoudensgroei en een vooruitblik: laatste groei van het aantal huishoudens verwacht)
25. Inbreiding gaat voor uitbreiding. Een toetsingskader maakt inbreidingslocaties inzichtelijk.
3.2
Een leidraad voor woningbouw (koop,sociale huur, particuliere huurwoningen, plannen onder de loep)
26. Nieuwbouw betreft altijd levensloopbestendige woningen die aantrekkelijk zijn voor meerdere doelgroepen. Daarbij geldt Woonkeur als richtsnoer, maar niet als eisenpakket. 27. Omdat beide corporaties in Noordbroek bezit en locaties hebben, en plannen voor sloop en/of nieuwbouw, en omdat er meer locaties in het dorp leeg zijn, werken wij als gemeente met beide corporaties een gezamenlijk plan voor voorraadvernieuwing uit, waarbij nieuwe woningen op de meest geschikte plek komen te staan, en waaraan we allen een bijdrage leveren. 28. In Muntendam zoeken we naar een goede oplossing om de locatie Tolweg als woonlocatie op te leveren, ook als er nog vrije kavels zijn. We onderzoeken, samen met de provincie Groningen, welke mogelijkheden en hulpmiddelen er zijn om op een verantwoorde wijze deze locatie af te ronden (ruimtelijk en financieel). 3.3
Aardbevingsbestendig bouwen
29. We maken ons sterk voor het verkrijgen van de status van erkend aardbevingsgebied, met het oog op de afhandeling van schademeldingen en vergoedingen, en op het gebruik kunnen maken van bewoners van diverse stimulerende regelingen (leefbaarheid, woningverbetering); 30. We volgen het nieuwe bouwbesluit en bouwen aardbevingsveilig; 31. De corporaties bouwen aardbevingsveilig; 4.
Ook met zorgvraag veilig en comfortabel wonen
32. Als gemeente zetten we vol in op samenwerking tussen zorgpartijen. Hierop formuleren we beleid in samenwerking met Hoogezand-Sappemeer en Slochteren. Er zijn meerdere (wettelijke) mogelijkheden om dat te stimuleren. Deze mogelijkheden worden onderling afgewogen.
4.1
Zorgen voor passende zelfstandige woningen (aanpassing van bestaande woningen, voldoende levensloopbestendige woningen
33. In geval van particulieren met een zorgvraag die hun koopwoning niet kwijt kunnen en die ook niet aan middelen kunnen komen voor woningaanpassing, zoeken we naar een passende oplossing. Te denken valt aan een lening of een voorschot voor woningaanpassing, die bij uiteindelijke verkoop van de woning wordt terugbetaald. 34. We werken als gemeente, in samenwerking met de corporaties en zorgpartijen, en waar mogelijk met buurgemeenten, een aanpak uit voor voorlichting over (preventieve) woningaanpassing aan ouderen.
Woon- en leefbaarheidsplan
Lijst met afspraken 3
versie 19 mei 2015
35. We willen dat woningen die ‘onroerend’ zijn aangepast woningen zo veel mogelijk ten dienste blijven staan voor mensen met een zorgvraag. Dit wordt een onderdeel voor de prestatieafspraken. Daarin maken we bijvoorbeeld afspraken over de toewijzing van woningen voor mensen met een zorgvraag (Wmo-woningen), en de omgang met investeringen vanuit Wmo of namens de corporatie. 36. Woonstichting Groninger Huis vergroot de woningvoorraad de komende jaren niet, hoewel sloop-nieuwbouw altijd samenvalt met realisatie van levensloopgeschikt wonen. Stichting Avondzon heeft de ambitie om de komende jaren oudere woningen – en dan vooral in Zuidbroek - waar mogelijk te vervangen door levensloopbestendige woningen. 37. Naast het maken van goede plannen en afspraken tussen professionals nodigen we zorgpartijen nadrukkelijk uit om te komen nieuwe (woon)zorgconcepten, bij voorkeur gekoppeld aan bewonersinitiatieven (zie hoofdstuk 1: Voorzienende dorpen).
4.2
Grote veranderingen in intramuraal wonen (Wonen en zorg voor ouderen - – Verpleeghuiszorg, Groepen met een zorgzwaartepakket 1 t/m 4, de Gilde, Jongere mensen met een zorgvraag)
Afspraken: 38. Als gemeente vinden we dat kleinschalige initiatieven voor intramurale zorg, bijvoorbeeld in lege boerderijen, bij uitstek passen bij het kleinschalige karakter van Menterwolde, mits dit onzelfstandig wonen betreft of mits het één op één geldt als zelfstandig wonen ter compensatie van afbouw van verzorgingshuisplaatsen. We juichen initiatieven onder die voorwaarde toe en zullen ons sterk maken om ruimtelijke en procedurele obstakels weg te nemen. 39. We proberen De Gilde nieuw leven in te blazen, in samenwerking met Woonstichting Groninger Huis, betrokken bewoners van de Gilde, inwoners van Menterwolde en in gesprek met zorgpartijen. 40. We zorgen als gemeente voor betere informatie over het aanbod aan palliatieve zorg, op plaatsen waar zorgvragers bij elkaar komen (zoals huisartsenposten) en op onze website.
4.3
Tussenvormen voor wonen en zorg (de Gilde: nieuw leven in blazen)
41. Als gemeente zoeken we samen met Woonstichting Groninger Huis en de zorgpartijen in Menterwolde naar betere invulling van De Gilde. Ook kijken we met hen of er in de directe omgeving van De Gilde, waar nu terrein braak ligt, aanvullend programma mogelijk is, voor huisvesting van bijvoorbeeld mensen met een verstandelijke beperking of een GGZ-indicatie.
4.4
Een zorgzame omgeving (schoon, heel, veilig en comfortabel in de directe woonomgeving, bereikbaarheid en digitale oplossingen)
42. We zorgen er als gemeente voor dat elke ingreep in de openbare ruimte gepaard gaat met het verbeteren van de toegankelijkheid van de omgeving voor mensen met een zorgvraag. 43. Elk jaar houden we een schouw van de openbare ruimte waarbij we obstakels voor minder mobiele mensen inventariseren.
4.5
Zorg samen organiseren (ontschotting, afstemming tussen professionals en afstemming tussen professionals en bewoners per dorp)
Woon- en leefbaarheidsplan
Lijst met afspraken 4
versie 19 mei 2015
44. De gemeente Menterwolde initieert eens per jaar een overlegmoment waarbij alle betrokken zorgaanbieders aanwezig zijn. Het belangrijkste agendapunt is om na te gaan hoe alle zorgvragers goede huisvesting krijgen en welke afstemming in woonaanbod daarvoor nodig is. 45. De gemeente Menterwolde inventariseert welke zorg- en welzijnspartijen, dan wel bewonersinitiatieven, actief zijn in de gemeente. 46. We vragen als gemeente aan de zorgpartijen om per dorp een regiegroep in te richten, waar meerdere professionals in deel nemen, en waarbij persoonlijk contact met dorpsbewoners gelegd wordt. De gemeente zal hierin de initiatiefnemer zijn.
19/5/2015
Woon- en leefbaarheidsplan
Lijst met afspraken 5
versie 19 mei 2015
