Wolkenridder
jaargang 67, november 2012
IT’S A PEOPLE BUSINESS
From Holland: Willem van Oranjeaardappelen en Bossche bollen Onmisbaar! De bypass-pin
Priya Mahabiersing
“ Prioriteitsvracht
proberen we altijd mee te nemen”
column
inhoud
4
8
nieuWs air France KlM werd alweer voor de achtste keer uitgeroepen tot meest duurzame luchtvaartmaatschappij door de Dow Jones sustainabilty index. noblesse oblige, dus blijft corporate social responsibility topprioriteit.
OP De WerKvlOer een kijkje achter de schermen van het Operations control center, het zenuwcentrum van KlM.
colofon Wolkenridder Magazine is een uitgave van KLM Corporate Communications. Wolkenridder Magazine is bestemd voor alle KLM-medewerkers en gepensioneerden. Wolkenridder Magazine verschijnt om de maand uitgever Joyce veekman Hoofdredactie Frido ogier
Hoop FOtOgraFie MARK HoRN
V
oor u ligt alweer de laatste Wolkenridder van dit jaar. In deze editie aandacht voor een aantal onderwerpen waarmee we allemaal te maken hebben. De redactie zet in deze editie safety, dus veilig werken, in de schijnwerpers. Het is van het grootste belang dat wij ons allemaal, elke dag weer, bewust zijn van het belang van veiligheid op de werkvloer. Op de grond en in de lucht. We horen elkaar hierop aan te spreken om onveilige situaties te voorkomen. Voor een goede bedrijfsvoering is alertheid over safety dus essentieel. De uitspraak van safety champions-voorzitter Ad van Haaren onderschrijf ik dan ook volledig: “Veiligheid is de basis van ons bedrijf. Daar kunnen we nooit genoeg aandacht aan besteden.” Veiligheid en duurzaamheid liggen in elkaars verlengde. Wie veilig werkt, voorkomt omgelukken. Ook dat is duurzaam ondernemen; aandacht voor onze medewerkers en de operatie. Duurzaamheidsbeleid is dus meer dan aandacht voor het milieu. Het gaat om mensen, milieu en een gezonde bedrijfsvoering. Dat ons beleid op dat gebied succesvol is bewijst de eerste plaats in de Dow Jones Sustainability Index die in september werd gepresenteerd. Samen met Air France zijn we wederom als meest
2
duurzame luchtvaartmaatschappij aangemerkt. Dat geeft een verantwoordelijkheid die we graag nemen. Dat zijn we aan onze stand verplicht. Economisch gezien was het jaar 2012 een uitdagend jaar. De eurocrisis is nog niet ten einde en daar ondervinden wij de gevolgen van. Het stemt mij daarom tot tevredenheid dat we aardig op weg zijn met het strategisch driejarenplan Transform 2015 – Securing our Future. Een groot aantal kostenbesparende plannen wordt inmiddels geïmplementeerd. Dat geeft hoop voor de toekomst. Een toekomst waarin wij door onze excellente dienstverlening passagiers aan KLM kunnen blijven binden en in onze toestellen mogen blijven verwelkomen. Tot eind van de maand doen we dat met het From Holland-festival waarin we onze Nederlandse wortels benadrukken met producten van eigen bodem en zee. Hierover leest u meer op pagina 14. Ik wens u alvast prettige feestdagen toe en hoop dat we in 2013 de vruchten kunnen plukken van onze inspanningen van het afgelopen jaar.
Peter Hartman, President-directeur KLM
eindredactie MediaPartners Interne Communicatie, Amstelveen concept & realisatie KLM Corporate Communications MediaPartners Interne Communicatie, Amstelveen artdirection en vormgeving Esther Tji, bianca van Hilst aan dit nummer werkten mee Janet Deibert, Paul Groothengel, Ellen Koedam, Daniëlle Levendig, Arie Meijer, Raem van Poppel, bonnie Parren, Elisabeth Quarles, Gees-Ineke Smit Druk Wolkenridder Magazine wordt door RSGS utrecht gedrukt op papier van verantwoorde herkomst, Core uncoated FSC. De cover is voorzien van een mat vernis op waterbasis
7
20
OnMisBaar
copyright Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden verveelvoudigd zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever en andere auteursrechthebbenden
De bypass-pin: remove before fl ight.
stanDPlaats in nairobi werkt Hildabeta amiani hard aan het ontsluiten van de afrikaanse markt.
Wolkenridder Magazine is also available in English. Please contact
[email protected] correspondentieadres Corporate Communicatie AMS/DR Postbus 7700 1117 ZL Luchthaven Schiphol (020) 649 21 16
[email protected]
14
adreswijzigingen KLM’ers in actieve dienst. uitsluitend bij de eigen personeelsfunctionaris adreswijzigingen gepensioneerden blue Sky Group Postbus 123, 1180 AC Amstelveen abonnementen Externen kunnen een abonnement op Wolkenridder nemen. Kosten: EuR 27,27 Aanvragen: 0900 – 22 65 263 (AboLAND) of www.aboland.nl reageren uw opmerkingen en suggesties zijn meer dan welkom. Mail naar
[email protected]
12
intervieW ad van Haaren over de noodzaak om elkaar te blijven aanspreken op veiligheid.
FOcus On FOOD Oer-Hollands. From Holland, dus eten we aan boord Zuiderzeezilversnoekbaars met mosseljus. Hollandse culinaire hoogtepunten inclusief wijn uit Zeeland.
18
Hier WerK iK Binnenkort verhuist de bagageafhandeling deels naar de nieuwe, innovatieve Zuidhal. Huub Barlag vertelt.
en verDer … 11 follow us 17 wereldwijd • accra • glasgow • shanghai, são Paulo los angeles • toronto 21 ridderlijk 22 personalia wolkenridder magazine november 2012
3
nieuws
Duurzaamheidsbeleid werpt vrucht af In september werd AIR FRANCE KLM voor de achtste keer op rij als meest duurzame airline in de Dow Jones Sustainability Index opgenomen en voor de vierde keer als super sector leader in de categorie Travel & Leisure. KLM-directeur Camiel Eurlings: “We knokken er als KLM’ers samen met onze Franse collega’s voor om deze positie te behouden en te versterken.” illustratie lobke van aar
Camiel Eurlings, eindverantwoordelijk voor het duurzaamheidsbeleid bij KLM, is ervan overtuigd dat zo’n ranglijst veel waarde heeft: “Air France- en KLM-medewerkers spannen zich op alle niveaus in om de koppositie te behouden. Het is prachtig te zien dat we weer erkenning van buitenaf krijgen voor de resultaten die we met z’n allen neerzetten.” Inka Pieter, hoofd CSR office bij KLM, beaamt dit: “De Dow Jones Sustainability Index wordt samengesteld door een onafhankelijke organisatie. Hun analisten bepalen op basis van diverse bronnen in hoeverre de duurzaamheid in onze organisatie is ingebed. Daarnaast zijn er voor onze branche specifieke criteria geformuleerd, zoals voor de manier waarop we met risicomanagement omgaan en onze punctualiteit.”
Duurzaamheid leeft Economische vooruitgang en duurzaamheid kunnen heel goed hand in hand gaan. De kunst is om
4
op een slimme manier de milieubelasting terug te dringen en winst te blijven maken. Eurlings: “Binnen KLM is al veel bereikt en duurzaamheid is geen opzichzelfstaand onderwerp, het is een vanzelfsprekendheid binnen het bedrijf geworden. Een goed voorbeeld is het Weight & Fuel plan. Doordat deputy COO en EVP Flight Operations Michiel van Dorst met onze KLMvliegers brandstofefficiënter is gaan vliegen wordt er zo’n 17,4 miljoen bespaard. Indrukwekkend om te zien dat er op jaarbasis ruim 27 ton aan brandstof wordt bespaard, waardoor je ruim 85 ton minder CO2-uitstoot hebt.” Vlootvernieuwing speelt een belangrijke rol in het reduceren van brandstofverbruik. De vloot van de KLM-groep bestaat uit 204 vliegtuigen. De Boeing 777 produceert minder geluid en verbruikt 25 procent minder brandstof dan de Boeing 747. Bij KLM Cityhopper zijn de afgelopen jaren de Fokker 100-toestellen vervangen door de Embraer 190, met bijna 10 procent minder
brandstofverbruik. Het investeren in de vloot is van groot belang. Duidelijk moet wel zijn dat het bij vliegtuigen gaat om langetermijninvesteringen. Een vliegtuig gaat immers maar liefst twintig jaar mee. KLM zet zich ook buiten de eigen organisatie in voor projecten die passen in de KLM-doelstellingen. Neem nu bijvoorbeeld het tot stand brengen van één gemeenschappelijk luchtruim, de zogeheten Single European Sky. KLM vindt het van groot belang te komen tot één Europees luchtruim en zet zich hiervoor al jaren in. Eurlings: “Kostenbesparend voor KLM, minder reistijd voor de reiziger en daarbij ook tot wel 12 procent minder CO2-uitstoot in het Europese luchtruim!” Onlangs werd bovendien het initiatief van het Nederlandse bedrijfsleven om te komen tot een Dutch Sustainable Growth Coalition gelanceerd.
De coalitie brengt de CEO's van de Nederlandse multinationals Unilever, DSM, AkzoNobel, FrieslandCampina, Philips, Shell, KLM en Heineken samen. De gezamenlijke overtuiging is dat financiële en economische groei direct verband houdt met sociaal en maatschappelijk rendement. Grote bedrijven in Nederland maken werk van verduurzaming en willen ook kennis delen.
Partnerschap Eurlings: “Met het WNF heeft KLM vanaf 2007 een partnerschap dat gericht is op verduurzaming van de luchtvaart door het verminderen van de CO2-emissies, het vergroten van brandstofefficiëntie en het creëren van een internationale markt voor duurzame biobrandstoffen. Hierbij is eind 2011 de ambitie vastgelegd om de totale KLMvloot in 2015 op gemiddeld 1 procent duurzame biobrandstoffen te laten vliegen. WNF-directeur Johan van der Gronden sprak onlangs over het belang van het ‘doen’, en noemde KLM als prag-
matisch voorbeeld met biobrandstof.” Bij de ontwikkeling van biobrandstof heeft KLM met haar partners al diverse mijlpalen bereikt. Vanaf 2009 werden proefvluchten gedaan. Vervolgens werden 200 commerciële vluchten naar Parijs met biobrandstoffen uitgevoerd. Op 19 juni 2012 heeft KLM de langste vlucht op biobrandstof ooit uitgevoerd naar de duurzaamheidstop Rio+20 in Rio de Janeiro, Brazilië. KLM lanceerde bij gelegenheid van de vlucht naar Rio ook het KLM BioFuel-programma. Eurlings vertelt dat hij samen met zijn collega’s van grote Nederlandse bedrijven probeert de ontwikkeling van biofuels vlot te trekken. Door samen op te trekken in het KLM BioFuel-programma worden bedrijven in staat gesteld een deel van hun vluchten op duurzame biobrandstof te gaan vliegen. Daarmee wordt de verdere ontwikkeling van een markt voor biobrandstoffen voor de luchtvaart gestimuleerd. Het KLM BioFuel-programma is bij uitstek een voorbeeld van een innovatieve aanpak
wolkenridder magazine november 2012
5
nieuws
onmisbaar
“Zonder
bypass-pin geen vliegtuig de lucht in”
“Economische vooruitgang
en duurzaamheid kunnen heel goed samengaan”
en betrekt bovendien onze passagiers bij onze inspanningen.
People, planet, profit Vanuit de afdeling CSR worden veel inspanningen en initiatieven op het gebied van duurzaamheid gecoördineerd en begeleid. Duurzaamheid is veel meer dan alleen het aspect milieu, hoe belangrijk het milieu ook is. Niet voor niets worden aan het begrip duurzaamheid de drie p’s gekoppeld: people, planet en profit. Kortweg, met zorg en oog voor je omgeving, of dat nu mensen zijn of het milieu, toch winst maken en je voortbestaan waarborgen en waarde toevoegen aan je omgeving. “KLM heeft daarin een grote verantwoordelijkheid. Zeker gezien de grootte van de organisatie”, aldus Inka Pieter. Eurlings: “De 37.169 mensen in de KLM-groep zijn van grote waarde voor Nederland. De KLMgroep is binnen Nederland de derde particuliere werkgever met maar liefst 27.426 fte’s. Dat is nog
6
maar een deel van het verhaal: inclusief onze toeleveranciers en andere branchegelateerde bedrijven biedt de luchtvaart in Nederland werk aan 290.000 mensen. Samen dragen ze maar liefst 26 miljard euro bij aan het bruto nationaal product. De rol die KLM hierin speelt is te danken aan de dagelijkse inzet van alle KLM’ers. Het blijft daarbij zaak optimaal samen te werken, zodat de talenten die iedere KLM’er heeft maximaal benut worden, dat zij op de goede plaats zitten en dat ze gezond met pensioen gaan. Peter Hartman zet zich hier iedere dag voor in vanuit de filosofie ’keeping the family together’. Ook dat is maatschappelijk verantwoord ondernemen. Niet voor niets eindigde KLM op 9 oktober op de tweede plaats in de index voor beste werkgever 2012 en won KLM dit jaar de Randstad Award 2012 als meest aantrekkelijke Nederlandse werkgever in de profitsector. Het is mooi om erkenning te krijgen voor het bedrijf dat we met z’n allen neerzetten. Dat geeft energie voor de toekomst.”
Henry Boeree Leeftijd 47 jaar Functie tugdriver Sleepdienst Locatie Schiphol Centrum, F7 Hoelang bij KLM 28 jaar “De bypass-pin is het ding waarmee je de hydraulische druk van het neuswiel van een vliegtuig afhaalt. Je steekt deze borgpen van gehard staal in een kastje dat aan het neuswiel is bevestigd en zet daarmee een hendel vast waardoor de hydraulische druk van het neuswiel afgaat. Om het toestel te verslepen of te pushbacken is het noodzakelijk dat het neuswiel drukloos van rechts naar links kan bewegen. Zou dit niet gebeuren dan kan schade ontstaan in de stuurcilinders van het neuswiel.”
fotografie Niels den Haan
wolkenridder magazine november 2012
7
op de werkvloer
Zenuwcentrum In de Front office van het operations Control Center (oCC) werken vertegenwoordigers van alle operationele afdelingen van KLM. Gaat er iets mis, dan kunnen ze met z’n allen snel schakelen. voor bert Matheij is het zijn dagelijkse werkplek. Collega Priya Mahabiersing werkt in het TransPort-gebouw aan de overkant, maar vandaag treffen ze elkaar voor een praatje in het oCC.
op de werkvloer Op dit GROTE SCHERM staat relevante informatie over de operatie van vandaag. Hoeveel passagiers worden vervoerd, welk weertype komt op ons af, zijn er vertragingen, hoeveel reservevliegtuigen hebben we tot onze beschikking?
Hier zitten DE MEDEWERKERS VAN KLM CITYHOPPER. naast hen, net buiten de foto, zitten de collega’s van Martinair. Zij vertegenwoordigen de operationele afdelingen van hun eigen maatschappijen.
FOtOgraFie RENE vAN DER
[email protected]
Hier zit de OPERATIONS CONTROLLER. als er verstoringen zijn in de narrow-bodyvloot, is hij degene die de knopen doorhakt.
Dit is de werkplek van de SENIOR OPERATIONS CONTROLLER. Hij is degene die de beslissingen neemt bij verstoringen in de wide-bodyvloot. Om hem heen zitten de afdelingen waarmee hij het meest te maken heeft.
PRIYA BERT
cargo duty manager BERT MATHEIJ houdt zich in het Occ onder meer bezig met het voorspellen van de vrachtcapaciteit op vluchten die worden uitgevoerd met de wide-bodytoestellen van KlM. PRIYA MAHABIERSING probeert die beschikbare vrachtruimte zo winstgevend mogelijk op te vullen.
8
in de Front Office van het Occ op schiphol-Oost werken overdag ONGEVEER 90 MENSEN tegelijkertijd.
wolkenridder magazine november 2012
9
op de werkvloer
follow us
je geroezemoes, “Hoor dan weet je dat er iets aan de hand is”
Tudum …
tuudum …
tudumtudum …
kunnen “Medicijnen maximaal een dag blijven staan” Bert Matheij (47) werkt al in het Operations control center sinds het in 1999 werd geopend. “Een zenuwcentrum dat dag en nacht open is. Zo kun je de Front Office van het OCC het best omschrijven, denk ik. Er werken vertegenwoordigers van een aantal operationele afdelingen van KLM. Ik ben zelf van de afdeling Cargo, maar er zitten ook mensen van Operations Control, van Engineering & Maintenance, Ground Services, noem maar op. Wij moeten snel beslissingen nemen als er iets misgaat in de operatie. Een vertraging bijvoorbeeld, of een defect toestel. Omdat we bij elkaar zitten, zijn de lijnen kort en kunnen we snel schakelen. In de Front Office is het meestal rustig, maar als er iets gebeurt neemt het geluid snel toe. Hoor je geroezemoes, dan weet je al dat er iets aan de hand is. Ik ben een van de zeven cargo duty managers die in wisseldiensten in het OCC werken. In de ochtenddienst zijn we altijd met minstens twee man aanwezig. Een van ons doet de operatie, hij houdt zich dus bezig met verstoringen in de dienstregeling van die dag. Hoe meer vracht er bij een verstoring in het geding komt, hoe relevanter onze inbreng wordt bij het zoeken naar oplossingen. De andere dienstdoende cargo duty manager maakt capaciteitsforecasten. Hij berekent hoeveel vracht er meekan op de vluchten van KLM en Delta, die de komende elf dagen van en naar Schiphol vertrekken. Mijn collega’s en ik hebben dagelijks contact met Priya Mahabiersing en haar collega’s van de afdeling Revenue Management. Zij vullen op basis van de geboekte zendingen de beschikbare vrachtruimte aan boord op tegen een zo goed mogelijke prijs. Ze werken aan de overkant en meestal spreken we elkaar telefonisch. Maar bij mooi weer willen we in de pauze wel eens oversteken om een praatje te maken.”
Priya Mahabiersing (29) van de afdeling revenue Management regelt de vracht voor alle vluchten van KlM naar de westkust van de vs en naar Zuid-amerika. “Als dedicated flight analist ben ik verantwoordelijk voor gemiddeld veertien vluchten per dag. Elf dagen voor vertrek gaat de vlucht ‘live’, dat wil zeggen dat er boekingen voor vracht gedaan kunnen worden. Vervolgens gaan we starten met het inboeken van de vracht. Van Bert Matheij en zijn collega’s uit het OCC horen wij gedurende die elf dagen steeds de voorspellingen over de vrachtcapaciteit. Een deel van de vracht staat al vast door contracten, en de rest van de capaciteit gaat in de vrije verkoop.
We twijfelden nog even of iedereen overal ter wereld het zinnetje ‘tudum … tuudum … tudumtudum …’ wel zou begrijpen. Maar dat bleek geen punt. ‘Jaws!’, riepen de fans in koor. Zo simpel kan het zijn …
W
e zeiden het de vorige keer al: vliegtuigen doen het altijd goed ‘op social’. Logisch, ze zijn imposant, ze zijn blauw, ze ZIJN KLM. Het zijn posts die we vanwege hun succes intern de ‘edge-rankertjes’ noemen. Even uitleggen: Facebook werkt met een edgerank-formule waardoor lang niet alle 2 miljoen volgers onze berichten te zien krijgen. Alleen diegenen die onlangs met KLM in contact zijn geweest. En zo gelden er nog een paar criteria. Waar het op neerkomt: met een succesvolle post ontstaat er een sneeuwbaleffect en vergroten we dus ons bereik. Daarom is de social-
Wie is Wie? Dit is Flynt, KlM’s socialmedia-vip (very interactive Puppet). sinds 1 oktober is hij onderdeel van de socialmediaredactie, die hem inzet om KlM op een originele manier onder de aandacht te brengen. typisch Flynt: eigenwijs, tikje chagrijnig, socialmedia-no-no, dol op vissen en sneeuwbollen. www.facebook.com/iamflynt
een tWittergesPreK Hoe gaat zo’n gesprek op Twitter nu eigenlijk? Hier een leuk voorbeeld van
Wij krijgen van de afdeling Sales verzoeken die vrachtexpediteurs hebben gedaan om vracht voor hen te vervoeren. Wij berekenen dan of een bepaald tarief interessant is voor KLM. De prijs hangt onder andere af van de populariteit van de bestemming, het volume, het gewicht, de vereiste of gewenste ‘special handling’, de plek waar de vracht in het vliegtuig geladen kan worden, enzovoort. Voor ons werk zijn we heel afhankelijk van de cargo duty managers in het OCC. Elke ochtend om 11 uur krijgen we van hen de ‘finals’ voor de vluchten van de dag daarna. Daarna kunnen we alles definitief maken. Ook bij verstoringen hebben we nauw contact. Als er vracht blijft staan op mijn trajecten, moet ik ervoor zorgen dat die op een andere vlucht geboekt wordt. En sommige soorten vracht kunnen maximaal 1 dag blijven staan, bijvoorbeeld medicijnen. Als ik daarmee in de problemen kom, bel ik het OCC of ze kunnen nagaan of er toch nog ergens ruimte is. Ze zijn heel welwillend om mee te denken. Prioriteitsvracht proberen we altijd mee te nemen.”
mediaredactie ook zo blij met KLM’ers en vliegtuigspotters die prachtige foto’s toesturen van toestellen en een ondergaande zon, toestellen en een regenboog en toestellen vlak na take-off. Mede dankzij jullie houden wij onze edgerank hoog!
een onlineconversatie tussen judoka Henk Grol en een van de socialmediaservice-agents.
FalaMOs POrtuguÊs
ke us people li 2,104,322 om/ klm k.c faceboo llowers 311,396 fo m/ klm twitter.co wers 7773 follo lowers 993,991 fo Google+ wers 637 follo com/ klm pinterest.
Naast Engels, Nederlands, Duits, Spaans en Japans kunnen klanten nu ook in het Portugees vragen stellen via Facebook en Twitter. 24/7!
HeB JiJ cOntent? De socialmediaredactie is altijd op zoek naar nieuws over KLM. Heb jij mooie foto’s of leuke weetjes die voor buitenstaanders interessant zijn? Stuur dan een ‘ouderwetse’ mail naar
[email protected].
10
wolkenridder magazine november 2012
11
interview de spiegel voorhouden aan het management en de vinger op de zere plek leggen. Inmiddels is in iedere divisie van KLM een safety champion actief om veilig werken op alle mogelijke manieren te stimuleren. We werken heel praktisch aan de hand van vijf safety-principes (zie kader). Onze missie is een ongevalvrije KLM, het verspreiden van het safety-gedachtegoed en leren van elkaars ervaringen binnen de verschillende divisies.” KLM werkte toch al vanuit allerlei richtlijnen waarin veiligheid een belangrijke rol speelt? “Zeker. Maar het kan altijd beter. Het gevaar is dat veilig denken en doen iets is wat je even afvinkt. En dat het na verloop van tijd weer wegzakt. Zeker als je onder hoge druk werkt. Daarom moeten we er met elkaar voor zorgen dat we niet alleen volgens de juiste richtlijnen werken, maar er ook continu verstandig naar blijven handelen. Die richtlijnen zijn er immers niet voor niets.”
Ad van Haaren
“Veiligheid is de basis” Vanaf november kunnen alle KLM’ers de onlinetraining Safety F@cts volgen. De training is een idee van de safety champions en wordt uitgegeven door de Safety & Quality Board (SQB). Ad van Haaren, vice president Cabin Crew Management en senior purser, is voorzitter van de safety champions. “Veiligheid is de basis van ons bedrijf. Daar kunnen we nooit genoeg aandacht aan besteden.” fotografie Tessa Posthuma de Boer
12
Waarom werkt KLM met safety champions, en wat doen ze? “Never compromise on safety. Onder dit motto werken we als safety champions aan een nóg veiliger KLM. Elke KLM’er is verantwoordelijk voor de veiligheid, maar de eindverantwoordelijkheid voor alles wat op het gebied van veiligheid gebeurt is in handen van accountable manager en SQB-voorzitter Michiel van Dorst. De SQB heeft in 2008 een aantal collega’s die een passie voor veiligheid deelden aangesteld als safety champion. We hebben veiligheid niet alleen als doel, het gaat nog verder: we willen dat veiligheid bij al onze collega’s in de genen zit. Zie ons als aanjagers die met originele ideeën komen,
Noem eens een voorbeeld? “Neem passagiers met een baby aan boord. Die krijgen van ons een kinderwiegje, maar de baby moet daaruit als de gezagvoerder waarschuwt voor turbulentie en de passagiers de stoelriemen moeten vastmaken. Ik weet zelf, na jaren gewerkt te hebben als purser, hoe ontzettend vervelend het is als je een moeder moet vertellen dat ze haar baby, die eindelijk lekker slaapt, weer moet losmaken. De kans is groot dat de baby gaat huilen, moeder boos wordt, en de medepassagiers geïrriteerd raken. De richtlijn is om bij het installeren van de wieg de ouders duidelijk te informeren over onze veiligheidsrichtlijnen. Maar dat schiet er in de praktijk vaak bij in. Je kunt veel onheil voorkomen door de ouders hier van tevoren toch goed over te informeren; dan zijn ze zelfs tevreden omdat je denkt aan de veiligheid van hun baby! Een ander voorbeeld: het is veilig om gereedschap op de werkvloer altijd direct op te ruimen, zodat dit niet gaat rondslingeren waardoor je ongelukken zou kunnen veroorzaken.” Een van de safety-principes is: help elkaar en spreek elkaar aan. Gebeurt dat nu nog te weinig? “Helaas wel. Het is misschien wel het meest ingewikkelde principe. Het past niet in onze Nederlandse cultuur om elkaar hierop aan te spreken. En als je het al doet, volgen er vaak oeverloze discussies. Natuurlijk, we begrijpen dat het soms ook best lastig is om een collega ergens op aan te spreken. Daarom zijn we bij Inflight Services begonnen met eendaagse trainingen hoe je om moet gaan met kritiek en hoe je elkaar op de juiste wijze feedback kunt geven. Die trainingen zijn niet verplicht, maar leiding-
gevenden kunnen hun medewerkers, indien nodig, wel naar zo’n training sturen.” Bij sommige bedrijven wordt bezoekers uit oogpunt van veiligheid gesommeerd de trapleuning vast te houden. Slaan zij hierin door of moet KLM ook die kant op? “Dat is een teken dat veiligheid integraal in het bedrijf is doorgevoerd. Het is niet gezegd dat de incidentcijfers hierdoor naar beneden gaan, maar elke werknemer die op een trap loopt wordt telkens weer herinnerd aan het belang van veiligheid. In de nabije toekomst gaat veiligheid bij KLM ook een integraal onderdeel worden van onze businessplannen. Op dit moment lees ik in veranderingsvoorstellen van ons management altijd over de financiële en maatschappelijke consequenties. We gaan toe naar een situatie dat ook veiligheidsconsequenties standaard worden opgenomen in dergelijke voorstellen. Dit betekent dat veiligheid steeds meer vanuit een organisatiesysteem, ofwel Safety Management Systeem, benaderd wordt, waarbij risico’s proactief in kaart worden gebracht en een juiste afweging gemaakt wordt tussen winst maken en veiligheid. Daarnaast moeten we scherp blijven op praktische risico’s die kleinere ongelukken kunnen veroorzaken. Zo hebben we verschillende programma’s gestart die deze ongelukken moeten voorkomen. Hierbij moet je denken aan het beperken van de snelheid van vervoermiddelen die over het platform rijden, het dragen van gordels op een vorkheftruck in de vrachtloods en een schone werkvloer in de hangars, vrachtloodsen en vliegtuigen. Laatst hebben we ook een oversteekpad laten aanleggen op het B-platform en een zebrapad op de weg tussen het bemanningscentrum en bushalte P30, plaatsen waar veel collega’s oversteken; je moet ook kijken naar omgevingsveiligheid.” Hebben de safety champions al veel bereikt? “Ja, we merken dat het bewustzijn over veiligheid gestaag verbetert. We zien dat bijvoorbeeld aan het aantal genomineerden voor de Safety Award, een wisseltrofee voor collega’s die zich hebben onderscheiden op het gebied van veiligheid, en ook dat er meer op de werkvloer gepraat wordt over veiligheid en hiernaar wordt gehandeld. We hebben het onderwerp geagendeerd tijdens de introductiedag nieuw personeel. Er zijn gezamenlijke projecten opgestart tussen verschillende divisies zoals ‘safety op de route’. En we controleren nu tijdens de reguliere audits op buitenstations ook de safety. De safety champions zorgen ervoor dat de aandacht voor veiligheid nooit wegzakt.”
Wie zijn de safety champions? Een groep collega’s vanuit alle KLM-divisies die de aandacht voor veiligheid binnen hun divisie willen aanjagen. En die samenwerken om van elkaar te leren en elkaar te inspireren. De safety champions lanceren ideeën om alle mogelijke aspecten van veiligheid binnen KLM verder te verbeteren.
De vijf safety-principes 1. Werk veilig 2. Houd je aan de regels 3. Meld onveilige situaties 4. Help elkaar en spreek elkaar aan 5. Zorg dat je fit bent
Meer weten over safety? Op MyKLM staat de safety-button. Klik hierop voor informatie over de safety-initiatieven binnen KLM, en een overzicht van de verschillende safety champions per divisie.
wolkenridder magazine november 2012
13
focus on food
Oer-Hollands From Holland. Presented by KLM. Dat is de slogan van het ‘From Holland’-festival, dat in oktober van start ging. ‘Het is goed om het Nederlandse product te promoten. En daar onze passagiers van te laten genieten.’
V
Stilleven met Willem van Oranjeaardappelen
14
ooraf een baton van kalfssukade met gegrilde biet en crème van Hollandse piccalilly. Als hoofdmaaltijd een Zuiderzeezilver-snoekbaars met mosseljus. Of toch liever een Volwaard-kip in appelstroopjus met puree van Willem van Oranje-aardappel en hazelnoten, gestoomde krieltjes en Nederlandse peperkoekkruimels? Met als afsluiting een hazelnoot-sinaasappeldessert van Huize van Wely? A little taste from Holland. Zo wordt vliegen met KLM ook in culinair opzicht een hoogtepunt. Het is alweer de derde keer dat passagiers hun hart kunnen ophalen aan het ‘From Holland’festival. Ze krijgen in de maanden oktober en november allerlei smakelijke producten van Nederlandse bodem voorgeschoteld. Zo’n thema is op zich niet nieuw, vertelt Wim Spelt, director product management Inflight Services: “Vijftien jaar geleden zijn we al begonnen met die thematische aanpak op onze vluchten. We hebben gewerkt met thema’s als Spanje, Italië, Zuid-Afrika en Californië. Klanten reageerden daar van meet af aan erg enthousiast op.” Waarom koos KLM er twee jaar geleden dan voor om Hollandse producten als thema te nemen? “Wij zijn internationaal heel herkenbaar als Nederlandse luchtvaartmaatschappij. We zijn trots op onze roots. Dan past het om het accent te leggen op producten van Nederlandse bodem. Bovendien vinden we het goed om het Nederlandse product, in al zijn verscheidenheid, te promoten. En daar onze passagiers van te laten genieten.” En daarom krijgen de passagiers van KLM ook dit jaar weer veel artikelen ‘van eigen bodem en zee’.
Het ‘From Holland’-festival geldt voor alle ICA- en Europa-vluchten vanuit Amsterdam. Wim: “We proberen ook deze derde keer weer een stap extra te zetten. Zo is het niet alleen een feestje voor de businessclasspassagiers, ook in de economy class bieden we nu allerlei producten aan met een Hollands tintje. Van vis met Hollandse kaassaus tot Bossche bollen, van rodekool met appeltjes, tot Wilhelmina-perpermuntjes en oud-Hollandse kaneelkussentjes.”
Knipoog naar Gouden Eeuw Businessclasspassagiers krijgen aan boord het mooi vormgegeven boekje Delights from the Dutch, waarin verhalen staan over de herkomst van de Hollandse producten die de passagiers aan boord uitgeserveerd krijgen. De 'stillevens' in het boekje zijn gefotografeerd met een knipoog naar de Gouden Eeuw. (De illustraties bij dit artikel zijn afkomstig uit dit boekje). Aan het woord komen onder andere veehouder Rein van Kleef, die zijn 130 roodbonte koeien (van het Maas-RijnIJsselras, genoemd naar het rivierengebied waar dit rundvee oorspronkelijk vandaan komt) een duurzaam leven biedt; aardappelboer Jaap Kodde uit de Flevopolder, die met zijn oranjekleurige Willem van Oranje-aardappelen met succes een nieuwe aardappelras lanceerde; en kaasmaker Jan van den Wijngaard, producent van Wyngaard Kaas. Achter in het boekje vindt de passagier recepten voor onder meer erwtensoep en hutspot. KLM’s eigen culinaire chef-kok Nico van Polanen en patissier Cees Duindam vertellen over de kunst van een goede samenstelling van een maaltijd (‘het is nooit wetenschappelijk aangetoond, maar de smaakbeleving aan boord is anders dan op de
Stilleven met Reypenaer-kaas
Stilleven met elstar en conference
wolkenridder magazine november 2012
15
focus on food
wereldwijd
Nederlandse producten die we de passagiers aanbieden, van topkwaliteit zijn” stilleven met broodje kroket
Nederlandse vlag.” En verder: de servetring bestaat uit een oranje wimpel. Het peper-en-zoutstel is omgetoverd tot KLM-blauwe miniatuurklompjes, die passagiers mogen meenemen. “We hebben zelfs wegwerpglazen laten ontwerpen met een Hollands design, in de kleuren oranje, blauw en transparant.” Soms zijn passagiers, ook die van eigen bodem, verrast door het ‘From Holland’-aanbod, zegt Wim: “Toen we twee jaar geleden begonnen met het uitserveren van Nederlandse witte wijn, waren passagiers echt verbaasd. Wijn uit Nederland? Maar na een slokje van de Schouwen-Duiveland Rivaner, een witte wijn van het Zeeuwse wijnhuis De Kleine Schorre, waren ze direct om. We zorgen natuurlijk wel dat de Nederlandse producten die we de passagiers aanbieden, van topkwaliteit zijn.” De passagiers komen niet alleen aan boord in aanraking met het ‘From Holland’-thema, maar ook in de lounges, of als ze door een Holland Herald bladeren. Ook het cabinepersoneel kan hen het nodige vertellen, zegt Wim: “We hebben speciaal voor ons cabinepersoneel een Cabin Bulletin over het ‘From Holland’-festival gemaakt, waarin we veel extra informatie geven over de achtergrond van al deze Nederlandse producten. Met die kennis kunnen ze onze passagiers van alles over onze Holland-producten vertellen. Dat zorgt voor veel leuke reacties.”
16
Accra Het Chartered Institute of Marketing Ghana heeft KLM uitgeroepen tot beste luchtvaartmaatschappij van 2011 op het gebied van marketing. Half september werd in de Ghanese hoofdstad Accra de prijs uitgereikt tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van het instituut. KLM kreeg de prijs als erkenning voor de uitstekende strategische marketingactiviteiten in 2011. Het is overigens niet de eerste keer dat KLM deze prestigieuze prijs in ontvangst mocht nemen. In de afgelopen 21 jaar is het de achtste keer!
“We zorgen dat de
stilleven met chocoladetaart van Huize van Wely
Er gebeurt van alles bij KLM, en niet alleen in Nederland! In vogelvlucht door ons wereldnieuws.
Shanghai, São Paulo, Los Angeles Glasgow In samenwerking met de universiteit van Glasgow en de Hunterian Art Gallery kunnen kunstliefhebbers tot 2 december in de Schotse stad hun hart ophalen aan de schilderijen van Rembrandt. De tentoonstelling ‘Rembrandt and the Passion’ toont een groot aantal werken van de meester uit de collectie van de Hunterian Art Gallery samen met een aantal internationale bruiklenen die in Schotland nog nooit te zien waren. KLM sponsort de tentoonstelling en is zichtbaar op affiches, vlaggen en brochures. ook op de luchthaven van Glasgow hangen lichtreclames voor de tentoonstelling.
Het wereldberoemde schilderij De brieflezende vrouw van Johannes vermeer, uit de collectie van het Rijksmuseum in Amsterdam, is op dit moment bezig met een wereldtour. KLM tekent in deze periode voor het vervoer van het meesterwerk. Als eerste bestemming werd Shanghai aangedaan. vervolgens gaat het doek naar het Museu de Arte in het braziliaanse São Paulo en het J. Paul Getty Museum in Los Angeles. Het schilderij uit circa 1663 is een van de topstukken uit de collectie van het Rijksmuseum. Met de tournee van deze vermeer wil het museum wereldwijd aandacht genereren voor de ‘grand opening’ op 13 april 2013. vanaf de opening in april is De brieflezende vrouw weer thuis in het Rijks.
Toronto De luchthaven van Toronto, Canada, vierde afgelopen september zijn tweede jaarlijkse Airport Street Festiva,l waar luchtvaartmaatschappijen en afhandelaren hun producten aan meer dan 3.000 bezoekers konden tonen. Een KLM Airbus A330 die dit jaar bij de entree van het festival was geplaatst, maakte van de Air France-KLM-stand een enorme trekpleister. Het luchthavenpersoneel bemande twee grote tafels met promotiemateriaal, brochures, magazines en souvenirs. veel bezoekers lieten hun visitekaartje of hun persoonlijke gegevens achter om mee te doen aan de verloting van promotieartikelen, zoals een modelvliegtuig A330.
wolkenridder magazine november 2012
stuur een bericht naar
[email protected].
Wijn uit Zeeland? Niet alleen het eten en drinken verandert tijdens het ‘From Holland’-festival, vertelt Wim: “Neem het door de bekende Nederlandse ontwerper Marcel Wanders ontworpen servies, dat gebruikt wordt in de business class. De box waar onder andere de boter en de dressing in zit, krijgt de kleuren van de
ondertussen in ...
HeeFt u WerelDs KlM-nieuWs?
eind volgend jaar structureel voor de maaltijden op alle vluchten vanuit Amsterdam, ook voor de economy class.”
© Rijksmuseum Amsterdam
grond’), en hun keus voor duurzame vis. Wim: “Ze hebben een heerlijk gerecht gemaakt met snoekbaars, gecombineerd met mosseljus, diverse groenten en groene asperges. Die snoekbaars komt uit het IJsselmeer en het Markermeer, en heeft het duurzaamheidslabel Zuiderzeezilver. Ook het kipgerecht is duurzaam, de gebruikte Volwaardkip heeft het Beter Leven “1 ster”-kenmerk van de Dierenbescherming. We willen sowieso ook na het ‘From Holland’-festival met duurzame kip gaan werken. Eerst voor de businessclassmaaltijden, en
17
hier werk ik
“Er zal altijd Huub Barlag, unit shift leader
handwerk overblijven”
robots die bagage moeiteloos op karren laden, in plaats van medewerkers die elke koffer van de band tillen. Het is bijna zover: binnenkort verhuist de bagageafhandeling van KlM deels naar de nieuwe Zuidhal. unit shift leader Huub Barlag is al een hele poos druk bezig met de voorbereidingen.
FOtOgraFie JAAP vAN DEN bEuKEL
D
e Zuidhal staat naast de oude verkeerstoren op Schiphol-Centrum. Hier is een nieuwe bagagekelder gebouwd, voorzien van allerlei innovvaties aties op het gebied van arbeidsomstandigheden en slimmer werken. “De nieuwe Zuidhal was al in 2010 klaar, maar vanwege de economische crisis is KLM er toen niet direct ingetrokken. Binnenkort is het dan toch zover. We blijven onze bagage weliswaar ook afhandelen in de Westhal, D-hal en E-kelder, maar we krijgen er in de Zuidhal extra ruimte bij.
Onze collega’s van Customer Ground Handling zitten daar al, dus we gaan naast elkaar werken. Op dit moment ben ik nog unit shift leader in de bagagehal onder de E-pier. Binnenkort verhuis ik mee naar de Zuidhal, en daar ga ik dezelfde functie uitoefenen. Dat houdt in dat ik de leidinggevende ben van een aantal teamleiders, die ieder een team van bagagemedewerkers aansturen. Ik was al eerder, in 2010, nauw betrokken bij de toekomstige KLM-werkzaamheden in de Zuidhal. We hebben toen met een groep collega’s gekeken
naar een aantal praktische zaken als inrichting, werkwijze en rijrichtingen. In de Zuidhal staan zes robots die de bagage op karren laden. In de andere bagagehallen gebeurt dat nog met de hand. Overigens zal er, ook als je met robots werkt, altijd handwerk overblijven, want robots zijn niet zo snel, dus soms moet je op het laatste moment iets met de hand doen. Een andere innovatie in de Zuidhal zijn nieuwe handhelds, waarmee de bagagemedewerker veel meer kan dan alleen koffers scannen. Lege karren
bestellen bijvoorbeeld, of werkopdrachten inzien. Schiphol zal de vier bagagehallen binnenkort met elkaar verbinden, waardoor je een koffer er op elke plek uit kunt halen, ongeacht waar deze is binnengekomen. Onder het bagagepersoneel is veel belangstelling om in de nieuwe hal te gaan werken. De jongens kunnen zich in eerste instantie vrijwillig opgeven, en ik denk dat we daar een heel eind mee komen. Ik vind het zelf ook een echte uitdaging om in de Zuidhal te gaan werken, vooral door de nieuwe
manier van werken. Ik ben benieuwd hoe de werkwijze die wij hebben bedacht en getest, in de praktijk zal uitpakken. En wie weet bedenken de bagagemedewerkers wel slimme dingen waar wij overheen hebben gekeken.”
wolkenridder magazine november 2012
19
ridderlijk
standplaats nairobi
“Met Kenya Airways kunnen we meer” Hildabeta Amiani (34) begon 13 jaar geleden bij KLM als passagemedewerker. Nu is ze business development manager voor KLM in Nairobi.
1
Wat doe je voor werk? “Ik ben onderdeel van een commercieel team van acht mensen in Nairobi. Wij ondersteunen onze verkoopafdeling hier in Oost-Afrika. Deze regio beslaat in totaal tien landen, waarvan zeven door KLM worden bediend. De andere drie worden bediend door Air France en onze SkyTeam-partner Kenya Airways. Ons team doet van alles, van marketing, ticketprijzen en revenue management tot het opstellen van handels- en zakelijke overeenkomsten, klantenservice en maatschappelijk verantwoord ondernemen.”
Over KlM aircares De goede doelen die KlM aircares
Hildab e ta en h collega ’s vie re aa r KLMn een van KLM ’s d e op enin g van nieu wste Afrik aanse b es Lusak a in Zam temmin g en: bia.
Na t Nairobi
ional Pa
2
rk
nairOBi HOtsPOts • Nairobi National Park Op 7 kilometer afstand van de hoofdstad kun je al genieten van
Ka ren Blixen Museum
3
leeuwen, luipaarden, zebra’s en de prachtige natuur van het nairobi national Park. Je kunt er met de taxi heen. Of je boekt een toer bij een van de reisbureaus in de stad. • Karen Blixen Museum een paar kilometer voorbij het nairobi national Park bevindt zich het
4
Karen Blixen Museum. De Deense schrijfster Karen Blixen, bekend van de film Out of africa, stichtte hier in 1914 haar eigen koffieplantage en zorgde voor eerlijke arbeidsomstandigheden en onderwijs voor de lokale bevolking. • Masai markten vrouwen van de Masai-gemeenschap verkopen hun prachtige handgemaakte kunstwerkjes en houtsnijwerk in en om nairobi. Het zijn mooie souvenirs. De markten verplaatsen zich regelmatig, dus doe
5
steunt zijn gericht op het
Wat waren tot nu toe de spannendste projecten? “Ik heb een bijdrage mogen leveren aan de totstandkoming van nieuwe KLM-vluchten naar Soedan, Ethiopië, Oeganda, Rwanda en Zambia. Het was fantastisch om daar namens KLM voet aan de grond te krijgen. Alles moest nog opgebouwd worden: contacten en contracten met lokale reisorganisaties, speuren naar lokale klanten en commerciële partners, evenementen organiseren enzovoort. We hebben een slimme klantenbindingscampagne georganiseerd om kleine en middelgrote ondernemingen uit de regio te lokken. BlueBiz was meteen een hit. De lokale reisagenten gingen er meteen achter staan, omdat het duidelijk was dat we niet hun klanten wilden wegkapen. Sterker nog, het programma voegde waarde toe aan hun relatie met hun klanten en werd dus een win-win voor iedereen. Lokale reisorganisaties leveren ongeveer 70 procent van onze inkomsten, dus een goede band met hen is essentieel. Maar we zetten ook in op onze onlineverkoopkanalen, met toenemende aandacht voor sociale media.”
Wie zijn KlM’s klanten in Oost-afrika? “Onze grootste klanten hier zijn de Verenigde Naties, Coca Cola, de Amerikaanse ambassade en bedrijven die actief zijn in de groeiende olie- en gasmarkt. Maar de kleine en middelgrote bedrijven zijn voor ons even belangrijk. En daar zijn er veel van hier in Afrika, en meer dan 600 zijn klant van ons!”
Hoe staan de zaken ervoor? “Hoewel onze programma’s en samenwerkingsverbanden succesvol zijn, is er steeds meer concurrentie. Leden van de Star Alliance en maatschappijen uit de Golf weten dat Oost-Afrika economisch tot bloei is gekomen en zijn ook op zoek naar marktaandeel.”
Hoe zie je de toekomst? “Onze kracht ligt in de joint venture met Kenya Airways. Samen kunnen we meer vluchten en betere overstapmogelijkheden bieden en makkelijker kosten delen. Het is goed dat AIR FRANCE KLM zich in deze regio heeft gelieerd aan zo’n sterke Afrikaanse maatschappij. Als we onze samenwerking uitbreiden, zullen we onze positie zowel in Afrika als de rest van de wereld kunnen versterken.”
vaatchirurg professor Jan rauwerda
structureel verbeteren van de
opereert, terwijl zijn Keniaanse
levenssituatie van kinderen in
collega’s de kunst afkijken.
ontwikkelingslanden waar KlM
Doctor2Doctor
actief is.
bijna wekelijks vliegen kinderartsen van vu medisch centrum naar Kenia om artsen daar te helpen de medische zorg voor kinderen te verbeteren. Ze doen dat vrijwillig. Hun reis, verblijf en vaccinatie worden verzorgd door KLM en KLM Health Services. FOtOgraFie MARK vAN DEN bRINK
D
eze samenwerking tussen VUmc en KLM heet Doctor2Doctor. Het is een van de structurele ontwikkelingshulpprojecten die worden bekostigd uit het charitatieve programma KLM AirCares. Via KLM AirCares kunnen Flying Blue Miles en geld worden gedoneerd door KLM-passagiers. KLM doet zelf ook een duit in het zakje. Met de Flying Blue Miles reizen de artsen naar Kenia. Van het gedoneerde geld wordt hun verblijf betaald. Doctor2Doctor startte in 2006 in Kenia en wordt mogelijk uitgebreid naar andere landen. Het project bestaat eruit dat artsen van VUmc regelmatig naar een opleidingsziekenhuis in Kenia reizen, om ter plekke collega’s en medische studenten extra kennis en vaardigheden bij te brengen. Soms wordt ook apparatuur geleverd, zoals nierdialyseapparaten en couveuses. Noud Schel, arts bij KLM Health Services: “Het mooie van deze vorm van hulp is dat het initiatief in Kenia ligt. De Keniaanse artsen geven aan wat zij nodig hebben. We dringen niets op. Wel stellen we
duidelijke voorwaarden, voordat we iets beloven. Willen ze bijvoorbeeld nierdialyses leren uitvoeren, dan moeten ze eerst een degelijke schoonwatervoorziening aanleggen. Want zonder een gegarandeerde schoonwatervoorraad kan zo’n dialyse verkeerd uitpakken. En er is geen ander medisch centrum in de buurt, waar ze dan naar kunnen uitwijken. Als je in een ontwikkelingsland nieuwe technologie introduceert, moet je ook een groep mensen trainen om de apparaten te bedienen en onderhouden. Anders blijven ze na een eerste defect ongebruikt staan. Maar het leeuwendeel van Doctor2Doctor bestaat uit ‘training on the job’. Als onze artsen in Kenia arriveren, staat er al een rij patiënten klaar. Onze artsen gaan dan behandelen en de Keniaanse collega’s kijken mee. Vervolgens oefenen ze om de medische ingrepen zelf uit te voeren. Doctor2Doctor is in die zin een duurzaam ontwikkelingsproject: na onze hulp kunnen de Keniaanse artsen zelf verder.”
Judith stuijt (vumc) en noud schel (KHs) voor het Moi teaching and referral Hospital in eldoret, Kenia.
HOe Kunt u HelPen? u kunt Doctor2Doctor steunen door een donatie over te maken aan het vumc Fonds, bankrekeningnummer 4818, onder vermelding van D2D. uw donatie gebruiken wij om het verblijf van de nederlandse artsen in Kenia te betalen.
Wilt u een ZinvOl PrOJect OnDer De aanDacHt Brengen? stuur een bericht naar
[email protected].
even navraag voordat je op pad gaat.
20
wolkenridder magazine november 2012
21
personalia
25-jarig jubileum
Mw. J. Diets-Mol Ground Services, 01-11-2012
Mw. M.E. Damme Inflight Services, 05-11-2012
Mw. J.S. Rijks Inflight Services, 20-11-2012
Mw. M.D. Amersbeek Inflight Services, 02-12-2012
J.A. Dorren Cargo, 01-11-2012
Mw. Z.C. Sjouwerman Inflight Services, 05-11- 2012
N. Scheel Inflight Services, 20-11-2012
A.J. Engels Ground Services, 02-12-2012
Mw. S. Eveleens-Pichler Commercial, 01-11-2012
B.C.H. Bonke Flight Operations, 09-11-2012
Mw. J.S. Alons Inflight Services, 24-11-2012
O. de Joode Inflight Services, 02-12-2012
R.J. Heeremans E&M, 01-11-2012
H.J. Hesselink Flight Operations, 09-11-2012
Mw. L.J. Paap-van Dijk Corporate, 24-11-2012
Mw. H. Kolkman Inflight Services, 02-12-2012
J.T. Heneghan E&M, 01-11-2012
H.M.M. Kempen Flight Operations, 09-11-2012
Mw. C.E.M. Ruhe Inflight Services, 24-11-2012
Mw. J.M. Steltenpool Inflight Services, 02-12-2012
Mw. P.J.M. Hollander Ground Services, 01-11-2012
C.U.A. Kremer Flight Operations, 09-11-2012
M.A. Ruhe Inflight Services, 24-11-2012
Mw. C.M. Tan Inflight Services, 02-12-2012
E.C.M. Huiden Ground Services, 01-11-2012
Mw. B.C.M.E. Lesemann Inflight Services, 09-11-2012
Mw. H.F.B. van Veldhuizen Inflight Services, 24-11-2012
P.F. van Velzen Flight Operations, 05-12-2012
Mw. P.C. de Jager KLC, 01-11-2012
Mw. M.J. Moens Inflight Services, 09-11-2012
Mw. L. Vroege Inflight Services, 24-11-2012
Mw. Y.J.F. de Glopper Inflight Services, 06-12-2012
H. Jeronimus Ground Services, 01-11-2012
Mw. K. Pama Inflight Services, 09-11-2012
P.G. de Lange Flight Operations, 26-11-2012
Mw. M. de Haan Inflight Services, 06-12-2012
P. Jonkers Cargo, 01-11-2012
S.A. Talsma Flight Operations, 09-11-2012
C.A. Palma Flight Operations, 26-11-2012
Mw. I.P.E. van der Knaap Inflight Services, 06-12-2012
J. v/d Marel Inflight Services, 18-10-2012
Mw. E.L.M. Kalshoven-van Tijen Flight Operations, 01-11-2012
C.A. Visser Flight Operations, 09-11-2012
A.G.M. van de Riet Flight Operations, 26-11-2012
Mw. M.E. Oskam Inflight Services, 06-12-2012
Mw. G.C. Doornbos Inflight Services, 25-10-2012
R.F.A. van Kesteren E&M, 01-11-2012
Mw. J.G. Frentz Inflight Services, 13-11-2012
Mw. J.C. Angudi-Serne Inflight Services, 01-12-2012
M.J.H.A. Raymann Inflight Services, 06-12-2012
Mw. P.C. Fledderus Inflight Services, 25-10-2012
P.C. Kok E&M, 01-11-2012
Mw. C.G.M Gudde Inflight Services, 13-11-2012
M. Baars Corporate Centrale Staf, 01-12-2012
Mw. M.C. Schild Inflight Services, 06-12-2012
Mw. M.H.H.M. Grens Inflight Services, 25-10-2012
J.A.C. Koot E&M, 01-11-2012
Mw. C.C. Jansen Inflight Services, 25-10-2012
P.C. Kruit Ground Services, 01-11-2012
Mw. L. Pan Inflight Services, 25-10-2012
Mw. J.P.M. van Leeuwen Cargo, 01-11-2012
Mw. I. van Rees Inflight Services, 25-10-2012
F.H.N. Lothar Cargo, 01-11-2012
A. Safar KLC UK, 25-10-2012
S.P. Pechler Information Services, 01-11-2012
Mw. L. Vesalainen Ground Services NO, 26-10-2012
E.B.L. Pék Cargo, 01-11-2012
Mw. Ph. Langdon Cargo US, 27-10-2012
R. Petiet E&M, 01-11-2012
Mw. M.J. Graveland Inflight Services, 29-10-2012
Mw. E.M. Potters Ground Services, 01-11-2012
Mw. J.J. van ‘t Hof Inflight Services, 29-10-2012
E. Prins Cargo, 01-11-2012
Mw. J. v/d Kasteelen Inflight Services, 29-10-2012
J.J.D. de Ree Centrale Staf, 01-11-2012
Mw. C. van Lookeren Inflight Services, 29-10-2012
G. Rietveld KLC, 01-11-2012
Mw. H.W. Lourens Inflight Services, 29-10-2012
H. van Sinderen E&M, 01-11-2012
J. van Alten E&M, 01-11-2012
Mw. A.W.M. Straathof Inflight Services, 01-11-2012
Mw. C.M. Autar-Akloe Commercial, 01-11-2012
B.G.T. v/d Voort E&M, 01-11-2012
H.R.A. Baljet Cargo, 01-11-2012
J.W. Wagner E&M, 01-11-2012
J. v/d Berg Ground Services, 01-11-2012
Mw. C.H. Weberink Ground Services, 01-11-2012
R. Blomvliet Cargo, 01-11-2012
Mw. I.P. Wolfs Cargo, 01-11-2012
Mw. E. Borrega Cargo, 01-11-2012
Mw. R.J.S. v/d Meij-Kuller Commercial, 03-11-2012
A.J. ten Bosch Flight Operations, 01-11-2012
Mw. F.J.C.M. Benders Inflight Services, 05-11-2012
F.P.F. Buitendijk E&M, 16-10-2012 R. Hardeman E&M, 16-10-2012 N.J. Juursema Flight Operations, 16-10-2012 G.G.M. Lue Inflight Services, 16-10-2012 J. Meier Ground Services, 16-10-2012 D. Ramdutt E&M, 16-10-2012 E. Biersteker Inflight Services, 18-10-2012 Mw. D.M.J. Detiger Inflight Services, 18-10-2012 Mw. J.W. Hulscher Inflight Services, 18-10-2012
22
Mw. D. Hoogmoed Inflight Services, 13-11-2012 Mw. C. Monsma Inflight Services, 13-11-2012 Mw. A. Nieuwenhuijze Inflight Services, 13-11-2012 Mw. E.S. Calonghi Commercial, 16-11-2012 Mw. D.M. Faiella Cargo Business USA, 16-11-2012 Mw. J.E. de Groot Inflight Services, 16-11-2012 J.F.A. Hollink Flight Operations, 16-11-2012 Mw. M.J.H. Nagtzaam Inflight Services, 16-11-2012 A.G.J.J. Nolten Flight Operations, 16-11-2012 Mw. K.J.M. Paping Inflight Services, 16-11-2012 J. Romijn Operations, 16-11-2012 I.M. Rous Inflight Services, 16-11-2012 E.H. Selhorst E&M, 16-11-2012 R.H.J. Spruyt E&M, 16-11-2012 Mw. M.I. Taboada Lopez-Parga Flight Operations, 16-11-2012 M. Truempi Commercial CH, 16-11-2012 I.J. Koster Inflight Services, 20-11-2012 Mw. E.M.T. van Leuven Inflight Services, 20-11-2012 Mw. K. Ribbe Inflight Services, 20-11-2012
M.C.F. Boekstaaf Cargo Business, 01-12-2012 B.H. van Bree Corporate CIO/IS, 01-12-2012 J. Donker Cargo Business, 01-12-2012 D. Eerhart E&M, 01-12-2012 J.A.G.M. den Elzen Cargo Business, 01-12-2012 H.E.J. Fauser E&M, 01-12-2012 Mw. C.S. Florisson-de Jong Ground Services, 01-12-2012 Mw. M.E. Heffron Operations, 01-12-2012 Y. Hidehiro Cargo Business Japan, 01-12-2012 P.W. Janssen Corporate CIO/IS, 01-12-2012 J. de Jong Cargo Business, 01-12-2012 B. Lankhaar Ground Services, 01-12-2012 P.P.F. Luiten E&M, 01-12-2012 M. Moerkerk E&M, 01-12-2012 H. Spekkers Cargo Business, 01-12-2012 Mw. H.L.F. van Taunay-Lezaire Commercial, 01-12-2012 Mw. C. Wensink Ground Services, 01-12-2012 Mw. G.J. Winnubst Operations, 01-12-2012 P.J. Zoetelief Ground Services, 01-12-2012
I.P. Brewer Ground Services UK, 07-12-2012 Mw. E.B. Anken Inflight Services, 10-12-2012 Mw. E. Dommisse Inflight Services, 10-12-2012 Mw. C.J.H. van Eesteren Inflight Services, 10-12-2012 J.M. Evans KLC UK, 10-12-2012 Mw. C.S.D. Hage Inflight Services, 10-12-2012 Mw. Y.A.M. van Kampen Inflight Services, 10-12-2012 R. Mik Inflight Services, 10-12-2012 Mw. M. Smit Inflight Services, 10-12-2012 S. Dave Commercial UK, 14-12-2012
40-jarig jubileum A.J. de Muynck E&M, 05-11-2012 R. Arts Ground Services, 20-11-2012 R.P.B. Dam E&M, 20-11-2012 H. de Kerk E&M, 24-11-2012 C. Bosch E&M, 01-12-2012 J. Keetlaer Commercial, 01-12-2012 I. de Langen Ground Services, 01-12-2012
Overlijden Op 29 juli 2012 overleed dhr. G. Wezel (84). Hij werkte bij KLM van 1 oktober 1952 tot 2 november 1983. Zijn laatste functie was gezagvoerder. Op 5 augustus 2012 overleed dhr. R.E. Kint (87). Hij werkte bij KLM van 1 maart 1948 tot 1 juli 1987. Zijn laatste functie was technical manager Cairo. Op 12 augustus 2012 overleed dhr. W.A. Rensen (87). Hij werkte bij KLM van 17 september 1945 tot 1 januari 1987. Zijn laatste functie was hoofd passageverkoop Schiphol.
Op 6 september 2012 overleed dhr. G.W. Hamersteen (86). Hij werkte bij KLM van 9 januari 1950 tot 8 oktober 1981. Zijn laatste functie was gezagvoerder. Op 6 september 2012 overleed dhr. J.A.W. Otten (91). Hij werkte bij KLM van 1 september 1946 tot 1 januari 1986. Zijn laatste functie was hoofd afdeling Contracten. Op 6 september 2012 overleed dhr. J. Strijder (88). Hij werkte bij KLM van 29 april 1946 tot 1 januari 1989. Zijn laatste functie was projectleider Hangar 10.
Op 14 augustus 2012 overleed dhr. J. Ribeiro (77). Hij werkte bij KLM van 30 april 1964 tot 1 januari 1997. Zijn laatste functie was bankwerker.
Op 9 september 2012 overleed dhr. T.H. Goos (98). Hij werkte bij KLM van 18 augustus 1947 tot 1 januari 1980. Zijn laatste functie was grondwerktuigkundige.
Op 16 augustus 2012 overleed dhr. J. Rijkelijkhuizen (92). Hij werkte bij KLM van 3 maart 1947 tot 1 juli 1985. Zijn laatste functie was coördinator/ adviseur KLM/Garuda.
Op 11 september 2012 overleed dhr. D.A. Pires Beringel (79). Hij werkte bij KLM van 21 mei 1963 tot 1 januari 1995. Zijn laatste functie was algemeen medewerker Navigatiedocumentatie.
Op 17 augustus 2012 overleed dhr. H. Meeues (83). Hij werkte bij KLM van 1 januari 1952 tot 1 november 1984. Zijn laatste functie was gezagvoerder.
Op 16 september 2012 overleed dhr. C. Zwart (88). Hij werkte bij KLM van 12 juni 1950 tot 17 maart 1980. Zijn laatste functie was purser.
Op 17 augustus 2012 overleed dhr. M.R. Saager (81). Hij werkte bij KLM van 1 april 1954 tot 1 augustus 1986.
Op 18 september 2012 overleed dhr. S.A. Choudary (67). Hij werkte bij KLM van 1 april 1972 tot 1 mei 2004. Zijn laatste functie was schadecoördinator Motorenafdeling.
Op 21 augustus 2012 overleed mw. J.C. Dorgelo (83). Zij werkte bij KLM van 15 januari 1947 tot 1 januari 1989. Haar laatste functie was directiesecretaresse. Op 25 augustus 2012 overleed dhr. H.P. van Aken (81). Hij werkte bij KLM van 1 juni 1959 tot 1 januari 1991. Zijn laatste functie was divisiemanager Transport. Op 26 augustus 2012 overleed mw. E.W. Kappers (62). Zij werkte bij KLM van 1 mei 1972 tot 1 maart 2002. Haar laatste functie was purser. Op 28 augustus 2012 overleed dhr. O.H. Bout (91). Hij werkte bij KLM van 12 mei 1969 tot 1 januari 1987. Zijn laatste functie was administratief medewerker. Op 31 augustus 2012 overleed dhr. B.K. van der Linden van Sprankhuizen (80). Hij werkte bij KLM van 1 april 1970 tot 1 januari 1993. Zijn laatste functie was chauffeur/belader catering. Op 4 september 2012 overleed mw. M.C. Kostelijk (91). Zij werkte bij KLM van 22 maart 1946 tot 1 januari 1972. Haar laatste functie was stewardess. Op 4 september 2012 overleed mw. W. Tensen-Engelberts (77). Zij werkte bij KLM van 1 november 1971 tot 1 januari 1998. Op 5 september 2012 overleed dhr. R.M. van Leeuwen (88). Hij werkte bij KLM van 1 juli 1951 tot 7 maart 1980. Zijn laatste functie was gezagvoerder. Op 5 september 2012 overleed dhr. W. van Olderen (91). Hij werkte bij KLM van 6 oktober 1947 tot 1 januari 1987. Zijn laatste functie was sectiechef Iera. Op 5 september 2012 overleed dhr. W. de Vos (75). Hij werkte bij KLM van 30 augustus 1954 tot 1 januari 1998. Zijn laatste functie was medewerker directiearchief. Op 6 september 2012 overleed dhr. R. Buis (88). Hij werkte bij KLM van 6 augustus 1951 tot 1 januari 1988.
Op 22 september 2012 overleed dhr. B.A. Coors (89). Hij werkte bij KLM van 1 maart 1947 tot 1 januari 1987. Op 22 september 2012 overleed dhr. G. Feddema (93). Hij werkte bij KLM van 16 juni 1947 tot 1 januari 1985. Op 26 september 2012 overleed dhr. J.J. Spoor (64). Hij werkte bij KLM van 1 september 1965 tot 8 mei 2010. Zijn laatste functie was financieel medewerker.
Bedankt Lieve collega’s van de Blauwe Familie, Op donderdag 13 september is onze zoon Lucas door een noodlottig ongeval tijdens zijn VFR-examenvlucht voor de KLM Flight Academy in Arizona veel te vroeg uit ons leven gerukt. Hij deelde een droom met zijn vader om ooit naast elkaar op de bok van een vliegtuig van KLM te mogen werken. Lucas had alles in zich om een fantastische vlieger te worden. Toen mijn vrouw en ik, en in een later stadium onze dochter met een beste vriend, op stel en sprong naar Phoenix moesten reizen en later weer retour werden gebracht, heeft het begrip Blauwe Familie voor ons nog meer glans en waarde gekregen. Van de collega’s bij Flight Operations, de collega achter de incheckbalie, de dames van het Ticketoffice, de gastvrouwen in de Lounge, de bemanning van de Los Angeles-vlucht, de bemanning van de Atlanta-vlucht, de servicemanager van Atlanta, het Cockpit Flight Support, ieder- en iedereen heeft/hebben ons zo verschrikkelijk goed opgevangen. Dit was voor ons ongelooflijk hartverwarmend en indrukwekkend; kippenvel gewoon. De KLM is en blijft het mooiste bedrijf ter wereld! We zijn blij dat we de gelegenheid geboden krijgen om langs deze weg al onze collega’s te bedanken voor alle medeleven en steun. Alle lieve woordjes, kaartjes, mailtjes, noem maar op zijn voor ons een enorme steun om door deze bizarre periode te kunnen navigeren. Collegiale groet, Erik en Petra Westenberg
Op 27 september 2012 overleed dhr. P.J. C van Poppel (82). Hij werkte bij KLM van 1 april 1952 tot 1 februari 1992. Zijn laatste functie was supervisor Opleidingen Automatisering. Op 27 september 2012 overleed dhr. F. Zeijlstra (95). Hij werkte bij KLM van 1 maart 1937 tot 1 januari 1982. Zijn laatste functie was hoofd centrale declaraties. Op 28 september 2012 overleed dhr. J.H.A. van Buel (82). Hij werkte bij KLM van 1 mei 1958 tot 5 september 1990. Zijn laatste functie was purser. Op 29 september 2012 overleed mw. M.L.M. van der Heijden (61). Zij werkte bij KLM van 1 januari 1972 tot 8 augustus 2012. Op 29 september 2012 overleed dhr. S. Saakstra (87). Hij werkte bij KLM van 20 september 1948 tot 1 juli 1987. Zijn laatste functie was werkmeester Motorenafdeling. Op 29 september 2012 overleed dhr. L.W. Weijtze (87). Hij werkte bij KLM van 14 mei 1948 tot 1 januari 1975. Zijn laatste functie was boordwerktuigkundige. Op 1 oktober 2012 overleed dhr. W. Elenbaas (89). Hij werkte bij KLM van 1 maart 1948 tot 1 januari 1974. Op 2 oktober 2012 overleed dhr. T.C. van Oijen (90). Hij werkte bij KLM van 8 april 1947 tot 1 januari 1973.
wolkenridder magazine november 2012
23
19 48 KerststuK
trots toont een stewardess in de
cabine van een constellation een wanddecoratie in kerstsfeer. ter verhoging van de feestvreugde
tijdens de kersttijd was het in die jaren kennelijk nog toegestaan om aan boord wat dennengroen op te hangen. Deze stewardess vond het in ieder geval een goed idee.
