Wmo-klanttevredenheidsonderzoek. over 2009

Wmo-klanttevredenheidsonderzoek over 2009

VERSLAG VAN DE RESULTATEN VAN HET CLIËNTTEVREDENHEIDSONDERZOEK ONDER MANTELZORGERS verantwoording en analyse

Wmo-klanttevredenheidsonderzoek.nl

GEMEENTE GELDERMALSEN – WMO-KLANTTEVREDENHEIDSONDERZOEK OVER 2009

Wmo-klanttevredenheidsonderzoek over 2009 GEMEENTE GELDERMALSEN

ONDERZOEK ONDER MANTELZORGERS Verantwoording & Analyse

Auteur: Drs. G. Eijkhout In opdracht van: De heer E. Mulder, namens de gemeente Geldermalsen mei 2010

Wmo-klanttevredenheidsonderzoek.nl Postbus 27 6560 AA Groesbeek Tel.: 024 - 642 45 62 E-mail: [email protected] Website: www.wmo-klanttevredenheidsonderzoek.nl

1

© Wmo-klanttevredenheidsonderzoek.nl, 2010


Inhoudsopgave OVERZICHT BELANGRIJKSTE CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN.............................................. 4 HOOFDSTUK 1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7

ONDERZOEKSOPZET........................................................................................... 6

Aanleiding van het onderzoek ................................................................................................ 6 Onderzoeksgroepen............................................................................................................... 6 Doel van het onderzoek.......................................................................................................... 6 Onderzoeksvragen ................................................................................................................. 6 Onderzoeksonderwerpen ...................................................................................................... 7 Gegevensverzameling............................................................................................................ 7 Gegevensverwerking en analyse............................................................................................ 7

HOOFDSTUK 2

RESPONS .............................................................................................................. 8

HOOFDSTUK 3

ANALYSE VAN DE GEGEVENS............................................................................ 9

3.1 3.2 3.3.

Beschrijving analyse- en schattingsmethoden ........................................................................ 9 Beoordelingscriteria................................................................................................................ 9 Analyse data ........................................................................................................................ 10 3.3.1 Mantelzorgers die nog niet bekend zijn bij de Geldermalsen ........................................ 10 3.3.2 Mantelzorgers die bekend zijn bij de Geldermalsen ...................................................... 23 3.3.3 Mantelzorgers die in het recente verleden zorg hebben verleend ................................. 34

BIJLAGE 1:

UITNODIGING VOOR ‘ONBEKENDE’ MANTELZORGERS.................................... 42

BIJLAGE 2:

HERINNERINGSBRIEF VOOR ‘ONBEKENDE’ MANTELZORGERS...................... 43

BIJLAGE 3:

VRAGENLIJST VOOR ‘ONBEKENDE’ MANTELZORGERS................................... 44

BIJLAGE 4:

UITNODIGING VOOR ‘BEKENDE’ MANTELZORGERS ......................................... 51

BIJLAGE 5:

HERINNERINGSBRIEF VOOR ‘BEKENDE’ MANTELZORGERS ........................... 52

BIJLAGE 6:

VRAGENLIJST VOOR ‘BEKENDE’ MANTELZORGERS ........................................ 53

BIJLAGE 7:

UITNODIGING VOOR VOORMALIGE MANTELZORGERS .................................... 61

BIJLAGE 8:

VRAGENLIJST VOOR VOORMALIGE MANTELZORGERS ................................... 61

BIJLAGE 9:

UITNODIGING LEDEN VAN HET BURGERPANEL ................................................ 69

BIJLAGE 10:

PERSBERICHT ‘MANTELZORGERS GEZOCHT’................................................... 70

BIJLAGE 11:

ARTIKEL ‘MANTELZORGERS GEZOCHT’ IN HET GELDERMALSEN MAGAZINE 71 2



3



OVERZICHT BELANGRIJKSTE CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN Mantelzorgers die nog niet bekend zijn bij de gemeente Geldermalsen 1. 23% van de respondenten zegt geen vorm van ondersteuning te ontvangen, maar heeft daar wel behoefte aan. Uit het onderzoek blijkt dat veel mantelzorgers ook niet bekend zijn met de diverse vormen van ondersteuning. Tevens is een ruime meerderheid van de mantelzorgers niet bekend met het Meldpunt Vrijwillige Zorg. Wij adviseren om a) meer bekendheid te geven aan de diverse vormen van ondersteuning en regelingen voor mantelzorgers en het Meldpunt Vrijwillige Zorg en b) bij de aanvraag voor voorzieningen ook nadrukkelijker te kijken naar de rol van mantelzorgers en hen te wijzen op de mogelijkheden voor ondersteuning. 2. 53% van de respondenten ervaart het werk als redelijk zwaar tot heel zwaar. Voor deze groep ligt overbelasting op de loer, voor zover daar al geen sprake van is. In het bijzonder de groep mantelzorgers die zorgt voor de partner, een kind of ouder ervaart de zorg als zwaar. Verder gaat het ook om de groep mantelzorgers die de zorg niet of onvoldoende met iemand anders kan delen (28%) en de groep mantelzorgers die onvoldoende tijd voor zichzelf overhoudt (38%). We adviseren om vooral deze groep goed in de gaten te houden en hen actiever te benaderen, zodat zij ondersteund kunnen worden als daar behoefte aan is. 3. 89% van de mantelzorgers is niet bekend met de activiteiten van het Adviesorgaan Individuele Voorzieningen. 69% van de mantelzorgers wil wel graag meer informatie ontvangen over de activiteiten van het AIV. We adviseren dat het AIV meer publiciteit verzorgt over zijn activiteiten. Dat kan bijvoorbeeld door een nieuwsbrief periodiek uit te brengen, artikelen in het Geldermalsen Magazine te publiceren en/of een eigen website te lanceren.

4



5



HOOFDSTUK 1

ONDERZOEKSOPZET

1.1 Aanleiding van het onderzoek Sinds 1 januari 2007 is de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in werking getreden. Door de Wmo zijn gemeenten verantwoordelijk geworden voor de maatschappelijke ondersteuning van hun inwoners. De taken die de gemeenten door de Wmo hebben gekregen zijn in de wet omschreven in de zogenoemde prestatievelden. De taken kunnen als volgt omschreven worden 1: 1. De leefbaarheid van de gemeente vergroten 2. Jongeren en ouders ondersteunen 3. Informatie en advies geven 4. Ondersteunen van vrijwilligers en mantelzorgers 5. Zorgen dat mensen met een beperking mee kunnen doen 6. Voorzieningen voor mensen met een beperking 7. Opvang voor mensen met problemen 8. Openbare geestelijke gezondheidszorg 9. Zorgen voor mensen met een verslaving Gemeenten zijn volgens artikel 9 van de Wmo verplicht om jaarlijks vóór 1 juli de uitkomsten van een tevredenheidsonderzoek onder cliënten van maatschappelijke ondersteuning te publiceren. 1.2 Onderzoeksgroepen Doelgroepen van het Wmo-klanttevredenheidsonderzoek zijn alle burgers die in het kader van de Wmo maatschappelijke ondersteuning hebben ontvangen. Gemeenten kunnen zelf een keuze maken voor de doelgroepen die zij in het onderzoek willen betrekken. De gemeente Geldermalsen heeft er voor gekozen om de volgende doelgroepen te benaderen: Doelgroep 1: Mantelzorgers die nog niet bekend zijn bij de gemeente Geldermalsen Doelgroep 2: Mantelzorgers die bekend zijn bij het Meldpunt Vrijwillige Zorg Doelgroep 3: Personen die in het verleden mantelzorg hebben verleend. De doelgroep mantelzorgers valt onder het prestatieveld 4, zoals dat in de Wet maatschappelijke ondersteuning is beschreven. 1.3 Doel van het onderzoek Het doel van dit Wmo-klanttevredenheidsonderzoek is meervoudig. Op de eerste plaats willen we meer te weten komen over de achtergronden van mantelzorgers. Op de tweede plaats is het belangrijk om te weten wat de taken zijn van mantelzorgers en hoe de gemeente Geldermalsen hen daar eventueel in kan ondersteunen. Van de mantelzorgers die bekend zijn bij het Meldpunt Vrijwillige Zorg willen we graag te weten komen hoe zij de dienstverlening van het meldpunt ervaren. Tot slot willen we graag weten wie deze mantelzorgers zijn. Wat betreft de voormalige mantelzorgers is het van belang om te weten hoe het hen nu vergaat en of er eventueel nog behoefte is aan ondersteuning. De uitkomsten van het Wmo-klanttevredenheidsonderzoek zijn een barometer voor de uitvoering van de Wmo. Het onderzoek heeft een signaleringsfunctie voor raadsleden, bestuurders, medewerkers van de gemeente Geldermalsen, het Adviesorgaan Individuele Voorzieningen (AIV), andere representatieve organisaties en vragers van maatschappelijke ondersteuning. Positieve geluiden uit het onderzoek geven aan dat de burgers tevreden zijn over de geboden dienstverlening en ondersteuning. Kritische geluiden uit het onderzoek kunnen aanleiding zijn voor een beleidsaanpassing, een aanpassing van de dienstverlening of een nadere analyse van wat er verbeterd kan worden. 1.4 Onderzoeksvragen Om inzicht te krijgen in de meningen en behoeften van de specifieke doelgroepen, zijn antwoorden op de volgende centrale vragen van belang: 1. Is er een ondersteuningbehoefte bij mantelzorgers? Zo ja, wat is die ondersteuningbehoefte? 2. Hoe beoordelen mantelzorgers de huidige ondersteuning door de gemeente Geldermalsen? 1

Brochure Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport: Iedereen moet kunnen meedoen, september 2006.

6



1.5 Onderzoeksonderwerpen Om antwoorden te kunnen formuleren op de onderzoeksvragen, zijn in samenspraak met medewerkers van de gemeente Geldermalsen en het AIV de onderzoeksonderwerpen vastgesteld die in de vragenlijsten aan bod moeten komen. Deze onderzoeksonderwerpen zijn: • Achtergrondkenmerken van de mantelzorgers • Voorlichting en informatie over de Wmo • Belasting van de mantelzorgers • Ondersteuning aan de mantelzorgers • Dienstverlening van het Meldpunt Vrijwillige Zorg De conceptvragenlijst is voorgelegd aan de medewerkers van de gemeente Geldermalsen en het AIV. 1.6 Gegevensverzameling Veel mantelzorgers zijn nog niet in beeld. Vaak beseffen deze mensen niet dat ze een mantelzorger zijn. Om de groep mantelzorgers te bereiken die nog niet in beeld zijn bij de gemeente Geldermalsen of het Meldpunt Vrijwillige Zorg, hebben in april 2010 alle personen, die een individuele voorziening van de gemeente Geldermalsen hebben ontvangen, een brief gekregen. In deze brief werd hen gevraagd of zij verzorgd worden door een mantelzorger. De gedachte hierachter is dat burgers met een beperking naast professionele hulp vaak ook ondersteund worden door één of meerdere mantelzorgers. Als dat het geval is, dan werden zij verzocht om de vragenlijst aan hun mantelzorger te geven en hem of haar te vragen de lijst in te vullen en terug te sturen. Via e-mail is aan het online burgerpanel van de gemeente is een uitnodiging gestuurd om mee te doen aan het mantelzorgers-onderzoek. Op de website van de gemeente Geldermalsen heeft gedurende vier weken een link gestaan naar een online vragenlijst. Deze vragenlijst was gelijk aan de vragenlijst die de ‘onbekende’ mantelzorgers hebben ontvangen. Via een artikel in het Nieuwsblad Geldermalsen werden mantelzorgers in de gemeente Geldermalsen eveneens opgeroepen om mee te doen aan het onderzoek. Zij konden eventueel ook een schriftelijke vragenlijst toegezonden krijgen. Er zijn dus verschillende wegen bewandeld om mantelzorgers die nog niet in beeld zijn mee te laten doen aan het onderzoek. Naast deze groep heeft ook de groep mantelzorgers die bij het Meldpunt Vrijwillige Zorg bekend is een uitnodiging ontvangen om mee te doen aan het onderzoek. Eveneens is er een uitnodiging gestuurd naar voormalige mantelzorgers die bekend zijn bij het Meldpunt Vrijwillige Zorg en de Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg (VPTZ). De schriftelijke vragenlijst was aan de uitnodiging toegevoegd. Na twee weken is er nog een herinnering gestuurd. De respondenten konden de ingevulde vragenlijst via een bijgevoegde retourenvelop gratis terugsturen naar het onderzoeksbureau Wmo-klanttevredenheidsonderzoek.nl. De uitnodigingen, de volledige vragenlijsten en de herinneringen zijn opgenomen in de bijlagen 1 tot en met 11. 1.7 Gegevensverwerking en analyse De kwantitatieve gegevens van dit onderzoek zijn geanalyseerd met behulp van het statistische programma PASW versie 18.0.1 (voorheen SPSS genaamd). De kwalitatieve gegevens zijn geanalyseerd met behulp van het programma Kwalitan 5. Andere programma’s die gebruikt zijn, zijn Word 2003 en Excel 2003. Het rapport beschrijft voor alle onderwerpen de uitkomsten en de achtergronden. De gegevens worden hierbij vaak in grafieken, tabellen of taartdiagrammen weergegeven. De gegevens zijn, waar relevant, verder uitgesplitst naar specifieke kenmerken van de doelgroepen. Bij het vaststellen van de uitkomsten zijn de respondenten die vragen niet hebben beantwoord ook niet meegerekend. Dit betekent dat de resultaten niet altijd betrekking hebben op de totale groep onderzoeksdeelnemers. Per onderwerp is aangegeven hoeveel respondenten hebben meegedaan. Op een bijgeleverde cd-rom staat zowel een digitale versie van dit rapport als alle kwantitatieve data.

7



HOOFDSTUK 2

RESPONS

In de onderstaande tabel is de respons per doelgroep weergegeven. Doelgroep

Aantal benaderde personen

Respons (%)

Mantelzorgers die nog niet bekend zijn bij de gemeente Geldermalsen – via een schriftelijke vragenlijst

1.019

221 (21,7%)

Mantelzorgers die nog niet bekend zijn bij de gemeente Geldermalsen – via het online burgerpanel / de website van de gemeente

575

80 (13,9%)

Mantelzorgers die bekend zijn bij het Meldpunt Vrijwillige Zorg

72

14 (19,4%)

Voormalige mantelzorgers

25

6 (24%)

Tabel 1. De respons van dit onderzoek Over de betrouwbaarheid van het onderzoek kan niets worden gezegd, omdat niet bekend is hoeveel mantelzorgers er werkelijk zijn in de gemeente Geldermalsen. Het is ook niet de bedoeling om iets te zeggen over de betrouwbaarheid van het onderzoek. Dit onderzoek is heeft veel meer de bedoeling om meer te weten te komen over de mantelzorgers zelf. Wat dat betreft geeft dit onderzoek vooral inzicht in de taken van mantelzorgers, de belasting van mantelzorgers en de eventuele benodigde ondersteuning van mantelzorgers van de groep mantelzorgers die nog niet bekend is bij de gemeente Geldermalsen.

8



HOOFDSTUK 3 ANALYSE VAN DE GEGEVENS In dit hoofdstuk worden de antwoorden van de respondenten geanalyseerd. In paragraaf 3.1 worden kort de gebruikte analysetechnieken besproken. In paragraaf 3.2 komen de beoordelingscriteria aan bod. In paragraaf 3.3 vindt per doelgroep een kwantitatieve en kwalitatieve analyse van de data plaats. 3.1 Beschrijving analyse- en schattingsmethoden Om de data te analyseren zijn de volgende analyse- en schattingsmethoden gebruikt: 1. Frequentieanalyse De resultaten van de gesloten vragen worden weergegeven aan de hand van percentages waarmee de diverse antwoordmogelijkheden zijn aangekruist. Een frequentieanalyse levert een eerste blik op de verzamelde data op. Met behulp van een frequentieanalyse kan worden vastgesteld welke waarden het vaakst voorkomen, binnen welk spreidingsgebied de waarden vallen en of er voldoende observaties zijn. 2. Gemiddelde beoordeling variabelen Door gemiddelden te berekenen kan de centrale tendentie worden vastgesteld. 3. Spreiding Spreiding is een begrip uit de statistiek, waarmee in algemene zin wordt aangeduid dat de mogelijke waarden van een variabele onderlinge verschillen vertonen. 4. Kruisanalyses Met behulp van kruisanalyses wordt een uitspraak gedaan over de beoordeling door verschillende doelgroepen/variabelen en of er verschillen zijn in de beoordelingen tussen die groepen/variabelen. 5. Code-analyse Aan de antwoorden bij de open vragen worden codes toegekend. Die codes verwijzen naar antwoorden met eenzelfde achterliggend concept. Aan de hand van een frequentieanalyse kan vervolgens worden bepaald in hoeverre bepaalde ideeën of suggesties terugkomen die gebaseerd zijn op dezelfde gedachte. 6.Spearman’s Rho. Met behulp van de toets Spearman’s rho kan worden aangetoond of twee op ordinaal niveau gemeten variabelen met elkaar samenhangen. 7. N en n. “N” staat voor de totale populatie, terwijl “n” staat voor het aantal personen dat een bepaalde vraag heeft beantwoord. 3.2 Beoordelingscriteria Om de mate van tevredenheid over de dienstverlening van de gemeente Geldermalsen en de verstrekte voorzieningen te kunnen meten, moeten eerst beoordelingscriteria worden bepaald. In overleg met de medewerkers van de gemeente Geldermalsen en het AIV zijn de volgende beoordelingscriteria geformuleerd: • Als minder dan 20% van de respondenten ontevreden is, dan hoeft er in principe geen actie te worden ondernomen door de gemeente Geldermalsen. • Als tussen de 20% en de 40% van de respondenten ontevreden is over een onderwerp, dan is het advies om aan dit onderwerp aandacht te besteden en eventueel te verbeteren. • Als 40% of meer van de respondenten ontevreden is over een onderwerp, dan luidt het advies om dit punt het komend jaar te verbeteren.

9



3.3. Analyse data In deze paragraaf worden de antwoorden van de doelgroepen geanalyseerd. Het gaat hier om zowel de antwoorden op de meerkeuzevragen als de antwoorden op de open vragen. In paragraaf 3.3.1 worden de antwoorden van de mantelzorgers geanalyseerd die nog niet bekend zijn bij de gemeente Geldermalsen. In de volgende paragraaf 3.3.2 worden de antwoorden van de mantelzorgers die bekend zijn bij het Meldpunt Vrijwillige Zorg geanalyseerd. Tot slot komen de voormalige mantelzorgers aan bod in paragraaf 3.3.3. 3.3.1 Mantelzorgers die nog niet bekend zijn bij de Geldermalsen Wat is uw relatie met de persoon aan wie u de mantelzorg verleent? Bij deze vraag konden de respondenten meerdere antwoordalternatieven aankruisen. n

Als % van n = 301

Uw partner

99

32,9%

Uw kind(eren)

67

22,6%

Uw ouder(s)

95

31,6%

Uw schoonfamilie

27

9,0%

Een ander familielid (bijvoorbeeld uw broer, zus, oom, tante, grootouder, et cetera)

19

6,3%

Een vriend of kennis

11

3,7%

Uw buur

5

1,7%

Anders, zoals pleegkinderen, ouderen en mensen met een GGZ-achtergrond.

5

1,7%

Tabel 2. Relatie tussen mantelzorger en zorgontvanger Kijkend naar de relatie die de mantelzorger heeft met de zorgontvanger, dan is er in 91% van die gevallen sprake van een directe familiaire band. In de meeste situaties (33%) gaat het om de partner van de mantelzorger. 32% van de mantelzorgers verleent zorg aan haar ouders. Bij 23% gaat het om het kind of de kinderen van de mantelzorger. Tot slot is er bij 6% sprake van een andere familiaire band. In 13% van de mantelzorgsituaties is er geen sprake van een familiaire band tussen de mantelzorger en degene die de zorg ontvangt. Hoe lang geeft u mantelzorg? n

Als % van n = 292

Korter dan 3 maanden

6

2,1%

3 maanden tot 1 jaar

18

6,2%

1 tot en met 2 jaar

38

13,0%

3 tot en met 5 jaar

64

21,9%

Langer dan 5 jaar

166

56,8%

Tabel 3. Periode waarover mantelzorg wordt gegeven Van alle mantelzorgers die deze vraag hebben beantwoord, verleent 98% langer dan drie maanden mantelzorg. 57% zelfs vijf jaar of langer. Slechts 2% verleent korter dan drie maanden mantelzorg. Dit

10



betekent dat er vrijwel altijd sprake is van een langdurige zorgrelatie met de ontvanger. Een nadere analyse van deze gegevens levert de volgende resultaten op: • De zorg voor een vriend, kennis of buur is meestal van kortere duur (< twee jaar), namelijk: 63%. Bij de overige categorieën ligt dat percentage beneden de 25%. • De zorg voor een kind is het meest langdurig van aard. Meer dan 80% van de mantelzorgers die voor haar kind zorgt, doet dat langer dan vijf jaar. • Van de mantelzorgers die voor hun partner of ouder(s) zorgen, doet respectievelijk 58% en 49% dat langer dan vijf jaar. Hoeveel uur per week verleent u gemiddeld mantelzorg (inclusief reistijd)? n

Als % van n = 286

Minder dan 1 uur per week

7

2,4%

1 tot en met 4 uur per week

57

19,9%


59

20,6%

9 tot en met 16 uur

49

17,1%

17 tot en met 24 uur

24

8,4%

Meer dan 24 uur per week

90

31,5%

Tabel 4. Aantal uren per week dat een mantelzorger zorg verleent Van de mantelzorgers verleent 32% meer dan 24 uur per week zorg. 26% verleent tussen de acht en 24 uur zorg. 43% verleent minder dan acht uur per week mantelzorg. Deze percentages tonen aan dat er vaak sprake is van een intensieve zorgrelatie tussen de mantelzorger en de zorgontvanger. Het Sociaal Cultureel Planbureau spreekt van mantelzorg als er langer dan drie maanden of meer dan acht uur per week hulp geboden wordt. Deze definitie in ogenschouw nemend, voldoen de meeste personen die aan dit onderzoek mee hebben gedaan aan deze definitie, waardoor ze als mantelzorger beschouwd kunnen worden. Een kruisanalyse levert de volgende resultaten op: • De groep mantelzorgers van 65 jaar of ouder levert, gemeten in uren per week, de meeste mantelzorg. Gemiddeld levert 45% meer dan 24 uur per week mantelzorg. Bij de groep mantelzorgers die jonger is dan 50 jaar, ligt dat percentage op 25%. • De meest intensieve zorg wordt door mantelzorgers verleend aan partners en kinderen. Respectievelijk 46% en 58% van de mantelzorgers die zorg verleent aan partners en kinderen, verleent meer dan 24 uur per week zorg. • Wat betreft zorg voor ouders, verleent 41% meer dan negen uur per week mantelzorg. • In verhouding wordt de minst intensieve zorg verleend aan andere familieleden, vrienden, kennissen of buren. 79% van de mantelzorgers die met één of meerdere van deze categorieën te maken heeft, verleent minder dan acht uur zorg per week. • Tot slot is er nog een zwakke, maar wel significante samenhang tussen het aantal uren per week dat mantelzorg verleend wordt en de lengte van de periode waarin personen mantelzorg verlenen. Dit wijst mogelijk op het feit dat voor een gedeelte van de mantelzorgers geldt dat naarmate de periode van zorgverlening langer duurt, ook het aantal uren zorg per week toeneemt.

11



Wat is de aard van ziekte of beperking waar de zorgvrager lijdt? Bij deze vraag konden de respondenten meerdere antwoordalternatieven aankruisen. n

Als % van n = 301

ADHD

13

4,3%

Autisme

23

7,6%

CVA/beroerte

25

8,3%

Dementie

35

11,6%

Kanker

26

8,6%

Lichamelijke beperking

148

49,2%

Multiple sclerose

8

2,7%

Parkinson

12

4,0%

Psychische beperkingen

28

9,3%

Verstandelijke beperking

38

12,6%

Anders, zoals: ouderdom (30 x), diabetes (11 x), hartaandoeningen (9 x), reuma (7 x), visuele beperkingen (7 x) en COPD (7 x)

101

33,6%

Tabel 5. Aard van de aandoening van de zorgontvangers De drie meest voorkomende beperkingen zijn: - Lichamelijke beperking (49%) - ‘Anders’ (34%) - Verstandelijke beperking (13%) - Dementie (12%) Het is waarschijnlijk dat de groep met een lichamelijke beperking in dit onderzoek oververtegenwoordigd is, omdat alle burgers van de gemeente Geldermalsen die een individuele Wmovoorziening hebben aangevraagd ook een uitnodiging hebben ontvangen om hun mantelzorger – voor zover aanwezig – te vragen om mee te doen aan dit onderzoek. Wat is / zijn voor u de belangrijkste beweegreden(en) om mantelzorger te worden? Bij deze vraag konden de respondenten meerdere antwoordalternatieven aankruisen. n

Als % van n = 301

Ik vind dat ik een verplichting heb tegenover de zorgvrager

146

48,5%

De zorgvrager wil graag thuis blijven wonen

106

35,2%

Uit liefde of genegenheid tegenover de zorgvrager

205

68,1%

Vanwege mijn religieuze overtuiging

30

10,0%

Het geeft mij voldoening

53

17,6%

Ik heb geen andere keuze dan zelf de zorg op me te nemen

63

20,9%

Er is geen professionele hulp beschikbaar

12

4,0%

De professionele hulp schiet tekort

18

6,0%

Anders, zoals: vanwege familierelatie (11 x) en partnerrelatie (3x)

31

10,3%

Tabel 6. Beweegredenen om mantelzorg te verlenen 12



68% van de mantelzorg noemt ‘uit liefde en genegenheid tegenover de zorgvrager’ als de belangrijkste beweegreden. Nog eens 18% van de respondenten zegt dat het verlenen van mantelzorg hun voldoening geeft. Daarnaast geeft 49% aan dat zij een verplichting heeft ten opzichte van de zorgontvanger. Een andere belangrijke reden om mantelzorg te verlenen – althans voor 35% van de respondenten – is dat de zorgontvanger graag thuis wil blijven wonen. Uit welke activiteiten bestaat de mantelzorg die u verleent? Bij deze vraag konden de respondenten meerdere antwoordalternatieven aankruisen. n

Als % van n = 301

Huishoudelijke taken, zoals de was doen, strijken, poetsen

161

53,5%

Persoonlijke verzorging, zoals douchen of wassen, helpen aankleden

93

30,9%

Hulp bij koken, eten en drinken

106

35,2%

Emotionele ondersteuning, denk hierbij aan het geven van aandacht door middel van gesprekken, troost of afleiding

163

54,2%

Administratieve taken, zoals het helpen bij bankzaken en het invullen van 169 formulieren

56,1%

Begeleiden bij bijvoorbeeld het bezoeken van een dokter, boodschappen doen of de kapper

193

64,1%

Oppassen

36

12,0%

Verzorgen van medicijnen

117

38,9%

24-uurs zorg

48

15,9%

Anders, zoals: alledaagse dingen (9 x), onderhoud tuin (8 x), ondersteuning en begeleiding (5 x), vervoer ( 4 x), zorgen voor veiligheid (4 x) en ontspanning en beweging (3 x)

45

15,0%

Tabel 7. Taken van mantelzorgers De vijf belangrijkste taken die mantelzorgers op zich nemen zijn: -

Begeleiding (64%) Administratieve taken (56%) Emotionele ondersteuning (54%) Huishoudelijke taken (54%) Verzorging van medicijnen (39%).

Daarnaast is hulp bij het koken, eten en drinken ook nog een veel genoemde vorm van ondersteuning.

13



Ontvangt u als mantelzorger ondersteuning of een hulpmiddel?

Grafiek 1. Ondersteuning voor mantelzorgers (n = 265) Van de respondenten geeft 33% aan ondersteuning of een hulpmiddel te ontvangen. Het kan hierbij mogelijk ook gaan om voorzieningen die formeel zijn toegewezen aan de zorgontvanger, zoals hulp bij het huishouden of een til-lift. 23% zegt geen vorm van ondersteuning te ontvangen, maar heeft daar wel behoefte aan. Tot slot zegt 45% geen ondersteuning te ontvangen en geeft aan daar ook geen behoefte aan te hebben. Welke vorm(en) van ondersteuning ontvangt u? n

Als % van n = 301

Een financiële bijdrage extra kosten in verband met bijvoorbeeld vervoerskosten

12

4,0%

Soms wordt de zorg tijdelijk overgenomen, waarbij de hulpbehoevende thuis wordt verzorgd

18

6,0%

Soms wordt de zorg tijdelijk overgenomen, waarbij d hulpbehoevende in een zorginstelling wordt verzorgd

18

6,0%

Lotgenotenbijeenkomsten, waar u uw ervaringen met anderen kunt delen

12

4,0%

Emotionele ondersteuning

10

3,3%

Informatie en advies

19

6,3%

Hulp bij het huishouden voor u als mantelzorger

31

10,3%

Hulpmiddelen om de zorg beter mogelijk te maken, zoals een til-lift of een douchestoel

27

9,0%

Cursus over bijvoorbeeld het verzorgen van een persoon thuis of hoe om te gaan met zorgvragers met dementie

3

1,0%

Een qua begeleiding en medische hulp verzorgde vakantie samen met de hulpbehoevende

4

1,3%

Anders, anders: thuiszorg (10 x), persoonsgebonden budget (8 x), mantelzorg (7 x), scootmobiel (2 x), traplift (2 x), verblijf verzorgingstehuis (2 x) en vakantie naar gastgezin (2 x)

45

15%

Tabel 8. Vormen van ondersteuning die mantelzorgers ontvangen 14



Uit tabel 8 blijkt dat de mantelzorgers vooral hulp bij het huishouden en hulpmiddelen ontvangen ter ondersteuning/verlichting van hun activiteiten. Zoals gezegd gaat het hier waarschijnlijk om voorzieningen die zijn toegewezen aan de zorgvrager. Andere vormen van ondersteuning die mantelzorgers ontvangen zijn informatie, advies en respijtzorg. Van welke organisatie ontvangt u ondersteuning? Top vijf organisaties: • Aanbieder van hulp bij het huishouden of thuiszorg (25 x) • Gemeente Geldermalsen (15 x) • Logeerhuis ’s Heerenloo (8 x) • De Gelderse Roos (3 x) • Steunpunt mantelzorg (2 x) Welke vormen van ondersteuning zou u (nog meer) willen ontvangen? n

Als % van n = 301

Een financiële bijdrage extra kosten in verband met bijvoorbeeld vervoerskosten

58

19,3%

Dat de zorg soms tijdelijk wordt overgenomen

28

9,3%

Informatie over het aanvragen van een voorziening

27

9,0%

Advies en ondersteuning in uw eigen specifieke situatie

25

8,3%

Informatie over diverse vormen van professionele ondersteuning en zorg

23

7,6%

Het versterken van uw eigen sociale netwerk

13

4,3%


16

5,3%


14

4,7%

Hulp bij het huishouden

36

12,0%


14

4,7%

Cursus over bijvoorbeeld het verzorgen van een persoon thuis of hoe om te gaan met zorgvragers met dementie

5

1,7%


7

2,3%

Anders, namelijk: Regiotaxi (2 x), woningaanpassingen (2 x) en mantelzorgondersteuning (2 x)

21

7,0%

Geen

32

10,6%

Tabel 9. Vormen van gewenste ondersteuning voor mantelzorgers

15



Als het gaat om ondersteuning die mantelzorgers nu niet ontvangen, maar wel graag zouden willen, zijn de vormen van ondersteuning die het meest genoemd worden: • Een financiële bijdrage (19%). Een nadere analyse laat zien dat in verhouding de volgende groepen in verhouding het meest behoefte hebben aan een financiële bijdrage: de groep die langer dan vijf jaar mantelzorg verleent (22%) de groep mantelzorgers die jonger is dan 65 jaar (22%) mantelzorgers die zorgen voor iemand met autisme (26%) mantelzorgers die zorgen voor iemand die een CVA / beroerte heeft gehad (28%) mantelzorgers die zorgen voor iemand die lijdt aan kanker (23%) mantelzorgers die zorgen voor iemand met een lichamelijke beperking (23%) mantelzorgers die zorgen voor iemand met een psychische beperking (25%) • Hulp bij het huishouden (12%). De volgende groepen mantelzorgers hebben relatief het meest behoefte aan respijtzorg: mantelzorgers die zorgen voor iemand die lijdt aan kanker (27%) mantelzorgers die zorgen voor iemand met een verstandelijke beperking (21%) • Respijtzorg (9%). De volgende groepen mantelzorgers hebben relatief het meest behoefte aan respijtzorg: mantelzorgers die zorgen voor iemand met autisme (30%) • Informatie over het aanvragen van een voorziening (9%). Kunt u op een schaal van 1 tot 10 aangeven hoe u uw werk als mantelzorger ervaart? 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

3,2%

1,8%

6,5%

5,1%

17,7%

12,6%

24,2%

19,5%

5,4%

4,0%

Tabel 10. Gepercipieerde belasting van mantelzorgers Op een schaal van 1 (= heel licht) tot 10 (= heel zwaar) konden de mantelzorgers aangeven hoe zij hun werk als mantelzorger ervaren. Op deze schaal geven de mantelzorgers gemiddeld een 6,3. De vaakst voorkomende waarde is 7. Van de respondenten geeft 9% de waarde 9 of 10, wat erop neerkomt dat zij hun werk als heel zwaar ervaren. 53% van de respondenten ervaart het werk als redelijk zwaar (7) tot heel zwaar (10). Vooral voor deze groep ligt overbelasting op de loer, voor zover daar al geen sprake van is. 34% vindt het werk als mantelzorger redelijk licht (5) tot heel licht (1). Als we kijken naar de aard van de relatie tussen de mantelzorger en zorgontvanger, zien we dat er een verschil is tussen de mate waarin de mantelzorger de zorg als zwaar ervaart. De percentages hebben betrekking op de groep die een 7 of hoger heeft gegeven: • Partner: 64% • Kind: 55% • Uw ouder(s): 52% • Uw schoonfamilie: 33% • Ander familielid (bijvoorbeeld broer, zus, oom, tante, grootouder, et cetera): 44% • Vriend of kennis: te lage respons • Buur: te lage respons De bovenstaande percentages suggereren dat de intensiteit van de relatie tussen de mantelzorger en de zorgontvanger een rol speelt bij de mate van de ervaren belasting. Hierbij dient te worden opgemerkt, dat de leeftijd een mogelijke verklarende factor is voor het feit dat mantelzorgers die zorgen voor hun partner de zorg relatief als het zwaarst beschouwen.

16



Als we per beperking of ziekte kijken naar de belasting van de mantelzorgers – met een belasting van 7 of hoger – levert dat de volgende resultaten op: • ADHD: 83% • Autisme: 81% • CVA / beroerte: 52% • Dementie: 59% • Kanker: 72% • Lichamelijke beperking: 50% • Multiple Sclerose (MS): 50% • Parkinson: 75% • Psychische beperkingen: 65% • Verstandelijke beperking: 54%. Uit deze cijfers blijkt dat vooral de mantelzorgers die zorgen voor iemand met ADHD, autisme, Parkinson of kanker de zorg als zeer zwaar ervaren. Verder is er nog een matige, maar wel significante correlatie (Spearman’s rho-toets: 0,42) tussen het aantal uren per week dat iemand zorg verleent en de mate waarin men het werk als zwaar ervaart. Hoe meer uren per week een mantelzorger dus spendeert aan zorg, des te zwaarder de zorg wordt ervaren. In totaal hebben 97 respondenten een nadere uitleg gegeven over hoe zij de mantelzorg ervaren. De drie belangrijkste redenen waarom de mantelzorgers de zorg als zwaar beoordelen, zijn: 1. de zorg wordt in de loop van de tijd steeds zwaarder. Dit hangt niet alleen samen met de verergerende toestand van de zorgvrager, maar ook met de toestand van de mantelzorger zelf, door factoren als leeftijd en gezondheid; 2. de combinatie tussen het verlenen van mantelzorg en andere taken. Mantelzorgers moeten soms hun zorg combineren met andere taken. Denk hierbij aan de verdeling van zorg en aandacht voor meerdere kinderen, maar ook aan de combinatie zorg/werk; 3. het verlenen van zorg is emotioneel erg zwaar. In het onderstaande kader staat een aantal citaten dat typerend is voor de redenen waarom de mantelzorgers de zorg als zwaar ervaren: De zorg wordt in de loop van de tijd steeds zwaarder: • “Twaalf jaar geleden heel licht begonnen. Telkens wordt het iets zwaarder.” • “Ben zelf hartpatiënt en heb genoeg aan mijn werk om het vol te kunnen houden.” • “Daar ik zelf al wat ouder ben, wordt het moeilijker.” • “De druk wordt steeds groter, meer zorg nodig.” • “De zorg wordt fysiek zwaarder, omdat mijn zoon groter wordt.” • “Er wordt veel aandacht gevraagd/opgeëist.” De combinatie tussen het verlenen van mantelzorg en andere taken: • “Daar ik als partner nog een full-time baan heb, valt het thuiswerk (soms) wel zwaar.” • “Dat ik vaak geroepen wordt en direct van mijn werk af moet.” • “De blijvende 24-uursclaim gecombineerd met werken.” • “Het is mijn eigen zoon. De zwaarte ligt vooral in het splitsen van mijn aandacht tussen mijn kinderen. Doordat hij veel aandacht vraagt moet ik daar goed op letten.” • “Het komt bovenop mijn werk plus de zorg voor het eigen huis.” Het verlenen van zorg is emotioneel erg zwaar: • “Emotioneel zeer zwaar in verband met gedragsverandering.” • “Geestelijk vraagt het heel erg veel, tot zwaar.” • “Het begint bij lichte zorg, maar wordt in de loop van de tijd zwaar tot zeer zwaar. Inmiddels is de ontvanger van de zorg (…) overleden. Wat meer begrip in de vooral ambtelijke omgeving was welkom geweest.” • “Iemand zijn verstand zien kwijtraken is heel zwaar.”

17



Kunt u de zorg voor de zorgvrager delen met iemand anders?. Ja, en ook voldoende Ja, maar onvoldoende Nee, maar ik zou dat wel graag willen Nee, maar dat is ook niet nodig

n 148 52 26 53

Als % van n = 279 53,0% 18,6% 9,3% 19,0%

Tabel 11. De mogelijkheid om de zorg te delen met iemand anders De meeste mantelzorgers (53%) die aan dit deel van het onderzoek hebben meegedaan kunnen de zorg die zij hebben delen met iemand anders. 19% van de mantelzorgers kan een deel van de zorg wel met iemand anders delen, maar geeft ook aan dat dit onvoldoende is. 9% zegt de zorg niet met iemand anders te kunnen delen, maar deze groep heeft daar wel behoefte aan. Tot slot zegt 19% van de onderzoeksdeelnemers de zorg niet met een ander te kunnen delen en zegt dat ook niet nodig te hebben. Bij de groep mantelzorgers die de zorg (gedeeltelijk) kan delen met iemand anders gaat het vaak om familie, zoals partners, ouders, broers of zussen en (klein)kinderen. Daarnaast worden ook medewerkers van professionele organisaties genoemd zoals de thuiszorg of hulp bij het huishouden. De groep mantelzorgers die zegt de zorg niet te kunnen delen met een ander geeft als redenen op dat ze bijvoorbeeld enig kind of alleenstaande ouder zijn of dat de kinderen uitwonend zijn, studeren of werken. Anderen willen de zorg niet delen omdat het om hun kind gaat; ze willen de zorg zelf geven. Van degenen die graag (meer) hulp zouden willen ontvangen, geven acht respondenten aan dat zij er moeite mee hebben om een (geschikte) hulp te vinden. Het kan hierbij gaan om hulp bij het huishouden, respijtzorg of een oppas. Vooral de volgende groepen hebben behoefte aan (meer) ondersteuning: • Mantelzorgers die langer dan één jaar zorg verlenen: 29% • Mantelzorgers die één tot zestien uur zorg per week verlenen: 30% • Mantelzorgers die meer dan 24 uur zorg verlenen: 28% • Mantelzorgers die graag zouden willen dat de zorg tijdelijk wordt overgenomen: 64% • Mantelzorgers die graag hulp bij het huishouden willen hebben: 60% Verder valt op dat vooral de groep mantelzorgers die jonger is dan 65 jaar graag de zorg met iemand anders zou willen delen, namelijk 32%. Bij de 65-plussers is dat percentage 9%. Een mogelijke verklaring is dat de groep die jonger is dan 65 jaar vaker te maken heeft met werk, waardoor er mogelijk een grotere behoefte bestaat aan meer ondersteuning bij de mantelzorg. Hebt u het gevoel dat u voldoende tijd voor uzelf overhoudt? Ja Nee

n 167 103

Als % van n = 270 61,9 38,1

Tabel 12. Houden mantelzorgers voldoende tijd voor zichzelf over? Van deze groep mantelzorgers geeft 62% aan dat zij voldoende tijd voor zichzelf overhoudt. Daar staat tegenover dat 38% van de mantelzorgers zegt dat zij niet voldoende tijd voor zichzelf overhoudt.

18



Een analyse van de groep die zegt niet voldoende tijd voor zichzelf overhoudt levert de volgende resultaten op: • Duur mantelzorg Minder dan drie jaar: 43% Drie jaar of langer: 37% • Aantal uren mantelzorg per week: Minder dan negen uur per week: 27% Negen uur of meer per week: 47% • Gepercipieerde belasting door de mantelzorger: Zes of minder: 19% Zeven of hoger: 56% • De zorg kunnen delen met een ander: Ja, en ook voldoende: 26% Ja, maar onvoldoende: 62% Nee, maar ik zou dat wel graag willen: 69% Nee, maar dat is ook niet nodig: 36% • Leeftijd: Jonger dan 41 jaar: 58% 41 tot en met 64 jaar: 40% 65 jaar of ouder: 25% Uit deze analyse blijkt dat vooral de mantelzorgers die meer dan acht uur per week zorg verlenen en de mantelzorgers die de zorg als zwaar ervaren niet voldoende tijd voor zichzelf overhouden. De belangrijkste redenen waardoor mantelzorgers - volgens eigen zeggen - onvoldoende tijd voor zichzelf overhouden, zijn: 1. De combinatie tussen zorg en werk en andere verantwoordelijkheden 2. De zwaarte van de zorg, waardoor mantelzorgers niet altijd tijd voor zichzelf overhouden 3. te weinig ruimte doordat de zorgontvanger telkens in de nabijheid is. In het onderstaande kader staat ter illustratie een aantal citaten: De combinatie tussen zorg en werk en andere verantwoordelijkheden: • “Combinatie van gezin met twee kinderen, baan, huishouden en zorg valt soms zwaar. Ik ben vaak het laatst ‘aan de beurt’.” • “Er wordt veel van je verwacht met daarnaast ook eigen werkzaamheden buiten de deur.” • “Heb het gevoel overal tekort te schieten. Thuis, bij mijn moeder en op het werk.” • “Volledige baan en mantelzorg vergen alle tijd.” De zwaarte van de zorg, waardoor mantelzorgers niet altijd voor zichzelf overhouden: • “De verantwoordelijkheid [voor de zorgontvanger; GE] is niet altijd goed te combineren met de noodzakelijke persoonlijke vrijheid.” • “Maar niet altijd. Het is telkens regelen en plannen.” • “Soms als ****** naar school gaat heb ik tijd voor mezelf.” Te weinig ruimte doordat de zorgontvanger telkens in de nabijheid is: • “Ben nooit alleen thuis, dus kun je niet altijd doen wat je wilt.” • “Door 24-uurs service zijn we behoorlijk gebonden.” • “Bij alles wat ik doe of wil gaan doen moet ik rekening houden met mijn moeder. Een dagje weg of vakantie zonder haar zit er niet in.”

19



Bent u bekend met het Meldpunt Vrijwillige Zorg? Ja, en ik maak ook gebruik van hun diensten

n 11

Als % van n = 279 3,9%

Ja, maar ik heb geen behoefte aan hun diensten Ja, maar ik maak (nog) geen gebruik van hun diensten, omdat (anders)

55 39

19,7% 14,0%

Nee

174

62,4%

Tabel 13. Bekendheid Meldpunt Vrijwillige Zorg Een ruime meerderheid (62%) van deze groep mantelzorgers is niet bekend met het Meldpunt Vrijwillige Zorg. 38% van de mantelzorgers is wel bekend met het Meldpunt Vrijwillige Zorg. Slechts 4% maakt ook daadwerkelijk gebruik van de diensten van het Meldpunt Vrijwillige Zorg. 20% zegt wel bekend te zijn met het Meldpunt Vrijwillige Zorg, maar heeft geen behoefte aan de aangeboden diensten. Tot slot zegt 14% (nog) geen gebruik van de diensten te maken om andere redenen. De belangrijkste reden is dat de mantelzorgers vooralsnog geen ondersteuning nodig hebben. Andere respondenten noemen als reden dat de ondersteuning van het Meldpunt Vrijwillige Zorg niet aansluit bij de behoefte van de mantelzorger of dat het niet duidelijk is wanneer een mantelzorger in aanmerking komt voor ondersteuning. De overheid waardeert het werk van mantelzorgers door middel van het mantelzorgcompliment. Daarom kunnen mantelzorgers jaarlijks € 250 krijgen, mits er sprake is van een indicatie door het CIZ of Bureau Jeugdzorg. Het mantelzorgcompliment is voor mantelzorgers die langdurig en intensief een familielid, partner, vriend of kennis verzorgen. Zorg waarvoor anders professionele hulp nodig is. Als de zorgvrager hem of haar daarvoor voordraagt, kan de mantelzorger het compliment bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB) aanvragen. Kent u het mantelzorgcompliment? n

Als % van n = 280

Ja, en ik ontvang ook het mantelzorgcompliment Ja, maar ik ontvang het niet, omdat:

56 46

20,0% 16,4%

Nee, ik ken het mantelzorgcompliment niet

178

63,6%

Tabel 14. Bekendheid mantelzorgcompliment 64% van de mantelzorgers uit dit onderzoek is niet bekend met het mantelzorgcompliment. Dit is opvallend, omdat alle mantelzorgers hiervoor in aanmerking komen, mits de zorgontvanger hiervoor een indicatie heeft ontvangen. 20% zegt wel het mantelzorgcompliment te ontvangen. Ten slotte zegt 16% het mantelzorgcompliment te kennen, maar het niet te ontvangen. De belangrijkste redenen hiervoor zijn: 1. mantelzorgers denken niet in aanmerking voor het mantelzorgcompliment te komen. Elf respondenten hebben een opmerking van deze strekking gemaakt. Het is dus mogelijk dat de mantelzorgers er wel voor in aanmerking komen, maar dat de criteria voor het mantelzorgcompliment bij hen niet bekend zijn 2. mantelzorgers zeggen niet bekend te zijn met mantelzorgcompliment of er geen informatie over te hebben ontvangen 3. mantelzorgers hebben er geen behoefte aan. Uit de eerste twee punten blijkt dat mantelzorgers beter geïnformeerd kunnen worden over het mantelzorgcompliment. Wellicht kan het Meldpunt Vrijwillige Zorg zorgen voor meer publiciteit. Ongeveer één op de acht mantelzorgers combineert het werk met de zorgtaken. In sommige gevallen is verlof mogelijk.

20



Bent u bekend met de verlofmogelijkheid voor mantelzorgers? n

Als % van n = 265

Ja, en ik maak ook gebruik van de verlofregeling Ja, maar ik maak er geen gebruik van, omdat:

7 70

2,6% 26,4%

Nee, ik ben er niet mee bekend

188

71,0%

Tabel 15. Bekendheid verlofmogelijkheid 71% van de mantelzorgers is niet bekend met de verlofmogelijkheid die er soms is als de mantelzorger werkt. In een aantal gevallen is deze mogelijkheid wellicht ook niet relevant, omdat de mantelzorger niet (meer) werkt. Het is volgens ons echter wel belangrijk om mantelzorgers, die hun zorgtaken met werk combineren, te adviseren om bij hun werkgever of bijvoorbeeld vakbond na te vragen of er verlof mogelijk is. Bijna 3% is wel bekend met de verlofregeling en maakt er ook gebruik van. 26% kent de verlofmogelijkheid wel, maar maakt er geen gebruik van. De twee belangrijkste redenen waarom mantelzorgers geen gebruikmaken van de verlofmogelijkheid zijn: 1. zorgverlof is niet (meer) nodig. Soms is zorgverlof nog niet nodig omdat de mantelzorger de zorgtaken nog goed kan combineren met het werk. In andere gevallen werkt de mantelzorger niet of is hij/zij met pensioen. 2. zorgverlof is niet mogelijk, omdat de mantelzorger een eigen bedrijf heeft. Hebt u naar aanleiding van deze vragenlijst nog vragen of opmerkingen? Of hebt u nog suggesties voor de gemeente om haar beleid ten aanzien van mantelzorgers te verbeteren? De mantelzorgers geven de volgende tips: • Meer informatie over de mogelijkheden om mantelzorgers te ondersteunen (11 x) • Mantelzorgers financieel beter ondersteunen (3 x) • Ondersteuning sneller regelen (3 x) • Ook mantelzorgers een pas voor de Regiotaxi geven (3 x) De twee belangrijkste aanbevelingen zijn de informatievoorziening en meer ondersteuning voor mantelzorgers. Binnen de gemeente Geldermalsen is het Adviesorgaan Individuele Voorzieningen (AIV) betrokken bij de totstandkoming en de uitvoering van het Wmo-beleid. Weet u dat het AIV betrokken is bij de totstandkoming van het Wmo-beleid in de gemeente Geldermalsen? Ja

n 28

Als % van n = 258 10,9%

Nee

230

89,1%

Tabel 16. Bekendheid AIV Verreweg de meeste mantelzorgers (89%) zijn niet bekend met de betrokkenheid van het AIV bij het Wmo-beleid in de gemeente Geldermalsen. 11% weet er wel van. Wat vindt u van de wijze waarop het AIV opkomt voor uw belang? Zeer tevreden Tevreden Ontevreden

n 1 23 5

Als % van n = 29 3,4% 79,3% 17,2%

Zeer ontevreden

0

0,0%

Tabel 17. Tevredenheid over het AIV 21



Van de mantelzorgers die bekend zijn met de activiteiten van het AIV is 83% tevreden over de wijze waarop het AIV opkomt voor de belangen van burgers. 17% zegt hierover ontevreden te zijn. Zou u graag meer informatie willen ontvangen over wat het AIV doet? Ja Nee

n 173 77

Als % van n = 250 69,2 30,8

Tabel 18. Geïnformeerd willen worden over het AIV 69% van de mantelzorgers wil graag meer informatie ontvangen over de activiteiten van het AIV. Voor 31% is dat niet nodig. Bent u een man of vrouw Man

n 88

Als % van n = 279 31,5%

Vrouw

191

68,5%

Tabel 19. Verdeling respondenten qua geslacht Van de mantelzorgers die aan dit onderzoek hebben meegedaan, is 68,5% van het vrouwelijke geslacht. 31,5% behoort tot het mannelijke geslacht. Tot welke leeftijdscategorie behoort u? Jonger dan 18 jaar 18 tot en met 30 jaar 31 tot en met 40 jaar 41 tot en met 50 jaar 51 tot en met 64 jaar 65 tot en met 74 jaar 75 jaar of ouder

n 2 5 25 88 98 38 23

Als % van n = 279 0,7% 1,8% 9,0% 31,5% 35,1% 13,6% 8,2%

Tabel 20. Verdeling respondenten qua leeftijd De gemiddelde leeftijd van de mantelzorgers ligt tussen de 41 en 50 jaar. 22% van de mantelzorgers is 65 jaar of ouder. 10% van de mantelzorgers is 40 jaar of jonger. Een kruisanalyse tussen de variabele leeftijd en de relatie met de zorgontvanger levert de volgende resultaten op: • Van de mantelzorgers die voor hun partner zorgen is 77% 51 jaar of ouder • Van de mantelzorgers die voor hun kind zorgen is 64% tussen 31 en 50 jaar • Van de mantelzorgers die voor hun ouder(s) zorgen is 85% tussen 41 en 65 jaar • Van de mantelzorgers die voor hun schoonfamilie zorgen is 86% 41 jaar of ouder.

22



3.3.2 Mantelzorgers die bekend zijn bij de gemeente Geldermalsen Omdat slechts veertien mantelzorgers hebben meegedaan aan dit deel van het onderzoek, gebruiken we in deze paragraaf geen percentages. We noemen alleen de aantallen. Aan de resultaten van dit deel van het onderzoek mogen geen conclusies verbonden worden. Wat is uw relatie met de persoon aan wie u de mantelzorg verleent? Bij deze vraag konden de respondenten meerdere antwoordalternatieven aankruisen. n Uw partner

6

Uw kind(eren)

2

Uw ouder(s)

4

Uw schoonfamilie

0

Een ander familielid (bijvoorbeeld uw broer, zus, oom, tante, grootouder, et cetera)

2


1

Uw buur

0

Anders

0

Tabel 21. Relatie tussen mantelzorger en zorgontvanger Ook bij de groep ‘bekende’ mantelzorgers zien we dat de meeste mantelzorgers zorgen voor iemand met wie ze een directe relatie hebben, zoals een partner of ouder. Hoe lang geeft u mantelzorg? n Korter dan 3 maanden

0


1

1 tot en met 2 jaar

0

3 tot en met 5 jaar

2

Langer dan 5 jaar

10

Tabel 22. Periode waarover mantelzorg wordt gegeven De meeste mantelzorgers die bekend zijn bij het Meldpunt Vrijwillige Zorg, verlenen al langer dan vijf jaar zorg aan de zorgontvanger.

23



Hoeveel uur per week verleent u gemiddeld mantelzorg (inclusief reistijd)? n Minder dan 1 uur per week

0


1


3

9 tot en met 16 uur

3

17 tot en met 24 uur

1

Meer dan 24 uur per week

6

Tabel 23. Aantal uren per week dat een mantelzorger zorg verleent De helft van de mantelzorgers verleent zeventien of uren per week zorg aan de zorgontvanger. De ander helft verleent minder dan zeventien uren per week hulp. Wat is de aard van ziekte of beperking waar de zorgvrager lijdt? Bij deze vraag konden de respondenten meerdere antwoordalternatieven aankruisen. n ADHD

1

Autisme

0

CVA/beroerte

3

Dementie

3

Kanker

0


7

Multiple sclerose

0

Parkinson

1


0


0

Anders, zoals: 1) ouderdom, 2) hersenletsel, 3) longproblemen, 4) hartproblemen, 5) reuma en 6) visuele beperkingen

9

Tabel 24. Aard van de aandoening van de zorgontvangers De drie meest voorkomende beperkingen zijn: - Lichamelijke beperking - CVA/beroerte - Verstandelijke beperking.

24



Wat is / zijn voor u de belangrijkste beweegreden(en) om mantelzorger te worden? Bij deze vraag konden de respondenten meerdere antwoordalternatieven aankruisen. n Ik vind dat ik een verplichting heb tegenover de zorgvrager

8

De zorgvrager wil graag thuis blijven wonen

6


8


0

Het geeft mij voldoening

2

Ik heb geen andere keuze dan zelf de zorg op me te nemen

2

Er is geen professionele hulp beschikbaar

0

De professionele hulp schiet tekort

0

Anders: 1) zo gegroeid en 2) zolang het kan los ik het zelf op

2

Tabel 25. Beweegredenen om mantelzorg te verlenen De belangrijkste redenen om mantelzorg te verlenen zijn: • De opvatting dat men een ‘verplichting’ heeft ten opzichte van de zorgvrager • Uit liefde of genegenheid voor de zorgvrager • De zorgvrager wil graag thuis blijven wonen. Uit welke activiteiten bestaat de mantelzorg die u verleent? Bij deze vraag konden de respondenten meerdere antwoordalternatieven aankruisen. n Huishoudelijke taken, zoals de was doen, strijken, poetsen

8


10


5


5

Administratieve taken, zoals het helpen bij bankzaken en het invullen van formulieren

10


8

Oppassen

0


9

24-uurs zorg

4

Anders: 1) persoonlijke verzorging, 2) in de gaten houden, 3) kleine klusjes en 4) in het weekeinde is de zorgontvanger thuis

0

Tabel 26. Taken van mantelzorgers 25



De drie belangrijkste taken die mantelzorgers op zich nemen zijn: Persoonlijke verzorging Administratieve taken Verzorging van medicijnen.

-

Kunt u op een schaal van 1 tot 10 aangeven hoe u uw werk als mantelzorger ervaart? 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

0

2

0

0

3

1

1

6

0

1

Tabel 27. Gepercipieerde belasting van mantelzorgers Op een schaal van 1 (= heel licht) tot 10 (= heel zwaar) konden de mantelzorgers aangeven hoe zij hun werk als mantelzorger ervaren. Op deze schaal gaven de mantelzorgers gemiddeld een 6,4. De waarde 8 is het vaakst gegeven. Acht van de veertien mantelzorgers hebben de waarde 7 of hoger aangekruist. Dat betekent dat zij de zorg als zwaar ervaren. In het onderstaande kader geeft een aantal respondenten een toelichting bij de reden waarom zij de mantelzorg (soms) als zwaar ervaren: • • • • • • • •

“Alles blijven herhalen en sturen.” “(…) intensieve verzorging, zowel fysiek als mentaal.” “Ga iedere dag op bezoek bij mijn partner. Ben zelf 86 jaar en heb ook wel enige gebreken. Maar zolang als ik kan, voel ik me verplicht zoveel mogelijk er voor hem te zijn.” “Doordat ik ook 36 uur werk is het soms wel moeilijk te combineren.” “Soms valt het mij wel eens zwaar mijn ‘eigen’ leven te moeten aanpassen aan zijn steeds grotere beperkingen.” “Soms goed, soms te zwaar.” “Wordt zwaarder door de leeftijd.” “Zwaarder wordend naarmate de tijd verstrijkt en de klachten verergeren.”

Kunt u de zorg voor de zorgvrager delen met iemand anders?. n 7 0 0 6

Ja, en ook voldoende Ja, maar onvoldoende Nee, maar ik zou dat wel graag willen Nee, maar dat is ook niet nodig

Tabel 28. De mogelijkheid om de zorg te delen met iemand anders Zeven van de dertien respondenten geven aan dat zij de zorg met iemand anders kunnen delen en geven tevens aan dat dit ook voldoende is. De andere zes respondenten kunnen de zorg niet met iemand anders delen, maar dat is volgens hen ook niet nodig. Drie respondenten geven in het onderstaande kader een toelichting: • • •

“Met partner samen.” “Met zussen en broer en soms ook andere familie.” Door de zoon en een kleinkind van de respondent.

26



Hebt u het gevoel dat u voldoende tijd voor uzelf overhoudt? n Ja Nee

12 2

Tabel 29. Houden mantelzorgers voldoende tijd voor zichzelf over? Twaalf van de veertien respondenten geven aan dat zij voldoende tijd voor zichzelf overhouden. Twee respondenten zeggen dat zij niet voldoende tijd voor zichzelf overhouden. Een zestal respondenten geeft een toelichting bij het gegeven antwoord in het volgende kader: • • • • • •

“Meestal wel.” “Niet altijd, altijd vervanging.” “Probeer het wel.” “Sinds hij in een instelling woont, wel.” “Soms niet.” “(…) in de zomer is het drukker vanwege de tuin en de klusjes rond het huis, maar dat doe ik graag.”

In de gemeente Geldermalsen is er het Meldpunt Vrijwillige Zorg. Deze organisatie ondersteunt mantelzorgers. Bent u bekend met het Meldpunt Vrijwillige Zorg? Ja, en ik maak ook gebruik van hun diensten Ja, maar ik heb geen behoefte aan hun diensten Ja, maar ik maak (nog) geen gebruik van hun diensten, omdat: • “Ik alles zelf nog kan doen.” • “Nog niet van toepassing.” Nee

n 0 4 5 5

Tabel 30. Bekendheid Meldpunt Vrijwillige Zorg Van de veertien respondenten van dit deel van het onderzoek, maakt nog geen enkele respondent gebruik van de diensten van het Meldpunt Vrijwillige Zorg. Negen respondenten zijn wel bekend met het Meldpunt Vrijwillige Zorg. Vier respondenten hebben geen behoefte aan de diensten en vijf respondenten maken nog geen gebruik van de diensten. Vijf respondenten kennen het Meldpunt Vrijwillige Zorg helemaal niet.

27



Wat vindt u van het Meldpunt Vrijwillige Zorg als het gaat om: n Openingstijden Telefonische bereikbaarheid Inzicht hebben in uw situatie als mantelzorger

Zeer tevreden

Tevreden

1

1

1

1

1

1

De informatie over de ondersteuning aan mantelzorgers via het Geldermalsen Magazine

2

De informatie over de ondersteuning aan mantelzorgers via de website www.swogeldermalsen.nl

1

1

Het aanvragen van ondersteuning

1

1

De keuzemogelijkheid tussen verschillende vormen van ondersteuning voor mantelzorgers

2

1

Ontevreden

Zeer ontevreden

1

1

1

Tabel 31. Mate van tevredenheid over het Meldpunt Vrijwillige Zorg Slechts enkele respondenten hebben deze vraag beantwoord. Ze zijn allemaal tevreden over het functioneren van het Meldpunt Vrijwillige Zorg.

28



Wat vindt u van de diensten die het Meldpunt Vrijwillige Zorg u heeft aangeboden, voor zover u daar als mantelzorger gebruik van maakt? Zeer tevreden

Tevreden

1

1

Ontevreden

Zeer ontevreden

Advies en ondersteuning in uw eigen specifieke situatie Informatie geven over diverse vormen van professionele ondersteuning en zorg Het versterken van uw eigen sociale netwerk Informatie geven over het tijdelijk overnemen van de zorg door vrijwilligers of door tijdelijke opvang, zodat uzelf minder belast wordt Informatie geven over het aanvragen van ondersteuning Dag van de Mantelzorg

2

Nieuwsbrief2

1

1

Anders, namelijk: ---------------------------------Tabel 32. Mate van tevredenheid over de diensten van het Meldpunt Vrijwillige Zorg Uit de bovenstaande tabel blijkt dat deze groep mantelzorgers inderdaad niet gebruikmaakt van de diensten van het Meldpunt Vrijwillige Zorg. Opvallend is dat twee respondenten wel een waardering geven voor de dag van de mantelzorg. Blijkbaar wordt de dag van de mantelzorg niet geassocieerd met het Meldpunt Vrijwillige Zorg. Datzelfde geldt voor de respondent die een waardering geeft voor de nieuwsbrief. Wat vindt u van de ondersteuning die u hebt ontvangen?

De mate waarin de ondersteuning voldoet aan uw behoefte

n

Zeer tevreden

1

1

Tevreden

Ontevreden

Zeer ontevreden

De mate waarin de ondersteuning u in staat stelt om beter te functioneren als mantelzorger Tabel 33. Mate van tevreden over de diensten van het Meldpunt Vrijwillige Zorg 2

Het Meldpunt Vrijwillige Zorg verzorgt geen nieuwsbrieven. De gemeente Geldermalsen wel, en vermoedelijk doelt deze respondent daar op..

29



Deze respondent is zeer tevreden over de ontvangen ondersteuning. Welk rapportcijfer geeft u als totaaloordeel voor het Meldpunt Vrijwillige Zorg? 1

2

3

4

5

6

7

8

1

1

9

10

Tabel 34. Rapportcijfer voor het Meldpunt Vrijwillige Zorg De twee respondenten die een rapportcijfer hebben gegeven voor het Meldpunt Vrijwillige Zorg, geven beiden een zeer ruime voldoende. Welke vormen van ondersteuning zou u willen ontvangen? n Een financiële bijdrage voor extra kosten in verband met bijvoorbeeld vervoerskosten

2

Dat de zorg soms tijdelijk wordt overgenomen (respijtzorg) Lotgenotenbijeenkomsten, waar u uw ervaringen met anderen kunt delen

1

Emotionele ondersteuning Informatie en advies Bemiddeling tussen bijvoorbeeld u en de gemeente of zorgleveranciers Maatregelen om de combinatie zorg / werk beter mogelijk te maken Hulp bij het huishouden voor de zorgvrager ter ontlasting van u als mantelzorger Hulpmiddelen om de zorg beter mogelijk te maken, zoals een til-lift of een douchestoel Cursus over bijvoorbeeld het verzorgen van een persoon thuis of hoe om te gaan met zorgvragers met de ziekte van Alzheimer Een qua begeleiding en medische hulp verzorgde vakantie samen met de hulpbehoevende Hulp bij de verzorging van de zorgvrager Een financiële bijdrage voor extra kosten in verband met bijvoorbeeld vervoerskosten Dat de zorg soms tijdelijk wordt overgenomen (respijtzorg) Tabel 35. Gewenste vormen van ondersteuning Twee respondenten zouden graag een financiële bijdrage willen ontvangen en één wil graag een lotgenotenbijeenkomst bijwonen om ervaringen te kunnen delen met anderen. Eén respondent geeft aan graag naar ‘mantelzorg yoga’ te willen, ‘zoals het eerst was’.

30



Kent u het mantelzorgcompliment? Ja, en ik ontvang ook het mantelzorgcompliment

n 3

Ja, maar ik ontvang het niet, omdat: Nee, ik ken het mantelzorgcompliment niet

1 10

Tabel 36. Bekendheid mantelzorgcompliment Tien mantelzorgers uit dit deel van het onderzoek zijn niet bekend met het mantelzorgcompliment. Drie mantelzorgers ontvangen het mantelzorgcompliment wel. Eén mantelzorger zegt het mantelzorgcompliment wel te kennen, maar het niet te ontvangen. In het onderstaande kader staat een drietal reacties van mantelzorgers: •

• •

“De aanvraag is in november pas ingediend op advies van de thuiszorg die we toen voor wondverzorging hadden, die vertelde over het mantelzorg compliment en zei dat ik daar al jaren recht op had, maar wij kenden het niet. Heb het dus nu pas aangevraagd en al.” “Maar wil het wel het wel graag ontvangen (…).” “Wij niet weten dat het bestaat. Hoe kunnen wij dit aanvragen? Graag snel een antwoord.”

Bent u bekend met de verlofmogelijkheid voor mantelzorgers? n 1 3 8

Ja, en ik maak ook gebruik van de verlofregeling Ja, maar ik maak er geen gebruik van, omdat: Nee, ik ben er niet mee bekend Tabel 37. Bekendheid verlofmogelijkheid

Van de twaalf respondenten die deze vraag hebben beantwoord, zeggen acht respondenten niet bekend te zijn met de verlofmogelijkheid. Eén respondent is er wel mee bekend en maakt ook gebruik van de verlofregeling voor mantelzorgers. Drie respondenten zijn wel bekend met de mogelijkheid om verlof op te nemen, maar maken er geen gebruik van. Zij geven hiervoor de volgende redenen: • • •

“Ik heb mijn werk opgezegd.” ”Ikzelf ben vutter.” “Niet van toepassing.”

31



Binnen de gemeente Geldermalsen is het Adviesorgaan Individuele Voorzieningen (AIV) betrokken bij de totstandkoming en de uitvoering van het Wmo-beleid. Weet u dat het AIV betrokken is bij de totstandkoming van het Wmo-beleid in de gemeente Geldermalsen? Ja

n 0

Nee

11

Tabel 38. Bekendheid AIV Gen enkele mantelzorger uit dit deel van het onderzoek is op de hoogte van de betrokkenheid van het AIV bij de totstandkoming van het Wmo-beleid in de gemeente Geldermalsen. Zou u graag meer informatie willen ontvangen over wat het AIV doet? Ja

n 8

Nee

3

Tabel 39. Geïnformeerd willen worden over het AIV Acht van de elf mantelzorgers willen graag geïnformeerd worden over de activiteiten van het AIV. Dit resultaat sluit aan bij de uitkomsten van dezelfde vraag aan de groep ‘onbekende’ mantelzorgers. Ook daar laat een meerderheid weten graag informatie over het AIV te ontvangen. Bent u een man of vrouw? Man Vrouw

n 3 11

Tabel 40. Verdeling respondenten qua geslacht Van de mantelzorgers die aan dit deel van het onderzoek hebben meegedaan, zijn elf respondenten vrouw en drie mantelzorgers man. Tot welke leeftijdscategorie behoort u? N Jonger dan 18 jaar 18 tot en met 30 jaar 31 tot en met 40 jaar 41 tot en met 50 jaar 51 tot en met 64 jaar 65 tot en met 74 jaar

0 0 0 3 5 3

75 jaar of ouder

3

Tabel 41. Verdeling respondenten qua leeftijd Alle mantelzorgers die aan dit deel van het onderzoek hebben meegedaan zijn ouder dan 41 jaar. Zes van hen zijn 65-plusser.

32



Hebt u naar aanleiding van deze vragenlijst nog vragen of opmerkingen? Of hebt u nog suggesties voor de gemeente om hun beleid ten aanzien van mantelzorgers te verbeteren? Een viertal respondenten heeft onderstaande opmerkingen gemaakt: •

• • •

“Bekendmaken van het mantelzorg compliment, daar wij het ook pas in november gehoord hebben zullen er wel meer mensen zijn die dit niet weten. Misschien een idee om bij de aanvraag van de materialen te wijzen op het mantelzorg compliment via de folder.” “Ik zou graag de mantelzorg-yoga weer willen in Geldermalsen. En een financiële bijdrage voor extra kosten in verband met vervoer (…). Mantelzorg middag was erg gezellig.” “Wat is het AIV?” “Wij hebben al vaker te maken gehad met WMO, maar hebben ons nooit verteld dat wij mantelzorger zijn van onze zoon.”

Uit de bovenstaande opmerkingen blijkt dat er vooral behoefte is aan informatie voor mantelzorgers.

33



3.3.3 Mantelzorgers die in het recente verleden zorg hebben verleend Aangezien slechts zes voormalige mantelzorgers hebben meegedaan aan dit deel van het onderzoek, gebruiken we in deze paragraaf geen percentages. We noemen alleen de aantallen. Aan de resultaten van dit deel van het onderzoek mogen geen conclusies worden verbonden. Bent u een man of vrouw? Man Vrouw

n 2 4

Tabel 42. Verdeling respondenten qua geslacht Van de voormalige mantelzorgers die aan dit deel van het onderzoek hebben meegedaan, zijn vier respondenten vrouw en twee mantelzorgers man. Tot welke leeftijdscategorie behoort u? Jonger dan 18 jaar 18 tot en met 30 jaar 31 tot en met 40 jaar 41 tot en met 50 jaar 51 tot en met 64 jaar 65 tot en met 74 jaar 75 jaar of ouder

N 0 0 0 0 0 3 3

Tabel 43. Verdeling respondenten qua leeftijd Alle voormalige mantelzorgers die aan dit deel van het onderzoek hebben meegedaan zijn 65 jaar of ouder. Wat was uw relatie met de persoon of personen aan wie u de mantelzorg hebt verleend? Bij deze vraag konden de respondenten meerdere antwoordalternatieven aankruisen. n Uw partner

5

Uw kind(eren)

1

Uw ouder(s)

0

Uw schoonfamilie

1

Een ander familielid (bijvoorbeeld uw broer, zus, oom, tante, grootouder, etc.)

1


1

Uw buur

0

Anders

0

Tabel 44. Relatie tussen mantelzorger en zorgontvanger In de meeste gevallen heeft deze groep voormalige mantelzorgers zorg verleend aan haar partner.

34



Hoe lang hebt u mantelzorg verleend? n Korter dan 3 maanden

0


2

1 tot en met 2 jaar

0

3 tot en met 5 jaar

0

Langer dan 5 jaar

4

Tabel 45. Periode waarover mantelzorg wordt gegeven Vier van de zes voormalige mantelzorgers hebben langer dan vijf jaar zorg verleend. Twee voormalige mantelzorgers hebben tussen drie maanden en één jaar zorg verleend. Wat was de aard van ziekte of beperking waar de zorgvrager lijdt? Bij deze vraag konden de respondenten meerdere antwoordalternatieven aankruisen. n ADHD

0

Autisme

0

CVA/beroerte

0

Dementie

0

Kanker

4


2

Multiple sclerose

0

Parkinson

0


0


1

Anders, zoals: reuma

2

Tabel 46. Aard van de aandoening van de zorgontvangers In de meeste gevallen leed de zorgvrager aan kanker. In de andere gevallen was er sprake van een lichamelijke of verstandelijke beperking.

35



Uit welke activiteiten bestond de mantelzorg die u verleende? Bij deze vraag konden de respondenten meerdere antwoordalternatieven aankruisen. n Huishoudelijke taken, zoals de was doen, strijken, poetsen

5


4


4


3

Administratieve taken, zoals het helpen bij bankzaken en het invullen van formulieren

2


5

Oppassen

2


5

24-uurs zorg

3

Anders: visite ontvangen

1

Tabel 47. Taken van mantelzorgers Het uitvoeren van huishoudelijke taken, het bieden van begeleiding en het verzorgen van medicijnen waren de belangrijkste taken die de voormalige mantelzorgers hebben uitgevoerd. Wat was / waren voor u de belangrijkste beweegreden(en) om mantelzorger te worden? Bij deze vraag konden de respondenten meerdere antwoordalternatieven aankruisen. n Ik vond dat ik een verplichting had tegenover de zorgvrager

3

De zorgvrager wilde graag thuis blijven wonen

0


5


2

Het gaf mij voldoening

0

Ik had geen andere keuze dan zelf de zorg op me te nemen

1

Er was geen professionele hulp beschikbaar

1

De professionele hulp schoot tekort

1

Anders: ”Het is ons overkomen en het kwam op ons pad. In ons huwelijk.”

1

Tabel 48. Beweegredenen om mantelzorg te verlenen Bij deze groep respondenten was de belangrijkste reden om mantelzorg te verlenen liefde of genegenheid voor de zorgontvanger.

36



Kunt u op een schaal van 1 tot 10 aangeven hoe u uw werk als mantelzorger hebt ervaren? 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

0

0

0

0

0

1

0

3

0

0

Tabel 49. Gepercipieerde belasting van mantelzorgers Op een schaal van 1 (= heel licht) tot 10 (= heel zwaar) konden de mantelzorgers aangeven hoe zij hun werk als mantelzorger ervaren. De waarde 8 is het vaakst gegeven, namelijk door drie van de vier voormalige mantelzorgers. Eén voormalige mantelzorger heeft door middel van de waarde 6 de belasting die hij/zij ervoer uitgedrukt. In het onderstaande kader geven de vier respondenten een toelichting bij de reden waarom zij de mantelzorg (soms) als zwaar ervoeren: • • • •

“De tijd van ziekte hebben wij samen gedragen. Lief en leed gedeeld.” “De zorg werd het laatste jaar steeds zwaarder en kwam er verpleeghulp bij.” “Kon niets meer zelf. Helpen met eten-zitten-liggen. Ondersteunen naar po, stoel, etc. Was de hele dag aan het koken, als hij maar iets at. Laatste 5 maanden was er hulp en nachthulp.” “Ik wil het niet te zwaar maken.”

Kon u de zorg voor de zorgvrager delen met iemand anders? Bijvoorbeeld met uw partner, kind, vriend(in) of kennis? n Ja, en ook voldoende 3 Ja, maar onvoldoende 1 Nee, maar ik zou dat wel graag willen 1 Nee, maar dat is ook niet nodig 0 Tabel 50. De mogelijkheid om de zorg te delen met iemand anders Alle vijf de respondenten geven impliciet aan dat zij de behoefte hadden om de zorg voor de zorgontvanger te kunnen delen. Drie respondenten konden die zorg ook daadwerkelijk delen met iemand. Één respondent kon de zorg wel met iemand anders delen, maar dit was onvoldoende. Eén respondent kon de zorg voor zorgontvanger niet met iemand anders delen, maar had daar wel behoefte aan. Drie respondenten hebben aangegeven met wie zij de zorgen konden delen: • • •

“We hebben het met onze kinderen en kleinkinderen en familie kunnen delen.” “Laatste weken verpleeghulp en vptz-hulp” “Vooral door de kinderen en buren.”

Had u het gevoel dat u voldoende tijd voor uzelf overhield? Ja

n 2

Nee

3

Tabel 51. Hebben de voormalige mantelzorgers voldoende tijd voor zichzelf overgehouden? Twee van de vijf respondenten geven aan dat zij voldoende tijd voor zichzelf overhielden toen zij als mantelzorger actief waren. Drie respondenten zeggen dat zij niet voldoende tijd voor zichzelf overhielden. Drie respondenten geven een toelichting bij hun antwoord in het volgende kader: • • •

“De tijd was goed besteed. Met dankbaarheid.” “De hele dag en nacht in het teken van de zorg.” “Met uitzondering van het laatste jaar.” 37



Hebt u als mantelzorger voldoende ondersteuning ontvangen? Ja Nee

n 3 0

Tabel 52. Hebben de voormalige mantelzorgers voldoende ondersteuning ontvangen? De drie respondenten die de vraag hebben beantwoord, geven alle drie aan voldoende ondersteuning te hebben ontvangen. Alle drie hebben ze thuiszorg ontvangen. Geef aan in hoeverre u het eens of oneens bent met de volgende stellingen: Op het moment dat de zorg stopte, … n

Helemaal mee eens

Mee eens

Mee oneens

Helemaal mee oneens

… ging mijn eigen gezondheid achteruit

5

1

4

… had ik graag nazorg ontvangen van een professionele organisatie, zoals Thuiszorg, MEE of van het Meldpunt Vrijwillige Zorg

5

4

1

… kon ik mij moeilijk aansluiten bij groepen mensen

5

3

2

Tabel 53. Situatie mantelzorger na beëindiging van de zorg Uit de bovenstaande tabel blijkt dat niemand van de voormalige mantelzorgers zelf te maken heeft gekregen met gezondheidsproblemen van de zorgverlening. Tevens hebben deze voormalige mantelzorgers geen behoefte aan nazorg. Ten slotte geeft deze groep aan weinig of geen moeite te hebben om zich aan te sluiten bij andere groepen mensen.

38



In Nederland wordt in veel onderzoeken gebruik gemaakt van de zogenaamde gemisintensiteitsschaal, meestal de eenzaamheidsschaal genoemd. De Jong Gierveld en Kamphuis hebben deze schaal ontwikkeld voor het meten van eenzaamheid onder volwassenen tussen de 25 en 75 jaar bij onderzoeken met verschillende onderzoeksmethoden, waaronder face-to-face interviews en schriftelijke/telefonische ondervraging. Uit onderzoeken, waarbij dit instrument gebruikt is, blijkt dat de gemisintensiteitsschaal redelijk robuust is voor diverse leeftijden. Bovendien discrimineert de schaal over het algemeen goed tussen zeer ernstig eenzamen, ernstig en matig eenzamen en niet-eenzamen. Met de gemisintensiteitsschaal kan zowel sociale als emotionele eenzaamheid gemeten worden, evenals de ernst van de eenzaamheid (zeer ernstig, ernstig, matig).3 We hebben ervoor gekozen om deze stellingen ook voor te leggen aan de voormalige mantelzorgers om te zien of zij na de beëindiging van hun zorg gevoelens van eenzaamheid hebben overgehouden. Geef aan in hoeverre u het eens of oneens bent met de volgende stellingen: n Er is altijd wel iemand in mijn omgeving bij wie ik met mijn dagelijkse probleempjes terecht kan Ik mis een echt goede vriend of vriendin

Helemaal mee eens

Mee eens

4

4

4

3

Mee oneens

1

Ik ervaar een leegte om mij heen

5

1

4

Er zijn genoeg mensen op wie ik in geval van narigheid kan terugvallen

6

2

3

Ik mis gezelligheid om mij heen

4

2

2

Ik vind mijn kring van kennissen te beperkt

5

2

2

Ik heb veel mensen op wie ik volledig kan vertrouwen

4

3

1

Er zijn voldoende mensen met wie ik mij nauw verbonden voel

6

2

3

1

Ik mis mensen om me heen

4

1

2

1

4

1

3

5

3

2

Vaak voel ik me in de steek gelaten Wanneer ik daar behoefte aan heb, kan ik altijd bij mijn vrienden terecht

Helemaal mee oneens

1

1

Tabel 54. Situatie mantelzorger na beëindiging van de zorg Sommatie van het antwoord op de elf onderdelen levert een schaalscore op van 0 tot 11. Hoe hoger de score, des te eenzamer men is. Een score van 3 of hoger is indicatief voor de aanwezigheid van eenzaamheid. We hebben de eenzaamheidsscores per persoon berekend en komen tot de volgende conclusie: 3

Bron: http://www.vilans.nl/smartsite.dws?id=65265

39



1 0 0 0 0

Stelling Respondent 1 Respondent 2 Respondent 3 Respondent 4 Respondent 5 Respondent 6

2 1 1 1 0

3 1 1 1 1 1

4 0 1 0 0 0 0

5 1 1 1 0

6 1 1 0 0 0

7 1 0 0 0

8 0 1 0 0 0 0

9 1 1 1 0

10 0 0 1 0

11 0 1 0 1 0

Totaal 5 9 1 6 0 1

Tabel 55. Eenzaamheidsscores per respondent Op basis van de bovenstaande scores per respondent kunnen we stellen dat één respondent (t.w. respondent 2) ernstig eenzaam is. Het gaat bij deze respondent vooral om emotionele eenzaamheid. Twee respondenten (1 en 4) zijn matig eenzaam. Ook bij deze twee respondenten gaat het vooral om emotionele eenzaamheid. Bij de andere drie kunnen we op basis van deze gegevens niet spreken van eenzaamheid. Verder hebben we aan de voormalige mantelzorgers gevraagd hoe zij zich de afgelopen twaalf maanden meestal voelde. Hieronder zijn zeven gezichtjes afgebeeld die gevoelens weergeven. Wilt u het hokje aankruisen onder het gezichtje dat het meest overeenkomt met hoe u zich in de afgelopen 12 maanden meestal voelde?

1

6

3

2

4

Tabel 56. Eenzaamheidsscores per respondent (Let op! Het gaat hier om de nummers van de respondenten in plaats van de aantallen.) Opvallend is dat respondent 1, die zich conform de vorige vraag matig eenzaam voelt, zich het beste heeft gevoeld de afgelopen twaalf maanden. Dit duidt erop dat gevoelens van eenzaamheid en somberheid niet altijd hand in hand gaan. Bij de andere twee respondenten (2 en 4) lijken deze twee emoties wel wat meer in elkaars verlengde te liggen. Beiden voelen zich (matig) somber. De andere twee respondenten (3 en 6) hebben volgens de vorige vraag geen gevoelens van eenzaamheid en voelen zich ook niet somber. .

40



Bent u in contact gekomen met lotgenoten, nadat uw taken als mantelzorger waren weggevallen? n 1 0 4

Ja, ik heb contact gehad met lotgenoten Nee, maar ik had ik wel behoefte aan Nee, en daar had ik ook geen behoefte aan Tabel 57. Behoefte aan contact met lotgenoten

Van de vijf respondenten zegt één contact te hebben met lotgenoten. De andere vier respondenten hebben geen contact met lotgenoten en hebben daar ook geen behoefte aan. Bent u op de hoogte waar u als voormalig mantelzorger terecht kunt als u vragen hebt of ondersteuning nodig hebt? n Ja 1 Nee, maar ik weet wel hoe ik daarachter kan komen 2 Nee, maar ik weet ook niet hoe ik daarachter kan komen 2 Tabel 58. Bekendheid informatievoorziening voor voormalige mantelzorgers Eén van de vijf respondenten is op de hoogte waar hij of zij terecht kan voor vragen of ondersteuning. Twee respondenten weten dat niet, maar weten wel hoe ze daarachter kunnen komen. Tot slot weten twee respondenten ook niet waar ze aan die informatie kunnen komen. Bent u bekend met het Meldpunt Vrijwillige Zorg? n 1 1 3

Ja, en ik maak ook gebruik van hun diensten Ja, maar ik maak geen gebruik van hun diensten Nee Tabel 59. Bekendheid Meldpunt Vrijwillige Zorg

Drie van de vijf respondenten zijn niet bekend met het Meldpunt Vrijwillige Zorg. Twee respondenten kennen het Meldpunt Vrijwillige Zorg wel en één respondenten maakt er ook daadwerkelijk gebruik van. Hebt u naar aanleiding van deze vragenlijst nog vragen of opmerkingen? Of hebt u nog suggesties voor de gemeente om hun beleid ten aanzien van (voormalige) mantelzorgers te verbeteren? Twee respondenten geven een reactie op deze vraag: • •

“De zorg is zorgen voor elkaar.” “Kwam niet in aanmerking voor een attentie voor mantelzorgers omdat mijn vrouw reeds was overleden.”

41



BIJLAGE 1: UITNODIGING VOOR ‘ONBEKENDE’ MANTELZORGERS Geldermalsen, 24 juni 2010 Geachte, Sinds januari 2007 is de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in werking getreden. Door deze wet zijn veel welzijn- en zorgtaken onder de verantwoordelijkheid van gemeenten gekomen. De verantwoordelijkheid voor mantelzorgers is eveneens nadrukkelijk overgedragen aan gemeenten. Gemeenten hebben onder andere als taak om overbelasting te voorkomen, adequate ondersteuning te bieden en om de emancipatie en participatie van mantelzorgers te bevorderen. Wat is een mantelzorger eigenlijk? Mantelzorgers zorgen langdurig en onbetaald voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende partner, ouder, kind of ander familielid, vriend of kennis. Mantelzorgers zijn geen beroepsmatige zorgverleners, maar geven zorg omdat zij een persoonlijke band hebben met degene voor wie ze zorgen. Mantelzorg is niet hetzelfde als de alledaagse zorg die aan bijvoorbeeld een gezond kind wordt gegeven. De gemeente Geldermalsen wil graag meer te weten komen over mantelzorgers, om deze belangrijke groep beter te kunnen ondersteunen. Is er iemand in uw omgeving – bijvoorbeeld uw partner, kind, ouder, familielid, vriend of buur – die vrijwillig voor u zorgt? Zo ja, wilt u dan alstublieft de bijgevoegde vragenlijst aan uw mantelzorger geven en hem of haar verzoeken deze in te vullen? Heeft u geen mantelzorger, dan verzoeken wij u deze uitnodiging en deze vragenlijst als niet verzonden te beschouwen. Vragenlijst De vragenlijst bestaat uit maximaal 23 vragen. Het invullen van de vragenlijst duurt ongeveer tien minuten. Alleen als veel mantelzorgers aan het onderzoek meedoen, krijgt de gemeente een goed inzicht in het belangrijke werk van mantelzorgers. Daarom verzoeken wij u vriendelijk om aan uw mantelzorger te vragen of hij/zij mee wil doen aan dit onderzoek. Meedoen De mantelzorger kan meedoen aan het onderzoek door de vragenlijst in te vullen en terug te sturen in de bijgesloten envelop. Een postzegel is niet nodig. Wij ontvangen de vragenlijst graag uiterlijk 3 mei aanstaande terug. Resultaten van het onderzoek De resultaten van het onderzoek worden gepubliceerd in het Geldermalsen Magazine en op de website van de gemeente Geldermalsen. Hulp bij het invullen? Voor vragen over het onderzoek of als u graag geholpen wilt worden het invullen van de vragenlijst, kunt u contact opnemen met Lenneke van Maren van het Meldpunt vrijwillige zorg, 0345-573688. We willen u en uw mantelverzorger bij voorbaat hartelijk danken voor uw medewerking, waarmee u helpt om de dienstverlening aan mantelzorgers van de gemeente Geldermalsen te verbeteren. Hoogachtend, Burgemeester en wethouders van Geldermalsen, Namens deze

G.J.A.M. van der Hork, hoofd Samenleving

42



BIJLAGE 2: HERINNERINGSBRIEF VOOR ‘ONBEKENDE’ MANTELZORGERS Geldermalsen, 24 juni 2010. Geachte mevrouw/mijnheer De gemeente Geldermalsen voert op dit moment een onderzoek uit onder mantelzorgers met het doel om mantelzorgers beter te kunnen ondersteunen. Twee weken geleden hebt u van ons een vragenlijst over mantelzorgers ontvangen. Misschien hebt u de vragenlijst al ingevuld en aan ons teruggestuurd. In dat geval verzoeken wij u deze brief als niet verzonden te beschouwen. Als u de vragenlijst nog niet hebt ingevuld en aan ons hebt teruggestuurd, dan willen wij u vriendelijk vragen om dit alsnog te doen. Pas als veel mantelzorgers aan het onderzoek meedoen, kan de gemeente Geldermalsen beter inspelen op de behoeften van mantelzorgers. Wij vragen u de vragenlijst in te vullen en vóór 3 mei 2010 terug te sturen in de bijgesloten envelop. Als u de envelop niet meer hebt, dan kunt u de vragenlijst in een eigen envelop sturen naar: Wmo-klanttevredenheidsonderzoek.nl Antwoordnummer 507 6560 VB Groesbeek Een postzegel is dus niet nodig! Voor vragen over het onderzoek of als u graag geholpen wilt worden het invullen van de vragenlijst, kunt u contact opnemen met Lenneke van Maren van het Meldpunt vrijwillige zorg, 0345-573688. Wij hopen dat u de vragenlijst wilt invullen en aan ons wilt terugsturen. Wij danken u bij voorbaat hartelijk voor uw medewerking. Hoogachtend en met vriendelijke groet, Burgemeester en wethouders van Geldermalsen, namens dezen,

G.J.A.M. van der Hork, hoofd Samenleving.

43



BIJLAGE 3: VRAGENLIJST VOOR ‘ONBEKENDE’ MANTELZORGERS Mantelzorg 1.

Verleent u zorg aan iemand in uw omgeving?

o Ja o Nee (U hoeft deze vragenlijst niet in te vullen en op te sturen.) 2.

Wat is uw relatie met de persoon of personen aan wie u de mantelzorg verleent? Meerdere antwoorden mogelijk

□ Uw partner □ Uw kind □ Uw ouder(s) □ Uw schoonfamilie □ Ander familielid (bijvoorbeeld broer, zus, oom, tante, grootouder, et cetera) □ Vriend of kennis □ Buur □ Anders, namelijk: __________________________________________________ 3.

Hoe lang verleent u al mantelzorg?

o Korter dan 3 maanden o 3 maanden tot 1 jaar o 1 tot en met 2 jaar o 3 tot en met 5 jaar o Langer dan 5 jaar 4.

Hoeveel uur per week verleent u gemiddeld mantelzorg (inclusief eventuele reistijd)?

o Minder dan 1 uur per week o 1 tot en met 4 uur per week o 5 tot en met 8 uur per week o 9 tot en met 16 uur per week o 17 tot en met 24 uur per week o Meer dan 24 uur per week

44



5.

Wat is de aard van ziekte of beperking, waar de zorgvrager aan lijdt? Meerdere antwoorden mogelijk.

□ ADHD □ Autisme □ CVA / beroerte □ Dementie □ Kanker □ Lichamelijke beperking □ Multiple Sclerose (MS) □ Parkinson □ Psychische beperkingen □ Verstandelijke beperking □ Anders, namelijk: ____________________________________________________ 6.

Wat is / zijn voor u de belangrijkste beweegreden(en) om mantelzorger te worden? Meerdere antwoorden mogelijk.

□ Ik vind dat ik een verplichting heb tegenover de zorgvrager □ De zorgvrager wil graag thuis blijven wonen □ Uit liefde of genegenheid tegenover de zorgvrager □ Vanwege mijn religieuze overtuiging □ Het geeft mij voldoening □ Ik heb geen andere keuze dan zelf de zorg op me te nemen □ Er is geen professionele hulp beschikbaar □ De professionele hulp schiet tekort □ Anders, namelijk: ____________________________________________________ 7.

Uit welke activiteiten bestaat de mantelzorg die u verleent? Meerdere antwoorden mogelijk.

□ Huishoudelijke taken, zoals de was doen, strijken, poetsen □ Persoonlijke verzorging, zoals douchen of wassen, helpen aankleden □ Hulp bij koken, eten en drinken □ Emotionele ondersteuning, zoals aandacht door middel van gesprekken, troost of afleiding □ Administratieve taken, zoals helpen bij bankzaken of het invullen van formulieren □ Begeleiden bij bijvoorbeeld boodschappen doen, doktersbezoek of de kapper □ Oppassen □ Verzorgen van medicijnen □ 24-uurs zorg □ Anders, namelijk: ______________________________________________

45



8.

Ontvangt u als mantelzorger ondersteuning of een hulpmiddel?

o Ja (ga verder met vraag 9 en 10.) o Nee, maar ik heb daar wel behoefte aan (ga verder met vraag 11.) o Nee, en ik heb daar ook geen behoefte aan (ga verder met vraag 12.) 9.

Welke vorm(en) van ondersteuning ontvangt u? En wat vindt u daarvan? Meerdere antwoorden mogelijk.

□ Een financiële bijdrage voor extra kosten in verband met bijvoorbeeld vervoerskosten. □ Soms wordt de zorg tijdelijk overgenomen, waarbij de hulpbehoevende thuis wordt verzorgd □ Soms wordt de zorg tijdelijk overgenomen, waarbij de hulpbehoevende in een zorginstelling wordt verzorgd

□ Lotgenotenbijeenkomsten, waar u uw ervaringen met anderen kunt delen □ Emotionele ondersteuning □ Informatie en advies □ Hulp bij het huishouden die u als mantelzorger ontvangt □ Hulpmiddelen om de zorg beter mogelijk te maken, zoals een til-lift of een douchestoel □ Cursus over bijvoorbeeld het verzorgen van een persoon thuis of hoe om te gaan met zorgvragers met dementie

□ Een qua begeleiding en medische hulp verzorgde vakantie samen met de hulpbehoevende □ Anders, namelijk: _______________________________________________ 10. Van welke organisatie ontvangt u ondersteuning? Indien niet van toepassing, dan kunt u deze vraag overslaan.

46



11. Welke vormen van ondersteuning zou u (nog meer) willen ontvangen? Meerdere antwoorden mogelijk

□ Een financiële bijdrage voor extra kosten in verband met bijvoorbeeld vervoerskosten. □ Dat de zorg soms tijdelijk wordt overgenomen □ Informatie over het aanvragen van een voorziening □ Advies en ondersteuning in uw eigen specifieke situatie □ Informatie over diverse vormen van professionele ondersteuning en zorg □ Het versterken van uw eigen sociale netwerk □ Lotgenotenbijeenkomsten, waar u uw ervaringen met anderen kunt delen □ Emotionele ondersteuning □ Hulp bij het huishouden □ Hulpmiddelen om de zorg beter mogelijk te maken, zoals een til-lift of een douchestoel □ Cursus over bijvoorbeeld het verzorgen van een persoon thuis of hoe om te gaan met zorgvragers met dementie

□ Een qua begeleiding en medische hulp verzorgde vakantie samen met de hulpbehoevende □ Anders, namelijk: ____________________________________________________ □ Geen 12. Kunt u op een schaal van 1 tot 10 aangeven hoe u uw werk als mantelzorger ervaart? Graag uw antwoord toelichten. 1 Heel licht

Ο

2 Ο

3 Ο

4 Ο

5 Ο

6 Ο

7 Ο

8 Ο

9 Ο

10 Ο

Zeer zwaar

Graag uw antwoord toelichten.

13. Kunt u de zorg voor de zorgvrager delen met iemand anders? Bijvoorbeeld met uw partner, kind, vriend(in) of kennis. Geef eventueel een toelichting.

o Ja, en ook voldoende o Ja, maar onvoldoende o Nee, maar ik zou dat wel graag willen o Nee, maar dat is ook niet nodig

47



14. Hebt u het gevoel dat u voldoende tijd voor uzelf overhoudt? Geef eventueel een toelichting.

o Ja o Nee

15. Bent u bekend met het Meldpunt Vrijwillige Zorg?

o Ja, en ik maak ook gebruik van hun diensten o Ja, maar ik heb geen behoefte aan hun diensten o Ja, maar ik maak (nog) geen gebruik van hun diensten, omdat (andere reden): _______________________________________________________________

o Nee De overheid heeft veel waardering voor het werk van mantelzorgers. Daarom kunnen mantelzorgers jaarlijks € 250 krijgen. Het mantelzorgcompliment is voor mantelzorgers die langdurig en intensief een familielid, partner, vriend of kennis verzorgen. Zorg waarvoor anders professionele hulp nodig is. Als de zorgvrager hem of haar daarvoor voordraagt, kan de mantelzorger het compliment bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB) aanvragen. 16. Kent u het mantelzorgcompliment?

o Ja, en ik ontvang ook het mantelzorgcompliment o Ja, maar ik ontvang het niet,

omdat:____________________________________________________________

o Nee, ik ken het mantelzorgcompliment niet Ongeveer één op de acht mantelzorgers combineert het werk met de zorgtaken. In sommige gevallen is verlof mogelijk. 17. Bent u bekend met de verlofmogelijkheid voor mantelzorgers?

o Ja, en ik maak ook gebruik van de verlofregeling o Ja, maar ik maak er geen gebruik van,

omdat:____________________________________________________________

o Nee, ik ben er niet mee bekend 18. Welke aanbevelingen hebt u voor de gemeente Geldermalsen om de dienstverlening aan u als mantelzorger te verbeteren?

48



Inspraak bij de gemeente Binnen de gemeente Geldermalsen is het AIV betrokken bij de totstandkoming en de uitvoering van het Wmo-beleid. 19. Weet u dat het AIV betrokken is bij de totstandkoming van het Wmo-beleid in de gemeente Geldermalsen?

o Ja (Ga verder met de volgende vraag.) o Nee (Ga verder met vraag 21.) 20. Wat vindt u van de wijze waarop het AIV opkomt voor uw belang?

o Zeer tevreden o Tevreden o Ontevreden o Zeer ontevreden 21. Zou u graag meer informatie willen ontvangen over wat het AIV doet?

o Ja o Nee Algemeen 22. Bent u een man of vrouw?

o Man o Vrouw 23. Tot welke leeftijdscategorie behoort u?

o Jonger dan 18 jaar o 18 tot en met 30 jaar o 31 tot en met 40 jaar o 41 tot en met 50 jaar o 51 tot en met 64 jaar o 65 tot en met 74 jaar o 75 jaar of ouder

49



De ondersteuning van mantelzorgers is een belangrijke taak voor de gemeente Geldermalsen. Mede naar aanleiding van uw antwoorden op de vragenlijst zal de gemeente die taak beter kunnen vervullen. De gemeente wil u graag op de hoogte houden door bijvoorbeeld het toesturen van een nieuwsbrief. Stelt u het als mantelzorger op prijs dat de gemeente Geldermalsen contact met u opneemt of u nadere informatie toestuurt?

o Ja (Vul hieronder uw naam, adres, telefoonnummer en eventueel e-mail in.) o Nee De heer / Mevrouw (streep door wat niet van toepassing is) Voorletters en achternaam: _____________________________________________ Straat en huisnummer: _________________________________________________ Plaats: _______________________________________________________________ Telefoonnummer: ______________________________________________________ E-mail: _______________________________________________________________

50



BIJLAGE 4: UITNODIGING VOOR ‘BEKENDE’ MANTELZORGERS Geachte mevrouw/mijnheer, Sinds januari 2007 is de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in werking getreden. Door deze wet zijn veel welzijn- en zorgtaken onder de verantwoordelijkheid van gemeenten gekomen. De verantwoordelijkheid voor mantelzorgers is eveneens nadrukkelijk overgedragen aan gemeenten. Gemeenten hebben onder andere als taak om overbelasting te voorkomen, adequate ondersteuning te bieden en om de emancipatie en participatie van mantelzorgers te bevorderen. Wat is een mantelzorger eigenlijk? Mantelzorgers zorgen langdurig en onbetaald voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende partner, ouder, kind of ander familielid, vriend of kennis. Mantelzorgers zijn geen beroepsmatige zorgverleners, maar geven zorg omdat zij een persoonlijke band hebben met degene voor wie ze zorgen. Mantelzorg is niet hetzelfde als de alledaagse zorg die aan bijvoorbeeld een gezond kind wordt gegeven. Wij willen als gemeente Geldermalsen graag weten welke zorgtaken mantelzorgers uitvoeren, hoe mantelzorgers hun zorgtaken ervaren en hoe mantelzorgers eventueel (beter) ondersteund kunnen worden. Volgens onze gegevens draagt u de zorg voor een partner, kind, ouder, familielid of bekende die ziek is of een beperking heeft. Om deze reden nodigen wij u van harte uit om mee te doen aan dit onderzoek. Het onderzoek wordt in opdracht van de gemeente Geldermalsen uitgevoerd door het onafhankelijke onderzoeksbureau Wmoklanttevredenheidsonderzoek.nl. Vragenlijst De vragenlijst bestaat uit maximaal 26 vragen. Het invullen van de vragenlijst duurt ongeveer tien minuten. Alleen als veel mantelzorgers aan het onderzoek meedoen, krijgt de gemeente een goed inzicht in het belangrijke werk van mantelzorgers. Daarom verzoeken wij u vriendelijk om mee te doen aan dit onderzoek. Meedoen De mantelzorger kan meedoen aan het onderzoek door de vragenlijst in te vullen en terug te sturen in de bijgesloten envelop. Een postzegel is niet nodig. Wij ontvangen de vragenlijst graag uiterlijk 3 mei aanstaande terug. Resultaten van het onderzoek De resultaten van het onderzoek worden gepubliceerd in het Geldermalsen Magazine en op de website van de gemeente Geldermalsen. Anoniem Het onderzoek is volledig anoniem. Dit betekent dat de gegeven antwoorden niet op persoonsniveau worden gerapporteerd en daarmee niet terug te leiden zijn naar individuele personen. Hulp bij het invullen? Voor vragen over het onderzoek of als u graag geholpen wilt worden het invullen van de vragenlijst, kunt u contact opnemen met Lenneke van Maren van het Meldpunt vrijwillige zorg, 0345-573688. We willen u en uw mantelverzorger bij voorbaat hartelijk danken voor uw medewerking, waarmee u helpt om de dienstverlening aan mantelzorgers van de gemeente Geldermalsen te verbeteren. Hoogachtend, Burgemeester en wethouders van Geldermalsen, Namens deze

G.J.A.M. van der Hork, hoofd Samenleving

51



BIJLAGE 5: HERINNERINGSBRIEF VOOR ‘BEKENDE’ MANTELZORGERS Geachte mevrouw/mijnheer De gemeente Geldermalsen voert op dit moment een onderzoek uit onder mantelzorgers met het doel om mantelzorgers beter te kunnen ondersteunen. Twee weken geleden hebt u van ons een vragenlijst over mantelzorgers ontvangen. Misschien hebt u de vragenlijst al ingevuld en aan ons teruggestuurd. In dat geval verzoeken wij u deze brief als niet verzonden te beschouwen. Als u de vragenlijst nog niet hebt ingevuld en aan ons hebt teruggestuurd, dan willen wij u vriendelijk vragen om dit alsnog te doen. Pas als veel mantelzorgers aan het onderzoek meedoen, kan de gemeente Geldermalsen beter inspelen op de behoeften van mantelzorgers. Wij vragen u de vragenlijst in te vullen en vóór 3 mei 2010 terug te sturen in de bijgesloten envelop. Als u de envelop niet meer hebt, dan kunt u de vragenlijst in een eigen envelop sturen naar: Wmo-klanttevredenheidsonderzoek.nl Antwoordnummer 507 6560 VB Groesbeek Een postzegel is dus niet nodig! Voor vragen over het onderzoek of als u graag geholpen wilt worden het invullen van de vragenlijst, kunt u contact opnemen met Lenneke van Maren van het Meldpunt vrijwillige zorg, 0345-573688. Wij hopen dat u de vragenlijst wilt invullen en aan ons wilt terugsturen. Wij danken u bij voorbaat hartelijk voor uw medewerking. Hoogachtend en met vriendelijke groet, Burgemeester en wethouders van Geldermalsen, namens dezen,

G.J.A.M. van der Hork, hoofd Samenleving.

52



BIJLAGE 6: VRAGENLIJST VOOR ‘BEKENDE’ MANTELZORGERS Mantelzorg 1. Wat is uw relatie met de persoon of personen aan wie u de mantelzorg verleent? Meerdere antwoorden mogelijk.

□ Uw partner □ Uw kind(eren) □ Uw ouder(s) □ Uw schoonfamilie □ Een ander familielid (bijvoorbeeld uw broer, zus, oom, tante, grootouder, et cetera) □ Een vriend of kennis □ Uw buur □ Anders, namelijk: ____________________________________________________ 2.

Hoe lang verleent u al mantelzorg?

o Korter dan 3 maanden o 3 maanden tot 1 jaar o 1 tot en met 2 jaar o 3 tot en met 5 jaar o Langer dan 5 jaar 3.

Hoeveel uren per week verleent u gemiddeld mantelzorg (inclusief reistijd)?

o 1 tot en met 4 uren per week o 5 tot en met 8 uren per week o 9 tot en met 16 uren per week o 17 tot en met 24 uren per week o Meer dan 24 uren per week 4.

Wat is de aard van ziekte of beperking, waar de zorgvrager aan lijdt? Meerdere antwoorden mogelijk.

□ ADHD □ Autisme □ CVA / beroerte □ Dementie □ Kanker □ Lichamelijke beperking □ Multiple Sclerose (MS) □ Parkinson □ Psychische beperkingen □ Verstandelijke beperking □ Anders, namelijk: ____________________________________________________ 53



5.

Wat is / zijn voor u de belangrijkste beweegreden(en) om mantelzorger te worden? Meerdere antwoorden mogelijk.

□ Ik vind dat ik een verplichting heb tegenover de zorgvrager □ De zorgvrager wil graag thuis blijven wonen □ Uit liefde of genegenheid tegenover de zorgvrager □ Vanwege mijn religieuze overtuiging □ Het geeft mij voldoening □ Ik heb geen andere keuze dan zelf de zorg op me te nemen □ Er is geen professionele hulp beschikbaar □ De professionele hulp schiet tekort □ Anders, namelijk: ____________________________________________________ 6.

Uit welke activiteiten bestaat de mantelzorg die u verleent? Meerdere antwoorden mogelijk.

□ Huishoudelijke taken, zoals de was doen, strijken, poetsen □ Persoonlijke verzorging, zoals douchen of wassen, helpen aankleden □ Hulp bij koken, eten en drinken □ Emotionele ondersteuning, zoals aandacht door middel van gesprekken, troost of afleiding □ Administratieve taken, zoals helpen bij bankzaken of het invullen van formulieren □ Begeleiden bij bijvoorbeeld boodschappen doen, doktersbezoek of de kapper □ Oppassen □ Verzorgen van medicijnen □ 24-uurs zorg □ Anders, namelijk: ______________________________________________ 7.

Kunt u op een schaal van 1 tot 10 aangeven hoe u uw werk als mantelzorger ervaart? 1 Heel licht

Ο

2 Ο

3 Ο

4 Ο

5 Ο

6 Ο

7 Ο

8 Ο

9 Ο

10 Ο


54


Zeer zwaar


8.

Kunt u de zorg voor de zorgvrager delen met iemand anders? Bijvoorbeeld met uw partner, kind, vriend(in) of kennis. Geef eventueel een toelichting.

o Ja, en ook voldoende o Ja, maar onvoldoende o Nee, maar ik zou dat wel graag willen o Nee, maar dat is ook niet nodig

9.

Hebt u het gevoel dat u voldoende tijd voor uzelf overhoudt? Geef eventueel een toelichting.

o Ja o Nee

Meldpunt Vrijwillige Zorg Vanaf april 2008 heeft de gemeente Geldermalsen een eigen Meldpunt Vrijwillige Zorg. Om de dienstverlening van dit meldpunt te optimaliseren vinden wij het belangrijk om te weten hoe u de dienstverlening van het Meldpunt Vrijwillige Zorg ervaart en welke wensen u als mantelzorger hebt. 10. Bent u bekend met het Meldpunt Vrijwillige Zorg?

o Ja, en ik maak ook gebruik van hun diensten (Ga verder met de volgende vraag.) o Ja, maar ik heb geen behoefte aan hun diensten (Ga verder met vraag 15.) o Ja, maar ik maak (nog) geen gebruik van hun diensten, omdat (andere reden): ________________________________________________(Ga verder met vraag 15.)

o Nee (Ga verder met vraag 15.)

55



11. Wat vindt u van het Meldpunt Vrijwillige Zorg als het gaat om: Zeer tevreden

Tevreden

Ontevreden

Zeer ontevreden

N.V.T. / Weet niet

Openingstijden

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Telefonische bereikbaarheid

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Inzicht hebben in uw situatie als mantelzorger

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

De informatie over de ondersteuning aan mantelzorgers via het Geldermalsen Magazine

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

De informatie over de ondersteuning aan mantelzorgers via de website www.swogeldermalsen.nl

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Het aanvragen van ondersteuning

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

De keuzemogelijkheid tussen verschillende vormen van ondersteuning voor mantelzorgers

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

56



12. Wat vindt u van de diensten dat het Meldpunt Vrijwillige Zorg u heeft aangeboden, voor zover u daar als mantelzorger gebruik van maakt? Zeer tevreden

Tevreden

Ontevreden

Zeer ontevreden

Niet om gevraagd

Advies en ondersteuning in uw eigen specifieke situatie

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Informatie geven over diverse vormen van professionele ondersteuning en zorg

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Het versterken van uw eigen sociale netwerk

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Informatie geven over het tijdelijk overnemen van de zorg door vrijwilligers of door tijdelijke opvang, zodat uzelf minder belast wordt

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Informatie geven over het aanvragen van ondersteuning

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Dag van de Mantelzorg

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Nieuwsbrief

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Anders, namelijk: ---------------------------------13. Wat vindt u van de ondersteuning die u hebt ontvangen? Zeer tevreden

Tevreden

Ontevreden

Zeer ontevreden

De mate waarin de ondersteuning voldoet aan uw behoefte

Ο

Ο

Ο

Ο

De mate waarin de ondersteuning u in staat stelt om beter te functioneren als mantelzorger

Ο

Ο

Ο

Ο

14. Welk rapportcijfer geeft u als totaaloordeel voor het Meldpunt Vrijwillige Zorg? 1 Ο

2 Ο

3 Ο

4 Ο

5 Ο

6 Ο

7 Ο

8 Ο

9 Ο

10 Ο

57



15. Zou u als mantelzorger graag (nog meer) ondersteuning willen ontvangen?

o Ja o Nee (Ga verder met vraag 18.) 16. Welke vorm(en) zou u willen ontvangen? Meerdere antwoorden mogelijk Een financiële bijdrage voor extra kosten in verband met bijvoorbeeld vervoerskosten

□

Dat de zorg soms tijdelijk wordt overgenomen (respijtzorg)

□


□


□

Informatie en advies

□

Bemiddeling tussen bijvoorbeeld u en de gemeente of zorgleveranciers

□

Maatregelen om de combinatie zorg / werk beter mogelijk te maken

□

Hulp bij het huishouden voor de zorgvrager ter ontlasting van u als mantelzorger

□


□

Cursus over bijvoorbeeld het verzorgen van een persoon thuis of hoe om te gaan met zorgvragers met de ziekte van Alzheimer

□


□

Hulp bij de verzorging van de zorgvrager

□

17. Is er een vorm van ondersteuning die u als mantelzorger graag zou willen ontvangen, maar die niet is genoemd in de vorige vraag?

o Ja, namelijk: _______________________________________________________ o Nee

58



De overheid heeft veel waardering voor het werk van mantelzorgers. Daarom kunnen mantelzorgers jaarlijks € 250 krijgen. Het mantelzorgcompliment is voor mantelzorgers die langdurig en intensief een familielid, partner, vriend of kennis verzorgen. Zorg waarvoor anders professionele hulp nodig is. Als de zorgvrager hem of haar daarvoor voordraagt, kan de mantelzorger het compliment bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB) aanvragen. 18. Kent u het mantelzorgcompliment?

o Ja, en ik ontvang ook het mantelzorgcompliment o Ja, maar ik ontvang het niet, omdat:_____________________________________ o Nee, ik ken het mantelzorgcompliment niet Ongeveer één op de acht mantelzorgers combineert het werk met de zorgtaken. In sommige gevallen is verlof mogelijk. 19. Bent u bekend met de verlofmogelijkheid voor mantelzorgers?

o Ja, en ik maak ook gebruik van de verlofregeling o Ja, maar ik maak er geen gebruik van, omdat:_____________________________ o Nee, ik ben er niet mee bekend 20. Welk rapportcijfer geeft u voor het beleid dat door de gemeente Geldermalsen wordt gevoerd ten aanzien van mantelzorgers? 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Geen mening Ο

Inspraak bij de gemeente Binnen de gemeente Geldermalsen is het AIV betrokken bij de totstandkoming en de uitvoering van het Wmo-beleid. 21. Weet u dat het AIV betrokken is bij de totstandkoming van het Wmo-beleid in de gemeente Geldermalsen?

o Ja (Ga verder met de volgende vraag.) o Nee (Ga verder met vraag 23.) 22. Wat vindt u van de wijze waarop het AIV opkomt voor uw belang?

o Zeer tevreden o Tevreden o Ontevreden o Zeer ontevreden 23. Zou u graag meer informatie willen ontvangen over wat het AIV doet?

o Ja o Nee 59



Algemeen 24. Bent u een man of vrouw?

o Man o Vrouw 25. Tot welke leeftijdscategorie behoort u?

o Jonger dan 18 jaar o 18 tot en met 30 jaar o 31 tot en met 40 jaar o 41 tot en met 50 jaar o 51 tot en met 64 jaar o 65 tot en met 74 jaar o 75 jaar of ouder Tot slot 26. Hebt u naar aanleiding van deze vragenlijst nog vragen of opmerkingen? Of hebt u nog suggesties voor de gemeente om hun beleid ten aanzien van mantelzorgers te verbeteren?

Hartelijk dank voor uw medewerking!

60



BIJLAGE 7: UITNODIGING VOOR VOORMALIGE MANTELZORGERS

Geachte mevrouw/mijnheer Sinds januari 2007 is de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in werking getreden. Door deze wet zijn veel welzijn- en zorgtaken onder de verantwoordelijkheid van gemeenten gekomen. De verantwoordelijkheid voor mantelzorgers is eveneens nadrukkelijk overgedragen aan gemeenten. Het gaat daarbij ook om mensen die in het recente verleden iemand hebben verzorgd. Wat is een mantelzorger eigenlijk? Mantelzorgers zorgen langdurig en onbetaald voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende partner, ouder, kind of ander familielid, vriend of kennis. Mantelzorgers zijn geen beroepsmatige zorgverleners, maar geven zorg omdat zij een persoonlijke band hebben met degene voor wie ze zorgen. Mantelzorg is niet hetzelfde als de alledaagse zorg die aan bijvoorbeeld een gezond kind wordt gegeven. De gemeente Geldermalsen onderzoekt op dit moment hoe zij voormalige mantelzorgers kan ondersteunen, als daartoe de behoefte bestaat. Volgens onze gegevens hebt u in het recente verleden voor iemand gezorgd. Het kan hierbij gegaan zijn om uw partner, ouder, kind of een andere bekende. Aan de hand van een vragenlijst zouden we graag te weten willen komen hoe u de periode na uw tijd als mantelzorger hebt ervaren of nog steeds ervaart. Inzicht in deze ervaringen kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan de vormgeving van ondersteuning van voormalige mantelzorgers. Wij hopen dan ook van harte dat u bereid bent om deel te nemen aan ons onderzoek. Indien het bovenstaande niet op u van toepassing is en u dus geen voormalige mantelzorger bent, dan verzoeken wij u vriendelijk deze uitnodiging en vragenlijst als niet verzonden te beschouwen. Vragenlijst De vragenlijst bestaat uit maximaal 20 vragen. Het invullen van de vragenlijst duurt ongeveer tien minuten. Alleen als veel mantelzorgers aan het onderzoek meedoen, kan de gemeente een goed inzicht krijgen in het belangrijke werk van mantelzorgers. Wij verzoeken u daarom vriendelijk om mee te doen aan dit onderzoek. Meedoen U kunt meedoen aan het onderzoek door de bijgevoegde vragenlijst in te vullen en terug te sturen in de bijgesloten envelop. Een postzegel is niet nodig. U wordt verzocht om de vragenlijst uiterlijk 3 mei aanstaande terug te sturen om uw antwoorden mee te kunnen laten tellen in het onderzoek. Resultaten van het onderzoek De resultaten van het onderzoek worden gepubliceerd in het Geldermalsen Magazine en op de website van de gemeente Geldermalsen. Anoniem Het onderzoek is volledig anoniem. Dit betekent dat de gegeven antwoorden niet op persoonsniveau worden gerapporteerd en daarmee niet zijn terug te leiden naar individuele personen. Hulp bij het invullen? Voor vragen over het onderzoek of als u graag geholpen wilt worden het invullen van de vragenlijst, kunt u contact opnemen met Lenneke van Maren van het Meldpunt vrijwillige zorg, 0345-573688. Bij voorbaat hartelijk dank voor het invullen van de vragenlijst, waarmee u helpt om de dienstverlening aan mantelzorgers van de gemeente Geldermalsen te verbeteren. Hoogachtend, Burgemeester en wethouders van Geldermalsen, Namens deze G.J.A.M. van der Hork, hoofd Samenleving

BIJLAGE 8: VRAGENLIJST VOOR VOORMALIGE MANTELZORGERS 61



Mantelzorg 1.

Hebt u de afgelopen drie jaar aan iemand uit uw omgeving zorg verleend?

o Ja o Nee (U hoeft deze vragenlijst niet in te vullen en op te sturen.) 2.

Bent u een man of vrouw? ○ Man ○ Vrouw

3.

Tot welke leeftijdscategorie behoort u?

o Jonger dan 18 jaar o 18 tot en met 30 jaar o 31 tot en met 40 jaar o 41 tot en met 50 jaar o 51 tot en met 64 jaar o 65 tot en met 74 jaar o 75 jaar of ouder 4.

Wat was uw relatie met de persoon of personen aan wie u de mantelzorg hebt verleend? Meerdere antwoorden mogelijk.

□ Uw partner □ Uw kind □ Uw ouder(s) □ Uw schoonfamilie □ Ander familielid (bijvoorbeeld broer, zus, oom, tante, grootouder, et cetera) □ Vriend of kennis □ Buur □ Anders, namelijk: ____________________________________________________ 5.

Hoe lang hebt u mantelzorg verleend?

o Korter dan 3 maanden o 3 maanden tot 1 jaar o 1 tot en met 2 jaar o 3 tot en met 5 jaar o Langer dan 5 jaar

62



6.

Hoeveel uur per week verleende u gemiddeld mantelzorg (inclusief eventuele reistijd)?

o Minder dan 1 uur per week o 1 tot en met 4 uur per week o 5 tot en met 8 uur per week o 9 tot en met 16 uur per week o 17 tot en met 24 uur per week o Meer dan 24 uur per week 7.

Wat was de aard van ziekte of beperking, waar de zorgvrager aan leed? Meerdere antwoorden mogelijk.

□ ADHD □ Autisme □ CVA / beroerte □ Dementie □ Lichamelijke beperking □ Kanker □ Multiple Sclerose (MS) □ Parkinson □ Psychische beperking □ Verstandelijke beperking □ Anders, namelijk: ____________________________________________________ 8.

Uit welke activiteiten bestond de mantelzorg die u verleende? Meerdere antwoorden mogelijk.

□ Huishoudelijke taken, zoals de was doen, strijken, poetsen □ Persoonlijke verzorging, zoals douchen of wassen, helpen aankleden □ Hulp bij koken, eten en drinken □ Emotionele ondersteuning, denk hierbij aan het geven van aandacht door middel van gesprekken, troost of afleiding

□ Administratieve taken, zoals het helpen bij bankzaken of het invullen van formulieren □ Begeleiden bij bijvoorbeeld boodschappen doen, doktersbezoek of de kapper □ Oppassen □ Verzorgen van medicijnen □ 24-uurs zorg □ Anders, namelijk: ____________________________________________________

63



9.

Wat was / waren voor u de belangrijkste beweegreden(en) om mantelzorger te worden? Meerdere antwoorden mogelijk.

□ Ik vond dat ik een verplichting had tegenover de zorgvrager □ De zorgvrager wilde graag thuis blijven wonen □ Uit liefde of genegenheid tegenover de zorgvrager □ Vanwege mijn religieuze overtuiging □ Het gaf mij voldoening □ Ik had geen andere keuze dan zelf de zorg op me te nemen □ Er was geen professionele hulp beschikbaar □ De professionele hulp schoot tekort □ Anders, namelijk: ____________________________________________________ 10. Kunt u op een schaal van 1 tot 10 aangeven hoe u uw werk als mantelzorger hebt

ervaren?

Heel licht

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Zeer zwaar


11. Kon u de zorg voor de zorgvrager delen met iemand anders? Bijvoorbeeld met uw partner,

kind, vriend(in) of kennis? Geef eventueel een toelichting.

o Ja, en ook voldoende o Ja, maar onvoldoende o Nee, maar ik had dat wel graag gewild o Nee, maar dat was ook niet nodig

12. Had u het gevoel dat u voldoende tijd voor uzelf overhield?

Geef eventueel een toelichting.

o Ja o Nee

64



13. Hebt u als mantelzorger voldoende ondersteuning ontvangen?

Geef een toelichting (Bijvoorbeeld van wie of welke organisatie? Wat voor soort ondersteuning?)

o Ja o Nee

14. Geef aan in hoeverre u het eens of oneens bent met de volgende stellingen:

Op het moment dat de zorg stopte, …

… ging mijn eigen gezondheid achteruit … had ik graag nazorg ontvangen van een professionele organisatie, zoals Thuiszorg, MEE of van het Meldpunt Vrijwillige Zorg … kon ik mij moeilijk aansluiten bij groepen mensen

Helemaal mee eens

Mee eens

Mee oneens

Helemaal mee oneens

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

65



15. Geef aan in hoeverre u het eens of oneens bent met de volgende stellingen:

Helemaal mee eens

Mee eens

Mee oneens

Helemaal mee oneens

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Ik ervaar een leegte om mij heen

Ο

Ο

Ο

Ο

Er zijn genoeg mensen op wie ik in geval van narigheid kan terugvallen

Ο

Ο

Ο

Ο

Ik mis gezelligheid om mij heen

Ο

Ο

Ο

Ο

Ik vind mijn kring van kennissen te beperkt

Ο

Ο

Ο

Ο

Ik heb veel mensen op wie ik volledig kan vertrouwen

Ο

Ο

Ο

Ο

Er zijn voldoende mensen met wie ik mij nauw verbonden voel

Ο

Ο

Ο

Ο

Ik mis mensen om me heen

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Ο

Er is altijd wel iemand in mijn omgeving bij wie ik met mijn dagelijkse probleempjes terecht kan Ik mis een echt goede vriend of vriendin

Vaak voel ik me in de steek gelaten Wanneer ik daar behoefte aan heb, kan ik altijd bij mijn vrienden terecht

16. Bent u in contact gekomen met lotgenoten, nadat uw taken als mantelzorger waren

weggevallen?

o Ja, ik heb contact gehad met lotgenoten o Nee, maar daar had ik wel behoefte aan o Nee, en daar had ik ook geen behoefte aan 17. Bent u op de hoogte waar u als voormalig mantelzorger terecht kunt als u vragen hebt of

ondersteuning nodig hebt?

o Ja o Nee, maar ik weet wel hoe ik daarachter kan komen o Nee, en ik weet ook niet hoe ik daarachter kan komen 66



18. Bent u bekend met het Meldpunt Vrijwillige Zorg?

o Ja, en ik maak ook gebruik van hun diensten o Ja, maar ik maak geen gebruik van hun diensten o Nee, ken ik niet 19. Hieronder zijn zeven gezichtjes afgebeeld die gevoelens weergeven. Wilt u het hokje

aankruisen onder het gezichtje dat het meest overeenkomt met hoe u zich in de afgelopen 12 maanden meestal voelde?

20. Hebt u naar aanleiding van deze vragenlijst nog vragen of opmerkingen? Of hebt u nog

suggesties voor de gemeente om hun beleid ten aanzien van (voormalige) mantelzorgers te verbeteren?

67



Als u het op prijs stelt dat het Meldpunt Vrijwillige Zorg contact met u opneemt, dan kunt u hieronder uw naam en telefoonnummer invullen: Naam: dhr. / mevr. _________________________________________________________ Telefoonnummer: __________________________________________________________

Hartelijk dank voor uw medewerking!

68



BIJLAGE 9: UITNODIGING LEDEN VAN HET BURGERPANEL Uit eerder onderzoek onder het Burgerpanel weten we dat een aantal panelleden actief is als mantelzorger. Geldermalsen wil voor een speciaal onderzoek over mantelzorg in contact komen met mantelzorgers. Mantelzorgers gezochtZorgt u langdurig voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevend familielid, vriend, buur of kennis. Doet u dit onbetaald? Dan bent u een mantelzorger. Gemeente Geldermalsen wil graag weten hoe zij in de toekomst mantelzorgers kan ondersteunen. Wilt u meedoen aan het onderzoek? Ga dan naar http://enquete.asqyonline.nl/limesurvey/index.php?sid=54456&lang=nl. Het onderzoek invullen kost maximaal 10 minuten. Achtergrond mantelzorg en WmoDe wet maatschappelijke ondersteuning geeft de gemeente veel welzijn- en zorgtaken. Ook de zorg voor mantelzorgers ligt bij de gemeenten. U kunt dan denken aan:⋅ voorkomen van overbelasting van mantelzorgers ⋅ ondersteuning bieden⋅ emancipatie en participatie van mantelzorgers De resultaten van het onderzoek kunt u later lezen op deze gemeentepagina en op www.geldermalsen.nl Vriendelijke groet Gemeente Geldermalsen

69



BIJLAGE 10: PERSBERICHT ‘MANTELZORGERS GEZOCHT’

Persbericht Datum

15 april 2010

Bestemd voor

lokale- en regionale pers

Mantelzorgers gezocht Gemeente Geldermalsen onderzoekt jaarlijks de tevredenheid over de Wet maatschappelijke ondersteuning. Uit de onderzoeken van de afgelopen 2 jaar blijkt dat burgers de dienstverlening zoals het aanvragen van gehandicaptenvoorzieningen heel positief waarderen. Dit jaar gaat het klanttevredenheidsonderzoek daarom over een ander onderdeel van de Wet maatschappelijke ondersteuning: mantelzorg. Gemeente Geldermalsen wil graag weten hoe zij in de toekomst mantelzorgers kan ondersteunen. Gemeente Geldermalsen roept mantelzorgers op om aan de enquête over mantelzorg mee te doen. Enquête Mantelzorg is langdurige zorg door burgers voor een chronisch zieke, gehandicapt of hulpbehoevend familielid, vriend, buur of kennis. En dan ook nog onbetaald. Wie mee wil werken aan het onderzoek kan een digitale vragenlijst invullen. De vragenlijst is te vinden op www.geldermalsen.nl. U kunt direct naar enquête mantelzorg-Wmo. Het onderzoek invullen kost maximaal 10 minuten. Het is ook mogelijke om de vragenlijst op papier in te vullen. Deze kan aangevraagd worden bij G . de Leeuw via (0345) 586791. Er is ook hulp bij het invullen mogelijk; L. van Maren van het Meldpunt vrijwillige zorg (0345) 573688. Achtergrond mantelzorg en Wmo Mantelzorg wordt vaak als vanzelfsprekend ervaren. De mantelzorger is de spil waar de zorg om draait. Het kan een behoorlijke belasting zijn voor degene die al deze zorg geeft. Soms is een goed gesprek of een beetje hulp meer dan voldoende om op de been te blijven. Soms is er meer ondersteuning nodig of wil een mantelzorger meer weten over het ziektebeeld van de dierbare? Met het onderzoek wil de gemeente meer informatie over de behoefte van mantelzorgers krijgen. Zodat gericht beleid ontwikkeld kan worden om mantelzorgers in de toekomst beter te ondersteunen. De wet maatschappelijke ondersteuning geeft de gemeente veel welzijn- en zorgtaken. Ook de zorg voor mantelzorgers ligt bij de gemeenten. U kunt dan denken aan: •

voorkomen van overbelasting van mantelzorgers

•

ondersteuning bieden

•

emancipatie en participatie van mantelzorgers

Noot voor de redactie De beleidsmedewerker Samenleving is van harte bereid om u verder te informeren via bijvoorbeeld een interview. U kunt hiervoor een afspraak maken. Een interview per mail of telefoon is ook mogelijk.

70



BIJLAGE 11: ARTIKEL ‘MANTELZORGERS GEZOCHT’ IN HET GELDERMALSEN MAGAZINE Mantelzorgers gezocht Zorgt u langdurig voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevend familielid, vriend, buur of kennis. Doet u dit onbetaald? Dan bent u een mantelzorger. Gemeente Geldermalsen wil graag weten hoe zij in de toekomst mantelzorgers kan ondersteunen. Wilt u meedoen aan het onderzoek? Ga dan naar www.geldermalsen.nl. U kunt direct naar enquête mantelzorg-Wmo. Het onderzoek invullen kost maximaal 10 minuten. Vult u liever een schriftelijk formulier in? Vraag dit dan aan via 0345-586543. Wilt u hulp bij het invullen van het formulier? Bel dan met Lenneke van Maren van het Meldpunt vrijwillige zorg 0345-573688. Achtergrond mantelzorg en Wmo De wet maatschappelijke ondersteuning geeft de gemeente veel welzijn- en zorgtaken. Ook de zorg voor mantelzorgers ligt bij de gemeenten. U kunt dan denken aan: •

voorkomen van overbelasting van mantelzorgers

•

ondersteuning bieden

•

emancipatie en participatie van mantelzorgers

De resultaten van het onderzoek kunt u later lezen op deze gemeentepagina en op www.geldermalsen.nl

71


Wmo-klanttevredenheidsonderzoek. over 2009

Recommend Documents