WK VOETBAL ORANJEKOORTS SLAAT TOE ACHTER DE TRALIES. VERKIEZINGSSTRIJD Duel tussen Cohen en Rutte. PINKSTEREN Feest van feestbeesten NUMMER

ACHTER DE TRALIES

NUMMER 2 • 2010

NEEM HET HEFT IN EIGEN HANDEN

VERKIEZINGSSTRIJD Duel tussen Cohen en Rutte

PINKSTEREN Feest van feestbeesten

WK VOETBAL ORANJEKOORTS SLAAT TOE

PUZZEL

W B U S F K D N E D L U G R V

E S O C A P E R S B U R E A U

R P N L C V N E R E S U M A U

V O A G E M O I L N J H E L R

E R U I T E O Z E B U I E P T

N T L T N I T E D M L P N M O

G K E Z E U M N O O I T T E R

D A Y G G Q U R M H A S E X E

O M P H A E S A C O N P B E N

P P S E T R K R R T A E E T E

H I T A N U A N C E D E S H K

E O B I E H A G E L O C T C U

I E G E V S T H C E R H U A E

D N E S D N O F E X P S U R R

E K E P A R F A I T N I R P K

© www.puzzelpro.nl

6

9 3 6 7 8 7 4 6 8 5 3 6 5 1 2 9 2 © www.puzzelpro.nl 2

GE ZAN T UIT NEDERLAND • NU M M ER 2 • 2010

8

4 5 9

9

7

3 8 9

6 4 4 8 7 2 7 3 5

WOORDZOEKER

REDACTIONEEL

Bij de woordzoeker zitten de woorden horizontaal, verticaal en diagonaal in alle richtingen in de puzzel verstopt. Zoek ze op en streep ze af. De overblijvende letters vormen achter elkaar gelezen de oplossing (zie pagina 17).

Op het eerste nummer in een nieuwe opmaak hebben we overwegend positieve reacties gehad. Gelukkig. De grootste kritiek: ‘Vroeger waren er meer brieven en ingezonden stukken van lotgenoten!’ Terwijl het aantal geplaatste brieven ongeveer hetzelfde is als vroeger. Nu staan ze allemaal op twee pagina’s en voorheen verspreid door het hele blad. Dan lijkt het al gauw meer. En er waren mensen, die de sudokupuzzel te makkelijk vonden. Maar verder was er niet veel commentaar. Toch horen we het graag als jullie iets missen of iets anders zouden zien. Ik zeg niet, dat we daar meteen gehoor aan geven, maar we zullen er zeker op reageren. Een andere zaak waar ik graag aandacht voor vraag: op 29 april heeft onze vorige predikant-directeur, ds. Martien Uittenbosch, een lintje gekregen. Hij is door de koningin tot ridder in de orde van OranjeNassau ‘geslagen’. Deze onderscheiding heeft hij onder andere gekregen voor de manier waarop hij na zijn pensionering als geestelijk verzorger bij de Krijgsmacht in de afgelopen anderhalf jaar leiding heeft gegeven aan het werk van Epafras. We zijn hem daar zeer dankbaar voor en denken, dat we namens jullie spreken als we hem van deze plaats hartelijk feliciteren. Martien, van harte! We hopen, dat dit nummer weer even afleiding zal geven van de vaak barre situaties waarin jullie zitten en dat je er kracht uit mag putten.

ADVENT AGENT AMUSEREN ARCHIPEL BLEEK BOLEET D E B AT DOPHEIDE ENZYM FA C E T FONDSEN GAPEN GARAGE GEMEENTEBESTUURGULDEN HAGEL HOERA HOTEL HUMOR JULIANADORP KLIEVEN KNEEP KREUKEN MODEL NOOIT N O O T M U S K A AT NUANCE OMEGA P A R FA I T PERSBUREAU PRACHTEXEMPLAAR PRINT RECHTS REIZEN REQUIEM ROUTE SPEECH SPORTKAMPIOEN TELEX VUURTOREN WERVEN

SUDOKU Een sudoku is een puzzel van negen bij negen vakjes waar een aantal reeds ingevulde getallen staan. Je dient de overige vakjes in te vullen op zo’n manier dat in elke horizontale lijn én in elke verticale kolom de cijfers 1 tot en met 9 één keer voorkomen. Verder is de puzzel weer ingedeeld in negen blokjes van drie bij drie, die elk ook weer eenmaal de cijfers 1 tot en met 9 moeten bevatten.

Peter Middelkoop

INHOUD

KORT NIEUWS BINNENLAND OPVANG NA DE GEVANGENIS

04 07

INTERVIEW AISHA

08

PASTORAAL HET HEFT IN EIGEN HANDEN

10 12

INTERVIEW CONSTANTIJN KELK

16

ADVOCATUUR VRAAG & ANTWOORD SPORT CULTUUR KORT NIEUWS BUITENLAND BRIEVEN ACHTEROP

18 20 23 26 28 30 32

Prison Gate regelt opvang voor ex-gedetineerden die nergens naartoe kunnen.

Vandaag is de dag dat haar ‘enkelband’ mag worden verwijderd.

Gezant sprak met een aantal advocaten uit Nederland die alles weten over de WOTS-regelgeving.

In strafrecht zou meer rekening moeten worden gehouden met de mens in de dader. ‘Positieve aandacht is een goede basis voor het leven.’

PREDIKANT-DIRECTEUR EPAFRAS

COLOFON

Gezant uit Nederland is een uitgave van Stichting Epafras en wordt gratis verspreid onder Nederlandse gedetineerden in het buitenland. Hoofdredactie Peter Middelkoop Redactie Hester Otter Eindredactie Barbara Luigies Artdirectie Nienke Katgerman / Gront Medewerkers Sander Bouten / Global Village Media, Jarmila van Daalen, Jaco Klamer, Hans van Kooten / reclassering Bureau Buitenland, Josef Rammelt Bladmanagement Arjen Duijts / Global Village Media Coverbeeld Iris & De Beer / Hollandse Hoogte Strip Jesse van Muylwijck Puzzel Puzzelpro.nl Druk Euradius Ten Brink, Meppel Redactieadres Schoolstraat 30 A 3581 PW Utrecht Telefoon +31 (0)30 - 233 24 32 Email [email protected] Website www.epafras.nl Stichting Epafras heeft tot doel het pastoraat en diaconaat onder Nederlanders in buitenlandse strafinrichtingen te verzorgen. Hierbij staan het ondersteunen en het bieden van geestelijke verzorging primair. Met respect voor de christelijke identiteit van de stichting Epafras richt deze verzorging zich op veelzijdige doelgroepen.

GE ZANT UI T NED ERLAND • NUMMER 2 • 2010

3

NIEUWS BINNENLAND

NIEUWS BINNENLAND

KIND VAKER OP BEZOEK

Vulkaanuitbarsting legt vliegverkeer dagen plat

REIZIGERS STRANDEN DOOR ASWOLK Een vulkaanuitbarsting in IJsland zorgde half april voor grote problemen voor het vliegverkeer in heel Europa. Door asdeeltjes in de lucht werden haast alle vluchten geschrapt. Duizenden reizigers moesten soms langer dan een week wachten tot ze naar huis konden. De kans dat er vluchten worden geannuleerd, blijft bestaan. De aswolk uit IJsland blijft het vliegverkeer parten spelen. Van en naar Schiphol waren begin mei vertragingen op de routes naar de andere kant van de Atlantische Oceaan. Ook werden vluchten naar Zuid-Europa geannuleerd. Toch is de impact niet zo groot als half april, toen duizenden reizigers over de hele wereld vastzaten op diverse luchthavens. De frustratie groeide met de dag, niet alleen onder de reizigers, maar ook bij de brancheorganisaties. De internationale brancheorganisatie voor de luchtvaart IATA uitte scherpe kritiek op Europese regeringen die het zekere voor het onzekere namen en vasthielden aan het vliegverbod. Experts van onder meer de NASA vonden de Europese maatregelen belachelijk. In Noord- en Zuid-Amerika is veel ervaring met vliegen tijdens vulkaanuitbarstingen en het vermijden van grote concentraties as. Het sluiten van het luchtruim voor al het vliegverkeer zou niet nodig zijn. De baas van de IATA denkt dat de economische schade die de IJslandse vulkaan veroorzaakt, groter is dan de impact van de aanslagen van 11 september 2001 in New York. Toen waren de Amerikaanse luchthavens drie dagen gesloten. Dat er in Europa bijna geen vliegtuig vloog, had grote en kleine gevolgen. Zo konden veel regeringsleiders, onder wie de Amerikaanse president Obama en de Duitse bondskanselier Merkel, niet aanwezig zijn bij de uitvaart van de Poolse president Kaczynski. De Amstel Gold Race moest onder anderen favoriet Alejandro Valverde missen. De Antillen zaten meer dan een week zonder een deel van de regering.

PANIEK TIJDENS DODENHERDENKING

Publiek vlucht op de Dam

Een 39-jarige zwerver, verkleed als orthodoxe Jood, heeft tijdens de dodenherdenking op de Dam in Amsterdam de bezoekers de stuipen op het lijf gejaagd. De man begon te schreeuwen en hief zijn handen in de lucht. Er brak paniek uit, toen mensen een koffer zagen staan en iemand ‘bom, bom, vlucht!’ riep. Kinderen werden

4


tegen de hekken gedrukt, mensen renden weg. Zo’n vijftig mensen raakten gewond. Het ging vooral om botbreuken en schaafwonden. De koningin, de prins en prinses werden op het moment van de paniek razendsnel naar de nabijgelegen Industriële Groote Club gebracht. Daar bleven ze een paar minuten. Toen bleek dat de situatie onder controle was, wilde Beatrix doorgaan met de dodenherdenking. Door de plotselinge paniek kwam bij veel bezoekers het drama van vorig jaar tijdens Koninginnedag weer op het netvlies. Bij de dodenherdenking waren twintigduizend mensen aanwezig op de Dam. De onruststoker is een oude bekende van de politie. Hij is veroordeeld geweest voor geweldsmisdrijven en drugshandel.

Kinderen van gedetineerde ouders kunnen met ingang van dit najaar vaker en beter op bezoek bij hun vastzittende vader of moeder. Tot nu toe mochten kinderen vier keer per jaar tijdens speciale kinderbezoekjes hun papa of mama bezoeken. Ouder en kind konden dan in een rustige omgeving samenzijn. Sinds kort mogen kinderen zelfs eens per maand op bezoek, dankzij de Inspectie voor de Sanctietoepassing. En door het programma Optimalisering Personeel Inzet (OPI) is er straks ook speciaal voor de kinderen meer mogelijk tijdens avonden en in weekeinden. Er is zelfs sprake van dat kinderen vaker dan één keer per maand op bezoek kunnen komen, in een meer kindvriendelijke omgeving.

POLITIEAGENT VERMOORDT BUURMEISJE De ouders van de vermiste twaalfjarige Milly Boele uit Dordrecht vroegen iedereen die maar iets kon melden over de verdwijning van hun dochter, dat te doen. Een week later werd ze dood gevonden in de tuin van haar buurman, een 26-jarige politieagent. In een interview vertelde Milly’s moeder dat zij 10 maart om half zes ’s middags nog had gebeld met haar dochter. Ze onderbrak het gesprek, omdat ‘de buurman met de kat voor de deur stond’. De agent, die tegenover Milly woont, legde zijn bekentenis af toen hij door zijn vriendin naar het politiebureau was gestuurd. De tuin werd meteen onderzocht en Milly’s lichaam werd gevonden. Ze bleek seksueel misbruikt te zijn en door verstikking om het leven te zijn gekomen. Milly’s verdwijning kreeg landelijke bekendheid door een grootscheepse zoekactie waarbij het landelijk alarm Amber Alert werd ingezet. De verdachte agent Sander V. wordt vervolgd voor onder meer moord en seksueel misbruik.

OVERVOLLE GEVANGENISSEN ZOEKEN WERK VUILNISBAKKEN Gevangenissen in Nederland zoeken nieuwe opdrachtgevers om gedetineerden te kunStakende schoonmakers en vuilnismannen hebben wekenlang gevochten voor betere arbeidsomstandigheden en meer salaris. Ondertussen stapelde de vuilnis op straat zich op. Eerst staakten de schoonmakers van de treinen. Dat was eind februari. In een groot aantal steden werden de treinen niet meer schoongemaakt. Eind maart legden ook de schoonmakers op Schiphol het werk neer. Ze voerden maanden actie voor onder meer betere betaling. Eerst waren het vooral ludieke acties, maar omdat die niets opleverden, volgden hardere acties. Op 22 april werd een cao-akkoord was gesloten met de werkgevers. Hiermee kwam een eind aan de langste staking sinds 1933. Behalve meer geld krijgen schoonmakers die het Nederlands niet goed beheersen ook taallessen. Toch waren de stakingen en de overlast nog niet voorbij. De gemeentelijke schoonmakers van Amsterdam en Utrecht legden het werk neer tot er ook voor hun een nieuw cao-akkoord bereikt was. Hierdoor werd er op Koninginnedag het vuil niet opgehaald, maar pas een dag later. Amper twee weken later lag het huisvuil alweer manshoog naast de vuilnisbakken. Vuilnisbakken puilden uit en her en der lagen vuilniszakken opgestapeld. Op de Nieuwmarkt in Amsterdam wel tot bijna twee meter hoog. De stank van vuilnis was in Utrecht al van verre te ruiken. Normaal haalt de gemeente per dag 325 ton huisvuil op, dat nu bleef liggen. De vakbonden en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) werden het lange tijd niet eens over een nieuwe cao. Pas half mei kwam de staking ten einde toen de partijen tot een overeenkomst kwamen. De ambtenaren krijgen er dit jaar 1,5 procent bij en krijgen een eindejaarsuitkering. Inmiddels zijn de steden weer schoon.

Bergen vuilnis zorgen voor stankoverlast

nen laten werken. Samen willen zij een landelijk marketingapparaat opzetten. Dat is nodig omdat door de economische crisis klanten afhaken, zegt Henry Geenen, bedrijfsleider van de Dienst Justitiële Inrichting in Vught. Gevangenen verrichten tijdens hun detentie werkzaamheden om zich voor te bereiden op een werkend leven na het uitzitten van hun straf. Het gaat om confectiewerk, groenonderhoud, timmer- en metaalklussen. Door de economische malaise loopt het werkaanbod terug. Geenen: ‘Het probleem is dat het ons ontbreekt aan een goed marketingapparaat om nieuwe klanten te vinden.’ Geenen en zijn collega-bedrijfsleiders willen ook graag af van de Europese aanbestedingsregels voor gevangenissen. Bij interne werkzaamheden, zoals het wassen van beddengoed, het maken van kasten en andere klusjes, moeten gevangenissen iemand van buiten inhuren om dit werk te doen. De opdracht komt dan vervolgens alsnog bij een andere gevangenis terecht, terwijl de ‘eigen mensen’ dit werk ook kunnen doen. ‘Als er moet worden bezuinigd, dan zou het afschaffen van deze regels een mooie besparing opleveren’, aldus Geenen.

Als een wonder overleefde Ruben de crash

VLIEGTUIG CRASHT: 1 OVERLEVENDE Bij een vliegtuigcrash bij de Libische hoofdstad Tripoli zijn op 12 mei 103 inzittenden verongelukt, waarvan zeventig Nederlanders. Een jongetje van acht overleefde de ramp. Het toestel, een airbus A330 van de Libische luchtvaartmaatschappij Afriqiyah Airways crashte tijdens de landing ’s morgens vroeg om zes uur bij de luchthaven van Tripoli. Het toestel viel in talloze brokstukken uiteen. Een Nederlands jongetje, Ruben, heeft op miraculeuze wijze de ramp overleefd. Hij is inmiddels naar Nederland overgebracht en verkeert in goede gezondheid. De oorzaak van de ramp is nog niet bekend. Wel zijn de zwarte dozen gevonden die meer duidelijkheid moeten geven. Een aanslag is uitgesloten. Het vliegtuig kwam uit Johannesburg en zou in Libië

een tussenstop maken. Er waren ogenschijnlijk geen problemen. Er hing geen as van de IJslandse vulkaan boven Tripoli, het zicht was goed en de luchthaven heeft geen moeilijke aanvliegroute. Van de slachtoffers reisden 38 mensen met reisorganisatie Stip en 24 met reisorganisatie Kras. Negen Nederlanders hadden hun vlucht zelf geboekt, zo meldt het ministerie van Buitenlandse Zaken.

NEDERLANDSE VLIEGRAMPEN In 1992 kwamen in het Portugese Faro 56 Nederlanders om. Een crash in Suriname in 1989 kostte 175 Nederlanders en Surinamers het leven en in 1997 kwamen op Tenerife 238 Nederlanders om.


5

POLITIEK NIEUWS

ACHTER GR OND

VERKIEZINGSSTRIJD! Als je deze uitgave van Gezant leest, is de verkiezingsstrijd van 9 juni al gestreden en de ‘winnaar’ bekend. Maar op het moment van schrijven, is het gevecht om de kiezer nog in alle hevigheid gaande. Partijen proberen zich zo duidelijk mogelijk te profileren en het lijkt er steeds meer op dat er een duidelijk ‘links’ en ‘rechts’ kamp ontstaat. Puur een links kabinet of een totaal rechts kabinet is in ons land niet aan de orde. De meeste partijen zetten in op dezelfde thema’s, zoals de economie en de grote tekorten van de overheid. Het Centraal Planbureau berekende namelijk dat er behoorlijk moet worden bezuinigd, zo’n 29 miljard euro. Alleen op deze manier is het mogelijk om de overheidsbegroting op orde te krijgen en wat reserve op te bouwen. Alle partijen komen nu met plannen hoe dat enorme geldbedrag opgehoest kan worden. In grote lijnen zijn er niet veel verschillen te ontdekken. De PvdA kijkt naar links, door voor een

langzame bezuinigingsaanpak te kiezen over een langere periode. Het CDA kijkt naar rechts en wil sneller en harder bezuinigen. Dat betekent dat ze ook de WW en het ontslagrecht aan willen pakken. De grote partijen zijn het allemaal eens over de verhoging van de AOW-gerechtigde leeftijd. Dat was eerst een item waar de PvdA niet aan wilde komen, maar door de economische crisis beseft ook deze partij dat de pensioenleeftijd omhoog moet. Alleen de SP en de PVV van Wilders houden voet bij stuk: werken tot het 65ste jaar. Welke coalitie zou mogelijk zijn? Een ‘Paars-plus’ maakt grote kans: PvdA, VVD en D66. De drie grote partijen vormden ook in de jaren negentig een coalitie. Hoewel wat betreft de grote items de partijen op elkaar lijken, zijn er nog tal van punten waarin ze van mening verschillen. Op dit moment is het nog koffiedik kijken welke coalitie straks de scepter zal zwaaien in de Nederlandse politiek.

Wordt VVD van Mark Rutte (links) of PvdA van Job Cohen (rechts) de grootste?

DUEL TUSSEN RUTTE EN COHEN Op 12 maart is Job Cohen teruggetreden als burgemeester van Amsterdam om lijsttrekker van de PvdA te worden. Hij neemt de plaats in van Wouter Bos die zich terugtrekt om meer tijd met zijn gezin door te kunnen brengen. Voor Cohen ligt het voor de hand dat hij als lijsttrekker ook premier wordt als zijn partij de grootste is bij de verkiezingen op 9 juni. De kandidaat-lijsttrekker ziet als zijn grote opdracht de noodzakelijke ingrepen vanwege de crisis zo te doen dat iedereen er iets van voelt. ‘Dat je geen land van verliezers en winnaars krijgt. Dat niet de ene helft van Nederland optimistisch en in de

6


toekomst gelovend vooruit wil en de andere helft van Nederland bezorgd en naar binnen gekeerd zich afvraagt hoe het verder moet. Dat is een grote opdracht. Maar het maakt onze economie sterker. En ons land ook domweg een stuk prettiger om in te leven’, aldus Cohen. Job Cohen is bij de meeste Nederlanders de grootste favoriet voor het premierschap. Dat blijkt uit verschillende peilingen. In de peiling van Een Vandaag is Cohen bij 52 procent van de Nederlanders favoriet voor het premierschap. Jan Peter Balkenende en Geert Wilders kunnen ‘slechts’ rekenen op respectievelijk 17 en 15 procent.

PVV WINNAAR IN ALMERE CDA, PvdA en SP zijn de grote verliezers van de gemeenteraadsverkiezingen van begin maart. PVV en D66 boekten grote winst, VVD en GroenLinks een bescheiden winst. De lokale partijen vormen samen het grootste blok, met ongeveer een kwart van de stemmen. De PvdA verliest verreweg de meeste stemmen. De PVV van Geert Wilders, die alleen in Almere en Den Haag meedoet, scoort daar meteen uitzonderlijk goed. In Almere is de PVV de grootste partij, in Den Haag de tweede, na de PvdA. ‘Wat in Den Haag en in Almere kan, kan in heel het land. Dit is de springplank naar ons succes. Wij gaan op 9 juni de grootste partij van Nederland worden’, zegt Wilders. De verschuivingen in de politieke verhoudingen eisen een dag na de gemeenteraadsverkiezingen het eerste slachtoffer. Agnes Kant stapt op als fractievoorzitter van de SP. Nu Cohen lijsttrekker is van de PvdA, lijkt er een strijd te ontstaan tussen Cohen en Wilders. Mensen die niet willen dat Wilders winnaar wordt, zullen PvdA gaan stemmen. Overigens zit de PVV in zowel Den Haag als Almere in de oppositie. Volgens de partij wil een groot deel van de andere partijen niet tegemoet komen aan voor de PVV belangrijke punten als stadcommando’s, lastenverlichting en het tegengaan van islamisering.

Ook winst voor PVV in Den Haag

PRISON GATE OFFICE

OPVANG NA DE GEVANGENIS Tegenover de poort van het gevangenisterrein van Veenhuizen staan kleine huisjes, waar vroeger de gevangenisbewaarders woonden. Een van de panden is omgebouwd tot kantoor van het Leger des Heils. Hier bevindt zich Prison Gate Office, de organisatie die opvang regelt voor ex-gedetineerden.

De keuze voor deze plek tegenover Veenhuizen is verbonden met de geschiedenis van het Leger des Heils, vertelt Jan Nieuwland, regiomanager Jeugdzorg en Reclassering Noord Oost Nederland. ‘De oprichter van het Leger des Heils, William Booth, kwam in de jaren tachtig met de eerste Gate Houses. Hij vond dat deze huizen zo dicht mogelijk bij de gevangenis moesten staan, zodat ex-gedetineerden na hun straf meteen bij een Gate House terecht konden. Zo wilde hij voorkomen dat ze gingen zwerven.’ Het terrein van Veenhuizen telt vier gevangenissen. Het komt vaak voor dat gedetineerden alleen met een vuilniszak met hun eigendommen erin de bajes verlaten. Voor het merendeel van de ex-gedetineerden gaat de tocht naar familie, naar hun vrouw of vriendin, een oom of een vriend. Maar er is ook een categorie op wie niemand zit te wachten. Dit zijn de mensen die gaan zwerven. Deze groep vormt ongeveer vijf tot acht procent van de gedetineerden in Nederland’. SNELLE TERUGVAL Voor iedere gevangene die zijn straf heeft uitgezeten, staat een Medewerker Maatschappelijke Dienstverlening (MMD) klaar, die onderzoekt waar de gedetineerde na zijn verblijf achter de tralies terecht kan. Als de straf erop zit en een paar essentiële zaken zijn geregeld, bijvoorbeeld

contact opnemen met de gemeente waar de ex-gedetineerde naar toe zal gaan, neemt de medewerker afscheid en gaat de ex-gedetineerde zijn eigen weg. Maar de initiatiefnemers van Prison Gate Office (PGO) zagen dat voor een bepaalde groep geen geschikte opvang was. Behalve dat ze geen dak boven hun hoofd hebben, zijn er vaak ook geldproblemen, psychische en lichamelijke moeilijkheden. ‘Wanneer deze mensen de poort uit lopen, kun je er bijna zeker van zijn dat ze terugvallen in hun

zijn we acht jaar verder en nog steeds is het lastig om deze groep gedetineerden in hun eigen gemeente onder te brengen, verzucht Nieuwland. ‘Gemeentes willen wel betalen voor een bed, maar voor de begeleiding betalen ze liever niet. En juist de begeleiding is zo belangrijk. We vinden een zogenaamde ‘warme overdracht’ heel belangrijk.’ Dat betekent dat een ex-gedetineerde niet een treinkaartje en een adres in zijn handen krijgt gedrukt, maar dat een begeleider met hem op de trein stapt en hem persoonlijk bij een sociaal pension of een internaat brengt. ‘We zien mensen het treinkaartje niet gebruiken. Ze blijven hangen bij oude bekenden en zijn hun plannen voor een nieuw begin snel vergeten.’ Daarom wil Nieuwland geen nachtopvang regelen voor deze mensen. Want wat heb je aan alleen een bed, terwijl er veel meer behoefte is aan een duidelijk programma voor overdag? ‘We willen structuur aanbieden, zodat ze uiteindelijk zelf verder kunnen. Hoewel ‘zelf’ is wel een relatief begrip. Het merendeel zal nooit zelfstandig gaan wonen of een baan vinden. Daarom helpen we met het regelen van een uitkering en opvangvoorzieningen.’ Nieuwland is ervan overtuigd dat deze groep ook zelf wel een nachtje opvang kan regelen na de detentieperiode. Een leven zonder criminaliteit oppakken is een veel moeilijkere opdracht. Zo is de kans groot dat de ex-gedetineerde de opvang binnen een half jaar heeft verlaten. Al die moeite voor niets? ‘Het is al winst als hij twee weken is gebleven. Anders was hij die tijd op straat gebleven en was zijn leven een stuk vervelender geweest.’ LANGE ADEM Inmiddels is ook in Amsterdam, Arnhem en Dordrecht een Prison Gate Office geopend. Vanuit elke plek bellen medewerkers om

‘Een nachtje opvang regelen, is niet zo moeilijk. Een leven oppakken zonder criminaliteit wel’ oude criminele leven’, zegt Nieuwland. Gek is dat niet, als je kijkt dat sowieso 71 procent van de ex-gedetineerden binnen zes jaar terugvalt. PERSOONLIJKE BEGELEIDING Eind 2005 werd PGO opgericht, een samenwerking van het Leger des Heils en de Penitentiaire Inrichting (PI) Noord in Veenhuizen. Drie jaar eerder had de overheid de nazorg van de reclassering overgedragen aan de gemeentes, die deskundigheid van de reclassering konden ‘inkopen’. Dat gebeurde maar weinig, zodat er veel mensen tussen wal en schip raakten. Inmiddels

de twee weken naar het sociale pension of het internaat om te vragen hoe het met de ex-gevangene gaat. Totdat hij weer is vertrokken naar elders. Standaard wordt een periode van twee maanden opvang geregeld. Nieuwland: ‘Het is een kwestie van een lange adem. Als degene weer gevangen zit, hoop je hem daarna weer te kunnen helpen door goede opvang te regelen. En als het daarna weer misgaat, probeer je het weer. Hopelijk ziet hij in dat er alternatieven bestaan. Dat er een bed voor hem is, aandacht en een mogelijkheid om zijn leven een positieve draai te geven, hoe beperkt ook.’


7

INTERVIEW

INTERVIEW

zijn, ik wilde met rust gelaten worden. Ik hoopte dat ik die rust bij hem zou vinden. Maar het tegendeel was waar; ik werd door hem aangerand en geslagen. Daar waar ik voor vluchtte, kreeg ik dubbel en dwars terug. Voor mijn achttiende werd mijn dochter geboren. Ik kon niet bij mijn man blijven, want hij wilde mijn kind ook slaan. Midden in de nacht ben ik met mijn dochter uit het raam van onze woning geklommen. Mijn dochter kon ik bij een schoolvriendin onderbrengen. Na twee nachten op straat kwam ik in contact met de Stichting Jeugd en Gezin, die ervoor zorgde dat ik een woning kreeg aan de Wibautstraat in Amsterdam.’ PROSTITUTIE OF STELEN Hoewel Aisha een eigen plek had, kwam ze niet rond met haar uitkering. ‘Ik had niet geleerd hoe ik met geld moest omgaan en had al snel schulden. De ellende die ik had meegemaakt, wilde ik mijn kind besparen. Om aan meer geld te komen, dacht ik: ik

Het is zover: Aisha’s enkelband wordt verwijderd

‘Ik ga het redden’ Als een fleurige bloem staat Aisha op de afgesproken tijd voor het station in Venlo. Iets verderop bij haar auto wacht Vera Thelen, reclasseringmedewerkster van de unit Toezicht in Roermond. Vandaag is de dag dat de ‘enkelband’ van Aisha’s enkel mag worden verwijderd.

V

8

era wil dit moment niet missen, dus voor Aisha maakt ze, op haar vrije dag, een uitzondering. Van het station gaan we naar de woning van Aisha, waar het plechtige moment plaatsvindt. Vrijdag 26 februari 2010 na 10.00 uur gaat de stekker uit het apparaat en kan de band zonder alarmsignaal worden doorgeknipt. Aisha is weer een vrij burger. ‘Toch had ik het niet gered zonder dit begeleidingstraject. Ik ben goed geholpen door goede mensen die naar mijn situatie hebben gekeken. En daarom is het gelukt!’ Aisha is opgetogen en blij, een nieuwe fase van haar leven kan beginnen.

Nederland kwamen. Mijn moeder werkte in een bar en ging met verschillende mannen om. Mijn ouders waren allebei alcoholist. Ik was vaak alleen thuis of moest naar de oppas. Als klein meisje had ik heel lang haar en ik voelde mij vaak net als Assepoester, omdat ik het huis moest schoonmaken. Als ik niet luisterde, trok mijn moeder aan mijn haar. Rond mijn tiende jaar verhuisden we van Den Haag naar Zwolle, naar een tante.

ROTLEVEN Aisha (39) werd in Paramaribo geboren en vertrok met haar ouders halverwege de jaren zeventig naar Nederland. ‘Mijn vader overleed niet lang nadat we in

Toen ik elf jaar was, werd ik voor het eerst ongesteld en zou ik volgens Hindoestaanse traditie worden uitgehuwelijkt. Waarschijnlijk ben ik al als baby uitgehuwelijkt. In die tijd werd ik door mijn moeder geslagen; de


blauwe plekken probeerde ik te verbergen achter een zonnebril. Mijn schoolmeester had dit in de gaten en stuurde mij naar de directeur, die de Raad voor de Kinderbescherming inschakelde. De kinderrechter besliste dat ik uit huis werd geplaatst en zo kwam ik terecht in kindertehuis de Gouwe in Zwolle. Na drie, vier jaar moest ik weer terug naar huis. Ik wilde dit niet maar de rechter had besloten dat ik met mijn moe-

‘Het ging niet om seks, ik moest een pakketje meenemen en daarvoor zou ik 20.000 gulden krijgen’ der mee moest naar Amsterdam. Toen werd er ook over het huwelijk gesproken. Mijn man, hij was 18 jaar en kwam uit Suriname, kende ik niet. Het was allemaal te veel voor mij. Ik wilde niet bij mijn moeder

detentieperiode van twee jaar in Zwitserland. Ten slotte werd ze in 2005 opgepakt in Australië. STUDEREN ACHTER DE TRALIES De ommekeer in Aisha’s ‘loopbaan’ was in Australië. Zij kwam in contact met Wim Miltenburg, vrijwilliger voor RN Bureau Buitenland. ‘Wim moedigde mij aan om te gaan studeren. Via Bureau Buitenland heb ik onder andere een cursus Algemene Ondernemingsvaardigheden (AOV) aangevraagd bij de Stichting Educatie Achter Buitenlandse Tralies. Ik dacht dat ik niet goed kon leren, maar toen ontdekte ik dat ik goede cijfers haalde. Wim hielp mij om anders naar de toekomst te kijken. Ik wist dat ik bij mijn terugkeer naar Nederland moest breken met mijn contacten uit de drugswereld. Ik moest een nieuwe start maken met hulp van anderen. Daarom deed ik een verzoek om mijn straf in Nederland te mogen uitzitten. Ook meldde ik mij aan voor Exodus.’

‘Ik dacht dat ik niet kon leren, maar toen ontdekte ik dat ik goede cijfers haalde’ kan kiezen: prostitutie of stelen. Op een avond had ik geen pap voor mijn dochter en ging naar een nachtwinkel om melk en sigaretten ‘op de pof’ te kopen, dit was bij een vriend Achmed. Hij wist dat ik een baantje zocht en die avond stelde hij mij voor aan een man achter de gokkast. We maakten een afspraak en hij gaf me alvast honderd gulden, ‘voor de oppas’. Terug thuis belde ik mijn vriendin, die mij in alles steunde, zij vroeg mij: ‘wat moet je doen voor dat geld?’ Ik wist het niet, misschien prostitutie. Toen ik naar hem toeging om het werk te bespreken, vroeg hij of ik een paspoort had en of ik wel eens had gereisd? Ik moest naar Suriname en zou daar een man ontmoeten. Ik vroeg wat ik moest doen met die man. Maar het ging niet om seks, ik moest een pakketje meenemen. Ik zou 20.000 gulden krijgen. Dat klonk aantrekkelijk.’ Aisha begon een carrière als drugskoerier dat haar veel geld opleverde, maar waardoor ze al snel haar vrijheid en kind kwijtraakte. Ze zat in verschillende gevangenissen over de hele wereld. Op Curaçao één jaar, in Indonesië zat ze twee en een half jaar in Tangerang (satellietstad van Jakarta) waar ze haar tweede kind kreeg. Ook in Nigeria kwam ze met Justitie in aanraking, maar wist ze een lange straf te ontlopen. Nog geen halfjaar later volgde nog een

Het verzoek aan Justitie van Australië en Nederland om haar straf in Nederland te ondergaan (in het kader van de Wet Overdracht Tenuitvoerlegging Strafvonnissen - WOTS) betekende voor Aisha een verlenging van haar straftijd. Als ze haar straf in Australië zou uitzitten, zou zij in 2009 voor Voorwaardelijke Invrijheidstelling in aanmerking komen. De einddatum van haar straf in Nederland was in februari 2010. OP NAAR EEN NIEUW LEVEN Nederland nam de straf over van Australië en Aisha kwam in september 2008 naar Nederland, waar zij in de penitentiaire inrichting voor vrouwen in Nieuwesluis terechtkwam. ‘In Nieuwesluis moest worden vastgesteld voor welk regiem ik in aanmerking kwam en of ik een penitentiair programma mocht volgen. Daarvoor werd door Melinda Lewis van Reclassering Utrecht gerapporteerd.’ Na onzekerheid over het al dan niet doorgaan van plaatsing bij Exodus, kreeg Aisha alsnog toestemming om het penitentiaire progamma in Exodus te volgen in Venlo. ‘Zonder dat re-integratieprogramma was ik nooit zo ver gekomen. Maar een aantal punten vond ik niet goed. Vooral op financieel gebied, als je daar komt, heb je geen geld en word je genoodzaakt schulden te maken voor alledaagse kosten en reizen.

Je begint dus al met schulden. Ook moet je de eerste periode bij Exodus blijven en toen ik voor weekendverlof in aanmerking kwam, was dat veel korter dan ik in Nieuwesluis gewend was.’ Aanvankelijk ging alles voorspoedig en vond Aisha een baan, als gastvrouw, bij het UWV werkbedrijf in Venlo. Ook pakte ze haar AOV-cursus weer op. Nu met het doel om een eigen bedrijf op te zetten. ‘Ik wil me gaan inzetten voor de reintegratie van ex-gedetineerden. Daarin kan nog veel verbeterd worden.’ Haar traject bij Exodus maakte ze uiteindelijk niet af, vanwege een meningsverschil over al dan niet zelfstandig kunnen wonen. Ze moest gedurende zes weken terug naar de gevangenis (Ter Peel, Limburg). ‘Gelukkig bleef Vera achter mij staan! Zij heeft ervoor gezorgd dat ik een kamer kreeg in Venlo. Ook de directeur van Ter Peel werkte mee zodat ik mijn werk kon houden. Maar jammer genoeg ging de samenwerking met mijn collega’s niet goed en ik raakte mijn baan kwijt. Gelukkig vond ik snel iets anders bij Vluchtelingenwerk in Venlo. Voor kerst ben ik daar naar binnen gelopen en heb gewoon gezegd: ‘Ik heb werk nodig.’ Ik moest even wachten en kreeg toen te horen, ‘kom maar mee.’ Deze baan volg ik binnen een participatietraject van de gemeente.’ Het participatietraject levert Aisha meer salaris op dan het minimumloon. Misschien is het omgaan met weinig geld wel haar grootste prestatie. ‘Als drugskoerier had ik echt veel geld. Ik deelde uit zonder er bij na te denken. Nu zoek ik bij alles wat ik koop, naar het goedkoopste.’ Aisha is na jarenlang in de drugssmokkel te hebben gezeten, een nieuwe weg ingeslagen. Het geeft haar uitzicht op een rustigere toekomst. Ze heeft weer contact met haar dochter (21) en haar zoon (13). Haar leven wil ze in Venlo voortzetten. ‘Lange tijd heb ik gedacht dat ik de eerste maffiavrouw van Nederland zou worden. Nu denk ik: ‘Ik ga het redden’ en daar doe ik alles voor. Het is een zware opdracht met veel obstakels. Ik sta ingeschreven voor een woning in een buurgemeente van Venlo en binnenkort krijg ik mijn eigen woning. Weer een mijlpaal!’ AISHA IS NIET DE ECHTE NAAM VAN DE GEÏNTERVIEWDE, DIT TER BESCHERMING VAN HAAR PRIVACY

Hans van Kooten RECLASSERING BUREAU BUITENLAND


9

PASTORAAL

PASTORAAL

‘feestbeest’ is dus een ‘wilde feestvierder’, iemand, die graag en veel feest en dan helemaal losgaat. Maar nogmaals: wat hebben ‘feestbeesten’ nu met geloof te maken? Vroeger hadden feesten te maken met het geloof. Bijna alle feesten waren ter ere van een god of een godsdienstige gebeurtenis. Zelfs het verjaardagsfeest had een godsdienstige inslag. Heel lang geloofden mensen dat je op je verjaardag het risico liep bezocht te worden door duivels en demonen of kwade geesten, die je misgunden dat je weer een jaar ouder was geworden. Het bezoek had dan ook de taak om je te beschermen en met veel lawaai die kwade krachten van je weg te houden. Hoe meer lawaai en feestgedruis hoe beter je beschermd was. Hoe meer ‘feestbeesten’, hoe liever dus!

PINKSTEREN FEEST VAN FEESTBEESTEN Je vraagt je misschien af: wat hebben feestbeesten nu met het geloof te maken? Meer dan je in eerste instantie denkt. We feesten omdat we iets te vieren hebben. We mogen ons blij gedragen, anders dan in het normale leven. Voor even vergeten we de sores van alledag en geven ons over aan een prettig gevoel. Je wordt als het ware even uit de harde werkelijkheid getild en begeeft je gevoelsmatig op een hoger niveau. DOORFEESTEN Misschien is het dagelijkse leven geen feest en dan kan een feestje een ontsnapping zijn aan de werkelijkheid. Als je eenmaal die ‘bevrijding’ hebt ervaren, wil je meer en vaker en worden sommige mensen feestbeesten. Ze vinden dat feestelijke gevoel zo prettig, dat ze er bijna verslaafd aan raken. Alles beter dan het gewone leven. Sommige godsdienstige feesten kennen dit verschijnsel van dagen achtereen doorfeesten. Denk maar aan carnaval. Tijdens dat feest mag je helemaal losgaan: drie dagen is het leven totaal anders dan normaal. Al in de tijden van

10


de Grieken en Romeinen waren er feesten, waarbij mensen zich helemaal mochten laten gaan. Waarbij ze uitzinnig waren van feestvreugde, helemaal buiten zichzelf. HEILIGE DAGEN Feast, Fest, fête, fiesta, festa: het zijn allemaal woorden voor feest en komen uit het Latijn. Festa dies betekent in het Latijn: ‘feestelijke dag’ en werd ook wel afgekort tot festa: ‘feest’. De meeste feestdagen bij de Romeinen waren verbonden met hun godsdienst en in de christelijke kerk werd dat overgenomen: kerstfeest, paasfeest, pinksterfeest, feest van de heilige Petrus, feest van de heilige Theresia, enzovoort. Het waren zogenoemde heilige dagen, waarop je vrij was van werk en vrij om te feesten. In het Engels kom je dat nog tegen in de aanduiding holiday voor vakantie. Dat komt van holy day, heilige dag. WILD DIER Het woord beest komt ook uit het Latijn en hangt samen met het woord bestia, dat ‘wild dier’ betekent. In het Engels, Frans en Spaans kom je het ook tegen: beast, bête, bestia. We kennen de uitdrukking ‘de beest uithangen’ voor je wild gedragen. En een

PINKSTERFEEST Maar niet alle godsdienstige feesten geven dat uitzinnige gevoel, dat gevoel van bevrijding. Paasfeest, kerstfeest, het zijn geen feesten, waarbij je aan ‘party-en’ denkt. Er is maar één feest in de christelijke traditie, dat vanaf het begin de bijklank kreeg van een ‘feestbeest-feest’. En dat is het pinksterfeest. Dit feest wordt in de christelijke kerk op de vijftigste dag na Pasen gevierd (Pinksteren komt van het Griekse woord pentekostos, wat ‘vijftig’ betekent). Dit jaar viel dat op 23 en 24 mei. Als christelijk feest is het minder bekend dan kerst of Pasen, maar we hadden nooit kerst of Pasen gevierd als Pinksteren er niet geweest was. In dat feest gaat het om de heilige Geest en toen de eerste volgelingen van Jezus de Geest kregen, gebeurden er zulke vreemde dingen met hen en deden ze zo ‘raar’, dat mensen dachten, dat ze dronken waren: Toen de dag van het pinksterfeest aanbrak, waren ze allen bij elkaar. Plotseling klonk er uit de hemel een geluid als van een hevige windvlaag, dat het huis waar ze zich bevonden geheel vulde. Er verschenen aan hen een soort vlammen, die zich als vuurtongen verspreidden en zich op ieder van hen neerzetten, en allen werden vervuld van de heilige Geest en begonnen op luide toon te spreken in vreemde talen, zoals hun door de Geest werd ingegeven. In Jeruzalem woonden destijds vrome Joden, die afkomstig waren uit ieder volk op aarde. Toen het geluid weerklonk, dromden ze samen en ze raakten geheel in verwarring omdat ieder de apostelen en de andere leerlingen in zijn eigen taal hoorde spreken. Ze waren buiten zichzelf van verbazing en zeiden: ‘Het zijn toch allemaal Galileeërs die daar spreken? Hoe kan het dan dat wij hen

allemaal in onze eigen moedertaal horen? (…) wij allen horen hen in onze eigen taal spreken over Gods grote daden.’ Verbijsterd en geheel van hun stuk gebracht vroegen ze aan elkaar: ‘Wat heeft dit toch te betekenen?’ Maar sommigen zeiden spottend: ‘Ze zullen wel dronken zijn.’ (Je kunt het in een Bijbel nalezen; het staat in het Bijbelboek Handelingen van de apostelen, hoofdstuk 2). DE GEEST VAN GOD Zoals je ziet, dachten veel mensen, dat die eerste volgelingen van Jezus met Pinksteren iets te veel gefeest hadden, echte feestbeesten waren geweest. Blijkbaar vonden ze het op gebral van dronkenlappen lijken, dat wat de volgelingen van Jezus riepen. Ze konden zich niet voorstellen dat mensen enthousiast zijn, opgewonden, buiten zichzelf, in extase als ze niet eerst goed van de wijn hadden ingenomen. Dat is tegenwoordig nog vaak zo: veel mensen durven zich pas te laten gaan op een feest na heel veel drank en liefst ook nog met wat pilletjes of iets anders. Dan gaan ze joelen, zingen, schreeuwen, helemaal uit hun dak. Maar wat de eerste volgelingen van Jezus overkwam, was dat zij door de Geest werden vervuld. De Geest van God, van Jezus. En dat overkwam ze met kracht en ze wer-

Soms was het met geweld en dwang. Ten koste van mensen. Maar zo was het niet bedoeld. En de grootste groei van de kerk kwam niet door geweld of dwang, maar wanneer christenen in vrede en in geloof naar anderen toe gingen. Want de Geest vervult mensen met de overtuiging, dat zij naar anderen toe kunnen gaan en hen kunnen vertellen over God en Jezus. Dat is niet alleen om hen te bekeren of te evangeliseren. Het is vooral om te vertellen, dat wij mensen Gods kinderen zijn. En dat we dat gemeenschappelijk hebben, hoe verschillend als kinderen we ook zijn. We zijn als mensen in wezen familie van elkaar, omdat we kinderen van God zijn. Het is niet toevallig, dat de Bijbel het meest vertaalde godsdienstige boek is van alle heilige boeken. GELOVEN Met Pinksteren is het christelijk geloof doordrongen geraakt van de overtuiging, dat iedereen God en Jezus moet leren kennen en dat in hun eigen taal, hun eigen cultuur en in hun eigen leven. Dat ‘moeten’ is geen dwang voor anderen, maar het is het ‘moeten’ wat ook in het woord ‘ontmoeten’ zit: iedereen moet in staat zijn kennis te kunnen nemen van God en Jezus, als hij of zij dat wil. En christenen moeten zor-

Het feest van Pinksteren is het feest dat mensen bevrijd worden van zichzelf en zich kunnen richten tot anderen den vurige mensen en door al die kracht en dat vuur waren ze buiten zichzelf en richten zich tot anderen, werden voor anderen verstaanbaar, begrijpbaar. Het feest van Pinksteren is in wezen het feest dat mensen bevrijd worden van zichzelf en zich kunnen richten tot anderen en daarmee voor elkaar begrijpelijk worden ook al zijn ze nog zo verschillend. Het is het feest waarmee grenzen, die mensen gescheiden houden, wegvallen en de wereld bewoonbaar wordt. Want de Geest zorgt er voor, dat mensen voor elkaar verstaanbaar worden ook al spreken ze hun eigen taal. EÉN FAMILIE Als de eerste volgelingen van Jezus niet vervuld waren geraakt van de heilige Geest, was er nooit een wereldkerk ontstaan en had het christelijk geloof zich nooit zo over de aarde kunnen verspreiden. Niet altijd is dat proces gegaan in de Geest van God.

gen, dat als mensen er naar vragen Gods Woord beschikbaar is, bij voorkeur in de eigen taal. In die zin zouden christenen heilige feestbeesten moeten zijn in hun openstaan voor anderen, in het geloof, dat wij mensen altijd kinderen van God zijn en dat wij dus voor elkaar zusters en broeders zijn, wat er ook gebeurt. ‘Vrienden kun je kiezen, familie krijg je’, luidt een zegswijze en in het christelijk geloof is dat – als het goed is – de basis. In het geloof krijg je de kracht om jezelf te overwinnen en te gaan geloven in de ander. Ook als daar helemaal geen aanleiding toe lijkt te zijn. Maar we geloven het toch. Want we geloven in de Geest van God, die alle mensen verbroedert en verzustert. Daarom is Pinksteren met recht een feest van feestbeesten.

Peter Middelkoop PREDIKANT-DIRECTEUR EPAFRAS

OPROEP

Wil je corresponderen? Dat kan met gedetineerden in buitenland en binnenland, maar ook met vrijwilligers in Nederland. Zij kunnen je op de hoogte houden van wat er zo al speelt in de Nederlandse samenleving. Wil je meedoen aan het Kindercadeauproject? Dat is mogelijk voor eigen kinderen tot twaalf jaar die in Nederland wonen. Wil je een Bijbel ontvangen? Het toezenden van een Bijbel en lectuur is aan regels gebonden. In Frankrijk wordt lectuur alleen toegelaten als daar toestemming voor is gevraagd en gekregen. Voor Spanje en in mindere mate voor Engeland geldt, dat pakketjes retour gezonden worden. Als je gevangen zit in een van deze landen en lectuur wilt ontvangen, informeer ons dan als je een andere manier hebt gevonden voor ontvangst. Voor gedetineerden in Duitsland proberen wij bij een aanvraag van een Bijbel de locale geestelijk verzorger in te schakelen om toegang te krijgen. Heb je tips voor gedetineerden, reacties, suggesties, ingezonden brieven, verhalen en gedichten? Brieven worden vertrouwelijk behandeld. Is jouw brief, verhaal enz. bestemd voor publicatie in Gezant uit Nederland, geef dit dan uitdrukkelijk aan. Bij dit nummer vind je een portovrije envelop. Je kunt schrijven naar: STICHTING EPAFRAS ANTWOORDNUMMER C.C.R.I. 9804 3500 ZJ UTRECHT NEDERLAND


11

HOOFDARTIKEL

HOOFDARTIKEL

ACHTER DE TRALIES IN HET BUITENLAND?

NEEM HET HEFT IN EIGEN HANDEN! Het heft weer in handen nemen, is belangrijk als je achter tralies zit. Want met de juiste informatie, bestaat de kans dat de celdeur sneller voor je open gaat. Maar hoe doe je dat als je nauwelijks contact hebt met de wereld buiten de gevangenis? Gezant sprak met een aantal advocaten uit Nederland, gespecialiseerd in internationaal strafrecht die alles weten over de WOTS-regelgeving.

G

earresteerd, voorgeleid en binnen no-time zit je in de gevangenis: als gedetineerde besef je nauwelijks wat je overkomt. De omstandigheden in het buitenland zijn vaak niet te vergelijken met detentiecentra in Nederland. Zo schrijft exgedetineerde Hans Zegers, die 2162 dagen

vragen naar ander bewijsmateriaal te kijken, hoe pak je dat dan aan? Je tolk komt met een belabberde vertaling, wat moet je doen? Is hoger beroep verstandig? Je wilt zo snel mogelijk naar Nederland terugkeren, maar is dat wel de beste optie in jouw situatie? Al dat soort vragen komen

‘Op het moment dat iemand wordt aangehouden stort zijn hele wereld in elkaar’ in Bangkwang, Thailand, gevangen zat: ‘De eerste maanden zit je vastgeketend. Niet alleen je handen, ook je benen worden vastgezet. Soms zit je met z’n 35-en opgehokt in een kleine ruimte. Je hebt dus geen privacy. Ook kun je te maken krijgen met geweld en afpersing.’ Wanneer anderen je lot bepalen en je opsluiten achter tralies, wil je niets liever dan met de beperkte middelen die je hebt, toch het heft weer in eigen handen nemen. Want als niemand voor jou opkomt, zul je het zelf moeten doen. Stel: je wilt de rechter

12


op je af. Met de juiste informatie, kun je voor jezelf opkomen. Maar hoe doe je dat als je in de gevangenis zit, nauwelijks naar huis mag telefoneren en voornamelijk met de buitenwereld contact hebt per handgeschreven brief? Al snel kloppen advocaten bij je aan die je beloven – tegen een flink bedrag – binnen een paar weken vrij te krijgen. Het klinkt aantrekkelijk om van hun diensten gebruik te maken, maar is dat verstandig? Zijn ze goed genoeg? Gezant vroeg enkele specialisten in Nederland naar hun ervaring.

TIP 1 SCHEP ORDE IN DE CHAOS ‘Een Nederlandse gedetineerde wordt in het verre buitenland gezien als een kip die je makkelijk kunt kaalplukken en die ook nog eens gouden eieren legt. Als aasgieren storten ze zich op de gevangene. Vaak gaat dat gepaard met bedreigingen en geweld door medegevangenen’, vertelt Bob Vink van Vink Veldman & Swier Strafrechtad-

vocaten. Het is een enorm verwarrende tijd, weet hij uit zijn contacten met gedetineerden. Niet alleen voor de gedetineerde zelf, maar ook voor de mensen thuis. ‘Het nieuws dat een familielid gevangen zit, slaat vaak in als een bom. Familie wil weten hoe het zo ver heeft kunnen komen, hoe ernstig het misdrijf is, wat het perspectief is, wie hulp kan bieden en wat het allemaal gaat kosten. Om wat orde te scheppen in de verwarrende chaos die de familie en de gedetineerde overspoelt, is het verstandig een gespecialiseerde advocaat in Nederland in te schakelen.’ Elke gedetineerde droomt van de ideale advocaat: iemand die de juiste papieren uit z’n aktetas tovert, ze zelfverzekerd overdraagt aan de rechtbank en met een gloedvol betoog de gevangene zo de vrij-

zijn, terwijl je net opgepakt bent wegens drugshandel. Ga niet meteen in zee met de advocaat die je gouden bergen belooft. Dat scheelt je veel geld én geeft je een reëler toekomstbeeld – ook al is die niet zo rooskleurig als je had gehoopt. ‘Je ziet op het moment dat iemand wordt aangehouden de wereld van een opgeëist persoon totaal in elkaar storten’, zegt Robert Malewicz van Cleerdin & Hamer advocaten te Amsterdam. ‘Als advocaat probeer je dan het nodige te doen, maar je hebt slechts beperkte invloed. Wel maak ik met elke overgeleverde gedetineerde een principeafspraak, dat ik hem niet zal laten barsten en ook mijn uiterste best zal doen om hem terug te halen naar Nederland.’ Zelfs met inspanning van een advocaat lukt dat overigens niet altijd, omdat er op dit terrein

op de centen zit – over zijn schouder meekijkt, zal verantwoording af moeten leggen over de procesgang en over het werk dat hij gedaan heeft. Duimen draaien is daar dus niet bij. Heb je geen geld voor een goede advocaat in het buitenland? Dan krijg je een proDeoadvocaat toegewezen. Dit is een ‘gratis’ advocaat (gesubsidieerd door de overheid). De kans is klein dat een pro-Deoadvocaat uit het buitenland zich tot het uiterste voor je zal inspannen. Levert deze advocaat slecht werk af, dan kun je wel vragen om een andere gratis advocaat, maar de rechter is niet verplicht hieraan gehoor te geven’, aldus Vink.

‘Een advocaat kan even het roer overnemen van een stuurloos schip’ heid inpraat. Of in elk geval een verblijf in Nederland. Maar de realiteit is dat gedetineerden maanden en soms ook jaren moeten wachten voordat aan hun verzoeken gehoor wordt gegeven. Wat kan een advocaat dan voor je doen? ‘Een eerste rol voor de advocaat is die van adviseur en voorlichter’, vertelt Vink. ‘Op basis van zijn ervaring en informatie kunnen de eerste vragen beantwoord worden. Er kan een plan van aanpak worden opgesteld. Het is voor de familie en vooral voor de gedetineerde vaak al een hele opluchting als zij weten dat er iemand is aan wie zij hun vragen kwijt kunnen. Een advocaat is iemand die even het roer over kan nemen op een stuurloos schip. En die een eerste koers uit kan zetten, bij voorkeur de snelste richting naar de thuishaven. Daarnaast kan hij namens de familie en de gedetineerde contact houden met de advocaat en instanties in het land zelf, maar ook met het ministerie van Buitenlandse Zaken en met het ministerie van Justitie. Vaak raken familieleden helemaal gefrustreerd na overleg met het ministerie van Buitenlandse Zaken. Sommige families verwachten te veel van het ministerie, maar ook schiet de hulp vanuit Den Haag of de ambassade vaak te kort. Een advocaat kan bemiddelen en de families informeren over wat je wel en niet van de autoriteiten kunt verwachten’, aldus Vink. In de rechtszaak wil je het liefst een stevige advocaat naast je hebben staan die de taal en cultuur van het land kent. Maar zet vraagtekens bij een advocaat die je belooft dat je binnen enkele weken vrij zult

heel veel instanties zich met de terugkeer bemoeien, weet hij. ‘Justitie in het buitenland buigt zich erover, het Openbaar Ministerie, de Koninklijke Marechaussee, het ministerie van Justitie in Den Haag en dan ook nog de gevangenisautoriteiten in het buitenland. Je ziet dat bij veel van deze instanties de terugkeer van de gedetineerde naar zijn eigen land niet de allerhoogste prioriteit heeft. Vaak is de rol van de advocaat dan ook niet eens zo zeer een juridische, maar veel meer die van iemand die druk probeert te zetten op het systeem. Zodat gedetineerden die door allerlei instanties aan hun lot worden overgelaten en van het kastje naar de muur worden gestuurd, er toch niet alleen voor staan.’ Voor het vinden van een goede advocaat heb je het netwerk en de kennis van een Nederlandse advocaat nodig, adviseert Vink. ‘Een Nederlandse advocaat kan contacten leggen met advocaten ter plaatse of onderzoeken welke advocaten goed werk hebben uitgevoerd. Ook kan een Nederlandse advocaat afspraken maken over de kosten en de afhandeling regelen. Dat kan concreet betekenen dat hij het geld voor de advocaat in het buitenland beheert, zodat die andere advocaat ook zeker weet dat hij voor z’n werk betaald krijgt. Zo iemand kan met goed fatsoen dan geen enorme voorschotten meer vragen van de familie of de gedetineerde. De Nederlandse adviseur kan de uitbetaling ook afstemmen op de gemaakte afspraken en de verrichte werkzaamheden. Dat betekent dat hij controle uitoefent en dat is een groot voordeel voor de gevangene. De buitenlandse advocaat die weet dat een collega – die ook nog eens

TIP 2 WEET DE WEG IN DE JUNGLE Je geld en je bagage is tijdens je arrestatie in beslag genomen. Kan de ambassade er voor zorgen dat je je spullen weer terugkrijgt? Kan een vrijwilliger van Epafras een brief sturen aan de minister van Justitie om voor je zaak te pleiten? Als je weet wat je rechten zijn en als je weet van welke instantie je wat mag verwachten, word je minder vaak teleurgesteld. Meer hierover vind je in het boekje Gearresteerd in…, dat je ontvangen hebt van de ambassade. Er staat bijvoorbeeld in dat de ambassade op de hoogte moet zijn van je arrestatie. Het komt vaak voor dat dit niet het geval is. Dan is het aan jou om actie te ondernemen door naar de ambassade te schrijven of te bellen. Weet bij wie je terechtkunt voor vragen. Het heeft weinig zin om een medewerker van de ambassade te vragen je te helpen met extra bewijzen of Justitie aan te schrijven over je zaak. De ambassade mag zich simpelweg niet bemoeien met de rechtsgang. Wat je wel aan de ambassade mag melden, is als je slechter wordt behandeld dan andere gevangenen. Ook als je problemen hebt, kun je bij de ambassade aankloppen. De ambassade zal proberen te bemiddelen bij problemen met de autoriteiten van het land. Ook kan deze instantie je helpen aan een lijst met namen en adressen van advocaten, maar welke advo> caat je kiest, is aan jou.


13

HOOFDARTIKEL

van de eerste zin weet je al niet meer waar het over gaat.’ Een brief met je rechten geeft je een houvast nu je in de juridische molen bent terechtgekomen. Als die brief er nog niet is, zul je op de kennis van je advocaat moeten vertrouwen.

TIP 3

Als je de weg in het oerwoud van regels en rechtszaken wilt vinden, zal je ook moeten onderzoeken wat je rechten zijn. Bijvoorbeeld het recht op een tolk. Maar dat is vaak gemakkelijker gezegd dan gedaan. ‘Ik was onlangs betrokken bij een grote strafzaak in Frankrijk’, vertelt Jozef Rammelt van Keizer Advocaten. ‘Daar werd door beedigde tolken zo bar slecht vertaald dat ik ontelbare keren om een schorsing moest vragen om de vragen en antwoorden correct te vertalen. Een regelrechte schande.’ Tijdens de zitting heb je recht op een tolk en voor de diensten hoef je formeel niets te betalen. Maar, zoals vaak het geval bijvoorbeeld in de Dominicaanse Republiek, zul je toch moeten dokken. Een stap in de goede richting is het jongste initiatief van Fair Trails International (FTI). Dit is een organisatie die de schending van mensenrechten in de gaten houdt. Ook zorgt FTI ervoor dat gedetineerden in het buitenland een goede strafrechtadvocaat krijgen als er klachten zijn over andere advocaten. De leden van FTI zijn momen-

VERDIEP JE IN HET RECHTSSYSTEEM Een goede advocaat wijst je op je rechten. Maar het is verstandig je zelf ook in het rechtssysteem van het land te verdiepen. Daardoor weet je eerder wat je te wachten staat. Zo maakt bijvoorbeeld een Franse rechter bij de veroordeling geen verschil tussen softdrugs en harddrugs. De straffen voor delicten met verdovende middelen zijn vaak veel hoger dan in Nederland. Het idee dat je wegens drugshandel een paar maandjes in de cel moet, is hierdoor niet erg reëel. Als je je verdiept in het rechtssysteem, weet je ook welke mogelijkheden er voor je zijn om terug te keren naar Nederland en wat de mogelijke straftijdverkortingen zijn. Misschien hoop je zo snel mogelijk via de WOTS overgeplaatst te worden naar een gevangenis in Nederland. Maar wat als blijkt dat het land waar je gevangen zit, geen verdrag heeft met je thuisland? Je verdiepen in de verdragen die het land met Nederland heeft gesloten, geeft je een nuchtere kijk op je situatie waardoor je je kansen beter in kunt schatten. Sommige gedetineerden zijn door Nederland aan het buitenland overgeleverd, met de garantie van de Nederlandse rechter om na de veroordeling naar Nederland terug te mogen komen. Met deze terugkeergarantie wordt ook de straf omgezet. Er komt een nieuwe procedure, waarin de straf opnieuw door een Nederlandse rechter wordt bepaald. ‘Een groot probleem bij de terugkeergarantie is de garantie dát de gedetineerde terug mag komen, maar dat

‘Als je je verdiept in het rechtssysteem kun je je kansen beter inschatten’ teel bezig voor elk Europees land een overzicht van de rechten van de gedetineerden te formuleren. In dit overzicht staat welke rechten je hebt in elk stadium van een strafprocedure. In Spanje krijg je al lange tijd een soort ‘brief van je rechten’ als gedetineerde, maar die is volstrekt onleesbaar, zegt Rammelt. ‘Die brief is met een computer in verschillende talen vertaald. Na het lezen

14


niet duidelijk is wanneer dit zal gebeuren. Veel overgeleverde gedetineerden raken hierover gefrustreerd’, zegt Malewicz. ‘Omdat de terugkeer naar Nederland, ondanks de garantie, soms lang op zich laat wachten. Dit probleem ontstaat doordat deze veroordeelden de gewone WOTS-procedure moeten doorlopen. Mijn tip is om kopieën mee te nemen van zowel het Nederlandse Overleveringvonnis als de door

HOOFDARTIKEL

de buitenlandse Justitie gegeven garantie tot terugkeer. Vaak is dit een brief van een Officier van Justitie, waarin deze garandeert dat iemand direct na beëindiging van het strafproces mag terugkeren naar zijn land. Het voordeel van het hebben van een kopie van deze brief is, dat de gedetineerde gemakkelijk aan zijn advocaat kan vragen om de Officier van Justitie in kwestie te benaderen. Hij krijgt de mogelijkheid hem de garantie nog eens onder de neus te wrijven’, aldus Malewicz. Veel gedetineerden praten over WOTS alsof het de oplossing van alle ellende is. Maar de WOTS is soms niet de beste oplossing, dus wanneer je je verdiept in het recht, ontdek je wat het best bij jouw situatie past. Stel dat in de WOTS-procedure een voortgezette tenuitvoerlegging in Nederland wordt toegepast, dan is het niet zo moeilijk te beoordelen of je overdracht van het buitenland naar Nederland het voordeligst is. ‘Als het land van veroordeling een gunstiger regeling voor vervroegde of voorwaardelijke invrijheidstelling heeft dan Nederland, dan kan de gedetineerde beter in dat land blijven. Maar in Nederland kun je als gedetineerde juist weer in aanmerking komen voor verlof en re-integratie, terwijl dat in het buitenland niet zo gemakkelijk is’, zegt Rachel Imamkhan, voorzitter van de Stichting PrisonLAW en advocaat bij Canales advocaten, gespecialiseerd in strafrecht met name in WOTS-procedures en vreemdelingenrecht. ‘Als je in Nederland in aanmerking komt voor de omzettingsprocedure, wil dat niet altijd zeggen dat de nieuwe Nederlandse straf gunstiger uitvalt. De Nederlandse rechter hoeft namelijk geen rekening te houden met alle mogelijkheden van vervroegde of eerdere invrijheidstelling die in het buitenland gelden. De rechter kijkt alleen naar de waarschijnlijke datum van vrijlating. Nederlandse gedetineerden gaan soms te veel uit van de vroegst mogelijke datum van invrijheidstelling. Eenmaal in Nederland gaan gedetineerden er vanuit dat zij direct op vrije voeten worden gesteld, terwijl de rechters in de praktijk rekening houden met allerlei ‘internationale gevoeligheden’. Als iedere gedetineerde per definitie direct bij aankomst in Nederland vrij zou komen, dan zou dit consequenties kunnen hebben voor toekomstige verzoeken tot overbrenging.’ Imamkhan maakt zich grote zorgen over gedetineerden die niet meer met de WOTS terug kunnen, omdat hun verblijfsvergunning is ingetrokken vanwege strafbare feiten in het buitenland. ‘Dit is gebeurd nadat de IND hiervan lucht kreeg. Vaak worden de gedetineerden ongewenst verklaard. Dit geldt ook voor cliënten die

overgeleverd zijn via het uitleveringsverdrag. Ik heb een cliënt in Italië die hierdoor niet kan terugkeren.’ Inmiddels heeft ze ook van andere advocaten gehoord dat, als ze dit hadden geweten, hun cliënten niet de WOTS-procedure hadden geadviseerd.

TIP 4 WORD JE EIGEN ADVOCAAT Je krijgt een pen in je handen gedrukt en een papier ligt op tafel. Of je even wilt tekenen. Maar je hebt geen idee waar het precies over gaat. Als gedetineerde maak je

je advocaat, zodat jij en je advocaat iets steviger staan tijdens het proces. Rammelt adviseert ook om geen verklaring af te leggen zonder dat er een tolk in de buurt is die de moedertaal van de verdachte spreekt. ‘Leg nooit een verklaring af of teken nooit iets als het je niet duidelijk is of iets geschreven is wat er ook echt verklaard is.’ Imamkhan hoopt dat iedere gedetineerde ervoor zorgt dat hij of zij goed geïnformeerd is over de strafzaak. ‘Hoe beter je de strafzaak kent, hoe meer invloed je daarop kunt hebben.’ Dat is ook het advies van Malewicz: ‘Wat ik nog wel eens tegenkom is dat voor twee Nederlanders die allebei gevangenen zitten in hetzelfde land, niet dezelfde mogelijkheden gelden om terug te keren. Ik zal een voorbeeld noemen. Iemand is in Duitsland aangehouden en daar veroordeeld. De ander is in Nederland aangehouden, overgeleverd aan Duitsland en vervolgens daar veroordeeld. De in Duitsland aangehouden veroordeelde heeft geen recht op omzetting van zijn straf bij terugkeer in Nederland. De overgeleverde veroordeelde heeft dat wel. Duitsland (en zo zijn er nog veel meer landen, bijvoorbeeld Frankrijk, Noorwegen, Zweden, Marokko

‘Na een arrestatie hoef je geen antwoord op vragen te geven. Je mag een verhoor weigeren’ in het dagelijkse leven genoeg momenten mee dat je jezelf moet zien te redden, óók als juridische bijstand waardevol zou zijn geweest. Word daarom je eigen slimme advocaat. Dat betekent bijvoorbeeld dat je geen verklaring aflegt, zonder dat je eerst met een raadsman hebt overlegd. ‘In elk Europees land is er een zogenaamde piketdienst, waarbij is geregeld dat er een advocaat aanwezig is die je bij kan staan. Soms is deze dienst heel goed geregeld zoals in Nederland en Engeland, maar soms ook heel slecht, zoals in de nieuwe landen van de Europese Unie’, vertelt Rammelt. Als je in een van de landen uit de laatste categorie gedetineerd bent, is het nog meer zaak je grondig voor te bereiden op de vragen: wat moet je doen en wat hoef je niet te doen. Zo geldt in het gewone leven dat je antwoord geeft als iemand je iets vraagt, na een arrestatie hoeft dat niet. Je mag een verhoor weigeren. Weet dat zelfs als je niet officieel verhoord wordt, er wel een verslag van het gesprek kan worden gemaakt. Het is niet ondenkbaar dat dit verslag een onderdeel van je strafdossier wordt. En dat papier duikt dan opeens weer op als bewijsmateriaal voor je rechtszaak. Daarom is het belangrijk dit te melden aan

en vaak ook Thailand) staan omzetting van de straf naar Nederlandse maatstaven niet toe. Maar in overleveringzaken wordt die toestemming afgedwongen via de terugkeergarantie. Daarom is het heel belangrijk dat veroordeelden zelf informeren of zij in aanmerking komen voor omzetting van hun straf, of dat omzetting niet aan de orde is.’ Volgens Imamkhan kun je de weigering van de omzetting mogelijk opvangen door in te zetten op bijvoorbeeld Exodus-begeleiding in de nazorg. Een van haar cliënten zit al tien jaar vast in Thailand. Nu Thailand weet dat hij niet meteen vrijkomt, maar in een halfopen instelling, is het land bereid sneller door te pakken.

WOTS-ADVOCATEN ROBERT MALEWICZ

Cleerdin & Hamer Advocaten Amsterdam Van der Helstplein 3 1072 PH Amsterdam Postbus 51143 1007 EC Amsterdam Tel. +31 (0)20 – 675 07 56 E-mail: [email protected] BOB VINK

Vink Veldman & Swier Strafrechtadvocaten Plantage Middenlaan 10 1018 DD Amsterdam Tel. +31 (0)20 – 535 33 33 Meer info: www.vvsadvocaten.nl JOZEF RAMMELT

Keizer Advocaten Weteringschans 90 1017 XS Amsterdam Tel. +31 (0)20 – 523 76 67 E-mail: [email protected] RACHEL IMAMKHAN

PrisonLaw en Canales Advocaten Stichting PrisonLAW Postbus 1595 1000 BN Amsterdam Op werkdagen na 20.00 uur: tel. +31 (0)6 – 26028413 E-mail: [email protected]. ONNO VAN DER LEE

Van Appia en Van der Lee Advocaten Overtoom 323 1054 JL Amsterdam Tel. +31 (0)20 – 531 29 99 E-mail: [email protected]

Naast genoemde tips, zijn er nog veel meer tips te geven. Maar de basis begint bij een grondige voorbereiding. Wanneer een gedetineerde weet wie hij moet benaderen voor vragen, een goede advocaat heeft gevonden en zijn zaak en het landelijk rechtssysteem zo goed mogelijk kent, zal hij daarvan de vruchten plukken. Want hoe uitzichtloos de situatie ook mag lijken, op deze manier is het mogelijk om zelfs in detentie het heft in eigen handen te nemen.


15

INTERVIEW

E K E P A R F A I T N I R P K

I E G E V S T H C E R H U A E

KUNSTGESCHIEDENIS

W B U S F K D N E D L U G R V

E S O C A P E R S B U R E A U

R P N L C V N E R E S U M A U

V O A G E M O I L N J H E L R

E R U I T E O Z E B U I E P T

N T L T N I T E D M L P N M O

G K E Z E U M N O O I T T E R

D A Y G G Q U R M H A S E X E

O M P H A E S A C O N P B E N

P P S E T R K R R T A E E T E

H I T A N U A N C E D E S H K

E O B I E H A G E L O C T C U

D N E S D N O F E X P S U R R

OPLOSSING PUZZELS

‘keiharde straffen’. Diefstal? Drie maanden. Een moord? Zes jaar. Maar zo werkt het strafrecht niet. Als je rechtvaardig wilt straffen, bekijk je de hele situatie. Dus niet alleen de misdaad, maar je probeert ook de achtergrond en het verhaal van de dader te begrijpen. Dat moet meewegen in het eindoordeel.’ Professor Kelk verwijst naar de Nederlandse rechtsgeleerde en criminoloog Willem Pompe (1893-1968), die schreef dat de jurist moet beseffen ‘dat de misdadiger een mens is, maar ook de

7 2 3 9 5 4 1 6 8

BEGRIP VOOR DE DADER Het zwaarder straffen heeft volgens Kelk te maken met de verharding van de samenleving. ‘Verharding betekent ook verzakelijking. In onze samenleving draait het puur om de cijfers, de resultaten, om het efficiënt zijn. Naar de achtergrond van de dader wordt niet meer zo gekeken.’ Daarom pleit Kelk ervoor weer oog te krijgen voor de mensen: óók die voor de rechter verschijnen. ‘In een tijdperk waar het alleen draait om eigenbelang, is het moei-

1 9 6 8 7 3 2 5 4

‘Het zwaarder straffen heeft te maken met de verharding van de samenleving’

POSITIEVE AANDACHT De aandacht voor de mens in het strafrecht is gaandeweg bedolven geraakt onder regels en beleid, schrijft Kelk. Met als gevolg dat er flink is bezuinigd op reclasseringswerk en dus de resocialisatie: ervoor zorgen dat criminelen terugkeren in de maatschappij als ‘aangepast mens’. Want het is moeilijk te meten of resocialisatie wel echt effect heeft en dus goede resultaten en cijfers oplevert. ‘Er wordt vaak gedacht dat resocialisatie zinloos is, maar het is belangrijk te onderzoeken waar je naar streeft als je iemand wilt laten resocialiseren. Betekent het dat je iemand als een maatschappijgereed pakketje wilt afleveren en geen verkeerde dingen meer doet? Iemand die bijvoorbeeld alleen nog de belasting fraudeert, zoals zoveel burgers doen, maar die geen oude dames meer berooft? Of als iemand geen drugs meer gebruikt? Of is het doel dat iemand een eigen huis heeft, werkt of een opleiding volgt? Dat is natuurlijk het ideale beeld van resocialisatie. Maar omdat maar weinig mensen aan dat ideale beeld voldoen, denkt men dat resocialisatie niet helpt.’ Volgens Kelk is juist stevig inzetten op de terugkeer de manier om gedetineerden verder te helpen en daarmee ook de samenleving. ‘Meer onderwijs en meer arbeidstraining is belangrijk. Het is essentieel dat iemand ervaart dat er op een positieve manier aandacht aan hem of haar wordt gegeven. Dat effect kun je misschien niet direct meten, maar het is wel een goede basis voor het leven. En ik ben ervan overtuigd dat de beste vorm van resocialisatie leeftijd is: men-

Ik kreeg eens iemand aan de telefoon die vertelde dat zijn zoon in de gevangenis terecht was gekomen. Hij had iets doms gedaan. Tja, dat hebben alle gedetineerden die ik gesproken heb! Die man was verbaasd dat ‘dit niet meer mocht’ en ‘dat niet meer mocht’. En ‘kon dat dan zomaar?’ Als ze zelf een keer iets doms uithalen en met Justitie in aanraking komen, denken ze opeens heel anders over keihard straffen.’

4 8 5 2 1 6 7 9 3


lijk voor elkaar te krijgen dat we elkaar weer zien als medeschepselen en dat we elkaar moeten helpen. Veel liever willen mensen dat rechters duidelijke straffen opleggen. In de krant duiken regelmatig berichten op waar ook politici roepen om

tici hierin het voortouw nemen, door te sleutelen aan de minimumstraf en aan strafverhoging?’

5 7 2 4 9 1 8 3 6

16

Kelk. ‘Door de strengere straffen komen er steeds meer gevangenen; in 2008 waren dat er meer dan vijftienduizend. 25 jaar geleden had Nederland ongeveer het kleinste gevangeniswezen ter wereld. Dat is al lang niet meer zo.’

‘De beste vorm van resocialisatie is leeftijd: hoe ouder mensen worden, hoe rustiger’

8 1 9 6 3 2 4 7 5

I

n zijn woonkamer, met uitzicht op het park, bladert de professor in het boekwerk van zijn afscheidstoespraak met als titel Strafrecht binnen menselijke proporties. Het is een onderwerp waar maar weinig mensen zich druk over maken: aandacht voor de mens in de dader. Het enige wat we horen is de roep om zwaardere en langere straffen. Steeds minder mensen lijken te geloven dat gedetineerden hun leven kunnen beteren en kunnen terugkeren naar de maatschappij. ‘Het is of rechters luisteren naar de roep van het publiek. De laatste twintig jaar worden er vier tot vijf keer zo vaak lange straffen gegeven. Tussen 1950 en 2000 werd er veertien keer een levenslange gevangenisstraf uitgesproken. Terwijl sinds 2000 deze hoogste straf maar liefst vijfentwintig keer werd opgelegd. Dat is nogal een verschil’, zegt Kelk. Is het aantal moorden dan misschien toegenomen? ‘Nee, dat is het niet’, vervolgt

FLEXIBEL ALS EEN BLAD En hoe ga je nu om met de mensen die roepen dat er strenger gestraft moet worden? Kelk haalt zijn schouders op. ‘Het is meestal een flexibele mening. Mensen slaan als een blad aan een boom om als ze zelf in moeilijke situaties terechtkomen.

3 6 4 7 8 5 9 2 1

Rechters leggen steeds vaker zware straffen op, constateert Constantijn Kelk, hoogleraar strafrecht te Utrecht in zijn afscheidstoespraak. Hij vindt dat in het strafrecht juist meer rekening zou moeten worden gehouden met de mens in de dader. ‘Positieve aandacht is een goede basis voor het leven.’

sen veranderen. Hoe ouder mensen worden, hoe rustiger.’

9 3 8 1 6 7 5 4 2

DADERS ZIJN OOK MENSEN

TOT DE ORDE ROEPEN Het strafrecht is niet bedoeld om mensen op hun nummer te zetten. Het is ontstaan om te voorkomen dat mensen voor eigen rechter gingen spelen. Als iemand een ander wat aan had gedaan, dan moest hij daarvoor gestraft worden door een rechtbank. Maar deze straf moest wel zo goed doordacht worden opgelegd, dat de straf net zo ‘zwaar’ was als de pijn die hij bij een ander had veroorzaakt. Deze gedachte bestond al halverwege de achttiende eeuw en in 1886 kwam dit terug bij de invoering van het Nederlandse Wetboek van Strafrecht. De Leidse hoogleraar Modderman, die het wetboek samenstelde, vond het zogenaamde ‘ultimum remedium-karakter’ van het strafrecht erg belangrijk. Dat betekende dat het strafrecht een laatste middel moest zijn om iemand tot de orde te roepen. Eerst moest gekeken worden naar minder zware manieren om iemand weer op het rechte pad te krijgen. Overbodige, dus te zware straffen, moesten zoveel mogelijk worden voorkomen. De roep van vandaag om zwaardere straffen is, zoals Kelk al aangaf, indirect het gevolg van de verharding en verzakelijking van de samenleving. Dat vindt zijn oorsprong in de jaren tachtig met de invoering van het lik-op-stukbeleid. De toenemende bureaucratie van de overheid en de groei van technologie en automatisering zijn niet aan het strafrecht voorbijgegaan.

De verzakelijking brengt met zich mee dat er steeds minder aandacht is voor persoonlijke verhoudingen, met het snelrechtsysteem en het supersnelrechtsysteem als voorbeelden van nu. En daar maakt Kelk zich zorgen om: de overheid die telkens vooroploopt bij het bedenken van meer strafmaatregelen. ‘Je ziet de verharding ook bij de overheid. Waarom moeten Justitie en poli-

2 5 7 3 4 8 6 1 9

jurist zelf, en daarmee wordt blootgesteld aan alle menselijke hartstochten’. Kortom: er moest meer oog komen voor de dader als mens. Dat betekent ook dat er na de berechting niet alleen de bajes wacht, maar daarna ook de kans om weer een eigen leven op te bouwen. Kelk heeft geen hoge verwachtingen van hogere straffen. ‘Hard straffen haalt niets uit. Uit onderzoek blijkt dat alleen al verantwoording moeten afleggen aan een rechter een afschrikwekkende werking heeft. Het gaat niet om een hoge straf, maar om het feit dát er gestraft wordt. Of iemand nu vijf of zeven jaar krijgt, maakt dan niet zoveel verschil.’ Rechtvaardig straffen is volgens hem een veel betere keuze. Dan raakt de dader niet nodeloos verbitterd. Kelk: ‘Ik heb in mijn leven veel met gedetineerden gesproken. Vaak zeiden ze eerst dat ze onschuldig waren, maar als je langer met ze praatte, dan hoorde ik dat ze vaak boos waren over de zitting die voor hen zeer onaangenaam was verlopen. Of dat er niet naar de advocaat werd geluisterd. Maar dat ze gestraft werden, vonden ze terecht.’

6 4 1 5 2 9 3 8 7

INTERVIEW


17

ADVOCATUUR

ADVOCATUUR

kan vaststellen of de strafbare feiten in Nederland hebben plaatsgevonden. Hij kan daarom niet in Nederland worden vervolgd. Zijn uitlevering – hoewel hij duidelijk onschuldig is – wordt wél toegestaan. MAROKKAANSE IDENTITEIT Direct na de uitspraak is in overleg met Mohammed hoger beroep ingesteld tegen de kortgedinguitspraak. Totdat in hoger beroep een beslissing is genomen, zal hij niet worden uitgeleverd. Maar hij zit nog wel steeds vast in een huis van bewaring in Midden-Nederland. Hij is er slecht aan toe. Zijn coffeeshop is gesloten en zijn vrouw heeft een baantje moeten zoeken als schoonmaakster. Als de broers nu de Nederlandse nationaliteit hadden gehad, dan was de uitlevering zo van de baan geweest en nooit toegestaan. Maar omdat zij beiden de Marokkaanse nationaliteit hebben, ligt dat anders ook al zijn de broers in Nederland opgegroeid.

IN GEZANT LAAT JOZEF RAMMELT VAN KEIZER ADVOCATEN IN AMSTERDAM ZIJN LICHT SCHIJNEN OP EEN OPVALLENDE ZAAK

HOE KROM HET RECHT KAN ZIJN Mohammed en Salem zijn twee Marokkaanse broers van in de twintig. Zij wonen beiden sinds hun prille jeugd in Nederland bij hun ouders die zo’n dertig jaar geleden naar Nederland kwamen. Vader en moeder hebben inmiddels de Nederlandse nationaliteit, maar Mohammed en Salem niet. Het gezin is gelukkig in Nederland. De broers doen het goed op school. Mohammed is de hardwerkende van de twee. Hij begint een officiële coffeeshop en heeft daarmee veel succes. Hij trouwt met zijn in Nederland geboren vrouw en samen krijgen zij twee kinderen. Salem heeft na de middelbare school allerlei los-vast baantjes. Hij kiest voor het ‘snelle geld’ en komt in contact met Hans, een Nederlander, die hasjtransporten wil organiseren vanuit Marokko. Salem biedt aan koeriers voor hem te zoeken. Er volgen talloze hasjtransporten en Salem verdient er behoorlijk veel geld mee. Regelmatig ontmoet hij koeriers in de coffeeshop van Moham-

18


med, zijn broer. Maar die weet niets van de drugstransporten van zijn broer.

koeriers worden veroordeeld tot gevangenisstraffen van acht jaar.

TRANSPORT ONDERSCHEPT In 2007 regelt Salem twee koeriers voor een megatransport. Het contact met de koeriers legt hij in de coffeeshop van zijn broer. Een van de koeriers werkt in de coffeeshop, de andere wordt door Salem aan Mohammed voorgesteld als een vriend. Het daaropvolgende transport loopt mis in Tanger. Bij de bootovertocht naar Cádiz in Spanje wordt het transport door de douane

TERECHTSTAAN IN MAROKKO Zowel in Marokko als in Nederland wordt een strafrechtelijk onderzoek gestart. De medeverdachten van Salem en Mohammed worden door de Nederlandse rechter tot aanzienlijk lagere straffen veroordeeld dan de twee koeriers in Marokko, terwijl zij bij hetzelfde transport betrokken waren. Helaas voor Salem en Mohammed besluit het Openbaar Ministerie om de twee broers

Salem gaat voor het ‘snelle geld’ en organiseert drugstransporten vanuit Marokko onderschept. De beide koeriers worden aangehouden en ondervraagd. Zij wijzen Salem aan als de organisator en, voegen zij eraan toe: ‘Zijn broer Mohammed is mogelijk ook bij de organisatie betrokken, die is namelijk eigenaar van een coffeeshop’. De

niet in Nederland te vervolgen. Hoewel er geen bilateraal uitleveringsverdrag bestaat tussen Nederland en Marokko, vraagt Marokko op grond van het algemene internationale drugsverdrag van de Verenigde Naties (VN-drugsverdrag) de uitlevering

van de twee broers om terecht te staan in Marokko wegens uitvoer van hasj. De rechtbank, de Hoge Raad en ten slotte de minister van Justitie keuren de uitlevering van beide broers goed. Zij moeten dus naar Marokko om daar terecht te staan.

voor strafbaars gedaan heeft blijkt nergens uit. Mohammed heeft dan ook van meet af aan aangevoerd dat de uitlevering niet kan plaatsvinden, omdat hij onschuldig is. Dit is volgens Nederland echter een vraag die in Marokko beantwoord moet worden.

IN STRIJD MET DE WET In de Nederlandse uitleveringswet is bepaald dat er geen uitlevering mag plaatsvinden zonder de garantie dat de uitgeleverde persoon, na de strafvervolging, de opgelegde straf in Nederland mag uitzitten. Dit geldt niet alleen voor Nederlanders maar ook voor geïntegreerde vreemdelingen, als de strafbare feiten ook in Nederland vervolgd kunnen worden. Maar deze garantie ontbreekt, terwijl zij – net als de andere medeverdachten – in Nederland vervolgd kunnen worden. De beslissing om zonder garantie tot uitlevering over te gaan is daarom in strijd met de Nederlandse wet. Het strafbare handelen van, in elk geval, Salem vond in Nederland plaats. Voor Mohammed ligt dat moeilijker, omdat uit het dossier geen strafbaar handelen blijkt. Eigenlijk is hij volgens het dossier nergens bij betrokken. Alleen de twee koeriers wijzen hem aan als deelnemer van de criminele organisatie, maar wat hij nu precies

KORT GEDING Uiteindelijk begin ik, in overleg met beide broers, een kort geding tegen de Staat der Nederlanden bij de rechtbank in Den Haag om alsnog uitlevering te voorkomen. De president van de rechtbank bepaalt dat Salem niet uitgeleverd mag worden, omdat het aannemelijk is dat de strafbare feiten in Nederland hebben plaatsgevonden. Hij heeft immers hier koeriers geronseld en ze geldbedragen in het vooruitzicht gesteld als zij de hasj uit Marokko zouden gaan halen. Ook heeft hij ze voorzien van een auto voor het vervoer van de hasj. Salem zal dus in Nederland voor deze feiten voor de rechter moeten verschijnen en waarschijnlijk ook een straf krijgen. Nog diezelfde dag werd hij in vrijheid gesteld vanuit zijn uitleveringsdetentie en is weer vrij man. Voor Mohammed ligt dat anders. De kortgedingrechter stelt dat niet blijkt dat Mohammed in Nederland strafbare handelingen heeft gepleegd, zodat hij ook niet

GEEN WOTS-VERDRAG Kun je je voorstellen hoe vreselijk het moet zijn voor Mohammed om al maanden in deze onzekere situatie te verkeren? Er is geen enkele aanwijzing dat hij überhaupt iets strafbaars heeft gedaan en toch is er een mogelijkheid dat hij zal worden uitgeleverd naar Marokko. Ik ken de gevangenissen daar maar al te goed, geloof mij, daar wil je liever niet verblijven. Zijn positie is niet te benijden. Als hij inderdaad wordt uitgeleverd, zal hij niet in het Europese deel van de gevangenis komen, maar in het Marokkaanse deel van de gevangenis. Hoewel hij zijn hele leven in Nederland woont en geen Marokkaans spreekt, zal hij geen consulaire bijstand van de Nederlandse consul krijgen. Hij is immers Marokkaan. Een bijkomende complicatie is dat alle getuigen, te weten de koeriers en zijn broer, in Nederland verblijven. De twee koeriers zijn namelijk op grond van het WOTS-verdrag, dat geldt tussen Nederland en Marokko, alweer teruggekeerd naar Nederland. Zij zijn zelfs alweer vrij. Als Mohammed wordt uitgeleverd en in Marokko een straf krijgt, kan hij geen gebruikmaken van het WOTS-verdrag. Zijn vrouw en kinderen in Nederland zijn inmiddels ten einde raad. En ja, zegt u zelf, hoe krom kan het ‘RECHT’ zijn?

Jozef Rammelt KEIZER ADVOCATEN


19

VRAAG EN ANTWOORD

VRAAG EN ANTWOORD

BRIEF

REACTIE MARCO

Mijn naam is Theo, mijn bijnaam is Killo. Mijn vriend en ik zijn in maart 2008 naar Roemenië gegaan om te praten over een mogelijke XTC-deal. De vraag was of wij 10.000 XTC-pillen konden leveren, maar tot een echte afspraak kwam het nog niet. Terug in Nederland kregen we een telefoontje met de vraag of wij die pillen konden komen brengen. Dat wilden we niet, ze moesten ze zelf maar komen halen. Dat hebben ze gedaan. Wij hebben 8000 pillen afgegeven bij een hotel in Tilburg. De Roemenen hebben ze daar opgehaald en zijn weer vertrokken. Een dag later zijn we naar Roemenië gereisd om het geld op te halen om vervolgens weer naar Nederland terug te gaan. Een paar maanden later werd ik gebeld voor weer een levering, maar pas in november had ik tijd om naar Roemenië te gaan om afspraken te maken. Op 18 november ben ik in Roemenië gearresteerd op verdenking van internationale drugshandel. De straf daarvoor is tien jaar. Mijn vriend zou negen jaar krijgen. In het Hoger Beroep werd het 15 en 13 jaar. Nu zijn we bezig bij het Hof van Cassatie.

Beste Theo, Om maar met de deur in huis te vallen, hoe kan het nog internationaler? Volgens mij zijn er toch twee landen bij betrokken. Er zijn goederen geleverd van Nederland naar Roemenië en een geldstroom de andere kant op. De pillen zijn opgehaald, maar het geld ook. De transactie heeft dus in Roemenië plaats gevonden. Dat is in het kort waar het op staat, denk ik. Ik weet echt niets van de Roemeense wet af, al weet iedereen dat je daar ook niemand om zeep mag brengen. Dat is algemeen goed. Zo weet ook iedereen dat je geen drugs of pretpillen mag. En natuurlijk laten ze je naar Roemenië komen voor nog een deal. Als je hier wordt opgepakt, is het bijna uitgesloten dat je wordt uitgeleverd als Nederlander uit eigen land. Al zijn daar op dit moment ook voorbeelden van. Maar weet je Theo, het verbaast mij dat je de straffen daar zo hoog vindt in Roemenië. Dat blijft natuurlijk relatief. In Nederland is het misschien een jaartje of twee, drie, maar in Amerika een jaar of dertig en in Singapore krijg je de doodstraf door ophanging. Dus Theo, er zijn nog meer smaken.

‘We hopen daar op een eerlijk proces. Maar ik heb geen vertrouwen meer in het Europees rechtssysteem’

Wat ook over de hele wereld bekend is van Nederland zijn de tulpen (komen eigenlijk niet uit Nederland), klompen, windmolens, de wallen en...wiet roken. Dit omdat het hier oogluikend word toegestaan. Maar nu draaien wij het eens om, wat weten wij van Roemenië en een aantal landen daar omheen? Je zegt het al in je brief en om het netjes te verwoorden, de rechten wethandhaving wordt in die landen iets anders gezien dan bij ons. Of kort gezegd: een corrupte klerezooi. Daar zit je nu eenmaal in en je zal het er mee moeten doen. Nu denk ik even, wat zou ik in jou situatie doen, met de gegevens uit jouw brief. Ik zou eieren voor mijn geld kiezen en proberen zo snel mogelijk naar Nederland te komen. Logeren bij onze Hare Majesteit is beter dan bij de Roemeense president. En Theo, volgens mij kan het WOTS-verdrag pas in werking treden als je helemaal uitgeprocedeerd bent. Dus ook de cassatie. Maar dat zal je advocaat beter weten dan ik. En ook of er een verdrag met Roemenië is afgesloten. Zo zie je maar Theo, het zijn nu toch duurbetaalde pilletjes geworden, want voor elk pilletje zit je nu 16.48 uur. Tja, dan je vraag waarom niet alle straffen hetzelfde zijn in Europa. Gaat niet lukken, denk ik. Ze worden het bijna nergens over eens laat staan het justitieel apparaat met alle wetten die er bij komen. Aan de andere kant, moet dat dan? Als we de plas naar Amerika over roeien (heb je nu tijd voor) heeft ook elk staat nog zijn eigen wetgeving. Waar je in de ene staat de doodstraf krijgt, krijg je in de volgende misschien maar dertig jaar. Dat verschilt niet zo veel met Europa in mijn optiek.

Ik zeg niet dat ik onschuldig ben, maar wat me verbaast is dat ik verhoord ben voor internationale drugshandel. Maar we hebben XTC verkocht aan een Roemeen ín Nederland. De Roemenen zijn zelf gaan reizen met de pillen. Waarom zijn wij niet gearresteerd in Nederland? En waarom zijn we niet gearresteerd in Roemenië op het moment dat we het geld kregen? Volgens onze advocaat klopt er niets van het hele dossier. Ook het hele rechtssysteem klopt niet. Alles is hier corrupt of ze doen maar wat. Het enige goede is dat het proces snel gaat en dat er mobiele telefoons in de cel zijn. We hebben normaal contact met de familie en de buitenwereld, maar voor de rest is het ontzettend zwaar. Wat ik nooit heb geweten is dat je in het buitenland zulke hoge straffen opgelegd kunt krijgen. Ik vind dat de straffen in Europa op één lijn moeten komen. Het is toch te gek voor woorden dat de Roemenen naar Nederland komen om drugs te kopen en omdat het een Roemeen is, of het kan net zo goed een Belg of een Duitser zijn, wordt een Europees bevel aangevraagd en word je zonder pardon zo uitgeleverd. Nou Marco, ik begin me wel af te vragen waar we ons recht kunnen halen. We gaan nu de WOTS inschakelen om terug te kunnen keren naar Nederland. We hopen daar op een eerlijk proces. Maar ik heb geen vertrouwen meer in het Europees rechtssysteem.

Maar genoeg zo over de regeltjes denk ik. Het blijft volgens mij niet een al te beste plek om te zitten – al heeft corruptie ook een andere kant. Moet je wel wat poen hebben natuurlijk, maar dan kun jij je wel allerlei privileges veroorloven. Dat kon ik hier in Nederland al, al moet je dan wel heel subtiel te werk gaan, want er zijn geen platte bewaarders! Echt wel, hoor. Dat moet daar in Roemenië nog makkelijker gaan, vermoed ik. Ik zou adviseren: toch maar terug naar Nederland meneer kilo en maar proberen of het nog een onsje minder mag zijn. Lijkt mij wel de moeite waard om te proberen.

Groeten,

Killo ALEXANDRIË 154 SECTOR 5 BOEKAREST ROEMENIË

In Singapore krijg je de doodstraf voor drugssmokkel

Groetjes uit het aangename (vandaag 21graden) Nederland.

Marco

20



21

VRAAG EN ANTWOORD

NEDERLANDS ELFTAL OP WEG NAAR WK

REACTIE JOZEF RAMMELT Beste Theo, In jouw brief wordt een aantal vragen gesteld die in feite neerkomen op een enkele probleemstelling, namelijk de vraag: welke rechter of welk land mag bij grensoverschrijdende criminaliteit de vermoedelijke daders vervolgen? Dit is de vraag naar de ‘Rechtsmacht’. Laat ik maar direct melden dat jouw situatie niet uitzonderlijk is. Veel van dit soort gevallen doen zich voor binnen- en buiten Europa. DE THEORIE Op internationaal gebied is het volkenrecht het recht dat de grenzen aangeeft, waarbinnen afzonderlijke landen hun rechtsmacht zelf mogen regelen in hun nationale wetgeving. Dat betekent dus dat er net zoveel verschillende regelingen zijn die de rechtsmacht van een land bepalen als het aantal landen. Elk land regelt het dus op zijn eigen manier. In Duitsland heb je bijvoorbeeld het ‘Universele rechtsmachtprincipe’. Heel in het kort komt het op het volgende neer: iedereen die waar ook ter wereld een strafbaar feit pleegt, dat effect heeft op de rechtssfeer van de Duitse natie, kan ook daadwerkelijk in Duitsland vervolgd worden voor dat strafbare feit. Een voorbeeld. Als de Nederlandse Jan in Amerika via de telefoon regelt dat Piet in Tilburg softdrugs levert aan Klaas, die dat op zijn beurt vanuit Tilburg vervoert naar Duitsland en verkoopt in Berlijn, dan kunnen Jan, Piet en Klaas na hun uit- of overlevering in Duitsland worden vervolgd. Het effect van het telefoontje van Jan aan Piet heeft namelijk het strafbare effect in Berlijn als Klaas de drugs importeert en daar vervolgens verkoopt. Zoals gezegd, kan rechtsmacht door een land zelf gedefinieerd worden zolang het maar niet in strijd is met het volkenrecht. Er is een groot aantal ‘uitgangspunten’ voor rechtsmacht. Enkele voorbeelden: • Territorialiteitsbeginsel: feiten gepleegd op het grondgebied van een bepaalde staat zijn daar ook strafrechtelijk vervolgbaar. • Vlagbeginsel: haakt aan bij het registratieland van vliegtuigen en schepen. • Nationaliteitsbeginsel: het land wiens nationaliteit de verdachte heeft, kan vervolgen. En zo zijn er nog wel meer uitgangspunten op grond waarvan een land een bepaalde verdachte strafrechtelijk kan vervolgen. Vaak zie je een combinatie van uitgangspunten verwerkt in de nationale rechtsmachtregelingen. Nederland hanteert ook een aantal van deze uitgangspunten om een verdachte te vervolgen en niet één uitgangspunt. De Nederlandse strafwet is van toepassing op ieder (ongeacht nationaliteit) die zich op Nederlands grondgebied schuldig maakt aan het plegen van een strafbaar feit (artikel 2 Wetboek van Strafrecht). Indien feiten gepleegd zijn in zowel Nederland als in het buitenland kan in Nederland vervolgd worden. Als het strafbare feit

22


SPORT

gepleegd wordt buiten Nederland, aan boord van een Nederlands vaartuig of luchtvaartuig, dan mag Nederland ook vervolgen (artikel 3 Wetboek van Strafrecht). Artikel 4 Wetboek van Strafrecht geeft gevallen aan waarin Nederland mag vervolgen terwijl de feiten buiten Nederland gepleegd zijn. Artikel 5 en volgende bepalen onder andere dat de Nederlandse strafwet van toepassing is op Nederlanders die zich in het buitenland schuldig maken aan een aantal met name genoemde misdrijven. Tot zover de theorie. Om terug te komen op de brief. In Nederland zou je in het omgekeerde geval ook vervolgd kunnen worden. De Roemeense wet is dus niet zo uitzonderlijk als je denkt. Waarom je niet aangehouden bent in Nederland, kan ik niet zeggen. Uit je brief maak ik op dat je via een Europees Aanhoudingsbevel bent overgeleverd vanuit Nederland naar Roemenië. In elk geval had in die overleveringsprocedure je advocaat moeten vragen om jullie in Nederland te vervolgen en dus niet over te leveren. De officier van justitie zou dan gemotiveerd moeten aangeven waarom je wel overgeleverd zou moeten worden.

‘De strafmaten binnen de EU zouden meer op één lijn moeten komen, maar dat is nog toekomstmuziek’ Indien mijn veronderstelling juist is en je inderdaad bent overgeleverd aan Roemenië vanuit Nederland, dan is in elk geval de dubbele WOTS-garantie aan jullie gegeven. Dit betekent dat je verzoek tot overplaatsing naar Nederland niet geweigerd mag worden en in Nederland voor wat betreft de strafmaat een aanpassing komt. Je kunt je WOTS-verzoek alleen doen als je vonnis onherroepelijk is. Als je nog in een hoger beroepsprocedure verwikkeld bent, kun je het nog niet aanvragen. Ten slotte nog een opmerking. Ik ben het met je eens dat de strafmaten binnen de EU meer op één lijn zouden moeten komen, maar dat is nog toekomstmuziek. Er is geen enkel EUland dat initiatieven neemt en heeft laten weten dit graag te willen. Zoals altijd heeft Nederland als koploper wel op nationaal niveau straffen aangepast. In de loop der jaren zijn in veel gevallen straffen hoger geworden en wordt er voor meer overtredingen straf opgelegd. Met een vriendelijke groet,

Jozef Rammelt KEIZER ADVOCATEN

Op 11 juni begint de negentiende editie van het WK Voetbal in Zuid-Afrika. En nu de Europese voetbalcompetities zijn afgelopen begint ook Nederland zich hierop voor te bereiden. Bondscoach Van Marwijk is in Hoenderloo neergestreken met zijn voorlopige selectie. Voorlopig, want er moeten nog steeds voetballers afvallen. Een van de grote namen waar een streep doorheen ging is Ruud van Nistelrooy. De bondscoach vond hem niet scherp genoeg om mee te nemen naar ZuidAfrika. Omdat Van Nistelrooy al 34 is betekent dit het einde van zijn interlandcarrière. Maar gelukkig hebben we nog genoeg grote namen over. De vier belangrijkste spelers zijn momenteel in bloedvorm. Arjen Robben won met Bayern München zowel het landskampioenschap als de beker en is in Duitsland uitgeroepen tot beste speler van het jaar. Wesley Sneijder werd met Inter Milan landskampioen van Italië en had daarin een flinke hand. Rafael van der Vaart won in Spanje weliswaar net niet de cup maar heeft wel een basisplaats afgedwongen in het sterrenrijke Real Madrid. Ook Robin van Persie speelde afgelopen seizoen ijzersterk. Hij vocht zich terug van een blessure en werkt er nu keihard aan weer in vorm te komen. De ‘ondersteunende spelers’, zoals KlaasJan Huntelaar, Nigel de Jong, Mark van Bommel, Dirk Kuijt, Eljero Elia, Ryan Babel, Joris Mathijssen, Maarten Stekelenburg, Gregory van der Wiel en Johnny Heitinga staan ook allemaal op scherp.

SPEELSCHEMA

Arjen Robben

ORANJEKOORTS Het ziet er op papier dus allemaal goed uit. Langzaam begint in Nederland dan ook de oranjekoorts uit te breken. Steeds meer straten kleuren oranje. In de winkels zijn meer en meer Oranjespullen te koop en het wachten is op de supermarkten en hun acties die vaak ware rages veroorzaken. ‘We’ maken dus een goede kans op het kampioenschap, vindt Nederland. Maar is dat terecht? Bij de wedkantoren doet Nederland het aardig, de Oranje leeuwen staan momenteel op de zevende plek. Grotere kanshebbers zouden bijvoorbeeld Engeland en Argentinië zijn. De absolute favorieten? Dat zijn de huidige Europees Kampioen Spanje en vijfvoudig Wereldkampioen Brazilië.

KANS OP DE FINALE Ook de betrouwbare Zwitserse UBS bank heeft haar programmeurs ingezet om de uitslagen op het WK Voetbal te voorspellen. Ze hebben een reputatie hoog te houden want vier jaar geleden voorspelden ze dat Italië wereldkampioen zou worden. Iets wat bepaald niet voor de hand lag. Ze kregen echter gelijk. UBS denkt dat Nederland 68% kans heeft om door de eerste ronde te komen. De kans om de halve finale te halen is 34%. En we maken kennelijk 8% kans om wereldkampioen te worden. Alleen de Brazilianen (22%), de Duitsers (18%) en wederom de Italianen (13%) gaan Nederland voor. Bondscoach Van Marwijk haalt er zijn schouders over op en kijkt alleen naar zijn eigen voorbereiding. STERKE TEGENSTANDERS In de eerste ronde treft Nederland Japan, Denemarken en Kameroen. Op papier zijn al deze tegenstanders door Nederland te verslaan. In de knock-out fase wordt het dan al direct spannend. In de achtste finale treft Nederland in elk geval een team uit groep F. Naar verwachting zal dat Italië of Paraguay zijn. In de kwartfinale komt Nederland dan uit tegen een van de sterke ploegen uit de originele poules G en H uit de groepsfase. Dat zijn Portugal, Brazilië en Spanje. Drie kanshebbers voor de wereldtitel. Zo bekeken moet Nederland straks drie finales spelen…


23

SPORT

SPORT

AJAX WINT BEKERTOERNOOI

YOLANTHE

FC TWENTE LANDSKAMPIOEN BOEGBEELD GIRO

Vijfenveertig jaar na de oprichting van de club is FC Twente voor de eerste keer kampioen van Nederland geworden. Nationale voetbalsuccessen worden dit seizoen eens niet in het westen of Eindhoven gevierd, maar in het oosten. Want ook De Graafschap behaalde de titel, in de eerste divisie. FC Twente stond al sinds oktober aan kop van de eredivisie en gaf die positie niet meer uit handen. Na het verlies tegen AZ werd het nog wel even spannend, maar FC Twente hield een punt voorsprong op naaste concurrent Ajax. Door met 0-2 van NAC Breda te winnen mag FC Twente zich nu landskampioen 2009/2010 noemen. Het kampioenschap werd door zo’n zeventigduizend fans uitbundig gevierd. Het startsein voor het feest werd om 16.00 uur gegeven, de selectie arriveerde ongeveer twee uur

EINDSTAND 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

FC Twente (Champions League) Ajax (voorronde Champions League) PSV (voorronde Champions League) Feyenoord (Europa League) AZ (Europa League) Heracles Almelo FC Utrecht (Europa League) FC Groningen Roda JC NAC Breda SC Heerenveen VVV Venlo NEC Vitesse ADO Den Haag Sparta (gedegradeerd) Willem II RKC Waalwijk (gedegradeerd)

later bij het eigen stadion. De fans lieten duidelijk van zich horen op het moment dat de welbekende schaal werd getoond door topscorer Blaise N’Kufo. Naast FC Twente gaan maar liefst zes andere ploegen Europa in. Ajax en PSV spelen in de voorrondes van de Champions League. Feyenoord, AZ en FC Utrecht starten in de Europa League. FC Utrecht verdiende het startbewijs door in de finale van de play-offs tussen de clubs op de plaatsen 6 tot en met 9 Roda JC te verslaan met 4-1. Naast RKC Waalwijk is ook Sparta gedegradeerd naar de eerste divisie. In de spannende finale van de nacompetitie was plaatsgenoot Exelsior net te sterk voor de Rotterdamse ploeg. Exelsior start volgend jaar dus met eerste divisie kampioen De Graafschap in de Eredivisie.

gew

gel

verl

pnt

voor

tegen

saldo

27 27 23 17 19 17 14 14 14 12 11 8 8 8 7 6 7 5

5 4 9 12 5 5 11 7 5 10 4 11 9 8 9 8 2 0

2 3 2 5 10 12 9 13 15 12 19 15 17 18 18 20 25 29

86 85 78 63 62 56 53 49 47 46 37 35 33 32 30 26 23 15

63 106 72 54 64 54 39 48 56 42 44 43 35 38 38 30 36 30

23 20 29 31 34 49 33 47 60 49 64 57 59 62 59 66 70 80

40 86 43 23 30 5 6 1 -4 -7 -20 -14 -24 -24 -21 -36 -34 -50

Yolanthe Cabau van Kasbergen, de verloofde van voetballer Wesley Sneijder (Inter Milan), stapte ondanks haar voorhoofdsholteontsteking toch in het vliegtuig. Zij is dit jaar namelijk het boegbeeld van de Giro d’Italia en die startte in Amsterdam. De Ronde van Italië (Giro d’Italia, vaak afgekort tot Giro) is een wielerwedstrijd in en rond Italië. De ronde wordt samen met de Ronde van Frankrijk (Tour de France) en de Ronde van Spanje (Vuelta) tot de belangrijkste rittenkoersen ter wereld gezien. Net als de andere Rondes duurt de Giro 23 dagen, die meestal bestaan uit 21 etappes en twee rustdagen. De route van de Giro loopt hoofdzakelijk door Italië, maar er worden regelmatig etappes in het buitenland georganiseerd. Dit jaar startte de Giro in Amsterdam en werden vervolgens drie etappes in Nederland gereden. Een etappe in Amsterdam (zaterdag 8 mei), van Amsterdam naar Utrecht (zondag 9 mei) en van Amsterdam naar Middelburg (maandag 10 mei). Het is overigens niet de eerste keer dat de Giro naar Nederland komt, in 2002 gingen de renners van start in Groningen. Yolanthe, die sinds een halfjaar in Italië samenwoont, doet haar best zich in het Italiaans te roeren. ‘Ik probeer het en dat wordt door de Italianen al heel erg gewaardeerd’, zegt het gezicht van de Giro. ‘Om me verstaanbaar te maken, gebruik ik een mix van Spaans, Engels en Italiaans en daarmee kom ik een heel eind. Hoewel het spreken nog lastig is, versta ik ze wel goed.’ zegt ze in de Telegraaf.

Yolanthe Cabau van Kasbergen

24


START GROOTSTE WIELERWEDSTRIJD IN ROTTERDAM Van 1 tot en met 4 juli 2010 is Rotterdam gaststad van de start van de Tour de France. De heroïek, de tragiek en de prestaties maken de Tour de France het belangrijkste wielerevenement van de wereld. Nadat de tourkaravaan op 1 juli welkom wordt geheten, vindt op zaterdag 3 juli de eerste etappe plaats. De renners worden vanaf Rotterdam-Zuid over de Erasmus- en Willemsbrug gevoerd en keren na negen kilometer terug naar de starten finishplek Zuidplein. Een dag later voert de gele trui het peloton aan als de tweede etappe vertrekt vanuit het Scheepvaartkwartier met de officiële start op de Erasmusbrug. Via de stad rijden de renners richting Voorne-Putten en Goeree-Overflakkee om de tweede etappe in België af te sluiten. De Tour begon vier keer eerder in Nederland. De laatste keer was in 1996 in Den Bosch. Daarvoor waren Leiden (1978), Scheveningen (1973) en Amsterdam (1954) startplaats van de Tour. De Tour van 2010 telt zeven bergetappes. De eerste bergen komen de renners tegen in de Jura. Vervolgens zijn er twee bergetappes in de Alpen. In de Pyreneeën zijn er vier. Na een rustdag ligt in de volgende etappe de finish bovenop de Tourmalet. Er is in deze uitvoering van de Ronde van Frankrijk maar één tijdrit. Op de voorlaatste dag van de Tour is er een individuele tijdrit over 51 kilometer. Er is dit jaar geen ploegentijdrit. De Tour wordt afgesloten met de rit naar Parijs op zondag 25 juli.

Ajax heeft voor de achttiende keer de KNVB-beker gewonnen. Luis Suarez scoorde al in de derde minuut, waardoor Feyenoord vier punten zou moeten maken. Spannend was de bekerreturn in Rotterdam na de 2-0 in Amsterdam daardoor geen moment. Net als in de ArenA was de wedstrijd in De Kuip niet uitverkocht. In het streng beveiligde Rotterdam woonden ruim 35.000 Feyenoord-supporters de wedstrijd bij en zagen Ajax uiteindelijk met 1-4 winnen. De finale van de Nederlandse beker wordt traditiegetrouw in de Rotterdamse Kuip gespeeld. Dit jaar lag er zo veel spanning op de finale dat er een tweede wedstrijd gespeeld moest worden. De KNVB is daarmee gezwicht voor de negatieve dreigingen door de supporters van beide clubs rondom de bekerfinale in De Kuip. De veiligheidsrisico’s waren te groot voor één wedstrijd met beide supportersgroepen. Voor het eerst sinds 1983 werd de bekerfinale over twee wedstrijden beslist. De finalisten kregen allebei een wedstrijd in het eigen stadion, zonder supporters van het uitteam. De winst van de beker maakt voor Ajax het seizoen enigszins goed. De Amsterdammers grepen eerder voor de zesde keer op rij naast het landskampioenschap. In zijn eerste seizoen bij Ajax is Martin Jol er echter in geslaagd een goede voetballende ploeg neer te zetten. Voor Feyenoord bleef de bekroning op een prima seizoen uit. (GOAL.COM)

Wesley Sneijder en zijn ploeggenoten vieren de overwinning

TRIPLE VOOR INTER MILAN De Italiaanse media komen woorden tekort om de triomf van Internazionale in de Champions League onder woorden te brengen. ‘Inter in extase’, jubelde de krant Tuttosport na de eerste europese titel in 45 jaar. Met de Triple (landstitel, Italiaanse beker en Champions League) schreef Inter Italiaanse voetbalhistorie. Nooit eerder won een Italiaanse club de drie hoofdprijzen in een seizoen. Uiteraard werd de Argentijn Diego Milito, de man van de twee puntgave treffers in de finale tegen Bayern München (2-0), luid bejubeld. Trainer José Mourinho, die volgend seizoen vertrekt naar Real Madrid, kreeg evenwel de meeste aandacht in de Italiaanse media. ‘Het is beter van elkaar te scheiden dan dat je elkaar nooit hebt ontmoet’, ging Corriere della Sera op de sentimentele toer. De verwachting is dat hij Wesley Sneijder mee zal nemen naar Madrid. De kleine linkspoot is dit seizoen onder Mourinho uitgegroeid tot dé spelmaker bij Inter. ROBBEN EN VAN GAAL BESTE IN DUITSLAND Arjen Robben was als verwacht de beste en gevaarlijkste man bij Bayern München in de finale van de Champions League. De verwachting was dat hij door de Italianen snel uit de wedstrijd zou worden geschopt, maar alleen Wesley Sneijder maakte een overtreding op de enkels van Robben. ‘Maar ik hield me in en spaarde Robben. In een fractie schiet dan toch door je hoofd dat het Arjen is en we ook nog een WK te spelen hebben.’ De voetballers in de Duitse Bundesliga hebben Arjen Robben massaal gekozen tot beste speler van het seizoen. Bij een verkiezing door het voetbalblad Kicker kreeg de Nederlandse international van Bayern München 72,1 procent van de stemmen. Robben won met zijn ploeg de landstitel en de beker. Louis van Gaal won met 34,7 procent de verkiezing van beste coach.


25

CULTUUR

CULTUUR

SCHRIJFSTER SUZANNA JANSEN

NIEUWE MICHAEL JACKSON OPGESTAAN Een Michael Jackson in miniformaat, dat is misschien wel de beste beschrijving voor Luciano. Het negenjarig jongetje danste alle andere kandidaten eruit tijdens de finale van Move like Michael Jackson. Hij mag deze zomer optreden tijdens het officiële memorial concert voor de wereldberoemde artiest. Behalve Luciano streden ook de Belgische Mike (42) en de Nederlandse dansgroep Touch Down en Joey voor de eerste plaats. Luciano danste de sterren van de hemel en wist de harten te veroveren van de jury. Nadat hij meermalen met zijn hoofd op de vloer en de benen en armen in de lucht ronddraaide, barstte het publiek in luid gejuich los en volgde een staande ovatie van de jury. Toen was het wel duidelijk dat hij straks in het Wembley Stadion in Londen zal staan voor een publiek van 80.000 man. Het programma wordt wereldwijd uitgezonden. ‘Als ik jou zie, dan moet ik aan mijn broer Michael en mijn jeugd denken’, zei juryvoorzitter Jermaine Jackson. Toch was het een enorm spannende wedstrijd voor de jongen. Hij stond te beven als een rietje, door een foutje dat hij in het laatste dansje had gemaakt. Luciano’s moeder Luciana Hiwat uit Rotterdam: ‘Vooraf had ik hem nog op het hart gedrukt dat hij vooral plezier moest hebben bij zijn optredens. Dan zou alles wel goed komen. Maar tijdens die laatste proef maakte hij een foutje. Hij moest al dansend op één hand blijven draaien, maar hij verloor zijn evenwicht. Volgens mij is het niemand echt opgevallen, maar voor zijn gevoel had hij gefaald.’ Voor de jury maakte het niet uit. En Luciano? Die kan nog steeds niet geloven dat hij heeft gewonnen.

Luciano wint finale

26


‘De geschiedenis heeft me gemaakt wie ik ben’ Wat voor invloed heeft de geschiedenis van je familie op je leven nu? Schrijfster Suzanna Jansen zat zo’n vier jaar in de archieven en ontdekte dat haar familie generatieslang in de bedelaars- en strafkolonie in het Drentse Veenhuizen woonde.

D

Film over oorlog Irak beste bij Oscars

MEESTE OSCARS NAAR OORLOGSFILM Niet Avatar, maar de oorlogsfilm The Hurt Locker kreeg de meeste prijzen in Hollywood tijdens de 82ste uitreiking van de Oscars op 8 maart. De Oscars zijn de belangrijkste filmprijzen ter wereld. Hoewel Avatar, de succesvolle 3D-animatiefilm, een grote kanshebber was, ging het felbegeerde beeldje naar The Hurt Locker voor beste film, beste scenario, beste montage, beste geluidsmontage, beste regisseur en beste geluidsmixage. De film gaat over een peloton van bomexperts in Irak. Regisseur Kathryn Bigelow kreeg Oscars voor beste film en beste regisseur. Het was de zesde Oscar die de film tijdens de ceremonie in de wacht sleepte. Het oorlogsdrama is daarmee de grote winnaar geworden. Zowel The Hurt Locker als Avatar waren genomineerd voor negen beeldjes. Avatar sleepte er slechts drie in de wacht. Het is opvallend dat The Hurt Locker de prijs voor beste scenario won. Het is pas het tweede script dat scenarist Mark Boal heeft geschreven. Sandra Bullock won de Oscar voor beste actrice. Zij won het beeldje voor haar rol als rijke huisvrouw die een dakloze helpt een sportcarrière op te bouwen in de tragikomedie The Blind Side. Het was de eerste keer dat de actrice een Os-

car in de wacht sleepte. De Oscar voor beste animatiefilm ging zoals verwacht naar de Pixarproductie UP, over een bejaarde man die 26 miljoen ballonnen aan zijn huis bindt en zo naar Zuid-Amerika reist. De grootste verrassing van de avond was de uitreiking van het beeldje voor beste buitenlandse film. De prijs ging niet naar een van de twee gedoodverfde winnaars Un Prophète (Frankrijk) of Das Weisse Band (Duitsland), maar naar de Argentijnse thriller El Secreto de sus Ojos. Het gevangenisdrama Un Prophète won vorig jaar in Cannes de Grand Prix en wist binnen vijf weken ruim één miljoen Franse bezoekers naar de bioscoop te trekken. Jacques Audiard vertelt in Un prophète het verhaal van de 19-jarige analfabeet Malik El Djebena die veroordeeld is tot zes jaar gevangenis. De fragiele Malik wordt al snel in het nauw gedreven door César, de leider van de Corsicaanse maffiabende, en moet een aantal vuile klusjes opknappen. Malik begrijpt goed dat hij het in zijn eentje niet zal redden. Wat volgt is een machtsspel tussen Malik, César en de overige clans.

e opa van Suzanna was een dronkaard, die soms het huishoudgeld opdronk. Zo was tenminste het verhaal. ‘Zeventig jaar later is dit een herinnering die Elisabeth nog altijd liever vergeet. Ze spreekt zelden over haar jeugd’, schrijft Suzanna Jansen over haar moeder in het boek Het Pauperparadijs, waar inmiddels meer dan honderdvijftigduizend exemplaren van zijn verkocht. ‘Je kunt merken dat ze zich nog altijd schaamt voor haar achtergrond.’ De bedelaarskolonie in Veenhuizen is nu een gevangenisdorp van Norgerhaven, Esserheem en Bankenbosch en er zitten ongeveer duizend gedetineerden vast. Maar in 1823 was Veenhuizen een ‘kolonie’ waar vijfhonderd arme gezinnen, vierduizend kinderen zonder ouders en vijftienhonderd bedelaars waren opgenomen. MINDER WAARD Tobias Braxhoofden was de eerste in de familie van Suzanna Jansen die hier terechtkwam. Hij had gevochten in het leger van Napoleon en bewaakte de zwervers in de kolonie. De zwervers zouden hier heropgevoed worden tot ‘fatsoenlijke mensen’. Maar het experiment mislukte. Mensen

ik naartoe; ik heb er wel tien jaar van gedroomd. Ondertussen zat ik op dansles in het buurthuis. Maar ik heb nooit gevraagd of ik naar die goede en waarschijnlijk dure balletschool mocht. Misschien had het wel gekund, we waren thuis niet arm, maar ik dacht dat zoiets hoe dan ook niet voor ons bereikbaar was.’ KETEN VAN ARMOEDE In Veenhuizen golden regels om mensen te leren ‘fatsoenlijk’ te worden. Gezinnen die door armoede gedreven naar de kolonie kwamen, werden uit elkaar gehaald. Alleen zondagmiddag mocht de vader met de kinderen bij de moeder komen, weliswaar onder ‘behoorlijk toezicht’. De kolonisten sliepen in slaapkooien, metalen hokken met een hekwerk ervoor. Ze moesten hard werken om iets extra’s te verdienen. De dochter van Tobias, Cato, trouwde met een pauper en voortaan werd zij ook bewaakt. Na 33 jaar vertrok ze uit Veenhuizen naar Amsterdam. Maar ook haar kinderen bleven arm en werkten als dienstmeisjes. De keten van armoede werd pas doorbroken toen de oma van de schrijfster besloot haar oudste dochters naar de mulo te sturen, zodat ze op kantoor konden werken. Voor

‘Geloven dat je de moeite waard bent, dat je talenten hebt en bijzonder bent, maakt je sterker’ wisten zich niet meer te redden buiten de muren van het gesticht en ook de samenleving moest hen niet meer. Het gevoel minder waard te zijn dan anderen heeft vijf generaties terug wortel geschoten en als kind voelde ook Suzanna het als een onuitgesproken waarheid. ‘Ik was me niet bewust van mijn familiegeschiedenis’, vertelt ze. ‘Maar ik wist wel dat sommige dingen ‘niet voor ons waren’. Toen ik klein was, droomde ik van ballet. Ik wilde niks anders. Ik groeide op in Amsterdam-West en daar had je een goede balletschool. Daar wilde

Suzanna kwam de echte verandering toen ze in de zesde klas zat van de lagere school. Het advies na het maken van de Cito-toets luidde vwo. Maar de lerares was niet onder de indruk en zei dat ze een ‘typisch mavoklantje’ was. Haar ouders stuurden haar toch naar de brugklas voor havo en vwo. Daarmee werd voorgoed afscheid genomen van wat Suzanna beschrijft als de ‘dubbeltjesmentaliteit’. Een dubbeltje zal nooit een kwartje worden en is minder waard. Ik geloof daar niet in, maar de generaties voor me hadden geen andere

keus, omdat ze afhankelijk waren van hun bazen. Zij moesten zich aan regels houden om te overleven. Als mijn oma bijvoorbeeld niet beleefd was, dan kon ze haar baan verliezen en hoe moest je dan overleven?’ HOKJESMENTALITEIT Nog steeds wordt er in Nederland in hokjes gedacht, sommige mensen zijn kwartjes, anderen dubbeltjes. Als je gedetineerd bent geweest is het bijvoorbeeld lastig om werk te vinden. ‘Het kan zelfs slimmer zijn om dat niet te noemen als je werk zoekt en dat vind ik wel erg. In dat opzicht zijn mensen niet anders dan honderd jaar geleden. Maar het gaat erom dat je jezelf niet in een hokje laat plaatsen. Je moet je realiseren dat het meningen van anderen zijn. En dan kun je zelf de keuze maken: geloof je er in of niet? Je zult nog steeds moeten knokken tegen de buitenwereld. Maar dat gaat een stuk beter als je in jezelf gelooft.’ Geloven dat je de moeite waard bent, dat je talenten hebt en bijzonder bent, maakt je sterker – is Suzanna’s overtuiging. Nog steeds denkt ze af en toe aan haar familiegeschiedenis. Haar moeder wilde er eerst niet over praten. ‘Nu denk ik dat zwijgen schadelijker is dan erover praten, omdat kinderen er dan zelf dingen bij gaan bedenken. Het boek is een opluchting voor de meesten van mijn familie, want het geeft een andere kijk op onze geschiedenis. Mijn moeder ziet haar vader niet meer alleen als een dronkaard die er met het huishoudgeld vandoor ging. Ze ziet nu ook dat hij er niet veel aan kon doen. Hij kreeg als kind al drank van anderen, nadat hij zijn moeder had verloren. Zelf schaam ik me er niet voor dat mijn voorouders gevangen hebben gezeten. Deze geschiedenis heeft me de persoon gemaakt die ik ben en daar ben ik trots op.’


27

NIEUWS BUITENLAND

NIEUWS BUITENLAND

GOED TOEVEN IN NOORWEGEN In de Noorse stad Oslo is in april een gloednieuwe gevangenis geopend. Opvallend is dat het vermoedelijk de meest luxueuze ‘lik’ ter wereld is. Het niveau van beschaving van een land lees je af aan zijn gevangenissen, stelde de Russische schrijver Fjodor Dostojevski. De gevangenis in Oslo heeft meer dan 177 miljoen euro gekost. Gedetineerden kunnen er zelf muziek opnemen in een professionele studio en krijgen daar ook de instrumenten voor. De cellen zijn naar internationale maatsta-

ven zeer luxueus ingericht. Niet met meer personen op één kamer, zoals hier in Nederland steeds meer gebruikelijk is, maar eenpersoonskamers met een eigen badkamer en zonder tralies voor het raam. Want tralies zorgen bij gedetineerden voor een ‘claustrofobisch gevoel’ en dat moet niet zo zijn, zegt de directeur van de gevangenis in een Britse krant. Er is daarom onbreekbaar veiligheidsglas gebruikt. Ook is er voor bijna één miljoen euro aan moderne kunst en graffiti aan de muren gehangen.

TOP POLEN KOMT OM BIJ VLIEGTUIGRAMP President Lech Kaczynski (60) van Polen is op tien april omgekomen bij een vliegramp. Hij bevond zich aan boord van het Poolse regeringstoestel dat neerstortte nabij de West-Russische stad Smolensk. Aan boord van het toestel, een Toepolev TU-154, waren 96 inzittenden, onder wie ook de vrouw van Kaczynski en de gouverneur van de nationale bank van Polen, Slawomir Skrzypek. Volgens reddingswerkers zijn alle inzittenden om het leven gekomen. Onder de inzittenden bevond zich de top van de strijdkrachten van Polen, onder wie de chef-staf, generaal Franciszek Gagor. In één klap is een generatie binnen de top van het leger weggevaagd. Kaczynski was op weg naar een plechtigheid ter herdenking van het bloedbad van Katyn. In de bossen bij dat Russische dorp werden in 1940 op last van Sovjetdictator Jozef Stalin 22.000 Poolse officieren en intellectuelen om het leven gebracht. De piloot had het advies gekregen te landen

Hele politieke top zat in vliegtuig

28


op de luchthaven van de Wit-Russische hoofdstad Minsk, maar besloot in Smolensk te landen. Op dat moment hing bij de stad in het westen van Rusland een dichte mist. Het vliegtuig stortte neer in de bossen ongeveer 2 kilometer van de luchthaven van Smolensk. President Loekasjenko van Wit-Rusland zei dat de vliegramp volgens hem te wijten is aan Kaczynski zelf. Loekasjenko beweert dat Kaczynski het besluit zou hebben genomen om in Smolensk te landen, ondanks slecht zicht. De conservatieve Kaczynski, geboren op 18 juni 1949 in Warschau, was sinds 2005 president van Polen. Met zijn tweelingbroer Jaroslaw stichtte hij de conservatieve partij Recht en Rechtvaardigheid (PiS). Zijn broer was in 2006 en 2007 premier. Lech Kaczynski heeft de laatste jaren herhaaldelijk in de clinch gelegen met de huidige premier, de liberaal Donald Tusk. Komend najaar zouden de Polen een nieuwe president kiezen.

ZELFMOORDAANSLAG IN METRO MOSKOU

AARDE WARMT IETS MINDER SNEL OP Warmt de aarde nu op of moeten we dat met een korrel zout nemen? De onduidelijkheid neemt toe nu onderzoekers verklaren dat de opwarming van de aarde een meetfout lijkt te zijn. De conclusie dat de aarde opwarmt, is gebaseerd op onvolledige meetmethodes. Volgens Amerikaanse onderzoekers daalde het aantal meetstations van zesduizend naar vijftienhonderd. De weergegevens van plattelandsgebieden, hoger gelegen plaatsen en plekken dicht bij de Noordpool worden niet langer meegeteld voor het wereldgemiddelde. Hierdoor lijkt de berekende temperatuur te hoog te zijn uitgekomen. De laatste tijd zijn er fouten ontdekt in onderzoeken naar de opwarming van de aarde. Zo is de bewering dat de gletsjers in 2035 gesmolten zullen zijn, gebaseerd op een interview en niet op een wetenschappelijke berekening.

BEJAARDENBENDE OPGEPAKT Vier Duitse bejaarden zijn tot celstraffen veroordeeld, omdat zij hun financieel adviseur wegens wanprestaties hadden gegijzeld. De ouderen hoopten nog iets van hun geld terug te zien dat hun vermogensbeheerder had verkwanseld op de Amerikaanse huizenmarkt. Twee bejaarde echtparen dwongen hun financieel adviseur James Amburn geldbedragen over te maken om zo nog iets terug te zien van hun geld. De 57-jarige Amerikaan had 2,4 miljoen euro voor hen belegd in huizen in Florida, maar kon dit niet meer terugbetalen. Jaren zorgde hij voor een rendement van acht tot twaalf procent, totdat in 2007 de markt instortte en het geldbedrag in rook opging. De bejaarden ontvoerden hem en hielden hem gevangen. Amburn maakte de oudjes wijs dat hij een betalingsopdracht naar de bank zou sturen en zond een fax met daarop de tekst: ‘Call Pol.ICE’ en zei dat het om callopties zou gaan. Dezelfde nacht viel de politie de woning binnen. Ook Amburn zelf is nu verdachte, want inmiddels hebben zich nog veel mensen gemeld die door hem bedrogen zijn.

Rellen na bezuinigingen

CRISIS SLAAT HARD TOE IN GRIEKENLAND De economische crisis slaat hard toe in Europa. Griekenland is bijna failliet en vraagt steun van de Europese Unie. Ook de kredietwaardigheid van Portugal en Spanje nemen af. Griekenland snijdt nu hard in de voorzieningen van de bevolking. Het land lag begin mei plat door een nationale staking tegen de bezuinigingen van de socialistische regering van premier George Papandreou. Scholen, ziekenhuizen en veel kantoren zijn dicht. Honderdduizenden ambtenaren legden al eerder het werk neer. Ook kwamen het openbaar vervoer, de veerboten en het vliegverkeer stil te liggen. De regering wil de komende drie jaar in totaal dertig miljard euro bezuinigen, onder meer door verlaging van pensioenen, bevriezing van de lonen en belastingverhoging. In ruil krijgt het land een lening van

110 miljard euro van de Europese Unie en het Internationaal Monetair Fonds. De vrees is dat door de lening aan Griekenland uiteindelijk te weinig zal overblijven voor de andere noodlijdende landen. Hierdoor is het financiële gestel van Europa aan het wankelen gebracht. Welvarende landen, als Frankrijk en Duitsland hebben veel geld geïnvesteerd in Griekenland. Als Griekenland omvalt, is dat ook een ramp voor hen. Volgens de Italiaanse minister van Buitenlandse Zaken Franco Frattini gaat het niet alleen om een reddingsoperatie voor Griekenland. ‘Het gaat om het behoud van de muren rondom Europa, de muren rondom de euro. Het is een redding voor ons allemaal.’ De EU heeft vijfhonderd miljard euro beschikbaar om eurolanden te helpen die hun schulden niet meer kunnen betalen.

EXTREEMRECHTSE LEIDER VERMOORD De leider van de extreemrechtse Afrikaner Weerstandsbeweging (AWB) in Zuid-Afrika, Eugène Terre’Blanche (69), is 3 april in zijn slaap vermoord op zijn boerderij in het noorden van het land. De politie heeft twee zwarte medewerkers van Terre’Blanche opgepakt, een man van 21 en een jongen van 15. Zij verklaarden tegen de politie dat zij geen salaris hadden gekregen voor hun werk. Volgens AWB-kopstuk André Visagie is Terre’Blanche doodgeslagen met pijpen, stokken en hakmessen. De Zuid-Afrikaanse president Jacob Zuma heeft zijn vijftig miljoen onderdanen zondag opgeroepen tot kalmte. Volgens het staatshoofd mag de moord op Terre’Blanche niet leiden tot het oplaaien van de haat tussen de rassen. De raciale spanningen waren vorige maand al toegenomen toen een jeugdleider van Zuma’s ANC in het openbaar het lied Kill the boer (dood de boer) zong. Een rechtbank heeft het antiapartheidslied daarop verboden. Terre’Blache bekende schuld aan een serie bomaanslagen om de verkiezingen van 1994 te verstoren, die het eind van de apartheid inluidden. Door die terreurdaden vielen 21 doden en honderden gewonden. Hij zat van 2001 tot 2004 in de gevangenis nadat hij een zwarte man bijna dood had geslagen.

Bij twee zelfmoordaanslagen in de metro van Moskou zijn 29 maart bijna veertig mensen omgekomen. Meer dan negentig mensen raakten gewond. De eerste bom ontplofte om 7.56 uur in een metrotrein die net was aangekomen op het station Loebjanka, in het centrum van Moskou. De slachtoffers vielen zowel in de trein als op het perron. Station Loebjanka ligt onder het gelijknamige plein, waar ook het hoofdkwartier van de FSB, de Russische veiligheidsdienst, is gehuisvest. Station Loebjanka is slechts één halte verwijderd van het Kremlin. Precies veertig minuten later ontplofte op station Park Koeltoeri, aan dezelfde metrolijn, een tweede bom. Daarbij kwamen zeker veertien mensen om het leven. Een van de daders was de 17-jarige Dzjennet Abdoerachmanova uit Dagestan. Een krant beschreef haar als de weduwe van de in december door Russische veiligheidstroepen omgebrachte islamitische rebellenleider Oemalat Magomedov. Niet lang daarna werd Marjam, een lerares computerwetenschap, geïdentificeerd door haar familie als de tweede dader van de aanslagen. Het vermoeden bestond al dat de daders uit de Russische Kaukasus kwamen, waar federale autoriteiten al jaren in een bloedige strijd zijn verwikkeld met groepen opstandelingen. Hun leider, Dokoe Oemarov, wil een kalifaat stichten op de Noordelijke Kaukasus. De explosies moesten volgens Oemarov ‘de ongelovigen vernietigen en de groeten doen aan de FSB’. In een interview in februari zei Oemarov: ‘De Russen begrijpen niet dat de oorlog nu naar hun straten komt, naar hun huizen, naar hun steden.’ Federale troepen hebben de afgelopen maanden enkele leiders van de militanten gedood.

Moskou in paniek


29

BRIEVEN

Kikkerlandje Mijn naam is Robinson van Es. Ik ben twintig jaar en woon in Amsterdam. Momenteel zit ik vast in Turkije voor het vervoeren van twintig kilo XTC. Ik kan jullie vertellen dat er niets beter is dan de celletjes in onze kikkerlandje. Hier heb je slecht eten, slechte medische hulp, bewakers die geen Engels verstaan en lange, lááánge dagen! Maar hou vol, omdat ‘one day the door will open and the sun shall shine, so keep Faith!’ Verder dank ik de redactie en alle medewerkers voor al hun werk. Ook wil ik graag contact met andere mensen die zoals ik jammer genoeg vastzitten. Mijn voorkeur gaat uit naar dames van alle leeftijden, maar alle brieven worden zo spoedig mogelijk beantwoord. Sterkte en God bless you all.

Groetjes, Robinson van Es MALTEPE L-3 TIPI KAPALI

BRIEVEN

DOMME FOUT Mijn naam is Roxanna Brunings en ik ben 21 jaar en woon eigenlijk in Rotterdam. Ik zit gedetineerd in Zweden vanwege het inbrengen van 200 gram cocaïne. Domme fout, maar die fout gaat me dus wel zes jaar van mijn leven kosten, met aftrek van een derde dan. Ik ga wel in hoger beroep, dus is het afwachten of ik een strafvermindering krijg. Ik zit hier op een afdeling zonder andere landgenoten, dus mis ik de taal heel erg. Af en toe kan ik met thuis bellen. De laatste keer dat ik met thuis belde, hoorde ik dat een vriend van mij is opgepakt in Frankrijk. Zijn naam is Andreas, alias Greek. Als je dit leest, schrijf me dan jouw adres, zodat we elkaar door deze shittijd heen kunnen slepen. En natuurlijk kunnen anderen mij ook schrijven, ik schrijf altijd terug. Veel sterkte iedereen!

CEZA EVI ICOGÜSÜ C-15 BASIBUYUK MAH-YAKACIK

Roxanna Brunings

YOLU KARTAL MALTEPE

HÄKTET UPPSALA BLANKA, BOX 1223

ISTANBUL, TURKIYE

75142 UPPSALA SWEDEN

Poepen in een plastic tasje De laatste twee jaar zijn niet de gemakkelijkste geweest. Ik had relatieproblemen en problemen op het werk, dat al dan niet gepaard ging met gebruik van drank en drugs. Schulden waren hoog opgelopen en ik begon steeds meer te drinken en coke te snuiven. Een ‘vriend’ die ik al meer dan twintig jaar ken, vroeg of ik wilde koerieren. Een week nadat ik ja had gezegd, zat ik in de Dominicaanse Republiek om na acht dagen weer terug te gaan met een koffertje. Ik wandelde Schiphol inderdaad zo uit. Voor dat reisje kreeg ik 13.000 euro. Dat was in no time op aan voornamelijk schulden. Twee maand later vroeg die vriend of ik weer wilde gaan. Daar hoefde ik niet lang over na te denken. Op Schiphol kreeg ik het ticket en toen zag ik dat ik naar Ecuador ging in plaats van de Dominicaanse Republiek. Ik kreeg er een naar gevoel van, maar mijn vriend zei dat het allemaal hetzelfde zou gaan. De eerste dag werd ik al beroofd van mijn geld, telefoon en een gedeelte van mijn kleding. Ik werd gedrogeerd en anderhalve dag later werd ik pas wakker op mijn hotelkamer. Mijn contactpersoon kreeg me al die tijd niet te pakken en had meteen alles stopgezet. Er moest weer een telefoon worden geregeld, een nieuw ticket en kleding. Met de dag kreeg ik een slechter gevoel, maar ik kon niet meer terug. Na twaalf dagen ging ik naar het vliegveld. Bij de scanpoortjes stond een agent met een drugshond die mij ertussenuit snuffelde. In mijn koffer zaten 22 pakketjes met een gewicht van 12 kilo cocaïne zonder camouflage. Dit vond ik erg vreemd, omdat aan de rest van de voorbereiding best veel aandacht was besteed. Het gaf mij het gevoel als lokvogel te zijn gebruikt. Ik werd gearresteerd en mij werd gezegd dat ik maar beter mee kon werken, want hier staat zestien jaar voor. Dan voel je echt de grond onder je voeten wegzakken. Na het verhoor en een voorgeleiding werd ik naar een politiegevangenis gebracht. Een vies betonnen hok met zes betonnen stapelbedden zonder matras. Zestig plastic waterflessen met water om te ‘douchen’. Het toilet stond vol met urine en uitwerpselen. Poepen moest je in een plastic tasje doen en door de tralies naar buiten gooien. Eten kreeg ik een beetje van een celgenoot, wiens familie drie keer per dag langs kwam. Na acht dagen werd ik overgebracht naar de ‘Peni’. De gevangenis is een lange gang met aan weerzijden zo’n twintig afdelingen. Toen ik aankwam, werd entree gevraagd van duizend dollar en nog eens twaalfhonderd dollar voor een cel. Ze lieten me bellen naar familie en vrienden en terwijl ik om geld bedelde, werd ik geslagen. Zo wisten de anderen dat het ernst was. Op een gegeven moment zat ik zo in de put en was ik zo bang, dat ik ging bidden om hulp. Ik had al een paar dagen niet gegeten omdat ik geen geld had en toen kwam een gevangene naast me zitten en zei: ‘God zei me dit te delen met jou, waar is je bord?’ Een paar dagen later kwam er een predikant van de reclassering. Mede dankzij hem kon ik overgeplaatst worden naar de gedragskliniek. Hier mag je geen drank of drugs gebruiken, zelfs niet roken of koffie drinken. Je moet een programma volgen van praatgroepen en therapieën. Je mag niet naar buiten en ook is telefonisch contact aan banden gelegd. Hoe moeilijk het hier ook is, toch zie ik het als een zegen hier te zijn. Ik drink niet, ik rook niet en gebruik geen drugs. Ik heb veel tijd om na te denken en dingen een plaats te geven. Ook weet ik nu wie mijn echte vrienden zijn. Ik beschouw deze tijd maar als een ‘sabbatical’. Inmiddels ben ik veroordeeld tot acht jaar en wacht ik nu op bevestiging van het vonnis, zodat ik WOTS kan aanvragen. Hopelijk ben ik voor de volgende kerst weer in Nederland. Daar hoop ik na mijn straf met hulp van de reclassering weer een nieuw leven op te bouwen. Soms denk ik dat God me iets heeft willen duidelijk maken. Dit is een dure les, vrijheid is onbetaalbaar. Net als liefde, je weet niet wat je mist totdat het je is ontnomen. Ik ben in het begin echt verschrikkelijk bang geweest, zo bang dat ik liever doodging, terwijl ik daar juist bang voor was. Misschien dat ik daardoor alles in een positiever perspectief kon zien, toen het iets beter ging. In elk geval door overal iets positiefs in te blijven zien, werd het een stuk makkelijker. De toekomst zie ik met vertrouwen tegemoet. Ik hoop dat eenieder in een soortgelijke situatie, ook op zo’n manier kracht kan vinden om door te zetten. Aan alles komt immers een einde. Iedereen veel sterkte, en God zij met u.

André A.A. FICTORIE

BEWONDERAAR Ik vind dat de meeste vrouwen zwaar ondergewaardeerd worden. Ze verdienen veel en veel beter. Er wordt zeer zeker te licht over gedacht. Nee, niet omdat ze het zwakkere geslacht zouden zijn, zoals de meeste mannen erover denken. In tegendeel juist, ze zijn vaak sterker dan het mannelijke geslacht, zowel fysiek en geestelijk. Ik ben er ook van overtuigd dat vrouwen de mannen zullen overleven. Voor mij persoonlijk staat een vrouw op een hoger voetstuk dan de man – op wat uitzonderingen na. Ze hebben vaak een zwaarder leven dan de man. Ze krijgen kinderen en voeden die op, ze runnen het huishouden en werken. Daar heb ik heel veel bewondering voor en respect. Vaak worden ze onderschat en onrechtvaardig behandeld. Ik ben zwaar tegen vrouwenmishandeling en elk ander soort geweld tegen vrouwen. Er is niets mooier dan een goede vrouw. Ze kan je leven zo veraangenamen met alles. Mits je haar goed behandelt, met respect, liefdevol en met geduld. Geef haar complimenten, zorg af en toe voor een attentie, zodat je haar laat merken dat je haar waardeert om wat ze allemaal doet. Hou heel veel van haar, in voor- en tegenspoed. Wat je ervoor terug krijgt is: echte liefde van haar zijde.

‘Zomaar iemand’ •

Hallo lotgenoten Ik heet Najat, 27 jaar en ik kom uit Rotterdam. Ik zit sinds maart 2009 in Duitsland vast voor, ja hoe kan het ook anders, drugssmokkel. Ik ben Marokkaanse en zou graag met een Marokkaanse man of vrouw in Nederland schrijven. Ook wil ik graag met mensen schrijven die meer informatie hebben over de tijd na de overplaatsing in Nederland. Want ik heb de WOTS aangevraagd. Bedankt alvast voor het lezen van mijn advertentie. Inchallah zal Allah jullie veel sterkte en kracht in deze tijd geven.

Najat Maghnouj JVA FRANKFURT III OBERE KREUZÄCKERSTR. 4

• PENITENCIARIA EL LITORAL • COMUNIDAD TERAPEUTICA LOGROS • GUAYAQUIL • ECUADOR


Mijn naam is Daniël. Op 4 juli 2008 ben ik naar Peru gevlogen en zou na zes dagen weer naar Nederland terugkeren met het beruchte pakketje. Toen ik op het vliegveld stond, werd ik teruggefloten door de organisatie: het zou te gevaarlijk zijn om op dat moment te vliegen vanwege de aanwezigheid van Interpol die grote drugscontroles uitvoerde. Ik werd naar Ecuador gestuurd om vervolgens voor een Colombiaanse organisatie naar Amsterdam te vliegen. Dat zat me niet lekker, omdat ik daar niemand kende. Maar alles zou veilig zijn en er werd een aardig geldbedrag vooraf betaald. Op 19 augustus 2008 stak ik de grens over van Noord-Peru met Ecuador. Na een reis van 34 uur in een bus, ontmoette ik de volgende dag mijn werkgevers. De politie waar ze mee samenwerkten, zou betaald zijn en ik hoefde me geen zorgen te maken. Het zou om een pakketje van vier kilo gaan en er werd nog wat geld voor de rest van de vakantie gegeven en voor de overnachting in het hotel. Op 12 september werd ik om vier uur ’s ochtends opgehaald door mijn Colombiaanse vriend. In mijn koffer met kleren was nog voldoende ruimte voor een pakketje van vier kilo. Maar de sfeer veranderde gedurende de reis. Ik moest de koffer maar bij hem achterlaten, want ik mocht toch geen twee koffers inchecken. Ho even, dacht ik: twee koffers? Bij aankomst op het vliegveld werd me een andere koffer in de handen gedrukt. Hij vertelde dat de koffer in Nederland door personeel van Schiphol van de band zou worden gehaald en dat ik me geen zorgen hoefde te maken. Zelfverzekerd checkte ik mijn koffer in, zo’n 26 kilo in totaal. Ik passeerde de paspoortcontrole en ik ging door de bodyscan. In duidelijk Engels deelde een man me mee: ‘You’ve got drugs in your other bag!’ Ik ging met een aantal van die antinarcotica’s in het vliegtuig de koffer checken, die ze nota bene uit het vliegtuig haalden. Het werd mij dus duidelijk dat deze mensen al voor ik het vliegveld betrad op de hoogte waren van mijn komst. Twintig blokken cocaïne zaten in mijn koffer, zonder camouflage, in zwart plastic gewikkeld. Na verhoor werd het gewicht vastgesteld op meer dan 21 kilo. Ik werd overgeplaatst naar een van de gevaarlijkste gevangenissen ter wereld: La Peni. Dit is een gevangenis met veel paviljoens, met elk een eigen maffiabende. Ze vechten hier oorlogen uit met de andere paviljoens. Je moet betalen voor je cel, vijfhonderd dollar voor de entree, driehonderd dollar voor de entree in het paviljoen en elke zondag vijf dollar voor je veiligheid. Hier worden zo’n twintig moorden per maand gepleegd. Bewapende commando’s komen met veel geweld binnen als er doden zijn gevallen. Het land is zo corrupt, dat als je vastzit voor moord, maar je betaalt 20.000 dollar ben je na een maand vrij. Als je geen geld hebt, zit je 25 jaar. Omdat de gevangenissen overvol zijn, geldt de wet dat je vrijkomt als er binnen een jaar geen veroordeling is geweest. Er zijn trucjes om de rechter om te kopen, zodat je niet veroordeeld wordt binnen een jaar. Of iemand legt je papieren steeds onderaan de stapel. Na vijf maanden kreeg ik bezoek van een vrijwilliger van Epafras; dat uurtje vloog om. Hij adviseerde me naar een gesloten inrichting binnen de gevangenis te gaan: wapenvrij, drugsvrij en met een programma om te volgen. Ook stuurde hij me een Bijbel, die me op de been hield. Zes maanden later kwam ik voor de rechter en mijn advocaat vertelde dat het twaalf tot zestien jaar gevangenis zou worden. Ik zou nog drie keer worden opgeroepen, maar door een wonder ontbrak er elke keer een Nederlandse tolk en kwam ik het jaar door zonder veroordeling. Na dertien maanden was ik vrij, op voorwaarde dat ik in Ecuador zou blijven tot ik weer werd opgeroepen. Maar in februari werd ik weer van de straat geplukt door mijn Colombiaanse vriend van ruim zestien maanden geleden. Ik moest het maar goedmaken dat ik die 21 kilo drugs was kwijtgeraakt. Of ik moest het bekopen met de Colombiaanse stropdas, waarbij ze je adamsappel eruit snijden en je tong eruit trekken. Ook zouden ze mijn familie en Ecuadoraanse vriendin bedreigen. Ze zeiden dat ze iedereen hadden omgekocht en dat ik deze keer met een vlucht naar Spanje moest. Ik werd zonder drugs op het vliegveld gezet en kreeg een telefoontje van de Colombiaan dat ik naar de wc moest gaan waar twee politieagenten mij pakketten coke zouden geven voor in mijn handbagage. Binnen tien minuten zat ik in het vliegtuig. Maar in Spanje werd ik gearresteerd voor het vervoeren van meer dan 15 kilo cocaïne. Ik vertelde dat ik zwaar onder druk was gezet. Nu zit ik in voorlopige hechtenis in een gevangenis in Spanje. Ik hoop dat ze bij de uitspraak van het vonnis rekening houden met de situatie waarin ik verkeerde en dat ik met een beetje mazzel gewoon na twee jaar ‘gewotst’ word naar Nederland.

60435 FRANKFURT AM MAIN DUITSLAND

30

W.V.L.

Colombiaanse stropdas

Daniël


31

ACH TEROP

SPREEKWOORD VERKLAARD ‘Peentjes zweten’ Peentjes zweten betekent heel erg zweten. Wie bang of zenuwachtig is, of zich lichamelijk erg heeft ingespannen, kan dus uitroepen ‘Ik zweet peentjes!’ Over de herkomst van deze zegswijze zijn de naslagwerken het niet eens. Volgens het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT) moeten we waarschijnlijk niet aan worteltjes denken, maar aan het woord pint, een inhoudsmaat (ongeveer een halve liter; de verkleinvorm pintje voor een glas bier is nog steeds heel gewoon). Peentjes zweten is volgens het WNT een verbastering van pintjes zweten (‘liters zweet verliezen’). Van Dale (1999) vermeldt ook nog: ‘Misschien ontstond de

vorm peentjes (uit pintjes) toen de pint als maat verdween en doordat men de rode gelaatskleur van de betrokkene associeerde met peen. Er zijn nog meer bekende zegswijzen met zweten: water en bloed zweten en etter en bloed zweten. Ook kennen we de uitdrukking bloed, zweet en tranen (‘geweldige inspanning’, ‘moeite’, ‘ellende’). Deze zegswijzen gaan waarschijnlijk terug tot de Bijbel. In LUCAS 22:44 , een passage over een intens gebed van Jezus vlak voor zijn dood, staat: ‘Hij werd overvallen door doodsangst, maar bleef bidden; zijn zweet viel in grote druppels als bloed op de grond.’

RECTIFICATIE In het kerstnummer van Gezant 2009 is een stukje overgenomen uit een Nederlandse krant waarin de heer Tjalling van K.V. wordt genoemd als drugsbaron en in verband wordt gebracht met een nieuwe zaak. Het was een opvallend artikel, vanwege arrestatie in relatie tot 128 kilo ‘pure chocolade’. Er is echter verzuimd om de feiten na te trekken, alvorens het artikel werd overgenomen.

DE RECHTER

De redactie van de Gezant betreurt het dat daarmee de betrokkene mogelijk in een verkeerd daglicht is gezet. Dat is geheel tegen de bedoeling van de stichting Epafras, die zoals eenieder mag vertrouwen, onbevooroordeeld en belangeloos Nederlandse gevangenen in het buitenland geestelijk ondersteunt. DE REDACTIE

JESSE VAN MUYLWIJCK

WK VOETBAL ORANJEKOORTS SLAAT TOE ACHTER DE TRALIES. VERKIEZINGSSTRIJD Duel tussen Cohen en Rutte. PINKSTEREN Feest van feestbeesten NUMMER

Recommend Documents