Windenergie Easy Fairs, 31 maart 2011 Tine Deheegher, ODE
ODE KOEPELORGANISATIE ODE, Organisatie Duurzame Energie Federatie Koepel technologieplatformen
BEL-PV Belsolar Bio-energieplatform VWEA, Vlaamse WindEnergie Associatie WPP, Warmtepompplatform Groenestroomplatform Easyfairs - 31 03 2011
2
ODE KOEPELORGANISATIE
[email protected]
VWEA Groene stroom platform
Easyfairs - 31 03 2011
3
VWEA TECHNOLOGIEPLATFORM VWEA ijvert voor een gedragen ontwikkeling van windenergie in Vlaanderen Verenigt actoren in windenergiesector: projectontwikkelaars, studiebureaus, uitbaters, toeleveringsindustrie,… 40 leden
Easyfairs - 31 03 2011
4
VWEA LEDEN Fortech Studie
NUON BELGIUM
Air Energy
Electrabel
CG Power Systems
Aquasolar
Electrawinds
PROCLAM
ARCADIS Belgium
ENERCON SERVICES BELGIUM
REBELGROUP ADVISORY BELGIUM
ASPIRAVI
EnerVest Belgium
Sarens
BeauVent
Enfinity
SPE
Belwind
ETN. FRANZ COLRUYT
Storm Management
BOERKAMPS
Greenfever
TRI-ECO
C-power
Grontmij
Vestas Wind Systems
Delhaize
Hansen Transmissions International
VLEEMO
ECOPOWER
KDE Energy
White & Case
EXIMAG INTERNATIONAL
KT Projects
Wind Energy Farming
FORTECH
MEGA WINDY
Windvision
3E
Zero Emission Solutions Easyfairs - 31 03 2011
5
Windenergie VOORDELEN milieuvriendelijk Geen uitstoot van schadelijke stoffen (CO2, geen fijn stof) Geen waterverbruik Zeer lage externe kost
eigen energiebron politieke onafhankelijkheid, geen strijd om grondstoffen
economisch prijsstabiliteit
decentrale toepassing modulair: graduele en flexibele uitbouw van vermogen
Easyfairs - 31 03 2011
6
Replacing water-intensive fossil-fuel based power generation with electricity generated by wind can save more than 2.000 litres of water per megawatt hour.
Water consumption in power generation Water Intensities of Power Generation (m3/MWh)
PV – Photovoltaic; CSP – Concentrated Solar Power; NGCC – Natural Gas Combined Cycle; CT – Cooling Tower; CCS – Carbon Capture and Storage; PC – Pulverized Coal
[DHI 2010, Harvard 2010, IEEE 2010, NREL 2003, Stillwell et al. 2009, US DoE 2006, US DoE 2009, WEC 2010, WEF 2009, WEF 2011, Western Resource Advocates 2008]
Windenergie VOORDELEN werkgelegenheid decentraal karakter: meer werk per eenheid arbeidsplaatsen vooral in KMO’s (productie, installatie)
exportkansen spitstechnologie met zeer grote marktvooruitzichten
sociaal bij eventuele problemen zijn het de zwaksten die het hardst getroffen worden geen lasten op toekomstige generaties
veilig nadelen zicht- en handelbaar Easyfairs - 31 03 2011
8
Elektriciteitsmarkt BELGIË
Momenteel dekt windenergie ongeveer 2,5% van de elektriciteitsproductie
0,50% 8,40% 6,50%
Nuclear Gas Solid fuels 53,70%
31%
Liquid fuels Renewables and waste
Easyfairs - 31 03 2011
9
Easyfairs - 31 03 2011
10
Elektriciteitsmarkt BELGIË Geïnstalleerd vermogen per inwoner in BE lager dan EU gemiddelde (en gemiddeld een hoger verbruik/inwoner) 800,0 700,0 600,0 500,0 400,0 300,0 200,0 100,0 0,0 DK ES PT
IE
DE SE EU NL AT EE
EL
CY
IT
FR UK BE LU BG LT
Easyfairs - 31 03 2011
FI HU PL RO CZ LV SK
SI MT
11
Windenergie EVOLUTIE Windenergie in Vlaanderen 300
250
200
MW 150
100
50
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2009
2010
Relatief
Turbines
33
7
-79%
Vermogen
54
19,9
-63%
Easyfairs - 31 03 2011
2010: net geen 20 MW 249 MW Ver beneden de Vlaamse doelstelling van 550 MW voor 2010. In Wallonië is in 2010 160 MW (8 keer meer dan in Vlaanderen!) aangesloten op het elektriciteitsnet. Op zee is er 165 MW aan nieuw vermogen opgesteld.
12
Windenergie DOELSTELLINGEN 2020 VITO prognosestudie: 1.060 MW EDORA/ODE RES-E potential: 1.500 MW 650 turbines 3.300 GWh 2011
2020
2,50%
15,7%
Wind 97,50 %
Others
84,30 %
Easyfairs - 31 03 2011
13
Windenergie DOELSTELLINGEN 2020 De bouw van windturbines is meer afhankelijk van het beleid dan van het windaanbod. Cfr kaart 2009: bouw in agrarisch gebied mogelijk voor 2011 verwachting van 35 turbines ~ 80 MW
Easyfairs - 31 03 2011
14
Windenergie BELEID Beleidskader 1. Omzendbrief windenergie (2de versie, mei 2006) 2. Windplan Vlaanderen 3. Kaart met de luchtverkeersgebieden 4. Vogelatlas 5. Provinciale kaarten 6. Circulaire Bebakening Hindernissen
Vergunningen Stedenbouwkundige vergunning Milieuvergunning
Easyfairs - 31 03 2011
15
Windenergie BELEID
Gemiddelde windsnelheid [m/s] op 75 m ashoogte Easyfairs - 31 03 2011
16
Windenergie BELEID Afwegingselementen voor locatiekeuze:
“De locatiekeuze moet op basis van de verder beschreven afwegingselementen worden gemotiveerd en onderbouwd in een lokalisatienota die bij de aanvraag van de stedenbouwkundige vergunning of milieuvergunning gevoegd moet worden” 3.1.2. Grondgebruik 3.1.3. Wonen 3.1.4. Landbouw 3.1.5. Bedrijventerreinen 3.1.6. Zeehavengebieden 3.1.7. Sport en recreatie 3.1.8. Landschap 3.1.9. Geluidsimpact 3.1.10. Slagschaduw - lichtreflecties 3.1.11. Veiligheid 3.1.12. Natuur 3.1.13. MER-plicht 3.1.14. Luchtvaart Easyfairs - 31 03 2011
17
Windenergie BELEID Steunmaatregelen GSC GSC
<= 216 MW
>216 MW
Onshore
90 €/MWh
90 €/MWh
10 jaar
Offshore
107 €/MWh
90 €/MWh
10 jaar
Ecologiesteun niet meer Verhoogde investeringsaftrek (13,5 %)
Easyfairs - 31 03 2011
18
Windenergie uitdagingen RUIMTELIJK BELEID Milieuvergunning en stedenbouwkundige vergunning
Op verschillende niveaus Soms elkaar tegensprekend Elementen van milieu in bouwvergunning Proceduremogelijkheden zijn oneindig
one stop shop richtlijnen voor milieu en veiligheid in Vlarem
Easyfairs - 31 03 2011
19
Windenergie struikelblokken LUCHTVAART Luchtvaart
Easyfairs - 31 03 2011
20
Windenergie uitdagingen NETAANSLUITING Netaansluiting Netaansluiting moet • Mogelijk zijn • Op redelijke termijn
Helderheid en transparantie in • Kosten • Modaliteiten • Termijnen
Investeringen nodig in internationale connecties
Easyfairs - 31 03 2011
21
Windenergie uitdagingen ONDERSTEUNING Ondersteuningsmechanismen
Stabiel Lange termijn Gedragen door politiek Geen subsidie maar correctie van de markt • Alleen al omwille van duurzame karakter • Nucleair ook ondersteund • Nieuwe technologieën en markten hebben ontwikkelingssteun nodig
Easyfairs - 31 03 2011
22
Windenergie uitdagingen DRAAGVLAK Draagvlak is basis voor ontwikkeling van windenergie Studies LACSAWESP en HOWEST • 80% voor • Draagvlak stijgt na realisatie turbine
Easyfairs - 31 03 2011
23
Windenergie DOELSTELLINGEN 2020 Socio-economisch haalbaar Vraagt aangepaste politieke maatregelen One stop shop Duidelijke prioriteiten in ruimtelijke planning (luchtvaart) Netontwikkeling Stabiel systeem van GSC Positieve communicatie, draagvlak
Easyfairs - 31 03 2011
24
OFFSHORE
Easyfairs - 31 03 2011
25
OFFSHORE Installed capacity: Year
2009
2010
Total installed
30 MW
195 MW
2015: + 580 MW 2020: 2825 MW (REPAP)
BE in Top 4 of EU countries for offshore wind energy capacity
Easyfairs - 31 03 2011
26
OFFSHORE
Easyfairs - 31 03 2011
27
Offshore ACTIEPUNTEN Versterking van het net op korte & lange termijn Offshore aansluitingspunt North Sea grid Onshore netversterking
Compensatie verloren ruimte bij 7de concessie Nieuwe offshore windenergie zones Stabiel ondersteuningssyteem voor investeerders Uitbouw havens ifv logistiek en bouw Easyfairs - 31 03 2011
28
Kleine windturbines BELEID Omzendbrief 30/4/2009 (Vlaamse regering) Beoordelingskader voor de inplanting van kleine en middelgrote windturbines
ashoogte (m) vermogen (kW)
kleine
middelgrote
15
>15 ≤ 300
grote
>300
Beoordelingscriteria voor stedenbouwkundige vergunningsaanvraag Kleine: ruimtelijk integratie in de omgeving, geluid, slagschaduw, veiligheid Middelgrote als grote uitgez. clusterprincipe beoordelingskader is richtinggevend: Easyfairs - 31 03 2011 gemeenten kunnen zelf, aanvullen met eigen criteria.
29
Kleine windturbines STAND VAN ZAKEN Opbrengst zeer sterk afhankelijk van wind Elektrische opbrengst ~ derde macht windsnelheid
Windaanbod op lage hoogte moeilijk te voorspellen Productiecijfers fabrikanten nogal optimistisch Vergunningen moeilijk te verkrijgen
Easyfairs - 31 03 2011
30
Kleine windturbines STAND VAN ZAKEN Investeringskosten tussen 3.300 en 9.000 €/kW (versus 1.000 €/kW voor grote) Investering incl. plaatsing (Euro) Turby 18 750 Tulipo 16 500 Fortis 7 500 Gemiddelde investering Euro/kWh Ter vergelijking: grote windturbine 3MW (80 m mast) 2 900 000
Opbrengst kWh/jaar 4000 8000 2500
6 700 000
Investering Euro/ kWh 4,69 2,06 3,00 3,25 0,43
Momenteel moeilijk terug te verdienen ondanks: 90 €/ MWh aan GSC Verkoop van stroom Verhoogde investeringsaftrek Easyfairs - 31 03 2011
31
Kleine windturbines STAND VAN ZAKEN Knelpunten voor kleine windturbines?
jonge technologie nog in ontwikkelingsstadium; weinig praktijkervaring: fase van prototype of demonstratie; eerste testen: lage opbrengst, hoge kosten normen (ontwerp, geluid, vermogen, certificering) ontbreken visuele impact vlakbij de bewoners (groot “Nimby”-effect);
Toekomst kleine turbines nog aan begin van leercurve investeringskosten bij serieproductie 40% lager
Easyfairs - 31 03 2011
32
ODE VWEA VWEA Koningsstraat 35, 1000 Brussel T 02 218 87 47
www.ode.be
[email protected] Contactpersonen • Christa Schaut • Tine Deheegher
Easyfairs - 31 03 2011
33