23 september 2011, Easy Fairs HVAC 2011
WARMTEPOMPEN IN OPMARS
Inhoud • • • • •
E-problematiek en EPB Belang van de warmtepomp WP versus andere systemen Premies Wat brengt de toekomst
Energieproblematiek Fossiele E-bronnen
Nucleaire E-bronnen
Energieproblematiek
Energieproblematiek • Economische impact voor invoerende landen: – schommelende prijzen, verlies aan koopkracht, ...
• Energieverbruik tertiaire sector
Bron: VITO - energiecijfers
+ 97 % t.o.v. 1990 6
Energieproblematiek -> E-efficiëntie verhogen! Gebouwen = 30 à 40% van totaal E-verbruik België
groot onbenut potentieel tot E-zuinigheid
Meer doen met minder
Energieproblematiek • Huishoudens
en tertiaire sector belangrijk => Samen 30% van het finale E-verbruik
• EU doelstellingen 2020: (tov 1990) – 20% reductie CO2-uitstoot – 20% stijging E- efficiëntie – 20% hernieuwbare Energie • EU doelstellingen 2050: (tov 1990) – Belofte: 80-95 % minder CO2 uitstoot • EU E-neutrale gebouwen tegen 2020
EPB: Energieprestatie en binnenklimaat Voor 2010 : E-peil 100 VANDAAG : E-peil 80 2012 : E-peil 70 + verstrenging U&R,K-peil 2014 : E-peil 60
2020 : Bijna energie-neutrale woningen
EPB-regelgeving: Evolutie E-peil 9 jaar 2009
E100 E80 E70 E60 E40 E30 E20 E10 0-E
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017 2018
2019
2020
Standaard StandaardStandaard Standaard Standaard Standaard Lage E
??? STANDAARD
2015 : minimum aandaal HE
DENK VOORUIT!!!
De warmtepomp speelt mee in dit verhaal!
Het belang van de warmtepomp • = milieuvriendelijk en rationeel -> goed rendement -> E-verbruik daalt • gratis E uit natuur (≠aandrijving=stroom) -> Draagt bij tot reductie CO2 uitstoot • Mogelijkheid tot natuurlijke koeling (verticale bodemwisselaar en grondwater als bron)
• Positieve invloed op E-peil
Werkingsprincipe Warmtepomp
WARMTE
4 kW
Werking warmtepomp • koelvloeistof condenseert en geeft warmte af • afgifte: verwarming, sanitair warm water • hoge temperatuur, hoge druk
Condensor • damp wordt samengedrukt temperatuur en druk stijgt
Expansieventiel
Compressor ELEKTRICITEIT
• damp wordt ontspannen druk en temperatuur dalen
1 kW WARMTE
3 kW
Verdamper • koelvloeistof verdampt, neemt warmte op • bron: buitenlucht, bodem, water… • lage temperatuur, lage druk
14
WP versus E-peil • Referentie: K41, E90, condenserende gasketel met deellastrendement (30%) = 1,04, radiatoren 70°C - 55°C, sww met boiler, geen koeling • COP = minimumeis premies, vloerverwarming 35/30 E-peil
COP WP
SPF WP
Referentiewoning
90
/
/
Bodem-Water
57
4
4,11
Water-Water
59
4,5
3,96
Lucht-Water
59
3,6
3,89
Lucht-Lucht
65
3,4
3,4
Dir. Expansie-Water
67
3
3,24
Dir. Expansie-Dir. Expansie
58
4
4
Bron: Jan Hoogmartens, De Nayer Instituut, projectingenieur WP Direct, in De Onderneming 865, april 2010
Vergelijking E- efficiëntie van ≠ systemen • COP verhouding opbrengst/verbruik, zal niet altijd de nominale waarde hebben door schommeling in vraag en buitentemp
• SPF (Seasonal performance factor) = prestatie van WP-systeem gedurende gans winterseizoen
• PER (Primary energy ratio) totaal primair energieverbruik = rendement elektr. centrale en het thermisch rendement van de ketel
PER nodig om tussen systemen te kunnen vergelijken. Hoe hoger de PER-factor, hoe energiezuiniger het systeem. Indicatieve cijfers, werkelijke praktijkwaarde afhankelijk van de omstandigheden
Is dat nu rendabel? ZEER MOEILIJK TE BEPALEN Groot aantal ≠ systemen € exponentieel met vermogen
Slecht geïsoleerd + groot volume
super geïsoleerd + compact
= Grote investering
E-vraag is reeds laag Geeft toch extra besparing tov klassiek condensketel
Is dat nu rendabel? ONDERZOEK: Het De Nayer Instituut EENGEZINSWONING • Woonoppervlak: 128,72 m2; • Normwarmtevraag: 7979 W; • Specifieke warmtevraag: 62 W/m2; • Jaarlijkse verbruiksuren: 2196h/j; • Jaarlijks verwarmingsverbruik: 17.522 kWh/j.
BEREKENING: De kostprijs per jaar - Verbruiks gebonden kosten - de werkingskosten - kapitaal gebonden kosten (investering)
-> afschrijftermijn WP van 18 jaar voorzien.
Is dat nu rendabel?
Bron: VEA, folder Warmtepompen (Ode en De Nayer)
Wanneer wel en niet interessant? INDIEN DE BOUWHEER: 1. Kiest voor LTV-afgiftesysteem 2. Een meerinvestering wil/kan opbrengen 3. Akkoord is met terugverdientijd (3-15jaar) 4. Lager E-peil wenst te behalen 5. Graag bijdraagt tot beter milieu 6. (Mogelijkheid van natuurlijke koeling wil benutten)
-> Premies: extra stimulans, ↓terugverdientijd
PREMIES = EXTRA STIMULANS FISCALE PREMIE 40% BELASTINGSVERMINDERING OP INVESTERINGSKOST
PREMIES = EXTRA STIMULANS 40% Belastingvermindering voor energiebesparende uitgaven
Geothermische warmtepomp NIEUWBOUW & WONING >5JAAR IN GEBRUIK (BELASTINGSKREDIET) Inkomstenjaar 2011: maximum 2830 €
- Geregistreerd aannemer - voorzien zijn van het EG-kenmerk, - globale prestatiecoëfficiënt COP minimum 3 zijn.
PREMIES = EXTRA STIMULANS Belastingvermindering voor energiebesparende uitgaven
Vervangen oude cv-ketel Inkomstenjaar 2011: maximum 2830 € WONING >5JAAR IN GEBRUIK (KREDIET)
Geregistreerd aannemer Warmtepomp (alle types) EG-kenmerk + globale prestatiecoëfficiënt COP >=3.
PREMIES = EXTRA STIMULANS Belastingsvermindering en belastingskrediet voor energiebesparende uitgaven Cumuleerbaar met belastingvermindering EBM
NIEUWBOUW & WONING >5JAAR IN GEBRUIK 10 jaar lang ! Inkomstenjaar 2011: 420 €
Totale energievraag (verwarming+koeling )< 30kWh/m² geklimatiseerde vloeropp. Ruwe indicatie : K-peil
Passiefwoning NIEUWBOUW & WONING >5JAAR IN GEBRUIK 10 jaar lang ! Inkomstenjaar 2011: 830 €
Totale energievraag (verwarming+koeling ) < 15kWh/m² geklimatiseerde vloeropp. Luchtdichtheid: n50 max 0,6 /uur Niet overdraagbaar, wel ook bij aankoop
Voor wie nu al beter doet!
Lage energiewoning
PREMIES = EXTRA STIMULANS Belastingsvermindering en belastingskrediet voor energiebesparende uitgaven Cumuleerbaar met belastingvermindering EBM
Nulenergiewoning
10 jaar lang ! Inkomstenjaar 2011: 1660 €
- Zelfde voorwaarden als passiefwoning - Resterende E-vraag (koeling+verwarming) door ter plaatse opgewekte HE.
Voor wie nu al beter doet!
NIEUWBOUW & WONING >5JAAR IN GEBRUIK
PREMIES = EXTRA STIMULANS Belastingsvermindering en belastingskrediet voor energiebesparende uitgaven
Korting onroerende voorheffing
Met terugwerkende kracht (mits E-peil berekening gebeurd is) Overdraagbaar naar nieuwe eigenaar Voor woningen 20% als E-peil < of = E60 40% als E-peil < of = E40 Voor niet-residentiële gebouwen: 20 % als E-peil < of = E70 40 % als E-peil < of = E40 Wordt automatisch toegekend www.onroerendevoorheffing.be
Voor wie nu al beter doet!
NIEUWBOUW & WONING >5JAAR IN GEBRUIK 10 jaar lang , vanaf 2009 Inkomstenjaar 2011: 1660 €
PREMIES = EXTRA STIMULANS PREMIES NETBEHEERDER 2012 VEA (Vlaams EnergieAgentschap) ontwerpt
Vereenvoudiging van de premies : alle netbeheerders alle premies in gans Vlaanderen
PREMIES 2012 = EXTRA STIMULANS REG-premies 2012 : Groene warmte Groene warmte : huishoudelijke (HH) en niet-huishoudelijke (NHH) klanten
2 8
Huidig
Nieuw
Zonneboiler bestaande woning
75 €/m² max. 525 - 1 500 €
200 €/m²
Warmtepomp (l/w, l/l, b/w, w/w) bestaande woning
210 €/kVA max. 850 - 1 680 €
Maximum HH NHH 1 500 €
3 750 €
1 700 €
30 000 €
niet weerhouden: 125€ voor de condenserende ketel, 5€/ thermostatische kraan, Ventilatie met warmterecuperatie 150€ Nieuwe premieregeling 2012
REG-premies 2012 : E-peil • E-peil voor nieuwbouw (huishoudelijke klant) Bouwaanvraag
E-peil
vóór 1/1/2010
≤ E80
vanaf
400 €
vanaf
200 €
na 1/1/2010
≤ E60
vanaf
1 000 €
vanaf
400 €
na 1/1/2012
≤ E50
vanaf
1 400 €
vanaf
600 €
na 1/1/2014
≤ E40
vanaf
1 800 €
vanaf
800 €
Premie appartement
300 € extra voor zonneboiler (enkel indien bouwaanvraag van vóór 1 januari 2012 !) bij afbraak en volledige heropbouw (= vermelding op EPC) 2 9
dubbele premie
Nieuwe premieregeling 2012
Voor wie beter doet!
Premie woning
CONCLUSIE Kiezen voor een warmtepomp is zinvol, indien u 1. Kiest voor LTV-afgiftesysteem 2. Een meerinvestering wil/kan opbrengen 3. Akkoord is met terugverdientijd (3-15jaar) 4. Lager E-peil wenst te behalen 5. Graag bijdraagt tot beter milieu 6. Mogelijkheid van natuurlijke koeling wil benutten 7. Gebruik maakt van de premies
-> IEDERE SITUATIE IS ANDERS, -> VOORSTUDIE BELANGRIJK!
Zomaar altijd een warmtepomp plaatsen? Volg de trias energetica – drie stappen:
1. Optimaliseer de energiebehoefte (isoleer, luchtdichtheid) 2. Gebruik duurzame energiebronnen, zoals wind-, water, en zonne-energie; 3. Gebruik fossiele brandstoffen zo efficiënt mogelijk om aan de resterende energiebehoefte te voldoen.
Alvorens een warmtepomp te plaatsen dienen isolatie, luchtdichtheid en warmterecuperatie optimaal te worden afgestemd. Bron: Senter Novem & TUDelft
TOEKOMST
www.smartgrids.eu
Welke rol kan jij hierin betekenen?
Bouwunie ondersteunt U!
Duurzaam bouwen + Energiezuinig bouwen = NORM MAAR: Is uw bedrijf er klaar voor? Kunt u de noodzakelijke kwaliteit leveren? Bent u mee om uw klanten te adviseren? OF wilt u graag uw bouwbedrijf profileren als duurzaam bouwbedrijf met een label?
Bouwunie ondersteunt U! Opleidingen en label voor het duurzame bouwbedrijf…
Bouwunie organiseert in het werkjaar 20112012 voor het eerst een aanbod aan opleidingen in het kader van energiezuinig bouwen en de procedure tot het behalen van het label Energiebewuste aannemer 35
Contact
Voor meer informatie kan u steeds terecht via 02/238.06.05 of
[email protected] www.bouwunie.be