Wijzer TIJDSCHRIFT VAN HET GEMEENS 2DE
Onze Ambassadeurs 2006!
JAARGANG NUMMER
4-
CHAPSONDERWIJS
DECEMBER
2006
7
Engagementsverklaring
10
De Frimoutprijs 2006
18
Scholen in de kijker
25
Het onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap
De missie van het Gemeenschapsonderwijs De personeelsleden van het Gemeenschapsonderwijs onderschrijven de gemeenschappelijke waarden, de doelstellingen en het ideaal van dit onderwijs, zoals ze geformuleerd zijn in het Pedagogisch Project van het Gemeenschapsonderwijs. Dit project wordt gekenmerkt door zeven kernwaarden.
Als onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap heeft het Gemeenschapsonderwijs de grondwettelijke opdracht de vrije schoolkeuze in Vlaanderen en Brussel te waarborgen. Concreet betekent dit dat het aan volwassenen en hun kinderen waarborgen biedt om gebruik te maken van hun grondwettelijk recht op kwaliteitsvol en open onderwijs, met eerbied voor de rechten van het kind en van de mens, ongeacht geslacht, afkomst en filosofische of godsdienstige opvattingen van de individuele persoon.
Wijzer
Kwaliteit
Standpunten
Het Gemeenschapsonderwijs streeft kwaliteit na die gedefinieerd wordt als een hoog welbevinden in de leef- en werkomgeving van zijn participanten, de hoogst mogelijke leerwinst voor iedere leerling en de voortdurende professionalisering van zijn personeel.
van het Gemeenschapsonderwijs
4
Schoolse vertraging en zittenblijven
Vorming van de totale persoon Het Gemeenschapsonderwijs stimuleert levenslang en levensbreed leren, beoogt de vorming van de totale persoon en voedt op tot zelfstandigheid door mondigheid, kritische ingesteldheid en verantwoordelijkheidszin te stimuleren.
Autotechnica 2006
5
Maak kennis met onze Ambassadeurs 2006!
7
Schoolteams ondertekenen engagementsverklaring
Respect voor diversiteit Het Gemeenschapsonderwijs neemt zijn rol op in de multiculturele en pluriforme samenleving en streeft naar eenheid in verscheidenheid.
De missie
2/4 12/2006
10
The most exciting phrase in science Geachte lezer
is not 'Eureka!' but 'that's funny'
13
Openheid en verdraagzaamheid Het Gemeenschapsonderwijs is gericht op waarden, bestrijdt vooroordelen en discriminatie, respecteert de eigenheid, de emotionele, religieuze, morele en culturele opvattingen van zijn participanten, stelt het pluralisme als een fundamentele waarde voorop en verbindt zich ertoe om dit aan zijn leerlingen en cursisten door te geven.
U heeft er even op moeten wachten, maar hier is het dan toch, het vierde nummer van 'Wijzer'.
van het Gemeenschapsonderwijs
Het Gemeenschapsonderwijs bereidt voor op participatie in een democratische samenleving. Bij de uitvoering van zijn pedagogisch project houdt het rekening met economische, sociale, culturele, politieke en technologische ontwikkelingen.
Innovatie en creativiteit Het Gemeenschapsonderwijs moedigt intellectuele nieuwsgierigheid en creatief denken en handelen aan. Het staat open voor verbetering en vernieuwing op alle niveaus van de organisatie.
18
Wat hebben wij u te bieden? Weer heel wat informatie, natuurlijk. In woord én beeld. Over onze activiteiten, acties, projecten,
Oog voor de maatschappelijke werkelijkheid
Leerling KA Zelzate wint Frimoutprijs
studiedagen, standpunten, publicaties en zo meer. En wat nieuw is: we stellen ze u voor met interviews en getuigenissen, niet enkel
VIRBO, de stem van het basisonderwijs een interview met Alex De Smedt, voorzitter VIRBO
21
Scholen in de kijker
25
van onze beleidsverantwoordelijken, maar ook van onze leerkrachten en leerlingen.
- KTA De Beeltjens ontmoet Poolse leeftijdsgenoten Want zij zijn het tenslotte die dagelijks het Gemeenschapsonderwijs maken tot wat het is: een open ruimte, een levendige dialoog met
- In het KTA Heule is wel alles goud dat blinkt!
vraag en antwoord, woord en wederwoord, stelling en tegenstelling,
- Europese talen troef in de wereldklas van BS De Wilg
hypothese en analyse. En dat alles in een sfeer van verdraagzaamheid
- Cursisten Italiaans van het CVO 3 Hofsteden
en respect, maar mondig, positief kritisch en interactief. Met andere
Betrokkenheid
woorden: actief pluralistisch.
Het Gemeenschapsonderwijs betrekt zijn participanten actief bij het beleid en kiest voor een democratisch bestuur.
Want het respect en de aandacht voor de diversiteit op school en
maken rondreis in Sicilië - Hotelschool Hasselt krijgt Oosters tintje
in de samenleving is niet zomaar iets dat je voor de duur van een
Kinderopvang in het Gemeenschapsonderwijs:
project koestert en na afloop overlevert aan de eeuwige vergetelheid.
sleutel voor gelijke kansen
30
Jaar van de Diversiteit afgerond met een boek
32
Nee, beste lezer, het Jaar van de Diversiteit, dat nu naar zijn einde loopt, is nog maar een begin. Voor het Gemeenschapsonderwijs is het de blauwdruk van een pedagogiek die we vanaf nu verder tot rijpheid moeten laten komen. Dat is althans een van onze goede voornemens voor het komende jaar én de verdere toekomst. Ik hoop dat dit ook een van uw eerste betrachtingen is.
Gemeenschapsonderwijs reflecteert over 'Reguliere en alternatieve financiering schoolinfrastructuur' 35
Laat mij mijn wensen voor 2007 alvast daarmee beginnen: dat we
DagKrant bundelt voortaan informatie
37
Nieuwe Raad van het Gemeenschapsonderwijs verkozen
38
met dezelfde dynamiek als voorheen kan blijven werken aan maximale
Publicaties
40
en gelijke kansen voor elk kind, hoe klein ook, dat aan ons pedagogisch
- Cijfers, feiten en zuurstof voor de toekomst
samen gezond, creatief en verdraagzaam mogen denken, werken, streven en leven. Ik hoop dat we ook in het komende jaar samen mogen blijven bouwen aan ons pedagogisch project, dat we in het voorbije jaar een nieuw en krachtig elan hebben gegeven. En ten slotte is het mijn vurige wens dat het Gemeenschapsonderwijs
project wordt toevertrouwd.
- Latijn en Grieks springlevend met CIRCE
Urbain Lavigne
Het onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap
Afgevaardigd bestuurder
3
Standpunten
AutoTechnica 2006
Schoolse vertraging
AutoTechnica
en zittenblijven
2006
Het Departement Onderwijs publiceerde in september een rap-
voor kort bood de regelgeving weinig flexibiliteit en mogelijk-
port over 'Zittenblijven, schoolse vertraging en slaagcijfers in
heid tot vernieuwing. Wij pleiten voor individuele leertrajec-
het Vlaams onderwijs. Een kwantitatieve analyse (2003-2004)'.
ten en soepele structuren (bv. het jaarklassensysteem
Deze analyse legt een aantal belangrijke pijnpunten bloot: de
doorbreken, modulair werken en de onderwijsvormen niet
sociaaleconomische achtergrond, gekoppeld aan de etnische
stigmatiseren) die het mogelijk maken om in te spelen op de
herkomst van leerlingen, is bepalend voor een geslaagde of
individuele talenten van alle leerlingen.
problematische schoolcarrière. De studie beperkt haar vaststel-
Van 23 tot 26 april 2006 vond op de Heizel in Brussel AutoTechnica 2006 plaats, de vakbeurs voor auto-onderdelen en -toebehoren, gereedschap, uitrusting voor garage en carrosserie.
ling echter tot deze contextgegevens. Door het louter bijeen-
Zittenblijven als enige filter om de schoolloopbaan van een
brengen van cijfergegevens verdwijnt de foto van de individuele
leerling bij te sturen en nieuwe kansen te geven, volstaat
school. In alle netten zijn er scholen waar de schoolse vertra-
niet. Al willen we eraan toevoegen dat zittenblijven meestal
ging en het zittenblijven marginale fenomenen zijn en scholen
als een remedie eerder dan als een probleem bekeken kan
Nieuw voor deze editie was dat de scholen de kans kregen
De volgende scholen hebben aan AutoTechnica deel-
waar ze een levensgroot probleem vormen.
worden, zeker als er in het extra jaar voor gezorgd wordt dat
om tijdens de hele duur van de beurs aanwezig te zijn met
genomen: KTA da Vinci Edegem, KTA Kapellen, KTA1 Gent,
de leerling de opgelopen leerachterstand wegwerkt en dan
een stand. Het Gemeenschapsonderwijs heeft daar dank-
KA Oudenaarde en KTA1 Oostende. Hun aanwezigheid
De vraag rijst of de cijfers die in het rapport voorkomen, niet
toch een diploma behaalt. Voor leerlingen uit sociaal zwak-
baar gebruik van gemaakt en was opmerkelijk aanwezig op
gaf een goed beeld van de diverse opleidingen die binnen
fors genuanceerd waren geworden indien ook buurt-
kere milieus kan zittenblijven de kansen om vooruit te
deze beurs. De afdeling Onderwijsorganisatie en -personeel,
het studiegebied Auto worden aangeboden. Zowel de
gegevens, verstedelijkings- of plattelandskenmerken in de
komen gunstig beïnvloeden en zelfs emanciperend werken.
meer bepaald de sector Secundair onderwijs, coördineerde
vertrouwde TSO- en BSO-studierichtingen als specialisatie-
analyse waren opgenomen. Wij verwijzen naar een onder-
de aanvraag, verzorgde de contacten met de deelnemende
jaren Diesel en LPG-motoren, Land- en tuinbouwmechani-
zoek van de Stad Antwerpen, die via haar databank Sociale
Om de ongelijkheid tegen te gaan, pleit het Gemeenschaps-
scholen, zorgde voor algemene informatie en nam de admi-
satie en Vrachtwagenchauffeur bijzonder transport werden
Planning een profiel van de Antwerpse schoolbevolking
onderwijs voor een goede sociale mix in alle scholen.
nistratieve en organisatorische kant voor zijn rekening.
in de kijker gesteld. Bovendien was er aandacht voor de
opgesteld heeft. Hieruit blijkt dat behalve sociaalecono-
Kosteloos onderwijs is hierbij een belangrijke hefboom.
De deelnemende scholen konden beschikken over de
opleiding Carrosserie.
mische en etnische achtergronden ook de ligging van de
Bovendien blijkt dat de schoolse vertraging het kleinst is in
gloednieuwe modulaire stand van het Gemeenschaps-
school een bepalende factor is voor de cijfers inzake school-
landen waar allochtone en autochtone leerlingen even-
onderwijs, aangeleverd door de Communicatiedienst. KTA
Iedere school had een doeactiviteit met de leerlingen
se vertraging en zittenblijven. Als men dit criterium mee-
wichtig gespreid worden.
Horteco Vilvoorde fleurde de stand op met planten.
gepland. KA Oudenaarde deed spuitwerk op waterbasis,
neemt, valt het sterke onderscheid tussen de netten weg.
KTA Kapellen maakte oefeningen op een elektronisch scha-
Brede school
kelbord, KTA Edegem had een wagen geleverd waarop het
Kinderen sneller bereiken
Het rapport legt niet alleen een onderwijskundig, maar ook
samen met KTA1 Oostende diagnoseoefeningen uitvoerde.
Hoe dan ook, de cijfers in het rapport baren ons zorgen.
een maatschappelijk probleem bloot. Scholen kunnen een
Oostende had daarvoor het MAED vanuit het RTC Zuid- en
Leerlingen starten al met een leerachterstand in het eerste
belangrijke rol spelen in het tegengaan van de dualisering in
Middenkust West-Vlaanderen meegebracht. KTA1 Gent had
leerjaar van de lagere school. Dit heeft deels te maken met
de samenleving. Zij staan hierbij niet alleen. Scholen dienen
voldoende impact met de imposante tractor die menig
het feit dat een groep jonge kinderen niet naar de kleuter-
een weerspiegeling te zijn van de maatschappelijke omge-
scholier nieuwsgierig maakte. Onze leerlingen werkten niet
school gaat. De leerplichtleeftijd verlagen zou een oplossing
ving waarin ze ingebed zijn. Het Gemeenschapsonderwijs
alleen in onze stand; de participerende bedrijven schakel-
kunnen bieden. Het Gemeenschapsonderwijs wordt gesterkt
pleit ervoor dat iedereen in de samenleving zijn maatschap-
den hen ook in bij demonstraties in hun stands.
in de aanpak om de klemtoon nog meer te leggen op een
pelijke verantwoordelijkheid opneemt en dat ouders bewust
taalbeleid dat start in het kleuteronderwijs en bestendigd
kunnen kiezen voor scholen die een afspiegeling zijn van de
wordt tot en met het laatste jaar van het secundair onderwijs.
maatschappelijke multiculturele werkelijkheid.
De doeactiviteiten op de stand van het Gemeenschapsonderwijs en de
Een individueel leertraject voor het talent van elk kind
4
Scholen zijn geen eilanden. Integendeel, zij kunnen actief samenwerken met andere lokale instellingen: kinderopvang-
demonstraties bij de bedrijven werden
In het secundair onderwijs kunnen wij niet voorbijgaan aan
initiatieven, welzijnswerk, muziekacademies en scholen voor
als zeer positief ervaren, zowel voor
die leerlingen die via het watervalsysteem uiteindelijk in stu-
beeldende kunsten, politiediensten, huisvestingsmaatschappij-
dierichtingen terechtkomen waarvoor zij nooit bewust geko-
en en zo meer. Allemaal hebben zij één doel gemeen: kinderen
de school als voor
zen hebben of die de school ongekwalificeerd verlaten. Tot
en jongeren meer en bredere ontwikkelingskansen geven.
Wijzer 4 - Standpunten
de leerlingen zelf.
AutoTechnica 2006 - Wijzer 4
5
AutoTechnica 2006
Ambassadeurs 2006
François Dierckx, technisch adviseur bij het KTA Kapellen, is heel enthousiast over dit initiatief: 'We hebben tijdens deze vakbeurs heel wat contacten kunnen leggen met bedrijven, waar we nu nog de vruchten van plukken. Onze leerkrachten hebben o.a. stage kunnen lopen bij LPG-Techniek Van Menen in Eeklo en met Touring hebben we via onze pedagogisch adviseurs mogelijke vormen van samenwerking besproken. Bovendien waren we als enig onderwijsnet met onze leerlingen en leerkrachten ter plaatse en zodoende konden we krachtig in groep naar buiten komen. Dit initiatief is zeker voor herhaling vatbaar. Of de personeelsproblemen bij Volkswagen Vorst kandidaat-leerlingen voor de opleiding Auto zullen afschrikken? 'Ik denk het niet. Deze opleiding focust niet louter op autoassemblage alleen. Onze leerlingen leren alle vaardigheden die te maken hebben met motortechniek; zij kunnen na hun opleiding ook makkelijk terecht in garages, in toeleveringsbedrijven of aan de haven.'
Een week intensieve interactieve samenwerking tussen
verantwoordelijken van elk autoassemblagebedrijf: Ford
de bedrijven en het Gemeenschapsonderwijs heeft tot
Genk, Volkswagen Vorst, General Motors Antwerpen, Van
interessante contacten geleid. Met de firma Touring nv
Hool Koningshooikt, Volvo Gent en Jonckheere Roeselare.
Maak kennis met onze Ambassadeurs 2006! Het Gemeenschapsonderwijs heeft dit jaar voor het eerst
verdraagzaam, mondig, positief kritisch, leergierig,
zijn Ambassadeurs benoemd. Het zijn beloftevolle en
verantwoordelijk, geëngageerd, sociaal, zelfstandig
boeiende persoonlijkheden, die eind vorig schooljaar
en creatief.
afstudeerden in het secundair onderwijs.
Als teken van erkenning en waardering werden 150
De Ambassadeurs 2006 van het Gemeenschaps-
laatstejaarsleerlingen op de eindproclamatie in hun
onderwijs zijn jonge mensen die de tien kernwaarden
school uitgeroepen tot Ambassadeur van hun school en
van ons onderwijs zichtbaar uitdragen: ze zijn respectvol,
van het Gemeenschapsonderwijs. Ze werden bedacht
wordt momenteel onderhandeld over een samenwerkingsverband. Voor het KTA1 Gent heeft de deelname aan de
De stuurgroep werkt aan de kwaliteit van de relatie tussen
beurs een gunstig effect op de inschrijvingen gehad. Op de
onderwijs en bedrijf, coördineert de stage en het vakantie-
evaluatievergadering van 20 september stelden de scholen
werk van de leerlingen, plant bedrijfsbezoeken, opleidingen
dat de deelname zich niet beperkt had tot een 'aanwezig-
voor leerkrachten en luistert naar de noden van de bedrij-
heidspolitiek'. De doeactiviteiten op de stand van het
ven. Zo weten we bijvoorbeeld dat Volvo Gent vragende
Gemeenschapsonderwijs en de demonstraties bij de
partij is voor het organiseren van een 7e jaar Automotive in
bedrijven werden als zeer positief ervaren, zowel voor
het technisch secundair onderwijs, een specifieke opleiding
de school als voor de leerlingen zelf. De scholen hebben
voor werken in de autoassemblage. Dit 7e jaar is een onder-
zich principieel bereid verklaard om opnieuw deel te nemen
deel van het studiegebied Mechanica - Elektriciteit.
aan AutoTechnica 2008.
Instromen kan vanuit de TSO-opleidingen Auto, Mechanica en Elektromechanica.
Automotive Voor het studiegebied Auto probeert het Gemeenschaps-
Het Gemeenschapsonderwijs ondersteunt het studiegebied
onderwijs de trends in de 'automotive' sector op te volgen.
Auto ook in de werking van de regionale technologische
Dat betekent dat wij alert zijn voor vragen en verzuchtingen
centra. Het Mobiel Auto Elektriciteit Diagnose toestel in
van de bedrijven in de brede zin van het studieaanbod Auto.
KTA 1 Oostende is daar een concreet voorbeeld van.
Wij richten de opleiding op belangrijke beroepen en/of sectoren:
• Logistiek medewerker (D)BSO (met het Sociaal Fonds voor Goederenvervoer)
• Logistiek medewerker TSO (met Logos vzw)
Jean Vallers, sector Secundair onderwijs tel.: 02 790 96 50
[email protected] Maurice Schoovaerts, sector Secundair onderwijs/Onderwijs-arbeidsmarkt
[email protected]
van het kabinet-Onderwijs en samen met de andere drie onderwijsnetten - vertegenwoordigd in de stuurgroep 'Automotive'. Daarin zetelen onder meer ook de personeels-
6
Wijzer 4 - AutoTechnica 2006
ik nu ben mee helpen vormen. Hier sta ik vandaag, als Ambassadeur van het Gemeenschapsonderwijs, blij dat ik voor het net waartoe mijn school behoort, voor mijn medeleerlingen, de leerkrachten en de directeur iets terug
tel.: 02 790 96 59 Daarnaast is het Gemeenschapsonderwijs - op verzoek
ik in het KA Anderlecht doorgebracht. Deze school heeft voor een groot deel de Sanaz die
• Hef- en reachtruckchauffeur (D)BSO (met het Sociaal Fonds voor Goederenvervoer)
Ambassadeur KA Anderlecht: 'De belangrijkste jaren van mijn leven heb
Info
• Vrachtwagenchauffeur (met het Sociaal Fonds voor Goederenvervoer)
Sanaz Nejati,
kan doen. Zij hebben de opgetrokken muren mee afgebroken en mij gemaakt tot de persoon die ik nu ben. En ik zal geen gelegenheid voorbij laten gaan om het mooie en goede dat zij mij hebben geleerd altijd en overal uit te dragen.'
www.autotechnica.be
Ambassadeurs 2006
Ambassadeurs 2006
met een symbolisch geschenk (een mooi, stevig
Wie hen beter wil leren kennen, vindt alle informatie
ingebonden, leeg boek) dat hen de opdracht gaf om
op www.gemeenschapsonderwijs.be (doorklikken naar
de waarden van het Gemeenschapsonderwijs levenslang
Jongeren - Ambassadeurs 2006). Enkele ambassadeurs
uit te dragen en harmonisch te blijven omgaan met de
hebben zich ook laten strikken voor een filmopname.
verscheidenheid in de samenleving, zoals zij dat in het
Die kunt u op dezelfde site bekijken via QuickTime (op
Gemeenschapsonderwijs geleerd hebben.
onze site te downloaden).
Tiebe De Bruycker, Ambassadeur KA1 Gentbrugge: 'Ik heb gekozen voor het Gemeenschapsonderwijs omdat ik niet gebonden wou zijn aan een godsdienstovertuiging. Het is goed dat wij als studenten gestimuleerd worden om zelfstandig te werken en om aan zelfstudie te doen. Het Gemeenschapsonderwijs heeft
onze school - het KTA Brakel - in het bijzonder. Ons team heeft dit project met de nodige ernst aangepakt en tot
Ik vind verdraagzaamheid, openstaan voor verschillende
worden die ik nu ben. Het heeft mij niet
een grote menselijke kwaliteit. Zolang ze niets of niemand
alleen voorbereid op mijn verdere stu-
schade berokkenen, respecteer ik ze. Een ambassadeur
belangrijk vind, zoals wederzijds respect, verdraagzaamheid en zin voor verantwoordelijkheid, zijn
een goed einde gebracht. Wij zullen de nauwe band met onze Ambassadeur blijven houden. Onze Ambassadeur
centrale waarden in het
kan een belangrijke rol spelen als schakel tussen onze school en het voortgezet onderwijs; ik denk bijvoorbeeld
KA1 Gentbrugge.'
aan onze activiteiten in het kader van studiekeuzebegeleiding. En we zullen hem uiteraard ook blijven uitnodigen
ik de waarden van het Gemeenschapsonderwijs.
meningen, verschillende waarden en normen,
Waarden die ik persoonlijk zeer
'Ik vind dit een mooi project. Het geeft uitstraling aan het Gemeenschapsonderwijs in het algemeen en aan
'Als Ambassadeur vertegenwoordig
mij het kader verschaft om de mens te
dies, maar ook op mijn verdere leven.
Nico Van Coster, directeur KTA Brakel:
Evy Godfrinne, Ambassadeur KTA Jette:
is mondig, laat van zich horen, laat weten wie hij of zij is en komt daarvoor uit. Ik wil me voor veel zaken inzetten, op een positieve manier mijn verantwoordelijkheid opnemen. Ik wil ook telkens creatief zijn, want creativiteit zorgt voor vernieuwing. Altijd weer voor nieuwe uitdagingen staan, maakt het leven boeiend. Ik hoop dat ik voor het KTA Jette een goede en begripvolle Ambassadeur kan zijn.'
bij andere activiteiten die onze school organiseert.'
8
Wijzer 4 - Ambassadeurs 2006
Ambassadeurs 2006 - Wijzer 4
9
Engagementsverklaring
Engagementsverklaring
Schoolteams ondertekenen
In Kortenberg maakten de leerlingen van BS
engagementsverklaring
De puzzel werd verdeeld in 12 stukken (één per
Hertog Jan een puzzel met 'actief pluralisme'. klas); tijdens een zoektocht naar de puzzelstukken
Nog nooit kreeg het Pedagogisch Project van het Gemeenschapsonderwijs (PPGO) zoveel aandacht in zoveel scholen tegelijk als op 5 oktober 2006, Unesco Dag van de Leerkracht.
voerde elke klas een opdracht uit.
en het PPGO. Die ondertekende verklaringen worden dan opgenomen in het persoonlijke dossier van elk personeelslid.
Voor het Gemeenschapsonderwijs was deze symbolische
prijkt de tekst van een engagementsverklaring ten aanzien
datum het uitgelezen moment om de rol en verantwoorde-
van het PPGO. Op een bepaald moment van de dag
lijkheid van de leerkrachten positief onder de aandacht te
verzamelden alle personeelsleden (niet enkel de leerkrach-
Na de publicatie van het manifest 'Diversiteit... een troef van
brengen. Tenslotte zijn zij het die het Pedagogisch Project
ten!) zich rond het paneel en plaatste elk personeelslid zijn
het gemeenschapsonderwijs' werden de basisdocumenten
van het Gemeenschapsonderwijs (PPGO) dagelijks vorm-
handtekening bij de verklaring.
aangepast en een stuk toegankelijker gemaakt. Het PPGO werd ingrijpend verruimd; het begrip 'neutraliteit' werd
geven en in de praktijk brengen.
(Her)ondertekening vernieuwd PPGO
omgebogen naar 'actief pluralisme'.
In elke vestiging (basis en secundair) van het Gemeen-
Elk personeelslid van het Gemeenschapsonderwijs onder-
schapsonderwijs was een vlak, wit muurpaneel van pvc
tekent bij zijn indiensttreding drie basisdocumenten:
Voor elk schoolteam biedt het PPGO nu een duidelijk refe-
(150x90cm) de aandachtstrekker van de dag. Op dit paneel
de Neutraliteitsverklaring, de Verklaring van Gehechtheid
rentiekader om leerlingen te begeleiden en op een actief pluralistische wijze te leren omgaan met de diversiteit in de
> Ik onderteken deze verklaring en engageer me om me elke dag opnieuw in te zetten voor mijn leerlingen. Dat
samenleving.
betekent dat ik hen help zich te ontwikkelen tot volwaardige persoonlijkheden en waardevolle leden van onze maatschappij. Ik spoor hen aan kritisch na te denken en weloverwogen, verantwoorde keuzes te maken.
In het verlengde van het project 'Ondertekening PPGO'
Daarom richt ik me niet enkel op onderwijzen, maar ook op opvoeden. Zo kunnen mijn leerlingen samen leren
bezorgde de centrale administratie daarom aan elke school
én leven in diversiteit en harmonie, als de trotse vertegenwoordigers van de waarden van het Gemeenschaps-
voor elk personeelslid - niet enkel de 'nieuwe' - een enveloppe
onderwijs en het Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap.
met de drie vernieuwde basisdocumenten in een speciale,
Door gezamenlijk een engagementsverklaring te onder-
moderne lay-out. Het stond de scholen vrij om de (her)onder-
tekenen hebben alle betrokkenen tegelijk op een speciaal
tekening van deze documenten al dan niet te integreren in het
moment kunnen stilstaan bij de betekenis van het PPGO
evenement rond het paneel, maar de meeste scholen hebben
en de missie van het Gemeenschapsonderwijs. Het onderte-
dit wel gedaan.
kende paneel blijft trouwens heel het schooljaar door in de scholen hangen op een plaats waar het goed zichtbaar is voor
Speciale acties
bezoekers, ouders, leerkrachten, medewerkers en leerlingen.
Van meet af aan werd ervoor gekozen om de ondertekening van de engagementsverklaring te concipiëren als een eve-
De gemeenteraadsverkiezingen van 8 oktober
nement, gecombineerd met een receptie, een officiële ont-
brachten het team van BS De Mijlpaal Drongen
hulling, een ludieke actie, een 'performance', kortom een
(bij Gent) op het idee om het evenement te
groepsactiviteit. Enkele teams hebben hun creativiteit sterk
organiseren onder het motto 'Kiezen voor het
aangesproken om het evenement in de schoolwerking te
Gemeenschapsonderwijs'. Enkele stemhokjes
integreren en het een extra dimensie te geven.
werden met de toestemming van het gemeente-
Niet voor niets
bestuur in de lerarenkamer geplaatst. De ondertekende documenten werden in drie verschillende
Het sensibilisatieproject 'Ondertekening PPGO' heeft zijn doel
urnen gedeponeerd. 's Middags hielden voor één
niet gemist. Dankzij de medewerking van de scholen en de
keer de ouders toezicht op de spelende kinderen
scholengroepen heeft het Gemeenschapsonderwijs zijn mooi
terwijl de leerkrachten genoten van een 'walking
en uniek pedagogisch project onder de aandacht kunnen
dinner', aangeboden door het oudercomité.
brengen van alle medewerkers, ouders en leerlingen.
Engagementsverklaring - Wijzer 4
11
Engagementsverklaring
Het sensibilisatieproject 'Ondertekening PPGO' heeft zijn doel niet gemist. Dankzij de medewerking van de scholen en de scholengroepen heeft het Gemeenschapsonderwijs zijn mooi
Wetenschapsfeest
In het KA Anderlecht tekenden of schreven de leerlingen en leerkrachten tijdens het laatste lesuur elk één waarde van het PPGO op een kaartje. Elk kaartje werd aan een ballon gehecht. Om 15 uur werden ca. 350 ballonnen in alle kleuren van op de speelplaats opgelaten. Daarna werd de engagementsverklaring door alle personeelsleden plechtig ondertekend.
en uniek pedagogisch project onder de aandacht kunnen brengen van alle
The most exciting phrase in science is not 'Eureka!' but 'that's funny' Deze uitspraak van de Russisch-Amerikaanse biochemicus en sciencefictionschrijver Isaac Asimov vormde de rode draad op de stand van het Gemeenschapsonderwijs tijdens het voorbije Wetenschapsfeest, eind oktober, in Flanders Expo in Gent.
Rond deze tijd (half december) loopt het project ook in de instellingen voor onderwijs buiten de leerplicht, namelijk
In de scholen van het Gemeenschapsonderwijs heeft
die ze daarbij opsteken, nemen ze ook mee naar huis.
de centra voor volwassenenonderwijs, de muziekacademies
de aandacht voor wetenschappen altijd centraal gestaan.
In de basisschool gaat die verkenningstocht verder en
en de scholen voor beeldende kunst van het Gemeen-
Het was altijd al een prioriteit in hun pedagogische visie
krijgen de kinderen de kans om zelf beetje bij beetje de
schapsonderwijs.
op onderwijs. Al in de kleuterklas maken de kleintjes kennis
wereld te ontdekken. Hun nieuwsgierigheid wordt voort-
De actieve inbreng van de directeurs die het project mee
met de natuur en leren ze hoe ze er op een verantwoorde
durend geprikkeld. Diezelfde lijn wordt doorgetrokken in het
geschraagd hebben, is een tweede succesfactor. Een derge-
manier mee moeten omgaan. Onderwerpen als 'gezond-
secundair onderwijs, uiteraard op een aangepast niveau.
lijke actie versterkt het enthousiasme en de betrokkenheid
heid' en 'milieu' worden al spelend behandeld en de kennis
Door zelf te experimenteren worden jongeren wakker
medewerkers, ouders en leerlingen.
van iedereen.
Marijke Lambert (56), KA Gent (Voskenslaan) In Bilzen werkten de basis- en de middenschool
‘Wetenschappen studeren kost te veel moeite’
samen. Zij betrokken de inwoners van de gemeen-
Marijke geeft biologie aan het vijfde en zesde jaar. Ze staat al dertig jaar voor de klas in deze school en kan terug-
te bij hun actie. De 700 leerlingen trokken
blikken op een hele schoolgeschiedenis. Ook zij heeft al lang in de gaten dat de wetenschappelijke richtingen
in optocht door het centrum van Bilzen, bezetten
het alsmaar minder goed doen. ‘Jongeren kiezen steeds minder voor wetenschappen, we zien die tendens al
de rotondes en spraken op het centrale plein met
een hele tijd en we moeten er alles aan doen om wetenschappen terug 'hip' te maken als studierichting. Ik denk
de lokale politici. Ze lieten ook ballonnen op en
echt niet dat die achteruitgang te maken heeft met een gebrek aan interesse. Volgens mij heeft het te maken
brachten zang, dans en poëzie. De leerlingen van
met de tijdsgeest, met de mentaliteit van nu, met... Tja...?’
BS Bilzen speelden een PPGO-reuzenganzenspel
Zware vakken
en zongen het PPGO-lied van hun school.
‘Ik probeer nochtans dingen te zoeken die hen aanspreken. In het zesde jaar bijvoorbeeld hadden we het over de DNA-structuur, over erfelijkheid en de genen. In die context hebben we de DNA-structuur van mens en chimpansee vergeleken. Zoiets vinden ze wel interessant. En geloof me, die aanpak staat ver af van de manier waarop ik zelf de materie heb moeten studeren!’ ‘Het zijn natuurlijk wel moeilijke vakken en de wetenschappelijke proeven vinden de leerlingen wel tof, maar de theorie spreekt hen niet aan. Ze zien het echt niet zitten om daar lang voor te moeten studeren. Ze beschouwen die vakken als 'te zwaar'. Ze kosten te veel moeite. Ik vind het soms wel jammer dat al deze jonge mensen of hun ouders niet verder kijken: met een wetenschappelijke vorming heb je zoveel mogelijkheden achteraf. Dat je wat minder taalvakken hebt, kan je achteraf nog altijd inhalen door avondschool te volgen bijvoorbeeld. Maar probeer in avondschool maar eens scheikunde te volgen!’ Hoop
12
Wijzer 4 - Engagementsverklaring
De leerkrachten van BS De Wegwijzer Assenede
‘Ikzelf en mijn collega's van dezelfde vakgroep zetten ons echt wel in om een kentering teweeg te brengen.
werden verrast met een gezond ontbijt, opgediend
Wij niet alleen trouwens. Ook de overheid, het Gemeenschapsonderwijs en andere instanties dragen hun
door de leerlingen van het zesde leerjaar.
steentje bij. Er zijn ook tal van lovenswaardige initiatieven, zoals het Wetenschapsfeest, maar we zijn er nog niet.
Daarna reden ze in een versierde schoolbus naar
Ik heb wel de indruk dat het de laatste tijd weer wat beter gaat, maar echt méten kan je dat niet. Uit cijfers van
de tweede vestiging waar ze allen samen de
de universiteiten blijkt wel dat er weer meer inschrijvingen zijn voor wetenschappelijke richtingen dan een paar
engagementsverklaring ondertekenden.
jaar terug. Dat is goed nieuws en dat doet wel even deugd.’
Wetenschapsfeest - Wijzer 4
13
Wetenschapsfeest
Wetenschapsfeest
Henk Foriers (36), KA Etterbeek ‘Een vermoeiend maar boeiend vak’ Henk geeft fysica en wiskunde aan leerlingen van het vierde, vijfde en zesde jaar, aan 17-18-jarigen dus. ‘Ik geef les aan leerlingen uit diverse studierichtingen en dus niet alleen aan wetenschappelijk georiënteerde leerlingen. Maar ik stel inderdaad vast dat wetenschappen of vakken waarbij je abstract moet leren redeneren niet erg populair zijn. De Europese Unie en diverse instanties nemen wel initiatieven en trachten wel te sleutelen aan het imago van de exacte wetenschappen, maar voor de meeste mensen blijven vakken als wiskunde, scheikunde of fysica 'saai' of 'te moeilijk'.’ Taak ‘Het spreekt voor zich dat het een zware taak is om daar een ommekeer in te brengen en jonge mensen te motiveren om toch voor een wetenschappelijke studierichting te kiezen. Maar het is in die zin ook een uitdaging voor ons, leerkrachten. Want eigenlijk hebben we een belangrijke taak te vervullen. Als je bedenkt dat je met een wetenschappelijke vorming zowat alle kanten op kunt, dan is het de moeite meer dan waard om jongeren over de streep te trekken. Of om dat tenminste te proberen. Ikzelf en mijn collega's van de vakgroep wetenschappen zijn ervan overtuigd dat we daar concreet aan kunnen meewerken. Dat proberen we door erover te praten, ervaring uit te wisselen en onze lessen zo aantrekkelijk mogelijk te maken. We trachten ze een interactieve dimensie te geven, we werken experimenteel, we bieden de mogelijkheid om leerlingen zelf dingen te laten ontdekken... en dat wordt inderdaad gesmaakt. Het beste bewijs daarvan was het succes van het voorbije Wetenschapsfeest bijvoorbeeld.’ Show ‘De school tracht daar zo goed mogelijk aan mee te werken door in de nodige infrastructuur te voorzien, maar uiteraard zijn de mogelijkheden beperkt. Als je een proef plant waarbij je een voltmeter nodig hebt bijvoorbeeld, dan is het leuk als je voldoende exemplaren hebt om de klas in kleine groepjes te laten werken. Maar die dingen kosten geld. Trouwens, we mogen ook niet overdrijven in de andere richting. Proeven en experimenten vallen bij
Katrien Gille (32), KA Aalst
de jongeren altijd in de smaak, maar het is niet de bedoeling om in de klas een wetenschappelijke show op te
‘Ik leer nog elke avond mijn les’
voeren. We mogen zeker de theorie niet verwaarlozen en we moeten ook het niveau op peil houden. Het is lang
Katrien is één van die mensen die behoren tot de laatste lichting 'regent wetenschappen', een opleiding die ver-
niet altijd gemakkelijk, we moeten de zaak tenslotte telkens in 50 minuten verkocht krijgen. Maar het blijft een
schillende domeinen omvatte: biologie, chemie, fysica en aardrijkskunde. ‘Op zich niet onlogisch omdat sommi-
boeiend vak. Boeiend maar vermoeiend. Zeker als je 't goed wilt doen.’
ge disciplines elkaar overlappen. Het is ook een opleiding geweest waarmee je vlot inzetbaar bent. Ik geef nu zowel chemie, biologie als aardrijkskunde. Dat vraagt voorbereiding, zeker voor de labovakken. Maar dat hoort erbij als je de dingen goed wilt doen. Ik leer inderdaad nog elke avond mijn les.’
gemaakt voor wetenschap, wordt hun nieuwsgierigheid
Dagelijkse dingen
gewekt, hun aandacht getrokken, hun interesse aange-
‘Ik doe mijn job héél graag maar het zijn inderdaad niet de meest populaire vakken die ik geef. Al werden
scherpt en dát zet hen onbewust aan om verder te zoeken,
wetenschappen vroeger veel droger geserveerd. Ik probeer daarom mijn lessen leuk te maken voor mijn leerlin-
zelfstandig na te denken, te leren en te analyseren en even-
gen. Ik wijs hen op het feit dat wetenschap niet zomaar een 'vak' is maar een maatschappelijk gegeven. En dat
tueel de juiste vragen te stellen.
zowel aardrijkskunde als biologie, chemie... deel uitmaken van het dagelijkse leven. Ik zoek altijd naar de sim-
Open geest
pelste dingen waar ze dagelijks mee geconfronteerd worden. Het best scoren de wetenschappelijke proeven die we doen in de klas. En het hoeven echt niet de meest spectaculaire experimenten te zijn. Maar het feit dat de
Het Gemeenschapsonderwijs wil jongeren 'kweken' met een
materie visueel gebracht wordt, spreekt jongeren het meest aan. Natuurlijk heb je ook de theorie nodig, daar
open geest. Je krijgt pas een wetenschappelijke kijk op de
kan je niet omheen. En dat vinden ze doorgaans minder leuk.’
dingen als je er met open geest op af gaat en kritische vragen
Ideale basis
stelt. Dat vraagt meer dan interesse voor een bepaald domein,
‘We moeten jongeren 'verleiden' maar mogen ze ook niet misleiden. Onze school heeft bijvoorbeeld een richting
het is tegelijk een manier om te leren nadenken, bijkomende
'sportwetenschappen'. Op zich heel interessant en een prima basis voor toekomstige kinesisten of licentiaten
kennis te verwerven en tot innoverende oplossingen te komen.
lichamelijke opvoeding, maar we merken tegelijk dat een aantal leerlingen bij een volgend keuzemoment tijdens
Jong bloed Het is overduidelijk dat het lerarenkorps hierbij een heel
de opleiding afhaakt. Dat is jammer. Want zelfs als ze op dat ogenblik weten dat ze toch een andere richting uit willen, dan nóg blijft een wetenschappelijke vorming een ideale studiebasis. Een brede basis waar je talen en andere vakken bovenop krijgt.’
belangrijke taak te vervullen heeft. Zij zijn het die kinderen
14
Wijzer 4 - Wetenschapsfeest
Wetenschapsfeest - Wijzer 4
15
Wetenschapsfeest
en jongeren moeten prikkelen, nieuwsgierig maken, 'goesting' doen krijgen voor wetenschappen. Door de materie op een prettige, liefst visuele en interactieve manier te brengen. Met praktische voorbeelden en eenvoudige proeven, zonder daarom de theorie naar het achterplan te verwijzen. Het is geen gemakkelijke, maar wel een dankbare opdracht. Het is trouwens meer dan broodnodig, want de statistieken zijn onrustwekkend: in Vlaanderen kiezen nog steeds veel te weinig studenten voor exacte wetenschappen. De meeste 12- tot 16-jarigen van vandaag - en vooral de meisjes - zeg-
nemen initiatieven, werken projecten uit, schrijven de klas
gen zelfs totaal geen interesse voor wetenschappen te heb-
in voor wedstrijden, 'verpakken' hun materie aantrekkelijk
ben. Vergeleken met de ons omringende landen hinken we
en organiseren hun lessen op een verfrissende manier. Ze
op dat vlak flink achterop en ook vanuit het bedrijfsleven
bieden hun leerlingen graag de kans om zelf te experimen-
krijgen we de bevestiging dat er een nijpend tekort is aan
teren en daar de nodige vaardigheden door te ontwikkelen.
jong bloed met een wetenschappelijke vorming. Op termijn zou je zelfs kunnen stellen dat dit ook sociale, culturele en
Wijzer had een gesprek met enkele leerkrachten wetenschap-
economische gevolgen zal hebben.
pen en keek naar de rol die zij spelen binnen deze context. Wat sterk naar voren kwam, is dat jongeren wél gefascineerd zijn
Aan de leerkrachten uit het Gemeenschapsonderwijs zal het
door proeven en experimenten, maar dat ze niet echt warm te
niet liggen. Zij zetten dagelijks hun beste beentje voor. Ze
krijgen zijn voor de theorie die erachter schuilgaat.
Jules Verboven (55), KTA Lanaken ‘In kleine groepjes is het luxueus lesgeven’ Jules heeft het geluk - zo zegt hij zelf - dat hij les mag geven aan jongeren uit een wetenschappelijke richting. Zijn leerlingen zijn dus sowieso al meer gemotiveerd en dat is dankbaar natuurlijk. Hij geeft scheikunde aan leerlingen van het vierde, vijfde en zesde jaar. ‘Ik prijs me inderdaad gelukkig omdat ik leerlingen tref die hun studiekeuze bepaald hebben en vaak ook al weten wat ze willen worden. Maar het valt toch wel op dat de wetenschappelijke vakken op de minste sympathie kunnen rekenen. Ik geef les op een grote school en als er op het einde van de rit 1000 leerlingen afstuderen, zijn er misschien een 10-tal bij die verder studeren in een wetenschappelijke richting. De andere vakgroepen zijn veel beter vertegenwoordigd. Wel bemoedigend - en ik hoop dat het een trend wordt - is dat we de laatste jaren nét iets meer meisjes zien in deze richting.’ Luxueus ‘Ik heb met de jaren ook mijn aanpak bijgestuurd. We moeten trouwens het leerplan volgen, dat een pragmatische aanpak voorschrijft, en dat vind ik goed. Ik probeer ook zoveel mogelijk papier te vermijden, dat is niet alleen beter voor het milieu maar ook handiger en aangepast aan de tijd. Ik heb misschien ook het voordeel om steeds kleine groepen te hebben waardoor ik veel flexibeler kan zijn. Als er in de actualiteit iets te melden is dat aansluit bij de lessen, dan bouw ik dat graag in om het item klassikaal te bespreken. Dat is wel luxueus lesgeven, vind ik.’ Zoveel leuks ‘Ook ik merk dat de leerlingen gretig zijn voor de 'leuke lessen' maar dat de onderbouw maar lauw onthaald wordt. Ik begrijp dat ergens ook wel. In onze tijd was er buiten de school niet veel om je mee bezig te houden. Nu zijn er dingen die zoveel plezanter en ook veel gemakkelijker zijn. Jongeren van nu hebben tv, dvd, computer en internet, ze gaan naar de jeugd- of sportvereniging, de academie of de muziekschool... Het is logisch dat ze afhaken, maar het is spijtig. Als leerkracht werk ik daaraan, en ik niet alleen. Ik heb twee collega's met wie het echt 'klikt' en met wie ik regelmatig overleg. We zijn er ons maar al te goed van bewust dat we geen 'aantrekkelijk product' verkopen. En ik mag dan nog niet klagen, ik werk in een compleet vernieuwd labo... Dat scheelt 'm ook in populariteit...’
16
Wijzer 4 - Wetenschapsfeest
Frimoutprijs
Frimoutprijs
Leerling KA Zelzate wint Frimoutprijs van het Gemeenschapsonderwijs Tijdens het Wetenschapsfeest in Flanders Expo (Gent) werd op 28 oktober de Frimoutprijs van het Gemeenschapsonderwijs uitgereikt. Met deze tweejaarlijkse prijs voor Wetenschappen worden leerlingen van de 3e graad secundair onderwijs gestimuleerd tot wetenschappelijke geletterdheid, maatschappelijke of fundamenteel wetenschappelijke betrokkenheid en beheersing van communicatie- en presentatietechnieken. Zij kunnen individueel of met hun medeleerlingen een wetenschappelijk werk realiseren in het kader van de vakken Aardrijkskunde, Biologie, Chemie, Fysica of Natuurwetenschappen. Verschillende organisaties ondersteunen dit initiatief: de Vereniging Leraars Wetenschappen (VeLeWe), de Vereni-
De tweede prijs (€ 1750) ging naar drie verschillende wer-
ging voor het Onderwijs in de Biologie, de Milieuleer en de
ken die de jury als even waardevol beoordeelde:
Gezondheidseducatie (VOB), de Koninklijke Vlaamse Chemische Vereniging (KVCV), Jeugd, Cultuur en Wetenschappen (JCW) en de vzw Natuur en Wetenschap.
• Muizenpopulatie in provinciaal domein De Gavers (KA
Opmerkelijk is wel dat vier van de elf bekroonde werken
Kortrijk: Emmelie Stock, Ine Vanherweghe, Jessica Dhont
werden ingediend door leerlingen van het KTA Melle
Ilse Vanherpe, lerares fysica en chemie
en Koen Vandewalle)
(Tuinbouwschool). Drie werken werden ingediend door leer-
KA Kortrijk:
lingen van het KA Kortrijk (Pottelberg).
'Het was voor onze school de eerste keer dat leer-
Voor de editie van 2006, die in het teken stond van
• Uitgebreid bosbeheerplan (KA Tienen: Bart Bueken,
'Gezondheid en milieu', werden elf werken beloond met een
Thomas Coenen, Jensen Holsbeek, Myriam Mulhondi,
prijs. Dirk Frimout, astronaut en zelf oud-leerling van het
Patrick Pud'homme, Sofie Vandermolen, Kyan Vanluyten,
Paul Pals, begeleidend leerkracht KTA Melle:
'Gezondheid en milieu' lag heel dicht bij de onder-
KA Gent, overhandigde persoonlijk de eerste prijs (€ 5000) aan
Niels Verheyden)
'Voor deze editie had onze school tien werken inge-
werpen die ze vorig schooljaar voor hun eindwerk
diend. Dat er vier de finale gehaald hebben, is
konden kiezen. Daardoor waren er nogal wat
zeker mooi meegenomen. Onze school werkt allang
kandidaten om een werk in te dienen. Ik ben
met geïntegreerde proeven. We hebben er ervaring
beginnend leerkracht en heb dus weinig ervaring
mee. Het KTA Melle leverde al twee keer een eerste
met deze wedstrijd. Maar ik heb samen met mijn
laureaat voor de Frimoutprijs af. Hoe je dat succes
collega Biologie getracht hen zo goed mogelijk te
verklaart? We geven onze leerlingen de boodschap
begeleiden. We zijn zelfs een hele week met hen
mee dat een GIP voor hen een belangrijke opstap
intensief op wetenschapsuitstap in de Hoge Venen
is; daarmee kunnen ze bewijzen wat ze op school
geweest. We hebben onze standaard ook wel vrij
aan competenties hebben meegekregen. Het gaat
hoog gelegd. Dat onze leerlingen dan meteen de
niet alleen om kennis, maar ook om het schrijven,
finale halen, stemt me natuurlijk heel blij. Ik ben
de presentatie, het overbrengen aan een publiek.
zelf op een andere manier met de leerlingen bezig
De Frimoutprijs is voor hen echt een stimulans om
geweest, en dat is heel verrijkend. En voor henzelf
een eindwerk van kwaliteit te maken. Bovendien
was het een heel stimulerende ervaring, ook al
zijn we met een hele groep van leerkrachten die de
omdat ze een onderwerp gekozen hadden dat hen
leerlingen van bij het begin begeleiden. Dat steun-
het best lag. Een aantal onder hen studeert nu ook
tje in de rug is heel belangrijk om hen te blijven
verder In een wetenschappelijke richting (dieren-
motiveren. Het leuke aan de Frimoutwedstrijd is
geneeskunde, geneeskunde, informatica, burger-
ook dat er veel vakken aan bod kunnen komen.'
lijk ingenieur).'
Aaron Coone (KA Zelzate) voor zijn werk: 'De elektrostatische filter, de industriële toepassing van het Cottrell-apparaat'.
• Mieren: het fascinerende van de kleine grootmacht van Simon Van der Linden, (KTA Melle Tuinbouwschool)
Jean Van de Weerdt is pedagogisch adviseur Chemie bij het Gemeenschapsonderwijs en al jaren pleitbezorger van de wetenschappen. 'Ik vind de Frimoutprijs een schitterend initiatief. Het is een waardevolle stimulans voor jonge mensen. In de dertien jaar dat deze wedstrijd bestaat, hebben we toch al meer dan één laureaat verder in een wetenschappelijke richting zien studeren. Bovendien geeft zo'n wedstrijd aan leerlingen een unieke kans om dingen te doen die ze anders niet kunnen doen. Neem nu de laureaat van deze editie, Aaron Coone. Deze zeer begaafde leerling had een wedstrijdformule als de onze nodig om zijn eigen gang te kunnen gaan en wat hij gebracht heeft is ronduit schitterend. Daarom is ons initiatief zo belangrijk: je geeft talent een kans om naar buiten te treden en zich verder te ontwikkelen. En je werkt mee aan een stukje bewustwording: want wetenschappen studeren, dat betekent niet louter formuletjes oplossen en memoriseren. Je leert ook nadenken over de maatschappelijke en ethische relevantie van de wetenschappelijke ontdekkingen en toepassingen. Ook wie niet voor wetenschappen kiest, moet trouwens op school kunnen leren over wetenschap. Ik denk bijvoorbeeld aan genetische manipulatie, kloneren, kernenergie enz. Daarom is het goed dat tijdens het Wetenschapsfeest en via de Frimoutprijs aangetoond wordt hoe wij in het Gemeenschapsonderwijs met wetenschappen omgaan.'
18
Wijzer 4 - Frimoutprijs
lingen deelnamen aan de wedstrijd. Het thema
Frimoutprijs - Wijzer 4
19
Frimoutprijs
Interview
Zowel Dirk Frimout als Urbain Lavigne, afgevaardigd
speelt de leerkracht die wetenschap aanbrengt een
bestuurder van het Gemeenschapsonderwijs, wezen in hun
onschatbare rol.
gelegenheidstoespraak op het onrustwekkende feit dat Vlaanderen vandaag een nijpend tekort heeft aan weten-
Info
schappers. Technologie en wetenschap, kennis en innovatie zijn nochtans hard nodig om de welvaart en de levenskwali-
Lieve De Cuyper, stafdienst Communicatie
teit in Vlaanderen veilig te stellen. Nog te weinig studenten
Tel.: 02 790 92 97
kiezen voor de exacte wetenschappen. Hier bengelen we
[email protected]
aan de staart van het Europese peloton. In dit hele verhaal
VIRBO, de stem van het basisonderwijs Een interview met Alex De Smedt, voorzitter VIRBO In het Gemeenschapsonderwijs hebben leidinggevende personeelsleden van de verschillende scholen en instellingen zich verenigd: internaatbeheerders en directeurs van basisscholen, middenscholen, athenea, centra voor volwassenenonderwijs, scholen voor buitengewoon onderwijs, academies, enz. Wijzer wou weten waar deze zusterverenigingen zich mee bezig houden en sprak voor dit nummer met Alex De Smedt, voorzitter van VIRBO, de vereniging van directeurs van het basisonderwijs.
Wijzer: Kunt u VIRBO even kort voorstellen? Aaron Coone,
ADS: VIRBO is de Vereniging van Instellingshoofden van het
laureaat Frimoutprijs 2006:
Basisonderwijs van het Gemeenschapsonderwijs. Het was
'De Frimoutprijs bewijst duidelijk zijn nut als je ziet hoeveel
en is nog altijd een groep vrijwilligers onder de directeurs die
jongeren hij beweegt om bezig te zijn met wetenschappen. Voor mij
zich verenigd hebben, omdat zij aanvoelden dat zij nood
persoonlijk was het de ideale kans om me naast de lessen eens bezig te
hadden aan overleg, netwerking en belangenverdediging
houden met wetenschappen. Zonder die prikkel zou ik me nooit zo verdiept hebben
tussen het veld en de beleidsinstanties. Daarnaast is er ook
in "het Cottrell-apparaat". De problematiek van fijn stof was me niet geheel onbekend
het verzamelen en doorgeven van informatie voor het
en sloot perfect aan bij het thema van de wedstrijd. In het begin nam ik het vrij licht op,
werkveld. Wij streven ernaar om in het bestuur een verte-
maar naarmate ik me meer in mijn onderwerp verdiepte, kwam de motivatie om er echt iets
genwoordiging te hebben van de directeurs uit heel
goeds van te maken vanzelf. Het project nam heel wat tijd in beslag; het is verbazend hoeveel
Vlaanderen, omdat we contacten willen vanuit en naar een
werk erbij komt kijken. De laatste weken voor de deadline waren ook vrij stresserend.
brede basis. Ook in onze delegaties in verschillende advies-
Maar als je achteraf het resultaat van je werk bekijkt, mag je terecht trots zijn op wat je
raden, werkgroepen en verenigingen streven we naar een
gemaakt hebt. Hoe ik jonge mensen zou motiveren om voor wetenschappen te kiezen?
grote verscheidenheid. Omdat wij zoveel mogelijk collega's
Zonder theoretische onderbouw sta je nergens, maar ik vind wel dat de concepten die
willen betrekken en bereiken. De ideeën blijven dan komen
aangereikt worden in de theorielessen verduidelijkt mogen worden aan de hand van een
uit verschillende geledingen en zo kunnen we rekenen op
praktische toepassing. Maar de uren wetenschappen zijn in de meeste richtingen te
een breed werkveld.
beperkt om dat mogelijk te maken. Veelal moet men zich beperken tot theorie en
20
dan krijgen wetenschappen het imago saai te zijn. De idee moet leven dat
Wijzer: VIRBO bestond al voor het rijksonderwijs over-
wetenschappen ook leuk kunnen zijn; dat het niet ophoudt bij formu-
ging in het Gemeenschapsonderwijs. Is met die
les en regeltjes. Alle principes hebben een praktisch nut en
overgang het een en ander veranderd in de vereniging?
kennen vele toepassingen. Dit wordt jammer
ADS: Zelf ben ik groot geworden in het rijksonderwijs.
genoeg al te vaak vergeten.'
Als kind hoorde ik mijn ouders en leerkrachten spreken
Wijzer 4 - Frimoutprijs
Interview
om bij onze contacten in naam van al deze directeurs te kunnen spreken. Toch moeten wij voortdurend VIRBO bij de directeurs in de aandacht houden. Daarom worden zij via mailings en via ons driemaandelijks informatieblad Info-bas aangesproken en aangespoord om te reageren op vragen over de onderwijsproblematiek. Het is ook niet overbodig om de vereniging verscheidene malen voor te stellen, omdat de ambten in de scholen zeer wisselend ingevuld worden. Belangrijk voor ons is dat we snel reageren als er een nieuwe directeur wordt aangesteld; en zo zijn er veel. Daarom zoeken wij constant naar aanspreekpunten in de verschillende scholengemeenschappen. Als er zich niet onmiddellijk iemand opgeeft, vallen wij terug op de coördinerend directeur van de over de strijd van het rijksonderwijs. Hetzelfde verhaal hoor-
scholengemeenschap. Tegelijkertijd proberen wij zoveel
de ik verder vertellen toen het Gemeenschapsonderwijs
mogelijk informatie te verspreiden via ons tijdschrift, dat
kwam. Met VIRBO maakte ik pas kennis na de overgang
telkens naar alle basisscholen verzonden wordt.
naar het Gemeenschapsonderwijs. Wat ik geleerd en
Misschien is dit de plaats om een dankwoord te richten aan al
ervaren heb uit de verscheidene contacten en gesprekken is
de vrijwilligers die zich voor VIRBO inzetten als aanspreek-
gang van basis- naar secundair onderwijs.Ten slotte denken
Het geeft me de mogelijkheid om de collega's degelijk te
dat VIRBO zich snel aangepast heeft aan de nieuwe naam.
punt, als vertegenwoordiger in adviesorganen en werkgroe-
we dat een dergelijk evenement goed bijdraagt aan de
vertegenwoordigen en hun zorgen kenbaar te maken aan
Tenslotte bleef het doel hetzelfde: de collega's vertegen-
pen en als bestuurslid. Dat wij zoveel collega's kunnen
uitstraling van het Gemeenschapsonderwijs.
het beleid. De commissie is voor mij persoonlijk ook een ver-
woordigen, informatie verstrekken en ideeën en opmerkin-
bereiken is hun verdienste en ik hoop als voorzitter nog lang
gen verzamelen die leefden (en nog leven) op het werkveld.
op hun hulp en steun te mogen en kunnen rekenen.
De opdracht om al deze indrukken en verzuchtingen door te
rijking. Ik kan een beleidsvisie mee uitstippelen. De inbreng
Wijzer: Het Gemeenschapsonderwijs wordt op drie
van de directeurs via VIRBO komt hier goed van pas.
niveaus bestuurd: de Raad van het Gemeenschaps-
Dat lidmaatschap is ook een verantwoordelijkheid. Ik wil er
spelen en kenbaar te maken aan de beleidsverantwoordelij-
Wijzer: VIRBO organiseert eenmaal per jaar een didac-
onderwijs, de scholengroepen en de scholen. Maakt dit
een punt van maken om echt deel te nemen aan de bespre-
ken, ze op te volgen en te verdedigen, is gebleven.
tische beurs voor haar leden. U legt er de nadruk op
het voor VIRBO gemakkelijk(er) om haar doelstellingen
kingen en wil mij dan ook degelijk informeren. Daar komt
Nog altijd moeten wij het geloof in het onderwijs, dat onder
dat dit de enige didactische beurs van het Gemeen-
te bereiken?
heel wat luister- en leeswerk bij kijken. Ook snel kunnen
de naam van het Gemeenschapsonderwijs wordt gepres-
schapsonderwijs is. Verwacht u meer?
ADS: Niet gemakkelijker, maar wel interessanter, levendiger
reageren in tijdsnood hoort bij dit engagement. Een advies-
teerd, blijven verdedigen. De kwaliteit, de inzet, de onder-
ADS: Wij leggen hier de nadruk op omdat we het allereerst
en uitdagender. Het is juist via de vertegenwoordiging van
commissie is een belangrijke schakel tussen de basis en het
wijsdeskundigheid, de ernst waarmee al onze leerkrachten,
een prestatie vinden om dit te organiseren en vooral omdat
VIRBO in de verschillende niveaus dat wij de juiste informa-
beleid. Daarom ben ik constant op zoek naar ideeën,
directeurs, administratief medewerkers, ondersteunend en
we erin slagen de vertegenwoordigers van de firma's te over-
tie kunnen krijgen en doorgeven, van het werkveld naar de
opmerkingen en suggesties van de collega's. Daarom zijn
onderhoudspersoneel deze opdracht invullen en vervullen,
tuigen om deel te nemen. Dat is echt niet zo eenvoudig.
top en omgekeerd. Ideeën, standpunten en opmerkingen
onze ledenbijeenkomsten zeer belangrijk.
is dat ook waard.
Zoals altijd trekken beurzen van andere netten veel meer
kunnen doorgegeven en tegelijk verduidelijkt worden.
Vroeger verwees de “R” in onze naam naar het rijksonder-
volk en daar halen de betrokken firma's ook meer voordeel
We kunnen meewerken aan het implementeren van
Wijzer: Inzake vrije keuze en de daarmee gepaard gaan-
wijs. Maar er is besloten om daar geen verandering in aan te
uit. Het zijn dan ook handelaars die iets te bieden hebben
gedachtegoed en beleidsopties.
de problematiek van het leerlingenvervoer heeft het
brengen, omdat de naam al goed ingeburgerd was.
aan het Gemeenschapsonderwijs. Sinds vorig jaar vragen
Natuurlijk is dit alleen maar mogelijk als men rekening
Gemeenschapsonderwijs al vaker een duidelijk stand-
Persoonlijk vind ik dat het ook laat voelen waar de start van
wij ook om materiaal te tonen voor het secundair onderwijs.
houdt met ieders verantwoordelijkheid en opdracht en als
punt ingenomen. Hoe staat VIRBO daartegenover?
de vereniging lag en het behoud van de naam is een vorm
Op die manier werken wij mee aan de overgang van basis
men ieders werking respecteert. Daarom delen we al heel
ADS: De vrije keuze moet gewaarborgd worden. Dit is ook
van respect voor het werk dat de toenmalige oprichters en
naar secundair.
vroeg het programma van de samenkomsten mee, zodat de
het engagement dat onze regering is aangegaan en het is
collega's gepresteerd hebben.
Deze VIRBO-happening (zoals we ze nu noemen) is ook
bevraging en contacten vlot kunnen verlopen.
het Gemeenschapsonderwijs in de eerste plaats dat deze taak op zich moet nemen. Daartegenover staat dat er mid-
weer dé gelegenheid om overleg te hebben met collega's
22
Wijzer: VIRBO vertegenwoordigt ongeveer 85% van alle
van andere scholengroepen en zo stimuleren wij de netwer-
Wijzer: U bent actief lid van de centrale adviescommis-
delen ter beschikking gesteld moeten worden om de vrije
directeurs basisonderwijs in het Gemeenschaps-
king. Op die manier krijgen én de leerkrachten van het
sie Basisonderwijs van het Gemeenschapsonderwijs.
keuze effectief te kunnen waarmaken. Zo kom je bij het pro-
onderwijs. Dat is lang geen slechte score, vinden wij.
basis- én de leerkrachten van het secundair onderwijs de
Hoe ervaart u dat?
bleem van de kleine instellingen en vestigingen. Om de vrije
ADS: Wij zijn heel blij dat we zo een groot aantal directeurs
kans om elkaar beter te leren kennen en trachten wij als
ADS: Lid zijn van de adviescommissie Basisonderwijs helpt
keuze te bewaken en te bewaren moeten onze vestigingen
kunnen vertegenwoordigen; tenslotte is het onze betrachting
VIRBO een bijdrage te leveren aan het ASP en aan de over-
mij om mijn functie als voorzitter van VIRBO uit te oefenen.
leefbaar blijven. Daarom moeten zij ook extra steun krijgen.
Wijzer 4 - Interview met Alex De Smedt
Interview met Alex De Smedt - Wijzer 4
23
Interview
Scholen in de kijker
KTA De Beeltjens
VIRBO kan zich ten volle akkoord verklaren met de vraag
ADS: Ik denk niet dat dit onmiddellijk de slagkracht van
van de Raad van het Gemeenschapsonderwijs naar extra
VIRBO verstevigd heeft. VIRBO heeft zich altijd moeten
subsidies voor deze scholen of vestigingen.
waarmaken in haar rol als tussenpersoon. Informatie verza-
Het leerlingenvervoer is hierbij een belangrijke factor. Vooral
melen en ideeën doorgeven blijft een moeilijke opdracht.
voor het basisonderwijs moet dit degelijk uitgewerkt worden.
De scholengroepen en scholengemeenschappen zijn bijko-
Een kind van 2,5 jaar mag volgens ons geen half uur of langer
mende gesprekspartners en niveaus geworden, die respect
op de bus zitten. Wordt dit vervoer niet voldoende ondersteund
verdienen in het nakomen van hun verantwoordelijkheden.
of gesubsidieerd, dan vrezen we dat er voor het Gemeen-
Naargelang van de structuur en de kennis van contact-
schapsonderwijs heel wat 'witte vlekken' gaan komen en dat
personen in de verschillende geledingen is het wel of niet
de vrije keuze dan niet meer gewaarborgd zal zijn. Goede
eenvoudiger geworden om onze opdracht tot een goed
samenwerkingsverbanden tussen gemeente of stad en
einde te brengen. De positie en de slagkracht zijn positief
vervoermaatschappijen kunnen oplossingen bieden. Minister
geëvolueerd, omdat de verschillende betrokkenen in de
Het Comenius-project hoort thuis in het Socrates-
werkt en welke inspanningen de VDAB doet om je aan
Vandenbroucke dringt erop aan om de kleuterparticipatie te
werking zich terdege bewust geworden zijn van hun taak en
programma van de Europese Commissie. De Europese
werk te helpen. Daarnaast bezochten ze de oude mijn-
bevorderen. Dan vinden wij dat ook hier het leerlingenvervoer
beseffen dat gezamenlijke inzet en degelijk overleg aan de
Commissie streeft op die manier internationale samen-
industrie, de nieuwe industrie en de Antwerpse haven.
niet vergeten mag worden. Maar laat ons eerst nog even wach-
basis liggen van een succesvolle werking. Ik ben dan ook
werking, verbeterde talenkennis en intercultureel
De bekroning werd een zelfgemaakte nieuwsuitzending
ten op de verslagen en besluiten van de workshops en discus-
een gelukkige en fiere voorzitter bij het besef dat die kracht
bewustzijn na. Het KTA De Beeltjens besloot een
boordevol reportages over de verschillende activiteiten.
sies die plaatsvonden tijdens de studiedag over Kinderopvang
er is in de vereniging. De slagkracht van VIRBO ligt in haar
Comenius-project op te starten, samen met de Zespol
Bij de realisatie van het project werd de hele school
in het Gemeenschapsonderwijs op 29 november.
leden en hun interesse.
school in Gliwice (Polen). Het resultaat mag er zijn: een
betrokken. De afdelingen Hout en Metaal leverden het
intensieve taalontmoeting met als voertaal Engels en
decor voor de nieuwsuitzending, de afdelingen Haarzorg
ontmoet Poolse leeftijdsgenoten Het Koninklijk Technisch Atheneum Westerlo heeft veertien dagen lang Pools bezoek gehad. Op zich is dat natuurlijk niet zo bijzonder, ware het niet dat deze school een van de zeven scholen in Vlaanderen is die een taalproject hebben opgezet in het kader van Comenius.
Wijzer: Men kan veronderstellen dat de komst van de
Wijzer: Wat is volgens u de reële toegevoegde waarde
als thema 'Het arbeidsleven'.
en Bio-esthetiek zorgden ervoor dat de nieuwsankers er
scholengroepen en van de scholengemeenschappen
van VIRBO voor onze directeurs basisonderwijs?
Vijftien Poolse leerlingen en twee begeleiders waren van
perfect uitzagen.
basisonderwijs gunstige gevolgen heeft gehad voor de
ADS: In het kader van zijn zware opdracht moet een directeur
zondag 15 oktober in Westerlo. Veertien dagen lang
In april van volgend jaar volgt het tweede deel. Een dele-
slagkracht en de positie in het Gemeenschapsonderwijs
ook op de hoogte zijn van alle adviezen en beslissingen
verbleven ze in gastgezinnen en werden ze onder-
gatie uit Westerlo gaat dan de werksituatie in Polen
van een directeursvereniging als VIRBO. Akkoord?
van diverse instanties die een weerslag hebben op het eigen
gedompeld in het Belgische schoolleven en de Belgische
bekijken. De doelstellingen van dit project zijn zeer
functioneren op school. Het is niet altijd mogelijk om je daarin
economie. Gedurende die twee weken konden de leerlin-
breed. Een ervan is het aanscherpen van de talenkennis,
te verdiepen. Het is juist de vertegenwoordiging van VIRBO in
gen van de 3e graad TSO (Handel en Mechanische vorm-
maar daarnaast beantwoordt het project perfect aan het
verschillende werkgroepen en commissies op verscheidene
gevingstechnieken) en hun Poolse leeftijdsgenoten
Pedagogisch Project en de waarden van het Gemeen-
niveaus die voor de collega's een toegevoegde waarde kan zijn.
samenwerken rond het thema 'Werken'.
schapsonderwijs. KTA De Beeltjens Westerlo wil hiermee
Daar komt nog bij dat wij zorgen voor degelijke informatie en
De jongeren kregen de kans om bijzondere gastcolleges
bewijzen dat ook voor leerlingen TSO en BSO Europese
nascholing op onze algemene studiedagen, waar onze leden
mee te maken die het werken in al zijn aspecten belicht-
samenwerkingsprojecten mogelijk zijn en dat ze een niet
bovendien ook nog de kans krijgen om te profiteren van een
ten. Ze kregen informatie over wat je allemaal moet doen
te onderschatten meerwaarde vormen voor de leerlingen
uitgebreide netwerking: ze kunnen ervaringen uitwisselen en
om zelfstandige te worden, hoe de sociale zekerheid
en de school.
meningen in een ruim kader met elkaar confronteren. Het besef dat we niet alleen staan in onze opdracht. Ik ben ervan overtuigd dat VIRBO de geschikte intermediair is en kan blijven tussen basis en beleid.
Info Alex De Smedt, voorzitter VIRBO BS Einstein, Einsteinlaan 1, 8420 De Haan Tel.: 059 23 37 52
Fax: 059 23 33 06
[email protected] http://www.virbo.be
Scholen in de kijker - Wijzer 4
25
Scholen in de kijker
Scholen in de kijker
In het KTA Heule
Europese talen troef
is wel alles goud dat blinkt!
in de wereldklas van BS De Wilg
In oktober liep in het Diamantmuseum te Antwerpen
BS De Wilg Lint beschikt sinds 1 september 2005 over een wereldklas. De basis voor dit unieke concept is de nieuwe regelgeving die op 1 september 2004 in werking trad. Sinds die datum is Frans verplicht in het 5e en 6e leerjaar, mag men vanaf de 3e kleuterklas een taalinitiatie Frans geven en kunnen daarbuiten andere talen worden aangeboden.
de eigenzinnige wedstrijd 'Juweelontwerpen voor Vlaamse juweelontwerpscholen', een initiatief dat reeds drie jaar na elkaar genomen wordt en waarvan de organisatie in handen is van de juweelontwerp- en goudsmidscholen in Vlaanderen (zeven) en het Diamantmuseum te Antwerpen. Deze prachtige expositie met juwelen, ontworpen door de juweelontwerpscholen, had dit jaar het thema 'Liefde'. Kimberly Mattelaere van het KTA Heule was een van
tellen, de dieren, begroetingen. De wereldklas is knus inge-
de gelukkige genomineerden en ontving haar prijs in het
richt en uiteraard heeft een wereldkaart er een centrale
stadhuis te Antwerpen.
plaats maar daarnaast wordt ook gebruikgemaakt van video,
Het KTA Heule is inderdaad een van de weinige scholen
pc en andere moderne media.
die in Vlaanderen de opleiding 'Goud en Juwelen' aanbie-
volledig mogelijk. In het begin wordt de nadruk gelegd op
De cultuur, de geografie, de muziek en de culinaire speciali-
den. Deze vorming omvat het ontwerpen, vervaardigen
het aanleren van praktische basistechnieken en materialen-
teiten van elk land komen eveneens aan bod.
en herstellen van juwelen en sieraden. Ook aan het
kennis. De moeilijkheidsgraad neemt toe naarmate de
Ook in de 3e kleuterklas, bij juf Ria, wordt al Frans geleerd.
commercieel inzicht en aan het contact met de klanten
opleiding vordert. Op het einde van de opleiding moet
Dat doen de kleuters samen met juf Elke en Pistache, de
wordt de nodige aandacht besteed. Afgestudeerden uit het
de leerling in staat zijn om juwelen te ontwerpen in een
Franssprekende handpop. Het is de bedoeling om zoveel
middelbaar onderwijs kunnen eveneens deze boeiende
persoonlijke stijl; dit betekent bedenken, tekenen en
mogelijk te spreken en te begrijpen, maar vooral .... het
opleiding volgen.
praktisch realiseren.
wereldbeeld van de kinderen te verruimen en héél veel zin
Het feit dat de leerkrachten hun kennis en ervaring uit
De opleiding leidt naar een toekomst als zelfstandig goud-
te krijgen in het leren van andere talen.
diverse deelgebieden meebrengen, maakt de opleiding zo
smid, juwelier, edelsteenzetter, graveur of ontwerper.
Een eerste evaluatie heeft aangetoond dat zowel ouders als kinderen laaiend enthousiast zijn. Motivering is dan ook
v.l.n.r. De leerlinge Kimberly Dewaele, Schepen Lieven Lybeer, Leerkracht Inge De Schuyter en dir. Johan Debonnet van KTA Heule.
De idee voor deze klas kwam in Lint echter niet uit de lucht
geen probleem. Er is geen prestatiedruk, er worden geen
vallen. De Wilg is gastschool voor politiek vluchtelingen van
punten gegeven en de kinderen leren al spelend. Op het
het nabijgelegen asielcentrum Meihof. Deze kinderen leren
rapport komt wel een waardering over de attitude en de vor-
in sneltempo Nederlands in de taalbadklas en hierdoor kwa-
deringen van elk kind. De school plant een jaarlijkse evalua-
men de leerlingen spontaan met de vraag om zich te kun-
tie en bijsturing en hoopt op die manier haar leerlingen na
nen uiten in een vreemde taal. Naast zuivere talenkennis
zeven jaren een stevige basis mee te geven.
beoogt de school ook een positieve houding te kweken tegenover meertaligheid. Voortaan krijgen alle leerlingen, van het eerste tot en met het 6e leerjaar, wekelijks een uurtje vreemdetalenonderwijs in de wereldklas. Tijdens een wekelijks ingeroosterd lesuur wordt elke klas gehalveerd. Een groep gaat naar de wereldklas. Dit heeft als voordeel dat de klasjuf de kans krijgt om intensief te differentiëren met de andere klashelft. Juf Elke, die van opleiding niet alleen onderwijzeres maar ook nog eens vertaler-tolk is, geeft op een speelse manier les in het Engels, Spaans en Frans. Per trimester komt één taal aan bod. De woordenschat wordt via prenten aangebracht en nadien ingeoefend in spelvorm (lotto, domino, memory, ...). Er wordt rond bepaalde thema's gewerkt: bv. de kleuren,
26
Scholen in de kijker
Scholen in de kijker
Cursisten Italiaans van het CVO 3 Hofsteden
Hotelschool Hasselt
maken rondreis in Sicilië
krijgt oosters tintje
Heeft voor u het woordje 'avondschool' soms nog een ouder-
Anderen verkiezen dan weer het 'ouderwets fysieke' reizen.
wetse bijklank? Boekhouden gaan studeren na uw
Zo vertrokken een aantal cursisten Italiaans van het CVO 3
werkuren? Exotische gerechten leren klaarmaken in een
Hofsteden uit de regio Kortrijk van 28 oktober tot 4 novem-
keuken die nog naar spruitjes ruikt van 's middags? Voorbij
ber 2006 richting warme Zuiden met bestemming Sicilië.
die tijd! De vele CVO's (centra voor volwassenenonderwijs)
Onder begeleiding van een getalenteerde gids leerden zij de
van het Gemeenschapsonderwijs hebben resoluut een
ware aard van dit eiland ontdekken.
modern jasje aangetrokken.
De organisatie Fratelzon had een heel intensief programma
Zo organiseert het CVO Crescendo in Mechelen elk jaar een
samengesteld dat de cursisten meenam van een Etna in
modeshow met de outfits die gemaakt werden door de
volle activiteit naar Syracuse, de geboortestad van
Dr. Phachon Khantachvana, de eigenaar en schooldirecteur
industrie, de arbeidsmarkt voor deze sector en 'good
cursisten van de afdeling Kleding. Het CTT Limburg
Archimedes. Ook Palermo kwam aan de beurt, met de
van de Siam Business School, was toen op bezoek in België
practices' uitwisselen in de methodologie van het vreemde-
(Centrum voor Talen en Techniek) neemt deel aan een
onvermijdelijke verhalen over de Cosa Nostra en uiteraard
om hier het project voor te bereiden. Als afsluiter van dit
talenonderwijs, meer bepaald het Engels.
Europees project Videoconferencing. Dit project maakt het
de vele authentieke tempels uit de klassieke oudheid.
bezoek werd een charter ondertekend dat de samenwerking
mogelijk dat cursisten uit zes verschillende landen in een
Ook de gastronomie kwam uiteraard uitgebreid aan bod.
moet bekrachtigen.
taal van de Unie (Frans, Engels, Spaans of Duits) met elkaar
Heel wat anders dan de Assimil-methode dus!
communiceren via webcams. Bedoeling is op deze manier
Er is altijd wel een CVO van het Gemeenschapsonderwijs in
Onder het motto 'East meets West for Friendship and
het talenonderwijs aantrekkelijker te maken en vooral aan-
de buurt. Mis dus uw kans niet om als vijftigplusser nog
Knowledge' wordt jaarlijks een delegatie van meerderjarige
dacht te hebben voor de communicatieve vaardigheden.
eens op 'schoolreis' te gaan.
studenten (maximum 4) met een begeleidende leraar uit-
Op 7 november 2006 werd in Hotel-restaurant De Roerdomp in Diepenbeek een nieuw project voorgesteld in het kader van internationalisering in het beroepssecundair onderwijs. Het KTA Hotelschool Hasselt en de Siam Business School Bangkok (Thailand) beslisten in oktober 2006 om voor een periode van drie schooljaren samen te werken.
www.gastrolinks.be
gewisseld. De studenten volgen vier weken lang een combinatie van praktijkles en stage, de leerkrachten geven enkele masterclasses in de gastschool. Naar aanleiding van de officiële voorstelling van het project benadrukte de heer Gaby Hostens, directeur-generaal van het departement Onderwijs, dat internationale projecten voor leerlingen van technische en beroepsopleidingen belangrijk zijn om hun vooruitzichten op de arbeidsmarkt te verbeteren. Het is immers een gedroomde kans om hun zin voor initiatief, flexibiliteit en talenkennis aan te scherpen. Tijdens het bezoek van de Thaise delegatie was er naast het aspect 'knowledge' ook wel plaats voor ontspanning. De meisjes uit Bangkok kregen uitgebreid de gelegenheid om hun traditionele danskunsten te tonen, er was een trip naar Parijs gepland en ze bezochten Alden Biesen. Onthaasten deden ze in Bokrijk, waar de buitenlandse gasten kennis konden maken met de oer-Limburgse 'spekkoek'. Dit project is een mooi voorbeeld van hoe de waarden van het Gemeenschapsonderwijs kunnen worden uitgewerkt. Beide scholen willen via dit project meer kennis opdoen over de Aziatische en Europese culturen, de wereldgastronomie, de beroepsopleidingen voor jobs in de hotel-
28
Wijzer 4 - Scholen in de kijker
29
Studiedag Kinderopvang
Studiedag Kinderopvang
Kinderopvang in het Gemeenschapsonderwijs:
cipatie aan het kleuteronderwijs' veelvuldig en expliciet ver-
met BS De Wijze Eik Mariakerke, een basisschool van het
wijst naar het verband tussen voorschoolse kinderopvang,
Gemeenschapsonderwijs. Deze spreker pleitte sterk voor
sleutel voor gelijke kansen
kleuteronderwijs en gelijke onderwijskansen. Even verheu-
meer professionalisering van het personeel, want, zo con-
gend is de vaststelling dat deze minister, een jaar na de start
cludeerde hij: 'Kinderopvang is inderdaad de sleutel tot
Het Gemeenschapsonderwijs wil werk maken van meer voorschoolse opvang, in een pluralistische context en in samenwerking met partners die er mee voor willen zorgen dat meer kleuters vroeger de instap in de kleuterschool wagen.
van het project 'Kinderopvang' in het Gemeenschaps-
gelijke kansen, maar alleen professioneel geplaatste sloten
onderwijs, een beleidsvisie uitschrijft die op nagenoeg
leveren succes op lange termijn.'
dezelfde principes berust. We mogen tevreden zijn dat het Gemeenschapsonderwijs met dit project een voortrekkersrol
Info
inzake beleidskeuzes heeft vervuld.
Anja Ginckels, projectleider Kinderopvang,
wil het Gemeenschapsonderwijs ook de kwaliteit van de kinEen van de sprekers op de studiedag was Michel
afdeling Onderwijsorganisatie en -personeel
Vandenbroeck, voorzitter van het Lokaal Overleg Kinder-
Tel.: 02 790 96 53
Samenwerking school - opvang
opvang Brussel. Professioneel is hij als onderzoeker werk-
[email protected]
Maar er is meer. De voorschoolse opvang speelt een
zaam bij de Vakgroep Sociale Agogiek aan de UGent. In een
voorname rol in de ontwikkeling van het jonge kind. Het
zeer verhelderende PowerPoint-presentatie stelde hij de
sociale en pedagogische aspect van de begeleiding wint
resultaten voor van een recent longitudinaal onderzoek dat
steeds meer aan belang. Wat het kind aan leerimpulsen
verricht werd in de Verenigde Staten en het Verenigd
aangeboden krijgt in de periode voor het naar school gaat,
Koninkrijk en maakte hij de vergelijking met de situatie in
bepaalt al grotendeels zijn startkansen in het kleuter-
Vlaanderen. Hij betoogde dat samenwerking op het pedago-
onderwijs. Leerbedreiging wordt al heel vroeg vastgesteld.
gische vlak tussen voorschoolse opvang en kleuteronderwijs
En elke jongere die niet slaagt, is er één te veel…
- via de pedagogiek van de diversiteit - cruciaal is om het
deropvang in stand houden en waar nodig verbeteren.
jonge kind voor te bereiden op de samenleving. Daarom pleit het Gemeenschapsonderwijs ervoor dat kinderopvang en kleuterschool hun werking op elkaar afstem-
De workshops van de studiedag waren alvast een eerste
Dat dit belangrijk is, werd aangetoond tijdens de studiedag
men om zodoende een 'zachte' overgang van de crèche
concrete stap naar doorgedreven samenwerking: overleg is
'Kinderopvang in het Gemeenschapsonderwijs, de sleutel
naar de kleuterklas mogelijk te maken. Onze opdracht is
een uitstekend middel om te weten te komen op welke
voor gelijke kansen', die plaatsvond op 29 november 2006
immers complex: de kinderen een krachtige leeromgeving
manier we de samenwerking kunnen bevorderen, welke
in het Provinciehuis Vlaams-Brabant in Leuven.
aanbieden, hen stimuleren in hun ontwikkeling, hen voorbe-
maatregelen we binnen de grenzen van onze mogelijkheden
reiden op een goed persoonlijk en maatschappelijk leven en
kunnen nemen, hoe we de neuzen van kinderopvang en
initiatieven nemen om iedereen gelijke kansen te geven.
kleuterschool in dezelfde richting kunnen krijgen en hoe we
Zowat 130 personen namen aan de studiedag deel. Het ging hoofdzakelijk om personeel van basisscholen
samen voor de toekomst van de kinderen kunnen zorgen.
van het Gemeenschapsonderwijs, coördinerend direc-
De oproep die afgevaardigd bestuurder Urbain Lavigne tij-
teurs basisonderwijs en - vooral - verantwoordelijken van
dens zijn afsluitende toespraak lanceerde was niet mis te
Pluralistische samenwerking
kinderdagverblijven en minicrèches van het Gemeen-
verstaan: 'Het Gemeenschapsonderwijs startte in 2005 met
Anderzijds wil het Gemeenschapsonderwijs ook nauw gaan
schapsonderwijs. Ook voorschoolse initiatieven die
het project 'Kinderopvang' vanuit de overtuiging dat een
samenwerken met de pluralistische kinderopvanginitiatie-
gerund worden door externe pluralistische vzw's, waren
goede samenwerking tussen crèche en kleuterschool de
ven, in de geest van de Missie voor de kinderopvang en het
ruim vertegenwoordigd.
crèche, de school maar in de eerste plaats het kind ten
Pedagogisch Project van het Gemeenschapsonderwijs, die
goede komt. Als voorschoolse opvang en onderwijs de han-
beide gericht zijn op de ontwikkeling van de totale persoon.
Project 'Kinderopvang'
den in elkaar slaan, samen aan gelijke kansen werken en in
De studiedag is een van de vele acties in het kader van het
een zo vroeg mogelijk stadium inspelen op de behoeften van
Momenteel zijn er al goede samenwerkingsverbanden tus-
project 'Kinderopvang' dat in 2005 in het Gemeenschaps-
elk kind, kunnen beide sectoren beter in hun opdracht sla-
sen pluralistische initiatieven en scholen van het
onderwijs werd opgestart. Met dit project wil het
gen. Het is duidelijk dat we elkaar daarvoor nodig hebben.'
Gemeenschapsonderwijs. Een goed voorbeeld uit de prak-
Gemeenschapsonderwijs inspelen op de toenemende vraag
30
tijk werd belicht door Daan Schalck, ondervoorzitter van de
naar voorschoolse opvang. Waar er nog geen voorzieningen
Het is dan ook heel positief dat Frank Vandenbroucke,
raad van bestuur van De Twijgjes en Het Hartenboompje in
zijn, worden scholen(groepen) gestimuleerd om er één op te
Vlaams minister van Werk, Onderwijs en Vorming, in zijn
Mariakerke (Gent). Deze kinderdagverblijven worden
richten en worden zij daarbij ook ondersteund. Op termijn
recente nota over 'Maatregelen ter stimulering van de parti-
beheerd door een pluralistische vzw die intens samenwerkt
Wijzer 4 - Studiedag Kinderopvang
Boek ‘Diversiteit’
Boek ‘Diversiteit’
Jaar van de Diversiteit
Wijzer: De samenstellers van het boek zijn ervan uit-
genuanceerd zijn. Eenzelfde fenomeen wordt immers vaak
gegaan dat de diversiteit veel facetten heeft: religieuze
naargelang de invalshoek anders geïnterpreteerd. Wat voor
afgerond met een boek
en filosofische opvattingen, sociaaleconomische
de ene bijvoorbeeld een recht is om zijn identiteit te affiche-
verschillen, gender, verschillen in seksuele voorkeur,
ren, wordt door een andere als een provocatie opgevat.
Met de publicatie van het boek 'Diversiteit, een troef voor het onderwijs' rondt het Gemeenschapsonderwijs het Jaar van de Diversiteit af. Het thema was ook al uitgebreid aan de orde tijdens de Regionale Contactdagen in februari en maart van dit jaar.
verschillen in gezondheid en lichamelijke of geestelijke
Interactie wil zeggen dat we de vele aspecten niet alleen zo
begaafdheid. Vindt u dat terecht?
objectief mogelijk voorstellen, maar ook proberen ze zoveel
LA: Natuurlijk. Je kan die verschillen niet zomaar wegdenken.
mogelijk van binnen uit te begrijpen. Informatie en nuance-
Jongeren en hun opvoeders moeten er zo authentiek mogelijk
ring mogen in geen enkel pedagogisch project ontbreken,
mee trachten te leven. Uit de interviews blijkt wel dat jongeren,
maar ze hebben geen effect als ze niet vertaald worden naar
leraars en directeurs zich daarvan bewust zijn. De diversiteit
een engagement voor een betere samenleving.
op de schoolscène aan het woord over hoe zij aankijken tegen
kan vaak leuk zijn omdat 'het andere' prikkelt. Als iemand uit je
een bepaald aspect van diversiteit. Voor elk van de elf aspecten
omgeving plotseling heel anders tegen dezelfde realiteit blijkt
werd de mening gevraagd van een leerling, een directeur of
aan te kijken, kan dat tot zelfreflectie aanzetten.
een leerkracht, een ouder of een CLB-medewerker.
Maar de diversiteit kan ook irritant zijn, omdat je zekerheden,
We hebben van de gelegenheid gebruikgemaakt om voor
die vaak nog de zekerheden van je omgeving zijn, onverwacht
elk aspect ook een van onze kersverse Ambassadeurs naar
in vraag worden gesteld en in veel gevallen zelfs uitgedaagd.
hun mening te vragen. Eind vorig schooljaar werd in de
Een opvoeder moet op alle mogelijke reacties voorbereid zijn.
secundaire scholen een afstuderende leerling die de tien
Ook al doen jongeren onder elkaar graag stoer, dan wil dat
kernwaarden van het Gemeenschapsonderwijs het zicht-
nog niet zeggen dat ze van binnen niet geraakt kunnen
baarst uitdraagt, uitgeroepen tot Ambassadeur. Onze
worden, zeker als het gaat om overtuigingen, normen en
Ambassadeurs 2006 zijn niet alleen respectvol, verdraag-
waarden die hen vanuit hun omgeving ingeprent worden.
zaam en sociaal, maar ook mondig, positief-kritisch, leergierig, verantwoordelijk, geëngageerd, zelfstandig en creatief.
Wijzer: Hoe kan het Gemeenschapsonderwijs vanuit zijn eigen pedagogisch project met deze diversiteit en
Wijzer: Maar tegelijkertijd wil het boek ook een aantal
de onderliggende gevoeligheden omgaan?
voorbeelden van goede praktijk naar voren brengen.
UL: Door ze op een actief pluralistische wijze te benaderen.
LA: Inderdaad, elk subthema wordt besloten met een over-
Actief pluralisme houdt veel meer in dan een zuiver neutrale
zicht van enkele geslaagde projecten die in de gemeen-
houding. Neutraliteit blijft uiteraard nog altijd de norm: leer-
schapsscholen van het basis of het secundair onderwijs
krachten en instellingen mogen niet vooringenomen of partijdig
bijdragen tot een positieve houding van leerlingen, school-
zijn. Verdraagzaamheid blijft een essentiële voorwaarde in een
teams en ouders tegenover het 'anders-zijn'.
maatschappij met veel culturen. Maar louter respectvol op een veilige afstand naast elkaar bestaan en alle mogelijke
32
Naar aanleiding van de publicatie had Wijzer een gesprek
Wijzer: Waarom is 'diversiteit' zo belangrijk voor het
spanningen zorgvuldig vermijden is geen oplossing. Ons peda-
met Urbain Lavigne, afgevaardigd bestuurder, en Ludo
Gemeenschapsonderwijs?
gogisch project stuurt aan op interactie tussen de diverse
Abicht, lid van de Raad van het Gemeenschaponderwijs
UL: Omdat we na de ontnuchterende ervaringen van de
individuen en groepen, op interculturaliteit in plaats van multi-
en voorzitter van de reflectiegroep Diversiteit, die ook teken-
20e eeuw moeten vaststellen dat de mensheid nog altijd niet
culturaliteit. Interculturaliteit wordt een pedagogische opgave.
de voor het manifest 'Diversiteit… een troef van het
volwassen geworden is. Het onderwijs heeft uiteraard niet
Natuurlijk geldt dat niet alleen voor het omgaan met de diverse
Gemeenschapsonderwijs'.
direct de taak om de hele mensheid op te voeden, maar als
levensbeschouwingen en culturen. Het geldt evengoed voor
onderwijsverstrekker tekenen we wél voor de best mogelijke
de relaties tussen jongens en meisjes, holebi's en hetero's,
Wijzer: Het is een uitgebreid boek geworden, met talrij-
opvoeding van de jonge individuen die men ons toever-
jongeren mét en zonder handicap enzovoort.
ke getuigenissen. Was dat een bewuste keuze?
trouwt. Door hun leeftijd en de tijd waarin ze leven hebben
UL: Participatie is een kostbaar goed in het Gemeenschaps-
ze veel gemeenschappelijke trekken, maar ze zijn evengoed
Wijzer: Hoe ziet u dat actief pluralisme concreet?
onderwijs. Het lag dan ook voor de hand dat we een complex
fundamenteel verschillend van elkaar. Geen enkele efficiën-
LA: De verscheidenheid wordt door alle leerlingen kritisch
thema als diversiteit, waarvan we de talrijke facetten dagelijks
te pedagogie kan of mag aan die diversiteit voorbijgaan. Net
benaderd. Op de eerste plaats moeten ze correct geïnfor-
in de samenleving meemaken, niet door één enkele bril wilden
zoals men niet voorbij kan gaan aan de diversiteit van de
meerd worden over de specifieke inhoud van de verschillende
laten bekijken. Daarom lieten we de verschillende medespelers
huidige Vlaamse samenleving.
levensbeschouwingen. Die informatie moet ook voldoende
Wijzer 4 - Boek ‘Diversiteit’
Boek ‘Diversiteit’ - Wijzer 4
33
Boek ‘Diversiteit’
Financiering schoolinfrastructuur
Wijzer: Het mag niet bij intentieverklaringen blijven…
waarnemers overtuigd worden dat dit een toegevoegde
UL: Absoluut niet. En daarom is het belangrijk dat in dit boek
waarde is voor de opvoeding van de leerlingen. Diversiteit is
aan de hand van een reeks voorbeelden aangetoond wordt
geen jaarproject dat volgend jaar door iets anders kan ver-
hoe onze scholen deze opdracht in hun dagelijkse activiteit
vangen worden, maar een geïntegreerd deel van het peda-
inbouwen. De zorg voor de diversiteit moet niet alleen een
gogisch project op lange termijn. Wij willen jonge mensen
zwaartepunt zijn in het beleid van de directeurs, ze moet ook
vormen die uiteraard bekwaam zijn in hun vakken, maar die
geïntegreerd zijn in het lessenpakket en de buitenschoolse
ook complexloos kunnen functioneren in een samenleving
activiteiten. Als dat duidelijk wordt, zullen ouders en andere
waarvan de diversiteit een uitdaging vormt in plaats van een bedreiging. En we beseffen heel goed dat we daarvoor een extra inspanning van onze leraren en opvoeders vragen.
Wijzer: Met dit boek begint het werk pas echt? LA: Ongetwijfeld, ook al weten we door dit boek dat we
Gemeenschapsonderwijs reflecteert over 'Reguliere en alternatieve financiering schoolinfrastructuur' Het Gemeenschapsonderwijs bewandelt verschillende paden om het nijpende probleem van schoolgebouwen aan te pakken. Nieuwe initiatieven en ontwikkelingen werden uitvoerig voorgesteld en besproken tijdens een interne studiedag over 'Reguliere en alternatieve financiering schoolinfrastructuur' op 2 december in het Auditorium Vanden Driessche, op de VUB-Campus te Jette.
met het Gemeenschapsonderwijs op de goede weg zijn.
Het Gemeenschapsonderwijs heeft een omvangrijk patrimonium
In een samenleving waarin de problemen zich lijken op te
aan schoolgebouwen en sportinfrastructuur: meer dan 3.700
hopen, zal die weg lang en moeilijk zijn. Af en toe zullen
gebouwen, waarvan meer dan 95% in eigendom; de overige
projecten mislukken en mensen ontmoedigd geraken.
worden gebruikt via huur, erfpacht of gebruiksrecht. Jarenlange
Maar andere en betere tijden komen er nooit vanzelf.
onderfinanciering heeft ervoor gezorgd dat dit patrimonium
Ze zijn het resultaat van een volgehouden inspanning van
veroudert en vaak niet meer voldoet aan de vereisten van de
alle betrokkenen, in ons geval op alle niveaus van het
hedendaagse pedagogie en inzake veiligheid, hygiëne en
Gemeenschapsonderwijs, dat niet alleen het onderwijs is
energieverbruik. Voor het Gemeenschapsonderwijs alleen al is
van de Vlaamse Gemeenschap, maar vooral ook voor een
een inhaaloperatie van 1,6 miljard euro nodig.
betere, verdraagzamere en rechtvaardigere gemeenschap in de toekomst.
In de voorbije maanden werd het duidelijk dat er behalve het gewone financieringscircuit nog andere formules moge-
Het Gemeenschapsonderwijs luidde het Jaar van de Diversiteit muzikaal in met een gesmaakt concert in de Basiliek van Koekelberg
Info
lijk zijn om het patrimonium te vernieuwen, aan te passen of
Finance & Maintain), dat via contracten tussen inrichtende
uit te breiden. Het Gemeenschapsonderwijs zal deze bron-
machten en een door de overheid aangewezen vennoot-
nen aanboren om projecten tot stand te brengen en zodoen-
schap (private partner) € 1 miljard zal investeren in nieuwe
de het lang aanslepende tekort weg te werken.
schoolgebouwen. Het Gemeenschapsonderwijs zal daarmee voor zijn deel (€ 158,5 miljoen) de nodige projecten
(ISBN 90 571 8012 X) is verkrijgbaar vanaf
Bouwprojecten Onderwijs: DBFM en PPS
15 januari 2007 via de boekhandel of rechtstreeks bij
In zijn beleidsnota '2004-2009' wees minister van Werk,
getoetst en er werd een bouwlijst opgemaakt. De vennoot-
Uitgeverij Politeia via www.politeia.be, door te mailen
Onderwijs en Vorming Frank Vandenbroucke al op de pro-
schap zou in 2007 operationeel moeten zijn; de werken wor-
naar
[email protected] of te faxen naar 02 289 26 19.
blematiek: 'Vlaanderen heeft de voorbije decennia te weinig
den gepland over een periode van 4 jaar.
Het boek 'Diversiteit, een troef voor het onderwijs’
(een 50-tal), verspreid over de 28 scholengroepen, uitvoeren. De projecten werden ingediend, op hun waarde
geïnvesteerd in onderwijsinfrastructuur. Wij moeten dit
Het boek kost € 19,90.
erkennen. De kapitaalsuitgaven voor het leerplichtonderwijs
Anderzijds is het Gemeenschapsonderwijs ook enkele
Alle directeurs en relaties van het Gemeenschaps-
hebben een erg laag niveau. Volgens de laatste gepubliceer-
constructies rond publiek-private samenwerking (PPS)
onderwijs ontvangen een gratis exemplaar.
de gegevens van de OESO bereiken de Vlaamse inspannin-
aan het uitwerken. Bij dergelijke projecten werkt
gen voor schoolinfrastructuur nog niet de helft van het
het
OESO-gemiddelde'.
(privé)partners; men kijkt naar de mogelijkheden die
Uitgeverij Politeia nv, Ravensteingalerij 28, 1000 Brussel
34
Wijzer 4 - Boek ‘Diversiteit’
Gemeenschapsonderwijs
samen
met
externe
de partners hebben en er wordt gestreefd naar een
Tel.: 02 289 26 10
Daar komt nu verandering in: de minister heeft een zeer
win-winsituatie voor alle partijen. In eigen land is deze
Meer info over de inhoud van het boek:
ambitieus plan opgesteld om in korte tijd een substantiële
manier van samenwerken wat minder bekend, maar
[email protected]
inhaaloperatie door te voeren. Op 21 november gaf hij de
in onder meer Nederland, Frankrijk en de Scandinavische
definitieve start van het DBFM-project (Design, Build,
landen heeft ze al tot positieve resultaten geleid.
Financiering schoolinfrastructuur - Wijzer 4
35
Financiering schoolinfrastructuur
Dagkrant
functionele sportcentra, kunstgrasvelden voor ploegsporten en zwembaden. Concreet kan het, naargelang de grootte van de projecten, gaan om 50 tot 500 dossiers. Op dit ogenblik wordt het Vlaams Sportinfrastructuurplan bekendge-
DagKrant bundelt voortaan informatie
heden voor hun school aan te trekken.
In de loop van de maand januari zet het Gemeenschapsonderwijs definitief de stap naar een volledige elektronische communicatie. Vorig jaar kreeg onze publieke website (www.gemeenschapsonderwijs.be) een opknapbeurt. Een substantieel deel van de inhoud van de oude website vindt nu geleidelijk zijn weg naar de nieuwe portaalsite (http://portaal.gemeenschapsonderwijs.be).
Minder energie verbruiken
Daarnaast ontvingen onze instellingen tot nu toe een dage-
Inzake veiligheid en hygiëne krijgen directeurs heel wat
lijkse elektronische nieuwsbrief (DaGen), een tweewekelijk-
bijkomende verplichtingen opgelegd. Daarenboven hebben
se nieuwsbrief in pdf-vorm (TriGOnaal), wekelijkse berichten
de stijgende brandstofprijzen het probleem van slechte
van de Pedagogische Begeleidingsdienst in pedaGO, de
isolatie bij oude schoolgebouwen pijnlijk aangetoond; zij
folder 'Doordenkertjes', info van de Sociale dienst vzw, e.a.
treffen de scholengroepen in hun werkingsbudget.
Vanaf januari 2007 worden al deze 'nieuwsitems' vervangen
maakt via een ronde langs de lokale besturen. Voor de directeurs in het Gemeenschapsonderwijs komt het er nu op aan dat zij met de sportverantwoordelijken van gemeenten, steden en andere partners de nodige contacten leggen en initiatieven nemen om ook via dit project mogelijk-
door één enkele, webgebaseerde 'DagKrant' (werktitel). Deze De Vlaamse overheid is zich daar wel van bewust en heeft in
e-zine (van het Engels 'electronic magazine') zal dus voor
bijkomende middelen voorzien om energiebesparende
iedereen toegankelijk zijn via een internetadres. De DagKrant
investeringen te stimuleren. Ook de Raad van het Gemeen-
moet ervoor zorgen dat de informatieverspreiding een-
schapsonderwijs heeft een supplementair budget van
vormiger wordt. Maar ook de actualiteitswaarde is belangrijk.
€ 10 miljoen vrijgemaakt voor energiebesparende ingrepen Het interne PPS-kennisknooppunt op de centrale admini-
in de schoolinfrastructuur.
van de dag samen. Elke teaser (van Dale noemt het ook een
mogelijk om nog meer nieuwe, potentiële projecten op te
lokkertje!) is opgebouwd uit een titel, een inleidend tekstje
sporen en voor te bereiden. Dat betekent dat algemeen
Info
directeurs en/of raden van bestuur ook nu weer in hun
36
Een centraal middenvlak vat de belangrijkste nieuwsitems
stratie heeft extra mankracht gekregen en dit maakt het
en indien gewenst een foto. Het volledige artikel kan men lezen door op het item te klikken.
scholengroep eventuele, nog niet afgestofte bouwplannen
Marc Devaere, stafmedewerker voorzitter Raad van
De zijbalken zijn voorzien van banners. In tegenstelling tot
onder de loep kunnen gaan houden en nieuwe voorstellen
het Gemeenschapsonderwijs
het centrale gedeelte kunnen deze banners verschillende
indienen. Om dit allemaal te stroomlijnen, wordt in elke
Tel.: 02 790 95 55
dagen dezelfde informatie bevatten.
scholengroep de zorg voor de infrastructuur toevertrouwd
[email protected]
DagKrant opgeslagen. Een oude versie kan dus perfect in haar geheel opgevraagd worden.
aan één medewerker, die daarvoor eerstdaags ook een spe-
Is anders nu ook beter? Een aantal wijzigingen zullen zeker
De themablokken onderaan zullen meer doelgroep- en
cifieke opleiding zal kunnen volgen.
tegemoetkomen aan de verzuchtingen van de gebruikers.
onderwerpgerichte informatie bieden. Berichten met minder
Via de rubriek 'Scholen in de Kijker' kunnen scholen aan
nieuwswaarde en voor een klein aantal lezers vinden hier
Bouwprojecten Sport
bod komen met een bepaald project, een event, een speci-
hun stek. De DagKrant voorziet hier in de mogelijkheid om
In de Vlaamse begroting voor Sport is € 7,5 mio uitgetrokken
fieke onderwijsaanpak, …. De scholen zullen over een sja-
de belangrijke mededelingen onder de themabalk te plaat-
om de terugbetaling van de terbeschikkingstellingsver-
bloon beschikken waarmee ze de gegevens kunnen
sen en door te linken naar de portaalsite.
goeding te subsidiëren. Het Vlaams Sportinfrastructuurplan
doorsturen naar de redactie van de DagKrant.
zal via een DBFM-project tussen 2007 en 2010 een grote
Een zoekwizard maakt het mogelijk om op basis van vrij
inhaalbeweging (35% van de behoeften) mogelijk moeten
ingegeven trefwoorden te zoeken naar een publicatie.
maken. Dit bedrag staat garant voor een investering van
Indien gewenst kan de bezoeker verifiëren binnen welke
Paul Van Hoof, stafdienst Communicatie
ca. € 225 mio en is bedoeld voor sportclubs, individuele
rubriek het artikel zich moet bevinden.
Tel.: 02 790 92 98
sportbeoefenaars, scholen en gemeenten. Prioritair zijn de
Wie een DagKrant net gemist heeft, kan zonder problemen
[email protected]
nieuwbouw en renovatie van eenvoudige sporthallen, multi-
een dagje terug. Dagelijks worden de nieuwe versies van de
Wijzer 4 - Financiering schoolinfrastructuur
Info
Dagkrant - Wijzer 4
37
Nieuwe Raad
Nieuwe Raad
Nieuwe Raad
Geert De Soete (49 jaar), gewoon hoogleraar aan de
communicatie tussen de drie bestuursniveaus van het
Universiteit Gent en decaan van de Faculteit Psychologie en
Gemeenschapsonderwijs.
van het Gemeenschapsonderwijs verkozen
Pedagogische Wetenschappen van dezelfde universiteit, zetelt sinds 2003 in de Raad. Hij wil dit blijven doen omdat
Frank Van Massenhove (52 jaar) is de derde nieuwkomer.
De Raad van het Gemeenschapsonderwijs treedt op als de centrale inrichtende macht, waarborgt de vrije schoolkeuze in Vlaanderen en Brussel en bepaalt samen met de afgevaardigd bestuurder het centrale beleid van het Gemeenschapsonderwijs. De Raad werkt onder meer een algemeen strategisch plan uit, verzorgt de externe communicatie, ziet toe op de interne kwaliteitszorg en ondersteunt de scholen en scholengroepen in hun werking.
hij gelooft dat de komende jaren cruciaal zijn voor het
Hij is voorzitter van het directiecomité van de Federale
Gemeenschapsonderwijs.
Overheidsdienst Sociale Zekerheid en heeft vijftien jaar
Noël Devos (49 jaar), advocaat, is sinds 2003 lid van de
en ministeriële kabinetten. Hij wil zijn managementervaring
Raad. Hij wil verder meewerken aan de kwaliteit van het
ten dienste stellen bij de totstandkoming van het nieuwe
Gemeenschapsonderwijs, dat zijn kracht te danken heeft
Algemeen Strategisch Plan voor de periode 2007-2011. Hij
aan de duizenden enthousiaste directeurs, leerkrachten en
wil ook waakzaam zijn voor thema's als gelijke onderwijs-
andere personeelsleden.
kansen, inclusief onderwijs en levenslang leren.
Martine Doumen (53 jaar) coördineert de opleiding Sociaal
George Vansweevelt (63 jaar), gewezen algemeen secreta-
De huidige Raad werd geïnstalleerd op 1 januari 2003 en
Eddy Baldewijns (61 jaar), oud-minister van Onderwijs,
Werk aan het departement Bedrijfskunde Lerarenopleiding
ris van ACOD Onderwijs, is geëngageerd in het onderwijsge-
oefent zijn bevoegdheden uit tot 31 december 2006.
is een nieuwkomer. Tijdens zijn politieke loopbaan was
en Sociaal Werk van de Hogeschool Antwerpen. Sinds 2003
beuren in het algemeen en het Gemeenschapsonderwijs in
De verkiezingen voor de volgende termijn (1 januari 2007-
hij actief in de onderwijscommissies van de Kamer en
was ze ondervoorzitter van de Raad. Zij wil haar steentje bij-
het bijzonder. Hij is op dit ogenblik, namens de Raad van
31 december 2010) zijn achter de rug. Tien leden werden
het Vlaams Parlement. Hij nam actief deel aan de bespre-
dragen om het onderwijs te steunen en een nieuw elan te
het Gemeenschapsonderwijs, ondervoorzitter van de raad
rechtstreeks verkozen door ouders en gecoöpteerde leden
kingen over de Autonome Raad voor het Gemeenschaps-
geven. Verder wil ze mee een rol spelen in de uitbouw van
van bestuur van XIOS Hogeschool Limburg. Hij was al lid
van de plaatselijke schoolraden (5) en door personeelsleden
onderwijs en onderhandelde mee over de eerste
het Algemeen Strategisch Plan en het uitdragen van het
(en ondervoorzitter) van de Raad sinds 1 januari 2003 en wil
en directeurs in de schoolraden (5). De overige leden
Gehechtheidsverklaring en Neutraliteitsverklaring. Hij wil
gedachtegoed van het Gemeenschapsonderwijs.
zich blijven inzetten om een actief pluralistisch onderwijs te
werden aangewezen door Vlaamse universiteiten met een
graag bijdragen tot de gemeenschapsschool die respect,
pedagogische faculteit (3) en door de Vlaamse Autonome
verdraagzaamheid, gelijkheid, openheid en solidariteit
Dirk Franco (47 jaar), algemeen directeur van de XIOS
Hogescholen samen (2).
onderschrijft en waar elk kind gelijke kansen krijgt.
Hogeschool Limburg, was pas sinds dit jaar lid van de Raad.
Arlette Verkruyssen (46 jaar) is de vierde nieuwkomer.
bewerkstelligen, te versterken of te ontwikkelen.
Als algemeen coördinator van het VerpakkingsCentrum, een
Zij is juridisch adviseur Externe betrekkingen bij de Brusselse
Sofie Christiaens (30 jaar) is lerares Frans 2e en 3e graad aan
van de onderzoekscellen van XIOS, legde hij de basis van de
minister Guy Vanhengel (Financiën, Begroting, Externe
het KTA Aalst (Handelsschool) en al sinds 1 januari 2003 lid
onderzoeksactiviteit in de hogeschool.
betrekkingen en Informatica en in het College van de
van
de
Raad.
Als
enige
lesgevende
leerkracht
Vlaamse Gemeenschapscommissie voorzitter en bevoegd
in de Raad wil zij aandacht vragen voor de verschillende prakti-
Filip Giraldo (37 jaar), adjunct-directeur van het KA Etter-
voor Onderwijs, Beroepsopleiding en Begroting). Zij wil
sche en pedagogische aspecten van het lerarenberoep en zich
beek en drijvende kracht achter de jaarlijkse Dag van de
zich via de Raad inzetten voor het onderwijs in Vlaanderen
inzetten voor de belangen van het uitvoerende onderwijsveld.
Democratie, is al lid van de Raad sinds 1 januari 2003 en wil
en Brussel. Vooral voor schoolgebouwen wil ze meer aan-
het Gemeenschapsonderwijs blijven promoten en uitbouwen.
dacht vragen.
Nieuwe samenstelling
Fredy Degrendel (60 jaar), gewezen kabinetsmedewerker
De nieuwe Raad van het Gemeenschapsonderwijs, die
van minister Coens en lid van de Raad sinds 1 januari 2003,
Marlies Lacante (53 jaar) is de tweede nieuwkomer.
vanaf 1 januari 2007 aantreedt, zal op de eerste bijeenkomst
wil als gewezen directeur van een basisschool zijn ervaring
Ze is hoofddocent aan de Faculteit Psychologie en Pedago-
zelf een voorzitter kiezen. De nieuwe Raad is als volgt
ten dienste stellen. Het basisonderwijs krijgt uiteraard zijn
gische Wetenschappen van de Katholieke Universiteit Leuven.
samengesteld (in alfabetische volgorde, zonder vermelding
bijzondere aandacht.
Ze is actief in het onderwijsonderzoek (leer- en studievaardig-
Info
heden, overgang secundair-hoger onderwijs, diversiteit,
Griet Wauters, stafdienst Beleid
Paul De Knop (52 jaar) is sinds 2004 decaan van de
gender, allochtonen in het onderwijs, slaagkansen), doceert
Tel.: 02 790 93 65
Ludo Abicht (70 jaar), prof. em. Literatuur en Filosofie aan
Faculteit Lichamelijke Opvoeding en Kinesitherapie van de
binnen de academische lerarenopleiding, maar is ook actief op
[email protected]
de Universiteit Antwerpen en de Hogeschool Antwerpen, is
Vrije Universiteit Brussel en doceert er Sportsociologie,
het gebied van statistiek en onderzoeksmethodologie. Ze is ook
ook auteur van boeken over filosofie, ethiek, joodse cultuur,
Sportmanagement en Sportbeleid. Hij is bovendien adjunct-
betrokken bij projecten rond ontwikkelingssamenwerking.
interculturaliteit en het Midden-Oosten. Ludo Abicht was al
kabinetschef van de Vlaamse minister van Sport. Sinds
lid van de Raad en in die hoedanigheid ook voorzitter van de
2003 is hij voorzitter van de Raad van het Gemeen-
Frans Van Gheem (63 jaar), gewezen algemeen directeur
Tel.: 02 790 93 28
reflectiegroep die tekende voor het manifest 'Diversiteit…
schapsonderwijs. Kwaliteitsvol onderwijs in een kindvriende-
van Scholengroep AGORA, is lid van de Raad sinds 1 janua-
[email protected]
een troef van het Gemeenschapsonderwijs'.
lijke omgeving is zijn streefdoel.
ri 2003. Hij wil verder werken aan de samenwerking en
van de geleding).
38
ervaring in een leidende functie in overheidsadministraties
Wijzer 4 - Nieuwe Raad
Sophie Van Cauwenberghe, afdeling Onderwijsorganisatie en -personeel
Nieuwe Raad - Wijzer 4
39
Publicaties
Publicaties
Cijfers, feiten en zuurstof voor de toekomst
Latijn en Grieks
Bij het Gemeenschapsonderwijs liepen onmiddellijk na de zomervakantie twee publicaties van de pers.
springlevend met CIRCE
'Zuurstof voor de toekomst': voor een brede school
onderwijs met zeer recente standpunten over actuele maat-
'Zuurstof voor de toekomst' combineert een aantal verzuch-
schappelijke thema's en de daaruit voortvloeiende uitdagin-
tingen uit het 'Memorandum 2004' van het Gemeenschaps-
gen voor het onderwijs. Het boek is een uitnodiging aan de toekomstige gemeentelijke mandatarissen van de democratische partijen om daarover van gedachte te wisselen. Onderwijs is immers
Latijn en Grieks leren, waarom zou je het nog doen? Deze waardevolle maar als moeilijk beschouwde vakken worden de laatste jaren steeds meer in vraag gesteld. De oude talen worstelen vaak met een wat stoffig imago. Ze staan immers symbool voor het vertalen van bizarre teksten uit vergeelde, beduimelde boeken, het afdreunen van stamtijden en het memoriseren van ellenlange woordenlijsten.
onlosmakelijk verbonden met de lokale gemeenschap en
Heel wat leerkrachten klassieke talen zoeken naar manieren
in zwijnen veranderde, heeft haar naam geleend aan een
kan niet zonder de actieve medewerking van het lokale
om hun vak aantrekkelijker te maken voor jonge mensen.
ICT-project dat de klassieke talen levend moet houden voor
bestuur en de daaraan verbonden diensten en centra.
Velen hebben intussen de mogelijkheden van het internet
de toekomst.
ontdekt. Zowat de hele literatuur van de oudheid, een enor-
Aan het project werkten enthousiaste classici uit zes
Scholen moeten een structurele plaats krijgen in het beleid
me bron aan elektronische woordenboeken en grammati-
Europese landen (Denemarken, Engeland, Frankrijk,
van de lokale besturen. Zij moeten bijvoorbeeld kunnen reke-
ca's zijn beschikbaar. Diverse quizzen en driloefeningen
Griekenland, Italië en België) samen. Het werd gecoördi-
nen op een vlotte samenwerking met de politie en andere
maken het opzoek- en geheugenwerk - zo'n vervelende klus
neerd door de sector Internationalisering van het Gemeen-
gemeentelijke en provinciale diensten. Het Gemeenschaps-
vroeger - aangenamer. Daarnaast is het internet ook een
schapsonderwijs. De resultaten - een ICT-handboek voor
onderwijs van zijn kant reikt de gemeenten en provincies de
rijke visuele bron van info over het dagelijkse leven in de
classici en een website boordevol lesplannen, case studies
hand om constructief samen te werken rond infrastructuur,
oudheid: de uitbarsting van de Vesuvius, de verwoesting van
en nuttige links - werden op vrijdag 19 mei 2006 onder
ICT, culturele en sportactiviteiten, voor- en naschoolse
Pompeï, een drukke dag op het forum in Rome… Je maakt
ruime persbelangstelling voorgesteld aan een publiek van
opvang, leerlingenvervoer, veiligheid en preventie. Het is die
ze allemaal bijna live mee via computeranimaties, driedi-
ongeveer 160 leerkrachten klassieke talen uit Vlaanderen
dynamische wisselwerking die er borg voor staat dat scholen
mensionale reconstructies en filmpjes. Jonge mensen zijn
en Nederland.
zich gaandeweg in de lokale gemeenschap verankeren en
geboeid door computers en dus is het de ideale verpakking
Het handboek heeft als titel ICT & klassieke talen in Europa.
zodoende hun maatschappelijke opdracht op een adequate
voor de leerstof.
Een introductie tot het gebruik van ICT voor leerkrachten
en verantwoorde manier vervullen.
Latijn en Grieks nieuw leven inblazen via ICT is ook de opzet
klassieke talen. Het is gratis verkrijgbaar via een mailtje naar
van het Europese CIRCE-project. CIRCE, de seksueel
[email protected] (zolang de
gevaarlijke godin die Odysseus' gezellen volgens Homerus
voorraad strekt).
'Cijfers en feiten 2006': snel en handig Het boekje 'Cijfers en feiten 2006' is een primeur: voor het
Als CIRCE meer leerlingen voor klassieke talen laat kiezen,
eerst worden in een notendop alle cijfer- en andere relevante
is dat mooi meegenomen. Maar het belangrijkste doel is de
gegevens over het Gemeenschapsonderwijs bekendgemaakt.
leraars te ondersteunen. Die werken nu vaak op een eiland.
Wie we zijn, onze missie en kernwaarden, hoe ons net geor-
Via het internet merken ze dat hun collega's dezelfde ver-
ganiseerd is, welke plaats het inneemt in het Vlaamse onder-
zuchting hebben: hoe maak ik mijn stof boeiend?
wijslandschap, hoe onze scholen en instellingen over heel Vlaanderen verspreid zijn, onze contactgegevens, het is hier
Marc Knecht, die klassieke talen geeft aan MS en KA Ieper,
allemaal overzichtelijk en compact terug te vinden.
is full scale begonnen met ICT door alle leerlingen te laten toepassen in het schooljaar 2001-2002. 'Alle leerlingen van
Het boekje werd extern verspreid bij een brede doelgroep van
alle klassen (ik geef les van het eerste tot en met het zesde
politici, onderwijsprofessionals of -deskundigen en anderen.
jaar) krijgen tussen 1 en 5 september elk een cd-rom mee naar huis met de opdracht de inhoud ervan te kopiëren naar
40
Wijzer 4 - Publicaties
Beide publicaties zijn gratis te verkrijgen bij de
een map op hun harde schijf. De cd-rom blijft hun bezit;
Communicatiedienst van het Gemeenschapsonderwijs:
als er een probleem is met hun pc of laptop, moeten ze de
tel.: 02 790 92 99.
cd-rom tijdelijk gebruiken om hun opdrachten uit te voeren.
Publicaties - Wijzer 4
41
Publicaties
Elke tekst die we lezen, wordt in een Wordbestand via vra-
van klassieke talen: 'Het stelt de leerlingen in staat met
gen inhoudelijk en grammaticaal geanalyseerd. Die vragen
moderne middelen en minder saai en schools, met een
moeten de avond van de lectuur opgelost worden en die
grote dosis verantwoordelijkheid, te werken.'
oplossing moet naar mij doorgemaild worden. Ik verbeter die bestanden, stuur ze terug naar de leerlingen en zij moe-
Cursussen
ten hun verbetering binnen de 24 uur nogmaals voorleggen.
In de eerste week van augustus organiseerde het CIRCE-
Die Wordbestanden worden dan door de leerlingen afgedrukt
project ook zijn eerste Europese cursus te Oxford
en vormen de basis van hun studiemateriaal voor toetsen.'
(Engeland). Het werd een gigantisch succes: niet minder
Het onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap
dan 34 leerkrachten klassieke talen uit negen verschillende Maar dat is niet alles: elk cultuurhistorisch item dat in de tek-
landen kregen gedurende één week een intensief ICT-bad in
sten aan bod komt, wordt uitgediept in PowerPoint-presenta-
hun vakgebied. Er namen ook vijf Vlaamse leerkrachten aan
ties. De leerlingen moeten die presentaties zelf bestuderen - ze
deel, dankzij een Europese nascholingsbeurs van het
mogen er natuurlijk wel vragen over stellen - en worden daar
Vlaamse Socrates Agentschap.
dan vrij streng over overhoord. Want zonder overhoring steken
Ook volgend jaar wordt een Europese CIRCE-cursus georga-
de meeste leerlingen er niks van op, zegt Marc.
niseerd: die zal plaatsvinden van 1 tot 7 augustus 2007 in Nyborg (Denemarken). Meer info is te vinden in de rubriek 'geplande cursussen' van www.circe.be. In samenwerking met de Pedagogische begeleidingsdienst wordt in de twee-
Dit tijdschrift is een uitgave van het Gemeenschapsonderwijs. Communicatiedienst Alhambragebouw Emile Jacqmainlaan 20 1000 Brussel Tel.: 02-790 92 99 Fax: 02-790 95 06
de helft van dit schooljaar ook een Vlaamse CIRCE-cursus
Hoofdredactie:
opgezet voor de leerkrachten klassieke talen van het
Ann Van Driessche
Gemeenschapsonderwijs.
Eindredactie Leen De Keyser
Info 'Ik ben ICT beginnen gebruiken uit frustratie, om de vluchtwegen van de leerlingen af te sluiten (we hebben dat niet gezien,
Veerle De Troyer, sector Internationalisering
we kennen dat niet meer). Nu stel ik vast dat ook zesdejaars
projectcoördinator
nog weten wat een 'gerundivum' is of waarom een bepaalde
Tel.: 02 790 96 61
uitgang lang of kort gescandeerd wordt - iets wat veel leer-
[email protected]
krachten (en ik vroeger ook) beschouwen als een bij voorbaat
www.circe.be
verloren strijd. Ik ben een gelukkige leerkracht die op elk
Redactie Paul Van Hoof, Hilde Van Raemdonck, Marc Devaere, Anja Ginckels, Maurice Schoovaerts, Veerle De Troyer, Luc Brion Met dank voor de medewerking aan de afdelingen en diensten van het Gemeenschapsonderwijs
Fotografie: Eric Demildt, Jonas Lampens, Rudi Fransens, archief Gemeenschapsonderwijs
ogenblik weet wat elke leerling kent, wie er door anderen ingevulde bestanden doorstuurt, enz. Ik kan dus snel leerlin-
Creatie en vormgeving
gen aanwijzen voor een inhaalles en hen bijwerken voor de
Be Positive Belgium
opgelopen achterstand te groot is geworden.'
Verantwoordelijke uitgever De leerlingen overtuigen was een ander paar mouwen. 'Mijn
Urbain Lavigne, afgevaardigd bestuurder
leerlingen hebben zich pas na maanden neergelegd bij de
Info
situatie van 'vluchten kan niet meer'. Wie daar niet mee kon
Geïnteresseerden kunnen gratis een exemplaar van het tijdschrift of een abonnement verkrijgen bij de Communicatiedienst. Tel.: 02-790 92 99
leven, is naar de moderne gegaan, de anderen zijn geleidelijk de zin beginnen inzien van Latijn kennen en Latijn lezen en wat Latijn hen aan vaardigheden en culturele achtergrond bijbrengt. Latijn blijkt zowat het enige vak te zijn dat daar nog volop aan kan bijdragen, gezien de manier waarop vandaag moderne talen moeten gegeven worden.' Marc gelooft alvast sterk in de waarde van ICT voor het onderwijs
42
Wijzer 4 - Publicaties
U vindt Wijzer ook in de rubriek “Publicaties” van de website: www.gemeenschapsonderwijs.be
Gemeenschapsonderwijs rondt Jaar van de Diversiteit af met boek
De diversiteit die de samenleving van vandaag kenmerkt
Info
vinden we ook terug in de microkosmos van een school. Of heeft de school een voorsprong op de maatschappij die
Het boek 'Diversiteit, een troef voor het onderwijs’
nog volop met diversiteit worstelt?
(ISBN 90 571 8012 X) is verkrijgbaar vanaf
In dit boek wordt 'diversiteit' bekeken door de bril van heel
15 januari 2007 via de boekhandel of rechtstreeks bij
wat onderwijsparticipanten: in de eerste plaats de leerlin-
Uitgeverij Politeia via www.politeia.be, door te mailen
gen, maar ook leerkrachten, directeurs, CLB-medewerkers
naar
[email protected] of te faxen naar 02 289 26 19.
en ouders komen aan het woord. De bijna vijftig interviews in dit boek laten genuanceerde en soms confronterende
Het boek kost € 19,90.
meningen zien.
Alle directeurs en relaties van het Gemeenschaps-
Dat het onderwijs voortdurend wérkt aan diversiteit mag
onderwijs ontvangen een gratis exemplaar.
blijken uit de vermelde 'good practices', die vaak leidden tot een kentering in de attitude van de leerlingen.
Uitgeverij Politeia nv, Ravensteingalerij 28,
Diversiteit is complex en moeilijk te vatten. De vele facetten
1000 Brussel - Tel.: 02 289 26 10
ervan worden in dit boek geordend in elf thema's, die bewust
Meer info over de inhoud van het boek:
polariserend (zwart-wit) werden benoemd. De veelkleurige
[email protected]
realiteit wordt hierdoor des te sterker in de kijker geplaatst.