Jaargang 10, nummer 4 - december 2009

NIEUWSBRIEF Jaargang 10, nummer 4 - december 2009

We have a dream… De verkiezingen voor een nieuwe gemeenteraad zijn weer voorbij en het politieke landschap vertoont in de gemeente Venray een kleurrijk palet, waarbij de kleur groen de boventoon voert. Bij vrijwel alle partijen stond in het verkiezingsprogramma wel iets over cultuurhistorie, maar over het algemeen was er weinig concreets uit te halen. Wat zou het fijn zijn, wanneer in de komende raadsperiode een echt Venrays Historisch Centrum gerealiseerd zou kunnen worden. Een centrum waar de bezoeker terecht kan voor museale objecten uit de collecties van ’t Freulekeshuus en het Museum van de Psychiatrie. Maar in het Historisch Centrum is voor de geïnteresseerde bezoeker nog veel meer te zien. In een fraaie ruimte is een hele groep vrijwilligers bezig met het digitaliseren van oude foto’s, dia’s, documenten, geluidsopnamen, enz. In een andere ruimte zitten leden van de Archeologische Werkgroep achter de computer en de laptop. Ze hebben enkele dagen lang in het veld archeologisch onderzoek gedaan en bespreken en verwerken nu hun bevindingen. De bezoeker loopt verder en ziet door de grote ramen tafels en werkbanken met daarop religieuze beelden, corpussen, kruisen, e.d. Hier zijn de gedreven vrijwilligers van de Stichting Kruisen en Kapellen regelmatig aan het werk. Maar er is meer te zien. In een volgend vertrek met een mooie, glanzende vloer staan tegen de wanden glazen vitrines met daarin etalagepoppen, gekleed in verschillende oude klederdrachten. Dansparen, ook al in oude klederdracht, repeteren hun danspassen bij traditionele muziek van enkele accordeonisten. Een stukje verder is de leeszaal. Diverse boeken en boekjes over historische onderwerpen uit Venray en de kerkdorpen kunnen daar worden ingezien. Ook de boekencollectie van Ben Kruysen staat op de schappen te pronken. Een volgende ruimte toont ….. We have a dream …… Begin oktober 2009 verscheen een verheugend bericht in Peel en Maas en De Limburger. Het Venrayse gemeentehuis wordt niet uitgebreid, maar ondergaat een dusdanige interne aanpassing dat alle functies binnen het huidige gebouw een plek krijgen. Daarmee blijft een uiterst karakteristiek stukje Venray in zijn oude staat behouden. Niet alleen het uiterlijk van oude klooster Jerusalem blijft vrijwel onaangetast, maar ook de prachtige tuinmuren tussen de Grote Kerk en het klooster blijven in de originele staat. Het historische hart van Venray blijft daarmee gelukkig zonder pacemaker verder kloppen. Het lijkt erop dat de Venrayse politici steeds meer overtuigd raken van het belang van ons cultuurhistorisch erfgoed. Tientallen mensen zetten zich al lange tijd met hart en ziel in voor het behoud hiervan. Hun stem wordt gehoord en hun geduld beloond. Maar dit is nog slechts een stap in de goede richting. Wat gaat er gebeuren met het prachtige St. Annapark? Wat biedt de toekomst voor de Witte Huizen en het Dingus-gebouw aan de Hoenderstraat? Zaken die spoedig om een antwoord vragen. Ondertussen doen de tweeëndertig bij het Historisch Platform Venray aangesloten organisaties regelmatig in positieve zin van zich spreken. De Gemeente Venray onderkent het belang van het Platform en ondersteunt de organisatie met een jaarlijkse subsidie van € 25.000,- Met dat geld worden diverse projecten financieel gedragen. Na 1 januari 2010 maken ook Blitterswijck, Geijsteren en Wanssum deel uit van onze gemeente. Het Platform wil zich ook in die kernen sterk maken voor het historisch erfgoed en zich inzetten voor hierbij betrokken stichtingen en verenigingen. Expositie ’40-’45 uit Blitterswijck maakt al deel uit van het HPV. Ongetwijfeld zullen andere organisaties uit de nieuwe Venrayse dorpen volgen. Ze zijn van harte welkom.

Open Monumentendag 2009 De Open Monumentendag is al sedert vele jaren geen dag meer, maar een weekend. Zo ook weer in 2009. Het thema van dit jaar was ‘Op de Kaart’. Op zaterdag 12 september vond de aftrap plaats in de raadszaal van het gemeentehuis. Na een welkomstwoord door Leonie Cals, bestuurslid van Venray Monumentaal, werd de officiële opening verricht door wethouder Patrick van der Broeck van de gemeente Venray. De openingshandeling bestond uit de onthulling van een oude foto van het Jerusalemgebouw, het huidige gemeentehuis. Al in 1467 werd in Venray een klooster gesticht onder de naam Jerusalem. Het werd toegewijd aan St. Antonius Abt en Sint Ursula met de Tienduizend Maagden. Vanaf 1838 werd het klooster bewoond door de Zusters Ursulinen, die van het Jerusalem een internationaal bekend meisjespensionaat maakten. In 1915 richtten zij het eerste RK Meisjesgymnasium van Nederland op. In 1928 volgde de Middelbare Meisjesschool (MMS) en in 1968 werden beide onderwijsrichtingen ondergebracht in de RK Scholengemeenschap Jerusalem. In 1974 werd het gebouw verkocht aan de gemeente en toen in 1995 het onderwijsinstituut werd opgeheven vanwege een grootscheepse onderwijsreorganisatie in de regio Venray-Horst (Boschveldcollege/Dendroncollege), werd het omgebouwd tot gemeentehuis. Na de openingshandeling vertelde de wethouder over zijn kennismaking met Venray, waarbij de Veltumse Kapel een centrale plaats innam. Dit rijksmonument uit 1625 heeft als officiële naam Hubertus- en Anthonius-Abtkapel. De wethouder illustreerde zijn ontboezeming met een aantal fraaie foto’s. Aansluitend gaf gemeentearchivaris drs. Paul van Meegeren een zeer boeiende uiteenzetting over het ontstaan van de prentbriefkaarten/ansichtkaarten. Uiteraard kreeg de grote groep aanwezigen mooie plaatjes te zien van de oudste Venrayse ansichtkaarten. Vervolgens was het de beurt aan Ludo Boeije van de Werkgroep Peellimieten 1716. Met tal van historische feiten en jaartallen gaf hij een uitgebreid overzicht van het ontstaan van de Peellimieten. Zoals bekend vond op 24 juni 2009 nabij Helenaveen de officiële opening plaats van de Peellimieten, een grensoverschrijdend project dat de historische landsgrens uit 1716 in de Peel tussen de Nederlandse Staat en het Koninkrijk Pruisen middels zes grensstenen en een grenssloot in beeld brengt. Met de prijsuitreiking van een fotowedstrijd en een dankwoord werd de officiële opening van Open Monumentendag 2009 afgesloten. Overige activiteiten waren onder meer: • Bezichtiging expositie in de publiekshal en het archief van het gemeentehuis. • Stadswandeling door het centrum van Venray langs monumentale panden met geëtaleerde oude foto’s. • Open Huis bij de Archeologische Werkgroep met uitleg over onderzoeks- en archeologische waardekaarten. • Uitleg over het digitaliseren van oude foto’s en prenten in het Erfgoedhuis van het Historisch Platform. • Torenbeklimming en nachtelijke openstelling van de Petrus Bandenkerk in Venray. • Openstelling van de parochiekerk in Oostrum met bezichtiging van de oude retabels. • Activiteiten bij Molen ‘Nooit Gedacht’ te Merselo met o.m. wandel- en fietstocht.

Veel interesse voor archeologie bij de AWV.

Sjeng Smits geeft uitleg bij het Erfgoedhuis.

Presentatie Venrays Spreekwoordenboek Een zichtbaar trotse Colien Jacobs-van den Munckhof kon op zaterdag 26 september tal van genodigden welkom heten bij de presentatie van het Venrays Spreekwoordenboek. Zij deed dat als Veldekevoorzitter in de sfeervolle ambiance van het Theehuis in het Odapark. Het Venrays Spreekwoordenboek vormt een bundeling van een bonte verzameling oude spreuken, spreekwoorden, gezegden en uitdrukkingen in het Venrayse dialect. Een uiterst waardevolle vastlegging van een belangrijk stuk cultuurhistorisch erfgoed! Daar was ook cultuurwethouder Patrick van der Broeck het roerend over eens. Hij begon zijn toespraak in onvervalst ‘Koeldialect’, waarmee hij zijn afkomst uit de mijnstreek rond Kerkrade in het geheel niet verloochende. In een zeer onderhoudend betoog dat rijkelijk gelardeerd was met spreekwoorden en gezegden, kreeg hij de lachers op zijn hand door in te Voor v.l.n.r.: Jacqueline van den Heuvel-van den Munckhof; spelen op een actuele en veel stof opwaaiende Eduard Messemaeckers; Frits Linssen; Niels Vergouwen; uitspraak van Venrays eerste burger. Ook de Ad van Zwol. voorman van de groep samenstellers van het boek, dialectkundige Frits Linssen, voerde het woord. Uiteraard werden de samenstellers, Frits Linssen, Jacqueline van den Heuvel-van den Munckhof, Eduard Messemaeckers en Ad van Zwol, uitgebreid gefêteerd met dit boek in de Venrayse streektaal, dat zo fraai geïllustreerd is met tekeningen van Niels Vergouwen. De presentatie werd muzikaal opgeluisterd met dialectliederen door de groep Puur Puree en door accordeonist Ad Haans. Speciaal voor deze gelegenheid hadden ze samen een zelfgeschreven lied ingestudeerd over het Venrays Spreekwoordenboek. Dit boek is sinds 26 september te koop in de Venrayse boekhandel.

De Venrayse Boekenmarkt De jaarlijkse Boekenmarkt werd dit jaar gehouden op zondag 27 september op de parkeerplaats bij het gemeentehuis. Naar deze locatie was uitgeweken i.v.m. de reconstructie van het Hensenius- en Schouwburgplein. Traditiegetrouw hadden ook het Historisch Platform Venray en Museum ’t Freulekeshuus gezamenlijk een stand, waarin diverse uitgaven te koop werden aangeboden. Op de foto rechts de HPV-bestuursleden Gerrit Kateman en Sjeng Smits, elk met een exemplaar van Venrays Verleden IV. Geheel links Maria van Dorst, conservatrice van ’t Freulekeshuus.

Recente financiële ondersteuningen 1. Werkgroep Historie Leunen 2. Boek Historie Paschalis o.v.b. 3. Week van de Geschiedenis 4. Lustrumviering HPV

€ 250,€ 750,€ 750,€ 750,-

Herleving Historie Hengstenassociatie ‘Vooruitgang’ De Stichting Heemkundig Genootschap Castenray mag terugzien op een zeer succesvol trekpaardenevenement op zaterdag 3 en zondag 4 oktober jl. Een basisschoolproject, de onthulling van een beeld, de presentatie van een boek, een expositie, een toertocht en een hengstenmonstering maakten alle deel uit van het programma. Voorafgaand aan het evenement konden de leerlingen van de Castenrayse basisschool genieten van een kleine expositie in hun school. Jan Strijbos gaf tekst en uitleg en op een andere dag kregen de leerlingen een les over de rol van het paard door de eeuwen heen. Tevens maakten de leerlingen een tocht per huifkar die getrokken werd door een heus trekpaard. Het beeld ter herinnering aan de Hengstenassociatie ‘Vooruitgang’ Venray-Horst-Sevenum e.o. en aan de beroemde hengst Nico van Melo werd op zaterdag 3 oktober onthuld door Toon Rambags en Ria Daelman-Verstraaten. De eerste exemplaren van het boek over de hengstenassociatie werden uitgereikt aan burgemeester Jos Waals van de gemeente Venray, aan burgemeester Kees van Rooij van Horst aan de Maas, aan burgemeester Joep Hahn van Meerlo-Wanssum en aan locoburgemeester Huub Dinghs van Sevenum. Uit alle delen van het land en zelfs uit België waren belangstellenden naar Castenray gekomen om het evenement bij te wonen. Ook de Toertocht en hengstenmonstering op zondag trokken veel bekijks. Liefst twintig koetsen, rijtuigen en huifkarren waren tijdens een 23 km lange tocht door Castenray en omgeving te bewonderen. Het project in Castenray werd financieel ondersteund door onder meer het Historisch Platform Venray. Hieronder een foto-impressie.

Programma Geschied- en Oudheidkundige Kring Venray e.o. 2009-2010 Maandag 21-12-2009: Maandag 18-01-2010: Maandag 22-02-2010: Maandag 22-03-2010: Maandag 19-04-2010:

Reinier Thiesen Hans de Mars Lou Moonen Ledenvergadering, erna: Bertus Brokamp

“De geschiedenis van Stille Nacht” “Watermolens in Noord-Limburg” “Het leven en werk van Joep Nicolas” “Lezing over 100 jaar Mannenkoor” “Geschiedenis van de Landweren in Nederland”

De lezingen worden in principe gehouden in de recreatiezaal ‘Het Trefpunt’ van verpleeghuis Beukenrode, Beukenlaan 1, 5802 CJ Venray. Er is een grote parkeerplaats aanwezig, waar gratis geparkeerd kan worden. De aanvang van de lezing is 19.30 uur en de avond duurt tot ongeveer 21.30 uur. Enige uitloop is mogelijk. Van 20.15-20.30 uur is er een pauze van ongeveer 15 minuten. Ook niet-leden zijn welkom. Meer informatie? Voor meer informatie kan men contact opnemen met de secretaris van de Kring de heer Sjeng Ewalds, Vingerhoedskruid 2 5803 KT Venray. Tel.: 0478-585096 of e-mail: [email protected]

Week van de Geschiedenis – De kostbare bevrijding van Venray In het kader van de Week van de Geschiedenis organiseerde RooyNet, het samenwerkingsverband tussen het Historisch Platform Venray, de bibliotheek, het gemeentearchief en Museum ’t Freulekeshuus, op zaterdag 17 oktober een activiteit met als thema ‘De kostbare bevrijding van Venray’. Belangstellenden konden vanaf de Hoenderstraat in Venray met oude legervoertuigen een ritje maken naar plaatsen die tijdens de Tweede Wereldoorlog en bij de bevrijding van Venray een belangrijke rol speelden. Zo kon er een bezoek gebracht worden aan de molen in Merselo, waar door leden van de Lucky Seventh een radiopost uit de oorlogstijd was ingericht. Op het St. Annaterrein was een origineel veldhospitaal opgebouwd en in ’t Freulekeshuus en het hoofdgebouw van St. Servatius kon men de expositie ‘Oorlog aan den lijve’ gaan bezichtigen. Ook werd een rondleiding verzorgd in de kelders van St. Servatius, waar tijdens de bevrijding duizenden mensen een veilig onderkomen vonden. Het Brits ereveld in Venray en museum Expositie ’40-’45 te Blitterswijck mochten zich eveneens verheugen in een meer dan gemiddelde belangstelling. Ook 65 jaar na de bevrijding van de Duitse bezetters is er nog steeds ruime aandacht voor deze voor zo velen zwarte periode in hun leven. De groep die deze moeilijke tijd daadwerkelijk heeft meegemaakt, wordt elk jaar kleiner, maar het is de morele plicht van de generaties na hen om de herinnering aan deze oorlogstijd levend te houden. Elie Wiesel gaf het al aan in een filmportret bij IKON: “Het tegengestelde van vrede is niet oorlog, maar onverschilligheid jegens beide.” Vrede kan erg broos zijn en is zeker niet vanzelfsprekend.

Molen ‘Nooit Gedacht’ te Merselo met een originele radiopost uit WO II.

Ook bij Expo ’40 -‘45 in de oude boerderij aan de Veerweg 14 te Blitterswijck wapperde de vlag van de Week van de Geschiedenis.

Uitreiking ‘t Silveren Swaentje aan Marijke Cieraad Elk jaar wordt aan personen die zich op een uitgesproken wijze verdienstelijk hebben gemaakt voor cultuur in de gemeente Venray de ereprijs ’t Silveren Swaentje uitgereikt. Daarnaast wil ’t Silveren Swaentje een aanmoediging zijn om het leefklimaat in de gemeente Venray door middel van kunst en cultuur te bevorderen. Op donderdag 22 oktober jl. werd in het Theehuis van het Odapark ’t Silveren Swaentje uitgereikt aan Marijke Cieraad-Hanssen. Zij ontving dit begeerde kleinood uit handen van wethouder Patrick van der Broeck voor haar inzet voor kunst en cultuur in de regio Venray en als curatrice van het Odapark in het bijzonder. Als lid van de Stichting Kunstkring Venray startte ze twintig jaar geleden samen met Joop Wismans met kunstmanifestaties in het Odapark. Tot dan had de Kunstkring exposities georganiseerd in de foyer van de schouwburg, maar met het Odapark werd een nieuwe dimensie toegevoegd aan het etaleren van kunstwerken: de openbare ruimte. In het toen nog zwaar verwaarloosde Theehuis vonden allerlei kunstuitingen plaats en de ambiance van het park en het gebouw vielen bij het publiek zeer in de smaak. Zo zeer dat het Theehuis een grondige renovatie onderging en samen met het park uitgroeide tot een centrum voor hedendaagse kunst. De grote activiteitenruimte en de fraaie foyer zijn sindsdien al door heel wat kunstminnende personen uit binnen- en buitenland met een bezoek vereerd. Verschillende druk bezochte kunstevenementen, zoals Slávnost en De Gestrande Boot van Columbus vonden in het Odapark plaats. Met

name de grote kunstmanifestatie De Waan in 2002 bij gelegenheid van 100 jaar psychiatrie in Venray sprak tot ieders verbeelding. Inmiddels heeft het Odapark met het Theehuis een naam hoog te houden in de wereld van de hedendaagse kunst en mede dankzij Marijke Cieraad lukt dit uitstekend. Daarbij wordt Marijke bijgestaan door een team van enthousiaste medewerkers en zij wil de prestigieuze cultuurprijs dan ook met hen delen. “Samen vormen we de motor van dit centrum voor hedendaagse kunst”, zo meldt ze, maar Marijke Cieraad levert wel een flinke dosis energie die de motor draaiende houdt.

Cultuurwethouder Patrick van der Broeck is de eer vergund ’t Silveren Swaentje op te spelden.

Voorzitter Wim Thomassen van de Stichting ’t Silveren Swaentje heeft nog een verrassing: een zilveren zwaantje op een stuk natuursteen.

Een zichtbaar en met recht trotse Marijke Cieraad toont het zilveren kleinood aan de vele belangstellenden.

Na afloop van het officiële gedeelte mocht Marijke Cieraad tal van felicitaties in ontvangst nemen.

Tentoonstellingen en activiteiten in 2009 van ’t Freulekeshuus Venray ♦ 11 december 2009 t/m februari 2010: Expositie 100 Jaar Venrays Mannenkoor Het museum is geopend op woensdag, zaterdag en zondag van 14.00-17.00 uur. Groepen op afspraak. Bezoekadres: Eindstraat 8 5801 CR Venray tel.: 0478-583880 e-mail: [email protected]

RooyNet Alle deelnemers aan Rooynet worden door Marcel van Ewijk een dezer dagen benaderd om de frontpagina’s van de eigen vereniging te vullen. Marcel doet dit via mail en/of telefonisch. Hij wil afspraken maken om de nodige gegevens te krijgen, die vervolgens door deskundigen worden ingelezen via de Gids2. Tevens wil hij instructies geven hoe de andere frontpagina’s van de

deelnemer aan de website verder ingevuld moet worden. Door een drietal leden van de digigroep is hard gewerkt aan de Jubileum-DVD. Sjeng Smits zorgde voor de contacten met de diverse verenigingen, Peter Teeuwen en Harrie Zeegers bewerkten de aangeboden digitale stukken tot één geheel. Wij hopen, weten zeker dat jullie deze zullen waarderen. De verenigingen kunnen individuele leden van de digigroep benaderen om assistentie bij mogelijke problemen. Omgekeerd zullen digigroepleden verenigingen benaderen om hen te wijzen op ontdekte onregelmatigheden. De redactieraad gaat onder leiding van Paul van Meegeren van start. Zij gaan hun aandacht richten op de inhoud van de diverse stukken op Rooynet. Wat staat er op Rooynet? Van welke kwaliteit? Is de bijbehorende beschrijving naar wens? Wat moet er nog bij? Pol Hustings

Project video-interviews over Joodse kinderen Op 21 juli 2009 ging een projectgroep uit Meerlo-Wanssum onder auspiciën van het LGOG te Maastricht en Venray van start met het project ‘Herinneringen aan mijn Amsterdamse zusje/broertje’, onderdeel van het programma ‘Erfgoed van de Oorlog’ van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Amateurhistoricus Harrie Raaijmakers uit Tienray selecteerde een tiental personen, die allen tijdens de Tweede Wereldoorlog een joods kind onderdak boden. Deze tien personen werden op een zeer ongedwongen wijze door journalist René Poels geïnterviewd. Al deze interviews zijn op beeldband vastgelegd door filmmaker Marijn Poels. Momenteel is hij bezig met de montage van de vele uren film en worden de interviews, die in het dialect werden afgenomen, omgezet in de Nederlandse standaardtaal. De interviews brachten veel opzienbarende zaken aan het licht. Zo werd een kind met succes verborgen in een gierton. Een ander kind, waarvan de beide ouders in de oorlog omkwamen, overleefde de oorlog, maar kwam in 1950 om het leven tengevolge van een tragisch ongeval. Mooie, aangrijpende en emotionele verhalen met tal van feitjes. De projectgroep hoopt op 1 april 2010 het materiaal te hebben aangeboden aan de beheerder van de digitale kerncollectie Getuigenverhalen DANS. Ongetwijfeld gaan we nog meer horen en zien van dit project.

Aanvragen van een HPV-projectsubsidie We willen de aangesloten organisaties er op attenderen dat voor het aanvragen van een projectsubsidie een digitaal standaardformulier opvraagbaar is bij het secretariaat van het Historisch Platform Venray. Wanneer u van dat formulier gebruik maakt, wordt uw aanvraag in de eerstvolgende bestuursvergadering in behandeling genomen. Uitgangspunt bij de beoordeling van een aanvraag is op de allereerste plaats hoe de betreffende activiteit zich verhoudt tot de doelstellingen van het HPV. Het Platform stelt zich ten doel: het bevorderen van de kennis van en het stimuleren van de belangstelling voor de plaatselijke en de streekgeschiedenis, de volkscultuur en de cultuurhistorie van en voor de plaatselijke bevolking. Verder het bevorderen van het gezamenlijk werken aan activiteiten op dit terrein. De aanvrager hoeft niet gevestigd te zijn in de gemeente Venray, maar het project moet wel betrekking hebben op of in het belang zijn van de gemeente Venray. De HPV-subsidieverordening en een toelichting bij het aanvraagformulier zijn eveneens bij het secretariaat verkrijgbaar. [email protected]

Viering tweede lustrum Op maandag 23 november vond in gemeenschapshuis De Linde te Oirlo de driemaandelijkse algemene ledenvergadering van het HPV plaats. Deze had dit keer een feestelijk karakter vanwege de viering van het tweede lustrum van het HPV. Het grote aantal afgevaardigden van de 32 aangesloten organisaties werd verwelkomd met een muzikale hulde door het Oirlose dameskoor. Vervolgens gaf voorzitter Peter Teeuwen na een welkomstwoord van voorzitter Hay Rongen van de Stichting Ald Oeldere een terugblik op de afgelopen tien jaar. Met gepaste trots kon hij constateren dat het Historisch Platform Venray van meet af aan van zeer grote betekenis is geweest voor de cultuurhistorie in Venray. Diverse initiatieven werden ontplooid, de lidorganisaties werden financieel gesteund bij hun activiteiten, boeken werden uitgegeven, medewerking werd verleend bij manifestaties als De Waan en Rock my

Religion, RooyNet werd geïnitieerd en tal van andere zaken zouden genoemd kunnen worden. Het HPV is een zeer belangrijke en bindende factor geworden in het cultuurhistorische landschap binnen de gemeente Venray. Maar in zijn visie op de toekomst liet de voorzitter blijken dat er nog een aantal belangrijke zaken gerealiseerd dienen te worden. Zo is Venray dringend toe aan een Erfgoedhuis, waarin naast een museum plaats is voor een aantal organisaties die zich met hart en ziel inzetten voor het behoud van het gemeentelijke erfgoed.

Aandacht voor de liedjes van het Dameskoor Oirlo.

Voorzitter Peter Teeuwen houdt een pleidooi voor een Venrays Erfgoedhuis.

Een grote opkomst van de lidorganisaties van het HPV.

Wethouder Patrick van der Broeck spreekt de vergadering toe. (Foto’s: Jan Derikx) Het eerste exemplaar van de jubileum-dvd was voor Nel van Rijswijck-Martens.

Door een werkgroep was een jubileum-dvd samengesteld met als thema ‘de oudste’. Deze dvd biedt een uitgebreid overzicht van toch nog slechts een klein deel van de grote verzameling historisch waardevolle objecten, foto’s, filmpjes, e.d. waar Venray en de kerkdorpen zo rijk aan zijn. Opzienbarende archeologische vondsten als een gouden schijffibula, een Romeinse jachtbeker en een houten Romeinse waterput; beelden in de Grote Kerk van Venray; een foto uit 1872 van de heren van de Schaapscompagnie; een drinknap en zuigsteel uit die tijd; een bijzonder glas-inloodraam; een kasboek van het schoenmakersgilde uit de 17e eeuw; een gefilmde opname van ‘de hakkespits’, Venrays oudste dans; oude foto’s van het Leunse dorpscentrum, oude boerderijen en het Heids orkestje; een filmpje uit 1947 over een bijzondere doop in Castenray; de oudste grafsteen en oudste film van Venray; een geluidsopname

van een gedicht over verzetsstrijder Frans Michels uit Merselo; een interview over de Peelpioniers in Ysselsteyn; enz.; enz. En alles voorzien van relevante, ingesproken informatie. Het eerste exemplaar van de jubileum-dvd werd aangeboden aan de stuwende kracht achter Ald Oeldere mevrouw Nel van Rijswijck-Martens. Het tweede exemplaar was voor wethouder Patrick van der Broeck en vervolgens kregen ook alle bij het Platform aangesloten organisaties de dvd aangeboden. Wethouder van der Broeck nam de gelegenheid te baat om de vergadering toe te spreken. Hij maakte onder meer gewag van het feit dat volop gewerkt wordt aan een tweede poging om een groot Venrays museum te realiseren. De wethouder gaf aan trots te zijn op het Historisch Platform Venray, dat in de afgelopen tien jaar haar waarde voor het Venrayse culturele leven ruimschoots heeft aangetoond. En het zijn volgens de heer van der Broeck niet alleen ouderen die zich met cultuurhistorie bezig houden, maar ook jongeren, getuige een project over Venrays cultureel erfgoed op het Raayland College. Met een hapje en een drankje werd het feest in een gezellig samenzijn en onder dank aan Ald Oeldere voor de prima verzorging afgesloten.

Project Cultureel Erfgoed Raayland College Al enkele jaren vindt er in het Raayland College Venray voor de leerlingen van gymnasium 2 een projectweek plaats over de ‘Aspecten van Venrays cultureel erfgoed’. Ook dit jaar weer. Als inleiding verzorgde Jan Strijbos een gastles over wat cultureel erfgoed precies inhoudt. Aan de hand van een powerpointpresentatie maakten de leerlingen kennis met diverse aspecten van het Venrayse culturele erfgoed. In de loop van de volgende dagen werden de leerlingen door gemeentearchivaris Paul van Meegeren wegwijs gemaakt in het Gemeentearchief, vertelde Twan van Els op locatie over het St. Annacomplex, werd een bezoek gebracht aan het St. Servaascomplex met uitleg van de heer L. Dirkx, vertelde K. van Soest ter plekke over het busstation en gaf Joop Vorst de leerlingen stof tot nadenken bij de witte huizen en het Dingus-pand aan de Hoenderstraat. Ook kregen de leerlingen van een fotograaf een workshop over het fotograferen van monumenten en werd een bezoek gebracht aan de Petrusmolen in Venray. Aan de hand van een projectdraaiboek verwerkten de leerlingen hun bevindingen, waarbij ook gebruik werd gemaakt van internet (onder meer www.rooynet.nl) om zich te oriënteren op het cultureel erfgoed op lokaal, regionaal en nationaal niveau. Nadat alle opdrachten uitgevoerd en de onderzoeksvragen beantwoord waren, werden de gemaakte verslagen ingeleverd en vond op 27 november jl. in de aula van het Raayland College een afsluitende presentatie plaats. Daartoe behoorde ook een discussie met de verantwoordelijke wethouder. Bij de presentatie bleek dat de leerlingen zich prima hadden ingeleefd in de materie. Diverse panden en monumentale gebouwen in Venray werden kritisch onder de loep genomen en uiteindelijk werd een duidelijke keuze gemaakt: slopen of behouden. In de discussie met wethouder Hans Teunissen voerden de leerlingen allerlei steekhoudende argumenten aan om hun standpunt in deze te verdedigen. Daarbij was terdege rekening gehouden met onder meer de historische, maatschappelijke, architectonische en economische aspecten. Een zinvol en leerzaam project, waarbij de leerlingen zich bewust zijn geworden van de rijkdom aan en het belang van cultureel erfgoed.

De leerlingen van gymnasium 2A presenteren hun werkstuk.

Een groepje leerlingen in discussie met wethouder Hans Teunissen.

Schutterij ’t Zandakker Gilde St. Jan Venray zoekt nieuwe leden Schutterij ’t Zandakker Gilde Sint Jan Venray is een vereniging die je bij allerlei lokale activiteiten vaak kunt ontmoeten. Wat te denken van de intocht van Sint Nicolaas, de opbouw- en afbraak van de kerststal in Venray, het defilé van de Avondvierdaagse, de Licht- en Sacramentsprocessie enz.,enz. De schutterij is op zoek naar nieuwe leden, aangezien ook de vergrijzing haar intrede binnen de schutterij heeft gedaan. Het komend jaar zal voor de schutterij een bijzonder jaar worden. De vereniging krijgt in de gemeente gezelschap van een tweetal schuttersgilden: het Sint Willibrordusgilde uit Geijsteren en het Sint Antonius Abt Gilde uit Blitterswijck. Daarnaast zal het Oud Limburgs Schuttersfeest in de buurtgemeente Horst aan de Maas worden georganiseerd en dit biedt natuurlijk veel mogelijkheden op het gebied van de public relations van het schutters- en gildewezen. En 2010 wordt ook het jaar dat er een uitbreiding van maar liefst zes jeugdleden in uniform gaat meelopen. Enkele jaren geleden is de schutterij actief begonnen met het opleiden van nieuwe tamboers. Daarbij is gekozen voor een interne opleiding. De schutterij is nog altijd op zoek naar nieuwe personen die een interne opleiding tot tamboer willen gaan volgen. Ook personen, die al bekwaam zijn in het slagwerk, zijn van harte welkom. Wilt u meer informatie, neem dan contact op met de voorzitter van de drumband, Giel Krijnen via 0478-51 6336. Van oudsher heeft de schutterij tot taak om de gemeenschap te beschermen tegen invloeden van buitenaf, maar deze taak is in de loop der jaren overgenomen door het leger en de politie. De schutterij is teruggedrongen tot het uitdragen van het cultureel erfgoed. Alle basisscholen van de gemeente Venray zijn benaderd om actief deel te nemen aan het Kinjer-Oud Limburgs Schuttersfeest. Dit initiatief is gekomen vanuit de provincie Limburg en is bedoeld om leerlingen van groep 7 van het basisonderwijs te laten kennismaken met het schutters- en gildewezen. Ook zal in 2010 een begin worden gemaakt met de vorming van een jeugdgroep die frequent een activiteit gaat houden. Dit kan van alles zijn: een boswandeling, een film kijken of een dagje naar een pretpark. Het bestuur en leden van Schutterij ’t Zandakker Gilde Sint Jan uit Venray nodigen u van harte uit om kennis te komen maken met het schutters- en gildewezen. Elke zondagmorgen vanaf 10.30 uur is de schutterij aanwezig in het schuttersgebouw aan de Loonsedijk 5 te Merselo, maar u kunt natuurlijk ook informatie inwinnen via de voorzitter, Bernie van Lierop via 0478-510400 of via www.zandakker.nl

Glas-in-loodraam Grote Kerk Venray Voor de Stichting tot Behoud en Restauratie van de Beeldenschat Petrus’ Banden Kerk is het punt naderbij gekomen dat de definitieve opdracht gegeven kan worden tot vervaardiging van het glas-inloodraam in de Grote Kerk. Burgemeester Jos Waals heeft toegezegd dat de opbrengst van zijn afscheidsreceptie geschonken zal worden aan het raam, waardoor de financiering nagenoeg rond is. Het wachten is nu alleen nog op de bouwvergunning van de gemeente en de goedkeuring van het Bisdom. Inmiddels zijn er ook vergevorderde plannen voor een tweede glas-inloodraam met als onderwerp de wederopbouw van Venray na de verwoestingen in de oorlog. Daarnaast was het voor de Stichting al lang een wens om een afbeelding in de kerk te kunnen tonen van de patroonheilige van de kerk, te weten Petrus in de Banden. Er was wel een vaandel met een afbeelding van Petrus, waar hij in de boeien zit, dat echter in deplorabele toestand verkeerde. Mede dankzij een gift is deze afbeelding nu door het restauratieatelier in Maastricht gerestaureerd. Binnenkort zal dit vaandel in een vitrine in de kerk permanent tentoongesteld worden. (Zie foto.)

EXPOSITIE ‘DE STILLE GEDAANTEWISSELING’ Onder deze titel wordt van 2 december 2009 tot 6 januari 2010 een dubbeltentoonstelling gehouden in BiblioNu en de publiekshal van het gemeentehuis. Te zien zijn een aantal beelden uit de Venrayse veldkapellen en allerlei informatie over hun achtergronden. In museum ’t Freulekeshuus is in de vaste collectie een aantal originele antieke beelden te bezichtigen. In 1972 kreeg Piet Clephas de opdracht om eikenhouten kopiebeelden te snijden ter vervanging van een aantal vaak kostbare originelen, die in de Venrayse veldkapellen stonden. De oude beelden konden zo veiliggesteld worden, de meeste in museum ’t Freulekeshuus. Nadat in de jaren daarna de Stichting Kruisen en Kapellen in de gemeente Venray het een na het andere heiligenhuisje opknapte, kwamen de kopiebeelden de bedehuisjes bevolken. Twee jaren geleden startte de stichting een project, waardoor deze houten beelden vervangen kunnen worden door kunststof afgietsels, in de oorspronkelijke kleuren geschilderd. Met geldelijke steun van het Historisch Platform Venray en het museum kon het ene na het andere beeld vervangen worden. Het eerste was Antonius van Padua uit het verplaatste kapelletje aan de Stationsweg aan de beurt. Daarna volgden drie beelden uit Castenray; Rochus uit de kleine Veltumse kapel; Antonius van de Hiept en die van Merselo; een Anna-te-drieën uit dat dorp; Oda van de Hoenderstraat; een Maria uit Leunen en Sint-Jan van Merselo. De grote winst van het project is, dat de houten beelden veilig in het museum staan en dat de afgietsels in de veldkapellen door de beschildering in de natuurlijke kleuren een fraaie uitstraling hebben gekregen en daardoor een meerwaarde zijn geworden in de kapelletjes. Op de dubbeltentoonstelling is het resultaat van het in alle stilte uitgevoerde werk te bewonderen. Getoond worden een aantal kunststoffen beelden, enkele Clephasbeelden en in de publiekshal zelfs de antieke Antonius van de Hiept. Een aantal mallen en een ruw afgietsel geven een indruk van het handwerk dat is verricht. Foto’s, documentatie en verdere informatie vullen het geheel aan.

Oplevering website RooyNet met digitalisering Peel en Maas en genealogie Vrijdag 27 november 2009 was een belangrijke dag voor RooyNet met de definitieve oplevering van de website www.rooynet.nl. De oplevering vond plaats in Kunstencentrum Jerusalem te Venray. Na een welkomstwoord van de voorzitter van de Stuurgroep RooyNet, Arnoud Bruijns, gaf Peel en Maas-uitgever Christ van den Munckhof een korte historische terugblik over het reilen en zeilen van het weekblad. Vervolgens was het woord aan Wil van Ham van de Stichting CAI Venray. Hij gaf uitleg over de bekabeling van de gemeente, de nieuwe technologieën die hun intrede deden en de verkoop van het kabelnet aan Essent. Met de opbrengst werden tal van ictprojecten gesubsidieerd, waaronder RooyNet. Wethouder Twan Jansen sprak zijn waardering uit voor de inzet van zo velen voor de realisering van de website, die nu verrijkt werd met het genealogisch archief en het Peel en Maas archief. Het gebruik daarvan werd in een gezamenlijke inspanning geactiveerd door de wethouder, Christ van den Munckhof en Wil van Ham. Na een uitgebreide uitleg van projectleider Marcel van Eeuwijk over onder meer het gebruik van de zoekfunctie, kon gemeentearchivaris Paul van Meegeren met gepaste trots meedelen dat RooyNet met het digitale genealogisch archief een Limburgse primeur beleefde. Hij roemde daarbij twee vrijwilligers van het Gemeentearchief die de digitalisering hadden mogelijk gemaakt door liefst 39.000 afbeeldingen te scannen en te koppelen. Namens het Historisch Platform deed Pol Hustings hetzelfde met de vrijwilligers van de digi-groep. In de persoon van vrijwilliger Harrie Zegers werden symbolisch alle vrijwilligers in het zonnetje gezet.

Historisch Platform Venray 10 jaar jong!!!

Tijdens de algemene ledenvergadering op 23 november 2009 maakte Jan Derikx een foto van het bestuur van het Historisch Platform Venray. Staand v.l.n.r.: Gerrit Kateman; Charles de Vilder; Jan Strijbos; Ernest Raedts; Pol Hustings. Zittend v.l.n.r.: Jan Manders; Sjeng Smits; Peter Teeuwen; Maria van Dorst.

Het bestuur van het Historisch Platform Venray wenst iedereen een gezellig Sinterklaasfeest, een Zalig Kerstfeest en een in alle opzichten Gelukkig Nieuwjaar! Wilt u de Nieuwsbrief ook digitaal ontvangen, meld dit dan bij de redactie. Geef een eventuele wijziging van uw e-mailadres a.u.b. door aan de redactie. Hebt u een item of een mededeling voor de volgende Nieuwsbrief, geef dit dan even door aan de redactie. De volgende Nieuwsbrief verschijnt in maart 2010. Deze Nieuwsbrief is een uitgave van het Historisch Platform Venray. Voor informatie over deze Nieuwsbrief kunt u zich wenden tot de redactie. Redactie en samenstelling: Jan Strijbos, bestuurslid Communicatie en Voorlichting Castelostraat 32 5811 AP Castenray Tel.: 0478-571677, e-mail: [email protected]

Bestuursvergaderingen: Elke 2e dinsdag van de maand, van 09.00 tot 11.30 uur in het Erfgoedhuis, Warande 8, Sint Anna Venray. Agendapunten kunnen ingediend worden bij secretaris Jan Manders, [email protected] Ledenvergaderingen in 2010: maandag 8 maart; maandag 7 juni; maandag 30 augustus; maandag 29 november Locatie: De Kemphaan, Kennedyplein Venray Aanvang: 20.00 uur.