Wijkverpleegkundigen in sociale teams; spin in het web of vijfde wiel aan de wagen? Sonja Liefhebber, Movisie Cees Oprins, Vilans, In voor zorg!
Welke vragen leven er bij jullie?
Deze workshop • • • • • •
Feiten sociaal wijkteam Doelen samenwerkingsverbanden Wie zitten er in een sociaal wijkteam? Samenwerken in sociaal wijkteam Welke rol voor wijkverpleegkundige? Knelpunten in samenwerking
• Tips voor succesvolle samenwerking
Waarom ook alweer sociale wijkteams? • Door decentralisaties krijgt gemeente regie over sociaal domein • Vereenvoudiging en meer samenhang • Preventief en vroegtijdig ingrijpen • Deproblematiseren en de-etikettering • Tijdig licht en gericht ingrijpen
Doelen sociaal wijkteam: • Participatie van bewoners, sociale samenhang en onderlinge hulp in buurt of wijk bevorderen. • Integraal werken: alle levensgebieden; deze snel, licht, gericht en in samenhang oppakken. • Toegankelijke plek bieden waar alle bewoners in de wijk met hun vragen en ideeën terecht kunnen • Versterken eigen kracht en het ‘zelfoplossend vermogen’
• Voorzien in toegang tot specialistische vormen van ondersteuning. • Meer specialistische, duurdere hulp uit de tweede lijn terugdringen
Doelen in de praktijk
Bron: Sociale (wijk)teams in vogelvlucht. State of the art najaar 2014. Arum, van S. & Schoorl, R. Utrecht: 2015 Movisie
Modellen sociaal wijkteam Model A: Breed integraal team, waar alle hulpvragen van enkelvoudige tot meervoudige problematiek binnenkomen en opgepakt worden. Doelgroep zijn alle (wijk)bewoners.
Model C: Generalistisch (wijk)team als voorpost met daarachter domein specifieke teams, waar indien nodig naar doorverwezen kan worden.
Model B: Meerdere domein-/doelgroep specifieke teams die naast elkaar functioneren. D.m.v. intake wordt bepaald in welk team de vraag thuishoort.
Bron: Sociale wijkteams in ontwikkeling, VNG (juli 2013)
Modellen in de praktijk 50%
Model A, breed integraal team
45% 40%
Model B, meerdere domein/doelgroep-specifieke teams
35% 30%
Model C, generalistisch team
25% 20%
14% 44%
Anders, namelijk (32%)
15%
10% 5%
18%
18% 12%
Team voor multiproblematiek (Model D)
0%
Bron: Sociale (wijk)teams in vogelvlucht. State of the art najaar 2014. S. van Arum & R. Schoorl Utrecht: Movisie
Wie zitten er in een sociaal wijkteam? Gemeente
100% 90%
87%
82%
86%
80%
Welzijn en Maatschappelijke dienstverlening Zorg
70% 60%
54%
56%
50%
45%
40% 30%
36% 25%
20%
20% 10%
32%
13% 4%
26%
21% 12%
10% 9% 10%
Jeugdzorg
0%
Overig
Bron: Sociale (wijk)teams in vogelvlucht. State of the art najaar 2014. S. van Arum & R. Schoorl Utrecht: Movisie
Wanneer wijkverpleegkundige in sociaal wijkteam: 1. In ieder geval bij variant D: multiproblem 2. Wanneer mensen zorg of verpleging ontvangen 3. In wijken met veel mensen met een gezondheidsachterstand
Bron: Wijkverpleegkundige en sociale wijkteams, handreiking voor lokale invulling. ZonMW
Vier varianten: •
De wijkverpleegkundige op afstand; ze werkt samen met het sociale wijkteam op geleide van een individuele (complexe) casus.
• De wijkverpleegkundige participeert in het sociale wijkteam zonder kernlid te zijn; de samenwerking is gestructureerd en niet vrijblijvend. • De wijkverpleegkundige is kernlid van het sociale wijkteam; ze werkt op aansturing van de gemeente. • De wijkverpleegkundige is kernlid van het sociaal wijkteam; ze heeft een vrije rol met betrekking tot zorg en gezondheid. Bron: Wijkverpleegkundige en sociale wijkteams, handreiking voor lokale invulling. ZonMW
Wie bepaalt de relatie? kenmerken van de wijk
visie zorgaanbieder
RELATIE WV & SWT
opdracht sociaal wijkteam
criteria zorg verzeke-raar
Bron: Wijkverpleegkundige en sociale wijkteams, handreiking voor lokale invulling. ZonMW
Hoe kies je voor welke variant: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Kenmerken van de wijk Opdracht van het sociale wijkteam Mate van samenwerking Aanspreekpunt voor onderlinge consultatie Randvoorwaarde voor de praktische uitvoering Scholing Timing en organisatie
Bron: Wijkverpleegkundige en sociale wijkteams, handreiking voor lokale invulling. ZonMW
Samenwerken verpleegkundige en sociaal wijkteams
Welke knelpunten zien jullie? Ga even in groepjes zitten en schrijf de 4 belangrijkste knelpunten die jullie zien op
Welke knelpunten zijn denkbaar: 1. 2. 3. 4.
5. 6. 7. 8.
Verschillende belangen Onduidelijkheid over strategie/opdracht/missie Onduidelijkheid over structuur en werkprocessen Verschillende culturen met verschillende basiswaarden Voelt zich onvoldoende competent Beperkte faciliteiten Resultaten en effecten onduidelijk Verschillende financieringsstromen
Structuur
Cultuur
Mensen
+ Processen & +Leiderschap & + Competenties organisatie
basiswaarden
Strategie Scenario’s & architectuur
+
Strategie Scenario’s & architectuur
+ +
Strategie Scenario’s & architectuur
+
Mensen + Competenties Vaardigheden Mensen
+
+ Competenties
Vaardigheden
Structuur
Cultuur
Processen & organisatie
+Leiderschap & +
Processen & organisatie
Structuur
faciliteiten
+
basiswaarden
faciliteiten
effecten
& beheersing
Middelen Resultaten Weerstand + ICT, geld & + Producten & = Geen binding faciliteiten
effecten
faciliteiten
Cultuur
Mensen
+Leiderschap & basiswaarden
+ Competenties Vaardigheden
Cultuur
Mensen
basiswaarden
Vaardigheden
Structuur
Cultuur
Mensen
+Leiderschap & + Competenties basiswaarden
& visie
Middelen Resultaten Ongerustheid + ICT, geld & + Producten & = Geen
organisatie
Processen & organisatie
effecten
Middelen Resultaten Chaos ICT, geld & Producten & Geen besturing + + =
Vaardigheden
effecten
vaardigheden
Resultaten Frustratie + Producten & = Geen
+
effecten
Middelen
+ Processen & +Leiderschap & + Competenties +
Strategie Scenario’s & architectuur
Processen & organisatie
Structuur
Strategie Scenario’s & architectuur
Cultuur +Leiderschap & basiswaarden Structuur
Strategie Scenario’s & architectuur
Vaardigheden
Middelen Resultaten Verwarring + ICT, geld & + Producten & = Geen samenhang
ICT, geld & faciliteiten
voorzieningen
Nutteloosheid =Geen toegevoegde
+
waarde
Middelen Resultaten + ICT, geld & + Producten & = faciliteiten
effecten
Bron: www.123manage.nl
Tips voor een succesvolle samenwerking • • • • • • • •
Leer elkaar kennen Behoud de focus Zorg voor een heldere organisatie/ taakverdeling Zorg voor een systematische terugkoppeling Deel successen Faciliteer medewerkers. Zorg ervoor dat de randvoorwaarden op orde zijn Et cetera ………...
Bron: Samenwerken tussen zorg en welzijn: nu is de tijd. Jan willen van de Maat e.a. Movisie, 2014
Meer weten: Sonja Liefhebber, Movisie,
[email protected] Cees Oprins, In voor Zorg / Vilans
[email protected]