I. ALGEMEEN 1. DOEL Het doel van een ornithologische reis naar Tenerife is natuurlijk het waarnemen van de endemische soorten. Buiten het Canarisch paapje, dat alleen voorkomt op Fuerteventura, komen al de endemische soorten van de Canarische eilanden voor op Tenerife. Achteraf gezien was het waarnemen van de Bolles laurierduif, Madeira gierzwaluw, Berthelots pieper, Canarische tjiftjaf, Tenerifegoudhaan, Blauwe vink en Kanarie geen enkel probleem. Alleen voor de Laurierduif is enig geduld en wat geluk met het weer nodig, deze soort is naar verluidt veel algemener op Gomera en La Palma. WIJ KONDEN OP TWEE DAGEN TIJD AL DE ENDEMEN VAN TENERIFE WAARNEMEN. Met het oog op het waarnemen van soorten als Kleine pijlstormvogel, Bulwers stormvogel en wie weet nog meer van dit moois hadden we ons ook voorgenomen de boottocht naar Gomera en El Hierro te maken. Verwacht op Tenerife geen grote aantallen vogels, er komen vrij weinig soorten voor en zelfs de aantallen vallen nogal tegen. De eerste dag van ons bezoek hadden we 12 soorten vogels kunnen waarnemen maar er waren wel zes nieuwe soorten bij.
2. INHOUD I. II. III. IV. V.
Algemeen Bezochte gebieden Dagverslagen Soortenlijst Streeplijst per dag
Blz. 1 Blz. 3 Blz. 6 Blz. 14 Blz. 17
3. ALGEMENE INLICHTINGEN We logeerden in het Aparthotel Parque Don Jose te Las Galettas (Costa del Silencio, zuid Tenerife) dit is één van de goedkoopste aanbiedingen van Neckermann voor Tenerife. Het bestaat uit een reeks van kleine appartementen (drie boven elkaar) met kitchenette, koelkast, aparte slaapkamers, bad, douche, toilet en voorzien van een balkon. Al de appartementen staan rond een groot zeezwembad, in het hoofdgebouw bevindt zich het restaurant waar alle maaltijden worden gegeven in buffetvorm. Ontbijt van 7 tot 10 uur en avondeten van 19 tot 21.30 uur. Wij vonden het een uitstekende uitvalsbasis om Tenerife te bezoeken, de maaltijden waren uitstekend en er is voldoende afwisseling, het enige nadeel van gans het complex is dat er ‘s avond en ‘s nachts nogal wat lawaai van feestende medereizigers kan zijn. De meeste mensen komen naar hier om tijdens de dag te zonnen en ‘s avonds te feesten natuurlijk, vogelkijkers vonden ze maar een raar ras. Wij boekten onze reis bij Neckermann Herentals, voor een verblijf op basis van half pension van 14/08 tot 21/08/98 betaalden we 26.950 BEF per persoon. Bij de haven van La Galletas is een klein toeristisch informatie bureau (aan de lokale vismarkt bij een antiek kanon) waar men heel wat gegevens over de eilanden kan krijgen, het kaartje in bijlage is daar te verkrijgen. AUTO : vogelskijken op Tenerife zonder auto kan men gewoon vergeten, we huurden een Ford KA via Neckermann voor een week van 14/8 tot 21/08 dit voor 6390 BEF, dit bleek een vergissing te zijn daar we ter plaatse nogmaals voor drie dagen een Ford KA (er reden ontelbare KA’s rond) huurden voor 11.000 Pst (ongeveer 2.710 BEF). Per dag komt dit ongeveer overéén. GELD : tijdens onze reis stond de Peseta ongeveer 0.247 BEF, we hadden in België enige Peseta’s gekocht teneinde de eerste dagen door te komen. Op vele plaatsen kan men betalen met VISA en via de bankautomaten die wijd verspreid staan kan men gemakkelijk geld opvragen met onze gewone Bankkaart of Visa kaart. BOOTTOCHTEN : zoals in de inleiding al aangehaald hadden we twee boottochten op ons programma staan, soorten als Kleine pijlstormvogel en Bulwers stormvogel stonden hoog op mijn verlanglijst. Gomera : we vaarden met firma “Lineas Fred Olson” naar Gomera, de overtocht duurt ongeveer 1.30 u - Vertrek uit Los Cristianos (Tenerife) Iedere dag 9 uur 12.30 uur (niet de woensdag)
Canarische Eilanden / augustus 1998
16 uur
20 uur
Blz. 1
- Vertrek uit San Sebastian (Gomera) Iedere dag 7 uur 10.45 uur
14.15 uur (niet op woensdag)
18 uur
We vertrokken uit Los Cristianos om 9 uur en keerden met de laatste boot terug uit Gomera, deze overtocht kan zeker worden aangeraden, Gomera is knap en de kans op het waarnemen van Laurierduif is er veel groter dan op Tenerife. We betaalden voor het overzetten van de auto met drie passagiers heen en terug 14.580 Pst, om een idee te geven een overtocht voor één passagier heen en terug kost 3.890 Pst. Meer informatie kan men vinden op internet op het URL adres http://www.fredolsen.es Reserveren kan men op het e-mail adres
[email protected] El Hierro : deze boottocht deed ik alleen, de hoop op het waarnemen van speciale soorten was erg groot maar alles bij elkaar viel het erg tegen, het laatste anderhalf uur van de dag (tussen Gomera en Tenerife) zag ik de meeste vogels. De ferry van de firma Transmediterranea vaart van Los Cristianos via Gomera naar El Hierro en terug. - Vertrek uit Los Cristianos (Tenerife) Dinsdag / donderdag / zaterdag en zondag
8.45 uur
- Vertrek uit Valverde (El Hierro) Dinsdag / donderdag en zaterdag Zondag
14.45 uur 16.30 uur
Aankomst Valverde 14uur. Aankomst Los Cristianos ongeveer 19.30 uur
De overtocht heen en terug voor een passagier kost 4.840 Pts, men moet wel de nadruk leggen dat je dezelfde dag heen en terug wil varen, blijkbaar is men dit niet gewoon. Op de boot kan men drank en sandwiches kopen aan redelijke prijzen. WEER : de temperatuur in augustus zou gemiddeld ongeveer 25°C zijn, wij hadden de indruk dat de temperaturen in zuid Tenerife veel hoger lagen, in de loop van de namiddag kregen we bijna steeds vrij veel wind. ‘s Avonds en ‘s nachts was het redelijk koel, we hadden op de kamer geen klimaatregeling maar door het afkoelen bleek dit niet echt nodig te zijn. ‘s Morgens was het licht rond 7.15 uur en ‘s avond donker rond 20.15 à 20.30 uur. Eigenaardig is wel dat er op bepaalde plaatsen steeds erg veel wind aanwezig is, de omgeving van El Medano is zo een gekende plaats. Dit is dan ook een paradijs voor surfers die hier dan ook massaal aanwezig zijn. Tussen 600 m en 1.700 m is er een gebied met temperatuursinversie gevormd door de koele zeelucht. Waar bergen in deze zone stijgen wordt er regelmatig een wolkenbank gevormd. Dit komt meestal voor op de noordkant van de eilanden waar de overheersende winden bergopwaarts uitwijken. Met als gevolg dat noord Tenerife en Gomera veel druiliger en koeler zijn dan het zuiden. In deze zone liggen de laurierbossen die erg veel water krijgen via condens, als deze bewolking en winden aanwezig zijn is het zoeken naar de laurierduiven niet eenvoudig. Op Gomera was een plaats gemaakt waar men in de vochtige wind kon staan, het leek warempel hetzelfde effect te hebben als in een gigantische koelkast te staan.
4. GEBRUIKTE KAARTEN. - Mapa turistico Islas Canarias Firestone Schaal 1/150.000 - Canary Islands Globetrotter Schaal 1/100.000 tot 1/200.000 De eerste kaart leek mij erg verouderd, maar ook op Tenerife vonden we geen recenter kaart van Firestone. De kaart van Globetrotter was erg duur (460 BEF) en veel minder gedetailleerd dan de Firestone kaart. Met de twee kaarten samen konden we goed ons plan trekken. Op Tenerife zelf vonden we slechts de laatste dag in Ten Bel een kaart die up to date was jammer genoeg heb ik de kenmerken van deze kaart niet opgeschreven, het was in ieder geval een Duitse uitgave. Michelin zou ook een kaart hebben van de Canarische eilanden maar deze is zo goed als onvindbaar.
5. GERAADPLEEGDE VERSLAGEN EN BOEKEN. Verslagen Ornithologische reis CANARISCHE EILANDEN van 9/8 t/m 23/8/1992 Ornithologisch reisverslag vd Canarische eilanden van 24/12 t/m 2/01/1993 Birding in the Canary Islands (Birding World 1996 Blz. 228 t/m 241)
Canarische Eilanden / augustus 1998
Dirk Colin David Van den Schoor Tony Clarke & David Collins
Blz. 2
Boeken Finding Birds in THE CANARY ISLANDS A Birdwatchers’ Guide to THE CANARY ISLANDS
Dave Gosney Tony Clarke & David Collins
Vooral het laatste boekje van Tony Clarke werd door ons veelvuldig gebruikt, het geeft een enorm aanbod van informatie voor al de eilanden. Het boekje (110 blz.) heeft een lijst met al de vogels die al werden gezien op de eilanden met een korte uitleg ivm voorkomen en status. De teksten voor het vinden van de plaatsen zijn erg gedetailleerd en correct, enig nadeel is dat de tekeningen niet altijd even duidelijk zijn. Tony is te bereiken via zijn E-mail adres :
[email protected] EEN AANRADER VOOR IEDEREEN DIE DE CANARISCHE EILANDEN WIL BEZOEKEN. Het boekje van Dave Gosney geeft veel minder informatie maar de belangrijkste plaatsen staan vermeld en de kaartjes zijn veel meer gedetailleerd, een combinatie van de twee boekjes is dus ideaal.
II. BEZOCHTE GEBIEDEN ONZE GANSE REIS WAS GEBASEERD OP DE BOEKEN “A BIRDWATCHERS’ GUIDE TO THE CANARY ISLANDS” VAN TONY CLARKE EN IN MINDER MATE “FINDING BIRDS IN THE CANARY ISLANDS” VAN DAVE GOSNEY. DE HIERONDER VERMELDE PLAATSEN ZIJN DAN OOK UITERST GEDETAILLEERD BESCHREVEN IN DEZE BOEKJES. IK VOND HET DAN OOK NIET NODIG OM VAN AL DEZE PLAATSEN EEN BESCHRIJVING EN EEN TEKENING OP TE NEMEN IN DIT VERSLAG. WEL HEB IK, WAAR NODIG ENIGE UITLEG EN DE VOORNAAMSTE WAARNEMINGEN VERMELD.
A. ZUID TENERIFE A 1. PUNTA DE LA RASCA (Blz. 22 in het boekje van Tony Clarke) VUURTOREN EN RESERVOIR (Roquito del Fraile) Daar dit gebied erg dicht lag bij onze verblijfplaats in Las Galletas hebben we het dan ook verschillende keren bezocht. Rij van Las Galletas richting Guaza, juist voorbij het “REPSOL” tankstation is een bananenplantage, draai voorbij de plantage links een landweg in. Parkeer Uw wagen voorbij de plantage of rij iets verder rechts tot aan een vrij groot onbewoond huis met een schuur, dit stuk van de weg kan afgesloten worden met een ketting!. In het boekje van Tony Clarke staat deze plaats beschreven als “Old Barn with yellowish roof”, van hieruit ligt een asfaltweg tot aan de vuurtoren die een half uur wandelen verder ligt. Op weg naar de vuurtoren ziet men links vrij vlug enkele erg verwaarloosde hutten (waarvan één met een opvallend kruis op) in de omgeving van een bananenplantage en enkele tuintjes. Hierachter ligt het reservoir Roquito del Fraile omgeven door een betonen afsluiting met grote ronde gaten in. Deze zijn groot genoeg om het reservoir goed te kunnen bekijken met de telescoop. Belangrijkste waarnemingen: Vuurtoren: Kuhls pijlstormvogel, Stormvogeltje, Kleine zilverreiger en Regenwulp. Reservoir en onderweg: Kleine zilverreiger, Blauwe reiger, Lepelaar, Torenvalk, Meerkoet, Kleine plevier, Kleine strandloper, Tureluur, Oeverloper, Turkse tortel, Hop, Berthelots pieper, Grote gele kwikstaart, Brilgrasmus en Klapekster. A 2. LAGUNE BIJ EL MEDANO (Blz. 17) Werd door ons slechts twee keer bezocht op ongunstige momenten van de dag, de kans op het waarnemen van steltlopers zal ‘s morgens veel groter zijn. Tijdens de dag worden ze constant verstoord, wij konden er alleen een drietal Drieteenstrandlopers waarnemen. Opmerkelijk is wel dat er hier steeds een sterke en onaangename wind is. A 3. RESERVOIRS BIJ GUARGACHO (Blz. 20) Eén van de problemen voor het vinden van de plaatsen op Tenerife is dat de meeste kleinere plaatsen als Guaza en Guargacho niet staan aangeduid op de kaarten maar ook niet als men deze dorpen komt inrijden. Het duurde dan ook enige tijd voor we deze plaats vonden. Dam één recht tegenover het kerkje had enig water en er zaten dan ook steevast twee Kleine zilverreigers. De GOLF DEL SUR en de AMARILLA GOLF werden niet door ons bezocht, ook hier is het aangeraden ‘s morgens vroeg op stap te gaan.
Canarische Eilanden / augustus 1998
Blz. 3
B. NOORD WEST TENERIFE B 1. PLASSEN BIJ ERJOS (Blz. 24) Komende van Santiago del Teide stijgt de baan naar Puerto de Erjos (tot 1117 m).om nadien te dalen naar het restaurant Fleitas die gelegen is juist achter de afslag naar Los Llanos. Ongeveer een km verder is er kruispunt, rechts is er een verharde baan met een bushalte (met bushokje) en links een onverharde weg schuin naar beneden. Volg deze landweg (voorbij enkele huizen) tot het einde, hier zijn enkele plassen de “Erjos Ponds” genaamd. De enige waarneming van betekenis waren een tiental Waterhoentjes. B 2. MONTE DEL AGUA (LAURIERBOSSEN BIJ ERJOS, Blz. 25) Dit is één van de bekendste plaatsen (staat ook vermeld in het boekje van Gosney) voor het waarnemen van de Bolles laurierduif (een quasi zekere waarneming) en in minder mate de Laurierduif. Ongeveer tweehonderd meter voorbij de afslag naar de Erjos Ponds is er naar links een landweg, deze ligt juist voor de “Casa forestal” en het verkeersbord met aanduiding “ERJOS”, wij reden deze landweg enkele honderden meter in, parkeerden de wagen en wandelden verder (eerst door een open vallei daarna door het dicht laurierbos) tot men rechts de wereldberoemde rots (met regenmeter op) tegenkomt. Deze rots is werkelijk niet te missen, het is wel een klein uur wandelen. Van hieruit loopt ook een wandelweg naar Las Morades (staat goed aangeduid), volg deze wandelweg en een 50-tal meter verder (onder bovenvermelde rots) is een nieuwe rots van waarop men een er goed overzicht heeft over de vallei met de laurierbossen. Hier zagen we 20 à 25 Bolles laurierduiven. Een plaats die niet beschreven staat in de twee boekjes leverde onze eerste Laurierduif op. Op de heenweg naar de hierboven vermelde plaats komt men na enkele honderden meter in het laurierbos, aan de twee scherpe bocht naar links loopt er een kleiner pad rechtdoor. Enkele tientallen meter verder heeft men een erg knap zicht over de volledige vallei. Belangrijkste waarnemingen: Buizerd, Bolles laurierduif, Laurierduif, Canarische tjiftjaf en Tenerife goudhaan.
C. NOORD TENERIFE PICKNICK PLAATS CHANAJIGA (Blz. 29) Volgens Tony Clarke is dit de beste plaats op Tenerife voor het waarnemen van de twee endemische duiven, deze picknickplaats is niet te vinden zonder de beschrijving van Tony Clarke daarom alleen al zou men het boekje moeten kopen. Het heeft dit voordeel ten opzichte van Erjos dat men hier geen wandeling van een uur moet maken. De picknick plaats ligt aan de rand van een reeks valleien met laurierbossen, juist voorbij de picknick plaats is er een voetbalveld waar we onze auto parkeerden en verder wandelden op zoek naar een punt waar we een goed overzicht hadden over één van de valleien. Iets verder aan de Mirador de Sergio had ik een enig mooie waarneming van een Laurierduif die boven mijn hoofd vloog. Belangrijkste waarnemingen: Sperwer, Buizerd, Bolles laurierduif, Laurierduif, Canarische tjiftjaf en Vink.
D. NOORD OOST TENERIFE ANAGA SCHIEREILAND EN MIRADOR PICO DE INGLES. (Blz.31) Op de baan van El Bailadero richting Faro de Anaga hielden we een tweetal haltes op zoek naar de Bolles laurierduif, daar we alles behalve goed weer hadden was dit niet evident, alleen Marleen zag twee Bolles. Onze kaarten lieten ons hier in de steek, alleen door de beschrijving van Tony Clarke konden we de beschreven plaatsen als El Pijaral, Parque Forestal vinden. De PICO DE INGLES is een erg gekend uitkijkpunt, het ligt ongeveer 10.5 km van El Bailadero richting La Ortava en staat goed aangegeven vanaf de hoofdbaan. Enkele honderden meter voor de mirador is er zelfs een authentiek café restaurant dat een bezoekje waard is. Voor het pad naar het uitkijkpunt ligt er links een klein gebouwtje, hier vertrekt een wandelpad door het laurierbos, als men ver genoeg wandelt, komt men bij een rots die naar verluid een erg goed uitzichtpunt zou zijn voor het waarnemen van de Bolles laurierduiven. Deze rots kan men zien liggen vanaf Pico de Ingles. Belangrijkste waarnemingen: Bolles laurierduif, Madeira gierzwaluw, Grote gele Kwikstaart, Kleine zwartkop, Canarische tjiftjaf, Tenerifegoudhaan en Vink.
Canarische Eilanden / augustus 1998
Blz. 4
E. CENTRAAL TENERIFE OMGEVING VILAFLOR E1, E2 en E3 (Blz. 38) De drie hieronder beschreven plaatsen liggen tussen Vilaflor en Boca de Tauce die ligt aan de rand van het nationaal park Las Canadas del Teide. De baan loopt door hellingen met pijnbossen en zijn bij de vogelkijkers erg gekend als waarnemingsplaats voor de Blauwe vink. E 1. MIRADOR LOS PINOS Ongeveer 2 km voorbij Vilaflor is er rechts van de baan een parkeerplaats met als blikvanger een enorme dennenboom, aan de overkant van de weg ligt een Casa Forestal en iets terug een tweede gigantische boom. In de omgeving van de Casa Forestal zijn er een tweetal drinkplaatsen voor de vogels aangelegd. Hier zagen we onze eerste Blauwe vinken. E 2 DE LEKKENDE PIJP (The leaking pipe) Ongeveer 9.6 km van Vilaflor liggen rechts van de weg twee kleine ruïnes, er staan tevens twee opvallende borden met als opschrift “Respetemos La Naturaleza” en “Peligro de Incendio”. Enkele tientallen meter verder ligt in een scherpe bocht naar links een brug over een kloof. Parkeer aan de ruïnes, recht tegenover de ruïnes loopt een pad naar beneden, iets verder ziet men rechts in de kloof een metalen waterleidingsbuis lopen die blijkbaar regelmatig lekt. Toen wij er waren stond er zelfs een emmer onder en tal van vogels kwamen hier drinken en een bad nemen, een niet te missen plaats. E 3. PICKNICK PLAATS LAS LAJAS Deze grote picknick plaats ligt 10.8 km van Vilaflor aan de linkerkant van de weg, het bestaat uit een bar restaurant en er staan tal van picknicktafels en gemetselde barbecues waar de plaatselijke bevolking tijdens hun vrije tijd uitgebreid komt eten. Deze plaats is vrij opvallend en kan niet gemist worden, het is één van de bekendste plaatsen voor het waarnemen van de Blauwe vink, wij konden ze hier niet vinden. Belangrijkste waarnemingen voor de drie plaatsen: Zomertortel, Madeira gierzwaluw, Vale gierzwaluw, Grote bonte specht, Canarische tjiftjaf, Tenerifegoudhaan, Pimpelmees, Blauwe vink en Kanarie. E 4. OMGEVING EL PORTILLO (Blz. 39) Komende van El Portilo (enkele gebouwen waaronder een bar restaurant, gelegen aan het kruispunt) is ongeveer 200 meter richting de Teide een bezoekerscentrum voor het nationaal park “Centro de Visitantes El Portillo” het zou iedere dag open zijn van 9.15 tot 16 uur. Toen wij er waren was het waarschijnlijk naar aanleiding van de bosbranden gesloten. In de onmiddellijke omgeving van het bezoekerscentrum is een botanische tuin waar we verschillende Kanaries en Blauwe vinken konden waarnemen. Opmerkelijk was dat er hier tal van hagedissen rondliepen, ze kwamen zelfs eten uit de handen van de mensen.
GOMERA Op Gomera bezochten we de twee meest gekende plaatsen voor het waarnemen van de Laurierduiven. Rij vanuit San Sebastian de la Gomera richting Hermigua, volg deze baan ongeveer 14 km na enkele tunnels ligt er rechts een bar restaurant La Carbonera (de parking van deze bar kan goed zijn voor Laurierduif, maar door de werken die aan de gang waren was de bar gesloten en konden we hier zelfs niet stoppen) een kilometer verder is er links een baantje naar Monte El Cedo. Zet uw kilometerteller op nul en rij hier in, iedere halte langs deze baan kan goed zijn maar het is aangeraden zeker te stoppen na 4.3 km aan de Mirador de El Rejo en een km verder de Mirador de El Bailadero. Van deze mirador kan men een wandeling maken naar Bosque de Tejos, hier zagen we een twintigtal Kanaries en een drietal ongedetermineerde duiven. Belangrijkste waarnemingen: Op de boot: Kuhls pijlstormvogel, Kleine pijlstormvogel Op Gomera: Buizerd, Madeira gierzwaluw, Zwartkop, Raaf en Kanarie
Canarische Eilanden / augustus 1998
Blz. 5
III. DAGVERSLAGEN VRIJDAG 14 AUGUSTUS
W
e vertrokken uit Zaventem rond 15.40 en kwamen in Tenerife rond 20 uur Belgische tijd aan, nadat we ons uurwerk een uur hadden terug gezet en we onze auto gingen afhalen bij Orlando cars reden we richting Las Galletas waar we niet zonder enige moeite het Aparthotel Don Jose vonden. Aan de hoofdingang stond niets aangeduid zodat we het verschillende keren moesten vragen voor we het hotel vonden. Tijd om onze bagage binnen te dragen, ons een beetje op te frissen en we konden gaan eten wat meteen de dag afsloot daar het al rond 20.30 donker werd.
ZATERDAG 15 AUGUSTUS Weer: zon en warm, tegen de avond meer wind. Bezochte gebieden: OMGEVING VILAFLOR - OMGEVING ERJOS
N
a een uitgebreid en erg lekker ontbijt gingen we in de omgeving van het hotel de nodige inkopen doen teneinde niet om te komen van honger en dorst de rest van de dag. Rond 9 uur vertrokken we dan op zoek naar nieuwe soorten. Via de autosnelweg reden we naar de C-822 om daar na de TF 5112 te nemen richting Arona en Vilaflor. Juist voorbij Arona hielden we een eerste halte (km-paal 2) in de omgeving van een waterreservoir waar tal van gierzwaluwen boven vlogen. Het bleken zoals min of meer verwacht MADEIRA GIERZWALUWEN te zijn, in ieder geval al de vogels die dicht genoeg kwamen hadden geen witte keel en leken van op afstand meer op zwaluwen dan op gierzwaluwen. Terwijl we de Madeira gierzwaluwen goed probeerden te bekijken konden we een tweetal piepers, die met alle middelen onze aandacht probeerden te trekken als BERTHELOTS PIEPERS determineren, verder zagen we hier ook een Torenvalk. De eerste halte bracht twee nieuwe soorten op, niet slecht zou ik zo denken. De volgende halte hielden we twee km voorbij Vilaflor aan de Mirador Los Pinos, rechts van de weg is een parkeerplaats met als blikvanger een opvallend grote dennenboom. Aan de overkant van de weg staat een gelijkaardige boom naast een boswachtershuis hier “Casa Forestal” genoemd. In de omgeving van de parking stonden er naar onze smaak te veel mensen zodat we besloten eens te gaan kijken aan de andere kant van de weg, bij de Casa Forestal zijn er een tweetal plaatsen waar de vogels kunnen drinken. Het bleek geen slechte keuze te zijn, toen we de trappen omhoog wandelden wemelde het van de vogels we wisten warempel niet waar eerst te kijken. Een vrouwtje BLAUWE VINK enkele meter voor onze voeten, verschillende Pimpelmezen in de struiken en luid roepende Grote bonte spechten. Verder hoorden we en zagen we ook verschillende CANARISCHE TJIFTJAFS, kwamen enkele Zomertortels drinken en Marleen vond één TENERIFEGOUDHAAN die juist een bad had genomen. De beste halte van de dag moest nog komen, aan de plaats die bij de twichers gekend is als “the leaking pipe” hielden we een uitgebreide halte toen bleek dat hier talloze vogels kwamen drinken en een bad nemen. Na enig zoeken vonden we de plaats waar de waterleiding lekt (vrij dicht tegen de baan), onder het lek staat een emmer om het de vogels gemakkelijk te maken. We zetten ons neer in de omgeving waarna we de vogels onder ideale omstandigheden konden zien, het talrijkst waren de Canarische tjiftjafs, maar we konden ook verschillende Grote bonte spechten, Pimpelmezen en Blauwe vinken van erg dicht bij gadeslaan. De waarnemingen hier waren ongetwijfeld twee vrouwtjes en een mannetje KANARIE die zich erg mooi lieten bekijken. Ook vlogen er erg veel Madeira gierzwaluwen over de vallei. Rond twaalf uur kwamen we dan aan de picknick plaats “Las Lajas” een plaats die bekend staat als de beste plaats van de wereld voor het waarnemen van de Blauwe vink. Gelukkig hadden we deze vogels op de twee vorige plaatsen kunnen waarnemen want het was hier opvallend kalm, geen Blauwe of andere vinken te zien. De waarnemingen hier vielen nogal tegen, ik noteerde enkele Grote bonte spechten en verschillende Pimpelmezen. Ook hier vlogen er erg veel gierzwaluwen in de lucht rond nu konden we goed zien dat de Madeira gierzwaluwen veel kleiner zijn van de Vale gierzwaluwen maar ze moeten natuurlijk wel willen samen vliegen. Na een broodje met een frisse pint (Marleen had toch wel een Heineken besteld zeker!) reden we richting Erjos. Het was de bedoeling dat we de plaats gingen verkennen zodat we er morgen zonder veel problemen konden naar toe rijden in de hoop er de twee endemische duiven te kunnen waarnemen.
Canarische Eilanden / augustus 1998
Blz. 6
We reden via de C823 gedeeltelijk door het Parque Nacional de Las Canadas de Teide waar we een korte halte hielden. Hier hadden we een prachtig zicht op de vulkanen Pico de Teide (3718 m) en zijn kleiner broertje Pico Viejo van 3105 m. Een indrukwekkend vlak landschap (ongeveer op 2000 m) bestaande uit enorme lavavelden van verschillende kleuren bekroond met twee vulkanen die er torenhoog uitsteken, meer dan indrukwekkend. Knap om zien waren de restanten van twee flank kraters op de Pico Viejo die eind 1700 de streek onveilig maakten. Daar we toch in de omgeving langs kwamen besloten we ook eens de “Erjos ponds” met een bezoekje te vereren, deze plassen liggen enkele honderden meter voor de afslag naar de laurierbossen. Met de beschrijving van Tony Clarke in de hand vonden we ook deze plaats zonder problemen. De enige vogels die we hier konden waarnemen waren een tiental Waterhoentjes, dit is dan ook één van de weinige plaatsen op Tenerife waar deze vogel broedt. Ook de landweg naar de laurierbossen vonden we zonder veel moeite zodat we rond 15 uur er stilletjes aan konden denken om terug richting Las Galletas te rijden. Toen ik ‘s avond de streeplijst had ingevuld kwam ik tot de ontstellende vaststelling dat we in de ganse dag slechts 12 soorten vogels hadden waargenomen waaronder wel zes nieuwe soorten!
ZONDAG 16 AUGUSTUS Weer : zon, in de namiddag op weg naar de Teide nogal wat bewolking later terug zon. Bezochte gebieden : OMGEVING ERJOS
V
andaag stonden we om 6.45 uur op om rond 7 uur te kunnen gaan eten (ontbijt van 7 tot 10 uur) waarna we rond 8.30 uur vertrokken richting Erjos. Op tijd wegrijden is en blijft tijdens een familie reis toch steeds een probleem. Na ongeveer een uur rijden kwamen we in Erjos, tijd om de wandelschoenen aan te trekken en het was reeds 9.45 uur voor we de wandeling naar de fameuze rots met regenmeter konden aanvatten. Onderweg was er weinig beweging wat me wel verwonderde en tevens nogal verontrustte, we waren toch niet te laat zeker? Toch noteerde ik Vink en Merel als nieuwe soorten voor de reis. We hoorden ook regelmatig Canarische tjiftjafs en Tenerifegoudhaan maar deze vogels waren erg moeilijk te vinden in de dichte laurierbossen. Na ongeveer 50 minuten wandelen kwam ik in de omgeving van de rots waar ik mijn eerste BOLLES LAURIERDUIF die over de weg vloog kon noteren. We bleven aan de rots met de watermeter of de rots er onder (die me toch een betere uitkijkplaats leek) tot ongeveer 12 uur. In dit uur noteerde ik 11 Bolles laurierduiven, opvallend was dat ze meestal in koppels vlogen. Van die elf vogels konden we er slechts één erg goed bekijken, de andere vlogen ofwel te dicht voorbij (waarbij er zelfs soms geen tijd was om de verrekijker te grijpen) ofwel vlogen ze te ver maar was determinatie wel mogelijk. Ook konden we hier een Buizerd aan onze lijst toevoegen. Van 12 tot ongeveer 13 uur deden we dan een wandeling richting Las Morades, ook langs dit pad hadden we regelmatig prachtige vergezichten over de vallei maar toch konden we slechts een drietal keer een Bolles laurierduif waarnemen. Verder noteerde ik tijdens deze wandeling Roodborst (werd het eerst gezien door onze Bes) en Kleine zwartkop. Terug aan de rots verzorgden we onze voeten waarna we rond 13.30 uur besloten om terug te stappen naar de auto daar er het laatste uur bijna geen enkele Bolles laurierduif meer werd waargenomen, het stond al min of meer vast dat ik één van de volgende dagen erg vroeg in de morgen zou terug keren daar we dachten dat de kans op het waarnemen van een Laurierduif dan veel groter zou zijn. In het totaal konden we van 11 uur tot 13.30 uur een 20 à 25 Bolles laurierduiven waarnemen. We wandelden op ons gemak terug naar de auto zonder iets speciaals te zien, blijkbaar nemen ook de vogels een siësta. Juist aan het begin van het laurierbos (aan de tweede scherpe bocht naar links, op de heenweg) is er nog een uitkijkpunt over de vallei. Het was ondertussen al 14.30 uur en we besloten hier enige tijd naar vogels te kijken, niet te lang want we stonden in volle zon. Er vlogen enkele Vale gierzwaluwen rond maar toen we een duif boven ons hoofd hoorden wegvliegen (dwars over de vallei) bleek het warempel een LAURIERDUIF te zijn die we schitterend konden bekijken. Toen ondergetekende even later zijn opgekropte frustraties liet ontsnappen door middel van een (h)oerkreet was Marleen erg verontwaardigd daar ze dacht dat ik van de rots in de fameuze vallei viel. In twee dagen hadden we al de endemische soorten van Tenerife kunnen waarnemen, de reis kon werkelijk niet beter beginnen men moet niet mooi zijn om geluk te hebben al zeg ik het zelf. Het waarnemen van de Laurierduif op Tenerife is niet zo vanzelfsprekend, Dave Gosney zag bij Erjos in augustus 1994 slecht 3 Laurierduiven op 100 Bolles laurierduiven en men moet ook nog geluk hebben met het weer. De wolken die
Canarische Eilanden / augustus 1998
Blz. 7
erg regelmatig met grote snelheden door de valleien jagen kan het waarnemen van vogels quasi onmogelijk maken. Het zijn juist deze wolken die via condens zorgen dat er water genoeg aanwezig is voor deze speciale bossen. Opmerkelijk is dat de Laurierduif, die op Gomera en La Palma veel talrijker is, slechts in 1975 werd ontdekt op Tenerife. De totale populatie van de Bolles laurierduif (Tenerife, Gomera, La Palma en El Hierro) wordt geschat op 1200 à 1300 vogels, de populatie van de Laurierduif (Tenerife, La Gomera en La Palma) wordt geschat op 1200 à 1480 vogels (Emmerson 1985). Toen we rond 15 uur aan de auto kwamen besloten we voor de rest van de dag te toeristen, We reden eerst naar Icod de Los Vinos waar we een bezoek brachten aan één van de Drakenbomen die midden in het dorp lag midden in een klein park. Om vervolgens verder via La Orotava en El Portillo het Parque Nacionale de las Canadas Del Teide in waar we een bezoek brachten aan een grillige rotsformatie namelijk Los Roques. De terugweg verliep via Boca de Tauce, Vilaflor en Arona richting las Galletas. Het was al 20.30 uur voor we terug in het hotel aankwamen zodat het nog een zware dag is geworden, maar ja na zo een zware tik hoor je me natuurlijk niet klagen, hoe zou je zelf zijn.
MAANDAG 17 AUGUSTUS Weer: zon en er mooi weer, tegen de avond terug erg veel wind. Bezochte gebieden: OMGEVING LAS GALLETAS EN PUNTA DE LA RASCA
D
oor de zware dag van gisteren hadden we besloten het vandaag kalm aan te doen, we stonden slechts om 8 uur op waarna we uitgebreid gingen eten. Terwijl onze Bes de vliegtuigen bleef spotten die regelmatig boven het hotel vlogen gingen Marleen en ik naar Las Galletas waar we een eerste halte hielden in de kleine haven. Hier zaten erg veel Geelpootmeeuwen maar ook een enkele onvolwassen Kokmeeuw (hier een algemene wintergast). Vanaf de kleine havenpier zagen we een drietal Kuhls pijlstormvogels foerageren boven zee. Vervolgens reden we naar de “REPSOL petrol station” waar we onze KA voltankten en we de wandeling naar de vuurtoren op de Punta de la Rasca gedeeltelijk afwandelden als voorbereiding op onze volgende bezoeken ‘s morgens vroeg. Onze auto stond nog maar juist geparkeerd of we konden al twee Brilgrasmussen aan onze lijst toevoegen. Verder vlogen er verschillende Torenvalken en nogal wat gierzwaluwen spec rond. Halfweg de wandeling naar de vuurtoren konden we onze eerste Klapekster van deze reis noteren. Op de terugweg naar het hotel gingen we eerst inkopen doen in een supermarkt van Ten Bel, waar we onze eerste Spaanse mussen konden tikken. Na een uitgebreide siësta gingen we naar Los Cristianos waar we onze overtocht voor morgen naar La Gomera vastlegden en we tevens informatie zochten over de boottocht naar El Hierro. Het was reeds 6 uur in de namiddag toen we onze Bes afzetten in de omgeving van het vliegveld en Marleen en ik naar de omgeving van El Medano reden waar we op zoek gingen naar de lagune. Met de beschrijving van Tony Clarke was dit geen probleem maar door de felle wind was het hier verre van aangenaam vogels kijken. We vonden er slechts twee Berthelots piepers foeragerend aan de rand van de lagune.
DINSDAG 18 AUGUSTUS Weer: bewolkt met veel zon, op Gomera veel wind en meer bewolking. Bezochte gebieden: GOMERA
V
andaag deden we dan de boottocht naar Gomera, we vertrokken in Los Cristianos met de boot van 9 uur en keerden terug met de boot van 18 uur.
De heenreis werd een succes, de Kuhls pijlstormvogels waren moeilijk te tellen reeds enkele honderden meter uit de haven konden we de eerste vogels reeds waarnemen. In het totaal zagen we er tussen Los Cristianos en San Sebastian een 50 à 100 vogels, soms erg dichtbij zodat we de zwarte punt aan de gele snavel duidelijk konden zien.
Canarische Eilanden / augustus 1998
Blz. 8
Rond 9.20 uur konden we onze eerste Kleine pijlstormvogel waarnemen, deze was zo vriendelijk vrij dicht bij de boot te vliegen zodat we goed de lichte zijkop konden zien (ook het oog was omgeven door wit), het wit op de ondervleugel leek me veel smaller dan getekend in Vogels van Europa door Lars Jonsson. Dit viel me telkens op als deze vogels voorbij vlogen maar niet als ze aan het foerageren waren, misschien komt het door de snelle vleugelslag dat men een verkeerde indruk krijgt van de kleur van de ondervleugel. Rond 9.35 uur zagen we nog twee exemplaren waarvan er één zich regelmatig neerzette op het water. Verder zagen we nog een 10 tal rugvinnen van Tuimelaars zonder deze zoogdieren echt goed te kunnen zien, ook een Griend die voorbij zwom wilde zich niet goed tonen. Het eerste halfuur van de overtocht zagen we erg veel Kuhls pijlstormvogels daarna veel minder, na ongeveer een uur varen kregen we een vrij ruwe zee en vlogen er bijna geen vogels meer rond. We kwamen rond 10.30 uur aan in San Sebastian. Nadat we uitscheepten reden we richting Hermigua, daar er werken aan de gang waren aan de banen en de verschillende tunnels verliep het verkeer veel minder vlot dan voorzien, de eerste halte aan de Bar restaurant La Carbonera viel zelfs in het water het was gesloten door de werken. We reden dan maar door tot de Mirador de El Rejo waar we rond 12 uur aankwamen. Dit is de plaats voor het waarnemen van Laurierduif, helaas driewerf helaas na een uur wachten kon ik slechts een Torenvalk en twee Buizerds noteren. Het weer was hier verre van optimaal door de bewolking en de felle wind, tot overmaat van ramp (sterk uitgedrukt) vloog er rond 13 uur een Laurierduif spec. achter mijn rug door zonder dat ik hem kon determineren, opvallend was dat we hier verschillende keren Zwartkop hoorden zingen. Vervolgens reden we ongeveer 1 km verder waar we een uitgebreide halte hielden bij de Mirador de El Bailaders en we van hieruit een wandeling maakten naar Bosque de Tejos. Hier hadden we prachtige waarnemingen van eerst 9 en nadien nog eens 13 Kanaries die zich erg goed lieten bekijken. Ook zagen we terug twee van die drommelse duiven in een schicht over de vallei vliegen zonder dat we tijd hadden om zelfs maar de verrekijker naar omhoog te krijgen. Verder zagen we Torenvalk en Berthelots pieper. Rond 14 uur waren we het allemaal beu, door honger en dorst gedreven reden we op zoek naar een bar waar we iets aten en een lekkere inlandse pint dronken. Onderweg zagen we veel Madeira gierzwaluwen die halsbrekende toeren uithaalden boven de banen en een Raaf als nieuwe soort voor de reis. Rond 16 uur waren we terug in San Sebastian waar we een toer deden in het stadje en rond 17 uur aan schoven om rond 18 uur in te schepen. We waren bij de eersten om aan te schuiven en we geraakten als voorlaatste op de boot, het scheelde niet veel of we konden wachten op een volgende boot !!! De terugweg met de boot verliep erg mak, nog meer Kuhls pijlstormvogels dan deze morgen meestal vliegend soms in groepen zittend op het water, rond 18.45 uur zagen we eventjes een Kleine pijlstormvogel. De reis wed besloten met de waarneming van een Tuimelaar en Marleen zag eventjes een vliegende vis.
WOENSDAG 19 AUGUSTUS Weer: zon en weinig wind. Bezochte gebieden: OMGEVING VUURTOREN BIJ PUNTA DE LA RASCA.
D
eze morgen was ik alleen op stap, ik stond om 6.45 uur op ging eten iets na zeven uur. Rond 7.45 uur parkeerde ik mijn auto bij de bananen plantages op de weg van Las Galletas naar Guazo. Van hieruit was het ongeveer een half uur wandelen tot de fameuze vuurtoren, tijdens de volgende bezoeken parkeerde ik mijn wagen in de omgeving van de gebouwen ongeveer een km verder. Rond 8.15 uur kon ik me op een steen zetten in de omgeving van de vuurtoren, er vlogen enorm veel Kuhls pijlstormvogels voorbij dit tot ongeveer 9 uur. Daarna in veel minder mate tot rond 9.30 uur waarna de (voedsel)trek zo goed als stil viel. Tijdens de wandeling naar de vuurtoren noteerde ik Torenvalk en Klapekster. Aan de vuurtoren vlogen er enkele Geelpootmeeuwen rond en de Berthelots piepers lieten zich erg goed bekijken. Juist toen ik besloot naar het reservoir “Roquito del Fraile” te wandelen vloog nog een Kleine zilverreiger over. Na een kwartiertje kwam ik aan het reservoir, op het eerste ogenblik was weinig of niets te zien het is wel eigenaardig vogels kijken. Het reservoir is volledig omgeven door een betonnen afrastering vol met grote ronde gaten waardoor men met enige moeite een goed zicht heeft op het water.
Canarische Eilanden / augustus 1998
Blz. 9
Enig zoekwerk leverde vrij veel vogels op 30 à 40 Meerkoeten waren natuurlijk niet moeilijk te vinden maar twee Blauwe reigers, twee Lepelaars en een Kleine zilverreiger waren verrassend moeilijk te zien. Verder noteerde ik na een uitgebreide studieronde een tweetal Oeverlopers, verschillende Kleine plevieren en een adulte Kleine strandloper in zomerkleed. Rond 12 uur hield ik het voor bekeken en wandelde terug naar de auto, onderweg zag ik nog een vijftal Berthelots piepers. Aan de bananenplantage, vrij dicht tegen de grote straat, zag ik een Hop over en weer vliegen. Verder een Zomertortel en een Grote gele kwikstaart (toch verrassend dat deze vogels hier broeden) in de omgeving van het waterreservoir.
DONDERDAG 20 AUGUSTUS Weer: zon en erg warm, in het noorden vrij veel bewolking en wind. Bezochte gebieden: ANAGA SCHIEREILAND EN PICO DEL INGLES.
D
eze morgen vrij lang geslapen waarna we het noorden van het eiland gingen bezoeken voor de rest van de dag. Terwijl Marleen de gisterenavond geschreven kaartjes ging posten deed ik een korte wandeling in een park van Ten Bel daar Marleen hier gisteren morgen een Hop had waargenomen. De korte wandeling leverde tot mijn verrassing heel wat vogels op, in het totaal een 10-tal Hoppen waarvan er verschillende erg dicht te benaderen waren. Verder een tweetal Turkse tortels, een Grote gele kwikstaart, verschillende Merels, een koppel Zwartkop en erg veel Spaanse mussen. Ter plaatse besloten we hier eens op een morgen een wandeling te maken. Een eerste en korte halte hielden we in wat Tony Clarke de Guargacho dams (blz. 20) noemt, de tweede stond zoals aangekondigd droog maar in de eerste (recht tegen over de kerk) stond wat water, blijkbaar juist genoeg om twee Kleine zilverreiger te herbergen. Vervolgens reden we via de autosnelweg naar Santa Cruz de Tenerife waar we met erg veel moeite de weg naar San Andrés vonden. Hier hielden we een korte halte om eens uit te waaien en een frisse Dorada te drinken. Daarna reden we met de beschrijving van Tony Clarke in de hand naar de omgeving van Puerto del Bailadero. Daar onze kaarten langs geen kanten klopten moesten we wel afgaan op de beschrijving maar dit bleek geen echt probleem te zijn zodat we vrij vlot de beschreven plaatsen vonden. Tijdens een tweetal stops noteerden we twee Bolles laurierduiven (alleen door Marleen goed gezien), een tiental Kanaries, Merel en Kleine zwartkop. Ook hier konden we (zoals op Gomera) kennis maken met het eigenaardige fenomeen van wolken en wind die zorgen dat er vocht genoeg is voor de laurierbossen. De bewolking die meegevoerd wordt door de zeewinden stoot tegen de bergen waar ze gedreven door de wind met enorme snelheden door de valleien jaagt. De volgende halte was de Mirador Pico del Ingles waar we vrij lang verbleven. Eerst gingen we een pint drinken en een sandwich eten in de café restaurant Cruz de Afur op enkele honderden meter van de mirador. Na dat we terug aan de mirador kwamen deden we een wandeling, uit het verslag van Dirk Collin wisten we dat er een wandeling loopt tot een vrij grote rots in de vallei. De rots lag veel verder dan verwacht zodat we begonnen te twijfelen of we er niet voorbij hadden gelopen, teneinde raad kwamen we terug. Achteraf gezien waarschijnlijk een vergissing daar men van op de mirador inderdaad een grote rots kan zien beneden in de vallei, het zal voor een andere keer zijn. Ook hier was er , zoals overal op het eiland, erg weinig beweging wat de vogels betreft. Toch noteerde ik Vink en Grote gele kwikstaart bij het restaurant, aan de mirador zagen we Tenerife goudhaan en Canarische tjiftjaf maar geen spoor van Bolles of andere laurierduiven. De Madeira gierzwaluwen daarentegen waren massaal aanwezig ook hier (zoals op Gomera) vlogen ze steeds laag over banen en paden met erg grote snelheden, hun wendbaarheid kent blijkbaar geen grenzen. Rond 17 uur reden we dan naar La Laguna waar we op een drafje het stadje bezochten om vervolgens terug te rijden naar la Galletas.
Canarische Eilanden / augustus 1998
Blz. 10
VRIJDAG 21 AUGUSTUS Weer : zon en warm, tegen de middag meer wind. Bezochte gebieden : OMGEVING VUURTOREN BIJ PUNTA DE LA RASCA
D
eze morgen terug “vroeg” opgestaan, rond 7 uur gaan eten om daarna samen met Marleen te rijden naar Punta de la Rasca. Dit keer reden we tot aan de vervallen huizen zodat de voettocht naar de vuurtoren iets minder ver was. Rond 8 uur waren we terplaatse en konden we onze eerste Kuhls pijlstormvogels zien voorbij vliegen. Jammer genoeg vlogen ze veel verder voorbij dan woensdag. Tot ongeveer 9 uur vlogen er honderden Kuhls voorbij, ook kon ik tot driemaal toe een stormvogeltje zien voorbij vliegen. Eentje was zo vriendelijk op redelijke afstand voorbij te vliegen zodat de determinatie als Stormvogeltje mogelijk was, de twee andere kon ik door de afstand niet op naam brengen. Verder zagen we enkele Geelpootmeeuwen en vloog een Kleine zilverreiger voorbij. Rond 9.15 uur viel de (voedsel) trek volledig stil maar konden we ons amuseren met een 10-tal Grienden die stilletjes in het water lagen te zonnen. Jammer genoeg lagen ook deze dieren erg ver in zee. Van 10.15 tot 11.30 uur bleven we dan aan het reservoir, in de omgeving van de reservoirs zijn enkele tuintjes waar nogal wat vogels te zien waren, hier noteerde ik een 20 tal Turkse tortels, Klapekster, Hop, een roepende Brilgrasmus en de onvermijdelijke Berthelots piepers. De reservoirs zelf leverden ongeveer dezelfde soorten van woensdag op, namelijk twee Blauwe reigers, Kleine zilverreiger, twee Lepelaars, 35 à 40 Meerkoeten, Oeverloper en enkele Kleine plevieren. Bij aankomst in het hotel gingen we een aperitief drinken waarna we aten en een uitgebreide siësta namen. In de late namiddag reden we naar Los Cristianos waar we de boot naar El Hierro voor morgen vastlegden. De vriendelijke dame aan het loket kon maar niet begrijpen dat er iemand een heen en terug biljet bestelde voor dezelfde dag, ze vond het “strange”, Marleen kon het alleen beamen.
ZATERDAG 22 AUGUSTUS Weer : veel zon, soms erg veel wind en ruwe zee. Bezochte gebieden : BOOTTOCHT NAAR EL HIERRO
V
andaag met de ferry van Transmediterranea gevaren van Los Cristianos naar El Hierro en terug. De verwachtingen waren hoog gespannen, ik hoopte op het waarnemen van Bulwers stormvogel en wie weet misschien wel een of andere zeldzaamheid.
Vertrek Los Cristianos Aankomst Gomera Vertrek Gomera Aankomst El Hierro
9 uur 10.20 uur 10.50 uur 14 uur
Vertrek El Hierro Aankomst Gomera Vertrek Gomera Aankomst Los Cristianos
15 uur 17.20 uur 18.20 uur 19.40 uur
In het totaal zat ik dus ongeveer 8.40 uur op zee vandaag. De heenweg van Los Cristianos naar Gomera, eerst kalme zee maar zowat halfweg vrij veel wind en golven. In het totaal zag ik enkele tientallen Kuhls pijlstormvogels, dus veel minder dan dinsdag tijdens dezelfde overtocht naar Gomera. De overtocht van Gomera naar El Hierro was nog veel kalmer, rond 11.30 uur was er eventjes opwinding toen ik een groep Kuhls pijlstormvogels zag zitten op het water met een Tuimelaar in de onmiddellijke omgeving. In de omgeving van Hierro was de zee erg ruw met verschillende zieke passagiers als gevolg. De waarnemingen waren nog zwakker dan tussen Tenerife en Gomera, dan maar alle hoop gezet op de terugweg. Tot overmaat van ramp kwamen we in de haven van El Hierro nog terecht in een betoging met een enorme chaos als gevolg. Als ik het goed heb begrepen waren de mensen van El Hierro aan het betogen om een betere haven of was het tegen de toeristen zoals ik eerst dacht, ik moet wel zeggen dat mijn Spaans niet erg goed is ! Ik moest dwars door de betoging gaan om een nieuwe “boardpass” op de kop te tikken voor de terugweg, leuk is anders.
Canarische Eilanden / augustus 1998
Blz. 11
Rond 15 uur vertrokken we met een kwartiertje vertraging, niet rechtstreeks naar Tenerife zoals aangekondigd toen we het etiket kochten maar met een tussenstop in Gomera. De zee in de omgeving van Hierro was terug erg onstuimig dit tot ongeveer 16 uur, rond 16.30 zag ik mijn eerste Kuhls pijlstormvogel van de terugreis, het duurde nog tot 17.20 uur (Gomera was dan reeds erg dichtbij) voor ik de eerste Kleine pijlstormvogel van de dag kon opschrijven. De overtocht van Gomera naar Los Cristianos was qua vogels duidelijk het beste traject van de dag, in het laatste anderhalf uur zag ik vrij veel Kuhls pijlstormvogels en niet minder dan vier Kleine pijlstormvogels waarvan een foeragerend exemplaar van vrij dichtbij over een vrij wilde zee. Knap was dat in de omgeving van Tenerife een Griend vrij dicht voorbij de boot zwom. De waarneming van een Bulwers stormvogel waar ik zo op gehoopt had zal dus voor een andere keer zijn, ik heb in ieder geval mijn best gedaan. Misschien volgend jaar dezelfde periode op Madeira, wie weet !
ZONDAG 23 AUGUSTUS
N
a de zware inspanningen van gisteren (uren recht staan in zon en wind) hebben we ons de ganse dag erg kalm gehouden. In de loop van de namiddag eventjes gestopt in de omgeving van de lagune van El Medano wat drie foeragerende Drieteenstrandlopers opleverde, morgen vliegen we er opnieuw in op zoek naar de Bolles laurierduif en de moeilijke Laurierduif. ‘s Avonds zagen we vanuit onze kamer dat het in de bergen in de omgeving van Vilaflor aan het branden was, we konden op niet minder dan drie plaatsen vuur zien. Later kwamen we te weten dat het reeds aan het branden was van ‘s morgens.
MAANDAG 24 AUGUSTUS Weer : zon en erg mooi weer. Bezochte gebieden : PICKNICK PLAATS CHANAJIGA - OMGEVING EL PORTILLO
R
ond 8.15 uur vertrokken we naar de picknick plaats Chanajiga (Zona Recreativa de Chanajiga) volgens Tony Clarke de beste plaats op Tenerife voor het waarnemen van de twee endemische duiven. We reden via de autosnelweg via Santa Cruz en Puerto de la Cruz (ongeveer 1 uur rijden) naar La Ortava. Van hier reden we dan met de beschrijving van Tony Clarke in de hand nog een klein uur tot we de picknick plaats bereikten. De beschrijving is wel echt nodig anders kan men deze plaats nooit vinden. Het begon erg goed met een drietal Buizerds en twee Sperwers, de eerste van deze reis. Rond de picknick plaats vlogen vrij veel vogels rond (volgens de normen van Tenerife dan toch) de Vinken waren erg talrijk maar we hoorden of zagen ook Canarische Tjiftjaf, Merel en Pimpelmees. Van de picknick plaats reden we enkele honderden meter verder naar de omgeving van het voetbalveld waarna we te voet een wandeling deden. Prachtig weer en een erg goed zicht over de valleien begroeid met laurierbossen, nu nog de duiven. Iets verder aan de Mirador de Sergio had ik een enig mooie waarneming van een Laurierduif die eerst naar me toe vloog om daarna (waarschijnlijk omdat ik Marleen probeerde te verwittigen) rechtsomkeer te maken en terug te verdwijnen in de laurierbossen. Dit was de eerste duif, in het totaal zagen we een vijftiental duiven waarvan één Laurierduif en een minimum een vijftal Bolles laurierduiven. De waarnemingen zijn meestal zo kort dat determineren moeilijk blijft, toch zagen we enkele Bolles laurierduiven erg goed. Op de terugweg naar de auto konden we warempel een Bolles laurierduif in zit waarnemen het was wel vrij ver maar toch goed te doen, jammer dat we op dit moment geen telescoop bij hadden. We konden de duiven waarnemen tot rond 11.30 uur, daarna viel het volledig stil. We bleven nog tot 12.30 zonder nog maar één duif te kunnen zien. Vervolgens reden we naar de Teide, het was de bedoeling met de kabellift naar boven te gaan en daarna de wandeling te maken tot aan de vulkaan krater. Door de bosbranden die reeds sedert gisteren middag aan de gang waren was alle verkeer geblokkeerd in El Portillo, hier hoorden we dat de omgeving van Vilaflor erg getroffen was en dat alle banen naar Vilaflor gesloten waren. Voor morgen hadden we een uitstap gepland naar deze omgeving om nogmaals de Blauwe vinken en de andere endemische soorten te begroeten voor we terug naar huis vertrokken, dit zou dus niet kunnen!
Canarische Eilanden / augustus 1998
Blz. 12
Ook onze Bes was niet opgetogen nu zouden we de vulkaan krater niet zien, we bezochten dan maar het bezoekerscentrum “Centro de visitantes El Portillo” dat iedere dag open is van 9.15 tot 16 uur maar door de brand natuurlijk gesloten was daar ze blijkbaar alle mensen konden gebruiken. Dan maakten we maar een wandeling in de botanische tuin, hier vlogen erg veel Kanaries rond, verder zagen we ook Blauwe vink en Pimpelmezen. Onze Bes was vooral opgetogen door de talloze hagedissen die uit de handen van de mensen kwamen eten. Noodgedwongen reden we dan via de C 824 richting La Laguna waarna we de afslag Güimar namen en zo terug reden naar Las Galletas via de autosnelweg. In Güimar hielden we een blitsbezoek aan de omstreden piramides die meer lijken op de terras vormen die men hier overal tegenkomt dan op piramides. We namen dan ook de moeite niet om het bezoekers centrum te bezoeken, ten onrechte ? Ook vanavond konden we nog een vuurhaard waarnemen met de verrekijkers en telescoop, we hopen alleen maar dat de plaatsen die we in het begin van deze reis bezochten nog niet volledig zijn afgebrand.
DINSDAG 25 AUGUSTUS Weer : in de voormiddag bewolkt, nadien terug erg warm. Bezochte gebieden : OMGEVING VUURTOREN BIJ PUNTA DE LA RASCA
T
ot onze spijt konden we zoals gepland niet naar de omgeving van Vilaflor waarna we als alternatief maar naar de omgeving van Punta de la Rasca reden. Rond 8.15 uur stond onze telescoop in stelling en konden we terug honderden Kuhls pijlstormvogels zien langs vliegen. Eerst hoorden en nadien konden we ook drie Regenwulpen vinden die aan het foerageren waren tussen de rotsen naast de vuurtoren. Rond 9 uur waren de meeste Kuhls voorbij zonder dat we iets speciaal ertussen hadden gevonden, jammer maar helaas. Iets later kwamen er twee Engelse vogelkijkers afgewandeld (de eerste van deze reis), daar ze het reservoir niet hadden gevonden heb ik dan maar een eind meegewandeld om de juiste plaats aan te tonen. Daar er rond 9.30 uur zo goed als geen pijlstormvogels meer vlogen besloten we ook maar een kijkje te gaan nemen in de omgeving van het reservoir. Daar we de roep van de Berthelots pieper goed beginnen kennen is het waarnemen van deze vogel zeker geen probleem meer, hij komt blijkbaar in zowat al de lager gelegen biotopen voor. In de omgeving van de moestuintjes die liggen tussen het reservoir en de zee vonden we Klapekster, Berthelots pieper en een vijftal Brilgrasmussen. In het totaal zagen we vandaag in de omgeving van het punt en het reservoir niet minder dan vier Klapeksters. Het reservoir leek zoals steeds op de Meerkoeten na volledig vogelloos te zijn, men moet verdorie goed uitkijken voor men de vogels vindt. Lepelaar en Blauwe reiger waren natuurlijk geen probleem maar voor de Oeverloper, verschillende Kleine plevieren, de twee Kleine strandlopers en een zelfs een Tureluur moet men goed uit zijn doppen kijken. Rond 11 uur hielden we het voor bekeken, toen we nog wat rond lummelden in de omgeving van de auto konden we warempel nog een vogelkijker begroeten, ik denk dat ze juist allemaal tezamen uitgevlogen waren. In de loop van de namiddag hebben we dan onze Bes afgezet in de omgeving van het vliegveld waar hij grote ijzeren vogels kon tikken. Op de terugweg reden we in de omgeving van de Amarilla golf waar aan een waterreservoir niet minder dan 7 Kleine zilverreigers, een Oeverloper en een Kleine plevier zat, volgens Tenerife normen een enorme vogel concentratie.
WOENSDAG 26 AUGUSTUS
D
aar het onze laatste dag was hielden we slechts een korte wandeling in het park van Ten Bel van 7.45 tot 8.45 uur. Het viel ergens toch een beetje tegen, ik had meer verwacht dan Turkse tortel, Hop, Zwartkop, Merel, Grote gele kwikstaart en een pak Spaanse mussen.
Canarische Eilanden / augustus 1998
Blz. 13
IV. SOORTENLIJST CANARISCHE EILANDEN KUHLS PIJLSTORMVOGEL
CORY'S SHEARWATER
CALONECTRIS BOREALIS
WERD ERG VEEL WAARGENOMEN, ONDER ANDERE OP DE BOOT NAAR GOMERA EN EL HIERRO, OOK AAN DE VUURTOREN VAN PUNTA DE LA RASCA WERDEN HONDERDEN EXEMPLAREN WAARGENOMEN. KLEINE PIJLSTORMVOGEL
LITTLE SHEARWATER VIER EXEMPLAREN WERDEN GEZIEN OP DE BOOTTOCHT NAAR GOMERA EN OP DE BOOTTOCHT NAAR EL HIERRO VIJF EXEMPLAREN.
STORMVOGELTJE
STORM PETREL OP 21/8 KON IK AAN DE VUURTOREN VAN PUNTA DE LA RASCA DRIE STORMVOGELTJES WAARNEMEN WAARVAN IK EEN OP NAAM KON BRENGEN.
KLEINE ZILVERREIGER
LITTLE EGRET WERD OP VERSCHILLENDE PLAATSEN WAARGENOMEN, AAN DE VUURTOREN EN HET RESERVOIR VAN PUNTA DE LA RASCA, AAN HET RESERVOIR TE GUARGACHO EN NIET MINDER DAN ZEVEN EXEMPLAREN AAN EEN RESERVOIR BIJ DE AMARILLA GOLF.
BLAUWE REIGER
GREY HERON WERD ALLEEN MET MAXIMUM VAN TWEE EXEMPLAREN WAARGENOMEN AAN HET RESERVOIR ROQUITO DEL FRAILE BIJ DE VUURTOREN VAN PUNTA DE LA RASCA.
LEPELAAR
SPOONBILL OOK DEZE VOGEL WERD ALLEEN WAARGENOMEN AAN BOVEN VERMELD RESERVOIR MET EEN MAX. VAN TWEE EXEMPLAREN.
SPERWER
SPARROWHAWK TWEE EXEMPLAREN AAN DE PICKNICK PLAATS CHANAJIGA.
BUIZERD
COMMON BUZZARD EEN EX. AAN DE LAURIERBOSSEN VAN ERJOS, TWEE EXEMPLAREN OP GOMERA EN EEN DRIETAL EX. IN DE OMGEVING VAN DE PICKNICK PLAATS CHANAJIGA.
TORENVALK
COMMON KESTREL WERD BIJNA IEDERE DAG WAARGENOMEN, SOMS TOT EEN TIENTAL EXEMPLAREN PER DAG.
WATERHOEN
MOORHEN DEZE VOGEL WERD ALLEEN WAARGENOMEN MET EEN TIENTAL EXEMPLAREN AAN DE PLASSEN BIJ ERJOS.
MEERKOET
COOT WERD ALLEEN WAARGENOMEN MET EEN VEERTIGTAL EXEMPLAREN (OOK JONGE VOGELS) OP HET RESERVOIR BIJ PUNTA DE LA RASCA.
KLEINE PLEVIER
LITTLE RINGED PLOVER VERSCHILLENDE EXEMPLAREN AAN HET RESERVOIR VAN PUNTA DE LA RASCA EN AAN EEN RESERVOIR BIJ DE AMARILLA GOLF.
DRIETEENSTRANDLOPER
SANDERLING DRIE FOERAGERENDE EXEMPLAREN AAN DE OEVERS VAN DE LAGUNE BIJ EL MEDANO.
KLEINE STRANDLOPER
LITTLE STINT OP 19 EN 25 AUGUSTUS WAARGENOMEN AAN HET RESERVOIR VAN PUNTA DE LA RASCA
REGENWULP
WHIMBREL DRIE EXEMPLAREN FOERAGEREND AAN DE ROTSEN BIJ DE VUURTOREN VAN PUNTA DE LA RASCA.
TURELUUR
COMMON REDSHANK EEN EXEMPLAAR AAN HET RESERVOIR VAN PUNTA DE LA RASCA.
OEVERLOPER
COMMON SANDPIPER ENKELE EXEMPLAREN AAN HET RESERVOIR VAN PUNTA DE RASCA, EEN AAN HET RESERVOIR VAN GUARGACHO EN EEN ANDERE EX. AAN EEN RESERVOIR BIJ DE AMARILLA GOLF.
KOKMEEUW
BLACK-HEADED GULL SLECHTS EEN EXEMPLAAR GEZIEN IN HET HAVENTJE VAN LAS GALLETAS, IS HIER EEN VRIJ ALGEMENE WINTERGAST.
GEELPOOTMEEUW
YELLOW-LEGGED GULL GEZIEN IN DE OMGEVING VAN DE HAVEN VAN LAS GALLETAS (MAX. EEN 50-TAL EXEMPLAREN) EN DE OMGEVING VAN DE VUURTOREN VAN PUNTA DE LA RASCA. OOK DEZE VOGEL WAS NIET MET GROTE AANTALLEN AANWEZIG.
Canarische Eilanden / augustus 1998
Blz. 14
BOLLES LAURIERDUIF
BOLLE'S LAUREL PIGEON OP 16/8 KONDEN WE IN DE LAURIERBOSSEN IN DE OMGEVING VAN ERJOS EEN 20 À 25 TAL EXEMPLAREN WAARNEMEN, OP 20/8 ZAG MARLEEN TWEE EXEMPLAREN OP HET ANAGA SCHIEREILAND EN TENSLOTTE ZAGEN WE BIJ DE PICKNICK PLAATS CHANAJIGA EEN VIJFTIENTAL EXEMPLAREN WAARVAN ÉÉN IN ZIT.
LAURIERDUIF
LAUREL PIGEON DEZE DUIF WERD BEDUIDEND MINDER WAARGENOMEN, EEN EXEMPLAAR IN DE LAURIERBOSSEN VAN ERJOS EN ÉÉN EXEMPLAAR BIJ DE PICKNICK PLAATS CHANAJIGA. WE HEBBEN WEL HET GELUK GEHAD DEZE VOGEL TOT TWEEMAAL TOE ERG GOED TE KUNNEN ZIEN. TOT ONZE VERRASSING KONDEN WE DEZE SOORT NIET MET ZEKERHEID WAARNEMEN OP GOMERA, NOCHTANS DE PLAATS VOOR DEZE VOGEL.
TURKSE TORTEL
COLLARED DOVE WAARGENOMEN IN HET PARK VAN TEN BEL EN AAN DE TUINTJES IN DE OMGEVING VAN HET RESERVOIR BIJ PUNTA DE LA RASCA.
ZOMERTORTEL
TURTLE DOVE DEZE VOGEL WERD VERSCHILLENDE KEREN VERSPREID WAARGENOMEN MET ENKELE EXEMPLAREN.
MADEIRA GIERZWALUW
PLAIN SWIFT WE ZAGEN ERG VEEL GIERZWALUWEN TIJDENS DEZE REIS, VOOR DETERMINATIE MOET MEN DE VOGELS ERG DICHT KUNNEN BENADEREN EN ZELFS DAN NOG VOND IK HET NIET VANZELFSPREKEND. OP GOMERA EN HET NOORDEN VAN TENERIFE ZAGEN WE ERG VEEL EXEMPLAREN DIE HALSBREKENDE TOEREN UITHAALDEN JUIST BOVEN DE WEGEN. BIJ LA LAJAS ZAGEN WE EEN GEMENGDE GROEP, DAN VALT HET GROOTTE VERSCHIL ERG OP.
VALE GIERZWALUW
PALLID SWIFT OOK DEZE SOORT WERD IN MINDERE MATE WAARGENOMEN, DAAR ER NIET STEEDS EVEN CONSEQUENT WERD GEKEKEN NAAR DE GIERZWALUWEN KAN DEZE SOORT VEEL ALGEMENER ZIJN DAN UIT DIT VERSLAG LIJKT. TIJDENS ONZE TOCHTEN ZAGEN WE ERG REGELMATIG GIERZWALUWEN MAAR ALS ZE NIET DICHT TE BENADEREN WAREN IS HET ERG MOEILIJK OM ZE OP SOORT TE DETERMINEREN.
HOP
HOOPOE WAARGENOMEN AAN HET RESERVOIR BIJ PUNTA DE LA RASCA EN DE BANANEN PLANTAGES IN DE OMGEVING, TEVENS ZAGEN WE TOT TIEN EXEMPLAREN IN HET PARK VAN TEN BEL.
GROTE BONTE SPECHT
GREAT SPOTTED WOODPECKER
DENDROCOPUS MAJOR CANARIENSIS
DEZE ENDEMISCHE ONDERSOORT WERD ERG VEEL WAARGENOMEN IN DE DENNENBOSSEN ROND VILAFLOR, DEZE PLAATS KONDEN WE LATER NIET MEER BEZOEKEN WEGENS DE BOSBRANDEN. BERTHELOTS PIEPER
BERTHELOT'S PIPIT TOEN WE NA ENIGE TIJD DE ROEP VAN DEZE VOGEL BETER LEERDEN KENNEN KONDEN WE HEM ZOWAT OVERAL TEGENKOMEN IN DE LAGER GELEGEN GEDEELTEN VAN TENERIFE EN GOMERA.
GROTE GELE KWIKSTAART
GREY WAGTAIL WAARGENOMEN AAN DE BANANEN PLANTAGES OP WEG NAAR DE VUURTOREN VAN PUNTA DE LA RASCA, IN HET PARK VAN TEN BEL EN BIJ HET RESTAURANT AAN DE PICO DEL INGLES.
ROODBORST
ROBIN ENKEL WAARGENOMEN IN DE LAURIERBOSSEN BIJ ERJOS.
MEREL
BLACKBIRD WERD ENKELE KEREN VERSPREID WAARGENOMEN, BIJNA STEEDS IN OF IN DE OMGEVING VAN LAURIERBOSSEN.
BRILGRASMUS
SPECTACLED WARBLER VERSCHILLENDE EXEMPLAREN IN DE OMGEVING VAN PUNTA DE LA RASCA.
KLEINE ZWARTKOP
SARDINIAN WARBLER GEHOORD EN OF GEZIEN IN DE LAURIERBOSSEN BIJ ERJOS EN HET ANAGA SCHIEREILAND.
ZWARTKOP
BLACKCAP DE EERSTE KEER GEHOORD OP GOMERA EN HET PARK VAN TEN BEL TOT TWEEMAAL TOE EEN KOPPEL GEZIEN.
CANARISCHE TJIFTJAF
CANARY ISLANDS CHIFFCHAFF BIJNA STEEDS IN DE OMGEVING VAN DE LAURIERBOSSEN KUNNEN WAARNEMEN, DE ZANG DIE WE VERSCHILLENDE KEREN HOORDEN WIJKT ERG AF VAN ONZE TJIFTJAF. HET DOET MEER DENKEN OP EEN CETTI’S ZANGER
TENERIFEGOUDHAAN
TENERIFE GOLDCREST WERD SLECHTS ENKELE KEREN VISUEEL WAARGENOMEN, WEL ERG VEEL GEHOORD ONDER ANDERE IN DE LAURIERBOSSEN BIJ ERJOS.
Canarische Eilanden / augustus 1998
Blz. 15
PIMPELMEES
BLUE TIT
PARUS CAERULEUS TENERIFFAE
LIJKT ERG OP DE NOORDAFRIKAANSE ONDERSOORT DIE WE DIT VOORJAAR IN MAROKKO ZAGEN, WERD REGELMATIG GEZIEN. KLAPEKSTER
GREAT GREY SHRIKE WERD STEEDS GEZIEN IN DE OMGEVING VAN PUNTA DE LA RASCA MET EEN MAX. VAN VIER EXEMPLAREN.
RAAF
RAVEN EEN EXEMPLAAR OP GOMERA.
SPAANSE MUS
SPANISH SPARROW VEEL MINDER ALGEMEEN DAN VERWACHT, LEEK ALLEEN IN HET PARK VAN TEN BEL ERG ALGEMEEN.
VINK
CHAFFINCH
FRINGILLA COELEBS TINTILLON
OOK DEZE ENDEMISCHE SOORT WERD NIET VEEL WAARGENOMEN, ALLEEN GEZIEN IN DE OMGEVING VAN ERJOS EN HET ANAGA SCHIEREILAND. BLAUWE VINK
BLUE CHAFFINCH ERG ALGEMEEN IN DE OMGEVING VAN VILAFLOR, OOK GEZIEN IN DE OMGEVING VAN EL PORTILLO.
KANARIE
CANARY ENKELE EXEMPLAREN DE OMGEVING VAN VILAFLOR, EEN TWINTIGTAL EXEMPLAREN OP GOMERA, EEN TIENTAL EXEMPLAREN OP HET ANAGA SCHIEREILAND EN VERSCHILLENDE EXEMPLAREN AAN DE BOTANISCHE TUIN BIJ EL PORTILLO.
NORBERT WILLAERT KIEVITLAAN 13 B-2290 VORSELAAR BELGIE TEL : +32 (0) 14 50.11.66 E-MAIL :
[email protected]
Canarische Eilanden / augustus 1998
Blz. 16
V. STREEPLIJST
ZA
ZO MA
DI
15
16
17
18
WO DO 19
X
X
X
20
VR
ZA
ZO MA
DI
WO
21
22
23
25
26
X
X
X
X
X
24
KUHLS PIJLSTORMVOGEL
CORY'S SHEARWATER
KLEINE PIJLSTORMVOGEL
LITTLE SHEARWATER
STORMVOGELTJE
STORM PETREL
KLEINE ZILVERREIGER
LITTLE EGRET
X
BLAUWE REIGER
GREY HERON
X
X
LEPELAAR
SPOONBILL
X
X
SPERWER
SPARROWHAWK
BUIZERD
COMMON BUZZARD
TORENVALK
COMMON KESTREL
X
WATERHOEN
MOORHEN
X
MEERKOET
COOT
X
X
KLEINE PLEVIER
LITTLE RINGED PLOVER
X
X
DRIETEENSTRANDLOPER
SANDERLING
KLEINE STRANDLOPER
LITTLE STINT
REGENWULP
WHIMBREL
X
TURELUUR
COMMON REDSHANK
X
OEVERLOPER
COMMON SANDPIPER
KOKMEEUW
BLACK-HEADED GULL
X
GEELPOOTMEEUW
YELLOW-LEGGED GULL
X
BOLLES LAURIERDUIF
BOLLE'S LAUREL PIGEON
X
LAURIERDUIF
LAUREL PIGEON
X
TURKSE TORTEL
COLLARED DOVE
ZOMERTORTEL
TURTLE DOVE
X
MADEIRA GIERZWALUW
PLAIN SWIFT
X
X
VALE GIERZWALUW
PALLID SWIFT
X
X
X
X
GIERZWALUW SPEC
X
X X X
X
X X X
X X X
X X
X
X X
X
X
X
X
X
X
X X X
X
X
X
X
X
X
X
X X
X
X
X
X
X
X
X
X
X X
X X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
HOP
HOOPOE
GROTE BONTE SPECHT
GREAT SPOTTED WOODP.
X
BERTHELOTS PIEPER
BERTHELOT'S PIPIT
X
GROTE GELE KWIKSTAART
GREY WAGTAIL
ROODBORST
ROBIN
X
MEREL
BLACKBIRD
X
BRILGRASMUS
SPECTACLED WARBLER
KLEINE ZWARTKOP
SARDINIAN WARBLER
ZWARTKOP
BLACKCAP
CANARISCHE TJIFTJAF
CANARY ISL. CHIFFCHAFF
X
X
X
TENERIFEGOUDHAAN
TENERIFE GOLDCREST
X
X
X
PIMPELMEES
BLUE TIT
X
X
KLAPEKSTER
GREAT GREY SHRIKE
RAAF
RAVEN
SPAANSE MUS
SPANISH SPARROW
VINK
CHAFFINCH
BLAUWE VINK
BLUE CHAFFINCH
X
KANARIE
CANARY
X
Canarische Eilanden / augustus 1998
X
X
X
X
X X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X X
X
X
X X
X X
X
X X
X X
X
X X
X
X X
X
X
X
X
X X X
X
X
Blz. 17