Wie zaait, zal oogsten
introductie GEMAAKT DOOR: Prismacollege, groepje uit 5 Atheneum ONDERWERP: Communiceren DOEL: (Gevolg van) taalgebruik op internet DOELGROEP: 15 jaar en ouder, voortgezet onderwijs K O R T E B E S C H R I J V I NG : Analyse van een MSN-gesprek dat uit de hand is gelopen. DUUR: 1 lesuur TIJDSCHEMA: introductie verwerking evaluatie
5 à 10 minuten 20 à 25 minuten 15 à 20 minuten
WERKVORM: In groepjes aan de slag met de analyse van een gesprek. Daarna presentatie voor de klas. BENODIGD MATERIAAL: PC's met internet, pen en papier, kopieerbladen. INTRODUCTIE: Uitleg en vragen, uitdelen kopieerbladen, klas verdelen in 6 groepjes en evt. verplaatsen naar mediatheek/computerlokaal.
de opdracht Verwerking (20 à 25 minuten) Voorbereiding 1. Het is raadzaam om alle leerlingen van te voren te vragen een MSN-gesprek te zoeken dat uit de hand is gelopen. Namen en andere persoonsgegevens dienen goed weggewerkt te worden. Bij voorkeur digitaal en uitgeprint meenemen. 2. Regel in verband met de presentaties laptop/pc met beamer vooraf aan de les. Verwerking (20 à 25 minuten) 1. (5 minuten) Analyseer ieder voor zich je eigen meegenomen MSN-gesprek: A. Check: zijn alle persoongegevens verwijderd/doorgestreept? B. Welke taal (Nederlands of MSN-taal) wordt gebruikt in het gesprek? C. Markeer/onderstreep de momenten in het gesprek waar het misgaat. D. Noteer per markering waarom je vindt dat het daar uit de hand loopt. 2. (5 minuten) Bespreek nu in de groep de volgende vragen: A. Waardoor gaat het mis is een gesprek? Dus: wat zijn mogelijke oorzaken waardoor een gesprek uit de hand loopt? Noteer de oorzaken die jullie samen bedenken (je kunt hierbij gebruik maken van je eigen notities van opdracht 1). B. Is de taal die gebruikt wordt van invloed op de ‘sfeer’ in het gesprek? Noteer jullie conclusie. C. Bedenk nu mogelijkheden om te voorkomen dat een MSN-gesprek uit de hand loopt. Noteer deze mogelijkheden. 3. (10 a 15 minuten) Bereid nu samen in een presentatie voor. A. Kies samen een van jullie meegenomen gesprekken uit. B. Stel een presentatie samen op papier of in Powerpoint. Werk de presentatie uit in drie ‘hoofdstukken’: - Voorbeeld MSN-gesprek dat uit de hand loopt: waar en waarom gaat het mis? Is taalgebruik van invloed? - Presentatie van de mogelijkheden om te voorkomen dat een gesprek uit de hand loopt. - Presentatie van het voorbeeldgesprek, maar dan nu aangepast met jullie oplossingen, zodat het(zelfde) gesprek niet uit de hand loopt. NB: houdt rekening met de beperkte tijd van jullie presentatie (ongeveer 2 minuten)! Evaluatie (15 à 20 minuten) 1. Presentatie van alle groepjes. 2. Evaluatie les: - Hoe is de uitvoering van de opdrachten verlopen? - Wat vond men van deze les? - Suggesties ter verbetering? Mail de redactie (
[email protected])!
Wie zaait, zal oogsten; pagina 2 van 5
achtergrondinformatie Achter het scherm is ruzie zo gemaakt Bron: NRC Handelsblad Datum: 20 maart 2006 Kinderen pesten elkaar steeds vaker en harder via chatprogramma’s als MSN. Ouders hebben er meestal geen benul van hoe hoog de digitale ruzies oplopen. Het begon als een ruzie over een voetbalwedstrijd. De geschillen met enkele klasgenoten zou Joris wel even oplossen via het chatprogramma MSN. Wat volgde was een felle ruzie op het web. „Een klasgenoot stuurde me dreigmailtjes en schold me uit op MSN. Hij zei dat hij zijn hele familie op me af ging sturen om me in elkaar te rammen”, zegt Joris (14) uit Amsterdam. „Het is totaal uit de hand gelopen, omdat ik ging terugschelden.” Uiteindelijk kregen zijn ouders lucht van het digitaal moddergooien van hun zoon, nadat de ruzie zo hoog was opgelopen dat Joris ook op het schoolplein werd gepest. Ook de ouders van de wederpartij kwamen er achter. Beide kampen zijn toen om de tafel gaan zitten om het conflict te sussen. Pesten op internet is voor veel jongeren een dagelijkse praktijk geworden. Uit vorige week gepresenteerd onderzoek van TNS NIPO blijkt dat 41 procent van de jongeren tussen de 8 en 15 jaar op internet wordt uitgescholden. Vijf procent zegt wel eens een anoniem dreigmailtje te krijgen. Van zeven procent van de jongeren is wel eens ongevraagd een foto op het net gezet. Een kwart van de ondervraagde ouders in het onderzoek weet niet of nauwelijks wat hun kind op internet doet. De onderzoeksresultaten zijn voor Stichting Ideële Reclame (Sire) aanleiding een campagne te lanceren om kinderen én ouders te attenderen op de gevaren van digitaal pesten. Slechts één procent van de ouders denkt dat hun kind wel eens online pest. Volgens Inger Kauer van Sire ligt dit percentage aanmerkelijk hoger. „Veel ouders weten niet wat hun kinderen doen op de pc.” Vanaf vorige week donderdag is de campagne ‘Stop digitaal pesten’ te zien op radio en televisie en in enkele bladen. Bedoeld voor pestende kinderen om hen een spiegel voor te houden en voor ouders om hun zoons en dochters in de gaten te houden, aldus Kauer. ‘U gaat nu luisteren naar een jongen die een klasgenoot een ernstige ziekte toewenst’, luidt de tekst van de radiospot. Wat volgt is het geluid van een getik op een toetsenbord. ‘Stop digitaal pesten. Kijk mee op chatsites’, luidt de boodschap. ‘Zorg ervoor dat uw kind in de digitale wereld geen monster wordt.’ De vraag is of kinderen toelaten dat ouders over hun schouder meekijken naar de soms intieme gesprekken op MSN. Als chattende kinderen merken dat ouders achter hen staan, typen ze snel het drieletterwoord ‘paw’. Geheimtaal voor de gemiddelde ouder maar kinderen snappen het meteen: parents are watching. Volgens Justine Pardoen, hoofdredacteur van de website ‘Ouders Online’ is meekijken niet altijd de juiste methode. „Bedoeling is dat ouders op een subtiele manier in gesprek raken met kinderen over digitaal pesten. Dus het onderwerp terloops eens aansnijden. Bijvoorbeeld tijdens het autorijden. Ouders moeten er vanuit gaan dat ook hun kind zich op internet als een pester kan gedragen.” Al vanaf het moment dat het fenomeen pesten bekend werd, maakt Sire regelmatig campagnes om pesten een halt toe te roepen. Tot op heden zonder zichtbaar succes. Het is maar de vraag of het Sire nu wel lukt jongens zoals Joris te beschermen tegen online pestende klasgenoten.
Wie zaait, zal oogsten; pagina 3 van 5
Wie zaait, zal oogsten Kopieerblad
1. (5 minuten) Analyseer ieder voor zich je eigen meegenomen MSN-gesprek: A. Check: zijn alle persoongegevens verwijderd/doorgestreept? B. Welke taal (Nederlands of MSN-taal) wordt gebruikt in het gesprek? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… C. Markeer/onderstreep de momenten in het gesprek waar het misgaat. D. Noteer per markering waarom je vindt dat het daar uit de hand loopt. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. (5 minuten) Bespreek nu in de groep de volgende vragen: A. Waardoor gaat het mis is een gesprek? Dus: wat zijn mogelijke oorzaken waardoor een gesprek uit de hand loopt? Noteer de oorzaken die jullie samen bedenken (je kunt hierbij gebruik maken van je eigen notities van opdracht 1). …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… B. Is de taal die gebruikt wordt van invloed op de ‘sfeer’ in het gesprek? Noteer jullie conclusie. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Wie zaait, zal oogsten; pagina 4 van 5
C. Bedenk nu mogelijkheden om te voorkomen dat een MSN-gesprek uit de hand loopt. Noteer deze mogelijkheden. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. (10 a 15 minuten) Bereid nu samen in een presentatie voor. A. Kies samen een van jullie meegenomen gesprekken uit. B. Stel een presentatie samen op papier of in Powerpoint. Werk de presentatie uit in drie ‘hoofdstukken’: - Voorbeeld MSN-gesprek dat uit de hand loopt: waar en waarom gaat het mis? Is taalgebruik van invloed? - Presentatie van de mogelijkheden om te voorkomen dat een gesprek uit de hand loopt. - Presentatie van het voorbeeldgesprek, maar dan nu aangepast met jullie oplossingen, zodat het(zelfde) gesprek niet uit de hand loopt. NB: houdt rekening met de beperkte tijd van jullie presentatie (ongeveer 2 minuten)!
Wie zaait, zal oogsten; pagina 5 van 5
