Wie wil slagen Moet bewijzen. Wie wil bewijzen Moet vragen. Wie vraagt Zoekt antwoorden. Wie antwoorden heeft Zal slagen

Wie wil slagen Moet bewijzen

Wie wil bewijzen Moet vragen

Wie vraagt Zoekt antwoorden

Wie antwoorden heeft Zal slagen

Jaarverslag 2011

Kerncijfers

1

Kerncijfers



2011 2010 2009 2008 2007

Netto-omzet

(in € mln.)

272

216

261

307

290

Brutomarge

(in € mln.)

79

78

82

86

79

Bedrijfsresultaat (Ebit)

(in € 1.000)

10.293

10.415

11.823

15.825

11.633

Ebitda

(in € 1.000)

15.522

14.034

16.771

18.920

14.601

Winst vóór belasting

(in € 1.000)

12.116

11.621

14.295

17.484

13.262

Nettowinst

(in € 1.000)

9.303

8.442

11.014

12.639

10.113

Bedrijfsresultaat

(in % van de



netto-omzet)

Nettowinst

(in % van de



netto-omzet)

3,8 4,8 4,5 5,2 4,0

3,4 3,9 4,2 4,1 3,5

Eigen Vermogen

(in € 1.000)

Solvabiliteit

(in % van het



balanstotaal)

74.017

67.914

62.672

54.858

45.419

48,6 52,5 54,2 46,0 42,8

Cashflow

(in € 1.000)

Aantal medewerkers (gemiddeld)

Omzetverdeling

Kerncijfers

11.613

14.027

15.734

13.081

802 819 898 917 928

(in € mln.)

Vastgoedontwikkeling

52 36 59 67 86

Projectrealisatie

201 148 178 205 147

Bouwcomponenten en Engineering

124

98

106

113

111

Totaal

377 282 343 385 344

Af: interne omzet

-105

Netto-omzet

2

12.803

-66

-82

-78

-54

272 216 261 307 290

Inhoudsopgave

Voorwoord van de Raad van Bestuur 5 Deel 1

Nieuwsgierig 7

Deel 2

Jaarrekening 23



Bericht van de Raad van Commissarissen

24



Verslag van de Raad van Bestuur

29



Corporate governance

51



Geconsolideerde balans

58



Geconsolideerde winst- en verliesrekening

60



Geconsolideerd kasstroomoverzicht

61



Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening

62



Toelichting op de geconsolideerde balans

64



Niet uit de balans blijkende verplichtingen

66



Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening

67



Vennootschappelijke balans

68



Vennootschappelijke winst- en verliesrekening

70



Toelichting op de vennootschappelijke jaarrekening

71



Toelichting op de vennootschappelijke balans

72



Niet uit de balans blijkende verplichtingen

73



Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

74

Werkmaatschappijen

76



78

Lijst van deelnemingen

Inhoudsopgave

3

Organigram

groep

vastgoedontwikkeling

projectrealisatie

vastgoedontwikkeling eindhoven

bouw zuid

prefabbeton

vastgoedontwikkeling ’s-hertogenbosch

van der linden

delphi engineering

vastgoedontwikkeling amsterdam

bouwservice

geveltechniek

woon- en zorgconcepten

onderhoud

materieel

4

Organigram

bouwcomponenten en engineering

Voorwoord van de Raad van Bestuur Waar de één juicht, sombert de ander. Sommigen zien kansen in wat anderen beschouwen als bedreiging. Wat menigeen uit het lood slaat, voedt even zovelen met nieuw elan. Wat het huidige tijdsbeeld in onze samenleving ook met ons doet, één ding is duidelijk: we leven in bijzonder boeiende tijden. De wereld om ons heen verandert met zoveel impact, dat alle uitroeptekens achter traditionele stelligheden, door vraagtekens worden vervangen. Prima, want een uitroepteken is een punt en een vraagteken brengt ons vaak verder. Gebaande paden gaan over in vage sporen, waarvan niemand precies weet waarheen ze leiden. Maar ze nodigen wel uit, maken ons nieuwsgierig. En juist die nieuwsgierigheid biedt ons nieuwe perspectieven. De bouwnijverheid en vastgoedwereld maken een zware periode door. Voor iedereen vervelend en voor menigeen bedreigend. Maar tegelijkertijd ook louterend. Onze sector wordt gedwongen zich opnieuw uit te vinden en te komen tot een herijking van modellen waar decennialang nauwelijks aan werd getwijfeld. Businessmodellen, samenwerkingsmodellen, verdienmodellen, uitvoeringsmodellen … We moeten ons verhouden tot een nieuwe werkelijkheid. Tot een veranderde samenleving die ons maatschappelijke vraagstukken voorlegt, waarop integrale antwoorden worden verwacht. Onze uitdaging is meer en meer de vraag achter de vraag te achterhalen en dat vraagt een vanzelfsprekende nieuwsgierige grondhouding. Hurks heeft wederom een goed jaar achter zich, met een resultaat dat zich met dat van het voorgaande jaar kan meten. Een resultaat dat mede werd bereikt door de grote inzet van onze medewerkers. Het geeft ons de rust en de ruimte om nieuwe kansen op te zoeken én te pakken om zo te komen tot een gezonde order­ portefeuille voor de jaren daarna. Onverminderd ambitieus en ondernemend, onderzoekend en verkennend. Samen met gelijkgezinde, positieve partijen die onze nieuwsgierigheid delen.

Raad van Bestuur ing. G.Th.J.M. Hurks (voorzitter) F.L.G.P. van Antwerpen drs. M.C.C. Bekker

Voorwoord van de Raad van Bestuur

5

Bètafaculteit Universiteit Utrecht, Utrecht

NS Station, Utrecht

6

Nieuwsgierig

Deel 1 Nieuwsgierig

Nieuwsgierig

7

Nieuwsgierig De tekenen aan de wand zijn even talrijk als veelzeggend. Op alle mogelijke maatschappelijke sporen naderen we een kruispunt waarop we moeten beslissen welke kant op te gaan. In de (inter)nationale politiek. Op het gebied van milieu. In ons omgaan met energie en grondstoffen. En dichter bij onze business: op financieel-economisch gebied, in onze kijk op wonen, werken, winkelen en recreëren, in ons omgaan met onze klanten, in de zorg en het onderwijs … De markt vraagt om een andere werkwijze en dat stelt ons voor een spannende uitdaging. Is dit nieuw? Geenszins. Een samenleving in beweging brengt ons voort­ durend in nieuwe wateren, waarin we opnieuw onze koers moeten bepalen. Internationalisering en informatisering, internet en social media maken dat we beter dan ooit zijn geïnformeerd. We zien en horen meer, kunnen en weten meer en op grond daarvan zijn we zelf in staat onze richting te kiezen. Zou het zo kunnen zijn dat juist die verantwoordelijkheid en vrijheid leiden tot de onzekerheid waarmee sommigen op de veranderende wereld reageren?

8

Nieuwsgierig

Een wereld die onafgebroken verandert, vraagt om een continue zoektocht naar nieuwe antwoorden. Mensen zijn daartoe uitstekend uitgerust met een grenzeloze aangeboren nieuwsgierigheid. Kinderen vragen ons tot gekmakens toe ‘waarom?’. Een vraag die we steeds opnieuw met ouderlijk geduld trachten te beantwoorden, want op deze manier leren onze zonen en dochters het leven kennen en kunnen ze zich ontwikkelen. Het is die onbevangen en gretige nieuwsgierigheid die we nodig hebben. Ook in de bouwsector en ook in onze eigen organisatie. Binnen Hurks geven we onze mensen de ruimte om zich te ontwikkelen. Om nieuwe wegen en terreinen te verkennen, om grenzen te verleggen. We stimuleren hen om vraagtekens te plaatsen en op zoek te gaan naar antwoorden op de vraag achter de vraag. Naar duurzame oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken die almaar meeromvattend en complexer worden. Daarbij verdient met name de jongere generatie onze nadrukkelijke aandacht. We moeten hen een cultuur bieden waarin hun energie en daadkracht, ambitie en nieuwsgierigheid de ruimte krijgen. Dat betekent dat ook wij vraagtekens moeten durven plaatsen bij de geijkte patronen, bij denk- en werkwijzen die zo lang als vanzelfsprekend golden. Hoe houden we ze leer- en nieuwsgierig en betrokken? Meer dan ooit is de toekomst aan mensen die in staat zijn om creatief te denken en alternatieven te onderzoeken. Mensen die de ruimte krijgen om ‘gretig naar nieuws’ te zijn, wat het woord nieuwsgierig in wezen betekent. In dit jaarverslag portretteren we drie markante personen wiens nieuws­ gierigheid hen heeft gebracht tot waar ze nu zijn en die Hurks tot haar opdrachtgevers in 2011 mocht scharen. Soenil Bahadoer, topkok met zijn restaurant De Lindehof in Nuenen, Elisa Carter, lid Raad van Bestuur van Erasmus Universitair Medisch Centrum in Rotterdam, het grootste ziekenhuis van ons land en Ynte de Vries, senior research manager Domo bij FrieslandCampina in Wageningen. Het zijn dergelijke gedreven en gepassioneerde mensen die ons als organisatie inspireren. Die net als Hurks geloven in wat ze doen, daarbij keuzes maken en durven vasthouden aan een eigen koers. Dat vraagt om moed. En vooral ook tomeloze nieuwsgierigheid. Wij delen dat graag met onze partners en onze hele sector.

Nieuwsgierig

9

Het avontuur van koken is eindeloos...

10

Soenil Bahadoer

Soenil Bahadoer, patron cuisinier De Lindehof Nuenen Soenil Bahadoer tekent voor grensverleggende gastronomie. Letterlijk. In zijn keuken resulteert de ontmoeting tussen zijn Hindoestaanse/Surinaamse roots en zijn klassiekFranse opleiding in spraak- en smaakmakende gerechten. Soenils fascinatie voor koken en eten bracht hem onder meer in de keukens van d’n Doedelaar en Hostellerie du Château in Heeze, het chique Parkheuvel in Rotterdam, het tweesterrenrestaurant Scholteshof van Roger Souvereyns en de befaamde driesterrenzaak van Lucas Carton in Parijs. En hij ontwikkelt zich verder, elke dag opnieuw, in zijn eigen restaurant De Lindehof in Nuenen, sinds 2004 gelauwerd met een Michelinster. Of een tweede ster in het verschiet ligt? “Ach, wie weet. Ik wil dat mensen naar De Lindehof komen voor een paar uur top-entertainment. Voor een unieke culinaire beleving waarin ze de handtekening herkennen van Soenil Bahadoer: spannende, verrassende composities van smaak en geur, kleur en vorm. Dát is waar het mij om gaat!”

“Ervaar eens bewust wat er met je tong gebeurt als je proeft”

Kerncijfers

11

Koken is revolutie voeren. Nieuwe wegen inslaan, experi-

expert is in de Franse keuken. Gewaagd, nietwaar? Dat brengt

menteren. Volgens de ‘regels’ mogen er drie, hooguit vier

me tot een ongewone creatie als zeebaars met garam masala

smaken op het bord. Zal best, maar wij combineren probleem-

of een combinatie van ananas, chilisaus en Roquefort. Voor

loos zes, zeven smaken, eindigend in een ware smaakexplosie.

de één wellicht niet zo lekker, maar voor de ander goddelijk.

Natuurlijk ga je wel eens op je bek; vernieuwen is risico’s

Over smaak valt niet te twisten, dus moet je uitgesproken

nemen. Maar als je altijd op safe speelt, blijf je gewoon kok.

keuzes maken.”

Nieuwsgierigheid en gedrevenheid doen je boven het maaiveld uitsteken. En daar - boven dat maaiveld - vind ik mijn energie!”

“Het hele leven inspireert me. Alles wat ik zie en hoor, proef en ruik. Muziek, film, kunst, mode, jongeren… Steeds weer

“Je moet vernieuwen om jezelf te ontwikkelen. Maar niet elke

vallen er nieuwe dingen te ontdekken op culinair gebied,

vernieuwing is per definitie een verbetering. Het gaat erom dat

er ligt een hele wereld open. Het avontuur van koken

je trouw blijft aan je roots. Ik ben een Hin­doestaanse jongen die

is eindeloos!

Afgelopen jaar nam Hurks de verbouwing van De Lindehof op zich. Keuken en restaurant onder­gingen een ingrijpende metamorfose. Soenil: “Je weet nooit exact wat er komt kijken bij de verbouwing van een restaurant, maar de mannen van Hurks zijn flexibel en weten helder te communiceren. Kwaliteiten die ook in onze keuken onontbeerlijk zijn.”

12

Soenil Bahadoer

De Lindehof, Nuenen

Soenil Bahadoer

13

“Is de vastgoedfilosofie van ziekenhuizen nog wel toekomstproof?”

Elisa Carter, Raad van Bestuur Erasmus Universitair Medisch Centrum in Rotterdam “Als kind kreeg ik van mijn moeder regelmatig op mijn donder omdat ik zo kon staren naar mensen. ‘Elisa, kijk niet zo!’ Maar ik wilde weten wie die mensen waren, wat hen dreef, wat ze deden. En waar hebben ze het in godsnaam toch alsmaar over?” Mede die nieuwsgierigheid heeft Elisa Carter gebracht tot waar ze nu staat. Aan het hoofd (“samen met twee fantastische collega’s”) van wat het beste ziekenhuis van Europa wil zijn: het Erasmus MC in Rotterdam. Het was geen eenvoudige weg. Op haar 21ste in haar eentje uit Suriname overgekomen, op een (Brits-)Guyanees paspoort. Zonder verblijfsstatus, zonder werkvergunning, zonder geld. Even zelfs zonder dak boven haar hoofd. Maar ze zette door, wilde iets bereiken, leiding geven aan mensen. “Uit interesse en - nog altijd - nieuwsgierigheid. Ik luister, kijk, zuig meningen en visies als een spons op. Dat verrijkt me en geeft me een enorme energie. De power om mede leiding te geven aan deze geweldige organisatie met zoveel gepassioneerde mensen!” 14

Kerncijfers

Waarom zou ik eigenaar moeten zijn van dit beton? Elisa Carter

15

Met de vergrijzing neemt de zorgvraag toe. Hoe houden

farmacie of met het diagnostisch lab. Waarom gooien we dat

we de boel betaalbaar? Onze sector, nu vooral georgani-

lab niet open? Als ik nou zelf wil betalen voor een bloedwaarde-

seerd als ziekenzorg, moet zich veel meer gaan focussen op

bepaling of een MRI- of CT-scan in het ziekenhuis - gewoon

behoud van gezondheid. Daarvoor zijn mensen in eerste in-

omdat ik nieuwsgierig ben - waarom heb ik dan een verwijs-

stantie zélf verantwoordelijk. Hoe zorgen we ervoor dat ze die

briefje van de huisarts nodig?”

verantwoordelijkheid ook némen?” “Onze verzorgingsstaat trekt het niet meer in haar eentje. “Volksgezondheid is in ons land geen maatschappij-gedreven maar

We moeten samenwerking zoeken met andere sectoren

een politiek issue. Politieke keuzes bepalen wat er gebeurt. Daar

en/of particuliere initiatieven. Waarom geen partnership met

moeten we vanaf en in die zin vind ik privatisering in onze sector

een zuivelbedrijf of met een (ziekenhuis)beddenfabrikant?

een prima zaak. We moeten de outcome van de geleverde zorg

Hurks prefabbeton trekt op spectaculaire wijze onze nieuwe

gaan meten, om vervolgens op basis daarvan te worden beloond.”

toren op. Ik hoef geen eigenaar te zijn van dat beton. Moeten we niet naar andere, creatieve constructies toe,

“Waarom geen beleggers in je ziekenhuis halen? Zeker op deel-

waarin we het hele vastgoedstuk aan private partijen

segmenten valt wel een rendement te maken. Bijvoorbeeld met

overlaten?

Hurks prefabbeton engineert, produceert en monteert voor 40 miljoen euro aan prefab bouwelementen voor het nieuwe Erasmus MC; op dit moment het grootste bouwproject in de gezondheidszorg in ons land. In totaal gaat het om meer dan 12.500 betonnen bouwelementen, goed voor 34.000 kuub beton. De nieuwbouw (185.000 m²) wordt in 2015 opgeleverd.

16

Elisa Carter

Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam

Elisa Carter

17

“Een man die 175 kilo weegt maar qua voedingsstoffen zwaar ondervoed is… hoe absurd is dat?”

Ynte de Vries, research manager bij FrieslandCampina Domo Ynte de Vries geeft leiding aan een R&D team binnen de grootste zuivelcoöperatie ter wereld, FrieslandCampina, wiens ingrediënten en producten wereldwijd een publiek van bijna 1 miljard mensen bereiken. “Elke R&D’er wil weten hoe de wereld in elkaar steekt. Voor ons is dat de ongelooflijk complexe en fascinerende wereld van de melk.” “Voor mij als ecoloog/evolutiebioloog is melk een enorm boeiend onderzoeksterrein. De samenstelling van melk van verschillende zoogdieren blijkt perfect afgestemd te zijn op de behoeften van het jong. Walvisjongen moeten enorm hard groeien en krijgen supervette melk. Baby’s drinken moedermelk met speciale suikerverbindingen die cruciaal zijn voor de ontwikkeling van de darmflora. Maar ook voor volwassenen heeft melk kennelijk grote voordelen, gezien het feit dat ons vermogen om op latere leeftijd melk te verteren, de laatste 20.000 jaar enorm snel is geëvolueerd.” 18

Ynte de Vries

Nieuwsgierigheid is de start

Ynte de Vries

19

Er zitten gemiddeld te weinig voedings­stoffen per kilo­

ook al zijn die resistent tegen allerlei soorten antibiotica. Met de

calorie in ons voedsel, met als absurde consequentie

huidige moderne analysetechnieken en onderzoeksfaciliteiten

dat een volwassen man 175 kilo kan wegen, maar qua

ligt er een gigantisch onderzoeksterrein voor ons braak. Wat

voedingsstoffen zwaar ondervoed is. Meer inzicht in de relatie

dat betreft is het nieuwe FrieslandCampina Innovation Centre

tussen melksamenstelling en de behoeften van het lichaam

straks een walhalla voor de nieuwsgierige R&D’er.”

biedt ons mogelijk­heden om in de toekomst problemen als allergie/astma, diabetes en obesitas aan te pakken.”

“Jonge wetenschappers en onderzoekers zijn nieuws­ gierig, weetgierig, zitten vol goede ideeën. Maar om dingen te be­

“Enorm interessant is de mogelijkheid van medicinale melk;

reiken zijn ook doorzettingsvermogen, leider­schap en onder­

de natuurlijke productie van specifieke antilichamen in melk.

nemerschap nodig. En vooral ook commitment van de

Daarmee kun je bepaalde ziekmakende bacteriën bestrijden,

zittende garde.

Hurks vastgoedontwikkeling en FrieslandCampina investeren samen 60 miljoen euro in het FrieslandCampina Innovation Centre. Het nieuwe complex op de campus van Wageningen UR zal ruimte bieden aan 400 medewerkers van het zuivelconcern. Het wordt in 2013 in gebruik genomen.

20

Ynte de Vries

FrieslandCampina Innovation Centre, Wageningen

Ynte de Vries

21

Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam

22

Jaarrekening

Deel 2 Jaarrekening

Jaarrekening

23

Bericht van de Raad van Commissarissen Evenals vorig jaar hebben de markten waarin Hurks groep acteert, in flinke mate te lijden onder de voort­durende financiële en economische crisis. Het spreekt voor zich dat de wijze waarop de vennootschap zich onder deze complexe marktomstandigheden ontwikkelt en de kansen die dit tijdsgewricht voor de vennootschap biedt, de centrale thema’s zijn geweest tijdens de bijeenkomsten van de Raad van Commissarissen met de Raad van Bestuur. We constateren dat in het licht van deze omstandig­heden de vennootschap een goed jaar achter de rug heeft. Dat geldt voor het financiële resultaat, maar ook voor de wijze waarop zij haar orderportefeuille op peil heeft weten te houden. Bovendien is Hurks groep wederom in staat gebleken op wezenlijke onderdelen een verbetering van het productieproces te realiseren. Daarbij was de Raad van Bestuur er steeds op gericht om de betrokkenheid van de medewerkers bij de realisatie van dit beleid verder te vergroten. De Raad van Commissarissen kwam in 2011 vier maal bijeen voor reguliere vergaderingen. Daarbij waren steeds al zijn leden en die van de Raad van Bestuur aanwezig. Tijdens de vergaderingen hebben we intensief en op constructieve wijze gesproken met het bestuur over de operationele en financiële gang van zaken bij de vennootschap en de afzonderlijke werkmaatschappijen. Daarnaast kwamen specifieke onderwerpen aan de orde, zoals het innovatiebeleid, efficiency, effectiviteit en management development. Eén van de vergaderingen vond plaats in het bijzijn van de externe accountant van de vennootschap. Tijdens twee extra vergaderingen stonden de strategie en enkele strategische onder­werpen centraal. Conform de bepalingen in de statuten heeft de Raad van Commissarissen in een aparte vergadering het functioneren van de Raad van Bestuur geëvalueerd, alsook zijn eigen functioneren. De voltallige Raad van Commissarissen nam evenals de Raad van Bestuur deel aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Hurks groep bv, die werd voorgezeten door de voorzitter van de Raad van Commissarissen. Per 31 augustus 2011 nam de vennootschap afscheid van de heer ir. R.A.G.M. Hendriks, lid Raad van Bestuur. De heer Hendriks was sinds 1 augustus 1977 verbonden aan de onder­neming en heeft in die tijd vele functies binnen het bedrijf succesvol vervuld. Wij zijn hem zeer erkentelijk voor al hetgeen hij in al die jaren voor de vennootschap heeft betekend. Vanaf 1 september 2011 bestaat de Raad van Bestuur weer uit drie leden. De samenstelling van de Raad van Commissarissen is in 2011 niet gewijzigd. De Vergadering van Aandeel­houders heeft alle leden per 31 december 2011 voor een periode van vier jaar benoemd. De Raad van Commissarissen heeft kennis genomen van het jaarverslag over het boekjaar 2011, waarin de jaarrekening, opgesteld door de Raad van Bestuur van Hurks groep bv, is opgenomen. De jaarrekening is door Foederer DFK gecontroleerd en van een goedkeurende verklaring voorzien. Deze controleverklaring is in het jaarverslag opgenomen. Wij hebben de Algemene Vergadering van Aandeelhouders geadviseerd de jaarrekening vast te stellen.

24

Bericht van de Raad van Commissarissen

Bedrijfsverzamelgebouw De Gruyter Fabriek, ’s-Hertogenbosch

Bericht van de Raad van Commissarissen

25

Kantorenpand Bestpoint, Best

26

Bericht van de Raad van Commissarissen

De bestemming van de winst van Hurks groep bv is vastgesteld met inacht­ neming van het daaromtrent in haar statuten bepaalde. Wij hebben de vergadering van houders van prioriteitsaandelen verzocht haar goedkeuring te verlenen aan het besluit met betrekking tot deze bestemming. De Algemene Vergadering van Aandeelhouders stelde in haar vergadering van 1 maart 2012 de jaarrekening vast. Ook de houders van prioriteits­ aandelen verleenden in die vergadering haar goedkeuring aan het besluit met betrekking tot de winstbestemming. In deze vergadering is de Raad van Commissarissen tevens decharge verleend voor het door de Raad gehouden toezicht, onder dankzegging voor de uitoefening van zijn taak. Ook werd melding gemaakt van het besluit van de Raad van Commissarissen om de Raad van Bestuur van de vennootschap te dechargeren voor het gevoerde beleid. De Algemene Vergadering van Aandeelhouders heeft dit besluit bekrachtigd.

Wij spreken onze bijzondere waardering uit naar de Raad van Bestuur en alle medewerkers van de vennootschap en haar deelnemingen voor het behaalde resultaat. Deze waardering geldt vooral voor de grote inzet die ieder in het afgelopen, toch niet eenvoudige, verslagjaar weer heeft getoond. Eindhoven, 1 maart 2012 De Raad van Commissarissen ir. W.P.M. van der Schoot (voorzitter) drs. C.J.J. Halkes dr. ir. W. van Vonno

Bericht van de Raad van Commissarissen

27

Zorgcentrum Merefelt, Veldhoven

28

Verslag van de Raad van Bestuur

Verslag van de Raad van Bestuur Hurks groep bv heeft een jaar achter zich waarin we flink hebben moeten aanpakken om wederom tot zeer goede resultaten te komen. De onderneming realiseerde een geconsolideerde omzet van 272 miljoen euro. Dat is een forse stijging van 56 miljoen euro (ruim 25%) ten opzichte van het voorliggende jaar. Ook de interne omzet was in 2011 beduidend hoger dan in 2010, deze vertoonde een stijging van 39 miljoen euro. In het oog springend is het financiële resultaat over 2011. We eindigden op een netto­winst van 9,3 miljoen euro, een stijging ten opzichte van 2010 van bijna 1 miljoen euro (ruim 10%). Gezien de bijzondere marktomstandigheden een uitstekend resultaat; wederom hebben al onze werkmaatschappijen hier in positieve zin aan bijgedragen. ‘Never waste a good crisis’ schreven we in onze voorgaande jaarverslagen en we zijn er nog altijd van overtuigd dat onze organisatie door de huidige financiële en economische crisis aan kracht zal winnen. We begonnen het jaar met een goed gevulde orderportefeuille, zowel wat betreft omvang als kwaliteit. Vervolgens werden we echter bij sommige werkmaatschappijen geconfronteerd met projecten die op het laatste moment door opdrachtgevers werden afgeblazen of uitgesteld. Daarbij ging het in veel gevallen om projecten - met name in de woningbouw - die reeds zo ver waren voorbereid, dat ze gereed waren om in productie te gaan. Dat betekent dat veel tijd en aandacht uitging naar werving van nieuw werk. Gezien de aanlooptijd van nieuwe projecten, kon echter niet worden voorkomen dat er hier en daar wat gaten vielen in de productie. Inmiddels is de orderportefeuille voor 2012 weer goed gevuld met projecten die tot uitvoering zullen komen. Gezien de sterk gestegen omzet en productie hebben we met name bij de prefabbeton­ fabrieken het aantal personeelsleden met een tijdelijk contract, die we in 2009 en 2010 deels hadden afgebouwd, in de loop van 2011 weer geleidelijk aan opgebouwd. Vorig jaar hebben we aangegeven dat we bewust de organisatie niet zouden afslanken, omdat we alle vertrouwen hebben in de kracht van de groep. Relatief veel werk moest in het verslagjaar van de aanbestedingsmarkt worden gehaald. Desondanks hebben we een uitstekend resultaat kunnen neerzetten, door slimmer en kosten­ effectiever te werken, processen efficiënt in te richten en faalkosten verder te reduceren. Daarbij konden we rekenen op een coöperatieve houding van onderaannemers en leveranciers en een sterk verantwoordelijkheidsgevoel en enorme betrokkenheid van onze eigen medewerkers. Dit alles maakte dat we de boeken over 2011 met tevredenheid konden sluiten. Op 4 mei 2011 heeft Hurks groep bij de AFM de wettelijk verplichte melding gemaakt van het feit dat zij het strategische belang in Ballast Nedam heeft uitgebreid tot boven de 20%. Hiermee is Hurks groep de grootste aandeelhouder in Ballast Nedam. De sector Vastgoedontwikkeling realiseerde een omzet die 44% hoger was dan in 2010 en kwam daarmee uit op 52 miljoen euro. Projectrealisatie noteerde een omzet die met 36% steeg tot 201 miljoen euro. Bouwcomponenten en Engineering boekten een omzet van 124 miljoen euro; een stijging van 26%, een absoluut record in de geschiedenis van deze sector.

Verslag van de Raad van Bestuur

29

Het bedrijfsresultaat eindigde op 10,3 miljoen euro; een fractionele daling van 0,1 miljoen euro ten opzichte van 2010. Ondanks de enorme prijsdruk in de markt, blijken de verbeteringen die we in de voorbije jaren organisatiebreed hebben ingezet op het gebied van risicomanagement, algemene kostenbeheersing en projectmanagement hun vruchten ook nu weer af te werpen. Met name deze verbeteringen hebben geresulteerd in een nettowinst van 3,4% van de netto-omzet. De brutomarge kwam het afgelopen jaar uit op 79,0 miljoen euro, tegenover 77,7 miljoen euro in 2010. De winst voor belasting bedraagt 12,1 miljoen euro. Een stijging van 0,5 miljoen euro ten opzichte van 2010. De belastingdruk over 2011 bedraagt 23,2%. Dit resulteert uiteindelijk in een nettowinst van 9,3 miljoen euro. Een stijging van ruim 10% ten opzichte van 2010, toen een nettowinst resteerde van 8,4 miljoen euro.

Het geconsolideerde balanstotaal is fors gestegen met 23,0 miljoen euro naar 152,3 miljoen euro. Dit komt aan de activazijde vooral door een toename in de voorraden van 6,2 miljoen euro, een toename in de materiële vaste activa van 2,7 miljoen euro, een toename in de financiële vaste activa van 2,9 miljoen euro, een afname van de vorderingen van 5,8 miljoen euro en een toename van de liquiditeiten van 18,1 miljoen euro. Aan de passivazijde spelen vooral de toename van de kortlopende schulden van 16,4 miljoen euro en de toename van het eigen vermogen van 6,1 miljoen euro. Het eigen vermogen ultimo 2011 bedroeg 74,0 miljoen euro ten opzichte van 67,9 miljoen euro ultimo 2010. De solvabiliteit vertoont over 2011 een daling naar 48,6% als gevolg van de stijging van het balanstotaal. De investeringen in 2011 in materiële vaste activa bedroegen 4,9 miljoen euro; 2,7 miljoen euro meer dan de afschrijving op materiële vaste activa.

30

Verslag van de Raad van Bestuur

Academie Minerva (Rijksmonument), Groningen

Verslag van de Raad van Bestuur

31

De Toeloop, Eindhoven

32

Vastgoedontwikkeling

Vastgoedontwikkeling Op slot De markt van vastgoedontwikkeling maakt een lastige periode door; de woningverkoop is laag, de leegstand van de kantorenvoorraad is in 2011 tot een verontrustend niveau opgelopen, de financieringsmogelijkheden blijven beperkt en er blijft onzekerheid over wat er met de hypotheek­rente­aftrek gebeurt met alle nadelige gevolgen van dien. Kortom, nog steeds regeert de macht over de kracht. De markt vraagt van alle kanten om anders denken en handelen. Niet de grondposities zijn langer de basis voor vastgoedontwikkeling, maar oprechte betrokkenheid bij de vraag van de opdrachtgever en conceptuele denkkracht. Op deze koers hebben we ingezet en zijn we ervan overtuigd dat dit ons onderscheidende producten oplevert waar de markt behoefte aan heeft.

Nieuw elan Zo is in 2011 De Toeloop officieel geopend. In dit nieuwe hart van de wijken Doornakkers en Tongelresche Akkers in Eindhoven realiseerden we 282 woningen, een winkelcentrum, een gezondheidscentrum, een SPILcentrum en renoveerden we een bestaand zorg­centrum. De Toeloop is tot stand gekomen door intensieve samenwerking van onder meer Vitalis WoonZorg Groep, woningcorporatie Woonbedrijf, de gemeente Eindhoven en Hurks vastgoed­ontwikkeling. In partnership hebben we in Helmond een grootschalige binnenstedelijke herstructurering gerealiseerd, die eerder al werd bekroond met de Architectuurprijs. Dit project betrof nieuwbouw van 370 woningen en 3.000 m² winkels.

Vastgoedontwikkeling

33

Half december startten de bouwwerkzaamheden voor het door ons risico­ dragend ontwikkelde nieuwe Friesland­Campina Innovation Centre in Wageningen. Op de campus van Wageningen UR verrijzen het komende anderhalf jaar circa 4.600 m² laboratoria en ruimten voor smaaktesten, een proeffabriek (technohal) van 2.500 m², 3.800 m² facilitaire ruimten en 7.100 m² kantoren. Het FrieslandCampina Innovation Centre biedt ook onderdak aan een Experience Centre met innovatie­keuken en proefbakkerij, waar bezoekers en mede­werkers van FrieslandCampina van over de gehele wereld producten kunnen proeven, ruiken en voelen in een inspirerende omgeving. Een spraak- én smaakmakend project! Succesvol in dienstverlening Een strategische keuze die wij afgelopen jaar hebben gemaakt is om onze kennis, kunde en capaciteit meer dienstverlenend in te zetten voor woningbouw­coöperaties. Dit heeft erin geresulteerd dat wij het complete beheer van de vastgoedportefeuille van woningbouwcoöperatie Oostelpoort uit Groesbeek op ons gaan nemen. Ketensamenwerking is hierbij een belangrijk uitgangspunt waarin de Hurks-werkmaatschappijen een voorname rol vervullen. Kansen creëren In een markt waarin ieder het zwaar te halen heeft, zijn er dus niet alleen bedreigingen, maar ook kansen. Zeker voor een partij die voldoende vet op de botten heeft om bezig te zijn met vandaag én morgen. De order­portefeuille van Hurks vastgoedontwikkeling is goed gevuld. Uiteraard zijn we voor de opstart van voorgenomen werken afhankelijk van de verkoop­resultaten, maar we zijn positief gestemd. Dat zijn we eveneens ten aanzien van ons nieuwe kantoor in ’s-Hertogenbosch dat we begin 2013 gaan betrekken. Van hieruit zijn we al volop bezig ons werk­terrein uit te breiden naar Midden-Nederland en de Randstad. Hurks vastgoed­ontwikkeling creëert én pakt zijn kansen!

34

Vastgoedontwikkeling

FrieslandCampina Innovation Centre, Wageningen

Vastgoedontwikkeling

35

Projectrealisatie Scherp aan de wind De sector Projectrealisatie heeft haar omzetniveau knap weten te herstellen en laat een goed resultaat zien. Eens te meer het bewijs dat we inmiddels goed zijn ingespeeld op de veranderende markt. Kennis en verbinden loont In de huidige markt voert de klassieke aanbesteding de boventoon. Echter steeds meer van onze klanten realiseren zich dat hoe eerder ze onze kennis in het bouwproces betrekken, er meer ruimte is voor kwaliteit en efficiency, dus lagere kosten. Vraag naar bouwteamverband en DBFMO (design, build, finance, maintenance en operate)-aanbestedingen neemt weer langzaam toe. Onderhoud Om nog beter in te spelen op de markt van onderhoud hebben we besloten al onze activiteiten op dit vlak te bundelen en verder uit te bouwen in Hurks onderhoud. Ook zijn Hurks bouwservice en facilitair dienstverlener Yask dit jaar een samenwerking gestart waardoor wij hun facilitaire expertise verbinden met onze kennis van bouwtechniek, logistiek en onderhoud.

Actief in publieke sector Projectrealisatie is actief in de sectoren zorg, onderwijs en overheid. We realiseren en renoveren voor opdrachtgevers in deze sectoren, maar zien ook onze omzet in onderhoud van gebouwen, gevels en zonwering gestaag toenemen. In 2011 realiseerde Hurks twee brede scholen, een aantal gebouwen op de Campus 2020 van de TU in Eindhoven en op de Uithof in Utrecht. Voor een drietal gemeenten renoveerden en bouwden we een gemeentehuis, stadsdeelkantoor of waren we als prefab co-maker bij de realisatie betrokken.

36

Projectrealisatie

Woningbouw Groeseind, Tilburg

Projectrealisatie

37

St. Antonius ziekenhuis, Leidsche Rijn Utrecht

38

Projectrealisatie

In de zorgsector behoren we tot de top van de Nederlandse ziekenhuisbouw. In 2011 hadden we zes ziekenhuizen onderhanden, met realisatie, vernieuwbouw of renovatie of als belangrijke co-maker. Ook in de care sector realiseerden we een zorghotel, verzorgings- en verpleeghuizen en uiteen­lopende woonvormen voor ouderen en verstandelijk gehandicapten.

Ketensamenwerking Waar samenwerking binnen de keten toe kan leiden, werd afgelopen jaar duidelijk zichtbaar bij de realisatie van het Sint Antonius ziekenhuis in Utrecht (ca. 57.000 m², een medische psychiatrisch centrum van 9.800 m² en een parkeergarage van 17.000 m²) waar veel werkmaatschappijen van Hurks bij betrokken zijn. In het voortraject hebben we met de diverse bouwpartners een zeer lean bouwproces ontwikkeld. Voor de ruwbouw is een verticale bouw­methode ontwikkeld, waardoor we in een vroeg stadium kunnen starten met gevelwerkzaamheden. De inzet van innovatief materieel - zoals mobiele hefsteigers en speciale hangsteigers - en een uitgekiende logistiek maken daarnaast de vroegst mogelijke start van de afbouw mogelijk. Zo bereiken we hier een gemiddelde snelheid van 42 m² ruwbouw per uur!

Duurzaam voor de zakelijke markt In 2011 concentreerden we ons met name op de renovatie van kantoren en andere bedrijfspanden zoals het Apollo House in Amsterdam-Zuid. Dit Rijksmonument upgraden we tot een duurzaam energielabel-A kantoor met een duidelijke referentie naar de oorspronkelijke inrichting uit 1938. Vermeldenswaardig zijn ook de trans­ formatie en renovatie van de oude De Gruyter Fabriek in ‘s-Hertogenbosch tot het grootste bedrijfsverzamelgebouw van Nederland. Tijdens de ingrijpende werkzaam­ heden bleven de 120 bedrijven in dit pand gewoon operationeel. Het woord is aan de woonconsument In de woningbouwmarkt zijn we op dit moment actief voor ons eigen vastgoed­ ontwikkelingsbedrijf, beleggers en diverse woningcorporaties. Samen ontwikkelen we verschillende methodieken om kopers en huurders meer zeggenschap te geven over de afbouw van hun woning. Ook hebben we ons werkproces zo ingericht dat het aantal opleverpunten tot een minimum wordt beperkt. Vraag achter de retailvraag Hurks bouwservice is onze expliciete specialist voor verbouw- en inrichtingswerken voor bancaire instellingen en retailorganisaties. Onze kracht ligt in het achterhalen en begrijpen van de vraag achter de vraag van de retailer. Een vraag die we zeer servicegericht en pragmatisch beantwoorden. Mede daardoor konden we afgelopen jaar behalve opdrachtgevers in fashion en zakelijke dienstverlening, ook partijen in de foodservice aan ons binden, waaronder ServeX, McDonald’s en KFC.

Projectrealisatie

39

Bouwcomponenten en Engineering In deze sector hebben de meeste werkmaatschappijen hun omzet en resultaat in de teruglopende markt meer dan goed weten te handhaven. Sterker nog, de prefabbeton­fabrieken hebben een zeer sterke stijging gerealiseerd. Helaas schuiven projecten in de tijd wel steeds meer door. Met veel improvisatietalent is het gelukt om uitlopende of vertragende werken goed op te vangen in ons productieproces. Tijd van oogsten World Class Manufacturing Alle werkmaatschappijen hebben in 2011 ook weer veel geïnvesteerd in toepassing van de World Class Manufacturing werkmethodiek. De voordelen hiervan zijn zichtbaar in verbeterde efficiency en minder faalkosten. BIM en robotisering Bij Hurks prefabbeton en Hurks delphi engineering is te zien wat BIM (Building Information Modelling) inmiddels oplevert. Bijna alle medewerkers van Hurks delphi engineering werken met het tekenpakket Tekla dat projecten in 3D uitwerkt en de vlechtrobot in de fabriek in Veldhoven aanstuurt. Deze volledig gerobotiseerde vlechtcentrale is uniek voor Nederland en in 2011 officieel in gebruik genomen. Innovatieve maatwerker Als toeleverancier zijn onze werkmaatschappijen betrokken bij diverse woon-, kantoor-, overheids- en zorggebouwen in Nederland, maar we zijn ook actief in België en Frankrijk. Steeds vaker worden we gevraagd als innovatieve maatwerker in prefab bouwen. Zo was Hurks geveltechniek afgelopen jaar met haar all-in gevelconcept betrokken bij kantorenpand Bestpoint in Best. Ook realiseert zij paviljoen Azerbeidjzan voor de Floriade 2012. Delta Nederland leverde in 2011 maatwerk zonwering en warmte-, lichtreguleringssysteem voor onder meer Academie Minerva in Groningen.

Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam

40

Bouwcomponenten en Engineering

Prefab bouwen Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam is een staaltje van zuiver prefab werken. We zijn hier betrokken bij de realisatie van een 120 meter tellende hoogbouw en een uitgestrekt lager complex van 4 tot 14 lagen. De gevel van het prefab casco is opgebouwd met sandwich­elementen, die vooraf zijn voorzien van kozijnen en beglazing. Dit sandwich­element bestaat uit een binnenblad van constructief beton, een thermische isolatielaag en een buitenblad van architectonisch beton. Het monteren van het prefab casco van de hoogbouw met behulp van een zelfklimmende hijsloods, leverde op het werk een optimale fabrieksmatige omgeving op. De ruwbouw en de gevelbouw konden op deze manier in één keer worden gerealiseerd in een zeer korte bouwtijd.

Snel bouwproces In de woningmarkt werken we in samenwerkings­verband tussen diverse Hurks-werkmaatschappijen aan ontwikkelingen voor het precom+-appartementenconcept. Door verdere prefabricage wordt de benodigde afbouwtijd aanzienlijk teruggebracht en toch maatwerk geleverd. Op dit moment wordt de toegevoegde waarde van een prefab parkeerconcept onderzocht. Oeuvre prijs 2011 Vol trots ontvingen we in 2011 de Oeuvreprijs van de Betonvereniging voor innovatieve prefab beton­ constructies. Volgens de jury spelen we een voortrekkersrol in de prefab betonwereld en schuwen we niet om de opgedane kennis met anderen te delen. Wij onderscheiden ons door vernieuwing en visie op de ruime toepassingsmogelijkheden van het materiaal beton.

Bouwcomponenten en Engineering

41

Rijksakademie van beeldende kunsten, Amsterdam

42

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Afgelopen jaar voerde een extern adviesbureau een quick scan MVO uit bij onze werkmaatschappijen. Deze scan bracht de huidige status van MVO activiteiten en het ambitieniveau in kaart en gaf een advies over de wijze waarop we die ambities de komende jaren kunnen verwezenlijken. Conclusie van de scan: Hurks doet meer dan genoeg op MVO-gebied, maar mag dat explicieter naar buiten brengen. Vandaar dat dit keer het maatschappelijk verantwoord ondernemen aan het jaarverslag is toegevoegd. Milieu en energie Energieneutraal Op gebied van milieu en energie gaan we verder dan de huidige regelgeving vraagt. Naast de al eerder door ons gerealiseerde energieneutrale woning in Meerhoven, is in 2011 in Eindhoven een begin gemaakt met de realisatie van het eerste energieneutrale zorghuis in Nederland. Deze zorgwoning is in bouwteamverband ontwikkeld voor een woongroep van dementerende ouderen en ontworpen volgens de passief-huis-principes; driedubbele beglazing en een warmte-isolerend vermogen van 7,0 W/m2K. Het gebouw is niet alleen energieneutraal, maar voldoet qua materiaalgebruik ook aan de cradle to cradle-principes. Breeam certificering Zes werkmaatschappijen van Hurks zijn in 2011 gezamenlijk gestart met de risicodragende ontwikkeling en bouw van het nieuwe research en development centre voor FrieslandCampina in Wageningen. Dit gebouw heeft een duur­zaamheidsscore (GPR) van ruim 8 (waarbij 10 het meest excellente niveau is). Het definitieve cascogebouw is in de bestekfase getoetst en voldoet zeker aan de Breeam certificering ‘Good’, mogelijk komt het in aanmerking voor ‘Very good’. Besloten is de Breeam certificering bij de oplevering in 2013 te verkrijgen. Breeam certificering is het belangrijkste en meest toegepaste duurzaamheidskeurmerk voor gebouwen ter wereld. Daarbij wordt gekeken naar management, gezondheid, energie, transport, water, materialen, afval, landgebruik, ecologie en milieu.

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

43

Duurzaamheidscertificeringen Hurks van der linden heeft in 2011 het milieumanagementsysteem ISO 14001 behaald. In 2012 volgen Hurks bouw zuid, Hurks prefabbeton en Delta. Hurks bouw zuid en BouwCenter Centen zijn al jaren FSC-gecertificeerd. Delta en Hurks geveltechiek zijn Alu Eco-gecertificeerd. Hiermee verklaart een bedrijf zich bereid om bij latere sloop het geleverde aluminium terug te nemen en in te brengen in de recyclingketen. Samenleving Hurks staat midden in de samenleving. Een aantal medewerkers geeft op structurele basis cursussen, directieleden zijn lid van Raden van Toezicht bij maatschappelijke ondernemingen. Een aantal medewerkers geeft gast­ colleges op de TU Eindhoven, Fontys Hogescholen en Hogeschool Avans. Medewerkers nemen ook zitting in diverse klankbordgroepen met architecten, adviesbureaus, installateurs en scholen. Zo nemen we ook deel aan een adviesgroep ‘Duurzaam Integraal Ontwerpen’ binnen Brainport en aan ‘Maatschappelijk Ondernemen 040’, een initiatief van de gemeente Eindhoven en De Lage Landen. We sponsoren diverse projecten waaronder de Rijksakademie van beeldende kunsten in Amsterdam, het Van Abbemuseum in Eindhoven en het Nationaal Renovatie Platform. Ook verleenden we mede­ werking en een financiële sponsoring aan de bouw van het Lennarium, een glas-in-lood paviljoen voor bewoners van een zorginstelling. Arbeidsomstandigheden We stellen zeer hoge eisen aan de veiligheid in de fabrieken en op de bouwplaatsen. Alle bedrijven binnen de sector Projectrealisatie en Bouw­componenten zijn al jaren VCA**-gecertificeerd. Er is een beleid met meetbare doelstellingen. Toch hebben we in 2011 in de werkmaatschappijen weer meer aandacht besteed aan verdere verbetering van het veiligheids­ bewustzijn onder de productiemedewerkers. Dit gebeurde onder meer door extra communicatie naar de medewerkers en introductie van de functie arbo-coördinator in de prefabbetonfabrieken. Bij de werkmaat­schappijen komt regelmatig een bedrijfsarts op het werk. Samen met Hurks materieel voeren we voortdurend overleg over verbetering van de veiligheid van materieel. Vanzelfsprekend worden hier de bestaande CE richtlijnen gevolgd.

44

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Glas-in-lood paviljoen Lennarium, Eindhoven

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

45

HR-beleid Onze mensen maken Hurks. Dat beseffen we heel goed. Daarom investeren we in een heldere en consequente aanpak van ons HR-beleid met goede en duidelijke uitgangspunten. Leeftijdsbewust We hechten veel waarde aan een goede balans tussen oudere werknemers met een schat aan ervaring en deskundigheid, en jongeren die ons weer prikkelen met nieuwe zienswijzen en state-of-the-art kennis. We steken energie in praktijkplaatsen voor stagiaires, afstudeerders en leerlingen. Zo hebben we afgelopen jaar zo’n 100 praktijkplaatsen gecreëerd. Inmiddels zijn meerdere voormalige stagiaires in dienst bij Hurks. Voor oudere werknemers beperken we de fysieke belasting daar waar mogelijk. We zien er zorgvuldig op toe dat iedere werknemer kan genieten van goede arbeids­omstandigheden, veiligheid, om- en bijscholing en adequaat loopbaanbeleid. Fit In 2011 hebben we voor de tweede maal een fitheidsenquête afgenomen onder alle medewerkers van Hurks. Op een achttal thema’s - variërend van kwaliteit van de organisatie en leiding, omgang met elkaar, imago, betrokkenheid, persoonlijke ontwikkeling, beloning en overige - hebben medewerkers hun mening gegeven. Maar liefst 95% van onze mensen heeft meegedaan. Uitkomst is dat onze medewerkers trots zijn om bij Hurks te werken en dat ze tevreden zijn. Verbeterpunten liggen met name op het vlak van communicatie. Per werkmaatschappij zijn verbeterpunten uitgewerkt en zullen periodiek worden geëvalueerd. Hurks Development Programma Ook in 2011 kreeg het Hurks Development Programma (HDP) een vervolg. Dit interne programma is gericht op opleiding en persoonlijke ontwikkeling van medewerkers uit verschillende werkmaatschappijen. Deze bijeenkomsten stimuleren tevens de synergie binnen de gehele onderneming. Aan de orde kwamen thema’s als ‘De wereld in 2050’, ‘Samenwerken’ en ‘Belangen en Resultaten’. Professionele communicatie We organiseren al jaren kennisontbijten en kennislunches, waar we elkaar stimuleren en prikkelen om verder te kijken en ons verder te ontwikkelen. Een vorm van communicatie die haar meerwaarde inmiddels heeft bewezen. Communicatie is tenslotte de basis voor het contact met onze medewerkers, opdrachtgevers en andere partijen. We vinden het belangrijk om daarin te investeren. Daarom gaan we ons over­koepelend communicatie­ beleid stevig opzetten en verankeren binnen al onze werkmaatschappijen. De professionele doorstart van ons intranet in 2012 is daarvan een eerste zichtbare resultaat. Directiebijeenkomsten Uiteraard voerden ook directies van de verschillende werkmaatschappijen intensief overleg met elkaar. In die gesprekken kwamen vanzelfsprekend samenwerking en risicomanagement aan de orde. Ook zijn afgelopen jaar specifieke thema’s op het gebied van efficiency, soberheid en nieuwsgierigheid aangesneden en besproken voor Hurks.

46

HR-beleid

Ziekenhuis Bernhoven, Uden

HR-beleid

47

Vooruitzichten voor 2012 Focussen op kansen De onzekerheid over de economische ontwikkelingen geldt ook voor 2012. Niettemin zien we voor onze organisatie reële kansen, die andere partijen op dit moment niet durven of kunnen aangaan, maar waarop Hurks zich als gezonde, sterke onderneming wil focussen. Gerechtvaardigd vertrouwen We zien perspectieven voor vastgoedontwikkeling in een sterk veranderend landschap. Kansen die misschien niet onmiddellijk renderen, maar die ons in een zodanige positie brengen dat we een vliegende start kunnen maken, zodra de markt weer aantrekt. We zien ook mogelijkheden voor realisatie; er worden nog steeds mooie projecten op de markt gebracht en het geeft ons een gerechtvaardigd vertrouwen dat onze onderneming in veel gevallen bij de selectie wordt betrokken. Zo zijn we bijvoorbeeld geselecteerd voor één van de grootste bouw­ projecten van Zuid-Nederland: de Openbaar Vervoer Terminal Breda. Dit project - 130 miljoen euro groot - omvat een stationsgebouw, 150 appartementen, 20.000 m² kantoorruimte, 10.000 m² winkels en parkeervoorzieningen voor 720 auto’s. Een enorme uitdaging die Hurks samen met Ballast Nedam aangaat. Gezonde orderportefeuille 2012 wordt voor Hurks wederom een zeer uitdagend jaar. Dat we met een goed gevulde en gezonde orderportefeuille ingaan. Dat geeft ons de rust en de ruimte om ons te richten op nieuwe mogelijkheden voor de jaren die gaan volgen. Gretig en nieuwsgierig De wijze waarop we onze organisatie hebben ingericht en managen, lean and mean, en de gedrevenheid van onze eigen mensen en de partners waarmee we ons omringen, maken dat we de komende jaren onverminderd positief tegemoet treden. Als altijd gretig en nieuwsgierig!

Eindhoven, 1 maart 2012 Raad van Bestuur ing. G.Th.J.M. Hurks (voorzitter) F.L.G.P. van Antwerpen drs. M.C.C. Bekker

48

Vooruitzichten voor 2012

Metaforum TU/e, Eindhoven

Vooruitzichten voor 2012

49

Zorgcentrum Merefelt, Veldhoven

50

Corporate Governance

Corporate Governance Het Corporate Governance beleid van Hurks groep bv is gebouwd op goed ondernemerschap, integer handelen, respect, toezicht, transparante verslaggeving en het in- en extern afleggen van verantwoording. Het is gebaseerd op wetgeving, rechtspraak en jurisprudentie en ‘best practices’. Hurks hanteert een volgbeleid ten aanzien van de Nederlandse Corporate Governance Code. Op een beperkt aantal punten wordt van deze code afgeweken. Hurks groep is een familievennootschap. Een besloten vennootschap naar Nederlands recht, een zogenaamde structuurvennootschap. De vennootschap wordt bestuurd door een driehoofdige Raad van Bestuur. De driehoofdige Raad van Commissarissen houdt toezicht. Organisatie van Hurks groep Raad van Bestuur De Raad van Bestuur is eindverantwoordelijk voor de gehele onderneming en bestuurt de onderneming. De Raad bepaalt de strategie van de onder­ neming en stelt het daaruit voortvloeiende beleid en de te realiseren doelstellingen vast. Hij vertaalt de strategie en het beleid door naar de directies van de werkmaatschappijen. De directies zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van de strategie en het beleid binnen hun werkmaatschappij. Alle werkmaatschappijen kennen een statutaire directie. Om de statutaire directies de mogelijkheid te geven de werkmaatschappijen te besturen en op dagelijkse basis beslissingen te nemen, heeft de Raad van Bestuur een directiestatuut opgesteld. Hierin is aangegeven wat de verantwoordelijk­ heden en bevoegdheden zijn van deze directies. De Raad van Bestuur is verantwoordelijk voor een transparant bestuur van de onderneming. De Raad van Commissarissen heeft het daartoe dienende bestuursreglement goedgekeurd. De belangen van de vennootschap staan centraal bij de vervulling van de taken van de Raad van Bestuur. Periodiek worden tijdig informatie en middelen verschaft aan de Raad van Commissarissen, die nodig zijn voor een goede uitoefening van de toezichthoudende taak. Eénmaal per jaar brengt de Raad van Bestuur samen met de Raad van Commissarissen verslag uit aan de Algemene Vergadering van Aandeel­ houders over de resultaten van het afgelopen verslagjaar. Jaarlijks stelt de Raad van Bestuur een jaarverslag op. Dit verslag wordt na vaststelling door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders onder alle stakeholders van de vennootschap verspreid.

Corporate Governance

51

Raad van Commissarissen De Raad van Commissarissen is belast met het toezicht op de Raad van Bestuur, het gevoerde beleid en de algemene zaken in de vennootschap. Ook staat hij de Raad van Bestuur met raad terzijde. De Raad van Commissarissen heeft zijn functioneren vastgelegd in een reglement. Periodiek worden de strategie, organisatiestructuur en resultaten van de onderneming geëvalueerd. De Raad treedt op als een eenheid en oefent zijn taken uit in het belang van de vennootschap. Benoeming en remuneratie Raad van Bestuur Leden van de Raad van Bestuur worden benoemd door de Raad van Commissarissen. Een voorgenomen benoeming wordt door de Raad van Commissarissen ter kennisgeving voorgelegd aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. Een lid van de Raad van Bestuur wordt benoemd voor onbepaalde tijd. De remuneratie van de Raad van Bestuur wordt door de Raad van Commissarissen vastgesteld. Benoeming en samenstelling van de Raad van Commissarissen De Raad van Commissarissen wordt benoemd door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders en bestaat uit minimaal drie leden. Op dit moment telt de Raad drie personen: een voorzitter en twee leden. Accountant De externe accountant wordt benoemd door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. Hij woont de vergadering van de Raad van Commissarissen bij waarin zijn verslag over de controle van de jaarrekening wordt besproken en waarin de vaststelling van de jaarrekening wordt behandeld. Tevens woont de externe accountant de Algemene Vergadering van Aandeelhouders bij, waarin het verslag van het bestuur over de gang van zaken binnen de vennootschap, het gevoerde bestuur gedurende het afgelopen jaar, de jaarrekening en de winstdeling worden vastgesteld. Reglementen Hurks groep kent verschillende reglementen die enerzijds de essentiële kaders aangeven voor het wezenlijk functioneren van de organisatie en anderzijds de vigerende regels weergeven. De belangrijkste reglementen zijn de statuten Hurks groep, de Hurks Bedrijfscode (S.B.I.B., Stichting Beoordeling Integriteit Bouwnijverheid) en het directiestatuut.

52

Corporate Governance

Esprit, Haarlem

Corporate Governance

53

Parkeergarage Parkboulevard, Rotterdam

54

Corporate Governance

Risicomanagement Hurks groep definieert risicobeheersing als het structureel en op geïnte­ greerde wijze identificeren en volgen van significante risico’s. Het doel daarvan is effectief omgaan met onzekerheden, het beperken van bedreigingen en het benutten van kansen. Door de groei van de onder­ neming en de gewijzigde marktomstandigheden is het belang van adequate risicobeheersing de laatste jaren fors toegenomen. Binnen de kaders die de Raad van Bestuur heeft aangegeven, opereren de werkmaatschappijen van Hurks zelfstandig. Integer handelen staat daarbij centraal en is vastgelegd in de Hurks Bedrijfscode. Iedere medewerker van Hurks groep en haar werkmaatschappijen kent deze Bedrijfscode (S.B.I.B.) en heeft verklaard volgens die code te handelen. Rapportages Hurks groep legt haar strategie en haar beleid vast in een vijfjarenplan. Binnen de kaders van dit plan werkt iedere werkmaatschappij haar eigen vijfjaren-ondernemingsplan uit. Jaarlijks stelt iedere werkmaatschappij een jaarplan op, dat ter goedkeuring aan de Raad van Bestuur wordt voorgelegd. Ook wordt dan bekeken in hoeverre voortschrijdend inzicht bijstelling van de meerjarenplannen noodzakelijk maakt. De werkmaatschappijen rapporteren maandelijks aan de Raad van Bestuur en ieder kwartaal vindt een uitgebreide rapportage plaats. In deze kwartaalrapportage komen onder meer de ontwikkeling van de markten, de voortgang van projecten en de resultaten van de projecten aan de orde. De Raad van Bestuur bespreekt deze rapportage intensief met de directie van de werkmaatschappijen. Vervolgens brengt de Raad van Bestuur ieder kwartaal verslag uit aan de Raad van Commissarissen. Tevens wordt jaarlijks het jaarplan van Hurks groep aan de Raad van Commissarissen ter vaststelling voorgelegd. Horizontaal toezicht en Tax Control Framework De Raad van Bestuur heeft in 2011 de gesprekken met de fiscus om te onder­ zoeken of er een convenant kan worden afgesloten in het kader van horizontaal toezicht, afgerond. Eind 2011 werd het convenant voor horizontaal toezicht getekend en in 2012 zal dit nader worden vormgegeven.

Corporate Governance

55

De Gruyter Fabriek, ’s-Hertogenbosch

56

Jaarrekening

Jaarrekening

Jaarrekening

57

Geconsolideerde balans

(bedragen in euro’s x 1.000)

31-12-2011

31-12-2010

1.070

2.141

Activa Vaste activa Immateriële vaste activa Goodwill

Materiële vaste activa



Bedrijfsgebouwen en -terreinen

4.745

2.148



Machines en installaties

6.490

3.592



Andere vaste bedrijfsmiddelen

3.556

3.639



Materiële vaste activa in uitvoering

383

3.109 15.174



Financiële vaste activa



Niet-geconsolideerde deelnemingen



Andere deelnemingen



Vorderingen op niet-geconsolideerde

deelnemingen

Overige vorderingen

12.488

168

172

37.828

34.567

223

605

2.850

2.850 41.069

38.194

Vlottende activa Voorraden

Grond- en hulpstoffen

Handelsgoederen

1.510

1.626

1.592

1.472



Grond- en ontwikkelingsposities

18.475

12.256



Gereed product

1.767

1.742 23.344

17.096

Vorderingen

Op handelsdebiteuren



Op niet-geconsolideerde deelnemingen



Overige vorderingen



Overlopende activa

32.960

36.979

0

715

1.189

2.157

808

953 34.957

40.804

36.733

18.652

152.347

129.375



Liquide middelen

Totaal

58

Jaarrekening

(voor winstbestemming)

31-12-2011

31-12-2010

74.017

67.914

PASS IVA Eigen vermogen

Voorzieningen 1.000

440

Jubilea

344

349

Overige

2.252

2.356

Belastingen

3.596

3.145

Kortlopende schulden Handelscrediteuren

27.357

21.339

33

0

30.109

20.111



Niet-geconsolideerde deelnemingen



Onderhanden werken



Belastingen en premies sociale verzekeringen

9.103

9.793



Overige schulden

7.252

6.371



Overlopende passiva

880

702

Totaal

74.734

58.316

152.347

129.375

Jaarrekening

59

Geconsolideerde winst- en verliesrekening

(bedragen in euro’s x 1.000)

2011

2010

Som der bedrijfsopbrengsten

264.783

Kosten van de productie

185.819

220.890 143.215 78.964

Brutomarge

77.675

Bedrijfslasten 46.574

47.303

Afschrijvingen op immateriële vaste activa

1.071

1.071

Afschrijvingen op materiële vaste activa

2.429

2.100

Bijzondere waardeverminderingen vorderingen

1.011

0

Personeelskosten

Overige bedrijfskosten

17.586

16.786

Som der bedrijfslasten

68.671

67.260

Bedrijfsresultaat

10.293

10.415

Resultaten uit niet-geconsolideerde 718

448

Rentebaten

1.113

775

Rentelasten

-8

-17

deelnemingen

60

1.823

1.206

Winst voor belasting

12.116

11.621

Belastingen

-2.813

-3.179

Nettowinst

9.303

8.442

Jaarrekening

Geconsolideerd kasstroomoverzicht

(bedragen in euro’s x 1.000)

2011

2010

18.652

34.468

Netto liquiditeiten per 1 januari Middelen uit operationele activiteiten Nettowinst

9.303

8.442

Afschrijvingen op immateriële vaste activa

1.071

1.071

Afschrijvingen op materiële vaste activa

2.429

2.100

451

1.055

Mutatie voorzieningen Mutaties in werkkapitaal Voorraden Vorderingen Schulden

-6.248

-278

5.847

-18.088

16.418

2.111 29.271

Middelen uit operationele activiteiten

-3.587

Middelen uit investeringsactiviteiten Netto-investeringen materiële vaste activa

-5.115

-4.609

Financiële vaste activa

-2.875

-4.420 -7.990

Middelen uit investeringsactiviteiten

-9.029

Middelen uit financieringsactiviteiten Uitkering dividend

-3.200

-3.200

Middelen uit financieringsactiviteiten

-3.200

-3.200

Netto liquiditeiten per 31 december

36.733

18.652

Jaarrekening

61

Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening

Algemene toelichting De grondslagen voor de waardering en resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten.

Grondslagen van consolidatie In de geconsolideerde jaarrekening zijn Hurks groep bv en de vennootschappen, waarin zij direct of indirect meer dan de helft van het stemrecht heeft, volledig geconsolideerd opgenomen. De bouw- en ontwikkelings­ combinaties zijn proportioneel geconsolideerd.

Grondslagen van waardering van activa en passiva Algemeen

De activa en passiva zijn, voor zover niet anders vermeld, gewaardeerd tegen nominale waarde.

Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa zijn opgenomen tegen verkrijgingsprijs, verminderd met lineair bepaalde afschrijvingen over deze verkrijgingsprijs. De afschrijvingstermijn bedraagt 10 jaren.

Materiële vaste activa

De waardering van de materiële vaste activa vindt plaats tegen de aanschaffingsprijs verminderd met daarop gebaseerde lineaire afschrijvingen op basis van de verwachte levensduur. Deze afschrijvingen worden berekend tegen vaste percentages van de aanschaffingsprijs.

Financiële vaste activa

De niet-geconsolideerde deelnemingen worden gewaardeerd tegen het evenredig aandeel in de netto vermogenswaarde. De netto vermogenswaarde wordt bepaald op basis van de voor de groep geldende grondslagen. De andere deelnemingen omvatten de investeringen in aandelen in vennootschappen welke duurzaam zijn en voor eigen rekening worden gehouden. De andere deelnemingen zijn gewaardeerd tegen aanschafwaarde vermeerderd met bijkomende kosten en indien nodig verminderd met bijzondere waardeverminderingsverliezen. De boekwaarde van de andere deelnemingen wordt jaarlijks opnieuw bezien om te bepalen of er aanwijzingen zijn voor bijzondere waardeverminderingen. Indien dergelijke aanwijzingen bestaan wordt een schatting gemaakt van de realiseerbare waarde van het actief. Dividenduitkeringen worden op het moment van ontvangst in de winst- en verliesrekening verantwoord. Voorraden De voorraad handelsgoederen alsmede de grond- en hulpstoffen worden gewaardeerd tegen historische kostprijs of lagere marktwaarde, met inachtneming van voorzieningen voor incourantheid. De voorraad grond- en ontwikkelingsposities omvat aangekochte projecten voor herontwikkeling en grond­ posities in ontwikkeling. Hiervoor zijn nog geen verkoopovereenkomsten met derden afgesloten of hierop hebben nog geen bouwactiviteiten plaatsgevonden. Deze projecten worden opgenomen tegen kostprijs of lagere verwachte opbrengstwaarde.

62

Jaarrekening

In de jaarrekening 2010 waren deze projecten gesaldeerd opgenomen in het onderhanden werk. De vergelijkende cijfers in de jaarrekening 2011 zijn hierop aangepast. Deze wijziging heeft geen invloed op het resultaat en het vermogen van de onderneming. De voorraad gereed product betreft onroerende goederen die bouwkundig zijn opgeleverd en nog niet verkocht zijn aan derden. Waardering vindt plaats tegen kostprijs of lagere verwachte opbrengstwaarde.

Onderhanden werken

Projecten welke worden uitgevoerd voor derden, waarbij het economisch risico van de onderliggende activa zijn overgedragen aan de koper, worden gepresenteerd als onderhanden projecten. De onderhanden werken worden gewaardeerd tegen bestede directe kosten, verhoogd met een toeslag voor algemene en indirecte kosten, onder aftrek van de reeds gefactureerde termijnen. Voor zover een positief resultaat reeds als gerealiseerd kan worden beschouwd, is dit naar rato in de waardering van de onderhanden werken mee­ genomen. Negatieve resultaten worden direct als kosten in de onderhanden werken meegenomen. Vorderingen De vorderingen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde, onder aftrek van de nodig geachte voorzieningen voor oninbaarheid. Voorzieningen Voor verschillen tussen commerciële en fiscale waardering van vermogensbestanddelen is een latente belastingverplichting gevormd. Berekening heeft plaatsgevonden tegen contante waarde, waarbij uitgegaan is van de geldende belastingtarieven. De voorziening voor jubileumuitkeringen is actuarieel bepaald. Winsten en verliezen worden ten gunste of ten laste van de winst- en verliesrekening gebracht. De overige voorzieningen zijn gevormd voor aan afnemers verstrekte garanties alsmede ten behoeve van mogelijke claims voortvloeiend uit lopende procedures.

Grondslagen voor bepaling van het resultaat Som der bedrijfsopbrengsten De som der bedrijfsopbrengsten is de opbrengst van aan derden geleverde goederen en diensten, onder aftrek van kortingen en dergelijke en van de over de bedrijfsopbrengsten geheven belastingen, vermeerderd met de mutatie in het onderhanden werk.

Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa

De afschrijvingen geschieden tijdsevenredig op basis van de verwachte economische levensduur. Op aanschaffingen in het verslagjaar wordt afgeschreven naar tijdsgelang. Belastingen De belastingen zijn berekend over de commerciële winst, rekening houdend met het geldende belastingtarief en fiscale faciliteiten. Jaarrekening

63

Toelichting op de geconsolideerde balans

(bedragen in euro’s x 1.000)

Immateriële vaste activa

Deze post ontwikkelde zich gedurende



2011 als volgt:

10.267

Aanschafwaarde

Cumulatieve afschrijvingen per



31 december 2010

-8.126



Boekwaarde per 31 december 2010



Afschrijvingen 2011

2.141 -1.071



1.070

Boekwaarde per 31 december 2011

Bedrijfs-

Machines

Andere vaste

gebouwen en

en

bedrijfs-

-terreinen

installaties

middelen

Totaal

5.349

12.519

13.883

31.751

1.752

1.357

0

3.109

1.210

2.406

1.313

4.929

0

-245

-604

-849

8.311

16.037

14.592

38.940

3.201

8.927

10.244

22.372

365

863

1.201

2.429

0

-243

-409

-652

Materiële vaste activa

Deze post ontwikkelde zich gedurende



2011 als volgt:

Aanschafwaarden

Aanschafwaarde per 31 december 2010



Overboeking vanuit materiële



vaste activa in uitvoering

Investeringen Desinvesteringen

Aanschafwaarde per 31 december 2011



Gecumuleerde afschrijvingen



Afschrijvingen per 31 december 2010



Afschrijvingen 2011



Afschrijvingen desinvesteringen



Afschrijvingen per 31 december 2011

3.566

9.547

11.036

24.149



Boekwaarde per 31 december 2010

2.148

3.592

3.639

9.379



Materiële vaste activa in uitvoering ultimo 2010

3.109



12.488



Boekwaarde per 31 december 2011



Materiële vaste activa in uitvoering ultimo 2011



64

Jaarrekening

4.745

6.490

3.556

14.791 383 15.174

Financiële vaste activa

De post Financiële vaste activa betreft:

Niet-geconsolideerde deelnemingen

Gedurende 2011 ontwikkelde de boekwaarde zich als volgt:

Stand per 31 december 2010

Af: onttrekkingen



Stand per 31 december 2011

172 -4 168

Andere deelnemingen

Gedurende 2011 ontwikkelde de boekwaarde zich als volgt:



Stand per 31 december 2010



Bij: verwerving aandelen in 2011



Stand per 31 december 2011



Dit betreft met name het belang in Ballast Nedam N.V.

34.567 3.261 37.828

Vorderingen op niet-geconsolideerde deelnemingen

Gedurende 2011 ontwikkelde de boekwaarde zich als volgt:



Stand per 31 december 2010

Af: aflossing

605 -382 223

Stand per 31 december 2011

Overige vorderingen

Gedurende 2011 ontwikkelde de boekwaarde zich als volgt:



Stand per 31 december 2010



Mutatie 2011



Stand per 31 december 2011



Totaal financiële vaste activa

2.850 0 2.850 41.069

Handelsdebiteuren

De post Handelsdebiteuren is als volgt samengesteld:

Handelsdebiteuren

33.965



Af: voorziening dubieuze debiteuren

-1.005



Stand per 31 december 2011

32.960

Liquide middelen

Ultimo 2011 staat een bedrag van € 75.000,- (2010: € 2.184.000,-)



op G-rekeningen en is derhalve niet ter vrije beschikking.

Jaarrekening

65

Eigen vermogen

Het eigen vermogen ontwikkelde zich gedurende 2011 als volgt:



Stand per 31 december 2010

67.914



Af: dividenduitkering

-3.200



Bij: nettowinst 2011

9.303



Stand per 31 december 2011

74.017

Voorzieningen

Het verloop van de voorzieningen in 2011 is als volgt:



Stand per 31 december 2010

3.145



Bij: toevoegingen 2011

1.780



Af: onttrekkingen 2011

-1.329



Stand per 31 december 2011

3.596

Onderhanden werken

Geboekte kosten inclusief de genomen resultaten



Gedeclareerde termijnen



Stand per 31 december 2011

-249.211 279.320 30.109

In de stand van het onderhanden werk per einde boekjaar zijn onderhanden werken met een positief en negatief saldo gesaldeerd. De uitsplitsing hiervan is als volgt:

Werken met een positief saldo

-22.865



Werken met een negatief saldo

52.974



Stand onderhanden werken

30.109

Niet uit de balans blijkende verplichtingen Bankgaranties De voorwaardelijke verplichtingen uit hoofde van gegeven bankgaranties aan derden, belopen een totaal van € 18.501.000,- per 31 december 2011 (31 december 2010: € 18.149.000,-). Operational-lease De verplichting betrekking hebbende op leaseovereenkomsten betreft een totaalbedrag van € 4.361.000,- per 31 december 2011 (31 december 2010: € 4.075.000,-). De leaseovereenkomsten hebben een looptijd variërend van 2012 tot en met 2016. Huurverplichtingen Met betrekking tot de huur van onroerend goed is de vennootschap verplichtingen aangegaan voor een bedrag van € 20.628.000,- (2010: € 11.379.000,-). De looptijd van de huurcontracten varieert van 2012 tot eindigend in 2021. Voor 2012 bedraagt de huurlast € 3.089.000,-. 66

Jaarrekening

Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening

(bedragen in euro’s x 1.000)

2011

2010

271.578

216.114

Netto-omzet Netto-omzet

-6.860

4.528

264.718

220.642

65

248

264.783

220.890

52.000

36.000

Projectrealisatie

201.000

148.000



124.000

98.000

377.000

282.000

-105.000

-66.000

272.000

216.000

36.953

38.171

Pensioenlasten

4.823

4.524



4.798

4.608

46.574

47.303

802

819



Wijziging in onderhanden werken

Productie

Overige bedrijfsopbrengsten

Som der bedrijfsopbrengsten Omzetsegmentatie Vastgoedontwikkeling Bouwcomponenten en Engineering

Totaal

Interne omzet

Totaal

Deze netto-omzet is nagenoeg volledig in Nederland gerealiseerd.

Personeelskosten

De post Personeelskosten is als volgt samengesteld:

Personeelskosten Overige sociale lasten

Totaal

Personeelsbestand



Het gemiddelde personeelsbestand bedraagt:

Bezoldiging bestuurders en commissarissen

Bezoldiging bestuurders



De bezoldiging, inclusief lasten uit hoofde van pensioenregelingen,



van de bestuurders van de vennootschap bedroeg in 2011 € 1.331.000,-

(2010: € 1.419.000,-).

Bezoldiging commissarissen

De bezoldiging van de commissarissen van de vennootschap bedroeg in 2011 € 70.000,- (2010: € 52.500,-). Overige bedrijfskosten

De accountantskosten bedroegen in 2011 € 150.000,- (2010: € 150.000,-).



Jaarrekening

67

Vennootschappelijke balans

(bedragen in euro’s x 1.000)

31-12-2011

31-12-2010

1.070

2.141

94

204

Activa Vaste activa Immateriële vaste activa Goodwill

Materiële vaste activa



Andere vaste bedrijfsmiddelen



Financiële vaste activa



Deelnemingen in groepsmaatschappijen

27.869

23.131



Andere deelnemingen

37.828

34.571



Leningen aan groepsmaatschappijen

7.643

2.164



Andere leningen

2.850

3.232 76.190

63.098

Vlottende activa

68

Handelsdebiteuren

7.288

1.634



Vorderingen op de groepsmaatschappijen

1.051

4.657



Vorderingen op de niet-groepsmaatschappijen

0

282



Overige vorderingen

343

689



Overlopende activa

300

230



Liquide middelen



Totaal

Jaarrekening

8.982

7.492

5.105

8.245

91.441

81.180

(voor winstbestemming)

31-12-2011

31-12-2010

PASS IVA Eigen vermogen

Gestort aandelenkapitaal



Overige reserves



Onverdeelde winst

601

601

64.113

58.871

9.303

8.442 74.017

67.914

Voorzieningen Belastingen Jubilea

1.000

440

344

349 1.344

789

Kortlopende schulden

Schulden aan kredietinstellingen

Handelscrediteuren Groepsmaatschappijen Niet-groepsmaatschappijen

5.308

5.727

248

228

6.283

2.496

33

0



Belastingen en premies sociale verzekeringen

3.279

3.700



Overige schulden

611

175



Overlopende passiva

318

151

Totaal

16.080

12.477

91.441

81.180

Jaarrekening

69

Vennootschappelijke winst- en verliesrekening

(bedragen in euro’s x 1.000)

2011

Resultaten uit deelnemingen



in groepsmaatschappijen

11.717

9.861



Saldo van de overige baten en lasten

-3.507

-1.615

1.093

196

Vennootschapsbelasting Nettowinst

70

2010

Jaarrekening

9.303

8.442

Toelichting op de venootschappelijke jaarrekening

Grondslagen van waardering en resultaatbepaling De in de toelichting op de geconsolideerde jaarrekening uiteengezette grondslagen gelden - voor zover van toepassing - ook voor de vennootschappelijke jaarrekening. Daarnaast is in de vennootschappelijke jaarrekening nog de navolgende waarderingsgrondslag van toepassing.

Deelnemingen in groepsmaatschappijen

De deelnemingen zijn gewaardeerd tegen nettovermogenswaarde, welke is berekend op basis van de voor de groep geldende waarderingsgrondslagen.

Jaarrekening

71

Toelichting op de vennootschappelijke balans

(bedragen in euro’s x 1.000)

Vaste activa

72



Immateriële vaste activa



Zie voor een toelichting de geconsolideerde balans



Financiële vaste activa



Deelnemingen in groepsmaatschappijen



Het verloop over 2011 is als volgt:



Stand per 31 december 2010

23.131



Bij: resultaat boekjaar

11.717



Bij: van leningen aan groepsmaatschappijen



Bij: kapitaalstortingen



Af: dividenduitkeringen



Stand per 31 december 2011



Andere deelnemingen



Het verloop over 2011 is als volgt:



Stand per 31 december 2010



Bij: verwerving aandelen



Stand per 31 december 2011



Leningen aan groepsmaatschappijen



Het verloop over 2011 is als volgt:



Stand per 31 december 2010

2.164



Bij: verstrekte leningen

7.660



Af: naar deelnemingen vanwege negatieve waarde



Af: aflossingen



Stand per 31 december 2011



Andere leningen



Het verloop over 2011 is als volgt:



Stand per 31 december 2010



Af: aflossingen



Stand per 31 december 2011

Jaarrekening

231 18 -7.228 27.869

34.571 3.257 37.828

-231 -1.950 7.643

3.232 -382 2.850

Eigen vermogen

Gestort kapitaal

Het maatschappelijke kapitaal bedraagt € 3.000.000,- verdeeld in 59.988 gewone aandelen elk nominaal groot € 50,- en 12 prioriteitsaandelen elk nominaal groot € 50,-. Hiervan zijn 12.000 gewone aandelen en 12 prioriteitsaandelen geplaatst en volgestort. In het aandelenkapitaal hebben zich gedurende het boekjaar geen wijzigingen voorgedaan.

Overige reserves



Het verloop over 2011 is als volgt:



Stand per 31 december 2010



Bij: resultaat voorgaand boekjaar



Af: dividenduitkering



Stand per 31 december 2011



Onverdeelde winst



Het verloop over 2011 is als volgt:



Stand per 31 december 2010



Af: resultaat voorgaand boekjaar naar reserves



Bij: resultaat boekjaar



Stand per 31 december 2011

58.871 8.442 -3.200 64.113

8.442 -8.442 9.303 9.303

Niet uit de balans blijkende verplichtingen De vennootschap heeft zich conform artikel 2:403 BW aansprakelijk gesteld voor de uit rechtshandelingen voortvloeiende schulden van elders in dit jaarverslag genoemde groepsmaatschappijen. Hurks groep heeft samen met de groepsmaatschappijen kredietfaciliteiten in rekening-courant, waarvoor de vennootschap mede hoofdelijk aansprakelijk is. De voorwaardelijke verplichtingen uit hoofde van gegeven bankgaranties aan derden, belopen een totaal van € 4.913.000,- per 31 december 2011. Door de vennootschap is een huurverplichting aangegaan welke eindigt op 30 juni 2013. De hiermee samen­ hangende last bedraagt € 70.000,- op jaarbasis. De totale verplichting inzake de nog uitstaande leasecontracten van het wagenpark bedraagt per 31 december 2011 € 109.000,- (31 december 2010 € 107.000,-) variërend in looptijd, eindigend in 2012 tot 2015.

Jaarrekening

73

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Aan: de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Hurks groep bv Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2011 van Hurks groep bv te Eindhoven gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2011 en de geconsolideerde en enkelvoudige winst- en verliesrekening over 2011 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de vennootschap is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeen­ stemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de vennootschap. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de vennootschap gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.

74

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Hurks groep bv per 31 december 2011 en van het resultaat over 2011 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Eindhoven, 1 maart 2012

Accountantskantoor Foederer B.V. Drs. G.J.T.M. van de Wijdeven RA

Statutaire bepalingen inzake de winstbestemming: Artikel 29 lid 1 tot en met 5 der statuten luidt: 1. “van de winst kan jaarlijks een door het bestuur met goedkeuring van de raad van commissarissen te bepalen percentage worden gereserveerd.” 2. “de aldus resterende winst staat ter vrije beschikking van de algemene vergadering van aandeelhouders. Een besluit tot bestemming van de winst behoeft goedkeuring van de vergadering van houders van prioriteitsaandelen.” 3. “de vennootschap kan aan de aandeelhouders en eventuele andere gerechtigden tot de voor uitkering vatbare winst slechts uitkeringen doen voor zover het eigen vermogen groter is dan het gestorte en opgevraagde deel van het kapitaal vermeerderd met de reserves die krachtens de wet of de statuten moeten worden aangehouden.” 4. “ten laste van de door de wet voorgeschreven reserves mag een tekort slechts worden gedelgd voorzover de wet dat toelaat.” 5. “uitkering van winst geschiedt na de vaststelling van de jaarrekening waaruit blijkt dat zulks geoorloofd is.” Enzovoort. Winstverdeling De over 2011 behaalde nettowinst bedraagt € 9.303.000,-. De winst staat ter beschikking van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders.

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

75

Werkmaatschappijen

Groep



Projectrealisatie

Hurks groep bv



Hurks bouw zuid bv

Pastoor Petersstraat 3



Pastoor Petersstraat 3

Postbus 671



Postbus 671

5600 AR Eindhoven



5600 AR Eindhoven

T (040) 26 26 100



T (040) 26 26 200

F (040) 26 26 101



F (040) 26 26 201

[email protected]

[email protected]

www.hurks.nl

Hurks van der linden bv

Vastgoedontwikkeling



Schijndelseweg 15

Hurks vastgoedontwikkeling eindhoven bv



Postbus 5

Pastoor Petersstraat 3



5270 AA Sint-Michielsgestel

Postbus 671



T (073) 558 75 55

5600 AR Eindhoven



F (073) 558 75 99

T (040) 26 26 300

[email protected]

F (040) 26 26 301 [email protected]



Hurks bouwservice bv



Esp 308

Hurks vastgoedontwikkeling ‘s-hertogenbosch bv



Postbus 1763

Stationsplein 2



5602 BT Eindhoven

Postbus 1524



T (040) 265 11 11

5200 BN ‘s-Hertogenbosch



F (040) 265 11 22

T (073) 711 42 40

[email protected]

F (073) 711 42 49 [email protected]



Hurks onderhoud bv



Esp 308

Hurks vastgoedontwikkeling amsterdam bv



Postbus 1763

Gustav Mahlerplein 235



5602 BT Eindhoven

1082 MS Amsterdam



T (040) 265 11 11

T (020) 716 23 23



F (040) 265 11 22

[email protected]

[email protected]



76

Hurks woon- en zorgconcepten bv



Hurks materieel bv

Pastoor Petersstraat 3



Kuiper 16

Postbus 671



Postbus 165

5600 AR Eindhoven



5520 AD Eersel

T (040) 26 26 360



T (0497) 51 32 34

F (040) 26 26 361



F (0497) 51 78 45

[email protected]

[email protected]

Werkmaatschappijen

Bouwcomponenten en Engineering Hurks prefabbeton bv



Delta Nederland B.V.

Bezoekadres Veldhoven: Locht 126



Oude Graaf 8

Bezoekadres Tilburg: Ledeboerstraat 38



Postbus 10050

Postbus 221



6000 GB Weert

5500 AE Veldhoven



T (0495) 53 02 05

T (088) 134 50 00



F (0495) 52 45 26

F (088) 134 50 01

[email protected]

[email protected]



Postbus 170

Hurks geveltechniek bv



1110 AD Diemen

De Run 4225



T 0800 0 26 26 21

Postbus 284



F 0800 0 26 26 22

5500 AG Veldhoven

[email protected]

T (040) 230 74 74 F (040) 253 82 85



Postbus 555

[email protected]



6500 AN Nijmegen





T 0800 0 26 26 21

Hurks delphi engineering bv



F 0800 0 26 26 22

Locht 126

[email protected]

Postbus 221



5500 AE Veldhoven



BouwCenter Van Hoppe

T (040) 230 95 95



Koperslager 20

F (040) 230 95 70



Postbus 185

[email protected]



5520 AD Eersel





T (0497) 51 69 05

Ledeboerstraat 38



F (0497) 51 69 95

Postbus 5026

[email protected]

5004 EA Tilburg T (013) 465 69 30



BouwCenter Centen

F (013) 465 69 49



Bus 3

[email protected]



5446 NB Wanroij



T (0485) 45 33 06



F (0485) 45 12 11

[email protected]

Werkmaatschappijen

77

Lijst van deelnemingen

Belangrijkste groepsmaatschappijen

Vastgoedontwikkeling • Hurks vastgoed B.V. Eindhoven 100% Hurks vastgoedontwikkeling eindhoven B.V. Eindhoven 100% Hurks vastgoedontwikkeling ‘s-hertogenbosch B.V. ‘s-Hertogenbosch 100% Hurks vastgoedontwikkeling amsterdam B.V. Amsterdam 100% Hurks woon- en zorgconcepten B.V. Eindhoven 100% Projectrealisatie • Hurks bouw zuid B.V. Eindhoven 100% • Bouwgroep van der linden B.V. Sint-Michielsgestel 100% Hurks van der linden B.V. Sint-Michielsgestel 100% • Bouwcombinatie Sint Antonius VOF Sint-Michielsgestel 100% • Hurks bouwservice B.V. Eindhoven 100% • Hurks onderhoud B.V. Eindhoven 100% • Hurks materieel B.V. Eindhoven 100% Bouwcomponenten en Engineering Eindhoven 100% • Hurks prefabbeton B.V. • Hurks beton B.V. Veldhoven 100% • Hurks oosthoek kemper B.V. Tilburg 100% • Hurks delphi engineering B.V. Veldhoven 100% • Hurks geveltechniek B.V. Veldhoven 100% Weert 100% • Delta Nederland B.V. • Van Hoppe Bouwmaterialen B.V. Eersel 100% • Centen Bouwmaterialen B.V. Wanroy 100%

Niet-groepsmaatschappijen

Vastgoedontwikkeling • Kennedy Business Center C.V. Eindhoven 50% • Kennedy Business Center Beheer B.V. Eindhoven 50% • Ontwikkelingscombinatie Eindhoven VOF Eindhoven 50% • Ontwikkelingscombinatie Helmond Binnenstad VOF Helmond 50% • Ontwikkelingscombinatie Hurks - Adriaans VOF Helmond 50% • Echt Zuidoost Beheer B.V. Echt 50% Projectrealisatie • Bouwcombinatie Adriaans - Hurks VOF Eindhoven 50% • Bouwcombinatie Hurks - Van Straten VOF Eindhoven 50% • Bouwcombinatie van Schijndel - Hurks VOF Eindhoven 50% • Bouwcombinatie Hurks - Adriaans VOF Helmond 50% • Bouwcombinatie van der Linden - Strukton VOF Maarssen 50% • Bouwcombinatie Medical Park Sittard VOF Nieuwegein 25% • Bouwcombinatie Bouw Medical Park Sittard VOF Nieuwegein 33,33% • Bouwcombinatie Jeroen Bosch VOF Nieuwegein 33,33% • Bouwcombinatie Bernhoven VOF Sint-Michielsgestel 50% Sint-Michielsgestel 66,67% • Bouwcombinatie Hurks - Dura Vermeer VOF • OVT Breda VOF Eindhoven 50% Bouwcomponenten en Engineering • ATS Projekt Grevenbroich GmbH Schüttorf (Dld.) 25% N.B. Voorts zijn er nog enkele vennootschappen die niet apart worden vermeld, omdat er nagenoeg geen activiteiten in plaatsvinden en zij geen materiële invloed hebben op de verslaglegging. 78

Lijst van deelnemningen

79

80

Jaarrekening