WHITEPAPER
Waarom taalkennis veiligheid en productiviteit verhoogt
Gebrekkige taalkennis is gevaarlijk en contraproductief Het kunnen spreken van goed Nederlands is voor veel mensen een vanzelfsprekendheid. Men gaat er dan ook vaak van uit dat iedereen probleemloos met elkaar kan communiceren. Het begrijpen van werkinstructies en daarover kunnen communiceren is essentieel om te kunnen functioneren op de arbeidsmarkt. Het maakt werken ook veiliger en productiever als medewerkers elkaar goed verstaan. Bij het voorkomen van zware ongevallen op de werkvloer wordt onvoldoende rekening gehouden met de factor taal. Dat stelt onderzoeker Paul Lindhout, die in 2010 op dit onderwerp is gepromoveerd aan de TU Delft. In zijn rapport het verhaal van een op taal gebaseerd fataal misverstand: “Dat taalproblemen rampzalige gevolgen kunnen hebben op de werkvloer is al langer bekend. Zo laadde een Italiaanse mijnwerker in augustus 1956 tegen de instructies een wagentje in een mijnlift in het Waalse Marcinelle. Het wagentje raakte klem en veroorzaakte uiteindelijke een mijnramp waarbij 262 doden vielen. Onder de mijnwerkers werd een mix van Italiaans, Frans en Vlaams gesproken, wat waarschijnlijk leidde tot de ramp.”
Opvijzelen taalkennis Uiteraard is de beste manier om dit soort problemen te voorkomen het opvijzelen van de kennis van de Nederlandse taal van medewerkers. Eén van de manieren waarop dit kan is met IJsbreker Plus, een innovatieve, interactieve taalcursus, die veel verder gaat dan de gebruikelijke standaardzinnetjes die uit het hoofd geleerd moeten worden. IJsbreker Plus is een internetapplicatie waarbij zelfstandig werken achter de computer wordt afgewisseld met werken in het werkboek of op papier, samenwerken met cursisten voor spreekoefeningen en groepslessen met de docent. In deze whitepaper komen twee auteurs van deze cursus aan het woord. De auteurs zijn verbonden aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Aan de VU wordt ook de opleiding tot NT2-docent (Nederlands als tweede taal) verzorgd. Het bedrijfsleven huurt regelmatig NT2-docenten in en ziet de docenten verbonden aan de VU als dé experts op dit vlak. Vita Olijhoek is afgestudeerd in Toegepaste
Anja Valk is taalwetenschapper en
Taalwetenschap en gecertificeerd docent
onderwijskundige. Ze werkt al jaren als NT2-
NT2. Tevens heeft zij een opleiding Middle
docent en werkt nu bij de Afdeling Nederlands
Management gevolgd. Direct na haar afstuderen
Tweede Taal van de Vrije Universiteit. Anja is
is zij als docent NT2 aan de Afdeling Nederlands
gecertificeerd NT2-docent en heeft ervaring in
Tweede Taal van de Vrije Universiteit gaan
het lesgeven aan lager- en hoger opgeleiden, wat
werken. In de loop van de jaren werd zij
ze met plezier doet. Anja is een van de auteurs
coördinator onderwijs en inburgering, en werkte
van IJsbreker Plus. Verder geeft ze trainingen aan
zij als auteur en inhoudelijk eindredacteur van
(aankomend) docenten.
IJsbreker (Plus), CODE (Plus), Uitspraaktrainer en Schrijven in Nederland.
IJsbreker Plus
Waarom taalkennis veiligheid en productiviteit verhoogt
Oplossen van taalproblemen cruciaal voor bedrijfsleven Taalproblemen komen veel voor, en worden ook onderkend door het bedrijfsleven, zo blijkt uit het onderzoek van Paul Lindhout.
De getallen Bedrijven zien de gevaren in verband met taalproblemen vooral op het vlak van miscommunicatie (30%), het niet begrijpen van instructies (21%) en onveiligheid (17%). Knelpunten die daardoor ontstaan zijn vooral problemen in de omgang met chauffeurs en productieverlies. 35% van de ondervraagde bedrijven geeft taalcursussen, dit wordt dus al breed in de praktijk gebracht. Maar liefst 45% van de bedrijven geeft aan dat er op de werkvloer twee tot vier talen naast Nederlands worden gesproken. Taalvaardigheid is dan ook bij 73% van de ondernemingen een criterium bij het aannemen van mensen. Toch heeft 68% van de bevraagde bedrijven procedures en werkinstructies in slechts één taal beschikbaar.
Lezen blijft belangrijk, ook online Lezen blijft een belangrijke vaardigheid. Frappant is dat een relatief nieuw medium als internet ook vooral gebruik maakt van letters en tekst. Het blijkt dat we kennis naast filmpjes, foto’s en andere visuele middelen toch ook met geschreven tekst willen blijven delen. Daarnaast worden veel migranten, waaronder een grote groep niet-westerse anderstaligen, verplicht gesteld om het inburgeringsexamen of een Staatsexamen NT2 af te leggen. De auteurs “Vanuit de politiek wordt er steeds meer nadruk gelegd op het kunnen participeren in de Nederlandse maatschappij. Een enorme grote groep mensen heeft met taalproblemen te maken: ongeveer 250.000 volwassenen zijn analfabeet, en ongeveer anderhalf miljoen zijn laaggeletterd. Zij ervaren problemen op allerlei gebieden in hun leven: op het werk, bij de verzorging van hun kinderen, bij communicatie met officiële instanties en bij bijvoorbeeld dokters- of ziekenhuisbezoek. Op dit moment is er nog geld vanuit de overheid waarmee taaltrajecten kunnen worden gefinancierd, vanaf 2012 moet de taalleerder alles zelf bekostigen.”
IJsbreker Plus Dit is een e-learning applicatie voor laag en middenopgeleiden en leidt op tot B1 niveau. Het product heeft verschillende selectiemogelijkheden om in heterogene groepen cursisten te kunnen onderscheiden zodat men ook in een groep een eigen traject kan volgen. De auteurs “Het is een programma waarmee laag - en middenopgeleide anderstaligen Nederlands kunnen leren. Veel andere programma’s bieden de taalleerling alleen handige zinnetjes. In de praktijk blijkt dan dat de cursist nog steeds de taal niet voldoende kan toepassen in zijn dagelijks functioneren. IJsbreker Plus is er echter op gericht de leerling de taal echt te laten verwerven. “
De methode is ontwikkeld met de expertise van medewerkers op de Afdeling Nederlands Tweede Taal van de Vrije Universiteit Amsterdam die naast hun wetenschappelijke achtergrond zelf ook docent zijn. Daarnaast is Fouke Jansen van Taal & Educatie bij het maken van de cursus betrokken geweest. Door een gedegen taalopbouw leert de cursist alle woorden en uitdrukkingen
IJsbreker Plus
Waarom taalkennis veiligheid en productiviteit verhoogt
die hij nodig heeft om bijvoorbeeld een werkinstructie te begrijpen en goed te kunnen uitvoeren waardoor zijn presentaties als werknemer toenemen.
Zelfstandigheid door e-learning Cursisten kunnen voor 70% van de tijd zelfstandig (achter de computer) aan hun eigen specifieke taaltraject werken. Dit maakt het programma zeer flexibel inzetbaar en uitstekend geschikt voor toepassing bij een 24-uursrooster. Het voortgangssysteem biedt daarbij uitgebreide mogelijkheden voor de cursusbegeleider om te kijken hoe een cursist er individueel, én binnen de groep voorstaat. Ook kan er eenvoudig worden bijgestuurd en trajecten worden aangepast afhankelijk van de resultaten. Dit betekent méér efficiency door tijdsbesparing en dus: kostenbesparing! IJsbreker Plus kan helpen om het niveau significant te verhogen (naar niveau B1). Dat betreft zowel de algemene taalvaardigheid, de algemene vaktaal als de branche- en bedrijfsspecifieke vaktaal. De kosten van de cursus zijn zeer beheersbaar: het verhogen van taalniveau met IJsbreker Plus kan al vanaf dertig cent per dag en de licenties gaan per een, drie, zes of twaalf maanden.
Breed toepasbaar In IJsbreker Plus komen thema’s als sociaal functioneren, werkoverleg, plannen en organiseren en veiligheid en gezondheid, geld en zakelijke communicatie aan bod. Dit zijn thema’s die ook voor Nederlandstaligen relevant en interessant zijn, en niet alleen voor degenen die werkzaam zijn in een specifieke branche of in een bepaald bedrijf. Medewerkers die deelnemen aan een taaltraject waarin gewerkt wordt met IJsbreker Plus kunnen hun taalvaardigheid verhogen, evenals hun sociaal en zakelijk functioneren.
Nederlandse cultuur Er is binnen elk hoofdstuk van de cursus aandacht voor de Nederlandse cultuur: hoe gaan we op het werk om met collega’s, hoe kun je tegen je baas zeggen wat je wel en niet prettig vindt in je baan, wat doe je op een werkoverleg? Werknemers zullen daardoor zelfstandiger kunnen functioneren en ook meer zelfvertrouwen krijgen. Doordat ze taalvaardiger worden en meer zicht krijgen in wat Nederlandse gewoonten zijn, zal de communicatie met collega’s en de leidinggevende prettiger verlopen. De werkgever merkt dat zijn informatie of instructie sneller wordt begrepen. Dat betekent een veiligere situatie op de werkvloer en een hoger rendement van de werknemers. De auteurs “Het niveau van de instructietaal van de werkgever zal overeenkomen met het taalniveau van de werknemers, waardoor mensen elkaar beter begrijpen, sneller kunnen schakelen en er minder fouten worden gemaakt waardoor de werkvloer veiliger wordt. Mensen die de taal beheersen presteren nu eenmaal beter.“
IJsbreker Plus
Waarom taalkennis veiligheid en productiviteit verhoogt
Conclusie Het oplossen van taalproblemen op de werkvloer is cruciaal voor de veiligheid van medewerkers en heeft een positief effect op de productiviteit. Daarnaast vormen medewerkers die sociaal goed functioneren doordat ze het Nederlands beter beheersen een positieve factor in het bedrijf waar ze werken. IJsbreker Plus is een innovatieve en effectieve methode voor bedrijven om te taalbeheersing van hun medewerkers te verbeteren. IJsbreker Plus is ontwikkeld in samenwerking met de Vrije Universiteit Amsterdam: de absolute experts op het gebied van taalverbetering.
IJsbreker Plus
Waarom taalkennis veiligheid en productiviteit verhoogt
Contact & informatie IJsbreker Plus is zeer betaalbaar en u kunt licenties zelf eenvoudig online aanschaffen. Kijk voor meer informatie over IJsbreker Plus op www.ijsbrekerplus.nl. Hier is ook een demo te bekijken. Wilt u IJsbreker Plus uitproberen of bestellen? Neem dan contact op met onze Klantenservice: Telefoon: 088 - 800 20 16 E:
[email protected]
IJsbreker Plus
Waarom taalkennis veiligheid en productiviteit verhoogt
