Werkplan Vandaag bouwen aan morgen

Werkplan 2012 Vandaag bouwen aan morgen 12281 389562 mevrouw B.C. Schalk

Auteur

René Jansen Servicepunt duurzame energie Postbus 3005 2001 DA HAARLEM Telefoonnummer 023 - 514 31 11 E-mailadres [email protected]

Opdrachtgever

Provincie Noord-Holland Postbus 3007 2001 DA HAARLEM Telefoonnummer 023 - 514 31 43

Project

Servicepunt Duurzame Energie

Datum

25 april 2012

Status

Definitief

werkplan Servicepunt Duurzame Energie 2012

WerkplanSDE2012

2


Samenvatting Provincie Noord-Holland heeft het Koersdocument Duurzame Energie opgesteld. Eén van de hoofdthema’s in het beleid is duurzaam bouwen. De focus ligt op de meerwaarde die o.a. de duurzame bouwsector biedt in het versterken van de economische structuur door. Stimulering van innovatie levert hieraan een bijdrage. Binnen het thema duurzaam bouwen wordt ingezet op de combinatie van markt en overheid (bedrijven en gemeenten). De uitvoering wordt gerealiseerd door de inrichting van een kenniscentrum voor duurzaam bouwen. Het Servicepunt Duurzame Energie (SDE) voert deze taak uit. Dit document is het werkplan 2012 van het SDE, waarin de focus ligt op verduurzaming van de gebouwde omgeving door de realisatie en monitoring van projecten die bijdragen aan effectief en efficiënt beleid. Het SDE werkt samen met alle gemeenten, corporaties en de bouwkolom in de provincie. In 2012 heeft de provincie de EnergyBoard (EB) opgericht. In de EB komen overheid, onderzoekers en bedrijfsleven samen met als doel versterking van de economische structuur op verschillende thema’s, waaronder ‘duurzaam gebouwde omgeving’. Aan de activiteiten voor dit thema wordt mede invulling gegeven door het SDE door het project Innovatiesnelweg. Dit project richt zich op pilots, kennisdeling en bouwkwaliteit van innovatieve bedrijven in de bouwkolom. Door deze activiteiten worden marktpartijen en opdrachtgevers (gemeenten en corporaties) samengebracht in projecten. Dit werkplan van het servicepunt sluit aan bij de thema’s vanuit de provinciale Energieafspraak: • verduurzamen van de bestaande bouw; • energieneutrale nieuwbouw; • lokale energieproductie; • energieneutrale regio’s. De regioconsulenten gebruiken de eerste maanden van 2012 om de energieafspraak, en daarmee de samenwerking tussen gemeenten en provincie, te bekrachtigen. In 2012 voert het SDE de volgende projecten uit: • regioconsulenten; • financierings- en subsidie adviseur; • monitoring; • financieringsconstructies; • duurzame gebiedsontwikkeling; • corporaties; • BespaarDaar; • ondersteuningsvragen provincie en nieuwe initiatieven; • coördinatie; • communicatie. Daarnaast worden vier themaprojecten uitgevoerd: • duurzame scholen Noord-Holland; • BouwTransparant; • Innovatiesnelweg; • doelgroepbenadering initiatieven particuliere woningeigenaren. Bijna alle projecten zijn doorlopende projecten uit vorig jaar. Projecten worden inhoudelijk toegelicht in dit werkplan. Vanuit alle projecten komen veel vragen over de financiering van duurzame maatregelen. Het nieuwe project financieringsconstructies en de financierings- en subsidie adviseur geven antwoorden op de vragen die gesteld worden door te werken aan financieringsmethoden en business cases waarmee duurzaamheidsdoelstellingen binnen gemeentelijke projecten haalbaar worden. Door het verkrijgen van de kennis via het Servicepunt Duurzame Energie zijn Provincie NoordHolland en de gemeenten binnen de provincie voorbereid op de ontwikkelingen, lopen zij voorop met innovaties en zijn zij in staat een energiebesparing en daarmee een kostenbesparing te realiseren.

3


WerkplanSDE2012

Inhoudsopgave Samenvatting .......................................................................................................................................... 3 1

Inleiding ........................................................................................................................................... 5

2

Beleid Provincie Noord-Holland ...................................................................................................... 6

3

Doelstellingen, visie en strategie SDE ............................................................................................ 8

4

3.1

Doelstellingen ........................................................................................................................................ 8

3.2

Visie ....................................................................................................................................................... 8

3.3

Strategie ................................................................................................................................................ 9

Werkwijze Servicepunt duurzame energie .................................................................................... 10 4.1

Provinciale Energieafspraak ................................................................................................................ 10

4.2

Reguliere projecten SDE ..................................................................................................................... 11

5

Toelichting projecten 2012 ............................................................................................................ 13

6

Financiën ....................................................................................................................................... 18

I

Overzicht taken en contactpersonen in werkveld.......................................................................... 19

II

Themabladen duurzame energie .................................................................................................. 21

4


1

Inleiding

In het Koersdocument Duurzame Energie beschrijft de Provincie Noord-Holland haar duurzame energiebeleid. De hoofdthema’s die de provincie daarin benoemt, zijn duurzaam bouwen, offshore wind en biomassa. Binnen het thema duurzaam bouwen spoort de provincie gemeenten aan vorm te geven aan beleid voor duurzaam bouwen. Daarnaast probeert de provincie bouwbedrijven te stimuleren zich blijvend te innoveren. Het Servicepunt Duurzame Energie (SDE) (voorheen bekend als CO2-Servicepunt) heeft als taak om de ontwikkeling van duurzaam bouwen te ondersteunen door de inzet van kennis. In dit werkplan worden de verschillende activiteiten van het SDE beschreven. Het SDE voert ter ondersteuning van gemeenten verschillende inhoudelijke projecten uit. Daarbij sluit het SDE zoveel mogelijk aan bij bestaande wensen en activiteiten van gemeenten, maar ook bij regionale of landelijke organisaties. Een voorwaarde voor ondersteuning vanuit SDE is ondertekening van de provinciale Energieafspraak. Later in dit werkplan wordt de gang van zaken rondom de Energieafspraak uitgebreid besproken. Ook het stimuleren van bouwbedrijven om te innoveren binnen het thema duurzaam bouwen wordt deels ingevuld door het SDE. Dit gebeurt bijvoorbeeld door uitvoering van het project Innovatiesnelweg, in samenwerking met Syntens. Het Servicepunt duurzame energie wordt in 2012 uitgevoerd door een alliantie van DWA installatieen energieadvies (DWA), SME Advies en RebelGroup Advisory. Overkoepelend coördinator is de heer Jansen van DWA. Per project is een projectleider bij DWA aangewezen. DWA voert het grootste gedeelte van de activiteiten uit en is verantwoordelijk voor het projectmanagement. SME Advies geeft uitvoering aan de algemene communicatie en ondersteunt een aantal projecten met strategisch communicatieadvies. Leeswijzer In dit werkplan is beschreven welke activiteiten het SDE in 2012 uitvoert. In hoofdstuk 2 van dit werkplan worden allereerst het huidige beleid en ontwikkelingen binnen de Provincie Noord-Holland uiteengezet. Hoofdstuk 3 volgt met de doelstelling, visie en strategie op de huidige markt en het werkveld van het SDE. In hoofdstuk 4 wordt vervolgens de werkwijze van het SDE besproken, gevolgd door een overzicht van projecten in hoofdstuk 5. In hoofdstuk 6 is als laatste een financieel overzicht opgenomen.

5


WerkplanSDE2012

2

Beleid Provincie Noord-Holland

De gebouwde omgeving is verantwoordelijk voor circa 40% van het nationale energieverbruik. Fossiele brandstoffen worden schaarser en daardoor is de verwachting dat de prijs hiervan in de toekomst sterk blijft stijgen. Door energiebesparing en door omschakeling naar duurzame energie kunnen de kostenstijgingen voor energie worden beperkt. Dit is in het belang van burgers en bedrijven. Vooral in de bestaande bouw valt veel energiewinst, en daarmee kostenbesparing, te realiseren. Voorkomen moet worden dat de groep burgers waarvoor de energierekening al meer dan de helft van hun vaste maandlasten bedraagt, groeit. Om het energieverbruik van de gebouwde omgeving te beperken, heeft de overheid met een groot aantal partijen diverse convenanten afgesloten. Er is zowel een convenant voor nieuwbouw (Lenteakkoord) als voor de bestaande bouw (Meer met Minder) gesloten. De doelstelling van deze convenanten is een lagere energierekening voor de burger en werkgelegenheid in de bouwsector te realiseren. Provincie Noord-Holland vertaalt deze afspraken naar eigen beleid, projecten en monitoring. Uitvoering van deze convenanten vraagt echter nog wel wat van stakeholders in de bouwkolom. Bouwbedrijven zijn zeer behoudend van aard en er is nog niet veel praktijkervaring met het toepassen van duurzame energiemaatregelen. Ook is duurzaam bouwen een markt die nog steeds in ontwikkeling is. De provincie wil, samen met gemeenten en Noord-Hollandse bouwbedrijven op deze ontwikkelingen voorbereid zijn en voorop lopen in innovaties. Focus duurzaam bouwen beleid gemeenten De focus van het provinciale beleid ligt op energiebesparing, het toepassen van duurzame energietechnieken en bouwkwaliteit. Omdat vooral in de bestaande bouw veel moet gebeuren, ligt hier de focus. Er wordt echter ook ruimte geboden om aandacht aan nieuwbouw te besteden. De provincie wil een combinatie van gemeentelijk beleid, economische ontwikkeling en marktinnovatie stimuleren. Binnen het SDE zorgen de collectieve gemeentelijke projecten en het project Innovatiesnelweg voor de invulling van deze ambitie. Relatie met Energy Board Noord-Holland heeft de Energy Board (EB) opgezet. In de EB komen overheid, onderzoekers en bedrijfsleven samen om de economie van Noord-Holland Noord te versterken met projecten op het gebied van duurzame energie. Het doel van de EB is economische structuurversterking op de thema’s: • duurzaam gebouwde omgeving; • offshore windenergie; • biomassa en groengas; • innovatie; • arbeidsmarkt en onderwijs; • communicatie, internationale marketing en acquisitie. Het accent van de EB ligt vooral op Noord-Holland Noord. Het thema duurzaam bouwen wordt in de praktijk (deels) uitgevoerd door het SDE volgens het gemeentelijke spoor en het bedrijvenspoor. De projecten die in hoofdstuk 3 genoemd worden, geven invulling aan de doelstellingen van de EB op het thema duurzaam bouwen. Voor de ondersteuning van Noord-Hollandse bedrijven bij product- en procesinnovatie is de provincie bezig met de ontwikkeling van een Innovatieprogramma als onderdeel van de uitvoeringstaken van de EB. Het SDE wordt betrokken bij de ontwikkeling van dit programma, om overlap met het project Innovatiesnelweg te voorkomen.

6


Partners in het werkveld In de provincie Noord-Holland zijn naast het SDE ook andere partijen werkzaam die gemeenten kunnen ondersteunen bij de realisatie van hun duurzaamheidsambities. De bekendste daarvan zijn HVC en Energy Valley. Met deze partners werken wij samen waar dat kan en verdelen wij werkzaamheden waar dat nodig is. HVC is een energie- en afvalnutsbedrijf van 52 aandeelhoudende gemeenten en 6 waterschappen. Om een forse bijdrage te kunnen leveren aan de klimaatdoelstellingen van de aandeelhouders, richt HVC zich - behalve op afvalinzameling en grondstoffenmanagement - sterk op verduurzaming van de energievoorziening van de in HVC deelnemende overheden. De stichting Energy Valley (EV) bestaat sinds 2003 en is een netwerkorganisatie die met publieke en private partners invulling geeft aan de regionale groeikansen van de energiesector. De stichting is intermediair om projecten te versnellen, kennisuitwisseling te bevorderen en de noordelijke energieregio te versterken. EV heeft als taak de juiste randvoorwaarden te scheppen om publieke en private energie-initiatieven te doen slagen. Het SDE werkt nauw samen met alle gemeenten in Noord-Holland en is sterk in het persoonlijke contact met gemeenten door de inzet van regioconsulenten. Daarnaast onderscheidt het SDE zich door grote kennis van duurzaam bouwen en de processen die daarbij van belang zijn, zowel op het gebied van nieuwbouw als bestaande bouw. Waar dat nodig is, schakelen wij snel met onze partners in het werkveld. Bijlage I geeft een overzicht van taken en aanspreekpunten van SDE, HVC en EV.

7


WerkplanSDE2012

3

Doelstellingen, visie en strategie SDE

3.1 Doelstellingen Bouwprojecten (nieuwbouw en renovatie) kenmerken zich door een complexe organisatie met veel stakeholders. Dit maakt dat duurzaamheid en innovatie niet altijd makkelijk geïmplementeerd kunnen worden in projecten. Het Servicepunt duurzame energie heeft tot doel deze processen te stroomlijnen, om zo het gemeentelijk klimaatbeleid om te zetten in resultaten. SDE is procesbegeleider, maar door haar opzet, waarbij gebruikgemaakt kan worden van een pool van ruim 100 experts, ook kenniscentrum en ervaringsdeskundige. Deze kennis en expertise wordt gevraagd en ongevraagd ingezet om Noord-Holland op de kaart te zetten als de duurzaam bouwen provincie.

3.2 Visie Provincie Noord-Holland is trendsettend in Nederland als het gaat om verduurzaming van de gebouwde omgeving door de inzet van het SDE voor de ondersteuning van gemeenten. Bijna alle gemeenten en corporaties hebben baat bij deze samenwerking met de provincie. Het is een belangrijke stimulans voor markt en overheid om te blijven investeren in een duurzaam gebouwde omgeving. De provincie geeft dit met de installatie van de Energy Board nog een extra stimulans. Toch gaat de verduurzaming nog steeds te langzaam om de afgesproken doelstellingen te halen. In de praktijk is een aantal knelpunten te onderkennen. • Er is nog steeds onvoldoende kennis bij beleidsmakers en uitvoerende partijen om duurzaamheid integraal in processen te verweven en alle betrokken disciplines op het juiste niveau te laten participeren. • Er wordt in de gebouwde omgeving een te korte termijn strategie gehanteerd waardoor, echte duurzaamheidsdoelstellingen niet passen binnen de scope waarmee projecten gestart en gerealiseerd worden. • De huidige markt zorgt voor terughoudendheid in de ontwikkeling van ambitieuze en voorbeeldprojecten. De huizenmarkt zit op slot, gemeenten worstelen met grondexploitatie, ontwikkelaars en aannemers leggen nieuwbouwprojecten stil omdat de verkoop stagneert, de bouwkolom kent een krimpende arbeidsmarkt, en corporaties en particulieren investeren niet grootschalig in vergaande duurzaamheidsmaatregelen. Toekomstbestendigheid speelt een grote rol. Immers, ieder gebouw dat niet volgens vergaande duurzaamheidsprincipes gebouwd wordt, is verloren voor de komende vijftig tot honderd jaar. Het is dus van groot belang dat er een langetermijnstrategie wordt gevolgd. Ook de waarde van bestaand duurzaam vastgoed krijgt in de markt in toenemende mate een voorsprong ten opzichte van regulier vastgoed. Zowel in utiliteit als in de particuliere woningmarkt is de tendens dat een beter energielabel een unique selling point wordt in de markt. Ook de toekomstverwachting dat bij de aan- en verkoop van woningen het energieverbruik en het energielabel van steeds groter belang wordt, speelt hierbij een rol. De provincie kan vanuit het SDE op regionaal niveau invulling geven aan de kennisopbouw omrent deze en andere onderwerpen, dit bewustzijn stimuleren en daardoor ervoor zorgen de ‘overheadkosten’ te verkleinen door kennis te bundelen. Het SDE zet in 2012 sterk in op kennisontwikkeling rond slimme financiële oplossingen, om investeringen in duurzame maatregelen in de gebouwde omgeving te realiseren en zo de uitvoering van projecten mogelijk te maken. Overheden moeten daar inspringen waar dat noodzakelijk is: bij investeringen die naast economisch rendement vooral ook een maatschappelijk rendement hebben. Omdat op dit moment het economisch rendement van de meeste investeringen in duurzaamheid niet aantrekkelijk genoeg is voor marktpartijen, moet het maatschappelijk rendement de doorslag geven. Bij het oplossen van deze problemen is regie vanuit de overheid dan ook noodzakelijk.

8


Knelpunten in de bestaande bouw zijn de stijgende kosten van energie. Voor een groeiend aantal huishoudens maken de energielasten een steeds groter deel uit van het maandelijks besteedbaar inkomen. Een trend die daarbij zichtbaar wordt en bijdraagt aan bewustzijn bij burgers, is de ontwikkeling dat particuliere initiatieven succesvol van de grond komen. Bij deze initiatieven ontbreekt vaak de organisatiekracht en de communicatiekennis om door te groeien naar grotere bewegingen met meer participanten die een grotere doelgroep bereiken. Ook ontbreekt de bekendheid van de verschillende initiatieven onderling. Ook marktpartijen ontwikkelen initiatieven, en nog lang niet alle gemeenten in Noord-Holland zijn bekend met deze nieuwe methoden om de verduurzaming van de gebouwde omgeving een push forward te geven. Deze positieve ontwikkelingen verdienen ondersteuning en opvolging. Het SDE zorgt voor kennisoverdracht en het verder brengen van initiatieven door het vullen van leemtes met inhoudelijke kennis. Tot slot is de trend van bezuiniging bij gemeenten zichtbaar. De noodzaak van een andere manier van kijken naar duurzaamheidsdoelstellingen en de zoektocht naar andere manieren van financiering voor de realisatie van duurzaamheidsdoelstellingen is daardoor een belangrijk thema voor 2012.

3.3 Strategie Voor het SDE is het essentieel rekening te houden met de koppeling met de markt, oog te houden voor kansen op economische ontwikkeling en specifieke eisen en wensen van gemeenten. Om hierbij maximaal aan te kunnen sluiten, is in 2011 een evaluatie gevoerd en daarin zijn de volgende zaken naar voren gekomen. • Gemeenten noemen als sterk punt de verbindingen die het servicepunt legt tussen gemeenten onderling, gemeenten en de markt en tussen provincie en gemeente(n). De kennisuitwisseling tussen gemeenten wordt nog steeds ervaren als de kracht van het servicepunt. • Het verbeterpunt van gemeenten heeft te maken met het duidelijk stellen wat het servicepunt wel of niet doet. De gemeenten geven aan dat het niet altijd duidelijk is hoe onze werkzaamheden zich verhouden tot andere partijen als Energy Valley of HVC. Met de bijlage in dit werkplan wordt hieraan tegemoet gekomen. • Tot slot blijkt uit de evaluatie dat een aantal gemeenten behoefte heeft aan meer maatwerk. Hieraan wordt invulling gegeven door de positionering van de regioconsulenten. Het SDE sluit qua werkplan volledig aan bij de thema’s zoals die in de provinciale Energieafspraak gemaakt worden. Dit geeft garantie op aansluiting bij het gemeentelijk beleid en bovendien kan zeer resultaatgericht gewerkt worden. Per thema is een overzicht gemaakt van de acties die gemeenten bij het thema kunnen uitvoeren, de ambitie die de gemeente kan definiëren en de inbreng van het SDE daarbij. Deze overzichten per thema zijn opgenomen in bijlage II. Op basis van vigerende plannen van gemeenten wordt per gemeente bekeken voor welke thema’s doelstellingen gedefinieerd zijn. Deze inventarisatie leidt voor het SDE per thema tot een overzicht van gemeenten die actief betrokken worden bij de projecten rond dat thema. Bij de ontwikkeling van de projecten worden daarmee op efficiënte wijze de juiste gemeenten aangehaakt.

9


WerkplanSDE2012

4

Werkwijze Servicepunt duurzame energie

Het Servicepunt duurzame energie probeert gemeenten integraal te ondersteunen. Inhoudelijke en technische kennis, gecombineerd met een stimulans die versterkt wordt door de juiste communicatiemiddelen en goede financiële onderbouwingen. De aanpak is gericht op het ‘maken van meters’: initiatieven een stap verder brengen en komen tot resultaten op het vlak van innovatie en duurzaamheid. Het SDE is daarbij de schakel tussen gemeentelijk beleid en uitvoering. Ter ondersteuning van gemeenten voert het SDE verschillende activiteiten uit. Het SDE werkt bijvoorbeeld met regioconsulenten voor gerichte ondersteuning. Dit doet het SDE al langere tijd, de contacten met gemeenten zijn daardoor zeer goed. Daarnaast voert het SDE een aantal collectieve projecten uit en een aantal projecten die ook onder de SDE-vlag vallen, maar op een andere manier gefinancierd worden. De projecten communicatie en coördinatie worden centraal geregisseerd. Contact werkveld Door te werken met regioconsulenten houdt het SDE feeling met het werkveld en weet het SDE in te spelen op vragen vanuit gemeenten. In de evaluatie noemen gemeenten als sterk punt de verbindingen die het servicepunt legt tussen gemeenten onderling, gemeenten en de markt en tussen provincie en gemeente(n). De kennisuitwisseling tussen gemeenten wordt nog steeds ervaren als de kracht van het servicepunt. Om gebruik te kunnen maken van de ondersteuning van het SDE moet een gemeente de provinciale Energieafspraak ondertekenen. Het afstemmen van deze afspraken wordt ook gebruikt om inzichtelijk te krijgen met welke thema’s gemeenten zelf bezig zijn. Op deze manier wordt verder invulling gegeven aan het vraaggericht werken.

4.1 Provinciale Energieafspraak De provinciale Energieafspraak vormt de basis voor de samenwerking tussen gemeenten, provincie en SDE. In de voorgaande jaren was een soortgelijke afspraak ook de basis voor samenwerking. Met het vervolg van het SDE is het dus logisch dat ook de afspraak tussen provincie en gemeenten een vervolg krijgt. Daarnaast heeft op 2 november 2011 staatssecretaris Atsma op het Klimaatcongres de Lokale Klimaat Agenda aangekondigd. In de Lokale Klimaat Agenda is in tien thema’s beschreven met welke acties gemeenten hun CO2-reductiedoelstellingen (lokaal en landelijk) kunnen bereiken in de periode 2011 tot 2014. Door de LKA te ondertekenen, spreken gemeenten zich uit om zich te blijven inzetten voor klimaatbeleid. Gemeenten kunnen per thema aangeven op welke manier zij dit willen doen.

Volgend op deze landelijke afspraak en in overleg met de Noord-Hollandse gemeenten heeft de provincie vier van de tien thema’s vertaald naar een provinciale energieafspraak. De vier thema’s zijn: 1 verduurzamen bestaande bouw; 2 energieneutrale nieuwbouw; 3 lokale energieproductie; 4 energieneutrale regio's. De thema’s zijn gekozen omdat deze aansluiten bij het taakveld en de lopende projecten van het SDE. In de periode 2012 tot 2015 worden deze thema’s gebruikt als leidraad voor de projecten die het SDE uitvoert. Per thema is een overzicht gemaakt van de acties die gemeenten bij het thema kunnen uitvoeren, de ambitie die de gemeente heeft en de inbreng van het SDE daarbij. Deze overzichten per thema zijn opgenomen in bijlage II.

10


Gemeenten kunnen op basis van hun eigen vigerende plannen aangeven op welk thema zij actief zijn. Dit leidt tot een overzicht van actieve gemeenten per thema. Op deze manier haken bij de ontwikkeling en uitvoering van projecten de juiste gemeenten aan. Energieafspraak en thema’s versus lopende projecten De eerste maanden van 2012 worden door de regioconsulenten gebruikt om de energieafspraak tussen gemeenten en de provincie te bekrachtigen door de ondertekening van de intentieverklaring. Met het ondertekenen geven gemeenten en de provincie aan de komende jaren samen te werken aan verduurzaming van de gebouwde omgeving waarbij de provincie de gemeenten ondersteund door de inzet van het SDE en de DE-regeling.

4.2 Reguliere projecten SDE De meeste projecten die de afgelopen jaren door het servicepunt zijn uitgevoerd, worden in 2012 voortgezet. Doorlopende projecten zijn: • regioconsulenten; • financierings- en subsidieadviseur; • monitoring; • duurzame gebiedsontwikkeling; • corporaties; • BespaarDaar; • ondersteuningsvragen provincie en nieuwe initiatieven; • coördinatie; • communicatie. Naast de reguliere projecten voert het SDE een aantal themaprojecten uit. Dit zijn: • duurzame scholen Noord-Holland; • BouwTransparant; • Innovatiesnelweg; • doelgroepbenadering initiatieven particuliere woningeigenaren. In het volgende hoofdstuk worden deze projecten verder toegelicht. Er is ook een aantal wijzigingen in vergelijking met voorgaande jaren. Het project ‘Biomassa’ wordt niet gecontinueerd als taak binnen het SDE. Biomassa is wel als speerpunt benoemd in het Koersdocument van de provincie en is één van de thema’s van de Energy Board, maar deze taak wordt niet uitgevoerd door het SDE. Ook de projecten ‘Energiebesparing Gemeentelijke Gebouwen’ (EGG) en ‘Openbare verlichting’ (OVL) zijn beëindigd. Ter afronding wordt in 2012 nog een slotbijeenkomst OVL georganiseerd. Een nieuw project binnen het SDE is ‘Financieringsconstructies’. Door de grote vraag bij het SDE naar kennis over methoden om financiering voor duurzaamheidsmaatregelen te organiseren, die onder andere uit EGG en OVL voortkomt, bestond de noodzaak hier een project voor te starten.

11


WerkplanSDE2012

Duurzame bestaande bouw Energieneutrale nieuwbouw Lokale energieproductie Energieneutrale regio tabel 1

12

Kruistabel energiethema's en lopende projecten

Communicatie

Coördinatie

Ondersteuningsvragen provincie en nieuwe initiatieven

BespaarDaar

Corporaties

Duurzame gebiedsontwikkeling

Financiële constructies

Monitoring

Fin- & Subsidie-advies

Regioconsulent

In de onderstaande kruistabel zijn de projecten die gecontinueerd worden uitgezet tegen de vier energiethema’s uit de energieafspraak. In de tabel geeft een blauwe kleur een grote mate van overeenkomst weer, oranje een gemiddelde mate van overeenkomst en wit weinig overeenkomst.


5

Toelichting projecten 2012

Dit hoofdstuk geeft een overzicht van alle reguliere projecten en themaprojecten op hoofdlijnen weer. Per project wordt kort de inhoud van de speerpunten voor 2012 benoemd. Regioconsulenten De Provincie Noord-Holland is opgedeeld in drie regio’s. Per regio heeft het SDE een regioconsulent aangesteld. De regioconsulent is een kennismakelaar voor het SDE. Deze consulent onderhoudt de contacten met de gemeente, verbindt projecten en economie, weet wat er in de gemeente of het stadsdeel leeft en speelt en zoekt en legt logische verbanden tussen partijen, onder andere door het organiseren van regio-overleggen. De regioconsulent is het eerste aanspreekpunt van gemeenten en stadsdelen voor vragen over provinciaal beleid (Koersdocument, EnergyBoard, DE-fonds, etc), de inhoudelijke projecten en de energiethema’s.

Speerpunten regioconsulenten:

• • • •

Kennismakelaar, organisatie regio-overleg Combineren behoeften en mogelijkheden individuele vragen en ondersteuning gemeenten evaluatie enquête

Financierings- en subsidieadvies De adviseur van het SDE adviseert en informeert gemeenten en de provincie over financieringsvraagstukken en subsidiemogelijkheden en ontwikkelingen op lokaal, regionaal, nationaal en Europees niveau. Bij subsidieaanvragen is de adviseur de link tussen overheden en markt om die consortia te smeden die nodig zijn voor succesvolle aanvragen. Tevens wordt de stimuleringsregeling Duurzame Energiemaatregelen (DE) Noord-Holland uitgevoerd. De adviseur onderhoudt contacten met het netwerk van instanties zoals Agentschap NL en de ministeries.

Speerpunten subsidieadvies:

• • •

ondersteuning bij financieringsvraagstukken investeringsdrempels verlagen, financierings- en subsidiescans en Europese subsidieaanvraag advies en uitvoering DE-regeling

Monitoring Monitoring is van belang voor het zo efficiënt en doelmatig mogelijk uitvoeren van klimaatbeleid. Het SDE onderhoudt en beheert de website waar gemeenten registreren en monitoren wat het effect is van hun beleid door het invoeren van projecten. De gepleegde investeringen, rendementen daarvan en vermindering van CO2-uitstoot en de energiebesparing worden via de site inzichtelijk gemaakt. De site legt ook de basis voor kennisuitwisseling door op provinciale schaal inzicht te bieden in succesprojecten. Best practises zijn hierdoor voor iedereen snel inzichtelijk te maken. SDE zorgt voor een helpdesk voor dagelijkse ondersteuning bij het gebruik van de monitor. De monitor is de basis voor de toekenning van de jaarlijkse Awards. Meer informatie vindt u op www.CO2-Monitoring.nl

Speerpunten monitoring:

• • •

provinciale best practises inzichtelijk, energieafspraak monitoren gemeenten ondersteunen, gerealiseerde projecten invullen/bijhouden monitor communicatie resultaten uit monitor

13


WerkplanSDE2012

Financieringsconstructies Investeringen in duurzaamheid komen niet altijd van de grond. Bij gemeentelijke ontwikkelingen halen de beoogde duurzaamheidsdoelen of ambities van de gemeente niet altijd de eindstreep. De oorzaak hiervan is een financieringsdrempel die geslecht moet worden. Op dit moment zijn financieringsconstructies mogelijk om deze drempels weg te nemen. Door het inrichten van een Energy Service Company (ESCO) kan gebruikgemaakt worden van fiscale voordelen en wordt de investering buiten de ontwikkeling geplaatst. Het SDE zet in 2012 in op de ontwikkeling van een format en voorbeeldprojecten waarin deze constructie de realisatie van duurzaamheidsinvesteringen mogelijk maakt. SDE ondersteunt bij de opzet van business cases en adviseert over de organisatie rondom de financiering. Overheid, markt en financiers worden met elkaar verbonden.

Speerpunten financiering:

• • • •

business cases financieringen voor voorbeeldprojecten verbinding overheid, markt en financiers format voor opzet financieringsconstructies kennissessies voor gemeenten over mogelijkheden

Steunpunt duurzame gebiedsontwikkeling (SDG) Het SDG ondersteunt gemeenten en ontwikkelaars bij het realiseren van hoge duurzaamheidambities in gebiedsontwikkeling. Gemeenten stellen hoge ambities in gebiedsontwikkelingsprojecten en dit biedt kansen voor de markt en economische ontwikkeling. Uit de praktijk blijkt dat de ambitie in het proces niet altijd gerealiseerd wordt. Het SDG levert gedurende het gehele proces kennis en ondersteuning bij het integreren van duurzaamheid in gebiedsontwikkeling en maakt lange termijn rendementen inzichtelijk.

Speerpunten SDG:

• • •

afronding routekaart, langetermijnstrategie borgen procesondersteuning projecten kennisontwikkeling, ervaring delen en kennissessies

Corporaties Energiebesparing in de sociale woningbouw is een door woningcorporaties en gemeenten gedeelde doelstelling. Woningcorporaties brengen hiermee de woonlasten voor hun huurders omlaag en gemeenten werken aan de klimaatdoelstellingen. Corporaties zijn opdrachtgevers voor de marktpartijen en investeerders in de gebouwde omgeving. In 2011 is een raamovereenkomst duurzame prestatieafspraken opgesteld en in dit project ondersteunt het SDE gemeenten en corporaties bij het maken van (prestatie)afspraken op het gebied van energiebesparing en het uitvoeren van (renovatie)projecten. Speerpunten corporaties:

• • • •

investeringen duurzaam gebouwde omgeving verder uitwerken en verspreiden van de raamovereenkomst participatie Eco-platform kennisinbreng bij (duurzame) renovatieprojecten

BespaarDaar BespaarDaar is een informatieplatform en een campagne die is gericht op energiebesparing bij particulieren. Hiermee worden investeringen in de bestaande woningvoorraad uitgelokt. Particuliere woningeigenaren worden gestimuleerd tot het (laten) uitvoeren van energiebesparende maatregelen door informatieoverdracht en een directe link naar (regionale) bedrijven. Het SDE zorgt voor een actueel aanbod van informatie op de website en ondersteunt gemeenten bij de benadering van particuliere woningeigenaren. Meer informatie vindt u op: www.bespaardaar.nl.

14


Bij veel gemeenten wordt nagedacht over het organiseren van collectieve inkoop van zonnepanelen. In 2012 wordt bekeken of de organisatiekracht van BespaarDaar en de kennis van het SDE ingezet kunnen worden om gemeenten bij collectieve inkooptrajecten te ondersteunen. Ook informatieverspreiding over lokale energiecoöperaties is een aandachtspunt voor 2012. Speerpunten BespaarDaar:

• • •

ondersteuning communicatiecampagnes particulieren communicatieplatform bewonersinitiatieven bundeling vragen en verspreiding kennis collectieve pv-projecten

Ondersteuningsvragen provincie en nieuwe initiatieven In de afgelopen jaren heeft het servicepunt zich ontwikkeld tot een provinciale dienst die in staat is om marktpartijen en overheden (gemeenten en provincie) samen te laten werken in projecten om zo tot duurzame en innovatieve oplossingen te komen. In de evaluaties wordt door veel gemeenten de continuïteit en snelheid van handelen als belangrijke pijler benoemd in de samenwerking. Dit vereist flexibiliteit in de programmering van het SDE om actuele vragen vanuit provincie, gemeenten en markt op te kunnen pakken en om te zetten in collectieve projecten of hierover kennissessies te organiseren. Hiervoor is het SDE als helpdesk altijd bereikbaar en een laagdrempelig loket om vragen te stellen en kennis te halen. Speerpunten ondersteuning en initiatieven:

• • •

helpdesk of loket voor provincie en gemeenten strategie en visie nieuwe ontwikkelingen pro-actieve en vraaggestuurde organisatie van kennissessies

Coördinatie De afstemming met de provincie en het provinciaal beleid valt onder de coördinatietaken. Ook aanvullende ondersteuningsvragen van de provincie worden hieronder geschaard. De afstemming en stroomlijning van de uitvoering met de doelstellingen van de Energy Board worden binnen dit project gerealiseerd. Binnen deze taak valt ook de verantwoordelijkheid voor afstemming met samenwerkingspartners zoals HVC en EV om de organisatiekracht binnen de provincie optimaal te benutten. De coördinatietaak is ook gericht op overzicht over alle projecten van het SDE, rapportage aan de provincie en voortgangsbewaking en de strategische lijn van de projecten. Hier wordt inzicht gegeven in welke gemeenten samenwerken aan projecten en welke resultaten geboekt worden.

Speerpunten coördinatie:

• •

afstemming met provincie en provinciaal beleid strategie en rapportage en voortgang

Communicatie Uit de evaluatie van het servicepunt is naar voren gekomen dat niet altijd alle activiteiten van het servicepunt bekend zijn bij de doelgroep. Door de sterke focus op de gebouwde omgeving wordt samenwerking met de afdelingen Ruimtelijke ordening en Wonen steeds belangrijker. Om hieraan invulling te geven, is in 2012 het onderhouden van goede contacten met gemeenten en markt een belangrijke taak van de regioconsulenten. Dit moet ondersteund worden met goede communicatiemiddelen. Doelstellingen zijn: • informeren gemeenten, bedrijven et cetera over de breedte van de activiteiten van SDE; • uitdragen successen; • bekendheid SDE vergroten; • interesseren afdelingen wonen/ruimtelijke ordening van provincie en gemeenten. Gezamenlijk leiden deze vier doelen tot een hoofddoel: de resultaten van de inspanningen van het SDE zichtbaar maken en delen. Dit delen doen we in 2012 door een geselecteerde mix van instrumenten in te zetten, zoals de website, digitale nieuwsbrief, social media en verschillende evenementen die onze doelgroep(en) bereiken.

15


WerkplanSDE2012

Alle reguliere communicatieproducten van het SDE worden in 2012 gecontinueerd. Speerpunten communicatie:

• • •

communicatie via Impuls, website en social media ondersteuning projecten met strategisch advies begeleiden communicatietrajecten en naamswijziging

BouwTransparant BouwTransparant is een instrument waarmee gemeenten op een effectieve manier de energieprestatienormering op de bouwplaats kunnen handhaven. Het doel van BouwTransparant is het gebouwgebonden energieverbruik te verminderen door bouwfouten zichtbaar te maken en een prikkel te geven deze fouten aan te pakken. In 2012 wordt gewerkt aan draagvlak van het instrument binnen de Noord-Hollandse bouwkolom, worden leerervaringen gedeeld en gewerkt aan de acceptatie en implementatie van de methodiek op landelijk niveau (onder andere in samenwerking met SEV). Ook wordt gewerkt aan het geschikt maken van BouwTransparant voor de bestaande bouw. Meer informatie vindt u op: www.bouwtransparant.nl. Speerpunten BouwTransparant:

• • •

ondersteuning gemeentelijke en regionale initiatieven en initiatieven vanuit corporaties doorontwikkeling naar landelijk instrument netwerkopbouw en kennisdeling

Duurzame scholen Noord-Holland Het meerjarenprogramma Duurzame Scholen Noord-Holland loopt van 2010 tot eind dit jaar. In 2012 worden drie sporen onderscheiden: techniek, financiën en gedrag. Het spoor techniek focust op ondersteuning met kennis bij maatwerkoplossingen voor technische verbeteringen aan scholen en de monitoring van de opbrengst van de zonnepanelen die geïnstalleerd zijn tijdens de actie ‘Zon op het dak’. Het financiële spoor zet in op de realisatie van duurzaamheidsmaatregelen door slimme financiële oplossingen. Het spoor gedrag monitort de resultaten van de lespakketten en de kennisuitwisseling wordt actief georganiseerd. Dit project wordt uitgevoerd in nauwe samenwerking met SME Advies. Speerpunten Duurzame Scholen Noord-Holland:

• • •

successen en leerpunten verspreiden verankeren en borgen ontstane netwerken vervolg na 2012 organiseren

Blok-voor-blokaanpak doelgroepencommunicatie Veel gemeenten zoeken naar methoden om particuliere woningeigenaren aan te sporen hun woning te verbeteren en duurzaamheidsmaatregelen toe te passen. In de samenleving ontstaan, vanuit particuliere woningeigenaren zelf, op verschillende plaatsen initiatieven die realiseren wat gemeenten willen bereiken. De particuliere initiatieven en de gemeentelijke projecten delen de uitdaging om de verbreding van het project en de participatiegraad van de wijk of stad te verhogen. Dit project heeft tot doel de initiatieven te inventariseren, de kennis uit de verschillende projecten te delen en breed te verspreiden en de communicatie van verschillende initiatieven actief te ondersteunen met vakinhoudelijke kennis. Het uitgangspunt hierbij is te zorgen voor optimale doelgroepencommunicatie door inzet van een sociaal instrumentarium en ondersteuning van gemeentelijke trajecten hierin. Het project wordt gefinancierd met middelen vanuit het LvDO-programma. Speerpunten Blok-voorblokaanpak:

16

• • •

inventarisatie initiatieven en analyse doelgroepen bepaling communicatiestrategie en uitrol in projecten evaluatie resultaten en kennisdeling


Innovatiesnelweg Innovatiesnelweg is een samenwerkingsproject van bouwgerelateerde bedrijven in Noord-Holland, het servicepunt, het Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord en de Provincie Noord-Holland. Met alle betrokken partijen wordt een open en toegankelijk netwerk gebouwd waarin koplopers in de bouwkolom kennis delen over duurzaam bouwen, innovatie stimuleren en de realisatie van duurzame bouwprojecten mogelijk maken. In de klankbordgroep wordt samengewerkt met kennisdragers en opleidingsinstituten zoals OTIB, Espeq, InHolland, BouwendNederland, Uneto-VNI, Meer met Minder en ECN. Het doel van deze samenwerking is optimale kennisoverdracht en aansluiting bij bestaande structuren. Speerpunten:

• • •

versnellen innovaties uitwisselen kennis praktijkgerichte concepten ontwikkelen

17


WerkplanSDE2012

6

Financiën

De onderstaande tabel geeft inzicht in de verdeling van het budget van het SDE over de reguliere projecten. Nieuw projectnummer

PV

Projectomschrijving

12273

Regioconsulent

€ 80.000,-

12274

Financierings- en subsidieadvies

€ 50.000,-

12275

Monitoring

€ 30.000,-

12276

Financieringsconstructies

€ 50.000,-

12277

Kenniscentrum duurzame gebiedsontwikkeling

€ 30.000,-

12278

Corporaties

€ 30.000,-

12279

BespaarDaar

€ 20.000,-

12280

Ondersteuningsvragen provincie en nieuwe initiatieven

€ 60.000,-

12281

Coördinatie

€ 75.000,-

12282

Communicatie algemeen

€ 75.000,-

Totaal

€ 500.000,-

De themaprojecten (zie paragraaf 4.2) worden op een andere wijze gefinancierd, bijvoorbeeld met middelen uit het LvDO-budget en EFRO-subsidie.

Bijlagen 1 Overzicht taken en contactpersonen in werkveld: SDE, HVC en EV 2 Themabladen energie a Verduurzamen bestaande bouw b Energieneutrale nieuwbouw c Lokale energieproductie d Energieneutrale regio's

18


WerkplanSDE2012

I

Overzicht taken en contactpersonen in werkveld

In Noord-Holland is een aantal partijen werkzaam, die gemeenten ondersteunen bij de realisatie van hun duurzaamheidsambities. De bekendste daarvan zijn HVC, Energy Valley en het Servicepunt duurzame energie. Deze partners werken met elkaar samen waar dat kan, wenselijk of noodzakelijk is. In de onderstaande tabel is weergegeven wie de contactpersonen bij de verschillende organisaties zijn, voor welke gemeenten of partijen ze werkzaam zijn, welke thema’s zij behartigen en welke diensten zij kunnen bieden. De tabel geeft een indicatie is van de thema’s en diensten. Een ding staat voorop en dat is dat deze partijen werken aan de verduurzaming van Noord-Holland en dus hetzelfde belang nastreven. Bel vooral met de contactpersonen om meer informatie wat deze partijen voor u kunnen betekenen.

Servicepunt duurzame energie

HVC

Energy Valley

Gebied

Noord-Hollandse gemeenten met energieafspraak

Aandeelhouders (gemeenten en waterschappen) van HVC. In Noord-Holland zijn dit vrijwel alle gemeenten boven het Noordzeekanaal.

Noord-Holland Noord (gemeenten, kennisinstellingen en bedrijven)

Thema’s

• • • •

Missie: Een nutsbedrijf van en voor gemeenten en waterschappen. Onze opdracht is om de deelnemende overheden te helpen met het realiseren van hun doelstellingen op het gebied van energie en klimaat en afval- en grondstoffen. HVC kiest voor oplossingen met een zo hoog mogelijk milieurendement tegen verantwoorde kosten, waarbij financiële opbrengsten terugvloeien naar de maatschappij.

Groen gas/bio-energie: • groen gas • innovatieve biomassa(conversie) • energietransitieparken/groene warmte Offshore windenergie/decentraal: • offshore windenergie • smart grids • slimme decentrale e-systemen (waaronder energie uit water) Kennis/internationalisering: • energy academy/college • Hansa energy corridor • EU-projecten

Verduurzamen bestaande bouw Energieneutrale nieuwbouw Lokale energieproductie Energieneutrale regio's


WerkplanSDE2012

Diensten

Contact

20

Servicepunt duurzame energie

HVC

Energy Valley

Regioconsulenten: • regio-overleg – kennis/informatieuitwisseling • reactief vragen beantwoorden • actief gemeenten benaderen voor kansen Collectieve projecten: • corporaties • subsidieadvies • monitoring • financieringsconstructies • duurzame gebiedsontwikkeling • BespaarDaar • Innovatiesnelweg • BouwTransparant • duurzame onderwijsgebouwen

Beleidsondersteuning: • energievisie • routekaart • lokale energiecoöperaties • energiebesparingswedstrijd

Bijeenkomsten Project initialisatie en financiering Subsidieondersteuning Procesbegeleiding Promotie en communicatie Ontwikkeling bedrijvenclusters Kennis en opleiding Internationalisering

Regioconsulent: • Noord: Wilfred van der Plas T: 06 - 52 39 01 31 • Midden: Jaap Neeleman, T: 06 - 224 03 428 • Zuid: René Jansen, T: 06 - 53340 898

Michiel Beeldman T: 06 - 225 30 232 E: [email protected] W: www.hvc.nl

Realisatie van duurzame energie en energiebesparing: • wind op land • stimulering/plaatsing zon pv-systeem • ontsluiting biomassa voor energieopwekking • levering van (duurzame) warmte • stimulering e-mobiliteit investeren in wind op zee

T: 050 7890010 mailto:E: [email protected] W: www.energyvalley.nl


WerkplanSDE2012

II

Themabladen duurzame energie

Verduurzamen bestaande bouw Acties gemeenten • • • • • • • • • • •

Maak gebruik van provinciale DE-regeling. Integreer duurzaamheidsdoelen in het lokale volkshuisvestigingsbeleid en ruimtelijke ordeningsbeleid. Zorg voor financieringsconstructie die zowel particulieren als marktpartijen kunnen gebruiken voor energiezuinige maatregelen. Sluit prestatiecontracten af met de woningcorporaties. Voer een project energiebesparing in de bestaande bouw volgens ‘Gereedschapskist’ uit. Verbeter het energielabel van eigen gebouwen. Voer energiebeheer in eigen gebouwen en voorzieningen uit. Voer een gedragscampagne energiebesparing bij huishoudens uit. Combineer energiebesparingsactiviteiten in de woningbouw met minimabeleid. Neem klimaatbeleid integraal mee bij herstructurering van wijken. Gebruik (regulier) onderhoud om scholen te verduurzamen.

Ambitie • •

•

• •

•

Het servicepunt biedt De gemeente maakt maximaal gebruik van de DE-regeling van de provincie en verdubbelt het beschikbare budget. In alle relevante nieuwe beleidsplannen wordt een paragraaf ‘duurzaamheid’ opgenomen, met concrete doelstellingen en ambities. In de komende vier jaar is duurzaam renoveren standaard onderdeel van de prestatieafspraken tussen gemeenten en corporaties. (Semi)gemeentelijke gebouwen, waaronder scholen, gebruiken in 2020 30% minder energie ten opzichte van 2011. 10% van de bestaande particuliere woningen zijn in 2020 twee labelstappen zuiniger. Om dit te bereiken, stimuleert en faciliteert de gemeente burgerinitiatieven. Verlaging van het aantal huishoudens die meer dan 10% van het inkomen kwijt zijn aan energielasten met minstens 30%.

• • • • • •

Hulp bij aanvragen en organiseren van de DE-subsidieregeling. Goede voorbeelden delen: hoe bereik je de eigenaar en stimuleer je actie? Ondersteuning bij gedragscampagnes. Hulp bij ambitiebepaling gemeente. Delen van voorbeelden afspraken met corporaties. Meedenken over samenwerkingsconstructies of opschaling bij grotere corporaties en borgen uniformiteit afspraken.


WerkplanSDE2012

Naar energieneutrale nieuwbouw Acties gemeenten

Ambitie

Het servicepunt biedt

•

•

•

• • • • • • • •

22

Toets EPC-berekeningen bij bouwvergunningverlening. Controleer EPC op de bouwplaats via Bouwtransparant. Ondersteun en stimuleer energiezuinige eigen bouw. Maak prestatieafspraken over nieuwbouw met woningcorporaties en/of ontwikkelaars. Zorg voor financieringsconstructie die zowel particulieren als marktpartijen kunnen gebruiken voor energiezuinige maatregelen. Geef bij nieuwbouw eigen gebouwen het goede voorbeeld. Stimuleer energiezuinige nieuwbouw via gronduitgifte. Stimuleer energiezuinige nieuwbouw door transparante en openbare aanbesteding. Zorg voor voldoende kennis over energiezuinige nieuwbouw bij relevante afdelingen in de organisatie, bijvoorbeeld via excursies.

• • •

•

Alle EPC-berekeningen bij bouwvergunningen worden getoetst en bij 60% van de bouwplaatsen wordt EPC met Bouwtransparant gecontroleerd. In 2016 is 10% van de (vrije kavel) nieuwbouwwoningen energie-efficiënter dan de wettelijke norm. Elke gemeente heeft in 2015 afspraken met woningcorporaties en/of ontwikkelaars gemaakt over duurzame nieuwbouw. Alle gemeentelijke gebouwen worden energieneutraal gebouwd. In elke aanbesteding voor nieuwbouw is energiezuinig bouwen een eis. Alle relevante afdelingen binnen de gemeente beschikken over de benodigde kennis op gebied van energie neutrale nieuwbouw.

•

•

• • • •

Uitgangspunt bij alle ondersteuning: stimuleren actieve gemeenten. Gemeenten zelf aan de slag! Het servicepunt participeert waar nodig in processen of nemen de regie over processen om gemeente iets te leren. Organiseren workshop over integreren kennis energiezuinige nieuwbouw bij relevante afdelingen in de organisatie. Tijdens workshop worden goede voorbeelden besproken en wordt een strategie gemaakt voor het informeren en betrekken van andere afdelingen. Ondersteuning bij het motiveren van (toekomstige) woningeigenaren om energiezuinig te bouwen. Ondersteuning bij aanvragen subsidies. Informeren gemeenten over prestatieafspraak en uittesten van afspraak. Stimuleren proeftuinen voor energieneutrale ontwikkeling met Innovatiesnelweg.


Lokale energieproductie Acties gemeenten

Ambitie


•

•

•

• • • •

• • •

• •

Ontwikkel een langetermijnvisie op de lokale energievoorziening (DE, infrastructuur en intelligente netten). Onderzoek mogelijkheden voor DE-projecten met behulp van DE-scan. Leg potentiele DE-locaties vast in RO-plannen (structuur-, en bestemmingsplannen). Faciliteer bij het opzetten van lokale DE-projecten, door beschikbaar stellen van kennis op gebied van organisaties, financiering en juridische aspecten. Stimuleer het gebruik van duurzame warmte en koude. Breng in kaart wat mogelijke (rest)warmte- en koudebronnen en afnamelocaties zijn. Voer regie door onder andere het vaststellen van een aansluitplicht voor bepaalde gebieden, stimuleer door het stroomlijnen van vergunningen et cetera ook visie op mogelijke warmtelevering vanuit waterzuiveringsinstallatie. Stimuleer WKO door opstellen van een brede visie op de ondergrond (bodemvisie). Stimuleer kleinschalige vergisting door soepele vergunningverlening. Betrek bewoners in vroegtijdig stadium bij alternatieve energieopwekkingsprojecten om NIMBY-effect te voorkomen. Zorg voor goede communicatie bij dit soort nieuwe projecten. Stimuleer projecten door een soepel vergunningstraject. Stimuleer toepassen van duurzame energieopties (zon, WKO, restwarmte of geothermie) in nieuwbouwlocaties door het vaststellen van een EPL-ambitie.

• • •

In 2016 heeft de gemeente een langetermijnvisie op lokale duurzame energievoorziening opgesteld. In 2016 heeft de gemeente potentiele DE-locaties vastgelegd in bestemmingsplannen en structuurvisies. De gemeente faciliteert particulieren en organisaties bij het opzetten van lokale DE-projecten. Stimuleer gebruik zonne-energie door voor particulieren en bedrijven financieel aantrekkelijke pv-pakketten te ontwikkelen.

• • • •

23

Opstellen van routekaart naar hoeveelheid duurzame energie die in de gemeente verbruikt en opgewekt wordt. Het servicepunt helpt bij vertaling langetermijndoelstellingen naar kortetermijnacties (2014-2016). Organisatiescans (voor gemeenten die dat nog niet hebben). In kaart brengen DE-potentie binnen gemeente. Inhoudelijk advies op projectniveau. Hulp bij aanvragen en organiseren lokale DEsubsidieregeling.


WerkplanSDE2012

Op weg naar energieneutrale regio Acties gemeenten

Ambitie


•

•

•

•

•

• • •

24

Ontwikkel een lokale routekaart richting klimaatneutraliteit, aansluitend op de Routekaart 2050 van het Rijk. Borg de uitvoering van klimaatbeleid in de eigen organisatie door onder andere verantwoordelijkheid te benoemen en budget te reserveren. Betrek de lokale samenleving bij het opstellen en uitvoeren van klimaatbeleid. Sluit lokale duurzame allianties met bedrijfsleven, corporaties en maatschappelijke organisaties. Stimuleer burgerparticipatie. Draag zorg voor een goede monitoring van de resultaten. Zorg voor integrale planvorming, door middel van duurzame gebiedsontwikkeling. Faciliteer particulieren en organisaties bij het opzetten van lokale duurzaamheids/klimaatprojecten met financiële arrangementen, bijvoorbeeld door het inzetten van een revolverend investeringsfonds.

• •

• •

Eind 2012 heeft elke gemeente een Lokale Routekaart richting klimaatneutraliteit opgesteld. In elke gemeente is de uitvoering van duurzaam energiebeleid in de eigen organisatie geborgd. Gemeenten betrekken de lokale bevolking, bedrijven en corporaties actief bij opstellen en uitvoeren van de Lokale Klimaatagenda, door middel van duurzame allianties. Gemeenten houden voortgang en resultaten van de Lokale Klimaatagenda bij in de monitor. Financieringsconstructies (ESCO et cetera) faciliteren om oplossingen mogelijk te maken.

Hulp bij het proces: hoe kom je tot een klimaatneutrale regio? Welke stappen zet een gemeente van start tot realisatie van klimaatneutrale regio?

START: bepaal de definitie en stel een routekaart vast/stel de TomTom in. De gemeente en het servicepunt werken samen aan: • • • • • •

Omzetten Lokale Routekaart in lokale stappen. Bepaal de ambitie (individuele wens gemeenten vertalen). Bepaal de stakeholders en breng die bij elkaar. Stel een planning op (samen met de gemeente). Faciliteer het proces (met inbreng en delen van kennis, delen goede voorbeelden). Monitor voortgang en resultaat.

Werkplan Vandaag bouwen aan morgen

Recommend Documents