Werkplan Sociaal Wijkteam Zuidoost 2015
Inhoudsopgave Inhoudsopgave ....................................................................................................................................... 1 Waarom doen we wat we doen? ............................................................................................................ 2 1. Aanleiding ....................................................................................................................................... 2 2. Ambities wijkteam .......................................................................................................................... 3 Wat doen we? ......................................................................................................................................... 4 1. Informatie en analyse ..................................................................................................................... 4 2. Externe thema’s .............................................................................................................................. 5 Overlast ........................................................................................................................................... 5 Eenzaamheid ................................................................................................................................... 6 Collectiviteit .................................................................................................................................... 7 Zelfredzaamheid ............................................................................................................................. 8 Netwerkversterking ........................................................................................................................ 9 Participatie ...................................................................................................................................... 9 3. Interne thema’s ............................................................................................................................ 10 Zichtbaarheid in de wijk/ toegang tot het wijkteam ..................................................................... 10
Waarom doen we wat we doen? 1. Aanleiding In 2015 verandert er in het kader van de drie decentralisaties en welzijn nieuwe stijl een hoop op het gebied van zorg, welzijn en jeugd. Er komen meer taken voor rekening van de gemeente en het welzijn krijgt een sterkere focus op zelfredzaamheid. Omdat deze veranderingen een andere werkwijze vereisen, heeft de gemeente Leeuwarden gekozen voor een nieuwe aanpak: Amaryllis. Bij deze aanpak wordt er gewerkt met gebiedsgebonden, relatief autonome, sociale wijkteams. Deze teams richten zich in eerste instantie op het versterken van de zelfredzaamheid van zowel individu als het gebied en op het reduceren van het beroep wat er wordt gedaan op de zogenaamde tweede lijn. Voor u ligt een plan voor 2015 van het sociale wijkteam van het gebied Zuidoost Leeuwarden. Wijkteam Zuidoost bedient de Leeuwarder wijken en dorpen Aldlân, Zuiderburen, Hempens-Teerns, Goutum en De Zuidlanden. In dit plan zal toegelicht worden hoe dit team invulling wil gaan geven aan het werken binnen dit gebied. Vanuit de wijkanalyse, de beschreven opdracht door gemeente Leeuwarden, de Amaryllis werkwijze en de werkprincipes hebben wij ons werkplan vorm kunnen geven. Het werkplan zal niet ontkomen aan aanpassing, omdat al werkende wijzigingen nodig zijn op basis van veel voorkomende vragen, contacten en signalen. Uniek aan het gebied Zuidoost Leeuwarden is de aanwezigheid van een Jeugd- en Gezinsteam. Voor de gezinnen met kinderen tot 18 jaar is er een pilot van kracht. Deze pilotperiode betreft een periode van 1,5 jaar waarin er een Jeugd- en gezinsteam is aangesteld, dat zich uitsluitend bezig houdt met de gezinnen en jeugd in het gebied. Dit is een duidelijk verschil met de andere wijkteams, waar sprake is van integratie van een jeugd- en gezinsteam. Deze pilotperiode zal invloed hebben op het werkplan van wijkteam Zuidoost Leeuwarden. Een gevolg van de pilot is dat het Sociaal Wijkteam Zuidoost een bezetting heeft van zeven werkers.
Uitgangspunten gemeente Leeuwarden: De ambitie vanuit de gemeente is duidelijk: “Samen doen wat nodig is om mensen weer verantwoordelijkheid te kunnen geven over hun leven, door het versterken van de zelfredzaamheid van de (kwetsbare) bewoners, het versterken van collectieve voorzieningen en het verbeteren van de leefbaarheid in de wijken en dorpen.” De opdracht van de gemeente aan de wijkteams is om hier volgens de tien uitganspunten van Amaryllis aanpak vorm aan te geven: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Eigen regie en eigen verantwoordelijkheid staan voorop. Ondersteuning wordt eerst gezocht in het eigen netwerk. Bij gevaar of (ernstige) bedreiging van ontwikkeling snel ingrijpen. Preventie en faciliteren gaan voor hulpverlenen. Overheidsvoorzieningen waar mogelijk collectief aanbieden. Vertrouwen waar mogelijk, procedures waar noodzakelijk. Sluitende financieringssystemen. Waar nodig gebiedsgebonden en vindplaatsgericht. Afstemming van hulp op de vraag; van eenvoudig naar complex. Eén huishouden, één gezin, één sociaal werker voor individuele problematiek op alle leefgebieden (één gezin, één plan, één sociaal werker).
2
2. Ambities wijkteam De sociale wijkteams richten zich op de kwetsbare burger en huishoudens met meervoudige problematiek in het gebied waarin zij werkzaam zijn, waaronder: • • • • •
Risicohuishoudens incl. problematiek op het gebied van de geestelijke gezondheidzorg (GGZ) Huishoudens zonder kinderen met GGZ problematiek Mensen met een verstandelijke beperking zonder kinderen (LVB) Huishoudens zonder kinderen met een hoog risico op sociaal isolement Huishoudens die te maken hebben met armoede en financiële problematiek.
In onze werkwijze staan een aantal werkprincipes en waarden centraal: § § § § § § §
Wij gaan uit van mogelijkheden Wij komen bij u Wij doen wat nodig is Uitdagen om mee te doen Netwerk versterken Daadkracht; doen wat we zeggen Bewoners “te plak” brengen.
Leidend binnen wijkteam Zuidoost is: één gezin, één plan, één sociaal werker. Vanuit deze aanpak worden de huishoudens in onze wijk benaderd.
3
Wat doen we? 1. Informatie en analyse Om te kunnen bepalen waaraan wij als wijkteam in onze dorpen en wijken moeten werken, los van de individuele cases die er aangemeld worden, zullen we onderzoek doen. Het doel van dit onderzoek is om tot een aantal thema’s te komen, die we als team dit jaar kunnen oppakken. De informatie die we nodig hebben om dit te kunnen vaststellen, komt uit een aantal verschillende bronnen.
•
Demografische gegevens
Een deel van onze benodigde informatie halen we uit de demografische gegevens van de gemeente Leeuwarden. Uit deze gegevens vallen veel algemene feiten over de bewoners van onze dorpen/wijken af te leiden. Te denken valt aan de sociaal economische situatie, de verdeling leeftijdsgroepen, de gezinssamenstelling en de tevredenheid met betrekking tot de omgeving, veiligheid etc.
•
Signalen van bewoners en professionals
Een tweede poot van ons onderzoek bestaat uit de informatie die wij uit ons contact met bewoners en professionals in het gebied halen. Te denken valt aan gesprekken met bewoners, politie, vrijwilligers en de professionals van de verschillende organisaties die actief zijn in het gebied (thuiszorg, scholen, verzorgingshuizen, buurtorganisaties, woningbouwcorporaties, enzovoorts). Het cultiveren van contact met een zo breed mogelijk scala aan bewoners en organisaties in het gebied is dan ook van groot belang voor het vaststellen van de juiste thema’s. In de praktijk heeft ons dit al opgeleverd dat er sprake is van overlast op specifieke plaatsen in ons werkgebied. Dit kwam naar voren tijdens ons contact met woningbouwcorporatie Elkien, de wijkagent en de bewoners van de getroffen buurten.
•
Onderzoek
Een derde bron van informatie komt uit de buurtonderzoeken die wij als team uitzetten. Deze kunnen zowel naar aanleiding van signalen uit het gebied zijn, als steekproefsgewijs. Bij deze onderzoeken staat een breed gesprek centraal. Want hoewel er een duidelijke aanleiding kan zijn voor een onderzoek, is de kans groot dat de gesproken burgers ook andere informatie geven over de buurt waarin zij leven, of de eigen situatie. Hierbij is het zaak om, naast het onderzochte signaal, deze extra informatie mee te nemen en als team te analyseren. In praktische zin heeft deze manier van onderzoeken geleid tot de constatering dat eenzaamheid onder (in ieder geval) ouderen een thema is binnen ons werkgebied.
•
Opdracht Amaryllis
Naast de informatie die wij als team verzamelen, halen we ook een aantal thema’s uit de opdracht die wij als organisatie hebben. Te denken valt aan het vergroten van de zelfredzaamheid van de burgers in ons gebied, het versterken van hun netwerk, het vergroten van de “eigen kracht” van de burgers die bij ons aankloppen en het collectief maken van de individuele vraag. Naast deze externe doelen komen er vanuit de organisatie ook een aantal interne doelen.
4
2. Externe thema’s Naar aanleiding van de huidige signalen en gegevens kunnen we al een aantal thema’s vaststellen. Externe thema’s zijn:
Overlast Wij willen de (ervaren) overlast in ons werkgebied terugdringen of oplossen. Wij willen bij voorkeur samen met bewoners en professionals tot een duurzame oplossing komen van overlastsituaties. Wat Inspelen op overlastsituaties in de wijk.
Hoe Huisbezoeken in de buurten waar er sprake is van overlast.
Resultaat Onrust binnen de wijk wordt bewaakt en serieus genomen.
Ogen en oren hebben in de buurt.
Het binnen de perken houden van overlast. Escalaties voorkomen.
“Lichte klachten” meteen oppakken om erger te voorkomen.
Wijkbewoners worden betrokken, opties en mogelijkheden worden geboden.
Acceptatie dat mensen last van elkaar kunnen hebben.
Eventueel inzetten van buurtbemiddeling Bijhouden van aantal klachten. Momenteel zijn wij actief in de volgende overlastsituaties: Wat Hoe Resultaat Onderzoek flat Verlengde Gesprekken bij 46 Inzicht in welke overlast er speelt in de Schrans Alle inwoners van woningen. flat, waar en waarom. Vervolgens daar deze flat spreken over Bezoeken worden een plan op maken samen met Elkien en overlast, klachten, irritaties. afgelegd in bewoners. Uitzoeken wat er speelt, bij tweetallen. wie en over wie. Buurtonderzoek Holwortel
Bewoners Holwortel en Florastate
Inzicht in welke overlast er speelt in de buurt en erkenning en herkenning bewoners. Deelname veiligheidshuis naast bewoners.
Buurtonderzoek Lenteklokje
Bewoners Lenteklokje (135 – 161) spreken over overlast, klachten, irritaties. Uitwerken in sfeerrapportage.
Inzicht in welke overlast er speelt in de buurt en erkenning en herkenning voor de bewoners. Terugkoppeling aan het veiligheidshuis naast bewoners.
5
Eenzaamheid Wij willen eenzame burgers in ons werkgebied ondersteunen bij het leggen van contacten, die hun gevoel van eenzaamheid verminderen. Wat
Hoe
Resultaat
Aanpak eenzaamheid / kwetsbare bewoners
Onderzoek bestaande voorzieningen.
Overzicht bestaande voorzieningen voor kwetsbare bewoners. Hierbij aansluiten of opzetten nieuwe voorzieningen.
Werving eenzame bewoners via: verzorgingshuizen/ thuiszorg/wijkteam/ huis aan huis/evt. flyer (idem) en vaststellen grootte doelgroep. Uitvoering Evaluatie
Inzicht omvang problematiek en belangstelling inventariseren onder bewoners.
Hoe Deurgesprekken. Evt. vervolggesprekken. Helpen en faciliteren van gezamenlijke activiteiten.
Resultaat Vervolggesprek bewoners.
Wat Bewoners van Florastate gaven aan dat er behoefte is aan ontmoeting. Dit zullen wij verder onderzoeken. Wat Inventariseren van signalen van eenzaamheid en vertalen naar acties/activiteiten
Hoe In samenwerking met praktijkondersteuners van de huisartsengroep Aldlân en wijkverpleegkundigen van de thuiszorgorganisaties Door middel van regelmatig overleg.
Bijstellen doelen/ doorgaan of stoppen.
Mensen kennen elkaar, weten wie waar woont en wie iets kan doen.
Resultaat Bewoners beter in beeld krijgen.
6
Collectiviteit Wij willen verbinding zoeken tussen vragen van individuen. Wij streven naar collectieve oplossingen voor gedeelde problemen. Wij willen mensen met elkaar in contact brengen zodat zij gezamenlijk tot oplossingen kunnen komen. Wat Aandacht samenlevingsopbouwtaken
Hoe • •
•
•
•
Wat Deelname maatschappelijk overleg Aldlân. Overleg over bijzonderheden in de buurt. Zicht krijgen en uitwisselen van de mogelijkheden en kansen in de buurt en dit met elkaar afstemmen. Waar mogelijk collectief acties inzetten.
Individuele vragen koppelen. Aansluiten op bestaande collectieven in het gebied. Samenwerking zoeken met panels, wijkverenigingen en andere organisaties die al op collectief gebied inzetten. Inzet van vrijwilligersnetwerk; Humanitas, aandachtscoach, buurtservicepunt etc. Organiseren en faciliteren
Hoe Maandelijks overleg met alle wijkpartners, georganiseerd door de werkgroep sociale cohesie van het wijkpanel Aldlân.
Signaleren en verzamelen vraag om groepswerk Wat Hoe Aanmeldingen Individuele aanmeldingen verzamelen screenen tijdens briefing. Maatwerk ontwikkelen.
Resultaat Zie specifieke activiteiten op dit gebied.
Resultaat Netwerkpartner
Resultaat Groepen starten.
7
Zelfredzaamheid Wij willen dat mensen ontdekken in hoeverre zij in staat zijn om vanuit eigen kracht of met behulp van naasten hun eigen problemen op te lossen. Wij willen bij voorkeur dat mensen niet afhankelijk zijn van instanties of voorzieningen. Wat Individuele ondersteuning
Hoe Zelfredzaamheidsmatrix (ZRM)
Wat Lichte thuisondersteuning. Iedere sociaal werker biedt in 2015 lichte thuisondersteuning aan wijkbewoners, wanneer dit binnen een tijdsbestek van twee uur per week/acht uur per maand valt.
Hoe Ondersteunen in de thuissituatie.
Resultaat Bij 70% van de cliënten is er verbetering te zien in de score van de ZRM.
Resultaat Wijkbewoners kunnen zelfstandig blijven wonen zonder geïndiceerde hulp/ondersteuning. Verbinding met collectieve activiteiten onderzoeken.
Deelname Directe Hulp bij Huiselijk Geweld (DHHG) voor Amaryllis Wat Hoe Resultaat Wekelijks overleg met Uitzetten van Inzetten passende hulpverlening. netwerkpartners passende Signalering van dreiging van geweld. inzake huiselijk hulpverlening. geweldmeldingen van de politie.
8
Netwerkversterking Wij willen mensen bewust maken van de mogelijkheden van hun directe omgeving. Wij willen mensen ondersteunen bij het vragen durven stellen aan deze omgeving. Wij willen bestaande netwerken versterken en ondersteunen wanneer nodig. Wij willen mensen zonder netwerk ondersteunen bij het vinden van aansluiting op bestaande netwerken. Wat Individuele ondersteuning
Hoe Ondersteuningsplan
Resultaat Bij 70% van de bewoners is het netwerk betrokken
Wat Buur enZO: Wijkteam Zuidoost onderzoekt in 2015 de draagkracht voor een zelfstandig vrijwilligersnetwerk, waarin mensen gebruik kunnen maken van elkaars talenten en mogelijkheden in het gehele werkgebied.
Hoe Wijkbreed, in samenwerking met het Jeugden gezinsteam.
Resultaat Bewoners maken gebruik van elkaars mogelijkheden en talenten, netwerkversterking, opdoen van sociale contacten en het vergroten van de zelfredzaamheid.
Participatie Wij willen bewoners uitdagen mee te doen en hun participatie laten aansluiten bij persoonlijke ambities, inzichten en vaardigheden. Wat Individuele ondersteuning en de verbinding maken naar collectieve activiteiten waar mogelijk.
Hoe Ondersteuningsplan samen met de bewoner maken
Resultaat Trede omhoog op de participatieladder
9
3. Interne thema’s Interne Thema’s zijn:
Zichtbaarheid in de wijk/ toegang tot het wijkteam Wij willen dat in ons gebied bekend is wie we zijn, wat we doen en waar we te bereiken zijn. Wij willen dat bewoners ons kunnen vinden, zonder dat zij daar veel moeite voor hoeven te doen.
Wat Zichtbaarheid en PR
Hoe Plaatsen van artikelen in de wijkkranten.
Resultaat Bekendheid bij buurtbewoners. Werkzaamheden en activiteiten zijn bekend bij bewoners.
Wanneer 4x per jaar
Bewoners zijn bekend met recente ontwikkelingen betreffende het wijkteam en het gebied. Netwerkpartners zijn bekend
Wanneer nodig
Faciliteren van projecten opgezet door de Panels. Signalen samenvoegen uit het gebied.
2015
We zijn letterlijk zichtbaar door outreachend te werken en buurtonderzoeken te doen.
Signaleren en preventie
Geplande projecten
We maken het wijkteam bekend bij de bewoners van ons gebied door flyers te verspreiden, met mensen in gesprek te gaan.
Bewoners weten ons te bereiken.
April/mei
Wij werken actief samen met vrijwilligers om laagdrempelige hulp te kunnen bieden en zo de bekendheid van het wijkteam te vergroten
Inzet van vrijwilligers m.b.t. enkelvoudige vragen.
2015
We houden bewoners op de hoogte van onze activiteiten via social media, zoals Facebook. We houden informatie bij, die op de website te vinden is.
We onderhouden contact met de wijkpanels en verenigingen door aanwezig te zijn bij bijvoorbeeld maatschappelijk overleg of buurt- en dorpsbijeenkomsten. We onderhouden contacten met de wijkpanels en dorpsbelang en sluiten waar mogelijk aan bij overleg. We onderhouden contacten met de partners zoals wijkagenten, wijkverplegers, woningbouwverenigingen in het gebied door samen te komen en plannen en ontwikkelingen door te nemen.
Iedere week
Maandelijks
Maandelijks
10
Wat Fysieke toegang
Hoe Samenwerking BSP: contact houden met coördinatoren BSP
Resultaat Optimale samenwerking.
Aanspreekpunt vrijwilligers BSP
Inzet vrijwilligers tijdens openingstijden.
Openingstijden
Vrijwilligersinzet: Gastheer/vrouw en telefoonbezetting
Laagdrempelige toegang. Bewoners krijgen van BSP praktische ondersteuning; Bewoners ervaren het als een plek waar ze ook “zomaar“ even langs kunnen komen.
Inloop bijeenkomst geld- en bankzaken opzetten met FSU of BSP.
Wat Opzetten van spreekuren in de wijk om zichtbaarheid en bereikbaarheid in de wijk te vergroten.
Hoe Wekelijks op diverse plekken in de wijken: De Zuidlanden, Aldlân, Hempens-Teerns, Zuiderburen, Goutum.
Resultaat In wijkteam Zuidoost zijn er medio 2015 maandelijks op diverse herkenbare plekken in de wijk spreekuren, waar bewoners uit de wijk gebruik van kunnen maken waardoor de zichtbaarheid en bereikbaarheid van en voor de burgers in de wijk vergroot is.
11
