Werkmap Techniek Hoofdstuk 6
Werkkaarten Ontwerpend Leren
TechniekCoach
Hoofdstuk 6 Werkkaarten Ontwerpend Leren Wereld 1: Science & Exploration - Maak bijzondere bellenblaas Wereld 2: Voeding & Vitaliteit - Maak een voedingsmaquette of voedingsposter Wereld 3: Water, Energie & Natuur - Maak water schoon Wereld 4: Lifestyle & Design - Maak een scrapbook Wereld 5: Market & Money - Bedenk een soort geld waarmee iedereen kan betalen Wereld 6: Mens en Medisch - Ontwerp gezondheidscheck Wereld 7: Mobiliteit & Ruimte - Ontwerp een vervoersmiddel Ervaringsverhaal: “Laat techniek leven”
53 54 55 56 57 58 59 60
WERKMAP TECHNIEK 50
Hoofdstuk 6
Werkkaarten Ontwerpend Leren In dit hoofdstuk vind je een aantal voorbeelden en ideeën - in vorm van werkkaarten - op het gebied van Ontwerpend Leren.* Deze lesvoorbeelden sluiten aan op kerndoel 45. Hiervoor hanteren we de ‘Zeven werelden van beta en techniek’ (zie uitleg paragraaf 2.4.3, Werkmap Techniek). De richtlijnen voor het gebruik van de aangeboden werkkaarten zijn:
1. Doelstelling van deze werkkaarten
De werkkaarten geven aan hoe de leerkracht op ontwerpende en onderzoekende wijze met materiaal kan omgaan.
2. Doelgroep
Middenbouw en bovenbouw van de basisschool.
3. Investering
Voor Ontwerpend Leren is gedegen voorbereiding nodig. Advies is om een ontwerpopdracht over verschillende dagen te verspreiden. Op die manier kan de leerkracht tijd nemen voor het verzamelen van het benodigde materiaal.
4. Tijdsduur les
Elke stap vergt zeker een half uur tot een uur. Om de aangedragen tips tot hun recht te laten komen, kan het probleem het beste klassikaal besproken worden. Door samen de situatie te verkennen, krijgen de kinderen bagage om zelf een oplossing te ontwerpen.
5. Voorbereiding
Ter voorbereiding is het van belang dat de leerkracht nagaat of kinderen materialen nodig hebben die besteld moeten worden. Bedenk ook in de voorbereiding of hulp van ouders wenselijk is.
6. Materialen
De meeste opdrachten zijn met materiaal uit ‘huis-tuin-keuken’ te realiseren. Voor sommige opdrachten is materiaal nodig dat besteld moet worden. Er zijn ook bedrijven die gratis materiaal beschikbaar stellen.
51
* Voor meer achtergrondinformatie over Ontwerpend Leren, zie hoofdstuk 2 van de Werkmap Techniek. TechniekTalent.nu | Werkmap Techniek
Januari 2015
7. Opzet werkkaart De werkkaart volgt de zeven stappen van de ontwerpcyclus: 1. Probleem constateren 2. Verkennen 3. Ontwerpvoorstel maken 4. Uitvoeren 5. Testen en evalueren 6. Presenteren 7. Verdiepen, verbreden
Voor elke stap worden een beschrijving en tips voor de uitvoering gegeven. Per stap wordt in de werkkaart aangegeven wanneer de leerling of de leerkracht aan zet is.
8. Tijdspad
Begin met het voorleggen van het probleem en verken samen de situatie. Laat leerlingen onder begeleiding een ontwerp bedenken. Dit gaat het beste als ze in een groepje werken, omdat dit de creativiteit stimuleert. Het realiseren van het ontwerp vergt de nodige begeleiding. Zorg in de klas voor extra handen van bijvoorbeeld ouders, een stagiaire of leerlingen van hogere groepen. Het beproeven van het ontwerp vraagt goede voorbereiding, tijd en soms ook ruimte. Leerlingen krijgen de gelegenheid om hun eigen ontwerp te presenteren en te testen. In de nabespreking van de ontwerpopdracht kunnen verschillende vragen worden gesteld. Voor elke stap in de cyclus wordt in deze map een handreiking gegeven.
9. Werkvormen samenwerken a. In groepjes de totale opdracht b. In groepjes een deelopdracht > productielijn c. In groepjes met vastliggende taken
10. Werkvormen voor evaluatie a. Klassikale nabespreking b. Individuele nabespreking: presentatie leerling c. Individuele nabespreking: spreekbeurt
11. Verdieping
Het verdiepen van een ontwerpopdracht vergt voorbereiding en betrokkenheid bij wat er leeft en beweegt rondom het onderwerp. Het vraagt om inbedding van thematisch werken in de school, zodat er een doorgaande leerlijn ontstaat tussen de ontwerpopdracht en de andere vakgebieden. Bezoek met de leerlingen een bedrijf of museum dat aansluit bij het onderwerp van de ontwerpopdracht. Tips hiervoor worden gegeven bij de stap ‘Verkenning’ uit de cyclus. Tips om een bezoek aanvullend aan een opdracht te laten zijn: a. Bereid de leerlingen voor op de locatie waar ze naartoe gaan, vertel erover, laat het zien op internet. b. Koppel het bezoek aan de opdracht; waar moeten de leerlingen op letten, wat kunnen ze ermee als ze zelf aan de slag gaan met hun ontwerp. c. Zorg dat de ontwerpactiviteit gekoppeld is aan andere vakgebieden. Dit geldt ook voor de ontwerpopdracht. Maak er een doorlopend geheel van in het onderwijsaanbod. d. Participeer zelf tijdens het bezoek aan het bedrijf of het museum, stel leerlingen vragen, laat ze nadenken over wat ze zien, koppel wat ze gezien hebben aan hun ontwerpopdracht of aan een ander vakgebied uit het onderwijsaanbod.
52 TechniekTalent.nu | Werkmap Techniek
Januari 2015
sci
ion
explor at ce & en
Wereld 1: Science & Exploration - Maak bijzondere bellenblaas Ontwerpcyclus
Omschrijving
Opmerkingen
Actie
1
Probleem constateren
De feestcommissie wil een spectaculaire opening met bijzondere bellenblaas. Welke ideeën voor de bellenblaas zou jij deze feestcommissie willen geven.
Behalve spectaculair moet het goedkoop zijn, geen kliederboel geven en ook geen vlekken maken in de (feest)kleren. Deel de leerlingen op in groepjes, laat elk groepje zelf iets bedenken.
Leerkracht
2
Verkennen
Hoe maak je de meest bijzondere bellenblaas? Verzamel informatie in de eigen buurt, bij de bibliotheek en op internet. Onderzoek hoe je het beste sop kunt maken en hoe je het bijzonder maakt. Kan dit met verschillende figuren bellenblaasringen? Zoek welke materialen je kunt gebruiken om verschillende vormen bellen mee te blazen.
Onderzoek of je op internet ideeën op kunt doen voor de bellenblaas. Is er een zeepfabriek in de buurt die je kunt bezoeken?
Leerkracht & Leerling
www.encyclopedoe.nl > zeepbellen. www.C3.nl > lesmateriaal database PO, bellenblaas. www.technopolis.be > zeepbellen. www.proefjes.nl > zeepbellen. www.youtube.nl > megabellen blazen.
3
Ontwerpvoorstel maken
Schrijf een eigen recept voor het bellenblaassop. Maak een ontwerp voor de bellenblaasvorm.
Laat je ontwerpvoorstel controleren door je leerkracht.
Leerling
4
Uitvoeren
Maak de opstelling van het ontwerp en doe dat met de middelen die je op de lijst hebt staan. Maak het bellenblaassop. Maak de bellenblaasring.
Denk aan de gestelde voorwaarden: - goedkoop; - geen kliederboel, dus ook geen vlekken.
Leerkracht & Leerling
5
Testen en evalueren
Test het prototype. Gebeurt er wat je wilde?
6
Presenteren
Vertel en laat zien waarom jouw bellenblaas de meest bijzondere is voor een spectaculaire opening van het feest.
7
Verdiepen, verbreden
Vragen voor evaluatie van de ontwerpcyclus. Mogelijke verdieping van het onderwerp.
TechniekTalent.nu | Werkmap Techniek
Leerkracht & Leerling Presenteer aan je klasgenoten.
Leerling Leerkracht
Januari 2015
53
it
vo
ing & vitalit e ed
Wereld 2: Voeding & Vitaliteit - Maak een voedingsmaquette of voedingsposter Ontwerpcyclus
Omschrijving
Opmerkingen
Actie
1
Probleem constateren
Weten jullie wat gezonde voeding is? Kennen jullie gezonde voedingsproducten? Zijn ze verschillend of een beetje hetzelfde? Hoe kunnen jullie laten zien of jullie gezond eten en genoeg bewegen?
Deze opdracht kan op twee manieren worden uitgewerkt, namelijk door een voedingsmaquette of een voedingsposter te maken. Beide zijn opgebouwd uit gezonde producten en geven informatie waaruit duidelijk blijkt dat jullie gezonde producten kennen, voldoende bewegen/sporten. De gezonde en ongezonde elementen zijn zichtbaar.
Leerkracht
2
Verkennen
Weten jullie iets van gezond eten en drinken? Hebben jullie een idee hoe je dit gaat laten zien? Kunnen jullie op internet vinden wat gezonde voeding is? Is de ‘Schijf van Vijf’ alleen voor kinderen of ook voor volwassenen?
Onderzoek of je op internet ideeën op kunt doen voor het samenstellen van een voedingsmaquette/poster. Is er een diëtiste in de buurt om uitleg te geven over gezonde voeding en voldoende bewegen? Waar houdt een ontwerper voor speeltoestellen op het schoolplein rekening mee?
Leerkracht & Leerling
www.kinderdiëtist.nl > wat is goede voeding www.davindi.nl > voeding en speeltoestellen kids.kindernet.nl > speeltoestellen www.leraar24.nl > voeding en bewegen www.smaaklessen.nl > weetjes over eten www.voedingscentrum.nl 3
Ontwerpvoorstel maken
Denk na of je natuurlijke producten wilt nemen of niet. Maak een lijstje van materialen die je nodig hebt. Verzamel de ingrediënten die je nodig denkt te hebben. Maak een ontwerp/tekening/schets.
Ontwerp de vorm van de maquette/poster. Is het gebruikte materiaal aan bederf onderhevig? Zoek thuis of op school materiaal.
Leerling
4
Uitvoeren
Maak een opstelling van het ontwerp en doe dat met de middelen die je op het lijstje hebt staan.
Maak een lijst met benodigde materialen. Volg het stappenplan uit je ontwerp.
Leerling & leerkracht
5
Testen en evalueren
Controleer of je dichtbij de echte ’Schijf van Vijf’ bent gekomen.
Was de volgorde waarin je gewerkt hebt juist? Hoe was de samenwerking met jouw medeleerling?
Leerkracht & Leerling
6
Presenteren
Vertel en laat zien waarom jouw ontwerp een goed voorbeeld is van gezonde voeding en voldoende bewegen.
Presenteer aan je klasgenoten.
Leerling
7
Verdiepen, verbreden
Vragen voor evaluatie van de ontwerpcyclus. Mogelijke verdieping van het ontwerp.
TechniekTalent.nu | Werkmap Techniek
Leerkracht
Januari 2015
54
wa t
ur tu
gi ener e & na er,
Wereld 3: Water, Energie & Natuur - Maak water schoon Ontwerpcyclus
Omschrijving
Opmerkingen
Actie
1
Probleem constateren
Kun je vies water uit de sloot schoonmaken? Kun je van zeewater drinkwater maken?
Water kan worden gezuiverd. In de natuur gebeurt dit door het water langs stenen en zand te laten lopen. Hoe kun je het water zo schoonmaken dat je het kunt drinken? Water uit de zee is zout. Hoe kun je het zout scheiden van het water? Los wat zout op in drinkwater en probeer deze oplossing uit elkaar te halen, zodat er weer drinkwater en zout ontstaan.
Leerkracht
2
Verkennen
Wat is een mogelijke oplossing voor het schoonmaken van water? Bekijk de filmpjes van schooltv. Lees bij www.wikiwijs.nl over water zuiveren. Misschien is er al een oplossing maar kunnen de kinderen zelf ook een manier bedenken om water schoon te maken?
Onderzoek in de directe omgeving of er een oplossing is voor het schoonmaken van water. Is er een waterzuiveringsinstallatie in de buurt die je kunt bezoeken?
Leerkracht & Leerling
www.schooltv.nl > PO / groep 5-6 / natuur en techniek www.wikiwijs.nl > PO / groep 7-8 / zoeken in water zuiveren 3
Ontwerpvoorstel maken
Bedenk een oplossing voor het schoonmaken van water. Maak een tekening van de oplossing.
Maak een overzicht van alle stappen die gedaan moeten worden om de proef te kunnen uitvoeren. Hoe lang denk je dat het duurt om het water schoon te maken?
Leerling
4
Uitvoeren
Maak met zo min mogelijk middelen de opstelling van het ontwerp. Maak zoveel mogelijk gebruik van de materialen die er al zijn.
Kijk welke materialen op school zijn, of door de leerling meegebracht kunnen worden. www.wikiwijs.nl geeft tips voor materialen die gebruikt kunnen worden om water te zuiveren.
Leerkracht & Leerling
5
Testen en evalueren
Volg het stappenplan om het water schoon te maken. Kom je problemen tegen die gelijk moeten worden opgelost?
Als de proefopstelling klaar is, beoordeelt de leerkracht of de proef opgestart mag worden. Neem voor de veiligheid de nodige voorzorgsmaatregelen.
Leerkracht & Leerling
6
Presenteren
Maak een verslag van de proef en de resultaten. Geef daarbij aan wat er nog beter zou kunnen en waarom. Vertel en laat zien hoe jouw proef water schoonmaakt.
Presenteer aan je klasgenoten.
Leerling
7
Verdiepen, verbreden
Vragen voor evaluatie van de ontwerpcyclus. Mogelijke verdieping van het onderwerp.
TechniekTalent.nu | Werkmap Techniek
Leerkracht
Januari 2015
55
li
n
tyle & desig fes
Wereld 4: Lifestyle & Design - Maak een scrapbook Ontwerpcyclus
Omschrijving
Opmerkingen
Actie
1
Probleem constateren
Wat betekent Lifestyle & Design voor jou? Maak duidelijk met afbeeldingen, teksten, tekeningen en andere middelen, wat Lifestyle & Design voor jou betekent.
In een scrapbook verzamel je ideeën rondom een bepaald thema. Met deze verzameling laat je zien wat belangrijk is voor jou. Werk op hanteerbaar formaat, bijvoorbeeld A4. Deel je ideeën in thema’s in.
Leerkracht
2
Verkennen
Bespreek wat onder Lifestyle & Design wordt verstaan. Maak duidelijk wat Lifestyle & Design betekent. Is Lifestyle & Design een positief of negatief aspect in onze maatschappij? Ga na hoe Lifestyle & Design in de loop der tijden is veranderd. Ga na waar tegenwoordig het accent op wordt gelegd/wat belangrijk is. Zoek uit hoe Lifestyle & Design door zowel jong als oud wordt gezien.
Onderzoek wat er op internet te vinden is over Lifestyle & Design. Bij welke onderwerpen speelt ontwerpen een belangrijke rol? Is er een ontwerpstudio in de buurt van de school? Is er een museum over interieurontwerp in de buurt dat je kunt bezoeken; www.ckplus.nl
Leerkracht & Leerling
www.davindi.nl > desing, lifestyle www.thomas.nl > lifestyle beurs
3
Ontwerpvoorstel maken
Bedenk eerst hoe je je scrapbook maakt. Welke afbeeldingen/ teksten/foto’s en andere materialen wil je gebruiken? Maak een lijst van wat je nodig hebt. Zoek uit welke websites voor jou te gebruiken zijn, denk aan kopieerbare en printbare afbeeldingen.
Welk type scrapbook wil je en hoe groot mag het zijn? (kijk op internet voor voorbeelden). Maak een opzet.
Leerling
4
Uitvoeren
Ga aan de slag met de stappen uit je ontwerpvoorstel.
Denk aan de technieken om het scrapbook te maken (vouwen en nieten, met gaatjes en een touwtje erdoor). Kies niet al te grote ‘plakobjecten’.
Leerkracht & Leerling
5
Testen en evalueren
Door over je scrapbook te vertellen kom je er zelf achter of je verzameling klopt.
Denk je dat de inhoud voor iedereen duidelijk is? Denk je dat jouw manier de juiste manier is om Lifestyle & Design te verduidelijken?
Leerkracht & Leerling
6
Presenteren
Vertel en laat zien dat jouw scrapbook Lifestyle & Design verduidelijkt.
Presenteer aan je klasgenoten.
Leerling
7
Verdiepen, verbreden
Vragen voor evaluatie van de ontwerpcyclus. Mogelijke verdieping van het onderwerp.
TechniekTalent.nu | Werkmap Techniek
Leerkracht
Januari 2015
56
y
et & mon e ark m
Wereld 5: Market & Money - Bedenk een soort geld waarmee iedereen kan betalen Ontwerpcyclus
Omschrijving
Opmerkingen
Actie
1
Probleem constateren
In een klein dorpje in Gallië woonden lang geleden mensen die eten ruilden voor kleding of hout of stenen. Er was veel ruzie en het was onduidelijk wat iets waard was. Kun jij hier een oplossing voor bedenken?
Wie bepaalt de waarde van spullen die geruild kunnen worden?
Leerkracht
2
Verkennen
Hoe kan je de ruzie oplossen? De oplossing moet voor iedereen duidelijk en acceptabel zijn. Ruilen werkt niet altijd goed. Wanneer werkt ruilen wel en wanneer niet?
Onderzoek hoe geldwaarde ontstaat. Kinderen kennen een waarde toe aan bepaalde knikkers, maar wie bepaalt uiteindelijk de waarde, en is dit wel door een persoon te bepalen?
Leerkracht & Leerling
Bezoek het geldmuseum www.geldmuseum.nl www.spreekbeurten.nl > geld www.dnb.nl > info over de geschiedenis van ons geld www.wikipedia.nl > geld www.weekvanhetgeld.nl 3
Ontwerpvoorstel maken
Denk aan een soort geld, waar iedereen veilig mee kan betalen en dat door iedereen wordt geaccepteerd. Hoe ga je ervoor zorgen dat ieder gelukkig is als hij betaald krijgt.
Heb je voor je ontwerp materialen nodig? Ga je digitaal geld ontwerpen? Ziet jouw geld er heel anders uit? Er moet een organisatie zijn, die de waarde van het geld vaststelt en garandeert. Hoe kom je erachter welke organisatie dat is?
Leerling
4
Uitvoeren
Het geld moet aan de volgende voorwaarden voldoen: Het moet veilig zijn en niet gemakkelijk na te maken. Je moet het eenvoudig mee kunnen nemen. Je moet snel zien welke waarde het heeft.
Waar ga je het ontwerp van maken en wat voor munten of papiergeld ontwerp je?
Leerkracht & Leerling
5
Testen en evalueren
Kunnen de geldstukken in grote aantallen worden geproduceerd en hoe? Wat kost het maken van een geldstuk bij de productie van grote aantallen?
Let op muntwaarde en -grootte, reproduceerbaarheid en veiligheid tegen valsemunterij.
Leerkracht & Leerling
6
Presenteren
Vertel en laat zien waarom iedereen met jouw betaalmiddel kan betalen.
Presenteer aan je klasgenoten.
Leerling
7
Verdiepen, verbreden
Vragen voor evaluatie van de ontwerpcyclus. Mogelijke verdieping van het onderwerp
TechniekTalent.nu | Werkmap Techniek
Leerkracht
Januari 2015
57
& medis ch ens m
Wereld 6: Mens en Medisch - Ontwerp gezondheidscheck Ontwerpcyclus
Omschrijving
Opmerkingen
Actie
1
Probleem constateren
Als je meer eet dan je lichaam verbruikt, word je dikker. Als je te weinig eet word je te dun. Wanneer weet je dat je te dik wordt? Ontwerp een gezondheidscheck.
Als kinderen zelf (te) dik zijn, is het niet altijd leuk om het over onderwerpen te hebben als ‘dik worden’ en ‘overgewicht hebben’. Zorg voor een goede sfeer in de klas om dit bespreekbaar te maken.
Leerkracht
2
Verkennen
Hoe komt het dat je aankomt of juist afvalt? Laat kinderen zelf bedenken hoe dit komt. Wat doen ze er zelf aan? Hoe kun je meten dat je te dik of te dun bent? Waar word je dik van? Wat kun je doen als je erg dun bent?
Periodiek komt de schoolarts langs. Vraag of de schoolarts in de klas uitleg kan geven over hoe het komt dat je dik wordt. Hoe kan het dat het ene kind dik wordt en het andere dun? Is erg dun zijn eigenlijk ook een probleem?
Leerkracht & Leerling
www.davindi.nl > dik of dun www.C3.nl > hoe vet is light chips www.schooltv.nl > vet 3
Ontwerpvoorstel maken
Maak een gezondheidscheck. Dit kan een instrument zijn waarmee je kunt nagaan of je gezond bent en gezond leeft. Voor deze gezondheidscheck kun je gebruik maken van de tips uit de verkenning.
Zelf een instrument ontwerpen is best lastig voor kinderen. Ze mogen hun fantasie gebruiken, maar teveel vrije ruimte kan voor sommige kinderen juist moeilijker zijn. Geef richting aan door er gezamenlijk over te praten tijdens de verkenning. Stuur door vragen te stellen, materiaal neer te leggen waar ze mee aan de slag mogen. Wat wordt door de dokter gebruikt om na te gaan of je gezond bent (stethoscoop, weegschaal, meetlint)?
Leerling
4
Uitvoeren
De kinderen mogen de gezondheidscheck zelf maken van afvalmateriaal zoals melkpakken, wc-rollen, draadjes, papier, bekertjes.
Begeleid de kinderen in dit proces. Het gaat vooral om het idee achter hun ontwerp.
Leerkracht & Leerling
5
Testen en evalueren
Als je het plan klaar hebt, bespreek dan hoe het instrument werkt.
Het instrument zal mogelijk niet echt werken, maar een prototype van hun ontwerp met de uitleg erbij, is voor kinderen een hele voldoening.
Leerkracht & Leerling
6
Presenteren
Vertel en laat zien waarom jouw instrument voor de gezondheidscheck belangrijk is en hoe het kan voorkomen dat je te dik of te dun bent.
Presenteer aan je klasgenoten.
Leerling
7
Verdiepen, verbreden
Vragen voor evaluatie van de ontwerpcyclus. Mogelijke verdieping van het onderwerp.
TechniekTalent.nu | Werkmap Techniek
Leerkracht
Januari 2015
58
m
te
iliteit & ruim ob
Wereld 7: Mobiliteit & Ruimte - Ontwerp een vervoersmiddel Ontwerpcyclus
Omschrijving
Opmerkingen
Actie
1
Probleem constateren
Je kunt je op verschillende manieren voortbewegen. Bijvoorbeeld op een fiets. Dan moet je wel zelf trappen. Ontwerp een vervoersmiddel waarmee jij je gemakkelijk kunt voortbewegen.
Het zal niet altijd lukken het vervoersmiddel te testen. Het vergt veel investeringstijd om een vervoersmiddel te maken dat getest kan worden. Maak voorafgaand aan deze ontwerpopdracht een keuze of er een prototype ontwikkeld wordt of een echt vervoersmiddel.
Leerkracht
2
Verkennen
Een vervoersmiddel heeft altijd een mechaniek om voort te bewegen. Dit kan door tandwielen, ketting en een trapper – zoals op een fiets. Kinderen mogen zelf ook een mechaniek bedenken.
Onderzoek of je op internet ideeën op kunt doen voor een vervoersmiddel. Is er in de buurt een bedrijf dat vervoersmiddelen maakt, zoals een fietsenmaker, een autogarage of een museum?
Leerkracht & Leerling
www.jeugdbieb.nl > fietsen www.schooltv.nl > weerstand fietsen www.heavenlyheroes.nl > opladen op windenergie 3
Ontwerpvoorstel maken
Maak een ontwerptekening voor je vervoersmiddel. Maak een lijstje van materialen die je nodig hebt.
Laat je ontwerpvoorstel controleren door je leerkracht.
Leerling
4
Uitvoeren
Maak een prototype of een echt ontwerp met middelen die je op je lijstje hebt staan.
Maak van je ontwerp een overzicht en een stappenplan.
Leerkracht & Leerling
5
Testen en evalueren
Heb je een proefontwerp klaar? Overleg met je leerkracht of je het zo kunt testen.
Bedenk vooraf of je jouw prototype of echte ontwerp goed kunt testen.
Leerkracht & Leerling
6
Presenteren
Vertel en laat zien waarom jouw ontwerp een goed vervoersmiddel kan zijn.
Presenteer aan je klasgenoten.
Leerling
7
Verdiepen, verbreden
Vragen voor evaluatie van de ontwerpcyclus. Mogelijke verdieping van het onderwerp
TechniekTalent.nu | Werkmap Techniek
Leerkracht
Januari 2015
59
Ervaringsverhaal
“Laat techniek leven” Tim Post, wetenschappelijk onderzoeker Universiteit Twente
“Hoe eerder kinderen geïnspireerd raken door techniek en zien wat ze later met techniek kunnen, hoe groter de kans dat ze later voor een technische opleiding kiezen.”, zegt Tim Post, wetenschappelijk onderzoeker aan de Universiteit Twente. Hij onderzocht voor basisscholen in Nieuwleusen welk effect bedrijfsbezoeken hebben op de beeldvorming over techniek. “Het is niet voldoende om twee keer per jaar een
en 8 blijken heel vatbaar voor rolmodellen. Dergelijke
technisch bedrijf te bezoeken”, aldus Post. “Het is
voorbeelden laten techniek leven. Voor kinderen werkt dat
belangrijk dat bedrijfsbezoeken worden ingebed in een
aansprekender dan het maken van een vogelhuisje.”
bredere aanpak. Kinderen moeten zich echt bewust worden van de mogelijkheden die techniek biedt en
Ouders spelen volgens Post een belangrijke rol bij de
de maatschappelijke relevantie ervan. Het wordt pas
beeldvorming. “Als we kinderen voor techniek willen
echt interessant als ze zien dat ze over vijftien jaar
interesseren, dienen we de ouders erbij te betrekken. Ook
een belangrijke maatschappelijke bijdrage kunnen
hier helpt het om - bijvoorbeeld tijdens een ouderavond
leveren. Dat ze een oplossing kunnen bedenken voor een
- een rolmodel te laten vertellen over de mogelijkheden
toekomstig probleem.”
die techniek biedt. Techniek vraagt om specifieke talenten waar zowel ouders als kinderen trots op mogen zijn. Dat
Rolmodel
techniek veel meer is dan figuurzagen of handarbeid.
“Uit ons onderzoek blijkt dat kinderen enthousiast zijn
Kunnen ontwerpen, onderzoeken en ontwikkelen is net
na een bedrijfsbezoek, maar dat niet hard te maken is
zoveel waard als denkkracht.”
dat hun houding is veranderd”, vertelt Post. “Dat kwam voornamelijk doordat de bezoeken los stonden van de
Talent benutten
overige lessen en de excursies niet expliciet gericht
Post ziet het liefst dat techniek geïntegreerd wordt in de
waren op het veranderen van de houding van kinderen.
andere vakken, zoals geschiedenis en aardrijkskunde.
Hieruit leren we dat het belangrijk is om voorafgaand
“Het staat niet op zichzelf, maar is met alles verweven.
aan de bezoeken voorbereidende opdrachten te doen.
Voordat we techniek in het basisonderwijs kunnen
Ook helpt het om bijvoorbeeld een vrouwelijk rolmodel
integreren, moet wel eerst de creativiteit van leerkrachten
uit te nodigen met een aansprekende baan binnen de
aangewakkerd worden. Als zij de bestaande methodes
techniek. Zij kan in de klas vertellen hoe leuk techniek
durven loslaten, ontstaat er ook voor de kinderen ruimte
is en wat je er allemaal mee kunt. Kinderen uit groep 7
om hun creativiteit te ontwikkelen.
TechniekTalent.nu | Werkmap Techniek
60 Januari 2015
TechniekCoach
Wipmolenlaan 1 3447 GJ Woerden
+31(0)348 - 74 40 66
[email protected]
Postbus 2003 3440 DA Woerden
www.techniektalent.nu/basisonderwijs