WERKGROEP KINDERRECHTEN Consultatieronde Europese Commissie – naar een EU strategie kinderrechten – antwoorden beleidsdomein WVG – juli 2010 QUESTIONS RELATING TO PREVIOUS INITIATIVES OF THE COMMISSION 1. The 2006 Commission Communication "Towards an EU Strategy on the Rights of the Child" establishes a comprehensive EU Strategy to effectively promote and safeguard the Rights of the Child in the European Union's internal and external policies and to support Member States’ efforts in this field. What is your overall assessment of the Communication?
1) Vanuit het Agentschap Jongerenwelzijn • • • • •
•
Het is niet altijd even duidelijk wat al gerealiseerd werd en wat (nog) niet, of wie er bij betrokken wordt (vb. Europees Forum voor de rechten van het kind) de tekst geeft al een relatief concrete strategie aan, dat valt niet helemaal te rijmen met de huidige vraag om input ‘om een Europese strategie voor de rechten van het kind te ontwikkelen’ soms ligt de nadruk nogal sterk op welomlijnde items zoals vb. armoede, laat dit nog voldoende ruimte voor een bredere benadering van kinderrechten? Positief dat er voldoende aandacht uitgaat naar communicatie Positief dat men de bestaande structuren en instrumenten optimaal wil benutten, dit is zeker iets wat we zelf ook moeten opvolgen. In België zijn veel actoren actief inzake kinderrechten, het is belangrijk de krachten te bundelen veeleer dan steeds nieuwe initiatieven te ontwikkelen Er staan een aantal zinvolle maatregelen in, het is alleen niet duidelijk of en hoe de realisatie kan gebeuren (vb. niet duidelijk hoe men de beoogde inbreng van kinderen zal organiseren). Het communiceren van good practices uit de diverse lidstaten kan hier inspiratie bieden
2. The EU has an obligation to abstain from acts violating children's rights, and to take them into account wherever relevant in the conduct of its own policies (mainstreaming). The Commission has put in place a number of instruments, including legislative action, soft law, financial assistance and exchanges of best practice to take specific action to safeguard and promote children's rights in line with the Treaties and in respect of the principles of subsidiarity and proportionality. What is your overall assessment of these outputs? CHILD-FRIENDLY JUSTICE 3. What are the main obstacles and problems for children in relation to justice systems (civil law, criminal law, administrative law etc)? In particular, what are the challenges and problems faced by children when they have to take part in a court case, either in a civil case, a case pertaining to migration and asylum matters, or a criminal case as victim or defendant?
www.vlaanderen.be/welzijnengezondheid
2
1) Vanuit het team beleidsondersteuning Integrale Jeugdhulp • •
Rechters beschikken onvoldoende over de competenties om jongeren en kinderen te horen. Jongeren beschikken niet over procesbekwaamheid. Als jongeren geen rechtstreeks geding hebben, dan loopt de toegang tot de rechtbank via de ouders. Er is dan geen garantie op betrokkenheid, jongeren krijgen zelf het vonnis niet onder ogen (bv. in echtscheidingsprocedure) en hebben zelf onvoldoende kennis over het gerechtelijk systeem om zich te informeren.
2) Vanuit het Agentschap Jongerenwelzijn •
in welke mate wordt een minderjarige als handelingsbekwaam beschouwd in justitiële zaken? i. ii. iii. iv.
heeft een minderjarige autonome toegang tot het rechtssysteem en kan hij/zij in eigen naam een rechtszaak openen? wordt de minderjarige altijd gehoord in zaken waarbij hij/zij betrokken is? Wordt er onderscheid gemaakt tussen jongeren op basis van verblijfsstatuut? De belangen van het ouderlijke gezag zijn niet altijd in overeenstemming met de belangen van de minderjarige. In welke mate wordt daar rekening mee gehouden?
4. What concrete initiatives would you suggest to make justice systems childfriendly? Do you consider that the EU can contribute to these initiatives and if so how? How can the EU contribute to ensure that children’s rights, in particular the respect of the best interests of the child, are effectively respected in judicial decisions that concern them?
1) Vanuit het team beleidsondersteuning Integrale Jeugdhulp •
Procesbekwaamheid van minderjarigen op Europees niveau opnemen.
2) Vanuit het Agentschap Jongerenwelzijn Concrete initiatieven zie ik veeleer op niveau van de lidstaten aangezien de situatie in de verschillende lidstaten op basis van landelijke wetgeving erg verschillend kan zijn. Voor België kan het een suggestie zijn om te onderzoeken waar zich de voornaamste knelpunten bevinden op gebied van kindvriendelijkheid van justitiële instanties en procedures. Op Europees niveau onderzoekt een open werkgroep de mogelijkheden van een optioneel verdrag aan het kinderrechtenverdrag ter installatie van een communicatie- en klachtenprocedure. Het IVRK is een van de weinige verdragen zonder communicatie- en klachtenprocedure. Voor België worden de werkzaamheden daarover gecoördineerd door COORMULTI (cfr. Infra). 5. Are you aware of good practices, initiatives, programmes (including training programmes) or tools that contribute to enable judicial systems to take into account the specific rights, interests and needs of children? Are you aware of cross border initiatives in this area (e.g. cooperation with, or participation to common projects, with organisations in other Member States, exchange of
www.vlaanderen.be
3
good practices, etc.)?
1) Vanuit het Agentschap Jongerenwelzijn Op 17 juni 2009 heeft de Human Rights Council bij consensus een resolutie aangenomen waarin wordt beslist « to establish an Open-ended Working Group of the Human Rights Council to explore the possibility of elaborating an optional protocol to the Convention on the Rights of the Child to provide a communications procedure complementary to the reporting procedure under the Convention ». Voor België worden de input daartoe geleverd vanuit COORMULTI, een overleggroep multilaterale zaken van de Belgische overheid. De coördinatie van COORMULTI is in handen van de FOD Buitenlandse zaken. 6. Children may participate as vulnerable witnesses or victims in judicial proceedings. Do you consider that further steps should be taken to address the needs and rights of children in these circumstances? Are there legal and practical arrangements in place to avoid multiple interrogations and to reduce negative experience of being involved in the judicial proceedings?
1) Vanuit het Agentschap Jongerenwelzijn Naar verluidt wordt momenteel gewerkt aan drie wetsvoorstellen inzake hoorrecht, de toegang tot de rechter en de bijstand van een jeugdadvocaat. De kinderrechtencoalitie vraagt in haar verkiezingmemorandum in dit verband om: -
de aanpassing van artikel 931 van het Gerechtelijk Wetboek aan artikel 12 van het IVRK; dat een minderjarige in elke zaak waarin hij of zij rechtstreeks of− onrechtstreeks betrokken is, bijstand krijgt van een gekwalificeerde jeugdadvocaat; dat recht op bijstand door een gespecialiseerde advocaat bij− politieverhoor in de Belgische wetgeving wordt voorzien; dat minderjarigen toegang krijgen tot de rechter, in alle zaken die− hen rechtstreeks of onrechtstreeks aanbelangen.
7. Do technological means (videoconference, video recordings, online complaints, etc.) constitute an important tool to enable children a better access to justice systems, or a better protection during a court case? Do you have examples of good practices in this respect? 1) Vanuit het Agentschap Jongerenwelzijn Er loopt een project bij de gemeenschapsinstellingen waarbij men het persoonlijke verschijnen van de jongeren voor de jeugdrechter wil vervangen door videoconferenties. Voor dat project werd advies gevraagd aan het kinderrechtencommissariaat. Het advies gaat als bijlage. Op dit ogenblik zitten we nog altijd in een verkennende fase. Er is enig voorbehoud bij de jeugdmagistraten en -advocaten. Jongerenwelzijn heeft nog niet beslist of het project doorgaat of niet. 8. Do you consider that those working in justice systems in Member States are adequately trained to address the rights and needs of children in judicial proceedings and decisionmaking? If not, can you identify and describe specific needs?
www.vlaanderen.be
4
JUSTICE POLICIES SAFEGUARDING CHILDREN’S RIGHTS 9. In your experience, how does family mediation take into account the best interests of the child? In your views, what kind of initiatives do you consider the Union should take to support the use of family mediation between Member States? 10. The Union is considering addressing problems that EU citizens encounter in other Member States with regard to their civil status (for ex. birth, name, affiliation, adoption, etc). When citizens need to use such documents in another Member State they often encounter costly and lengthy requirements relating to translations or proving the authenticity of their document. In your views, how the situation can be improved? 1) Vanuit het Agentschap Jongerenwelzijn • • •
Invoering van (digitale) Europese identiteitskaart of voorzien in een Europees paspoort naast de nationale identiteitskaart (voor alle burgers). eenvormige identiteitsdocumenten voor kinderen onder de 12 jaar (vb KIDS ID) Europese richtlijnen over de identificatie en leeftijdsbepaling minderjarige vreemdelingen, ongeacht het verblijfsstatuut
11. In the long term, mutual recognition of effects of civil status documents may be addressed. This would mean that e.g. a parent-child relation, whether established by birth or by adoption, legal and valid in one Member State would be recognised in another Member State. Do you think that the Union should take measures in that direction? 1) Vanuit het Agentschap Jongerenwelzijn Ja.
12. In the framework of the future revision of Brussels IIa Regulation (concerning jurisdiction and the recognition and enforcement of judgments in matrimonial matters and the matters of parental responsibility) the Commission is considering the need to establish minimum standards in relation to decisions on parental responsibility. If such common minimum standards were established, the Member States could recognise and enforce custody decisions that are taken in other Member States without any additional steps and thus speed up getting the final solutions in custody disputes. In your experience, should the Union establish minimum standards for decisions on parental responsibility? What minimum standards should be included? 13. What are the difficulties and problems that you (or your organisation) encounter on the ground while dealing with international adoption cases (between EU Member States and third countries)? What are the difficulties and problems that you (or your organisation) encounter on the ground while dealing with adoption decisions between EU Member States?
www.vlaanderen.be
5
VULNERABLE GROUPS OF CHILDREN 14. In your experience, what are the groups of children in a situation of particular vulnerability? Do you have data and figures relating to these situations? 1) Vanuit het Agentschap Jongerenwelzijn Alle kinderen in de bijzondere jeugdzorg zijn kinderen in kwetsbare toestand. In de BJB wordt niet gewerkt met vooraf bepaalde categorieën van hulpvragen of hulpvragers. Iedere hulpvraag wordt individueel beoordeeld en er wordt een hulpaanbod op maat uitgewerkt (casuïstiek). Dat neemt niet weg dat in het beleid bijzondere aandacht wordt besteedt aan kwetsbare doelgroepen. Er zijn cijfers van het aantal kinderen in de bijzondere jeugdzorg (Domino). Bepaalde kwetsbare groepen kinderen zoals de buitenlandse niet-begeleide minderjarigen kunnen daaruit afgeleid worden, andere niet. We registreren alleen gegevens die relevant zijn in functie van het organiseren van jeugdhulpverlening, er wordt vb. geen systematische registratie bijgehouden over kinderen in armoede 2) Vanuit de afdeling Welzijn en Samenleving Alle kinderen die in (gezinnen in) armoede leven en geconfronteerd worden met sociale uitsluiting, zijn kinderen in kwetsbare toestand. Ze ervaren uitsluiting op verschillende (levens)domeinen. Er zijn cijfers beschikbaar over kinderen in armoede en gezinnen met kinderen in armoede. Hiervoor is aandacht in de Vlaamse armoedemonitor die momenteel ontwikkeld wordt (de SILC dient hierbij als belangrijkst maar niet enige gegevensbron). In 2008 leefden 12,8% van de Vlamingen onder de inkomensarmoederisicodrempel. Voor kinderen (0-15j.) bedroeg dit 11,6%, ofwel 127.000 kinderen in Vlaanderen leefden in armoederisico. Een opvallend hoger armoederisico was er voor: - eenoudergezinnen (30,6%), koppel met 3 of meer kinderen (12,2%) - gezinnen met kinderen met een lage werkintensiteit (W) - W=0 (64,8%) - 0<W<0,5 (49,6%) - zonder opsplitsing naar kinderen: laaggeschoolden (22,0%), niet-EU-burgers (41,4%), huurders Zij geven ook meer dan gemiddeld aan moeilijk rond te komen met het beschikbare inkomen. Volgens cijfers van Kind en Gezin werd 8,3% van de kinderen in 2009 geboren in een kansarm gezin.
15. What are the activities of your organisation relating to vulnerable groups of children? What are the difficulties and problems that you encounter on the ground when developing actions in favour of vulnerable groups of children? 1) Vanuit het Agentschap Jongerenwelzijn Zoals in bovenstaande vraag wordt aangehaald, draait de hele werking van het agentschap rond kinderen in kwetsbare toestand. Voor meer informatie over de visie, missie en werking van het agentschap verwijs ik naar de website van het agentschap. 2) Vanuit de afdeling Welzijn en Samenleving Onze afdeling is op dit vlak voornamelijk bezig met de coördinatie van het armoedebestrijdingsbeleid. Dit wordt immers gevoerd op elk beleidsdomein. Kinderarmoede is een thema dat binnen het armoedebestrijdingsbeleid aan bod komt, zeker in het kader van het Europees Jaar ter bestrijding van armoede en sociale uitsluiting en het Belgisch Voorzitterschap. Kinderarmoede hangt echter onlosmakelijk samen met armoede van gezinnen en armoede in het
www.vlaanderen.be
6
algemeen. In dat opzicht zijn alle armoedebestrijdende maatregelen van belang voor kwetsbare kinderen. Specifiek inzake kinderarmoede zal er een Vlaanderen in Actie-atelier georganiseerd worden over kinderarmoede. Tevens gebeurde er onderzoek naar de beleving van kinderen in armoede zelf. Verschillende armoedebestrijdende projecten die door onze afdeling ondersteund worden, zijn ook gericht naar kinderen en gezinnen in armoede. Een belangrijk aandachtspunt/moeilijkheid blijft het bereiken van de meest kwetsbare groepen. Een aantal groepen wordt immers op een of andere manier nog bereikt door hulpverlening of laagdrempelige organisaties zoals samenlevingsopbouw en verenigingen waar armen het woord nemen. Anderen vallen echter ook hier door de mazen van het net. 16. Are you aware of good practices, initiatives or programmes that contribute to a better protection of the most vulnerable groups of children? Are you aware of cross border initiatives in this area (e.g. cooperation, or participation in common projects, with organisations in other Member States, exchanges of good practice, etc.)? 1) Vanuit het Agentschap Jongerenwelzijn
Dit jaar en in 2009 werkt Jongerenwelzijn aan een traject met de Nederlandse bijzondere jeugdzorg waarbij concrete casussen werden uitgewisseld om inzicht te krijgen in de manier van werken, indicatiestelling en het uitwerken van maatregelen in beide landen. Op dit moment worden er processen uitgewerkt waarmee de verwijzers in beide landen aan de slag kunnen wanneer zij een cliënt aantreffen die al eerder een dossier had in het buurland. Dit is naar aanleiding van een aantal concrete cases waarbij gezinnen de grens met België overkomen in een poging om te ontkomen aan de Nederlandse jeugdzorg. Daarbuiten zijn nog tal van goede voorbeelden te vinden van initiatieven en programma’s om tegemoet te komen aan de noden van de meest kwetsbare doelgroepen. Een paar voorbeelden zijn Time-out, projecten van het Europees Vluchtelingenfonds, de prijs Jeugdzorg (in teken van diversiteit), druggerelateerde projecten, Youth at Risk.
17. What concrete initiatives do you consider necessary to better protect the rights and promote the best interests of vulnerable children? Do you consider that the EU can contribute to these initiatives and if so how? 1) Vanuit het Agentschap Jongerenwelzijn en het beleidsondersteuningsteam Integrale Jeugdhulp Het decreet rechtspositie van de minderjarige in de jeugdhulp is een goed voorbeeld van een initiatief ter verbetering van de rechtsbescherming van kwetsbare doelgroepen. De sectorale regelgeving werd aangepast aan de rechtswaarborgen van het decreet rechtspositie. Op Europees vlak kan het zinvol zijn om standaarden uit te werken waaraan minimaal moet voldaan zijn in de jeugdhulp, in het jeugdwerk, … Dat kan bijvoorbeeld gaan over participatie van kinderen bij het ontwikkelen van beleid dat raakpunten heeft met jeugd, of het instellen van minimale rechtswaarborgen voor kinderen en jongeren wanneer zij in aanraking komen met jeugdhulp of met justitie (vb. recht om gehoord te worden, recht op bijstand door een voogd ….) 2) Vanuit de afdeling Welzijn en Samenleving Aandacht voor kwetsbare kinderen in toetsing (ex ante en ex post) van beleidsmaatregelen. Cf. vraag 31: de JoKER, maar dan wellicht beter in een meer uitgebreide (social) impact assessment.
www.vlaanderen.be
7
Participatie van kwetsbare kinderen en gezinnen, als onderdeel van ex-ante impact assessment en ex-post evaluatie.
VIOLENCE AGAINST CHILDREN 18. Do you have data and figures relating to the situation of violence against children? Do you have data on justice decisions related to violence against children? 1) Vanuit het Agentschap Jongerenwelzijn Het in kaart brengen van geweld tegen kinderen was het centrale vraagstuk van een werkgroep van de Nationale Commissie voor de Rechten van het Kind (NCRK). Deze werkgroepen bereidden de periodieke rapportering van België aan het UN Kinderrechtencomité voor. Ik stel voor bij NCRK te rade te gaan hiervoor.
19. What are the activities of your organisation relating to the protection of children from violence? What are the difficulties and problems that you encounter on the ground while implementing actions to fight violence against children? 1) Vanuit het Agentschap Jongerenwelzijn Bescherming van kinderen tegen geweld behoort mee tot de kerntaken van het agentschap. Soms komen jongeren met situaties in aanraking waar ze moeilijk een oplossing voor hebben, zoals bijvoorbeeld geweld. Jongerenwelzijn probeert deze jongeren een uitweg te bieden. Wij zoeken voor hen de juiste hulp en organiseren of ondersteunen het hulpverleningstraject (bijvoorbeeld een plaatsing of een begeleiding). Zoals voor de vragen 14 en 15 wil ik ook hier verwijzen naar de website van het agentschap voor meer informatie over onze werking.
20. Are you aware of good practices, initiatives or programmes that can contribute to a better protection of children from violence? Are you aware of cross border initiatives in this area (e.g. cooperation, or participation in common projects, with organisations in other Member States, exchanges of good practice, exchanges between judges in charge of juvenile justice etc.)? 1) Vanuit het Agentschap Jongerenwelzijn Zelfde antwoord als vraag 16 voor wat de grensoverschrijdende werking betreft. Daarnaast zijn nog drie zaken in de gemeenschapsinstellingen vermeldenswaard omdat ze garanties inbouwen om geweld tegen geplaatste kinderen te vermijden: 1) een gemeenschappelijke visie, een gedragscode en uitgewerkte procedures in het omgaan met controles en isolatie. 2) het voornemen om, in het kader van ons veiligheidsplan, personeel systematisch op te leiden in het verbaal omgaan met conflicten en agressie aan de hand van de methodiek Life Space Crisis Intervention (LSCI). 3) de uitbouw van het herstelgericht werken in de gemeenschapsinstellingen. Daarbij liggen twee pistes ter tafel. De eerste piste focust zich op de gepleegde feiten die aanleiding gaven tot de plaatsing. In dit kader lopen er al enige tijd projecten 'Slachtoffer in Beeld' in de
www.vlaanderen.be
8
gemeenschapsinstelling te Mol i.s.m. B.A.A.L., C.A.F.T. en B.I.C. Bij de tweede piste staan de incidenten, conflictsituaties en feiten die voorvallen of gepleegd worden binnen de gemeenschapsinstelling centraal. Uitgaande van het succesvolle voorbeeld van HERGO (herstelgericht groepsoverleg) in de schoolse context, onderzoeken we de mogelijkheid om in de gemeenschapsinstellingen op een constructieve manier om te gaan met conflicten tussen jongeren of tussen jongeren en personeelsleden in de instelling. In de gemeenschapsinstellingen worden herstelgesprekken reeds gevoerd en wordt bij conflicten reeds afgewogen of en in welke mate een herstel mogelijk is. De verdere uitwerking vereist een sensibilisatie van alle personeelsleden voor de slachtofferdimensie, een complete gedragenheid van de herstelidee en expertise op het vlak van herstelgerichte conflict-bemiddelingsmethodieken.
21. What concrete initiatives would you suggest to better protect children from violence? Do you consider that the EU can contribute to these initiatives and if so how? 1) Vanuit het team beleidsondersteuning Integrale Jeugdhulp •
De netwerken crisisjeugdhulp: in deze netwerken werken verschillende partners samen om snel te kunnen reageren op crisissituaties waar minderjarigen bij betrokken zijn. Het netwerk wordt aangestuurd door een meldpunt crisisjeugdhulp dat voor hulpverleners 24 uur op 24 uur, 7 dagen op 7 bereikbaar is. Het meldpunt kan zowel interventie, kortdurende begeleiding als kortdurende opvang inzetten als hulpvorm. De Europese Unie zou kunnen bijdragen door middel van kennismakings- en uitwisselingsprogramma’s tussen de lidstaten. 2) Vanuit het Agentschap Jongerenwelzijn
Het voeren van sensibilisatiecampagnes ter preventie van geweld tegen kinderen zou door de EU mede ondersteund kunnen worden (in de vorm van fondsen, advertentiecampagnes, …). 22. What concrete initiatives would you suggest to better protect children from peer-to-peer forms of violence (such as bullying and cyber-bullying)? Do you consider that the EU can contribute and if so how? 23. Do you consider that the EU should do more to build on the child alert mechanism and to ensure their interoperability across borders? If so how? 24. How do you think the Commission can support an effective implementation of the 116 000 help line for missing children in the Member States? Do you consider that the EU can contribute? 1) Vanuit het Agentschap Jongerenwelzijn Voor België is sinds vorig jaar 116000 het noodnummer van Child Focus (voorheen 110). Mogelijk kan de EU bijdragen aan de ruime, internationale bekendmaking van het nummer.
CHILD POVERTY 25. What are the activities of your organisation relating to child poverty? What are the difficulties and problems that you (or your organisation) encounter on the ground while implementing actions to combat child poverty?
www.vlaanderen.be
9
1) Vanuit het Agentschap Jongerenwelzijn Zoals hierboven al beschreven: Jongerenwelzijn engageert zich ertoe om alle jongeren die daar nood aan hebben, een kwaliteitsvolle hulpverlening te verlenen met geïntegreerde aandacht voor hun specifieke noden en rechten. Wat betreft de plaatsing van kinderen in armoede liep in 2009 een interessant onderzoek over de plaatsing van kinderen in armoede. De centrale vraag van dit onderzoek is óf en welk verband er bestaat tussen armoedesituaties en plaatsing in de bijzondere jeugdzorg (en bij uitbreiding ook andere maatregelen). De indicatoren om armoede te meten worden opgesteld in overleg met mensen uit armoedesituaties en ‘Verenigingen waar armen het woord nemen’. Het onderzoeksproject voorziet een analyse van gegevens uit verschillende nationale databanken en registratiesystemen. Het resultaat van het onderzoek zal dienen als nulmeting voor longitudinaal onderzoek naar het verband tussen armoede en plaatsing (en andere maatregelen) in de bijzondere jeugdzorg én naar de effecten ervan. 2) Vanuit de afdeling Welzijn en Samenleving Zie vragen 14 en 15.
26. Are you aware of good practices, initiatives or programmes that contribute to reducing child poverty? Are you aware of cross border initiatives in this area (e.g. cooperation, or participation in common projects, with organisations in other Member States, exchanges of good practice, etc.)? 1) Vanuit de afdeling Welzijn en Samenleving De inzet van opgeleide ervaringsdeskundigen in de armoede en sociale uitsluiting in verschillende organisaties, waaronder organisaties die zich richten naar kinderen en gezinnen, kan zorgen voor een kwaliteitsvollere hulp- en dienstverlening voor gezinnen en kinderen in armoede. Onder andere Kind en Gezin stelt een aantal ervaringsdeskundigen te werk als gezinsondersteuner. In dit verband loopt momenteel het project “The Missing Link, increasing social inclusion engaging experts by experience”, gecoördineerd door vzw De Link, samen met 6 Europese partners binnen psychiatrie en Geestelijke Gezondheidszorg, Armoede en migranten. Dit project kadert in Lifelong Learning, Leonardo Da Vinci, Transfer of Innovation. Het project loopt van September 2009 tot en met augustus 2011.
27. What concrete initiatives would you suggest to reduce child poverty? Do you consider that the EU can contribute to these initiatives and if so how? 1) Vanuit de afdeling Welzijn en Samenleving Kinderarmoede = armoede van gezinnen. De langetermijnstrategie en het algemeen (EU-)beleid moet meer aandacht hebben voor (kinder)armoede en sociale uitsluiting. Armoedebestrijding is (veel) meer dan creëren van economische groei en meer jobs. Er is bv. armoede bij werkende mensen, maar ook heel wat mensen in armoede kunnen niet terecht op de (traditionele) arbeidsmarkt. Ook de combinatie werk-gezin is in het kader van kinderarmoede van belang, zie bv. het aandeel arme eenoudergezinnen. Een belangrijke maatregel is het garanderen van een voldoende minimuminkomen voor iedereen (minstens gelijk aan de armoederisicodrempel). Hierbij moet uiteraard aandacht zijn voor kinderen, bv. via de kinderbijslag. Deze moet dan wel toereikend zijn om de reële kosten te
www.vlaanderen.be
10
dragen, wat nu niet altijd het geval is (cf. onderzoek naar budgetstandaard van Storms en Vandenbosch http://www.menswaardiginkomen.be/). Europa kan hierin een (relatieve) minimumgrens bepalen. Aangezien armoede meer is dan enkel een inkomensprobleem, moet daarnaast ingezet worden op: - toegankelijke hulp- en dienstverlening (bv. kinderopvang, opvoedingsondersteuning, …); - toegankelijke vrijetijdsbesteding (sport, cultuur, jeugdverenigingen, vakantie, …). ; - gelijke kansen in het onderwijs; - een gezonde leefomgeving (zowel binnen als buiten). COMMUNICATION 28. What are the ways of communicating effectively with children and adults on children's rights? Are you aware of good practices or initiatives relating to informing and raising awareness of children on their rights? Are you aware of cross border initiatives in this area (e.g. cooperation, or participation in common projects, with organisations in other Member States, exchanges of good practices, etc.)? CHILD PARTICIPATION 29. Are you aware of good practices or initiatives relating to the participation of children in the development of policies that affect them? 30. How would you improve child participation in relation to the EU Strategy on the Rights of the Child? OTHER ISSUES 31. Which other issues do you think should be addressed in the context of the EU Strategy on the Rights of the Child and why? 1) Vanuit het Agentschap Jongerenwelzijn In Vlaanderen moet voor elke nieuwe decreet met effect op kinderen en jongeren een Jongerenen kindereffectenrapportage (JoKER) worden opgesteld. Ook de JoKER lijkt me een goede praktijk die mogelijks gepromoot kan worden in de Europese lidstaten.
www.vlaanderen.be
