LESPAKKET KINDERRECHTEN
1
schrijf op Met dit lespakket maken kinderen in Nederland kennis met de Rechten van het Kind. Zij leren welke rechten kinderen hebben en waarom deze zo belangrijk zijn. Ook krijgen zij inzicht in de leefomstandigheden van kinderen in oorlogsgebieden en op wat voor manier hun rechten geschonden worden. Daarnaast maken zij kennis met War Child en hoe War Child zich inzet voor de rechten van deze kinderen.
tekenen, knippen, plakken lees door extra
OPBOUW LES KINDERRECHTEN Thuisopdracht een dag van tevoren introduceren + uitdelen. Nodig: werkblad 1 (± 5 min). Introductie van de les: tekeningen thuisopdracht bespreken + uitleg geven (±10 min). Voortgang/kern Informatie over kinderrechten uitdelen en kinderen laten lezen en vragen beantwoorden. Nodig: werkblad 2 (±10 min). Opdracht piramide uitdelen aan groepjes van 4 en laten uitvoeren. Nodig: werkblad 3 (± 10 min).
2
Informatie War Child/Mustafa Afhanistan uitdelen en kinderen laten lezen en vraag beantwoorden. Nodig: werkblad 4 (± 10 min).
Extra Filmpje War Child laten zien (± 5 min). Te vinden op www.kidsforwarchild.nl (games, fun & video/videopagina/geef ons vrede) Extra War Child oefening uit het veld in de klas doen (± 10 min). Afsluiting twee vragen op het bord (± 5 min). Extra 8 vragen op het bord (± 10 min). Totale lesduur Exclusief Extra’s ± 45 min. Inclusief Extra’s ± 70 min.
3
Thuisopdracht Nodig: Werkblad 1 Vertel dat de leerlingen morgen een les krijgen over kinderrechten. Deze les is gemaakt door War Child. Een belangrijk recht van kinderen is het recht om te spelen. Dat lijkt heel normaal. Maar helaas gaat dit niet voor alle kinderen van de wereld op.
Deel werkblad 1 aan de kinderen uit met de volgende opdracht: Maak een tekening waarmee je laat zien hoe jij het liefst speelt. Met andere woorden: wat vind jij het leukst om te doen? Neem hiervoor ongeveer 10 minuten de tijd.
INTRODUCTIE VAN DE LES Tekeningen die de kinderen thuis heb-
Ze kunnen dan zelfs als vijanden te-
ben gemaakt (eventueel aan de muur
genover elkaar komen te staan. Tij-
hangen en) bespreken. Wat zijn de ge-
dens een oorlog kunnen kinderen ook
volgen voor de kinderen als zij niet meer
moeite hebben om plezier te maken en
kunnen doen wat zij getekend hebben?
met andere kinderen te spelen. Terwijl
Daarna vertellen dat spelen voor veel
spelen zo belangrijk is. Door te spelen
kinderen niet vanzelfsprekend is, terwijl
leren kinderen veel. Je leert van elkaars
dit wel één van hun belangrijke rechten
ideeën en je leert met anderen omgaan.
is. Er zijn situaties dat het niet veilig is
Een belangrijk onderdeel van het werk
om te spelen of dat er geen plekken zijn
van War Child is om kinderen weer te
waar ze kunnen spelen. Het kan ook zijn
leren spelen.
dat kinderen in een oorlogssituatie niet gewend zijn om vriendjes te maken.
4
5
1. Informatie over kinderrechten uitdelen. Nodig: Werkblad 2
Geef de leerlingen ± 10 minuten de tijd om de tekst over kinderrechten door te lezen
2. Opdracht uitdelen. Nodig: Werkblad 3
Van de zes genoemde kinderrechten moeten de leerlingen in groepjes een piramide invullen. Per groepje bespreken ze dan welk recht zij het allerbelangrijkst vinden. Dit wordt het topje van de piramide. Vervolgens doen zij dit voor de twee daaronder en dan de drie daaronder.
VOORTGANG/KERN 3. Informatie over War Child en Mustafa uit Afghanistan uitdelen. Nodig: Werkblad 4
+War Child oefening in de klas
Geef de leerlingen ± 10 minuten de tijd om deze tekst door te lezen
Op deze manier vergeten ze even hun
+Filmpje War Child : ( Te vinden op www.kidsforwarchild.nl ) (games, fun & video/videopagina/geef ons vrede)
War Child doet verschillende oefeningen met kinderen in oorlogsgebieden.
nare ervaringen en kunnen ze zich weer vrolijk voelen. Muziek, tekenen, sport en drama spelen bij deze oefeningen een belangrijke rol. De oefening die jullie nu gaan doen, is een oefening speciaal
Antwoord op vraag werkblad 4 - Welke
bedoeld voor oorlogskinderen. Sommige
rechten worden hier besproken:
kinderen kunnen nog maar moeilijk
Recht op vrije tijd, ontwikkeling,
contact maken of met vriendjes om-
onderwijs, spelen
gaan. Dit is een makkelijke oefening om kinderen te laten lachen met elkaar. Hij heet de Gekke kip-oefening.
6
7
Doelen: Ontspanning/plezier maken Leeftijdsgroep: Alle leeftijden Groepsgrootte: Alle groepsgroottes, zolang iedereen maar genoeg ruimte heeft Duur: 5 minuten
Gekke Kip oefening
VOORTGANG/KERN Gekke Kip-oefening
3 Herhaal dit maar tel tot 2
Instructies:
4 Als laatste tel je maar 1 x, de acties
1 Leg uit dat de hele groep tot 8 gaat
moeten dan heel snel achter elkaar
tellen terwijl iedereen de rechterhand
worden uitgevoerd.
boven z’n hoofd ‘in de lucht schudt’.
Wie houdt het bij?!
Herhaal het tot 8 tellen terwijl er met de linker hand wordt geschud, dan
Extra suggesties:
met de rechter voet, de linkervoet en
Hoe sneller je telt hoe hoger de energie
als laatste met de heupen.
en hoe grappiger het einde!
2 Herhaal met de hele groep deze 5 acties (Rechterhand, Linkerhand, Rechtervoet, Linkervoet, Heupen) maar deze keer tel je steeds maar tot 4 met z’n allen
8
9
De les afsluiten met twee vragen op het bord 1 Waarom is er bij kinderen een apart verdrag voor hun rechten nodig? 2 Wat doet War Child om kinderen te helpen hun oorlogsherinneringen te verwerken?
Vragen voor op bord
AFSLUITING Antwoorden: 1 Een kind heeft extra bescherming nodig omdat het afhankelijk is van volwassenen en kwetsbaar is. 2 De hulp van War Child bestaat uit programma’s waarin kinderen muziek maken, toneelspelen, sporten, dansen en tekenen. Hierdoor maken ze weer plezier met anderen en kunnen ze gewoon kind zijn. Het helpt kinderen om hun oorlogsherinneringen te verwerken zodat ze weer gezond kunnen opgroeien en zich ontwikkelen
10
11
Overige vragen voor op bord
+Overige vragen voor op het bord 1 Door wie is de Universele Verklaring van de Rechten van de mens opgesteld? 2 Wanneer zijn de Verenigde Naties opgericht? 3 Hoeveel landen zijn er lid van de Verenigde Naties? 4 In welk jaar zijn de kinderrechten gemaakt?
5 Hoeveel regels staan er in het verdrag? 6 Welke landen hebben het verdrag van de kinderrechten niet getekend en waarom niet? 7 Wanneer is de Internationale Dag van de rechten van het kind? 8 Waarom helpt War Child kinderen in oorlogsgebieden?
AFSLUITING Antwoorden: 1 De Verenigde Naties 2 1945 3 Meer dan 170 landen 4 20 november 1989 5 54 regels 6 De VS (willen liever zelf bepalen wat rechten voor kinderen zijn) en Somalië (heeft heel lang geen echte regering gehad die het verdrag kon ondertekenen) 7 Op 20 november 8 Oorlogskinderen hebben vaak zoveel meegemaakt dat ze bang en verward zijn. Sommige kinderen durven zelfs niet meer met andere kinderen te spelen.
12
13
Maak een tekening waarmee je laat zien hoe jij het liefst speelt. Met andere woorden: wat vind jij het leukst om te doen? Neem hiervoor ongeveer 10 minuten de tijd.
14
WERKBLAD 1
15
Om wat meer te weten te komen over kinderrechten lees je de volgende tekst goed door en vul je de bijbehorende vragen in.
WERKBLAD 2
WERKBLAD 2 Wat zijn de Rechten van de Mens?
Vraag: Noem twee belangrijke dingen
De Verenigde Naties
Aparte Kinderrechten
Naast regels zijn er ook wetten. Ieder
waar jij recht op hebt. Let op:
De Universele Verklaring van de Rechten
Er zijn ruim twee miljard kinderen op de
land heeft zijn eigen wetten. Deze staan
wensen zijn geen rechten. Een wens is
van de Mens is opgesteld door de Ver-
wereld. Kinderrechten gelden voor al
wel op papier. Wat in het ene land
bijvoorbeeld: ik mag de hele dag door
enigde Naties (VN) in New York. De VN
die kinderen. Of je nu woont in Amerika,
verboden is, mag in een ander land
snoepen. Een voorbeeld van een recht
zijn in 1945 opgericht door de landen
China of Nederland. Kinderrechten zijn
soms wel. Toch zijn er een aantal zaken
is dat je uit mag komen voor je mening.
die in de Tweede Wereldoorlog (1940-
er ook voor jou. Zo weet je bijvoorbeeld
waarvan wij allemaal vinden dat die voor
Antwoord:
1945) tegen Duitsland, Italië en Japan
nu dat spelen één van jouw rechten is.
alle mensen wereldwijd goed geregeld
……………………………………………
hebben gevochten. Die VN-landen
De kinderrechten zijn op 20 november
moeten zijn. Die zaken staan in de Uni-
……………………………………………
wilden samen gaan zorgen voor vrede,
1989 opgeschreven door de VN. In het
versele Verklaring van de Rechten van
……………………………………………
veiligheid en vriendschap in de hele
verdrag staan allemaal afspraken over
de Mens. Er staat bijvoorbeeld in dat ie-
……………………………………………
wereld. Zij wilden ook dat alle landen
hoe landen met hun kinderen moeten
dereen gelijk is en recht heeft op eten,
………………………….......................
samen oplossingen zouden zoeken voor
omgaan. Kinderen hebben bijvoorbeeld
drinken en een huis. Er staat ook in dat
……………………………………………
problemen op het gebied van gezond-
recht op voeding, gezondheidszorg,
iedereen recht heeft op onderwijs, werk
……………………………………………
heid, armoede en handel. Tegenwoordig
onderwijs en bescherming.
en vrije tijd.
……………………………………………
zijn meer dan 170 landen (of naties) lid
Als landen het verdrag ondertekenen,
……………………………………………
van de VN.
beloven ze daarmee dat ze zich zullen
………………………….......................
houden aan wat er in het verdrag staat. Ze zijn dus verplicht om zich aan deze
16
rechten te houden.
17
WERKBLAD 2 Welke landen?
Waarom een verdrag voor kinderen?
De Dag van de Rechten van het Kind
Wat staat er in het Verdrag van de
Bijna alle landen ter wereld, 192, heb-
Je vraagt je misschien af waarom er
De Verenigde Naties hebben zelfs een
Rechten van het Kind?
ben hun handtekening onder dit verdrag
voor kinderen een apart verdrag over
Internationale Dag van de Rechten van
Het verdrag gaat over alles waar je als
gezet. Twee landen, de VS en Somalië
hun rechten nodig is? Dat is omdat
het kind uitgeroepen. Die dag is elk
kind mee te maken hebt. Het gaat over
hebben het verdrag niet ondertekend.
er verschillen zijn tussen kinderen en
jaar op 20 november (op 20 november
school, spelen, wonen, je ouders en je
De VS willen liever zelf bepalen wat
volwassenen.
1989 zijn de kinderrechten gemaakt).
vrienden. Maar er staat ook van alles in
rechten voor kinderen zijn. En Somalië
Een heleboel rechten zijn voor iedereen
Op deze dag vragen veel organisaties
over kindermishandeling, kinderarbeid
heeft heel lang geen echte regering
hetzelfde zoals het recht op leven. Maar
extra aandacht voor de rechten van het
en echtscheiding (ouders die uit elkaar
gehad die het verdrag kon onderte-
een kind heeft extra bescherming nodig
kind. War Child organiseert ook activitei-
gaan) bijvoorbeeld. In het verdrag staan
kenen. De 192 landen die wel hun
omdat het afhankelijk is van volwas-
ten, zowel nationaal als internationaal,
54 regels. Deze regels worden in het
handtekening zetten, beloofden alle-
senen en kwetsbaar is. Een kind heeft
om de kinderrechten meer onder de
verdrag artikelen genoemd.
maal dat ze er alles aan zouden doen
bijvoorbeeld recht om te spelen en recht
aandacht te brengen.
om kinderen te geven waar ze recht op
op onderwijs. Kinderarbeid is verboden
hebben. Helaas zijn er veel landen die
en onder de 15 jaar mag een kind niet
zich er toch niet aan houden. Unicef
in het leger. Dingen die voor jou heel
- de kinderrechtenorganisatie van de
gewoon zijn, maar helaas is dit niet voor
Verenigde Naties - controleert of landen
ieder kind vanzelfsprekend.
dit wel doen. 18
19
WERKBLAD 2 Dit zijn 16 belangrijke regels uit het verdrag van de Rechten van het Kind: 1. Ieder kind heeft recht op genoeg en gezond eten 2. Ieder kind heeft recht op onderwijs 3. Ieder kind heeft recht op gezondheidszorg 4. Ieder kind heeft recht op vrije tijd en om te spelen
7. Geen enkel kind mag gediscrimi neerd worden
Sommige kinderen hebben het door wat voor reden dan ook moeilijker dan anderen.
8. Ieder kind heeft recht op een eigen mening 9. Ieder kind heeft recht op een eigen geloof 10. Ieder kind mag zelf zijn/haar eigen vrienden en vriendinnen kiezen 11. Ieder kind heeft recht op informatie
Daarom is afgesproken dat er extra zorg gegeven wordt aan: 12. Kinderen met een handicap 13. Kinderen die geen ouders hebben 14. Kinderen die gevlucht zijn 15. Kinderen die gearresteerd worden 16. Kinderen die slachtoffer zijn van oorlog en geweld
die voor hem/haar belangrijk is
5. Geen enkel kind mag gedwongen worden om te werken 6. Geen enkel kind mag mishandeld worden
20
21
Hiernaast staan zes kinderrechten vermeld. Per groepje bespreken jullie welk recht jullie het allerbelangrijkst vinden. Dit wordt het topje van de piramide. Vervolgens doen jullie dit voor de twee daaronder en dan de drie daaronder.
1 2 3 4 5 6
Ieder Ieder Ieder Ieder Geen Ieder
kind heeft recht op genoeg en gezond eten kind heeft recht op onderwijs kind heeft recht op gezondheidszorg kind heeft recht op vrije tijd en om te spelen enkel kind mag mishandeld worden kind heeft recht op een eigen mening
WERKBLAD 3
22
23
Om wat meer te weten te komen over War Child lees je de volgende tekst goed door. Vul de bijbehorende vragen in.
WERKBLAD 4 Wat doet War Child precies?
het Kind en helpt deze kinderen. Die
War Child is een organisatie die kinde-
hulp bestaat uit activiteiten waarin
ren helpt die met oorlog te maken heb-
kinderen muziek maken, toneel spelen,
ben gehad. Als ergens oorlog is, hebben
sporten, dansen en tekenen. Hierdoor
kinderen het vaak heel zwaar. Je ziet
kunnen ze weer lachen en plezier ma-
vast wel eens beelden op televisie over
ken met anderen en kunnen ze gewoon
bijvoorbeeld Afghanistan. Het land is
kind zijn. Het helpt kinderen om hun
verwoest door oorlog en kinderen zijn
oorlogsherinneringen te verwerken zodat
hier ook het slachtoffer van. Oorlogs-
ze weer een normaal leven kunnen op-
geweld doet veel met kinderen. Soms
bouwen. Ook zorgt War Child ervoor dat
zijn ze op de vlucht en leven ze zonder
kinderen een beroep leren. Zo krijgen ze
ouders.
de kans op een betere toekomst. Zij zijn de toekomst en kunnen bijdragen aan
Oorlogskinderen maken vaak zoveel
vrede als zij groot zijn.
mee dat ze bang en verward zijn. Sommige kinderen durven zelfs niet meer met andere kinderen te spelen. War Child zet zich in voor de Rechten van 24
25
Om wat meer te weten te komen over Afghanistan en het werk van War Child in Afghanistan lees je de volgende tekst goed door en vul je de bijbehorende vraag in.
WERKBLAD 4 Achtergrondinformatie Afghanistan
Leraren, ouders en schooldirecteuren
Door de jarenlange oorlog en het Ta-
worden door het zien van een filmpje
liban regime in Afghanistan is voor de
aangemoedigd om lichamelijke bewe-
meeste Afghaanse kinderen naar school
ging aan kinderen te geven. Meisjes
gaan geen vanzelfsprekendheid. En als
hebben het vaak nog moeilijker. Zij
ze dan toch naar school kunnen, is er
mogen vaak van hun ouders niet buiten
vaak geen tijd en ruimte voor sport en
spelen en meedoen met sporten. Dat
spel. Daarom zet War Child zich in voor
vinden hun ouders niet netjes. Het
deze belangrijke kinderrechten. Samen
filmpje laat zien dat het ook mogelijk is
met het ministerie van onderwijs in
dat meisjes meedoen met sport, zonder
Afghanistan zorgt War Child ervoor dat
hun godsdienst (de islam) hiermee in de
een speciaal lesprogramma voor sport
weg te staan.
en spel wordt ontwikkeld voor scholen.
26
27
Hoi, ik ben Mustafa
WERKBLAD 4 “Hoi ik ben Mustafa. Ik ben elf jaar
Hij wil later een ‘superster’ worden, dus
Terwijl het voor hen veelal de grootste
Vraag: Welke rechten komen hier naar
oud en kom uit Afghanistan.
kan hij nu goed oefenen. Daarom maakt
wens is. Wat deze groep toneelspelende
voren? Antwoord:
Ik werk zes dagen per week in een
Mustafa tijdens zijn drukke bestaan tijd
kinderen anders maakt, is dat jongens
……………………………………………
naaiatelier. ”
vrij om toneel te spelen. De jongens
en meisjes met elkaar op het podium
……………………………………………
Mustafa is geen uitzondering; er zijn
en meisjes die in dit toneelstuk spelen
staan. In Afghanistan is dit niet gewoon
……………………………………………
veel kinderen zoals Mustafa die zo hard
brengen de rechten van het kind onder
omdat mannen en vrouwen vaak dingen
……………………………………………
werken en niet naar school gaan. Spe-
de aandacht van het publiek. Er zijn veel
gescheiden doen. Het is ook bijzonder
……………………………………………
ciaal voor deze kinderen organiseert een
conflicten momenteel in Afghanistan
dat meisjes op het podium staan. Dat is
……………………………………………
groep mensen in Afghanistan activitei-
die het land heel onveilig maken. De
niet gebruikelijk en vaak zelfs verboden.
……………………………………………
ten. War Child Nederland werkt samen
invloed die al deze conflicten hebben op
Het wordt vaak niet geaccepteerd daar
……………………………………………
met deze groep mensen. Mustafa
de ontwikkeling van de kinderen laten zij
als meisjes zichzelf openlijk tonen.
……………………………………………
speelt in een toneelstuk dat ook door
via hun toneelspel zien. “Wij willen naar
……………………………………………
deze groep wordt opgevoerd.
school, wij willen leven”, brengen de
……………………………………………
kinderen naar voren. Voor veel Afghaan-
……………………………………………
se kinderen is het niet vanzelfsprekend dat zij naar school gaan.
28
29
LESPAKKET KINDERRECHTEN Uitgave: War Child november 2007. Dit lespakket is 100% gesponsord tot stand gekomen dankzij Garlic (ontwerp en vormgeving: www.garlic.eu)
30
