20 jaar kinderrechten! Over kinderrechten gesproken ...
In Vlaanderen is het goed om te leven. Er wordt zorg gedragen voor alle inwoners en dus ook voor de kinderen
Op 20 november is het feest! 20 jaar hier. Maar hoe is het elders in de wereld? geleden, in 1989, ondertekenden de Zijn
die
kinderrechten
wel
nodig?
Verenigde Naties (VN) het ‘Verdrag van Kinderen zijn kwetsbaarder dan volwassenen. de rechten van het kind’. In dit Ze
internationale
verdrag
staat
hebben
veel
meer
zorg
en
dat bescherming nodig. In dit Actuakrantje
kinderen recht hebben op verzorging, gaan we in op enkele van je rechten. bescherming en respect.
Rechten en plichten Een recht is iets dat je mag eisen. Je hebt er recht op! Als kinderen niet krijgen waarop ze recht hebben, dan worden hun rechten geschonden. Iedereen heeft dezelfde rechten. Dus als jij je mening mag zeggen, dan mag iemand anders dat Dit
Kinderrechtenverdrag
telt
54
ook. Daar moet je ook rekening mee
artikels. Wil je al je kinderrechten
houden. Dat is je plicht!
kennen? Op www.kinderrechten.be kun
Een plicht is een opdracht of taak die je
je hiervoor terecht.
hoort te doen of die je op je neemt. Voorbeelden van plichten zijn: beleefd
Alle landen in de wereld moeten die rechten respecteren! In Vlaanderen worden de kinderrechten bewaakt door een kinderrechtencommissaris.
zijn,
zorg
dragen
voor
materiaal,
luisteren naar een andere mening, je kamer opruimen als je ouders dat vragen ...
© Plantyn,Mechelen,2009-Actuakrant-p.1
20 jaar kinderrechten!
Kinderen en hun ouders
Wonen
het recht
het recht
Elk kind heeft het recht om met zijn
Elk kind moet zijn naam, woonplaats en
ouders samen te leven. Wanneer de
familie kunnen behouden.
ouders scheiden of niet meer willen samenleven, heeft het kind het recht te
maar ...
weten waar zijn ouders zijn en mag hij
"Er zijn op dit ogenblik bijna 52 miljoen
ze nog steeds zien.
mensen op de vlucht. Ongeveer de helft daarvan is een kind of een jongere." Dat
maar …
zegt Unicef, de kinderorganisatie van de
De organisatie Child Focus laat weten dat
Verenigde Naties. Deze kinderen hebben
elk jaar 200 kinderen door een van hun
geen huis meer en geraken vaak hun
ouders worden ontvoerd. De meerderheid
familie kwijt tijdens de vlucht. Er zijn
van die kinderen was jonger dan 13 jaar.
veel kinderen in nood in landen als
Child Focus stelt alles in het werk om die
Kongo, Soedan, Pakistan of Sri Lanka.
vermiste kinderen terug te vinden. Soms
Door de financiële crisis worden deze
werken ze hiervoor samen met andere
kinderen wel eens vergeten.
landen.
© Plantyn,Mechelen,2009-Actuakrant-p.2
20 jaar kinderrechten!
Eten en drinken
Bescherming
het recht
het recht
Elk kind moet voldoende kansen krijgen
Volwassenen moeten ervoor zorgen dat
om goed op te groeien.
een kind niet verplicht wordt om iets te doen dat schadelijk is voor hem of haar.
maar ... In het gebied tussen Ethiopië en Kenia
maar …
waren er sinds 2000 al drie grote
Soms doen volwassenen dingen met
droogtes. Heel Oost-Afrika lijdt onder de
kinderen die men niet mag doen. Men
droogte. Naar schatting 20 miljoen
raakt ze aan op plaatsen die ze niet leuk
mensen zijn momenteel afhankelijk van
vinden, soms doet het zelfs pijn. Dit
voedselhulp. Vooral Ethiopië, waar al 8,6
noemt men kindermisbruik. Soms denken
miljoen mensen leven van noodhulp,
kinderen dat het hun eigen schuld is.
Kenia (3,7 miljoen) en Somalië (3,5
Maar een kind heeft nooit schuld aan
miljoen) zijn er erg aan toe. Op korte
misbruik.
termijn is er geen beterschap in zicht.
Het Gentse gerecht voert een onderzoek
De voedselprijzen stijgen en het tekort
naar ernstig kindermisbruik in een
aan
internaat. Oudere jongens zouden er
water
nachtmerrie!
wordt
er
stilaan
een
verschillende jonge kinderen misbruikt
© Plantyn,Mechelen,2009-Actuakrant-p.3
20 jaar kinderrechten!
hebben. Er zijn aanwijzingen dat het
kinderen om ze in te zetten als soldaten.
misbruik al jaren aan de gang was, maar
Sinds eind vorig jaar ontvoerden de
dat verhalen erover als 'verzinsels'
rebellen naar schatting 650 kinderen. Die
werden afgedaan.
moeten mee ten strijde trekken.
Kindsoldaten
Onderwijs
het recht
het recht
Geen enkel kind dat jonger is dan 15 jaar,
Elk kind heeft het recht om naar school
mag in het leger om te vechten in een
te gaan.
oorlog. maar … maar …
Onlangs
In Oost-Congo is al jaren een oorlog aan
vereniging opgericht die ouders moet
de gang. Het leger van Uganda maakt het
duidelijk maken dat ook zieke kinderen
gebied
recht
onveilig.
Ongeveer
200.000
werd
hebben
in
op
Vlaanderen
onderwijs.
een
Die
mensen zijn al op de vlucht voor deze
vereniging wil ouders en zieke kinderen
oorlog. Het Ugandese leger pleegt niet
informatie geven over de mogelijkheden
alleen geweld tegen de burgers, maar
die er bestaan om les te geven aan zieke
ontvoert ook mannen, vrouwen en
kinderen.
© Plantyn,Mechelen,2009-Actuakrant-p.4
Langdurig
zieke
kinderen
20 jaar kinderrechten!
hebben recht op vier uur bijles per week,
begrafenis van haar dochter kostte haar
thuis of in het ziekenhuis. Dat weten veel
handenvol geld, net op het moment dat
ouders van zieke kinderen niet.
ze schulden had gemaakt om haar hut op
Goed leven
te knappen. Ze probeert wat extra geld te verdienen door groenten uit haar tuin te verkopen, en ze leende geld bij verschillende mensen.
Medische hulp
het recht Een kind mag niet in armoede leven.
maar … De 77-jarige Zuid-Afrikaanse Nomsa woont op het platteland. Ze is weduwe en heeft vier kleinkinderen om voor te zorgen. De jongsten, 7 en 14 jaar oud, wonen nog maar een jaar in haar kleine bouwvallige hut. Hun moeder, Nomsa's
het recht
dochter, bezweek aan aids. Nomsa
Elk kind heeft het recht om gezond te
leefde vroeger vrij goed. Maar het
zijn. Alles wat slecht is voor de
laatste jaar kreeg ze het moeilijk door
gezondheid van een kind moet verboden
de zorg voor de vier kinderen. De
worden.
© Plantyn,Mechelen,2009-Actuakrant-p.5
20 jaar kinderrechten!
kinderarbeid in onze wereld. maar … Er staan 122 producten in die door Vluchtelingen die naar België komen, kinderen worden gemaakt. Dat gebeurt hebben niet allemaal een beter leven. in 58 landen, bijvoorbeeld in Afghanistan, Veel ‘kinderen zonder papieren’ worden Noord-Korea, India, Rusland … De meeste ziek omdat ze in slechte omstandigheden kinderen werken in de landbouw, maar leven. Velen van hen wonen in heel ook in mijnen (diamanten, goud …) en in ongezonde huizen! Ze hebben daardoor de industrie. een slechte gezondheid. Bovendien hebben ze te weinig geld om dokters te
Verklarende woordenlijst
bezoeken en medicijnen te kopen. De schuin gedrukte woorden uit de tekst
Werken en vrije tijd
worden hieronder verklaard. internationaal internationaal: waar alle landen in de wereld mee te maken hebben kinderrechtencommissaris: bewaakt de kinderrechtencommissaris rechten van het kind verdrag verdrag: overeenkomst, akkoord Verenigde Naties Naties: organisatie die werk maakt van vrede, veiligheid, hulp en
het recht
mensenrechten in de wereld
Kinderen mogen geen zwaar werk doen.
VN VN: afkorting van Verenigde Naties
Niemand mag gevaarlijk of ongezond werk doen. maar … Onlangs verscheen een rapport over
© Plantyn,Mechelen,2009-Actuakrant-p.6
20 jaar kinderrechten!
En nu jij! 1. Recht of plicht? Is het een recht of een plicht? Schrijf het cijfer in de juiste kolom.
1. De hond uitlaten 2. Een nieuwe speeltuin vragen op school 3. Je kamer opruimen omdat mama het vraagt 4. Zeggen dat je vindt dat je te vroeg naar bed moet 5. Gaan slapen omdat papa vindt dat je genoeg slaap nodig hebt 6. Je lege zakje chips niet in de tuin van de buren gooien 7. Samen met je ouders genieten van een heerlijke maaltijd 8. De rekenoefeningen van juf nauwkeurig oplossen 9. Op je zusje passen terwijl moeder boodschappen doet 10. Gitaar leren spelen in de muziekschool
© Plantyn,Mechelen,2009-Actuakrant-p.7
20 jaar kinderrechten!
2. Welk recht is het? Voor de antwoorden zul je soms andere bronnen moeten raadplegen. Kies uit: spel en ontspanning – een naam – een club te vormen – informatie – verzorging – meedoen met anderen
1. Mama Sofie en papa Bert noemen hun eerste baby ‘Louis’. Je hebt recht op ………………………………………………….. 2. Wolf breekt zijn arm en nu is hij op weg naar het ziekenhuis. Je hebt recht op ………………………………………………….. 3. Nathan vindt op het internet een verhaal over de Romeinen. Je hebt recht op ………………………………………………….. 4. Ianthe speelt verstoppertje met Gül, Valérie en Stephanie. Je hebt recht op ………………………………………………….. 5. Mira neemt in de bioscoop de ingang voor mensen in een rolstoel. Je hebt recht op ………………………………………………….. 6. Colin en Arthur richten het ‘clubhuis van de vrolijke vrienden’ op. Je hebt het recht om ………………………………………………….. (Illustratieverantwoording: het copyright op de illustraties berust bij de volgende personen, firma's en instellingen: p. 1: Unicef (logo); p. 2: Stock.XCHNG (foto) en © Naveed Ali / AP Photo/ REPORTERS (foto); p. 3: Stock.XCHNG (foto's); p. 4: © Hans-Martin Große-Oetringhaus / terre des hommes (foto) en © Claudia Ehlers / terre des hommes (foto); p. 5: Stockxpert (foto) en © Tijl Vercaemer; p. 6: © Ploum1 - Fotolia.com)
© Plantyn,Mechelen,2009-Actuakrant-p.8