Werkgroep Internationale Solidariteit (WIS) ABVAKABO FNV afd. Groningen Nieuwsflits 17 juli 2010 Vakbeweging Zimbabwe feliciteert Nederland met WK-succes 14-07-2010
Waar internationale solidariteit al niet toe kan leiden. In een brief aan FNV-voorzitter Agnes Jongerius feliciteert de ZCTU (Zimbabwe Congress of Trade Unions) het Nederlandse volk met het behalen van de WK-finale. De Zimbabwaanse vakcentrale schrijft dat Nederland het Spaanse team goed weerwerk heeft geleverd. “Though the Netherlands team lost to Spain in the finals, the team carried high the flag of Netherlands and gave the Spanish team good competition. Once again congratulations to the working people of Netherlands for the achievements made by your natonal soccer team.” Ahold moet stoppen met slavernij in VS 05-07-2010
FNV, CNV, BlinN, Disk en OKIA roepen voedingsconcern Ahold op om te tekenen voor fatsoenlijke arbeidsomstandigheden in de tuinbouw in de Verenigde Staten. Amerikaanse dochterondernemingen van Ahold hebben recent leveranciers gebruikt die betrokken zijn bij slavernij en mensenhandel. FNV-bestuurder Peter Gortzak: ‘Zowel in Nederland als in het buitenland duiken steeds verhalen op over erbarmelijke werkomstandigheden en regelrechte slavernij. Van belang is dat daartegen internationaal en gezamenlijk wordt opgetreden. Vandaar dat we een lokale coalitie zoals die in Florida steunen en samen met hen internationale concerns aanspreken.’ (hieronder meer) Verslag bijeenkomst Internationale Solidariteit en Samenwerking Datum: 30 juni 2010 Plaats: FNV kantoor te Groningen Op 30 juni vond een bijeenkomst plaats in het kader van Internationale Solidariteit en Samenwerking. Aanwezig waren kaderleden, bestuurders van FNV Bondgenoten uit diverse sectoren, FNV Mondiaal. Citaten: “Belangrijk: wat in het buitenland gebeurt, gebeurt hier ook. Het is dus geen ver van ons bed show. “Waarom zijn we allemaal bezig met internationaal vakbondswerk? Omdat we het belangrijk vinden en ons betrokken voelen.” (hieronder meer)
Ahold moet stoppen met slavernij in VS 05-07-2010
FNV, CNV, BlinN, Disk en OKIA roepen voedingsconcern Ahold op om te tekenen voor fatsoenlijke arbeidsomstandigheden in de tuinbouw in de Verenigde Staten. Amerikaanse dochterondernemingen van Ahold hebben recent leveranciers gebruikt die betrokken zijn bij slavernij en mensenhandel. FNV-bestuurder Peter Gortzak: ‘Zowel in Nederland als in het buitenland duiken steeds verhalen op over erbarmelijke werkomstandigheden en regelrechte slavernij. Van belang is dat daartegen internationaal en gezamenlijk wordt opgetreden. Vandaar dat we een lokale coalitie zoals die in Florida steunen en samen met hen internationale concerns aanspreken.’ Criminele werkgevers Recent heeft de CIW (Coalition of Immokalee Workers ), de organisatie die landarbeiders vertegenwoordigt in Florida, ervoor gezorgd dat een groot aantal criminele tuinbouwwerkgevers in Florida is vervolgd en gestraft. Daarbij werden meer dan 1.000 in slavernij levende landarbeiders bevrijd. Minister Clinton van Buitenlandse Zaken van de VS heeft de organisatie daarvoor uitgebreid geprezen. Bij de campagne van de CIW bleek dat de dochterbedrijven van Ahold in de VS, Stop & Shop en Giant, hun inkoop hebben gedaan bij tuinbouwbedrijven die betrokken waren bij deze grote slavernijzaak. CIW heeft onlangs gesprekken gevoerd met de Ahold-top om te bepleiten dat Ahold-dochterbedrijven zich ontdoen van betrekkingen met slavernij. Open brief Samen met CIW roepen de Nederlandse organisaties Ahold op te garanderen dat bij alle Amerikaanse leveranciers een fatsoenlijk loon en een directe stem van de landarbeiders in een op mensenrechten gebaseerde gedragscode geregeld wordt. In een open brief vragen zij het goede voorbeeld van bedrijven als Taco Bell, McDonalds en Burger King te volgen. Deze ketens hebben een overeenkomst getekend met CIW. Bedroevend slecht Ahold kan zich niet verschuilen achter controle in Florida want die schiet tekort. Afgelopen jaar oordeelde de Amerikaanse Rekenkamer in een vernietigend rapport dat het met de handhaving op het terrein van arbeidsomstandigheden door de overheid bedroevend slecht is gesteld. De organisaties verwachten van Ahold dat ze de door CIW opgestelde regels met betrekking tot landarbeid onderschrijft, net zoals Taco Bell, McDonalds en Burger King dat hebben gedaan.
Verslag bijeenkomst Internationale Solidariteit en Samenwerking Datum: 30 juni 2010 Plaats: FNV kantoor te Groningen
Op 30 juni vond een bijeenkomst plaats in het kader van Internationale Solidariteit en Samenwerking. Aanwezig waren kaderleden, bestuurders van FNV Bondgenoten uit diverse sectoren, FNV Mondiaal.
Tijdens de bijeenkomst is gebleken dat je niet naar het buitenland hoeft te gaan om met internationale samenwerking en solidariteit aan de slag te gaan. Bondgenoten had die ochtend net actie gevoerd voor Spaanse werknemers bijwerkzaam via uitzendbureau in de Eemshaven, die geen loon hadden ontvangen Fatsoenlijk werk tegen fatsoenlijk loon is erg belangrijk. Als we dat hier in Nederland niet kunnen regelen komen de gevolgen vanzelf naar ons land toe. Wanneer de arbeid in het buitenland goedkoper wordt, dan wordt het ook steeds makkelijker voor bedrijven om arbeid te verplaatsen.
Na een inleiding door Henk van der Meer wordt door een aantal mensen een presentatie verzorgd.
FNV Mondiaal Astrid Kaag verteld over de werkzaamheden van FNV Modiaal. FNV Mondiaal heeft al zo’n 35 jaar een contract met de overheid. De vakbond is medefinancier van projecten van vakbonden in het buitenland. Zij hebben hiervoor jaarlijks zo’n 12 miljoen euro te besteden. Bij FNV Mondiaal werken 20 mensen. Zij bekijken en beoordelen projectaanvragen en volgen dit vervolgens. Naast het fonds van de overheid heeft FNV Mondiaal ook een eigen fonds. FNV Bondgenoten heeft een vrij groot fonds (via CAO’s wordt o.a. geld vrijgemaakt voor internationaal vakbondswerk). De aangesloten bonden bepalen zelf waar het geld naartoe gaat. FNV Mondiaal houdt zich verder bezig met lobby en campagnewerk. Voorbeelden hiervan zijn kinderarbeid, de Wereldbank, vakbondsrechten wereldwijd. www.eerlijkebankwijzer.nl geeft informatie op de vraag ‘heeft mijn bank beleid op het gebied van mensenrechten? Er wordt getracht het beleid van banken te beïnvloeden. Men richt zich op MVO (Maatschapelijk Verantwoord Ondernemen). Dit onderdeel is overgedragen naar FNV Bondgenoten. Het gaat hier om de multinationals zoals Unilever, Akzo Nobel etc. Hoe doen bedrijven het nu echt op het terrein van de sociale dialoog en het recht van organisatie. Met de internationale bonden worden netwerken opgebouwd (alle multinationals vallen onder het werkgebied van FNV Bondgenoten). Voorbeeld: na 10 jaar druk uitoefenen wil Unilever praten met de internationale vakbonden. Waar je hier tegen aan loopt is dat veel onderaannemers het werk voor de bedrijven doen. Daarmee wordt de aanpak vaak complexer.
Mogelijkheden: -
-
een aanpak binnen je eigen sector of bedrijf; onderhandelen binnen de cao of daarbuiten (loonruimte voor solidariteit); het eigen bedrijf zelf verduurzamen -> OR-en hebben daar bijv. een rol in. Op www.duurzaamaanhetwerk.nl (ideeën uitwisselen). Richtlijn 2010: overheid koopt 100% duurzaam in (huisbankier, inkoopbeleid). Er ligt een advies van de SER inzake globalisering, aparte afspraken zijn neergelegd in een verklaring, stimulans van de AWVN inzake ketenverantwoordelijkheid van bedrijven. Onderzoek SER Noord: het Noorden wil zich duurzaam profileren. Ina von Pickartz en Arnoud Hoogsteen zijn betrokken bij een onderzoek naar wat er loopt op dit terrein; FNV Company Monitor (Unilever, ING etc). Het recht op organisatie is een probleem bij bedrijven. Er is een uitgave beschikbaar voor bedrijven waarin de praktische stappen staan omschreven die je kunt zetten als bedrijf als je aan de slag wilt met dit onderwerp. Verder zijn er per sector initiatieven bijv. de Fair Wear Foundation (certificeringstraject voor bedrijven). In algemene zin zijn er online schrijfacties zodat een ieder die dat wil zijn steentje kan bijdragen aan internationale solidariteit; Daarnaast ook de traditionele schrijfacties per post. Organiseren van bijeenkomsten voor leden; Pensioenfondsen; denk aan de pensioenfondsen die geld beleggen in bedrijven die op één of andere manier te maken hebben met clusterbommen; Thematische campagnes bijv. kinderarbeid. Tips voor bedrijven hoe je dit kunt voorkomen. Ledenvoordeel: ASN (5 euro naar internationaal werk). FNV Mondiaal heeft een fonds voor ontwikkelingslanden.
Belangrijk: wat in het buitenland gebeurt, gebeurt hier ook. Het is dus geen ver van ons bed show.
FNV Bondgenoten René Kouwenhoven (bestuurder Agrarisch Groen) houdt zich ook bezig met internationaal vakbondswerk binnen zijn sector. Hij werd geïnterviewd door Rick van der Kleij. René is afgevaardigde binnen FFP bloemenkeurmerk. Er zijn twee bijeenkomsten per jaar om het bloemenkeurmerk goed aan te kleden en te bewaken. Deze bijeenkomsten vinden over de gehele wereld plaats. In Latijns Amerika is dit onderwerp opgepakt door de gehele industrie zowel door de handel, telers, kwekers, werknemers, vakorganisaties en milieu-organisaties. De industrie is geïnteresseerd geraakt omdat men de handel goed wil doen. Dit betekent in dit geval: -
milieu verantwoord telen en kweken toezien op naleving van loon en arbeidsvoorwaarden toezien op het voorkomen van kinderarbeid en gedwongen arbeid equal rights, gelijk werk gelijk loon
Hoe krijgt dit alles in de praktijk gestalte? Het bedrijf schrijft zich in bij FFP (Fair Flowers Fair Plants). Men krijgt informatie toegezonden met punten waaraan voldaan moet worden. Vervolgens komt er een audit inspectie (controle waarbij een
professioneel auditor, een afgevaardigde mvo en een afgevaardigde van de vakorganisatie aanwezig zijn). Als die audit goed is doorlopen mag men het keurmerk gebruiken. Met het keurmerk kan men een grotere omzet behalen. Kunnen we de bloemen met het keurmerk ook hier kopen? Ja dat kan maar nog niet overal. Op dit moment kan dat bij winkels in Appingedam en Sneek. Samenwerking met andere sectoren? Handel en beroepsgoederenvervoer zouden in dit traject ook een bijdrage kunnen leveren. In Nederland zijn op dit moment nog bijna geen bedrijven die mee doen omdat ze niet aan de sociale voorwaarden kunnen voldoen. Er wordt op dit moment getracht om van een gesubsidieerd traject naar een zelfvoorzienend traject te komen.
WIS Abvakabo/FNV Mondiaal Noord Bert Giskes (kaderlid) wordt ook geïnterviewd door Rick van der Kleij. Waarom doe je dit werk? Het inspireert me. Het is leuk om contact te hebben met collega’s uit andere landen. Daar krijg je energie van en je kunt er veel van leren. Wat valt op? -
Internationaal gezien hebben werkgevers meer contact, ze zijn beter georganiseerd. Werknemers zouden samen 1 vuist moeten maken. Het is de moeite waard om daarin te investeren.
Verschillende projecten: 1) Zimbabwe (land- en plantage-arbeidersbond) Mugabe is begonnen met de land-onteigening. Zijn verhaal klinkt mooi maar het gaat niet naar de mensen die het nodig hebben. Het wordt verdeeld onder de elite. Bij dit gehele proces wordt veel geweld gebruikt, ook werknemers worden getroffen door de land onteigening. De bond heeft dit opgepakt en een video gemaakt. Deze video is men gaan tonen in omringende landen. Gertrude Hambira, de Algemeen Secretaris die het voortouw heeft in dit project, heeft moeten vluchten. Er is een actie voor haar op touw gezet, kaart ondertekenen. Welke gevolgen heeft het beleid van Mugabe? Geweld en dood, verliezen van werk, kinderen kunnen niet meer naar school. Geen gezondheidszorg. Gertrude is voorgedragen voor de mensrechtentulp. 2) Palestina (Palestijnse vakcentrale PGFTU) Probleem voor veel werknemers en vakbonden is dat zij graag willen opkomen voor werknemersbelangen maar de bezetting overheerst en houdt dit tegen (check point). Als je in Israël
werkt wordt er geld ingehouden voor de Israëlische vakbond (waar Palestijnse werknemers verplicht lid van zijn), die hun belangen negeert. Als je geen werk hebt kun je in nederzettingen werken, maar dat is illegaal. Er zijn geen machtsmiddelen momenteel voor de PGFTU om aan deze situatie iets te veranderen. Het enige dat de PGFTU kan doen is dit internationaal bekend maken. Er is wel contact tussen de Palestijnse vakbond en kritische Joodse organisaties. Samen met hen kan de vakbeweging in Israël invloed uitoefenen.
Kwataniza Tineke Koppens Kwataniza ondersteunt projecten in Uganda. Centraal in deze projecten staat de betrokkenheid vanuit mensen zelf. Dit initiatief is vanuit de vakbeweging ontstaan en verwerft gelden door giften en donateurs. Er wordt gekeken naar initiatieven of behoefte vanuit de mensen zelf, daar ter plekke (bijv. schoolbanken, voorlichting over aids door drama). De mensen in de community spelen een sleutelrol. Mensen met de expertise worden ingezet om de bevolking in de regio te steunen. Daarmee bereik je een grotere groep, sneeuwbaleffect. Er is een vrouwennetwerk opgezet: vrouwen trainen vrouwen. Meer informatie over dit alles is te vinden op www.kwataniza.nl Tevens is foldermateriaal beschikbaar. Er wordt vanuit de organisatie gekeken naar wat goede projecten zijn en of de gelden die worden gegegeven op een goede vertrouwde plaats terecht komen. Er wordt geld gegeven aan kortdurende trajecten. Het gaat dus om kleine injecties (50 tot 1000 euro). Belangrijk is dat het uitwisselen van kennis en informatie onder de aandacht gebracht wordt. Nu is het internationaal vaak nog een individuele aangelegenheid. Van belang is dat er op alle niveaus over gepraat gaat worden. Zo kun je meer dingen bereiken. Alle giften komen ten goede van de projecten. Alle werkzaamheden in Nederland gebeuren op vrijwillige basis.
Metaal Industrie Cees Ladestein Cees verteld over projecten in Turkije, Rusland en Wit Rusland. In Wit Rusland is een staatsvakbond. De DKPD is een onafhankelijke vakbond waar weer kleine bonden onder hangen. Deze worden ondersteund door de WIS Metaal. Vakbondsleden worden in Wit Rusland vaak bedreigd omdat ze lid zijn van deze vakbond. Het is daarmee moeilijk om activiteiten te ontplooien. Wat wordt er gedaan? Er wordt voorlichting gegeven door kaderleden uit Nederland aan vakbondsleden uit Wit Rusland: wat is een sociaal plan? Wat staat erin? Verder is er in samenwerking met DSM een train-de-trainer traject
ontwikkeld inzake VGWM-cursussen (arbeidsomstandigheden). Deze training wordt gegeven aan mensen die trainer worden en zelf weer mensen op kunnen leiden. Belangrijk is dat het hier gaat om bewustwording en informatie en kennis omtrent arbowetgeving. Verder is er een seminar georganiseerd over: hoe zet je een cao in elkaar? Wat staat er in een cao? Zwangere vrouwen krijgen voorlichting over veilig werken. In Rusland wordt ondersteuning verleend aan het opbouwen van onafhankelijke vakbonden. Ook hier worden trajecten over arbowetgeving, arbeidsomstandigheden ingezet. In Rusland verdwijnen regelmatig vakbondsmensen. Ook in Turkije is het voor vakbondsmensen moeilijk om vrij te bewegen. Men moet naar de notaris om zich zte laten registreren als men vakbondslid wil worden. De notaris int de gelden en al deze informatie gaat ook naar de werkgever. Kortom: iedereen weet dat jij vakbondslid bent. De vakbond kan in Turkije iets doen als 50% + 1 georganiseerd is. Bonden hebben iets meer ruimte op het gebied van loon en arbeidsomstandigheden in vergelijking met Wit Rusland en Rusland. Wat blijkt uit al deze verhalen is dat steun heel erg belangrijk is ook al bereik je heel weinig. Als mensen zich gesteund weten betekent dat al heel veel. Er wordt jaarlijks een boomplantdag georganiseerd om mensen die slachtoffer zijn geworden in deze strijd een gezicht te geven. De vijand is overal hetzelfde, het kapitaal. Je krijgt energie van elkaar door verbinding te maken. Tom Harmsen: WIS: Werkgroep Internationale Solidariteit en Samenwerking. Men wil dit dichter bij de kaderleden brengen. Er bestaat per bedrijfsgroep een WIS. Er is een WIS-en dag georganiseerd. Iedere WIS voert zijn eigen projecten uit. Men laat op die dag zien wat een ieder doet en legt contact met elkaar. Projecten moeten vervolgens ook gaan lopen via bedrijven. De bekendheid van projecten bij bestuurders kan verbeterd worden (cao-gelden, sociaal plannen etc.) FNV Bondgenoten Edwin Atema TEI: jongerenproject, om jongeren bij elkaar te brengen. Hoe pak je dat aan? De vijand is overal hetzelfde. Tijdens het project in Turkije werd bekend dat bij UPS in Turkije 87 vrachtwagenchauffeurs ontslagen zouden worden. Vervolgens hebben de jongeren uit diverse landen dit opgepakt en zijn naar de stakers toegegaan om hen moreel te ondersteunen en hun support te tonen. Het vervolg zal nu tot uiting moeten komen in de aanpak van UPS in Nederland. Daarvoor moeten eerst intern de neuzen de zelfde kant op. Belangrijk: welke boodschap breng je over naar Nederlanders om door te laten dringen dat dit belangrijk is? Hoe krijg je collega’s mee? Het begint met informeren, vakbondswerk in de bedrijven opbouwen en uitbouwen, persoonlijk contact en verbinding maken met mensen.
Facebook blijkt 1 van de manieren te zijn om jongeren makkelijker met elkaar in contact te krijgen en onderlinge verbinding tot stand te brengen. 1) wees lokaal aanwezig. Geef directe morele steun. 2) Zorg voor zoveel mogelijk publiciteit, spread the word Waarom zijn we allemaal bezig met internationaal vakbondswerk?Omdat we het belangrijk vinden en ons betrokken voelen. De sfeer tijdens de bijeenkomst was zeer goed. De aanwezigen waren alleen van mening dat het goed zou zijn dit te herhalen maar dan voor een breder publiek (meer kaderleden en bestuurders erbij betrekken). De middag werd afgesloten met een netwerkborrel. Tijdens de borrel konden de aanwezigen langs de verschillende ingerichte stands lopen om informatie over de verschillende projecten te verkrijgen.
